New INWESTYCJE INFRASTRUKTURALNE, OBIEKTY KOMUNALNE, …w3zorg/pub/inwestycje is - 2.pdf · 2014. 5. 21. · Infrastruktura techniczna jednostek osadniczych [Łyp 2008]: Infrastruktura

PLANOWANIE PRZESTRZENNE

W KSZTAŁTOWANIU ŚRODOWISKA

INWESTYCJE INFRASTRUKTURALNE,

OBIEKTY KOMUNALNE,

WODY POWIERZCHNIOWE

© Andrzej GREINERT INŻYNIERIA ŚRODOWISKA – ZOiRG, IIŚ, UZ


Infrastruktura – podstawowe urządzenia, budynki użyteczności publicznej i instytucje usługowe, których

istnienie jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania gospodarki i społeczeństwa. Infrastruktura wspiera

działalność produkcyjną, służy rozwojowi produkcji, choć sama nie bierze bezpośredniego udziału w

produkcji. Oznacza układ i wzajemne relacje elementów (części) stanowiących całość.

Infrastruktura społeczna

Budynki publiczne: szpitale, sanatoria, domy pomocy społecznej, szkoły, przedszkola, obiekty kulturalne

(biblioteki, kina, teatry, opery), obiekty sportowe (stadiony, hale widowiskowo-sportowe), remizy strażackie,

obiekty usługowe

Obiekty budowlane publiczne: przystanki autobusowe, tramwajowe, kaplice, pomniki

Obszary publiczne: tereny zieleni kształtowanej, cmentarze, place zabaw, boiska

Infrastruktura techniczna

Zaopatrzenie: prąd (elektrownie), gaz (gazociągi), ogrzewanie (ciepło), wodę (wodociągi)

Usuwanie: usuwanie śmieci, usuwanie ścieków, kanalizacja, oczyszczalnia ścieków, odzyskiwanie

wartościowych materiałów

Komunikacja: infrastruktura telefoniczna, infrastruktura radiowa, infrastruktura telewizyjna, Internet, inne

usługi radiowe

Infrastruktura transportowa

Transport zbiorowy: transport po wodach terytorialnych (po rzekach i jeziorach), transport morski (i

oceaniczny), transport kolejowy (infrastruktura kolejowa), transport drogowy, transport lotniczy, lotniska,

radiowe systemy nawigacyjne dla potrzeb transportu lotniczego i morskiego

Transport indywidualny: ulice, drogi rowerowe, chodniki

INWESTYCJE INFRASTRUKTURALNE



Infrastruktura techniczna – urządzenia, sieci przesyłowe i związane z nimi obiekty świadczące niezbędne

i podstawowe usługi dla określonej jednostki przestrzenno-gospodarczej (osiedla, dzielnicy, miasta, zakładu

przemysłowego itp.) w zakresie energetyki, dostarczania ciepła, wody, usuwania ścieków i odpadów,

transportu, teletechniki itp.

Infrastruktura techniczna jednostek osadniczych [Łyp 2008]:

Infrastruktura wodno-ściekowa

Zaopatrzenie w wodę: ujmowanie wody, uzdatnianie, gromadzenie, rozsyłanie

Kanalizacja: zbieranie ścieków, prowadzenie, oczyszczanie

Gospodarka wodna: regulacja cieków, ochrona przeciwpowodziowa, melioracje, kształtowanie

stosunków wodnych

Infrastruktura obsługowa

Oczyszczanie miasta: usuwanie, transport, gromadzenie, utylizacja odpadów

Telekomunikacja: łączność przewodowa i bezprzewodowa

Oświetlenie zewnętrzne: oświetlenie placów, ulic i obiektów

Infrastruktura energetyczna

Ciepłownictwo: wytwarzanie i rozsył ciepła, geotermia

Gazownictwo: rozsył gazu ziemnego, rozlewanie i dystrybucja gazu płynnego

Elektroenergetyka: rozsył prądu

Paliwa płynne: rurociągi ropy naftowej i produktów finalnych

Infrastruktura komunikacyjna

Drogownictwo: ulice, place, drogi, wiadukty, mosty, tunele, autostrady

Transport publiczny: metro, tramwaje, koleje, autobusy

Inżynieria ruchu: regulacja ruchu, pomiary natężenia, pasy ruchu i ich rozrząd, oznakowanie poziome

i pionowe







Podstawowe zadania planowania przestrzennego w sferze nowej infrastruktury technicznej oraz przebudowy

już istniejącej:

• wskazanie kierunków rozbudowy sieci osiedleńczej

• wskazanie rodzaju i intensywności zabudowy na określonych terenach

• wskazanie lokalizacji obiektów jednostkowych o odbiegających wymaganiach infrastrukturalnych względem

tych przeważających na terenie

• wskazanie terenów cennych pod względem kulturowym

• wskazanie terenów cennych pod względem przyrodniczym

• wskazanie przebiegu ciągów magistralnych

• wskazanie sposobu rozprowadzenia infrastruktury sieciowej

• wskazanie warunków lokalizacji punktów zbioru odpadów

• wskazanie warunków lokalizacji obiektów inżynierii środowiska

• wskazanie warunków lokalizacji obiektów telekomunikacyjnych

Konieczne rozpoznanie wstępne do podjęcia decyzji planistycznych:

• demografia opisywanego terenu

• technologie inżynierii środowiska i inne związane z infrastrukturą

• warunki korzystania z mediów

• analiza ryzyka środowiskowego

• analiza postępowania w sytuacjach awaryjnych




Nieprawidłowości w planach infrastruktury związane

z niedostatkiem informacji, bądź niewłaściwymi informacjami

z zakresu planowania przestrzennego:

• przeszacowane średnice rur i kanałów

• przeszacowane parametry linii energetycznych

• niedoszacowane średnice rur i kanałów

• niedoszacowane parametry linii energetycznych

• konfliktogenny przebieg elementów infrastruktury liniowej

i niektórych powiązanych obiektów

Nieprawidłowości infrastrukturalne związane z błędnymi lub

niepełnymi zapisami dokumentów planowania

przestrzennego:

