Phòng Giáo dục Trung học

Đổi mới dạy học và kiểm tra, đánh giá ở trường trung học theo định

hướng phát triển năng lực học sinh

Phòng Giáo dục Trung học

I. Vài nét về tình hình đổi mới PPDH, KTĐG trong những năm qua

Trong những năm qua, thầy (cô) đã được tập huấn về nội dung gì?

- Nâng cao nhận thức và năng lực của đội ngũ về

đổi mới, tạo tâm thế sẵn sàng đổi mới;

- Trang bị kiến thức hiện đại về đổi mới ND, PP,

HT dạy học và kiểm tra, đánh giá cho CBQL, GV;

- Tăng cường CSVC, TBDH phục vụ đổi mới;

- Tăng cường ứng dụng CNTT&TT trong quản lí

giáo dục và đổi mới PPDH, KTĐG.

1. Công tác tập huấn, bồi dưỡng CBQL, GV được thực hiện hàng năm

Hoạt động đổi mới nào được triển khai trong thực tế dạy học mà thầy (cô) đã

được tham gia hoặc đã được biết đến?

- Triển khai thí điểm phương pháp “Bàn tay nặn

bột” giai đoạn 2011 – 2015;

- Phát triển thiết bị dạy học tự làm;

- Mô hình trường học mới VNEN;

- Dạy học liên môn, tích hợp;

- Mô hình nhà trường đổi mới đồng bộ PPDH và

KTĐG kết quả giáo dục;

2. Nâng cao năng thực hiện đổi mới cho thông qua các hoạt động thí điểm

- Cuộc thi KHKT dành cho HS trung học

- Cuộc thi vận dụng kiến thức liên môn để giải

quyết tình huống thực tiễn dành cho HS trung học

- Cuộc thi dạy học chủ đề tích hợp dành cho GV

- Các cuộc thi trên mạng: Violympic, IOE; Giải

toán trên máy tính cầm tay

- Đường lên đỉnh Opympia, tài năng tiếng Anh…

3. Triển khai thí điểm nhiều hình thức giáo dục mới theo hướng phát triển năng lực học sinh

Thầy (cô) gặp khó khăn gì trong việc thực hiện đổi mới PPDH, KTĐG?

- Hướng dẫn số 791/HD-BGDĐT ngày 25/6/2013 về triển khai thí điểm phát triển CTGD nhà trường phổ thông

- Công văn số 3535/BGDĐT-GDTrH ngày 27/5/2013

về sử dụng PP BTNB và các PPDH tích cực khác

- Hướng dẫn số 73/HD-BGDĐT-BVHTTDL ngày 16/01/2013 của liên Bộ GDĐT, Bộ VH-TT-DL về sử dụng di sản văn hóa trong dạy học

4. Một số văn bản chỉ đạo đổi mới

- Công văn số 5842/BGDĐT-VP ngày 01 tháng 9

năm 2011 về việc hướng dẫn điều chỉnh nội dung

dạy học;

- Công văn số 8773/BGDĐT-GDTrH, ngày 30/12/2010

về việc triển khai việc hướng dẫn biên soạn đề

kiểm tra áp dụng ma trận đề thi

- Công văn hướng dẫn nhiệm vụ hàng năm

4. Một số văn bản chỉ đạo đổi mới

Nêu một số nội dung về đổi mới kiểm tra, đánh giá mà thầy (cô) đang thực

hiện?

- Đổi mới một bước cách thức ra đề kiểm tra, thi

theo hướng: giảm dần yêu cầu học thuộc lòng; chú

trọng yêu cầu vận dụng kiến thức tổng hợp; tăng

dần các yêu cầu sáng tạo; gắn với các vấn đề thời

sự của đất nước nhằm đánh giá đúng chất lượng

học tập và năng lực của học sinh.

- Đổi mới thi tốt nghiệp THPT theo hướng tổ chức

thi 4 môn quốc gia và sử dụng 50% kết quả đánh

giá quá trình.

5. Đổi mới kiểm tra đánh giá

Thầy cô có nhận định gì về những kết quả đổi mới đã đạt được trong thời gian

qua?

