On Tap Triet

M«n triÕt häc

C©u hái 1: VËn dông mèi quan hÖ VËt chÊt vµ ý thøc vµo ph©n tÝch

mèi quan hÖ kh¸ch quan vµ chñ quan. ý nghÜa ®èi víi ngêi çn bé hËu cÇn?

§Æt vÊn ®Ò:Mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n cña

triÕt häc. Chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng kh¼ng ®Þnh vai trß quyÕt ®Þnh cña vËt chÊt ®èi víi ý thøc ®ång thêi v¹ch râ sù t¸c ®éng trë l¹i cña ý thøc ®èi víi vËt chÊt. ý thøc do vËt chÊt sinh ra vµ quyÕt ®Þnh, song sau khi ra ®êi, ý thøc cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi nªn t¸c ®éng trë l¹i to lín víi vËt chÊt th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi.

ChÝnh tõ mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc ®É rót ra mèi quan hÖ gi÷a kh¸ch quan vµ chñ quan. Tuy nhiªn kh¸ch quan kh«ng ®ång nhÊt víi vËt chÊt vµ ý thøc kh«ng ®ång nhÊt víi chñ quan.

* Kh¸ch quan: lµ ph¹m trï triÕt häc, dïng ®Ó chØ tÊt c¶ nh÷ng g× tån taÞ kh«ng phô thuéc vµo chñ thÓ, hîp thµnh mét hoµn c¶nh hiÖn thùc, thêng xuyªn t¸c ®éng ®Õn viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu, nhiÖm vô vµ ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña chñ thÓ.

- Nãi ®Õn kh¸ch quan lµ nãi ®Õn tÊt c¶ nh÷ng g× tån t¹i ®éc lËp bªn ngoµi chñ thÓ vµ kh«ng phô thuéc vµo chñ thÓ, bao gåm: T×nh h×nh KQ + §iÒu kiÖn KQ + Kh¶ n¨ng KQ vµ Quy luËt KQ.

+ §iÒu kiÖn KQ: lµ toµn bé nh÷ng çi kh«ng phô thuéc vµo chñ thÓ, hîp thµnh hoµn c¶nh chñ thÓ. §©y lµ c¬ së ®Ó ph©n biÖt víi çi chñ quan. Hoµn c¶nh ®ã t¸c ®éng trùc tiÕp vµo chñ thÓ, chi phèi chñ thÓ.

+ Kh¶ n¨ng KQ: nh÷ng çi cßn lµ mÇm mèng trong çc yÕu tè cña hiÖn thùc, sÏ trë thµnh hiÖn thùc khi cã ®iÒu kiÖn..

+ Quy luËt KQ: lµ çc mèi liªn hÖ tÊt nhiªn. B¶n chÊt cã tÝnh lÆp l¹i trong thÕ giíi.

- Kh«ng ph¶i mäi ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng vµ quy luËt nµo bÊt kú nµo còng lµ kh¸ch quan, mµ chØ cã nh÷ng ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng, quy luËt kh¸ch quan nµo hîp thµnh hoµn c¶nh hiÖn thùc, thêng

xuyªn t¸c ®éng ®Õn mäi ho¹t ®éng cña chñ thÓ x¸c ®Þnh míi ®îc coi lµ ph¹m trï kh¸ch quan.

VÝ dô: Kh¸ch quan trong lÜnh vùc kinh tÕ kh¸c kh¸ch quan trong lÜnh vùc qu©n sù.

* Chñ quan: lµ ph¹m trï triÕt häclu«n ®Æt trong mèi quan hÖ víi ph¹m trï kh¸ch quan, dïng ®Ó chØ tÊt c¶ nh÷ng g× cÊu thµnh phÈm chÊt vµ n¨ng lùc cña mét chñ thÓ nhÊt ®Þnh, ph¶n ¸nh vai trß cña chñ thÓ Êy ®èi víi nh÷ng hoµn c¶nh hiÖn thùc (kh¸ch quan) trong ho¹t ®éng nhËn thøc vµ c¶i t¹o thÕ giíi kh¸ch thÓ.

+ VÒ phÈm chÊt ph¶i kÓ ®Õn phÈm chÊt cña t duy vµ thÓ chÊt cña chñ thÓ.

+ VÒ n¨ng lùc, ®ã lµ søc m¹nh bªn trong cña chñ thÓ, ®îc biÓu hiÖn ra b»ng n¨ng lùc tæ chøc vµ n¨ng lùc ho¹t ®éng thùc tiÔn. Thíc ®o lµ n¨ng xuÊt, chÊt lîng, hiÖu qu¶.

Nh vËy ph¹m trï kh¸ch quan vµ chñ quan kh«ng thèng nhÊt víi ph¹m trï vËt chÊt vµ ý thøc. Ph¹m trï vËt chÊt vµ ý thøc kh¸i qu¸t b¶n chÊt vµ mèi quan hÖ gi÷a hai hiÖn tîng chung nhÊt cña thÕ giíi (vËt chÊt, ý thøc ), cßn hai ph¹m trï kh¸ch quan vµ chñ quan dïng ®Ó kh¸i qu¸t mèi quan hÖ gi÷a thÕ giíi bªn ngoµi víi søc m¹nh bªn trong cña mét chñ thÓ x¸c ®Þnh trong qu¸ tr×nh nhËn thøc vµ c¶i t¹o thÕ giíi ®ã.

Sù kh¸c nhau gi÷a hai cÆp ph¹m trï nµy lµ vËt chÊt-ý thøc kh«ng bao giê ®æi chç cho nhau ®îc, cßn kh¸ch quan-chñ quan cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi, cã nghÜa lµ trong mèi quan hÖ nµy lµ kh¸ch quan, trong mèi quan hÖ kh¸c lµ chñ quan.

Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a kh¸ch quan vµ chñ quanTheo quan ®iÓm cña Chñ nghÜa M¸c-Lª Nin: Kh¸ch quan vµ

chñ quan lµ hai mÆt, hai yÕu tè kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau trong mäi ho¹t ®éng cña mçi chñ thÓ, trong ®ã:

- Kh¸ch quan quyÕt ®Þnh chñ quan: NghÜa lµ kh¸ch quan bao giê còng lµ c¬ së, lµ tiÒn ®Ò, lµ çi gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh. Cã 3 lý do ®Ó kh¼ng ®Þnh:

+ Çc yÕu tè KQ tån t¹i ®éc lËp víi chñ thÓ; lµ céi nguån h×nh thµnh ý thøc,

+ Lu«n t¸c ®éng chi phèi CQ, buéc CQ phaØ nhËn thøc vµ ®Ò ra biÖn ph¸p hµnh ®éng,

+ Ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p hµnh ®éng dùa trªn c¬ së KQ, kh«ng thÓ tuú tiÖn xo¸ bá yÕu tè nào.

Ph©n tÝch:

2

+ T×nh h×nh kh¸ch quan, ®iÒu kiÖn kh¸ch quan, kh¶ n¨ng kh¸ch quan vµ quy luËt kh¸ch quan kh«ng nh÷ng tån t¹i t¹i ®éc lËp víi ý thøc mµ cßn lµ céi nguån n¶y sinh tri thøc, t×nh c¶m, ý chÝ cña chñ thÓ.

+ Ngîc l¹i, chÝnh nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan hîp thµnh hoµn c¶nh m«i trêng sèng vµ ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi vµ chÝnh con ngêi ®· nhËn thøc ®îc sù vËn ®éng cña nh÷ng kh¶ n¨ng vµ quy luËt kh¸ch quan, lµm tiÒn ®Ò ®Ó dù kiÕn kÕ ho¹ch, ph¬ng ph¸p c¶i t¹o kh¸ch quan phôc vô cho môc ®Ých cña m×nh.

VD: Do ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ®¬n vÞ ®ãng qu©n ë ®Þa h×nh rõng nói (rõng nói, niÒu ®Ìo cao), kh¶ n¨ng b¶o ®¶m cña trªn, kh¶ n¨ng khai th¸c t¹in chç lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan chi phèi ®Õn kÕ ho¹ch b¶o ®¶m hËu cÇn cña ®¬n vÞ.

+ Nh vËy kh¸ch quan kh«ng tu©n theo ý chÝ, nguyÖn väng chñ quan cña con ngêi mµ ngîc l¹i ý chÝ nguyÖn väng cña con ng-êi chØ ®¹t ®îc khi nã ph¶n ¸nh ®óng sù vËn ®éng biÕn ®æi cña thÕ giíi kh¸ch quan.Hay nãi mét çch kh¸c: Kh¸ch quan quyÕt ®Þnh nhËn thøc cña chñ thÓ bao gåm c¶ néi dung, n¨ng lùc nhËn thøc vµ quyÕt ®Þnh c¶ nôc tiªu kÕ ho¹ch, biÖn ph¸p hµnh ®éng cña chñ thÓ.

- Chñ quan lu«n cã t¸c ®éng to lín trë l¹i KQ:Thùc chÊt cña vai trß cña nh©n tè chñ quan lµ vai trß cña

con ngêi, thÓ hiÖn 2 yÕu tè c¬ b¶n lµ N¨ng lùc nhËn thøc vµ N¨ng lùc ho¹t ®éng cña chñ thÓ.

- BiÓu hiÖn: 3 v®+ C¶i t¹o KQ theo híng cã lîi cho m×nh,+ TËn dông çc kh¶ n¨ng KQ b»ng çch t¸c ®éng trùc tiÕp

vµo çc tiÒn ®Ò, çc mÇm mèng ®Ó biÕn kh¶ n¨ng ®ã thµnh hiÖn thùc,

+ §iÒu chØnh h×nh thøc t¸c ®éng cña quy luËt KQ theo híng thuËn lîi. *ý nghÜa PP luËn:

- KQ quyÕt ®Þnh CQ v× thÕ trong ho¹t ®éng nhËn thøc vµ thùc tiÔn chóng ta ph¶i t«n träng thùc tÕ KQ-nghÜa lµ ph¶i lu«n xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ KQ, lÊy KQ lµm c¬ së, ph¬ng tiÖn cho hµnh ®éng cña m×nh. Cô thÓ lµ khi xem xÐt ®¸nh gi¸ mét sù vËt, mét ®¬n vÞ, mét con ngêi ph¶I ®¸nh gi¸ ®óng nh nã cã, kh«ng c¾t xÐn, kh«ng thªm bít.

