Upload
bihpu2
View
252
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
1/82
CC PHNG PHP GIP GII NHANH
BI TON HA HCBin Son: GV Xun Hng
Trng THPT Nguyn Vn C
Cc em thn mn !
Vi hnh thc thi trc nghim nh hin nay,trong khong thi gian tng i
ngn( trung bnh 1,5ph/cu ) cc em phi gii quyt mt s lng cu hi v bi tp tng i
ln, trong bi tp ton ha chim mt t l khng nh. S liu thng k t k thi tuyn sinhH,C va qua cho thy bi tp ton ha chim khong 50% tng s cu trc nghim ca
thi. Do vic tm ra cc phng php gip gii nhanh bi ton ha hc c mt ngha ht
sc quan trng. Trn c s cun sch Cc phng php gip gii nhanh bi ton trc
nghim ha hc ra i nhm gip cc em c th n tp v tp dt trc khi bc vo k thi
tuyn sinh H, C nm 2008. Trong mi bi ton thy phn tch v gii theo hai phng
php: phng php thng thng v phng php gii nhanh cc em thy c u imca vic p dng cc phng php gii nhanh gii bi ton ha.
ng thi thy xy dng 100 bi ton v c v hu c c th gii nhanh lm cu
TNKQ nhiu la chn cc em luyn tp thm.
Cng trong khun kh cun sch ny thy cng xut mt s nguyn tc v vn dng
tnh qui lut trong qu trnh p dng cc phng php gii nhanh vo vic gii bi ton ha
hc.Thy xin chc cc em hc tht tt, t c nhng kt qu cao trong nhng k thi sp ti
khng ph cng mong i ca gia nh v bn b cc em.Sau cng xin cc em hy nh
rng: Trn bc ng thnh cng khng c du chn ca k li bing v nhn ti l
99% lao ng m hi v nc mt, ch c 1% t cht bm sinh
Mi thc mc ca cc em xin lin h thy hoc c th gp trc tip bng cch gi vo s
s my :
064.962.988 - 0982.70.40.54Trng THPT Nguyn Vn C
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
2/82
2.1. Mt s phng php c th gii nhanh bi ton ha hc
2.1.1. Da vo nh lut bo ton nguyn t v bo ton khi lng.
* H qu 1: Trong cc phn ng ha hc, tng khi lng cc cht tham gia phn ng
bng tng khi lng cc sn phm to thnh.
PHH: A+ B C + D
Th mA + mB = mC + mD
* H qu 2: Gi mT l tng khi lng cc cht trc phn ng
Gi mS l tng khi lng cc cht sau phn ng th d cho phn ng xy
ra va hay c cht d ta vn mS = mT.
H qu 3: Khi cation kim loi kt hp vi anion phi kim to ra cc hp cht (nh
oxit, hiroxit, mui) th ta lun c:
Khi lng hp cht = khi lng kim loi + khi lng gc phi kim .
H qu 4: Khi cation kim loi thay i, anion sinh ra hp cht mi s chnh lch
khi lng gia hai hp cht bng s chnh lch v khi lng gia cc cation.
i vi cc bi ton hu c cng s dng nh lut BTKL trong qu trnh gii mt s
bi ton, ngoi ra cn s dng bo ton nguyn t trong bi ton t chy.
- Khi t chy 1 hp cht A th:
222 00 O()OH()COtrong(onnn =+ t chy)
=> 222 000 O()OH()CO( mmm =+ t chy)
Gi s khi t chy hp cht hu c A (cha C, H, O)
A + O2CO2 + H2OmA + OHCOO 222 mmm +=
mA = mC + mH + mO
Trn c s ni dung v cc h qu ca cc nh lut trn, thy tin hnh xy dng mt
s bi ton gii nhanh lm cu TNKQ nhiu la chn ng thi phn tch, so snh vic p
dng nh lut vo gii cc bi ton vi cch gii thng thng( phng php i s t n).
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
3/82
V d 1: Cho 24,4g hn hp Na2CO3, K2CO3 tc dng va vi dung dch BaCl2 . Sau
phn ng thu c 39,4g kt ta. Lc tch kt ta, c cn dung dch thu c m(g) mui
clorua. Vy m c gi tr l:
A - 2,66g B - 22,6g C - 26,6g D - 6,26g
* Cch gii thng thng: Cc em tin hnh vit PTHH, t n s tnh khi lng ca
tng mui sau tnh tng khi lng.
PTP: Na2CO3 + BaCl22NaCl + BaCO3
K2CO3 + BaCl22KCl + BaCO3
t s mol Na2CO3 l x
K2
CO3
l y)mol(,
,nBaCO 20197
4393
==
Theo u bi ta c h phng trnh:
==
=+=+
10
10
20
424138106
,y
,x
,yx
,yx
mo,nn CONaNaCl 202 32 ==
=> mNaCl = 0,2 x 58,5 = 11,7(g)
mo,nn COKKCl 202 32 ==
=> m KCl = 0,2 x 74,5 = 14,9 (g)
=> m = 11,7 + 14,9 = 26,6 (g)
* Cch gii nhanh: )`mol(,nn BaCOBaCl 2032 ==
p dng nh lut bo ton khi lng:2BaClhh
mm + = mkt ta + m
=> m = 24,4 + 0,2 x 208 - 39,4 = 26,6 (g)
=> p n (C) ng.
V d 2: Ha tan 9,14g hp kim Cu, Mg, Al bng mt lng va dung dch HCl thu
c 7,84 lt kh X (ktc) v 2,54g cht rn Y v dung dch Z. C cn dung dch Z thu c
m(g) mui, m c gi tr l:A - 31,45g B - 33,25(g) C - 3,99(g) D - 35,58(g)
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
4/82
* Cch gii thng thng.
PTP:
Mg + 2HCl MgCl2 + H2
2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2
Cht rn B l CuDung dch C l MgCl2 v AlCl3.
)mol(,,
,nH 350422
8472
==
t: nMg = x
nAl = y
=+
=+
=+
=+662724
7032
5421492724
3502
3
,yx,yx
,,yx,yx
Gii h phng trnh:
==
20
050
,y
,x
Theo phng trnh: )mol(,nn MgMgCl 0502 ==
=> )g(,x,mMgCl 754950502 ==
)mol(,nn AlAlCl 203 ==
=> m = )g(,,,mm AlClMgCl 453172675432 =+=+
* Cch gii nhanh:
)g(,,,,x,),,(mmmCl)MgAl(
453185246653570542149 =+=+=+= +
Vy p n (A) l ng
V d 3: Ha tan hon ton 10g hn hp 2 kim loi trong dung dch HCl d thy to ra2,24l kh H2(ktc). C cn dung dch sau phn ng thu c gam mui khan. Khi lng
mui khan thu c l:
A - 1,71g B - 17,1g C - 3,42g D - 34,2g
*Cch gii thng thng:
K hiu 2 khi lng A, B ha tr n,m. Khi lng nguyn t l A,B l M 1. M2, s mol
l x, y.
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
5/82
Phng trnh phn ng: 2A + 2nHCl 2ACln + nH2
2B + 2mHCl 2BClm + mH2
Theo u bi ta c h phng trnh:
M1x + M2y = 10
= 10422
242,
,,
= => nx + my = 0,2
p dng nh lut bo ton khi lng ta c:
2HHClBABClAClmmmmmm
mn+=+= +
Thay s vo ta c:
m = 10 + (nx + my) 36,5 - 0,1 x 2= 10 x 0,2 x 36,5 - 0,2 = 17,1 (g)
* Cch gii nhanh:
Theo phng trnh in li 20422
2422 ,
,,
xnnHCl
=== +
=> mmui = mhKl +Cl
m
= 10 + 0,2 + 35,5 = 17,1 (g)=> p n (B) ng
V d 4: Trn 5,4g Al vi 4,8g Fe2O3 ri nung nng thc hin phn ng nhit nhm.
Sau phn ng ta thu c m(g) hn hp cht rn. Gi tr ca m l (g).
A - 2,24(g) B- 4,08(g) C - 10,2(g)
D - 0,224(g) E - Kt qu khc.
*Cch gii thng thng
2Al + Fe2O3Al2O3 + 2Fe
S mol: 0,2 0,03
Phn ng: 0,06 0,03 0,03 0,06
Sau phn ng: 0 0,03 0,06
mhh sau phn ng = 0,14 x 27 + 0,03 . 102 + 0,06 x 56 = 10,2 (g)
* Cch gii nhanh: Theo nh lut bo ton khi lng: Tng khi lng cc cht tham
gia phn ng bng tng khi lng sn phm:
mhh sau = mhh trc = 5,4 + 4,8 = 10,2(g)
Vy p n (C) ngDy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
6/82
V d 5: t chy hon ton m(g) hn hp X gm CH4, C3H6 v C4H10 thu c 4,4g
CO2 v 2,52g H2O.
m c gi tr l:
A - 1,48g B - 2,48 g C-14,8g
D - 24,7 E-Khng xc nh c
*Cch gii thng thng:
CH4 + 2O2CO2 + 2H2O
C3H6 + 4,5O23CO2 + 3H2O
C4H10 + 6,5O24CO2 + 5H2O
t 4 3 6 4 10CH C H C Hn x ;n y ;n z= = =Ta c h phng trnh
x + 3y + 47 = 0,1 (1)
2x + 3y + 5z = 0,14 (2)
p dng nh lut bo ton khi lng ta c:
16x + 42y + 58z = 4,4 + 2,52 - (2x + 4,5y + 6,5z) x 32
=> 80x + 186y + 266z = 6,92 (3)
Gii h phng trnh ta c nghim l
x 0,03
y 0,01
z 0,01
= = =
=>
4
3 6
4 10
CH
C H
C H
m 0,03x16 0,48(g)
m 0,01x42 0,42(g)
m 0,01x58 0,58(g)m 0,48 0,42 0,58 1,48g
= =
= =
= ==> = + + =
*Cch gii nhanh:
X C H
4,4 2,52m m m x12 x2 1,2 0,28 1,48(g)
44 18= + = + = + =
Vy p n (A) ng
V d 6: Cho 1,24g hn hp 2 ru n chc tc dng va vi Na thy thot ra 336
ml H2(ktc) v m(g) mui natri.
Khi lng mui Natri thu c l:
A - 1,93 g B - 2,93 g C - 1,9g D - 1,47gDy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
7/82
*Cch gii thng thng
t cng thc ca 2 ru l R - OH (x mol)
R1 - OH (y mol)
PTP: R - OH + Na R - ONa + H2x x 0,5x
R1 - OH + Na R1 - ONa + H2
y y 0,5y
Theo u bi ta c h phng trnh:
(R + 17) x + (R1+ 17)y = 1,24 (1)
0,5x + 0,5y = 0,015 x + y = 0,03 (2)
=> Rx + R1y = 1,24 - 17 x 0,03 = 0,73
Khi lng mui natri:
m = (R + 39)x + (R1 + 39)y
= Rx + R1y + 39(x+y) = 0,73 + 39 x 0,03 = 1,9 (g)
*Cch gii nhanh:
= =
+ +
2H H
2
n 0,015mol n 0,03(mol)
1R OH Na R ONa H
2
Theo nh lut bo ton khi lng:
m = 1,24 + 0,03. (23 - 1) = 1,9 (g)
Vy p n (C) ng
V d 7: Cho 3,38g hn hp Y gm CH3OH, CH3COOH, C6H5OH tc dng va vi
Na thy thot ra 672 ml kh( ktc) v dung dch. C cn dung dch thu c hn hp rn
Y1. Khi lng Y1 l:
A - 3,61g B - 4,7g C - 4,76g
D - 4,04g E- Khng xc nh c v thiu d kin
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
8/82
* Cch gii thng thng:
CH3OH + Na CH3ONa + H2
CH3COOH + Na CH3COONa + H2
C6H5OH + Na C6H5ONa + H2
Ta c2H 0,672n 0,03(mol)22,4
= =
2Na H Nan 2n 0,06(mol) m 0,06x23 1,38g= = = =
1Ym 3,38 1,38 0,03x2 4,7g= + =
* Cch gii nhanh hn:
2H H
n 2n 0,03(mol)= = . V 3 cht trong hn hp Y u c mt nguyn t H linh ng
2
2 0,06( )Na
molHn n= =
Theo phng trnh, p dng nh lut bo ton khi lng:
1Ym 3,38 (23 1)x0,06 4,7(g)= + =
Vy p n( B) ng
V d 8: Chia hn hp 2 anehit no n chc thnh 2 phn bng nhau:
- t chy hon ton phn 1 thu c 0,54g H2O- Phn 2 cng H2(Ni, t0 ) thu c hn hp A.
Nu t chy hon ton A th th tch kh CO2 thu c( ktc) l:
A - 0,112 lt B - 0,672 lt
C - 1,68 lt D - 2,24 lt
* Cch gii thng thng:
t cng thc tng qut ca 2 anhit l CnH2nO (x mol)
CmHmO (y mol)
PTP:Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
9/82
P1: CnH2nO + O2nCO2 + nH2O
x nx nx nx + my = 0,03
CmH2mO + O2mCO2 + mH2O
y my my
P2: CnH2nO + H2 0Ni
t CnH2n+2 O
x x
CmH2mO + H2 0Ni
t CmH2m+2O
y y
CnH2n+2O + O2nCO2 + (n+1) H2O
x 2 nx
CmH2m+2O + O2 mCO2 + (m+1) H2O
y my
=>2CO
n nx my 0,3= + =2CO
V 0,3x22,4 0,672 = = lt ( ktc)
*Cch gii nhanh:
P1: hn hp l anehit no n chc = =2 2CO H O
n n 0,03(mol)
Theo nh lut bo ton nguyn t v bo ton khi lng
1C(P ) C(A)n n 0,03(mol)= =
=> = =2 2CO (P ) C(A )
n n 0,03(mol)
=2CO
V 0,672lt(dktc)
p n (B )ng
V d 9: Tch nc hon ton t hn hp X gm 2 ru A v B ta c hn hp Y
gm cc olefin. Nu t chy hon ton X th thu c 1,76g CO2. Vy khi t chy hon
ton Y th tng khi lng nc v CO2 to ra l:
A - 2,94g B - 2,48g C - 1,76g D - 2,76g
* Cch gii thng thng
Khi tch nc t ru olefin. Vy 2 ru A, B phi l ru no n chc.
t cng thc tng qut 2 ru l CnH2n+1OH (x mol)
CmH2m+1OH (y mol)Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
10/82
PTP: CnH2n+1OH 2 40H SO
n 2n 2170 CC H H O + (1)
x x
CmH2m+1OH 2 40H SO
170 C CmH2m + H2O (2
y y
CnH2n+1OH + O2nCO2 + (n+1) H2O (4)
y my
Y: CnH2n v CmH2m
Y + O2
CnH2n + O2nCO2 + nH2O (5)
x nx
CmH2m + O2mCO2 + mH2O (6)
y my
Theo phng trnh (3), (4) ta c:
nx + my =1,76
0,04mol44
=
Theo phng trnh (5), (6). S mol CO2 = nx + my = 0,04
=>2CO
m 0,04x44 1,76= = (g)
S mol H2O = nx + my = 0,04 => 2H Om 0,04x18 0,72= = (g)
m = 2,48(g)
p n( B) ng
* Cch gii nhanh:
2H OX Y
2 2C(X) C(Y ) CO (doX) CO (doY )
n n n n 0,04= = =(mol)
M khi 2OY + s mol CO2 = 2H On = 0,04 mol
+ = + = 2 2CO H Om 1,76 (0,04x18) 2,47(g)
Vy p n( B )ngV d 10: Hn hp X gm ru no n chc A v 1 axit no n chc B. Chia thnh 2
phn bng nhau.
