PALAESTRA LATINA - culturaclasica.com · iL>entio me partem sanguinis esse tui. ... Quiero en tu seno derramar mi llanto, Vivir, morir en ti pobre y desnudo, "líi poder, ni esplendor,

ANNUS SCHOL. III. NUM19. 1932 - 1933 MENSE QCTOBRI MCMXXXII

PALAESTRA

LATINA

S U M M A R I U M

CURRICULUM DIMETIENDUM, (E. JO vé).

NOVA ET VETERA, (J. Bonet).

P. FRANCISCUS XAVERIUS REUSS, ((I. M."

Mlr). EPISTULARE COMMERCIUM; (F. Reuss)

CoNLOQUiA LATINA

CURSUS GYMNASTICUS, (M. López de Zubiiia) AUTUMNUS, (J. M. Matteocci). PER OHRBM

BIBLIOGRAFÍA, (E, JOVÍ), (L. Fanlo), (H. Mar-

tija), (R. Pastó), (J. Jiménez) PATRIA. (Miguel Caro) in operculis. EXERCITATIONES SCHOLARES. In OperCuliS.

Ordinarii atque Superíorum permissu

AC Segarra - Palaestra Latina (Cervera) 01/10/1932 - Pàgina 1

www.culturaclasica.com

PATRIA Xe toto, patria, ex animo veneratnur amantes;

x u nostro lixum pectore numen mes.

Per tu multa, ciies quae aulcia miscet ainaris,

Liioavi, piusquam voce relerre datur.

N o n ego te clypeum oextramque rogaoo potentem:

N a m satis ttmora sinus nospitiumque mini est.

tantum liceat, lacrimas tioi lunaere aa aras,

N u a u m posse ciomi vivere, posse morí.

XNon vis, non spienoor, non gignunt muñera amorem;

£ x alia noster stirpite lioret amor.

Jwonge alia m nostri loimantur origine nexus.

Vincula quae poterit rumpere nuUa manus

A.a matrem injussi nuUaque ambage venimus;

iL>entio me partem sanguinis esse tui.

' Jâtria, te adoro en mi silencio mudo

ff temo profanar tu nontíre santo;

J*or ti he llorado i padecido tanto

Como lengua mortal decir no pudo,

"lio te pido el amparo de tu escudo

Óino la dulce sombra de tu manto.

Quiero en tu seno derramar mi llanto,

Vivir, morir en ti pobre y desnudo,

"líi poder, ni esplendor, ni lozanía

Óon razones de amari otro es el lazo

Que nadie nunca desatar podría.

simo yo por instinto tu regazo:

"uLadre eres tú de la familia mía,

Jâtria, de tus entrañas soy pedazo.

llliguel Garó



ANNUS SCHOL. III. NIJM. 19 1932 - 1933 MENSE OCTOBRI MCMXXXII

PALAESTRA L A T I N A

MENSTRUUS DE LATINITATE COMMENTARIUS Pretium subnotatlonis annuae. solutione antelata, cst 6 pessetarum in Híspanla. 7 ín America et Lusltanla, 8 in reliquis clvitatlbus Pretium mlttatur oportet ad Adminlstratoiem: CERVBRA (Lérida) - Universidad ' España.

CURRICULUM DIMETIENDUM

Viatores appellamur quícumque aura fruimur vitali, quam pro-dígus spirat Deus ubique terrarum. Omnes quidem gradimur et natura eandem in metam, diversis tamen itineribus. Est qui gressus faciat terram scindendo et sulcis mandando semina quae spicas, panem cot-tidianum, praebeant mortalibus. Est qui quasi sursum versum ambu-let domus ín altum et mansiones exstruendo ut contra tempestates et bestiarum incursus humano generi confugium paret. Est qui vel sedendo progrediatur in zotheca sua libros evolvendo et calamum in litteras super cartas effundendo ut mentibus hominum veritatem ge-neret, animorum alimentum. Est tándem qui nobilioribus adfectus causis caelesti rerum contemplationi vacet et divinis ministeriis, qui-bus et sibi et proximis facilem sternat viam in aeternam beatitudinem.

Quis autem centum et mille numeret in humanis muñera, tot-idem semitas tractus describentes, quos alium et alium sequi oportet Dei providentiam impleturum? Nos in lectorum commodum et utili-tatem hoc nobis sumpsimus munus PALAESTRAM LATINAM aperiendi quam satis frequentatám adhuc animadvertimus non palaestrltis tan-tum sed viris claris, qui exspectatorum partes suscipientes, magnum decus ludis nostris contulerunt.

Apertas iterum post aestiva otia harenas luctatorum ostendí-mus, atque exspectatorum dispositas sedes. Qui tum in primo, tum in altero peracto curriculo magnam voluptatem exhauserunt, certe in hoc, quod hodie suscipimus, curriculo per annum dimetiendo non minus capient voluptatis, cum praeter ea, quae adhuc in scaenam prodierunt, satis illa quidem probata, res quasdam philologicas ob-feremus quae mentes multorum gratissime conlustrabunt. Id enim



contlgit quod sperabamus: qui solum exspectatores adhuc erant in tam serio ludo, hodie agere non dubitant et ideo operam suam pro-mittunt Palaestrae praestituros quam alus commentariis jam saepius adhibuerunt. Eorum nomina possum hic proponere, sed ea malo quasi inopinato lectoribus occurrere ut placidior sit eorum admiratio.

Ad ea, inquam, quae adhuc lectorum oculos pascebant exerci-tationes nempe sdiolares, conloquia, epistulae, grammaticalia, ludiera, carmina, accedent in posterum quaestiunculae philologicae quae curiositatem non paucam suscitabunt.

Faxit Deus ut ita feliciter curriculum novum hoc finiamus ut in praesens auspicamur. Quod nobis et sociis ómnibus bene vertat!

EMMANUEL J O V É , C . M . F .

NOVA ET VETERA Manus ejusque partes

En tibi aversa (\) et adversa(2) manusqaae propriae sicdicilor cüm aperta, deducta, laxa esf a Graeco vocabulo {lavó?; manus clausa vo-catur pugnas. Est extrema bracchii pars in volam seu palmatn (3) et digifos desinens.Z)/-gifi singulas ungues(4) habenf et ternes artículos (5), excepto pollice, qui tantum bines. In extrema manus parte qua cum bracchio jungitur

invenitur carpus(6)(muneca). Digitorum prlmus po/Zeiv (7) dicitur quod eo máxime pollet manus; secundus index (8) quod eo utimur ad aliquid ostenden-dum, qui et salutaris; tertius medius (9) qui et summus; quartüs annu/arís (ÍO) qui a ferendo anulo nomen habuit quf et medieinalis; quintus minimus(\\) et vulgo aurícularís. Manieae (12) frcquentius quidem occarruní de partibus vestís quibus bracchia conteguntur (mangas), sed etiam sunt involucra quae tolam manum profegunt de quibus loqoebalur Pllniüs Caec. Secundus Epist., 111, 5: cAd latus notarius com libro et pugíllaribus, cnfus manus hicme manicis mu-niebantur. Dlgitale ve! digitabulum appeilatur digitorum operimentum.*

De manus etymo ridicula Perotti sententia qui a manando originem tra-here contendit eo quod ex bracchiis quasi manet vel quod ex ea manent digiti.

