Nokkrar skákir í íslenskri myndlist

Nokkrar skákir í íslenskri myndlistí höfuðstöðvum Arion banka 23. febrúar til 30. apríl 2013

Prifessor „dr“ Vísa Bjarna H. Þórarinsson.

Skákbendur 2012

Skákir Robert Fischer og Boris Spassky í einvígi

aldarinnar 1972

Eigendur Ragna Róberts-dóttir og Pétur Arason

Mathieu Mercier

Púsluspil 201140 x 40 cmNr. 777/1000Eigendur Ragna Róberts-dóttir og Pétur Arason

Kristján Guðmundsson

16. Skákhátíð 20062006180 x 125 cmPrentun á strigaEigendur Ragna Róberts-dóttir og Pétur Arason

Kristján Guðmundsson

16. Skákhátíð 20062006180 x 125 cmPrentun á strigaEigendur Ragna Róberts-dóttir og Pétur Arason

Halldór Pétursson

Jafntefli 197253 x 67TeikningEigandi Marinó Tryggvason

Jón Gunnar Árnason

Útitaflmenn 1981Tré og ryðfrítt stálEigandi Listasafn Reykjavíkur

Goddur

Skákbenda200879 x 77 cm Eigandi Listasafn Reykjavíkur

Goddur

Skákbenda200879 x 77 cm Eigandi Listasafn Reykjavíkur

Kristinn E. Hrafnsson

Skuggaskákborð201328 x 26 cm Tölvugerð myndEign listamannsins

Goddur

Skákbenda2008108 x 77 cm Eigandi Listasafn Reykjavíkur

Aðalheiður S. Eysteinsdóttir

Bóndi 201380 x 57 Eign listamannsins

Allir sýningargripirnir tengjast heimsmeistaraeinvíginu í skák sem haldið var í Reykjavík 1972.

Áprentuð borðmotta með árituðum matseðli frá 1972.

Matseðill frá lokahófi skákeinvígis aldarinnar í Laugardalshöll 1972.

23 tölublöð af tímaritinu Skák, sérútgáfa.

Sérútgáfa af tímaritinu Skák, innbundin í kálfskinn. Aðgöngumiði nr. 2468. Miðarnir gengu kaupum og sölum manna á milli. Tvö fyrsta dags umslög, annað er árituð af Halldóri Péturssyni en hitt af Jens Enevoldsen.

Mótsskráin á íslensku, ásamt ensku útgáfunni. Der Spiegel og Newsweek.

Veggspjaldið sem prentað var í tilefni heimsmeistaraeinvígisins.

Bréfahnífur og silfurhúðuð einvígisskeið eftir Jens Guðjónsson gullsmið. Skyrskeið Fischers framleidd fyrir Skáksambandi Íslands. Eintak nr. 37. Barmmerki, framleitt af Skáksam-bandi Íslands.

Einvígisskjöldur úr tré frá 1972.

Þrjú fyrsta dags umslög árituð af heimsmeisturunum Spassky, Fischer og Smyslov. Munir eru allir úr einkaeign.

Verðlaunabikar193762 x 35 x 35Eigandi Skáksamband Íslands

Árið 1939 fór íslenska ólympíuliðið í skák í mikla og langa frægðarför til Buenos Aires í Argentínu. Ísland sigraði í b-keppninni og hlaut að verðlaunum þennan glæsilega bikar sem ber nafnið Copa Argentina. Er þetta merkilegasti verðlaunagripur sem íslenskt skáklið hefur unnið.

Það er ýmislegt sem tengir skák og myndlist. Líkt og skákmenn, setja myndlistamenn sér ákveðnar reglur til að fylgja en toga þær svo og teygja, reyna á þanþol hverrar hugmyndar í sífelldri leit að nýjum leiðum, nýrri hugsun. Á sýningunni eru þessi tengsl skoðuð í gegnum verk nokkurra íslenskra myndlistamanna. Þó eru fá dæmi jafnskýr og verk Bjarna H. Þórarinssonar. Í forgrunni á sýningunni er myndröð sem hann vann á síðasta ári þar sem hann tekur fyrir skákirnar í heims- meistaraeinvígi Robert Fischer og Boris Spassky í Reykjavík árið 1972.

Myndröðin er afrakstur langrar rannsóknar sem Bjarni hóf veturinn 1987-88 og er enn ekki lokið. Upphaflega var ætlun hans að glöggva sig betur á eðli forma og myndflata en hann tók fljótlega við að útfæra hugmyndir sínar með aðstoð texta og flókinna reglna. Í táknmáli og hinum ritaða texta gat Bjarni útfært formkerfi sín og dregið fram skyldleika og líkindi orða og jafnvel hugtaka á skýran og stundum tæmandi hátt. Afurðir þessa starfs sem flestir kannast við eru Vísi- rósirnar, undurfagrar samhverfar teikningar þar sem orða- og hugtakakerfi þessara vísinda eru felld í myndrænt form.

Með því að takast nú á við hinar frægu einvígisskákir Fischer og Spassky dregur Bjarni það fram hve margt er sameiginlegt með starfi hans í myndlistinni og leit skákmeistarans að nýjum fléttum og lausnum. Í myndröð hans má sjá hvernig þetta samhengi getur fært okkur nýja sýn á bæði myndlistina og skáklistina sjálfa.

Jón Proppélistheimspekingur

Ljósmyndun Guðmundur Ingólfsson.Bestu þakkir til Kristins E. Hrafnssonar fyrir aðstoðina.