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
11/82
- Phn 1: B t chy hon ton thy to ra 2,24 lt CO2(ktc)
- Phn 2: c este ha hon ton v va thu c 1 este.
Khi t chy este ny th lng nc sinh ra l:
A - 1,8g B - 3,6g C - 19,8g D - 2,2g
* Cch gii thng thng:
t CTTQ A: CnH2n+1OH (x mol) => CnH2n+2O R-OH
B: ' ' m 2m 2n 2n 1C H COOH (ymol) C H O+ R' - COOH
m = n' + 1
P1: CnH2n+2O + O2nCO2 + (n+1)H2O ( 1)
x nx
CmH2mO2 + O2mCO2 + mH2O (2)
y myP2: R - OH + R' - COOH 2 4H SO R' - COOR + H2O (3)
' ' n 2n 1n 2n 1C H COOC H ++
x y x
( ) ( )++ + + + + + +' '' ,
n 2n 1 2 2 2n 2n 1C H COOC H O n n 1 CO n n 1 H O (4)
x (n + n + 1)x
Theo phng trnh (1), (2) ta c : S mol CO2 = nx + my = 2,24/22,4 = 0,1 mol
Theo phng trnh (3), (4) ta c : S mol H2O = (n + n + 1)x = (m+n)x = mx + nx
= nx +my = 0,1 mol = =2H Om 0,1x18 1,8(g)
Vy p n( A )ng
*Cch gii nhanh:
P1: =2CO
n 0,1(mol)
Theo nh lut bo ton nguyn t v bo ton khi lng
= = =2 1C(este) C(P ) C(P )
n n n 0,1(mol)
Este no, n chc+ = = =2
2 2
OH O CO C(este)n n n 0,1mol
= =2H O
m 0,1x18 1,8(g)
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
12/82
p n (A )ng
Nhn xt: nh lut bo ton khi lng, nh lut bo ton nguyn t ng mt vai tr
quan trng trong ha hc. Vic p dng cc nh lut ny vo qu trnh gii bi ton
ha hc khng nhng gip cc em nm c bn cht ca cc phn ng ha hc m
cn gii nhanh cc bi ton . Nu cc em khng ch ti im ny s i vo gii
ton bng cch t n, lp h phng trnh. Vi nhng bi ton nhiu n s m thiu d
liu nu cc em khng c k nng gii ton tt, dng mt s thut ton: ghp n s, loi
tr th s khng gii c cc bi ton ny. Nu cc em p dng tt cc ni dung h qu
ca nh lut bo ton khi lng, cc em s suy lun ngay yu cu ca bi trn c s
PTHH v d kin u bi cho, thi gian gii bi ton ch bng 1/4 thi gian gii theo
phng php i s, qu trnh tnh ton ngn gn, d tnh.
2.1.2. Da vo phng php tng gim khi lng
Nguyn tc: Da vo s tng gim khi lng khi chuyn t cht ny sang cht khc
xc nh khi lng mt hn hp hay mt cht.
C th: Da vo PTHH tm s thay i v khi lng ca 1 mol (A B) hoc x mol A
x mol B. ( Vi x, y t l cn bng phn ng). Tm s thay i khi lng (AB) theo bi
z mol cc cht tham gia phn ng chuyn thnh cc sn phm. T tnh c s mol cc
cht tham gia phn ng v ngc li. Phng php ny thng c p dng gii bi ton v
c v hu c, trnh c vic lp nhiu phng trnh trong h phng trnh t s khng
phi gii nhng h phng trnh phc tp.
gii bi ton mt cch nhanh chng i vi bi ton v ru, axit, este, axit amin ta
cng c th vn dng phng php tng gim khi lng gii. C th l:
* i vi ru: Xt phn ng ca ru vi Na
R(OH)x + Na R(ONa)x + H2
hoc ROH + Na RONa + H2
Theo phng trnh ta thy: c 1mol ru tc dng vi Na 1mol mui ancolat th khi
lng tng 23-1 = 22g.
Vy nu u bi cho khi lng ca ru v khi lng ca mui alcolat ta c th vn
dng tnh s mol ca ru, H2 v xc nh cng th phn t ca ru.Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
13/82
* i vi axit: Xt phn ng axit vi kim
R(COOH)x + xNaOH R(COONa)x + H2O
hoc RCOOH + NaOH RCOONa + H2O
1mol 1mol m22g
* i vi este: Xt phn ng x phng ha
R-COOR' + NaOH RCOONa + R'OH1mol 1mol khi lng mui l 23-R'
V d 11: Ha tan 10g hn hp 2 mui XCO3 v Y2(CO3)3 bng dung dch HCl ta thu
c dung dch N v 0,672 lt kh bay ra ktc. C cn dung dch N th thu c m(g) mui
khan. m c gi tr l:
A. 1,033g B. 10,33gC. 9,265g D. 92,65g
* Cch gii thng thng
PTP:
XCO3 + 2HCl XCl2 + H2O + CO2 (1)
a a
Y2(CO3)3 + 6HCl 2HCl3 + 3H2O + 3CO2 (2)
2CO
0,672n 0,03(mol)
22,4= =
t ( )3 2 3 3XCO Y COn a ; n b= =
Theo u bi ta c h phng trnh:
( ) ( )X 60 a 2Y 180 b 10a 3b 0,03
+ + + =+ =
aX + 2bY + 60(a+3b) = 10
aX + 2bY = 10 - 1,8 = 8,2
M khi lng mui (m) =2 3XCl YCl
m m+
m = a(X + 71,5) + 2b(Y + 106,5) m = a(X + 71) + 2b(Y + 106,5)
= aX + 2bY + 35,5(2a + 3b) m = (aX + 2bY) + (71a + 213b)
=> m = 8,2 + 71(a + 3b) = 8,2 + 2,13 = 10,33 (g)
* Cch gii nhanh: Vn dng phng php tng gim khi lng.
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
14/82
Theo phng trnh ta c: 1mol mui 23CO -> mui Cl- th c 1mol CO2 bay ra lng
mui l 71- 60 =11g
Vy theo bi m mui tng: 11 x 0,03 = 0,33 (g)
mmui clorua = 10 + 0,33 = 10,33 (g)
V d 12: Nhng 1 thanh nhm nng 50g vo 400ml dung dch CuSO4 0,5M. Sau mt
thi gian ly thanh nhm ra cn nng 51,38g.1. Khi lng Cu thot ra l:
A - 0,64g B - 1,28g C 1,92g
D - 2,56 E - kt qu khc.
* Cch gii thng thng:
2Al + 3CuSO4 Al2(SO4)3 + 3Cu
x 1,5xt s mol Al phn ng l x
Khi lng vt sau phn ng = mCu gp + mAl cn d
= 1,5x x 64 + (50 - 27x) = 51,38
x = 0,02 (mol)
=> khi lng Cu thot ra: 0,02 x 1,5 x 64 = 1,92g
* Cch gii nhanh:Theo phng trnh c 2mol Al 3mol Cu khi lng tng l: 3 x (64 54) = 138g
Vy khi lng tng: 51,38 - 50 = 1,38g 0,03mol Cu
mCu = 0,03 x 64 = 1,92 (g)
Vy p n ( C) ng.
V d 13: Ha tan 5,94g hn hp 2 mui clorua ca 2 kim loi A, B, (A v B l 2 khi
lng thuc phn nhm chnh II) vo nc ng 100ml dung dch X. lm kt ta ht ion
Cl- c trong dung dch X ngi ta cho dung dch X tc dng vi dung dch AgNO 3 thu c
17,22g kt ta.
Lc b kt ta, thu c dung dch Y. C cn Y c m(g) hn hp mui khan. m c
gi tr l:A - 6,36g B - 63,6g C 9,12g
D - 91,2g E - Kt qu khc
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
15/82
*Cch gii thng thng:
ACl2 + 2AgNO32AgCl+ A(NO3)2
BCl2 + 2AgNO32AgCl + BC(NO3)2
t2 2ACl BCl
n x ; n y= =
Theo u bi ta c:
(A + 71) x + (B + 71)y = 5,942x + 2y = 0,12 => x + y = 0,06
Khi lng mui khan gm A(NO3)2 v B(NO3)2
m = (A + 124)x + (B + 124) y
= Ax + By + 124(x+y) = 1,68 + 124 x 0,06 = 9,12 (g)
*Cch gii nhanh: p dng phng php tng gim khi lng
C 1mol MCl2 to ra 2mol AgCl th m53gVy nAgCl = 0,12 mol
m mui nitrat = mKL + m= 5,94 + 3,18 = 9,12 (g)
p n (C) ng
V d 14: Cho 2,84g hn hp 2 ru n chc l ng ng k tip nhau tc dng va vi
Na kim loi to ra 4,6g cht rn v V lt kh H2(ktc)
1. V c gi tr l:A - 2,24 lt B - 1,12 lt C - 1,792 lt
D - 0,896 lt E- Kt qu khc
2. Cng thc cu to ca 2 ru l:
A - CH3OH , C2H5OH B - C2H5OH, C3H7OH
C - C3H7OH , C4H9OH D - C2H3OH, C3H5OH
* Cch gii thng thng
t CTTQ chung ca 2 ru l: n 2n 1C H OH+
PTP: 2n 2n 1 n 2n 11
C H OH Na C H ONa H2+ +
+ +
Theo phng trnh ta c:2,84 4,6
14n 18 14n 40=+ +
=> 2,84 (14n+40) = 4,6 (14 n + 18)
39,76n + 113,6 = 64,4n + 82,8Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
16/82
24,64n = 30,8
1
2
n 1n 1,25
n 2
==
=
l CH3OH v C2H5OH
(x mol) (y mol)
Theo phng trnh ta c:
H Phng trnh32x 46y 2,84 x 0,06
54x 68y 4,6 y 0,02
+ = = + = =
( )2H
1 1n 0,5x 0,5y 0,06 0,02 0,04 mol
2 2 = + = + =
( )2H
V 0,04x22,4 0,896 lit = =
Vy 1. p n (D) ng2. p n (A) ng
V d 15: Thy phn 0,01mol este ca 1 ru a chc vi 1 axit n chc tiu tn ht
1,2g NaOH. Mt khc khi thy phn 6,35g este th tiu tn ht 3g NaOH v thu c 7,05g
mui. CTPT v CTCT ca este l:
A - (CH3COO)3C3H5 B- (C2H3COO)3C3H5
C - C3H5(COOCH3)3 D - C3H5 (COOC2H3)3* Cch gii thng thng
V phn hy 0,01 mol este cn 1,2g NaOH
Nn thy phn 1 mol este cn 120g NaOH hay =120
3(mol)40
)
Este c to bi ru 3 ln ru
t CTTQ ca este l (RCOO)3 R'
PTP (RCOO)3 R' +3NaOH 3RCOONa + R' (OH)3
120g 3 (R +67) g 7
3g 7,05g
120 x 7,05 = 9 (R +67) R = 27
t R l CxHy x,y nguyn dng
y 2x +1
12x + y = 27Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
17/82
x 1 2y 15 loi 3 tha mn
Vy R l C2H3 hay CH2 = CH
* Tm R'
C (71,3 +R') g este cn 120g NaOH
6,35g 3gR' = 41
R' l gc HC no ha tr 3 nn CnH2n - 1 = 12n +2 -1 = 41
n = 3 CT R' C3H5
Vy CT ca este l CH2 = CH - COO - CH2
|
CH2 = CH - COO - CH (C2H3COO)3C2H5
|
CH2 = CH - COO - CH2
* Cch gii nhanh:
V nNaOH = 3neste este 3 chc (Ru 3 chc + axit n chc)
t cng th este (RCOO)3R'
(RCOO)3R' + 3NaOH (RCOONa)3 + R'(OH)3
Theo PT: c 1mol 3mol 1mol th khi lng tng
23 x 3 - R' = 69 - R'
Vy 0,025mol 0,075mol 0,025, th khi lng tng:
7,05 - 6,35 = 0,7g
0,7 = 0,025 (69-R') R = 41 R': C3H5
Meste = 6,35 2540,025=
mR = = 27 R: C2H3 -
Vy cng thc ca este l (CH2 = CHCOO)3C3H5
p n (B )ng
2.1.3. Da vo phng php khi lng phn t trung bnh , s nguyn t cacbon trung
bnh xc nh CTPT ca hp cht v c v hu c.Nguyn tc: Dng khi lng mol trung bnh M xc nh khi lng mol cc cht
trong hn hp u.
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
18/82
M1 < M< M2 ( trong M1< M2 )
i vi bi ton v c vic dng M thng dng trong cc bi ton xc nh kim loi,
mui hirxit, oxit ca hai kim loi trong cng mt chu k hoc trong mt phn nhm chnh.