• wysokie ryzyko związane z lokalizacją magistrali

sieciowych i obiektów związanych z funkcjonowaniem

infrastruktury

• wysokie koszty lub problemy funkcjonalne podczas

modernizacji lub napraw sieci

• brak możliwości rozbudowy sieci osiedleńczej lub

wadliwość takiego rozszerzenia

• stałe lub czasowe problemy z dostępem do mediów

INŻYNIERIA MIEJSKA W MPZP



Prace przygotowawcze w toku konstruowania MPZP

• cel:

• określenie polityki przestrzennej

• wybór kierunków rozwoju

• ustalenie zasad zagospodarowania terenu

• zadania:

• zebranie i analiza danych

• miejscowe zasoby wód – ilość, dostępność, możliwości ochrony

• unieszkodliwianie i usuwanie ścieków – odbiorniki, ich chłonność, ochrona wód

• zagrożenie powodziowe i inne

• zaopatrzenie w energię elektryczną i gaz

• zaopatrzenie w ciepło

• obsługa teleinformatyczna i radiokomunikacyjna

• usuwanie i utylizacja odpadów

• zidentyfikowanie problemów

• analiza wskazań dokumentacji planistycznej wyższego rzędu – KPZK, PZPW, SUiKZP

• działania analityczne i eksperckie – waloryzacja cech terenów – na planie hipsometrycznym

• opracowanie wariantów rozwiązań problemów

• wybór wariantu optymalnego




Opracowanie koncepcji

• cel:

• szczegółowe opracowanie wybranego wariantu

• zadania:

• zdefiniowanie rozwiązań inżynieryjnych na podstawie wniosków z analizy wariantów

• wskazanie istniejących urządzeń i elementów sieciowych – charakterystyka, stan pracy, możliwości

rozwoju

• wskazanie standardów do osiągnięcia

na poszczególnych etapach rozwoju

• wyznaczenie terenów niezbędnych do realizacji nowych urządzeń i sieci

• wyznaczenie zasięgu obsługi – ideogramy rysunkowe z podziałem na zasięg obsługi istniejącej

i planowanej

• wskazanie koncepcji obsługi na poszczególnych etapach rozwoju – zasady obsługi

Dla celów planistycznych nie ma potrzeby wskazywania dokładnych rozwiązań inżynieryjno-

technicznych, a jedynie zasięgi i zasady obsługi.




Opracowanie projektu MPZP

• cel:

• szczegółowe opracowanie wybranego wariantu

• zadania:

• zdefiniowanie rozwiązań na podstawie wniosków

z analizy wariantów:

• zasady rozwoju infrastruktury technicznej

• zasady ochrony środowiska

• zasady kształtowania przestrzeni

• wyznaczenie zasięgu obsługi – naniesienie sieci

i obiektów (urządzeń) na ideogram – mapę w skali 1:5000 lub 1:10000

• wyznaczenie terenów niezbędnych do realizacji urządzeń i sieci

• wprowadzenie treści do tekstu i na rysunek MPZP

• lokalizacje i przebiegi

• ustalenia i zasady użytkowania wyznaczonych terenów: zakazy, nakazy, ograniczenia

i dopuszczenia

Na rysunku MPZP obiekty inżynierii muszą być naniesione

w swym rzeczywistym zarysie.

ZAOPATRZENIE W WODĘ



Ujęcia wody:

• wód powierzchniowych

• wód podziemnych

Ujęcie wód powierzchniowych (z rzek, zbiorników) powoduje konieczność długoterminowej regulacji

zagospodarowania przestrzeni na dużych obszarach zlewni danego cieku lub zbiornika.

W ramach działań planistycznych na poziomie SUiKZP wskazywane są główne zbiorniki wód podziemnych –

GZWP, jako jeden z zasobów dyspozycyjnych, a w tym eksploatacyjnych wody. Kolejno, uwzględniane są

punkty ujmowania wód podziemnych i ich strefy ochronne wraz z obostrzeniami użytkowymi terenów.

Strefy ochronne:

ujęcia wód powierzchniowych

• strefa ochrony bezpośredniej – w MPZP w stosunku do nowych obiektów – ogrodzona na odległość 50 m od

zwierciadła wody ujmowanej

• strefa ochrony pośredniej:

• rzeka – 12 godzin w górę rzeki, licząc prędkość przepływu wody przy SNQ; na szerokość wzdłuż

zewnętrznej podstawy wałów lub przy ich braku 250 m przy 5% spadku zbocza doliny, 500 m przy

15-20%; dodatkowa korekta ze wzgl. na rodzaj gruntu i pokrycie terenu roślinnością

ujęcia wód podziemnych

• strefa ochrony bezpośredniej – wokół studni powierzchnia szczelna, pochylona; MPZP – 10 m od osi

przewidywanego odwiertu (ogrodzenie 8-10 m od obrysu obudowy studni)

• strefa ochrony pośredniej:

• może być zbędna w przypadku przykrycia poziomu wodonośnego warstwą nieprzepuszczalną o dużej

miąższości

• wewnętrzna strefa ochrony pośredniej – czas przepływu wody do ujęcia w ciągu 30 dni

• zewnętrzna strefa ochrony pośredniej – 25-letni czas przepływu wody do ujęcia




Planowanie przestrzenne na terenach, na których występują ujęcia

wody powierzchniowej:

• minimalizacja zasiedlenia

• minimalizacja akcydentalnego użytkowania terenu (tereny

rekreacyjno-wypoczynkowe jako niemożliwe

do kontrolowania źródło zanieczyszczeń)

• ograniczenie ruchu kołowego i szynowego oraz żeglugi

• wykluczenie działalności przemysłowej

• wykluczenie magazynowania materiałów potencjalnie

niebezpiecznych

• wykluczenie lokalizacji stacji benzynowych i obiektów

przeładunkowych paliw

• wykluczenie intensywnej działalności rolniczej, w tym związanej z

hodowlą zwierząt

• rozważne planowanie przestrzenne poza granicami stref

ochronnych, z założeniem możliwości przemieszczania się wielu

zanieczyszczeń na duże dystanse i możliwości wystąpienia

sytuacji awaryjnych

Dla nowo planowanych ujęć wody powierzchniowej:

• optymalizacja lokalizacji, z uwzględnieniem obecnego

i historycznego użytkowania pobliskich terenów (100-150 lat)

• bardzo dobrymi terenami są obszary przyleśne, z uwagi na

ekstensywne zagospodarowanie




Planowanie przestrzenne na terenach wewnętrznej strefy ochrony pośredniej ujęcia wód podziemnych.

