Phan V - So cap cuu

8/6/2019 Phan V - So cap cuu

1/25

Trang 1

PHN V

S CP CU


2/25

Trang 2

MC LC

PHN 1. CC KHI NIM C BN........................................................................................... 31.1. S CP CU...................................................................................................................... 31.2. MC CH S CP CU.................................................................................................. 31.3. TNH HUNG NGUY CP................................................................................................. 31.4. PHN NG VI TNH HUNG NGUY CP.................................................................... 3

PHN 2. KHO ST C BN..................................................................................................... 52.1. KIM TRA S B.............................................................................................................. 52.2. KIM TRA NHNG YU T KHC................................................................................. 8

PHN 3. S CU TNH HUNG NGUY CP.......................................................................... 12

3.1. PH NG PHP H HI THI NGT (EAR)................................................................. 123.2. PH NG PHP H HI THI NGT KT HP NN TIM (CPR)............................... 143.3. S CU D VT NG TH V NG C BI KH C...................................... 153.4. S CU CHY MU....................................................................................................... 163.5. S CU BNG................................................................................................................. 183.6. GY X NG ................................................................................................................... 223.7. S CU SAY NNG V GIM THN NHIT.............................................................. 24


3/25

Trang 3

PHN 1. CC KHI NIM C BN

1.1. S CP CU S cp cu l s iu tr hoc h tr ban u cho mt nn nhn v bt c tn th ng hoc bnh t ngt cho ti khi n c hoc chuyn giao cho dch v chm sc y khoa chuynnghip.

1.2. MC CH S CP CU Bo tn mng sng nn nhn; Bo v ng i bt tnh;Gim au v ngn chn tnh trng din tin xu hn; Thc y s phc hi nhanh chng.

1.3. TNH HUNG NGUY CPPht hin tnh hung nguy cp l b c u tin quan trng trong vic s cp cu. Mt tnhhung nguy cp c th xy ra bt c lc no. Bn c th pht hin ra tnh hung nguy cp bng cch lng nghe, quan st hay nhn bit cc du hiu sau:

Nhng m thanh khc th ng nh ting la ht, ting rn, ting khc, ting knh v,ting thang ri, sp nh Nhng du hiu khc th ng: s vic trng c v khng bnh th ng. Nhng mi l: khng th xc nh r mi g, cc mi nng nc khc th ng. Nhng triu trng v biu hin khng bnh th ng: nn nhn kh th, ni nu l i, m hi m khng c l do, mu da khc th ng.

S cu vin cn phn bit gia du hiu v triu chng:Du hiu: l yu t khch quan do s cu vin quan st c. Triu trng: l yu t ch quan do bnh nhn miu t li.

1.4. PHN NG VI TNH HUNG NGUY CP Vi nhng kin thc c bn v s cp cu c hun luyn, bn s bit cch tr gip nnnhn trong tnh hung nguy cp.

Thc hin cc bin php an ton thch hp m bo an ton cho chnh bn, chonn nhn v cho nhng ng i xung quanh. V d, nu nn nhn ang trong khong


4/25

Trang 4

khng gian hn ch, th bn khng nn vo khu vc ny tr khi bn c hunluyn tr thnh mt i vin cu h. Khng kh nhng khu vc ny d b nhimnn ng i cu h phi mang b kh th c nhn.

Ku gi s tr gip: tm cch thng bo cho ng i khc bit tai nn xy ra bngcch thng bo hoc bo hiu cho cc bc s/y t, i y t cng cng hoc gi inthoi n s 115. Truyn t thng tin hiu qu: trn an ng i b nn, thu thp thng tin t nn nhn vk li cho nhn vin y t bit vic g xy ra. Thu xp, lnh nn cho nhng ng i xung quanh khu vc nh gip h s tn khikhu vc nguy him, bo m an ton cho nn nhn.


5/25

Trang 5

PHN 2. KHO ST C BN

Khi bt ng gp hoc phi i ph vi nhng tnh hung nguy him, iu quan trng l b phi hnh thnh mt k hoch tr c khi tin n gn v thc hin s cu cho nn nhn. Lp sn k hoch s cho php bn lun kim sot c tnh th v iu quan trng l ngip bn thc hin ng ph ng php tng b c mt trong vic nh gi v tham gia vonhim v s cu l b c quyt nh s sng cn ca nn nhn. Bt c lc no bn cng phi nh rng bn s chng t c iu g nu nh bn khnggi c an ton cho chnh bn thn bn. S kh khn hn nu phi cu khng phi mt

nn nhn m s l hai ng i nu chnh bn b th ng. Trnh t cc b c s cu sau y s ph hp vi k hoch hnh ng trong tnh hung nguycp. B c 1: Kim tra s b- Quy trnh D.R.A.B.C:

Danger: Loi tr cc mi nguy him. Response: Kim tra phn ng nn nhn. Airway: Khai thng ng th.