Da vo khi lng mol nguyn t ca kim loi trong HTTH t xc nh tn kim loi.
Hoc trong bi ton gii phng hn hp kh ( thng ca nit) dng M trung bnh cng c th
suy ra CTPT ca hp cht kh.
i vi bi ton hu c th ch yu dng phng php ny. Mt khi lng cc bi
ton hu c dng phng php khi lng mol trung bnh , cn m rng thnh s nguyn t
cacbon trung bnh, s lin kt trung bnh, ho tr trung bnh, gc hirocacbon trung bnh.
V d 16: Hn hp X gm hai kim loi A, B nm k tip nhau trong cng mt phn
nhm chnh. Ly 6,2g X ho tan hon ton vo nc thu c 2,24lt hiro ( ktc).
A, B l hai kim loi:
A- Li, Na B- Na, K C- K, Rb D- Rb, Cs
* Cch gii thng thng:
PTHH: A + H2O AOH + 1/2 H2
B + H2O BOH + 1/2H2
t nA = x ; nB = y
Theo u bi ta c h phng trnh:
Ax + By = 6,2
x + y = 2 x2,24
0,222,4
=
V A, B nm k tip nhau trong 1 PNC.
* Gi s A l Li 7x + 23y = 6,2
B l Na x + y = 0,2
* Gi s A l Na 23x + 39y = 6,2 x = 0,1
B l K x + y = 0,2 y = 0,1 (tha mn)
* Gi s A l K A l Rb
B l Rb B l Cs
Vy A l Na, B l K* Cch gii nhanh.
t cng thc chung ca A v B l R
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
y < 0 khng thamn
hoc
u khng thamn
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
19/82
R + H2O ROH + 1/2H20,2mol 0,1mol
6,2M 31(g / mol)
0,2= =
A
B
M 23
M 39
=
=l tha mn
Vy p n (B) ng
V d 17: Ha tan 5,94g hn hp hai mui clorua ca hai kim loi A v B (bit A v B
l hai kim loi thuc phn nhm chnh nhm II) vo nc c 100 gam dung dch X. lm
kt ta ht ion Cl- trong dung dch X ngi ta cho dung dch X tc dng vi dung dch AgNO3
thu c 17,22g kt ta. Cng thc ha hc ca hai mui clorua ln lt l:
A. BeCl2, MgCl2 B. MgCl2, CaCl2
C. CaCl2, S rCl2 D. SrCl2, BaCl2
+ Cch gii thng thng.
Vit PTHH: ACl2 + 2AgNO32AgCl+ A(NO3)2
BCl2 + 2AgNO32AgCl+ B(NO3)2
t:2ACl
n = x ;2BCl
n y=
Theo phng trnh ta c: 2x + 2y =17,22143,5
= 0,12 x + y = 0,06 (I)
(A + 71)x + (B + 71)y = 5,94 (II)
T (I) v (II) ta c: Ax + By = 1,68
x + y = 0,06.
Bin lun: gi s c 4 trng hp th ch c trng hp
A: Mg (M = 24) v B: Ca (M = 40) l tha mn.* Cch gii nhanh: t cng thc chung ca hai mui l RCl2
M l khi lng mol nguyn t trung bnh ca hai kim loi A v B.
5,94M 71 28
0,06= =
A
B
M 24(Mg)
M 40(Ca)
=
=L tha mn.
Vy p n ng (B)V d 18: Mt hn hp A gm 2 olefin l ng ng k tip nhau. Nu cho 4,48 lt hn
hp A ( ktc) qua bnh ng dung dch brm d, ngi ta thy khi lng ca bnh tng
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
20/82
thm 7g. Cng thc phn t ca 2 olefin l:
A - C2H4 v C3H6 B - C3H6 v C4H8
C - C4H8 v C5H10 D - C5H10 v C6H12
* Cc gii thng thng:
t cng thc ca 2 olefin l CnH2n (a mol) Cn+1H2n+2 (b mol)
PTP: CnH2n + Br2CnH2nBr2Cn+1H2n+2 + Br2 Cn+1H2n+2Br2
Theo u bi ta c h phng trnh:
( )
4,48a b 0,2 (I)
22,4
14na 14n 14 b 7 (II)
+ = = + + =
Gii (I) v (II):
( )
a b 0,2
14n a b 14b 7
+ = + + =
=> 14n x 0,2 + 14b = 7
2,8n + 14b = 7
0,4n + 2b = 1 => b =1 0,4n
2
M 0 < b < 0,2 => 1,5 < n < 2,5
=> n = 2 => n1 = 2 => C2H4
n2= 3 => C3H6
* Cch gii nhanh:
= =7M 350,2
=> M1 < 35 < M2; M1, M2 l ng ng k tip.
M1 = 28 => C2H4
M2 = 42 => C3H6
Vy p n( A) ng.
V d 19: A, B l 2 ru no, n chc k tip nhau trong dy ng ng. Cho hn hp
gm 1,6g A v 2,3g B tc dng ht vi Na thu c 1,12 lt H2(ktc). Cng thc phn t ca 2ru l:
A - CH3OH, C2H5OH B - C2H5OH, C3H7OH
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
21/82
C - C3H7OH, C4H9OH D - C4H9OH, C5H11OH
* Cch gii thng thng
t CTTQ ca A: CnH2n+1OH (a mol)
B: CmH2m+1OH (b mol)
PTP: CnH2n+1 OH + Na CnH2n+1ONa + H2a 0,5a
CmH2m+1OH + Na CmH2m+1ONa + H2
b 0,5b
0,5a + 0,5b =1,12
0,0522,4
=
a + b = 0,1 (I)
(14n + 18)a + (14m + 18)b = 1,6 + 2,3 = 3,9 (II)
Gii h 2 phng trnh (I) (II):
a + b = 0,1
a + b = 0,1
14(na+mb) + 18(a+b) = 3,9
na + mb =3,9 18x0,1 2,1
0,1514 14
= =
( ) ( )na n 1 b 0,15 n a b b 0,15a b 0,1 a b 0,1
+ + = + + = + = + =
0,1n + b = 0,15 => b = 0,15 - 0,1n
M 0 < b < 0,1
0 < 0,15 - 0,1n < 0,10,5 < n < 1,5 m n phi nguyn
n = 1 ( m) Cng thc ca 2 ru CH3OH
m = 2 C2H5OH
* Cch gii nhanh: Theo phng php M
2n 2n 1 n 2n 1
1C H OH Na C H ONa H
2
+ +
+ +
2R Hn n 0,1mol= =
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
22/82
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
23/82
Dung dch 2: t a2 l khi lng cht tan ca dung dch 2
t m2 l khi lng dung dch ca dung dch 2
Theo cng thc: C2% = . 100% a2 = C2 . m2 = 15 . m2
Khi trn dung dch 1 vi dung dch 2 ta c dung dch 3 c nng l 20%
C3% = = 20 45m1 + 15m2 = 20m1 + 20m2
25m1 = 5m2 =
Vy cn phi pha ch theo t l 1: 5 v khi lng gia 2 dung dch.
* Cch gii nhanh: p dng qui tc ng cho ta c:
HCl
HCl
45
15
20
20-15
45-20
=>
=> p n (C ) ng
V d 21: iu ch c hn hp 26 lt H2 v CO c t khi hi i vi metan bng1,5 th
2HV v CO cn ly ktc l:
A - 4 lt v 22 lt. B - 22 lt v 4 lt.
C- 8 lt v 44 lt. D - 44 lt v 8 lt.
* Cch gii thng thng:
t th tch ca H2 l V1
CO l V2
Theo bi ta c h phng trnh: V1 + V2 = 26 (1)
= 1,5 x 26 = 2,4 (2)
Gii h phng trnh (1) (2)1 2 1
1 2 1 2 2
V V 26 V 4
2V 28V 2,4(V V ) V 22
+ = =
+ = + =
* Cch gii nhanh: p dng qui tc ng cho gii:
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
24/82
2
28
24
22
V1
V2
H2
CO
1
2
V 4lt
V 22lt
= =
p n (A) ngV d 22: Ha tan 4,59g Al bng dung dch HNO3 thu c hn hp kh NO v N2O c
t khi hi i vi hiro bng 16,75. Th tch NO v N2O thu c l:
A - 2,24 lt v 6,72 lt B - 2,016 lt v 0,672 lt
C - 0,672 lt v 2,016 lt D - 1,972 lt v 0,448 lt
E - Kt qu khc.
* Cch gii thng thng:PTP: Al + 4HNO3Al(NO3)3 + NO + 2H2O
x x (mol)
8Al + 30HNO38Al(NO3)3 + 3NO2 + 15H2O
y y (mol)
x + y = 0,17= 16,75 x 2 = 33,5
Gii h phng trnh:
( )
3x 8y 0,51 3x 8y 0,51 x 0,09
30x 44y 33,5 x y 3,5x 10,5y 0 y 0,03
+ = + = = + = + = =
VNO = 0,09 x 22,4 = 2,106 lt
2N OV = 0,03 x 22,4 = 0,672 lt
Cch gii nhanh:
Al - 3e Al3+ 3NO 3e NO +
3x x
3 22NO 8e N O +
8y y
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
25/82
44
30
33,5
3,5
10,5
VN2O
VNO
2N O
NO
V 1 xV 3 y
= =
3x 8y 0,513x y 0
+ = =
x 0,09y 0,03
==
p n (B ) ng
V d 23: T khi hi ca hn hp kh C3H8 v C4H10 i vi hiro l 25,5
Thnh phn % th tch ca hn hp l:
A - 50%;50% B - 25%; 75%
C - 45% ; 55% D - 20% ; 80%* Cch gii thng thng
t:3 8C H
n a= ;4 10C H
n b=
Theo u bi ta c2
hhhhH
d 25,5 M 25,5x2 51= = =
p dng cng thc:
44a + 58b = 51(a+b)
51a - 44a + 58b - 51b = 0
7a + 7b = 0 a = b 3 8 4 10C H C HV V=
3 8 4 10C H C H%V %V 50%= =* Cch gii nhanh:
p dng qui tc ng cho ta c :
44
58
51
7
7
VC3H8
VC4H10
Tl1:1
p n (A) ng
V d 24: Cho hn hp X gm 2 este c CTPT l C4H8O2 v C3H6O2 tc dng vi
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
26/82
NaOH d thu c 6,14g hn hp 2 mui v 3,68g ru B duy nht c t khi so vi oxi l
1,4375. S gam ca C4H10O2 v C3H6O2 trong A ln lt l:
A - 3,6g v 2,74g B - 3,74g v 2,6g
C - 6,24g v 3,7g D - 4,4g v 2,22g
* Cch gii thng thng:
MB = 1,4375 x 32 = 46 Ru B l C2H5OHnB =
3,6846
= 0,8 (mol) X: CH3COOC2H5
HCOOC2H5
PTP: CH3COOC2H5 + NaOH CH3COONa + C2H5OH
HCOOC2H5 + NaOH HCOONa + C2H5OH
neste = nmui = nru = 0,08 mol
t s mol CH3COOC2H5 l x
HCOOC2H5 l y
Theo u bi ta c h phng trnh:
4 8 2C H O
82x 68y 6,14 x 0,05m 0,05x88 4,4(g)
x y 0,08 y 0,03
+ = = = =
+ = =
3 6 2C H Om 0,03x74 2,22g= =
* Cch gii nhanh: nmui = nru = 0,08 mol
( )mui 3,68M 76,75 g/mol0,08= =
p dng quy tc ng cho:
82
68
76,75
5,25
x mol CH3COONa
y mol HCOONa
4 7 2
3 6 2
C H O
C H O
m 4,4(g)x 0,05x 5y 3 y 0,03 m 2,22(g)
== = = =
2.1.5. Da vo mt s im c bitDy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
27/82
2.1.5.1.Da vo c im ca nguyn t khi
Xt v gi tr ca nguyn t khi ca mt s nguyn t c mt s trng hp hp c
bit. l nguyn t khi ca lu hunh (S = 32) gp i nguyn t khi ca oxi (O = 16);
Nguyn t ca Magi (Mg = 24) gp i nguyn t khi ca Cacbon (C = 12), Nguyn t
khi ca Cu (Cu = 64) gp i nguyn t khi ca lu hunh (S = 32), gp 4 ln nguyn t
khi ca oxi.
Da vo im c bit , trn c s mi quan h gia nguyn t khi vi phn t khi
t ta c th xy dng mt s bi ton v c.
V d 25: Phn tch mt khi lng hp cht M, ngi ta nhn thy thnh phn khi
lng ca n c 50%S v 50%O. Cng thc ca hp cht M l:
A - SO2 B - SO3 C - SO4 D - S2O3
*Cch gii thng thng: p dng cng thc tnh thnh phn % khi lng ca nguyn
t trong hp cht ta s tnh c thnh phn % khi lng ca S hoc O t s chn c
phng n ng.
SO2: %S = x 100% = 50% %O = 50%
SO3: %S = x 100% = 40% %O = 60%
SO4: % S = x 100% = 33,3% %O = 66,7%
S2O3: %S = x 100% = 57% %O = 43%
* Cch gii nhanh: Da vo c im c bit ca nguyn t khi. y nguyn t
khi ca S gp i nguyn t khi ca O Cng thc M l SO2 => p n ng l( A)
V d 26: Cho cc cht: Cu2S, CuS, CuO, Cu2O. Hai cht c phn trm khi lng Cu
bng nhau l:
A - Cu2S v Cu2O B - CuS v CuO
C - Cu2S v CuO D - khng c cp cht no.
* Cch gii thng thng: Tnh thnh phn % khi lng ca Cu trong tng hp cht,
sau nhn xt kt qu v chn phng n ng.
Cu2S: %Cu = x 100% = 80%
CuS: %Cu = x 100% = 92%
CuO: %Cu = x 100% = 80%
Cu2O: %Cu = x 100% = 89%Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
28/82
* Cch gii nhanh: Da vo nguyn t khi ca Cu (Cu = 64) gp 2 ln nguyn t khi
ca lu hunh (S = 32) v gp 4 ln nguyn t khi ca oxi (O = 16). T qui khi lng
ca lu hunh sang oxi ri tm xem cp cht no c t l s nguyn t Cu v s nguyn t O
nh nhau. l Cu2S v CuO. y ta coi Cu2S s l Cu2O2CuO
Vy p n( C ) ng
V d 27: Cho cc cht: CO2, CO, MgO, MgCO3. Hai cht c phn trm khi lng oxibng nhau l:
A - MgO v CO B - CO2 v MgCO3
C - MgCO3 v CO D - khng c cp cht no
* Cch gii thng thng: p dng cng thc, tnh phn trm khi lng ca oxi c
trong mi hp cht so snh.