• zakaz budowy:

• osiedli mieszkaniowych i obozowisk

• dróg publicznych i parkingów

• zakładów przemysłowych

• ferm hodowlanych

• cmentarzy i grzebowisk

• wylewisk ścieków

• składowisk odpadów

• magazynów i składów substancji ropopochodnych

• rurociągów substancji ropopochodnych

• zakaz w stosunku do domostw obecnych:

• wykonywania wszelkich wykopów i głębokich podpiwniczeń

• budowania własnych ujęć wód podziemnych

• wykonywania robót melioracyjnych

• niszczenia warstwy glebowej

• gromadzenia ścieków lub gnojowicy w nieszczelnych zbiornikach

• mycia pojazdów mechanicznych

• wprowadzania ścieków do ziemi

• stosowania nawozów sztucznych i środków ochrony roślin

• kompostowania bez zabezpieczenia podłoża

• składowania żużli, popiołów i innych odpadów domowych poza szczelnymi pojemnikami

• składowania substancji chemicznych i ropopochodnych

• grzebania zwłok zwierzęcych

• działalności gospodarczej szkodliwie wpływającej na jakość i stan wód podziemnych

• stosowania chemicznych środków rozmrażania lodu na drogach.




Planowanie przestrzenne na terenach zewnętrznej strefy

ochrony pośredniej ujęcia wód podziemnych, przy słabo

przykrytych warstwach wodonośnych.

• zakaz lokalizowania:

• składowisk odpadów i wylewisk ścieków

• stacji dystrybucji paliw bez odpowiedniego

zabezpieczenia podłoża

• obiektów produkcyjnych emitujących

zanieczyszczenia do gruntu

• ferm z bezściółkową hodowlą zwierząt

• magazynów substancji toksycznych

• magazynów i rurociągów paliw płynnych

• wprowadza się:

• zalesienie lub zadrzewienie na gruntach niskich

klas

• zakaz transportu toksyn przez obszar chroniony

• likwidację istniejących mogilników środków

chemicznych

• wyposażenie wszystkich domostw w szczelny

sposób usuwania ścieków i skuteczne ich

oczyszczanie

• ustawienie tablic informacyjnych o zasadach

ochrony i obowiązujących zakazach Dla terenów zewnętrznej strefy ochrony pośredniej

ujęcia wód podziemnych, przy dobrze przykrytych

warstwach wodonośnych ustala się zasady nadzoru.




Orientacyjny sposób rezerwowania przestrzeni dla ujęcia czwartorzędowego

dla miejscowości do 25 tys. mieszkańców [Łyp 2008]




Lokalizacja stacji uzdatniania wody

• wskazana bliskość ujęcia

• odizolowanie od otoczenia

• dobre warunki ochrony przed wejściem osób

nieupoważnionych

• kilkudziesięciometrowy pas izolacyjny wokół obiektu

• lokalizacja w bezpiecznej odległości od zakładów

przemysłowych

• odległość obiektów od chlorowni:

• pojedyncze obiekty mieszkalne – 100-150 m

• drogi z małym natężeniem ruchu – 100-150 m

• osiedla mieszkaniowe – 300 m

• obiekty użyteczności publicznej – 300 m

• drogi z dużym natężeniem ruchu – 300 m

• małe stacje wodociągowe – brak stref ochronnych




Wodociągi

• pompownie

• zbiorniki wodociągowe

• magistrale

• przewody rozbiorcze

• przyłącza wodociągowe

W miastach magistrale i przewody rozbiorcze układane

są w ulicach, nie wykraczając poza linie rozgraniczające.

Pompownie – w odległości 20-30 m od zabudowy mieszkalnej

przy separacji gęstą zielenią; przy dużych obiektach 80-100 m odległości.

Powierzchnia obiektu 900-1200 m2 przy wydajności do 300 dm3·s-1;

3 m2 na każdy 1 dm3·s-1 przy większych obiektach.

Pompownie sieciowe – brak stref ochronnych

Zbiorniki wodociągowe – strefa ochronna 50 m od czerpni powietrza; ekrany z drzew. Na terenach otwartych,

wiejskich strefę ogranicza się do 5 m licząc od podnóża jego skarpy ziemnej.

Punkty czerpalne wody – zasady lokalizacyjne jak w przypadku studni.

KANALIZACJA



W sieci kanalizacyjne dla ścieków komunalnych, zakończone

oczyszczalniami ścieków powinny być wyposażone aglomeracje

(tereny skoncentrowane) o równoważnej liczbie mieszkańców

powyżej 2000.

• kolektor główny

• kolektory boczne

• kanały ściekowe

• pompownie ścieków

• kanały deszczowe

• zbiorniki retencyjne

Pompownie – strefa izolacji od miejsc stałego pobytu i wypoczynku

ludzi – 50 m; może być powiększona zgodnie z kierunkiem

dominujących wiatrów na danym obszarze.

Osiedlowe pompownie podziemne – strefa izolacyjna 15 m; dostęp

z drogi dojazdowej.

Małe pompownie na kanalizacji ciśnieniowej – brak strefy.

Stacje zlewne ścieków – najlepiej lokować w granicach strefy

wymaganej dla oczyszczalni ścieków.

Kanalizacja opaskowa – np. zbierająca ścieki z obszaru wokół

zbiornika wodnego, nie dopuszczając do jego zanieczyszczenia.

