MuhŒ¢á K‹Diuü‰bga®

fsî v‹gJ gybghUŸ xUbrhš. m¢brhš

fsÉa‰ fhÇif2

f©lha‹nw! nk‹k¡fshY« òfœ¥g£L kWik¡F«cWâ ga¡F« MjÈ‹, ï¡fhk« bgÇJ« cWâíil¤Jv‹gJ.”

ïÅ, ciuaháÇa® ïs«óuztofŸ bjhšfh¥ãa¡fsÉaš ciu¡f© “ï›nth¤J v‹d bga®¤njh vÅ‹fsÉaš v‹D« bga®¤J. fsbthG¡f« cz®¤âdikah‰bg‰w bga®. m~jhjš

3KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

v‹id,‘nt©oa nt©oah§ bfŒjyh‰ brŒjt«

fsÉa‰ fhÇif4

“neÇd kÂia Ãušgl it¤jh§FXÇd¥ bghUis xUtÊ it¥gJX¤bjd bkhÊg ca®bkhÊ¥ òyt®”

v‹Dª bjhšfh¥ãa ü‰ghth‹ m¿a¡ »l¡»wJ.

fsÉaš v‹D« bganu rhYkhfî« fsÉa‰fhÇif vdš nt©Lnkh vÅ‹ nt©L« v‹gjh«. ïªü‰F K‹}yhd ïiwadh® mf¥bghUŸ ‘fsÉaš’vd¥ bga® bgW« Mjyhš, m¥bgaiuna mj‹ ã‹tUü‰F¢ N£Ljš ka¡f¤â‰F ïldh«. Mjyhš, bjËîfUâ¡ ‘fsÉa‰ fhÇif’ vdš nt©L« v‹gJ.

ïÅ¡ fhÇif v‹gj‹ bghUŸ ahnjh vÅ‹TWJ«: fsî nghynt fhÇif v‹gJ« gybghUŸ xUbrhšyh«. mt‰WŸ mHF, bg©, f£lis¡ fȤJiwv‹D« _‹W bghUŸfŸ F¿¥ãl¤ j¡fdth«. ï«K¥bghUS« xU§fika¢ brŒa¥ bg‰wJ fsÉa‰ fhÇif.â£lÄ£l mH»a gF¥ò«, mªjhâ mik¥ò« cilaJ1bg©iz K‹Åiy¥gL¤J¡ TWtJ; f£lis¡fȤJiw ah¥ãš mikªjJ. kf^c K‹ÅiyíilaJ«, f£lis¡ fȤJiwahš mikªjJ« M»aah¥ãy¡fz üš ah¥gU§fy¡ fhÇif vd¥ bga®bg‰wJ nghy ïJ ‘fsÉa‰ fhÇif’ vd¥ bga® bg‰wJ.‘fhÇif’ v‹gnj mikahnjh vÅ‹, m¥bgaiu¡T¿ath‰whš bfhŸs¥ bgWtJ 2ah¥gU§fy¡fhÇifna Mjyhš, ï¥ bga® nt©L« v‹gJ.

1. kâEjš ntŒ¤njh£ áW nfh§ fU«ghbk‹ Kiy¥ó© JoÆilna (24)mŠrdªnjhŒ fa‰f©fshš kj‹ r¡fu§fh¡F« fâ®Kf¤jhŒ (29) Fl§ifbt‹w ÉÊahŒ (31) òil tsU« FÉKiyahŒ (45) Éiuah® FHyhŒ (49) Fs§bfh©l e‹bkhÊ¡ bfh«ng (50) JoÆilna (52).

2. “fªj koÉš..................jhœFHny”v‹gJ fhÇif.............fhÇif ah¥ã‰whŒ.................“vdî«” ïªüš ahtuh‰brŒa¥g£lnjhbtÅ‹ MÇa« v‹D« ghÇU« bgst¤ij¡ fhÇif ah¡»¤jÄœ¥gL¤âa mUªjt¤J¥ bgUªj‹ik mÄjrhfu® v‹D« MáÇauh‰brŒa¥g£lJ” vdî« Fzrhfu® TWtjhY« (ah.fh.1) ï¡ fhÇifïa‰¿aj‰F¥ òyt® K‰ù£lhf¡ fhÇif¡ Fs¤ö® v‹W bgaÇ£L X%iunatH§»ajhf¡ fšbt£lhš m¿a¥ bgWjyhY« fhÇif v‹gJ f£lis¡fȤJiwiaí«, ah¥ãy¡fz« TW« ï›bthU üiyí« F¿¤jš òy¥gL«.åunrhÊa« fhÇif ah¥ãš mikªjjhÆD« ‘fhÇif’ v‹w msÉš mjid¢R£lhkš åunrhÊa¡ fhÇif v‹nw Twnt©o íŸsikí« fUj¤j¡fJ.

5KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

fsÉa‰ fhÇif v‹D« ü‰bga®¤ jfÉidm¿ªnjh«. MÆ‹, fsÉaY«, f‰ãaY« TW« ü‰F¡fsÉaš vd¡ F¿Æ£lJ jFnkh vÅ‹ jF« v‹gjh«.mJ ÄFâahš bg‰w bgauh«. “Kj}š fU¤j‹” vd¤bjhl§F« ü‰ghÉ‹ (e‹. 49) ciu¡f© ÄFâahš bga®bg‰wJ fsÉaš v‹W ciufhu® gyU« ciu¤jikm¿a¤ j¡fJ. mw« bghUŸ ï‹g« v‹D« K¥ghY«bkhÊí« K¥ghš, ‘mw«’ vd M‹nwhuhš tH§f¥bgWtjhY«, ãw ku§fS« csntD« òËaªnjh¥ò,khªnjh¥ò v‹W TW« tH¡F©ikahY« bjËf.

K‰gFâí« ã‰gFâí« ïil¥ gFâ áyî« áijªJnghd ïª ü‰ bga® jhD« m¿a¡ TlhJ xʪjJ.üyháÇa® bgaU« ciuaháÇa® bgaU« m¿a¡TlÉšiy. bjh‹}š Ãiya¤âš ïUªj xnuhnth®ifbaG¤J¥ goia¡ bfh©L mÇâ‹ Ka‹W Kj‰gâ¥ig btÆÆ£l nguháÇa® itahòÇ¥ ãŸismt®fŸ N£oa bganu ‘fsÉa‰ fhÇif’ v‹gjh«.

“ï›tÇa üY¡F ï¥nghJ »il¤JŸsJ xUifbaG¤J¥ ãuânaahF«. ïJ br‹id murh§f¤jhuJ bjh‹}š Ãiya¤âYŸsJ. ï¥ ãuâÆ‹ïWâÆš vGj¥ bg‰WŸs M§»y¡ F¿¥ãdhš ï~JMœth® âUefÇ kiya¥g ãŸis¡ fÉuhaU¡FÇaV£L¥ ãuâÆÅ‹W« ehjKÅ¥ ãŸis v‹gh® 12-6-1920ïš ãuâ brŒjbjd m¿a¡»l¡»‹wJ. ï¥ ãuâ Fiw¥ãuâna; ïj‹f© üÈ‹ KjY« ïWâí« fhz¥glÉšiy. m‹¿í«, thá¥ngh® gadila¡Tlhj t©z«ãiH bghâªJ« ïjœfŸ Kiw ãwœªJ« gythwhf¡nfL‰¿U¡»‹wJ. ïilÆilna brŒíŸfS« th¡»a¤bjhl®fS« kiwªJ nghŒÉ£ld. vdnt, v¤JizKa‹whY« KGtJ« ïjid¢ br¥gŠ brŒjš ïayhjbjh‹wh«. MÆD«, »il¤j msÉš jhD« ïªü‰ gFâÄfî« ga‹gl¡ToajhŒ ïU¤jÈ‹ xUthW br¥gŠbrŒJ ï¥nghJ btËÆl¥ bgW»‹wJ...

ah¥gU§fy¡ fhÇif ah¥ò¡FÇa brŒâfisbašyh« fȤJiw¢ brŒíshš És¡FtJ nghyïªüš mf¥bghU£ brŒâfis mªjh⢠bjhilÆšmikªj fȤJiw¢ brŒíŸfshš RU§f ciu¡»‹wJ.ïj‹ ciu Äfî« ghuh£l‰ghyJ. ïiwadh® fsÉa‰

fsÉa‰ fhÇif6

N¤âu§fis mo¥gilahf¡ bfh©L guªJg£lmf¥bghU£ brŒâf£bfšyh« mÇa nk‰nfhŸfŸfh£o ÉǪJ brš»‹wJ. bjhšfh¥ãa« KjÈaïy¡fz üšfŸ jÉu¥ ãw üšfËš ïUªJ nk‰nfhŸjUÄl§fËš mª üšfË‹ bga®fisí« ï›îiuR£o cz®¤J»‹wJ.

ïª üÈ‹ bga® òy¥glÉšiy. bjh‹}š Ãiya¡ifbaG¤J¥ ãuâÆš, ‘ïiwadhuf¥ bghU£Liw: r§f¢brŒíshf cjhuzbkGâaJ’ vd¡ fhz¥gL»‹wJ.ïJ üš ï‹dbjd cz®tj‰F mj‹ òw¤nj vGâit¡F« jiy¡F¿¥ò vdnt bfhŸs‰ghyJ. ü‰bgau‹W v‹gJ â©z«. ï¥nghJ bfhL¡f¥ bg‰WŸs‘fsÉa‰ fhÇif’ v‹D« bga® v‹dh‰ gil¤J¡bfhŸs¥g£lnjahF«” v‹D« K‹Diu¥ gFâahšüÈ‹ áw¥ò« mj‹ áijghL« ü‰ F¿p£likâí«És§F«.

ü‰ bghUŸfsî f‰ò v‹D« mf¥bghUŸ gFâ ïu©lDŸ

fsî¥ gFâna mf¥bghUŸ üšfËš ÉǪJ »l¥gJ.m›thnw fsÉa‰ fhÇifÆY« fsî¥ gFâ ÉǪJsJvdyh«.

òz®jš ãÇjš ïU¤jš ïu§fš Clš v‹gdm‹ã‹ Iªâiz cÇ¥ bghUŸfŸ. ït‰WŸ fsÉaÈšòz®jY« òz®jš ÃĤjKnk bgUtuɉW v‹gJbjŸËâ‹ czu¡ »l¥gjh«.

fsɉ T£l« K¡f£ T£l« vd¥ bgW«. K¡f£T£lkhtJ ïa‰ifahš TL« T£l« (ïa‰if¥òz®¢á), njhHdhš TL« T£l«, njhÊahš TL«T£l« v‹gd. ï¡ T£l§fË‹ Éisthf¤ njh‹Wtnjf‰bghG¡f«. mjdhš,

“K¡f£ T£l« Kjyh eh‹F«bjh¡»aš xG¡f« f‰bgd¤ njh‹W«” (21)

v‹W ‘jÄœbe¿ És¡f«’ T¿‰W.

eh‹F« bjh¡»a xG¡fkhtJ mw¤bjhL Ãiy,cl‹ bryî, nrÆil¥ ãÇî, MÆil¥ ãÇî v‹gd.ïit f‰bghG¡f¤â‹ TWfsh«. ït‰Ws nrÆil¥ãÇî v‹gJ nrŒik¡ f©nz ãǪJ bršYjš. mit

7KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

fšÉ¥ ãÇò, fh¤j‰ ãÇî, gifjÂÉid¥ ãÇî, c‰WÊ¥ãÇî, bghUŸtƉ ãÇî v‹D« IªJkh«.

MÆil¥ ãÇî v‹gJ j‹ CU« nrÇí« efU«ïlkhf¥ ãÇtJ ; mJ gu¤ijƉ ãÇî v‹D«x‹Wnkah«.

m+ïil=MÆil. R£L brŒí£f© Ú©L tUjiy,

“Úl tUjš brŒíSŸ cǤnj” -bjhš. vG¤J. 206.v‹D« ïy¡fz¤jhD«, “MÆil¤ jÄœTW ešYyf¤J” v‹W«, “MÆU âizÆ‹ ïir¡Fkd brhšny”v‹W« tU« vL¤J¢ fh£L¡fshD« ïÅâ‹ m¿ayh«.MÆil v‹gJ nrÆil¡F KuzhŒ m©ik R£oËwJ.

fsɉ òz®¢á T£l¡ TLjš ï‹¿¤ bjhl§F«.mjdhš, T£l¡ TLjš fsɉF ïšiy. MÆ‹,m¡T£l« ah§‡d« Ãfœªjnjh vÅ‹,

“mJnt,jhnd mtns jÄa® fhz¡fhk¥ òz®¢á ïUtÆ‹ x¤jš” - ïiwadh® fsÉaš. 2

v‹D« be¿ahš T£l« Ãfœªjjh«. mjdhš m‹nwhK¡f£ T£l¤JŸ Kj‰ T£l¤ij ‘ïa‰if¥ òz®¢á’v‹W« ‘bjŒt¥ òz®¢á’ v‹W« M‹nwh® T¿dh®.

bjŒt« v‹gJ Cœ. ‘ghštiu bjŒt«’ v‹gJ«mJ. bjŒt«, Cœ v‹D« bghU£lhjiy¤,

“bjŒt¤jh‹ Mfh bjÅD« Ka‰áj‹bkŒtU¤j¡ TÈ jU«”

v‹D« FwshD« (615) mj‰F¥ gÇnkyHf® tiuªjciuahD« m¿f.

ïa‰if¥ òz®¢á ï‹¿¤ njhHʼn T£lnkhnjhÊƉ T£lnkh ÃfHh. fsÉaÈš njhHÅ‹ g§F xUáW gFânaah«; f‰ãaÈnyh ïjÅD« RU§»ajh«.Mdhš, njhÊÆ‹ g§F bgU« gFâah«. gf‰F¿, ïuî¡F¿, cl‹ngh¡F, tiuî, ïšyw« M»a mid¤JÃfœ¢áfËY« mtŸ g§nf ÄFâ. mtŸ, tÊ tÊcÇikíilashfî«, brÉÈÆ‹ kfshfî«, “cl‹ãwªJ cl‹ ts®ªJ, Ú® cl‹ Mo¢ Ó® cl‹ bgU», Xšcl‹ M£l¥ ghš cl‹ c©L, gš cl‹ vGªJ brhšcl‹ f‰W¥, gHikí« gƉ¿í«, g©ò« e©ò«

fsÉa‰ fhÇif8

ÉG¥gK« xG¡fK« cilatŸ” Mfî« ïU¤jyhšmtS¡F m¤Jiz¢ áw¥òÇik mf¥bghUËšc©lhƉwh«. mtŸ m¿î¡ T®¥ò« ciuah£L¤ âwK«bra‰ Ó®ikí«. mf¥bghUS¡F¥ nguHF« Rití«bgUthœî« C£Ltdth«.

ïÅ ï¡fsÉa‰ fhÇifÆ‹ K‰gFâÆš g¤J¡fhÇiffŸ ïšiy. 22M« fhÇif tiuÆyhd gFâí«bgÇJ« áijªJg£ld. mj‹nkš 36 Kjš 42 tiuÆyhdfhÇif áijªJ goD« 54 M« fhÇif tiuÆyhdciu¥gFâ bgU«ghY« csJ. ïilÆil á‰áyVLfns áijªjd. 54M« fhÇif¡F nk‰g£lit. mwntmʪJg£ld. MÆD«, »il¤j msÉš,

“bgh‹D« J»U« K¤J« k‹Åakhkiy gaªj fhkU kÂí«bjhilòz®ª jUÉiy e‹fy«”

mikªjh‰nghy mikªJ bghÈîl‹ âfœ»‹wJ.

fsÉa‰ fhÇifÆš fh£l¥ bg‰WŸs nk‰nfhŸghlšfŸ mÇad; Rit Ä¡fd; jÄÊ‹ gu¥ig¡fh£Ltd. tuyh‰W¡F tskhf cjîtd. eh« ïHªJÉ£l e‰wÄœ¢ bršt§fŸ ïitbad¡ fh£o eÈî«C£Ltd.

ïiwadh® fsÉaš ciuÆš ÄFâí« nk‰nfhshfMs¥ bg‰WŸs nfhit¥ ghlšfŸ gh©o¡ nfhitia¢nr®ªjd v‹gij m¿É¤jJl‹, mªüÈš fhz¡»il¡fhj mÇa gy ghlšfis¤ jªjJ« ï¡fsÉa‰fhÇifnaah«. gh©o¡nfhit¥ gâ¥ãš ï‹D« ïl«bgwhj áy ghlšfS« ïªü‰f© cs r§f¤bjhifÆšfhzhj áy ghlšfisí« m¤bjhif¥ ghlyhf¡fh£oíŸsJ. ït‰iw M§fh§F¡ fh£oíŸsh«.gh©o¡ nfhit nghynt mf¤âiz, miua®nfhit,ï‹Åir khiy, f©ldy§fhu«, »sɤbjËî,»sÉkhiy, »sÉ És¡f«, nfhÆyªjhâ, á‰bw£lf«,eiwô® mªjhâ, gšrªjkhiy, t§f® nfhit KjÈaüšfË‹ bga®fisí« áy gy ghlšfisí« ïy¡»acyF¡F« ïy¡»a tuyh‰W cyF¡F« tH§»,tiuahJtH§F« tŸsbyd’ thif No ÉgJ ï¡ fsÉašfhÇifah«.

9KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

gâ¥ò

ïÅ, ï¥gâ¥ãš nk‰bfhŸs¥ bg‰w br¥g§fŸáy F¿¥ãl¤ j¡fd.

Kj‰gâ¥ãš áijîl‹ fhz¥bg‰w gynk‰nfhŸghlšfŸ gšntW üšfË‹ Jizahš br¥g¥gL¤jî«Ãiwî brŒaî« bg‰Ws.

fhÇifÆY« ciueilÆY« vG¤J, mir, Ó®,KjÈadî« bjhl®, »sÉ És¡f« KjÈadî« ÉLbg‰WŸs gFâfŸ j¡f t©z« nj®ªJ òâjjhfmik¡f¥ bg‰Ws.

fhÇif¡ fU¤ijí« »sÉ¡ fU¤ijí« c£bfh©LfsÉa‰ fhÇif ciuaháÇa® be¿Æš cÇa ïl§fËšmt® nk‰bfh©l üšfË‹ ïfthkš nk‰nfhšghlšfŸ nj®ªJ ïiz¡f¥ bg‰ws. ï›tifÆšïiz¡f¥ bg‰w

1. fsÉaš fhÇifÆš áijªJŸs 16, 17-M«nk‰nfhŸ ü‰gh¡fS« ÉLbg‰w gFâí« åunrhÊaciuÆš ã‹tUkhW m¿a¡ »l¡»‹wd.