Breathing: Kim tra h hp. Circulation: Kim tra tun hon.

B c 2: Ku gi s tr gip B c 3: Kim tra nhng yu t khc

2 .1. KIM TRA S B Mc ch ca kim tra s b l thc hin vic kim tra tnh trng nn nhn mt cch c h

thng, l iu thit yu duy tr s sng cho nn nhn. DANGER - LOI TR CC MI NGUY HIM Chng ta bt u tin hnh kim tra s b bng vic kim tra nhng kh nng him nguy cth xy ra, c th trc tip e da s an ton ca nn nhn v bn thn bn. Tr c khi tinn gn nn nhn, phi nhanh chng xc nh nhng iu sau y v m bo chng phi c tr li mt cch tha ng:

C an ton khng? Tm ra bt c iu g c th l mi nguy him cho bn, cho nnnhn v nhng ng i xung quanh.


6/25

Trang 6

Cn nh: Nu ti hin tr ng ang c s nguy him, ng tin gn nn nhn. Hy gi ngays tr gip, c th l i cp cu, cu h. Bn s khng t c g nu bn khng gi can ton cho chnh bn v s rt kh thnh cng khi phi cu mt lc c hai nn nhn nu

bn b th ng thay v ch mt nn nhn. iu g xy ra? Kim tra hin tr ng v tm xem nhng yu t c th cho ta bits vic xy ra nh th no. C bao nhiu nn nhn? Xc nh c bao nhiu nn nhn ti hin tr ng. Nu mtnn nhn ang la to ln th ng vi cu m hy tm cch cu nhng nn nhn bttnh tr c. Ku gi s gip ca ngi khc: Tm kim nhng ng nghip, nhng ng i cth gip hoc c th k cho bn bit vic g xy ra, h c th bit g v nnnhn v thng bo cho bn bit v vn y t m bn ang cn hoc nhng d bo. Khi bn tin n gn nn nhn: Nhanh chng kim tra li hin tr ng ln na vm bo mi vic vn an ton. Tin hnh kim tra nhng yu t khc. Mt nguyntc cn nh l khng c di chuyn nn nhn ngoi tr tr ng hp c nhng nguyhim trc tip ang e da nh chy, hi c hoc nh ca c nguy c sp ... Nu

khng c nguy him g ang e da trc tip th ng di chuyn nn nhn. Ni chonn nhn bit bn l ai, hy ni mt cch bnh tnh, r rng v khng lm nn nhngit mnh hoc s hi.

RESPONSE - KIM TRA PHN NG NN NHN Chng ta tin hnh kim tra phn ng nn nhn xc nh xem nn nhn cn tnh tokhng bng nguyn tc A V P U: A- Alert: Nn nhn cu cu.V- responds to Voice: Nn nhn c phn ng khi gi to. P- responds to Pain: Nn nhn c phn ng khi gy au.U- Unresponsive: Nn nhn khng c phn ng. Khi nn nhn ang cc mc phn ng A, V, P, tc l ng i vn cn tnh, ang cn th v c mch p, hy nn nhn cn tnh trong t th thoi mi nht. Bn c th bt u b c kim tra tip theo v phi th ng xuyn kim tra nhng nn nhn cn tnh (c 2 phtmt ln) v m bo duy tr c tnh trng ny. Khi nn nhn mc U tc l nn nhn bt tnh.


7/25

Trang 7

Tnh trng bt tnh l tnh trng ang e da s sng bi v nn nhn: Tc nghn ng th;Khng t bo v c bn thn h khi nhng nh h ng ca mi tr ng; Khng th kimsot hoc cm mu khi b chy mu.

Chng ta hy t nn nhn bt tnh t th hi phc, iu ny cho php s cu vin ly racc cht gy tc ng th trong ming nn nhn d dng hn v cng:

Gip cho vic kim tra ng th c d dng hn; Gim ti thiu vic c b gp hoc b vn; c th tip tc kim tra, theo di nn nhn; Qun o c ni lng mt cch thoi mi.

Vi mt nn nhn bt tnh, thng thong ng th l mt cng vic c u tin hng utrong vic cha tr mi tn th ng ngay c khi nghi ng nn nhn b chn th ng c. Tt c nn nhn bt tnh phi c nng nh nhng, khng c vn vo hoc chuyn ngu v c. Nu c ai ang gip bn di chuyn nn nhn, hy ng i c kinh nghimnht nng phn u nn nhn. Khng c a bt c vt g vo ming nn nhn, khng lm nn nhn b nn i. Sau khi nh v cho nn nhn t th hi phc, hy tip tc phn tip theo l kim tra

