MS WORD2007-Skripta

MICROSOFT WORD 2007 - Skripta -

Microsoftword2007

SadrajtajenovouMicrosoftWordu2007uodnosunaMicrosoftWord2003...................................................7 Tridijelatrake...........................................................................................................................................7 Trakasaalatkamazabrzipristup..............................................................................................................7 Viekomandiudijalozima........................................................................................................................7 tasedogodilosamenijemDatoteka?.................................................................................................7 Korienjetastature..................................................................................................................................7 . Noviformatdatoteke ...............................................................................................................................8 RadsaljudimakojinemajuWord2007....................................................................................................9 POKRETANJEMSWORDA...........................................................................................................................10 IZGLEDPROZORAMICROSOFTWORDa2007............................................................................................12 QuickAccessToolbar..............................................................................................................................13 NaslovnatrakaTitleBar........................................................................................................................14 TheRibbonTrake..................................................................................................................................14 TheRulerLenjir....................................................................................................................................14 ZNAENJEVANIJIHNAREDBIUOFFICEBUTTONMENIJU.........................................................................15 OTVARANJENOVOGDOKUMENTA.............................................................................................................16 OTVARANJEPOSTOJEEGDOKUMENTA....................................................................................................17 OTVARANJEVIEDOKUMENATAODJEDNOM............................................................................................18 MEMORISANJEILIUVANJEDOKUMENTA ................................................................................................19 . UVANJEDOKUMENTAPODDRUGIMIMENOM........................................................................................20

FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 2

Microsoftword2007 ZATVARANJEDOKUMENTA.........................................................................................................................20 PREGLEDDOKUMENTAPRIJETAMPANJA.................................................................................................22 AKOIMATEVIKALISTOVANAKRAJU?.................................................................................................22 KREIRANJEFOLDERA...................................................................................................................................24 KRETANJEPODOKUMENTU .......................................................................................................................27 . Kretanjepodokumentupomoutastature............................................................................................27 TASTATURASARASPOREDOMTIPKI...........................................................................................................28 KLIZNETRAKEUWORDU............................................................................................................................28 . OZNAAVANJE(selektovanje)TEKSTA .......................................................................................................29 BRISANJETEKSTA........................................................................................................................................31 NAREDBEPONITIIPONOVI(UNDOiREDO).............................................................................................32 UMETANJETEKSTA .....................................................................................................................................33 . PREMJETANJETEKSTA...............................................................................................................................34 KOPIRANJETEKSTA.....................................................................................................................................36 FUSNOTEUMICROSOFTWORDu2007.....................................................................................................36 NABRAJANJESTAVKIIPODNASLOVAUTEKSTU.........................................................................................38 UMETANJESLIKEUDOKUMENT.................................................................................................................39 UPOTREBATEKSTNIHOKVIRAUDOKUMENTU(tekstniokviri)................................................................42 UreivanjeTekstualnihokvira................................................................................................................43 OBLIKOVANJEFONTAUDOKUMENTU.......................................................................................................43 PROIRENIIZGUSNUTIISPISUDOKUMENTU............................................................................................45 PISANJEINDEXAIEXPONENTAUDOKUMENTU........................................................................................46 FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 3