KANALIZACJA



Zbiorniki retencyjne:

• ogrodzony zbiornik bez znaczenia krajobrazotwórczego – strefa

izolacyjna od miejsc stałego pobytu i wypoczynku ludzi – 50 m

• zbiornik parkowy, na terenie wypoczynkowym – brak strefy

• oczyszczalnia wód deszczowych – w końcowym odcinku kanału

deszczowego (niedaleko przed odbiornikiem) –

w przypadku konieczności ochrony rzeki przed

zanieczyszczeniem osadami niesionymi przez wody deszczowe

– brak strefy

Rozwiązania dla małych jednostek osadniczych:

• odprowadzenie wód deszczowych do rowów melioracyjnych

z ograniczonego obszaru (lokalna kanalizacja deszczowa)

• odwodnienie powierzchniowe (rynny przykrawężnikowe,

muldy)

• zbiorniki chłonne z wodoprzepuszczalnym dnem – nie polecane

wobec braku zwodociągowania i korzystania z wody studziennej

KANALIZACJA



Oczyszczalnia ścieków

• odległość od miejsc stałego pobytu i wypoczynku ludzi –

300 m

• oddzielenie zalesieniem lub zadrzewieniem

• strefowanie zabudowy – od strony oczyszczalni składy,

magazyny, zakłady przemysłowe poza przemysłem

spożywczym

• oczyszczalnia obsługująca do 100 tys. mieszkańców

wymaga ok. 2 m2 powierzchni na 1 mieszkańca

Oczyszczalnia przydomowa

• na działkach o powierzchni powyżej 1000 m2

• brak studni w promieniu 30 m

• drenaż rozsączający – grunt przepuszczalny; teren

pozbawiony drzew i krzewów w odległości co najmniej

5 m (przy dużych drzewach podwojenie dystansu)

• odprowadzenie ścieków oczyszczonych do odbiornika

powierzchniowego za zgodą właściciela odbiornika

PLANOWANIE PRZESTRZENNE NA TERENACH NIEUZBROJONYCH



• Lokalizacja studni – przestrzeń higieniczna Ø 15 m; na obszarach wiejskich 15 m od budynków

inwentarskich, silosów i szczelnych zbiorników nieczystości; od nieutwardzonych wybiegów dla zwierząt –

70 m; od hodowli zwierząt futerkowych 200-300 m

• Zbiornik bezodpływowy od strony ulicy dla łatwego opróżnienia; w odległości 2 m od granicy posesji

• Zagospodarowanie ścieków szarych do podlewania trawnika – 27m2 trawnika na 1 mieszkańca posesji;

min. 15 m od ujęcia wody, 7,5 m od granic posesji

MODELE GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ



Współczesne aglomeracje są zarówno ośrodkami mieszkalno-usługowymi, jak też przemysłowymi.

W związku z tym powstają różne modele zaopatrzenia aglomeracji w wodę i odprowadzania ścieków.

• model oddzielnej gospodarki wodno-ściekowej miasta i zakładu przemysłowego

• model całkowitej obsługi zakładu przemysłowego przez miejską gospodarkę wodno-ściekową

• model częściowej obsługi zakładu przemysłowego przez miejską gospodarkę wodno-ściekową

• model zintegrowanej gospodarki wodno-ściekowej grupy zakładów przemysłowych

Obsługa wodociągowo-kanalizacyjna a rozwój osadniczy

• nienaruszalność lokalizacji istniejących ważnych

obiektów wod.-kan.

• analiza zapotrzebowania na wodę według zlokalizowanych

wskaźników Q = N · n · q · k

gdzie N- liczba mieszkańców, n – odsetek ludności

korzystających z wodociągu, q – jednostkowy wskaźnik

zapotrzebowania na wodę (100-200 dm3·(M·d)-1),

k – współczynnik zwiększający (zwykle 1,15)

• czynnik limitujący rozwój jednostki osadniczej –

zderzenie z posiadanymi zasobami

• analiza ekonomiczna kosztu dostarczenia wody z zewnątrz

• konieczność rezerwacji terenów dla urządzeń

• max. chłonność odbiornika, do którego odprowadzane są ścieki –

zaplanowanie przerzutu ścieków oczyszczonych do nowego odbiornika

• przeszkody terenowe, głównie problematyka ukształtowania terenu – inwestycje w stacje pomp

ENERGETYKA W PLANISTYCE



Sieci energetyczne o znaczeniu unijnym:

• ENTSO-E (Europejska Sieć Operatorów Systemów Przesyłowych Energii Elektrycznej)

• ENTSO-G (Europejska Sieć Operatorów Systemów Przesyłowych Gazu)

10-letnie plany rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym (co 2 lata) plany grup regionalnych

Sieci energetyczne krajowe:

Polityka energetyczna Polski do 2030 r.

Prawo energetyczne Gminny plan zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe;

Plany rozwoju przedsiębiorstw energetycznych

Przy budowie i rozbudowie wymagane uwzględnienie postanowień MPZP lub (przy ich braku) SUiKZPG.

KPZK 2030 PZPW SUiKZPG MPZP

Kierunek działań 5.1. Przeciwdziałanie zagrożeniu utraty bezpieczeństwa energetycznego i odpowiednie

reagowanie na to zagrożenie

ENERGETYKA W PLANISTYCE



ENERGETYCZNE SIECI PRZESYŁOWE



Sieci gazowe w Polsce:

• GAZ-SYSTEM SA – jednoosobowa spółka Skarbu

Państwa

Rozp. Min. Gosp. z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie

warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać

sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz.U., poz. 640)

§ 7.1. Teren o zabudowie budynkami zamieszkania

zbiorowego oraz obiektami użyteczności publicznej,

o zabudowie jedno- lub wielorodzinnej, intensywnym

ruchu kołowym, rozwiniętej infrastrukturze podziemnej,

takiej jak sieci wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne,

gazowe, energetyczne i telekomunikacyjne, oraz ulice,

drogi i tereny górnicze zalicza się do pierwszej klasy

lokalizacji.

2. Teren o zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej,

zabudowie budynkami rekreacji indywidualnej, a także

niezbędnej dla nich infrastrukturze zalicza się do drugiej

klasy lokalizacji.

3. Teren niezabudowany oraz teren, na którym mogą się

znajdować tylko pojedyncze budynki jednorodzinne,

gospodarcze i inwentarskie oraz niezbędna dla nich

infrastruktura, zalicza się do trzeciej klasy lokalizacji.




4. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się transportem gazu ziemnego w uzgodnieniu z projektantem

gazociągu, na podstawie istniejącego zagospodarowania terenu oraz miejscowych planów zagospodarowania

przestrzennego zalicza teren, na którym będzie budowany gazociąg stalowy, do odpowiedniej klasy

lokalizacji.

§ 10. 1. Dla gazociągów należy wyznaczyć, na okres ich użytkowania, strefy kontrolowane.

2. W strefach kontrolowanych należy kontrolować wszelkie działania, które mogłyby spowodować

uszkodzenie gazociągu lub mieć inny negatywny wpływ na jego użytkowanie i funkcjonowanie.

3. W strefach kontrolowanych nie należy wznosić obiektów budowlanych, urządzać stałych składów

i magazynów oraz podejmować działań mogących spowodować uszkodzenia gazociągu podczas jego

użytkowania.

4. W strefach kontrolowanych nie mogą rosnąć drzewa w odległości mniejszej niż 2,0 m od gazociągów

o średnicy do DN 300 włącznie i 3,0 m od gazociągów o średnicy większej niż DN 300, licząc od osi

gazociągu do pni drzew. Wszelkie prace w strefach kontrolowanych mogą być prowadzone tylko po

wcześniejszym uzgodnieniu sposobu ich wykonania z właściwym operatorem sieci gazowej.

5. Jeżeli w planach uzbrojenia podziemnego nie przewidziano stref kontrolowanych dla gazociągów

budowanych w pasach drogowych na terenach miejskich i wiejskich, lokalizację strefy kontrolowanej należy

ustalić w dokumentacji projektowej gazociągu, po uzgodnieniu z zarządcą drogi.

6. Szerokość stref kontrolowanych, o których mowa w ust. 1, powinna wynosić dla gazociągów

o maksymalnym ciśnieniu roboczym (MOP):

1) do 0,5 MPa włącznie – 1,0 m; 2) powyżej 0,5 MPa do 1,6 MPa włącznie – 2,0 m;

3) powyżej 1,6 MPa oraz o średnicy: a) do DN 150 włącznie – 4,0 m, b) powyżej DN 150 do DN 300

włącznie – 6,0 m, c) powyżej DN 300 do DN 500 włącznie – 8,0 m, d) powyżej DN 500 – 12,0 m.




§ 20. 1. Dla gazociągu układanego w przecinkach leśnych

powinien być wydzielony pas gruntu bez drzew i krzewów

o szerokości minimum po 2,0 m z obu stron osi gazociągu,

licząc od osi gazociągu do pni drzew lub do krzewów.

2. Jeżeli gazociąg na terenach leśnych jest budowany za

pomocą przewiertu sterowanego, nie jest wymagane

wycinanie drzew i krzewów. W takim przypadku gazociąg

należy ułożyć poniżej poziomu systemu korzeniowego

drzew.

3. Gazociągi stalowe o maksymalnym ciśnieniu roboczym

(MOP) większym niż 0,5 MPa należy projektować

i budować w taki sposób, aby inne obiekty budowlane

znajdowały się w odległości od osi gazociągu nie mniejszej

niż:

1) połowa szerokości stref kontrolowanych – na terenie

zaliczonym do pierwszej klasy lokalizacji,

2) dwukrotność połowy szerokości stref kontrolowanych –

na terenie zaliczonym do drugiej klasy lokalizacji,

3) trzykrotność połowy szerokości stref kontrolowanych –

na terenie zaliczonym do trzeciej klasy lokalizacji

– na którym usytuowane są te obiekty budowlane. Pożar gazociągu w Jankowie Przygodzkim (fot. TVN24)




Planowany przebieg trasy sieci i przyłączy ciepłowniczych, naniesiony na aktualnych mapach do celów

projektowych powinien uwzględniać istniejące i projektowane zagospodarowanie terenu, ukształtowanie

zieleni niskiej oraz stan istniejącego zadrzewienia. W celu umożliwienia bezkonfliktowego usuwania

ewentualnych awarii, lub wykonania wymiany rurociągów, trasę sieci należy projektować poza jezdniami - z

wyjątkiem przejść poprzecznych, oraz o ile to możliwe - poza miejscami postojowymi na zorganizowanych

parkingach.

Sieć ciepłowniczą należy projektować zachowując minimalne odległości „a” od istniejącej lub projektowanej

zabudowy, w zależności od średnicy rurociągów (a - szerokość pasa od skrajnej, bocznej krawędzi rury

osłonowej do zabudowy):

1) ≤ DN 150 a min. = 2,0 m,

2) DN 200 ÷ DN 500 a min. = 3,0 m,

3) > DN 500 a min. = 5,0 m.

Zalecane minimalne odległości rurociągów sieci ciepłowniczej usytuowanych równolegle do infrastruktury

uzbrojenia podziemnego (od rury osłonowej):

• gazociąg niskiego i średniego ciśnienia:

- o średnicy do 100 mm - 1,0 m,

- do 400 mm - 1,5 m,

- do 600 mm - 2,0 m,

- > 600 mm - 3,0 m,

• kable (kanalizacja teletechniczna) - 1,0 m, kable ziemne energetyczne - 1,0 m,

• wodociąg

- o średnicy do 250 mm - 1,0 m,

- do 500 mm - 1,2 m,

- do 1000 mm - 1,5 m,

• kanalizacja - 2,0 m.




Wyty

czn

e p

roje

kto

wan

ia s

ieci

cie

pln

ych

w M

PE

C s

p. z

o.o

. w

Bia

łym

sto

ku

, 2

3.0

1.2

013 r

.

ENERGETYKA WIATROWA



Zajęcie przestrzeni:

- 1 turbina (1MW) – 1 ha

- 4 turbiny – 1 km2

Obowiązek umiejscowienia lokalizacji obiektów

powyżej 100 kW w SUiKZPG Zapis w MPZP

(ustalanie według Decyzji o WZZT oraz jako inwestycji

celu publicznego – wątpliwe merytorycznie,

niestosowane).