thng thong ng th, kim tra nhp th v nhp p ca tim. AIRWAY - KHAI THNG NG TH Khi nn nhn b bt tnh nm nga, cm nn nhn c xu h ng khp cp li v pha sau dotrng lc. Cc c ming s b gin ra khi nn nhn bt tnh, v l i v th m b tt votrong lm bt ng th. Do vy, chng ta phi nga u, nng cm nn nhn l i khng bt ng th. Ngoi vic l i lm cn tr ng th, cn mt s nguyn nhn gy cn tr khc nh thc

n, m di, rng gi ca nn nhn. Chng ta phi m ming nn nhn kim tra v lychng ra.Cc thao tc kim tra ng th: Khi nn nhn ang t th hi phc, nhanh chng lm sch ming bng cch ly ra nhngvt v ng trong ming. Khng nn ly hm rng gi ra tr khi chng b v hoc b lung lay.ng dng ngn tay kim tra hng, bi v ngn tay c th che khut vt cn v c thy vt vo su hn, lm cn tr ng th. Nga u nn nhn v pha sau bng cch t mt tay ln nh u.


8/25

Trang 8

Dng tay kia nng cm hm ln, khng dng lc (vn dng k thut t th bngsng) nh nhng quay mt nn nhn p xung cc cht lng nh m di hay tp chtchy ra ngoi.

Bn phi cm nn nhn ln m rng ng th, vn dng k thut t th bng sng gi thng thong ng th. BREATHING - KIM TRA H HP Sau khi khai thng ng th, bn nn kim tra h hp ca nn nhn chc chn rng nnnhn cn th hay khng. Nn nhn tnh to v th tt l khi h c th ni, ho, hoc khc. kim tra nhp th, bn cn phi:

Kim tra s chuyn ng ca lng ngc (xem c s php phng hay khng?) C gng lng nghe hoc cm nhn cc du hiu th bn c th nghe hoc cmthy hi th thot ra t ming hoc mi. Kim tra nhp th v xem nhp th c bnh th ng khng. Nu hi th pht ra tingkh kh c ngha l ang c vt cn ng th.

Nu nn nhn khng th, hy lt nn nhn nm nga v thi vo ming nn nhn 2-5 hi. Nn nh: Cng bnh nhn trong tnh trng thiu xy lu bao nhiu, s e da tnh mng

nn nhn, kh nng t bo b hy hoi cng ln by nhiu. CIRCULATION - KIM TRA TUN HON B c tip theo l kim tra s tun hon ca mu. Nu tim ngng p, mu khng l u thngv nn nhn s b t vong ch trong vi pht (khong 3- 5 pht) v no s khng nhn cxy.Mu l u thng tt khi nn nhn cn th, tim cn p. Bn xc nh c ng v nhp ca tim bng cch kim tra ng mch cnh hoc ng

mch quay ti c tay. Nu tim ngng p th cn tin hnh ngay ph ng php H hi thi ngt kt hp Nn timngoi lng ngc (CPR.). Nu tim nn nhn cn p m nn nhn khng th th bn tinhnh ph ng php H hi thi ngt (EAR.). 2.2 . KIM TRA NHNG YU T KHC Kim tra nhng yu t khc l ph ng php kim tra mt cch c h thng tm ra nhngtn th ng khc hoc nhn bit tnh trng nn nhn c ph ng php iu tr thch hp.


9/25

Trang 9

Hy hi nn nhn v hi nhng ng i cng lm vic vi bnh nhn v tin s bnhn.Kim tra cc biu hin ca nn nhn.

Kim tra cc c ng t u n chn ca nn nhn. L u : Bn phi gim st ABC. u n v nhanh chng chm sc nhng tr ng hp nguyhim ang e da tnh mng nn nhn. Khi bn thc hin kim tra, khng c di chuyn nn nhn. Hu ht ng i b th ng ut nh v cho mnh trong mt t th thoi mi nht v bn nn yn h t th ny. Hy hi nn nhn v nhng ng i cng lm vic vi nn nhn v tin s bnh n theonguyn tc AMPLE:A- Allergies: d ng; M- Medication: thuc s dng;P- Previous illness: nhng bnh mc phi tr c ;L- Last meal: ln n ung gn nht; E- Events preceding the illness or injury: nhng s vic xy ra tr c khi b bnh hoc bth ng.

Ghi nh: i khi, nn nhn khng kh nng cung cp tin tc chnh xc cho bn. Nu s vic xy ra c nhng ng i ng nghip chng kin, hy hi h xem iu g xy ra. Nu h bit, h c th cung cp cho bn thm nhng thng tin nh : nhng g nnnhn th ng d ng vi, nn nhn ung thuc g ch a hoc nhng thng tin khc v tnhtrng nn nhn... Kim tra nhng du hiu chnh: Nhng du hiu quan trng gm:

Mc tnh to; S bin i nhp th; Mch p v c ng mnh hay yu; Mu sc ca da;

Mc tnh to ca nn nhn: Tnh to hon ton: nn nhn bit tn ca h l g, ngy no v ang u,

Khng hon ton tnh to hoc trong tnh trng l m: tr li sai hoc khng tr li c mt trong nhng cu hi trn.