CO2 %O = x 100% = 72,7%
CO %O = x 100% = 57,1%
MgO %O = x 100% = 40%
MgCO3 %O = x 100% = 57,1%
Vy p n( C) ng
* Cch gii nhanh: Da vo c im nguyn t khi Mg gp 2 ln nguyn t khi ca
C. Ta qui khi lng Mg bng 2 ln khi lng C. Ta c:
CO2 1C : 2O MgO 2C:1O
CO 1C:1O MgCO3 3C:3O
Vy cp c % khi lng oxi bng nhau l MgCO3 v CO.
*Nhn xt: Cc bi ton xc nh % khi lng ca cc nguyn t trong hp cht hoc
xc nh cng thc phn t ca hp cht v c chng ta nn da vo mt s c im c bit
v gi tr nguyn t khi ca mt s nguyn t nu trn. Khi gp cc bi tp dng ny nu cc
em khng ch nhng im c bit s sa vo vic tnh thnh phn phn trm theo cng
thc, dn n vic tnh ton di dng, lu, mt nhiu thi gian gii, c th kt qu cn nhm
ln. Do vic p dng c im c bit ny gip cc em gii rt nhanh chnh xc trn c s
suy lun.
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
29/82
2.1.5.2. Da vo nh lut bo ton in tch
nh lut bo ton in tch c p dng trong cc trng nguyn t, phn t, dung
dch trung ha in.
- Trong phn ng oxi ha - kh th tng s electron cht kh nhng bng tng electron
cht oxi ha nhn. Vn dng vo bi ton oxi ha - kh ta c qui tc sau: Tng s mol
electron m cht kh nhng bng tng s electron cht oxi ha nhn.
- Trong phn ng trao i ion ca dung dch cht in li trn c s ca qu trnh bi tp
in tch ta thy c bao nhiu in tch dng hoc m ca cc ion chuyn vo trong kt ta
hoc kh tch ra khi dung dch th phi tr li cho dung dch by nhiu in tch dng hoc
ion.
Trn c s ni dung ca nh lut trn, thy tin hnh xy dng mt s bi ton
lm cu TNKQ nhiu la chn.
V d 28: Ha tan hon ton 28,8 g kim loi Cu vo dung dch HNO3long, tt c kh
NO thu c em oxi ha thnh NO2 ri sc vo nc c dng oxi chuyn ht thnh HNO-
3. Th tch kh oxi ktc tham gia vo qu trnh trn l: (H khi B 2007)
A - 100,8 lt B - 10,08lt C - 50,4 lt D - 5,04 lt
* Cch gii thng thng
3 Cu + 8HNO33Cu (NO3)2 + 2NO + 4 H2O (1)
NO +O2NO2 (2)
2NO2 +O2 + H2 O 2HNO3 (3)
nCu =28,8
0,4564
= (mol)
Theo phng trnh (1): nNO = nCu = 0,45 = 0,3 (mol)
(2):2 2NO NO O (2) NO
1n n 0,3(mol) n n 0,15(mol)
2= = = =
(3)2 2O NO
1 0,3n n 0,075(mol)
4 4= = =
2O phn ngn 0,15 0,075 0,225(mol) = + =2O phn ng
V 0,225x22,4 5,04lt (ktc) = =
* Cch gii nhanh:
Cu - 2e Cu2+ O2 + 4e 2O2-
0,45 0,9 x 4x
4x = 0,9 x = 0,225
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
30/82
2OV = 0,225 x 22,4 = 5,04 lt
p n (D) ng
V d 29: Chia hn hp 2 kim loi A, B c ha tr khng i thnh 2 phn bng nhau:
- Phn 1 tan ht trong dung dch HCl, to ra 1,792 lt H2(ktc), phn 2 nung trong oxi
thu c 2,84g hn hp axit. Khi lng hn hp 2 kim loi trong hn hp u l:
A - 2,4g B - 3,12g C - 2,2g D - 1,8g E - 1,56g
* Cch gii thng thng:
PTP: 2A + 2aHCl 2ACla + aH2
2B + 2bCHl 2BClb + bH2
4A + aO22A2Oa
4B + bO22B2Oa
nA = x; nB = y
=1,792
0,08 (1)22,4
=
0,5x(2A + 16a) + 0,5y (2B + 16b) = 2,84 (2)
Gii (1) (2): ax + by = 0,16Ax + 8ax + By + 8by = 2,84
M M2 KL = Ax + By
Ax + By = 2,84 - 8 (ax + by)
= 2,84 - 8 x 0,16 = 1,56g
m2KL trong hn hp = 1,56 x 2 = 3,12 (g)
* Cch gii nhanh: p dng phng php bo ton electron ta c:A,B l cht kh, H+, O2 l cht oxi ha.
S mol e- H+ nhn H2 bng s mol O2 nhn
H+ + 1e- = H2
0,16 0,16 0,18
O + 2e O2-
0,08 0,16 0,08mkl hnhp u = (moxit - mO) x 2
= (2,84 - 0,08 x 16) x 2 = 3,12 g
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
31/82
p n (B) ng
V d 30: Chia 38,6g hn hp gm Fe v kim loi M c ha tr duy nht thnh 2 phn
bng nhau:
Phn 1: Tan va trong 2 lt dung dch thy thot ra 14,56 lt H2 (ktc).
Phn 2: Tan hon ton trong dung dch HNO3 long nng thy thot ra 11,2 lt kh NO
duy nht (ktc)
1. Nng mol/l ca dung dch HCl l:
A - 0,65M B - 1,456M C - 0,1456M
D - 14,56M E - Tt c u sai
2. Khi lng hn hp mui clorua khan thu c l:
A - 32,45g B - 65,45g C - 20,01g
D - 28,9g E - Tt c u sai
3. % m ca Fe trong hn hp u l:
A - 60% B - 72,9% C - 58,03%
C - 18,9% E - Khng xc nh c v thiu d kin
4. Kim loi M l:
A - Zn B - Mg C - Pb
D - Al E - Tt c u sai
* Cch gii thng thng:
PTP: Fe + 2HCl FeCl2 + H2
2M + 2aHCl 2MCla + aH2
Fe + 4HNO33M(NO3)3 + NO + H2O
3M + 4aHNO33M(NO3)a + aNO + 2aH2O
t s mol Fe v M l hn hp l x v y
Theo u bi ta c phng trnh: 56x + My =38,6
2(1)
x + =14,5622,4
(2)
x + = 11,222,4
(3)
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
32/82
Gii (1) (2) (3):
56x My 19,3x 0,2
2x ay 1,3ay 0,9
3x ay 1,5
+ == + = = + =
M s mol HCl = 2x + ay = 0,2 x 2 + 0,1 = 1,3 (mol)
HClM
1,3C 0,65(M)
2= =
2. m mui clorua = mhh + mHCl - 2Hm = 19,3+1,3 x 36,5 - 0,65 x 2 = 65,45(g)
3. nFe = 0,2 mFe = 0,2 x 56 = 11,2 (g)
% mFe =11,2
x100% 50,03%19,3
=
4. My = 19,3 - 56 x 0,2 = 8,1
M ay = 0,9 0,9
Mx 8,1a
= 0,9M = 8,1a M = 3a
a=3, M = 27 (tha mn)
* Cch gii nhanh:
1.2H
n = 0,65 (mol) nH = 1,3 mol nHCl = nH = 1,3 mol
CM = 0,65M
p n (A) ng
2. mmui = mKl + Clm = 13,9 x 1,3 x 36,5 = 65,45 (g)
p n (B) ng3. p dng PPBT e:
Fe - 2e Fe2+
0,2 0,4 0,2
M - ae Ma+
8,1
M
8,1a
M
Fe - 3e Fe3+
M - ae Ma+
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
33/82
2H+ + 2e H2
1,3 0,65
2x ay 1,3
3x ay 1,5
+ =
+ =
3NO + 3e NO
1,5 0,5
x = 0,2
ay = 0,9
nFe = 0,2 % Fe =0,2x56
x100% 50,03%
13,9
=
p n( C) ng
4.n 38,1 2
x0,45 AlM a M 27
==
=
p n (D) ng
V d 31: Dung dch A c cha 5 ion: Mg2+, Ba2+ , Ca2+ v 0,1mol Cl- v 0,2mol 3NO
.
Thm dn V lt dung dch K2CO3 1M vo dung dch A n khi c lng kt ta ln nht. V
c gi tr l:
A - 150ml B - 300ml C - 200ml D - 250ml E - Kt qu khc.
* Cch gii thng thng:
Phng trnh ion rt gn:
Mg2+ + 23CO
MgCO3
Ba2+ + 23CO BaCO3
Ca2+ + 23CO CaCO3
Gi x, y, z l s mol ca Mg2+ , Ba2+ , Ca2+ trong dung dch A. V dung dch trung ha
in, ta c:
2x + 2y + 2z = 0,1 + 0,2 = 0,3
hay x + y + z = 0,15
23CO
n x y z 0,15(mol)
= + + =
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
34/82
23 3
CO COn n 0,15(mol)
= = 3KCO
M
n 0,15V 0,15lt=150ml
C 1 = = =
* Cch gii nhanh:
Khi phn ng kt thc, cc kt ta tch khi dung dch, phn dung dch cha Na+, Cl- v
3NO . trung ha in.
3Na Cl NOn n n 0,3(mol)
+ = + = 2 3
NaddNa CO
n 0,3V 0,15(l) 150ml2Na
+
+ = = = =
. p n A
V d 32: m(g) bt st ngoi khng kh mt thi gian thu c12g hn hp cc oxit
FeO, Fe3O4, Fe2 O3, Fe. Ha tan hon ton hn hp bng dung dch HNO3 long thu c
2,24 lt kh NO duy nht (o ktc). m c khi lng l:A - 20,16g B - 2,016g C - 10,08g D - 1,008g
Cch gii thng thng:
PTP: 2Fe + O22FeO
4Fe + 3O22Fe2O3
3Fe + 2O2Fe3O4
Fe + 4HNO3Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
3FeO + 10 HNO39Fe (NO3)3 + NO + 5H2O
3Fe3O4 + 28HNO39Fe(NO3)3 + NO + 14H2O
Fe2O3 + 6HNO32Fe(NO3)3 + 3H2O
Gi x, y, z, t ln lt l s mol ca Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3. Theo iu kin cho v da
vo phng trnh phn ng ta c:
56x + 72y + 232z + 160t = 12 (a)
x + = nNO = 0,1 (b)
y + 4z + 3t = nO = (c)
Th (b) vo (c) ta c:19,2
y 4z 3t 0,12160
+ + = = (d)
T (c) v (d) rt ra ta c m = 10,08(g)
* Cch gii nhanh:
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
35/82
nFe = ;2O phn ng
12 mn
32
= ;nNO gii phng = 0,1 mol
Theo nguyn tc: mol e- Fe nhng = ne- cht oxi ha (O2, 3NO ) nhn:
= x 4 + 0,1 x 3 m = 10,08 (g)
p n( C) l ng.
V d 33: Ha tan hon ton 17,4g hn hp 3 kim loi Al, Fe, Mg trong dung dch HCl
thy thot ra 13,44 lt kh.
Nu cho 8,7g hn hp tc dng dung dch NaOH d
3,36 lt kh( ktc).
Vy nu cho 34,8g hn hp trn tc dng vi dung dch CuSO4d, lc ly ton b cht
rn thu c sau phn ng tc dng vi dung dch HNO 3nng d th thu c V lt kh NO2
( ktc)
Th tch kh NO2 thu c l:
A - 26,88 lt B- 53,70 lt C - 13,44 lt
D - 44,8 lt E - Kt qu khc
* Cch gii thng thng:
PTP: 2Al + 6HCl AlCl3 + 3H2
0,5x 0,5x
Mg + HCl MgCl2 + H2
Fe + 2HCl FeCl2 + H2
t s mol Al, Mg, Fe trong 17,4g hn hp l x, y, z
27x 24y 52z 17,4 x 0,2
1,5x y z 0,6 y 0,15
0,75x 0,15 z 0,15
+ + = = + + = = = =
n hn hp trong 34,7 l nAl = 0,4; nMg = 0,3; nFe = 0,3
hn hp X tc dng CuSO4d
2Al + 3CuSO4
Al2(SO4)3 + 3Cu
Mg + CuSO4MgSO4 + Cu
Fe + CuSO4FeSO4 + Cu
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
36/82
Cu + 4HNO3Cu(NO3)2 + 2NO2 + H2O
nCu (4,5,6) = 1,5x + y + z = 0,6 + 0,3 + 0,3 = 1,2 (mol)
(7):2N Cu
n 2N 2x1,2 2,4(mol)= = =
2NOV 2,4x22,4 53,76lt= =
* Cch gii nhanh:
Al, Mg, Fe nhng e H+ + 2e H2 e H nhn e Cunhnn n + =
H+ , Cu2+ nhn e Cu + 2e Cu 22H Cun n +=
2Cu Cun n
+=
2NO Cun 2n 2x1,2 2,4mol= = =
2NOV 26,88lt(ktc)=
Nhn xt: i vi mt s bi ton oxi ha - kh, c bit l nhng bi ton phc tp,
cc em nu p dng phng php i s (phng php cc em thng s dng, nhng bi
ton ha hc c bn, n gin c th gii ngay c, nhng c mt s bi ton kh th khi tn, s n nhiu hn s, phng trnh lp c. Vic gii h phng trnh ny yu cu cc em
c t duy ton hc tt, dng mt s thut ton:ghp n s, phng php th mi gii c. Do
cc em gii theo phng php ny rt vt v, cch gii di, mt thi gian, ch ch v mt
ton hc, bn cht ha hc cha c ch . Thut ton ha hc ln t bn cht ca cc hin
tng, cc phn ng ha hc.
p dng nguyn tc bo ton e-
trong vic gii bi ton oxi ha - kh gip cc em giibi ton mt cch nhanh v gn, chnh xc, i su vo vic nghin cu bn cht ha hc. c
bit khi p dng phng php bo ton e- cc em pht trin t duy pht hin vn v gii
quyt vn mt cch thu o hn.