6 1 '^' ñi

^ ! Í % 5 — ' ^

5 « y°

\ ^



Cujüs rei sit unum hoc contrariam argumentum qood a in manando habet qaantitatem longam, dum brevis est in mánu. Hac quidem ratione excloditur etiam explicatio Isidori qua a muñere trahitur, quia omnia paene corporis mu-nia exsequatur.

Vola non ronfunditur omnino cum palma, sed est medietas ejas. Haec de pede non dicitur, illa quidem. Bst ut vldetur a BOXYJ Jactus quia hac parte comprehenditur quod projicimus. Palma vero est a itaXd|i.e quo a Graecis tam manus tota significafur. Eliditur a quomodo a xuxápmo!; cupreasus, a fdXo<i gloa. Palmus est mensurae genus, quod manu explicata fit. Est dígitas a Ssíxo quasi SEÍXEXO!; a monstrando, quia digitis monstramus. Singuli vero digiti sa-crat! erdnt deo: pollex Veneri sacer; Índex sive salutaris, Marti; medius vel summus, Saturno; anularis, quem júniores medicum etiam nominant, Soii; minimus, quem vulgus auriculorem vocat, Mercurio.

Unguls est corneum illud, quod in extremis digitis enascitur non solum in manibus sed etiam in pedibas humanis et ceterorum animalium, quae pedum dígitos habent separatos. Recentiores vocem derivan! a verbo Sánscrito ak quod slgniñcat curvare, unde ankas=üncns el nakkam^Qn^vA^.

Artlcull sunt parvi artus vel nodi seu juncturae unius osáis vel membri cum alio in animalium corporibus. Carpua vero a lexicographis ducitur ex lin-gua Hebraica aut Graeca, nec video cur inmediate a carpendo Irahere nolint, quae vox nihil aliud signifícat quam aliquid manu leviter et pauilallm avellere el auferre, quod male quis facial ossiculis carena quae carpam componunl.

Locutiones nonnullas usu communiter receptas invenimos quae manibus et digitis nituntur; ex his trademus lectorlbus memoriae utilissime mandandas.

Esse in manibus, prae manu vel prae manibus, ínter manus, sub manu vel sub manum, ad manum=ln promp-tu esse.

Venire ad manum, in manus=occurrere Daré, dedere, tradere e manu vel de

manuinmanum=raa.n\x ipsa praebere Succedere sub Tnanus=succedere fell-

citer. Per manum = per vim. Manibus pedibusque = omni conatu. Plena manu = copióse. Utraque manu =Ilbenter. Manibus aequis = aequo Marte. Longa vel brevi manu = sine ambagi'

bus vel per ambages. Daré vel dedere manus =• victum se

fateri. Tenere aliquid manu = compertum

aliquid habere. Manum non verteré = (no mover ni pie

ni mano). Manum admovere=(eittimeir el hombro) Manum admoventi sunt vocanda nu-

mina (Proverbio) = (a Dios rogando

y con el mazo dando). Prudens in flammam manum inmuto

= sciens me discrimini objlcio. Manum habere sub palio == otio lan-

guere. Manus in sinu habere — parcere ni-

mium pecuniae. Manum fricat vel lavat manus = bene-

ficium beneficio provocatur. Digito caelum attingere = summe bea-

tum se putare. Digitum toUere = se victum fateri. Digito monstrari == aliqua re insignem

esse. Digitis vel digitos concrepare = crepí-

tum edere pollice et medio. Ab unguibus ad veriicem = ab imo ad

summum. A tenero ungui vel a teneris unguicu-

lis •— a pueritia. Nec vola nec vestigium = nullum indi-

cium exstat. Involare aliquid = auferre. furari, galli-

ce voler. JosEPHUS BONET. C. M. F.



P. Franciscus Xaverius Reuss Memoria repetentes quod divinus Magister díscipulis praecepit:

«ConZígíte quae superaverunt fragmenta ne pereant» '' ' inducti et nos sumus ut quaedam litteraria fragmenta conligamus nonduní pu-blicí juris facta clarissimi viri P . Francisci Xaverii Reuss. Plures ju-cundissima suavitate adlecti quam ex illius carminibus summa avi-dítate velut ex artificioso mellis favo suxerant, familiares epistulas placido lumine carminibus suis adjectas viderent, quas nos eis sumus oblaturi, quasque omnes miserat el, v. Josepho Fonts et illi et nobis amicissimo.

Antequam epistularum seriem inimus, liceat nobis tanti atque Ínter Latinos poetas summe honestati viri aliquas lectorum animís notas biographicas tradere.

Illius natale oppidum fuit Bergheim Alsaticae regionis. Peractis humanitatis studiis in iisque valde eruditus, ac suaviter motus exem-plo sodalium Congregationis Sanctissimi Redemptoris, aeternam se-dem sibi adpetens securius comparare, in eandem Societatem statuit cooptari. Hic dum animum ad mentem Patris Legiferi temperat, divinas pariter et humanas excolit disciplinas magnosque facit progres-sus in linguarum studio ut facile eas addiscere et cum alus conioqui posset; Hispanícam ita didicit ut nostra lingua legere posset opus clarissimi Cervantesíi. At, praeter ceteros, sermo Latinus Francisco Reuss semper cordi fuit, et familiariter poétis utebatur quos summa reverentia colebat pariter atque interpretabatur. His praecJaris ins-tructus virtutibus Superiorum Congregationis oculos ad se convertit qui illum a secretis Supremi Moderatoris elegerint anno 1868, cum dúos tantum annos sacri Sacerdotii muneribus fungeretur. Cumque hoc arduum munus Romae perageret, in ea sacra litterarum arce, ar-dentius operam navare studuit sacris et prafanis disciplinis quas us-que ad mortem in diliciis habuit. In poética vero facúltate adeo ex-stitit mirabilis, tantumque in Latinis MUSÍS convertit studiu^n ut ejus numeri sponte fluere videruntur, ita ut clarus vir Marcus Galdi sic eum laudibus prosequeretur; <̂) «In rerum varietate varietas metro-rum, quae omnia pro re numeris exornanda sive celebranda, oppor-tuno judicio elíguntur. Stropha enim alcaica, elatior sublimiorque, elatiora ac sublimiora convestit argumenta; sapphica sensus animi motusque perdulces et ea quae caritatis sunt, callidissima interpres, effert; distichon quamcumque rem, quemcumque eventum, vel levem vel ins gnem, optime describit; hymnus, perbrevi forma conclussus

