październik 2016 – luty 2017 ISSN 1426-4102 · Od redakcji Rocznice są zawsze pretekstem do refleksji iRtRfwmv R URp\0 Vcdngvmc0 wszelkiego rodzaju podsumowań. Taki właśnie

$Page 1: październik 2016 – luty 2017 ISSN 1426-4102 · Od redakcji Rocznice są zawsze pretekstem do refleksji iRtRfwmv R URp\0 Vcdngvmc0 wszelkiego rodzaju podsumowań. Taki właśnie$
Nr 255 październik 2016 – luty 2017

ISSN 1426-4102

B i u l e t y n I n f o r m a c y j n y G d a ń s k i e j O k r ę g o w e j I z b y A p t e k a r s k i e j

ChłoniakiPrzyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie

Od redakcjiRocznice są zawsze pretekstem do refleksji i wszelkiego rodzaju podsumowań.

Taki właśnie się nadarzył z okazji 25-lecia działalności izb aptekarskich.

Co się wydarzyło przez te 25 lat przypomni nam artykuł autorstwa Janiny

Mańko. Jako kontynuację rozważań Koleżanki należy wspomnieć o uchwalonej

ustawie zwanej potocznie AdA. Aż ciśnie się do głowy pytanie „dlaczego

dopiero teraz?”, „dlaczego poprzednie ekipy rządzące poza deklaracjami

nie potrafiły perspektywicznie zawalczyć o polski rynek aptek?” Na rzetelną

ocenę skutków jakie przyniesie ta ustawa dla całego rynku i naszego

środowiska należy poczekać, niemniej jak to ujęła Pani Prezes NRA Elżbieta

Piotrowska Rutkowska „Polska farmacja jest na dobrym kursie”.

Kolejnym aktualnym tematem jest sprzedaż suplementów diety w aptece

– w dalszej części Przeglądu Farmaceutycznego znajdziecie stanowisko

Naczelnej Rady Aptekarskiej dotyczące obrotu aptecznego suplementów.

A skoro już o obrocie aptecznym mowa, to nie sposób pominąć

pisma SciencePharma sp. z o.o skierowanego do Prezes NRA

Elżbiety Piotrowskiej Rutkowskiej w sprawie zapisów CHPL

dotyczących zamiany preparatu Clexane na Neoparin.

Jak ważny jest upór w dążeniu do celu udowodni nam relacja Koleżanki

Magdy Zarazińskiej ze stażu w Hiszpanii. Tylko dzięki uporowi Katarzyny Gancarz

udało się zdobyć środki i poparcie do wysłania trzech farmaceutek na miesięczne

staże w hiszpańskich aptekach szpitalnych. Staże odbyły się przy patronacie

Naczelnej Izby Aptekarskiej i Sociedad Española de Farmacia Hospitalaria.

Tradycyjnie już zamieszczamy szereg przydatnych interpretacji prawnych

i wyjaśnień ministerialnych. A że nie samymi przepisami żyje człowiek

i należy również pamiętać o innych aktywnościach naszych farmaceutów

– te informacje również znajdziecie w naszym biuletynie. Tak przy okazji

przypominam o możliwości nabycia karty FitProfit i FitSport uprawniającej

naszych członków do zniżek w ponad 2000 obiektów sportowych.

Zapraszam do lektury

Paweł Chrzan

Leki z natury skuteczne

Tabletki uspokajające Labofarm®

Lek tradycyjnie wskazany w przejściowych, łagodnych stanach napięcia nerwowego oraz okresowych trudnościach w zasypianiu. Produkt złożony. Tabletka. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na składniki leku.

Tradycyjny produkt leczniczy roślinny z określonymi wskazaniami wynikającymi wyłącznie z długotrwałego stosowania.



Valdix®

Echinerba®

Tabletki z czosnku Labofarm®

Salicortex®

– lek ułatwiający zasypianie

– lek o działaniu stymulującym układ odpornościowy organizmu

– lek o działaniu przeciwzapalnym, przeciwgorączkowym i przeciwbólowym

Skład tabletki: korzeń kozłka (Valerianae radix) – 400 mg.Przeciwwskazania: Nadwrażliwości na korzeń kozłka.

Skład jednej tabletki: wyciąg suchy z ziela jeżówki purpurowej (4,5-3,5 : 1) – 100 mg.Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na rośliny z rodziny złożonych (Compositae), choroby prze-biegające z zaburzeniami odporności: gruźlica, zakażenie wirusem HIV oraz AIDS, białaczki, cho-roby autoimmunologiczne, takie jak stwardnienie rozsiane, choroby układowe tkanki łącznej (kolagenozy), immunosupresja.

Skład tabletki: cebule czosnku - 300 mg. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na czosnek.

Skład tabletki: kora wierzby – 330 mg. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na korę wierzby, salicylany lub inne niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. w przeszłości obrzęk naczynioruchowy, skurcz oskrzeli lub przewlekła pokrzywka po zastosowaniu salicylanów lub innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych), astma, czynna choroba wrzodowa, trzeci trymestr ciąży, ciężkie zaburze-nia wątroby i/lub nerek, zaburzenia krzepnięcia krwi, wrzód żołądka i/lub dwunastnicy, niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. Nie stosować poniżej 18 roku życia.

Lek tradycyjnie wskazany: w trudnościach w zasypianiu oraz w łagodnych objawach napięcia nerwowego

Lek tradycyjnie wskazanyjako środek pomocniczy w chorobach przeziębieniowych.

Lek tradycyjnie wskazany w profilaktyce miażdżycy, w łagodnych postaciach hiperlipidemii i hipercholesterolemii, w zapobieganiu starczym zmianom naczyń krwionośnych oraz w początkowym okresie infekcji górnych dróg oddechowych.

Tradycyjnie stosowany w celu łagodzenia bólów kostno-stawowych o nie-wielkim nasileniu, bólów głowy i gorączki towarzyszącej przeziębieniu.

LEKI A NIE SUP

LEM

ENTY DIETY

TYLKO LEKI LECZĄ!

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane

dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania

produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek

niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

Podmiot odpowiedzialny: Laboratorium Farmaceutyczne Labofarm Sp. z o.o. Sp. k. www.labofarm.pl

Przegląd Farmaceutyczny › w numerze

7› 14›

BIULETYN JEST REDAGOWANY PRZEZ KOLEGIUM W SKŁADZIE:Michał Pietrzykowski (red.naczelny), Paweł Chrzan, Anna Kalicka, Justyna Raupuk

SKŁAD Marcin Lipiński

RADA KONSULTACYJNAprof. dr hab. Roman Kaliszan, prof. dr hab. Marek Wesołowski, prof. dr hab. Tomasz Bączek, dr hab. Piotr Kowalski, dr farm. Joanna Erecińska, mgr farm. Janina Mańko, dr n. farm. Agnieszka Zimmermann

Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów i zmian tytułów w materiałach zakwalifikowanych do druku. Za treść i formę ogłoszeń oraz nadesłanych materiałów redakcja nie odpowiada.

UWAGA! Prosimy o przesyłanie tekstów i zdjęć w formie elektronicznej, co pozwoli na uniknięcie ewentualnych błędów.

Adres redakcjiGdańska Okręgowa Izba Aptekarska80-251 Gdańsk-Wrzeszcz, ul. Stefana Batorego 18tel. 58 341 62 98, tel./faks 58 341 16 74 e-mail: [email protected]

e-mail biura GOIA: [email protected] konta: 17 1050 1764 1000 0022 6767 8650 ING Bank Śląski

Rzecznik prasowy GORA – mgr farm. Andrzej Denis, tel. 662 257 540

Prośba o poparcie projektu nowelizacji ustawy Prawo Farmaceutyczne

Sprzedaż suplementów diety w aptekach

Spotkanie opłatkowe Rady Gdańskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej

54›

Sprzedaż kosmetyków w aptekach

21›

Pierwsza Ogólnopolska Pielgrzymka Farmaceutów do Łagiewnik

29›

10› Podsumowanie 25-lecia działalności Izb Aptekarskich

Kalendarium prezesa GORA

7.10 \ – Inauguracja Roku Akademickiego

GUMed

11.10 \ – Prezydium NRA

25.10 \ – Prezydium NRA

26.10 \ – Ślubowanie farmaceuty

27.10 \ – Posiedzenie GORA

5.11 \ – I Konkurs Nalewki Własnej Receptury

GOIA

9.11 \ – Warszawa, obchody XXV-lecia

Odrodzonego Samorządu Aptekarskiego

9.11 \ – Posiedzenie Prezydium GORA

14.11 \ – Warszawa, Konwent Prezesów ORA

15.11 \ – Posiedzenie NRA

17.11 \ – Ślubowanie farmaceuty


25.11 \ – Kraków, V Konkurs Nalewek Własnej

Receptury 2016

29.11 \ – Posiedzenie Prezydium NRA


9.12 \ – XXIV Konferencja Naukowa Wydziału

Farmaceutycznego z OML GUMed



15.12 \ – Warszawa, spotkanie prezesów ORA,

OrzOZ, przewodniczących OSA i prawników

OIA z GIF

17.12 \ – Gdańsk, Adwentowy Dzień Skupienia

dla Służby Zdrowia oraz opłatek z udziałem

J.E. ks. arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia



10.01.2017 \ – Posiedzenie GORA


20.01 \ – Szkolenie dla studentów VI roku

Wydziału Farmaceutycznego z OML GUMed


28–29.01 \ – Posiedzenie ORA w Warszawie





18.02 \ – XXVI Okręgowy Zjazd Sprawozdawczy

Farmaceutów GOIA


18.03 \ – Okręgowy Zjazd Lekarzy OIL

w Gdańsku

20–21.03 \ – Posiedzenie NRA

24–26.03 \ – II Pomorskie Warsztaty Farmacji

Szpitalnej, Gdańsk


29.03 \ – Posiedzenie Kapituły Nagrody

im. prof. S. Janickiego





12.05 \ – Dyplomatorium absolwentów

Wydziału Farmaceutycznego z OML GUMed

17.05 \ – Uroczyste Ślubowanie Farmaceutów

19–20.05 \ – Rafting zorganizowany przez OIA

w Krakowie



30.06–1.07 \ – Kistowo, Posiedzenie GORA

10.07 \ – Ślubowanie Farmaceuty








7–9.09 \ – VI Żeglarskie Mistrzostwa Polski

Aptekarzy

22.09 \ – Bydgoszcz, IV Ogólnopolska

Konferencja Farmaceutyczna i Dzień Aptekarza


6.10 \ – Inauguracja Roku Akademickiego

GUMed


11.10 \ – Warszawa, Dzień Aptekarza

23.10 \ – Konwent Prezesów


25.10 \ – Sopot, spotkanie w sprawie dyżurów

sopockich aptek ogólnodostępnych



10.11 \ – Szczecin, VII Bałtyckie Forum Zdrowia


15.11 \ – Konkurs „Nalewek Własnej

Receptury 2017” zorganizowany przez GOIA

17–18.11 \ – Warszawa, V DOZ Forum


24.11 \ – Kraków, VI Ogólnopolski Konkurs

Nalewek Własnej Receptury zorganizowany

przez OIA w Krakowie

25.11 \ – Olsztyn, III Pływackie Mistrzostwa

Polski Aptekarzy zorganizowane przez OIA

w Olsztynie






Dr Paweł Chrzan Prezes Gdańskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej

KALENDARIuM KALENDARIuM

6 P R Z E G L ą D F A R M A C E u T y C Z N ypaździernik 2016 – styczeń 2018 7P R Z E G L ą D F A R M A C E u T y C Z N y

październik 2016 – styczeń 2018

Skończył się rok 2017. Był to pracowity i pełen napięcia czas. Od 25 czerwca

obowiązuje regulacja prawna, nazywana „Apteką dla Aptekarza”. ustawa powierzyła

odpowiedzialność za prowadzenie nowych aptek – działających w ramach

wybranych spółek osobowych – jedynie farmaceutom. Na wprowadzenie tych

przepisów wielu aptekarzy czekało od bardzo dawna. Dzisiaj widać już pierwsze

pozytywne efekty przyjętych rozwiązań. Nie sprawdziły się katastroficzne

przepowiednie przeciwników tej ustawy, ani groźby organizacji dyskredytujących

działalność samorządu aptekarskiego. Dzięki tej regulacji możemy zacząć mówić

o nowej roli apteki, stawiającej mocniejszy akcent na ochronę zdrowia pacjenta.

To właśnie pacjentowi, oprócz prawidłowo

zrealizowanej recepty, potrzebna jest

rzetelna informacja, troskliwa opieka

i realne zainteresowanie jego sytuacją zdrowotną.

Wychodząc z apteki powinien czuć się umocniony

nadzieją, że jego zdrowie jest w dobrych rękach.

Ta ustawa to umożliwia. Jest to przywilej i wielka

szansa, ale także ogromna odpowiedzialność.

Jestem pewna, że nie nadużyjemy zaufania, jakim

zostaliśmy obdarzeni.

Przedsięwzięciem strategicznym dla samorządu

na najbliższy czas jest wdrożenie opieki farmaceu-

tycznej. Wierzę, że jest ona tym narzędziem, które

spowoduje, że apteka stanie się kluczowym ogni-

wem systemu opieki zdrowotnej, który wreszcie

w pełni zaczerpnie z zasobów, jakimi są wiedza,

umiejętności i doświadczenie farmaceutów. Nie

pytajmy dzisiaj, ile dostaniemy za opiekę. Pokażmy

na co nas stać – będzie temu służyć pilotażowy

program, który ruszy już niebawem. Jestem prze-

konana, że to, co dobre i wartościowe obroni się

samo, a wysiłek zainwestowany w przygotowanie

się do profesjonalnego świadczenia tej usługi

zwróci się po wielokroć. Nie tylko jako rekom-

pensata za wykonaną pracę, ale przede wszyst-

kim jako poprawa zdrowia pacjentów i ogromne

oszczędności dla płatnika.

Obserwuję wysoką frekwencję na konferen-

cjach i spotkaniach szkoleniowych. Widzę, jak

wzrastają Wasze kompetencje i jak ogromny poten-

cjał drzemie w każdym z Was. Pacjenci potrzebują

Waszej fachowości. To dzięki Waszej codziennej,

ciężkiej pracy Polacy nam ufają. Jestem przeko-

nana, że opieka farmaceutyczna jest wyzwaniem,

które zostanie podjęte i da tym, którzy się w nie

zaangażują całkowicie nową przestrzeń dla samo-

realizacji i zawodowego spełnienia.

Sprawowanie opieki farmaceutycznej wymaga

nieustannego doskonalenia umiejętności zawodo-

wych. Służą temu szkolenia ciągłe, które muszą

być osadzone w realiach i powinny mieć wymiar

praktyczny. Wsłuchujemy się w Wasze opinie,

wiemy, jakie są Wasze oczekiwania odnośnie

kształcenia ustawicznego. Interweniowaliśmy w tej

sprawie na spotkaniach uzgodnieniowych doty-

czących rozporządzenia o szkoleniach ciągłych,

w których stroną byli także przedstawiciele resortu

zdrowia i środowisk akademickich. Mam nadzieję,

że projekt rozporządzenia zostanie podpisany

przez Ministra Zdrowia w wersji uwzględniającej

wypracowany kompromis.

Trwają prace nad ustawą o zawodzie farma-

ceuty. Chcemy, aby regulacja objęła swoimi zapi-

sami całe nasze środowisko. Pokładam głęboką

nadzieję, że ustawa ta będzie sprzyjać budowaniu

rangi zawodu. Ten kluczowy akt prawny powinien

we właściwy sposób eksponować wolność i nieza-

leżność naszej profesji i pomagać w budowaniu

jej etosu. Te atrybuty powinny pozostawać pod

ochroną prawa, ponieważ są one najlepszymi

gwarantami należytego wykonywania zawodu

farmaceuty.

W roku 2018 będziemy musieli się zmierzyć

z nowymi obowiązkami. Będzie to – obok pilotażu

e-recepty – przede wszystkim raportowanie do

Zintegrowanego Systemu Monitorowania Obrotu

Produktami Leczniczymi (tzw. ZSMOPL). Sprawoz-

dawczość wymagana przepisami musi być wyko-

nywana rzetelnie, będziemy jednak podejmować

starania, aby systemy mające zapewnić właściwy

Polska farmacja jest na dobrym kursie

GORąCy TEMAT



przepływ danych działały ergonomicznie. Proces

informatyzacji nie powinien powodować odhuma-

nizowania pracy, lecz ją wspierać, gdyż to zawsze

człowiek – pacjent musi pozostać w centrum

zainteresowania farmaceuty.

Miniony rok pokazał, że polityka otwartości

i dialogu obrana przez samorząd sprawdza się.

Wierzę, że dzięki takim działaniom przedstawiciele

rządu i parlamentu zaczęli dostrzegać problemy

z jakimi borykają się polskie apteki. Oprócz nowe-

lizacji prawa farmaceutycznego ostatnie miesiące

to także korzystne dla samorządu stanowisko

Sejmu RP, skierowane do Trybunału Konstytu-

cyjnego stwierdzające, że zakaz reklamy aptek

nie narusza swobody działalności gospodarczej

i jest zgodny z Konstytucją. Cieszę się również

z dobrej współpracy z inspekcją farmaceutyczną,

w szczególności w kwestii przestrzegania przepi-

sów antykoncentracyjnych oraz z pozytywnych

relacji z pozostałymi samorządami zawodów

medycznych.

Jesteśmy zaangażowani we wszystkie kluczowe

dla środowiska farmaceutycznego projekty, między

innymi w prace nad stworzeniem i wdrożeniem

informatycznego systemu weryfikacji autentyczno-

ści produktów leczniczych. Uregulowania wymaga

kwestia obrotu pozaaptecznego, sprawa pełnie-

nia przez apteki dyżurów nocnych czy problem

braku leków na rynku, związany z ich nielegalnym

wywozem za granicę. Potrzebna jest inicjatywa,

przedstawianie przemyślanych argumentów i pro-

ponowanie regulacji rozsądnych, korzystnych

dla aptekarzy, ale także możliwych do przyjęcia

przez wszystkie zainteresowane strony. Musimy

pamiętać, że najważniejszym interesariuszem

zawsze jest pacjent, a zmiany legislacyjne powinny

zapewniać jego bezpieczeństwo. Będziemy wystę-

pować na rzecz rozwiązań dobrych, potrzebnych

i konstruktywnych. Głos samorządu aptekarskiego

w dyskusji o kształcie ochrony zdrowia w Polsce

nigdy dotąd nie był tak dobrze słyszany. Wiele

udało się już osiągnąć.

Biorąc udział w wydarzeniach sportowych

i kulturalnych, organizowanych przez okręgowe

izby aptekarskie miałam okazję przekonać się,

jak wyjątkowymi ludźmi są farmaceuci – pełnymi

pasji i zaangażowania, życzliwymi i umiejącymi

współpracować. Te atuty, a także determinacja

i wytrwałość będą nam potrzebne w nadchodzą-

cym roku. Przed nami nowe, trudne, ale i ciekawe

wyzwania.

W 2018 roku zamierzamy dalej rozbudowywać

i unowocześniać zróżnicowane kanały i narzędzia

informacyjne tak, aby docierać do jak największej

liczby członków naszej organizacji. Chcę, aby każdy

farmaceuta miał poczucie, że samorząd właściwie

troszczy się o jego sprawy zawodowe. Pracujemy

dla Was. Wierzę, że polska farmacja pozostanie

na dobrym kursie.

Źródło : http://www.nia.org.pl/2018/01/08/polska-farmacja-jest-na-dobrym-kursie/

ELŻBIETA PIOTROWSKA-RUTKOWSKA PREZES NACZELNEJ RADy APTEKARSKIEJ

Serdecznie gratuluję panu profesorowi Łuka-

szowi Szumowskiemu tej nominacji. Przed

nowym ministrem zdrowia stoi trudne

wyzwanie związane z wypracowaniem kompro-

misu kończącego wielomiesięczny spór w sektorze

ochrony zdrowia, związany m.in. z wypowiadaniem

przez lekarzy klauzul opt-out. Jednocześnie liczę

na to, że nowy minister zdrowia nada odpowiedni

priorytet rozpoczętym pracom zmierzającym do

stworzenia stabilnego otoczenia prawnego dla

farmaceutów, wypracowania rozwiązań dotyczą-

cych polityki lekowej Państwa, ustawy o zawodzie,

czy opieki farmaceutycznej. Jestem przekonana,

Elżbieta Piotrowska-Rutkowska o nowym ministrze zdrowiaNa wniosek premiera Mateusza Morawieckiego, prezydent Andrzej Duda dokonał zmian

w składzie rządu. Nowym ministrem zdrowia został prof. Łukasz Szumowski. Jak tę

nominację oceniła prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Elżbieta Piotrowska-Rutkowska?

że dzięki odpowiedniej synergii działań resortu

zdrowia ze środowiskiem farmaceutów wspólnie

stworzymy rozwiązania, które pozytywnie wpłyną

na efektywność służby zdrowia oraz poprawią

komfort i bezpieczeństwo pacjentów – oceniła

Elżbieta Piotrowska-Rutkowska.

Jednocześnie prezes Naczelnej Rady Aptekar-

skiej zaapelowała do nowego ministra zdrowia,

aby uwzględnił potencjał blisko 30 tys. farmaceu-

tów, którzy dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu,

mogą stać się pomocną grupą w rozwiązywa-

niu bieżących wyzwań stojących przed polskim

systemem ochrony zdrowia.

Źródło http://www.nia.org.pl/2018/01/09/elzbieta-piotrowska-rutkowska-o-nowym-ministrze-zdrowia

GORąCy TEMAT



Tak, tak proszę Państwa, to już ćwierć wieku minęło.

Niby to dla historii niezbyt wiele, ale dla wszystkich,

którzy działali w tym czasie to cały wiek. Tym bardziej,

że po dzień dzisiejszy batalia o rangę zawodu trwa.

Przedstawiciele GOIA nagrodzeni pamiątkowym medalem z okazji 25-lecia samorządu aptekarskiego.

Podsumowanie 25-lecia działalności Izb Aptekarskich

13P R Z E G L ą D F A R M A C E u T y C Z N ypaździernik 2016 – luty 201712 P R Z E G L ą D F A R M A C E u T y C Z N y

październik 2016 – luty 2017

L ata dziewięćdziesiąte przyniosły nam far-

maceutom niesamowite możliwości rozwoju

w zawodzie po siermiężnych czasach komu-

nistycznych. Reaktywowano Izby Aptekarskie.

Zaistniała możliwość sprywatyzowania aptek

i wejście w nowy układ ekonomiczny. Początkowo

jednak proces ten budził wiele obaw, ponieważ nie

wszystkie elementy działania były doprecyzowane.

Jednak chęć bycia „na swoim” była silniejsza.

Prywatyzacja aptek poszła szerokim strumie-

niem. Określono przez Ministerstwo Zdrowia

ramy uzyskania koncesji na prowadzenie apteki

tylko przez farmaceutów, zakazano reklam leków

i stworzono nadzór farmaceutyczny, który miał za

zadanie nie tylko kontrolować apteki, ale również

przyjść z pomocą farmaceutom w razie potrzeby.

To był czas prosperity. Apteki się rozwijały, hur-

townie dostarczały leki do aptek!, a przemysł

produkował coraz więcej nowości po otwarciu

przysłowiowego „ okna na świat”. Kraj zdobywał

nowe licencje na nowoczesne leki.

Wydawało się, że dwie nowe ustawy „O odpłat-

ności za leki” i „Prawo farmaceutyczne” ukie-

runkowane na integrację z Europą, pozwolą na

spokojne dopracowanie spraw leczenia pacjentów,

zrefundowanie im części leków, jak to miało

miejsce w krajach Europy zachodniej.

