Panagano ng Pandiwa

Mode of Verbs

Kristoffer A. Catipon

Indicative DistributiveAptative Social

Causative Imperative

Indicative -um-, mag-, ma-, i-, -in-, -an, pag-an

nagsasangkot ng isang solong pagkilos na nakadirekta patungo sa isang solong obheto. Neutral ang aksyon

Halimbawa: Binangga ng trak ang kotse ng mama. Kumain kami. Kinain ko ang mansanas. Naligo ang bata. Buksan mo ang bintana.

Distributive

Mang-, pang-in

nagpapahiwatig ng kinagawian o propesyonal na aksyon na nakadirekta sa o ipinamamahagi sa maraming mga tao, bagay o ilang mga paraan

Halimbawa: Namili ako ng mga groseri. I bought (shopped) groceries. Huwag mong pangatugin ang baba mo. Don’t make your chin tremble.

Aptative (abilitative)

Ma-, maka-, makapag-

nagpapahiwatig ng kakayahan o posibilidad ng paggawa

Halimbawa: Nakuha ko ang bag. I was able to get the bag. Nakakalakad na ang pilay na pasyente

ngayon. The crippled patient can walk now. Nakapag-agahan na kami. We had (were able to have) breakfast already.

Social Maki-, paki-

nagpapahiwatig ng magalang o hindi direktang paraan ng paghiling o na gawin ang aksyon

Halimbawa: Sabi ni Boy sa inay niya, “Makikigamit po ako

ng kotse sa linggong ito? Boy said to his mom, “May I use (respect) the

car this week? Pakikuha nga ang bag ko sa itaas. Kindly/Please get my bag upstairs?

Causative Magpa-, pa-in, pa-an, ipa-

nagpapahiwatig na pinahihintulutan ng isang tao o sanhi ng isang aksyon upang maganap

Halmibawa: Magpapaluto tayo ng baka kay Tita Girlie sa bahay natin

ngayon. (PA) We will ask Aunt Girlie to cook beef at our house today. Pakainin natin ang isda. (PO) Let’s feed the fish. Pagupitan mo siya sa parlor. (PO) Have her have a hair cut at the salon. Ipakuha mo ang bag sa kanya. (PO) Ask her to get the bag.

Imperative

ang lahat ng mga anyo ay ang lahat na neutral o pawatas na anyo ng mga pandiwa na nabanggit sa nakaraan (maliban sa aptative/abilitative verbs)

nagpapahayag ng utos o kahilingan

Halimbawa: Hoy, Fran! Humingi ka ng pera sa mga

magulang mo; gusto naming sumama ka sa aming manood ng sine.

Hey, Fran! Ask money from your parents; we want you to come with us to watch a movie.

Panagano ng Pandiwa

Type of Action of Verbs Indicative

Distributive

Aptative (Abilitative)

Social

Causative

Imperative