10/25


11/25

Trang 11

Nhn tng qut khp c th t u n chn. Kim tra phn u v c bng cch ngh bnh nhn nghing u theo nhiuh ng.

Kim tra vai bng cch ngh bnh nhn nhn vai. Kim tra ngc v bng bng cch yu cu bnh nhn ht tht su, gi mt lc ri mith ra. Hi h xem c au vng bng khng. Kim tra tng cnh tay bng cch ngh bnh nhn c ng cc ngn tay, ri n bn tay v gp cnh tay li. Kim tra hai chn v hng bng cch t ng t nh kim tra tay, cng bt u t ccngn chn. Nu nn nhn c th c ng v hot ng tt c cc b phn c th mt cch tho

mi v khng b au, khng c biu hin ca bnh tt hay b th ng, nn nhn ngi dyv ngh ngi vi pht.

Tip tc kim tra nhng du hiu quan trng v gim st hot ng ca h tim mch. L u : Trong qu trnh kim tra, tip tc kim tra nhng ng i ang trong trng thi tnh.

Nu thy c bt c vn g ny sinh, DNG LI nhng g bn ang lm v thc hin scp cu ngay. Chm sc nn nhn:

Khi bn hon thnh ln kim tra th hai, hy chm sc cn thn cc vt th ng m bn pht hin v ch s tr gip ca nhn vin y t. Hy thc hin cc b c sau y:

Phng chng nhng tn th ng khc. Gim st hot ng h tim mch (monitor ABCs) Gip nn nhn ngh ngi t th thoi mi nht. Gi nhit c th n nh. Trn an nn nhn. iu tr c bit nu cn.


12/25

Trang 12

PHN 3 . S CU TNH HUNG NGUY CP

3 .1. PH NG PHP H HI THI NGT (EAR)

nh ngha: Ph ng php h hi thi ngt (EAR) l k thut cung cp xy cho phi i vinhng nn nhn b ngng th. Ph ng php EAR c thc hin i vi nn nhn ngng th nh ng tim vn cn p. Vn nghim trng nht th ng xy ra i vi s h hp l khi nn nhn ngng th. Nu thiu xy, c th ch c th duy tr cc chc nng hot ng trong vi pht (3-5 pht)tr c khi b t qu. Nu thiu xy, tim s ngng hot ng v h h hp s khng thc hin c chc nng ca n. Cc t bo no th rt nhy cm, n c th b hy hoi ch sau

khong 4 pht thiu xy. K thut EAR ming qua ming: M ng th nn nhn bng cch t 1 tay ln trn nn nhn nga u ra sau, tay cn linng cm nn nhn ln.Thi u n 12 hi trong vng 60 giy (5 giy thi 1 ln) vo ming nn nhn. Tr c khithi bn phi bp kn mi nn nhn. Quan st xem ngc nn nhn c php phng hay khng sau mi ln thi chc chn rngkhng kh bn thi vo i vo phi nn nhn.Kim tra ng mch cnh ca nn nhn sau 12 ln thi. Nu thy mch nn nhn cn p, nh ng nn nhh vn ngng th th tip tc EAR vi tc 12 ln trong mt pht. K thut EAR ming qua mi: i khi bn khng th thc hin EAR bng k thut thi ming qua ming v cc l do sau

y: Nn nhn b th ng vng mt lm cho vic thi hi qua ming gp kh khn; Khng th bt kn xung quanh ming nn nhn; Khng th m ming nn nhn c.

K thut thi hi ming qua mi c tin hnh theo cc b c sau: Gi cho u nn nhn nga ra sau bng mt tay; Dng tay kia bt kn ming nn nhn.


13/25

Trang 13

Dng ming bt kn xung quanh mi nn nhn v thi cho n khi thy lng ngc nnnhn phng ln. M ming nn nhn cho khng kh thot ra.

Thc hin u n nh vy vi 12 hi trong vng 1 pht. Kim tra mch nn nhn sau mi pht thc hin.

K thut EAR ming qua mt n: K thut ny nhm trnh tip xc gia ming bn vi ming nn nhn. S cu vin s dngmt n th gm cc loi mt n cng hoc bn cng c th bao trm v bt kn ming vmi ca nn nhn thi hi vo. Qu trnh thi ming qua mt n c tin hnh nh sau:

Chn mt v tr pha sau nn nhn i mt vi chn ca h; Pha u mt hp ca mt n th c t trm qua sng mi; Dng c hai tay gi sao cho ng th kht vi mt n; Duy tr t th y cm / u nga ra sau gi sao cho mt n c th bt kn khngcho hi thot ra; Thi hi qua mt n;

Khi thi hi, hy lng nghe v cm nhn xem hi c thot ra khng; Kim tra mch ngay sau pht u tin, tip tc kim tra sau mi 2 pht k tip; Duy tr tc 12 ln mi pht.