Farmaceuci zyskiwali coraz lepszy status spo-

łeczny i materialny po dawnych siermiężnych

czasach. Wszystko byłoby dobrze gdyby nie fakt,

że ta grupa zawodowa wyraźnie zaczęła odstawać

od reszty zawodów medycznych, gdzie zmiany

następowały znacznie wolniej.

Zainteresowanie prywatyzacją aptek wzrosło

na tyle, że zaczęły się tym interesować nie tylko

inne zawody medyczne, ale również pewne grupy

interesów.

Do tego jeden z posłów pomylił obrót aptek

z zyskiem i zaczęło się.

Nagle okazało się że farmaceuci nie poradzą

sobie z prowadzeniem apteki!, że do tego musi

być zarządzający, bo to przedsiębiorstwo, a nie

placówka zdrowia.

Rozpętała się kampania przeciwko zawodowi,

który zamiast bronić swoich racji, poprzestał

na pomyśle dopisywania rodziny do koncesji.

I tu zaczęła się równia pochyła.

Straciliśmy wyłączność koncesji na aptekę!.

Następnie dopuszczono za rządów SLD możliwość

otwierania dodatkowych aptek przez osoby nie

mające nic wspólnego z zawodem i to do wysokości

1% w skali województwa.

To dało początek powstawania sieci aptek

z kapitałem zagranicznym nastawionych wyłącz-

nie na zysk.

Nadzór farmaceutyczny podporządkowany

wojewodom(konflikt interesów) stracił możliwość

prowadzenia swojej pracy wg zasady: jeśli pry-

watyzacja aptek, to niezależny nadzór farmaceu-

tyczny nad aptekami, hurtowniami i przemysłem

w rękach Państwa. W przeciwnym razie otwiera

się nie furtkę, a wrota do wszelkiego rodzaju

nadużyć.

Tak się niestety stało, pomimo wielu ostrzeżeń

i zgłaszanych próśb o nowelizację Prawa Farma-

ceutycznego przez Izby Aptekarskie, ponieważ

następowało zachwianie równowagi na rynku

lekowym w odniesieniu do pacjenta.

Do tego wszystkiego dochodził brak fachowców

w aptekach sieciowych. Bardzo często właściciel

potrafił postawić za pierwszym stołem ludzi

kompletnie nie przygotowanych do kontaktu

z pacjentem albo po prostu członka rodziny.

A jeśli już znalazł się fachowiec – mgr farmacji, to

często był ograniczany przez właściciela w swojej

wiedzy i możliwości wydawania leków wg sztuki

farmaceutycznej, bo przecież liczył się zysk!

Właściciel niefarmaceuta miał wszelkie prawa

do decydowania o lekach, bo przecież był ich wła-

ścicielem!! a nie farmaceuta(studia nie są nikomu

potrzebne, każdy zna się na lekach! )

Ta sytuacja spowodowała, że brak kontroli dał

sygnał do niespotykanego u nas zjawiska, a miano-

wicie „odwróconej dystrybucji”, co spowodowało

wywóz leków zagranicę na ogromną skalę.

Brak leków na rynku krajowym, bezlitosna

konkurencja ze strony sieci, zwalnianie farma-

ceutów z ich miejsc pracy, kiedy nie chcieli się

zastosować do głupiej reklamy, dało naszemu

środowisku impuls do działania.

Ostatnio powiało sprzyjającym wiatrem, by

uporządkować zarówno sprawy zawodowe, jak

i pojęte znacznie szerzej kompleksowe ułoże-

nie rynku farmaceutycznego, co w przyszłości

zaowocowałoby dużymi dochodami do budżetu

państwa. To z kolei dałoby możliwość wsparcia

wielu programów zdrowotnych, szczególnie tych

najbardziej obciążających kieszenie pacjentów lub

dofinansowania niezwykle rzadkich chorób.

Ale niestety, siła naszych argumentów okazała

się być za słaba, skoro nie dotarła do osoby jaką jest

nie kto inny lecz Minister Szkolnictwa Wyższego.

A swoją drogą ciekawe do jakiej kategorii zalicza

nasz zawód pan minister, skoro podstawowe

wydziały uczelni medycznej to od wieków: lekar-

ski, stomatologia i farmacja. Dopiero niedawno

utworzono wydział pielęgniarski i nauki o zdro-

wiu, które zapewne są także bardzo potrzebne

w zmieniających się warunkach leczenia pacjenta.

No i dlaczego postrzega zawód farmaceuty w kate-

gorii handlu. Chyba jakaś pomyłka... albo chodzi

o coś innego.

Obecni politycy dali nam światełko w tunelu,

ale szybko zgasło. Może jednak nie wszystko

stracone?

Cieszy minie najbardziej to że środowisko bar-

dzo mocno się skonsolidowało, współpracuje ze

sobą i nareszcie mówi jednym głosem (z jednym

wyjątkiem! Z.U).

Mam nadzieję, że wrócimy jednak do Europy

z ustabilizowaną pozycją zawodu farmaceuty,

który zajmie właściwe miejsce i status w społe-

czeństwie. W przeciwnym razie możemy pożegnać

się z istnieniem naszego zawodu.

Dedykuję te rozważania Rządowi, Dziekanom

Wydziałów Farmacji, które za chwilę mogą prze-

stać istnieć, ponieważ młodzież nie będzie się

na nie garnąć z braku perspektyw zawodowych

oraz pacjentom, którzy nie wiem skąd będą czer-

pać prawidłową wiedzę o lekach. A wszystko to

zaistniało właśnie w chwili kiedy obchodzimy

25-lecie reaktywowania Izb Aptekarskich. Przy-

kro mi że piszę to z taką goryczą, ale nie tego

oczekiwaliśmy w tę rocznicę jako zawód, który

spełnia swoją służebną rolę wobec pacjenta od

zarania dziejów.

JANINA MAńKO

GORąCy TEMAT GORąCy TEMAT

14 P R Z E G L ą D F A R M A C E u T y C Z N ypaździernik 2016 – styczeń 2018

Stanowisko Nr VII/3/2016 Naczelnej Rady Aptekarskiej

z 15 listopada 2016 r. w sprawie obrotu suplementami diety

Na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 4,

11 i 12 ustawy z dnia 19 kwiet-

nia 1991 r. o izbach aptekarskich

(tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 1429, z późn. zm.),

Naczelna Rada Aptekarska wyraża następujące

stanowisko:

W związku z trwającymi w Ministerstwie \

Zdrowia pracami nad prawnym uregulowa-

niem kwestii dotyczących suplementów

diety, w tym zasad i warunków ich

reklamowania, Naczelna Rada Aptekarska

za konieczne uważa podjęcie prac

normujących w sposób kompleksowy

obrót suplementami diety.

Naczelna Rada Aptekarska opowiada się \

za utrzymaniem obrotu suplementami diety

w aptekach ogólnodostępnych.

Naczelna Rada Aptekarska podkreśla, że \

masowe spożywanie suplementów diety

oraz ich wpływ na stan zdrowia pacjentów,

w szczególności pacjentów chorujących na

przewlekłe choroby oraz pacjentów, którzy

z uwagi na wiek przyjmują znaczne ilości

leków, powodują konieczność wprowadzenia

regulacji prawnych, zapewniających uzyska-

nie przez pacjenta fachowej, rzetelnej

i prawdziwej informacji o możliwości stoso-

wania suplementu diety oraz informacji

o ewentualnych interakcjach, jakie zacho-

dzić mogą w związku ze stosowaniem suple-

mentów diety, co możliwe jest jedynie przy

wydawaniu tych produktów w aptece.

Znając za konieczne utrzymanie w asorty- \

mencie aptek suplementów diety, Naczelna

Rada Aptekarska stoi na stanowisku,

że zakres dopuszczonych do obrotu suple-

mentów nie powinien obejmować tych

suplementów, które przedstawiane są

odbiorcy w sposób wprowadzający go

w błąd, w szczególności w zakresie składu,

jego działania lub efektów, jakie mogą być

osiągnięte w związku z jego stosowaniem.

Dopuszczanie do obrotu suplementów diety, \

które przedstawiane są przez przedsiębiorcę

w sposób wprowadzający w błąd w zakresie

ich składu, właściwości czy efektów działa-

nia, Naczelna Rada Aptekarska uważa za

godzące w podstawowe interesy pacjentów,

a w przypadku suplementów diety dopusz-

czonych do obrotu w aptekach również osób

wykonujących zawód aptekarza

Naczelna Rada Aptekarska uważa również, \

że zmieniając przepisy prawne dotyczące

suplementów diety należy znowelizować

przepis karny, tj. art. 103 ust. 1 ustawy

o bezpieczeństwie żywności i żywienia,

w taki sposób, aby odpowiedzialność karna

w części dotyczącej suplementu diety obej-

mowała nie tylko znakowanie suplementu

diety w razie jego wprowadzania do obrotu,

ale również nieprawidłowe znakowanie

w razie prezentacji, reklamy i promocji

suplementu.

Sprzedaż suplementów diety

w aptekach

SEKRETARZ NRA MGR FARM. BARBARA JĘKOT

PREZES NRA MGR FARM. ELŻBIETA PIOTROWSKA-RUTKOWSKA

Wpływ suplementów diety na stan zdrowia powodują konieczność wprowadzenia regulacji prawnych, zapewniających uzyskanie fachowej

informacji o możliwości jego stosowania.

GORąCy TEMAT



Szanowny Panie Ministrze

Uprzejmie informuję Pana Ministra, że do

Naczelnej Izby Aptekarskiej docierają informacje

od farmaceutów, wskazujące, że Narodowy Fun-

dusz Zdrowia nie refunduje zleceń na zaopatrzenie

w wyroby medyczne będące przedmiotami orto-

pedycznymi i środki pomocnicze, które realizo-

wane są w terminie ważności zlecenia, jednak po

zgonie pacjenta, dla którego były one wystawione.

Farmaceuci wskazują, że po weryfikacji zlecenia

na zaopatrzenie, Oddział NFZ przesyła do apteki

komunikat o braku możliwości refundacji, wskazu-

jąc aptece konieczność wyjaśnienia kwestii pono-

szenia kosztów nienależnej refundacji z lekarzem,

który wystawił takie zlecenie.

Zdaniem Naczelnej Izby Aptekarskiej apteka nie

może ponosić odpowiedzialności za brak wiedzy

na temat daty zgonu pacjenta i powinna otrzymać

należną refundację.

Biorąc pod uwagę fakt, że farmaceuci nie mają

możliwości weryfikacji ubezpieczenia pacjenta, co

powoduje, że nie są w stanie ustalić, czy pacjent,

Problemy z refundacją leków po zgonie pacjenta

Warszawa, dnia 23 sierpnia 2016 r.

Pan Konstanty RadziwiłłMinister Zdrowia RP

na którego rzecz dane zlecenie na zapotrzebo-

wanie zostało wystawione żyje w chwili realizacji

tego zlecenia, proszę Pana Ministra o wystąpienie

do Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, aby

poinformował podległe sobie jednostki, że apteka,

jako podmiot realizujący zlecenie na zaopatrzenie

w wyrób medyczny będący przedmiotem ortope-

dycznym lub środkiem pomocniczym, nie może

ponosić kosztów nienależnej refundacji w opisanej

wyżej sytuacji.

Z uwagi na duże znaczenie problemu dla

całego środowiska aptekarskiego, uprzejmie pro-

szę Pana Ministra o potraktowanie sprawy jako

pilnej i poinformowanie Naczelnej Izby Aptekar-

skiej o krokach podjętych w celu wyeliminowania

opisanego problemu.

Szanowna Pani Prezes

W związku z pismem Ldz. P-492/2016 z 23 sierp-

nia 2016 r. w sprawie odmowy refundacji zleceń na

zaopatrzenie w wyroby medyczne, realizowanych

przez apteki po zgonie pacjenta, proszę o przyjęcie

poniższego.

Ministerstwo zwróciło się z prośbą do Naro-

dowego Funduszu Zdrowia o przesłanie wyja-

śnienia w przedmiotowym zakresie. Zgodnie ze

stanowiskiem NFZ, przekazywanie przez świad-

czeniodawcę i weryfikacja komunikatów zwrot-

nych o realizowanych zleceniach na zaopatrzenie

w wyroby medyczne odbywa się za pośrednictwem

Portalu Świadczeniodawcy. Dane podlegają pro-

cesom automatycznych sprawdzeń na poziomie

technicznym oraz merytorycznym m.in. w zakresie

porównania odbioru wyrobu medycznego i daty

zgonu pacjenta, z wykorzystaniem danych z Cen-

tralnego Wykazu Ubezpieczonych (CWU). Jedno-

cześnie należy zaznaczyć, że informacje o zgonach

wprowadzone są do CWU z pewnym opóźnie-

niem, stąd mogą zdarzyć się sytuacje dokonania

refundacji na zaopatrzenie w wyroby medyczne

zrealizowane po zgonie pacjenta (w momencie

rozliczenia refundacji w CWU nie ma jeszcze

Ministerstwo Zdrowia Warszawa, 20 grudnia 2016 r.

Departament Polityki Lekowej i Farmacji

PaniElżbieta Piotrowska-RutkowskaPrezesNaczelnej Rady Aptekarskiej

Odpowiada Ministerstwo Zdrowia i

informacji o zgonie świadczeniobiorcy i Portal

Świadczeniodawcy pozytywnie weryfikuje takie

świadczenia). System sprawdza, czy data odbioru

nie jest późniejsza od daty zgonu pacjenta. W przy-

padku wykrycia błędu, system odrzuca pojedynczą

pozycję sprawozdania (a nie całe sprawozdanie),

a informacja o tym dostępna jest na Portalu

Świadczeniodawcy. W przypadku zrealizowania

przez aptekę zlecenia po dacie zgonu pacjenta,

apteka otrzymuje komunikat: Data odbioru

{data odbioru} jest późniejsza niż data zgonu

pacjenta {data zgonu}, bądź Wydanie przedmiotu

ortopedycznego bądź środka pomocniczego lub

naprawa po dacie zgonu pacjenta, co w efekcie

uniemożliwia rozliczenie przez świadczeniodawcę

świadczenia wykonanego na rzecz osoby zmarłej.

Jednocześnie NFZ wykazał, że przypadki realizacji

zleceń na zaopatrzenie w wyroby medyczne po

zgonie pacjenta występują sporadycznie i są

na bieżąco wyjaśniane ze świadczeniodawcami

poprzez pisma oraz rozmowy. OW NFZ informują,

że często odrzucenie pozycji w sprawozdaniu

jest wynikiem błędu świadczeniodawców, co

wymaga jedynie naniesienia przez nich korekt

Z POWAŻANIEM MGR FARM. ELŻBIETA PIOTROWSKA-RUTKOWSKA

PREZES NACZELNEJ RADy APTEKARSKIEJ




pozycji oznaczonych błędem. Jednocześnie należy

zaznaczyć, że realizacja zleceń na zaopatrzenie

w wyroby medyczne odbywa się na odmiennych

zasadach niż realizacja recept na leki i wyroby

medyczne. W przypadku zleceń, odbiór wyrobu

medycznego potwierdza osoba realizująca zle-

cenia (np. pracownik apteki) oraz osoba odbiera-

jąca dany wyrób medyczny. Zgodnie ze wzorem

zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne

określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia

z dnia 6 grudnia 2013 r. w sprawie wzoru zlecenia

na zaopatrzenie w wyroby medyczne oraz wzoru

zlecenia naprawy (Dz.U. poz. 1678), w V części

zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne:

Potwierdzenie odbioru wyrobu medycznego

u świadczeniodawcy, muszą być zawarte dane

podmiotu realizującego czynności z zakresu zaopa-

trzenia w wyroby medyczne, data, pieczątka

i podpis osoby realizującej zlecenia, a także dane

osoby odbierającej dany wyrób medyczny tj. imię

i nazwisko, numer PESEL, w przypadku jego braku

nazwa i numer dokumentu potwierdzającego

tożsamość osoby odbierającej oraz podpis osoby

odbierającej. Powyższe dane nie są wymagane

w sytuacji realizacji recept. Jak informuje NFZ,

bardzo często potwierdzenia odbioru wyrobu

medycznego, za wyjątkiem wyrobów medycz-

nych przysługujących comiesięcznie, dokonuje

w imieniu pacjenta przedstawiciel ustawowy albo

inna osoba, na podstawie pisemnego upoważ-

nienia wystawionego przez świadczeniobiorcę

w terminie nieprzekraczającym 7 dni przed datą

odbioru wyrobu medycznego, zgodnie z § 14 ust.

4 zarządzenia nr 59/2016/DSOZ Prezesa Narodo-

wego Funduszu Zdrowia z dnia 29 czerwca 2016 r.

w sprawie warunków zawierania i realizacji umów

w rodzaju świadczeń zaopatrzenia w wyroby

medyczne. Zgodnie z postanowieniami umowy,

świadczeniodawca ma obowiązek przechowywa-

nia powyższej dokumentacji przez okres 5 lat od

daty odbioru wyrobu medycznego.

Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej ma

charakter osobisty i wygasa wraz ze śmiercią

uprawnionego świadczeniobiorcy, a świadczenio-

dawca oraz osoba odbierająca wyrób medyczny

ponoszą odpowiedzialność za realizację zleceń

po zgonie świadczeniobiorcy.

Jak podkreśla NFZ, OW NFZ nie ma możliwości

weryfikacji upoważnienia osoby odbierającej

wyrób medyczny, bo nie uczestniczy na tym etapie

realizacji przedmiotowego świadczenia.

W związku z powyższym, świadczeniodawca

powinien realizować z należytą starannością

postanowienia umowy zawartej z Narodowym

Funduszem Zdrowia przy wydawaniu wyrobu

medycznego tj. wydać zaopatrzenie osobie upraw-

nionej oraz sprawdzić czy osoba odbierająca działa

w imieniu osoby uprawnionej do korzystania

z zaopatrzenia w wyroby medyczne i legitymuje

się dokumentem potwierdzającym umocowanie

do działania w jej imieniu.

Szanowny Panie Ministrze,

Z informacji przekazywanych do Naczelnej

Izby Aptekarskiej przez farmaceutów oraz okrę-

gowe izby aptekarskie wynika, że obecnie ist-

nieje poważny problem z nabywaniem przez

apteki wody destylowanej (Aqua purificata)

– niezbędnej do sporządzania wielu kategorii

leków recepturowanych, w tym m.in. w postaci

roztworów, mikstur, zawiesin, emulsji do użytku

wewnętrznego oraz kropli do użytku wewnętrz-

nego i zewnętrznego.

W związku ze wskazanym problemem, proszę

Pana Ministra o zajęcie stanowiska, czy Aqua pro

iniectione (Aqua pro iniectione), rozpuszczalnik

do sporządzania leków parenteralnych, o którym

mowa w pkt 1 w Wykazie leków, które mogą być

traktowane jako surowce farmaceutyczne przy

sporządzaniu leków recepturowych, stanowiącym

załącznik do rozporządzenie Ministra Zdrowia

Warszawa, 6 października 2016 r.

Pan Konstanty Radziwiłł Minister Zdrowia

z dnia 6 listopada 2012 r. w sprawie leków, które

mogą być traktowane jako surowce farmaceu-

tyczne przy sporządzaniu leków recepturowych

(Dz. U. z 2012 r. poz. 1259),

– może być stosowany zamiast wody desty-

lowanej przy sporządzaniu leków recepturo-

wych, a w konsekwencji, czy użycie w takim

przypadku Aqua pro iniectione nie spowo-

duje utraty prawa do zwrotu przez Narodowy

Fundusz Zdrowia kosztów wykonania leku

recepturowego.

Czy w opisanym przypadku apteka może wydać

lek recepturowy na zasadach refundacyjnych, czy

też powinna wydać lek za pełną odpłatnością?

Aqua pro iniectione,

GORąCy TEMAT

a refundacja

GORąCy TEMAT

Z POWAŻANIEM MGR FARM. ELŻBIETA PIOTROWSKA-RUTKOWSKA

PREZES NACZELNEJ RADy APTEKARSKIEJ

Z POWAŻANIEM EWA WARMIńSKA

ZASTĘPCA DyREKTORA DEPARTAMENTU POLITyKI LEKOWEJ I FARMACJI



Szanowna Pani Prezes,

W odpowiedzi na pismo L.dz.P-551/2016

z dnia 6 października 2016 r. w sprawie sto-

sowania Aqua pro iniectione do wytwarzania

leków recepturowych, w tym leków recepturo-

wych refundowanych, uprzejmie informuję, że

przepis § 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia

z dnia 6 listopada 2012 r. w sprawie leków, które

mogą być traktowane jako surowce farmaceu-

tyczne przy sporządzaniu leków recepturowych

(Dz.U. z 2012 r. poz. 1259) stanowi, że ustala się

wykaz leków, które mogą być traktowane jako

surowce farmaceutyczne przy sporządzaniu

leków recepturowych, który stanowi załącznik

do rozporządzenia.

W wykazie tym przewidziano lek Aqua pro

iniectione (Aqua pro iniectione), rozpuszczalnik do

sporządzania leków parenteralnych.

Zatem lek Aqua pro iniectione (Aqua pro iniec-

tione), rozpuszczalnik do sporządzania leków

parenteralnych może być traktowany jako suro-

wiec farmaceutyczny przy sporządzaniu leków

recepturowych.

Jednocześnie w przepisie § 5 ust. 1 ww. roz-

porządzenia wskazano, że do wartości użytych

surowców farmaceutycznych nie wlicza się kosztów

Pani mgr farm. Elżbieta Piotrowska-Rutkowska Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej

Ministerstwo Zdrowia Departament

Polityki Lekowej i Farmacji Warszawa, 20 grudnia 2016 r.

przygotowanej w aptece wody wchodzącej w skład

leków recepturowych.

Z kolei przepis art. 6 ust. 5 ustawy z dnia

12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków

spożywczych specjalnego przeznaczenia żywienio-

wego oraz wyrobów medycznych (Dz.U. z 2016 r.

poz. 1536 z późn. zm.) stanowi, że leki recepturowe

przygotowane z surowców farmaceutycznych lub

z leków gotowych, dla których została wydana

decyzja administracyjna o objęciu refundacją,

są wydawane świadczeniobiorcy za odpłatnością

ryczałtową, pod warunkiem, że przepisana dawka

leku recepturowego jest mniejsza od najmniejszej

dawki leku gotowego w formie stałej stosowanej

doustnie.

Zatem leki recepturowe przygotowane z surow-

ców farmaceutycznych, w tym z leków traktowa-

nych jako surowce farmaceutyczne, są wydawane

świadczeniobiorcy za odpłatnością ryczałtową. Na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 4, 11

i 12 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991

r. o izbach aptekarskich (t.j. Dz. U.

z 2014 r., poz. 1429, z późn. zm.), Naczelna Rada

Aptekarska wyraża następujące stanowisko:

Historycznie, apteki ogólnodostępne \

od początku swojego istnienia prowadziły

Sprzedaż kosmetyków w aptekachStanowisko Nr VII/4/2016 Naczelnej Rady Aptekarskiej z dnia 15 listopada

2016 r. w sprawie obrotu kosmetykami w aptekach ogólnodostępnych

i prowadzą obrót kosmetykami. Ustawa

z dnia 10 października 1991 r. o środkach

farmaceutycznych, materiałach medycz-

nych, aptekach, hurtowniach i Inspekcji

Farmaceutycznej (Dz. U. Nr 105, poz. 492)

posługiwała się pojęciem środków kosme-

tyczno-medycznych.

Z POWAŻANIEM EWA WARMIńSKA

ZASTĘPCA DyREKTORA DEPARTAMENTU POLITyKI LEKOWEJ I FARMACJI

W odpowiedzi... i

GORąCy TEMAT



Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepi- \

sami prawa, nie każdy kosmetyk może być

przedmiotem obrotu w aptece. Stosownie do

art. 86 ust. 8 w zw. z art. 72 ust. 5 pkt 3

ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo far-

maceutyczne (t. j. Dz.U. z 2008, Nr 45, poz.