(1) Johan. 6, 12.-(2) Alma Roma mens, septem. 1922,



martyres et héroes religionis nostrae sanctissimae extoUit. In qua va-rietate metrorum cum omnia cum re proposita convenienter con-gruant, electa invenies verba, suaves imagines, comparationes idóneas, sermonem purissimum. Quin etiam ea est simplicitas versus, ea íacilitas et prope dixerim effusio, ut nihil quaesiti. nihil simulati vel putidi redoleat; legentes vero, numerorum capti simplici-tate, desinentia verba sive exitum uniuscujusque strophae fere occu-pant et interiorem concentum percipiunt. Quod est verae poesis; quippe quae non aures offendat, non mentis sive intellegentiae inten-tionem requirat, sed sponte animum adloquatur eumque totum ob-tupescentem devinciat». Et rursum: «Placet in versu Reuss nescio quae gratia et suavitas, ex litteris inter se fere jocantibus, quae áp|iovíav quae dicitur imitatrix, efficiunt, aut consonantibus similiter incipientibus effecta. ut in c. XXXIII. Raptus e terris radiante CUT' ru*. Quas quidem laudes recta suaviloquenti nostro poétae attributas esse carmina ostendunt quorum plura magna laude in certamine Anistelodamensi ornata sunt, sicut etiam illa dúo volumina Tenta' mina poética (an. 1911) et Nova tentamina poética (an. 1922), in quibus sacra et profana sensa, divino quodam adflatus spiritu suavi-ter effudit; ñeque versíonem omittam fabularum Johannis La Fontai-ne, nec aliam versionem carminum Italorum S. Alfonsi M." de Ligo-río, quae Latino ornata numero ipse concinnavit. Quae omnia sum-mo honore apud liberalium artium cultores habita sunt.

Itaque qui apud doctiores homines in musarum cultu magnope-re aestimabatur, non minore quidem reverentia colebatur apud om-nes qui aliquam cum eo consuetudinem inierunt, propter suam et humanitatem et animi modestiam. «In carminibus patet descrlpta, velut votiva tabella, omnis Reuss vita; quae fuit simplex, candóte perfusa, paene sui inmenor et contemnens, in honoribus muneribus-que humillima, pietatis plena, alieno commodo consulens, liberalium artium studio consecrata». (̂^ Cumque ad multam senectam vitam protraxisset, morbo diabético confectus die 13 mensis Februarii anní 1925 in pace Domini concessit.

JosEPHUS M." MiR, C. M. F.

Continenter sequitus ejus epistula prima:

(1) Alma Roma, mens. aprili. 1925.



Epistularum Commercium

Franciscus Retiss SS. Red. Dri. Josepho Fonts, S. P. D. Roma. "> die 8 Mart. 1911.

Adm, Rvde. Domine: Gratias tibí ago pro tua epistula data die 19 sup. mensis et pro

sensibus eximiae benevolentiae nimiaeque observantiae quos erga me foves. Haec epistula modo in manus meas pervenit, postquam mo-derator «Vocis Urbicae» ^̂> eam ad me direxerat,

Ut tibi gratum meum animutn patefaciam mitto ad te postre-mum, quod concinnavi, carmen in quo Summo Pontifici Pió X in ejus festum nominale Sti. Josephi fausta quaeque adprecor, quae ta ' men, eheu, admixtas habent graves animi sollicitudines. Carmen hoc, abhinc paucis diebus, commentario inseretur cui a Voce Urbis nomen.

Próximo mense aliud Ibi carmen vulgabo, nempe unum ex quat ' tuor quae ad certamen Hoefftianum <*' Amstelodamum superiore aes-tate transmissi; cujus certaminis exitus innotescet intra sex aut sep-tem dies. Nescio quid judices illi de meis versibus dicturi sint. Ve-reor tamen, cum iidem sint ad unum omnes Calvinistae, ac mea carmina plus minus sacra sint ac religiosa, vereor, dico, ne judicibus argumenta a me tractata taedio fuerint. In uno carmine ago de Virgi-ne Lauretana; in altero de Monte S. Othiliae celebérrimo Alsaticae meae patriae Sanctuario; in tertio de quibusdam Sororibus religiosis ibidem scholarum magistris: in quarto tándem, de quadringentis or-phanis in clade Messanensi et Rhegiensi superstitibus a Pió X Pont . Max. in conspectum admissis.

En aliquot versus ex priore carmine in quo metro usus sum quem Horatius in sua oda adhibuit de República Romana: O navis, referent in mar i te novi—Fluctus, cet.

Lauretana Domus grande Sacrarium cujus frons tumidum prospicit Hadriam!

salve, patria Christi sedes, celia Deiparae.

Salve, magna diu gloria Nazarae nunc insigne decus littoris Itali,

(1) Locus unde; alil tum reteres tum recentlores locutn ubi praeferunt, non temen prneferendum. —(2) Com' menUrina <Vox Urbla» Roma prodlii ab Kal. Novemb. annl 1888. InlUo <uit bimenslIlSi ab anno autem séptimo menitruu* Jam fult usque ad annum 1913 la quo case desilt.-(3) De hoc certaminc cooícrt PaUcttram Lat.

nno I, pag. 31.



quo te caelicolarum advexit globus aliger.

Allato Gabriel praefuit agmini, saepe auditus AVE fundere melleum,

divi quod paraninphus olim Flaminis edidit, cet...

Hoc anno mens mihi est in unum conligere volumen, quae a decenio insolutis foliis carmina Latina vulgavi, numero fere centum. '•^^ Erit illud tertium volumen; nam prius jam edídi Latinis versibus red-ditos, hymnos Itálicos SU. Alfonsi, legiferi mei parentis, uti etiam centum et quinquaginta fábulas e Gallica lingua in Latinos conversas dystichos Johannis Lafontaine.

Habe me, quaeso, Deo commendatum dum et ego tui memor ero ad aram.

Addmus. tibi in Xto.

P. FRANCISCUS REUSS, C . S S . Red.

P. E. Olim i. e. ante 42 annos etiam Hispanicam linguam ali-quandiu didici ita ut legere possem immortale opus Cervantesii ves-tri, sed tum Romam vocatus paulatim dedidici quae memoria tenebam.

í n t e r S c h o l a r e s — Oporlet magnopere vel in ortogra- —Non quod recle fació, sed quod male;

phia noh errare. id magis inierest mea. — De hac re tecum sum; convenit qui- —Id prolinus ostendam. Una consona

dem Ínter nos. quae inierest vocalibus cum posteriore est -Id ego dixeram, quod non semel erra- scribenda, quod tu non faciebas adhuc sed

re te vidi, da veniam amico, in separandis contrarium: sic a-ml-cus, re-li-qui-ae, non syllabis ad extremas lineas. am-ic-us, rel-lqu-iae, quod veteres doce-

Itane vero? bant. —Ita enimvero. Satis obsoletum est quod —Commodior quidem is dividendi mo-

docebant veteres grammalici, ñeque nlla dus et magis nostrae linguae consenta-ratione constabat. neus, sed aliud didiceram in primis

— Quid ergo est mihi corrigendum? scholis. — Recte dividis cum in vocabulis compo-

sitis separas syllabas per compositionis elementa.

