Выдаецца з кастрычніка 1972 г. Чацвер, 18 верасня 2008 года № 14 (1043)

Стар. 2 Стар. 3 Стар. 4

Урачыстасць лунала ў павет�

ры, асядала, як пыл, на студэн�

таў, асабліва на першакурснікаў,

якія яшчэ толькі пачыналі пра�

сякацца слоганам «Я ганаруся

БДПУ!». Усё пачалося са спар�

тыўнага свята, і за магутнымі

спінамі спартсменаў добра дума�

лася пра шыкоўныя беларускія

перспектывы на Лонданскай

алімпіядзе.

Вышэйшае наканаванне (за�

данне рэдакцыі) нават прывя�

ло мяне на святочнае пася�

джэнне Савета універсітэта, дзе

хор пранікнёна спяваў

«Gaudeamus igitur», а найвыдат�

нейшыя людзі універсітэта пад�

Усё ж БДПУ – дзіўная ўстанова: звычайна на дзень нараджэння падарункіробяць імянінніку, а тут, наадварот, зрабілі падарунак студэнтам. Ды яшчэ які!..Але пра ўсё па парадку.

I YOU, BSPU!!!

Вольга ПРЫЁМКА

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь УЗНАГАРОДЖВАЕ:

Святлану Яўгенаўну ГАЙДУКЕВІЧ, дэкана факультэта спецыяльнай адукацыі,кандыдата педагагічных навук, нагрудным знакам Міністэрства адукацыі Рэс�

публікі Беларусь «Выдатнік адукацыі» за шматгадовую плённую навукова�педа�гагічную дзейнасць па падрыхтоўцы высокакваліфікаваных спецыялістаў;

Ірыну Рамуальдаўну ЧЫКАЛАВУ, прафесара кафедры новай і найноўшай гісто�рыі, доктара гістарычных навук, Ганаровай граматай Міністэрства адукацыі Рэс�

публікі Беларусь за шматгадовую плённую навукова�педагагічную дзейнасць па

падрыхтоўцы высокакваліфікаваных спецыялістаў;

Валянціну Мікалаеўну ШЫРКО, галоўнага энергетыка службы галоўнага інжы�нера, Ганаровай граматай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь за плённую

работу па забеспячэнні ўмоў для арганізацыі вучэбна�выхаваўчага працэсу;

Кацярыну Генадзьеўну САПОЖНІКАВУ, студэнтку факультэта беларускай філа�логіі і культуры, Граматай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь за выдат�ныя поспехі ў вучобе і актыўны ўдзел у грамадскім жыцці.

За шматгадовую плённую працу па падрыхтоўцы педагагічных кадраў Гана$

ровымі граматамі універсітэта ЎЗНАГАРОДЖАНЫ:

Таццяна Васільеўна ПАЗДЗЕЕВА, загадчык кафедры агульнай і дашкольнай пе�дагогікі;

Валерый Міхайлавіч ДАБРАНСКІ, прафесар кафедры агульнай фізікі.

ВІНШУЕМ!

Вольга: «Ужо з дзяцінства я ведала, что

буду вучыцца менавіта ў БДПУ: гэты уні�

версітэт закончыла мая маці, а яна вельмі

любіць узгадваць сваё студэнцтва, расказ�

ваць розныя байкі пра сваіх выкладчы�каў і аднакурснікаў. Канешне ж, вельмі

хвалявалася, у першы раз ідучы на за�

няткі, а потым неяк адразу ж адчула, што

я – дома, што тут мяне ніколі не пакрыў�

дзяць і заўсёды падтрымаюць».

Святлана: «Вельмі спадабаліся вясёлыя

хлопцы і дзяўчаты ў жоўтых майках, якія

задавалі тон святу. А яшчэ мяне ўразіла

сустрэча з рэктарам. Дзіўна, што такі за�

Калі за вокнамі імжыць халодны дожджык, асабліва прыемна прыгад�ваць светлыя імгненні жыцця, прасякнутыя сонечнымі ўсмешкамі і гара�чыя ад сардэчнай цеплыні. Дзень ведаў... Нават універсітэцкія старажы�лы, якіх няпроста чым�небудзь усхваляваць і расчуліць, заўсёды з асаблі�вым пачуццём ставяцца да гэтага свята – што ж казаць пра тых, камустудэнцкае жыццё яшчэ ў навіну! Прыслухаемся да іх. Успомнім сябе даў�нейшых. Павучымся – свежасці ўражанняў і шчырасці парыванняў...

СЛОВЫ, ШТО ІДУЦЬ АД СЭРЦА

няты чалавек здолеў знайсці час, каб су�

стрэцца з намі, першакурснікамі, вось так

проста і без усялякай пампезнасці».