271, z późn. zm.), apteka może prowadzić

obrót wyłącznie kosmetykami, które nie

służą upiększaniu i perfumowaniu.

Uwzględniając definicję kosmetyku, zawartą \

w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 marca

2001 r. o kosmetykach (t. j. Dz.U. z 2013,

poz. 475, z późn. zm.), a także normę wyłą-

czającą określoną grupę kosmetyków

z obrotu w aptekach, stwierdzić należy, że

kosmetyki dopuszczone do obrotu w apte-

kach stanowią wąską, bardzo specyficzną

kategorię produktów. Obejmuje ona jedynie

te kosmetyki, których wyłącznym lub pod-

stawowym celem jest ochrona, pielęgnacja

lub utrzymanie czystości ciała człowieka.

Zdaniem Naczelnej Rady Aptekarskiej \

kosmetyki, które mogą być przedmiotem

obrotu w aptekach, z uwagi na cel, któremu

służą, tj. ochronie, pielęgnacji, utrzymaniu

czystości ciała łub uzupełnieniu procesu

terapeutycznego, a także z uwagi na drogę

podania (zewnętrzne powierzchnie ciała:

skóra, włosy, wargi, paznokcie, zewnętrzne

narządy płciowe, zęby i błona śluzowa),

powinny nadal być przedmiotem obrotu

w aptekach, a ich sprzedaż powinna być

dokonywana pod nadzorem farmaceuty,

którego wiedza zdobyta na studiach obej-

muje również naukę z zakresu kosmetologii.

Naczelna Rada Aptekarska zwraca uwagę, że \

podjęcie decyzji o wycofaniu kosmetyków

z aptek, będzie skutkowało przesunięciem

tej grupy produktów do obrotu pozaaptecz-

nego, w tym do sklepów ogólnodostępnych.

Prozdrowotne kosmetyki znajdujące się \

obecnie w aptece w większości nie są

dostępne w obrocie pozaaptecznym.

Jak wynika z danych posiadanych przez

Naczelną Radę Aptekarską ok. 90% kosmety-

ków będących przedmiotem obrotu w apte-

kach w dniu dzisiejszym nie jest dostępne

w obrocie pozaaptecznym.

Rozwój przemysłu kosmetycznego oraz bar- \

dzo częste, bezkrytyczne dążenie współcze-

snego człowieka do uzyskania szybkiego

efektu, mogą sprzyjać wprowadzaniu do

obrotu kosmetyków, których producenci nie

przywiązują odpowiedniej wagi do ochrony

zdrowia osób korzystających z danego pro-

duktu. Kosmetyki przeznaczone do obrotu

w aptekach stanowią szczególną z punktu

widzenia wymogów prozdrowotnych, kate-

gorię produktów, które nie tylko nie mogą

szkodzić zdrowiu, ale powinny realizować

cele w zakresie ochrony zdrowia.


Z zaniepokojeniem przyjęłam informacje

o planach dokonania przez Ministerstwo Zdro-

wia zmian prawnych, które będą skutkowały

zakazem dystrybucji produktów kosmetycznych

przez apteki.

Z uwagi na troskę o pacjentów dermatolo-

gicznych pozwalam sobie na przedstawienie

Stanowiska Konsultanta Krajowego w dziedzinie

dermatologii i wenerologii w tej sprawie.

Uważam, że wycofanie z aptek między innymi

emolientów, które wspomagają terapię wielu

chorób dermatologicznych, będzie niekorzystne

dla naszych pacjentów i może znacząco wpłynąć

negatywnie na ich zdrowie i jakość życia.

Konsultant Krajowy w Dziedzinie Dermatologii i Wenerologii

Dr hab. n. med. Joanna Maj prof. nadzw. UM

Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii

i Alergologii Uniwersytetu Medycznego

im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Wrocław, 6 grudnia 2016 r.

Pan Konstanty Radziwiłł Minister Zdrowia

Od prawie 20 lat polscy pacjenci poszuku-

jący pomocy w prawidłowej pielęgnacji zmian

skórnych, korzystają z merytorycznej porady

farmaceutów, ceniąc sobie ich specjalistyczne

i indywidualne podejście.

Nie wyobrażam sobie, żeby fachowość i wiedzę

farmaceutów w tej dziedzinie mogła zastąpić

nawet najlepiej wyszkolona ekspedientka w skle-

pie drogeryjnym.

Trudno też wyobrazić sobie prowadzenie

leczenia atopowego zapalenia skóry, trądziku,

łuszczycy czy innych chorób skóry przebiegających

np. z zaburzonym rogowaceniem bez wsparcia

dermokosmetyków. Nie wyobrażam sobie także,

aby pacjent po zrealizowaniu recepty w aptece,

Ministerstwo o kosmetykach w aptekach

GORąCy TEMAT

SEKRETARZ NRA MGR FARM. BARBARA JĘKOT

PREZES NRA MGR FARM. ELŻBIETA PIOTROWSKA-RUTKOWSKA



bardzo często na przepisany lek recepturowy,

był odsyłany w bliżej nieokreśloną przestrzeń

po wspomagający kurację dermokosmetyk. Tylko

dobrze przygotowany personel apteki będzie

w stanie rekomendować produkt kosmetyczny

do zastosowania na tak wrażliwe miejsca, jak

między innymi błony śluzowe, okolice narządów

płciowych czy włosy.

Produkty kosmetyczne sprzedawane w apte-

kach odpowiadają na szczególne potrzeby

pacjenta. Są często uzupełnieniem wielu kuracji

farmakologicznych i pozabiegowych. Właśnie

w aptece pacjentka powinna uzyskać wsparcie

i poradę jak pielęgnować włosy (łącznie z zakupem

kosmetyków przywracającymi ich naturalny kolor)

po chemio- czy radioterapii. Tylko w aptece, dzięki

fachowości farmaceuty, można zapobiegać nie-

korzystnym dla pacjentów interakcjom pomiędzy

lekami i dermokosmetykami. Dystrybucja produk-

tów kosmetycznych w aptece pozwala również na

ograniczenie ich jatrogennego oddziaływania na

organizm.

W mojej ocenie wprowadzenie zakazu sprze-

daży kosmetyków będzie także miało negatywny

wpływ na kondycję małych aptek, a co za tym

idzie, znacznie ograniczy dostępność do nich

pacjentom z małych miast.

W pełni popieram stanowisko Naczelnej

Rady Aptekarskiej z dnia 16 listopada 2016 roku

w którym Koledzy stwierdzają, że „kosmetyki,

które mogą być przedmiotem obrotu w aptekach,

z uwagi na cel, któremu służą, tj. ochronie, pielę-

gnacji, utrzymaniu czystości ciała lub uzupełnieniu

procesu terapeutycznego, a także z uwagi na drogę

podania (...) powinny nadal być przedmiotem

obrotu w aptekach, a ich sprzedaż powinna być

dokonywana pod nadzorem farmaceuty, którego

wiedza zdobyta na studiach obejmuje również

naukę kosmetologii”.

Pozwolę sobie także na przypomnienie aktu-

alnej definicji zdrowia, która według Światowej

Organizacji Zdrowia brzmi:

„Zdrowie to nie tylko całkowity brak choroby,

czy kalectwa, ale także stan pełnego, fizycznego,

umysłowego i społecznego dobrostanu”.

Niestety choroby skóry należą do przewle-

kłych i trudnych do całkowitego wyleczenia, stąd

możliwość korzystania, poza lekami, z wysokiej

jakości kosmetyków, często służy i przyczynia się

do osiągnięcia dobrostanu, czyli dobrego samo-

poczucia naszych pacjentów, jednak pod warun-

kiem, że produkty kosmetyczne będą dobierane

z pomocą fachowców w tej dziedzinie.

Do wiadomości:Prezes Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego prof. dr hab, Lidia Rudnicka \Prezes Naczelnej Izby Lekarskiej dr n. med. Maciej Hamankiewicz \Prezes Naczelnej Izby Aptekarskiej mgr farm. Elżbieta Piotrowska-Rutkowska \Polski Związek Przemyski Kosmetycznego \Konsultanci Wojewódzcy w dziedzinie dermatologii i wenerologii \

GORąCy TEMAT

Pismo Ministerstwo Zdrowia w sprawie uzależnienia sprzedaży aptekom niektórych leków przez hurtownie


W odpowiedzi na pismo Głównego Inspekto-

ratu Farmaceutycznego o sygn.: GIF-N-0730/9/

AJ/16 z dnia 23.05.2016 r. w sprawie uzależnie-

nia sprzedaży aptekom niektórych leków przez

hurtownie farmaceutyczne od przekazania przez

apteki kopii recept (zanonimizowanych) zwracam

się z uprzejmą prośbą o przyjęcie następującego

stanowiska Ministra Zdrowia dotyczącego zgodno-

ści z przepisami prawa przedmiotowego sposobu

postępowania.

Minister Zdrowia nie znajduje podstaw do

uzależniania przez niektóre hurtownie farmaceu-

tyczne sprzedaży leków do aptek od przedstawie-

nia przez te kopii zanonimizowanych recept.

Zgodnie z art. 88 ust. 5 pkt 5 ustawy z dnia

6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne

PanZbigniew Niewójtp.o. Głównego Inspektora Farmaceutycznego

Minister Zdrowia Warszawa, 11 października 2016 r.

(Dz.U. z 2008 poz. 45 Nr 271, z późn. zm.) to

do kierownika apteki należy zakup produktów

leczniczych, wyłącznie od podmiotów posia-

dających zezwolenie na prowadzenie hurtowni

farmaceutycznej oraz ich wydawanie zgodnie

z art. 96. To kierownik apteki (farmaceuta mający

co najmniej 5-letni staż pracy w aptece lub 3-letni

staż pracy w aptece, w przypadku gdy posiada

specjalizację z zakresu farmacji aptecznej), który

jest odpowiedzialny za jej prowadzenie, podej-

muje decyzje, w oparciu m.in. o stan magazy-

nowy apteki, o zakupie konkretnych produktów

leczniczych.

Należy wskazać, iż zgodnie z art. 65 ust. 1

ustawy – Prawo farmaceutyczne obrót produk-

tami leczniczymi może być prowadzony tylko na

GORąCy TEMAT

27P R Z E G L ą D F A R M A C E u T y C Z N ypaździernik 2016 – styczeń 2018

zasadach określonych w ustawie. Jest to obrót

reglamentowany i kontrolowany. Ustawa – Prawo

farmaceutyczne wprowadza szczegółowe regulacje

w tym zakresie, określając m.in. podmioty upraw-

nione do obrotu hurtowego i detalicznego produk-

tami leczniczymi, jak też ich prawa i obowiązki.

W tym stanie rzeczy za legalne, dozwolone,

uznać należy czynności podejmowane przez uczest-

ników obrotu produktami leczniczymi w opar-

ciu o przepisy ustawy – Prawo farmaceutyczne

(i aktów wykonawczych do niej) i w jej granicach.

Wprowadzanie przez hurtownie farmaceutyczne

dodatkowej, nie przewidzianej w ustawie – Prawo

farmaceutyczne reglamentacji sprzedaży produk-

tów leczniczych do aptek (można bowiem założyć,

że odmowa przedstawienia przez kierownika

apteki zanonimizowanej recepty skutkować będzie

odmową sprzedaży produktu leczniczego) nie

można uznać za prowadzaną zgodnie z zasadami

opisanymi w ustawie – Prawo farmaceutyczne.

Uprzejmie informuję, że żądanie od pracow-

ników aptek przekazywania zanonimizowanych

kopii recept skutkuje naruszeniem przepisu art. 95

ust. 1, 1a i 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r.

Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2008 r., Nr 45,

poz.271 z późn. zm.), który stanowi, że apteki

ogólnodostępne są obowiązane:

do posiadania produktów leczniczych \

i wyrobów medycznych w ilości i asortymen-

cie niezbędnym do zaspokojenia potrzeb

zdrowotnych miejscowej ludności,

zapewnić dostępność do leków i produktów \

spożywczych specjalnego przeznaczenia

żywieniowego, na które ustalono limit

finansowania,

zapewnić nabycie poszukiwanego produktu \

leczniczego w tej aptece w terminie uzgod-

nionym z pacjentem.

§ 28 ust. 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia

z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich

(Dz.U. z 2016 r. poz. 62 z póżn.zm.), który stanowi,

że recepty są przechowywane w aptece do celów

kontroli przez Inspekcję Farmaceutyczną oraz

Narodowy Fundusz Zdrowia.

Z powyższego wynika, że prawodawca prze-

widział dostęp do treści recept (w całości lub

w części) wyłącznie dla pacjenta, osoby wysta-

wiającej receptę, osoby realizującej receptę oraz

kontrolerom Inspekcji Farmaceutycznej oraz

Narodowego Funduszu Zdrowia.

Ponadto należy wskazać, że w art. 95a ustawy

Prawo farmaceutyczne ustawodawca wskazał

sposób postępowania jaki należy zastosować

w przypadku, gdy podmiot prowadzący aptekę,

punkt apteczny lub dział farmacji szpitalnej,

nie może wykonać obowiązku zapewnienia

dostępu do produktu leczniczego wydawanego

na receptę lub środka spożywczego specjal-

nego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu

medycznego, o których mowa w wykazie okre-

ślonym w art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja

2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych

specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz

wyrobów medycznych. Podmiot taki jest obo-

wiązany w ciągu 24 godzin poinformować o tym

za pośrednictwem Zintegrowanego Systemu

Monitorowania Obrotu Produktami Leczniczymi

właściwego miejscowo wojewódzkiego inspek-

tora farmaceutycznego, który ustala przyczyny

braku tego dostępu.

Ustawodawca nie ustalił żadnego innego spo-

sobu postępowania w sytuacji gdy ww. podmiot nie

może wykonać obowiązku zapewnienia dostępu

do produktu leczniczego. Ustawodawca nie usank-

cjonował przekazywania do hurtowni farmaceu-

tycznych kopii recept w części zaczernionych.

Co więcej pragnę zwrócić uwagę na argument

jaki Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobo-

wych w skazał w piśmie DIS-36385/15 z dnia 8 maja

2015 r. W drugim akapicie ww. pisma wskazano,

że „...Jak wyjaśniono w trakcie kontroli, powyższe

informacje były pozyskiwane w celu dokonania

weryfikacji istnienia zapotrzebowania na lek po

stronie pacjenta w związku z ciążącym na hurtowni

farmaceutycznej jako podmiocie zajmującym się

obrotem hurtowym produktami leczniczymi,

obowiązkiem zapewnienia, w celu zabezpieczenia

pacjentów, nieprzerwanego zaspokajania zapo-

trzebowania podmiotów uprawnionych do obrotu

detalicznego produktami leczniczymi i przed-

siębiorców zajmujących się obrotem hurtowym

produktami leczniczymi w ilości odpowiadającej

potrzebom pacjentów, wynikającym z art. 36z

ustawy Prawo farmaceutyczne...”

Zatem podsumowując należy wskazać, że żąda-

nie przekazywania jakichkolwiek kopii recept do

hurtowni w celu dokonania weryfikacji istnienia

zapotrzebowania na lek jest działaniem niepo-

siadającym żadnego umocowania w obowiązu-

jących przepisach prawa. Brak jest podstaw, by

pracownik hurtowni weryfikował (kwestionował)

decyzję profesjonalisty, odpowiedzialnego za

prowadzenie apteki.

Żądanie od pracowników aptek przekazywania zanonimizowanych kopii recept skutkuje naruszeniem przepisów (...).

Z POWAŻANIEM Z UP. MINITRA ZDROWIA

PODSEKRETARZ STANU MAREK TOMBARKIEWICZ

GORąCy TEMAT


SciencePharma odpowiada

Zapisy CHPL i zamiany lekówNeoparin i Clexan

Szanowni Państwo,

Działając w imieniu firmy SciencePharma sp.

z o.o. sp. k., podmiotu odpowiedzialnego dla pro-

duktu leczniczego Neoparin, roztwór do wstrzy-

kiwań, w dawkach 20 mg/0,2 ml, 40 mg/0,4 ml,

60 mg/0,6 ml, 80 mg/0,8 ml i 100 mg/1 ml (dalej

„Produkt"), w związku z licznymi zapytaniami

i pojawiającymi się wątpliwościami dotyczącymi

zamiennego stosowania Produktu z innymi pro-

duktami leczniczymi zawierającymi enoksaparynę

sodową, niniejszym chcielibyśmy potwierdzić, że

zamiana produktu Clexane na Neoparin jak naj-

bardziej jest możliwa, co jednoznacznie wyjaśniają

poniższe informacje.

Wydaje się, iż rzeczone wątpliwości wzbudził

zapis punktu 4.4. Charakterystyki Produktu Lecz-

niczego (dalej: „ChPL") Produktu o następującym

brzmieniu:

„4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

dotyczące stosowania

Ogólne

Warszawa, 8 listopada 2016 r.

Pani Elżbieta Piotrowska-Rutkowska PrezesNaczelna Rada Aptekarska

Nie należy stosować heparyn drobno czastecz

kowych zamiennie, ponieważ różnią się one między

sobą procesem wytwarzania, masą cząsteczkową,

swoistą aktywnością anty-Xa, jednostkami oraz

dawkowaniem. To z kolei powoduje różnice w far-

makokinetyce i związane jest z aktywnością bio-

logiczną (np. aktywność przeciwtrombinowa oraz

interakcje z płytkami krwi). Wymaga to specjalnej

uwagi i zgodności ze wskazaniami dla każdego

innego produktu leczniczego."

Powyższe, wyróżnione sformułowanie,

mówiące o niezaleceniu stosowania heparyn

drobnocząsteczkowych zamiennie, dotyczy tylko

i wyłącznie substytucji heparyn frakcjonowa-

nych zawierających różne substancje czynne,

np. enoksaparyny z dalteparyną lub nadroparyny

z parnaparyną. Znajduje to swoje uzasadnienie,

gdyż różne heparyny drobnocząsteczkowe mają

inne masy cząsteczkowe oraz odznaczają się inną

swoistą aktywnością anty-Xa. Występują również

w odmiennych jednostkach międzynarodowych,

co z kolei wiąże się ze zróżnicowanym dawkowa-

niem. Zamienne stosowanie w takich przypadkach

wymaga specjalnej uwagi, a w szczególności zacho-

wania zgodności wskazań. Powyższe zastrzeżenie

nie ma jednak zastosowania w sytuacji, kiedy

zamiana dotyczy produktów zawierających tę

samą substancję czynną. Tak jest w przypadku

leku Neoparin i Clexane, gdyż zawierają one tę

samą substancję – enoksaparynę sodową i różnice,

o których mowa powyżej, nie występują.

Informacje na temat masy cząsteczkowej,

aktywności anty-Xa, jednostek, dawkowania, jak

również wskazań terapeutycznych zawarte w ChPL

Produktu Neoparin i w ChPL produktu leczniczego

Clexane, będącego produktem referencyjnym

w procesie dopuszczenia do obrotu Produktu,

są identyczne.

Należy nadmienić, iż zapis o niezaleceniu stoso-

wania substytucji heparyn drobnocząsteczkowych

znajduje się również w ChPL produktu leczniczego

Clexane. Jest to dodatkowy argument przema-

wiający za słusznością i zasadnością powyższych

wyjaśnień, gdyż znajdował się on w ChPL produktu

referencyjnego zanim jeszcze pojawił się na rynku

produkt z identyczną substancją czynną.

Zgodnie z art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja

2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych

specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz

wyrobów medycznych (dalej: „Ustawa"), „osoba

wydająca leki (...) objęte refundacją ma obowiązek

poinformować świadczeniobiorcę o możliwości

nabycia leku objętego refundacją, innego niż lek

przepisany na recepcie, o tej samej nazwie mię

dzynarodowej, dawce, postaci farmaceutycznej,

która nie powoduje powstania różnic terapeu

tycznych, i o tym samym wskazaniu terapeutycz

nym, którego cena detaliczna nie przekracza limitu

finansowania ze środków publicznych oraz ceny

detalicznej leku przepisanego na recepcie. (...)”

Substytucja produktów leczniczych zawie-

rających enoksaparynę jest w pełni możliwa,

gdyż spełnione są wszystkie kryteria określone

w cytowanym powyżej art. 44 Ustawy:

produkty zawierają substancję \

o tej samej nazwie międzynarodowej,

produkty mają tę samą dawkę, \

produkty posiadają tę samą postać \

farmaceutyczną, która wyklucza

możliwość powstania różnic

terapeutycznych,

produkty mają te same wskazania \

terapeutyczne.

Mamy nadzieję, że powyższe wyjaśnienia

okażą się wystarczające i rozwieją jakiekolwiek

wątpliwości, które mogły wynikać z braku pełnej

informacji lub z błędnego przekazu opartego na

nieprawidłowej interpretacji zapisów ChPL.

W przypadku jakichkolwiek pytań, pozostajemy

do Państwa dyspozycji.


Z POWAŻANIEM, MGR FARM. MONIKA LASKOWSKA-MIROńCZUK

PROKURENT SPóŁKI


Do wiadomości:Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia \Prezes Naczelnej Izby Aptekarskiej \

Szanowna Pani Magister,

W odpowiedzi na Pani zapytanie odnośnie

kwalifikacji umieszczenia przez pacjentów kro-

pek na recepcie, uprzejmie informuję, że prze-

pis § 16 ust. 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia

z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich

(Dz.U. z 2016 r. poz. 62 z późn. zm.) stanowi,

że osoba wydająca realizuje receptę, na której:

1. nie wpisano lub wpisano w sposób \

błędny dane podmiotu drukującego, o któ-

rych mowa w § 2 ust. 4;

2. wpisano w sposób błędny lub niezgodny \

z rozporządzeniem adnotację na recepcie

wystawionej dla siebie albo dia małżonka,

zstępnych lub wstępnych w linii prostej oraz

Ministerstwo Zdrowia

Departament Polityki Lekowej i Farmacji Warszawa, 28 września 2016 r.

Panimgr farm. Magdalena CąkałaApteka DOZ

dla rodzeństwa, o której mowa w § 3 ust. 3;

3. zawarte zostały inne niż określone w roz- \

porządzeniu informacje lub znaki niestano-

wiące reklamy leków, środków spożywczych

specjalnego przeznaczenia żywieniowego,

wyrobów medycznych.

Na podstawie powyższego przepisu recepty

zawierające kropki przy nazwach leków mogą być

realizowane z uwzględnieniem refundacji.

Jak postępować z receptami z kropkami przy nazwach leków?

GORąCy TEMAT

Monografia euceryny w Farmakopei Polskiej

Pomimo licznych zalet wazelina charakte-

ryzowała się jednak niską liczbą wodną

(około 10) i nie ułatwiała wchłaniania

substancji leczniczych do skóry w takim stopniu,

jak tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, np. stoso-

wane do tej pory smalec i łój barani. Piętnaście

lat później została odkryta na nowo lanolina –

oczyszczony wosk z wełny owczej. Stosowano

ją już w starożytności, ale zapomniana, dużą

popularność zyskała od lat osiemdziesiątych

XIX wieku. W 1900 roku w Niemczech złożono

wniosek o nadanie patentu na użycie euce-

rytu – emulgatora wyizolowanego z lanoliny.

Euceryt jest mieszaniną alkoholi steroidowych:

cholesterolu i izocholesterolu (ok. 30%), lano-

sterolu (27%) i wyższych alkoholi alifatycznych

(20%), otrzymanych na drodze hydrolizy estrów

zawartych w lanolinie [1]. Ostatecznie, w pierw-

szych latach XX wieku do lecznictwa została

wprowadzona euceryna, tj. połączenie euce-

rytu z wazeliną (eucerinum – z gr. eú – dobrze,

kérinos – woskowy).