Ngng thc hin EAR: Khng nndng vic thc hin EAR tr khi c nhng vn sau xy ra:

Nn nhn bt u t th c Mch khng p- lp tc chuyn sang h hi thi ngt kt hp vi nn tim ngoilng ngc (CPR) S cu vin khc n thay th Th trng bn thn khng cho php

Lu khi thc hin EAR: Khi thc hin EAR, khng kh c th khng vo phi m vo d dy v u nn nhnnghing khng v ng th ch a c m rng hon ton. y l nguyn nhn lm cho


14/25

Trang 14

khng kh i vo d dy hoc do thi qu mnh, phi nng ln cao c th y kh vo bngtr ng hp ny bn nn ngng thi khi thy ngc phng ln qu nhiu. Vn tr nn nghim trng khi d dy s ng phng ln v gy nn i, thc n s tro

ng c t d dy c th vo phi, gy nh h ng n s phc hi v c th dn n t vong. Khi nn nhn nn i, ngay lp tc lt nghing nn nhn v lm sch ming, khai thng ng th tr c khi bt u lm li EAR.

3 .2. PH NG PHP H HI THI NGT KT HP NN TIM (CPR) Trong nhiu tr ng hp khi nn nhn ngng th, tim bt u ngng p. Bn cn tin hnhCPR ngay lp tc. CPR l ph ng php kt hp gia h hi thi ngt (EAR) vi k thutnn tim ngoi lng ngc (ECC). y l ph ng php tm thi cung cp xy cho no khi tim ngng p. Thc hin CPR vi 01 s cu vin c tin hnh nh sau:

Thi mnh 2 hi lin Kim tra mch Nu khng thy mch p, ngay lp tc thc hin nn tim ngoi lng ngc (ECC)-ch : Khng nn p ngc khi tim ang p trnh gy th ng tn cho tim.

T s h hi / nn p: 2 hi kt hp 30 ln nn trong 20 giyKim tra mch sau pht u tin, v tip tc kim tra c sau 2 pht k tip

Cch tin hnh k thut nn tim ngoi lng ngc: nh v tay chnh gia x ng c (x ng ngc) x ng c xung cho ti khi bn cm thy c s phng ln (nn su khong 4- 5cm)Duy tr ng tc ny theo tc yu cu

Thc hin CPR bi 2 s cu vin:

Khi c 2 s cu vin, mt ng i h hp tim v mt ng i h hi thi ngt, ng i c nhiukinh nghim hn m nhn phn h hp. S cu vin th nht thc hin nn lin tc, ng i th hai thi hi, c 10 ln nn thi mthi. S cu vin thc hin nhim v nn phi m nhp c s phi hp nhp nhng. S cu vin phi va h hp va kim tra xem mch ca nn nhn c p tr li hay khng

Kim tra mch p sau 1 pht u tin, sau th c 2 pht li kim tra mt ln.


15/25

Trang 15

Ngng thc hin CPR: Bn c th ngng thc hin CPR khi:

1) S cu vin khc n thay th

2) C s tr gip ca nhn vin y t n tip ng 3) Th trng bn thn khng cho php 4) Khu vc xung quanh nn nhn bt u tr nn khng an ton5) Nn nhn t c mch v tim p tr li

3 .3. S CU D VT NG TH V NG C BI KH C

D vt ng th: Nhn bit:

Nn nhn m gi cht c Mt sau tm Suy sp Tng m th Bt tnh

Nu nn nhn cn ang th, khuyn khch tip tc, nhng khng lm g khc.

Nu nn nhn c du hiu yu i hoc ng ng th hoc ho th thc hin v l ng: Loi b bt c mnh vn hoc rng gi lng lo ra khi ming. ng mt bn nn nhn v hi ra sau. ngc nn nhn bng mt tay v nghing ng i nn nhn ra tr c. V ti a 5 ci gia hai x ng b vai bng gt ca bn tay cn li.

Nu v l ng tht bi th hy p y bng: ng sau nn nhn v c hai tay xung quanh phn bng trn. Bo m nn nhn gp ng i ra tr c Nm cht tay v t gia rn v mi kim x ng c. Nm bn tay ny bng tay cnli. Ko mnh vo trong va ln trn, vt gy tc nghn s bong ra.