3

Muèn vËy tríc hÕt ph¶i cã lßng trung thùc, cã t¸c phong s©u s¸t tØ mû, chèng chñ quan tuú tiÖn, ®Þnh kiÕn ç nh©n, yªu nhÊn çi tèt, ghÐt nhÊn çi xÊu.

- Ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng CQ chÝnh lµ ph¸t huy tÝnh tÝch cùc n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña ý thøc vµ ph¸t huy vai trß nh©n tè con ngêi trong viÖc vËt chÊt ho¸ nh÷ng tÝnh chÊt Êy.

ý nghÜa ®èi víi ngêi çn bé hËu cÇn: 2 v®. B§HC lµ mét m«n khoa häc do ®ã ®Ó thùc hiÖn tèt nhiÖm

vô cña m×nh ngêi çn bé hËu cÇn ph¶i lÊy hiÖn thùc kh¸ch quan lµm tiÒn ®Ò khi lËp KH b¶o ®¶m hËu cÇn. Nghi· lµ ph¶i g¾n yªu cÇu nhiÖm vô ®¬n vÞ víi ®iÒu kiÖn kh¸ch quan, ph¸t huy n¨ng ®éng chñ quan trong viÖc lËp kÕ ho¹ch vµ triÓn khai thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã ph¶i:

- T«n träng çc quy luËt KQ: + §ã lµ t×nh h×nh KQ: nhiÖm vô trªn giao, thùc tr¹ng qu©n

sè, c¬ së vËt chÊt trang bÞ kü thuËt. + §ã lµ ®iÒu kiÖn KQ: lµ B§HC ë ®Þa h×nh nµo, tr¹ng th¸i

nµo, trong phßng ngù hay tiÕn c«ng, mïa kh« hay mïa ma. + §ã lµ kh¶ n¨ng KQ: kh¶ n¨ng b¶o ®¶m cña trªn, kh¶ n¨ng

gióp ®ì cña ®¬n vÞ ban, cña ®Þa ph¬ng vµ kh¶ n¨ng cña ®¬n vÞ m×nh.

+ Quy luËt KQ: lµ trong nhËn thøc vµ hµnh ®éng cña CBHC ph¶i t«n träng tÝnh kh¸ch quan cña quy luËt lµ mét vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c; nÕu ¸p ®Æt chñ quan sÏ kÐo theo hËu qu¶ thÊt b¹i trong chiÕn ®Êu.

- Ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng chñ quan cña CBHC: + §¸nh gi¸ ®óng vai trß vÞ trÝ çc yÕu tè KQ,+ Qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ cã quan ®iÓm KQ-toµn diÖn-®Æt

trong tr¹ng th¸i vËn ®éng-g¾n thùc tiÔn,+ Tranh thñ triÓn khai ®éi h×nh c¬ ®éng, bµy thÕ trËn, h¹n

chÕ yÕu tè cã h¹i, ®¹t hiÖu suÊt cao,+ Ph¸t huy søc m¹nh tinh thÇn cña CB-CS.

C©u hái 2: Ph©n tÝch nguyªn lý vÒ mèi liªn hÖ phæ biÕn vµ nguyªn lý vÒ sù ph¸t triÓn. ý nghÜa ®èi víi ngêi çn bé hËu cÇn?

§Æt vÊn ®Ò:§©y lµ hai nguyªn lý c¬ b¶n cña phÐp DVBC, nã kh¼ng

®Þnh gi÷a çc SVHT trong thÕ giíi lu«n tån t¹i trong mèi liªn hÖ

4

phæ biÕn t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau t¹o nªn sù vËn ®éng ph¸t triÓn kh«ng ngõng.V× vËy nghiªn cøu hai nguyªn lý nµy cã ý nghÜa rÊt to lín trong xem xÐt, c¶i t¹o çc HTSV trong ho¹t ®éng thùc tiÔn.

1. Nguyªn lý vÒ mèi liªn hÖ phæ biÕn:*Çc quan ®iÓm tríc M¸c:- PhÐp siªu h×nh: çc sù vËt tån t¹i ®éc lËp kh«ng cã liªn hÖ

g× víi nhau. NÕu cã th× chØ lµ sù liªn hÖ hêi hît bªn ngoµi.- CN Duy t©m: chØ thõa nhËn nh÷ng mèi liªn hÖ vÒ tinh

thÇn, t tëng; phñ nhËn çc mèi liªn hÖ trong hiÖn thùc.*Quan ®iÓm triÕt häc M¸c-Lªn Nin:Çc SV, HT cña ThÕ giíi

trong qu¸ tr×nh tån t¹i ®Òu liªn hÖ rµng buéc lÉn nhau, mèi liªn hÖ ®ã lµ kh¸ch quan, phæ biÕn, phong phó nhiÒu vÎ, rÊt phøc t¹p vµ kh«ng ngang b»ng nhau.

- Liªn hÖ: lµ sù rµng buéc, sù t¸c ®éng qua l¹i gi÷a çc SVHT hoÆc gi÷a çc yÕu tè cÊu thµnh SVHT.

- C¬ së cña MLH: XuÊt ph¸t tõ sù thèng nhÊt cña thÕ giíi vËt chÊt.Çc sù vËt hiÖn tîng cña thÕ giíi vËt chÊt ®Òu thèng nhÊt víi nhau ë tÝnh vËt chÊt, lu«n vËn ®éng vµ ph¸t triÓn kh«ng ngõng.

- BiÓu hiÖn: + Kh¸ch quan: çc mèi liªn hÖ vèn cã thuéc çc SVHT, kh«ng

ph¶i do chñ quan cña con ngêi.+ Phæ biÕn: BÊt kú ë ®©u, bÊt kú SVHT nµo, bÊt cø qu¸

tr×nh ph¸t triÓn nµo cña SV chóng ®Òu cã mèi liªn hÖ.+ Phong phó nhiÒu vÎ: ®ã lµ mèi liªn hÖ gi÷a çc SV cïng

lo¹i, kh¸c lo¹i, mèi liªn hÖ gi÷a çc mÆt ®èi lËp bªn trong SV, mèi liªn hÖ vÒ kh«ng gian, thêi gian; MLH chung, MLH riªng.

+ Phøc t¹p: trong nhËn thøc chóng ta cã thÓ hiÓu ®îc mét sè MLH, cßn trong hiÖn thùc çc MLH ch»ng chÞt, ®an xen, th©m nhËp vµo nhau rÊt khã x¸c ®Þnh.

+ Kh«ng ngang b»ng nhau: cã MLH gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh, cã MLH chØ gi÷ vai trß ¶nh hëng.

Ph©n lo¹i: MLH bªn trong-MLH bªn ngoµiMLH c¬ b¶n – MLH kh«ng c¬ b¶nMLH chñ yÕu – MLH thø yÕuMLH trùc tiÕp – MLH gi¸n tiÕp.

Trong ®ã çc MLH bªn trong, c¬ b¶n, chñ yÕu, trùc tiÕp gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh; çc MLH cßn l¹i chØ gi÷ vai trß ¶nh hëng.

5

*ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn:- Nguyªn lý nµy lµ c¬ së ®Çu tiªn gióp cho con ngêi xem xÐt çc

SVHT cña thÕ giíi.- Khi xem xÐt çc SV ph¶i cã quan ®iÓm toµn diÖn trong

tæng thÓ çc MLH.- §i ®«i víi xem xÐt toµn diÖn cÇn x¸c ®Þnh ®óng vÞ trÝ, vai

trß cña tõng MLH ®Ó cã ph¬ng ph¸p gi¶i quyÕt ®óng ®¾n. chèng xem xÐt b×nh qu©n hoÆc tuyÖt ®èi ho¸ MLH nµo ®ã.

2. Nguyªn lý vÒ sù ph¸t triÓn:* VÞ trÝ: lµ mét trong nh÷ng nÒn t¶ng cña PBCDV, cho phÐp

chóng ta hiÓu ®îc khuynh híng chung nhÊt cña sù vËn ®éng lµ ph¸t triÓn ®i lªn.

*Ph©n biÖt vËn ®éng vµ ph¸t triÓn:- VËn ®éng lµ ph¹m trï dïng ®Ó chØ mäi sù biÒn ®æi nãi

chung.- Ph¸t triÓn lµ mét h×nh thøc vËn ®éng nhng theo khuynh h-

íng ®i lªn, SV sau ra ®êi tiÕn bé h¬n sù vËt tríc.* Quan ®iÓm tríc M¸c:- Quan ®iÓm siªu h×nh: Çc SVHT tån t¹i trong tr¹ng th¸i

tÜnh. NÕu cã chØ lµ sù t¨ng gi¶m ®¬n thuÇn vÒ khèi lîng, sè l-îng.

- Q§ Duy t©m: Sù vËn ®éng, ph¸t triÓn cña SV (kÓ c¶ con ngêi) ®Òu do ý chÝ cña thîng ®Õ, chóa trêi.

- CN bi quan vÒ LÞch sö:VËn ®éng lµ vËn ®éng ®Õn chç bÞ tiªu diÖt.

*Quan ®iÓm cña TriÕt häc M¸c-LªNin: Mäi sù vËt trong thÕ giíi ®Òu vËn ®éng biÕn ®æi kh«ng ngõng, chóng chuyÓn ho¸ tõ d¹ng nµy sang d¹ng kh¸c, cã nhiÒu tÝnh chÊt vµ khuynh híng kh¸c nhau nhng ph¸t triÓn ®i lªn lµ khuynh híng chung nhÊt.