(1) Volumen de quo agitur inscrlbltur «Tentamlna Poética» editum eo anno.



8

Conloquia Latina Iter ad praedium

ANTONIUS et PETRUS

A.—Euge, mi Petrel Quamdudum te non vidi!

P.—Quindecim abhinc dies, ni fallor, An-toni.

A.—Ita vero est. Quid autem? Valuistin'has hebdómadas duasp

P.—Optime valui, Dei Deiparaeque beneficio. Quidni valerem in nostro praedio, qiii locus totus purissimis abundai de-liciis, quem colunt fratres officiosissi-mi?

A. — Quandonam, rogo, eo te contulisti? P.—Dúos post dies quam te domi convene-

ram. A. — Teneo equidem. Ipse quoque ad prae

dium optabam hoc anno rusticatum ve-ñire, sed negotioltim quoddam Cerva-riae me tenuit.

P. — Et vero in civitate earundem rerum crescit in dies satielas. Post novem menses, igitur. Ad insequentem aesla-tem est tibi otium differendum, paran enim temporis dabitur hoc curricula jam inchoato.

A.—Attamen intra annum Cervaria illuc me conferam saliem tertio quoque mense. Dic mihi, quaeso, qua praestat transiré, per stratam, ati per Furcas ut commodius fiat iter.

P. — Multi Furcarum callem adripiunl quod tota straía automulos inveniant, omnia quaquaversum pulvere consper' gentes. Postea ad stratam descendunt, Vergosio procedunt et ad .Aedes Comitales accedentes, ex strata ilerum efpi-giunt et reliquo Hiñere, in clivuní leviter ascendentes, praedium tándem adveniunt.

A.—Bene habet. In reditione, postquam re quievero. eadem revertar via, nomf?

P. — Si placel fucundas auras carpere, lice-bit tibi ex praedio montem petere ad

Ida a la quinta

ANTONIO Y PEDRO,

A, —¡Hola, Pedro! ¡Tanto tiempo sin verte I

P.—Quince días, si no me engaño.

A.—Eso es. ¿Y qué? ¿Has estado bueno estas dos semanas?

P. —Muy bueno, gracias a Dios y a su Madre santísima- ¿Y cómo no había de estarlo en nuestra quinta, lugar de tan purísimos encantos y en compañía de hermanos tan obsequiosos?

A.—Pues ¿cuándo fuiste allá? P. — Dos días después de visitarte.

A.—Ya me acuerdo; también yo deseaba hacer este año vida de campo en la quinta, pero un asuntillo me ha' detenido en Cervera.

P.—Realmente en la ciudad el hastío de ver unas mismas cosas va creciendo cada día. Pues bien, hasta pasados nueve meses. Para el verano siguiente habrás de diferir las vacaciones, ya que poco tiempo se te dará en este curso ya comenzado.

A.—Entre año, con todo, pienso ir allá desde Cervera a lo menos cada tres meses. Y, díme, cuál es el camino mejor, el de la carretera o el de las Forcas, para que el viaje se haga más cómodo.

P.—Muchos prefieren el de las Forcas, porque en la carretera encuentran a cada paso automóviles que lo llenan todo de polvo. Cuando no pueden más, bajan a la carretera, pasan por Vergós; llegando a la Condal, dejan otra vez la carretera y ganando lo restante del camino, llegan a la quinta.

A.—Muy bien. Para la vuelta ¿habré de tomar el mismo camino?

P. —Si te gusta respirar aires puros, puedes desde la quinta subir al monte.



í' - • . \ ^

I r;

9W ' yvi^^

cujus jugum iter est quod Vergosium cerca de cuya cima hay un camino xisque pervenit. Inde ad domum eadem que desciende hacia Vergós. Desde regredieris via. alh' podrás volver a casa por el ca

mino de antes, A. —Non numquam itafiet, ut spero. Vale, A. —Espero que podré hacerlo así alguna

mi Petre. vez. Adiós, Pedro. .

CURSUS GYMNASTICUS VERGILII ÉCLOGA III

MENALCAS, DAMOETAS atque PALAEMON M.—Dic mihi, Damoetas, cujum pecus? an Mellboel? D.—Non. verum Aegonis; nuper mihl tradidit Aegon. M. —Infellx o semper ovis pecus! ipse Neaeram

dum fovet ac ne me sibl praeferat illa veretur, hic alienus ovis custos bis mulget in hora; 5 et sucus pecorl et lac subducitur agnisi

Damoetas: Damoetas atque Menalcas, pastores se primum mu ' tuis impetunt conviciisj deinde Palaemone judice, amoebaei cartninis lege certamen ineunt, neuter tamen superatur sed uterque, Palaemo-nis sententia, alteri se parem facit. Cujum: Adjectivum quod ex genitivo «cujus» derivatur. In nominativo, accusativo et ablativo fem. singularis atque in nominativo et accusativo fem. pluralis tantum adhibetur. An Meliboei?: Dubitatio in ancipitem partem. Meliboei nomine ceteri pastores Mantuani intelleguntur. Tradere: Committere seu credere. Infelíx o semper: Pulcherrima Prosopopaeja. Ipse: Scili-cet Aegon. Dum fovet: Metaphora ab avibus ducta, pullos pennis ca-lefacientibus aut ova incubantibus. Hic: Damoetas, pastor musicae peritissimus. Alienus custos: Mercenarius. Bis in hora: Tempus intra quod res quaedam pluries repetitur, ponitur in ablat. cum in. Sucus: Humor naturalis. Subducere: Clam toUere seu subtrahere.

D. —Parcius ista viris tamen objiclenda memento.

Novimus et qui te transversa tuentibus hircis et quo sed fáciles nimphae risere, sacello. Tune, credo, cum me bustum videre Miconis 10 atque mala vltis incidere falce novellas.

/sfa; Turpia facinora. Parcius: Moderatius. Objicienda, supple: esse. Transversa tuentibus: In transversum, (mirar de reojo) id est, non dignantibus te aspicere. Qui: In plurali, Facilis: Laetus, benignus. Sacellum: Locus diis dicatus. Videre: Non est modus infiniti sed praeteritum perfectum. Mala: Nam falx hic applicatur ad usum per-versum.