Microsoftword2007 Pisanjeindeksa........................................................................................................................................46 RAZMAKIZMEUODLOMAKAIREDOVA...................................................................................................50 POSTAVLJANJEODREENOGRAZMAKAZATIPKUENTER......................................................................51 UVLAENJEREDOVAIODLOMAKA.............................................................................................................52 PomoualatnetrakeOblikovanje...........................................................................................................52 PomoudijalokogokviraOdlomak........................................................................................................53 PORAVNANJEODLOMAKAUDOKUMENTU ..............................................................................................54 . PoravnanjeprekoalatnetrakeParagraf.................................................................................................54 Poravnanjepomoudijalokogokvira....................................................................................................55 OKVIRISJENENJEODLOMAKAUDOKUMENTU......................................................................................55 PODEAVANJETOKATEKSTAUODLOMKU................................................................................................57 ODREIVANJEMARGINASTRANICEUDOKUMENTU................................................................................58 ODREIVANJEPOZADINEDOKUMENTA.....................................................................................................62 NUMERISANJESTRANICADOKUMENTA.....................................................................................................65 KREIRANJEZAGLAVLJAIPODNOJA(HEADER&FOOTER)DOKUMENTA..................................................66 UPOTREBATABAUDOKUMENTU.............................................................................................................67 PostavljanjeTabapomoudijalokogokvira"Tabs...............................................................................67 PostavljanjeTabajednakihvrijednosti..................................................................................................68 OdreivanjevrsteporavnanjaTaba......................................................................................................68 PostavljanjekorisnikihTaba(razliitihvrijednosti)..............................................................................68 UklanjanjeTaba.....................................................................................................................................68 PostavljanjeTabapomoulenjiraidugmetaTaba...............................................................................68 FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 4

Microsoftword2007 PostavljanjeTaba...................................................................................................................................69 PremjetanjeTaba.................................................................................................................................69 UklanjanjeTaba.....................................................................................................................................69 KREIRANJETABELA.....................................................................................................................................69 KreiranjetablicaprekotrakeInsert=>Table .........................................................................................69 . KRETANJEUNUTARTABELE........................................................................................................................71 Kretanjetabelompomoumia..............................................................................................................71 Kretanjetabelompomoutiastature.....................................................................................................71 OZNAAVANJEREDOVA,KOLONAIELIJAUTABELI.................................................................................72 DODAVANJEIBRISANJEREDOVAIKOLONAUTABELI...............................................................................74 Dodavanjeredovautabeli......................................................................................................................74 Dodavanjeredovaikolonautabeli........................................................................................................74 Brisanjeredovaikolonautabeli ............................................................................................................74 . SPAJANJEIDIJELJENJEELIJAUTABELI......................................................................................................75 Spajanjeelija.........................................................................................................................................75 Dijeljenjeelija........................................................................................................................................76 ODREIVANJEVISINEIIRINEELIJAUTABELI..........................................................................................77 Odreivanjeirineivisineelijepomoumia.......................................................................................77 BROJANJEREDOVA.....................................................................................................................................81 RAZVRSTAVANJEPODATAKAUTABELI.......................................................................................................82 OBLIKOVANJETABELE.................................................................................................................................83 SJENENJETABELA......................................................................................................................................83 FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 5

Microsoftword2007 KREIRANJETEMPLEJTA(ABLONA).............................................................................................................84 Izradatemplejta(ablona)savlastitimstilovima...................................................................................84 IzradatemplejtapomoupostojeihobrazacauMicrosoftWordu......................................................86 PISANJETEKSTAUKOLONAMA ..................................................................................................................87 . WORDARTUkrasnerijei...........................................................................................................................88 PROVJERAPRAVOPISADOKUMENTA.........................................................................................................89 PRETRAIVANJEIZAMJENATEKSTA...........................................................................................................92 BROJANJERIJEIIODLOMAKAUDOKUMENTU........................................................................................93 KREIRANJECIRKULARNOG(SKUPNOG)PISMA.........................................................................................93 UMETANJETABELAIGRAFIKONAIZEXCELAUMICROSOFTWORDu2007...........................................101 UMETANJEEXCELOVOGRADNOGLISTAUMICROSOFTWORDu2007..................................................103 PISANJEFORMULAIJEDNAINA ..............................................................................................................103 . PISANJEKOMENTARAUMICROSOFTWORDu2007...............................................................................105 ZATITADOKUMENATA............................................................................................................................105 Zatitaodotvaranja..............................................................................................................................105 Zatitaodpromjena..............................................................................................................................106


Microsoftword2007

ta je novo u Microsoft Wordu 2007 u odnosu na Microsoft Word 2003Tri dijela trakeTraka ima tri osnovne komponente. Dobro je znati kako se svaka od njih zove da bi razumjeli kako se koriste. Kartice. Ima ih est i nalaze se na vrhu. Svaka predstavlja oblast aktivnosti. Grupe. Svaka kartica ima nekoliko grupa koje zajedno prikazuju srodne stavke. Komande. Komanda moe da bude bilo ta, dugme, padajua lista ili polje za unos informacija.