- Ph¸t triÓn lµ kh¸ch quan: SVHT tù ph¸t triÓn theo quy luËt, kh«ng ph¶i do chñ quan cña con ngêi.

- Phæ biÕn: Sù ph¸t triÓn ®ã cã ë tÊt c¶ çc lÜnh vùc tù nhiªn, x· héi, t duy.

- §éng lùc cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn: lµ sù thèng nhÊt vµ ®Êu tranh cña çc mÆt ®èi lËp bªn trong SV.

- Ph¬ng thøc, çch thøc cña sù ph¸t triÓn: Lµ tÝch luü dÇn vÒ lîng dÉn tíi biÕn ®æi vÒ chÊt.

6

- Khuynh híng ph¸t triÓn lµ ®i lªn tõ thÊp ®Õn cao, tõ kÐm hoµn thiÖn ®Õn hoµn thiÖn.

*ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn:- Trong nhËn thøc vµ ho¹t ®éng thùc tiÔn ®Ó c¶i t¹o ThÕ giíi

lu«n ®Æt SV trong tr¹ng th¸i vËn ®éng. Ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña sù vËt.

- Nguyªn lý nµy lµ c¬ së thÕ giíi quan ®Ó x©y dùng niÒm tin vÒ sù ra ®êi vµ tÊt th¾ng cña çi míi.

* Liªn hÖ ®èi víi ng êi çn bé hËu cÇn CÇn ph¶i n¾m ch¾c vµ linh ho¹t vËn dông hai quy luËt trªn

trong thùc hµnh nhiÖm vô theo chøc tr¸ch ®îc giao, kÞp thêi b¶o ®¶m çc mÆt hËu cÇn gióp cho ®¬n vÞ hoµn thµnh hiÖm vô, cô thÓ lµ:

- Trong lËp kÕ ho¹ch b¶o ®¶m vµ triÓn khai thùc hµnh ph¶i xem xÐt toµn diÖn çc yÕu tè ¶nh hëng ®Õn viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch nh: NhiÖm vô ®¬n vÞ, kh¶ n¨ng b¶o ®¶m cña cÊp trªn, kh¶ n¨ng cña ®¬n vÞ, kh¶ n¨ng khai th¸c t¹i chç, qu©n sè, t×nh h×nh ®Þa h×nh, thêi tiÕt thuû v¨n, ®êng giao th«ng….t×nh h×nh ®Þch (trong chiÕn ®Êu).Trong ®ã yÕu tè nµo chi phèi nhiÒu, yÕu tè nµo chi phèi Ýt; Ph©n tÝch sù t¸c ®éng, ¶nh hëng víi nhau gi÷a çc yÕu tè. Tõ ®ã tham mu cho chØ huy ®¬n vÞ trong viÖc lËp kÕ ho¹ch b¶o ®¶m mét çch khoa häc vµ hiÖu qu¶ nhÊt, t¹o nªn søc m¹nh cho ®¬n vÞ.

- Thêng xuyªn gi¸o dôc cho ®éi ngò çn bé vÒ ý thøc tr¸ch nhiÖm trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô, tr¸nh biÓu hiÖn tham «, l·ng phÝ. Xem xÐt con ngêi vµ sù viÖc ph¶i toµn diÖn, kh«ng chñ quan ¸p ®Æt; chèng chñ nghÜa b×nh qu©n hoÆc tuyÖt ®èi ho¸ sù viÖc trong t duy cũng nh trong hµnh ®éng.Ph¶i biÕt ph¸t hiÖn, ®Êu tranh ñng hé çi míi, çi tiÕn bé; kiªn quyÕt ®Êu tranh xo¸ bá çi l¹c hËu. Khi gÆp khã kh¨n ph¶i b×nh tÜnh suy sÐt mäi vÊn ®Ò mét çch thÊu ®¸o theo quan ®iÓm ph¸t triÓn ®Ó gióp chØ huy ®¬n vÞ th¸o gì khã kh¨n, bé ®«Þ tin tëng, kh¾c phôc khã kh¨n, söa ch÷a khuyÕt ®iÓm hoµn thµnh mäi nhiÖm vô.

C©u hái 3: Tr×nh bµy néi dung quy luËt thèng nhÊt vµ ®Êu tranh cña çc mÆt ®èi lËp. ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn?

§Æt vÊn ®Ò: §©y lµ mét trong 3 quy luËt c¬ b¶n cña phÐp BCDV chØ râ nguån gèc, ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn, lµ h¹t nh©n cña PBC. NhËn thøc râ quy luËt nµy võa cã ý nghÜa lý luËn võa cã gi¸ trÞ thùc tiÔn s©u s¾c; gióp cho chóng ta cã c¬ së dù b¸o,

7

nh×n nhËn sù viÖc trong t¬ng lai; nhËnn thøc ®îc çc quan ®iÓm cña §¶ng vÒ chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i.

* Néi dung quy luËt: Mäi SVHT ®Òu cã m©u thuÉn, m©u thuÉn lµ kh¸ch quan, phæ biÕn. Sù thèng nhÊt vµ ®Êu tranh cña çc mÆt ®èi lËp lµ nguån gèc, ®éng lùc cña sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn.

- Kh¸i niÖm:+ M©u thuÉn: lµ sù rµng buéc, sù t¸c ®éng lÉn nhau gi÷a

çc mÆt ®èi lËp.+ MÆt ®èi lËp: lµ 1 ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ çc mÆt,

çc thuéc tÝnh, çc quy ®Þnh cã khuynh híng biÕn ®æi tr¸i ngîc nhau, tån t¹i kh¸ch quan trong tù nhiªn, x· héi vµ t duy.

- Néi dung quy luËt cã thÓ hiÓu: Mäi SVHT tån t¹i, vËn ®éng víi t çch lµ mét chØnh thÓ, gåm nh÷ng mÆt ®èi lËp bªn trong ®ã. Nh÷ng mÆt ®èi lËp ®ã võa thèng nhÊt, võa ®Êu tranh víi nhau t¹o thµnh nguån gèc ®éng lùc sù ph¸t triÓn cña svht trong thÕ giíi. Lu«n tån t¹i:

+ Sù thèng nhÊt cña çc mÆt ®èi lËp,+ Sù ®Êu tranh cña çc mÆt ®èi lËp,+ Sù chuyÓn ho¸ cña çc mÆt ®èi lËp.

* Sù thèng nhÊt: Qu¸ tr×nh tån t¹i çc mÆt ®èi lËp n¬ng tùa vµo nhau, ®ßi hái sù cã nhau; mÆt nµy lÊy mÆt kia lµm ®iÒu kiÖn, tiÒn ®Ò.

Thèng nhÊt bao gåm c¶ sù ®ång nhÊt vµ sù kh¸c biÖt.§ång nhÊt: khi SV míi xuÊt hiÖn, çc mÆt ®èi lËp cã nh÷ng

nh©n tè gièng nhau, cha m©u thuÉn víi nhau, mang tÝnh tho¸ng qua t¬ng ®èi.

Kh¸c biÖt: lµ qu¸ tr×nh vËn ®éng çc mÆt ®èi lËp dÇn dÇn ph¸p triÓn víi khuynh híng tr¸i ngîc nhau, trë nªn m©u thuÉn víi nhau.

Sù thèng nhÊt cña çc mÆt ®èi lËp biÓu hiÖn sù t¸c ®éng ngang nhau cña chóng.

* Sù ®Êu tranh: §ã lµ sù bµi trõ, phñ ®Þnh, g¹t bá, kh¾c phôc hoÆc tiªu diÖt lÉn nhau gi÷a çc mÆt ®èi lËp.

+ Çc mÆt ®èi lËp do vËn ®éng víi nh÷ng khuynh híng tr¸i ngîc nhau nªn xuÊt hiÖn m©u thuÉn, cã m©u thuÉn tÊt nhiªn lµ cã ®Êu tranh.

8

+ Qu¸ tr×nh ®Êu tranh cña çc mÆt ®èi lËp lµm cho SVHT lu«n vËn ®éng ph¸t triÓn, çi cò l¹c hËu mÊt ®i; çi míi-çi tiÕn bé ra ®êi. Çi míi ra ®êi l¹i xuÊt hiÖn MT míi, 2 mÆt ®èi lËp l¹i ®Êu tranh víi nhau. V× thÕ nãi ®Êu tranh lµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn.

* Sù chuyÓn ho¸:§Êu tranh diÔn ra tõ thÊp tíi cao, ®Õn mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh dÉn tíi sù chuyÓn ho¸: SV míi ra ®êi thay thÕ cho SV cò ®ång thêi lµ sù ra ®êi cña tr×nh ®é míi cña SV míi.

Tõ nh÷ng lý gi¶i trªn ¡ng-Ghen ®· kh¸i qu¸t:Mét lµ: 2 mÆt ®èi lËp th©m nhËp vµo nhau, mÆt nµy chuyÓn

ho¸ thµnh mÆt kia.Hai lµ: c¶ hai mÆt ®Òu mÊt ®i h×nh thµnh 2 mÆt míi thèng

nhÊt víi nhau ë tr×nh ®é cao h¬n.- Mèi quan hÖ gi÷a thèng nhÊt vµ ®Êu tranh: gi÷a chóng cã

MQH biÖn chøng, trong ®ã thèng nhÊt lµ c¬ së, lµ tiÒn ®Ò cña ®Êu tranh. Ngîc l¹i ®Êu trang ph¸ vì thÓ thèng nhÊt cò t¹o nªn thÓ thèng nhÊt míi. ThÓ thèng nhÊt míi l¹i t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Êu tranh.

*ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn:- Quy luËt m©u thuÉn lµ c¬ së lý luËn ®Ó hiÓu ®îc nguån

gèc ®éng lùc cña sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña SV.- Trong nhËn thøc vµ ho¹t ®éng thùc tiÔn ph¶i ph¸t hiÖn ®îc

m©u thuÉn, kiªn quyÕt ®Êu tranh gi¶i quyÕt m©u thuÉn ®Ó thóc ®Èy sù vËt ph¸t triÓn.