Таццяна: «Больш як тыдзень я праву�

чылася ў сценах БДПУ і ні разу не адчу�

ла сябе непатрэбнай. Дзякуй табе, уні�

версітэт, за гасцінную сустрэчу! Я буду

рабіць усё магчымае, каб апраўдаць вы�

сокае званне тваёй студэнткі».

Гутарыла Святлана ДОЎБАШ

P.S. І хто пасля гэтага ўспомніць,што на Першае верасня з надвор’ем так�сама не пашанцавала?..

З ДНЁМНАРАДЖЭННЯ,

БДПУ!

НАШЫЎ ПЕКІНЕ

ВЯДЗЕ«РЭЙ»!

пявалі не з�за таго, што так трэ�

ба, а таму, што сэрца гэтага хоча.

Усё было так па�сапраўднаму,

так узнёсла, што я нарэшце вы�

рашыла не абмяжоўвацца пер�

шымі радкамі: «Vivat academia,vivant professorеs!», а вывучыць

лацінскі гімн ад пачатку да

апошняга слова.

На жаль, фінальным акордам

свята не стаў амаль традыцый�

ны канцэрт пад адкрытым небам

ва ўнутраным дворыку, не было

курсантаў і зорак беларускай эс�

трады – уся святочная дзея пе�

ракінулася ў актавую залу. Але

камернасць абстаноўкі была ў

самы раз, і адзінае пустое крэс�

ла, якое я заўважыла, сведчыла:

прыйшлі тыя, хто жадаў.

Усё ж дзіўная ўстанова – БДПУ:

тут пачынаеш разумець, што уні�

версітэт – гэта не проста высотны

будынак, не толькі бібліятэка і не

толькі адрамантаваны басейн.

Універсітэт – гэта людзі, будучыя

і цяперашнія сейбіты разумнага,

добрага, вечнага. Масціты прафе�

сар у шаўковай мантыі і наіўны

першакурснік, супрацоўнік універ�

сітэта і выпускнік, які не забы�

вае, што за свята адзначаецца

8 верасня... Чалавек! Калі б не ты,

у нас было б на адну менш падстаў

ганарыцца БДПУ.

СА СВЯТАМ!

•Афіцыйная хроніка

2 18 верасня 2008 г.

Шаноўныя члены Савета, калегі!Паважаныя госці!Сёння я хачу вельмі коратка падзяліц�

ца з вамі інфармацыяй пра тое, як нашаalma mater пражыла свой 94�ы год і што

было зроблена за гэты час.

Безумоўна, галоўнае багацце універсітэ�та – яго людзі: ад прафесарска�выкладчыц�

кага складу, усіх супрацоўнікаў залежыць

імідж і прэстыж ВНУ. У мінулым наву�чальным годзе ў нас працавалі 65 дакта�

роў і 473 кандыдаты навук, 77 прафеса�

раў, 347 дацэнтаў; былі абаронены 2 док�тарскія і 45 кандыдацкіх дысертацый.

Сярэдні ўзрост прафесарска�выкладчыцка�

га складу па універсітэце складаў 44 гады.На ўмовах сумяшчальніцтва ў нас працу�

юць лепшыя прадстаўнікі вядучых наву�

ковых цэнтраў краіны, і мы плануем прак�

тыкаваць іх далучэнне да падрыхтоўкібудучых педагогаў і надалей.

Шчыра кажучы, ва ўмовах жорсткайканкурэнцыі нам не заўсёды ўдаецца вый�

граць барацьбу за абітурыента, аднак

пэўныя дасягненні ёсць. З улікам аналі�зу рынку працы летась былі адкрыты

новыя спецыяльнасці: «Фізіка. Тэхніч�ная творчасць», «Геаграфія. Экскурсій�на�краязнаўчая праца», «Гісторыя. Геа�графія», «Сацыяльная педагогіка. Выха�ваўчая праца ў адукацыйных устано�вах», «Дашкольная адукацыя» і «Па�чатковая адукацыя» з чатырохгадовым

тэрмінам навучання кожная. У цэлым іхувядзенне было апраўданым, аднак уступ�

ная кампанія выявіла наяўнасць праблем,

асноўная з якіх – нізкія прахадныя балы

на некаторыя спецыяльнасці. З�за неты�повага набору прадметаў уступных вы�

прабаванняў на 20 бюджэтных месцаў паспецыяльнасці «Гісторыя. Геагра�фія» мы змаглі залічыць толькі 6 ча�

лавек! Традыцыйна не далічылісяпершакурснікаў і на некаторых спе�

цыяльнасцях філалагічнага і фізіка�

матэматычнага профіляў. Гэтыяі іншыя праблемы чакаюць свайго вы�

рашэння ў бягучым годзе.

Развіццё універсітэта прадугле�джвае пастаяннае ўдасканаленне

сістэмы падрыхтоўкі спецыялістаў.