II. Một số kết quả đã đạt dược

(1)- Đông đảo GV có nhận thức đúng về đổi mới

PPDH, KTĐG. Nhiều GV đã xác định rõ sự cần thiết

và mong muốn thực hiện đổi mới PPDH, KTĐG.

(2)- Nhiều GV đã vận dụng được các PPDH,

KTDH tích cực trong dạy học; kĩ năng sử dụng

TBDH và ứng dụng CNTT-TT trong tổ chức hoạt

động dạy học được nâng cao.

(3)- Nhiều GV bước đầu vận dụng được qui

trình KT, ĐG mới.

(4)- CSVC, TBDH phục vụ đổi mới PPDH,

KTĐG đã từng bước cải thiện, tạo điều kiện

thuận lợi cho hoạt động đổi mới PPDH, KTĐG.

(5)- Bộ chủ trương tăng cường hoạt động tự

làm TBDH GV và HS, tạo điều kiện thuận lợi cho

sự chủ động, sáng tạo của GV và HS trong hoạt

động dạy và học ở trường trung học.

II. Một số kết quả đã đạt dược

II. Kết quả giáo dục chuyển biến tốt

1. Kết quả giáo dục đại trà từng bước được nâng cao

- Chất lượng giáo dục đại trà có những chuyển biến theo hướng tích cực.

- Tỷ lệ HS xếp loại học lực và hạnh kiểm khá giỏi tăng thực chất hơn

- HS được rèn luyện kỹ năng sống, các hoạt động xã hội tốt hơn.

2. Kết quả đánh giá quốc tế

- Năm 2012 Việt Nam tham gia kỳ thi PISA đạt được kết quả rất khả quan:

+ Lĩnh vực toán học: đứng thứ 17/65

+ Lĩnh vực đọc hiểu: đứng thứ 19/65,

+ Về lĩnh vực khoa học: đứng thứ 8/65.

- Việt Nam đứng trong nhóm 20 nước có điểm các lĩnh vực cao nhất và cao hơn điểm trung bình của một số nước phát triển.

- Khu vực Đông Nam Á có 5 nước tham gia (Việt Nam, Singapore, Thái Lan, Malaysia, Indonesia) thì Việt Nam sau Singapore.


3. Kết quả tham gia các cuộc thi quốc tế

- Kết quả thi Olympic khu vực và quốc tế nhiều năm liên

tục đạt thành tích xuất sắc. Đã có học sinh giỏi ở các vùng

khó khăn đạt giải quốc tế.

- Kết quả thi KH-KT: Tuy mới được tổ chức nhưng Cuộc

thingày càng thu hút được nhiều sự quan tâm của HS, GV,

CMHS. Tại các hội thi quốc tế, các học sinh Việt Nam cũng

giành được thứ hạng cao.


Thầy (cô) hãy nêu những mặt còn hạn chế của việc đổi mới PPDH, KTĐG?

III. Một số mặt còn hạn chế

(1) Hoạt động đổi mới PPDH, KTĐG ở nhiều

trường trung học chưa mang lại hiệu quả cao.

- Truyền thụ tri thức một chiều vẫn là PPDH

chủ đạo của nhiều GV.

- Số GV thường xuyên chủ động, sáng tạo

trong việc phối hợp các PPDH cũng như sử dụng

các PPDH phát huy tính tích cực, tự lực và sáng

tạo của HS còn ít.


(2) Dạy học vẫn nặng về truyền thụ kiến thức

lí thuyết, nhẹ về thí nghiệm, thực hành.

- Việc rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng giải

quyết các tình huống thực tiễn cho HS thông qua

khả năng vận dụng tri thức tổng hợp chưa thực

sự được quan tâm.

- Việc ứng dụng CNTT-TT, sử dụng các

TBDH chưa được thực hiện rộng rãi và hiệu quả.