“Fltiu¡ F¿Šáí« Fzflš beŒjY«flt jhF« fsɉ FǤnj”

“ïU âiz¤ bjhÊY« ïa‹W j«KŸxU âiz¡ nfhjš xʪjd ïašng”

“e‹Åy kUjK« bjh‹Åy Kšiyí«J‹dU§ f‰bghL njh‹W« bjhl®ªnj”

“ïilÃiy¥ ghiy ïUgh‰F KǤnjgl®bfho KšiyÆ‹ gh‰ghL Äa‰nw”

“xUtƉ wz¤jY« bghUŸtÆ‹ ãÇjY«vUâa fsɉ F©ikahd”

åu nrh. 90-94 ciu.

fsÉa‰ fhÇif10

»sÉ És¡f« I«gJ«, nk‰nfh£ ghlšfŸ ü‰WK¥g¤J eh‹F« M«. Kj‰ gâ¥ãš nk‰nfh£ ghlšfŸ416 ïUªjd. ï¥gâ¥ãš 650 ghlšfŸ cs. ït‰WŸ“bgh‹D« kÂí«” v‹D« âU¡nfhit¥ ghlš (189)x‹Wk£L« ciuaháÇauhš ïUKiw vL¤jhs¥bg‰WsJ.

ghlš, ciu M»at‰¿š Ãu¥g¥ bg‰w gFâ ãiw¡F¿¡FŸS«, »sÉ És¡f« nk‰nfhŸ ghlš M»aïiz¥òfŸ ïUjiy¥ gfu¡ F¿¡FŸS« mik¤JM§fh§F¡ F¿¥ò« vGj¥ bg‰Ws.

òâa âU¤j§fnsh, kh‰w§fnsh, ghlntWghLfnsh fh£l¥bg‰WŸs ïl§fËš všyh«, Kj‰gâ¥ãš ïUªjJ ï‹dJ v‹gJ mo¡F¿¥ghf m›t¥g¡f¤âš ‘K.g.’ v‹D§ F¿¥òl‹ fh£l¥ bg‰WŸsJ.

nk‰nfh£ ghlšfŸ »il¡F« msÉnyD« _yüšfSl‹ x¥ã£L¥ ghlntWghL« fh£l¥ bg‰Ws.

nk‰nfh£ ghlšfŸ mid¤â‰F« tu‹Kiwnav©fŸ jªJ«, mt‰W¡F¡ F¿¥òiu vG⥠ã‹Åiz¥ghf¢ nr®¤J« gâ¥ã¡f¥ bg‰WŸsJ.

ïª üÈ‹ Kj‰ gâ¥ò¡F¤ j«Äl« ïUªj xnuh xUifbaG¤J¥ goÆid cjÉa bjh‹}š Ãiya¤âd®¡F«, mjid mÇâ‹ Ka‹W gâ¥ã¤J cjÉam¿P® âU. r. itahòÇ¥ ãŸis, ã.V., ã.vš., mt®f£F«e‹¿íilna«.

“v¤Jiz mÇa üšfis eh« ïHªJ É£nlh«v‹gij¡ fz¡»lî« KoaÉšiy.. . . . . .vŠá ÉF«üšfisnaD« ngh‰¿.....jÄœ k¡fŸ v‹D« bga®¡F¤jFâíilatuhf e«ik¢ brŒJ bfhŸSjš ek¡FÇaKj‰ flikahF«” v‹W Kj‰ gâ¥gháÇa® T¿aj‰FV‰g¡ ifÆš »£oa msÉnyD« fËta‰ fhÇifmʪJ glhJ f‹Å¤ jÄÊ‹ fÉ‹ Ä¡f mÂfykhf¤âfœtj‰F cWJizí« ö©lYkhŒ mikªJï›Éu©lh« gâ¥ig¡ fHf tÊahf btË¡ bfhz®ªjM£áahs®, jhkiu¢ bršt® âUÄF t. R¥igah ãŸismt®fS¡F cŸsh®ªj e‹¿íilna«.

mUsf«, jÄœ¤ bjh©l‹,

24-4-73 ïuh. ïs§Fku‹

11KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

fsÉa‰ fhÇif

1. 1mf¥bghUŸ(fsÉa‰ fhÇifÆ‹ Kjš ïUg¤âu©L

N¤âu§fŸ (ü‰gh¡fŸ) áijî‰WŸsd. mt‰WŸ Kj‰g‹Åu©L ü‰gh¡fËš Kjš, fU, cÇ¥bghUŸfŸ IªJâizfS¡F« Tw¥bg‰¿Uªjd v‹gJ ïilÆilna2áijîl‹ »il¤JŸs gFâfshš òy¥gL»‹wJ. m¥gFâfisí« nkYŸs ãw gFâfisí« neh¡F§fhšfsÉa‰ fhÇif ïiwadh® mf¥bghU£ fU¤ijí«,ciuiaí« bgÇJ« jGÉ¢ bršYjš btË¥gL»‹wJ.Mjyhš, ïiwadh® mf¥bghUËš cŸsthW Kjš fUcÇ¥ bghUŸfŸ ï«Kj‰ gFâÆš ciu¡f¥ bgW»‹wd.fsÉa‰ fhÇifÆš »il¤JŸs ghiy¤âiz¡fU¥bghUSl‹, ïiwadh® mf¥bghUŸ ciu¡F«ghiy¡ fU¥ bghUis x¥ã£L¡ f©L ï›Éiz¥ã‹bghU¤j« m¿f. 3mf¥bghUŸ f‰gh®¡F Kjš fU cÇ¥bghUŸfŸ m¿jÈ‹ ï‹¿aikahikiaí« cz®f.)

Kj‰ bghUŸKjš ïu©L tif¥gL«, ÃyK« 4bghGJ« vd.

v‹id?

1. fsÉa‰ fhÇifahš ÄFâí« ghuh£l¥ bgW« jÄœbe¿ És¡f¥ bghUËaÈšKjš, fU, cÇ¥ bghUŸfis¡ TW« gFâ mf¥bghUŸ vd¡ F¿¡f¥bg‰WŸsikahš ï¥gFâ¡F ï¥bga® N£l¥bg‰wJ.

2. áijtilªJŸs gFâfis¥ ã‹Åiz¥ã‰ fh©f.3. “Kjš fU cÇ¥bghUŸ v‹w _‹nw

EtY§ fhiy Kiwáwª jdntghlY£ gÆ‹wit ehL§ fhiy” - bjhš. mf¤âiz. 3.

v‹D« ü‰ghití« mj‹ ciuiaí« fh©f.4. bghGJ ïu©L tif¥gL«. mit bgU«bghGJ« áWbghGJ«. bgU«bghGJ

vit v‹gijí«, mt‰W¡FÇa khj§fisí« 14M« nk‰nfhŸ ü‰ghɉfh©f.

fsÉa‰ fhÇif12

(1) “Kjbyd¥ gLtJ Ãy«bghG âu©o‹ïašbgd bkhÊg ïašòz®ª njhnu”

- bjhš. mf¤âizÆaš 4.v‹whuhfÈ‹.

F¿Šá¡F Ãy«, kiyí« kiyrh®ªj ïlK«,bghGJ, TâU« ahkK« K‹gÅí«.

beŒj‰F Ãy«, flY« flš rh®ªj ïlK«,bghGJ, v‰ghL.

ghiy¡F Ãy« ïšiy.(2) “eLt© Iªâiz eLtz bjhÊa¥

gLâiu ita« gh¤âa g©ng”- mf¤âizÆaš 2.

v‹wh® bjhšfh¥ãadh® MfÈ‹.bghGJ, e©gfY«, ntÅY«, ã‹gÅí«, Ãy«

ï ‹ ¿ ¥ b g h G â d h n d â i z a h n k h v Å ‹ ,

2F¿Šáí«Kšiyí« mL¤j Ãynk fhy« g‰¿¥ ghiy Ãykh«v‹gJ.

Kšiy¡F Ãy«, fhL« fhL rh®ªj ïlK«. bghGJ,fhU« khiyí«.

kUj¤â‰F Ãy«, gHdK« gHdŠ rh®ªj ïlK«.bghGJ, itfiw ahk«.

m~J v‹id? bgWkhW vÅ‹,

(3) “khnah‹ nka fhLiw íyfK«nrnah‹ nka iktiu íyfK«ntªj‹ nka Ô«òd YyfK«tUz‹ nka bgUkz YyfK«Kšiy F¿Šá kUj« beŒjbyd¢brhšÈa Kiwah‰ brhšyî« gLnk”

áWbghGJ khiy, ahk«, itfiw, Éoaš, v‰ghL, e©gfš v‹gd.(bjhš.mf¤âiz. 6-9)

Itif¢ áWbghGbj‹gh® eh‰fÉuhr e«ã.“khiy ahk«, itfiw, v‰gLfhiy, bt§fâ® fhíe© gfbyd¡iftif¢ áWbghG ijtif¤ jhF«” - e«ãaf¥bghUŸ 12.

2. “Kšiyí§ F¿Šáí KiwikƉ ¿ÇªJešÈaš ãHªJ eL§FJa UW¤J¥ghiy ba‹gnjh® got§ bfhŸS«” - áy¥gâfhu« 11 : 64-66.

13KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(4) “fhU khiyí Kšiy”(5) “F¿Šá

Tâ® ahk« v‹kdh® òyt®”(6) “gÅbaâ® gUtK« cǤbjd bkhÊg”(7) “itFW Éoaš kUj«”(8) “V‰ghL

beŒjš Mjš bkŒbgw¤ njh‹W«”(9) “eLîÃiy¤ âizna e©gfš ntÅbyhL

KoîÃiy kU§»‹ K‹Åa be¿¤nj”(10) “ã‹gÅ jhD« cǤbjd bkhÊg”

- mf¤âizÆaš 5-12.

kUj¤â‰F« beŒj‰F« bgU«bghGJ brhšÈ‰¿‹ikÆ‹ mWtif 1ïUJî« cÇa vd¡ bfhŸf. ïit Kjš.

fU¥ bghUŸfU v‹gJ bjŒtK« czhî« khî« kuK«

òŸS« giwí« 2brŒâí« ahG« Kjyhf cilaJ.

v‹id?

(11) “bjŒt« czhnt khku« ò£giwbrŒâ ahÊ‹ gFâbahL bjhifïm›tif ãwî§ fUbtd bkhÊg”

- mf¤âizÆš 20.

v‹whuhfÈ‹. mit m«Kiwahnd brhšYJ«.

F¿Šá¡F¤, bjŒt« - KUfntŸ.

czh -3Itd bešY«, âidí«.

kh - òÈí«, g‹¿í«, ahidí«.

ku« - m»Y«, 4MuK«, âÄR«, nj¡F«, nt§ifí«.

1. ïUJ - ïu©L â§fŸ bfh©l xU gUt«.“tiuÉil it¤J¥ bghUŸtƉ ãÇnth®ïUJÉ‹ f©Qil¤ bj‹kdh® òyt®” - e«ãaf¥ bghUŸ 41.

2. brŒâ - bjhÊš.3. Itd beš - kiybeš.

“Itd« ɤâ ikíw¡ fÉÅ” - òweh}W 159.4. Mu« - rªjd«.

“Fw¤â kh£oa tw‰fil¡ bfhŸËMu« MjÈ‹ eW«òif aayJ” - òweh}W 103.

fsÉa‰ fhÇif14

òŸ - »Ëí«, kÆY«

giw - bt¿ah£L¥ giwí«, bjh©lf¥ giwí«,Fuiy¥ giwí«.

brŒâ - nj‹ mʤjY«, »H§F mfœjY«, F‹w«MLjY«, âid¡»Ë fojY«.

ahœ - F¿Šáahœ.

ãwî« v‹wjdhš,

jiykf‹ bga® - áy«g‹, bt‰g‹, bghU¥g‹.

jiykfŸ bga® - bfho¢á, Fw¤â.

Ú® - mUÉÚU«, Rid ÚU«.

C® - áWFoí«, F¿¢áí«.

ó - F¿Šáí«, fhªjS«, nt§fifí«,Rid¡Ftisí«.

k¡fŸ bga® - Fwt®, ïwîs®, F‹wt® vd¥gL«.

beŒj‰F¤,

bjŒt« - tUz‹.

czh - Û‹Éiy¥ bghUS«, c¥òÉiy¥ bghUS«.

kh - Rwhî«, Kjiyí«

ku« - ò‹idí«, 1PhHY«, 2f©lY«.

òŸ - m‹dK«, m‹¿Y«, kf‹¿Y«.

giw - Û‹nfh£ giwí«, ehthŒ¥ giwí«.

brŒâ - Û‹ ɉwY«, c¥ò ɉwY«, 3mit gL¤jY«.

ahœ - ÉsÇahœ.

ãwî«’ v‹wjdhš,

jiykf‹ bga® - Jiwt‹, bfh©f‹, nr®¥g‹.

jiykf‹ bga® - Eid¢á, gu¤â.

Ú® - kz‰ »zW«, ct®¡ fÊí«.

ó - btŸË jœ¡ 4ifijí«, beŒjY«.

1. òÈef¡ bfh‹iw.2. jhiH.3. Û‹ão¤jY«, c¥ò vL¤jY«.4. jhiH.

15KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

C® - fynkW g£odK«, áWFoí«, gh¡fK«.

k¡fŸ bga® - guj®, gu¤âa®, Eisa®, Eis¢áa®vd¥gL«.

bjhšfh¥ãadh® ghiy¡F Ãy« nt©o‰¿y®.nt©lhikÆ‹ bjŒtK« nt©o‰¿y®.

ãw®, 1gftâiaí« Mâ¤jidí« bjŒt« v‹Wnt©Lt®.

czh - Mwiy¤jdî«, Cbu¿ªjdî«.kh - tÈaʪj ahidí«, òÈí«, brªehí«.ku« - ïU¥igí«, Xikí«.òŸ - fGF«, gUªJ«, òwî«.giw - ór‰giwí«, Cbu¿giwí«, Ãiunfh£

giwí«.brŒâ - Ãiu nfhlY«, 2rh¤bj¿jY«, Niw

ahlY«.g© - gŠRu«.

ãwî« v‹wjdhš,jiykf‹ bga® - ÛË, Éliy, fhis.jiykf‹ bga® - vƉ¿, ngij.ó - kuh«óî«, Fuh«óî«, ghâÇ¥óî«.Ú® - mWÚ®¡ 3TtY«, mWÚ®¢Ridí«.C® - bfhš FW«ò.

k¡fŸ bga® -= vÆd®, vƉ¿a®, kwt®, kw¤âa®vd¥gL«.

Kšiy¡F¤,

bjŒt« - 4thRnjt‹.

1. fsÉa‰ fhÇif jU« ghiy¡ fU¥bghUŸ :ï¢ N..............btÅ‹ ghiy¡F¡ fUt¿É¤jiy¡ fUâ‰W. tuyhW: bjŒt«gftâí« Mâ¤jD«; khtÈaʪj brªehí« tÈaʪj ahidí«; ku«ïU¥igí« Xik............gUªJ« òwhî«; giw ór‰giwí« Cbu¿giwí«;brŒif Ãiu nfhlY«..........«; ahœghiyahœ; g© gŠRu«; jiykf‹ ng® ÛË-Éliy fhis; jiykfŸ...........« ghâÇ¥ óî«; Ú® mW Ú®¡ TtY« mWÚ®¢Ridí«; mªÃy¤J k¡f£ng®.............fU. (ff)

2. tÂf® T£l¤ij miy¤J¡ ft®jš.3. »zW.4. f©z‹.

fsÉa‰ fhÇif16

czh - tuF«, rhikí«.

kh - KaY«, áWkhD«.

ku« - bfh‹iwí«, FUªJ«.

òŸ - fhd§nfhÊí«, kÆY«, átY«.

giw - VWnfh£ giwí«, KuR«.

brŒâ - tuF¡F¡ fisf£lY«, mit mW¤jY«,flhÉLjY«, Ãiu nkŒ¤jY«.

g© - Kšiy.

ãwî« v‹wjdhš,

jiykf‹ bga® - FW«bghiw ehl‹.

jiykf‹ bga® - »H¤â, kidÉ.

ó - Kšiyí«, njh‹¿í«.

Ú® - fh‹ahW.

C® - ghoí«, nrÇí«.

k¡fŸ bga® - ïila®, ïil¢áa®, Ma®, MŒ¢áa®vd¥gL«.

kUj¤J¡F¤,

bjŒt« - ïªâu‹.

czh - brªbešY«, bt©bzšY«.

kh - vUikí«, Ú®ehí«.

ku« - tŠáí«, fhŠáí«, kUJ«.

òŸ - Ú®¡ nfhÊí«, jhuhî«.

giw - kzKHî«, bešyÇ »izí«.

brŒâ - bešyÇjY«, mit flhÉLjY«, gÆ®¡F¡fis f£lY«.

ahœ - kUjahœ.

ãwî« v‹wjdhš,

jiykf‹ bga® - Cu‹, k»œe‹.

jiykfŸ bga® - »H¤â, kidÉ.

ó - jhkiu¥ óî«, br§fGÚ®¥ óî«.

Ú® - kid¡ »zW«, bghŒifí«.

k¡fŸ bga® - fila®, filáa®, cHt® cH¤âa®.

C® - ng%® vd¥gL«.

17KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

cÇ¥bghUŸïÅ, cÇ¥bghUŸ MtJ âiz¡F cÇa bghUŸ

v‹wthW. mit ahitnah vÅ‹, òz®jš, ãÇjš,ïU¤jš, ïu§fš, Clš, mt‰¿‹ ÃĤj« vd ïit.v‹id?

(12) “òz®jš ãÇjš ïU¤jš ïu§fšClš ït‰¿ ÅĤj bk‹¿itnjU§ fhiy¤ âiz¡FÇ¥ bghUns”

- mf¤âizÆš 16.v‹wuhfÈ‹. mt‰WŸ.