Zakaz umiejscawiania siłowni wiatrowych w granicach

administracyjnych miast i zabudowy zwartej wsi (POŚ)

Strefa ochronna wobec terenów zabudowanych – 500 m

(POŚ)

Strefa ochrony widokowej w stosunku do pomników

i zabytków – 100 m (Ust. o ochronie zabytków i opiece

nad zabytkami)

Fot. Agata Sumara, inzynieria.com

L-Helpershain-G; www.energiawiatru.eu

ENERGETYKA WIATROWA



Procedury w zakresie procesu inwestycyjnego dotyczącego budowy elektrowni wiatrowych na terytorium

Polski; wg: Energetyka Wiatrowa w Regionie Morza Bałtyckiego (Wind Energy in The Baltic Sea Region 2)

Farmy wiatrowe o wydajności przekraczającej 100 MW zostały zaliczone do kategorii inwestycji, które zawsze

wiążą się z ryzykiem występowania negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Rozporządzenie wymienia

także te rodzaje inwestycji, które potencjalnie mogą (choć nie muszą) mieć negatywny wpływ na środowisko

naturalne. Kategoria ta obejmuje turbiny wiatrowe, których całkowita wysokość przekracza 30 metrów, a także

te, które mają być zlokalizowane na obszarze parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków

krajobrazowych, obszarów Natura 2000, obszarów użytecznych z punktu widzenia ekologii oraz obszarów

wartościowych z punktu widzenia przyrody i krajobrazu.

Decyzja lokalizacyjna – jest ona zazwyczaj wydawana na podstawie lokalnego planu zagospodarowania

przestrzennego. W przypadku, gdy dla danej gminy brak jest tego rodzaju planu, konieczne jest dokonanie

zmian w lokalnej strategii zagospodarowania przestrzennego określonej w studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego, jako że założenia planu o zasięgu lokalnym muszą pozostawać zgodne z

postanowieniami zawartymi w studium. Zmiany mogą zostać wprowadzone po zakończeniu postępowania

wszczętego wraz ze złożeniem do wójta/burmistrza/prezydenta miasta wniosku w przedmiocie wprowadzenia

niezbędnych zmian. Decyzja lokalizacyjna może także teoretycznie zostać wydana na podstawie warunków

zabudowy i zagospodarowania terenu, niemniej jednak metoda ta nie jest stosowana w praktyce.

Decyzja o lokalizacji obiektów infrastruktury technicznej w pasie drogowym (w oparciu o postanowienia

ustawy o drogach publicznych). Decyzja o lokalizacji zjazdu z drogi publicznej (w oparciu o postanowienia

ustawy o drogach publicznych). Decyzja o zatwierdzeniu planów dot. wycinki drzew i krzewów (w oparciu o

postanowienia ustawy o ochronie przyrody).

ENERGETYKA WIATROWA



Lokalizacja elektrowni wiatrowych jest wykluczona lub niewskazana dla terenów [Wojewódzkie Biuro

Urbanistyczne we Wrocławiu 2011]:

• obszary bezpośredniego i potencjalnego zagrożenia powodzią, tereny podmokłe o niekorzystnych

warunkach dla posadowienia dużych obiektów energetyki wiatrowej oraz zawierające zbiorowiska cennej

roślinności torfowiskowej i łąkowej (gleby torfowe i mułowo-torfowe, np. w dolinach rzecznych)

• cenne zbiorowiska roślinności występujące poza obszarami prawnie chronionymi, lasami i bagnami (np.

murawy kserotermiczne i wrzosowiska)

• kompleksy leśne,

• tereny zadrzewione i zakrzaczone na otwartych terenach intensywnie użytkowanych rolniczo, służące

utrzymaniu ich różnorodności biologicznej i krajobrazowej,

• obszary o wysokich walorach kulturowych i krajobrazowych,

• tereny w granicach administracyjnych miast,

• tereny zabudowy mieszkaniowej ze strefą min. 1000 m,

• tereny szpitali i domów opieki społecznej ze strefą min.1200 m,

• tereny zabudowy przeznaczonej na cele uzdrowiskowe

ze strefą min. 1600 m,

• tereny rekreacyjne ze strefą min. 850 m,

• pozostałe tereny związane ze stałym i czasowym pobytem

ludzi ze strefa min.1200 m,

• tereny związane z bezpieczeństwem i obronnością kraju,

• tereny otoczenia lotnisk wraz z polami wznoszenia i lądowania

w zasięgu 4-6 km,

• tereny udokumentowanych złóż kopalin,

• tereny przeznaczone dla rozwoju turystyki,

• inne tereny – nie przeznaczone dla rozwoju energetyki wiatrowej.

ENERGETYKA WIATROWA






Sieci teleinformatyczne / Komunikacja radiowa i przekaźniki

Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego –

o charakterze inwestycji przesądza jej dostępność dla

użytkowników, bez względu na to czy będzie ją realizował

podmiot prywatny czy państwowy – NSA, sygnatura akt II

OSK 1760/10 – praktycznie brak możliwości odmowy

lokalizacji, chyba że narusza to przepisy odrębne.

Rodzaj przewodu

Minimalna odległość, m

Do przewodu wodociągowego

o średnicy wewnętrznej, mm Do kanału ściekowego

DN < 300 DN 300-500 DN > 500

Kabel telekomunikacyjny 0,6 0,7 0,8 0,8

Kabel elektroenergetyczny 0,7 0,8 1,0 0,8

Przewód ciepłowniczy w obudowie 0,7 0,8 1,0 1,4

Kanał ściekowy 1,2 1,4 1,7 -

GEOTERMIA



Energia geotermalna − energia termiczna skał

znajdujących się we wnętrzu Ziemi, zaliczana

do odnawialnych źródeł energii. Jest pobierana

za pomocą odwiertów, do których wtłaczana

jest chłodna woda i odbierana gorąca po

wymianie ciepła z gorącymi skałami.

Eksploatacja podlega koncesjonowaniu,

opierając się na dokumentacji analogicznej do

eksploatacji górniczej surowców.

Dla terenu górniczego należy sporządzić

miejscowy plan zagospodarowania

przestrzennego, uzgodniony z właściwym

organem nadzoru górniczego, sporządzony

zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003 roku o

planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

Jednakże, jeżeli przewidywane wpływy na

środowisko będą nieznaczne, Rada Gminy

może podjąć uchwałę o odstąpieniu od

sporządzenia tego planu.