На працягу навучальнага года падкантролем кіраўніцтва універсітэ�

та знаходзілася распрацоўка новых аду�

кацыйных стан�дартаў (усяго 45) і

вучэбных планаў

(усяго 108), якаябыла завершана да

пачатку навучаль�

нага года.М а т э р ы я л ь н а е

стымуляванне пра�

цы работнікаў уні�версітэта з’яўляец�

ца прыярытэтным

кірункам нашай са�цыяльнай палі�

тыкі, і я хачу з за�

давальненнем адз�начыць устойлі�

васць станоўчай

дынамікі. Так, калінапачатку 2007/08

навучальнага года сярэдняя заработная

плата па універсітэце складала 800 тыс.руб., то ў канцы года – 940 тыс. руб. (па

ПВС 954 тыс. руб. і 1 234 тыс. руб. адпа�

ведна). Дынаміка росту заработнай пла�

ты работнікаў БДПУ адлюстравана на ды�яграме 1.

Мы шмат зрабілі ў справе развіцця

і ўмацавання матэрыяльна�тэхнічнайбазы універсітэта. Агульныя выдаткі на

рамонт будынкаў і збудаванняў у 2007/08

навучальным годзе склалі больш за 7 млрдруб., з якіх 3 млрд 350 млн – асабістыя

сродкі БДПУ, а 3 млрд 800 млн – бюджэт�

ныя асігнаванні. Нашы студенты нарэш�це атрымалі магчымасць займацца

фізічнай культурай у камфортных умо�

вах: пасля капітальнага рамонту былізноў адчынены спартыўная зала і басейн.

Работы па абнаўленні універсітэцкіх па�

мяшканняў будуць працягвацца і нада�лей: рашэннем рэктарата зацверджаны

план рэканструкцыі і капітальнага ра�

монту вучэбных карпусоў, аўдыторнага

(З выступлення рэктара БДПУ прафесара П. Дз. Кухарчыка

«СТАТУС ТРЭБА ПАЦВЯРДЖАЦЬна Савеце універсітэта)

Дыяграма 1

– Віктар Васільевіч, што для Вас, ула�дальніка столькіх узнагарод, значыцьзванне ганаровага прафесара БДПУ?

– Быць ганаровым прафесарам універ�

сітэта з амаль што стогадовай гісторыяй

і багатымі навукова�педагагічнымі трады�

цыямі, ля вытокаў стварэння якога ста�

ялі масцітыя вучоныя, – гэта годна, прэс�

тыжна, таму я адчуваю радасць і зада�

вальненне. Маскоўскі гарадскі педагагіч�

ны універсітэт, які я ўзначальваю,

у параўнанні з вашай ВНУ яшчэ зусім ма�

лады: ён быў створаны ў 1995 годзе фак�

тычна з нуля. Спачатку ў нашым распа�раджэнні было ўсяго некалькі былых

школьных будынкаў. Цяпер мы ў стане

забяспечыць вучэбны працэс дзённага ад�дзялення ў асноўным у першую змену –

нямногія ВНУ маюць такую магчымасць!

– Пасля заключэння дагавора аб су�працоўніцтве паміж нашымі ВНУ Высталі частым госцем у сталіцы Бела�русі...

– Так – і з кожным прыездам у БДПУ

я з радасцю адзначаю, якімі бурнымі тэм�

памі развіваецца ваш універсітэт. Так, сё�

лета мяне ўразіў абноўлены спартыўны

комплекс і асабліва басейн з найсучас�

нейшай сістэмай ачысткі вады. Сапраў�

ды: здароўе становіцца ладам жыцця не

там, дзе пра гэта шмат гавораць, а дзествараюць умовы для заняткаў спортам.

Натхнёная высокімі дасягненнямі нашых

выхаванцаў у Пекіне, адміністрацыяМГПУ выступіла з праектам правядзен�

ня спартакіяды сярод студэнтаў педага�

гічных ВНУ краін СНД і Літвы. Пётр

Дзмітрыевіч ахвотна падтрымаў гэтую

ідэю, тым больш, што сярод прызёраў

Алімпіяды�2008 ёсць і студэнты БДПУ.

Наогул, у вашым універсітэце вучыцца

цудоўная моладзь! Мы пераканаліся ў гэ�

тым, прымаючы дэлегацыю БДПУ пад�час «Маскоўскіх вакацый». Творчыя пра�

екты беларускіх студэнтаў – «Маладыя

таленты», семінар студактыву, – у якіхбралі ўдзел прадстаўнікі МГПУ, сталі для

нас прыкладам ініцыятыўнасці і крэатыў�

насці. Надзвычай важнай з’яўляеццаі сама палітыка вашага рэктарата па пад�

трымцы адоранай моладзі. Гэта варта пе�

раймання. Як пачэсны прафесар вашага

універсітэта я магу паўтарыць фразу,якую не аднойчы чуў у гэтых сценах: «Я

ганаруся БДПУ!». Мы з аптымізмам

глядзім у будучае, бо супрацоўніцтва дае

магчымасць знайсці сапраўдных сяброў

і паплечнікаў.