Historia współczesnych maści, w których podstawą lub jednym z licznych składników

jest wazelina, lanolina i euceryna, rozpoczęła się w 1871 roku, kiedy to w Stanach

Zjednoczonych Ameryki Północnej z ropy naftowej otrzymano wazelinę.

Z POWAŻANIEM ZASTĘPCA DyREKTORA DEPARTAMENTU

POLITyKI LEKOWEJ I FRMACJI EWA WARMIńSKA

WARTO WIEDZIEć



Skład euceryny podawany w podręcznikach

technologii postaci leku sprzed 70 lat był nastę-

pujący [2,3]:

Steroli lanae \ .................................................5,0

Ung. paraffini \ .............................................95,0

Ung. paraffini: \

Adeps lanae• ............................................10,0

Ceresinum (Paraffinum solidum)• ............40,0

Paraffinum liq.• .......................................50,0

lub [4]:

Euceryt \ .........................................................6,0

Vaselinum album \ .......................................94,0

W Polsce w ciągu ostatnich dwóch dekad

zaczęły się pojawiać na rynku farmaceutycznym

podłoża o zróżnicowanym składzie, które pro-

ducenci nazywają euceryną. Obecnie w obrocie

farmaceutycznym jest dostępnych aż dziewięć

takich podłoży. W zależności od producenta,

zamiast części wazeliny wprowadzono np. olej

parafinowy, albo wazelinę w całości zastąpiono

mieszaniną oleju parafinowego, oleju wazelino-

wego, parafiny twardej i niekiedy parafiny mięk-

kiej. Zróżnicowany jest także skład jakościowy

emulgatorów i ich zawartość: zamiast alkoholi

i eucerytu w jednym z podłoży występuje sama

lanolina w ilości nawet do 38% (obecność lanoliny

w maści ogranicza możliwości terapeutyczne – jej

wadą jest działanie alergizujące [5]). W niektórych

przypadkach producenci nawet nie podają kom-

pletnego składu jakościowego.

Zmiany w składzie prowadzą do różnic w moż-

liwościach technologicznych. Wiedzą o tym far-

maceuci rozwiązując w aptece niezgodności

wpływające na trwałość wytwarzanych maści

recepturowych. Przykładem jest dodatek do maści

z euceryną wodnych roztworów witaminy A –

pomimo wysokiej liczby wodnej, w przypadku

użycia części euceryn w trakcie przechowywania

obserwuje się brak homogenności i rozdział faz.

Powodem destabilizacji układu jest niezgodność

emulgatorów [6].

W związku z tą sytuacją nastąpiła konieczność

standaryzacji. W roku 2013 opracowana została

monografia farmakopealna podłoża – euceryny (FP

IX, supl. 2013). Nazwa Eucerin® jest jednak chro-

niona patentem i dlatego monografia euceryny

nie mogła być umieszczona w farmakopei pod

tą nazwą. W efekcie, podłoże i jego właściwości

zostały opisane w dwóch monografiach (część

narodowa FP): Maść eucerynowa I oraz Maść

eucerynowa II. Porównanie składu obu farma-

kopealnych podłoży przedstawiono w tabeli 1

(patrz strona po prawej).

Skład maści eucerynowej I jest zgodny z Far-

makopeą Niemiecką, natomiast maść eucerynowa

II była przez lata szeroko stosowana w Polsce.

Oba podłoża farmakopealne są równocenne

i dostępne.

Euceryna zaliczana jest do podłoży bezwod-

nych, absorpcyjnych (emulgujących wodę). Użycie

jednocześnie dwóch emulgatorów, odpowiednio

alkoholu cetostearylowego i alkoholi z lanoliny

(eucerytu) lub alkoholu cetylowego i cholesterolu

(podstawowego alkoholu sterolowego w lanoli-

nie), pozwala na wprowadzenie większej ilości

fazy wodnej z utworzeniem trwałego układu

o charakterze emulsji w/o. Liczba wodna podłoży

farmakopealnych wynosi co najmniej 300 (FP X),

a w praktyce w granicach od ok. 400 do 700.

Jeżeli euceryna jest składnikiem leku receptu-

rowego, farmaceuta ma obowiązek użycia jednego

z tych podłoży. Niewłaściwe jest użycie w takim

przypadku podłoża, które nie zostało oznaczone

przez producenta jako zgodne z Farmakopeą Pol-

ską. Około połowa obecnych aktualnie na rynku

podłoży o nazwie „euceryna” nie odpowiada

maści eucerynowej I lub maści eucerynowej II,

lecz takie podłoża można użyć tylko wtedy, gdy

lekarz wyraźnie zaznaczy, że podłożem ma być

„euceryna” wskazanego producenta.

Ważne jest więc, aby na opakowaniu euceryny

umieszczana była przez producenta informacja,

że produkt odpowiada wymaganiom FP X (lub

wkrótce FP XI), z odniesieniem do monografii

maści eucerynowej I lub II. W przypadku wska-

zania przez lekarza innego podłoża farmaceuta

musi odnotować jego szczegółowy skład (należy

wykluczyć podłoża o nieznanym pełnym składzie

jakościowym).

Piśmiennictwo1. Bauer K.H., Fröming K.H., Fűhrer C.: „Technologia postaci leku z elementami biofarmacji”,

MedPharm, Wrocław 2012.

2. Koskowski B.: „Receptura, czyli prawidła przepisywania i sporządzania leków”, Nakładem Księgarni Trzaska, Evert i Michalski, Warszawa 1946.

3. Supniewski J.: „Receptura”, PGZG w Gdańsku, Gdańsk 1948.

4. Modrzejewski F.: „Farmacja stosowana”, PZWL, Warszawa 1971.

5. Kibbe A.H. (ed.): „Handbook of pharmaceutical excipients”, 3rd ed., American Pharmaceutical Association and Pharmaceutical Press, Washington 2000.

6. Szymańska E., Winnicka K.: “Euceryna eucerynie nierówna”, Bez recepty, 2014, 12: 24–27.

Maść eucerynowa I*

(maść z alkoholami z lanoliny)

Maść eucerynowa II

(maść cholesterolowo-cetylowa)

Alcohol cetylicus et stearylicus ................... 0,5 cz.

Alcoholes adipis lanae ................................ 6,0 cz.

Vaselinum album ..................................... 93,5 cz.

Alcohol cetylicus ......................................... 3,0 cz.

Cholesterolum ............................................. 2,0 cz.

Vaselinum album ..................................... 95,0 cz.

Tabela 1. Skład maści eucerynowej I i II (FP X, Monografie Narodowe)

*Skład Maści eucerynowej I jest zgodny z DAB

LUCyNA WOLNIAK, MAŁGORZATA SZNITOWSKAKATEDRA I ZAKŁAD FARMACJI STOSOWANEJ,

GDAńSKI UNIWERSyTET MEDyCZNy

WARTO WIEDZIEć WARTO WIEDZIEć


Chłoniaki to nowotwory układu chłonnego, związane są z niekontrolowanym

rozrostem zmienionych limfocytów – komórek układu odpornościowego.

To nowotwory chemiowrażliwe. Potrafią wytwarzać mechanizmy prowadzące

do oporności na leczenie. Szybkie i właściwe rozpoznanie chłoniaka oraz wdrożenie

prawidłowego leczenia onkologicznego stwarza pacjentom szanse na wyleczenie

lub wieloletnią stabilizację procesu. Wyróżnia się kilkadziesiąt rodzajów chłoniaków,

które różnią się dynamiką procesu chorobowego oraz rokowaniem. Najprościej

dzielimy je na dwie grupy: chłoniaki ziarnicze oraz chłoniaki nieziarnicze.

Chłoniaki

Epidemiologia

Chłoniaki są najczęstszymi nowotworami

układu hematopoetycznego, trzecim, co do czę-

stości występowania nowotworem wieku dziecię-

cego, szóstym u osób dorosłych. Mogą pojawić się

w każdym wieku, ale zdecydowanie częściej

rozpoznaje się je u osób starszych. W związku

ze starzeniem się społeczeństwa, oraz degradu-

jącym organizm wpływem środowiska, w którym

żyjemy, liczba nowych rozpoznań chłoniaków

znacząco rośnie. Zachorowania na chłoniaki

stanowią ok. 6 % zachorowań na wszystkie nowo-

twory złośliwe1.

Chłoniaki nieziarnicze są ósmą przyczyną

zachorowań na nowotwory na świecie u mężczyzn

i jedenastą u kobiet. Szacuje się, że chłoniaki te

diagnozuje się rocznie u ponad 420 000 osób2,

w Polsce ok 14 000.

Objawy

Objawy chłoniaka są niespecyficzne i naj-

częściej przypominają infekcje (przeziębienie).

W konsekwencji tego nowotwór często jest roz-

poznawany dopiero w wysokim stopniu zaawan-

sowania. Do najczęściej występujących objawów

zalicza się:

niebolesne powiększenie węzłów chłonnych \

szyjnych, pachowych, pachwinowych

lub w innych umiejscowieniach,

gorączkę, \

osłabienie, \

znaczną utratę wagi ciała, \

podwyższoną temperaturę bez wyraźnej \

przyczyny,

obfite nocne poty, zwłaszcza nocne, \

długo utrzymujący się kaszel lub duszność, \

uporczywy świąd skóry. \

Przyczyny występowania

Czynniki występowania chłoniaków nie są

ostatecznie poznane. Przyczyn upatruje się w czyn-

nikach środowiskowych i stylu życia: spożycie kon-

serwantów, alkoholu, palenie tytoniu narażanie

na pestycydy, ale również wcześniejsze zakażenie

wirusem HIV, AIDS, choroby autoimmunologiczne,

oraz stosowanie leczenia immunosupresyjnego.

Jedynie kilka procent chłoniaków może mieć

podłoże genetyczne.

Diagnostyka

Wstępne rozpoznanie chłoniaków można posta-

wić po wykonaniu prostych badań diagnostycz-

nych. Wiele może powiedzieć morfologia krwi

i OB. Powinny też być wykonane inne badania

laboratoryjne: enzymy wątrobowe, mocznik,

kreatynina, poziom cukru itp. Ważne jest także

badanie radiologiczne klatki piersiowej, ponieważ

nowotwór zajmuje często węzły chłonne znajdu-

jące się w klatce piersiowej. Dla ustalenia stadium

zaawansowania procesu niezbędne jest wykonanie

1 https://hematoonkologia.pl/info-o-chorobach/chloniaki

2 http://onkologia.org.pl/chloniak-nie-hodgkina-c82-c85/

WARTO WIEDZIEć



węzłów chłonnych po jednej (stadium 1 i 2) lub

po obu stronach przepony (stadium 3), nacieki

w tkankach sąsiadujących (stadium 3), nacieki

na odległe narządy oraz zajęcie szpiku kostnego

(stadium 4).

W leczeniu chłoniaków nieziarniczych z komó-

rek B, w tym najczęstszych podtypach takich

jak przewlekła białaczka limfatyczna, chłoniak

rozlany z dużych komórek B czy chłoniak grud-

kowy standardem leczenia jest kojarzenie z che-

mioterapią przeciwciał monoklonalnych. Nawet

u chorych z zaawansowaną chorobą (stadium

III lub IV) możliwe jest całkowite wyleczenie lub

wieloletnie okresy remisji. Po zakończeniu lecze-

nia I rzutu pacjenci pozostają w obserwacji, by

móc leczenie kontynuować w razie stwierdzenia

nawrotu. U chorych z chłoniakami o małej dyna-

mice, gdzie całkowite wyleczenie nie jest możliwe,

średni czas przeżycia wynosi ponad 20 lat.

W przypadkach chłoniaków opornych roko-

wanie jest niepewne. Nie ma ustalonego stan-

dardowego sposobu postępowania – leczenie

jest indywidualne zgodne ze stanem chorego

i stopniem zaawansowania choroby. Szcze-

gólnie źle przedstawia się sytuacja pacjentów,

z nawrotem / opornością stwierdzaną szybko

(w ciągu kilku miesięcy od zakończonego leczenia).

W takich przypadkach podstawowe znaczenie

mają nowe cytostatyki, takie jak piksantron lub

leki o alternatywnym do chemioterapii mecha-

nizmach działania.

badania tomografii komputerowej klatki piersio-

wej i jamy brzusznej z miednicą, badania szpiku

pobranego z talerza kości biodrowej. W miarę

możliwości wykonuje się inne badania w tym

pozytonowa tomografia emisyjna (PET).

Celem rozpoznania chłoniaka konieczne

jest wykonanie dokładnej diagnostyki histo-

patologicznej. W tym celu pobierany jest chi-

rurgicznie cały węzeł chłonny lub wycinek

z nacieków narządowych do badania patomor-

fologicznego. Metoda rozpoznania na podstawie

biopsji cienkoigłowej z reguły nie jest polecana,

a może być wykonana jedynie w placówkach

medycznych, w których poza zwykłym badaniem

cytologicznym są dostępne bardziej specyficzne

metody diagnostyczne, w tym cytometria, i inne

np. analiza immunofenotypu3.

Leczenie

Podstawowym leczeniem jest wielolekowa

chemioterapia i/lub immunoterapia w skojarzeniu

(u niektórych pacjentów) z radioterapią. U czę-

ści osób stosuje się również konsolidację

z przeszczepem komórek macierzystych szpiku

kostnego. Rodzaj i schemat leczenia jest zależny

od stopnia zaawansowania choroby, czyli zajęcia

Należy tu podkreślić rolę przeciwciał mono-

klonalnych nowej generacji (np. Obinutuzumab),

które, w znacznie większym stopniu od Ritu-

xymabu, aktywują układ immunologiczny

(w leczeniu przewlekłej białaczki limfatycznej czy

chłoniaka grudkowego), przeciwciał sprzężonych

z trucizną komórkową (Brentuximab vedotin),

leków immunomodulujących (Lenalidomid) czy

odblokowujących układ immunologiczny (anty

PD-1, w leczeniu chłoniaka Hodgkina). Terapie

nowej generacji niejednokrotnie są refundowane

jedynie w ramach programów lekowych lub badań

klinicznych skierowane dla wyselekcjonowanej

grupy chorych, a w większości terapie nie są

niestety refundowane przez NFZ.

3 www.przebisnieg.org/chloniaki/diagnostyka-chloniakow

Czynniki występowania

chłoniaków nie są

ostatecznie poznane.

Przyczyn upatruje

się w czynnikach

środowiskowych i stylu

życia. Jedynie kilka procent

chłoniaków może mieć

podłoże genetyczne.

WARTO WIEDZIEć WARTO WIEDZIEć


Z żyCIA GOIA

W duchu tego nadzwyczajnego Jubileuszu

poprowadził nas ks. dr hab. Lucjan

Szczepaniak SCJ, kapłan, lekarz, poeta

– nietuzinkowa osobowość, traktująca swoje

obowiązki kapelana w Uniwersyteckim Szpitalu

Dziecięcym w Krakowie jako misję życiową. Oprócz

homilii wygłosił dwie konferencje, jedną na temat

tajemnicy cierpienia i człowieka cierpiącego,

a w drugiej przypomniał naukę świętego Jana

Pawła II, o tym, że drogą Kościoła jest człowiek

cierpiący. W właśnie w tę drogę Kościoła o. Lucjan

wpisał naszą pracę zawodową – powołanie far-

maceuty. Podkreślił z mocą, że nie tylko poma-

gamy chorym w prowadzonej farmakoterapii, ale

również możemy, a nawet powinniśmy naszym

pacjentom solidarnie towarzyszyć w ich bólach

i troskach na sposób ludzki, niekiedy oferując

także wsparcie duchowo-religijne. Coś z tej „głęb-

szej” służby wybrzmiało w recytowanym przez

ojca Lucjana wierszu (własnym):

W oknie mojego domu stoję

Oczami wyobraźni widzę

Pierwsza Ogólnopolska Pielgrzymka Farmaceutów do Łagiewnik

Idzie ogromny tłum ludzi

Krzyżami obarczeni są wszyscy

Idą dzieci, dorośli, starcy

niosą krzyże ciężkie, małe, sękate

i takie śmieszne plastikowe.

Anioł nietoperz pilnuje, by nikogo nie brakło

Zobaczyłem płaczącego Boga i spytałem

Czy nie ma dla nich ratunku?

Owszem jest – odpowiedział – Bóg

Nadstaw swoje ramiona, a uwolnisz

zmęczonego brata.

Dotykaliśmy także trudnych tematów.

„Tu w sanktuarium – mówił o. Lucjan – zgroma-

dziliśmy się jako grupa zawodowa, która pragnie

żyć zgodnie z zasadami wiary chrześcijańskiej, ale

również jest wierna kodeksowi etyki zawodowej,

dotyczy do tak poważnych kwestii jak autonomia

pracownika służby zdrowia, prawo do sprzeciwu

sumienia wobec procedur niezgodnych z etyką

katolicką, zwłaszcza w odniesieniu do aborcji,

eutanazji dorosłych i dzieci, wspomaganego

W połowie października w roku Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia

wielu farmaceutów, niektórzy wraz z rodzinami, przybyło

do Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Krakowie Łagiewnikach.

w Wojewódzkim Inspektoracie Farmaceutycznym

w Olsztynie Delegatura w Elblągu. Nadzoruje

rynek farmaceutyczny w powiatach braniewskim,

iławskim, nowomiejskim, ostródzkim, mieście

Elblągu i powiecie elbląskim.

Odznaka honorowa dla Inspektora FarmaceutycznegoStarszy inspektor farmaceutyczny mgr farm. Renata Kidawa została odznaczona przez

Ministra Zdrowia Konstantego Radziwiłła odznaką honorową „Za zasługi dla ochrony

zdrowia”. Nadanie odznaki miało miejsce podczas uroczystości związanych

z obchodami XXV-lecia Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej,

które odbyły się 14 grudnia 2017 r. w Warszawie.

Pani Renata Kidawa posiada prawo wykony-

wania zawodu aptekarza oraz specjalizację

z farmacji aptecznej, należy do Gdańskiej

Okręgowej Izby Aptekarskiej. Posiada 30-letni staż

pracy w zawodzie, w szczególności w aptece szpi-

talnej oraz ogólnodostępnej. Od 2008 r. pracuje



samobójstwa, czy regulowania prokreacji. To nas

niepokoi, to powinno nas niepokoić (...). I o tych

niepokojach była mowa, każdy uczestnik mógł

podzielić się swoimi przemyśleniami i doświad-

czeniem na forum.

Przyglądaliśmy się także postaciom świętych

patronów aptekarzy i obejrzeliśmy specjalnie na

tę pielgrzymkę przygotowany film pt. „Świętość

w aptece”. W filmie znalazły się wypowiedzi dusz-

pasterzy:fd ks. bpa Zygmunta Regmunta – prze-

wodniczącego Zespołu Konferencji Episkopatu ds.

Służby Zdrowia i Chorych, ks. Arkadiusza Zawistow-

skiego – Krajowego Duszpasterza Służby Zdrowia,

ks. dra Adama Sikory – asystenta Stowarzyszenia

Farmaceutów Katolickich Polski oraz ks. Wojciecha

Bartoszka – Krajowego Duszpasterza Apostolstwa

Chorych. W kilku zdaniach opowiedzieli oni na czym

według nich polega świętość we współczesnym

świecie i jak może ją realizować farmaceuta pra-

cujący w aptece, w przemyśle, czy też na uczelni.

Odnieśli się także do radości i trudności jakie

mogą pojawić się w realizacji powołania (świę-

tości) farmaceuty. Po czym, naprawdę bardzo

odważni farmaceuci, odpowiadali na pytania:

Jak realizujesz powołanie do świętości pra- \

cując jako farmaceuta? Na czym to polega?

Jakich doświadczasz w pracy radości \

i trudności w realizowaniu powołania

do świętości?

Skąd czerpiesz siły do realizacji tego \

powołania, do pokonywania trudności

zewnętrznych jak i wewnętrznych?

Jak Bóg działa w tym konkretnym \

(zawodowym) wymiarze twojego życia?

Czy zapraszasz Go tam?

Głębokie świadectwa poruszały widza tak,

że nie mógł on pozostać obojętny wobec posta-

wionych pytań. Po projekcji filmu był czas na

dzielenie się wrażeniami, refleksjami, i tym

– jak ta świętość w pracy nam uczestnikom

pielgrzymki na co dzień wychodzi. Niewąt-

pliwie ważnym przeżyciem dla każdego było

wspólne przejście przez Bramę Miłosierdzia

oraz uroczysta Msza św. w intencji całego śro-

dowiska farmaceutów. W sobotę wieczorem

zgromadziliśmy się przy grobie św. Faustyny

na wspólnym czuwaniu. Ku wielkiej radości

– w pierwszym dniu pielgrzymki – ze swoim

błogosławieństwem i ciepłymi słowami przybył

do nas ks. kard. Stanisław Dziwisz, metropolita

krakowski, który objął honorowy patronat nad

całą inicjatywą.

W niedzielę w godzinach rannych nawiedzi-

liśmy Sanktuarium św. Jana Pawła II, a potem

rozważaliśmy Słowo Boże pod przewodnictwem

o. dra Krzysztofa Niewiadomskiego – krakow-

skiego duszpasterza farmaceutów. W południe

w Bazylice Bożego Miłosierdzia uczestniczyliśmy

w Eucharystii w naszych intencjach – uczestni-

ków pielgrzymki – w sumie, w ciągu dwóch dni

przybyło do sanktuarium około 150 farmaceutów.

Z pewnością wyjechaliśmy umocnieni, z nową

nadzieją i nową siłą na przezwyciężanie trudno-

ści. Zapewnił nas o tym o. Lucjan w niedzielnej



Nauczanie receptury aptecznej w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym

W latach wcześniejszych (przed rokiem

2004) przedmiotem wykładanym była

Farmacja stosowana. Wtedy receptura

obejmowała także pracownię galenową i liczyła

135 godz. W wyniku reformy wyodrębniono trzy

przedmioty, które nadal są realizowane w Katedrze

Farmacji Stosowanej: technologię postaci leku,

farmację praktyczną w aptece oraz biofarmację

(ten ostatni – we współpracy z Katedrą Biofarmacji

i Farmakodynamiki).

Obecnie praktyczne zajęcia z receptury aptecz-

nej obejmują 110 godz. dydaktycznych. W trakcie

ćwiczeń studenci zapoznają się z podstawowymi

postaciami leku recepturowego, zaczynając od

postaci płynnych, jak: roztwory, krople, mie-

szanki i zawiesiny, kolejno przechodząc przez

postacie stałe i półstałe: proszki, maści, czopki

i globulki. Poznają różne techniki ich sporzą-

dzania, korzystając z nowoczesnego sprzętu,

m.in.: kapsułkarek i unguatorów. Ostatnim

etapem nauczania receptury na III roku, jest

zapoznanie studenta z recepturą aseptyczną.

Studenci wykonują w warunkach aseptycznych

krople do oczu oraz maści, poznając poprzedza-

jące etapy przygotowawcze, w tym wyjaławianie

sprzętu i składników. W sumie podczas ćwiczeń

z receptury student jest zobowiązany wykonać 36

recept. Wykonanie każdego leku recepturowego

student opisuje w protokole (takie same wzory

protokołów obowiązują studenta na praktykach

zawodowych). Studenci uczeni są także kontroli

wykonanych przez siebie preparatów, np. spraw-

dzają masę leku, czy oceniają pod mikroskopem

wielkość cząstek w zawiesinach. Podsumowaniem

semestru VI z recepturą jest zaliczenie praktyczne,

kiedy studenci sporządzają i opisują wylosowane

trzy leki recepturowe. Jest to warunek zaliczenia

III roku.

homilii: „Każdy pielgrzym przybywający tutaj

chce ogrzać swoje serce przy sercu Boga, pragnie

tego duchowego balsamu i zapewnienia jesteś

potrzebna, jesteś potrzebny, jesteś kochany przez

Boga. Dasz radę, choćbyś szedł ciemną doliną, nie

trać otuchy, nie trać odwagi, nie sam jesteś na

tym świecie, nie sama (...). Niech nasze pielgrzy-

mowanie, dostrzeżone przez Boga, umocni w nas

wiarę. Da siłę męstwa, wiary, nadziei i miłości,

by drugiego człowieka zawsze traktować jak

brata, by nie widzieć w nim wroga, nawet jeśli

nie wyznaje naszych poglądów, by umieć zło

zwyciężać dobrem”.