10

D. — Aut hic ad veteres fagos cum Daphnidls arcum fregisti et calamos: quae tu, perverse Menalca, et cum vldlsti puero donata, dolebas, et si non aliqua nocuisses, mortuus esses. 15

M—Quid domini facient, audent cum talia fures? .non ego te vidi, Damonis, pessime, caprum

excipere insidiís, multum latrante Lycisca? et cum clamarem quo nunc se prorripit ille? Tityre, coge pecusl tu post carecía latebas. 20

Ad: junto a, Puero: Daphnidi. Aliqua: in ablativo; subintellegi-tur raí/one; alii tamen putant esse in acc; de quantitate ejus vide

-PALAESTRA LAT. ann. II p. 107 et sqq. Mortuus esses: nempe periisses invidia. Quid domini facient: Quid non ausurus est erus Aegon, ubi latrones haec audent? Non ego te vidi: Testis oculatus ego ipse fui. Excipere insidiis: furari. Lycisca: Canis ex lupo et cañe natus. Quo: adverbium. lile: fur. Tityre: ovium custos. Cogeré: Congregare. Non ego; Furis qui ad furandum pergit atque pastoris de ovibus soUiciti vivida descriptio. Carecta: Loca caricibus plena.

D.—An mihi cantando victus non redderet ille Quem mea carminibus meruisset fístula caprum? si nescis, meus ille caper fuit; et mihi Damon ipse fatebatur; sed reddere posse negabat.

M. —Cantando tu illum? Aut unquam tibi fístula cera 25 juncta fuit? non tu in triviis, indocte, solebas stridenti miserum stipula disperdere carmen?

Cantando: Modum exprimit. Quem... caprum: Interdum relati-vum praeit antecedenti, quam elegantissime, Nescis: In orationibus condicionalibus indicativus usurpatur modus cum condicio ut certa affirmatur. Tu... illum: Subauditur vicisti. Tibi fuit: Sum cum dativo multoties a nobis vertitur pro habere. In triviis: In locis qua tres viae ducunt. Fístula cera juncta: Perelegans metaphora. Stipula stri' denti: Participia praesentis cum adhibentur ut vera participia desi-nunt in e; cum autem sunt mera adjectiva in / ut in adlato exemplo. Disperdere carmen: Inanem instrumenti musici sonum optime exprimit.

D,—Vis, ergo, ínter nos quid possit uterque vicissim experiamur? ego hanc vitulam (ne forte recusses, bis venit ad mulctam, binos alit ubere íetusj 30 depono; tu dic, mecum quo pignore certes.

Ergo: non nunquam postponitur, máxime in transitionibus.. Quí(f pos5í7: In subjunctivo interrogationes indirectae seu obliquae. Experiamur: Per elegantiam omittitur particula ut. Bis venit: mane, scilicet. et Vespere. Ad mulctam: Vas in quo mulgetur. Binos alit: Singulis diebus dúos fetus. Depono: Veteres sponsionibus certabant,



11

earum arbitros constituebant apud quos pignofa deponebant. Quo pignore certes: (Qué te juegas)

M — De grege non ausim quicquam deponere tecum. Est mihi namque dotni pater, est injusta noverca; bisque die numerant ambo pecus, alter et haedos. Verum id quod multo tute ipse fatebere majus 35 (insanire libet quoniam tibi) pocula ponam fagina caelatum divini opus Alcimedontis; lenta quibus torno facili superaddita vitis diffusos edera vestit palíente corymbos. In medio dúo signa, Conon et quis fuit alter, 40 descripsit radio totum qui gentibus orbem, témpora quae messor, quae curvus arator haberet? Necdum illis labra admori sed condita servo.

Ausim: Pro audeam - archaistnus usitatus. De grege-. Res seu materia de qua agitur, effertur praepositione de, interdum super cum ablativo. Domi: Genitivus locativus. Est mihi: Sum tertium postulat casum cum possessionem significat. Alter: Cum de duobus loquimur, non secundus sed alter usurpatur. Tute: Ad vim augendam secundae personae singulari additur enclítica «te». Poculum: Vas caelatum et exculptum. Alcimedon: Praestantissimus artifex. Pocula... opus: Ap-positionis casus. Lentus: Flexibilís. Diffusus: Implicatus. Vestiré: Amplecti. Superadditus: Vernácula lingua «de relieve». Corymbus: Ederae fructus. Facili torno: Qualitatem significat. Signum: Personae imago. Conon: Insignis Mathematlcus. Etquis fuit alter: Ardiimedes fuisse videtur. Radius: Virga geométrica. Orbem... témpora: Comple-mentum directum verbi «descripsit». Admovere: Appropinquare. Necdum illis: Vivida imago quae poculorum pulcritudinem patefacit.

P.—Et nobis Ídem Alcimedon dúo pocula fecit et molli circum est ansas amplexus acantho, 45 Orpheaque in medio posuit silvasque sequentes; necdum illis labra admovi sed condita servo: si ad vitulam spectes, nihil est quod pocula laudes.

ídem: non ipse, quod pronomen usitatur in sensu absoluto; de Alcidemonte antea poeta Iocutusfuerat.—Mo77ís;flexíbilis, —Orpheaque: id est, Orphei imaginem. Accusativus Graeco-latinus secundae declinationis. —Sequentes: silvae tam graphice sunt deplctae ut ipsum sequi viderentur. Hyperbole.—MAí7 quod laudes: in locutionibus in-definitis, est qui... et in negativis ejusdem significationls, nihil est quod cet... relativum subjuntivum postulat.

MACARIUS LÓPEZ DE ZUBÍRIA, C. M. F.



1 2

AUTUMNUS ixestatis sensitn concessit torridus ardor

extremumque polum tarda canícula adit .

i jo lvuntur constricta aquilonis vincula saevi

paciucum(jue suum conmovet aetra sinum.

N o n splendet v a n o vernans natura colore

nec solí tert umoram oDvia planta virens.

jSlon curvis pendet pinguis nunc sentibus uva,

sed lolia ex ramis pensula sicca sonant.

JSJon i ructu culmus gravious se llectit opimo

sed stuppis, sectis Irugibus, norret ager.

Jrlantae n a u d llava regunt ílexis sua poma lacertis

sed vento undantes prorsus nonore carent .

V ivaces volucres lugitivae aoiere gregatim

postremuttique alto de arce dedere avale»

j Jeser tamque suam patr iam passerculus unus

non liquit , rursus cum adíoret acre gelu,

sed domui accedit glacieque dieous acervis

exurieque gemens n m c orevis inde volat .

I n sil vis nudis l ignorum pondere onustus

crure inlirmo errat conqueriturque sen ex,

sub pedibus lona immiscentur murmure multo

insequiturque vagans ante retroqué canis.

xa lco rapax passis alis animoque minaci

lentos inmobilis signat in arce sinus

Jcumosis tectis multa et calígine pagum

obductum, médium vallís opaca tenet.

L,onlectos pueros laetum dísponit ad ígnem

intentisque relert bellaque monstraque anus

dum digiti assidui versantur stamina circum

lanigeraque coló lila retorta t r ahun t .

Rus t icus elatum umero deligit a ra t rum

níoernumque manus occupat utile opus.

iSuojectis pecudum stabulis oviumque boumque

altam p e r c u m t vox repetita domum.