– Не сакрэт, што выпускніку нават са�май прэстыжнай ВНУ, калі ён не мае прак�тычнага вопыту, няпроста знайсці пер�шае працоўнае месца. У Расіі інстытутразмеркавання адсутнічае. Як вырашаюцьпраблему працаўладкавання выпускнікіВашага універсітэта?

– Калі ўрад Масквы і сталічны Дэпар�

тамент адукацыі прымалі рашэнне аб

заснаванні МГПУ, маскоўскія школы не�далічваліся 4,5—5 тысяч настаўнікаў.

Канешне, такога дэфіцыту педагагічных

кадраў у сталіцы больш не існуе, аднак

каля 65 % выпускнікоў нашай ВНУ ідуць

працаваць па спецыяльнасці. У многім

гэта адбываецца дзякуючы прадуманай

арганізацыі вучэбнага працэсу. Для пяці�

курснікаў мы ўвялі 8�месячную стажы�

Сусветнае адукацыйнае асяроддзе падобнае да мазаікі: кар�цінка набывае завершанасць толькі ў адзінстве ўсіх «кавалач�каў». Менавіта таму разгалінаваныя акадэмічныя сувязі слу�жаць зарукай таго, што навучальная ўстанова не замыкаеццаў вузкім атачэнні. Сёння на старонках «Н» мы прадстаўляемновага доктара honoris causa БДПУ – рэктара Маскоўскага га�радскога педагагічнага універсітэта В. В. РАБАВА.

Вольга ПРЫЁМКА

«МЫ З АПТЫМІЗМАМ ГЛЯДЗІМ

фонду, гаспадарчых, культурна�масавыхЗлева ад рэктара БДПУ П. Дз. Кухарчыка – ганаровы прафесар універсітэта В. В. Рабаў

18 верасня 2008 г. 3

і спартыўных аб’ектаў на 2008—

2010 гг.У мэтах павелічэння пазабюд�

жэтных сродкаў і развіцця сфе�ры платных паслуг былі прыня�

ты рашэнні аб самаакупнасці на�

вуковых мерапрыемстваў. Пас�пяхова праведзена пробнае тэс�

ціраванне на платнай аснове.

Праблема забеспячэнняжыллём іншагародніх студэн�

таў ва ўсе часы знаходзілася ў

цэнтры асаблівай увагі рэкта�рата. Па прычыне абмежаванай

колькасці месцаў у інтэрнаце

засяленне вядзецца з улікамаб’ектыўных крытэрыяў.

З 1 кастрычніка ўводзіцца ў эк�

сплуатацыю інтэрнат палепша�нага тыпу па праспекце Рака�

соўскага (выдаткі на яго рэкан�

струкцыю склалі 3 млрд 450 млнруб., з якіх 3 млрд 290 млн –

бюджэтныя сродкі, 160 млн –

пазабюджэт). Не магу не адзна�чыць поспехі нашых студэнтаў

на ХХІХ Алімпійскіх гульнях

у Пекіне. Не толькі краіну, алеі наш універсітэт праславілі

бронзавы прызёр па мастацкайгімнастыцы ў групавых прак�тыкаваннях, студэнтка перша�га курса ФНК Алеся Бабушкі�на; студэнтка трэцяга курсаФНК Настасся Самусевіч, якаязаняла 4�е месца ў сучаснымпяцібор’і; удзельнікі Алімпія�ды – магістрант Мікалай Шу�

бянок і студэнтка пятага курсаФНК Марыя Смалячкова.

Што да развіцця міжнароднага

супрацоўніцтва, то ў снежні міну�лага года быў заключаны дагавор

з Рымскім універсітэтам – найста�

рэйшым у Еўропе; такім чынам,на сённяшні дзень БДПУ падт�

рымлівае партнёрскія стасункі

з 24 вышэйшымі навучальныміўстановамі. Нам яшчэ трэба будзе

напоўніць апошні дагавор рэаль�

ным зместам; у гэтым плане пры�сутнічае ўзаемная зацікаўленасць

і падтрымка амбасад дзвюх краін.

Акрамя таго, паспяхова старта�ваў праект «Пасольскі час», у рам�

ках якога перад выкладчыкамі

і студэнтамі з публічнымі лекцы�ямі выступілі паслы Балгарыі,

Расіі, Літвы.

Паспяхова развіваліся сувязіз нашымі традыцыйнымі партнё�

рамі: Нацыянальным педагагіч�

ным універсітэтам імя М. П. Дра�гаманава, Вільнюскім педагагі�

чным універсітэтам, Маскоўскім

гарадскім педагагічным універ�сітэтам. Мы цэнім асабісты ўнё�

сак нашых калег у развіццё

двухбаковага супрацоўніцтва,асабліва ў сферы педагагічнай

адукацыі і навукі, і таму рашэн�нем Савета ад 17 красавіка 2008года рэктару МГПУ Віктару Ва�сільевічу РАБАВУ прысвоеназванне «Ганаровы прафесарБДПУ».

