Phương pháp số và lập trình

8/20/2019 Phương pháp số và lập trình

1/109

Mục tiêuCác bước xây dựng một chương trình

Cấu trúc điển hình của một chương trìnhVận hành một chương trình Fortran 95

Lập trình - Bài 1:Làm quen với Fortran

Phan Ngọc Hưng

Khoa Vật lý - Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh

280 - An Dương Vương - P.4 - Q.5 - Tp.HCM

Bài giảng môn Phương pháp số & lập trình - 2013

1 / 47 Phan Ngọc Hưng Basics on Fortran

http://find/


2/109


3/109



Mục lục

1 Mục tiêu

2 Các bước xây dựng một chương trình


http://find/


4/109



Mục lục

1 Mục tiêu


3 Cấu trúc điển hình của một chương trìnhCấu trúc chung của chương trìnhVí dụ về cấu trúc chương trình


ê

http://find/


5/109



Mục lục

1 Mục tiêu



4 Vận hành một chương trình Fortran 95

Giới thiệu về FortranVận hành một chương trình FortranQui ước cú pháp của FortranVí dụ


M tiê

http://find/


6/109



Mục lục

1 Mục tiêu






M tiê

http://find/


7/109



Mục tiêu

1 Biết cách chạy một chương trình Fortran sẵn có.


Mục tiêu

http://find/


8/109



Mục tiêu

1 Biết cách chạy một chương trình Fortran sẵn có.2 Nắm các bước xây dựng một chương trình.


Mục tiêu

http://find/


9/109



Mục tiêu


3 Hiểu cấu trúc điển hình của một chương trình Fortran.


Mục tiêu

http://find/


10/109



Mục tiêu


3 Hiểu cấu trúc điển hình của một chương trình Fortran.4 Hiểu sơ lược về qui định cú pháp của Fortran.


Mục tiêu

http://find/


11/109



Mục tiêu


3 Hiểu cấu trúc điển hình của một chương trình Fortran.4 Hiểu sơ lược về qui định cú pháp của Fortran.5 Viết được một chương trình Fortran đơn giản.


Mục tiêu

http://find/


12/109



Mục tiêu


3 Hiểu cấu trúc điển hình của một chương trình Fortran.4 Hiểu sơ lược về qui định cú pháp của Fortran.5 Viết được một chương trình Fortran đơn giản.

Tài liệu tham khảoMục 1 - Introduction to Programming using Fortran 95.Địa chỉ download: http://www.fortrantutorial.com


Mục tiêu

http://find/


13/109

ụCác bước xây dựng một chương trình


Mục lục

1 Mục tiêu


3

Cấu trúc điển hình của một chương trìnhCấu trúc chung của chương trìnhVí dụ về cấu trúc chương trình