Traka sa alatkama za brzi pristupTraka sa alatkama za brzi pristup je mala oblast u gornjem lijevom uglu trake. Ona sadri neke komande koje svakodnevno koristite: Sauvaj, Opozovi radnju i Ponovi. Moete na nju da dodate svoje omiljene komande tako da vam budu dostupne bez obzira na to na kojoj se kartici nalazite. Da biste dodali komande na traku sa alatkama za brzi pristup, kliknite desnim tasterom mia na komandu koju elite da dodate, a zatim izaberite stavku Dodaj na traku sa alatkama za brzi pristup.

Vie komandi u dijalozimaKada u donjem desnom uglu grupe vidite strelicu (nazvanu Pokretanje dijaloga), to znai da su za komande u grupi dostupne detaljne ili napredne opcije. Kliknite na strelicu da biste otvorili dijalog ili prozor zadatka u kojem moete da radite sa dostupnim opcijama.

ta se dogodilo sa menijem Datoteka?U programu Microsoft Office Word 2007 meni Datoteka zamijenjen je dugmetom Microsoft Office . Kliknite na ovo dugme u gornjem lijevom uglu prozora programa da bi dobili neke od osnovnih komandi koje ste ranije koristili za otvaranje, uvanje i tampanje dokumenata. Na dnu menija izaberite komandu Opcije programa Word i pronai ete postavke programa koje kontroliu stvari kao to su eljene postavke pravopisa koji su se ranije nalazili u meniju Alatke pod stavkom Opcije.

Korienje tastaturePreice koje poinju tasterom CTRL (na primer, CTRL+C za kopiranje ili CTRL+ALT+1 za Naslov 1) ostaju iste kao i u prethodnim verzijama programa Word. Meutim, promijenjene su tasterske preice koje poinju tasterom ALT. FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 7

Microsoftword2007 1. Pritisnite taster ALT. Pojavie se oznake koje prikazuju slovne preice. 2. Pritisnite taster za karticu ili komandu trake sa alatkama za brzi pristup koju elite.o o

Ako pritisnete komandu trake sa alatkama za brzi pristup, komanda e se izvriti. Ako pritisnete slovnu preicu kartice, videete slovne preice za sve komande na toj kartici. Pritisnite taster (ili tastere) za komandu koju elite. U zavisnosti od toga koju komandu odaberete, moe biti izvrena radnja ili se moe otvoriti galerija ili meni. U drugom sluaju moete da odaberete drugu slovnu preicu.

Napomena: Veina pristupnih tastera Office 2003 menija (onih koji poinju tasterom ALT) i dalje radi. Meutim, potrebno je da znate kompletnu preicu. Ne postoje podsjetnici na ekranu za tastere koje treba da pritisnete.

Novi format datotekeNovi Word format datoteke dokumenta zasnovan je na novim Office Open XML formatima (XML je skraenica za pojam Extensible Markup Language). Ne morate da razumijete XML. Samo imajte na umu da novi format zasnovan na XML formatu: Pomae da vai dokumenti budu bezbjedniji tako to odvaja datoteke koje sadre skripte ili makroe, olakavajui identifikovanje i blokiranje neeljenog koda ili makroa. Pomae da veliine datoteka vaih dokumenata budu manje. Pomae da vai dokumenti budu manje podloni oteenjima. Oznaka tipa datoteke .docx .dotx .docm emu slui Standardni Word dokument bez makroa ili koda Word predloak bez makroa ili koda Word dokument koji bi mogao da sadri makroe ili kd Word predloak koji bi mogao da sadri makroe ili kd