2.1.1.4. Da vo c im ca phn ng kh oxit kim loi bng CO, H2, Al.
- Khi kh oxit kim loi bng cc cht kh nh CO, H2, Al th cht kh ly oxi ca oxit
to ra: CO2, H2O, Al2O3. Bit s mol CO, H2, Al tham gia phn ng hoc bit s mol CO2,H2O, Al2O3 to ra tnh c lng oxi trong oxit (hay trong hn hp oxit) v suy ra lng kim
loi (hay hn hp kim loi).
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
37/82
- Khi kh oxit kim loi bng cc cht kh CO (H2) th CO (H2) c nhim v ly oxi ca
oxit kim loi ra khi oxit. Mi mt phn t CO(H2) ch ly c 1mol O ra khi oxit. Khi ht
s mol CO2nO = nCO = nO ly ca oxit hoc ( H2O)
nO= 2H On . p dng nh lut bo ton khi lng tnh khi lng hn hp oxit ban
u.
V d 34: Kh hon ton 32g hn hp CuO v Fe2O3 bng kh H2 thy to ra 9g H2O.
Khi lng hn hp kim loi thu c l:
A - 12g B - 16g C- 24g D- 26g E- Kt qu khc
* Cch gii thng thng:PTP: CuO + H2
0tCu + H2O
Fe2O3 + 3H20t 2Fe + 3H2O
t nCuO = x; 2 3Fe On y=
Theo u bi ta c:
80x + 160y = 32 (I)
x + 3y = = 0,5 (II)
Gii h phng trnh (I) (II) ta c nghim: x = 0,2 v y = 0,1
Vy mhn hp kim loi = mCu + mFe = 0,2 x 64 + 0,1 x 2 x 56 = 24 (g)
* Cch gii nhanh: V H2 ly oxi ca oxit kim loi H2O
Ta c nO (trong oxit) = 2H On = = 0,5 (mol)
mO = 0,5 x 16 = 8g mKL = 32 - 8 = 24 (g)
Vy p n ( C )ng
V d 35: Thi mt lung kh CO d i qua ng ng hn hp 2 oxit Fe3O4 v CuO
nung nng n khi phn ng xy ra hon ton thu c 2,32 g hn hp kim loi. Kh thot ra
c a vo bnh ng dung dch Ca(OH)2 d thy c 5g kt ta trng. Khi lng hn hp
2 oxit kim loi ban u l:
A - 3,12g B - 3,21g C - 4g D - 4,2g E - Kt qu khc
* Cch gii thng thng:
PTP:
Fe3O4 + 4CO0t 3Fe + 4CO2
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
38/82
x 3x 4x
CuO + CO0t Cu + CO2
y y y
CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O
(4x + y) 4x + y
t s mol Fe3O4 l x; nCuO = y
Theo u bi ta c h phng trnh:
3x 56 64y 2,32
54x y 0,05
100
+ =
+ = =Gii h phng trnh ta c nghim:
x 0,01
y 0,01
=
=
moxit = 0,01 x 232 + 0,01 x 80 = 3,12 (g)
* Cch gii nhanh: CO ly oxi trong oxit CO2
nO(trong oxit) = nCO = 2 3CO CaCOn n 0,05(mol)= =
moxit = mKL + moxitrong oxit = 2,32 + 0,05 x 16 = 3,12 (g)
Vy p n ( A ) ng
2.1.1.6. Da vo vic lp s hp thc ca cc qu trnh chuyn ha ri cn cvo cht u v cht cui.
i vi cc bi ton ha hc hn hp bao gm nhiu qu trnh phn ng xy ra, ta ch
cn lp s hp thc sau cn c vo cht u v cht cui, b qua cc phn ng trung
gian.
V d 36: Cho 11,2g Fe v 2,4g Mg tc dng vi dung dch H2SO4long d sau phn
ng thu c dung dch A v V lt kh H2
( ktc). Cho dung dchNaOH d vo dung dch Athu c kt ta B. Lc B nung trong khng kh n khi lng khng i c m(g) cht
rn.
1. V c gi tr l:
A - 2,24lt B - 3,36lt C - 5,6lt D - 4,48 lt E - 6,72lt
2. Khi lng cht rn thu c l:
A - 18g B - 20g C - 24g D - 36g E - 40g
* Cch gii thng thng:
( )Fe11,2
n 0,2 mol56
= = nMg= 0,1 (mol)
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
39/82
PTHH: Fe + H2SO4 FeSO4 + H2
0,2 0,2 0,2
Mg + H2SO4 MgSO4 + H2
0,1 0,1 0,1
FeSO4 + NO
H2SO4 + NaOH Na2SO4 + 2H2OFeSO4 + 2NaOH Fe(OH)2+ Na2SO4
0,2 0,2
MgSO4 + 2NaOH Mg(OH)2 + Na2SO4
0,1 0,1
4Fe(OH)2 + O2+ 2H2O 4Fe(OH)3
0,2 0,2Mg(OH)2
0t MgO + H2O
0,1 0,1
2Fe(OH)30t Fe2O3 + H2O
0,2 0,1 mol
V = 6,72 lt
mcht rn = mMgO + 2 3Fe Om = 0,1 x 40 + 0,1 x 160 = 20(g)
* Cch gii nhanh:2H Fe Mg
n n 0,3mol V 6,72lt+
= = =2Fe Fe2O3 Mg MgO
0,2 0,1 0,1 0,1
m = 0,1 x 160 + 0,1 x 40 = 20 (g)
Vy 1. p n ( E ) ng
2. p n ( B ) ng
V d 37: Ha tan hon ton hn hp gm 0,2 mol Fe v 0,1 mol Fe2O3 vo dung dch
HCl d thu c dung dch A. Cho dung dch A tc dng vi NaOH d thu c kt ta. Lc
ly kt ta, ra sch, sy kh v nung trong khng kh n khi lng khng i c m g
cht rn, m c gi tr l:
A - 23g B - 32g C - 24g D - 42g E - Kt qu khc.
* Cch gii thng thng:
Vit phng trnh phn ng v tnh s mol cc cht theo phng trnh phn ng.
Fe + 2HCl FeCl2 + H2Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
40/82
0,2 0,2 mol
Fe2O3 + 6HCl 2FeCl3 + 3H2O
0,1 0,2
Cho dung dch A tc dng vi dung dch NaOH d
HCl d + NaOH NaCl + H2O
FeCl2 + 2NaOH Fe(OH)2 + 2NaCl
0,2mol 0,2mol
FeCl3 + 3NaOH Fe(OH)3 + 3NaCl
0,2 mol 0,2mol
Khi sy v nung kt ta:4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O 4Fe(OH)3
0,2 0,2 mol
2Fe(OH)3 n Fe2O3 + 3H2O
(0,2+0,2)ml 0,2mol
mcht rn = 160 x 0,2 = 32g
* Cch nhm: Trong m g cht rn c 0,1 mol Fe2O3(26g) ban u:Vy ch cn tnh lng Fe2O3 to ra t Fe:
2Fe Fe2O3
0,2 0,2 m = 32g
p n ( B )ng.
V d 38: Hn hp bt X: Al, Fe c khi lng 22g. Chia X thnh 2 phn bng nhau.
- P1 + HCl d dung dch A + 8,96lt H2 (ktc) v dung dch A.Cho dung dch A + NaOH d kt ta B
Lc kt ta nung trong khng kh n khi lng khng i c m1 cht rn.
1. m1 c gi tr l:
A - 8g B - 16g C - 32g D - 24g E - Kt qu khc
- Phn 2: Cho hn hp bt X vo dung dch CuSO 4 d n khi phn ng hon ton thu
c mg cht rn khng tan.2. m c gi tr l:
A - 12,8g B - 16g C - 25,6g D - 22,4g E - Kt qu khc
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
41/82
* Cch gii thng thng:
P1 2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2
0,2 0,35
Fe + 2HCl FeCl2 + H2
0,1 0,1
HCl + NaOH NaCl + H2O
AlCl3 + 3NaOH Al(OH)3+ 3NaCl
0,3 0,3
Al(OH)3 + NaOH NaAlO2 + 2 H2O
0,3 0,3FeCl3 + 2NaOH Fe(OH)2+ 2NaCl
0,1 0,1
4Fe(OH)2 + O20t 2Fe2O3 + 4H2O
0,05
t nAl = x ; nFe = y
27x 56y 11 x 0,21,5x y 0,4 y 0,2
+ = = + = =
m1 = 0,05 x 160 = 8g
P2: 2Al + 3CuSO4Al2(SO4)3 + 3Cu
0,2 0,3
Fe + CuSO4FeSO4 + Cu
0,1 0,1m = 0,4 x 64 = 25,6g
* Cch gii nhanh:
Al AlO2
0,2
2Fe Fe2O3
0,1 0,05
m1 = 8(g)
nCu = 2Hn = 0,4 mCu = 25,6 (g)Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
42/82
Vy 1. p n (A) ng.
2. p n ( C ) ng
2.1.5.5. Da vo phng trnh t chy hp cht hu c.
Da vo phng trnh t chy hp cht hu c.
* Da vo s mol sn phm chy (CO2, H2O) xc nh dy ng ng ca hp cht
hu c.
C th: i vi hirocacbon.
Nu2 2H O CO
n n> hp cht l ankan
2 2H O COn n H.C= l anken hoc xicloanken
2 2H O CO
n n H.C ankin hoc ankaien.
- i vi ru.
2 2H O COn n> ru no
2 2H O COn n ru khng no
- i vi anehit:
2 2H O COn n= anehit no n chc
2 2H O Cln n> anehit khng no n chc, ane ht a chc
- i vi axit v este:
2 2H O COn n> axit hoc este no n chc
2 2H O COn n< axit hoc este khng no n chc hoc a chc.
* Da vo mi quan h s mol ca CO2 v H2O xc nh s mol ca hp cht hu c
em t chy.
C th: i vi hp cht:
+ Ankan: + ++ + +n n 2 2 2 23n 1C H O nCO (n 1)H O2
S mol ankan =2 2H O CO
n n
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
43/82
+ Ankin CnHn-2 +
+ 2 2 23n 1
O nCO (n 1)H O2
S mol ankin =2 2CO H O
n n
i vi ru no n chc.
CnH2n+2O + O2nCO2 + (n + 1) H2O
S mol ca ru =2 2H O CO
n n
S mol ca oxi = 1,5 s mol CO2
- i vi axit khng no n chc (hoc axit no a chc)
n 2n 2 x 2 2 2C H O O nCO (n 1)H O + +
S mol ca axit = s mol CO2 s mol H2O* Da vo phng trnh t chy trn c s s mol CO2 v s mol ca hn hp cht hu
c xc nh cng thc phn t ca cc hp cht hu c.
+ + + + n 2n 2 2a 2 2 2C H O nCO (n 1 a)H O
2CO
A
n
n
n
=
V d 39: t chy hon ton hn hp hai hirocacbon mch h trong cng dy ngng thu c 11,2l CO2 (ktc) v 9g H2O. hai hirocacbon thuc dy ng ng no.
A. Ankan B. Anken C. Ankin D. Aren
* Cch gii thng thng.
t CTTQ chung ca hai hirocacbon l:
2 2 2n 2n 2 2aC H O nCO (n 1 a)H O
+ + + +
0,5 0,50,5 0,5
0,5(n 1 a) 0,5nn n 1 a
= + =+
a = 1
CTPT ca hai anken l n mC H
* Cch gii nhanh: Ta c s mol CO2 = s mol H2O
Da vo phng trnh t chy 2 hp cht l anken.p n (B) ng.
V d 40: t chy hon ton 0,15 mol hn hp 2ankan thu c 9,45g H2O. Cho sn
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
44/82
phm chy vo bnh ng dung dch Ca(OH)2d th khi lng kt ta thu c l:
A. 37,5g B. 52.5g C. 15g D. 42,5g
* Cch gii thng thng
t cng thc ca 2 ankan l CnHm+2 v CmHm+1
PTC:
n 2n 2 2 2 2
3n 'C H O nCO (n 1)H O
2++
+ + +
x nx (n+1)x
m m 2 2 2 2
3m 1C H O mCO (m 1)H O
2++
+ +
y my (m+1)y
t s mol ca 2ankan l x +y
Theo u bi ta c:
x + y = 0,15 (1)
(n+1)x + (m + 1) y = = 0,525 (2)
M s mol Cl2 = nx + my
B i (1) (2) ta c x + y = 0,15 nx + my = 0,375 (mol)
nx + my + x + y = 0,525
3 2
3
CaCO CO
CaCO
n n 0,375mol
m 37,5(g)
= =
=
* Cch gii nhanh.
Theo phng trnh t chy ankan ta c:
nankan = 2 2H O COn n
2 2CO H O ankann n n 0,525 0,15 0,375(mol)= = =
3 2 3CaCO CO CaCOn n 0,375mol m 37,5(g)= = =
Vy p( A ) ng.
V d 41: t chy hon ton hn hp gm 1 ankan v 1 anken. Cho sn phm chy ln
lt i qua bnh 1 ng P2O5 d v bnh 2 ng KOH rn, d, sau th nghim thy khi lng
bnh 1 tng 4,14g bnh 2 tng 6,16g. S mol ankan c trong hn hp l:A. 0,06mol B. 0,09mol C. 0.03mol D. 0,045mol
* Cch gii thng thng:
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
45/82
t CTTQ ca ankan: CnH2n+2 (x mol)
anken CmHm (y mol)
PTC: CnHm+2 + O2nCl2 + (n +1) H2Ox mol (n+1)x
CmHm + O2mCO2 + mH2Oy my my
Theo u bi: nx + my =6,16
0,14 (1)44
=
(n+1)x + my =4,14
0,23 (2)18
Bin i (1) v (2)
nx my 0,14x 0,23 0,14 0,09
nx x my 0,23
+ = = =
+ + =
Vy s mol ca ankan l 0,9mol
* Cch gii nhanh:
Theo phng trnh t chy ankan v anken ta thy2 2
2 2
H O(ankan) CO
H O(anken) CO
n n
n n
>
=
Vy nankan = 2 2H O COn n 0,23 0,4 0,09mol = =
Vy p n (B ) ng.