– Марыя, як ты ста$

вішся да правакацыйных

пытанняў накшталт

«Чаму Вы вучыцеся

ў БДПУ, а не ў Бела$

рускім дзяржаўным уні$

версітэце фізічнай куль$

туры»?

– Ведаеш, я скончыла

вучылішча алімпійскагарэзерву і магла паступіць

у БДУФК без іспытаў,

прычым адразу ж на другі

курс, але... не пайшла. Мне хацелася акрамя спар�

тыўнай падрыхтоўкі атрымаць грунтоўную агуль�

ную адукацыю, таму выбар быў зроблены на ка�

рысць педагагічнага універсітэта. Ніколі аб гэтым

не шкадавала! Канешне, з�за трэніровак і спабор�

ніцтваў з вучобай час ад часу ўзнікаюць цяжкасці —прыходзіцца шмат займацца самастойна. Аднак

нічога, спраўляюся!

– А ці даўно кідаеш цяжкія прадметы?

– Молат – з пятага класа. Напэўна, хочаш за�

пытацца, наколькі далёка закідваю? Першае мес�

ца на чэмпіянаце свету і другое на чэмпіянаце

Еўропы сярод юніёраў!

– Сябры падзяляюць тваё захапленне

спортам?

– Для блізкіх людзей я ў першую чаргу не спарт�

сменка, але асоба, нарэшце, маладая дзяўчына.

Дарэчы, сябры ў мяне ёсць і сярод алімпійцаў –

гэта добра вядомыя ў нашым універсітэце Аляк�

сандр Пархоменка і Мікалай Шубянок. А ўвогу�

ле, нягледзячы на тое, што на міжнародных спа�

борніцтвах славяне па традыцыі трымаюцца ра�

зам, асаблівых бар’ераў паміж прадстаўнікамі роз�

ных нацый няма. Так, мне вельмі сімпатычныяпонскі кідальнік молата Мірафушы. Яго маці

родам з Румыніі, сам ён доўгі час трэніраваўся

ў Расіі, таму крыху ведае рускую мову, аднак паміж

НАШ ЧАЛАВЕК У ПЕКІНЕЗгодна старадаўнім правілам, падчас правядзення Алімпійскіх гульняў прыпыня�

ліся ўсе ўзброеныя канфлікты. Цяпер гэтая норма, на жаль, ужо не лічыцца абавяз�ковай, аднак, пагадзіцеся, Алімпіяда прыўносіць у наша жыццё агромністы зарадпазітыву: нарэшце галоўнай навіной дня становіцца не чарговы крызіс,а медаль, рэкорд ці дасягненне (хоць і тут абрыдлае слова «допінг» дадае сваю «лыжкудзёгцю»).

На нядаўніх XXIX Алімпійскіх гульнях у Пекіне тры студэнты, магістранті выпускнік нашай alma mater моцна звязалі абрэвіятуры БДПУ і МАК як мінімумна чатыры бліжэйшых гады. Няцяжка здагадацца, што вышэйшую адукацыюнашы алімпійцы атрымалі або атрымліваюць на факультэце народнай культуры.Нядаўна мне пашчасціла пазнаёміцца з пяцікурсніцай ФНК лёгкаатлеткай МарыяйСМАЛЯЧКОВАЙ, якая заваявала ў Пекіне трынаццатае месца ў кіданні молата.

УВЕСЬ ЧАС»

роўку. Першую палову дня сту�

дэнты праводзяць у школе, а дру�

гую – ва універсітэце, дзе для іх

арганізуюцца кансультацыі, чы�

таюцца тэарэтычныя курсы.

Дыпламаванага выпускніка час�

цей за ўсё запрашаюць застацца

ў знаёмым яму калектыве.– У Вас шмат навуковых

прац як па гісторыі, так і папедагогіцы. Дык хто ж ВіктарВасільевіч Рабаў у першую чар�гу – гісторык або педагог?

– Мне цяжка адказаць на гэ�тае пытанне. Я ўжо чвэрць ста�

годдзя як рэктар: у 35�гадовым

узросце быў абраны кіраўнікомКуйбышаўскага педагагічнага

інстытута, пазней – класічнага

універсітэта, і вось ужо 14 гадоўузначальваю МГПУ. Зразумела,

пасада накладвае свой адбітак.

Увогуле, нягледзячы на тое,што я скончыў гістарычны фа�

культэт Саратаўскага універсітэ�

та, аспірантуру МДУ, лічу сябе

педагогам і вельмі сур’ёзна зай�маюся маніторынгам адукацыі.

У маім адчуванні гэтыя спецы�

яльнасці зліліся, бо галоўнае –

арганічнае адзінства з пункту

гледжання навуковых інтарэсаў.