Mục tiêu

http://find/


14/109



Các bước xây dựng một chương trình


Mục tiêuCá b ớ â d ộ h ì h

http://find/


15/109




1 Xác định bài toán - đúng, đủ, rõ ràng


Mục tiêuCá bướ â dự ột hươ t ì h

http://find/


16/109

Các bước xây dựng một chương trìnhCấu trúc điển hình của một chương trình

Vận hành một chương trình Fortran 95



2 Xây dựng giải thuật


http://find/


17/109



18/109





2 Xây dựng giải thuật3 Viết chương trình trên ngôn ngữ lập trình

4 Biên dịch và chạy chương trình



http://find/http://goback/


19/109





2 Xây dựng giải thuật3 Viết chương trình trên ngôn ngữ lập trình

4 Biên dịch và chạy chương trình

5 Kiểm tra, điều chỉnh



http://find/


20/109



Lời khuyên



http://find/


21/109

y ự g ộ gCấu trúc điển hình của một chương trình


Lời khuyên

1 Tối thiểu hóa bài toán



http://find/


22/109

y ự g ộ gCấu trúc điển hình của một chương trình


Lời khuyên


2 Xây dựng chương trình chính trước khi xây dựng chươngtrình con



ấ ể

http://find/


23/109


Lời khuyên



3 Kiểm tra độc lập chương trình con trước khi áp dụng vàochương trình chính



ấ ể ủ

http://find/


24/109


Lời khuyên



3 Kiểm tra độc lập chương trình con trước khi áp dụng vàochương trình chính

4 Mở rộng bài toán



Cấ ú điể hì h ủ ộ h ì hCấu trúc chung của chương trìnhVí d ề ấ ú h ì h

http://find/


25/109


Ví dụ về cấu trúc chương trình

Mục lục

1 Mục tiêu






Mục tiêuCác bước xây dựng một chương trìnhCấ t ú điể hì h ủ ột hươ t ì h

Cấu trúc chung của chương trìnhVí d ề ấ t ú hươ t ì h

http://find/


26/109



Mục lục

1 Mục tiêu






Mục tiêuCác bước xây dựng một chương trìnhCấu trúc điển hình của một chương trình

Cấu trúc chung của chương trìnhVí dụ về cấu trúc chương trình

http://find/


27/109



Cấu trúc điển hình của một chương trình




http://find/


28/109




1 PROGRAM program_name - khai báo tên chương trìnhchính




29/109




30/109





2 Declarative statements - câu lệnh khai báo3 Executive statements - câu lệnh thực hiện




http://find/


31/109

ộ gVận hành một chương trình Fortran 95

ụ g




4 END PROGRAM program_name - khai báo kết thúc

chương trình chính




http://find/


32/109

ộ gVận hành một chương trình Fortran 95

ụ g




4 END PROGRAM program_name - khai báo kết thúc

chương trình chính5 Subroutines - Funcions (các chương trình và hàm con nếu

có)




http://find/


33/109


Mục lục

1 Mục tiêu



4 Vận hành một chương trình Fortran 95Giới thiệu về FortranVận hành một chương trình FortranQui ước cú pháp của FortranVí dụ



à ì


http://find/


34/109





Vậ hà h ột h t ì h F t 95


http://find/


35/109



PROGRAM CinderellaCinderella is beautifulSisters are ugly, and coarse, and there are two of themThe Prince is richDress CinderellaTake her to the danceNullify the Sisters

Make the Prince marry herEND PROGRAM Cinderella



Vậ hà h ột hươ t ì h F t 95


http://find/


36/109







http://find/


37/109









http://find/


38/109







http://find/


39/109









http://find/


40/109







http://find/


41/109

ậ ộ g








http://find/


42/109

ậ ộ g






http://find/


43/109








http://find/


44/109






http://find/


45/109








http://find/


46/109






http://find/


47/109








http://find/


48/109






http://find/


49/109



Make the Prince marry CinderellaEND PROGRAM Cinderella





http://find/


50/109






ề ấ

http://find/


51/109








ề ấ

http://find/


52/109








ề ấ

http://find/


53/109


PROGRAM Cinderella





ề ấ

http://find/


54/109


PROGRAM Cinderella

Cinderella is beautifulSisters are ugly, and coarse, and there are two of themThe Prince is rich