òz®jY« òz®jš ÃĤjK« F¿Šá ;ãÇjY« ãÇjš ÃĤjK« ghiy ;ïU¤jY« ïU¤jš ÃĤjK« Kšiy ;ïu§fY« ïu§fš ÃĤjK« beŒjš ;ClY« Clš ÃĤjK« kUj«.

òz®jny bfhšnyh F¿Šá vÅ‹, òz®jnym‹W. ãÇt¢rK«, 1t‹òiwí«, jiykf‹ Ú§»dî«,gh§f‰F ciu¤jdî«, gh§f‹ fH¿dî«, jiykf‹vâ®kW¤jdî«, gh§f‹ v⮪jdî«, jiykfis¡f©ldî«, M‰whdhÆdî«, jiykf‹ br‹wdî«,jiykf‹ 2jiy¥ bgŒjdî« ï¤bjhl¡f¤jdbtšyh«.jiykf£F« njhÊ¡F« ï›tifahnd neh¡» 3Éf‰ã¡f4ïw¥gî« gyth«. mitbašyh« òz®jY« òz®jšÃĤjKkhŒ ml§F«. Vidat‰¿‰F« ï›thnwbfhŸf.)

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...(1-12)

ït‰WŸ, fU ka§»í« tu¥bgW«. v‹id?(13) “cÇ¥bghUŸ mšyd ka§fî« bgWnk”

- bjhš.mf¤âizÆaš 15.v‹wh® MfÈ‹

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...(13)

1. t‰òW¤jš. 2. x‹whŒ¡ TLjš 3. ntWntwhf ÉǤJ¡fh£l. 4. Äfî«.

fsÉa‰ fhÇif18

(14) “fhnu Tâ® K‹gÅ ã‹gÅÓÇs ntÅš ntÅš v‹wh§»U_ tifa gUt« mitjh«Mt Kjyh Éu©ou© lhfnkÉa â§fŸ v©Âd® bfhsny”

- âthfu«. bjhFâ. 1.

v‹D Äy¡fz¤jhš, MtÂí« òu£lháí« fh® ;

I¥gáí« fh®¤âifí« Tâ® ;kh®fÊíª ijí« K‹gÅ ;kháí« g§FÅí« ã‹gÅ ;á¤âiuí« itfháí« ïsntÅš ;MÅí« Moí« ntÅš ;

vd mWtif¥g£l thW§ f©L bfhŸf.ïÅ _tif¥g£l eh‹F â§f£ ToabjhU

gUtkhf v‹wthW. v‹id?(15) “

19KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(gâdhwh« ü‰gh Kjš ïUg¤bjh‹wh« ü‰ghKoa v©tif kzK« mt‰¿‰ FfhuzK« m¿É¤jdv‹gJ És¡fkh»‹wJ. m›Éy¡fz« ïiwadh®fsÉaš ciuia¤ jGÉ¢ brŒa¥bg‰w. brŒíŸtoîila bj‹gJ áijîl‹ »il¤JŸs gFâahšm¿a¡ »l¡»‹wJ. Mjyhš, ïiwadh® mf¥bghUËšTw¥bgW« v©tif kz« g‰¿a brŒâ ït©ju¥bgW»‹wJ.)

ãuk« v‹gJ 1eh‰g¤ bj£oah©L ãukrÇa§fh¤jh‰F¥ g‹Üuh£il¥ ãuha¤jhis mÂfy‹mªJ bfhL¥gJ. bfhlhÉo‹ X® ïUJ¡ fh£áxUtid¢ rhuhJ fʪj Él¤J xU gh®¥gd¡ bfhiynahLx¡F« v‹gJ. ïjid mwÃiy v‹Wz®tJ.

ãurh g¤âa« v‹gJ, ik¤Jd nfh¤âu¤jh‹kfŸ nt©o¢ br‹whš kwhJ bfhL¥gJ. ïjid x¥òv‹W cz®tJ.

MÇl« v‹gJ, Mî« MndW« bgh‰nfh£L¥bgh‰Fs« ãdthf¢ brŒJ mt‰¿il Úlj bfhL¥gJ.ïjid¥ bghUŸnfhŸ vd cz®tJ.

bjŒt« v‹gJ ntŸÉ MáÇa‰F ntŸÉ¤ÔK‹ it¤J¡ bfhL¥gJ. ïjid¤ bjŒt« v‹WtÊgl¥g£lJ.

fhªj®t« v‹gJ, ïUt® x¤jh® jhnk TL«T£l«. ïjid ahnHh® T£l« v‹W cz®tJ.

mRu« v‹gJ, bfhšnyW bfh©lh‹ ïtisvŒJ«, Éšny‰¿dh‹ ïtis vŒJ«, 2âÇg‹¿ vŒjh‹

1. fsÉa‰ fhÇifah® F¿¥ò« ï~jhjiy,“ïUg...© blʉãu k§fh¤jt‰bfhUgâ‹ nkÈu© lh©od l‹id ítªjˤjUŸt jwÃiya... ajid¥bgUkiw nah‹bfhiy bah‹nwhblh¥ ghbk‹W ngádnu”v‹D« áijî‰WŸs ü‰ghthd¿f.

2. “MRukhtJ, bfhšnyW nfhlš, âÇg‹¿ vŒjš, Éšny‰Wjš KjÈad brŒJ nfhlš” - bjhš. fsî. 1. e¢.“mUª âÇg‹¿ vŒj mUkf‹” - Ótf. 2177.âÇg‹¿ ahtJ xU bgh¿.

fsÉa‰ fhÇif20

ïtis vŒJ«, khiy N£l¥g£lh‹ ïtis vŒJ« vdï›thW brhšÈ¡ bfhL¥gJ. ï~J mU«bghUŸ ÉidÃiy v‹gJ.

ïuh¡fj« v‹gJ, mtŸ j‹ÅDª jkÇD« bgwhJ1tȪJ bfhŸtJ.

igrhr« v‹gJ, _¤jhŸ kh£L«, JÆ‹whŸkh£L«, fˤjhŸ kh£L«, rh®tJ. ïJ ngŒÃiyvd¥gL«.) (11-21)

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...(2ïUg¤âu©lh« ü‰ghîiu, fsî, f‰ò g‰¿a

MuhŒ¢á¡ F¿¥òfŸ gyt‰iw nk‰bfh©LjilÉilfSl‹ brš»‹wJ.

(22)

mf¥bghUŸ KoªjJ

1. ïjid tÈÃiy v‹gh® bghUËaYilah®. (jÄœbe¿ És¡f«. 14)2. ï¥ gFâia¥ ã‹Åiz¥ò 1 ïš fh©f.

21KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

2. fsbthG¡f«

fsbthG¡f tif

c‡. bjŒt¥ òz®¢áí« gh§fʼn T£lŠ brÉÈj%ªija‰ òz®¢á¥ gf‰F¿ jhD ÄuÉʼnrh®ªJŒj‰ F¿í« tiuî flhîl‹ ngh¡Fz®îbkŒí‰ ¿ašgh yikí§ fsbthG¡ fhbk‹gnu.

ï¢N¤âu« v‹Djȉnwh vÅ‹, 1jÄœ be¿És¡f¤â‰ bghUËaYilahU§ fsbthG¡f« MWtif¥gL« v‹wh®. mita¿É¤jiy¡ fUâ‰W.mitahtd: bjŒt¥ òz®¢áí«. gh§f‰ T£lK«,njhÊahyha T£l¤â‰ gf‰F¿í«, ïuî¡F¿í«,tiuîflhjY«, cl‹ngh¡F tȤjY« vd mt‰iwm¿ªJ bfhŸf. (23)

1. mf¥òw«

cr. fh£ábah ilaª bjËj byd¤jÅ f£Liu¤jnt£ifÆ‹ _‹W bkhUjiy¡ fhk bkd(Ä)Fªnjh®kh£áik njh‹W (kâah‰ brh‹dh®) fŸ kâEjšntŒ¤njh£áW nfh§fU« ghbk‹ Kiy¥ó© LoÆilna.ï¡N¤âu« v‹Djȉnwh vÅ‹, xUjiy¡

fhkbk‹D« mf¥òw Kz®¤Jjš EjȉW. v‹id?

(18) “fh£á Kjyh¡ fyÉÆ‹ xUjiynt£ifƉ nwh‹Wjš if¡»is aJjh‹nf£ngh Çšyh¡ »sÉa jhF«”

v‹whuhfÈ‹. v‹id?

fh£á ikaª bjËjbyd. ït‰WŸ fh£á v‹gJ :

1. fsbthG¡f« bjŒt¥ òz®¢áí«, gh§f‰ T£lK«, njhÊƉ T£l¤J¥gf‰F¿í«, ïuî¡ F¿í«, tiuî flhjY«, cl‹ngh¡F tȤjYbkd Mwh«.bghUËaš. 14.

fsÉa‰ fhÇif22

1“khštiu òiuí khl¡ Tlš My thƉ ghšòiu gR§f⮡ FHɤ â§fis¡ FW§f©Â ahfîila mHyÉ® nrhâ mUkiw¡ flîsh‰”

brŒa¥g£l 2bghUsâfhu¤â‹ bghU£ow« òǪbjhGFnkh§»a jiykf‹, bjŒt« ïiu Éf¥ gh‹ikahšcŒ¡f¥g£L¡ 3“f‰fªJ« 4v¿ngh¤J« fL§f©ahidí«jWf£ g‹¿í« fUtiuí« ïUÃyD« bgUÉR«ò«midah® MË bkhŒ«ãd® mÇkh‹ J¥ãd® g‰gšüwhÆut® T®ntš ïisa® j‰NH¢ bršt‹. jiykfS«, cl‹ãwªJ cl‹ ts®ªJ Ú® cldho¢ ÓUl‹bgU» 5Xš cldh£l¥ ghYl‹ c©L, gšYl‹ vGªJbrhšYl‹ f‰W¥ gHikí« gƉ¿í« g©ò« e©ò«ÉG¥gK« xG¡fK« kh£áí« cilah® g‰gš üwhÆut® f©Q« kdK« ftU« x©Qjš kfË® j‰NH¤jhuif elt© j©kânghy¢ bršthŸ.

xUt® xUtÇ‹ K‹d®¤ jiHÉiHj¡fd bjhL¤J« v‹W«, f©Â j©zW eh‰w¤jd brŒJ« v‹W«,nghJ nkj¡fd bfhŒJ« v‹W«, kÆbyhL khwhLJ«v‹W«, FÆbyhL khW TîJ« v‹W«, mUÉahomŠRid FilJ« v‹W«, thrky®¡ bfhoÆšCryhLJ« v‹W«, m¥ghYŸsh® ï¥ghYŸshŸbfhšnyh v‹W«, ï¥ghYŸsh® m¥ghYŸshŸbfhšnyh v‹W« ï›tif Ãid¤J¥ ãÇg.

ï›tif mtis¤ jÄashŒ¥ ãÇgnth vÅ‹,v£oíŠ R£oí§ fh£l¥gL§ Fy¤jŸ mšyshfyhD«,gh‹ik m›tif¤jhfyhD« ãwthW Ãidah® ãÇg.MÆ‹, ï›tif¥g£l Ma¤âil nkdhŸ ãǪJgÆ‹w¿ahjhŸ jÄashŒ ÉFnkh vÅ‹ ÉF«; jh‹gÆ‹w ïl« j‹ Ma¤ândhL x¡F« Mfyh‹.

ah§‡d« ÉFnkh vÅ‹, rªjdK« r©gfK«njkhî« Ô«gyî« MáÅí« mnrhF« nfh§F«

1. ïiwadh® mf¥bghUŸ : 1. M¡»anah‹ bga®.2. bghUsâfhu« v‹wJ ïiwadh® mf¥bghUis.3. ïiwadh® mf¥bghUŸ : 2. fh£á. f‰fªJ-f‰ù©.4. bfhšòÈ.5. xÈ. “fw§F btŸsUÉ XÈ‹ JŠr«” - fÈ. 42 : 3.

23KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

nt§ifí« FutK« ÉǪJ, ehfK« âyfK« ewî«eªâí« khjÉí« kšÈifí« bkstbyhL kz§fkœªJ,ghâÇí« ghit PhHY« ig§ bfh‹iwí« ãÂaÉœªJ,bghÇ¥ò‹F« ò‹dhfK« KU¡bfhL KifáwªJ,t©liwªJ njdh®ªJ tÇ¡FÆšfŸ ïirghl¤,j©bl‹w ÈilÉuhŒ¤ jÅatiu KÅî brŒí«bghÊyJ eLtznjh® kh¡f¢ brŒF‹¿‹nkš ÉR«òJil¤J¥ gR« bgh‹ ó¤J, t©L Jit¥g¤ j©nl‹JË¥gnjh® bt¿íW eWky® nt§if f©lhŸ ; f©LbgÇa njh® fhj‰ fËT®ªJ j‹ br«ky®¢ Ówonk‰áy«ò »lªJ áy«ò òil¥g, m«k¡ bfh«g®eilf‰gbjd elªJ br‹W eh©ky® bfhŒjhŸ ;bfhŒJ kufj ÉË«gL¤j kh¡f¢ Rid kU§»dnjh®khjÉ tšÈ k©lg¤J¥ nghJW bfhGÃH‰Ñœ¡ fo¡FU¡f¤â¡ bfho¥ão¤J¤ jfLgL gR«bgh‰ áfu§fË‹KfL bjhL¤J eh‹W tªâÊjU« mUÉ, bgh‹ bfhʤJkÂtu‹¿ kufj¤bjhL tÆuKªâ, m»sU« Mlf¥ghiw nkš mâ®Fuš Kuá‹f© ïu£l t©Lª njD«ahœKuy tÇ¡ FÆšfŸ ïirghl¤ j©lhJ jÉRgl¥ngh®¤jnjh® gË¡F¥ghiw k¤jy¤JÄir ÚyMyt£l« ÉǤjh‰nghy¤ j‹nfhy¡ fyht§ bfhsÉǤJKis ïsPhÆW ïsbtÆš v¿¥g X® ïskÆšMLtJ neh¡» ËwhŸ.

m¥ghš, jiykfD« g‰gš üwhÆut® T®ntÈisabuhL FË®kiy¢rhuš nt£l«nghŒ ÉisahL»‹wh‹, M©blGªjnjh® fLkhÉ‹ ã‹ Xo¡ fhtšïisaiu¡ ifaf‹W beLkh‹ njnuhL ghfidÃyîkz‰ fhÅah‰W Éf¥g¤J¤ bjhLfHšmoaâu¢ RUËU§ FŠá bgh‹ Ph‰ ã¤J¡fofkœ eW§f©Ânkš bfh©L t©L kzdaumŠrhªâ‹ eWeh‰w« mf‹ bghÊÈil¥ guªJ ehwmLáiybahL fiznaªâ toî bfh©lfhk‹nghy¢br‹W mtŸ Ëw ïU« bghÊš òF«. m~âah§‡dnkhvÅ‹, tlflÈ£l xUEf« xUJis bj‹flÈ£lxUfÊ br‹W nfh¤jh‰ nghyî« bt§f⮡ fdÈí«j©fâ® kâaK« j«fâ tGɤ jiy¥bgŒjh‰ nghyî«jiy¥bgŒ bjhUt® xUt® ÃĤjkhf¤ jÄauhŒv⮥gL«. v‹id?

fsÉa‰ fhÇif24

(19) “RU«ãd ó«bghʉ Rl®nt‰ fhisfUªjl§ f©Âia¡ f©Lk»œª j‹W”

- bt©ghkhiy 11,1.

v‹whuhfÈ‹. mj‰F¢ brŒíŸ :

(20) “âUts® jhkiu Ó®ts®fhÉf çr®âšiy¡

FUts® ó§FÄœ nfh§Fig§fhªjŸbfh© nlh§FbjŒt

kUts® khiybah® tšÈÆbdhš» adeilthŒª

JUts® fhk‹w‹ bt‹¿¡bfhongh‹ bwhË®»‹wnj”

- âU¡nfhitah® 1.

(21) “ókU f©Âiz t©lh¥òz®bk‹ KiyaU«gh¤

njkU br›thŒ jËuh¢brU¢brª Ãy¤ijbt‹w

khkU jhidba§ nfh‹itiath®bghÊ *ny®kzªj

fhkU ó§bfho f©nlfˤjbt§ f©Âizna”

- gh©o¡ nfhit 1.

Ia« - 1Iakhf îŸsJ.

bjËjš - jiykfid¡ f©Âik¤j‹ Kjyh»afUÉfshš khÅlbkd¤ bjËjš. v‹id?

(gh. nt) *ny®fyªj.1. Ia¤â‰F vL¤J¡ fh£L¤ ju¥bgwÉšiy. vL¤J¡ fh£L tUkhW:

“nghnjh ÉR«ngh òdnyh gÂf sJgânahahnjh t¿Ft njJ khâÇ ak‹ÉL¤jönjh td§f‹ Jiznah ÉizÆÈ bjhšiy¤âšiykhnjh klkÆ nyhbtd Ëwt® thœgâna” - âU¡nfhitah® 2.“ciuíiw ÔªjÄœ ntªj‹ cáj‹bj‹ dh£blhËnr®Éiuíiw ó«bghÊš nkYiw bjŒt§bfhš m‹¿ (É©nlhŒtiuíiw bjŒt§bfhš thDiw bjŒt§bfhš Ú®kzªjâiuíiw bjŒt§bfhš Iaª jUĤ âUEjny” - gh©o¡nfhit 2

25KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(22) “khÃy¤ âaY khj uhbkd¤öŒky®¡ nfhijia¤ JÂîiu¤ j‹W”

- bt©ghkhiy 11 : 3.

v‹whuhfÈ‹. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW.

(23) “ghí« Éilau‹ ¿šiya‹ dhŸgil¡ f©Âik¡Fªnjhí Ãy¤jo öky® thLª JaubkŒâahí kdnd az§fšy s«kh KiyRkªJnjí kU§F‰ bgU«giz¤ njhË¢ áWEjny”

- âU¡nfhitah® 3.

(24) “bjhoth duk§if a‹¿ik¡F§f©fŸ njhíÃy¤

joth duªj kyU«òyU« ma‹jiyia¤

joth du‹ (br¿) jhœrilnah‹¿šiy ôrštšÈ¡

bfhoth du«òÇ í«bghÊšthŒtªj nfhštisna”

- âšiyaªjhâ.