Alon t ious interea celsís niemalis amictus

descendit níveus cunctaque pone tegit.

^ o s . IK.'Matteocci, 6 . 9 / í . 7 .

A l b a n í in I ta l ia .



13

Per orbem Dr. A. Qriera, Pbfr. Palaeatra

Latina iaetanfer exultat ob titulum Honoris causa nostro addicfissimo amico A. Griera concessum ab Uni-versitafc WUrceburgensi. Tanti viri meritum praescríim in rc philologica Románica nenio est qui ignor¿t. Per-gratum nobis nostrisque lectoribus erif ejus graves sentenfias in coium-nis comrnentarii nosfri percipere. In-terim hic grafularionem nosiram constare voiumus.

Studia Latinitatis in Civitatibus Confoederatis Americae. Materia-lismi fama, qua Civltates Confoede-ratae Americae nostris diebus inustae sunt, credere quempiam adducet apud cives hujus Nationis nullam humani-oribus litteris operam dari. Nihii ta-men minus; nam praeter iinguam Graecam. quae adhuc parvum habuít incrementum, studíum linguae Latií praecipQum in amere sapientium hujus magnae Nationis oblinet iocum« Cujus rei gratia aiiqua in médium ad-ferré ¡uvat, quae ad fovendam Latini-tatem flunt, uf nobis in stimulum pro-sint et exemplum.

Ad fomentum Latinitatis plures cxsiant associationes, quarum prae-cipua * American Classical League^ Neo-Eboraci stabiiita, caput omniüm associaiionum quae in plures locales divisiones dispescitur. Nam praeter <.Mediaeval Academ^ of America*, '•American Council of Learned Socie fies», ct tAmerica» Pliilological As-soeiation' *American Academy in Qome» et "Linguistic Socieíy of America^, quariim fines ómnibus noli sunt, exstant hae praecipuae locales subdivisiones: *Ciassica¡ Association of ifie Middiewest and of tlie South»,

tC/assicalAssociation of tlie Pacific Coast and California*, «Classical Association of the Atlantic States». Haec ciassica Societas late diffusa enno 1906 pronuntiationem classicam seu historicam linguae Latinae unice admittendam ínter socios decrevit. Quod consillum susceperunt eodem anno Universitates Oxforderisis et Cambridgensis. Singulis mensibus ab Octobri usque ad Majum in iucem edit *Latin hiotes», quae gratis ómnibus sociis mitijtur. Bis millenarium Ver-gilianom magno cum arderé ceiebra-vit in scholis lectíonibus, coilationi-bus, expositlopibus, cet. et praesser-tim duobus itineribus in Itaiiam' habi-tis. Verum opus liujus Assoclationis abs dübio praecipuum est *fíeport of the Cassical Investigation of 1920» de quo 33000 exempiaria gratis distributa sunt. Quae omnla, praeter alia plura quae dici possant, stüdium Latinitatis in Civitatibus Confoederatis A-mericae salís quidem excoli nobis confirmant.

StudiumLalinltatis apud Polon. Mense Mariio anni curreniis Conges-susPoloniae iegem statuit, qua stüdium linguae Latinae obligatorium, spatio 4 annorum, ómnibus Institutis publicis evadit. Quae lex vigere coepit principio hüjus curriculi. Praeterea Status Polonorum tam professores quam alumnos stimulare magnopere curat praecipue itineribus scientifícis in Itaiiam aut Gracciam versus, im-pensas viae magna ex parte persol-vens Ad hunc dicm complures jam excursiones facta? sunt; scilicet, in Qraeciam, fres; in Itaiiam vero duae tam a professoribus quam ab alumnis, sub directione lamen alicujus viri sin-guiariter docti.



14

Biblioéraphia Adolfo Gandiglto. Grammatica Lati

na ad uso del ginnasi e del licei. — Teórica degli eletnenti e teórica del-te parole. — Bologna. — Nicolá Zani-chelli.

Victorii Pontonii vestigiis insis-tens qui grommoticam Graecam cum respondentibus exerciciis ediderat, arque Jllam vulgo acceptissimam, Adui-fu8 Qandiglio, clarissimus de re Latina scriptor gymnasiis atque Hceis opus obtulit satis eruditum. Nihii hic de syntaxi Latina quae illias gramma-ticae esf necessarium compiementum ettria volumina compiectitur, sed de grammatica Latina tantum dicam in doas partes distributa, in prima qui-dem parte quae esf de elementorum theoria praeter cetera placet quidem admississe Gandigiium distinctionem graphicam inter U u vocales z\ V v consonantes ct similiter inter / / e t J j quae quidem distinctio non soium commodior est, sed et perfectio in lingaa Latina, quamvis recens inventa, minime éspernandn. Dlsplicet au-tem quod de pronuntiatione agens, relicta historia quam bene novit, ut patet ex ómnibus, praejudiciis cedat gentis Italicae, non tamen in cunctis ut in nihil et mihi quae pronuntiare nikil et mlki concederé non audet.

In altera parte nihii non investigat et perscrutatur in flexione nominum et verborum et in reliquiis partibus ora-tionis invariabilibus, ita Qt veré ad pringas et etiam secundas gymnasia-les aulas, sine prudenti et discreto praeceptore, magis perturban' quam adjuvari possint alumni qui hujusmodi grammatica debeant informari. Contra autem non superiorum graduum alumni, sed et ipsi praeceptores ex

consulla Gandiglii grammatica sem-pcr magnam capient utilitatem. Volumen hoc totam morphologiam com-plcclliur clTegularem el irregularem in 365 pagellls quibus accedit dúplex spccialis Índex verborum conjugatio-nis tum regularis lum irregularis et omnium aliarum rerum.

Adolfo Qandiglio.-Mor/bZogía regulare della lengua Latina ad uso delta prima clase del éimtiasio. —Nico-lá ZanldielH. - Bologna. Volumen hoc 116 paginarum mag

na ex parte morphologicas formas regulares conlinet grammaticae Latinae superius recensitae. Utile erit potis-simum alumnis primae classis qui rem totam ad eos pertinentem con-pendio habebunt atque in quibusdam rebus perfectiorem. Praeterea in eo regulas invenient numeratas secun-dum exercitiorum volumen qüod se-orsom editum est de quo inferius di-cemas.

Adolfo Ganúiiíio.-Morfolo6ia irre-guiare e compimento della Morfología regulare. — Nicolá Zanichelli. — Bologna.

Ad alteram classem gymnasialem perlinethoc volumen 158 paginarum quod sicut praecedens editum est ut pro grammatica esset alumnis. Morphologicas formas irregulares tradit ampiissime expósitas quibus respon-det numérala serie regularum alterum etIam exercitiorum volumen.