Ng c kh c: Nhn bit:

Ty thuc cht kh nh ng c th c:


16/25

Trang 16

Nhc u Th kh khn, n o L ln

Tri gic b nh h ng S cu:

Di chuyn nn nhn n ni thng thong v trn an rng cc triu chng s nhanhchng bin mt Loi b hoc kh c qun o (nu nhin liu d bay hi l nguyn nhn) Di chuyn nn nhn n bnh nhn n bnh vin iu tr thm

3 .4. S CU CHY MU

Chy mu ngoi (xut huyt ngoi): Du hiu chy mu ngoi nghim trng:

Mu phun tro t vt th ng Mu khng ng li c sau khi vn dng tt c cc ph ng php cm mu

C 3 dng chy mu l: Chy mu ng mch- khi v ng mch th mu t i phun ra t vt th ng.

Chy mu tnh mch- mu mu sm chy ra t vt th ng. Chy mu mao mch- mu ch r ra t vt th ng, ban u c th nhanh, nichung l ng mu mt khng ng k.

Cm mu vt th ng h: S dng gc sch, khn sch hay khn tay p trc tip vo vt th ng. Nng vt th ng ln cao hn so vi tim (th ng l vt th ng tay hoc chn) nu bn tin rng khng b gy x ng. Bng cht c nh phn vt th ng. Kim tra xem mu c chy thm qua gc khng, nu mu vn tip tc chy, cn xemxt li v tr t gc v cch thc thc hin, nu cn thit th c th tho bng vthay bng mi, ng c p thm gc ln trn ci c, bi v nu dy tng ln thp lc p ln vt th ng s gim i. Kim tra hot ng h tim mch, theo di nn nhn b chong ngt, d kin tr c

nhng g cn lm khi tin hnh s cp cu v iu tr nn nhn b chong ngt.


17/25

Trang 17

Kim tra xem mu d i lp bng c l u thng tt khng v m bo khng b tcnghn.

Chy mu trong (xut huyt ni):

Chy mu trong l s mt mu t cc mch mu bn trong c th. Nguyn nhn:

Do mt lc rt mnh tc ng vo, hoc b th ng do va chm qu mnh. B th ng bn trong do b vt m vo. Khi chy mu trong, mu c th ng li bn trong c th v khng quan st c,mu s b mt t h tun hon v dn n mt s b phn quan trng ca c th s bthiu xy v c th tr nn rt nghim trng.

Du hiu v triu chng: C th khng cn kh nng t ch khi mt mu nhiu v tnh trng tr nn nghimtrng, du hiu th ng thy l nn nhn b chong, ngt. Chy mu trong th ng kh nhn ra, do khng nhn thy mu chy nn phi qua mtkhong thi gian theo di tin s bnh n hay tai nn pht hin ra cc du hiu vtriu chng.

Kh nng nn nhn b chy mu trong khi thy c nhng biu hin sau: Tin s bnh n hay tai nn c th gy ra chy mu trong. Chy mu trong c th l hu qu ca cc bnh nh lot d dy, ung nht, chng phnh mch (gin tnh mch) hoc chy mu. au nh xung quanh khu vc b th ng, c th b cng hoc s ng phng. Da tmti khu vc vt th ng C th cm thy lo u, bt rt. Mch p nhanh v ri Da lnh, xanh ti v rn m hi Bun nn hoc i ma C th rt kht n c C th n, khng tnh to Thy mu chy ra t cc hc t nhin ca c th nh ming, l tai, trc trng

Cch s cu chy mu trong:


18/25

Trang 18

C gng cm mu mt cch hu hiu khi b chy mu trong, chuyn ng i b th ngn c s y t gn nht cng sm cng tt. Cch chm sc nn nhn trong khi ch i ng i c chuyn mn ti:

+ C gng khng lm vt th ng nng thm+ Kim tra hot ng h tim mch+ Gip bnh nhn ngh ngi t th thoi mi nht + Gi nhit c th n nh + ng vin, an i nn nhn+ Chm sc nn nhn trong cc iu kin ring bit khc

3. 5. S CU BNG 3.5.1 Cc loi bng Bng kh: Bng kh l s tn th ng da hoc cc thnh phn ca t bo, do nhit, in, ho chthoc s bc x, phng x gy ra. Khi b bng kh, lp trn cng ca da (lp nng ca biu b) b nh h ng u tin. Nu vt bng nghim trng, lp m d i da (lp th hai) v lp t bo d i da, (lp th ba) cng b

ph hy, c v x ng c th b nh h ng. Bng c th lm hng mt v h h hp b tnth ng. Phn loi bng kh:

Bng do nhit Bng do lnh Bng do in Bng do ha cht Bng do bc x

Phn loi theo su vt bng:Bng 1: Tn th ng lp da b mt Bng 2 : Tn th ng lp nng ca biu b Bng 3: Ton b lp da b tn th ng

Da vo su vt bng nh gi mc nghim trng

Bng b mt


19/25

Trang 19

B mt da b tn th ng lp nng ca biu b Rt au rt Da v kh nh khi b chy nng th lp da b mt b tn th ng.