.dotm


Microsoftword2007

Rad sa ljudima koji nemaju Word 2007U programu Word 2007 moete da otvarate datoteke kreirane u prethodnim verzijama programa Word, od programa Word 95 do programa Word 2007. Kada sauvate datoteku koja je originalno kreirana u prethodnoj verziji programa, automatska opcija dijaloga Sauvaj kao jeste da je sauva u formatu prethodne verzije (.doc). Kada sauvate datoteku kao prethodnu verziju, ako neka od funkcija verzije 2007 nije kompatibilna sa prethodnom verzijom, alatka za proveru kompatibilnosti e vas obavijestiti o tome, a nove funkcije nee raditi. Obratite panju na to da se reim kompatibilnosti automatski ukljuuje kada otvorite Word datoteku koja je kreirana u prethodnoj verziji programa ili kada sauvate datoteku kreiranu u verziji 2007 kao u prethodnoj verziji. Funkcija Kontrolor kompatibilnosti automatski se pokree. Moete da je pokrenete i runo ako mislite da e neke funkcije u dokumentu biti nekompatibilne sa ranijim verzijama. Kliknite na dugme Microsoft Office Kontrolor kompatibilnosti. , postavite pokaziva na stavku Zavri, a zatim izaberite stavku


Microsoftword2007Zadatak1 (PRIPREMNITESTZA POLAGANJEMODULA)

POKRETANJE MS WORDA

1. preko dugmeta START u donjem lijevom uglu ekrana (kliknemo na => Start, => Microsoft Word a u koliko se na brzom meniju ne nalazi ikona worda s nazivom onda slijedimo Start => All Programs => Microsoft Office => Microsoft Word 2007

2. ili dvostrukim klikom na ikonu Microsoft Word-a koja se moe nalaziti na radnoj povrini.

3. Trei nain je START => RUN => upiemo u dijalog polje rije WINWORD


Microsoftword2007

Program Microsoft Word 2007 uita se u memoriju sistema i automatski otvori novi dokument koji ima izgled praznog lista papira. Prilikom uitavanja programa pojavi nam se ovakav dijalog prozor

Iz Microsoft Word-a 2007 izlazimo na tri naina: 1. Kliknemo na ikonu Office Button-a u gornjem lijevom uglu ekrana, ime se otvori meni u kojem odaberemo naredbu =>Close, ( isto se postie kombinacijom tipki Alt+F4 ). 2. Kliknemo na dugme => Zatvori na naslovnoj traci u gornjem desnom uglu. 3. Kliknemo na dugme => Office Button na dnu menija. , a zatim na naredbu => Exit Word koja se nalazi


Microsoftword2007

IZGLED PROZORA MICROSOFT WORD-a 2007Nakon aktiviranja ( pokretanja ) Microsoft Worda, pojavi se prozor Microsoft Word-a 2007 koji se sastoji od sljedeih elemenata: Naslovna traka nalazi se na vrhu prozora i plave je boje. Na njoj pie ime trenutno aktivnog dokumenta i ime programa Document1 - Microsoft Word. U desnom uglu naslovne trake nalaze se dugmad za minimiziranje prozora programa, smanjenje / maksimiziranje prozora programa i zatvaranje programa Word.


Microsoftword2007

U gornjem lijevom uglu prozora za Word 2007 je Microsoft Office dugme . Kada kliknete dugme, pojavljuje se meni. Moete koristite meni za stvaranje nove datoteke, otvoriti postojeu datoteku, sauvati datoteku, obavljati i mnoge druge zadatke. MS Word 2007 donosi svu funkcionalnost softvera koristei se karticama prije nego padajuim menijima. Quick Access Toolbar

Do Microsoft Office dugmeta je Quick Access toolbar. Quick Access toolbar vam prua pristup naredbama koju esto koristite. Po zadanom Save, Undo i Redo pojaviti na Quick Access toolbar. Moete koristiti Save da biste sauvali datoteku,Undo za Rollback radnju koju ste uradili i Redo da ponovi akciju na kojoj ste uradili Rollback.