V d 42: t chy hon ton 0,1mol hn hp gm CH4, C4H10 v C2H4 thu c 0,14
mol CO2 v 0,23mol H2O. S mol ca ankan v anken c trong hn hp ln lt l:
A. 0,09 v 0,01 B. 0,01 v 0,09
C. 0,08 v 0,02 D. 0,02 v 0,08
* Cch gii thng thng
t s mol CH4 l x
C4H10 l y
C2H4 l z
CH4 + 2O2CO2 + 2H2O
C4 H10 + O24CO2 + 5H2O
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
46/82
C2H4 + 3O22CO2 + 2H2O
Theo u bi ta c h phng trnh:x y t 0,1
x 4x 2z 0,14
2x 5y 27 0,23
+ + = + + = + = =
Gii h phng trnh ta c
x 0,08
y 0,01
z 0,01
= = =
Vy s mol ankan = x + y = 0,09
anken = z = 0,01
* Cch gii nhanh
Theo phng trnh t chy ankan v anken.
S mol ankan =s mol H2O s mol CO2 = 0,23 - 0,14 = 0,09 (mol)
M tng n = 0,1mol nanken = 0,01 (mol)
Vy p n (A) ng.
V d 43: t chy hon ton m(g) hn hp X gm 2 ru A v B thuc cng dy ng
ng thu c 6,27lt CO2 (ktc) v 7,65g H2O. Mtkhc m(g) hn hp X tc dng vi Na d
thu c 2,8lt H2 (ktc). Bit t khi hi ca mi cht trong X so vi H2 u nh hn 40.
CTCT ca A v B l:
A. C2H6O v CH4O B. C2H6O v C3H8O
C. C3H6O2 v C3H8O2 D. C3H8O2 v C4H10O2
Cch gii thng thng.
- Tnh s mol cc nguyn t C, H, O c trong mg hn hp 2 ru A v B.
nghin cu =2CO C
6,72n 0,3(mol) m 0,3 12(g)
22,4= = =
nH =2H O H
7,652n 2 0,85(mol) m 0,85(g)
18= = =
mo = m - (3,6 + 0,85) = m - 4,45
Gi CTPT chung ca hai ru l R - (OH)a
ta c phng trnh: R(OH)a + a Na R (ONa)a + a/2H2
nH =2,8
2 0,25 a22,4
= =
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
47/82
Trong a nhm -OH c nH: no = = 0,25
m = 8,45 (g)
Gi cng thc phn t chung ca hai ru l R - (OH)aTa c phng trnh: R(OH)a + aNa R - (ONa)a + a/2 H2
nH = x 2 = 0,25 = a
Trong a nhm -OH c nH : no = = 0,25
m = 8,45 (g)
Gi cng thc phn t chung ca hai ru l+ an n 2 2k a
C H (OH)
PTP: ++
+ + 2Oa 2 2n n 2 2k aC H (OH) nCO (n 1 k)H O1mol a(mol) 0,3 0,425x 0,25 0,3 0,425
nx 0,3
x(n 1 k) 0,425
ax 0,25
= + = =
Gii h phng trnh ta c x =
x > 0 k = 0 x = 0,125
0,3
n 2,40,125
= =
a =0,25
20,125
=
M MA, MB < 80
Vy CTPT ca A C2H6O2 (M = 62)
B C3H8O2 (M = 76)
* Cch gii nhanh:
Ta c2
2
CO
H O
n 0,3mol
n 0,425mol
=
= >
2 2H O COn n Hn hp X gm hai ru no cng dy ng
ng
Theo phng trnh t chy:
CnH2n+2 + O2nCO2 + (n + 1) H2O
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
48/82
S mol X = s mol H2O s mol CO2 = 0,125mol
M 2Hn 0,125mol X := ru no hai chc.
MA MB < 80
A: C2H6O2
B. C3H8O2
Vy p n (C )ng
V d 44: t chy hon ton a g hn hp hai ru thuc dy ng ng ca ru etylic
thu c 70,4g CO2 v 39,6g H2O. a c gi tr l:
A. 3,32g B. 33,2 C. 6,64g D. 66,4g
* Cch gii thng thng
t CTTQ ca hai ru ln lt l: CnH2n+2O (x mol)CmH2m+2O (y mol)
PTC: CnH2n+2O + O2nCO2 + (n + 1) H2Ox nx (n+1)x
CmH2m+2 O + O2mCO2 + (m + 1) H2Oy my (m+1)y
Theo u bi ta c: nx + my = = 1,6 (1)(n + 1) x + (m +1)y = = 2,2 (2)
M a = (14n + 18) x + (14m + 18)y
Bin i (1) (2) ta c
nx my 1,6 nx my 1,6
nx x my y 2,2 x y 0,6
+ = + =
+ + + = + =
Thay vo biu thc tnh a:a = 14 (nx + my) + 18(x + y) = 14 1,6 + 18 0,6
= 22,4 + 10,8 = 33,2 (g)
* Cch gii nhanh:
t CTTQ chung 2 ru:
++ + +2 2 2n n 2
3nC H O O nCO (n 1)H O
2
2 2O COn 1,5n 1,5 1,6 2,4(mol)= = =
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
49/82
p dng nh lut bo ton khi lng.
a = 70,4 + 39,6 - 2,4 x 32 = 33,2 (g)
Vy p n (B) ng.
V d 45: Chia hn hp X gm hai ru no n chc A, B thnh hai phn bng nhau.
- Phn 1: b t chy hon ton thu c 5,6lt CO2(ktc) v 6,3g H2O.
- Phn 2: tc dng ht vi Na kim loi thu c Vlt kh (ktc).
1. V c gi tr l:
A. 1,12lt B. 0,56lt C. 2,24lt D. 1,18lt
2. Nu 2 ru n chc trn l ng ng k tip th cng thc cu to ca A v B l:
A. CH3OH v C2H5OH B. C2H5OH v C3H7OH
C. C3H7OH v C4H9OH D. C4H9OH v C5H11OH
*Cch gii thng thng.
t cng thc ca hai ru l CnH2n+2O (x mol)
CmH2m + 2O (y mol)
PTC: CnH2n+2 O+ O2nCO2 + (n + 1) H2Ox nx (n+1)x
CmH2m +2O + O2mCO2 + (m + 1) H2O
y my (m+1)y
Theo h ta c: nx + my =5,6
0,2522,4
= (1)
(n + 1)x + (m + 1)y =6,3
0,3518
= (2)
Bin i (1) v (2)
x + y = 0,1mol nx = 0,1mol
CnH2n+1 OH + Na CnH2n+1 ONa + 1/2H2x 0,5x
CmH2m+1OH + Na CmH2m+1ONa + 1/2H2
y 0,5g
2Hn = 0,5 (x + y) = 0,05 (mol)
2HV = 1,12 lt (ktc)
2. V theo u bi 2 ru l k tip ta c m = n + 1Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
50/82
Thay vo phng trnh (1) v (2) ta c:
nx (n 1)y 0,25
(n 1)x (n 1 1)y 0,35
x y 0,1
+ + = + + + + = + =
Gii h phng trnh ta c
0,1n y 0,250,1n x 2y 0,35
x y 0,1
+ = + + = + =
Bin lun vi n 1, n N
O < y < 0,1
Ta c:
n 1 2 3Vy n = 2 C2H5OHy 0,15 0,05
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
51/82
CTTQ X : CxHyO
CxHyO + O2xCO2 + y/2H2O1mol x(mol) y/2 (mol)
5,8 0,3 0,3
12x + y + 16
y = 2x
=
Gii h phng trnh:
2x y 0
5,8x 3,6x 0,3y 4,8
= = + +
x = 3 y = 6 CT C3H6O (tha mn)
- Gi s X l anehit hai chc.
CxHyO2 + O2 + xCO2 + y/2H2O
Ta c h phng trnh:
2x y 0
5,8x 3,6x 0,3y 9,6
= + +
x 6
y 12
= =
C6H12O2(khng tha mn)
Cch gii nhanh:
Ta c 2 2H O COn n 0,3mol= =
X l anehit no n chc.
CnH2nO +2 2 2
3 6
3n 1O nCO nH O
25,8 0,3
n 3 CTX :C H O14n 16 n
+
= = +
p n( C ) ng
V d 47: Mt hn hp lng X gm ru etylic v 2 hirocacbon ng ng k tip
nhau. Chia hn hp X thnh 2 phn bng nhau.
- Phn 1: cho bay hi th thu c V ng bng th tch ca 3,3g CO2 (cng iu kin).
- Phn 2: t chy hon ton th cn 6,44 lt O 2 (ktc). Sn phm chy qua bnh 1 ng
H2SO4, ri qua bnh 2 ng Ca(OH)2 d sau th nghim thu c 17,5g kt ta. Cng thc
ca hp cht l:
A - CH4 v C2H6 B - C2H4 v C3H6
C - C2H6 v C3H6 D - C2H2 v C3H4
* Cch gii thng thng: t n, lp h phng trnh:
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
52/82
- t cng thc ca 2 hp cht l: x yC H (amol)
C2H5OH (b mol)
PTC: 2 2 2x y4x y y
C H O xCO H O4 2
++ +
(1)
a4x y
a4
+
xa
C2H5OH + 3O22CO2 + 3H2O (2)
b 3b 2b
Ta c: nhh = 2CO3,3
n44
= = 0,075 (mol)
2O
6,44N 0,2875
22,4= = (mol); 2 3CO CaCOn n 0,175(mol)= =
Theo u bi ta c h phng trnh:
a b 0,075 (I)
4x ya 3b 0,2875 (II)
4
ax 2b 0,175 (III)
+ =
+ + =
+ =
Gii h 3 phng trnh 4 n: ta c nghim:
x 2,5
y 7
a 0,005
b 0,025
= = = =
Vic gii h 3 phng trnh 4 n s nn mt rt nhiu thi gian, bin lun tm khong
nghim hp l mi cho ra kt qu ng.
* Cch gii nhanh: Da vo phng trnh (2): phng trnh t chy ru:
Ta c: 22
O
CO
n1,5
n
=
M theo u bi t s mol chung ca hn hp0,2875
1,64 1,50,175
= >
nn 2 hirocacbon phi l ankan.
ta c phng trnh iu ch: ( )
1
2 2 2n 2n 2
3n
C H O nCO _ n 1 H O2
+ + +
( )2 2hh2H.C O /c hn hp CO
n n n x1,5 x2 =
= [0,2875 - (0,175 x 1,5)] x 2 = 0,05 (mol)Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
53/82
2 5 2C H OH CO (Rto ra)n 0,075 0,05 0,025(mol) n 0,05(mol)= = =
2CO (2H.C)n 0,175 0,05 0,125(mol) = =
1 2 6
2 3 8
n 2 C H0,125n 2,5
0,05 n 3 C H
= = = =
=> Cng thc ca 2 hp cht l C2H6 v C3H8
=> p n( C) ng.Nhn xt: Qua mt s bi ton in hnh trn ta thy rng nu cc em khng ch ti
mt s c im ca phn ng t chy ca hp cht hu c th s sa vo vic gii bi ton
bng phng php t n s sau tin hnh ghp n s ri mi tm ra kt qu ca bi ton.
Hoc cc em c th dng phng php loi suy l a ra gi thit sau ph nhn hoc
khng nh. Cc phng php trn cng u i n kt qu cui cng nhng trong qu trnh
tm ra kt qu cc em phi vit ng phng trnh v cn bng phng trnh, vn dng giiton mt cch linh hot th mi tm ra kt qu ng. Do khi gii bi ton t chy mt hp
cht hu c c th no chng ta cn quan tm ti s mol ca sn phm t chy, mi quan
h gia s mol sn phm chy vi s mol ca cht hu c th vic tnh ton tr nn n gin
hn, tn thi gian hn t p ng c mt trong cc yu cu ca vic kim tra trc
nghim khch quan nhiu la chn.
2.1.5.6. Da vo quan h t l s mol ca cc hp cht hu c trong phng trnh
phn ng.
Da vo t l s mol gia hp cht hu c vi s mol brom hoc hidro xc
nh s lin kt pi trong hp cht
*Nu s mol Br2 hoc H2 = s mol ca AA c mt lin kt pi gc hirocacbon. C
th l:
- i vi hir cacbon:
+ Anken + Br2
+ T l s mol anken:2Br
n 1:1=
Nu 2Brn = 2nH-C => H - C l ankin hoc ankanien.