(25) “ghto ahid¥ guh§Fr‹ghÊ¥ gifj¤j

öto nt‹k‹d‹ f‹Å¤Jiw¢RU« gh®Ftis¥

óto thŸbeL§ f©QÄik¤jd óÄj‹nk‰

nrto njhŒtf© nl‹bjŒtkšyË¢ nrÆiHna”

- gh©o¡nfhit3.

(26) “âUEjš ntuU«òª nj§nfhij thL«*ïUÃyKŠ nrtoíª njhí« - mÇguªj

* (gh. nt) *ïUÃyŠ.

fsÉa‰ fhÇif26

ngh»j K©f© ïik¡F«MF k‰¿tŸ mfÈl¤ jz§nf”

- bt©ghkhiy 11 : 3.

(27) “f©© fUÉis fh®Kšiy TbuÆWbgh‹‹ bgh¿Rz§F nghœth Æyt«óÄ‹‹ EiHkU§Fš nkjF rhayhŸv‹‹ ãw® kfsh khW”

- gH«gh£L.

(28) “mz§bf‹d yhnkh moÆu©L k©nkš ïz§F§ FiHílnd V¿¥-ãz§»¡ Ftis ÉÊÆik¡F§ bfhŒky®¤jh® thL« ïtis klbeŠnr ah«”

- »sɤ bjËî.

(29) “if¡»is (Ä¡f) bgUªâiz v‹wh§ f¤âiz Æu©L« mf¤âiz¥ òwnd”

v‹wikahš 1ïit _‹W« mf¥òwkhdgo m¿f.

(24)

mf¥òw« KoªjJ

2. ïa‰if¥ òz®¢á

25. ïilah ea¥ò¥ ãÇit az®¤jš ïlk¤bj‹¿ilkhwš vŒj‰ fUik íÆnu badÉa¤jšgilah® ÉÊ¥gh§ »iaíz® jšgh§ fidÃidjšmilthd ntG tifna òz®¢ába‹ wh¡»dnu.v‹ - Å‹, ciu¤j Kiwahnd ïa‰if¥ òz®¢á

vGtif¥g£l »sÉah« v‹gJ m¿É¤jiy¡ fUâ‰W.v‹id? ea¥ò«, ãÇîz®¤jY«, ïlk¤ bj‹wY«,vŒJj‰ fUikí«, cÆbud Éa¤jY«, gh§»iaíz®jY«, gh§fid ÃidjY« v‹wthW, mitahtd:

1. fh£á, Ia«, bjËjš.

27KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

1 . ea¥ò v‹gJ, ïa‰if¥ òz®¢á òz®ªjjiykf‹ jiykfŸ nf£g ÉU¥òiu¤ ja®î Ú¡Fjš.v‹id?

(30) “mÊîgl bu›t§ Tu MÆiH gÊÔ® e‹dy« ghuh£ o‹W”

- bt©ghkhiy 10 : 6.

v‹whuhfÈ‹. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(31) “T«gy§ if¤jy¤ j‹gbu‹ óLU f¡FÅ¡F«gh«gy§ fhu¥ gu‹¿šiy a«gy« ghlyljnw«gyŠ ቿil p§»tŸ Ô§fÅ thŒfkG«M«gy« nghJs nthtË fhQ« kf‹gizna”

- âU¡nfhitah® 11.

(32) “ntW« bkdË ¿fškiyª jh®ÉÊ x¤J É©nghnaWª âw§f©l nfh‹bw‹ bghâÆ ÈU«bghÊšthŒ¤njWª jifat© nlbrhšY bkšÈaš brªJt®thŒehWª jifika nt*au¡ fh«gš eWkynu”

- gh©o¡nfhit 4.

(33) “bfh§Fnj® thœ¡if aŠáiw¤ J«ã fhkŠ br¥ghJ f©lJ bkhÊnkh gÆÈaJ bfæïa e£ã‹ kÆÈa‰ br¿baƉ wÇit TªjÈ‹ e¿aî KsnthÚ a¿í« ónt”

- Fwªbjhif 2.

* (gh. nt) *a ah«gš.

fsÉa‰ fhÇif28

(34) “fGÚ®ó¤ njhUUt¡ fhkUóª bjh©il KGÚu K¤j kU«ã-baGÚ® ïs«ãiwíŠ No baʉfky K©nlš És«òthŒ Út©nl ntW.

- »sÉkhiy.

(35) “cŸs goíiuí« t©od§fhŸ XilbjhWª bjŸË ewtª âirgu¡F«-btŸs taš»lªj jhkiunkš ikbaGJŠ brŒa faš »lªj J©lh»‰ f©L”

- »sɤ bjËî.

2. ãÇîz®¤jš v‹gJ jiyÉia Ú§f Ëwjiyt‹ Ëʼn ãÇna‹ ãÇÆD kh‰nw‹ v‹gJgl¢brhšYjš. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW.

(36) “áªjh kÂ1bj‹ flyK jªâšiy ahdUshš tªjh ÈfH¥ gLnk klkh‹ ÉÊkÆny aªjh kiua‹d nkËid ahdf‹ wh‰Wtndh áªjh FyK‰bw‹ ndhbt‹id th£lª âU¤Jtnj”

- âU¡nfhitah® 12.

(37) “ċʼn bghȪjbr› ntšty¤ jhšÉÊ bah¤bj⮪j k‹d‰F thd§ bfhL¤jbr§ nfh‹k‹d‹ tŠáa‹dhŒ Ëʼn ãÇna‹ ãÇÆD kh‰nw‹ beL«giz¤njhŸ bgh‹Å‰ 2grªJbkŒ thlbt‹ dh§bfhš òy«òtnj”

- gh©o¡nfhit 10.

(38) “ïidaš thÊ ãÇbth‹ ¿ynd eidky® eW«ó§ nfhij

3mikna Å‹idah df‹w Ph‹nw”- bghUËaš 1.

1. bj©. 2. grªbjhË. (gh.nt)3. Kj‰ gâ¥ò : mikbtD...eh df‹w Ph‹nw.

29KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(39) “Ftis ehW§ FitÆU§ Tªjš M«gš ehWª nj«bghâ Jt®thŒ¡ F©LÚ®¤ jhkiu¡ bfh§» d‹d E©g~1W¤â kh m nahna Úna, mŠr by‹wbt‹ brhšyŠ riyna ahnd, FW§fh y‹d§ Ftîkz‰ nr¡F§ flšNœ 2k©ly« bg¿D« ÉlšN Hynd ËDil e£ng”

- FWªbjhif 300.

(40) “Ëʼn ãǪâah dh‰Wtndh ËnkÅ bgh‹Å‰ grªJ òy«òtbj‹-j‹Å‹ kÆ®ãǪjh by‹dhF« khdkh khí« cÆ®ãǪjh by‹dh« cl«ò”

- »sɤ bjËî.

3. ïlk¤ bj‹wš v‹gJ ãÇa Ãidªjj i y k f Ÿ ï l « m  ¤ b j ‹ w š . m j ‰ F ¢ b r Œ í Ÿ t U k h W :

(41) “tU§F‹w bkh‹WǤ njh‹¿šiy a«gy t‹kya¤âU§F‹w thz® ïs§bfho naÆl buŒjby«_®¥gU§F‹w khËif E©fs g¤bjhË ghaE«_®¡fU§F‹w« bt©Âw¡ fŠRf nkŒ¡F« fd§FiHna”

- âU¡nfhitah® 15.

(42) “ghtiz 3íªjÄœ ntªj‹ guh§Fr‹ ghÊbt‹wnttiz btŠáiy ah‹tŠá a‹dh Æidaby«_®¤ötz khl¢ Rl®njhŒ beL§bfho J‹ÅE«_®

1. ¿¤â. 2. k©oy«. 3. Æ‹wÄœ. (gh.nt)

fsÉa‰ fhÇif30

Mtz åâbaš yhÃHš ghaË w©tUnk”

- gh©o¡nfhit 13.

(43) “Ãybtd És§»a ËghbahË ahu¤ âsKiy ghuh£o Æu§Ft bjtndh tWikbahL br‹wh‰ fUŸKf§ fh£o kW¥gij a¿ah bt(hU) t‰ fw¤bjhL òfbHd tÂae« _nu”

1- bghUËaš.

(44) “ïidaš thÊ ba«_® ky®ªj gHd¤ jhkiu bfæïa t©LË f©bzd ky®ªj fhk® Ridky®2e©Â ehS eyDf U«nk”

- á‰bw£lf«.

- (bghUËaš. nk‰. 15)

(45) “beLnt Wl¡»aÚ® Ú¡Fkâ fhjš tont Wl¡»aÚ® khnjh-beLntŒ¡ fzkh kiH¡Ft£bl§ fh®tiu¥óŠ rhuš kzehW E«tiunkš tªJ”

- mf¤âiz.

(46) “ËDila Tªjš Ãw¤jhš Ãiutisah ba‹Dila ñU ÄUshF-ËDila K¤jida btŸis KWtyh by‹kiya k¤jidí« btŸisÃy th«”

- »sɤ bjËî.

4. vŒJj‰ fUik ba‹gJ òz®ªJ Ú§»ajiykf‹, Ma btŸs¤J£ f©l jiykfis mÇaŸv‹gJ gl¢ brhšYjš. v‹id?

(47) “bfhŒjiH mšFš T£l« nt©o baŒJj‰ fUikÆ‹ ïw¥g¥ òfœªj‹W”

- bt©ghkhiy 11 : 7.

v‹whuhfÈ‹. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

1. »il¤JŸs bghUËa‰ gFâÆš ï¥ghlš ïl« bg‰¿yJ. 2. eW§f©Â.

31KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(48) “òz®¥ngh ÅyD« ÉR«ò« bghU¥òªj‹ ó§fHÈ‹Jz®¥ngh bjd¡f ah¡Fªbjhš nyh‹¿šiy¢ NœbghÊšthŒïz®¥ngh jÂFH nyiHj‹ Ü®ikƪ Ú®ikba‹wh‰òz®¥ngh fdnth ã¿njh t¿na‹ òFªjJnt”

- âU¡nfhitah® 17.

(49) “ïUÃy§ fhuz khf eiwah‰ ¿f‹1kiyªjbghUÃy ntªjiu¥ bgh‹Dy fhŸÉ¤j óKfnt‰bgUÃy§ fhty‹ bj‹òd dhl‹d bg©zz§»‹âUeyŠ nr®ªjbjš yh§fd ntba‹W áªâ¥gnd”

- gh©o¡ nfhit 18.

(50) “fiykâ thŒik¡ fYœgh tÊtU§ f‰gikªj jiyika nuœbgUª nju§f K«bg‰ 2(weªjKW) kiyad khkâš t¢áu ehl‹d thQjšj‹ KiyÆiz njhŒªjbjš yh§fd ntba‹W K‹D

(tnd”- gšrªjkhiy.

(51) “kdnt ušF‹ klªij T£l§3fdnth bjÇÆ‹ ahtJ« ednt 4baÅD e©znyh tÇnj”

- bghUËaš 3.

5. cÆbud Éa¤jš v‹gJ jiyÉÆÅl¤J it¤jMjuÉ‹ ÄFâahny jdJÆbud Éa¤jš. mj‰F¢brŒíŸ tUkhW:

1. kiyªjh®. 2. K.g: w e e j r r. 3. fdnt njÇ‹. 4. ahÆD.

fsÉa‰ fhÇif32

(52) “nea¤j jhŒbe‹d by‹id¥ òz®ªjJbeŠ rªbef¥nghŒMa¤j 1jhaK jhaz§ fhau d«gy«ngh‰nwa¤j 2jhÆ‹bw‹ áªija jhŒ¤3bjǪ jh‰bgÇJkha¤j 4jh»a njhtªJ Ëwbj‹ k‹DÆnu”

- âU¡nfhitah® 39.

(53) “ï‹DÆ® f©l¿ thÇšiy ba‹g Çf‹ kiyªjh®k‹DÆ® th‹br‹ wila¡ filaYŸ bt‹Witaªj‹DÆ® nghÅ‹W jh§Fbk§ nfh‹bfhšÈ¤ jhœbghÊšthŒv‹DÆ® Ma¤ âilÆJ nthË ¿a§Ftnj”

- gh©o¡ nfhit 21.

(54) “5òy(d)‹ bw‹g É‹DÆ® 6mJntmy®Kiy 7ahfª jh§»ÃybthË kâbad Ãyîbk‹ DÆnu”

- bghUËaš 4.

(55) “bfh‹Åiynah® ah¡if¡F¡ TLÆnuh bth‹(bw‹g®

v‹DÆ nuhÇu©lh ah‹f©nl‹-Ä‹Dfiy¥ig«kiy¤j tšF‰W¥ ghlf¡fh‰ bwh‹bwh‹Wbt«Kiy¤J ntšnghš ÉʤJ”

- mf¤âiz.

(56) “v‹DÆ® eh‹f© osKiyí« ntŒ¤njhS« bgh‹ÅwK§ bfh©L òdkÆšnghš-k‹Å

1. jhaÄœ. 2. jhba‹w‹. 3. bjÇƉ bgÇJ«. 4. jh» ÆnjhtªJ. 5. K.g: òy... ‹bw‹g.6. ïJnt. 7. K. g: aha¤ jh§f,

33KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

ta§F»‹w beŒjšthŒ t(‹dhl)‹ bt‰ãšïa§F»‹w jha¤ âil”

- »sÉ És¡f«.

(57) “f©Âdh‰ w«KÆiu¡ f©l¿th Çšby‹g®f©Âdhš v‹DÆiu¡ f©nldh‹-f©Âdhškhbdh¡FŠ rhaš kÆ(byh¡F« e‹bkhÊahšnjbdh¡F« v‹w‹ âU)”

- »sɤ bjËî.

6. gh§»ia íz®¤jš v‹gJ jiykfis¤jdJÆbud (ÉaªJ ghuh£o Ëw jiykf‹, jiykfŸj‹ fhj‰nwhÊia¥ gšfhš fil¡ f©zhš gh®¥gJ)z®ªJ ïtŸnghY« ït£F¢ áwªjh bsd(î« ïJî«vd¡nfh® rh®gh bkdî« cs«) it¤J vd¡ bf›Él¤J« njhÊ v‹ MUÆ® v‹gJ. mj‰F¢ brŒíŸtUkhW:

(58) “cÆbuh‹ WsKbkh‹ bwh‹nwáw¥ãt£ bf‹bdh1bl‹ig

gÆš»‹w br‹W brÉíwÚŸgil¡ f©fŸÉ©thŒ¢

brÆbuh‹W K¥òuŠ br‰wt‹¿šiy¢á‰ w«gy¤J¥

gÆš»‹w T¤j dUbsdyhF« 2gÂbkhÊna”

- âU¡nfhitah® 18.3*** *** *** ***(59) “neh¡»D« ãw®Kf« neh¡fhŸ rhÇD«

ó¡FHš klªij njhŸrh U«nk a‹d jiyaË íilikÆ‹ ï‹DÆ®¤ 4njhÊÆ› ntªâiH Æt£nf”

- bghUËaš 20.1. bl‹d¥. 2. g bkhÊ¡nf. 3. gh©o¡ nfhitia¢ nr®ªjjhŒ ï›Él¤âš

áijîl‹ fhz¥bgW« brŒíŸ:“.........”fh£LŠbr..........bghÊšNœnfhÊí« thdt‹.......................óÊa‹ khwiH fhuid ahŸgil¥ ngh® ÉÊna”

4. njhÊ naªâiH.

fsÉa‰ fhÇif34

7. gh§fid Ãidjš v‹gJ ï›tif¥ gh§»iaíz®ªJ M‰whdh»a jiyt‹ gh§fid ÃidªJM‰Wjš. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW:

(60) “ó§fid ah®òd‰ bw‹òÈ ô®òǪ j«gy¤J sh§bfid ah©Lbfh© lhL«ã uhdo¤ jhkiu¡nf

gh§fid ahd‹d g©gid¡ f©o¥ gÇRiu¤jh ä§bfid ah®jL¥ gh®kl¥ ghitia baŒJj‰nf”

- âU¡nfhitah® 19.(61) “fay ah®fH‰ fhty

nuhl¡ filašbt‹wtay ntyÇ nfrÇ bah(‹dh) bud(tG§nf)DÆuid ah‹wid¡ f©Liu brŒjh byhÊjY©nlFÆ‹bkhÊ ahlid¢ br‹¿ah Å‹dK§ TLjny”

- gh©o¡ nfhit 23.

(62) “cilia thÊ beŠnr Æil¡bfh© lG§f nyh«òkâ jH§bfhÈ ÄFÚ®

1tG¤ö® fh¡F« òizÆ‹ ÉG¤Jiz rh‹w ÄFbgU§ »isna”

- bghUËaš 6.

ïitbašyh«,

(63) “mJnt.jhnd atns jÄa® fhz¡fhk¥ òz®¢á ÆUtÆ bdh¤jš”

- ïiwadh® fsÉaš 2.v‹D« ïy¡fz¤JŸ f©L bfhŸf. (25)

ïa‰if¥ òz®¢á K‰W«

3. gh§fdhyha T£l« (ïlªjiy¥ghL)(»sɤbjhif 18)

26. M¡»a ÓU‰ wJÉdh th§ft D‰WJiuth¡»Å ah‹K‹ fHw yjid baâ®kW¤jš

1. K. g: tG¤ö® fh¡F khòiz ÉG¤Jiz¡ fh‹w ÄFbgU§»isna.

35KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

jh¡fk® gh§f‹ wdJsª jhnd jidtiu¤jšå¡fkœ jhœbghÊš NÊlª j‹id Édîjny.

27. Édîª jifik Æl¤âaš Twš ÄfÉs§f¢brhde‹ F¿tÊ¢ nrw Èl§f©L jh‹ JÂjš(Éid)bfh© oiwtid¤ jhnd Éa¤jš vÊšáwªjtÅË ¿LÃiy Twš mtatª njWjny.