- Chèng khuynh híng: nÐ tr¸nh m©u thuÉn, kh«ng gi¸m gi¶i quyÕt m©u thuÉn hoÆc tuyÖt ®èi ho¸ m©u thuÉn.

* Liªn hÖ thùc tiÔn- Khi xem xÐt mét sù viÖc ph¶i t×m ra ®îc m©u thuÉn,

m©u thu©nx nµo lµ chñ yÕu, tõ ®ã t×m ra ph¬ng ph¸p gi¶i quyÕt m©u thuÉn phï hîp

- 1 MT cã nhiÒu giai ®o¹n ph¸t triÓn, b¶n th©n mçi MT ®Òu cã ®Æc ®iÓm riªng th× çch gi¶i quyÕt MT còng ph¶i kh¸c nhau.

- Trong ho¹t ®éng QS vµ x©y dùng Q§: Ph©n tÝch MT trong qu¸ tr×nh x©y dùng Q§ theo híng “ çch m¹ng chÝnh quy, tinh nhuÖ, tõng bíc hiÖn ®¹i” ®ã lµ M©u thuÉn gi÷a yªu cÇu nhiÖm vô nhiÒu, phøc t¹p tríc ®èi tîng t¸c chiÕn cã tr×nh ®é khoa häc cao h¬n, cã tiÒm lùc qu©n sù m¹nh h¬n víi thùc tr¹ng h¹n chÕ cña qu©n ®éi ta lµ: C¬ së vËt chÊt, khoa häc kü thuËt, vò khÝ cò

9

l¹c hËu, tiÒm lùc kinh tÕ ®Êt níc, ®Þa h×nh thêi tiÕt ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn søc chiÕn ®Êu cña qu©n ®éi...

- Víi ngêi CBHC: Trong giai ®o¹n hiÖn nay, muèn ®Ò ra KHHC s¸t ®óng cÇn ph©n tÝch MT. xem xÐt MT mét çch kh¸ch quan-toµn diÖn-lÞch sö-cô thÓ-g¾n thùc tiÔn ®¬n vÞ. Cè vËy míi ®Ò ra h×nh thøc-biÖn ph¸p tèt ®Ó thóc ®Èy ®¬n vÞ ph¸t triÓn VMTD.

C©u hái 4: Tr×nh bµy néi dung quy luËt chuyÓn ho¸ tõ nh÷ng thay ®æi vÒ lîng dÉn ®Õn sù biÕn ®æi vÒ chÊt vµ ngîc l¹i. ý nghÜa ®èi víi viÖc x©y dùng Qu©n ®éi theo híng CM, chÝnh quy, tinh nhuÖ vµ tõng bíc hiÖn ®¹i?

§Æt vÊn ®Ò: ®©y lµ mét trong 3 quy luËt c¬ b¶n cña PBCDV, chØ râ ph¬ng thøc, çch thøc vËn ®éng cña sù vËt trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn.

Kh¸i niÖm:- ChÊt: Lµ mét kh¸i niÖm triÕt häc dïng ®Ó chØ tÝnh quyÕt

®Þnh vèn cã cña SVHT, lµ tÓ thèng nhÊt h÷u c¬ çc thuéc tÝnh,, çc ®Æc trng…®Ó x¸c ®Þnh sù kh¸c biÖt gi÷a sù vËt nµy víi sù vËt kh¸c.

Nh vËy: +ChÊt tån t¹i kh¸ch quan bªn trong sù vËt+ Bao gåm nh÷ng thuéc tÝnh, çc ®Æc trng+ BiÓu hiÖn sù ®øng im t¬ng ®èi cña sù vËtTõ ®ã x¸c ®Þnh sù vËt kh¸c nhau th× vÒ b¶n chÊt kh¸c

nhau- Lîng: Lµ kh¸i niÖm dïng ®Ó chØ tÝnh quy ®Þnh cña SVHT,

biÓu thÞ con sè çc thuéc tÝnh, tæng sè nh÷ng bé phËn, ®¹i lîng, tr×nh ®é, quy m« vµ nhÞp ®iÖu ph¸t triÓn cña nã.

Nh vËy: Lîng còng tån t¹i kh¸ch quan, sù vËt kh¸c nhau th× çc çc th«ng sè vÒ sè lîng còng kh¸c nhau; lîng bao gåm c¶ lîng vËt chÊt vµ lîng vËn ®éng.

- ChÊt vµ lîng ph¶i ®îc ®Æt trong quan hÖ hoµn toµn x¸c ®Þnh: Mét thuéc tÝnh nµo ®ã cña SVHT ®Æt trong mèi quan hÖ nµy lµ chÊt, ®Æt trong mèi quan hÖ kh¸c l¹inlµ lîng.

b. Mèi quan hÖ: ChÊt vµ lîng lu«n thèng nhÊt víi nhau trong SVHT, chÊt tån t¹i th«ng qua lîng, lîng biÓu hiÖn cña chÊt

- ChÊt vµ lîng thèng nhÊt víi nhau trong 01 ®é nhÊt ®Þnh.

10

- §é lµ mèi liªn hÖ quy ®Þnh gi÷a chÊt vµ lîng, ®ã lµ giíi h¹n, nµ trong ®ã tuy lîng ®· thay ®æi nh÷ng chÊt cha biÕn ®æi.

c. Néi dung quy luËtTõ nh÷ng biÕn ®æi dÇn vÒ lîng ®Õn mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh

dÉn tíi sù biÕn ®æi vÒ chÊt, chÊt míi ra ®êi l¹i t¹o ®iÒu kiÖn lîng míi ph¸t triÓn.

ChiÒu thuËn: Sù chuyÓn ho¸ dÇn dÇn vÒ lîng dÉn tíi sù biÕn ®æi vÒ chÊt

+ Lîng biÕn ®æi dÇn, nhá nhÆt khã nhËn thÊy, cã thÓ t¨ng hoÆc gi¶m vÒ kÝch thíc, quy m«, tr×nh ®é, tr¹ng th¸i…

+ Khi lîng biÕn ®æi vît qua giíi h¹n ®é sÏ lµm chÊt biÕn ®æi, chÊt cò sÏ mÊt ®i, chÊt míi ra ®êi.

+Sù biÕn ®æi vÒ chÊt th«ng qua bíc nh¶y, giíi h¹n mµ ®Õn ®ã xu¸t hiÖn bíc nh¶y gäi lµ ®iÓm nót (®iÓm nót lµ giíi h¹n cuèi cña ®é- 0 ®é lµ giíi h¹n níc chuyÓn tõ tr¹ng th¸i r¾n- níc ®¸ sang tr¹ng th¸i láng).Mçi lÇn nh¶y vät lµ kÕt thóc mét giai ®o¹n ph¸t triÓn sù vËt; sù vËt b¾t ®Çu mét giai ®o¹n míi víi lîng vµ chÊt míi.

VD: Qu¶ trøng gµ thêi gian Êp lµ ®é, trøng në lµ bíc nh¶y kÕt thóc giai ®o¹n ph¸t triÓn tõ ph«i, sang giai ®o¹n míi lµ con gµ con, chÊt míi lµ con gµ cã nh÷ng thuéc tinh míi thay thÕ cho çc thuéc tÝnh cò lµ lßng trøng ….

- ChiÒu ngîc l¹i: ChÊt míi ra ®êi l¹i t¹o cho lîng míi ph¸t triÓn. Sù xuÊt hiÖn cña chÊt míi ®ång thêi còng cã sù xuÊt hiÖn cña l-îng míi ph¸t triÓn cao h¬n.VD: gµ con míi në (chÊt míi) ra tuy cßn non nít nhng ®· c¶m nhËn ®îc ®ång lo¹i, ®· biÕt ph¶n øng víi thiªn nhiªn, c¬ thÓ ph¸t triÓn theo thêi gian..

Lîng míi l¹i tiÕp tôc vËn ®éng, biÕn ®æi nhng kh«ng ®¬n thuÇn nh cò mµ cã sù ®æi míi vÒ quy m«, tr×nh ®é, tr¹ng th¸i. Sù biÕn ®æi Êy ®Õn mét giíi h¹n nµo ®ã l¹i lµm cho chÊt míi ra ®êi. Cø nh vËy SV lu«n vËn ®éng vµ ph¸t triÓn kh«ng ngõng.

ý nghÜa ®èi víi viÖc x©y dùng Qu©n ®éi theo híng CM, chÝnh quy, tinh nhuÖ vµ tõng bíc hiÖn ®¹i

- NhËn thøc vÒ sù vËt ph¶i nhËn thøc c¶ mÆt L vµ C cña nã.- KÞp thêi chuyÓn tõ thay ®æi L thµnh C khi ®ñ ®iÒu kiÖn- Trong ho¹t ®éng thùc tiÔn ph¶i x¸c ®Þnh tinh thÇn triÖt

®Ó çch m¹ng: Kiªn tr× tÝch lòy vÒ L, biÕt chuÈn bÞ mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù biÕn ®æi vÒ C. Chèng t tëng n«n nãng, ®èt ch¸y giai ®o¹n, cha chuÈn bÞ ®ñ ®é ®· nãng véi chuyÓn thµnh C

11

( nhÊt lµ trong CMXH: ph¸t ®éng khëi nghÜa khi cha ®ñ ®iÒu kiÖn, thêi c¬).

- Trong ho¹t ®éng thùc tiÔn çc cuéc chiÕn trang nãi chung (çc trËn d¸nh nãi riªng) ph¶i biÕt t¹o thêi c¬; khi cã thêi c¬ xuÊt hiÖn ph¶i nhanh chãng n¾m b¾t thêi c¬, chíp thêi c¬ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn nh¶y vät vÒ C. Chèng hai khuynh híng:

+ T¶ khuynh: Cha ®ñ ®iÒu kiÖn ®· thùc hiÖn bíc nh¶y vät, sÏ g©y tæn thÊt lín cho qu©n ®éi vµ kh«ng giµnh th¾ng lîi trong trËn chiÕn.