(3) Hoạt động KTĐG chưa bảo đảm yêu cầu

khách quan, chính xác, công bằng;

- Việc kiểm tra chủ yếu chú ý đến yêu cầu tái

hiện kiến thức và đánh giá qua điểm số đã dẫn

đến tình trạng GV và HS duy trì dạy học theo lối

"đọc-chép" thuần túy, HS học tập thiên về ghi

nhớ, ít quan tâm vận dụng kiến thức.

- Chưa chú trọng rèn luyện năng lực tự học

cho HS.

4. Một số mặt còn hạn chế

(4) Nhiều GV chưa vận dụng đúng quy trình biên soạn đề kiểm tra nên các bài kiểm tra còn nặng tính chủ quan của người dạy. - Hoạt động KTĐG trong quá trình tổ chức hoạt động dạy học trên lớp chưa được quan tâm thực hiện một cách khoa học và hiệu quả.

IV. Một số nguyên nhân của đổi mới PPDH, KTĐG chưa hiệu quả

- Nhận thức về sự cần thiết phải đổi mới PPDH, KTĐG và ý thức thực hiện đổi mới của một bộ phận CBQL, GV chưa cao. - Lý luận về PPDH, KTĐG chưa được nghiên cứu và vận dụng một cách có hệ thống nên chưa tạo ra sự đồng bộ, hiệu quả; các hình thức tổ chức hoạt động dạy học nghèo nàn. - Năng lực của ĐNGV về vận dụng các PPDH tích cực, sử dụng TBDH, ứng dụng CNTT-TT trong dạy học còn hạn chế.

IV. Một số nguyên nhân của đổi mới PPDH, KTĐG chưa hiệu quả

- Năng lực quản lý, chỉ đạo đổi mới PPDH, KTĐG của cơ quan QLGD và CBQL còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu.

- Việc tổ chức hoạt động đổi mới PPDH, KTĐG chưa đồng bộ và chưa phát huy được vai trò thúc đẩy của đổi mới KTĐG đối với đổi mới PPDH.

- Cơ chế, chính sách chưa khuyến khích được sự tích cực đổi PPDH, KTĐG của GV.

- Nguồn lực phục vụ cho quá trình đổi mới PPDH, KTĐG trong nhà trường vừa thiếu, vừa chưa đồng bộ, hạn chế việc áp dụng các PPDH, KTĐG hiện đại...

Đổi mới PPDH và KTĐG theo định hướng phát triển năng lực

và phẩm chất của học sinh

I. Chủ trương của Đảng, nhà nướcvề đổi mới PPDH, KTĐG

Nghị quyết 29:

- Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng KT-KN của người học; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc.

- Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực.

- Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học.

- Đẩy mạnh ứng dụng CNTT-TT trong dạy và học”.

I. Chủ trương của Đảng, nhà nướcvề đổi mới PPDH, KTĐG

Nghị quyết 29:

- Đổi mới căn bản hình thức và phương pháp thi, KT và ĐG kết quả GD, ĐT, bảo đảm trung thực, khách quan.

- Việc thi, KT và ĐG kết quả giáo dục, đào tạo cần từng bước theo các tiêu chí tiên tiến được xã hội và cộng đồng giáo dục thế giới tin cậy và công nhận.

- Phối hợp sử dụng kết quả ĐG trong quá trình học với ĐG cuối kỳ, cuối năm học; ĐG của người dạy với tự ĐG của người học; ĐG của nhà trường với ĐG của gia đình và của xã hội”.

II. Tiếp cận mới về các thành tố của quá trình giáo dục và dạy học đối với giáo dục phổ thông

Cách tiếp cận truyền thống Cách tiếp cận mới

Tiếp cận nội dung: có đề cập

đến kĩ năng, thái độ, nhưng

chú trọng cung cấp trang bị

kiến thức; chưa chú ý yêu

cầu vận dụng kiến thức.

Tiếp cận năng lực:

- Hình thành phẩm chất và

năng lực thông qua yêu cầu

vận dụng tổng hợp kiến thức ,

kĩ năng, thái độ và nhiều yếu tố

tâm lý khác.