28. njW« bghÊš jid¡ f©L Éa¤jš âUntbadškhW« goa‹¿ ah‰wh‹ »s¤jš kU§fizjšCW« òz®¢á k»œj ÈU¤jby‹ bwh©òynth®TW§ »sÉfŸ

fsÉa‰ fhÇif36

(65) 1“(Úoa óªj© fHÅbeš ntÈ Ãf®kiyªjh® Xoa thWf© blh©Rl® itntš ciwbr¿¤j Moaš ahid aÇnf rÇbj›t® nghyG§» thoa fhuz bk‹idbfhš nyhîŸs« tŸsY¡nf”

- gh©o¡nfhit. 24.

(66) “K‹Åid Ko¥gbjh‹ WsJbfhš _tif E©Âa gDtÈ‹ EiHªJbfhš v‹idbfhš thoa j©zÅ‹ vÊny”

- bghUËaš 7.

2. c‰wJ ciu¤jš v‹gJ c‰wJ ÉdhÉagh§fD¡F¤ jiyt‹ jh‹ c‰wJ ciu¤jš. mj‰F¢brŒíŸ :

(67) “nfh«ã¡ bfhJ§»nk ahkŠiPFŠru§ nfhËiH¡F«

gh«ig¥ ão¤J¥ gl§»Ê¤jh§f¥ gizKiy¡nf

nj«g‰ WoÆil kh‹klneh¡»âš iy¢át‹whŸ

M«bgh‰ wlky® NLbk‹dh‰w yf‰¿anj”

- âU¡nfhitah® 21.

(68) “misah® muÉ‹ FUismz§f m¿tʪJ

Jisah® beL§if¡ fËWeL§»¤ Ja®tJnghš

tisah® KisbaƉ wh®k‹d‹khw‹t© Tly‹d

ïisah® xUt® mz§fieª2jh«bkŒ ïis¡»‹wnj”

- gh©o¡ nfhit 27.

(69) “tists® jUJiwna kz«ÉÇ jUbghÊny jisaÉœ ewkynu jÅatŸ âÇÆlnk

1. 65 Kjš 68 KoaîŸs vL¤J¡ fh£L¥ ghlšfS« c‰wJiu¤jš v‹D« »sÉÉs¡fK« òâadthŒ ïiz¡f¥ bg‰wd. 2. jhšah Åid»‹wnj.

37KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

tists® ïseifna KGkâ òiuKfnk ïisatŸ ïsKiyna vidÆl® brŒjitna”

- áy¥gâfhu«-fhdštÇ 16.

(70) “áWbtŸ suÉ‹ m›tÇ¡ FUis fhd ahid az§» ahm§ »isa‹ KisthŒ vƉwŸ tisíil¡ ifabs« kz§» nahns”

- FWªbjhif 119.

(71) “vYt áwhm nuKW e©g 1òyt njhH nfsh a¤ij kh¡flš eLt© v©zh£ g¡f¤J¥ gFbt© o§fŸ njh‹¿ ah§F¡ fJ¥gaš És§FŠ áWEjš òJ¡nfhŸ ahidƉ ã¤j‰wh by«nk”

- FWªbjhif 129.2... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

(72) “m‹ò(Utª jh§») mÇáj¿ ÚËathŒ¡ bfh‹gÆY« ntšngh‰ FiHbghUª-j‹bgÇa ik¡bfh©l fhÉ ky®ÉÊah by‹d¿it¡ if¡bfh©l njhÇskh‹ f‹W”

- »sɤ bjËî.

3. fHwš v‹gJ jiytD¡ F‰wJ nf£l gh§f‹brhšYjš. mj‰F¢ brŒíŸ.

(73) “cskh« tife«ik íŒatªjh©Lbr‹ W«gUŒa¡

fskh« ÉlkK jh¡»aâšiy¤bjhš nyh‹fÆiy

tskh« bghJ«gÇ‹ tŠá¤JËbwh®tŠ á«kU§Fš

1. òyt®.2. ï›Él¤âš xU ghlš áijtilªJŸsJ.

“......dT¤j............................................dU«g¡ FU«igKiy m‹d¤ij Æ‹brh‰fU«ig¥ bgU«òd¤nj f©L-bjǪJK¥g”

fsÉa‰ fhÇif38

ïskh‹ Éʤjbj‹ nwhÉ‹bw«k©z Èu§»anj”

- âU¡nfhitah® 22.

(74) “MŒ»‹w ÔªjÄœ ntªj‹mÇnf rÇaÂth‹

nwhŒ»‹w K¤j¡ Filk‹d‹bfhšÈaŠ NœbghÊšthŒ

VŒ»‹w Ma¤ âilbahÇs§bfho f©blDŸsª

njŒ»‹w bj‹g 1jH»j‹nwhbt‹ áy«gD¡nf”

- gh©o¡ nfhit 30.

(75) “bghUªjh j«k òidÆiH 2aÇit KUªnj® KWtš neh¡»‹ tUªâd bd‹gJ bgUªjif bgÇnj.

- bghUËaš 8.

(76) “njdF Kšiy brhÇa ÉilËW ÛdF th©kânghš bt©Tj«-jh‹ÉÇí« fhdf ehl flndh klndh¡» ahd âidí bkdš”

- ï‹Åir khiy.

(77) “njí kU§FyhŸ nryida f©f©L Úí be¿js®ªJ É¿ah-yhí k¿bt§nf ašyh yU§Fz§f shd br¿bt§nf â©áy«gh br¥ò”

- »sɤ bjËî.

4. fH‰bwâ®kiw ba‹gJ gh§f‹ fHw¤ jiykf‹vâ® kW¤jš. mj‰F¢ brŒíŸ:

(78) “nr‰ bghÈbr«bgh‹ khËif¤âšiy¢á‰ w«gy¤J

kh¡f¡ T¤j‹ tlth‹fÆiy kÆiyk‹D«

1. jH»a bjh‹nwh. 2. klªij.

39KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

ó‰ bghÈbfh§if ahÉianahÉa¥ bgh‰bfhGªij¡

fh‰ 1fHwiy f©oiybk‹nwh£ fU«ãidna”

- âU¡nfhitah® 23.

(79) “k©bfh©L thH2 tȤJtªjh®j« kjdʤJ¥

ò©bfh©l Ú®_œf¥ óyªijbt‹wh‹ òfhuida

g©bfh©l brhšy« klªijKf¤J¥ig« ó§Ftis¡

f©f©l ã‹id íiupUiu¤jÉ¡ f£Liuna”

- gh©o¡nfhit 34.

(80) “É©ly§ bf~bfhL ntzh£blâ®Ã‹w ntªjɤâ«

k©ly§ fh¡»‹w kh‹nwh®tnuhja‹ tŠáa‹dhŸ

F©lyŠ nr®ªj kâth©Kf¤j bfhG§fa‰f©

f©oÈ® f©lhš ciup®3ciu¤jÉ¡ f£Liuna”

- gh©o¡ nfhit 33.

(81) “Ãz§bfhŸ òyhYz§f Å‹WòŸnsh¥òjš jiy¡Ñlhf¡

fz§bfhŸ t©lh®¤Jyh§ f‹ÅeWPhHš ifÆnyªâ

kz§fkœ ó§fhdšk‹Åk‰ wh©nlh®

mz§Fiwí« v‹g j¿na‹m¿ntndš milna‹ k‹ndh”

- áy¥gâfhu«, fhdštÇ 9.

(82) “m«k thÊ nfË® K‹Å‹Wf©lÅ uhƉ fHwÈ® k‹ndh

1. fH¿iy 2. tȤJl‹ wh®j«. 3. fH¿aÉ¡.

fsÉa‰ fhÇif40

E©lhJ bghâªj br§fh‰ 1bfhGKifK©lf§ bfæïa nkh£Lkz yilfiu¥ngvŒ¤2jiyïa ãzuiu¤ jhiHbaÆWil beLªnjhL fh¥g¥ gyîl‹tÆWil¥ nghJ thÈâ‹ 3ÉÇa¥òyî¥bghU jʤj óehW gu¥ã‹ït®âiu jªj

41KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

1... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...(85) “(fh©FÉ uhƉ fHwÈ® k‹ndh

ó©òid tsÇs tdKiy kh©FiH khj® kl§bfG neh¡nf”

- bghUËaš. 9

5. cs§ft‹ Wiu¤jš v‹gJ jiykf‹ jdJM‰whikÆ‹ fH‰bwâ® kW¤Jiu¥g¡ nf£l gh§f‹ft‹Wiu¤jJ. mj‰F¢ brŒíŸ :

(86) “Éy§fiy¡ fhšÉ©L nkšnkÈlÉ©Q k©QKªÚ®¡

fy§fiy¢ br‹wt‹ W§fy§fhŒfkœ bfh‹iwJ‹W«

my§fiy¢ Nœªjበw«gy¤jhdU Ëšyt®nghš

Jy§fiy¢ br‹¿bj‹ ndhtŸsYŸsª Ja®»‹wnj”

- âU¡nfhitah® 24.

(87) “t‹jh£ fËW flhma‹WtšyJ k‹dÉa¢

br‹wh‹ fU§faš N£oabr‹Å¢br« bgh‹tiunghš

Ëwh‹ Ãiwí« m¿î§fy§» ÃiyjsU«

v‹whš bjU£ltš yhÇÅahÇ› ÉUÃy¤nj”

- gh©o¡ nfhit 35.

(88) “òyªJiw ngh»a beŠRÃiw aʪJ fy§Ft jhÆ‹ khnjh áy«gid ahnuh bjË¡Fe® ãwnu”

- bghUËaš 10.

1. 85 Kjš 90 KoaîŸs vL¤J¡ fh£L¡fS«, cs§ft‹Wiu¤jš ïl« Édhjšv‹D« »sÉ És¡f§fS« òâadthf ïiz¡f¥ bg‰wd.

fsÉa‰ fhÇif42

6. ïl« Édhjš v‹gJ cs§ft‹Wiu¤j gh§f‹“v›Él¤J? v¤j‹ik¤J? Ëdh‰ fhz¥g£l cU?”v‹W jiytid Édhîjš. mj‰F¢ brŒíŸ:

(89) “ËDil Ú®ikí« ÚíÄ›thW Ãid¤bjU£L«

v‹Dil Ú®ikÆ bj‹bd‹gnjâšiy na®bfh©K¡f©

k‹Dil khštiu nahkynuhÉR« ngháy«gh

v‹Ål« ahâaš ËidÆ‹ndbrŒj

43KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(92) 1“thœgâ ahtJ bfhšnyh th‹òfœ¢ NœfH y©z bdŠr« MœJa buŒj tz§»a tz§nf”

- bghUËaš 11.

(93) “c«gnuh ehf® cynfh ïU§flšN Ê«gnuh ahnjh Él«toî-bfh«gnuh t©z kÆnyh »Ënah kiyehl(v©z§ ft®ªj vÊš” - 2»sɤ bjËî (26)7. ïl¤âaš òiu¤jš v‹gJ gh§f‰F¤ jiykf‹

f©l ïlK« toî« ciu¤jš. mj‰F¢ brŒíŸ:

(94) “ÉÊah‰ ãizah« És§»ayh‹kÆ yhÄH‰W

bkhÊah‰ »Ëah KJthdt®j« Ko¤bjhiffŸ

fÊah¡ fH‰¿šiy¡ T¤j‹bfhÊah¤ âfG« bghʉbfÊ

yhbk§ FybjŒtnk”- âU¡nfhitah® 29.

(95) *** *** *** - 3nfhÆyªjhâ.

(96) “mot©zª jhkiu ahlutšF yu¤jk§if

1. K. g:“.........................................................................H t©zš beŠrkhœJa buŒj tz§»a tz§nf” - bghUËaš.

2. »sɤ bjËî¥ ghlš x‹W áijªJŸsJ :“.............................................................Ê«gnuh ahnjh Él«toî-bfh«gnuht©z kÆnyh »Ënah kiyehl................................................................”

3. nfhÆyªjh⥠ghlš x‹W áijªJŸsJ :“x¤j kƉFyK bkʉnwhË thzif¡FK¤j kƉ»y Kšiybfhnyh.................‰Nythˉ bfhŒj tu§f® F‹¿‰R¤j kƉFy khÄaš gh®¡»y¤ öŒeif¡nf”

fsÉa‰ fhÇif44

bfhot©z E©Âil bfh›it¢br›thŒbfh§if nfh§fU«ã‹

got©zŠ br§nfh‰ guh§Fr‹bfhšÈ¥ 1gÅtiuthŒ

tot©z nt‰f©Â dhby‹idth£oa thQj‰nf”

- gh©o¡ nfhit 38.

(97) “âUkh Kfªâ§fŸ br§faY©f©br« bgh‰Rz§nf®

tukh Kiyk¢ br¥ãizthdt‹ fhdK‹d¡

FUkh beLk≠nfh£lh‰wu©bfh©l bj‹d‹f‹Å¥

bgUkh‹ tnuhja‹ bfhšÈaŠrhuy¥ bg©bfho¡nf”

- gh©o¡ nfhit 39.

(98) “F‹w¡ Fwt‹ fhj‹ klkfŸ tiuau kfË®¥ òiuíŠ rhayŸ IaŸ mU«ãa KiyaŸ brŒa 2thaŸ kh®ãdŸ Rz§nf”

- I§FWüW 255.

(99) “ï‹dif¤ Jt®thŒ¡ »sÉí khuz§nf e‹kh nkÅ¢ Rz§Fkh uz§nf Mlik¤ njhË TlY kz§nf mÇkj® kiH¡fQ kz§nf âUEj‰ bgh¿¤j âyjK kz§nf”

- fhÇif¢ brŒíŸ.

(100) “m«« gtŸŸ tÇbeL§f zhŒtŠá bfh«« gtŸŸ bfhokU§Fš nfh§»‹ mU«« gtŸŸ Kiybah¡Fnk x¡F« fU«« gtŸŸthƉ brhš”

- gH«gh£L.

1. ig«ó« bghÊšthŒ.2. thÆdŸ.

45KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(101) “fhJlnd fhJ§ faÈu©LŠ br§fky¥ nghJlnd ËW òilbgau¤-jhJlnd t©lhLŠ nrhiy kÆšnghš tÇ¥gªJ bfh©lhl eh‹f©nl‹ bfh«ò”

- »sɤ bjËî.

(102) “bfh§if mU«gh¡ FHysf« t©lhf m§if jËuh my®ÉÊah¤-â§fŸ FËUª jus¡ Fil¡f©l‹ bfhšÈ xËjU§ bfh«bgh‹ WsJ”

- f©ldy§fhu«.

(103) “K¿nkÅ K¤j« KWtš bt¿eh‰w« ntY©f© ntŒ¤njh st£F”

- âU¡FwŸ 1113.

8. F¿tÊ¢ nrwš v‹gJ ïl¤âaš òiu¥g¡ nf£lgh§f‹ m›Él neh¡»¢ nrwš. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW ;

(104) “FÆiy¢ áy«go¡ bfh«ãid¤âšiyba§ T¤j¥ãuh‹

fÆiy¢ áy«ã‰ig« ó«òd§fh¡F§ fU§f£br›thŒ

kÆiy¢ áy«gf© oah‹nghŒtUt‹t© ó§bfhofŸ

gÆy¢ áy«bgâ® TŒ¥g©ize©Q« gË¡fiwna”

- âU¡nfhitah® 30.(105) “bgh‹d§ fidfH‰ óÊa‹

óyªij¥ ngh®kiyªjbj‹d‹ bghâƉ brG«òd§

fh¡FŠ áiyEj‰óz‹dª jidah uz§»id

ahlik¤ njhËianaœk‹D§ flyK jªjid¡

f©L tUFtnd”- gh©o¡ nfhit 40.

fsÉa‰ fhÇif46

(106) “njhif kÆiy¢ RU«gh® FHyz§if¥ghif aidabkhÊ¥ igªbjhoia - nahifÄFŠnrhiy¡f© bt‰g JoÆilia ah‹f©Lkhiy¡F K‹nd tu.

- gH«gh£L.

9. ïl§f©L JÂjš v‹gJ jiykf‹ T¿dF¿tÊ¢ br‹w gh§f‹ ïl¤bj⮥g£L¤ JÂjš.mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(107) 1“to¡f© ÂittŠá aŠRÄilÆJ thŒgtsª

Jo¡»‹w thbt‰g‹ brh‰gÇnrah‹ bwhl®ªJÉlh

to¢rªj khky u©zšÉ©nzh®tz§ f«gy«ngh‰

go¢rª jKÄJ ntÆtnsa¥ gÂbkhÊna”

- âU¡nfhitah® 32.

(108) “j©lh jy®f©Â a©zw‹DŸsª js®îbrŒj

t©lh® FHyt nsÆtŸkhÜ® kz‰¿k§if

É©lh Ul‰F‹w nk¿ÉÊf£ 2fGFw§f¡

f©lh‹ bghâÆ ÈJntat‹brh‹d fh®¥òdnk”

- gh©o¡ nfhit 42.

(109) “ádKk ʪJ brUÉil¤njh‰wbj› ntªj®fŸnghŒ¡

fdî« gofil a‰br‰wntªj‹ fU§FHyh®

1. tL¡f ÂittŠá,2. fGJw§f¥

47KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

kdK« to¡f©Qª j§Fkªjhu¤bj« k‹d‹bfhšÈ¥

òdK 1ÄJnt Ætnsat‹f©l ó§bfhona”

- gh©o¡ nfhit. 43.

(110) 2“nt§if bahŸå fhªjbshL fkG«óªj© rhuY ÄJnt naªâiymÆšntš m©zš T¿akÆny® rhaš t©zK ÄJnt”

- bghUËaš 13.

(111) * * * * -3á‰bw£lf«.(112) * * * *-4 (?)

10. Éa¤jš v‹gJ F¿Æl¤J¢ br‹w gh§f‹jiytid Éa¤jš. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(113) “Ftis¡ fs¤j« gyt‹ FiufH‰ ngh‰fky¤jtis¥ ga§fu5 kh¡»Ã‹ wh©l ttat¤â‹ïtis¡f© o§FË w§Ftª j¤Jiz í«gf®ªjfts¡ fˉw©z nyâ©Â ahÅ¡ flÈl¤nj.

- âU¡nfhitah® 33.