Mam nadzieję, że nie tylko my sami wróciliśmy

do domów odrobinę przemienieni osobistym

doświadczeniem miłosierdzia Bożego, ale również

razem z nami całe nasze środowisko postąpiło

mały krok do przodu na drodze budowania jed-

ności. Jedność jest nam dzisiaj bardzo potrzebna

w podejmowaniu wspólnych działań, bardziej

skutecznych, na rzecz służby prawdziwemu dobru

pacjenta, całego człowieka cierpiącego, osoby

cielesno-duchowej, a nie „jednostce chorobowej”,

czy też „schorowanemu klientowi”, który miałby

zadowoli się wykupieniem pakietu terapeutycz-

nego i/lub promocyjnego.

Już dzisiaj zapraszamy na kolejną, już

drugą, ogólnopolską pielgrzymkę farmaceutów

tym razem do Matki Bożej do Niepokalanowa

w październiku 2017 roku.

MAŁGORZATA PRUSAK PRZEWODNICZąCA STOWARZySZENIA FARMACEUTóW KATOLICKICH POLSKI

Przed wejściem do sanktuarium. Przemawia ks. dr hab. Lucjan Szczepaniak SCJ.

Nauczanie receptury aptecznej na Wydziale Farmaceutycznym Gdańskiego

uniwersytetu Medycznego, zaczyna się na III roku studiów, w VI semestrze. Teoretyczne

podstawy do pracy w recepturze wykłada prof. dr hab. Małgorzata Sznitowska,

kierownik Katedry i Zakładu Farmacji Stosowanej, na zajęciach, które rozpoczynają

się w semestrze V, poprzedzającym uczestnictwo studentów w ćwiczeniach.

Przedmiot Technologia postaci leku jest prowadzony przez Katedrę przez trzy lata.

Z żyCIA GOIA WARTO WIEDZIEć


Kolejnym kontaktem z recepturą apteczną

w czasie zajęć na Wydziale są ćwiczenia na V roku

(11 godz.), (w ramach przedmiotu Technologia

postaci leku III), których tematyka ma uczyć roz-

wiązywania problemów i wątpliwości związanych

z wykonywaniem poszczególnych postaci leków,

np. wykorzystania w recepturze leków gotowych,

czy nietypowych zapisów recepty.

Swoją wiedzę i umiejętności studenci muszą

potwierdzić w trakcie egzaminu praktycznego,

przeprowadzanego na V roku studiów, podczas

którego wykonują dwa wylosowane leki i opi-

sują ich wykonanie w protokołach. Po zdanym

egzaminie praktycznym mogą przystąpić do

egzaminu teoretycznego z Technologii postaci

leku, obejmującego trzy lata nauki.

Umiejętności praktyczne zdobywane w Kate-

drze i Zakładzie Farmacji Stosowanej, studenci

mają poszerzać o wiedzę teoretyczną zdobytą

zarówno na wykładach, jak i seminariach, podczas

ćwiczeń, a także korzystając z literatury. Podsta-

wową pomocą edukacyjną jest skrypt pt.: „Pod-

stawy receptury aptecznej. Materiały do ćwiczeń

dla studentów farmacji” (patrz: zdjęcie na kolejnej

stronie), pod redakcją dr Moniki Gajewskiej i prof.

Małgorzaty Sznitowskiej. W tworzeniu skryptu

brali udział farmaceuci nie tylko z Gdańskiego

Uniwersytetu Medycznego, ale także Wydziałów

Farmaceutycznych w Bydgoszczy i Białymstoku.

Należałoby nadmienić, że studenci zachę-

cani są też do korzystania z literatury w języku

angielskim. Amerykańskie czasopismo Interna-

tional Journal of Pharmaceutical Compounding

(IJPC) jest poświęcone recepturze i ma wielo-

letnią tradycję, ponieważ w 2017 roku będzie

wydawane już przez dwadzieścia lat. Oprócz

wersji drukowanej czasopisma, można korzystać

także ze stron internetowych: www.ijpc.com

oraz www.CompoundingToday.com, gdzie

podanych jest wiele interesujących i przydat-

nych informacji na temat np. właściwości fizy-

kochemicznych substancji, często potrzebnych

w praktyce recepturowej. Amerykańska recep-

tura apteczna rozwija się bardzo intensywnie

w kierunku personalizacji terapii. Redaktor

naczelny czasopisma IJPC, prof. L. Allen, pisze

z entuzjazmem, że receptura apteczna pomaga

rozwiązywać problem farmakoterapii pacjenta,

dzięki ścisłej współpracy lekarza z farmaceutą,

w oparciu o postępy w nauce („Compounding

pharmacists are problem-solvers! We are wor-

king hand-in hand with physicians and patients

applying our science-based profession in the

care patients. What a profession to be in!”).

Oczywiście ważnym etapem nauki recep-

tury są praktyki wakacyjne. Student zaliczając

przedmiot TPL I na III roku jest dopuszczony

do odbycia miesięcznej wakacyjnej praktyki

zawodowej w aptece ogólnodostępnej. Podczas

praktyki jest zobowiązany do wykonania co

najmniej pięćdziesięciu leków recepturowych

i opisania wybranych trzydziestu z nich. Prak-

tyka trwa 160 godz. dydaktycznych. Podobny

zakres godzinowy obejmuje praktyka na IV roku

realizowana w aptece szpitalnej, gdzie student

powinien wykonać minimum czterdzieści leków

i opisać wykonanie dwudziestu, uwzględniając

różne postacie leku. W zakres studiów (VI rok)

wchodzi także sześciomiesięczna praktyka

zawodowa w aptece, którą student rozpoczyna

po obronie pracy magisterskiej. Obejmuje ona

960 godz. godzin dydaktycznych (360 godz. tego

czasu dedykowane jest recepturze) w okresie od

1 października do 31 marca.

W celu lepszej standaryzacji usługi farmaceu-

tycznej, jaką jest sporządzanie leków w aptece,

będzie opublikowana w następnym wydaniu

Farmakopei Polskiej XI, monografia pt.: „Leki

sporządzane w aptece”. Jest to obszerne opra-

cowanie przygotowane przez Zespół Ekspertów

Komisji Farmakopei. Zapisy będą regulowały

dobrą praktykę receptury aptecznej.

Biorąc pod uwagę intensywne, chociaż nie-

zbyt obszerne godzinowo, zajęcia z receptury

aptecznej pod okiem nauczycieli akademickich

oraz wiele leków wykonywanych pod nadzorem

farmaceutów w aptekach, można stwierdzić,

że student kończący edukację na Wydziale

Farmaceutycznym Gdańskiego Uniwersytetu

Medycznego powinien być dobrze przygotowany

na podjęcie wyzwań recepturowych. Ponadto

zna odpowiednie źródła wiedzy i potrafi z nich

korzystać.

Edukacja studentów na Wydziale Farmaceutycz-

nym w Gdańsku nie byłaby tak efektywna, gdyby

nie wsparcie farmaceutów pracujących w apte-

kach, dlatego w tym miejscu pragniemy gorąco

podziękować za zaangażowanie w proces eduka-

cyjny kierownikom aptek przyjmujących naszych

studentów na praktyki i wszystkim opiekunom

zajmującym się praktykującymi studentami.

„Podstawy receptury aptecznej. Materiały

do ćwiczeń dla studentów farmacji” (Wydawca

Fundacja Pro Pharmacia Futura, Warszawa 2016)

Skrypt jest dostępny w Katedrze i Zakładzie

Farmacji Stosowanej (Wydział Farmaceutyczny

GUMed, al. J. Hallera 107) lub przez sprzedaż

wysyłkową u wydawcy Fundacja Pro Pharmacia

Futura (www.propharmacia.pl).

JUSTyNA PIETKIEWICZ, MAŁGORZATA SZNITOWSKA KATEDRA I ZAKŁAD FARMACJI STOSOWANEJ,

GDAńSKI UNIWERSyTET MEDyCZNy

WARTO WIEDZIEćWARTO WIEDZIEć


Pozycja zawodowa i społeczna

Ekonomiczna ranga zawodu wiąże się z bogac-

twem wynikającym z wykonywania tego

zawodu, nie koniecznie zaś z wykształceniem,

zawody o wysokiej wartości społecznej cechuje

natomiast profesjonalizm i wynikająca z niego

wiedza (szczegółowe wykształcenie w danej dzie-

dzinie), umiejętności i zaangażowanie. Zawody

kupca a współcześniej bankiera wpisują się tutaj

w opinii społecznej w sferę czysto ekonomiczną.

Bogactwo mieszczące daną osobę w grupie

ekonomicznie dobrze sytuowanej z pewnością

nakazuje poważanie tej osoby, liczenie się z jej

zdaniem. Poważanie to wynika często z zależ-

ności finansowej; od osoby zamożnej oczekuje

się bycia mecenasem (sponsorem, darczyńcą).

Bycie darczyńcą podnosi status społeczny w sferę

pozaekonomiczną, ale ściśle z niej wynika. Im

większe wsparcie finansowe ze strony danego

podmiotu tym proporcjonalnie rośnie jego ranga

społeczna.

W aspekcie historycznym ksiądz, lekarz

czy aptekarz cieszyli się wysokim statusem

społecznym nie tylko z powodu majętności, ale

z powodu wykształcenia, które wówczas nie było

tak powszechne i łatwo dostępne. Upowszechnie-

nie szkolnictwa oraz stałe powiększanie się grupy

ludzi z wyższym wykształceniem spowodowało

obniżenie prestiżu tych i wielu innych zawo-

dów przez ich „spowszechnienie” i masowość.

Jednocześnie wyższy status społeczny przestał

być monopolem wybranych grup społecznych.

Poszczególne zawody nie są już same w sobie

prestiżowe choć nadal największym szacunkiem

i zaufaniem cieszą się te związane ze „służbą”

społeczeństwu: lekarz, ratownik, strażak, policja,

wojsko...czy ksiądz (?).

Profesjonalizm w danym zawodzie nie jest

tożsamy z wysokim uznaniem społecznym, nie

nadaje automatycznie prestiżu temu zawodowi;

zawody typowo „fizyczne” choć pozwalają osią-

gnąć dobry status ekonomiczny („dobry fachowiec”

to profesjonalista w swoim zawodzie wart swojej

ceny) nie są postrzegane jako zawody dające

prestiż społeczny, nie mają wartości społecznej,

są fachową usługą.

Wpływ statusu ekonomicznego na zachowania

etyczne oraz jak przekłada się to na postrzeganie

zawodu w społeczeństwie. (nie odmawiam nikomu

prawa do – uczciwego – sukcesu finansowego

choć z drugiej strony w historii wielu przedsię-

biorców, którzy dorobili się fortuny, na którymś

z etapów drogi do sukcesu ekonomicznego można

dopatrzyć się takiej czy innej nieuczciwości).

Znaczna majętność często doprowadza do

sytuacji nie liczenia się z opinią zewnętrzną;

świadomość posiadania znacznych zasobów

finansowych powoduje wykorzystywanie części

tych zasobów do osiągania kolejnych celów na

drodze szantażu, korupcji (zmowa ograniczająca

swobodny dostęp innych podmiotów do danego

dobra, obdarowywanie określonych podmiotów

w zamian za konkretne zachowania) czy presji (np.

presja cenowa – zaniżanie cen, podkupywanie

pracowników wyższą pensją). Osoba jest środkiem

do celu ekonomicznego, jej dobro jest ważne do

momentu, gdy pozwala ten cel realizować.

Również niedostatek pieniędzy zwiększa podat-

ność na szantaż, korupcję i presję i tu osoba jest

środkiem do celu ekonomicznego.

Zarówno bieda jak i bogactwo prowadzą do

tych samych zachowań (skutek działania) – inna

jest jedynie przyczyna i skala. Aby zobrazować na

gruncie aptecznym powyższe zagadnienie posłużę

się przykładem wydawania (sprzedawania) pre-

paratów z pseudoefedryną: jedna apteka wydaje

znaczne ilości (kilkaset jednorazowo) opakowań

z czystej chęci zysku (w świetle prawa (?), legalnie

(?)), wbrew negatywnej ocenie środowiska zawo-

dowego ponieważ w kontekście etyki zawodowej

budzi wątpliwości; inna apteka wydaje kilkanaście

opakowań jednorazowo mając wprawdzie wątpli-

wości etyczne, ale obawiając się o pogarszającą

się kondycję finansową apteki, odmawia jednak

wydania większej ilości nawet kiedy ma nabywcę.

Obecnie wersja bardziej subtelna polega na wyda-

waniu większych ilości preparatów reglamentowa-

nych na wiele paragonów – wchodzenie w konflikt

z pacjentem (klientem ?) będzie źle postrzegane

(przez pacjenta, pracodawcę itd.) grozi też utratą

pracy, zamknięciem apteki. W aptekach lepiej

prosperujących istnieje zasada „zadowalania”

pacjenta i „nie odmawiania” mu.

Pośród wielu czynników

decydujących o pozycji społecznej

osoby wykonującej dany zawód

dwa wydają się szczególnie istotne:

ekonomiczna ranga zawodu dająca

wysoką pozycję społeczną (statut

ekonomiczny, podział na klasy

społeczne) oraz wartość społeczna

zawodu (uznanie danej pracy

za wartościową samą w sobie

dla ogółu społeczeństwa).

WARTO WIEDZIEć

aptekarza

WARTO WIEDZIEć



Pacjenci doskonale wyczuwają sytuację

w jakiej znalazły się (od 10–15 lat) apteki. Czę-

sto mają pełną świadomość, że apteka wyda

lek Rp bez recepty, żeby nie wchodzić w kon-

flikt z pacjentem i nie osłabić i tak malejących

przychodów apteki, nie stracić pacjent a „dla

konkurencji”. Ze względu na nadmierną kon-

kurencję w sektorze aptecznym pacjent staje

się coraz częściej „szantażystą” (świadomym

lub nie) a aptekarz zakładnikiem ekonomii. Czy

mamy prawo twierdzić, że zawsze działamy dla

dobra pacjenta, kiedy nawet nie weryfikujemy

(nie mamy do tego wielokrotnie narzędzi) czy

dany lek jest temu choremu potrzebny i czy jest

stosowany pod kontrolą (na zlecenie) lekarza?

Uprzejmie i z uśmiechem wydajemy lek pełni

troski i życzliwości. Czy takie działanie życzliwe

wobec pacjenta (życzliwe szczerze lub „życzliwe”

ze względu na ekonomię) przydaje naszemu

zawodowi szacunku/prestiżu? Czy świadomość,

że w aptece mogę dostać prawie wszystko o co

poproszę bez dodatkowych pytań nadaje aptece

profesjonalny status?

Czy dobry nauczyciel to nauczyciel wymagający

czy nauczyciel „cool”, z którym można się zawsze

dogadać bo nie stawia żadnych warunków, albo

taki, o którym uczniowie mają przekonanie,

że nie posiada wiedzy z wykładanego przed-

miotu? Czy można edukować społeczeństwo

i „wychować” sobie pacjenta nadając zawodowi

społeczne uznanie? Czy jest możliwe, aby pacjent

postrzegał swojego lekarza czy aptekarza jako

osobę mającą „z założenia” większe kompeten-

cje do diagnozy, oceny terapii i jej doboru? Czy

moje zadowolenie z wykonywanej pracy mierzę

wysokością mojej pensji i odpowiedniego do

tego statusu społeczno-ekonomicznego? Czy jest

dla mnie ważne uznanie mnie przez osoby, dla

których wykonuję moją pracę za osobę godną

zaufania i wzięcie mojej opinii pod uwagę? Co

odczuwam kiedy moja opinia jest pomijana bo

sugestywna, ale czasem przewrotna reklama

czy forum internetowe okazują się silniej prze-

mawiać do pacjenta? Dlaczego moja wiedza nie

przyciąga do apteki po poradę tak wydajnie, jak

reklama przekonuje, że dany produkt jest komuś

„niezbędny i jedyny skuteczny”? Co mogę zrobić,

żeby wzbudzić w pacjencie takie zachowanie jak:

zainteresowanie moją wiedzą/opinią, przekonanie,

żeby weryfikować pozyskane informacje u osoby

wykształconej w danej dziedzinie?

Częściowo odpowiadając na powyższe pytania

ponownie odwołam się do przykładu z pseudo-

efedryną, której wydanie (sprzedaż) została obwa-

rowana ciekawym rozwiązaniem prawnym (tym-

czasowym), do pewnego stopnia proaptecznym

jeśli skupimy się nie na skutku ekonomicznym, ale

na statusie społecznym zawodu – prestiżu wyni-

kającym z nadania naszemu zawodowi pewnej

rangi decyzyjności:

wiek pacjenta – prawo do nabycia leku ma \

osoba dorosła, osoby „młode” mamy prawo

legitymować (powiecie to samo dotyczy

sklepu monopolowego czy wyrobów tytonio-

wych! Zgoda, ale to już daje do myślenia, że

lek może szkodzić, że może być umyślnie

stosowany niezgodnie z przeznaczeniem a to

ma wymiar społeczny, powinien być pozy-

tywnie odebrany przez środowiska nauczy-

cielskie, rodziców itd.)

wydaję jedno opakowanie leku zawierające \

daną substancję czynną – ekonomia woła

„nie” na ten zapis, ale u jego źródła leży

zdrowie i życie – wartość społeczna, etyka;

wpływ tego zapisu na status zawodowy

widzę następująco: co jest łatwo dostępne

nie będzie tak cenione jak produkt, co do

którego istnieją pewne ograniczenia, a są to

ograniczenia bezpośrednio związane z bez-

pieczeństwem farmakoterapii i potencjal-

nymi skutkami ubocznymi przewlekłej tera-

pii. Status „strażnika bezpieczeństwa” nie

zawsze jest widziany pozytywnie – czy jed-

nak wymiar społeczny (bezpieczeństwo) nie

jest tu priorytetem?

Ponieważ wszelka reglamentacja buzi sprzeciw

warto wykorzystać te nowe zapisy prawne do budo-

wania zaufania i szacunku dla zawodu aptekarza

a nie do konfliktu z pacjentem; dlatego ważne

jest, aby odmowa wydania leku była stosownie

umotywowana a jeszcze dalej idąc, aby wydaniu

produktów leczniczych zawierających pseudoefe-

drynę, kodeinę czy dekstrometorfan towarzyszyła

każdorazowo informacja o najważniejszych moż-

liwych skutkach ubocznych oraz podstawowych

przeciwwskazaniach. Skoro chcemy podnieść rangę

zawodu i chcemy być postrzegani jako profesjo-

nalni doradcy wykorzystajmy ten zapis na naszą

korzyść, uświadomijmy pacjentowi, że nabywa

lek potencjalnie groźny, co do którego istnieją

ograniczenia stosowania, zaproponujmy lek alter-

natywny. Jest to taki dobry moment, kiedy pacjent

powinien usłyszeć w każdej aptece, iż kupuje lek

zawierający substancje o potencjalnych efektach

ubocznych oraz istotnych przeciwwskazaniach!

Budowanie pozycji społecznej zawodu to nasza

wspólna troska, nas farmaceutów. O tym, iż zawód

zaczyna być postrzegany jako społecznie ważny

świadczyć będzie w przyszłości obecność apteka-

rza jako zawodu w projektach samorządowych

i państwowych w gronie innych zawodów medycz-

nych. Żeby to nastąpiło musimy udowodnić swoje

kompetencje oraz zainteresowanie sprawami

zdrowotnymi powiązanymi z farmakoterapią i pro-

filaktyką w naszym najbliższym otoczeniu. Musimy

zaistnieć w przestrzeni społecznej, musimy zabie-

rać głos w sprawach związanych ze zdrowiem oraz

wychodzić z inicjatywami, które pokażą aptekarza

nie tylko jako osobę pracującą w aptece, ale zaan-

gażowaną w sprawy zdrowotne swojego otoczenia.

Prestiż nie jest czymś nadanym, trzeba na niego

zapracować. Dobrze płatna praca to tylko część

satysfakcji zawodowej, zazwyczaj przychodzi taki

moment, kiedy oczekujemy jeszcze czegoś więcej,

zauważenia wartości tego co robimy, choć może

tylko się tak mówi...(?).

Z poważaniem, życząc równowagi między

sukcesem ekonomicznym a odbiorem społecznym

zawodu i własnym poczuciem wartości wykony-

wanej pracy.

MGR FARMACJI ALEKSANDRA SZyMURA (RyBNIK, ŚLąSKA OKRĘGOWA IZBA APTEKARSKA)

WARTO WIEDZIEćWARTO WIEDZIEć


Pierwszy tydzień spędziłam w dziale dawek

jednorazowych (Dosis Unitaria), gdzie obser-

wowałam, jak recepty ze zleceniami lekar-

skimi są weryfikowane przez farmaceutów, następ-

nie wprowadzane do programu komputerowego

i rozkładane dla konkretnych pacjentów. Zadanie

farmaceuty polega na sprawdzeniu poprawno-

ści przepisanych leków, ewentualnej korekcie

dawek i zamianie na odpowiednik terapeutyczny.

Przykładowo:

pacjenci z zaleceniem przyjmowania korty- \

kosteroidów wziewnych otrzymują roztwór

chlorheksydyny do płukania jamy ustnej,

aby zapobiec infekcjom grzybiczym jamy

ustnej

u chorego, u którego stwierdzono alergię \

na środki kontrastowe z jodem, należy

sprawdzić, czy wśród przepisanego leczenia

nie ma amiodaronu (w budowie cząsteczki

znajduje się atom jodu)

pacjentom po 75 r ż. otrzymującym antybio- \

tyki eliminowane przez nerki należy spraw-

dzić poziom kreatyniny we krwi, jeśli jest

podwyższony, zmniejsza się dawkę.

lekarz przepisał pacjentowi walsartan, far- \

maceuta zmienia na losartan, ponieważ

zgodnie z ustaleniami tutejszego Komitetu

Terapeutycznego Apteka Szpitalna dyspo-

nuje jedynie tym drugim preparatem.

Pracę znacznie ułatwia i przyspiesza system

przechowywania i automatycznej dystrybucji

dawek jednorazowych Kardex. Apteka posiada

2 „maszyny”, w każdej na 27 półkach znajdują

się szufladki z pojedynczymi dawkami leków (np.

antybiotyki, leki psychotropowe, antyagregacyjne,

na nadciśnienie) w postaci tabletek, ampułek lub

ampułkostrzykawek. W ten sposób nie przecho-

wuje się leków bardzo drogich lub które wyma-

gają trzymania w lodówce. Oryginalne, zbiorcze

opakowania leków do użytku wewnętrznego

i zewnętrznego są przechowywane w porządku

alfabetycznym w dużym magazynie. Numeracja

poszczególnych rzędów, regałów i półek znacz-

nie ułatwia i przyspiesza szukanie. W osobnym

pomieszczeniu składowane są płyny, cytostatyki

oraz preparaty wykorzystywane w żywieniu

poza- i dojelitowym.

Następny tydzień to farmakokinetyka i farma-

kotechnika, czyli odpowiednik polskiej receptury.