- Đề cao yêu cầu vận dụng

kiến thức, thực hành, khả năng

thực hiện, kĩ năng sống…

1. VỀ MỤC TIÊU GIÁO DỤC

2. VỀ XÂY DỰNG VÀ QUẢN LÝ CTGD


- Một CT quốc gia do Bộ ban hành áp dụng chung cho toàn quốc.

- Xây dựng theo kiểu cắt khúc, thiếu liên thông.

- CT chưa bảo đảm tính khoa học, thiếu tổng chủ biên xuyên suốt các cấp học

- Trên cơ sở CT quốc gia, coi trọng phát triển CT nhà trường cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cụ thể.

- Một CT tổng thể liên thông từ lớp 1 đến lớp 2.

- Bảo đảm và cập nhật quy trình quốc tế; có tổng chủ biên cho các môn học/cấp học.

3. Về nội dung giáo dục


- CT các môn học là nội dung thu nhỏ của các khoa học tương ứng. - Quá chú trọng lôgic khoa học và tính hệ thống của môn học, dẫn tới ôm đồm nặng nề; nhiều kiến thức hàn lâm, thiếu tính thực tiễn; nặng về lí thuyết, nhẹ về thực hành. - Các môn học còn thiếu tính liên môn.

- Chỉ lựa chọn một số kiến thức cơ bản, cốt lõi, thiết thực giúp cho việc hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực người học. Chú ý tích hợp, liên môn; tăng tính thực tiễn và yêu cầu vận dụng vào thực tiễn đời sống; tăng cường hoạt động thực hành.-Bổ sung các nội dung và hình thức mới: GD kinh doanh; dạy học toán, các môn khoa học bằng tiếng Anh.

3. Về nội dung giáo dục


- Nội dung phân hóa chưa sâu, chưa phù hợp với các đối tượng HS khác nhau.

- Phân luồng và hướng nghiệp kém hiệu quả.

- Số đầu môn học quá nhiều, quá tải; nhiều ND không cần

- Phân hóa bên trong (vi mô) và phân hóa bên ngoài (vĩ mô) sâu hơn, đặc biệt là nội dung tự chọn. Nội dung ở THPT gắn với phân luồng và nghề nghiệp.

- Giảm số đầu môn học; các nội dung thiết thực vì được HS tự chọn

4. VỀ PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC


- Nặng về thuyết trình, truyền bá kiến thức từ thầy sang trò; áp đặt, thiếu dân chủ.- Hạn chế trong phương pháp thực nghiệm.- Chưa chú trọng rèn luyện các phương pháp dạy cách học và tự học cho HS.- Học nhồi nhét, ít khợi dậy cá tính, sáng tạo.

- Sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực, dân chủ. GV đóng vai trò là người tổ chức, kiểm tra, định hướng hoạt động học của HS.-Chú trọng PPDH thực hành, tìm tòi nghiên cứu: dạy học giải quyết vấn đề; dạy học dựa trên dự án; phương pháp "Bàn tay nặn bột“,... -Học chọn lọc, khuyến khích cá tính, sáng tạo.

5. VỀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC


- Chủ yếu là dạy học trực tiếp trên lớp, trong bốn bức tường, cuốn SGK và bảng đen, phấn trắng…- Ít thí nghiệm, thực hành, thực tế.

- Phối hợp tổ chức hoạt động học trong/ngoài lớp học và ở nhà của học sinh.Chuyển kiến thức thành hoạt động.- Phối hợp giữa dạy học trực tiếp và dạy học trên mạng.- Phối hợp giữa dạy học trong trường và ngoài trường: dạy học thông qua di sản.

6. VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC


- Chủ yếu dựa theo quy định về hoạt động ngoài giờ lên lớp trong chương trình, - Có tổ chức thêm một số buổi ngoại khóa của môn học.

- Đa dạng các hoạt động GD: thi KHKT dành cho HS trung học; thi vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho HS; thi dạy học theo chủ đề tích hợp dành cho GV trung học;… -Tăng cường các hoạt động giáo dục tư tưởng, đạo đức, KN sống, giá trị sống cho HS. Triển khai "Tuần lễ sinh hoạt đầu năm" dành cho HS đầu cấp.