+ H÷u khuynh: §· ®ñ çc ®iÒu kiÖn nhng chËm ch¹p, kh«ng cã tÝnh quyÕt ®o¸n hoÆc kh«ng thùc hiÖn bíc nh¶y vät ®Ó mÊt thêi c¬ hµnh ®éng.

VD: Ph©n tÝch 02 Q§ cña §¹i tíng Vâ Nguyªn gi¸p trong hai cuéc chiÕn tranh

- Ngµy nay muèn x©y dùng Qu©n ®éi theo híng CM, chÝnh quy, tinh nhuÖ vµ tõng bíc hiÖn ®¹i cÇn ph¶i:

+ Thêng xuyªn gi¸o dôc n¨ng cao phÈm chÊt chÝnh trÞ tëng, trung thµnh víi Tæ quèc víi nh©n d©n, lu«n lu«n lµ lùc lîn b¶o vÖ ®¶ng, b¶o vÖ nhµ níc XHC vµ toµn vÑn l·nh thæ. TÝch cùc häc tËp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é sö dông ph¬ng tiÖn kü thuËt- vò khÝ hiÖn ®¹i vµ kh¶ n¨ng t¸c chiÕn trªn mäi ®Þa h×nh cho ®éi ngò çn bé vµ chiÕn sü.

+ Tõng bíc trang bÞ vò khÝ hiÖn ®¹i ®Ó cã thÓ ®¸nh tr¶ kÎ thï cã tiÒm lùc kinh tÕ-Qu©n sù m¹nh.

C©u hái 5: Ph©n tÝch nguyªn t¾c thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn. ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn?

a.§Æt vÊn ®Ò: Nguyªn t¾c thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn lµ mét trong nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña Chñ nghÜa M¸c-Lª Nin, kh¼ng ®Þnh thùc tiÔn mµ kh«ng cã lý luËn híng dÉn lµ thùc tiÔn mï qu¸ng vµ lý luËn kh«ng g¾n liÒn víi thùc tiÕn lµ lý luËn su«ng.

*Kh¸i niÖm:- Thùc tiÔn lµ ho¹t ®éng vËt chÊt c¶m tÝnh, cã tÝnh môc

®Ých, cã tÝnh lÞch sö cña x· héi loµi ngêi nh»m c¶i t¹o tù nhiªn vµ x· héi.

Çc d¹ng c¬ b¶n cña ho¹t ®éng thùc tiÔn:+ Ho¹t ®éng s¶n xuÊt vËt chÊt.+ Ho¹t ®éng ®Êu tranh giai cÊp giµng vµ gi÷ chÝnh

quyÒn,

12

+ Ho¹t ®éng thÝ nghiÖm vµ nghiªn cøu khoa häc. Vai trß thùc tiÔn ®èi víi nhËn thøc:+ Thùc tiÔn lµ c¬ së, lµ ®éng lùc cña nhËn thøc,+ Thùc tiÔn lµ môc ®Ých cña nhËn thøc, nhËn thøc quay trë

l¹i phôc vô thùc tiÔn.+Thùc tiÔn lµ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸, kiÓm tra nhËn thøc.VËy thùc tiÔn cã vai trß quyÕt ®Þnh nhËn thøc. - Lý luËn: lµ s¶n phÈm ph¸t triÓn cao cña nhËn thøc, lµ hÖ

thèng tri thøc ph¶n ¸nh mèi liªn hÖ b¶n chÊt tÊt yÕu cña hiÖn thùc kh¸ch quan.

* Mèi quan hÖ gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn: Lý luËn vµ thùc tiÔn cã MQH thèng nhÊt víi nhau trong thÓ thèng nhÊt, kh«ng t¸ch rêi.

* Nguyªn t¾c thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn:- C¬ së cña nguyªn t¾c:+ Lý luËn kh«ng h×nh thµnh tõ tù ph¸t mµ nã xuÊt ph¸t tõ

thùc tiÔn ®îc kh¸i qu¸t h×nh thµnh trªn c¬ së thùc tiÔn vµ phôc vô cho thùc tiÔn vµ ®îc thùc tiÔn kiÓm nghiÖm.

+ Lý luËn ph¶i phôc vô nh÷ng nhu cÇu cña thùc tiÔn ®Æt ra. Lý luËn vµ thùc tiÔn lu«n cã MQH thèng nhÊt biÖn chøng.

+ Thùc tiÔn lu«n vËn ®éng vµ biÕn ®æi kh«ng ngõng, do ®ã lý luËn tuyÖt ®èi kh«ng ®îc s¬ cøng mµ ®ßi hái cÇn ph¶i ®-îc kh¸i qu¸t, bæ sung cho phï hîp víi yªu cÇu cña thùc tiÔn.

- Néi dung cña nguyªn t¾c:+ Lý luËn vµ thùc tiÔn lµ mét thÓ thèng nhÊt gi÷a hai mÆt

c¬ b¶n trong qu¸ tr×nh c¶i t¹o thÕ giíi cña con ngêi. Lý luËn vµ thùc tiÔn lµ qu¸ tr×nh võa t¸c ®éng, võa rµng buéc ¶nh hëng lÉn nhau, võa ®Êu tranh víi nhau dÉn tíi sù vËn ®éng biÕn ®æi vµ chuyÓn ho¸. Trong MQH ®ã thùc tiÔn lu«n lu«n lµ tÝnh thø nhÊt, cßn lý luËn lµ tÝnh thø hai nhng cã t¸c ®éng trë l¹i m¹nh mÏ ®èi víi thùc tiÔn,

+ Lý luËn chØ trë thµnh khoa häc khi xuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn vµ ®îc thùc tiÔn kiÓm nghiÖm.

+ Thùc tiÔn cã kh¶ n¨ng t¹o ra c«ng cô, ph¬ng tiÖn phôc vô cho qu¸ tr×nh nhËn thøc cña con ngêi.

+ Th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn lµm cho con ngêi nhËn thøc mét çch s©u s¾c h¬n vÒ TGKQ.

13

+ Ho¹t ®éng thùc tiÔn chØ ®¹t ®îc môc ®Ých khi ®îc lý luËn ®óng ®¾n soi ®êng. Lý luËn gióp cho chóng ta ho¹t ®éng thùc tiÔn cã nh÷ng quan niÖm khoa häc vÒ thÕ giíi.

* Yªu cÇu cña nguyªn t¾c: ph¶i cã quan ®iÓm thùc tiÔn ®óng ®¾n, tÝch cùc ho¹t ®éng trong thùc tiÔn, rÌn luyÖn kh¶ n¨ng, tr×nh ®é n¾m b¾t çc yªu cÇu thùc tiÔn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ thùc tiÔn. Tuy nhiªn tõ lý luËn trë vÒ thùc tiÔn ph¶i cã ý chÝ, t×nh c¶m, cã kh¶ n¨ng tæ chøc vµ kh¶ n¨ng vËn dông. Ph¶I biÕt kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lý luËn víi thùc tiÔn. Lý luËn cÇn b¸m s¸t thùc tiÔn, vËn dông vµ cô thÓ ho¸ s¸ng t¹o, lu«n lu«n tæng kÕt ho¹t ®éng thùc tiÔn, kh¸I qu¸t vµ bæ sung lý luËn cho phï hîp.

* ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn: Nghiªn cøu nguyªn t¾c thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn

cã ý nghÜa vµ vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi con ngêi vµ tæ chøc, ®Æc biÖt lµ trong ho¹t ®éng qu©n sù. V× vËy ®ßi hái mçi chóng ta cÇn ph¶i:

- N©ng cao lý luËn nhËn thøc mét çch toµn diÖn trªn c¬ së çc nguyªn lý c¬ b¶n cña CN M¸c-LªNin, t tëng HCM. ThÊm nhuÇn ®êng lèi quan ®iÓm cña §¶ng vµ ph¶i chÊp hµnh nghiªm tóc ®-êng lèi cña §¶ng, Ph¸p luËt cña Nhµ níc, kû luËt cña Qu©n ®éi.

- CÇn ph¶i lÊy thùc tiÔn lµm c¬ së, môc ®Ých, ®éng lùc cña nhËn thøc. Thêng xuyªn tæng kÕt thùc tiÔn. Trªn c¬ së ®ã bæ sung lý luËn cho phï hîp víi thùc tiÔn.

- Ph¶i kÕt hîp gi÷a nhµ trêng víi chiÕn trêng, häc ph¶i ®i ®«i víi hµnh. Tõ ®ã cã quan ®iÓm ®óng ®¾n ®Ó ®Êu tranh chèng l¹i bÖnh kinh nghiÖm chñ nghÜa, bÖnh gi¸o ®iÒu.

* VËn dông nguyªn t¾c vµo trong ho¹t ®éng qu©n sù:- CÇn ph¶i cã sù thèng nhÊt gi÷a tÝnh vËn dông s¸ng t¹o,

linh ho¹t lý luËn qu©n sù víi tÝnh khÈn ch¬ng mau lÑ trong kh¸i qu¸t kinh nghiÖm thùc tiÔn qu©n sù.

- Sù thèng nhÊt gi÷a tÝnh s¸ng t¹o víi tÝnh nguyªn t¾c cña lý luËn vµ thùc tiÔn qu©n sù.

- Yªu cÇu cao cña sù thèng nhÊt gi÷a kü n¨ng, kü x¶o víi ph-¬ng ph¸p luËn khoa häc trong lý luËn vµo thùc tiÔn qu©n sù.

- Yªu cÇu cao vÒ sù kÕt hîp gi÷a trÝ nhí vµ kh¶ n¨ng trùc gi¸c trong sö lý chÝnh x¸c, mau lÑ çc t×nh huèng qu©n sù.