– Вынікам дзейнасці любойнавучальнай установы з’яўля�юцца веды, назапашаныя яе вы�хаванцамі...

– Мы мэтанакіравана працуем

на свайго студэнта. Гранты, вый�

граныя універсітэтам, значны на�вукова�выкладчыцкі патэнцыял,

інфармацыйная падтрымка – усё

гэта, па вялікім рахунку, робіц�ца для і ў імя Студэнта. Аднак

тут, як у дзіцячай гульні «Цар

гары»: мала ўзняцца на вяршы�

ню – трэба яшчэ ўтрымацца на

ёй. Таму нельга атрымаць дып�

лом ВНУ і лічыць сябе адукава�

ным – настаўнік павінен вучыц�

ца ўсё жыццё.

У БУДУЧАЕ»

Прарэктарам па вучэбнай рабоце ІПКіПК на�значана Г. Ф. КЛІМОВІЧ.

«Н»�даведка. Ганна Фёдараўна Клімовічскончыла фізічны факультэт МДПІ імяА. М. Горкага ў 1991 г. Працавала настаўні�кам інфарматыкі ў мінскіх СШ. З 1995 г. –суіскальнік, а затым аспірантка кафедрыпрыкладной матэматыкі і інфарматыкіБДПУ. Пасля абароны кандыдацкай дысерта�цыі ў 2002 г. працавала выкладчыкам, стар�шым выкладчыкам, дацэнтам кафедры прык�ладной матэматыкі і інфарматыкі, намесні�кам дэкана матэматычнага факультэта панавуковай рабоце.

•Аддзел кадраў

сабою нам прасцей раз�

маўляць па�англійску.На жаль, бачымся

вельмі рэдка, дзесьці

раз у два гады.– Ты не аднойчы бы$

вала і ў Еўропе, і ў

Азіі. Ці ёсць розніца

паміж Захадам і Усхо$

дам у плане арганіза$

цыі спартыўных ме$

рапрыемстваў?

– Безумоўна! У Афі�

нах «інтэр’ер» Гульняў быў па�еўрапейску стры�маны. У Пекіне на эстэтыку не шкадавалі ні сіл,

ні сродкаў. Алімпійская вёска афармлялася

ў нацыянальным стылі: шмат кветак, фантаны

з рыбкамі – вельмі прыгожа. Арганізатары рабілі

ўсё, што маглі, каб спартсмены не адчувалі дыс�

камфорту, нават гатавалі тыя стравы, да якіх

мы прывыклі (хоць, канешне, кітайская спецы�

фіка ўсё роўна адчувалася).

– А ў саму сталіцу выбіралася?

– Так, але тут не ўсё было проста. Мала хто

з кітайцаў (ва ўсялякім разе з тых, да каго я звяр�

талася) валодае англійскай мовай, мне даводзі�лася тлумачыць, чаго я хачу, пераважна жэстамі

і мімікай.

– Пералёты і змена часовых паясоў цяжка

даліся?

– Калі прыехалі туды, было яшчэ больш�менш,

а вось калі вярнуліся, доўга не магла адапта�вацца. У мяне нават паднялася тэмпература...

Нам застаецца толькі пажадаць, каб у Марыізаўсёды было трыццаць шэсць і шэсць на гра�дусніку! Нягледзячы на малады ўзрост, яна –моцная асоба, якую не пужаюць ні цяжкія трэ�ніроўкі, ні сур’ёзная канкурэнцыя, якая існуеў няпростым свеце лёгкай атлетыкі.

Аляксей Н. КАВАЛЕНКА

З 1 ліпеня факультэт дашкольнай адукацыіўзначаліла Л. М. ВАРАНЕЦКАЯ.

«Н»�даведка. Людміла Мікалаеўна Варанецкаяз адзнакай скончыла вячэрняе аддзяленне факуль�тэта дашкольнага выхавання МДПІ імяА. М. Горкага. Навуковую кваліфікацыю павышаласпачатку як суіскальнік, затым як аспірантка ка�федры педагогікі. Пасля абароны кандыдацкай ды�сертацыі працавала выкладчыкам, дацэнтам ка�федры педагогікі БДПУ. У 2000 г. паступіла ў дак�тарантуру, а праз некаторы час была абрана напасаду загадчыка кафедры педагогікі і псіхалогіі бес�перапыннай адукацыі ІПКіПК. З 2002 г. – дацэнткафедры педагогікі.

Заснавальнік — Установа адукацыі«Беларускі дзяржаўны педагагічны

універсітэт імя Максіма Танка».Пасв. аб рэгістр. № 579.

220809, г. Мінск�50,вул. Савецкая, 18,

п. 127.

226�40�19

www.bspu.unibel.by/newspaper

РэдактарТ. А. БАШМАКОВА

Думка рэдакцыі можа не супадаць з пазіцыяй аўтараў артыкулаў.