Wykonuje się tu pomiary poziomu leków we

krwi, najczęściej jest to kwas walproinowy, lit,

digoksyna, wankomycyna oraz takrolimus. Na pod-

stawie otrzymanych wyników farmaceuta, znając

zakres terapeutyczny poszczególnych substancji

Relacja ze stażu w HiszpaniiDzięki Naczelnej Izbie Aptekarskiej i Sociedad Española de Farmacia Hospitalaria

miałam przyjemność uczestniczyć w Międzynarodowym Programie Staży

Zawodowych dla polskich farmaceutów. We wrześniu br. spędziłam 4 tygodnie

w Aptece Szpitalnej Hospital General universidad de Elche. Wg danych z 2015 roku

szpital ten dysponuje 392 łóżkami, apteka zaś wydała ponad 1 mln dawek dla

ponad 12 tys. pacjentów, ponadto przygotowano tu 13 tys. dawek cytostatyków.

WARTO WIEDZIEć



leczniczych oraz poziom kreatyniny chorego,

korzystając z programu komputerowego, może

w razie potrzeby zaproponować zmianę dawko-

wania. Wykrywa się tu także obecność substancji

odurzających w moczu. Receptura nie jest tak

rozwinięta jak w Polsce, nie przygotowuje się

dużych ilości preparatów, ale zawierają zupełnie

inne substancje aktywne. Są to na przykład:

zawiesina doustna z karbamazepiną \

(40 mg ml) lub labetalolem (10 mg / ml),

syrop z wyciągiem z ipekakuany (emetyna \

22 mg / 15 ml),

roztwór z deksametazonem (0,5 mg / 5 ml) \

do płukania jamy ustnej.

Spotkałam się też z dobrze znaną maścią

z witaminą E na bazie wazeliny pakowaną w tuby

aluminiowe oraz proszkami z wapniem i fosfora-

nami w kapsułkach twardych. Warto wspomnieć

o kroplach do oczu na bazie własnej surowicy

krwi pacjenta, które stosowane są w różnego

typu patologiach i uszkodzeniach powierzchni

gałki ocznej. Inny ciekawy preparat to roztwór

mikofenolanu mofetylu o działaniu immunosupre-

syjnym zapobiegający odrzuceniu przeszczepio-

nego narządu. Na rynku istnieje gotowy preparat

handlowy w postaci proszku do sporządzania

zawiesiny doustnej. Po rozpuszczeniu w wodzie

i rozdozowaniu do strzykawek o pojemności 5 ml

został on podany pacjentce przez sondę.

W kolejnym tygodniu obserwowałam, jak

funkcjonuje dział opieki nad pacjentem ambu-

latorium. W jednostce tej opieka farmaceutyczna

zapewnia prawidłowe, bezpieczne i skuteczne

stosowanie leków przy jednoczesnym zmniejsze-

niu zachorowalności i śmiertelności spowodowa-

nych niewłaściwym ich użyciem oraz w efekcie

ograniczenie kosztów. Wg przyjętych kryteriów

pacjent „zewnętrzny” to chory nie przebywający

w szpitalu i przyjmujący leki niedostępne w aptece

otwartej. Należą do nich preparaty stosowane

w lecznictwie zamkniętym, wymagające szczegól-

nego nadzoru, sprowadzane z zagranicy lub z tzw.

listy MAISE (hiszp. Medicamentos de Alto Impacto

Sanitario y Económico – leki o dużym znaczeniu

zdrowotnym i ekonomicznym). W aptece szpitala

w Elche najczęściej wydawane są (maksymalnie

na 3 miesiące terapii):

leki biologiczne (golimumab, adalimumab, \

etanercept) na RZS, łuszczycowe zapalenie

stawów, choroby zapalne jelit,

darbopoetyna w przypadku niedokrwistości \

wywołanej chemioterapią lub przewlekłą

niewydolnością nerek,

leki przeciwnowotworowe (kabecytabina \

w nowotworze piersi i jelita grubego),

interferon \ β przy stwardnieniu rozsianym,

leki antyretrowirusowe dla zakażonych wiru- \

sem HIV.

Ostatni tydzień był poświęcony żywieniu

i cytostatykom. Na pracownię leku jałowego

składa się przestronne pomieszczenie przy-

gotowawcze, oddzielone od właściwego biura

szybą, a komunikację umożliwia mikrofon. Stąd

przechodzi się do śluzy czystej, a następnie do

dwóch boksów, w jednym przygotowuje się

żywienie pozajelitowe, a w drugim leki onko-

logiczne. Obserwowałam, jak farmaceuta na

WARTO WIEDZIEć



podstawie historii choroby pacjenta, przyjmo-

wanych leków, analizy badań krwi, pomiarów

poziomu glukozy i diurezy ustala skład mie-

szaniny do żywienia pozajelitowego dla doro-

słych oraz przelicza przy pomocy programu

komputerowego zadany przez lekarza skład

na taką mieszaninę dla noworodków. Worki

wykonywane są ręcznie przez pielęgniarkę,

dla dorosłych stosuje się metodę grawitacyjną,

a dla dzieci strzykawki. Dziennie ich liczba nie

przekracza 10. Ponadto aktywuje się worki

przemysłowe, tzw. RTU.

W pracowni cytostatyków recepta lekarska

jest weryfikowana, przede wszystkim pod kątem

poprawności dawki, lek wykonuje pielęgniarka,

a następnie wizualnie ocenia go farmaceuta.

Ponadto uczestniczyłam w cyklicznych spotka-

niach farmaceutów, na których omawiano ciekawe

artykuły naukowe oraz prezentacji jednej z firm

farmaceutycznych na temat leku biologicznego

stosowanego w chorobie Crohna.

Staż był fantastycznym doświadczeniem zawo-

dowym, poprawił moją znajomość języka hiszpań-

skiego i znacząco zwiększył wiedzę teoretyczną

i praktyczną dot. farmacji szpitalnej. Wzbogacona

o cenne doświadczenia, nie tylko naukowe, ale

i kulturowe i turystyczne, z zapałem wróciłam

do pracy w Polsce.

MAGDA ZARAZIńSKA

Mamy przyjemność poinformować, że nalewka autorstwa pani

mgr farm. Justyny Raupuk została wyróżniona podczas VI Konkursu Nalewek

Własnej Receptury, który odbył się w Krakowie 24 listopada 2017 roku.

15 listopada odbył się konkurs nalewek

GOIA. W szranki stanęło sześć nale-

wek (dwie przyjechały aż ze Słupska)

Pięcioosobowe jury oceniając: barwę, przejrzy-

stość, zapach i smak dokonało trudnego wyboru.

Konkurencja była silna i poziom bardzo wysoki.

Ostatecznie wygrała nalewka "aroniowa na liściach

wiśni" mgr farm. Justyny Raupuk. Serdecznie

gratulujemy. Duże podziękowania dla Prezesa

Tadeusza Pawełka za udostępnienie sali w stylo-

wych wnętrzach sklepu firmowego Labofarm na

Długim Pobrzeżu. Wszyscy uczestnicy otrzymali

również stylowe upominki od firmy Labofarm.

Zapraszamy za rok.

WARTO WIEDZIEć


Nalewki dobre na wszystko

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia

16 grudnia 2016 roku w sprawie wykazu

substancji o działaniu psychoaktywnym

oraz maksymalnego poziomu ich zawartości

w produkcie leczniczym, stanowiącego ogra-

niczenie w wydawaniu produktów leczniczych

w ramach jednorazowej sprzedaży nie wiąże

się z koniecznością przeliczania zawartości czy-

stej substancji psychoaktywnej znajdującej się

w danym związku chemicznym. Rozporządze-

nie to ma ułatwić pracę farmaceuty, który nie

musi posiłkować się znajomością masy molowej.

Według przepisów rozporządzenia, bez względu

Porady prawne– pytania i odpowiedzi

W odpowiedzi na zapytania odnośnie wątpliwości odnośnie przepisów

prawa dotyczących ograniczeń w wydawaniu z aptek produktów leczniczych

zawierających substancje o działaniu psychoaktywnym takich jak pseudoefedryna,

dekstrometorfan i kodeina uprzejmie informuję co następuje.

Fot.

© O

lga

yast

rem

ska

| D

epos

itph

otos

.com

Z dniem 6 lutego 2017 r. mija termin prze-

widziany na dostosowanie do wymogów

Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia

7 lipca 2016 roku w sprawie wydawania zezwoleń

na obrót hurtowy środkami odurzającymi, sub-

stancjami psychotropowymi lub prekursorami

kategorii 1.

Rozporządzenie wskazuje, że zgodnie z wyma-

ganiami ww. rozporządzenia apteka może zamó-

wić niżej wymienione produkty wyłącznie na

podstawie zapotrzebowania, zgodnie ze wzorem

określonym w rozporządzeniu, złożonego do

hurtowni farmaceutycznej.

Obowiązkowi temu podlegają obecnie nastę-

pujące grupy produktów:

środki odurzające grup I-N i II-N, \

substancje psychotropowe grupy II-P, \

środki odurzające grupy III-N (łącznie \

z produktami leczniczymi o kategorii

dostępności OTC),

substancje psychotropowe grup III-P i IV-P. \

Warto tu zwrócić uwagę, że powyższy obo-

wiązek do tej pory dotyczył wyłącznie środków

odurzających grup I-N i II-N oraz substancji psy-

chotropowych II-P.

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdzia-

łaniu narkomanii (Dz.U. 2005 nr 179 poz. 1485)

określa szczegółowo, jakie substancje znajdują się

w grupie III-N oraz grupach III-P i IV-P.

W praktyce zmiana ta oznacza, że na liście

leków objętych obowiązkiem składania zapo-

trzebowania znajdą się tzw. „stare psychotropy”

(przechowywane pod kluczem w aptece) oraz

następujące produkty lecznicze z grupy III-N:

Antidol 15; Ascodan; Dafalgan Codeine; Efferalgan

Codeine; Herbapini; Neoazarina; Nurofen PLUS;

Reasec; Sirupus Pini compositus; Solpadeine –

wszystkie postacie; Talvosilen; Talvosilen Forte;

Thiocodin – wszystkie postacie.

Warto również zaznaczyć, że, poza obowiązkiem

składania zapotrzebowania, zmiana w przepisach

nie nakłada na aptekę żadnych dodatkowych obo-

wiązków. Rozporządzenie dotyczy tylko i wyłącznie

podmiotów prowadzących obrót hurtowy. Apteki

nadal obowiązuje Rozporządzenie Ministra Zdro-

wia z dnia 11 września 2006 r. w sprawie środków

odurzających, substancji psychotropowych, pre-

kursorów kategorii 1 i preparatów zawierających

te środki lub substancje oraz Rozporządzenie

Ministra Zdrowia z dnia 27 lutego 2012 r. w spra-

wie szczegółowych warunków i trybu postępo-

wania ze środkami odurzającymi, substancjami

psychotropowymi i prekursorami kategorii 1,

ich mieszaninami oraz produktami leczniczymi,

zepsutymi, sfałszowanymi lub którym upłynął

termin ważności, zawierającymi w swoim składzie

środki odurzające, substancje psychotropowe lub

prekursory kategorii 1.

Obrót środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi

na rodzaj soli w jakiej występują kodeina, pseu-

doefedryna i dekstrometorfan w produktach

leczniczych, zawartość tych substancji czynnych

w jednorazowo wydawanym opakowaniu nie

może przekraczać maksymalnych zawartości

tych substancji we wszystkich występujących

solach, włączając w to sole estrów, eterów i izo-

merów wskazanych w załączniku, czyli 720 mg

dla soli pseudoefedryny, 240 mg dla soli kodeiny

i 360 mg dla soli dekstrometorfanu, które są

przedmiotem jednorazowej sprzedaży. Informa-

cja ta jest zawarta w treści tabeli w załączniku

do ww. rozporządzenia.

WARTO WIEDZIEć



Prof. dr hab. Wiesław Sawicki jest far-

maceutą, absolwentem Gdańskiego

Uniwersytetu Medycznego z roku 1983,

uczniem wybitnego technologa postaci leku

ś.p. Prof. Stanisława Janickiego. Tytuł profe-

sora uzyskał w roku 2011. Od 2010 roku pełni

funkcję kierownika Katedry i Zakładu Chemii

Fizycznej.

Przez 14 lat pełnił funkcję prodzie-

kana i dziekana (2008–2016) Wydziału

Farmaceutycznego z OML. W tym czasie Wydział

uzyskał prestiżowe dla polskiej nauki wyróżnie-

nia. W lipcu 2012 r. na okres 5 lat status Krajo-

wego Naukowego Ośrodka Wiodącego (KNOW).

Natomiast w 2012 r. kategorię naukową A+.

W ogólnopolskich wyborach do Central-

nej Komisji prof. Wiesław Sawicki spośród

wszystkich kandydatów profesorów nauk

farmaceutycznych uzyskał największą ilość

oddanych głosów.

Prof. Wiesław Sawicki z Wydziału

Farmaceutycznego z OML, GuMed

wybrany do składu Centralnej

Komisji do Spraw Stopni i Tytułów

w kadencji 2017–2020.

Wyróżnienie dla gdańskiego profesora

OGŁOSZENIA

Szanowna Panimgr farm. Grażyna Mazurowska

W imieniu członków Gdańskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej,

Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej i swoim własnym

pragnę przekazać Pani serdeczne podziękowania za wieloletnią współpracę

z samorządem zawodowym farmaceutów naszego rejonu.

Pani działania

jako Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego

przyczyniały się do piętnowania i eliminowania

wielu patologii na rynku farmaceutycznym,

poprawy jakości udzielanych świadczeń

i zabezpieczania potrzeb zdrowotnych pomorskich pacjentów

oraz wzrostu rangi zawodu farmaceuty.

Łączę życzenia dobrego zdrowia

oraz pomyślności w życiu osobistym i dalszym zawodowym.

GDAńSKA OKRĘGOWA IZBA APTEKARSKA Gdańsk, 11 stycznia 2017 r.

OGŁOSZENIA



Fot.

© D

mit

riy

Shir

onos

ov |

Dre

amst

ime.

com

Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 27 października 2016 r.

1. Powitanie i zatwierdzenie porządku obrad.

Dr n. med. Paweł Chrzan przywitał

uczestników posiedzenia i przedstawił

porządek obrad. Mgr farm. Janina Mańko

złożyła wniosek o wykreślenie punktu 7

z porządku obrad.

Członkowie Rady odrzucili wniosek i podjęli

głosowanie wniosku w sprawie zmiany

brzmienia punktu 7 na dyskusję w sprawie

powołania wiceprezesów GORA.

Zmieniony porządek obrad został przyjęty

jednogłośnie.

2. Przyjęcie protokołu z dnia 18.06.2016 r.

i 27.09.2016 r.

Członkowie GORA przyjęli protokół z dnia

18.06.2016 r. bez poprawek przy jednym

głosie wstrzymującym i z dnia 27.09.2016 r.

z poprawką przy jednym głosie

wstrzymującym.

3. Prawo wykonywania zawodu farmaceuty

i przedłużenie okresu edukacyjnego.

Mgr farm Kamil Dąbrowski przedstawił

wniosek o prawo wykonywania zawodu

Mgr farm. Anna Kalickakierownik biura

Biuro GOIAzwraca się z uprzejmą prośbądo właścicieli i kierowników aptek o:

K O M U N I K A T

Uprzejmie przypominamy o obowiązku dostarczania do biura izby certyfikatów potwierdzających uzyskanie w danym okresie

rozliczeniowym ciągłych szkoleń wymaganej liczby punktów, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2003 r.

w sprawie ciągłych szkoleń farmaceutów zatrudnionych w aptekach i hurtowniach farmaceutycznych.

(Dz. U. z 2003 r. Nr 132, poz. 1238 z późn. zm.)

zgłaszanie w ciągu siedmiu dni \

wszystkich zmian w zatrudnieniu

magistrów farmacji w aptece,

z podaniem daty rozpoczęcia

lub zakończenia pracy i wymiaru

czasu pracy

podanie numerów telefonów \

komórkowych kierowników aptek

ogólnodostępnych, szpitalnych

i hurtowni farmaceutycznych.



farmaceuty spełniający wymogi formalne

oraz dwa wnioski o przedłużenie okresu

edukacyjnego o dwa lata dla dwóch

członków GOIA.

Członkowie GORA zatwierdzili wnioski

jednogłośnie.

Prawo wykonywania zawodu otrzymali:

Magdalena Chober•

4. Składki członkowskie.

Dr n. med. Paweł Chrzan w imieniu

nieobecnej pani Skarbnik poprosił

o przesunięcie głosowania nad prośbą

członka GOIA w sprawie umorzenia

sześciomiesięcznych zaległych składek

członkowskich na następną Radę.

Członkowie przegłosowali jednogłośnie

wniosek pozytywnie.

5. Opiniowanie kierowników aptek

ogólnodostępnych.

Mgr farm. Anna Kalicka przedstawiła:

dwa wnioski o zaopiniowanie kandydatów •

na kierowników nowopowstałych

aptek ogólnodostępnych,

cztery wnioski o zaopiniowanie zmian •

na stanowisku kierowników aptek

ogólnodostęnych.

Opinie do zezwolenia na prowadzenie

apteki / hurtowni:

Cofnięcie zezwolenia/negatywne opinie: 0

Opiniowanie kierowników: 4 opinie

Członkowie Rady zaopiniowali wnioski

pozytywnie.

6. Dyżury aptek.

Dr n. med. Paweł Chrzan przedstawił

pod głosowanie:

uchwałę nr 1025 w sprawie rozkładu •

godzin pracy i dyżurów aptek ogólno-

dostępnych na terenie Powiatu

Lęborskiego w roku 2016 i 2017.

Uchwałę przyjęto pozytywnie.

7. Dyskusja na temat powoływania

Wiceprezesów GORA.

Dr n med. Paweł Chrzan rozpoczął dyskusję

oddając głos mgr farm. Michałowi Pietrzy-

kowskiemu, który przypomniał dotych-

czasowy sposób wybierania Prezydium

i wiceprezesów GORA i zaproponował spo-

sób na zmianę uchwały nr 981 z dnia

28.11.2015 r. Głos zabrała pani Mecenas Olga

Dragańska-Kruk, która zwróciła uwagę

na potrzebę doprecyzowania regulaminu

wyboru wiceprezesów i osób funkcyjnych

w Prezydium GORA na najbliższym zjeździe.

Podjęto decyzję o głosowaniu uchwały

nr 1026 w sprawie zmiany uchwały nr 981

z dnia 28.11.2015 r., w treści której

zapisano informację o funkcji

I Wiceprezesa przy nazwisku

mgr farm. Michała Pietrzykowskiego.

Prezes Paweł Chrzan zaproponował skład

komisji skrutacyjnej, która rozdała karty

do głosowania.

Członkowie Rady przegłosowali w tajnym

głosowaniu zapis funkcji I Wiceprezesa

i podjęli uchwałę nr 1026 przy jednym głosie

przeciwnym. Protokół Komisji Skrutacyjnej

GORA z dnia 27.10.2016 r. stanowi załącznik

do niniejszego protokołu.

Mgr farm. Paulina Landsberg przedstawiła

prośbę o uzasadnienie wniosków

dotyczących powoływania i odwoływania

wiceprezesów GOIA, które będą składane

przed członkami Rady.

8. Sprawy bieżące, wolne wnioski.


uchwalę Nr 1027 w sprawie sfinansowania

kosztów uczestnictwa członków GOIA biorą-

cych udział w obchodach XXV-lecia

Odrodzonego Samorządu Aptekarskiego

organizowanych przez Naczelną Radę Apte-

karską w Warszawie dnia 9 listopada 2016 r.

Rada przyjęła uchwałę jednogłośnie.

Mgr farm. Michał Pietrzykowski

przedstawił aktualne informację

z Naczelnej Rady Aptekarskiej dotyczące

rozwiązań prawnych odnośnie zmiany

ustawy Prawo Farmaceutyczne.

Po wyczerpaniu spraw bieżących

dr n. med. Paweł Chrzan podziękował

i zakończył posiedzenie GORA.

Protokół z posiedzenia Prezydium Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 9 listopada 2016 r.

1. Powitanie i zatwierdzenie porządku

obrad.

Dr n. med. Paweł Chrzan powitał

wszystkich obecnych oraz przedstawił

porządek obrad, który został

zatwierdzony jednogłośnie.

2. Przyjęcie protokołu z 19.10.2016 r.

Członkowie Prezydium GORA jednogłośnie

zatwierdzili przedstawiony protokół

z 19.10.2016r.

3. Opiniowanie kierowników aptek.

Mgr farm. Anna Kalicka przedstawiła

jeden wniosek o zaopiniowanie kandydata

na kierownika nowopowstałej apteki

ogólnodostępnej oraz trzy wnioski

o zaopiniowanie zmian na stanowisku

kierowników aptek ogólnodostępnych


apteki / hurtowni:

Cofnięcie zezwolenia/ negatywne opinie: 0

Opiniowanie kierowników: 3 opinie

Członkowie Prezydium GORA rozpatrzyli

pozytywnie zgłoszone wnioski

w trybie uchwał.


Nie zgłoszono wolnych wniosków.

Dr n. med. Paweł Chrzan podziękował

przybyłym za obecność oraz zakończył

posiedzenie Prezydium GORA.

RADA RADZIRADA RADZI



Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 22 listopada 2016 r.


obrad.

Dr n. med. Paweł Chrzan przywitał uczestni-

ków posiedzenia i przedstawił porządek

obrad, który został przyjęty jednogłośnie.


Członkowie GORA przyjęli protokół

z dnia 27.10.2016 r. bez poprawek przy

dwóch głosach wstrzymujących.

3. Przedłużenie okresu edukacyjnego.

Mgr farm. Marcin Skrabalak przedstawił trzy

wnioski o przedłużenie okresu edukacyj-

nego o dwa lata. Członkowie GORA

pozytywnie rozpatrzyli wszystkie wnioski.


Mgr farm. Anna Kalicka przedstawiła wnio-

sek członka GOIA w sprawie umorzenia zale-

głych składek członkowskich. Z uwagi na

zasady działania samorządu zapropono-

wano rozłożenie na raty spłaty zaległości

zamiast umorzenia.

Rada przyjęła wniosek jednogłośnie.


ogólnodostępnych, szpitalnej oraz

hurtowni farmaceutycznej.


cztery wnioski o zaopiniowanie •

kandydatów na kierowników nowo-

powstałych aptek, w tym jednej szpitalnej,

dziewięć wniosków o zaopiniowanie •

zmian na stanowisku kierowników

aptek ogólnodostępnych


apteki / hurtowni:


Opiniowanie kierowników: 9 opinii


pozytywnie w trybie uchwał.

Cztery wnioski dotyczące kierowników aptek

ogólnodostępnych i wniosek dotyczący

kierownika hurtowni farmaceutycznej

pozostawiono bez rozpatrzenia i odłożono

do wyjaśnienia występujących wątpliwości.

6. Dyżury aptek.

Dr n med. Paweł Chrzan przedstawił

pod głosowanie:

Uchwałę nr 1028 w sprawie rozkładu •


dostępnych na terenie powiatu tczewskie-

go, którą zaopiniowano pozytywnie,



dostępnych na terenie powiatu braniew-

skiego, którą zaopiniowano pozytywnie,


godzin pracy i dyżurów aptek ogólnodo-

stępnych na terenie powiatu kościerskiego,

którą zaopiniowano pozytywnie.

7. Podjęcie uchwał w sprawie odwołania

i powołania Pierwszego Wiceprezesa GORA.

Dr n med. Paweł Chrzan zaproponował

skład komisji skrutacyjnej powołanej na

potrzeby tajnego głosowania nad Uchwałą

nr 1031. Na wniosek mgr farm. Pauliny

Landsberg Prezes przedstawił powody

i uzasadnienie propozycji odwołania

Pierwszego Wiceprezesa GORA.

Po przeczytaniu uchwały odbyło się

głosowanie. Rada w głosowaniu tajnym nie

przyjęła Uchwały nr 1031. Protokół Komisji

skrutacyjnej stanowi załącznik do

niniejszego protokołu z posiedzenia GORA.