Microsoftword2007

Naslovna traka - Title Bar

Do Quick Access Toolbar je naslovna traka ili Title Bar. Naslovna traka prikazuje naslov dokumenta na kojem se trenutno radi. Word 2007 sam imenuje prvi otvoreni document u Document1 i svaki sledei e biti Document 2, Document 3 sve dok korisnik sam ne da ime dokumentu. The Ribbon - Trake

Koristimo naredbe da bi nesto uradili u Microsoft Word-u. U programu Microsoft Word 2007, koriste se trake za izdavanje naredbi. Trake se nalaze pri vrhu ekrana, ispod Quick Access toolbar - a. U gornjem dijelu trake nalazi se nekoliko tabova: Klikanjem kartica prikazuje se nekoliko srodnih grupa naredbi. Unutar svake grupe su povezana dugmad. Samim klikanjem na dugme izdaje se odreena naredba. Takoe se moe kliknuti i na dijalog boks koji se nalazi u desnom donjem uglu koji e dati neke dodatne naredbe. The Ruler - Lenjir

Lenjir se nalazi ispod trake. Moete koristiti lenjir za brzu promjenu formata vaeg dokumenta. Ako Va lenjir nije vidljiv, slijedite korake navedene ovdje:


Microsoftword2007

1. Kliknite karticu View. 2. Kliknite na potvrdni okvir pored Ruler ek boksa u Prikai / Sakrij grupi (Show/Hide). I lenjir e se pojaviti ispod trake.

ZNAENJE VANIJIH NAREDBI U OFFICE BUTTON MENIJUNaredbe u OFFICE BUTTON meniju imaju svoja znaenja. Prilikom instalacije MS Office-a trake imaju standardne naredbe, dodatne naredbe mogu se instalirati zasebno. U nie prikazanim slikama uoit ete razliku (jer su neke naredbe do-instalirane) za odreene potrebe rada u Wordu. Znaenje naredbe Nova ( New ) kreiranje novog praznog dokumenta. Otvori ( Open ) otvaranje postojeeg dokumenta ( datoteke ) sa odreene lokacije ( CTRL+O ) . Zatvori ( Close ) zatvaranje dokumenta. Sauvaj ( Save ) uvanje ( snimanje, memoriranje ) dokumenta u datoteku na odreenoj lokaciji ( CTRL+S ). Sauvaj kao ( Save As ) uvanje postojeeg dokumenta pod drugim imenom ili u drugi folder, moe se koristiti takoe za uvanje novog dokumenta ( snimanje u datoteku ). tampaj ( Print ) tampanje dokumenta na tampa ili u datoteku ( CTRL+P ) Poalji ( Send ) slanje dokumenta e-mailom, faxom Objavi (Publish) Zatvori (Close) dokument Izlaz ( Exit ) izlaz iz programa Word ( ujedno i zatvaranje programa ) ( ALT+F4 )


Microsoftword2007

OTVARANJE NOVOG DOKUMENTANovi dokument u Microsoft Wordu 2007 -u otvaramo na dva naina: 1. Samim pokretanjem Microsoft Worda otvaramo novi prazan dokument 2. U sluaju da ve imamo pokrenut program MS Word, pomou Standardne alatne trake klikom na dugme => Novi prazni dokument 3. Kliknemo na dugme => => Novi, gdje nam se potom otvara dijaloki okvir Novi dokument u desnom dijelu prozora Worda gdje izaberemo klikom na rije Prazan dokument .