Ví d ề ấ ú h ì h

http://find/


55/109


PROGRAM Cinderella


Dress CinderellaTake her to the dance

Nullify the Sisters Make the Prince marry her





Ví d ề ấ ú h ì h

http://find/


56/109


PROGRAM Cinderella


Dress CinderellaTake her to the dance

Nullify the Sisters Make the Prince marry her

END PROGRAM Cinderella





M l

http://find/


57/109

Mục lục

1 Mục tiêu


3 Cấu trúc điển hình của một chương trình


4 Vận hành một chương trình Fortran 95Giới thiệu về Fortran

Vận hành một chương trình FortranQui ước cú pháp của FortranVí dụ





M l

http://find/


58/109

Mục lục

1 Mục tiêu










Giới thiệ ề F t

http://find/


59/109

Giới thiệu về Fortran





Giới thiệ ề F t

http://find/


60/109



Mục tiêu





Mục lục

http://find/


61/109

Mục lục

1 Mục tiêu







Mục tiêu





Các bước vận hành một chương trình Fortran

http://find/


62/109



Mục tiêu






http://find/


63/109


1 Mở chương trình Fortran


Mục tiêu






http://find/


64/109



2 Soạn thảo / mở chương trình sẵn có


Mục tiêu






http://find/


65/109




3 Biên dịch (compile)


Mục tiêu






http://find/


66/109





4 Tạo file thực thi (Build)


Mục tiêu








67/109






5 Chạy chương trình (Start / Run / Execute)


Mục tiêu

Các bước xây dựng một chương trìnhCấu trúc điển hình của một chương trìnhVận hành một chương trình Fortran 95




http://find/


68/109






5 Chạy chương trình (Start / Run / Execute)

6 Đóng chương trình


Mục tiêu




Mục lục

http://find/


69/109

Mục lục

1 Mục tiêu







Mục tiêu




Qui ước cú pháp

http://find/


70/109


Có 2 cách định dạng file Fortran


Mục tiêu





http://find/


71/109



1 Định dạng tự do (free format)


Mục tiêu





http://find/


72/109

Q p p


1 Định dạng tự do (free format)

2 Định dạng cố định (fixed format)


Mục tiêu




Định dạng cố định

http://find/


73/109

ị ạ g ị

Vị trí cột Mục đích1 Vùng đặt dấu chú thích (C hoặc hoặc !)


Mục tiêu





http://find/


74/109

ị ạ g ị


1–5 Vùng đặt nhãn nếu có


Mục tiêu





http://find/


75/109

ị ạ g ị


1–5 Vùng đặt nhãn nếu có6 Vùng đặt dấu tiếp tục dòng lệnh (dấu &)

39 / 47 Phan Ngọc Hưng Basics on Fortran Mục tiêu





http://find/


76/109

ị ạ g ị



7–72 Vùng viết câu lệnh






http://find/


77/109



7–72 Vùng viết câu lệnh73–80 Vùng đánh số thứ tự dòng lệnh nếu cần






http://find/


78/109

Mặc dù Fortran không phân biệt chữ viết hoa và viết thường,nhưng để dễ theo dõi, ta tuân theo qui ước:

1

Các từ khóa lệnh được viết in hoa ( PROGRAM, READ,WRITE,...)






http://find/


79/109


1

Các từ khóa lệnh được viết in hoa ( PROGRAM, READ,WRITE,...)2 Các tên hàm, tên chương trình do người dùng đặt ra viết in

hoa chữ đầu tiên






http://find/


80/109


1


hoa chữ đầu tiên3

Các biến số viết in thường






http://find/


81/109


1


hoa chữ đầu tiên3

Các biến số viết in thường





Mục lục

http://find/


82/109

1 Mục tiêu










Ví dụ 1

http://find/


83/109

Chương trình in ra màn hình dòng chữ “FORTRAN first run”





Ví dụ 1

http://find/


84/109


PROGRAM First





Ví dụ 1

http://find/


85/109


PROGRAM First WRITE(*,*)"FORTRAN first run"





Ví dụ 1

http://find/


86/109


PROGRAM First WRITE(*,*)"FORTRAN first run" END PROGRAM First





Ví dụ 2

http://find/


87/109

Chương trình nhập hai dữ liệu số





Ví dụ 2

http://find/


88/109


PROGRAM Second





Ví dụ 2

http://find/


89/109


PROGRAM Second WRITE(*,*)"Moi ban nhap vao 2 so" READ(*,*)a,b





Ví dụ 2

http://find/


90/109


PROGRAM Second WRITE(*,*)"Moi ban nhap vao 2 so" READ(*,*)a,bEND PROGRAM Second





Ví dụ 3



91/109


44 / 47 Ph N Hư B i F t Mục tiêuCác bước xây dựng một chương trình



Ví dụ 3



92/109


PROGRAM Third




Ví dụ 3

http://find/


93/109


PROGRAM Third

REAL::a,b




Ví dụ 3

http://find/


94/109


PROGRAM Third

REAL::a,bWRITE(*,*)"Moi ban nhap vao 2 so"