14

C©u hái 6: Tr×nh bµy quy luËt vÒ sù phï hîp quan hÖ s¶n xuÊt víi tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n xu©t. ý nghÜa ph-¬ng ph¸p luËn?

1* §Æt vÊn ®Ò: Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi tr¶i qua nhiÒu h×nh th¸i KT-XH. Theo quan ®iÓn cña Chñ nghÜa M¸c-Lª Nin: Sù vËn ®éng thay thÕ lÉn nhau gi÷a çc h×nh th¸i KTXH lu«n theo quy luËt vèn cã cña nã, kh«ng lÖ thuéc vµo ý chÝ con ngêi. Trong hÖ thèng quy luËt Êy th× quy luËt QHSX phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña LLSX lµ quy luËt c¬ b¶n nhÊt, gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh suy ®Õn cïng. NhËn thøc ®îc quy luËt nµy kh«ng nh÷ng cã ý nghÜa to lín vÒ mÆt lý luËn, mµ cßn cã ý nghÜa vÒ mÆt thùc tiÔn trong viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña níc ta.

2* Kh¸i niÖm QHSX:- QHSX: lµ quan hÖ gi÷a ngêi víi ngêi trong qu¸ tr×nh s¶n

xuÊt ( SX vµ t¸i SX x· héi). QHSX gåm 3 mÆt: quan hÖ vÒ së h÷u ®èi víi t liÖu SX, quan hÖ trong tæ chøc vµ qu¶n lý SX, quan hÖ trong ph©n phèi s¶n phÈm SX ra.

+ Quan hÖ gi÷a con ngêi víi TLSX, ®ã lµ quan hÖ së h÷u vÒ TLSX, lµ quan hÖ c¬ b¶n, ®Æc trng cho QHSX trong tõng x· héi. BiÓu hiÖn díi 2 d¹ng: Së h÷u t nh©n vµ Së h÷u c«ng céng.

+ Quan hÖ gi÷a con ngêi vµ con ngêi trong tæ chøc vµ qu¶n lý SX:

+ Quan hÖ gi÷a con ngêi vµ con ngêi trong ph©n phèi s¶n phÈm: Nã t¸c ®éng ®Õn th¸i ®é cña con ngêi trong L§SX, v× vËy cã thÓ thóc ®Èy hoÆc k×m h·m SX ph¸t triÓn.

- LLSX: biÓu hiÖn MQH gi÷a con ngêi víi tù nhiªn trong qu¸ tr×nh SX. LLSX thÓ hiÖn n¨ng lùc thùc tiÔn cña con ngêi trong qu¸ tr×nh SX ra cña c¶i vËt chÊt. LLSX bao gåm ngêi lao ®éng víi kü n¨ng lao ®éng vµ t liÖu s¶n xuÊt (®èi tîng lao ®éng, t liÖu lao ®éng)

+ LLSX chÝnh lµ chñ thÓ con ngêi, t¸c ®éng vµo ®èi tîng lao ®éng ®Ó SX ra cña c¶i vËt chÊt. Ngµy nay víi cuéc çch m¹ng KHCN, lao ®éng trÝ tuÖ ngµy cµng ®ãng vai trß chñ yÕu.

+ C«ng cô L§ ®ãng vai trß c¬ b¶n cña LLSX vµ vai trß quyÕt ®Þnh trong TLSX. C«ng cô do con ngêi s¸ng t¹o ra, kh«ng ngõng ®îc c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn. Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña CCL§ lµ thíc ®o tr×nh ®é chinh phôc tù nhiªn cña con ngêi, tiªu chuÈn ph©n biÖt çc thêi ®¹i kinh tÕ trong lÞch sö.

15

+ Khoa häc ngµy cµng ®ãng vai trß to lín, lµ ®éng lùc thóc ®Èy SX ph¸t triÓn, ra ®êi nhiÒu ngµnh SX míi, lµm cho LLSX cã bíc ph¸t triÓn nh¶y vät. Lµ ®Æc trng cho LLSX hiÖn ®¹i.

3* Quy luËt phï hîp: LLSX vµ QHSX lµ 2 mÆt cña ph¬ng thøc SX lu«n cã mèi liªn

hÖ biÖn chøng víi nhau, tån t¹i vµ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau.Trong ®ã LLSX quyÕt ®Þnh QHSX, ngîc l¹i QHSX t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi LLSX.

- Sù vËn ®éng, ph¸t triÓn cña LLSX quyÕt ®Þnh vµ lµm thay ®æi QHSX cho phï hîp víi nã.

+ LLSX quyÕt ®Þnh néi dung QHSX, LLSX thÕ nµo th× QHSX nh thÕ Êy, LLSX lµ néi dung th× QHSX lµ h×nh thøc cña néi dung ®ã. H×nh thøc Êy lu«n ®ßi hái lu«n phï hîp víi néi dung.

+ LLSX quyÕt ®Þnh sù vËn ®éng vµ biÕn ®æi cña QHSX: Khuynh híng s¶n xuÊt x· héi lµ biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn, sù ph¸t triÓn cña nã bao giê còng b¾t ®Çu tõ sù biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn cña LLSX; khi LLSX biÕn ®æi mÆc dï QHSX chËm biÕn ®æi h¬n nhng ®Õn mét møc ®é nµo ®ã QHSX còng ph¶i biÕn ®æi theo.

VD: Ph©n tÝch sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tõ x· héi chiÕm h÷u n« lÖ (Quan hÖ n« lÖ - chñ n«) sang x· nhéi phong kiÕn (thay ®æi h×nh thøc quan hÖ bãc lét gi÷a ®Þa chñ-n«ng d©n) ph¶i thay ®æi cho phï hîp víi tr×nh ®é vµ tÝnh chÊt cña LLSX.

- LLSX quyÕt ®Þnh QHSX, nhng QHSX cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi vµ t¸c ®éng trë l¹i sù ph¸t triÓn cña LLSX. QHSX lµ h×nh thøc x· héi cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt XH, nã quy ®Þnh môc ®Ých cña SX, t¸c ®éng ®Õn th¸i ®é cña con ngêi th«ng qua ph©n phèi s¶n phÈm, ®Õn tæ chøc ph©n c«ng lao ®éng, ®Õn ph¸t triÓn s¶n xuÊt do øng dông c«ng nghÖ,.. nghÜa lµ t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn cña LLSX.

QHSX t¸c ®éng ®Õn LLSX theo hai chiÒu híng: TÝch cùc hoÆc k×m h·m. nÕu QHSX phï hîp, tiÕn tiÕn sÏ lµ ®éng lùc thóc ®Èy LLSX ph¸t triÓn vµ ngîc l¹i QHSX lçi thêi l¹c hËu hoÆc ph¸t triÓn h¬n mét çch gi¶ t¹o so víi sù ph¸t triÓn cña LLSX sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn cña LLSX. Song sù k×m h·m Êy chØ n»m trong mét ph¹m vi nhÊt ®Þnh, s¬m hay muén QHSX lçi thêi, l¹c hËu Êy bÞ ph¸ bá, thay thÕ b»ng mét QHSX míi tiÕn bé, phï hîp h¬n.

Quy luËt QHSX phï hîp…LLSX lµ quy luËt c¬ b¶n cña sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi, nhng b¶n th©n nã l¹i chÞu sù chi phèi cña mét sè quy luËt kh¸c nh: quy luËt vÒ sù t¸c ®éng trë l¹i gi÷a c¬ së h¹ tÇng vµ KTTT, quy luËt ®Êu tranh giai cÊp trong x· héi cã giai cÊp.

16

4. ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn:Nghiªn cøu quy luËt rót ra: Sù ra ®êi vµ thay thÕ lÉn nhau

cña çc PTXS lµ kh¸ch quan, vèn cã. V× vËy muèn SX ph¸t triÓn ph¶i t«n träng sù vËn ®éng kh¸ch quan cña quy luËt, trong ®ã ph¶i chó träng ph¸t triÓn LLSX, ®Æc biÖt lµ ch¨m lo ph¸t triÓn n¨ng lùc con ngêi; ®ång thêi quan t©m, ®iÒu chØnh QHSX lµm cho nã ngµy cµng phï hîp h¬n víi LLSX. 5* Liªn hÖ ®èi víi níc ta hiÖn nay:

- HiÖn nay toµn §¶ng toµn d©n ®ang tiÕn hµnh CNH-H§H ®¸t níc. VÒ thùc chÊt lµ ph¸t triÓn LLSX, trªn c¬ së ®ã x¸c lËp, cñng cè vµ hoµn thiÖn QHSX míi.

- Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh chiÕn lîc cña sù nghiÖp CNH-H§H lµ x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN, ph¸t triÓn çc thµnh phÇn kinh tÕ trong x· héi trong ®ã KT Nhµ níc gi÷ vai trß chñ ®¹o. §ã chÝnh lµ sù vËn dông ®óng ®¾n quy luËt…..trong giai ®o¹n hiÖn nay.

KÕt qu¶ ®æi míi ®Êt níc 20 n¨m qua ®· minh chøng ®iÒu ®ã.

- N¾m v÷ng quy luËt gióp cho mçi çn bé, ®¶ng viªn thÊy ®îc tÝnh ®óng ®¾n cña ®êng lèi x©y dùng CNXH ë níc ta hiÖn nay, tõ ®ã x©y dùng niÒm tin, kiªn tr× thùc hiÖn ®êng lèi do §CSVN v¹ch ra.

C©u hái 7: Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a CSHT vµ KTTT. ý nghÜa ®èi víi çch m¹ng níc ta hiÖn nay?

1* §Æt vÊn ®Ò: Mèi quan hÖ gi÷a CSHT vµ KTTT lµ mét trong nh÷ng mèi quan hÖ rÊt c¬ b¶n trong mét h×nh th¸i KT-XH. Xem xÐt vµ gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ nµy sÏ nt¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy tiÕn bé x· héi.