7. VỀ ĐIỀU KIỆN DẠY HỌC


Chủ yếu khai thác các điều kiện dạy học trong phạm vi nhà trường.

-Sử dụng các điều kiện về CSVC trong trường như: phòng thí nghiệm; thư viện… - Khai thác các điều kiện bên ngoài nhà trường như các trường ĐH, CĐ; cơ sở nghiên cứu; di tích lịch sử, di sản văn hóa; các nguồn lực trên máy tính và mạng internet như thí nghiệm ảo, bài giảng điện tử, elearning…

8. VỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ GIÁO DỤC

Cách tiếp cận truyền thống Cách tiếp cận mới- Chủ yếu vẫn là đánh giá sự ghi nhớ, chưa chú trọng vận dụng kiến thức vào các tình huống thực tiễn cuộc sống; chưa khuyến khích sự sáng tạo, những suy nghĩ cá nhân.- Chủ yếu là đánh giá kết quả học tập (Đánh giá tổng kết)

- Chú trọng đánh giá phẩm chất và năng lực của học sinh thông qua vận dụng kiến thức và thực hiện công việc.- Tăng cường đánh giá quá trình; đa dạng hóa các hình thức đánh giá: đánh giá trên lớp; đánh giá bằng hồ sơ; đánh giá bằng nhận xét; đánh giá thông qua sản phẩm dự án; bài thuyết trình; tăng cường hình thức đề mở, khuyến khích sáng tạo

9. VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ


- Cơ chế bao cấp, áp đặt mệnh lệnh, CT giáo dục được thực hiện rập khôn, máy móc theo theo quy định của cấp trên. - Cơ chế quản lí hạn chế khả năng sáng tạo của giáo viên và học sinh.

- Cơ chế phân quyền, tăng cường sự chủ động, sáng tạo của cơ sở.- GV, tổ chuyên môn, nhà trường chủ động phát triển CT nhà trường; xây dựng kế hoạch giáo dục; chủ động tổ chức thực hiện CT và kế hoạch giáo dục trên cơ sở CT quốc gia.- Đổi mới công tác quản lí chuyên môn, tổ chức sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học để phát triển chuyên môn, nâng cao chất lượng đội ngũ GV.

III. Đổi mới PPDH, KTĐG theo định hướng phát triển năng lực học sinh

1. Định hướng đổi mới PPDH• Định hướng đổi mới chung

– Dạy học thông qua tổ chức hoạt động học tập của HS;

– Dạy học chú trọng phương pháp tự học;– Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập

hợp tác;– Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của

trò – Tổ chức dạy học sao cho: HS được suy nghĩ

nhiều hơn, được thảo luận nhiều hơn, được thực hành nhiều hơn, được hoạt động hiều hơn

Vai trò của GV và HS trong quá trình dạy học

GIÁO VIÊN

HỌC SINH

TƯ LIỆU DẠY HỌC

Hành động với tư liệu dạy học, trao đổi, tranh luận với nhau và với giáo

viên

Hành động với tư liệu dạy học, tổ

chức, kiểm tra, định hướng hoạt động học của học sinh

Tổ chức, kiểm tra, định hướng

SỬ DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC TRONG TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP CỦA HỌC SINH

• Chuyển giao nhiệm vụ: Giáo viên tổ chức một tình huống học tập để chuyển giao nhiệm vụ cho học sinh

• Hoạt động tự chủ: Học sinh hoạt động giải quyết nhiệm vụ (Cá nhân, cặp đôi, nhóm), giáo viên định hướng, hỗ trợ khi cần

• Báo cáo, tranh luận, thảo luận: Giáo viên tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả và thảo luận

• Kết luận, nhận định: Giáo viên phân tích, nhận xét, đánh giá và định hướng cho hoạt động tiếp theo

(1) Nhận thức đầy đủ vai trò của kiểm tra, đánh giá trong

giáo dục: Là biện pháp chủ yếu nhằm xác định mức độ

thực hiện mục tiêu giáo dục, có vai trò quan trọng trong

việc cải thiện kết quả học tập của HS.