Adolfo Gandiftllo. — Nuovi exercizi latini vol. I per la prima classe Gín-nasiale, stconda edizione riffata. — Nicolá Zanichelli. — Bologna. Exercitia continet eaque copiosis-

sima ac selectissima omnium regula-



15

rom qaoe traduntur in volumine Mor-folia regolari. Invenies el sentcníias et versus Latinos regulas confirmantes et proverbia et adagia, dicta etiam viris nobliibus attributa et locos continentes Latinos una cum locisltalicis in Latinum verlendis: sparguntur hac iliac non nuilae utiiiores reguiae et in fine dúplex vocabularium et Latinum-Italicum et Italicum-Latinum omnium vocabulorum in volumine adhibitorom

Adolfo Gandiftiio. — Nuoui ezercizi Láiini vol. II per la seconda classe émnastale. - Seconda edizione rif-/aíía.-Nlcolá Zanldielli. - Bologna.

Eodem modo procedit hoc volumen ac inmediate superius recensi-tum. Ad secundam ciassem gymna-sialem destinatum pluribas adhuc eo gaudet pagellis (178) adjuncto postea etiam vocabulario. Utrumque exerci-tiorum volumen praeceptoribus ómnibus Latinitatis, qualemcumque doce-bunt grammaticam, non mediocre commodum conferet.

Emm. JOVÉ. C. M. F.

Marouzeau, J.—La traduction du Latín.—Les belles Lettres, París p, 57 in IVmaj. 1931. Bximius hujus libeili auctor, quem

litterarum cultores moderatorcm ephc-meridis «Revue d'éludes latines» op-time norunt, suae de Latino sermone theoricae scientiae magnam consucíat in docendi ratione peritiam. Opuscu-lum quod commentarii numeri formae adaequat et fini, normas iradit in lin-guam Lalinam vertendae vernaculae aliaque id genus pauca. Neminem la-febit qui erudiendae Latinis litteris ju-ventutis munus susceperit quantum olei et operae frustra perdí posse in hujusmodi exercitiis nisi viam prae-ceptor sciens fcrat. In hoc crgo opúsculo lile dlscet quam normam seqoi

oporteat ut maximus indc profectus resultet.

Leander FANLO, C. M. F. Malcovati, H. — Oratorum. Romano-

rum fragmenta. — VoL I, (p. 249), n , (p. 219), III, (p. 214), In aedibus J. B. Paravlae, Aug, Taurinorum. Societas Paraviana quae veterum

scriptorum paganoram et christiano-rom selectiora opera resensuit, adsi-dua gaudet conlaboratione Henrici Malcovati; nam Caesaris Oct. Augustl fragmenta excussit et praefala est: Historicorum queque Romanorum fragmenta conlegít: nonc vero hoc praeclarum opas in iQcem edidit. Ante H. Malcovati non nolli aoctores oratorum Romanorum quae sapersunt fragmenta edere tentaverant. Primos quidem Henricos MeyerOratorum Romanorum fragmenta conlegit atque Inlustravit. (Turici, a. 1842). lacobus Córtese Oratorum Romonorum reliquias recensuit atque praefatus est, (Augustae Taurinorum a. 1892). Cum vero recentiora studia haec opera in-perfecta et pluribus mendis scatentia demonstrarent, ut ea fragmenta, ad optimorum codicum fídem eméndate, in lucem proderent. Opus Malcova-tianum eruditorum optatis satis meo judíelo faciet. En tibí operis scopum et divisioriem (ex praefatione): «Quod nunc demum confectum opus prodit. in duas divisum est partes: quarum in priore paucis de eloquentiae apud Romanos historia praemissis, a ve-tustissimis iisque rudibus initiis ad fí-nem usque liberae reipoblicae... de oratoribus qui eo temporis spatio flo-ruerunt, singillatim disserui. Altera autem pars et veterum scriptorum testimonia et singularum cujusque ora-tjonum fragmenta continet, temporis ordine, quoad licuit, digesta, atque apparatu critico instracta».



16

Collomp.— Critique des textes. — Les Belles lettres, París, p. 128. 1031. Qaod auctori fuerat in optatia, ut

nempe amplissimam materiam paucis complecteretur pagellis, effícit ut opus, aliunde laude dignum lacunis nonnul-lis scateat. Prima sola capita ad ini-liandos profanos In arte criticae tex-tuum dicantur, ñeque illos ómnibus ad hoc necessariis cognitionibus in-struit. Hinc lltteraram studiosis recur-rendum saepius erit ad Introduction (W. M. Lindsay) ad Editionstechnlk (A. Stahlín) cet.

Auctior desiderator bibliographia; in enumeratione (p. 4) desunt Manua-/e(Sabbadlni) et Recens developpe-ments (A. C. Clarck) Nihilominus li-bellus magna cum utilitate a viris doctis perlustrabitur. In daobos prae-cipuis capitlbas criticam systematum M. J. Bedier et D. H. Quentin auctor instilalt, CQJus observationesfere cum D. Marouzeau convenlunt. (cf. Et. lat. t. IV. 1926, p. 255.)

Henricus MARIDA, C. M. F .

Qaetano Curdo. — Le tirídie di Q. OTOZÍO JSIacco. —Studio critco. Librería Tlrelli.-Catania, 1930-Propositum Cajefanl Curcii in hu-

jos operis confccfiona non fuit qui-dem inquirere fontes, aut genuitatem textos vindicare, sed tantum nexum poSticum et formam et niodum dicendi ob oculos poneré; paucis, animum Horatii explorare ejusque vocis post tot saeculorom iractum genuinos per-ciperc sonus. Cujus rei gratia quid-quid praesenti synlhesi psychicae, ut ajunt, pogtae influere poluerlt, diligen-ter adfert; adjuncta scilicet histórica, finem, personnm cui poésis dicalur, cet... Cave lamen credas, auctorem omnia recensere carmina, quae ab Epodon libro ad IV Carminom clau-duntor, aed aliqoa praecipoa, in XII

capita ordine materiae distribuía; ñeque singulos versus commentando immoratur. Hoc igifur clari Corcii opas iis in deliciis eril, qui de Hora-lio, magistro lirae, bene scnserini.

R. PASTÓ, C. M. F. Florilefium Patristfcum ediderunt

B. Geyer et J. Zellinger. VI. — TertullaniApoloéetici. — Recensio

nova. Ed. altera. Apollogeticum ad Remaní imperii

antistites, ínter omnes eminel quas veteres christianí adversos ethnícos scripsere apologías. Eo máxime ab alus differt apoiogiis, qaod christía-nos de iis polissimum incussationibas defendit, quae ad rem publicam spec-tant, scilicet de neglectu deorum Ro-manoram et de crimine laesae majes-tatis; itaqae fit ut doctrina chrisliana in eo libro obiler tantum el defensio-nis causa tracletur, quod recte notavit Lactantius. (Inst. div. V, 4.)