- i vi ru:+ S mol ru =
2Brn Ru khng no c mt lin kt pi c CTTQ l CnH2nO
- i vi anehit: + S mol anehit=2Br
n Anehit khng no c mt lin kt pi c
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
54/82
CTTQ l CnH2n-2O
+ S mol anehit = s mol H2Anehit no c mt nhm chc c CTTQ l CnH2nO
+ S mol anehit =2 s mol H2Anehit khng no c mt nhm chc c CTTQ l CnH2n-2O
- i vi axit: +S mol axit =2Br
n axit khng no c mt lin kt pi c CTTQ l
CnH2n-2O2
Da vo t l s mol gia hiro vi s mol ca ru trong phn ng th bi kim loi
kim:
+Nu s mol ca H2=1/2s mol ca ruRu A c mt nhm chc OH
+ Nu s mol ca H2= s mol ca ru Ru A c hai nhm chc OH
*Da vo phn ng trng gng ca anehit vi AgNO3 trong dd NH3
+ i vi HCHO v anehit hai chc th t l mol gia Agv anhit l l 1:4+ i vi anehit n chc R-CHO th t l mol l 1:2
- i vi axit: Da vo phn ng trung ha
Axit n chc: naxit: +Kn = 1: 1
2 chc : naxit : +Kn = 1:2
- i vi este: Da vo phn ng x phng ha
Este n chc: neste = +Kn = 1:2
- i vi axit aminnoaxit da vo phn ng trung ha
Axit amin A + NaOH
nA : nNaOH = 1:1 A c 1 nhm COOH
= 1: 2 A c 2 nhm COOH
A + HCl nA : nHCl = 1: 1 A c nhm NH2
= 1: 2 A c 2 nhm NH2
V d 48: Mt hn hp kh gm 1ankan v 1anken c cng s nguyn t cacbon trong
phn t v c cng s mol. Ly m(g) hn hp ny th lm mt mu va 80g dung dch Br220% trong dung mi CCl4. t chy hon ton m g hn hp thu c 0,6 mol CO2. Cng
thc phn t ca ankan v anken l:
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
55/82
A - C2H6 B - C3H8, C3H6
C - C4H10, C4H8 D - C5H12 , C5H10
* Cch gii thng thng:
t cng thc ca ankan: CnH2n + 2 (x mol)
an ken: CnH2n (y mol)
PTP: CnH2n + Br CnH2nBr20,1 0,1
2Br
80x20n 0,1(mol)
160x100= =
CnH2n+2 + O2nCO2 + (n+1)H2O
x nx
CnH2n + O2nCO2 + nH2O
x nx
2nx = 0,6
x = 0,1 => n = 3
CTPT ca an kan v anken l C3H8 v C3H6
* Cch gii nhanh: nanken = 2Brn = 0,1 mol
anken CnH2n 2O
nCO2
0,1 0,1n
0,1n =0,62
= 0,3 n = 3
Vy p n (B) ng
V d 49: t chy hon ton m(g) hn hp 2 ru ng ng lin tip thu c 0,66g
CO2 v 0,45g H2O
Nu tin hnh oxi ha m(g) hn hp ru trn bng CuO, sn phm to thnh cho tc
dng vi AgNO3/NH3 d s thu c lng kt ta Ag l:
A - 10,8g B - 43,2g C - 2,16g D - 1,62g
* Cch gii thng thng:
t cng thc tng qut chung ca 2 ru l: n 2n 2C H O +
PTP:+n 2n 2
C H O + O2 n-CO2 + (n-+1) H2O
x 0,015 0,025Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
56/82
n- = 1,5 x = 0,01 (mol)
+n 2n 2C H O + CuO 0t + + 2n 1 2nC H CHO Cu H O
0,01 (mol) 0,01 (mol)
+ + 3ddNH22n n 1 2nn 1C H CHO Ag O C H COOH 2Ag
0,01 0,02
mAg = 0,02 x 108 = 2,16 (g)
* Cch gii nhanh: Da vo phng trnh t chy ta c:
S mol 2 ru =2 2H O CO
n n 0,025 0,015 0,01(mol) = =
[ ] 3.......................O AgNOR Anehit 2Ag
0,01 0,02
mAg = 2,16 (g)p n( C) ng
V d 50: Cho hn hp HCHO v H2 i qua ng ng bt Ni nung nng. Dn ton b
hn hp thu c sau phn ng cc cht c th tan c, thy khi lng bnh tng 23,6g.
Ly dung dch trong bnh cho tc dng vi dung dch AgNO3 trong NH3 thu c 43,2g Ag
kim loi.
Khi lng CH3OH to ra trong phn ng cng hp hiro ca HCHO l:
A - 16,6g B - 12,6g C - 20,6g D - 2,06g
* Cch gii thng thng:
PTP: HCHO + H2 0Ni
t CH3OH
hn hp sn phm thu c gm CH3OH v HCHO c khi lng l 23,6g.
Cho hn hp sn phm tc dng AgNO3/ NH3
HCHO + Ag2O3NH
CO2 + H2O + 4Ag nan = nAg = x 0,4 = 0,1 mol
mHCHO = 0,1 x 30 = 3 (g)
3CH OHm 23,6 3 20,6(g)= =
Vy p n (C) ng
V d 51: Chia hn hp X gm 2 axit (A l 1 axit no n chc, B l axit khng no nchc cha 1 lin kt i). S nguyn t (trong A, B bng nhau. Chia X thnh 3 phn bng
nhau:
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
57/82
- Phn 1 tc dng ht vi 100ml dung dch NaOH 2M. trung ha lng NaOH d
cn 150ml dung dch H2SO4 0,5M.
- Phn 2: Phn ng va vi 6,4g Br2
- Phn 3: t chy hon ton thu c 3,36 lt CO2(ktc)
1. S mol ca A, B trong X l:
A - 0,01 v 0,04 B - 0,02 v 0,03
C - 0,03 v 0,02 D - 0,04 v 0,01
2. Cng thc phn t ca A v ca B l
A - C2H4O2 v C2H2O2 B - C3H6O2 v C3H4O2
C - C4H8O2 v C4H6O2 D - C4H6O4 v C4H4O4
* Cch gii thng thng
t cng thc ca 2 axit: CnH2n+1 - COOH (CxH2xO2)
CnH2n-1 - COOH (CxH2x-2O2)
PTP: CnH2n+1 - COOH + NaOH CnH2n+1 - COONa + H2O
CnH2n-1 - COOH + NaOH CnH2n-1 - COONa + H2O
2NaOH + H2SO4Na2SO4 + 2H2O
nNaOH ban u = 0,2 mol
nNaOH d = 2 x 0,075 = 0,15 mol
nNaOH phn ng (1)(2) = 0,2 - 0,15 = 0,05
Theo phng trnh:
nX = nNaOH = 0,05 (mol)
X tc dng vi dung dch Br2:
CnH2n-1 - COOH + Br2 CnH2n-1COOHBr2
0,04 mol
0,04 mol
nA = 0,05 - 0,04 = 0,01 (mol)
(1) p n A ng
P3: CxH2xO2 = O2xCO2 + xH2O
0,01 0,01CxH2x-2O2 + O2xCO2 + (x-1)H2O
0,04 0,04x
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
58/82
2COn = 0,01x + 0,04x = 0,05x = 0,15 x = 3
Vy CTPT ca 2 axit l C3H6O2
C3H4O2
* Cch gii nhanh:
1. Da vo cu to 2 axit. V 2 axit u n chc:nX = nNaOH = 0,2 - 0,15 = 0,05 mol
B c 1 lin kt i nB =2Br
6,4n 0,04
160= = (mol)
nA = 0,05 - 0,04 = 0,01 mol
2. V A v B u c cng s nguyn t C
CxHyO2 + O2xCO2 + H2O2Cl 3 6 2
X 3 4 2
n C H O0,15x 3 CTPTA,B
n 0,05 C H O
= = =
p n B ng
V d 52: Cho X l 1 amino axit. Khi cho 0,01mol X tc dng vi HCl th dng ht
80ml dung dch HCl 0,125M v thu c 1,835g mui khan. Cn khi cho 0,01mol X tc dng
vi dung dch NaOH th cn dng 25g dung dch NaOH 3,2%. Cng thc cu to ca X l:
C3H6
NH2
COOHA. B.
C2H5NH2
COOH
C - H2NC3H5(COOH)2 D - (H2N)2C3H5COOH
* Cch gii thng thng:
t CTTQ ca X l: (H2N)x - R - (COOH)y
PTP: (H2N)x - R - (COOH)y + xHCl (ClH3N)x - R(COOH)y (1)
0,01mol 0,01mol
(H2N)x - R - (COOH)y + yNaOH (H2N)x - R - (COONa)y + H2O (2)
nHCl = 0,01mol ; nNaOH =3,2x25 0,02(mol)40x100
=
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
59/82
Theo phng trnh (1):0,01
x 10,01
= = 1 nhm NH2
(2) y =0,02
20,01
= 2 nhm COOH
Mmui =1,835
183,50,01
= MR = 1835 - (45 x 2) - 36,5 - 16
MR = 41 C3H5
Vy cng thc X: H2NC3H5(COOH)2
* Cch gii nhanh:
S mol X = nHCl = 0,01mol X c 1 nhm NH2
nX = nNaOHX c 2 nhm COOH
Vy trong 4 phng n trn ch c C tha mn
Vy p n (C ) ng.
2.2. Mt s nguyn tc, qui lut trong qu trnh p dng cc phng php gii
nhanh vo vic gii bi ton ho hc TNKQ nhiu la chn
2.2.1. Vai tr ca bi ton ho hc
Bi ton ho hc c nhng tc dng sau:
- Rn luyn cho cc em kh nng vn dng nhng kin thc hc, bin nhng kin
thc tip thu c qua bi ging ca thy thnh kin thc ca mnh.
- Gip cho cc em o su v m rng kin thc hc mt cch sinh ng, phong
ph, hp dn. Ch c vn dng kin thc vo gii bi tp cc em mi nm vng kin thc mt
cch su sc.
- Pht trin nng lc nhn thc, kh nng suy lun logic, ng thi bi tp ho hc cn
rn tr thng minh cho cc em.
2.2.2. ngha ca vic p dng cc phng php gii nhanh gii bi ton TNKQ
nhiu la chn
Vic p dng cc phng php gii nhanh gii bi ton TNKQ nhiu la chn cnhng u im sau:
+ Ph hp vi yu cu thi gian lm mt cu TNKQ (khong t 2 n 3 pht)
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
60/82
+ Gip cc em pht trin t duy, tm ti nhng phng n gii nhanh ph hp vi mi
dng bi ton
+ Phn ho c cc em trong qu trnh vn dng kin thc v gii bi tp
2.2.3. xut mt s nguyn tc, qui lut gii nhanh cc bi ton ho hc dng
lm cu TNKQ nhiu la chn
c th gii nhanh cc bi ton ho hc trn c s cc phng php phn tch, HS
cn phi tin hnh theo cc bc da vo mt s nguyn tc v qui lut sau:
Bc 1: c k u bi
Vic c k u bi l thao tc quan trng gip cc em nh hng vic gii bi
ton. Da vo yu cu bi ton m c th chn phng php thch hp.
V d 1:Ha tan hon ton 20g hn hp 3 kim loi A, B, C vo mt lng va dung
dch HCl sau phn ng thu c 4,48l kh H2(ktc) v dung dch c cn dung dch thu c n
(g) mui khan.
m c gi tr l :
A. 27,1g B. 34,2g C. 27,3g
D. 34,4g E. Khng xc nh c.
Nu cc em khng c k bi ton s sa vo vit phng trnh phn ng, cn bng
phng trnh t n. Do s n t nhiu hn d kin u bi cho.
Nu cc em dng thut ton gii s mt nhiu thi gian, kh ra kt qu chnh xc, c
mt s em thy phng n E c v hp l do s khng ng p n bi ton. Trong khi
yu cu ca bi ton ch tnh khi lng mui sau khi c cn. Lc ny cc em ch cn p dng
ngay nh lut bo ton khi lng tnh mt cch n gin, nhanh nht.
Bc 2: Phn dng bi ton chn phng php hp l.
Qu trnh c k u bi cng gip cc em phn dng bi ton mt cch chnh xc.
Vic phn dng bi ton s gip chn phng php hp l gii.
- Nu bi ton oxi ha kh gia hn hp kim loi vi dung dch axit hoc hn hp axit
gii phng ra hn hp kh thng chng ta vn dng phng php bo ton electron
gii.
- Nu bi ton cho hn hp kim loi tc dng vi dung dch axit (HCl, H 2SO4...) gii
phng ra kh, yu cu tnh khi lng mui th p dng nh lut bo ton khi lng gii.- Nu bi ton cho khi lng hn hp ban u v hn hp sau phn ng c th vn
dng phng php gim khi lng gii.
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
61/82
- i vi bi ton kh oxit kim loi bng cht kh CO, H2, Al cn ch im c bit
ca phn ng l vic ly oxi trong oxit kim loi ca CO, H 2, Al s dn n tnh s nguyn
t oxi trong oxit.
- i vi bi ton t chy hp cht hu c khi cha cho bit hp cht hu c thuc
loi hp cht c th no, da vo quan h s mol CO2 v H2O gip chng ta suy lun c c
im cu to ca n.
Bc 3: p dng linh hot cc phng php vo qu trnh gii bi ton.
Sau khi tin hnh phn dng bi ton la chn phng php ph hp cc em tin
hnh vn dng vo gii. gii mt cch chnh xc cc em phi nm su, chc chn bn cht
ca phng php s dng, hng tin hnh v cch th trin khai phng php gii cho linh
hot, chc chn.
Mt s bi ton khng ch gii nhanh theo mt phng php m cn c th s dng hai
hay nhiu phng php gii nhanh khc. iu quan trng l cc em phi bit s dng phng
php mnh nm chc nht, hiu su nht th mi c th gii bi ton nhanh nht c hiu qu
nht.
V d 2: Oxi ha hon ton 10,08g mt phoi st thu c mg cht rn gm 4 cht
(Fe2O3, Fe3O4, FeO, Fe). Th hn hp rn vo dung dch HNO3 d thu c 2,24l kh ( ktc)
khng mu ha nu ngoi khng kh.
Vy m c gi tr l:
A. 12g B. 24g C. 14,4g D. Kt qu khc
Bi ton ny c th dng hai phng php gii nhanh nu trn: phng php bo
ton electron v da vo nh lut bo ton khi lng.
Nu dng phng php bi ton electron cc em phi nm chc bn cht ca phn ng
oxi ha kh, qu trnh oxi ha, qu trnh kh, ni dung phng php th mi gii c.
Fe HNO3, O2Cht kh Cht oxi ha
Fe3e Fe3+
= 0,18 0,54mol O2 + 4e 2O2-
NO3- + 3e + 4H+NO + 2H2O
Ta c m = m cht rn - m phi stDy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
62/82
Theo phng php bo ton electron: 0,54 = + 0,3 = 12 (g)
Nu dng phng php bo ton khi lng, HS phi xc nh c thnh phn cht
tham gia, thnh phn sn phm to thnh, phng hng p dng nh lut.
mrn = mmui + mno + 2H Om - 3HNOm
M3 3Fe( NO ) Fe
n n= ban u = 0,18 (mol)
3NOn to kh = NOn 0,1mol= (1)
3NOn
trong mui = 33NHO
n 0,45mol= (2)
3 3 ( 1 ) ( 2 )HNO NOn n = = 0,1 + 0,54 = 0,64 (mol)
2 3H O HNO
1n n 0,32(mol)
2= =
mrn = 232 . 0,18 + 30.0,1 + 18 . 0,32 - 63 . 0,64 = 12 (g)p n (A) ng
Mt s bi ton c th s dng ng thi nhiu phng php gii. Thng phi hp cc
phng php: phng php tng gim khi lng vi phng php p dng nh lut bo ton
khi lng phn t trung bnh.