(2) Đánh giá cần phải dựa theo chuẩn KT, KN từng môn học,

hoạt động giáo dục từng lớp; yêu cầu cơ bản cần đạt về

KT, KN, thái độ (năng lực) của HS của cấp học.

2. Định hướng đổi mới KTĐG

(3) Phải phối hợp giữa đánh giá thường xuyên và đánh

giá định kì; đánh giá quá trình và đánh giá kết quả;

giữa đánh giá của GV và tự đánh giá của HS;đánh giá

của nhà trường và đánh giá của gia đình, cộng đồng.

(4) Kết hợp giữa hình thức đánh giá bằng TNKQ và

tự luận.

(5) Sử dụng công cụ đánh giá thích hợp nhằm đánh giá

toàn diện, công bằng, trung thực, có khả năng phân

loại, giúp GV và HS điều chỉnh kịp thời việc dạy - học.

2. Định hướng đổi mới KTĐG

Một số khác biệt cơ bản giữa đánh giá năng lực người học và đánh giá KT-KN của người học

Tiêu chí

so sánh

Đánh giá KT-KN Đánh giá năng lực

1. Mục

đích chủ

yếu nhất

- Xác định việc đạt

kiến thức, kỹ năng

theo mục tiêu của

CTGD.

- Đánh giá, xếp hạng

giữa những người

học với nhau.

- Đánh giá khả năng

HS vận dụng các KT,

KN đã học vào giải

quyết vấn đề thực

tiễn của cuộc sống.

-Vì sự tiến bộ của

người học so với

chính họ.


Tiêu chí

so sánh

Đánh giá KT-KN

Đánh giá năng lực

2. Ngữ

cảnh

đánh giá

Gắn với nội dung

học tập (những

kiến thức, kỹ năng,

thái độ) được học

trong nhà trường.

Gắn với ngữ cảnh

học tập và thực

tiễn cuộc sống của

học sinh.


Tiêu chíso sánh


3. Nội dung

đánh giá

- Những KT, KT, thái độ ở một môn học.

-Quy chuẩn theo việc người học có đạt được hay không một nội dung đã được học.

- Những KT, KN, thái độ ở nhiều môn học, nhiều hoạt động giáo dục và những trải nghiệm của bản thân HS trong cuộc sống xã hội (tập trung vào năng lực thực hiện).

- Quy chuẩn theo các mức độ phát triển năng lực của người học.


Tiêu chíso sánh


4. Công cụ đánh

giá

Câu hỏi, bài tập, nhiệm vụ trong tình huống hàn lâm.

Nhiệm vụ, bài tập trong tình huống, bối cảnh thực.

5. Thời điểm

đánh giá

Thường diễn ra ở những thời điểm nhất định trong quá trình dạy học, đặc biệt là trước và sau khi dạy.

Đánh giá mọi thời điểm của quá trình dạy học, chú trọng đến đánh giá trong khi học.

Hướng dẫn làm việc theo nhóm và tham gia diễn đàn trên mạng

1. Xây dựng chủ đề

• Phù hợp với phương pháp và kĩ thuật dạy học

tích cực được sử dụng;

• Nội dung của chủ đề: có thể được thực hiện ở

nhiều tiết học, mỗi tiết có thể chỉ thực hiện một

số bước (hoạt động) trong tiến trình sư phạm

của phương pháp dạy học được sử dụng;

• Các hoạt động có thể được tiến hành trong,

ngoài lớp, ở nhà và cộng đồng.

2. Xác định các chuẩn theo định hướng phát triển năng lực

• Căn cứ vào chuẩn kiến thức, kỹ năng, thái độ

theo chương trình hiện hành;

• Nghiên cứu tài liệu định hướng dạy học và

KTĐG phát triển năng lực học sinh;

• Nghiên cứu tài liệu về các năng lực chung và

chuyên biệt trong bộ môn;

• Xác định các năng lực có thể hình thành và phát

triển cho học sinh trong dạy học chủ đề đã nêu.