Выходзіць раз у два тыдніна беларускай мове.

Аб’ём 4 паласы фармату А3.Распаўсюджваецца

ў вучэбных карпусах і інтэрнатахБДПУ бясплатна.

Газета надрукавана з дыяпазітываў заказчыкаў РУП «Выдавецкі цэнтр БДУ».

ЛП № 02330/0056850 ад 30.04.2004.220030, г. Мінск, вул. Чырвонаармейская, 6.

Тыраж 1000 экз. Зак. № 949.Падпісана ў друк 18.09.2008 г. у 9.00.

Была нястомная праца – быў іплён: каля 300 навуковых работ

рознага кшталту, 6 мастацкіх

кніг, больш за 2 дзесяткі канды�дацкіх дысертацый, напісаных

пад яго кіраўніцтвам, сотні рэ�

цэнзій, водгукаў на рукапісы,тысячы студэнтаў – яго выпуск�

нікоў... Да асобы Фёдара Міхай�

– Віктар Станіслававіч, раскажыце,калі ласка: хто Вы, адкуль, як трапіліў БДПУ...

– Я скончыў Беларускую дзяржаўную

кансерваторыю па класе баяна – дарэчы,лёгка здагадацца: гэта мой «рабочы»

інструмент падчас выступленняў. Увогу�

ле ж мне вельмі падабаюцца габой і га�вайская гітара (ад звычайнай яна адроз�

ніваецца тым, што яе струны перабіра�

юць не пальцамі, а спецыяльнай мета�

лічнай пласцінай)... Аднак вернемся да

тэмы! Потым стварыў першы недзяржаў�

ны прафесійны ансамбль народнай му�

зыкі і танца «Бліскавіца», а неўзабаве

мне прапанавалі працаваць кіраўніком

«Рэя».– На міжнародных фальклорных фэс�

тах «Рэй» далёка не навічок. Якія жінфармацыйныя сцяжынкі выводзяцьу далёкае замежжа?

– Дапамагаюць найноўшыя тэхналогіі!

Напрыклад, сёлета я знайшоў у Інтэрне�

це інфармацыю пра фестывалі, якія ме�

ліся адбыцца гэтым летам, і даслаў арга�

нізатарам своеасаблівыя рэзюме – звесткі

лавіча вельмі стасуюцца словы«першапраходца», «пачы�

нальнік». Так, упершыню

ў гісторыі беларускага мовазнаў�ства прафесар склаў багатую кар�

татэку – больш за 500 тысяч ус�

тойлівых моўных адзінак; гэтаён з’яўляецца пачынальнікам

беларускай фразеалогіі як на�

вукі, гэта яго манаграфіі,

слоўнікі і артыкулы былі рэва�

люцыйнымі для свайго – і не

толькі для свайго! – часу.Фёдар Міхайлавіч, як усякі та�

ленавіты чалавек, быў надзвычай

прадбачлівым, празорлівым. З яголёгкай рукі фармуляваліся тэмы,

акрэсліваліся праблемы, якія і да

сённяшняга дня не страцілі сваёйактуальнасці. Тады фарміравала�

ся тая унікальная з’ява, якой паз�

ней знайшлася і назва —«Лінгвістычная школа Янкоўска�

га». Вучнямі Фёдара Міхайлавіча

лічаць сябе не толькі тыя, хто быўяго студэнтам, аспірантам, кале�

гам: многія пісьменнікі, гісторыкі,

РЭЙТ Ы Н Г – Н А Й В Ы Ш Э Й Ш ЫТрадыцыйна ў Дзень універсітэта наша alma mater прымае вінша�

ванні ад сваіх лепшых творчых калектываў. У іх чарадзе па праву«вядзе рэй» народны ансамбль, назва якога паходзіць ад напаўза�бытага беларускага слова. Зусім нядаўна артыстам з БДПУ апла�дзіравалі ў Бельгіі і Швейцарыі, а цяпер яны ізноў выступаюцьдля, бадай, самага ўдзячнагагледача – студэнтаў і выклад�чыкаў нашага універсітэта. Сён�ня пра свой калектыў чытачам«Н» распавядае кіраўнік «Рэя»Віктар ВАСІЛЕНЯ.

пра наш ансамбль, фота, відэа. Прыйшло

некалькі запрашэнняў, але ж мы не маглі

паспець паўсюль! Абралі Бельгію (міжна�

родны фальклорны фестываль «Каданс»)і Швейцарыю (г. Фрыбург, фестываль

«РФІ»). Безумоўна, фінансавая і транс�

партная падтрымка універсітэта сталавырашальным фактарам.

– І як Вы ацэньваеце выступленне ан�самбля?