Vt th ng lnh li trong khong 5 6 ngy khng li so Bng lp trung b:

Lin quan n c lp nh (lp nng) v lp l i (lp su) Khu vc b bng gip c th gy chy n c Da xut hin cc chm m Th ng rt au n v b s ng ty C th bnh phc trong vng 3- 4 tun v c th c so

Bng su: C lp ngoi v lp trong ca da u b ph hy Ph hy cc cu trc d i da nh m, bp tht, x ng, mch mu v cc dy thnkinhDa tr nn nu hoc c th b chy en, lp d i c mu trng nht, nhy nha C th au hoc khng au nu cc dy thn kinh b ph hy

C th b mt n c, c th b nhim trng v c nguy c dn n t vong Nn nhn b chong, ngt Vt bng xut hin so, thm ch nu b qu nng c th c yu cu ghp m t bo lp da b mt

Bng t: nh ngha: Vt bng t l vt bng do hi nng hoc cht lng nng gy ra Hu ht nhng vt bng loi ny th ng xy ra trong bp hoc trong phng tm. Cn thchin cc b c gim thiu nguy him, v d quay tay cm ca cho (hoc xoong ni) v phatrong.Cch s cu:

Ci b qun o ph ln trn vt th ng cng nhanh cng tt Lm mt vt bng bng n c lnh Bng vt bng li bng bng v gc sch, tit trng.

Bng in:


20/25

Trang 20

C th con ng i l cht dn in tt, khi tip xc vi in, n s truyn i khp c th. Mt s b phn c th nh da s phn ng khi c dng in truyn vo c th v sinh nhitgy ra bng.

Mc bng ph thuc vo: C ng dng in H ng dng in qua c th Dng in tn ti lu hay mau

Vt bng in th ng su bn d i da do vy th ng li ch hm hoc ming vt th ngsu. Mc d bng in c v nh ch b tn th ng bn ngoi da nh ng thc cht bng inth ng gy hoi t nhng lp biu b bn d i, gy nn nhng vt th ng nghim trng. Cc vt th ng do in c th l nguyn nhn gy ra nhiu vn khc:

Tim p ri lon hoc c th ngng p H h hp ngng hot ng

Du hiu v triu chng: Thy nh sng le ln bt ng km theo ting n ln Gy sng st v bi ri

Trn da xut hin vt bng Th kh Mch p yu t Vt th ng to thnh hc, th ng tay hoc chn Bt tnh

Cch s cu: Loi tr mi nguy him v m bo an ton, thc hin cc b c s cp cu DRABC Ch n tnh trng nguy him c th gy t vong Bng b vt th ng bng gc sch, kh, tit trng iu tr chong ngt nu cn

Bng ha cht:Bng gy ra bi ha cht nh Axit mnh hoc dung dch kim Mc bng ph thuc vo:

mnh ca ha cht


21/25

Trang 21

Thi gian tip xc lu hay mau Vngtip xc vi ha cht ln hay nh

Cch s cu:

Ci b qun o, vi nhim bn Ra ngay ch bng vi n c lnh Ku gi s tr gip cng sm cng tt Nu b ha cht bn vo mt, ra ngay mt vi n c lnh t nht 15 pht, khng nn n c chy vo mt, nn nghing v pha mt b dnh bm ha cht.

3.5.2 iu tr bng .Mt s ph ng php chung:

Lm mt vt bng Bng kn li Trnh b nhim bnGim thiu kh nng b chong, ngt

Cc m t bo s tip tc b tn th ng sau khi sc nng b dp tt, lm mt bng cchra ngay vt bng vi n c lnh.

Ci qun o khi khu vc b bng, khng c bng cht vt bng, ng h, nhn, trangsc phi c tho b tr c khi vt bng b s ng phng, gy au nhc. Vt bng th ng lm tn th ng v lm l cc u dy thn kinh cm gic. Sau khi lm mtvt bng, hy che kn vt bng, gi thng thong kh v c gng lm gim au n. S dng bng gc kh, tit trng v bng nh nhng, ng cch. Khng c p mnh, trctip vo b mt vt bng, bng kn vt bng cng gip trnh b nhim trng. Vt bng su c th gy chong do au n hoc do c th b mt n c. Khi c du hiu vtriu chng chong, ngt, hy chm sc khi nn nhn b chong nh tr khi thy xut hindu hiu kh th (nu c th hy nng vt th ng ln cao hn tim) Nn nh rng, vt bng th ng khng gy chy mu, bt c s chy mu no xut hin cth cho thy c vt th ng khc xut hin. Nhng iu nn lm v khng nn lm: NN LM