Texius Apologetici in hac nova re-censione proposítus óptimo Parisino códice nr. 1623 saec. X aptatur, non nullis tamen juxta Fuldemsem cod. et Monlepessulanum emendatis locís. Fascículus commentariis seu adnota-tionibus ornalur. VIL—Monumenfa Eudiarística et Li'

túrgida vetustissima. Ed. altera. Monumenta quae in hoc fascículo

contínentur sunt: Testimonia sacroe scrlpturae, Didache, S. Justini apología 1. 65 67, Epitaphium Abercii, Ordo synoxis chrislianae ex Didascalia, Canon seu Anaphora Serapionis, S. Cyrilli cotecheses mysiagoglcae S. Amorosii líber de mysteriis, Ps. Am-brosii de Sacramentis libri IV, Líiar-gía quae dicitur Ciemenlina, denique loci eucharístici breviores Clcmenlis Rom. Ignatii Ant., Juslini.lrenaei, Cle-menlis Alex.,Origenis,Dionysií Alex., Híppolyti, Tertuliani, Cypriani.

J. JIMÉNEZ, C. M. F.



Exercitationes Scholares

El avión y el auto (Ann. II p. 119)

No te engrías soberbio en tus bienes y previene cauteloso tus peligros. En cierta ocasión (1) un auto y un aeroplano entablaron contienda con palabras duras sobre cuál de los dos (2) proporcionaba más provecho a la humanidad. La máquina voladora pretende se le den las primeras (3) distinciones de valor, como que transporta (4) héroes a lejanas regiones de la tierra, deleitando al propio tiempo desde el aire con la variada vista de los montes, de los valles, de los ríos y de los pueblos, poco menos que igualando en su carrera (5) a los pájaros y a los mismos vientos. «Das a tu soberbia más de lo justo»,—respóndele la máquina rival.—A mí me pertenece una evidente ventaja en la honra y en las alabanzas. (6) Aunque me venzas un tanto en correr, yo en cambio conduzco mejor y con más seguridad, no apoyándome en el movible aiie sino en el firme suelo. (7)

Cada cual emprende (8) su camino. Mientras el aeroplano transpone (9) las regiones etéreas con sus ligeras alas, se levantó (10) el viento y cayendo destrózase horrorosamente.

Se ríe con malicia el automóvil agitando las movidas llantas de sus ruedas; mas luego el malvado padece un revés de fortuna, pues cayendo de un puente derruido se rompe desastradamente.

ELEUTERIO BRIONGOS

Notulae (1) Dies: femino jungitur generl cum

tempus indeterminatum exprimit, aliter

masculino. (2) Utrum: subjectum oratio-

nis ex uter utra utnitn. (3) Prima: cor

rige primas. (4) Advectet: in subjuncti-

vo quia niens alterius, non propria os-

tendiiur. (5) Terrarum cursibtts: plura-

le melius dicitur quam singulare. (6) Ho-

noris laudumque: genitivus determina-

tivus. (l)Mobiü aurae sed firmo solo:

in dativo ob praefixam verbo praeposi-

tionem in. (8) Utrímque: ídem est atque

hinc inde seu ab utraque parte et saepe

pleonatice ponitur. (9) Trono: ex trans

et no, nos, nare, transíate sumptum.

(10) Oborto vento: pastquam ventus est

obortus.

Vulpes et Rubus (Ann. II, p. 119)

Vulpes cum in saepem ascendisset lapsa cecidit, manusque in rubum (1) in-jecit hujus auxilio praesidioque statura. (2) Sentibus {3) pedes laesos (4) magno-pere dolult ruboque dixit: Heu mihil Ego ad te sicut fautorem confugeram et tu (5) valde crudeliter mecuní egisti. Res-pondens alter: misella—inquit—me ca-pere voluisti qul (6) omnes apprehendo.

Haec fábula nos admonet similiter stultos esse qui eorum opera cupiunt uti quorum est (7) alios injuria laedere.

Reginus GONZÁLEZ

Abulae, X, Kal. Majas.

Notulae

(1) In saepem... in rubum: accusati-

vus motus. (2) Statura: ut staret. (3) Sen

tibus: ablativus instrumenti. (4) Pedes

laesos: accusativus post verba affectiva,

ubi subaudiendum propter. (5) Ego... tu:

ponuntur haec pronomina in oppositis

membris. (6) Qui: pro cum. (7) Quorum

est: proprium, nativum-..



Compositiones Vertendae

Nasica y Enio s i ca -Hace poco al preguntar yo por V. he creído a su sirvienta que me ha dicho

Nasica fué a visitar (1) al poeta Enio. ^^^ ^^ estaba V. en su casa, y V. no me Al preguntar por él, (2) una sirvienta le ^^^^ ^ ^^^ respondió que no estaba en casa. Nasica conoció que la criada le había dado esta respuesta por.orden de su amo, (3) y que Notu lac Enio en realidad (4) estaba allí. Retiróse aquél sin insistir (5), pero algunos días (1) Ir a ver. a visitar visere. conveni-después Enio a su vez fué a ver a Nasica re aliquem. (2) Preguntar por alguno y pidió por éste. Entonces Nasica le gritó rogare de aliquo, arcessere aUquetn. desde dentro: Yo uo estoy en casa. ¿Có- ^3^ p^^ ^ ^ j ^ ^ ¿^ ^^ amo j u s s u erí. (4) En mo—respondió E n i o - n o oigo yo tu voz? . /c\ ci 1 ¡ î. r, , : X >j realidad re quidem yera. (5) Sin Insistir Por cierto que me es más conocida que otra alguna. V. me ofende-replicó Na- ñeque institit.

Serpeas et Elephas

DoUs saepe suis digne (1) confoditur (2) scellus. Apud Indos (3) serpens magnus et longissimus dicebat parvulis glorians serpentibus vel ipsi elephanti, licet immani belluae se posse interitum ferré. Tum audacississime sub umbra stantem adoritur et volubili (4) recingit corpore. NuUis alter motibus nisuqüe. nuUo velle se resistere insimülat prudens; et quantum fieri potest attenuat corpús. ac tam patuli (5) abdominis coarctat orbem; nexu spirisque tegitur. Malignus hostis, magno tum conamine volumina (6) stringens, atram nititur ad necem. Ast elephas, subitam proméns fortitudiñem, distendit corpus. inflatur mirum in modum, rumpitque spinam colubrij tum vero excutit (7) nodos abruptos: postremum dextro pede incumbit victi capiti frangitque cerebrum.

KOCCI S. J.

(1) Digne justamente. (2) Confodio castigar. (3) Apud Indos en la India. P ' » * ' E m m a . u e l fové . C, M.F. (4) Volubili dúctil. (5) Patülus anáio. Moderator (6) V o l u m e n anllio. (7) Excutio sacudir. Typotraphto W. Campa Cahuct. - Tacr««aa



Documents

PALAESTRA LATINA - culturaclasica.com · iL>entio me partem sanguinis esse tui. ... Quiero en tu seno derramar mi llanto, Vivir, morir en ti pobre y desnudo, "líi poder, ni esplendor,