PROBLEMY PLANISTYCZNE WOBEC SIECI



Problemy przestrzenne:

• zachowanie odległości między sieciami antagonistycznymi:

• kanał ściekowy – przewód wodociągowy

• kabel elektryczny lub telekomunikacyjny – przewody

wodociągowe, ciepłownicze, ściekowe, gazowe

• przewód gazowy – przewód ściekowy, ciepłowniczy

w kanale, telekomunikacyjny w osłonie rurowej

• zachowanie odległości między sieciami i drzewami:

• przewód ciepłowniczy – drzewo

• drzewo – kanał ściekowy, kanał deszczowy, drenaż

PROBLEMY PLANISTYCZNE WOBEC SIECI



Problemy przestrzenne:

• konieczność wytypowania na pas drogowy kilkunastu

metrów szerokości

• uzbrojenie ulicy w liniach rozgraniczających ulicy;

własność miasta

• tunele zbiorcze – 1,5 m od ścian budynków, 1,0 m od

krawędzi jezdni

• poza ulicą przewody na obcym gruncie; pozostawienie

pasa wolnego od zabudowy i wysokiej zieleni

• kable – 1 m

• przewody – szer. zewn. + głęb. posadowienia

• ustanowienie służebności przesyłu (terenu)

• wywłaszczenie – przejęcie gruntu na własność przez

firmę obsługującą przesył

• pozostawienie terenu celem przekroczenia przeszkód

liniowych – rzek, torów kolejowych itp.

• przewody wodociągowe na terenach zagrażających

zanieczyszczeniem wód:

• 1,2-1,7 m od ścian kanału lub zbiornika ściekowego

położonego niżej niż przewód

• 3,0 m od ścian kanału lub zbiornika ściekowego

położonego wyżej niż przewód

• 50 m od składowisk odpadów, hałd, grzebowisk

i cmentarzy (dla potrzeb cment. – separator na sieci)

SKŁADOWISKA ODPADÓW



Ustawa o odpadach Plan Gospodarki Odpadami

Dokumentem planistycznym lokującym tego rodzaju inwestycje

jest Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego.

Wniosek o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego

powinien zawierać w przypadku lokalizacji składowiska

odpadów:

a) docelową rzędną składowiska odpadów,

b) roczną i całkowitą ilość składowanych odpadów oraz rodzaje

składowanych odpadów,

c) sposób gromadzenia, oczyszczania i odprowadzania ścieków,

d) sposób gromadzenia, oczyszczania i wykorzystywania lub

unieszkodliwiania gazu składowiskowego.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych

wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać

poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U.03.61.549 z dnia 10 kwietnia 2003 r., z późn. zm.)

§ 3. 1. Składowiska odpadów niebezpiecznych oraz składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i

obojętne nie mogą być lokalizowane:

1) w strefach zasilania głównych i użytkowych zbiorników wód podziemnych (GZWP, UZWP);

2) na obszarach otulin parków narodowych i rezerwatów przyrody;

3) na obszarach lasów ochronnych;

4) w dolinach rzek, w pobliżu zbiorników wód śródlądowych, na terenach źródliskowych, bagiennych i

podmokłych, w obszarach mis jeziornych i ich strefach krawędziowych, na obszarach bezpośredniego bądź

potencjalnego zagrożenia powodzią w rozumieniu przepisów prawa wodnego;

5) w strefach osuwisk i zapadlisk terenu, w tym powstałych w wyniku zjawisk krasowych, oraz zagrożonych

lawinami;

6) na terenach o nachyleniu powyżej 10°;

7) na terenach zaangażowanych glacitektonicznie lub tektonicznie, poprzecinanych uskokami, spękanych lub

uszczelinowaconych;

8) na terenach wychodni skał zwięzłych porowatych, skrasowiałych i skawernowanych;

9) na glebach klas bonitacji I-II;

10) na terenach, na których mogą wystąpić deformacje ich powierzchni na skutek szkód górniczych;

11) na obszarach ochrony uzdrowiskowej;

12) na obszarach górniczych utworzonych dla kopalin leczniczych;

13) na obszarach określonych w przepisach odrębnych.

2. Składowiska odpadów obojętnych nie mogą być lokalizowane na obszarach, o których mowa w ust. 1 pkt

1-6 i 13.




3. Minimalna odległość składowiska odpadów niebezpiecznych lub składowiska odpadów innych niż

niebezpieczne i obojętne od budynków mieszkalnych, budynków zamieszkania zbiorowego i budynków

użyteczności publicznej w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, mierzona od krawędzi kwatery

składowiska odpadów, ustalana jest zgodnie z raportem o oddziaływaniu składowiska odpadów na

środowisko.

§ 10. Składowisko odpadów wykonuje się w sposób uniemożliwiający dostęp osób nieuprawnionych oraz

nielegalne składowanie odpadów.

§ 11. 1. Składowisko odpadów otacza się pasem zieleni złożonym z drzew i krzewów, w celu ograniczenia

do minimum niedogodności i zagrożeń powstających na składowisku odpadów w wyniku emisji odorów i

pyłów, roznoszenia odpadów przez wiatr, hałasu i ruchu drogowego, oddziaływania zwierząt, tworzenia się

aerozoli oraz pożarów.

2. Minimalna szerokość pasa zieleni wynosi 10 m.

3. Dla składowisk odpadów, na których składowane

są wyłącznie odpady inne niż komunalne, konieczność

wykonania pasa zieleni, jego szerokość i usytuowanie

uzależnia się od uciążliwości i lokalizacji składowiska.




WODY POWIERZCHNIOWE



Woda w planowaniu przestrzennym

- wody publiczne

- wody niepubliczne

Własność gruntu pod wodami – związana z własnością wody, w jej linii

brzegowej. Zgodnie z prawem (Ustawa Prawo wodne, art. 27, ust. 1)

każdy obywatel powinien mieć swobodny dostęp do jeziora – wszelkie

ogrodzenia muszą kończyć się 1,5 m od wody (krawędzi brzegu, linii

stałego porostu traw, linii ustalonej przez PSH-M, linii łączących

krawędzie budowli regulacyjnych). Grodzący bezprawnie podlegają

karze grzywny do 5 tysięcy złotych, a budujący bez pozwolenia mogą

trafić do więzienia na 2 lata.