Phng phng bo toan electron + phng php bo ton khi lng.
Vy gp nhng bi ton ny trn c s nhng yu cu bi ton cc em bit chn cc
phng php ph hp, linh hot trong vic phi hp cc phng php gii nhanh nhng
bi ton phc tp.
V d 3: Cho hn hp A gm hai kim loi kim X, Y thuc 2 chu k lin tip c khi
lng 17g. Ha tan hn hp A trong 200g H2O thu c dung dch B v Vl H2 ( ktc).
C cn dung dch B thu c 27,2g cht rn.
1. X, Y l hai nguyn t
A. Li, Na B. Na, K C. K, Rb D. Rb, Cs
2. Khi lng dung dch Y l:
A. 10,82 g B. 108, 2g C. 216,4g D. 21,64g
3. V c gi tr l:
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
63/82
A. 2,24l B4,48l C. 3,36l D. 6,72l
Yu cu (1) ca bi ton l xc nh hai kim loi do dng phng php khi lng
phn t trung bnh xc nh. Nhng tnh M = . Vic u tin phi i tm s mol hn
hp m u bi cho khi lng hn hp kim loi v hn hp cht rn sau phn ng. Do ta
dng phng php tng gim khi lng tm s mol ca hn hp. Vy cc em phi vn
dng lin lc hai phng php mi xc nh c tn ca kim loi.Yu cu (2) (3) l tnh khi lng dung dch B v th tch kh H2 th p dng nh lut
bo ton khi lng mi xc nh nhanh chng c th l:
mdd B = mhh kim loi + 2 2H O Hm m m 2H hh1
n n 0,15mol2
= =
T s xc nh c khi lng ca B v th tch H2 mt cch d dng.
Trn y Thy xut mt s nguyn tc, quy lut, cc bc gii nhanh bi ton
ha hc da vo cc phng php gii ton nhanh phn tch.
Tuy nhin vic trin khai gii nhanh cc bi ton c thc hin hiu qu khng th ngay
chnh bn thn cc em cn phi trang b cho mnh kin thc ha hc y , chnh xc su
sc. Phi bit suy lun nhanh, c s phn on chnh xc, phi vn dng linh hot kt hp cc
phng php gii nhanh mt cch hp l th vic gii cc bi ton mi nhanh chnh xc c.
2.1.3. Xy dng h thng cc bi ton ha hc c th gii nhanh lm cu TNKQ
dng nhiu la chn
2.1.3.1. Ha i cng.
Bi 1: Nguyn t nguyn t X c tng s ht bng 34
X l nguyn t:
20 12 2410 11 12A. Ne B. Na C. Mg
D. 2713 Al E. Kt qu khc
Bi 2: C oxit sau: SO2, SO3, CuO, Cu2O
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
64/82
Oxit no c thnh phn % O thp nht:
A. SO2 B. SO3 C. CuO D. Cu2O
Bi 3: Hai bnh cu c th tch bng nhau. Np oxi vo bnh th nht, np oxi c
ozon ha vo bnh th hai, p sut hai bnh nh nhau. t hai bnh trn hai a cn th khi
lng ca hai bnh khc nhau l 0,21g.
Khi lng ozon trong oxi c ozon ha l:
A. 0,63g B. 0,22g C. 1,7g
D. 5,3g E. Thiu iu kin, khng xc nh c.
Bi 4: tan ca KCl 00C l 27,6. Nng phn trm ca dung dch bo ha nhit
l:
A. 21,6 B. 20,5 C. 15,8
D. 23,5 E. Kt qu khc
Bi 5: Ly 20g dung dch HCl 37%, d = 1,84. c dung dch 10% lng nc cn pha
thm l:
A. 27g B. 25,5g C. 54g
D. 80g E. Kt qu khc.
Bi 6: Ha tan 20 ml dung dch 0,05M vo 20ml dung dch H2SO4 0,075M, pH ca dung
dch thu c l:
A. 1 B. 2 C. 3
D. 2,5 E. Kt qu khc.
Bi 7: Ha tan 200g dung dch NaCl 10% vi 800g dung dch NaCl 20% ta c mt
dung dch NaCl c nng phn trm l:
A. 18% B. 16% C. 1,6%
D. 15% E. Kt qu khc.
Bi 8: Khi tng nhit thm 500C tc ca phn ng tng ln 12000 ln. H s nhit
ca tc phn ng l:
A. 4,35 B. 2,12 C. 4,13
D. 2,45 E. Kt qu khc.
Bi 9: Trong mt bnh kn th tch khng i cha bt S v C th tch khng ng k.Bm khng kh vo bnh n p sut p = 2atm, t0 = 250C. Bt tia la in S v C chy
thnh SO2 v CO2 sau a bnh v 250C. p sut trong bnh lc l:
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
65/82
A. 1,5atm B. 2,5atm C. 2atm
D. 4atm E. Khng xc nh c.
Bi 10: Chia 8,84g hn hp mt mui clorua kim loi ha tr I v BaCl2 thnh 2 phn
bng nhau:
- Ha tan hon ton phn th nht vo nc ri cho tc dng vi AgNO 3 thu c 8,16g
kt ta.
- em in phn nng chy phn th hai thu c Vlt kh A bay ra anot ( ktc). Vi
gi tr l:
A 6,72l B. 0,672l C. 1,334l
D. 13,44l E. Kt qu khc.
2.1.3.2. Ha V C
Bi 11: Sc ht mt lng kh Clo vo dung dch NaBr v NaI v un nng thu c
1,17g NaCl.
1. S mol hn hp NaBr v NaI phn ng l.
A. 0,1 mol B. 0,15mol C. 1,5mol
D. 0,03mol E. Kt qu khc.
2. S mol Clo sc vo l:
A. 0,01mol B. 0,02mol C. 0,025mol
D. 0,015mol E. Kt qu khc
Bi 12: Cho 4,48l hn hp kh N2O v CO2 t qua bnh ng nc vi trong d, thy ch
c 1,12l kh thot ra. Vy thnh phn phn trm theo khi lng ca hn hp l:
A. 75% v 25% B. 33,33% v 66,67 C. 45%, 55%
D. 25% v 75% E. Tt c u sai:
Bi 13: t chy hon ton 1,2g mt mui sunfat ca kim loi. Kh SO2 thot ra b oxi
ha hon ton v cho vo nc c mt dung dch. Cho dung dch ny tc dng vi dung
dch BaCl2 d thu c 4,66 kt ta. Thnh phn phn trm ca lu hunh trong mui sunfat
l:
A. 36,33% B. 46,67% C. 53,33%
D. 26,66% E. Kt qu khc.Bi 14: Nung 11,2g Fe v 26g Zn vi mt lng lu hunh c d. Sn phm ca phn
ng cho tan hon ton trong dung dch axit clohiric. Kh sinh ra c dn vo dung dch
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
66/82
CuSO4.
Th tch dung dch CuSO4 10% (d = 1,1) cn phi ly hp th ht kh sinh ra l:
A. 500,6ml B. 376,36ml C. 872,72ml
D. 525,25ml E. Kt qu khc.
Bi 15: Cho 1,53g hn hp gm Mg, Cu, Zn vo dung dch HCl d thy thot ra 448ml
Hr (ktc). C cn hn hp sau phn ng ri nung khan trong chn khng s thu c mt cht
rn c khi lng l:
A. 2,95g B. 3,9g C. 2,24g
D. 1,885g E. khng xc nh c v thiu d kin.
Bi 16: Thi mt lung kh CO d qua ng s ng hn hp Fe3O4 v CuO nung nng
n phn ng hon ton ta thu c 2,32g hn hp kim loi. Kh thot ra cho vo bnh ng
nc vi trong d thy to thnh 5g kt ta trng. Khi lng hn hp 2 oxit kim loi ban u
l:
A. 3,12g B. 3,22g C. 4g
D. 4,2g E. 3,92g
Bi 17: Cho 0,52g hn hp 2 kim loi tan hon ton trong H2SO4l d thy c 0,336l th
thot ra (ktc) khi lng hn hp mui sunfat khan thu c s l:
A. 2g B. 2,4g C. 3,92g
D. 1,96g E. Kt qu khc.
Bi 18: Cho 2,81g hn hp A gm 3 oxit Fe2O3, MgO, ZnO tan va trog 300ml dung
dch H2SO4 0,1M th khi lng hn hp cc mui sunfat khan to ra l:
A. 3,81g B. 4,81g C. 5,21g
D. 4,8g E. Kt qu khc.
Bi 19: Thi mt lung kh CO d qua ng s ng m(g) hn hp gm CuO, Fe2O3,
FeO, Al2O3 nung nng dn ton b kh thot ra sc vo nc vi trong d thy c 15g kt ta
trng. Khi lng (m) ca hn hp oxit kim loi ban u l:
A. 217,4g B. 249g C. 219,8g
D. 230g E. Khng tnh c v Al2O3 khng b kh.Bi 20: Hn hp X gm hai kim loi hot ng A v B. Chia 4,04g X thnh hai phn
bng nhau:
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
67/82
- Phn 1: Tan hon ton trong dung dch hai axit HCl v H2SO4 to ra 3,36l kh H2 (
ktc).
- Phn 2: Tc dng hon ton vi dung dch HNO3 thu c Vl kh NO duy nht (
ktc).
1. V c gi tr l:
A. 2,24lt B. 3,36lt C. 4,48lt
D. 6,72lt E. Kt qu khc.
2. Khi lng hn hp mui nitrat phn 2 l:
A. 2,062g B. 20,62g C. 8,22g
D. 82,2g E. 3,1g
Bi 21: Cho 19,2g kim loi M tan hon ton trong dung dch HNO3 d ta thu c
4,48lt kh NO ( ktc) dung dch A cho NaOH d vo dung dch A thu c mt kt ta B.
Nung kt ta B trong khng kh n khi lng khng i c m(g) cht rn.
1. Kim loi M l:
A. Mg B. Al C. Cu
D. Fe E. Zn
2. m c gi tr l:
A. 24g B. 24,3g C. 48g
D. 30,6g E. Kt qu khc.
Bi 22: Chia 1,24g hn hp hai kim loi c ha tr khng i thnh hai phn bng nhau:
- Phn 1: B oxi ha hon ton thu c 0,78g hn hp oxit.
- Phn 2: Tan hon ton trong dung dch H2SO4long thu c Vlt H2 ( ktc) v c cn
dung dch thu c m(g) mui khan.
1. Gi tr ca V l:
A. 2,24l B. 0,112l C. 5,6l
D. 0,224l E. Kt qu khc.
2. Gi tr ca m l:
A. 1,58g B. 15,8g C. 2,54g
D. 25,4g E. Kt qu khc.Bi 23. Hn hp X gm hai kim loi A, B hai chu k lin tip trong cng mt phn
nhm chnh. Ly 0,88g X cho tan hon ton trong dung dch HCl d thy to ra 672ml H2 (
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
68/82
ktc). C cn dung dch thu c m(g) mui khan.
1. Gi tr ca m l:
A. 3,01g B. 1,945g C. 2,995g
D. 2,84g E. kt qu khc.
2. A v B l hai kim loi:
A. Be v Mg B. Mg v Ca
C. Ca v Ba D. Ca v Sr
Bi 24: Ha tan hon ton hn hp X gm 6,4g Cu v 5,6g Fe vo dug dch HNO3 1 M
thu c dung dch A v kh NO duy nht. Cho tip dung dch NaOH d vo dung dch A thu
c kt ta B v dung dch C. Lc ly kt ta, em nung ngoi khng kh n khi lng
khng i thu c m(g) cht rn E.
m c gi tr l:
A. 16g B. 12g C. 24g
D. 20g E. Kt qu khc.
Bi 25: Ha tan hon ton hn hp gm 0,2ml FeO v 0,1mol Fe2O3 vo dung dch
HNO3 long d thu c dung dch A. Cho dung dch A tc dng vi dung dch NaOH d thu
c kt ta. Lc kt ta ra sch sy kh nung trong khng kh n khi lng khng i
c m(g) cht rn, m c gi tr l:
A. 23g B. 32g C. 2,3g
D. 3,2g E. 48g
Bi 26: Cho 9g hn hp bt Mg v Al tan ht trong 200ml dung dch HCl thy thot ra
kh A v thu c dung dch B. Thm t hai dung dch NaOH vo B sao cho kt ta t ti
lng ln nht th dng ht 500ml dung dch NaOH 2M. Lc kt ta, em nung n khi phn
ng hon ton thu c 16,2g cht rn.
1. Th tch kh A thu c ktc l:
A. 6,72lt B. 7,84lt C. 8,96lt
D. 10,08lt E. 5,6lt
2. Nng mol/l ca dung dch HCl phn ng l:
A. 2M B. 4M C. 5MD. 3M E. 2,5M
Bi 27: Kh hon ton 17,6g hn hp gm Fe, FeO, Fe2O3 cn 2,24lt CO ( ktc). Khi
Dy v hc ha hc, http://ngocbinh.webdayhoc.net
8/7/2019 Phuong Phap Giai Nhanh Cac Bai Tap Hoa Hoc
69/82
lng st thu c l:
A. 14,5g B. 15,5g C. 16g
D. 16,5g E. Khng xc nh c v thiu d kin.
Bi 28: Hn hp A gm Mg v Fe2O3 nng 20g tan ht trong dung dch H2SO4long thy
thot ra Vlt H2 ( ktc) v thu c dung dch B. Thm dung dch NaOH d vo dung dch B
v lc kt ta tch ra nung n khi lng khng i cn nng 28g.
1. V c gi tr l:
A. 11,2lt B. 22,4lt C. 33,6lt
D. 44,8lt E. 56lt
2. Khi lng ca Mg v Fe2O3 trong A l:
A. 8g v 12g B. 12g v 8g C. 18g v 2g
D. 2g v 18g E. Kt qu khc.
Bi 29: Cho 14,5g hn hp Mg, Zn, Fe tc dng ht vi dung dch H2SO4l thy thot ra
6,72l H2 (ktc). C cn dung dch sau phn ng thu c m(g) mui khan.
m c gi tr l:
A. 34,3g B. 43,3g C. 33,4g