(114) “ïUbeLª njhs©z nybgÇah‹tšy¤ nj‰wbj›t®

1. ÄJÉt nsat‹ jh‹ f©l ó§bfhona.2. K.g; nt§if bahŸå fhªjŸ fkG«

óªj© rhuY ÄJnt naªâiyaÆšnty....aš ›©zK ÄJnt”

3. á‰bw£lf¥ ghlš x‹W«, ã¿bjh‹W« áijªJs.“v....thll.......aË› th£lk›th£lª nj®th£L..........£Lħ»t‹ whŧ »tS Ä›itÆÅ‹wtdw S©ik¡ fsî” - á‰bw£lf«.

4. ........ligª jlKÄ¥ gŤjlnkbfhªjU«ò.....fÄtns fËt©L nkî«RÇT......................................... - ........................

5. khfË.

fsÉa‰ fhÇif48

tUbeLª jhidia th£oanfh‹bfhšÈ khštiuthŒ¤

âUbeL« ghit aidatŸbrªjh 1kiuKf¤j

fUbeL§ f©f©L kh‰¿tªjhbk«ik¡ 2f©Qj‰nf.

- gh©o¡ nfhit 44.

(115) 3“nehjf îil¤nj beŠr kâÄirkhj® Ftis ky®ky®ª (j‹d)fUªjl§ f©f© lh‰¿abgUªjif a©ziy¡ fH¿d‹ bgÇnj”

- bghUËaš 14.

(116) “f©Q KfK§ fâ®Kiyí§ f©l¡fhš(v©zª jtwh® vtUsnuh)-bt©Qâw‰br›t©z ntÈdh‹ á¤jª jsuhnjba›t©z kh‰¿d ܧF”

- »sɤ bjËî.

11 . ÃiyTW »sÉ v‹gJ gh§f‹ F¿Æl¤J¢br‹W jiykfŸ Ãiyik f©L jiykf‰F¡ TWjš.mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(117) “gzªjh Hutiu¢ á‰w«gyt®ig« bgh‰fÆiy¥

òz®ªjh§ ff‹w bghUfÇí‹Å¥ òd¤jany

kzªjhœ bghʉf© to¡f©gu¥ã kl¥ãothŒ

Ãzªjhœ RlÇiy ntyf©nlbdh‹W ËwJnt”

- âU¡nfhitah® 34.

1. kiuKf¤J¡. 2. f©Q‰wnj.3. K. g: “nehjf îil¤nj beŠr kâÄir

khj® Ftis ky®ªjmUªjif¡ f©f© lh‰¿abgUªjif a©ziy¡ fH¿d‹ bgÇnj”

49KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(118) “Ä‹nd buhËK¤j bt©kz‹nk‹Éiu ehWò‹id¥

bgh‹nd® òJky® jhŒ¥bgh¿t©L Ku‹Wòšyh

k‹nd uÊa kz‰¿bt‹wh‹f‹Å th®JiwthŒ¤

j‹ndÇ yhj jif¤â‹¿ah‹f©l jhœbghÊny”

- gh©o¡nfhit 39.

(119) “k©ly« g©L©l â©nl®tuFz‹ bjh©oÆ‹thŒ¡

f©lyª j©Liw¡ f©lbjh‹W©L fdkfu¡

F©ly§ bf©il Æu©blhLbjh‹ilí§ bfh©blh®â§fŸ

k©ly« t©ly« g¡bfh©lšjhH tU»‹wnj”

- gH«gh£L.

(120) 1“MŒjË® bghJËa åjij (j©áid¡)fhŒfâ® EiHah¡ fobghÊšahtÆ ndhU« ÉiHîWª jif¤nj”

- bghUËaš 15.

(121) 2“nfhy¡ »ËÉs¡»¡ bfh©lš eilaUË Úy ÉÊgu¥ã ÉFkhš - ntydf© mšÈ¤ âUk§if nfhkh‹ mU£f©l‹ bfhšÈ¥ òd¤janyh® bfh«ò”

- f©ldy§fhu«.

(122) “brŒa Kiynkš tlªâfH¤ â¡bfšyh« btŒa Ftis ÉÊgu¥ã¥-iga mËÉs§F tšÈngh y§bfhUt® (Ä‹Å) xËÉs§f Ëwh Us®” -»sɤ bjËî.

1. K. g: MŒjË® bghJËa åjij.............2. K. g: nfhy És¡»Ëfw bfh©lh...yyUË.

fsÉa‰ fhÇif50

12. mtatª njWjš v‹gJ F¿tÊ¢ br‹W Û©lgh§f‹ jiyÉ Ãiy Tw¤ jiykf‹, (jiykfŸmtat§fis ÃidªJ mtŸ v‹ cÆnu vd¤ njWjš).mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(123) “vƉFy _‹¿Uª ÔbaŒjbtŒjt‹ âšiybah¤J¡

FƉFy§ 1bfh©lbjh© il¡fÅthŒ¡FË® K¤jÃiu¤

jƉFy ntšfk y¤â‰»l¤â adel¡F

kƉFy§ f©lJ© nlyJbt‹Dil k‹DÆnu”

- âU¡nfhitah® 36.

(124) “bghâÆyª nj‹kiy¥ óÊa‹óyªij ngh®kiyªjh‹

gâts§ bfh©L gts¤âilä ây«gâ¤J

kâÆlª j‹Å‰ FtisbrY¤ânah® tŠáËw

mâra§ f©lid naaJntbad jhUÆnu”

- gh©o¡nfhit 51.

(125) “ t©nl ¿aFHY« thisghŒ tŸisÆsª j©nl ¿aFiHíª jhœtlK«-bfh©nl ÆsntŒ ÃfÇUªnjhŸ VªâiHia khʼn fsntŒ ÉÊia m¿”

- gH«gh£L.

13. bghÊš f©L Éa¤jš v‹gJ ï›tifmtatªbj˪j jiykf‹ wh‹òFªj bghÊ(š f©LÉa¤jš). mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

1. bfh©L bjh©.

51KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(126) “fh«ãiz ah‰fË khkÆyh‰fâ® khkÂahš

th«ãiz ahštšÈ bahšFjyh‹k‹D k«gyt‹

gh«ãiz ah¡FiH bfh©nlh‹fÆiy¥ gÆšòdKª

nj«ãiz th®FH yhbsd¤njh‹Wbk‹ áªjid¡nf”

- âU¡nfhitah® 38.

(127) “JÅjh dfyk© fh¤J¤bjhLbgh¿ aha1bfh©l‰

gÅjhœ 2gUtiu nkšit¤jgŠrt‹ ghÊbt‹w

FÅjhœ áiyk‹d‹ Tly‹dhsJ Tliy¥ngh

ÈÅjh badJŸs bkšyh«Fˮɤj Ô®«bghÊny”

- gh©o¡nfhit 58.

(128) “jÅik beŠr¤J KÅîf© 3zf‰wÈ‹ Éizkh© ghit a‹d òidÆiH khjU« ngh‹w⥠bghÊny”

- bghUËaš 16.

(129) “FiHKf¤jh‰ bfh§if kiyí kU§fhš ÉÊaÇa eh£l¤jhš ntd‰-bghÊbyšyh« òšyh® òw§f©l f©l‹ òfhuida ešyhns ahF ek¡F”

- f©ldy§fhu«.

(130) “KU¡»‹ òJkyuhš Kšiy eifahš beU¡»baGŠ br›És Úuh‰-FU¡bfhoahšM‹w FiHKf¤jhš ehdaªj e‹Djiy¥ngh‹w Ja®ó« bghÊš”

- »sɤ bjËî.

1. bf©il. 2. tltiu. 3. lf‰wÈ‹.

fsÉa‰ fhÇif52

14. âUbtd ciu¤jš v‹gJ bghÊyf¤ bj⮥g£ljiyt‹ jiykfis¤ âUbt‹ wÆ®¤J¢ brhšYjš.mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(131) “fhÉË nw®jUU f©l®t©ošiy¡f© zh®fky¤

njÉba‹ nwiaaŠ br‹wj‹nwa¿ a¢á¿J

khÉa‹ w‹dbk‹ ndh¡»Ã‹thŒâw thÉobd‹

dhÉa‹ nw1aK njaz§2nff£ lÊ»‹wnj”

- âU¡nfhitah® 41.

(132) “nkÉbah‹ dhiubt© kh¤Jbt‹3wh‹(âU) khiw(Æ‹) thŒ¤

njÉba‹ nwËid ahÅid¡»‹wJ nraÇjhŒ¡

fhÉbt‹ whaf© zhašiynabah‹ Wf£LiuahŒ

MÉbr‹ wh‰bga®¥ ghÇÅahÇ› tfÈl¤nj”

- gh©o¡nfhit 49.

(133) “bjŒt khf itíW beŠr« bghŒah jhÆÅ‹ br›thŒ âwªJ »Ëòiu »sÉah« bgWf bthËÆiH klªij íÆ®bga®¥ gÇnj”

- bghUËaš 17.

(134) “brŒa kylj ¿Ukfns ba‹W‹id iaa KW»‹wnj dšiynaš-cŒa ciujª jUshŒ cÆ®tUnkh nghdhš Éiujªj nkÅahŒ Û©L”

- »sɤ bjËî.

1. aÄœ. 2. nfÆ‹ wÊ»‹wnj. 3. wh‹ f‹Å ÉœbghÊ›thŒ K.g.wh‹.

53KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

15. M‰wh‹ »s¤jš v‹gJ ï›tif brhšy¡nf£L ehÂdh‰ f© òij¤jhS¡F¤ jiykf‹ TWjš.mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(135) “jhH¢brŒ jh®Ko j‹do¡Ñœit¤ jtiuÉ©nzh®

NH¢brŒ jhd« gy§ifbjhHhÇDŸ sªJs§f¥

nghH¢brŒ ahkšit nt‰f©òij¤jbgh‹ ndba‹idÚ

thH¢brŒ jhŒR‰W K‰W«òijËid thQjny”

- âU¡nfhitah® 43.

(136) “brŒjt« ngRj‰ Ó®tšybfhšy¤ âUtu§f‹

ifjt« ngbrŒa¡ fhŒªjãuh‹fâ nuh‹kfid

itjt« ngáa thÈíkhk1 (uKKUt)

vŒjt« nga‹d f©klå®òij¤ bj‹gand”

- nfhÆyªjhâ.

(137) “mU«òil¤ bjh§f‰br§ nfhyÇnfrÇ Tly‹d

RU«òil¡ nfhiješ 2yhbak¡F¤Ja® brŒíbk‹W‹

bgU«gil¡ f©òij¤ jhŒòij¤jhŒ¡FË ngbuhËnr®

fU«òil¤ njhSk‹ nwhbtidíŸs§ fy¡»anj”

- gh©o¡nfhit 53.

(138) “eh£l« òij¡»‹w bj‹Üklªij etf©lnk

1. K. g: khkhKU. 2. yhÆt‰.

fsÉa‰ fhÇif54

ä£l« òfœÉ‹d‹ nkthbudɧ‡‹ ah‹tUªj

th£l« gÆ‹wh§ f»È‹FH«gª jhfbk§F«

nt£lª bjÇ»‹w bfh§iffbs‹id ÄifbrŒjnt”

- gšrªj khiy.

(139) “brhšÈ‰ brhšbyâ® bfhŸsh ahHË ¿UKf 1ÄiwŠáid ehQâ fJbkd¡ fhk§ if«Ä»‰ wh§Fj byËnjh 2bfhL§nfh ÊU«òw« eL§f¡ F¤â¥ òÈÉis ahoa òyîehW ntH¤â‹ wiykU¥ ngŒ¥g¡ filk átªjË f©nz 3fJt tšy e©zh® M©liy 4kây uhfî« KuRbfh© nlh«gu© flªj mLngh®¢ brÊa‹ bgU«bga®¡ Tl y‹dË fU«òil¤ njhS Kilath yz§nf”

- e‰¿iz 39.

(140) “fhÉa§ fU§f£ br›thŒ¥ igªbjho 5óÉÇ RÇbk‹ TªjY« ntŒòiu njhS« mz§Fkh by«nk”

- bghUËaš 18.

(141) “f©L Ãiyjs®ªnj‹ fh¤jUS« fh®tiunk‰ ò©lÇf« it¤jh‹ òfhuidp®-t©o‹ »isay«ò fh®ÚH‰ bf©ilnkš it¤j tisay«ò brªjh kiu”

- f©ldy§fhu«.

(142) “tªbj‹ DlÈ DÆ®th§f thQjyhŒ rªj tdKiyna rhyhnjh-igªjËuhš Ëf© òij¤jidna Ëtot yh«òija bt‹f© òij¤jUsh Æ‹W”

- »sɤ bjËî.

1. ÄiwŠá. 2. bfhL§nf. 3. fjt. 4. kây uhf. 5. K. g: óÉǪ j‹d TªjY«.

55KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

16. kU§fizjš v‹gJ (ehÂdh‰ f© òij¡f)ï›tif brhšÈ M‰whdha jiykf‹, jiykf£F¡FHY§ nfhijíª âU¤JthdhŒ¢ br‹W mizj(iy¢brh)šYjš. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(143) “nfhy¤ jÅ¡bfh«g® c«g®ò¡f~nj Fiw¥gt®j«

Óy¤ jdbfh§if nj‰w»šnyŠát‹ ¿šiya‹dhŸ

übyh¤j neÇil behŒ«ikba©zhJj© nldirah‰

rhy¤ jfhJf© O®t©LfhŸbfh©il rh®tJnt”

- âU¡nfhitah® 45.

(144) “ehnk ÆilíŸs thw¿thÄÅ eh§fŸ brhšy

yhnk kUj‹ kUjtd¤j‹d k‹dtiu¥

ónk yªJ ãiH¡f¢brŒjhbuhU bgh£LÄ£lh®

jhnk js®gt iu¥ghunk‰Wjš j¡fj‹nw”

- âUÉil kUö® K«k¡nfhit 15.

* * * *

(145) 1“njªj© bghÊy nrñ®¤âUªjh® âwyʤj

ntªj‹ ÉrhÇj‹ bj›tiu¥ngh‹bkÈ É¡Fbk‹W‹

óªjl§ f©òij¤ jhŒòij¤jhŒ¡F‹ bghUÉšbr§nfœ¡

fhªjŸ ÉuYk‹ nwhbt«ikíŸs§ fy¡»anj”

- gh©o¡nfhit 54.

1. 145 Kjš 151 KoaîŸs vL¤J¡ fh£L¡fS«, òz®¢á k»œjš, ïU¤jš M»a»sÉ És¡f§fS« òâadthf ïiz¡f¥ bg‰wd.

fsÉa‰ fhÇif56

17. òz®¢á k»œjš v‹gJ jiyÉia bkŒbjh£L¥ gÆ‹w jiyt‹ m›É‹gŠ brhšÈ k»œjš.mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(146) “Ú§fU« bgh‰fH‰ á‰w«gyt® beLÉR«ò«

th§»Uª bj©flš itaKbkŒâD« ah‹kwnt‹

Ô§fU« ò«kÄœ JŠbrGªnjD« bghâªJbr¥ò§

nfh§fU« òªbjhiy¤ bj‹idíkh£bfh©l bfh§iffns”

- âU¡nfhitah® 46.

(147) “ifna® áiyk‹d nuhl¡fila‰w‹ f©átªj

beŒna uÆšbfh©l neÇa‹bfhšÈ beL«bghÊšthŒ

ikna® jl§f© klªijbkšyhf« òz®ªjbjšyh«

bghŒna ÆÅbkŒ«ik ahÆDÄšiy òz®âwnk”

- gh©o¡nfhit 20.

(148) “xL§Ñnuhâ x©Qj‰ FWkfŸ eWªj© ÚuŸ Muz§ »dns ïidaŸ v‹wt£ òidast¿na‹ áybkš Èant »sÉ mizbkš Èašah‹ Ka§F§ fhny”

- FWªbjhif 70.

18. ïU¤jš v‹gJ òz®ªJ Ú§»a jiyt‹jiyÉia MŒ¤JŒ¤J¥ ãÇth‰whJ tUªâÆU¤jš.mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(149) “bghŒíil ah®¡fu‹ nghyfY«kf‹ wh‰òzÇ‹

bkŒíil ah®¡ft‹ m«gy«nghy ÄfeQF«

57KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

ikíil th£f© kÂíil¥ó©Kiy thQjšth‹

igíil thsu t¤jšFšfh¡F«ig« ó«òdnk”

- âU¡nfhitah® 48.

(150) “nfhlš vâ®Kif¥ gRå Kšiy eh¿jœ¡ Ftisbah oil¥gl Éiuï IJbjhil kh©l nfhij nghy e¿a ešnyhŸ nkÅ K¿ÆD« thŒtJ Ka§f‰F ÄÅnj”

- FWªbjhif 62.

(151) “bgUky®¥ ãǪj âUkf s«ky® mU§fÉ bdŒj¢ br‹W nr®ªjh§ »U§fy¤ bjh‹kid bghÈa¥ bgUªjif¤ njhË bga®ªjid br‹nk”

- bghUËaš 19.)

(152) “nrad M©ik¤ âUKo¤ bj‹d‹ MŒbghU£ Óu‹ òldU lUnkš ï‹D§ FWFt‹ ïU«bghÊ Èlnk”

- gH« gh£L.1ïitbašyh«,(153) “M§fd« òz®ªj »Hnth‹ j‹tƉ

gh§f ndlj F¿jiy¥ bgaY« gh§»y‹ jÄnah Ëlªjiy¥ glYbk‹ wh§f Éu©nl jiy¥bga‹ kung”

- ïiwadh® mf¥bghUŸ 3.

v‹DŠ N¤âu¤J£ f©L bfhŸf.

gh§fdhyha T£l« (»sɤbjhif 18)

ïlªjiy¥ghL K‰W«

1. K. g: ïlªjiy¥ghL K‰W«. ïitbašyh«,

fsÉa‰ fhÇif58

3. njhÊahyha T£l«

m. kâíl« gL¤jš

29. ïa‰WŠ brGªjiH í§f©Âí§bfh© oFisÆl¤

ja‰ã‹ bryit¡ Fiwíwby‹Weš yŠrdªnjhŒ

fa‰f© fshškj‹ r¡fu§fh¡F§ fâ®Kf¤jhŒ

ea¤j© lÄœ¥bghU£ ghnth®eaªj§ »s«ãdnu.

v‹ - vÅ‹, ïuªJ Fiwí‰w ïl¤J¡ FiwíWjšv‹D§ »sÉ x‹wh«. mJ tUkhW :

FiwíWjš v‹gJ ïlªjiy¥g£l jiykf‹jiHí§f©Âí« bfh©L njhÊ ã‹Åiy KÅahJïuªJ Éwš. v‹id?