Po zabraniu głosu przez panią Mecenas Olgę

Dragańską-Kruk dr n. med. Paweł Chrzan

zdecydował, po raz kolejny zgłosić uchwałę

w sprawie odwołania ze stanowiska

pierwszego wiceprezesa na najbliższe

posiedzenie Rady.


Mgr farm. Agnieszka Walasik jako przedsta-

wicielka farmacji szpitalnej złożyła prośbę

u udostępnienie pomieszczenia w siedzibie

Izby na spotkania pracowników aptek szpi-

talnych nie pełniących funkcji kierowników.


pod głosowanie kolejną Uchwałę nr 1031

w sprawie zwołania XXVI Okręgowego

Zjazdu Sprawozdawczego w dniu 18 lutego

2017 r. w Hotelu Focus Premium w Gdańsku.

Rada przyjęła uchwałę pozytywnie.

W dalszej kolejności podjęto kolejne

uchwały:

Uchwała nr 1032 w sprawie programu •

XXVI Okręgowego Zjazdu Sprawozdawcze-

go Farmaceutów GOIA,

Uchwałę nr 1033 w sprawie sfinansowania •

kosztów wydania kalendarza GOIA

na rok 2017,

Uchwałę nr 1034 w sprawie sfinansowa-•

nia kosztów przejazdu i pobytu finalistów

I Gdańskiego Konkursu Nalewek na kon-

kurs ogólnopolski do Krakowa,

Uchwałę nr 1035 w sprawie kosztów •

zakupu odkurzacza na potrzeby biura

GOIA w kwocie 900 zł,

Uchwałę nr 1036 w sprawie organizacji •

szkolenia dla farmaceutów członków Izby

dotyczącego zmian w zakresie nowelizacji

ustawy Prawo Farmaceutyczne,

Uchwalę nr 1037 w sprawie sfinansowania •

kosztów uczestnictwa reprezentacji

Gdańskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej

w II Pływackich Mistrzostwach Polski

Aptekarzy odbywających się w Olsztynie,

Uchwałę nr 1038 o przyznanie jednora-•

zowej zapomogi losowej dla farmaceutki

członkini GOIA na kwotę 2200 zł.







Protokół z posiedzenia Prezydium Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 6 grudnia 2016 r.

Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 20 grudnia 2016 r.


obrad.






przyjęli protokół z dnia 9.11.2016 r.

3. Przedłużenie okresu ciągłych szkoleń

farmaceutów.

Mgr farm. Marcin Skrabalak przedstawił

trzy wnioski o przedłużenie okresu ciągłego

szkolenia o dwa lata. Wnioski rozpatrzono

pozytywnie.


Mgr farm. Anna Kalicka przedstawiła do

zaopiniowania dziewięć wniosków na

stanowisko kierownika w nowych aptekach

ogólnodostępnych, siedem dotyczących

zmiany na stanowisku kierownika apteki

oraz jeden wniosek dotyczący kierownik

hurtowni farmaceutycznej. Członkowie

Prezydium pozytywnie przegłosowali

wnioski.

Opinie do zezwolenia na prowadzenie apteki

/ hurtowni:




obrad.



porządek obrad. Pani mgr farm. Janina

Mańko zaproponowała wycofanie

z programu posiedzenia punktu 6

i przesunięcie go na kolejną Radę.

Członkowie Rady przegłosowali pozytywnie

zgłoszony wniosek.



z dnia 22 listopada 2016 r. bez poprawek

przy trzech głosach wstrzymujących się.


Mgr farm. Marcin Skrabalak wnioskował

o przedłużenie okresu szkolenia ciągłego

o dwa lata dla dwóch członków GOIA

5. Dyżury aptek.


projekty uchwał rad powiatów dotyczące

rozkładu godzin pracy aptek

ogólnodostępnych oraz rozkład godzin pracy

aptek funkcjonujących na terenie Gdyni,

które członkowie Prezydium zaopiniowali

w formie uchwał następująco:

Uchwała Nr 1039 – dla powiatu •

starogardzkiego negatywnie,

Uchwała Nr 1040 – dla powiatu •

kartuskiego negatywnie,

Uchwała Nr 1041 – dla Gdyni pozytywnie.•


Dr n. med. Paweł Chrzan poinformował

o odbywającej się w dniach 9–10 grudnia

2016 r. XXIV Konferencji Naukowej Wydziału

Farmaceutycznego z OML Gdańskiego

Uniwersytetu Medycznego połączonej

z Sesją Jubileuszową z okazji 70. urodzin

Prof. dr. hab. Romana Kaliszana oraz

o wniosku dr. hab. Michała Markuszewskiego

– Dziekana naszego Wydziału

Farmaceutycznego z OML o wsparcie

finansowe tej konferencji z przeznaczeniem

na nagrody dla wyróżniających się,

przedstawianych w ramach Sesji, prezentacji

ustnych. Zaproponowano kwotę 700 zł,

która zostanie zatwierdzona na najbliższym

posiedzeniu GORA.

Prezes GORA przedstawił informację

dotyczącą spotkania GIF z wojewódzkimi

inspektorami farmaceutycznymi, prezesami

ORA, okręgowymi rzecznikami odpowie-

dzialności zawodowej oraz przewodniczą-

cymi OSA, które odbędzie się w Warszawie

15 grudnia br.

Dr n. med. Paweł Chrzan zrelacjonował

przebieg V Konkursu Nalewek Własnej

Receptury odbywającego się w Krakowie.

Pierwsze miejsce zdobyła nalewka zaprezen-

towana przez reprezentantkę naszej Izby –

dr. n. farm. Natalię Miękus.

W związku z brakiem wolnych wniosków,

Prezes GORA zakończył posiedzenie.

i o jeden rok dla jednego członka GOIA.

Rada przyjęła wnioski jednogłośnie.

Kolejny wniosek dotyczył skierowania na

przeszkolenie uzupełniające. Mgr farm.

Marcin Skrabalak zaproponował wymiar

20 godzin tygodniowo przez okres sześciu

miesięcy dla wnioskującego. Członkowie

GORA zatwierdzili wniosek jednogłośnie.

4. Opiniowanie wniosków na kierowników

apteki szpitalnej i aptek

ogólnodostępnych.


8 wniosków o zaopiniowanie kandydatów •

na kierowników nowopowstałych aptek

ogólnodostępnych, w tym 2 wnioski

dotyczące kierowników aptek szpitalnych,

9 wniosków o zaopiniowanie zmian •


ogólnodostępnych





apteki / hurtowni:




pozytywnie. W głosowaniu nad jednym

wnioskiem nie brała udziału jedna

farmaceutka, gdyż wniosek ten dotyczył

jej osoby.

5. Dyżury aptek.


pod głosowanie:

uchwałę nr 1042 w sprawie rozkładu go-•

dzin pracy i dyżurów aptek ogólnodostęp-

nych na terenie powiatu malborskiego.

Uchwałę zaopiniowano negatywnie.

uchwałę nr 1043 w sprawie rozkładu •

godzin pracy i dyżurów aptek ogólnodo-

stępnych na terenie powiatu kartuskiego.

Uchwałę zaopiniowano jednogłośnie

negatywnie.


i powołania Pierwszego Wiceprezesa

GORA

– wykreślony.


Dr n med. Paweł Chrzan poddał pod

głosowanie Uchwałę nr 1044 w sprawie

dofinansowania organizacji XXIV Konferencji

Naukowej Wydziału Farmaceutycznego

z OML na kwotę 700 zł. Członkowie

przyjęli wniosek pozytywnie.

Skarbnik mgr farm. Hanna Figurska

przedstawiła problemy kierowników aptek

ogólnodostępnych z zamawianiem

niektórych leków na receptę.

Zaproponowano przygotowanie pisma

do firm farmaceutycznych, producentów

trudnodostępnych preparatów o wyjaśnienie

przyczyn takiego procederu.

Prezes Paweł Chrzan przedstawił bieżące

informacje dotyczące prac nad projektem

nowelizacji ustawy prawa

farmaceutycznego. Poinformował też

o propozycji zorganizowania spotkania

z farmaceutami członkami Gdańskiej

Okręgowej Izby Aptekarskiej na temat

aktualnych kwestii prawnych i zmianach

na rynku farmaceutycznym.




Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 28 grudnia 2016 r.


obrad.





ogólnodostępnych.


pięć wniosków o zaopiniowanie kandyda-•

tów na kierowników nowopowstałych ap-

tek ogólnodostępnych,

jeden wniosek o zaopiniowanie zmiany •

na stanowisku kierownika apteki ogólno-

dostępnej.

Opinie do zezwolenia na prowadzenie apteki

/ hurtowni:


Opiniowanie kierowników: 1 opinia


pozytywnie.

3. Podjęcie uchwał finansowych.

Pan Aleksander Lewandowski – księgowy

GOIA przedstawił realizacją budżetu

za rok 2016. Członkowie Rady

zapoznali się z dokumentem

i podjęli dyskusję na jego temat.


Dr n med. Paweł Chrzan przedstawił pod

głosowanie Uchwałę Nr 1045 w sprawie

pokrycia kosztów wyjazdu przedstawicieli

Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej

na Charytatywny Koncert Noworoczny

Aptekarzy organizowany przez Okręgową

Izbę Aptekarską w Krakowie 7 stycznia

2017 r. Rada przyjęła uchwałę pozytywnie.








obrad.


ków posiedzenia, w tym zaproszonych gości:

Panią mecenas Olgę Dragańską-Kruk, prze-

wodniczącego OSA Pana mgr farm. Marka

Piastowskiego, przewodniczącą Komisji

Rewizyjnej Panią mgr farm. Dorotę

Duchnowską oraz Okręgowego Rzecznika

Odpowiedzialności Zawodowej

Panią mgr farm. Hannę Kuźniar.

Prezes GORA przedstawił porządek obrad,

który został przyjęty przy jednym głosie

wstrzymującym.

2. Przyjęcie protokołów z 20.12.2016 r.

i 28.12.2016 r.


z dnia 20.12.2016 r. jednogłośnie,

a protokół z dnia 28.12.2016 r.

przy jednym głosie wstrzymującym.

3. Przedłużenie okresu ciągłego szkolenia

farmaceutów.


cztery wnioski o przedłużenie okresu

edukacyjnego o jeden rok oraz dwa wnioski

o przedłużenie okresu edukacyjnego o dwa

lata. Członkowie GORA pozytywnie rozpa-

trzyli wszystkie wnioski.


obrad.



obrad, który przyjęto jednogłośnie.

2. Dyskusja nad problemami dotyczącymi

zmian w ustawie Prawo farmaceutyczne

i koniecznością spotkań z posłami.

Podczas dyskusji poinformowano o pozy-

tywnym zaopiniowaniu poselskiego projektu

zmiany ustawy Prawo farmaceutyczne przez

Komisję Zdrowia oraz o odrzuceniu w cało-

ści tego projektu przez Komisję Nadzwy-

czajną do spraw deregulacji. W związku

z przerwą nad procedowaniem w Sejmie


ogólnodostępnych.


siedem wniosków o zaopiniowanie •

kandydatów na kierowników

nowopowstałych aptek,

jeden wniosek o zaopiniowanie zmiany •


ogólnodostępnych



5. Dyżury aptek.


głosowanie Uchwałę nr 1046 w sprawie roz-

kładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych

na terenie powiatu kwidzyńskiego, którą

zaopiniowano negatywnie.


i powołania Pierwszego Wiceprezesa

GORA.

Po wypowiedziach mgr farm. Michała Pie-

trzykowskiego i dr n med. Paweł Chrzana

jednogłośnie powołano komisję skrutacyjną

w składzie: mgr farm. Janina Mańko

i mgr farm. Anna Kalicka. Komisja po tajnym

głosowaniu przeliczyła głosy i stwierdziła,

że oddano 14 ważnych głosów, z czego

7 głosów było za przyjęciem uchwały

w sprawie odwołania Pierwszego Wicepre-

zesa GORA i 7 przeciw podjęciu tej uchwały.

Nie podjęto uchwały w sprawie

odwołania Pierwszego Wiceprezesa GORA.

Protokół Komisji skrutacyjnej stanowi

załącznik do niniejszego protokołu

z posiedzenia GORA.


Podjęto jednogłośnie Uchwałę nr 1047

w sprawie udzielenia pełnomocnictwa radcy

prawnemu Oldze Dragańskiej-Kruk oraz

radcy prawnemu Dariuszowi Knera do

reprezentowania Gdańskiej Okręgowej Izby

Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 10 stycznia 2017 r.

Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 2 lutego 2017 r.

Aptekarskiej w sprawie przeciwko Gemini

Pharm Sp. z o.o.

Postanowiono, że windykacja zaległych

składek będzie rozpoczynać się od rozmowy

farmaceuty posiadającego zaległości z tytułu

nieopłaconych składek członkowskich

ze Skarbnikiem GOIA i Okręgowym Rzecz-

nikiem Odpowiedzialności Zawodowej.

Po wyczerpaniu spraw bieżących dr n. med.

Paweł Chrzan podziękował obecnym za

przybycie i zakończył posiedzenie GORA.

zmian w jakże ważnej dla farmaceutów usta-

wie, stało się koniecznością zorganizowanie

i odbycie spotkań z Posłami na Sejm RP

z województwa pomorskiego i przedstawie-

nie obiektywnych argumentów przemawia-

jących za przyjęciem proponowanych

w poselskim projekcie zmian ustawy Prawo

farmaceutyczne. Spotkania mają się odbyć

w ciągu najbliższych dwóch tygodni.

Po przedstawieniu członkom GORA prezen-

tacji i argumentów do rozmów z Posłami

zostały rozdane materiały. Z racji, że było to

nadzwyczajne posiedzenie GORA, Członko-

wie Rady przychylili się do propozycji

Prezesa poszerzenia programu o sprawy

bieżące i wolne wnioski.





Podjęto następujące uchwały:

Nr 1048 w sprawie rozkładu pracy ap-•

tek ogólnodostępnych na terenie Powia-

tu Sztumskiego, który zaopiniowano ne-

gatywnie,

Nr 1049 w sprawie rozkładu pracy ap-•

tek ogólnodostępnych na terenie Powiatu

Kartuskiego, który również zaopiniowano

negatywnie,

Nr 1050 w sprawie dofinansowania pikni-•

ku edukacyjno-rekreacyjnego GUMed,

Nr 1051 w sprawie dofinansowania Me-•

dycznego Dnia Nauki GUMed,

Nr 1052 w sprawie dofinansowania wy-•

jazdu mgr farm. Michała Marcinkow-

skiego na Mistrzostwa Świata w Karate

Kyokushin.


2 wnioski o zaopiniowanie kandydatów na

kierowników nowopowstałych aptek ogólno-

dostępnych oraz 6 wniosków o zaopiniowa-

nie zmian na stanowisku kierowników aptek

ogólnodostępnych. Członkowie Rady zaopi-

niowali wnioski pozytywnie.





obrad.






przyjęli protokół z dnia 06.12.2016 r.



wnioski o przedłużenie okresu ciągłego


obrad.





Członkowie GORA przyjęli protokół z dnia

2.02.2017 r. bez poprawek przy jednym gło-

sie wstrzymującym.

3. Prawo wykonywania zawodu farmaceuty

i przedłużenie okresu ciągłego szkolenia

farmaceutów.

Mgr farm Marcin Skrabalak przedstawił

cztery wnioski o prawo wykonywania

zawodu farmaceuty spełniające wymogi for-

malne oraz cztery wnioski o przedłużenie

okresu szkolenia ciągłego o dwa lata dla

ośmiu członków GOIA oraz o jeden rok dla

czterech członków Rada przyjęła wnioski

jednogłośnie.

Protokół z posiedzenia Prezydium Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 13 lutego 2017 r.

Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 28 marca 2017 r.

szkolenia o 1 rok oraz trzy wnioski o prze-

dłużenie okresu ciągłego szkolenia o 2 lata.

Wnioski rozpatrzono pozytywnie.



do zaopiniowania pięć wniosków na

stanowisko kierownika w nowych aptekach

ogólnodostępnych oraz osiem wniosków

dotyczących zmiany na stanowisku

kierownika apteki. Członkowie Prezydium

pozytywnie przegłosowali wnioski.


Mgr farm. Michał Pietrzykowski

poinformował o przekazaniu do konsultacji

społecznych projektu ustawy o zmianie

ustawy refundacyjnej. Projekt zawiera wiele

istotnych zmian, które, jeśli wejdą w życie,

będą miały wpływ na politykę lekową.




Mgr farm. Hanna Figurska przedstawiła

2 prośby członków GOIA o rozłożenie spłaty

kwoty zadłużenia na raty. Członkowie Rady

przyjęli prośby pozytywnie.

Skarbnik GORA negatywnie zaopiniowała

aneks do umowy z ASESORE MENAGMENT

Aleksander Lewandowski i członkowie GORA

odłożyli podjęcie decyzji w sprawie aneksu

na termin późniejszy.



7 wniosków o zaopiniowanie kandydatów •


ogólnodostępnych i 3 wnioski dotyczące

aptek szpitalnych,

19 wniosków o zaopiniowanie zmian na •

stanowisku kierowników aptek ogólnodo-

stępnych


pozytywnie.




6. Dyżury aptek.

Dr n. med. Paweł Chrzan przedstawił pod

głosowanie uchwały:

nr 1053 w sprawie rozkładu godzin pracy •

i dyżurów aptek ogólnodostępnych na te-

renie miasta Elbląga, który zaopiniowano

pozytywnie,



renie powiatu sztumskiego, który zaopi-

niowano negatywnie,



renie powiatu kwidzyńskiego, który rów-

nież zaopiniowano negatywnie.




nr 1055 w sprawie sprostowania oczywi-•

stej omyłki w Uchwale Nr 302/2710,

nr 1056 w sprawie przyznania zapomogi •

na dofinansowanie kosztów rehabilitacji

dziecka,

nr 1057 w sprawie przyznania zapomogi •

na dofinansowanie kosztów rehabilitacji,

nr 1058 w sprawie sfinansowania •

uczestnictwa reprezentacji Gdańskiej

Okręgowej Izby Aptekarskiej na VI

Mistrzostwach Polski Okręgowych Izb

Aptekarskich w Piłce Nożnej Halowej,

nr 1059 w sprawie dofinansowania •

Drugich Pomorskich Warsztatów Farmacji

Szpitalnej,

nr 1060 w sprawie przyznania rekompen-•

sat kosztów związanych z uczestnictwem

w posiedzeniach członkom Komisji Rewi-

zyjnej oraz zastępcom Okręgowego Rzecz-

nika Odpowiedzialności Zawodowej,

nr 1061 w sprawie zmiany uchwały nr 585 •

z dnia 18 marca 2008 roku w sprawie

uprawnień Prezydium Gdańskiej

Okręgowej Rady Aptekarskiej,

nr 1062 w sprawie dofinansowania XI Pol-•

skiej Konferencji Chromatograficznej,

nr 1063 w sprawie ufundowania •

nagród książkowych dla absolwentów

Wydziału Farmaceutycznego Gdańskiego

Uniwersytetu Medycznego,

nr 1064 w sprawie przyznanie nagrody •

im. prof. Stanisława Janickiego.

Członkowie GORA przyjęli przedstawione

uchwały.

Prezes GORA przedstawił nowego

pracownika biura panią Aleksandrę

Głowacką oraz poprosił o zatwierdzenie

kwoty wynagrodzenia dla pracowników

biura. Członkowie GORA przyjęli pozytywnie

prośbę.



obecnym za przybycie i zakończył

posiedzenie GORA.


obrad.



porządek obrad, który został przyjęty

jednogłośnie.

2. Przyjęcie protokołu z 13.02.2017 r.

Jednogłośnie przyjęto protokół z 13.02.2017 r.


Mgr farm. Michał Pietrzykowski przedstawił

jeden wniosek o przedłużenie okresu

ciągłego szkolenia o 1 rok, który

rozpatrzono pozytywnie.


Mgr farm. Anna Kalicka przedstawiła do

zaopiniowania dwa wnioski dotyczące

kierowników w nowo otwieranych aptekach

ogólnodostępnych oraz siedem wniosków

dotyczących zmiany na stanowisku

kierownika apteki ogólnodostępnej.

Protokół z posiedzenia Prezydium Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 11 kwietnia 2017 r.

Członkowie Prezydium pozytywnie

rozpatrzyli wnioski.

5. Dyżury aptek.

Podjęto Uchwałę Nr 1066 dotyczącą

negatywnego zaopiniowania projektu

uchwały Rady Powiatu Kartuskiego

w sprawie rozkładu godzin pracy aptek

ogólnodostępnych na terenie powiatu

kartuskiego.



zebranych o powołaniu wspólnego

przedstawiciela ORA do Rady Warmińsko-

Mazurskiego Oddziału Wojewódzkiego

Narodowego Funduszu Zdrowia w Olsztynie

oraz o przekazaniu do Senatu RP ustawy

w sprawie tzw. „AdA”. Przewidywany termin

obrad Senatu w tej sprawie to 20.04.2017 r.






Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 30 czerwca 2017 r.


obrad.




2. Prawo wykonywania zawodu farmaceuty,

przedłużenie okresu ciągłego szkolenia

farmaceutów.

Mgr farm. Kamil Dąbrowski wnioskował

o przyznanie prawa wykonywania zawodu

farmaceuty dla tegorocznych 67 absolwen-

tów. Wnioski rozpatrzono pozytywnie.

Mgr farm. Michał Pietrzykowski wnioskował

o przedłużenie okresu szkolenia ciągłego dla

członków GOIA o rok dla dwóch farmaceutów

i o dwa lata dla kolejnych dwóch

farmaceutów oraz o jeden miesiąc dla

jednego farmaceuty. Rada pozytywnie

rozpatrzyła wnioski.



sześć wniosków o zaopiniowanie kandyda-•

tów na kierowników nowopowstałych ap-

tek ogólnodostępnych,

szesnaście wniosków o zaopiniowanie •

zmian na stanowisku kierowników aptek

ogólnodostępnych, w tym jednej apteki

szpitalnej,

dwa wnioski dotyczące kierowników hur-•

towni farmaceutycznych.


obrad.






farmaceutów.


11 wniosków o prawo wykonywania zawodu

farmaceuty. Wnioski spełniały wymogi for-

malne i zostały jednogłośnie przyjęte przez

członków GOIA.

Członkowie Rady zaopiniowali wnioski pozy-

tywnie z wyjątkiem jednego wniosku, który

nie spełniał wymogów formalnych.

4. Dyżury aptek.





renie Powiatu Chojnickiego, który zaopi-

niowano pozytywnie,



renie Powiatu Puckiego, który zaopinio-

wano negatywnie,



renie Powiatu Sztumskiego, który również

zaopiniowano negatywnie.


Dr n med. Paweł Chrzan poprosił pana Alek-

sandra Lewandowskiego z biura rachunko-

wego o przedstawienie ważnych bieżących

informacji dotyczących finansów i realizacji

budżetu na 2017 rok.

Mgr farm. Justyna Raupuk zabrała głos

w sprawie planów organizacji Dnia Apteka-

rza we wrześniu w Muzeum Historycznym

Miasta Gdańska.



Nr 1070 w sprawie zatwierdzenia kosztów •

spisu z natury za rok 2016,

Nr 1071 w sprawie zatwierdzenia kosztów •

zamówienia druków PRAWO WyKONyWA-

NIA ZAWODU,

Nr 1072 w sprawie organizacji uroczysto-•

ści ślubowania farmaceutów,

Nr 1073 w sprawie dofinansowania orga-•

nizacji konferencji „Cukrzyca- wielozada-

niowe wyzwanie dla farmaceuty XXI wie-

ku”. Rada przyjęła uchwały pozytywnie.