2* Kh¸i niÖm csht vµ kttt:* csht: lµ tæng hîp çc QHSX hîp thµnh kÕt cÊu cña mét XH

nhÊt ®Þnh. Trong mçi csht bao giê nã còng bao hµm çc QHSX kh¸c nhau: QHSX tµn d, QHSX thèng trÞ, QHSX mÇm mèng. Nhng tÊt c¶ çc QHSX Êy bao giê còng tån t¹i víi tÝnh chÊt lµ mét chØnh thÓ, trong ®ã QHSX thèng trÞ lµ QHSX c¬ b¶n, gi÷ vÞ trÝ chñ ®¹o, chi phèi çc QHSX kh¸c.

* kttt: lµ toµn bé nh÷ng quan ®iÓm chÝnh trÞ, ph¸p luËt, triÕt häc, ®¹o ®øc, t«n gi¸o, nghÖ thuËt víi nh÷ng thÓ chÕ t¬ng øng ( nhµ níc, ®¶ng ph¸i, t«n gi¸o, çc ®oµn thÓ) ®îc h×nh thµnh trªn mét csht nhÊt ®Þnh.

3* Mqh biÖn chøng gi÷a csht vµ kttt:

17

CSHT vµ KTTT cã mèi quan hÖ biÖn chøng víi nhau, trong ®ã CSHT gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi KTTT; KTTT ph¶n ¸nh CSHT vµ cã vai trß t¸c ®éng trë l¹i ®èi CSHT theo hai chiÒu híng: TÝch cùc hay k×m h·m sù ph¸t triÓn cña LLSX.

- csht quyÕt ®Þnh kttt bëi v×: + XuÊt ph¸t tõ mèi QH gi÷a VC vµ YT trong x· héi: VC quyÕt

®Þnh YT, YT cã vai trß t¸c ®éng trë l¹i VC; CSHT lµ quan hÖ mang vËt chÊt nªn mang tÝnh thø nhÊt, cßn KTTT lµ quan hÖ vÒ mÆt t t-ëng nªn mang tÝnh thø 2. Do v©y CSHT quyÕt ®Þnh sù ra ®êi cña KTTT.

+ CSHT quyÕt ®Þnh néi dung KTTT: CSHT nµo th× KTTT Êy, CSHT cã tÝnh giai cÊp th× KTTT cung cã tÝnh giai cÊp, giai cÊp nµo thèng trÞ csht, n¾m gi÷ nh÷ng TLSX chñ yÕu th× ®ång thêi còng thèng trÞ kttt.

+ CSHT quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt, c¬ cÊu KTTT, CSHT ®¬n gi¶n th× KTTT ®¬n gi¶n vµ ngîc lai, CSHT tiÕn bé-KH th× ®ßi hái KTTT còng ph¶i tiÕn bé-CM.

+ CSHT quyÕt ®Þnh sù vËn ®éng, biÕn ®æi cña KTTT: Khi CSHT thay ®æi th× QHSX thèng trÞ thay ®æi. MÆc dï KTTT ®îc n¶y sinh tõ CSHT, ph¶n ¸nh CSHT vµ chËm biÕn ®æi; nhng khi CSHT thay ®æi th× nh÷ng yÕu tè, nh÷ng bé phËn c¬ b¶n cña KTTT ph¶i thay ®æi theo (nh nhµ níc-ph¸p luËt ).

- Kttt t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi csht: + KTTT ph¶n ¸nh CSHT, do CSHT quyÕt ®Þnh; chÝnh v× vËy

KTTT lu«n cñng cè, ph¸t triÓn vµ b¶o vÖ ®Õn cïng CSHT, kÓ c¶ khi CSHT ®· lçi thêi l¹c hËu.

+ KTTT xo¸ bá tÊt c¶ QHSX tµn d, ng¨n chÆn QHSX mÇm mèng, b¶o vÖ QHSX thèng trÞ.

+ HiÖu qu¶ cña sù t¸c ®éng lu«n phô thuéc vµo vai trß n¨ng ®éng cña KTTT; trong çc yÕu tè, bé phËn t¸c ®éng cña KTTT th× yÕu tè Nhµ níc, ph¸p luËt lµ yÕu tè c¬ b¶n nhÊt.

+ kttt t¸c ®éng trë l¹i csht theo 2 chiÒu híng c¬ b¶n. NÕu t¸c ®éng phï hîp sÏ thóc ®Èy csht ph¸t triÓn. NÕu kh«ng phï hîp sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn cu¶ csht.

4*ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn:- NhËn thøc vÒ caØ t¹o x· héi cÇn ph¶i thÊy râ mèi quan hÖ

biÖn chøng gi÷a hai mÆt CSHT vµ KTTT. Chóng ta kh«ng ®îc tuyÖt ®èi ho¸ mÆt nµo. Tuy nhiªn ph¶i chó träng ph¸t triÓn kinh tÕ vµ hoµn thiÖn bé m¸y nhµ níc, hÖ thèng ph¸p luËt.

+ Trªn c¬ së ®ã cã nhËn thøc ®óng ®¾n vµ gi¶i quyÕt mét çch khoa häc mèi quan hÖ gi÷a KT vµ CT. §Æc biÖt trong quan hÖ quèc tÕ hiÖn nay, §¶ng vµ Nhµ níc x¸c ®Þnh ph¸t triÓn theo kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN, ph¶i ph¸t huy ®îc méi nguån lùc ®Êt níc, æn ®Þnh KT-XH, gi÷ v÷ng an ninh quèc gia.

18

5* ý nghÜa víi níc ta hiÖn nay: - §¶ng ta ®· vËn dông ®óng ®¾n quan ®iÓm cña CNDV, mèi

quan hÖ gi÷a kinh tÕ vµ chÝnh trÞ ®Ó gi¶i quyÕt ®óng ®¾n c«ng cuéc ®æi míi.

- LÊy ®æi míi, ph¸t triÓn kinh tÕ lµm nhiÖm vô trung t©m x©y dùng CSHT ®Ó tõng bíc ®æi míi, hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh trÞ mét çch v÷ng ch¾c.

- §æi míi ph¸t triÓn kinh tÕ nhng vÉn gi÷ v÷ng ®Þnh híng chÝnh trÞ ®Êt níc.

- §æi míi hÖ thèng chÝnh trÞ theo híng b¶o ®¶m lîi Ých kinh tÕ c¬ b¶n cña giai cÊp c«ng nh©n vµ cña c¶ d©n téc.

C©u hái 8: Ph©n tÝch ®iÒu kiÖn, nhiÖm vô, néi dung, h×nh thøc ®Êu tranh giai cÊp trong thêi kú qu¸ ®é ë ViÖt Nam hiÖn nay?

1* §Æt vÊn ®Ò: §Êu tranh giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n tÊt yÕu dÉn ®Õn chuyªn chÝnh v« s¶n vµ b¶n th©n CCVS kh«ng ph¶i lµ sù kÕt thóc ®Êu tranh giai cÊp mµ lµ tiÕp tôc cuéc ®Êu tranh giai cÊp trong nh÷ng ®iÒu kiÖn míi, víi nh÷ng néi dung míi vµ b»ng çc h×nh thøc míi.

2* ë VN: trong thêi kú qu¸ ®é, §TGC ë VN vÉn lµ mét tÊt yÕu KQ, bëi v×:

- GCTS ë ViÖt nam võa bÞ ®¸nh ®æ, víi b¶n chÊt ngoan cè chóng lu«n ph¸ ho¹i thµnh qu¶ çch m¹ng.

- Thêi kú qu¸ ®é cßn tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã cã thµnh phÇn KT phi XHCN, cßn h×nh thøc t nh©n vÒ TLSX.§ã lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn diÔn ra sù ph©n ho¸ giai cÊp.

- Tµn d t tëng v¨n ho¸ l¹c hËu cha bÞ quÐt s¹ch, hµng giê ¶nh h-ëng ®Õn t tëng cña nh©n d©n lao ®éng, kÎ thï lu«n chèng ph¸ quyÕt liÖt trªn lÜnh vùc t tëng.

- Bän ph¶n ®éng lu vong lu«n cÊu kÕt víi ph¶n ®éng trong níc chèng ph¸ çch m¹ng, thùc hiÖn DBHB-BLL§ chÕ ®é XHCN

- Cßn lùc lîng c¶n trë con ®êng ®I lªn CNXH lµ nh÷ng çn bé c«ng chøc tho¸i ho¸ biÕn chÊt, tÖ tham nhòng bu«n lËu, tÖ n¹n x· héi,…

3* Cuéc ®Êu tranh gia cÊp trong thêi ký qua ®é ë ViÖt Nam diÔn ra trong ®iÒu kiÖn míi, díi néi dung míi vµ víi h×nh thøc míi:

a) §iÒu kiÖn míi: -§iÒu kiÖn Quèc tÕ+ T×nh h×nh thÕ giíi tiÕp tôc diÔn biÕn phøc t¹p, t¸c ®éng rÊt

lín ®Õn cuéc §TGC ë níc ta.+ Sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña cuéc cachs m¹ng KHCN.

19

+ T¸c ®éng cña xu híng toµn cÇu ho¸ kinh tÕ.- §iÒu kiÖn trong níc* ThuËn lîi:+ Chóng ta cã §CS l·nh ®¹o, çc tæ chøc chÝnh trÞ x· héi ®· ®-

îc kiÖn toµn+ Nh©n d©n lao ®éng thËt sù ®· ®îc lµm chñ, lu«n tin tëng

vµo §¶ng-Nhµ níc; khèi liªn minh C«ng-N«ng tõng bíc ®îc cñng cè v÷ng ch¾c.

+ ChÝnh trÞ, an ninh x· héi ®îc æn ®Þnh.* Khã kh¨n:+ HËu qu¶ chiªn tranh cßn rÊt nÆng nÒ, nÒn s¶n xuÊt nhá lµ

phæ biÕn, c¬ cÊu kinh tÕ mÊt c©n ®èi ngiªm träng, kinh nghiÖm qu¶n lý kinh tÕ cßn nhiÒu h¹n chÕ.