W odniesieniu do zbiorników wód śródlądowych mogą być

ustanowione ich obszary ochronne.

Na obszarach zagrożonych powodzią obowiązują obostrzenia w

zagospodarowaniu. Zapisane one są w SUiKZP oraz MPZP.

W ślad za zapisami Dyrektywy 200/60/WE w sprawie polityki wodnej

RZGW mają opracować zasięgi obszarów ochronnych dla:

• ujęć wód

• wód rekreacyjnych

• terenów chronionych siedlisk przyrodniczych

• terenów ochrony ptaków Jez. Krzywe, Czarnecka2012

Jez. Iławskie, Binek 2009

Radio Olsztyn 2011



WODY POWIERZCHNIOWE

Urządzenia melioracyjne w dokum. planistycznych:

• budowle piętrzące

• ujęcia wód

• stopnie wodne

• zbiorniki wodne

• kanały i rurociągi o średnicy co najmniej 0,6 m

• budowle regulacyjne

• budowle przeciwpowodziowe

Zjawiska dotyczące zachowania się wód gruntowych

na terenach miejskich:

• obniżenie zwierciadła wód gruntowych przez:

• podziemne części budynków

• uzbrojenie terenu

• urządzenia służące do odprowadzenia wód opadowych

• zamierzone obniżanie poziomu wód gruntowych

• komunalny system drenarski

• pompownie odprowadzające wody do odbiornika

• nawadnianie terenów:

• infiltracja wody ze stawów, rzek, zbiorników, rowów

• aranżacja wodoprzepuszczalnych nawierzchni drogowych

• systemy nawadniające



WODY POWIERZCHNIOWE

Ochrona przeciwpowodziowa w planowaniu przestrzennym

• strefa małego zagrożenia – zalanie wodami terenu

do poziomu występującego raz na 20 lat

• strefa średniego zagrożenia – zalanie wodami terenu

do poziomu występującego raz na 50 lat

• strefa wielkiego zagrożenia – zalanie wodami terenu

do poziomu występującego częściej niż raz na 50 lat

• stan powodziowy – zalanie wodami terenu do poziomu

występującego raz na 100 lat (zasięg WW)

Granice zasięgu wielkiej wody są nanoszone w MPZP.

Ochrona miast:

• dużych – przed wodą 500-1000-letnią

• średnich – przed wodą 200-letnią

• mniejsze miasta, wsie, tereny rolnicze – przed wodą 100-

letnią

Obostrzenia wobec terenów zalewowych i międzywala:

• zakaz wznoszenia budynków i budowli

• zakaz sadzenia drzew i krzewów

Dopuszczalne inwestycje na terenach zalewowych i międzywala:

• budowa przewodów podziemnych

• budowa osadników wód opadowych

• budowa rowów i kanałów

• budowa dróg lokalnych



WODY POWIERZCHNIOWE

Ochrona przeciwpowodziowa na terenach górskich – trudny

element z uwagi na szybkość wezbrań i duże przepływy oraz

konieczność ochrony walorów krajobrazowych

• budowa zbiorników retencyjnych

• regulacja rzek i potoków

• budowa wałów przeciwpowodziowych

• zalesienie

• mała retencja wodna

Spiętrzenia:

• możliwość organizacji terenów rekreacyjno-

wypoczynkowych

• możliwość wykorzystania energetycznego

• urozmaicenie krajobrazu

• napowietrzenie wód

Problemy związane ze spiętrzaniem wód:

• przesiąk wód na tereny okoliczne – unikanie głębszych

wykopów 100 m od spiętrzenia na wysokość 10 m, 500 m od

budowli wyżej piętrzących

• możliwość podtopień i zalań w sytuacji katastrofy –

sprawdzenie zagrożenia dla obszarów zurbanizowanych

od 2 m spiętrzenia

• ograniczenie przepływu wód w cieku poniżej spiętrzenia



WODY POWIERZCHNIOWE

Poldery zalewowe – zwykle naturalny obszar zalewowy. W okresie wezbrania rzeki pozwala na rozlanie się

z koryta nadmiaru wody i jej naturalną retencję.

Polder Krzesin-Bytomiec



CMENTARZE

Cmentarz - wyraźnie wyodrębniony, oznaczony, zdeterminowany teren, przeznaczony do grzebania

zmarłych; występujące na nich mogiły są w zwyczajowo przyjętej formie wizualnej.

Na szczeblu lokalnym cmentarze są wyszczególniane w SUiKZP oraz w MPZP, uzyskując w obu

dokumentach wyodrębnione specjalnie dla tych założeń oznaczenie.



CMENTARZE



CMENTARZE

MPZP dla terenów cmentarnych wskazuje

lokalizację (przebieg):

• stref o różnych formach zagospodarowania

• pól grzebalnych z opisem formy pochówków

na danym polu; czasem z dodatkowymi

wskazaniami architektonicznymi

• dróg

• obiektów cmentarnych wraz z wyznaczeniem

linii zabudowy

• sieci przesyłowych – wodnej, cieplnej,

gazowej i elektrycznej wraz z lokalizacją

stacji transformatorowych

• kanalizacji deszczowej wraz z lokalizacją

projektowanej podczyszczalni ścieków

deszczowych i ich dalszego odprowadzenia

• miejsc gromadzenia odpadów

• drzew



CMENTARZE

Prace związane z likwidacją cmentarza Św. Trójcy i stan obecny

Pozostałości po cmentarzu żydowskim w Zielonej Górze



CMENTARZE

Cmentarz Zielonokrzyżowy i katolicki

w Grünberg i. Schl. – obecnie Park

Tysiąclecia (Zielona Góra)

Documents

New INWESTYCJE INFRASTRUKTURALNE, OBIEKTY KOMUNALNE, …w3zorg/pub/inwestycje is - 2.pdf · 2014. 5. 21. · Infrastruktura techniczna jednostek osadniczych [Łyp 2008]: Infrastruktura