READ(*,*)a,bWRITE(*,*)"Ban vua nhap vao 2 so ",a," va ",b




Ví dụ 3



95/109


PROGRAM Third

REAL::a,bWRITE(*,*)"Moi ban nhap vao 2 so"

READ(*,*)a,bWRITE(*,*)"Ban vua nhap vao 2 so ",a," va ",bEND PROGRAM Third

44 / 47 Ph N H B i F t Mục tiêuCác bước xây dựng một chương trình



Ví dụ 4

http://find/


96/109

Chương trình tính tổng của hai số tự nhiên

45 / 47 Ph N H B i F t Mục tiêuCác bước xây dựng một chương trình



Ví dụ 4

http://find/


97/109


PROGRAM Forth

45 / 47 Ph N H B i F Mục tiêuCác bước xây dựng một chương trình



Ví dụ 4

http://find/


98/109


PROGRAM Forth INTEGER::a,b REAL::answer

45 / 47 Ph N H B i F Mục tiêuCác bước xây dựng một chương trình



Ví dụ 4

http://find/


99/109



WRITE(*,*)"Moi ban nhap vao 2 so" READ(*,*)a,bWRITE(*,*)"Ban vua nhap vao 2 so ",a," va ",banswer=a+b

WRITE(*,*)"Tong cua chung la ",answer





Ví dụ 4

http://find/


100/109



WRITE(*,*)"Moi ban nhap vao 2 so" READ(*,*)a,bWRITE(*,*)"Ban vua nhap vao 2 so ",a," va ",banswer=a+b

WRITE(*,*)"Tong cua chung la ",answer END PROGRAM Forth





Ví dụ 5

http://find/


101/109

Chương trình tính thương của hai số tự nhiên





Ví dụ 5

http://find/


102/109


PROGRAM Fifth




Giới thiệu về FortranVận hành một chương trình Fortran

Qui ước cú pháp của FortranVí dụ

Ví dụ 5



103/109


PROGRAM Fifth INTEGER::a,b REAL::answer






Ví dụ 5

http://find/


104/109



WRITE(*,*)"Moi ban nhap vao 2 so" READ(*,*)a,bWRITE(*,*)"Ban vua nhap vao 2 so ",a," va ",banswer=a/bWRITE(*,*)"Thuong cua chung la ",answer






Ví dụ 5



105/109



WRITE(*,*)"Moi ban nhap vao 2 so" READ(*,*)a,bWRITE(*,*)"Ban vua nhap vao 2 so ",a," va ",banswer=a/bWRITE(*,*)"Thuong cua chung la ",answer END PROGRAM Fifth






Ví dụ 6



106/109







Ví dụ 6



107/109


PROGRAM Sixth INTEGER::a,b REAL::answer






Ví dụ 6

http://find/


108/109



WRITE(*,*)"Moi ban nhap vao 2 so" READ(*,*)a,bWRITE(*,*)"Ban vua nhap vao 2 so ",a," va ",banswer=a/1.0/bWRITE(*,*)"Thuong cua chung la ",answer






Ví dụ 6

http://find/


109/109



WRITE(*,*)"Moi ban nhap vao 2 so" READ(*,*)a,bWRITE(*,*)"Ban vua nhap vao 2 so ",a," va ",banswer=a/1.0/bWRITE(*,*)"Thuong cua chung la ",answer END PROGRAM Sixth


Documents

Phương pháp số và lập trình