Lm mt bng cch phun trc tip n c lnh vo vt bng Ci b nhn, vng hoc trang sc


22/25

Trang 22

Bng vt th ng bng gc kh, sch v tit trng C gng gim thiu kh nng b chong, ngt

KHNG NN LM

Khng c t lnh trc tip vo vt bng Khng c s dng bng gc khng v sinh, khng tit trng bng b vt bng Khng c qun o ph ln trn vt bng Khng c g b qun o chy dnh vo vt bng Khng c c lm sch vt bng su Khng c lm v ch phng gip Khng c s dng cc loi thuc m hoc du bi ln vt th ng Khng c s dng bt c loi len d, cotton hoc nguyn liu c cht si bng bng b hoc p ln vt th ng

3.6 . GY X NG Gy xng v trt khp: Gy x ng: l khi s lin kt ca x ng b ph v Trt khp: th ng xy ra ti cc khp trn c th, khi cc khp trn x ng chuyn sang vtr khng bnh th ng. Cc dng gy x ng

Gy x ng h: X ng b gy m thng lp da tht bn ngoi v to thnh vtth ng Gy x ng kn: Phn da tht bn ngoi x ng gy khng b m thng Gy x ng phc hp: Bao gm s tn th ng ca mt b phn khc trong c th, h

thng dy thn kinh hoc cu trc khc, hay do gy x ng kn hoc h gy ra. Ch gii hin t ng gy x ng: Gy x ng kn c th tr nn rt nguy him do x ng gyc th lm tn th ng n cc b phn khc, cc dy thn kinh hoc cc cu trc khc cac th. Gy x ng h cng rt nguy him v khi da b v to vt th ng c th gy chymu hoc nhim trng. Ch gii hin t ng trt khp: i khi rt kh xc nh vt th ng l gy x ng hay trtkhp, hy lun thc hin s cu t ng t nh cho tr ng hp gy x ng. Nu bn khng

bit chc chn n c nghim trng hay khng.


23/25

Trang 23

Du hiu nhn bit: Bin dng vt th ng Mm / au

S ng phng u x ng li ra Nghe ting x ng gy (rng rc) Kh khn hoc khng th c ng Mt l

Kim tra v tr m bn nghi ng c gy x ng: Nhn s ng phng, bm tm, bin dng, au n Nghe tin s bnh n (thy ting rng rc..), ting ku, rn r Cm nhn thy mm mi c th thy ch b trc chn hoc gy x ng

Nguyn tc khi s cu:Mc ch: C nh ch x ng gy

Khng c lm tn th ng n phn mm Gim au

Cm mu Phng trnh ch x ng gy khng b bin chng (tc l khng lm tn th ngn nhng b phn khc)

Mt vi quy nh chung khi np x ng gy: Ci b qun o ra khi vt th ng L u cc dy thn kinh, cc mch mu, dy thn kinh cm gic, vn ng, maomch b tc nghn, mu da / nhit Nu b gy x ng, thanh np phi c nh ch x ng gy bng cch np cht c phatrn v d i Nu b trt khp, c nh vt th ng bng cch chm gc v bng cun theo hnh s8, np c nh c pha trn v d i Khi tin hnh np, s vn ng ti thiu ca tay chn cn phi c l u tm ti X ng b bin dng, cn phi nn thng li, lm cho ngay ngn, c th dng tay ko

nh nhng, lin tc


24/25

Trang 24

Nu bn khng th nn thng do qu au hoc trt khp qu mc, c th s dng np c nh ch bin dng S dng gc kh, tit trng che kn vt th ng tr c khi np

S dng np c m lt trnh nhng im p c th gy au n Khi tin hnh np, kim tra s hot ng ca mch mu v dy thn kinh

3.7 . S CU SAY NNG V GIM THN NHIT 3.7.1 Say nng:

Tnh trng ny do trung tm iu nhit no gip iu ha thn nhit khng hot ng C th tr nn nng nguy him, th ng do st cao hoc tip xc nhit ko di

Nhn bit Nhc u, chng mtBt rt v l ln Da nng, bng v kh Mc phn ng suy gim nhanh chng Mch y r Thn nhit trn 400C

S cu Nhanh chng a nn nhn vo ni mt Ci b cng nhiu qun o bn ngoi cng tt Qun nn nhn bng tm chong t, lnh v gi tm chong t n khi nhit nch xung n 380C Sau khi nhit ca nn nhn c v tr li bnh th ng, thay tm chong t bng

tm chong kh Tip tc theo di nn nhn, nu nhit li tng th lp li quitrnh lm mtTm kim tr gip y t

3.7.2 Gim thn nhit: Nhn bit

Run v da kh, ti, lnh V cm, mt ph ng h ng hoc hnh vi bt th ng, thnh thong hung hng L hoc thc b nh h ng


25/25

Th chm v nng Mch yu v chm

S cu

Phng nga nn nhn b mt thm thn nhit Lm m li cho nn nhn chm chm Tm s tr gip y t nu cn

Documents

Phan V - So cap cuu