3. Xác định các loại câu hỏi/bài tập đánh giá năng lực học sinh

• Xác định các loại câu hỏi/bài tập/nhiệm vụ/dự án

có thể sử dụng để đánh giá năng lực học sinh

theo đặc trưng bộ môn;

• Đối với mỗi loại, mô tả các mức yêu cầu (nhận

biết, thông hiểu, vận dụng thấp, vận dụng cao)

cần đạt theo hướng chú trọng đánh giá kĩ năng

thực hiện của học sinh.

4. Biên soạn câu hỏi/bài tập

• Biên soạn câu hỏi/bài tập minh họa cho các

mức độ đã mô tả.

• Với mỗi mức độ/loại câu hỏi/bài tập cần biên

soạn nhiều câu hỏi/bài tập để minh họa.

• Yêu cầu: Mô tả theo các mức độ phải tường

minh và đo lường được, thường thể hiện qua

các động từ hành động. Các câu hỏi/bài tập

được biên soạn phải chứng minh được phù hợp

với mức độ đã mô tả.

5. Xây dựng tiến trình dạy học

• Lựa chọn phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phù hợp với bộ môn;

• Xây dựng các hoạt động học trong chủ đề. Mỗi hoạt động phải nêu rõ:

- Mục đích của hoạt động;

- Nội dung hoạt động;

- Phương pháp, kĩ thuật tổ chức;

- Thời gian và hình thức tổ chức hoạt động: trên lớp, ngoài lớp, ở nhà, ở địa phương;

- Sản phẩm của hoạt động.

Ví dụ về chủ đề dạy học theo tiến trình dạy học giải quyết vấn đề

Phát hiện vấn đềTT Bước Nội dung

1 Chuyển giao nhiệm vụ

Trong tiết 1, giáo viên có thể giao cho học sinh trình bày cách làm phồng quả bóng bàn bị bẹp và giải thích.

2 Thực hiện nhiệm vụ

Học sinh có thể làm việc cá nhân sau đó trao đổi với bạn bên cạnh về cách làm và thống nhất cách giải thích tại sao với cách làm của mình thì quả bóng bàn có thể lấy lại hình dạng ban đầu.

3 Báo cáo, thảo luận

Giáo viên tổ chức cho học sinh trình bày và thảo luận về các cách làm quả bóng bàn phồng trở lại. Quá trình thảo luận làm bộc lộ các thông số đặc trưng cho trạng thái của một khối lượng khí là nhiệt độ, áp suất và thể tích.

4 Phát biểu vấn đề

Từ kết quả báo cáo, thảo luận phát hiện vấn đề cần giải quyết là: Các thông số trạng thái của một khối lượng khí có mối liên hệ gì với nhau hay không? Nếu có thì mối quan hệ đó như thế nào?

TT Bước Nội dung1 Chuyển giao

nhiệm vụGiáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh thảo luận về giải pháp nhằm xác định mối quan hệ (nếu có) giữa các thông số nhiệt độ, áp suất, thể tích của một khối lượng khí.


Học sinh có thể thảo luận với bạn bên cạnh hoặc theo nhóm (Nếu không có điều kiện bố trí lại lớp học thì có thể chia nhóm theo tưng bàn hoặc gộp bàn trân và bàn dưới). Kết quả thảo luận nhóm có thể được trình bày trên bảng phụ hoặc giấy A0.


Giáo viên tổ chức cho các nhóm báo cáo và thảo luận về giải pháp nhằm giải quyết vấn đề đặt ra.

4 Lựa chọn giải pháp

Từ kết quả báo cáo, thảo luận, giáo viên giúp học sinh nhận thấy là cần phải lần lượt cho một thông số không đổi và khảo sát mối quan hệ giữa hai thông số còn lại. Có thể tìm hiểu tài liệu trước rồi làm thí nghiệm kiểm tra hoặc ngược lại.

Đề xuất giải pháp

TT Bước Nội dung1 Chuyển giao

nhiệm vụGiáo viên giao cho học sinh nghiên cứu tài liệu về mối quan hệ giữa các thông số trạng thái ở nhà để chuẩn bị báo cáo vào tiết học tiếp theo.