– Мяркуйце самі: на сходзе кіраўнікоў

фестывалю было вырашана ў лістападзе

запрасіць «Рэй» яшчэ раз. Трэба сказаць,

што на ўсіх мерапрыемствах такога

кшталту існуе няпісанае правіла, пра

якое ніхто ўслых не гаворыць, але ўсе

яго ведаюць. Арганізатары, аналізуючы

дасланыя матэрыялы, складаюць рэй�

тынг калектываў. Больш слабыя, на іхдумку, выступаюць напачатку канцэрта,

а мацнейшых пакідаюць «на дэсерт».

У першы фестывальны дзень мы адкры�валі праграму. Затое ў апошні – закры�

валі! За шэсць дзён мы здолелі ўзняцца

з самай нізкай прыступкі на самую вы�сокую, даўшы ў Швейцарыі трыццаць (!)

канцэртаў.

Ведаеце, я вельмі рэдка хвалю выступ�ленні нашага ансамбля, але гэтым летам

артысты тварылі сапраўдныя цуды! Маг�

чыма, у чымсьці дапамаглі і новыя кас�цюмы, якія універсітэт заказаў для нас

у тэатральных майстэрнях (да гэтага часу

сцэнічнае ўбранне праектавала і выкон�вала мая жонка Людміла Яўгенаўна, яна

ж балетмайстар�пастаноўшчык).

– Напэўна, у чытачоў «Н» ужоўзнікла пытанне: што ж патрабуеццаад прэтэндэнта на званне ўдзельнікаВашага калектыву?

– Талент, працаздольнасць і вялікае

жаданне радаваць гледача. Нават спе�

цыяльная адукацыя не заўсёды аба�

вязковая – на�

прыклад, калі

справа тычыцца

танцаў. Так, да

нас прыйшла

дзяўчынка�пер�ш а к у р с н і ц а ,

якая ўсё пачы�

нала з нуля, і загод «вырасла»

ў сапраўдную ар�

тыстку. А восьмузыкантам без

прафесійнай падрыхтоўкі не абысціся!

Асабліва вітаем тых, хто грае на цымба�

лах, флейце, кларнеце, кантрабасе.У нашым калектыве – студэнты ФНК

(з іншых факультэтаў чамусьці «не

прыжываліся», але спадзяёмся, штогэта выпадковасць, а не заканамер�

насць), выкладчыкі кафедры музыкі

і харэаграфіі. Маладзейшаму ўдзельнікуансамбля, майму сыну Паўлу, 13 гадоў,

ён вучыцца ў Беларускім дзяржаўнымкаледжы мастацтваў імя Ахрэмчыка.

Павел віртуозна грае на ўдарных, у пры�

ватнасці, на смалінках (смалінкі знеш�не нагадваюць велізарны ксілафон. –

Прым. аўт.). Дарэчы, яго інструмент мае

вельмі цікавую гісторыю: выпадкова

апынуўшыся ў Лельчыцкім раёне, я

выкупіў у мясцовага жыхара кляновую

калоду, якая прасушылася ў запечку

паўтара дзесяцігоддзя. Менавіта з гэта�

га матэрыялу і былі зроблены Паўлавы

смалінкі.

– Дзякуй за размову! Творчых поспехаўВам і Вашаму калектыву!

Вераніка МАНДЗІК

ВОЛАТ ДУМКІ, ТЫТАН ДУХУВОЛАТ ДУМКІ, ТЫТАН ДУХУДа 90�годдзя з дня нараджэння прафесара Ф. М. Янкоўскага

Адзначаючы чарговыя народзіны нашай alma mater,немагчыма не прыгадаць людзей, дзякуючы якім янанабывала вядомасць, стала вядучай профільнай ВНУкраіны. Пачэснае месца ў іх пераліку займае асобаФ. М. ЯНКОЎСКАГА – чалавека, які аддаў працыў БДПУ трыццаць шэсць гадоў свайго жыцця, імя якоганосіць стыпендыя, што прысуджаецца студэнтам за ад�метныя поспехі ў вучобе і навуковай дзейнасці.

мастакі прызнаюцца,

што прафесар аказаў на

іх станаўленне вялікіўплыў – сваёй працай,

сваёй творчасцю, сваёй

натурай, сваёй бязмеж�най любоўю да роднага

краю.

На першым месцыў Ф. М. Янкоўскага заў�

сёды была бязмежная

адданасць сваёй спра�ве. Ён вылучаўся

прынцыповасцю, непрыхільна�

сцю да інтрыганцтва, гатоўна�сцю даць адпор негатыўным з’я�

вам. Прафесар заўсёды ўмеў ска�

заць «сваё» слова. Шчыра, праў�

дзіва, лёсавызначальна. Нягуч�

на, сціпла, але ўпэўнена. І вучыўгэтаму нас.

Кафедра беларускага

мовазнаўства

Калектыў універсітэта выказвае шчырае спачуванне рэктару БДПУ, прафесару П. Дз. Кухарчыкуў сувязі з напаткаўшым яго вялікім горам — смерцю БРАТА.

В. Васіленя