(154) “mªjiH mšFš mÂey« òzuhbtªJa® bgUf btË¥gl ïuªj‹W”

- bt©ghkhiy 11 : 9.

v‹whuhfÈ‹. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(155) “njbk‹ »sÉj‹ g§f¤âiwíiw âšiya‹Ü®

óbk‹ wiHík« nghJ’bfhŸç®jÄ na‹òy«g

thbk‹ wU§bfhL« ghLfŸbrŒJE§ f©kyuh§

fhk‹ fizbfh© liy 1brŒanthK‰w¡ f‰wJnt”

- âU¡nfhitah® 90.1. bfhŸs.

59KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(156) “k©zf§ fhyhš msªjt‹khw‹ ky®¥bghÊšNœ

f©zf‹ fhÉÇ ehlidpÇ¡ fkœewt¤

j©zW« nghJª jiHí§bfhŸçbu‹Å‰ w©oba«nkš

v©Qik§ fhk ru«gL«g£lhš vËtunt”

- gh©o¡nfhit 52.

(157) “eFjh kiuky® NœthÉNœt¢u ehl®j§fŸ

tFjh òÇa‹d thQjä®k‰w th®jiHí

ÄFeh© ky®fS§ bfh©Ä‹fŸbfhŸsh Éo‹kJtª

bjhFfhk id§fiz ahbykjhÉ Jt¡F©Qnk”

- gšrªjkhiy.

(158) “f©Â jifáwª jdnt j©bz‹ óªjiH br›Éa nghY« th§»U§ TªjY« mšFY« bghÈa 1ntªâÅ® bfh©Ä‹ah« ÉiHFt« bgÇnj”

- bghUËaš 22.

ïj‰»y¡fz«,

(159) “òz®ªj ã‹iw ah§fd bkhGfhJ gªj bkhÊah‰ nwhÊ njv¤J ïuªJ FiwíWjY« »Hnth‹ nk‰nw”

- ïiwadh® mf¥bghUŸ 5.

v‹DŠ N¤âu¤J£ f©L bfhŸf.

(kâíl« gL¤jš »sɤ bjhif - 5)

30. eaªJ Fiwí‰ wt‹thœ gâÉdh ahz®Ä¡ffaªj§F ntH« Édhjš ïdkh‹ fiyÉdhjš

1. K. g: ntªâÅ (uÂ) Ä‹ah« ÉiHFt« bgÇnj.

fsÉa‰ fhÇif60

1Ka‹w gUk tÊÉdh thÆ‹ bkhÊ¡»u§fštaªjªj tŠR kâíl« ghbld it¤jdnu.v‹-Å‹, kâíl« gL¤jš Itif¥g£l »sÉah«

v‹gj¿É¤jiy¡ fUâ‰W. v‹id?

(1) gâÉdhjY«, (2) ntH« ÉdhjY«, (3) fiyÉdhjY«, (4) tÊ ÉdhjY«, (5) thŒbkhÊ¡ »u§fY«vd.

1. mt‰WŸ, gâÉdhjš v‹gJ, ïuªJ Fiwí‰wjiykf‹ njhÊíila ft®¤J Ëw m¿it xUtÊ¥gL¥gh‹ (ah‹ nt©L« tÊ TÖ® MÆD« E«gâTWjš gÊa‹W mJ TWåuhÄ‹ v‹W) brhšYjš.mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW.

(160) “jhbu‹d nth§FŠ rilKonk‰wŤ â§fŸit¤j

fhbu‹d thU§ fiwÄl‰w«gy t‹fÆiy

ôbu‹d bt‹dî« thŒâwåbuhÊ å®gÊna‰

ngbu‹d nthîiu p®Éiup®§FH‰ ngijanu”

- âU¡nfhitah® 56.

(161) “miwah® fHšk‹d uh‰W¡Foak® rhŒªjÊa¡

fiwah® mÆšbfh©l nfh‹2f‹Å¡fh®¥òd§ fh¡»‹wth‹

ãiwah® áWEj‰ bg©zhuKj‹d bgŒtisp®

kiwah JiuÄ‹ vk¡FE«ngbuhL thœgâna”

- gh©o¡nfhit 62.

(162) “mUÉ ah®¡F« bgUtiu e©Â¡ f‹Wfhš ah¤j k‹w¥ gyÉ‹ nt®¡bfh©L 3ö§FŠ áWRis¥ bgU«gH§ FHÉ¢ nrjh khªâ aayJ

1. K. g: Ka‹wd gUk. 2. bfhšÈ¡ fh®¥òd§ fh¥òËwth‹. 3. ö§F§bfhGŠRid.

61KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

ntŒgÆš ïW«ã‹ Mkwš gUF« bgU§fš ntÈ¢ áWFo ahbjd¢ brhšyîŠ brhšä uhƉ fšbyd¡ fUÉ khkiH 圪bjd vGªj br§nfœ Moa brG§Fu‰ áWâid¡ bfhŒòd§ fhtY Eknjh nfhnlª jšFš Únlh çnu”

- e‰¿iz 213.

(163) “brŒathŒ E©kU§F‰ ቿil¥ nguik¤njh£ igau tšF‰ giz¤njªJ«-btŒaKiy¡ fhnu Jt®thŒ¡ fU§Tªj‰ fhÇifp® CnuJ brhšä® ck¡F”

- »sɤ bjËî.

2. ntH« Édhjš v‹gJ jiykfSª njhÊí«XÇl¤âU¥g¢ br‹W j‹Fiw a¿É¥gh‹ áy ntH«nghªjdîsnth v‹W brhšYjš. mj‰F¢ brŒíŸtUkhW :

(164) “ïU§fË ahÆ‹ ¿ahÅWkh¥gÉ‹ g«gÂnth®

kU§fË ahtd yhltšnyh‹¿šiy ah‹kiyp§

bfhU§fË ah®¥g îÄœK«kj¤âU nfh£blhUÚŸ

fU§fË ah®kj ahidí©nlhtu¡ f©lJnt”

- âU¡nfhitah® 52.(165) “tUkhš òašt©if kh‹nwh®

tnuhja‹ k©zsªj1âUkhš tstŠá a‹dtŠ

Ówo¢ nrÆiHp®fUkhš tiua‹d njh‰w¡

fU§ifbt© 2nfh£L¥ig§f£

1. âUkh yt‹tŠá. 2. nfh£lbr§f£, bgUkhš.

fsÉa‰ fhÇif62

bghUkhš fËbwh‹W nghªjJ©nlhE« òd¤jany”

- gh©o¡nfhit 64.

(166) “br«Kf khdj® br§F§F k¥òa® Ó®âwªj ik«kÈ thr¥ bghÊšthŒ kâa‹d thQjä® K«kj khÇ bghÊa¥ bghÊK»š nghšKH§»¡if«kiy jh‹tu¡ f©lJ© nlhE« foòd¤nj”

- gšrªjkhiy.

(167) “Ój Éiu¡fdf¢ brªjh kiu¥bghF£L khjidp u«nghL tªjnjh-nrh⥠bghUjhiu nt‰f©l‹ óghy Ôg‹ fUjhÇ Å§nfh® fËW”

- f©ldy§fhu«.

3. fiyÉdhjš v‹gJ jiykfSª njhÊí«ïUªj ïl¤J¢ br‹W áykh‹ nghªjd csnth vd¢brhšYjš. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(168) “fU§f© zida¿ ahikËnwh‹¿šiy¡ fh®¥bghÊšthŒ

tU§f© zidat© lhL«tsÇs tšÈa‹Ü®

1bghU§f© Âida fizbghUò©òz Ç¥òd¤â‹

kU§f© zidaJ© nlhtªjÔ§bfhU th‹fiyna”

- âU¡nfhitah® 53.

(169) “áiykh© gilk‹d® brªÃy¤njhl¢ brUÉis¤j

bfhiykh zÆ‹k‹d‹ bw‹òddhl‹d nfhštisp®

ïiykh© gfÊÆ 2ndî©Lj‹Åd¤ J£ãǪnjh®

fiykh‹ òFªjJ© nlhîiupU§fŸ fh®¥òd¤nj”

- gh©o¡nfhit 24.1. ïU§f© zida. 2. ndW©L.

63KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(170) 1“m«ò Kf§ »Ê¤j bt«ò© tha fiykh‹ nghªjd csnthE« klkh ndh¡f kßïÆd gl®ªnj”

- bghUËaš 24.

(171) 2“eiwguªj rhªj kwbt¿ªj ehshš ciwba⮪J ɤâañ nHd‰-ãiwba⮪j jhkiu ngh‹Kf¤J¤ jhœFHä® fhÂnuh ntkiu nghªjd å©L”

-3âizkhiy ü‰.

(172) “j¤â¢ áiy¤bjGªJ jh®FUâ bkŒnrhu ï¤â¡»š ïªj¥ òd¤âilna-â¤â¤nj‹ nghªjida nrh®FHä® ahbdŒj nghbjhUkh‹ nghªjnj ï›tÊna ò¡F”

- gH«gh£L.

4. tÊ Édhjš v‹gJ E« C®¡F tÊ brhšYÄ‹vd¢ brhšYjš. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW :

(173) “áy«g bfh©lbrŠ Ówog§f‹w‹ Óuoah®

Fy«g bfhŸs btid¡bfhL¤njh‹bfh©L jhdÂí§

fy«g bfh©ol k«gy§bfh©lt‹ fh®¡fÆiy¢

áy«g bfh©lEŠ Óù®¡FiuÄ‹fŸ br‹bd¿na”

- âU¡nfhitah® 54.

1. K.g. “m«òKf§ »Ê¤j ò©thŒ¡ fiykh‹ nghªjd csnth îiup® khkl neh¡f kßïÆd gl®ªnj ” - bghUËaš

2. eiwgl®. 3. K. g: âizbkhÊ.

fsÉa‰ fhÇif64

(174) “btšYª âwÃidª nj‰wh®ÉÊP¤J É©glu¡

bfhšÈ‹ 1kȪjbr› ntšbfh©lnfh‹bfhšÈ¢ rhuÈ‹nw‹

òšY« bghÊÈs2 nt§ifƋќËw ó§bfhop®

bršY be¿a¿ naDiup®EŠ áWFo¡nf”

- gh©o¡nfhit 69.

(175) “ciuÄ‹ Ú®k‹ bdk¡nf tiuÆil aU«gl®¡ ftiy Úªâ¥

3bgUªJa uU¥g« bga®jU be¿na”- bghUËaš 25.

5. thŒbkhÊ¡F ïu§fš v‹gJ ï›tif gyî«ÉdhtîiubgwhJ Ëw jiykf‹ tUªjš. mj‰F¢brŒíŸ tUkhW :

(176) “ïuj Kila elkh£Lilat 4bu«Kila®

tuj Kila tÂâšiya‹dt Ç¥òd¤jh®

Éuj Kila® ÉUªbjhLng¢á‹ik Û£lj‹nw‰

ruj Kila® kÂthŒâw¡»‰ ry¡bf‹gnt”

- âU¡nfhitah® 57.

(177) “j‹D« òiuí kiHíUnkWªj‹ whid5K‹dh¤

J‹D§ bfhoÄir naªâanfh‹bfhšÈ¢ NœbghÊšthŒ

Ä‹D§ fâbuhË th©Kf¤Ôbu‹ Édhîiu¤jhš

1. kiyªj. 2. FHä®. 3. K. g: bgUªJa.......® jU be¿na.4. bu«Kila. 5. K‹dhš.

65KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

k‹DŠ Rl®k 1nghªJFnkhE§fŸ tha¤nj”

- gh©o¡nfhit 57.

(178) “ɪjh rÅbfh©f‹ ntªjÇyh©ãŸis bt‹¿bt‰ã‰

bfhªjh® âid¥òd§ fhtʼnծtÊ TWbk‹W

tªjh® áy®¡F tÊa¿thbuhU th®¤ijbrh‹dh‰

áªjhJ fhqQ« gtH¢br›thƉ ¿UK¤jnk”

- t§f® nfhit.

ï›tif ãwî« tªjd btšyh«,

(179) “ïuªJ FiwíwhJ »HÉíª njhÊí« xU§Fjiy¥ bgŒj br›É neh¡»¥ gâí« bgaU« ãwî« Édh mŒ¥ òJnth‹ nghy¥ bghUªJt »sªJ kâíl« gL¤j‰F KÇa bt‹g”

- ïiwadh® mf¥bghUŸ 6.

v‹DŠ N¤âu¤J£ f©L bfhŸf.

kâíl‹ gL¤jš K‰W«

njhÊahyha T£l¡ »sɤ bjhif (82)

31. cl‹gL njhÊ aÆ®¤j‹Wiu¤jš Ridah£Ljš

ml®ªbjâ® e‹Rid Æ‹Éa¥g«òÈ a›tz§F

el«gÆ YŠRid j‹idÄF¤jš eL§feh£l«

Fl§ifia bt‹w ÉÊahŒFiwia íwîz®nt.

1. nghjU nkhî§fŸ.

fsÉa‰ fhÇif66

32. cwthŒ ïUt Çl¤JKunth‹ tuîz®jš

âwkh® tifik¡ fuîeh£lŠnr£ gL¤jyªj

Éwyh utid kiwnabyd¡T bwdÉL¤jš

mwyh® FHiy m¿na‹vdšF¿ ahŸTwny.

33. 1* * *** *** ****34. kW¤jhŸ F¿¥g¿ª nj‰wš

kl‰¿w§ TWjšã‹btW¥gh® kliy btË¥gL¤

jšy« klšÉy¡fšbrW¥gh byGjÇ njba‹

wy¢nr£ gil¡fÊjšxW¤jh sUË‹ Wilash

dhbs‹ Wiu¤jJnt.35. 2* * * * * * * * * * *36-42. 3* * * * * * * * * * *

31-42. ï¢ N¤âu§fŸ v‹ - Å‹, (1) njhÊ mÆ®¤Jiu¤jY«, (2) Ridah£Liu¤jY«, (3) RidÉaªJiu¤jY«, (4) ãiwbjhG bf‹wY«, (5) jifaz§FW¤jY«, (6) eL§f eh£lK«, (7) Fiwíz®î«, (8)ïUtUKŸtÊ mt‹tu îz®¤jY«, (9) fuî eh£lK«,(10) nr£gilí«, (11) kiwna‹ vdY«, (12) TbwdÉL¤jY«, (13) m¿na‹ vdY«, (14) F¿ahŸ TwY«, (15)

1. K. g: .........................................................................................................................ifíiw giwÓ®khWª jif¤jh eif¤Jiu ghlš jif(iH) (kW¥ng)

2. K. g: ciu¡f¤ jUªjiH nfhlšF¿¥ig m¿îW¤jšÉiu¥bgh‰ FHiy tÈjh¡ Fiwea¥ ã¤jšÄ¡ftiu¡F‰w bfh§if.......................................................................................................................

3. K. g: ...........................................................

67KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

mÇash« vdY«, (16) FyKiw »s¤jY«, (17) eif¤JiwahlY«, (18) jiHkW¤jY«, (19) F¿¥g¿ª nj‰wY«,(20) kl‰¿w§ TwY«, (21) klšbtË¥ gL¤jY«, (22) klšÉy¡fY«, (23) vGjÇJ v‹wY«, (24) nr£ gil¡FmÊjY«, (25) mUSilaŸ v‹wY«, (26) jiHnfhlY«,(27) F¿¥g¿îW¤jY«, (28) tÈjhf¢ brhšÈ¡ Fiwea¥ã¤jY«, (29) bkÈjhf¢ brhšÈ¡ Fiwea¥ã¤jY«,(30) ehbzhL TwY«, (31) Kf« òFjY«, (32) eaªjikTwY«, (33) gf‰F¿Æl§ fh£lY«, (34) ïl¤JŒ¤jY«,(35) ïl¤JŒ¤J mfwY«, (36) v⮥glY«, (37) nfhyŠbrŒJ ciu¤jY«, (38) c©k»œªJ ciu¤jY«, (39)bfh©L Ú§fY«, (40) thŒÉL »sÉí«, (41) bghGJf©ou§fY«, (42) glUW »sÉí«, (43) tUªJjš »s¤jY«,(44) ï‹w¿ªnj bd‹wY«, (45) Fo¤âw§ TwY«, (46)ï‰br¿ îiu¤jY«, (47) áiw¥òw¡ »sÉí« (48)btË¥gl ciu¤jY«, (49) fÂbad ciu¤jY«, (50)eidbfl¢ brŒây bk‹wY«, (51) VW ÉL¤jY«, (52)Nbsd Ãid¤jY«, (53) òd§f© lÊjY«, (54) ïuÉl§fh£lY« (55) tuîz®ª Jiu¤jY«, (56) jhŒJÆy¿jY«, (57) ïuî¡F¿íŒ¤jY«, (58) F¿íŒ¤ jfwY«,(59) F¿ba⮥ glY«, (60) â§f£F ciu¤jY«, (61)m‹d¤bjhÈíz®jY«, (62) flbyhÈ TwY«, (63)ïuî¡F¿ fÊjY«, (64) fÊgl® »sÉí«, (65) ifaW»sÉí«, (66) m¢r¡ »sÉí«, (67) gfštuš v‹wY«, (68)ïuî tuš v‹wY«, (69) ïuî« gfY« F¿thuhšv‹wY«, (70) j‹D£ ifahbwŒâL »sÉí«, (71)flbyhL ftyY«, (72) M‰whik TwY«, (73) tiuî»s¤jY« (74) F¿¥òiu¤jY«, (75) ïšy Jiu¤jY«, (76)myu¿É¤jY«, (77) ma‹kz« ciu¤jY«, (78) kzKuriwjY« (79) gÇr§ »s¤jY«, (80) cl‹ngh¡ Fiu¤jY«, (81) bryîl‹ gL¤jY«, (82) brytG§FɤjY«,vd¥gL« v‹wthW.