+ MÆt tr¸i cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®ang béc lé tiªu cùc vÖ ®¹o ®øc lèi sèng.

+ KÎ thï vµ çc thÕ lùc thï ®Þch vÉn ®ang tÝch cùc chèng ph¸.+ NiÒm tin cña mét bé phËn nh©n d©n vµo chÕ ®ä XHCN suy

gi¶m, ®êi sèng cña mét phËn nh©n d©n cßn khã kh¨n.b) Néi dung míi: C¬ b¶n vµ xuyªn suèt lµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò

“©i th¾ng ai” gi÷a hai con ®êng TBCN hay CNXH.- Ngµy nay néi dung ®ã ®îc cô thÓ ho¸ thµnh hai nhiÖm vô lµ:

X©y dùng thµnh c«ng vµ b¶o vÖ v÷ng ch¾c tæ quèc ViÖt Nam XHCN.Trong ®ã nhiÖm vô x©y dùng mang ý nghÜa quyÕt ®Þnh, b¶o vÖ Tæ quèc lµ thêng xuyªn kh«ng thÓ xem nhÑ.

- Hai nhiÖm vô chÝnh trÞ ®ã hiÖn nay ®îc cô thÓ ho¸ trong ®iÒu kiÖn míi lµ: Thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt níc, x©y dùng cë së vËt chÊt cho c«ng cuéc x©y dùng v÷ng ch¾c tæ quèc ViÖt Nam XHCN.

c). H×nh thøc míi:RÊt ®a d¹ng, phong phó, nhng cã thÓ quy vÒ 3 h×nh thøc c¬ b¶n sau:

- §Êu tranh kinh tÕ: x¸c lËp, cñng cè, hoµn thiÖn QHSX XHCN, ph¸t triÓn LLSX theo híng CNH-H§H,

- §Êu tranh chÝnh trÞ: b¶o vÖ v÷ng ch¾c hÖ thèng chuyªn chÝnh v« s¶n, kiªn ®Þnh CNXH, chèng ®a nguyªn ®a ®¶ng.

- §Êu tranh t tëng: b¶o vÖ chñ nghÜa M¸c-Lenin, t tëng HCM, chèng hÖ t tëng ph¶n ®éng.

4. Rót ra ý nghÜa:- X¸c ®Þnh tÝnh tÊt yÕu cña ®Êu tranh giai cÊp lµ c¬ së ®Ó

çn bé ®¶ng viªn mµI s¾c tinh thÇn c¶nh gi¸c çch m¹ng, kh«ng ®îc m¬ hå vÒ ®Êu tranh giai cÊp.

- Lµ c¬ së ®Ó qu©n ®éi x¸c ®Þnh râ nhiÖm vô chÝnh trÞ, gãp phÇn tÝch cùc vµo cuéc ®Êu tranh giai cÊp ë ViÖt Nam.

20

7* Quan ®iÓm cña §¶ng vÒ néi dung chñ yÕu cña §TGC ( Tham kh¶o)

- Gi¶i phãng ph¸t triÓn m¹nh mÏ LLSX, ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng vµ nguån lùc... n©ng cao chÊt lîng vµ søc c¹nh tranh, t¨ng tèc ®é t¨ng trëng KT, sím ®a níc ta ra khái t×nh tr¹ng cña níc ®ang ph¸t triÓn cã thu nhËp thÊp.

- ChuyÓn m¹nh sang kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng xhcn phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña níc ta

- Chñ ®éng vµ tÝch cùc hßa nhËp kt quèc tÕ, më réng kt ®èi ngo¹i, g¾n víi n©ng cao ®éc lËp tù chñ cña nÒn KT.

- Ph¸t triÓn m¹nh khoa häc vµ c«ng nghÖ, gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, n©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc, ®¸p øng yªu cÇu CNH-H§H.

- T¹o chuyÓn biÕn m¹nh mÏ trong x©y dùng v¨n hãa, ®¹o ®øc vµ lèi sèng, k×m chÕ tèc ®é t¨ng trëng d©n sè, n©ng cao thÓ chÊt vµ søc kháe cña nh©n d©n, b¶o vÖ c¶i thiÖn m«i trêng.

- Thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng XH, gi¶i quyÕt viÖc lµm, xãa ®ãi gi¶m nghÌo, ph¸t triÓn hÖ thèng an sinh xh, ®Èy lïi çc tÖ n¹n xh.

- T¨ng cêng khèi ®¹i ®oµn kÕt d©n téc, ph¸t huy d©n chñ, n©ng cao quyÒn lùc nhµ níc, ng¨n chÆn, ®Èy lïi quan liªu, tham nhòng l·ng phÝ.

- T¨ng cêng QP-AN, æn ®Þnh chÝnh trÞ xh, gi÷ v÷ng m«i trêng hßa b×nh vµ æn ®Þnh, t¹o thuËn lîi cho c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc.

C©u hái 9: Ph©n tÝch tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi cña ý thøc x· héi. ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn?

1* Kh¸i niÖm:- ý thøc x· héi lµ mÆt tinh thÇn cña ®êi sèng x· héi, bao gåm

nh÷ng quan ®iÓm, t tëng cïng nh÷ng t×nh c¶m, t©m tr¹ng, truyÒn thèng cña céng ®ång x· héi, n¶y sinh tõ t«n t¹i x· héi vµ ph¶n ¸nh tån t¹i XH trong nh÷ng gia ®o¹n ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh. CÇn ph©n biÖt ý thøc x· héi vµ ý thøc ç nh©n.

- Ph©n lo¹i: + ý thøc x· héi th«ng thêng: ®îc h×nh thµnh trùc tiÕp trong

ho¹t ®éng thùc tiÔn hµng ngµy, cha ®îc hÖ thèng ho¸ vµ kh¸i qu¸t ho¸.

+ ý thøc lý luËn: lµ nh÷ng t tëng quan ®iÓm ®îc hÖ thèng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸ thµng çc häc thuyÕt x· héi, cã kh¶ n¨ng ph¶n ¸nh hiÖn thùc kh¸ch quan mét çch kh¸i qu¸t, s©u s¾c vµ chÝnh x¸c, v¹ch ra çc MLH b¶n chÊt çc SVHT

2* TÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi:1- ý thøc x· héi thêng l¹c hËu so víi tån t¹i x· héi:

21

+ Sù biÕn ®æi tån t¹i XH diÔn biÕn nhanh chãng, ý thøc XH kh«ng theo kÞp vµ trë nªn l¹c hËu,

+ Do søc m¹nh thãi quen, truyÒn thèng, tËp qu¸n còng nh do tÝnh b¶o thñ l¹c hËu,

+ ý thøc XH lu«n g¾n víi lîi Ých cña 1 giai cÊp nhÊt ®Þnh, ®îc LL cò lu gi÷ vµ truyÒn b¸.

2- ý thøc x· héi cã thÓ vît tríc tån t¹i XH:+ Trong ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh, t tëng khoa häc tiªn tiÕn cã

thÓ vît tríc: nh CN M¸c ®· dù b¸o tríc sù ph¸t triÓn ®· ra ®êi trong CNTB,

+ T tëng tiªn tiÕn cã thÓ ®i tríc, dù kiÕn ®îc qu¸ tr×nh kh¸ch quan. T tëng khoa häc tiªn tiÕn kh«ng tho¸t ly tån t¹i XH mµ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, s©u s¾c tån t¹i XH.

3- ý thøc XH cã tÝnh kÕ thõa trong sù ph¸t triÓn cña m×nh:+ Lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n gi¶i thÝch hiÖn tîng t t-

ëng ph¸t triÓn xuÊt hiÖn ë mét níc cã tr×nh ®é ph¸t triÓn t¬ng ®èi kÐm.

+ G¾n liÒn víi tÝnh chÊt giai cÊp, kÕ thõa çc néi dung ý thøc kh¸c nhau,

+ Khi tiÕn hµnh ®Êu tranh giai cÊp ph¶i v¹ch ra tÝnh chÊt ph¶n khoa häc, chØ ra nh÷ng nguån gèc lý luËn cña chóng trong lÞch sö.

+ §¶ng CSVN quan t©m ®Æc biÖt quan t©m gi÷ g×n vµ ph¸t huy truyÒn thèng ®¹o ®øc, tËp qu¸n tèt ®Ñp vµ lßng tù hµo d©n téc, tiÕp thu tinh hoa cña loµi ngêi.

4- Sù t¸c ®éng qua l¹i gi÷a çc h×nh th¸i YTXH trong sù ph¸t triÓn cña chóng:

+ Cã nh÷ng mÆt tÝnh chÊt kh«ng thÓ gi¶i thÝch ®îc mét çch trùc tiÕp b»ng tån t¹i XH hay b»ng çc ®iÒu kiÖn vËt chÊt,

+ ý thøc chÝnh trÞ cã vai trß ®Æc biÖt quan träng, ®Þnh h-íng cho çc h×nh thøc ý thø·cH kh¸c ph¸t triÓn theo híng ®· ®Þnh.

+ §¸u tranh tÝch cùc chèng çc ho¹t ®éng t tëng ®i chÖch ®êng lèi cña §¶ng ®· chän.

5- ý thøc XH t¸c ®éng trë l¹i tån t¹i XH:+ Møc ®é ¶nh hëng cña t tëng phô thuéc vµo nh÷ng ®iÒu

kiÖn lÞch sö, vµo tÝnh chÊt çc MQH kinh tÕ, vai trß lÞch sö cña giai cÊp l·nh ®¹o,

+ ChØ ra sù phøc t¹p cña lÞch sö ph¸t triÓn YTXH vµ cña ®êi sèng tinh thÇn XH nãi chung.

3* ý nghÜa PPL: 2 v®

22

Documents

On Tap Triet