Dr n med. Paweł Chrzan poprosił członków

Rady o zaopiniowanie listy aptek, które speł-

niają wymagania niezbędne do przyjęcia

studentów na sześciomiesięczną praktykę

oraz przedstawił informacje o trwającym

proteście techników farmaceutycznych.

Mgr farm. Michał Marcinkowski

poinformował o nowych zasadach

dotyczących otwierania specjalizacji dla

farmaceutów.

Zatwierdzono wyjazdowe posiedzenie GORA

w dniu 30.06.2017 r.




Wiceprezes przedstawił także wnioski

o przedłużenie okresu szkolenia ciągłego:

jeden o okres 1 roku i osiem o okres 2 lat.

Wnioski zostały jednogłośnie przyjęte.

3 Składki członkowskie.

Mgr farm. Anna Kalicka przedstawiła w imie-

niu pani Skarbnik trzy wnioski w sprawie

zaległych składek członkowskich. Wniosek

o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty został

rozpatrzony pozytywnie, a kolejne dwa

wnioski zostały rozpatrzone negatywnie.

Pan Aleksander Lewandowski poinformował

i przedstawił zmiany prawne dotyczące

Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 10 maja 2017 r.




sposobu księgowania zaległych składek

członkowskich.



dwadzieścia siedem wniosków •

o zaopiniowanie kandydatów na

kierowników nowopowstałych aptek

ogólnodostępnych, z których jeden

rozpatrzono negatywnie,

trzydzieści dwa wnioski o zaopiniowanie •

zmian na stanowisku kierowników aptek

ogólnodostępnych, z których jeden

rozpatrzono negatywnie,

jeden wniosek o zaopiniowanie •

kierownika hurtowni farmaceutycznej,

który rozpatrzono pozytywnie.

5. Dyżury aptek.


głosowanie:

Uchwałę nr 1074 w sprawie określenia •



kwidzyńskiego w roku 2017, który

zaopiniowano negatywnie,

Uchwałę nr 1075 w sprawie ustalenia •

rozkładu godzin pracy i dyżurów aptek


malborskiego na okres od 01.07.2017 r.

do 31.12.2017 r., który zaopiniowano

negatywnie,

Uchwałę nr 1076 w sprawie określenia •




obrad.






wnioski o przedłużenie okresu ciągłego

szkolenia o 1 rok oraz cztery wnioski o prze-

dłużenie okresu ciągłego szkolenia o 2 lata.

Wnioski rozpatrzono pozytywnie.



do zaopiniowania osiem wniosków dotyczą-

cych zmiany na stanowisku kierownika

apteki oraz jeden wniosek dotyczący zmiany

starogardzkiego, który zaopiniowano

pozytywnie.

6. Przyjęcie sprawozdania finansowego za

rok 2016.


sprawozdanie finansowe za rok 2016, które,

po omówieniu przez pana Aleksandra

Lewandowskiego, zostało przedyskutowane

i przyjęte jako Uchwała 1077 przez

obecnych na posiedzeniu członków Rady.


Prezes Paweł Chrzan odczytał i poddał gło-

sowaniu kolejne uchwały:

Uchwałę nr 1078 w sprawie zatwierdzenia •

preliminarza Funduszu Samopomocy

Aptekarskiej GOIA, przyjętą jednogłośnie,


kosztów nowych pieczątek dla biura GOIA,

przyjętą jednogłośnie,


kosztów uczestnictwa prezesa GORA

w VII Bałtyckim Forum Zdrowia, przyjętą

jednogłośnie,


aneksu do umowy a Asesore Menagment

Aleksander Lewandowski, przyjętą przy

jednym głosie wstrzymującym,


aneksu do umowy z Kancelarią Konsens

Dariusz Knera, przyjętą jednogłośnie,


kosztu wykładu podczas szkolenia

„Etiologia występowania kleszczy

i chorób odkleszczowych”, przyjętą

jednogłośnie.

Dyskutowano nad możliwością zmiany

w kwestiach finansowych dla osób

angażujących się w bieżącą działalność na

rzecz samorządu aptekarskiego, a które nie

pobierają wynagrodzenia. Kwestie sporne

zaproponowano rozwiązać na kolejnym

posiedzeniu Rady po przeanalizowaniu

sytuacji prawnej.




Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 26 lipca 2017 r.

kierownika hurtowni farmaceutycznej.

Członkowie Prezydium pozytywnie rozpa-

trzyli wnioski.


Podjęto Uchwałę Nr 1084 dotyczącą nega-

tywnego zaopiniowania projektu uchwały

Rady Powiatu Nowodworskiego w sprawie

rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostęp-

nych na terenie powiatu nowodworskiego.


zebranych o sprawach bieżących GOIA i Pre-

zydium NRA.







obrad.

Dr n. farm. Piotr Migas powitał wszystkich

obecnych oraz przedstawił porządek obrad,

który został zatwierdzony jednogłośnie.

2. Zatwierdzenie protokołu z dnia

26.07.2017 r.

Członkowie Prezydium GORA zatwierdzili

przedstawiony protokół.

3. Przeszkolenie uzupełniające.

Mgr farm. Marcin Skrabalak przedstawił dwa

wnioski farmaceutów o skierowanie na prze-

szkolenie uzupełniające.

Propozycję przeszkolenia na 3 miesiące

i 1 miesiąc członkowie Prezydium przyjęli

jednogłośnie.



dwa wnioski o zaopiniowanie kandydatów •


ogólnodostępnych,

dziesięć wniosków o zaopiniowanie zmian •

na stanowisku kierowników aptek ogólno-

dostępnych.


obrad.



porządek obrad, który został przyjęty

jednogłośnie.

2. Przyjęcie protokołów z dnia 10.01.2017 r.,

28.03.2017 r. i 10.05.2017 r.

Członkowie GORA przyjęli protokoły: z dnia

10.01.2017 r. bez poprawek przy jednym

głosie wstrzymującym, z dnia 28.03.2017 r.

i 10.05.2017 r. bez poprawek jednogłośnie.



farmaceutów.


wniosek o prawo wykonywania zawodu

farmaceuty tegorocznej absolwentki

spełniający wymogi formalne oraz jeden

wniosek o przedłużenie okresu szkolenia

ciągłego o dwa lata dla członka GOIA.

Członkowie GORA pozytywnie rozpatrzyli

przedstawione wnioski.


Mgr farm. Hanna Figurska przedstawiła dwa

wnioski z prośbą o rozłożenie na raty

zaległych składek oraz wniosek

o anulowanie składek kierowniczych dla

Protokół z posiedzenia Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 22 sierpnia 2017 r.

Członkowie Prezydium GORA przyjęli pozy-

tywnie zgłoszone wnioski.

5. Dyżury aptek.

Dr n. farm. Piotr Migas przedstawił:

wniosek w sprawie ustalenia rozkładu •

godzin pracy oraz dyżurów aptek


elbląskiego, który zaopiniowano

negatywnie jako Uchwała nr 1085,

wniosek w sprawie ustalenia rozkładu •

godzin pracy oraz dyżurów aptek


kwidzyńskiego, który zaopiniowano

negatywnie jako Uchwała nr 1086.


Dyskutowano na temat organizacji spotka-

nia dla farmaceutów z okazji Dnia Apteka-

rza. Zadecydowano o wysłaniu drogą sms-

ową informacji do członków GOIA

o planowanej imprezie plenerowej.

Po wyczerpaniu spraw bieżących dr n. farm.

Piotr Migas podziękował przybyłym za obec-

ność i zamknął posiedzenie Prezydium

GORA.

farmaceuty, które członkowie GORA

rozpatrzyli pozytywnie.

Prezes Paweł Chrzan przedstawił uchwalę

nr 1090 w sprawie umorzenia zaległych

kwot składek zmarłych członków GOIA.

Uchwala została przyjęta jednogłośnie.

5. Opiniowanie wniosków na kierowników

aptek i hurtowni farmaceutycznej.


4 wnioski o zaopiniowanie zmian •


ogólnodostępnych,

1 wniosek o zmianę na stanowisku •

kierownika hurtowni.

Członkowie Rady rozpatrzyli wnioski





Nr 1087 w sprawie udzielenia wsparcia •

w postaci zapomogi na dofinansowanie

kosztów rehabilitacji dziecka, przyjęta

jednogłośnie,

Nr 1088 w sprawie sfinansowania •

uczestnictwa reprezentacji Gdańskiej

Okręgowej Izby Aptekarskiej

w VI Żeglarskich Mistrzostwach Polski

Aptekarzy, przyjęta przy 1 głosie

wstrzymującym,

Protokół z posiedzenia Prezydium Gdańskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej w dniu 9 sierpnia 2017 r.




Nr 1089 w sprawie sfinansowania •

uczestnictwa reprezentacji GORA

w IV Ogólnopolskiej Konferencji

Farmaceutycznej z Dniem Aptekarza

w Bydgoszczy, przyjęta jednogłośnie,

Nr 1091 w sprawie sfinansowania kosztów •

uczestnictwa w spotkaniu i szkoleniu or-

ganizowanym przez Naczelną Izbę Apte-

karską dla skarbników i księgowych OIA

oraz Przewodniczących Komisji Rewizyj-

nych, przyjęta jednogłośnie.

Poinformowano, że podczas nawałnicy

11–12 sierpnia br. nie ucierpiały apteki ani

punkty apteczne z terenu GOIA.

Prezes Paweł Chrzan przedstawił propozycję

zaktualizowania uchwały dotyczącej

wynagrodzenia dla Wiceprezesa GOIA.

Mgr farm. Michał Pietrzykowski wyraził

swoje wątpliwości co do możliwości

prawnych Rady w tej kwestii i zaproponował

obecnym na posiedzeniu członkom GORA

analizę dotyczącą zasadności podejmowania

takiej uchwały. Wątpliwości dotyczyły

kwestii proceduralnych. Mgr farm. Janina

Mańko zauważyła potrzebę spokojnego,

merytorycznego przedyskutowania spraw

wynagrodzenia dla wiceprezesów w gronie

wszystkich członków GORA.

Mgr Michał Pietrzykowski zaproponował

przedstawienie takiej uchwały po

otrzymaniu pozytywnej opinii prawnej w tej

sprawie. Zwrócił także uwagę na brak

wszystkich zainteresowanych członków.

Zaapelował o precyzyjne przygotowanie

uchwały i umieszczenie jej jako punktu

w porządku obrad kolejnej Rady.

Zaproponował także ustalenie zakresu

obowiązków dla Wiceprezesów GOIA.

Mgr farm. Michał Pietrzykowski złożył

wniosek o dołączenie ewentualnej

propozycji uchwały do porządku obrad

w kolejnym programie posiedzenia GORA.

W dyskusji ustalono termin spotkania

z Panią Mecenas w tej sprawie.

Mgr Michał Pietrzykowski zaproponował

przedstawienie na kolejnym Zjeździe

Członków Izby sprawy wynagrodzenia dla

osób funkcyjnych Gdańskiej Okręgowej Rady

Aptekarskiej.


projekt Piktorex dotyczący Lekolepki jako

elementu opieki farmaceutycznej i poprosił

o wsparcie inicjatywy patronatem GOIA.

Pani mgr farm. Hanna Kuźniar Okręgowy

Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej

zwróciła uwagę na niewłaściwą obsadę

personelu i małą liczbę magistrów farmacji

w aptekach.

Pani mecenas Olga Dragańska-Kruk

przedstawiła aktualne sprawy Izby,

prowadzone we współpracy z Wojewódzkim

Inspektorem Farmaceutycznym.


Paweł Chrzan podziękował i zakończył

posiedzenie GORA.

RADA RADZI

Spotkanie opłatkowe Rady Gdańskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej

FOTORELACJA



P R Z E G L ą D F A R M A C E u T y C Z N ypaździernik 2016 – styczeń 201888

FOTORELACJAFOTORELACJA

Pani mgr Barbara Gracz urodziła się we Lwowie w 1924 r. Po wojnie

przyjechała wraz z rodziną na Wybrzeże i w Gdańsku uzyskała maturę w liceum

przy ul. Topolowej. Studia w Akademii Medycznej w Gdańsku rozpoczęła

w 1947 r., a w 1951 r. została jej absolwentką. W czasie studiów pracowała

przy odgruzowywaniu ul. Długiej i była jedną z organizatorek powstałej tam

apteki. Po ukończeniu studiów zaczęła w niej pracować. W 1952 r. pracowała

w aptece przy ul. Libermana (obecnie ul. Mickiewicza) we Wrzeszczu. Kolejnym

jej miejscem pracy była apteka przy ul. Leśnej w Oliwie. Kierownikiem tej

apteki był mgr Witold Augustowski (z Wilna). Po odejściu p. Augustowskiego na

emeryturę została kierowniczką tej apteki i pełniła tę funkcję do emerytury.

Ja pracowałam w tej aptece, pod jej opieką przez dziesięć lat (w latach 70–80).

Zapamiętałam Panią Barbarę jako niezwykle kompetentną zwierzchniczkę, a przy

tym osobę sympatyczną i miłą zarówno dla pacjentów jak i personelu. Po przejściu

na emeryturę utrzymywałam z nią stały kontakt i często ją odwiedzałam.

Ostatni raz kilka dni przed śmiercią. Przeżyła 92 lata i do końca zachowała jasność

umysłu i pogodę ducha.

TERESA MUSIAŁOWA

Wspomnienie

Z głębokim smutkiem i żalem zawiadamiamy, że dnia 18 sierpnia 2016 r. zmarła

Śp. mgr farm. Jolanta GrzegorzewskaUroczystości pogrzebowe odbyły się 24 sierpnia 2016 r.

na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku.Nasza Koleżanka pracowała w Aptece Szpitalnej

w Starogardzie Gdańskim – Kocborowieoraz w aptekach otwartych na terenie Trójmiasta,

służąc pomocą wielu pacjentom i współpracownikom.Rodzinie oraz Najbliższym

przekazujemy wyrazy współczucia.

Koleżanki i Koledzy

Szczere wyrazy współczuciaz powodu śmierci

Pana mgr farm. Łukasza Drewnowskiegomęża i ojca

dla Pani mgr farm. Danuty Drewnowskiej i Pani mgr farm. Anny Falk

– przekazuje w imieniu samorządu oraz pracowników biura GOIA

Prezes GORAPaweł Chrzan

POżEGNANIA



Z wielkim żalem zawiadamiamy, że 3 lipca 2017 r. zmarła nasza koleżanka

Mgr farm. Maria KarczMarysia urodziła się 8 września 1945 r. w Warszawie.

W Gdańsku ukończyła studia farmaceutyczne. Jest absolwentką Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej, rocznika 1970.

Pracowała w aptece więziennej i kilku aptekach w Gdyni. Pomimo swej niepełnosprawności żyła aktywnie zawodowo, towarzysko i społecznie.

Miała apetyt na życie.Postępujące pogorszenie stanu zdrowia spowodowało ograniczenie aktywności społecznej.

Była w grupie założycieli Stowarzyszenia Centrum Ochotników Cierpienia Archidiecezji Gdańskiej. Była również w grupie założycieli Stowarzyszenia

Osób Niepełnosprawnych „Solidarność”w Gdańsku.

W 2015 r. Marszałek Województwa Pomorskiego przesłał na ręce Marysi podziękowanie za działalność na rzecz Stowarzyszenia.

Marysia, dla niektórych Marysieńka żyła dając innym swoją radość i pogodę ducha pomimo cierpienia.

Na cmentarzu żegnało Ją grono przyjaciół i znajomych.Pogrzeb odbył się 7 lipca 2017r. na Cmentarzu Witomińskim w Gdyni.

Żegnaj Marysiukoleżanki i koledzy farmaceuci rocznik 1965-1970

Z przykrością informujemy, że zmarła

mgr farm. Stefania Paulina Gdaniec,

wieloletnia właścicielka i kierowniczka apteki „Ratuszowa” w Gdańsku przy ul. Długiej, opiekunka zbiorów muzealnych PTFarm o/Gdańsk,

uhonorowana za zasługi dla PTFarm medalem im. Ignacego Łukasiewicza.

Msza żałobna odbyła się w Sanktuarium Matki Boskiej Brzemiennej w Gdańsku Matemblewie w sobotę 23 grudnia 2017 r. o godz. 10.00.

Z głębokim żalem informujemy, że w dniu 4 listopada 2016 roku zmarł przedwcześnie

ś.p. kmdr dr hab. inż. Ignacy Glozaprofesor Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni

prorektor tej uczelniwiceprzewodniczący Oddziału Gdańskiego

Polskiego Towarzystwa Akustycznego

Zmarły był wybitnym naukowcem w dziedzinie hydroakustyki,wieloletnim członkiem Polskiego Towarzystwa Akustycznego

i European Acoustics Assotiation,członkiem komitetów organizacyjnych Sympozjów z Hydroakustyki

oraz Komitetu Redakcyjnego rocznika Hydroacoustics.

W Zmarłym straciliśmy wspaniałego Kolegę oddanego Towarzystwui sprawom polskiej akustyki.

Rodzinie Pana Profesora składamy serdeczne wyrazy głębokiego współczucia.

Zarząd i członkowieOddziału Gdańskiego

Polskiego Towarzystwa Akustycznego

Szczere wyrazy współczucia

z powodu śmierci Mamy dla Kierownik Apteki

7 Szpitala Marynarki Wojennej w Gdańsku Oliwie

kmdr ppor. mgr Jolanty Sokołowskiej składają

pracownicy apteki

POżEGNANIA POżEGNANIA



OGŁOSZENIA OGŁOSZENIA

PRZyPOMINAMy,że zgodnie z art. 47 c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.

o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164 poz. 1027)

świadczeniobiorcy, którzy posiadają tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” lub „Zasłużony Dawca Przeszczepu”,

INWALIDZI WOJENNI I WOJSKOWI ORAZ KOMBATANCI MAJą PRAWO

DO KORZySTANIA POZA KOLEJNOśCIą ZE śWIADCZEń OPIEKI ZDROWOTNEJ

oraz usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.

KOMUNIKATZ przyjemnością informujemy,

że Gdańska Okręgowa Izba Aptekarska po podpisaniu z Naczelną Izbą Aptekarską umowy sublicencyjnej na korzystanie z autorskich praw

majątkowych wydała

Poradnik wdrażania systemu HACCP oraz zasad Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP) dla aptek.

Jest on dostępny bezpłatnie w biurze naszej Izby (ul. Batorego 18, Gdańsk). Prosimy kierowników aptek ogólnodostępnych i szpitalnych

o odbiór w siedzibie Izby.

Uwaga!

GOIA przypomina, że zgodnie z art. 92 Ustawy z dnia 6 września 2001 r.

Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.)

W GODZINACH CZyNNOśCI APTEKI POWINIEN Być W NIEJ

OBECNy FARMACEUTA.Prosimy o przestrzeganie powyższego

zapisu prawa.

Gdańska Okręgowa Izba Aptekarska przypomina

O OBOWIąZKU TERMINOWEGO OPłACANIA SKłADKI CZłONKOWSKIEJ

Wpłat można dokonać w biurze izby lub na konto GOIA w ING Bank Śląski w Gdańsku

Nr 17 1050 1764 1000 0022 6767 8650

Zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (tekst jednolity: Dz. U. Nr 136 z 2008 r.,

poz. 856 z późn. zm. ) nieopłacone w terminie składki członkowskie i koszty postępowania w przedmiocie

odpowiedzialności zawodowej podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym

w administracji.

W związku ze zmianą zasad prowadzenia ewidencji księgowania składek członkowskich prosimy o dokładny

opis tytułu dokonywanych wpłat składek członkowskich oraz pożyczek z FSA, a w szczególności: prosimy podawać

okres za jaki jest wpłata, jak również kogo dotyczy (imię i nazwisko).



OGŁOSZENIA

25 listopada w Olsztynie odbyły się

III Pływackie Mistrzostwa Polski

Farmaceutów. Gdańską Izbę repre-

zentowali: Barbara Kwiatkowska, Rafał Kwiat-

kowski i Paweł Chrzan. Występ należy zaliczyć

do udanych, gdyż mimo silnej konkurencji nasi

III Pływackie Mistrzostwa Polski Farmaceutów

reprezentanci w każdym ze swoich startów zaj-

mowali pierwsze miejsca. Serdecznie gratulujemy

i zapraszamy do wzięcia udziału, lub śledze-

nia na megatiming.pl Mistrzostw Polski Lekarzy

i Farmaceutów na 50 m basenie. Odbędą się one

26–28 kwietnia w Dębicy.

Od lewej Paweł Chrzan. Barbara Kwiatkowska, Rafał Kwiatkowski

PO GODZINACH

UWAGA NA ODPISy RECEPT!

Przypominamy, że zgodnie z obowiązującymi zapisami prawa

odpis recepty (§ 8, ust. 4, pkt 11 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich

– Dz.U. 2012, poz. 260, z późn. zm.)

i receptę farmaceutyczną (art. 96, ust. 2 i 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne

tj. – Dz. U. 2008, poz. 271, Nr 45)

wystawić może jedynie farmaceuta.

Takich uprawnień nie posiada technik farmaceutyczny.

PRZyPOMINAMy!Jeżeli recepta lekarska

zawiera wszystkie niezbędne do wystawienia recepty dane podmiotu

i / lub osoby wystawiającej receptę w formie nadruku lub naklejki,

NIE JEST WyMAGANA DODATKOWO PIECZąTKA, WySTARCZy PODPIS WySTAWIAJąCEGO RECEPTę

(§ 3, ust. 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich z dnia 23 grudnia 2011 r.

– Dz. U. Nr 294 z 2011 r., poz. 1739).



Szanowni Państwo,

W imieniu Prezes NRA Elżbiety Piotrowskiej-Rutkowskiej i biura prasowego Naczelnej Izby

Aptekarskiej chcielibyśmy poinformować, iż rozpoczyna się nowy projekt komunikacyjny, po to,

aby wszyscy zainteresowani, prezesi okręgowych izb, członkowie, pracownicy oraz farmaceuci,

z którymi macie Państwo kontakt, mieli bieżący i łatwy dostęp do ważnych informacji z branży

oraz prac samorządu.

Uruchamiany jest newsletter, który raz w tygodniu będzie rozsyłany do wszystkich izb.

Osoby chcące otrzymywać newslettera zapraszamy do zapisania się na stronie

www.nia.org.pl w dolnym prawym narożniku strony.

Kilka wskazówek technicznych.

Aby poprawnie wyświetlić newslettera na komputerach lub na urządzeniach mobilnych typu \

telefon czy tablet, należy włączyć w skrzynce pocztowej odczytywanie obrazów, ponieważ

nie każdy ma tę opcję ustawioną w swoim programie pocztowym. Opcja włączenia obrazów

pokazuje się również po otwarciu maila zazwyczaj w prawym górnym rogu wiadomości.

Większość tematów i artykułów zawartych w newsletterze jest podlinkowana, co oznacza, \

że po kliknięciu na tekst lub przycisk typu „więcej szczegółów” jesteście Państwo przekierowani

na stronę, która zawiera więcej informacji na dany temat.

80-251 Gdańsk-Wrzeszcz ul. Stefana Batorego 18tel. 58 341-62-98 tel./faks 58 341-16-74

Biuro GOIA: poniedziałek–piątek godz. 8–15, środa do godz. 18

W celu umówienia się na spotkanie z prezesem GORA i wiceprezesem GORA należy skontaktować się z biurem Izby GOIA – tel. 58 341-16-74, e-mail: [email protected]

Fot.

© N

ik F

rey

| D

ream

stim

e.co

m)

GOIA przypomina, że radca prawny pełni dyżur w środy w godzinach 16–18. W pozostałe dni robocze istnieje możliwość zadawania pytań drogą e-mailową.



Documents

październik 2016 – luty 2017 ISSN 1426-4102 · Od redakcji Rocznice są zawsze pretekstem do refleksji iRtRfwmv R URp\0 Vcdngvmc0 wszelkiego rodzaju podsumowań. Taki właśnie