M. gf‰F¿1. mt‰WŸ mÆ®¤jš v‹gJ ïa‰if¥ òz®¢á

òz®ªj jiykfŸ f©át¥ò ntWghL f©l njhÊmÆ®¤Jiu¤jš. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW:

fsÉa‰ fhÇif68

(180) “ÃU¤j« gÆ‹wt‹ á‰w«gy¤Jbe‰ ¿¤jÅ¡f©

xU¤j‹ gÆY« fÆiykiyÆ Da®FLĤ

âU¤j« gÆY« RidFilªjho¢ áy«bgâ®TŒ

tU¤j« gÆ‹Wbfhš nyhtšÈbkšÈaš thoanj”

- âU¡nfhitah® 62.(181) “fªjh uLfË ahid¡

fHšbeL khw‹f‹Å¡bfhªjh oU«bghÊš thŒ¥g©iz

aha¤J¡ nfhybk‹ó«gªjh lÈdo behªJbfhš

1ig§fH by«k‹dnkštªjh lÈdo behªJbfhš

thQjš thoanj”- gh©o¡nfhit 79.

(182) “òidÆiH ahabkhL ó«gª bj¿aî«Eidky® PhHš xŸå bfhŒaî«

tUªâdŸ bfhšnyh klªij2guªj‹W khnjh g©òbfG Ãwnd”

- bghUËaš 21.

(183) “f©QŠ br›tÇ guªj‹W EjY«E©Éa®¥ bgh¿¤J t©lh®¡ F«nk

th§fik bk‹nwh© klªijah§fh ÆdŸbfhš v‹Dbk‹ beŠnr”

- 3á‰bw£lf«.

(184) “F‹¿‹ RidƉ Fˤnjh FË®fhÉšx‹w ky®bfhŒa nthonah-t‹whÆ‹

1. ig§FHš bt©kzš nkš.2. K. g: ãǪj‹W.3. bjhš. bghUŸ. fsÉaš.24. nk‰. ïs«.

69KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

k‰¿‹wh J©nlh ky®tšÈ thoaâ‹bw‰¿dh yhkh ¿J”

- »sɤ bjËî.

(185) “f©Âiwªj fhÇif¡ fh«ng®njh£ngij¡F¥ bg©Âiwªj Ú®ik bgÇJ.

- âU¡FwŸ 1272.

2. Ridah£Liu¤jš v‹gJ beUeš Ëid Ú§»nkj¡f njh® Ridahond‰F MƉwhfhnj ï›ntWghL vd¤ jiykfŸ njhÊ¡F¢ brhšYjš. mj‰F¢brŒíŸ tUkhW:

(186) “kâku ghªâU khku ㉿fœ khwbd§nfh dâbra gh©oa dhkÇ nfrÇ ahidj§F« bghâÆÈ dh§Fid Ú§»a nghbjhU óŠRidthŒ ÉâaJ jh‹bfhL nghŒ¥òd yh£L Éisɤjnj”

- gh©o¡nfhit 85.

3. RidÉaªJiu¤jš v‹gJ Ridahodh®¡FïªÚ®ik bgwyh« vÅ‹ ahD§ Filnt‹ vd¢brhšYjš. mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW:

(187) “brªÃw nkÅbt© ÙwÂnth‹¿šiy a«gy«nghš

mªÃw nkÅË bfh§ifÆy§fÊ F§FkK

ikªÃw th®FHš khiyíªjhJ« tshŒkjŠnr

ǪÃw K«bg¿‹ ahD§Filt‹ ïUŠRidna”

- âU¡nfhitah® 69.

(188) “nj®k‹D th£gil brªÃy¤njhl¢ brUÉis¤j

ngh®1k‹D bj‹d‹ bghâƉòdkh kÆšòiuí«

1. k‹d‹.

fsÉa‰ fhÇif70

V®k‹D fhÇif vŒjY©lhbkÅ‹ ahDËnghš

Ú®k‹D Úy beLŠRidahLt‹ neÇiHna”

- gh©o¡nfhit 84.

(189) “igí© khiy¥ gGku« glÇa beh›î¥giw thtš neh‹áiw bah¡F kobrÉ¡ FHÉ jæï¥ igahª âLfÉ‹ kl¥ão ba›t§ Tu btªâw yhË btßï¢ rªâ‹ bghÇaiu ÄËu¡ F¤â th‹nfœ cUt bt©nfh La¡bfh©L fÊí§ fL§f© ahid¡ fhÈy bth‰wȉ nfhth thu« 圪bjd¡ FË®bfh©L ngv ehWª jhœÚ®¥ gÅ¢Rid¡ nfhnd buštis bjË®¥g Ënghš ahD kho¡ fh©nkh njhÊ tiutÆW »Ê¤j ÃHšâfœ beLntš âfœó© KUf‹ Ô«òdš miythŒ¡ fkœó« òwɉ fh®bg‰W¡ fȤj bth©bgh¿ kŠiP nghštbjh® f©ft® fhÇif bgWjY© blÅnd”

- 1beLªbjhif.

(190) “MLŠ Ridahjh‹ MoÜ® Mfhnj nfhilÆY kªÚ® FË®ªâU¡F«-ÚLòfœ¡ bfh‰w¤ âUth® Fyntªj‹ bj‹Flªij bt‰ã‰ FË®Rid Ú®”

- (?)(191) 2**** ***** - (?)

(192) “moíW ig§fhªjŸ br§fhªjŸ m§if¡ bfhoÆilna ahK§ FilJ«-goKidƉ nrªjnt‰ f©l‹ áy«ã‰ gÅ¢RidÚ®

71KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

(193) 1* * ***** - (?)

4. 2ãiwbjhGf v‹wš v‹gJ ãiwia¡ fh£o¤jh‹ bjhGJ ËW Úí« ïjid¤ bjhGthahf btd¤njhÊ jiy kfsJ òz®¢á Ãidt¿ah Éwš. mj‰F¢brŒíŸ tUkhW:

(194) “ikth® fU§f©Â br§fu§T¥ò kwªJk‰w¥

bghŒth dtlj òfhJj‹bgh‰fH‰ nfaona‹

cŒth‹ òfbthË® âšiyËnwh‹ril nkybjh¤J¢

br›th dilªj gR§fâ®btŸis¢ áWãiw¡nf

- âU¡nfhitah® 67.

(195) “âUkhš mfyŠbrŠ rhªjªj‹dbr› thdf£L¡

fUkh ky®¡f©Â ifbjhG¤njh‹¿‰W¡ fh©tªbjh‹dh®

brUkhš muRf¢ brªÃy¤j£lbj‹ ÔªjÄœe®

bgUkh‹ jdJ FyKjšMa ãiw¡bfhGªnj”

- gh©o¡nfhit 87.

(196) “K‹Dª bjhH¤njh‹¿ KŸbsƉwhŒ m¤âirna ï‹Dª bjhH¤njh‹¿‰ Önjfh©-k‹D« bghUfËkhš ahid¥ òfœ¡»ŸË ó©ngh‰ bgUbfhËah‹ Ä¡f ãiw”

- 3 (?)

1. K. g: XobahˤJ....................................................É©nlhŒ’

2. 194 Kjš 202 KoaîŸs nk‰nfhŸfS«, ãiwbjhGf v‹wš, jifaz§FW¤jš,eL§f eh£l«, Fiwíz®î M»a »sÉ És¡f§fS« òâadthf ïiz¡f¥bg‰wd.

3. bjhš. fsÉaš. 23. e¢. nk‰nfhŸ.

fsÉa‰ fhÇif72

5. jifaz§FW¤jš v‹gJ jiyÉia tiuaz§fhf¢ brhšYjš. mj‰F¢ brŒíŸ:

(197) “k©jh‹ Ãiwªj bgU«òfœkhw‹kª jhubk‹D«

j©jh ut‹bfhšÈ¤ jhœRidahoa jhdf‹whŸ

x©jh kiunghš Kf¤jtŸÃ‹ndh LUtbkh¡F«

t©lh® FHytŸ tªjhšïa§F tiuaz§nf”

- gh©o¡nfhit 88.

(198) “m«k thÊ bt«Kiy az§nf Ãyndh ÉR«ngh Únuh tiunah mykUª jË¡nfh yŠáiw¢ nrtš cËthŒ¥ ò£bfho ïÅa‹ bjh©o¤ j©fa¤ jy®ªj brªjh kiunah aht jhfË Diwgâ jhnd khÆUŠ áy«ã‹ klkfŸ khÉ‹ j©lË® òiuí nkÅ t©Lbfhs¢ brhÇkJ Éʪj ã‹dU§ TiH Ënd nghY« ï‹Åir¤ njbkhÊ ba‹Åiz¡ FWkf£ ãǪjbt‹ ï‹dš beŠr¤ bjh‹WbjÇ Éynd”

- 1(?)

6. eL§feh£l« v‹gJ jiyÉia eL§f¢ brŒJc©ik m¿jš. mj‰f¢ brŒíŸ tUkhW :

(199) “Mth ïUt® m¿ahmoâšiy m«gy¤J

_th Æut® tz§fËnwhidí‹ dhÇ‹K‹Å¤

Ôth íGit »Ê¤jjªnjhá¿ njãiH¥ã¤

1. e«ãaf¥ bghUŸ. 139. nk‰nfhŸ.

73KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

jhth kÂntš gÂbfh©lth¿‹bwh uh©lifna”

- âU¡nfhitah® 72.

(200) “fyth tat® fs¤ö®mÉa¡ 1fizíij¤j

bfhiyah® áiyk‹d‹ nfh‹beLkhw‹bj‹ Tly‹d

ïyth® Jt®thŒ klªije«

fsÉa‰ fhÇif74

tiuah oaòd§ fhtYkhÅ‹ tÊtuî«

Ãiuah oaFH yh£FÄt‰F Ãid¥ãÅšiy

íiuah Lgf©Â dhYŸs¤JŸsJ bkh‹Wsnj”

- gh©o¡nfhit 81.

(204) “Vdš fhtš ïtS« mšyŸ kh‹tÊ 1tU(nth) ÅtD kšy‹ euªj§ f©Â Ætndh otËil¡ fuªj îŸsbkhL fUâaJ ã¿nj e«KŸ ehÂd® nghy¤ j«KŸ kJkiwª J©nlh® k»œ¢á nghy íŸs¤ JŸns k»œg brhšY khLg f©Â dhnd”

- 2e‰¿iz (?)

(205) “ó¤j nt§if Éa‹áid V¿ kÆÈd kfî ehl‹ e‹Dj‰ bfho¢á kd¤jf¤ njhnd”

- bghUËaš 27.

(206) “ó©l FiHí« òd§fh¡F« nghy(hs›) th©lifí« kh‹nwL thdšy‹-gh©blhL¤j òŸnsh£Lª jh®¡f©l‹ ó«òfh® m‹dh®¡»§ FŸnsh£l« f©fËny í©L”

- f©ldy§fhu«.

8. ïUtU« cŸtÊ mt‹tu îz®jš v‹gJjiykf‹ brhšntWghL f©l njhÊ JªJz®jš.mj‰F¢ brŒíŸ tUkhW:

(207) “gšÈy dhf¥ gfiybt‹nwh‹¿šiy ghly®ngh

1. K. g: tUF ÅtD.2. ï¥ghlš e‰¿iz¥ gâ¥ãš ïl«bg‰¿yJ. e‰¿iz, x‹gjo¢

á‰bwšiyíilajhfÈ‹ ïJ e‰¿iz¢ brŒíŸ Mfh bj‹f.

75KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

1byšÈa dhf¤ bjhnld«ÉdhÉt‹ aht‹bfhyh«

ÉšÈy dhf¤ jiHifÆš2nt£l§bfh© lh£lbkŒnah®

brhšÈy3 dhf¤j thflthÅ¢ Rid¥òdnk”

- âU¡nfhitah® 60.

(208) “kiHí« òiut©if thdt‹khw‹ik njhŒbghâÆš

tiHí§ fkG kÂbeL§nfh£Lt© rªjd¤â‹

jiHí« ÉiHjU f©Âínkªâ¤j© ó«òd¤â

DiHí« 4ãÇa Ywhd¿naÅt DŸËanj”

- gh©onfhit 82.

(209) 5“ifaJ braiyaª jiHna Édha bjŒò© tha khnt ifÉ£ lfyh d«kÉ› tf‹òdª jifnah DŸËa j¿ay« bgÇnj”

- bghUËaš 26.

(210) “ÉšntW g£l gona ÉidntW brhšntW g£lgo njh‰WÉ¡f-kšntW nghfhj njhS« bghÈtÊa e«òd«É£ nlfhj bj‹bfh Èt®” - »sɤbjËî9. fuîeh£l« v‹gJ njhÊ jiykfisí«

jiykfidí« neh¡»¤ j‹ kâíl« gL¤jš. mj‰F¢brŒíŸ tUkhW:

1. všÈy. 2. nt£il. 3. dhf‰w.4. ãÇaY whd¿ naÅt.5. K. g: ifaJ br«kyª jiHna ÉdhtJ

bjŒa ò©thŒ khnt ifÉ£lfyh d«kÉ› tf‹òdªjifnah DŸËa j¿nah« bgÇnj.

fsÉa‰ fhÇif76

(211) “fhf¤ âUf©Â‰ bfh‹nwkÂfyª jh§»Ut

uhf¤J nshUÆ® f©ld«ahÄ‹¿ ahitíkh

nkf¤ bjhUt‹ ïU«bghÊy«gy t‹kiyƉ

nwhif¡Fª njh‹w‰F 1bkh‹whÆdÉ‹g¤ J‹g§fns”

- âU¡nfhitah® 71.

(212) “br¿ªjh® fU§fH‰ bw‹dt‹brªÃy¤ J¢brUÉš

k¿ªjh® òw§f©L ehÂanfh‹bfhšÈ¢ rhuštªj

be¿ªjh® fkœFŠá ahndhotËil Ëwbjšyh

k¿ªnj‹ gyÃidª bj‹idbah‹nwÆt uhUÆnu”

- gh©o¡nfhit 70

(213) “Ój kzK« eWkyU« nr®ªjJnghš fhj‹ Äfî« fyªjd®fŸ-MjÈdhš â©ow‰if ɚȡFŠ brªjh kiuKf¤â› bth©blho¡F bkh‹nw íÆ®”

- gH«gh£L.

ïitbašyh« K‹Dw îz®jš (ïiwadh®mf¥bghUŸ 7) v‹D Äy¡fz¤J£ f©L bfhŸf.

10. nr£gL¤jš v‹gJ ï¥òd« Äfî« fhtYil¤J ; Ú® ïa§f‹Ä‹ vd¢ brhšYjš. mj‰F¢brŒíŸ tUkhW :

(214) “KÅjU k‹idí bk‹ida®rhyî _®¡fÇ‹nd

1.. bkh‹whŒ tUÄ‹g¤.

77KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

jÅtU ĪÃy¤ j‹iwaF‹wKª jhœrilnk‰

gÅjU â§fŸ mÂa«gyt® gifbrF¡F§

FÅjU â©áiy¡ nfhLbr‹wh‹Rl®¡ bfh‰wtnd”

- âU¡nfhitah® 98.

(215) òšyh tay® eiwah‰wÊa¥ bghUjʤj

Éšyh‹ És§FK¤ j¡Filntªj‹ ÉaÅy¤njh

bušyh« ïiwŠrË nwh‹bfhšÈkšyŠ rhuȧF

Úyh âa§FÄ‹ fh¥òil¤ijaɪ ÚŸòdnk”

- gh©o¡nfhit 117.

(216) “j©Qj yÇnj j©bz‹ 1rhuš v©Âa Fiwbah‹ WsbjÅ‹ e©zhJ Ko¤â m©zš Úna”

- bghUËaš 28.

11. kiwna‹ v‹gJ njhÊ jiykfid ËFiwba‹id kiwah bjhÊâ vd¢ brhšYjš. mj‰F¢brŒíŸ tUkhW.

(217) “g©lh ÈaY Äiyts®ghyf‹ gh®»Ê¤J¤

bjh©lh ÈaYŠ Rl®¡fHnyh‹bwhšiy¤ âšiyÆ‹thŒ

t©lh ÈaY« ts®óªJiwt kiw¡»bd‹id¡

f©lh ÈaY§ flÅšiybfhšnyh fUâanj”

- âU¡nfhitah® 105.

1. K. g: òd¤JŸ.

fsÉa‰ fhÇif78

(218) “Ä‹id kiw¤jbr› ntšty¤jhšÉÊ P¤Jbsh‹dh®

k‹id kiw¤jbt§ nfh‹itaŠNœbgst Ú®¥òytª

j‹id kiw¤âs PhHšfkGªj© óªJiwth

bt‹id kiw¤j Él¤âayhJbfh by©Âanj”

- gh©o¡nfhit 119.

(219) “fofkœ f©Â beLtiu aha¤J1tont y©zšÚ kiw¥ã‹Koah jhF K‹Åa Éidna”

- bghUËaš 31.

12. Tbwd ÉL¤jš v‹gJ njhÊ jiykfid ËFiw Úna br‹Wiu vd¢ brhšÈaJ. mj‰F¢ brŒíŸ :

(220) “mªâÆ‹ thbaÊ y«gy¤bj«gu d«bgh‹bt‰ã‰

gªâÆ‹ thŒ¥gy É‹Risigªnj bdhL§fLt‹

kªâÆ‹ thŒ¡bfhL¤ njh«òŠáy«g kd§fÅa

KªâÆ‹ thŒbkhÊ Úna2bkhÊbr‹bw« bkhŒFH‰nf”

- âU¡nfhitah® 99.

(221) “nrna vdËw bj‹dt‹brªÃy¤ nj‰wbj›t®

nghna ÉR«ò òf¢br‰wnfhdªj© ó«bghâÆš

ntna aidabk‹ nwhË¡FËf© bkÈîWnehŒ

1. K. g: tont y©zš v‹id kiw¥ã‹Koah jhFÚ K‹Åa Éidna.

2. bkhÊ br‹w«.

79KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

Úna íiuahŒ Éiuahuy§fš beLªjifna”

- gh©o¡nfhit 121.

(222) “bgh‹Åaš Rz§»‹ bk‹Kiy mÇit¡FÄ‹Åt buhËnt y©zšÃ‹DW ÉGk§ TWkâ Úna”

- bghUËaš 36.

13. m¿na‹ v‹wš v‹gJ njhÊ jiykfid ÚbrhšY»‹wtis ehd¿nabdd¢ brhšYjš. mj‰F¢brŒíŸ tUkhW:

(223) “É©Âwª jh®Ãy« É©ltbu‹WÄ¡ fh