Học sinh nghiên cứu tài liệu, chuẩn bị bài báo cáo về mối quan hệ giữa hai thông số được giao. Hình thức báo cáo có thể là bằng Powerpoint hoặc trên tờ giấy A0.


Trong tiết 2, giáo viên tổ chức cho học sinh báo cáo và thảo luận. Kết quả báo cáo và thảo luận của học sinh nêu ra được các mối quan hệ P-V; P-t; V-t. Tiếp theo, giáo viên yêu cầu học sinh đề xuất phương án thí nghiệm nhằm kiểm tra lại các kết quả trên.

4 Kết luận, nhận định

Giáo viên nhận xét về kết quả nghiên cứu của học sinh; thống nhất phương án chung là phải tiến hành đo các đại lượng để nghiệm lại mối quan hệ của chúng.

Giải quyết vấn đề

Giải quyết vấn đềTT Bước Nội dung

1 Chuyển giao nhiệm vụ

Giáo viên giao cho học sinh tìm hiểu tài liệu hướng dẫn để chuẩn bị tiến hành các thí nghiệm nhằm nghiệm lại mối quan hệ giữa các thông số trạng thái trong tiết 3.


Trong tiết 3, học sinh tiến hành thí nghiệm theo nhóm. Giáo viên phân công cho mỗi nhóm thực hiện một bài thí nghiệm. Trường hợp không đủ dụng cụ thí nghiệm thì có thể chỉ tiến hành 1 thí nghiệm nào đó.


Học sinh báo cáo kết quả thí nghiệm theo nhóm và thảo luận về các kết quả thu được.

4 Kết luận, nhận định, hợp thức hóa kiến thức

Giáo viên nhận xét kết quả làm việc của học sinh và xác nhận mỗi mối quan hệ tìm được tương ứng với một định luật chất khí. Thông báo tên các định luật khí, đồng thời hướng dẫn học sinh xây dựng phương trình trạng thái của khí lí tưởng từ các định luật đó.

6. Sản phẩm làm việc tổ/nhóm

• Bảng mô tả mức độ câu hỏi/bài tập đánh giá năng lực của học sinh;

• Hệ thống câu hỏi/bài tập đánh giá theo các mức độ đã mô tả:

- Mỗi mức độ/loại câu hỏi/bài tập được ghi thành 01 file riêng để upload lên diễn đàn;

- Sử dụng font chữ Time New Roman

• Tiến trình dạy học chủ đề được thiết kế thành các hoạt động học của học sinh.

7. Đăng nhập diễn đàn

• Mỗi tỉnh nhận và phân chia tài khoản cho các

thành viên, trong đó thành viên 01 là nhóm

trưởng;

• Tất cả các thành viên phải khai thông tin cá

nhân và nộp ảnh trên diễn đàn.

• Sau khi đã khai đầy đủ thông tin mới có quyền

tải sản phẩm lên diễn đàn.

Bộ gõ tiếng Việt

Màn hình đăng nhập

Giao diện của giáo viên

Khai báo thông tin cá nhân

Đổi mật khẩu

Nộp sản phẩm

Chủ đề và các môn liên quan

Danh sách chủ đề đã nộp

Chỉnh sửa chủ đề đã nộp

Xem thông tin phản biện

Phản biện người khác

Danh sách đã phản biện

8. Triển khai tại đơn vị/địa phương

• Tuyên truyền nâng cao nhận thức cho HS, GV,

CBQL, CMHS về chủ trương và sẵn sàng đổi mới;

• Đưa nội dung tập huấn vào nội dung sinh hoạt

tổ/nhóm chuyên môn thường xuyên. Các tổ/nhóm

chuyên môn tiến hành xây dựng các chủ đề dạy

học theo các bước nêu trên.

• Chỉ đạo CBQL, GV, HS tham gia diễn đàn trên

mạng về đổi mới KT, ĐG theo định hướng phát

triển năng lực HS.

Trân trọng cảm ơn!

Phòng Giáo dục Trung học

ĐT: 0573.842044

Email: giaoductrunghoc

@phuyen.edu.vn

mailto:[email protected]

Documents

Phòng Giáo dục Trung học