Microsoftword2007

OTVARANJE POSTOJEEG DOKUMENTADokument koji se ve nalazi na disku ( CD mediju ili disketi ) moemo otvoriti: Kliknemo na dugme => => Otvori.Zadatak1 (PRIPREMNITESTZA POLAGANJEMODULA)

U ovom sluaja pojavi se dijaloki okvir u kojem biramo dokument koji emo otvoriti. Prvo je potrebno otvoriti folder u kojoj se dokument nalazi. Glavni folder u Word-u je Moji Dokumenti My Documents koji sadri foldere nieg nivoa (mi sami kreiramo foldere nieg nivoa prema vlastitim potrebama i dajemo im ime.) Folder nieg nivoa otvorimo tako da dva puta kliknemo na njegovo ime ili ikonu, ili da jedanput kliknemo na ime foldera da se ono oznai a zatim na dugme => Otvori. Nakon klika na ovo dugme pojavie se dijalog prozor pod nazivom Otvaranje. Klikom na lijevom meniju biramo gdje emo pronai datoteku koju elimo otvoriti.


Microsoftword2007

Pojavljuje se spisak dokumenata u toj mapi i mi otvaramo eljeni dokument dvostrukim klikom na njegovo ime ili jedanput kliknemo na ime dokumenta da ga oznaimo, a zatim na dugme => Otvori. ( na slici gore, blijedosivo oznaen ). Dokument moemo otvoriti i tako da u dijalokom prozoru u prostor Naziv datoteke upiemo ime dokumenta i zatim pritisnemo tipku Enter ili kliknemo na dugme => Open.

OTVARANJE VIE DOKUMENATA ODJEDNOMKoritenjem naredbe Open mogue je otvoriti vie dokumenata odjednom. Kada otvorimo potrebnu folder, vie dokumenata oznaimo tako da kliknemo na prvi dokument, drimo pritisnutu tipku Shift a pomou tipki sa strelicama oznaavamo dokumente koje elimo otvoriti. Drugi nain je da drimo pritisnutu tipku Shift, a zatim kliknemo na prvi i posljednji dokument u nizu koje elimo otvoriti. Time oznaimo sve eljene dokumente.


Microsoftword2007

Ako dokumenti koje elimo otvoriti nisu u nizu, tada drimo pritisnutu tipku Ctrl i kliknemo na svaki dokument koji elimo otvoriti. Kada oznaimo sve potrebne dokumente, kliknemo na dugme => Open. Svi oznaeni dokumenti se otvore jedan za drugim. Postojei dokument u Microsoft Word-u 2007 mogue je otvoriti i preko Windows Explorera (ikone Moji Dokumenti ) tako da dva puta kliknemo na ime dokumenta. Automatski se pokree program Microsoft Word 2007 i uita traeni dokument u memoriju sistema.

MEMORISANJE ILI UVANJE DOKUMENTAuvanje dokumenta vrimo pomou naredbe Save, a nju moemo pokrenuti klikom na dugme Save na alatnoj traci, klikom na dugme Crtl+S. naredba Save ili kombinacijom tipki na tastaturi

Pojavi se dijaloki okvir "Save as" pomou kojeg odreujemo folder u koji emo sauvati dokument, ime dokumenta i tip dokumenta.


Microsoftword2007

U dijalog polju "Save in" nalazi se ime foldera u koji emo sauvati dokument. Izvorno je podeen folder Moji Dokumenti ( My Documents ), ali moemo odrediti bilo koju drugu mapu na disku tako da je otvorimo dvostrukim klikom na njeno ime ili ikonu. Isto tako sa padajueg menija moemo izabrati folder ili particiju na koju elimo snimiti datoteku ( dokument ) Ako smo ve sauvali neki dokument, Microsoft Word 2007 e u polju "Save in" automatski ponuditi ime foldera u koji smo sauvali prethodni dokument. U polju "File name" dodjeljujemo dokumentu ime prema elji. U polju "Save as type" odreujemo format dokumenta. Microsoft Word 2007 automatski nudi Wordov dokument (*.docx), ali se moe izabrati i neki drugi format to zavisi o potrebama korisnika. U ovom polju moemo sauvati dokument u ranijim verzijama Microsoft Worda 2007, ako za to postoji potreba.Zadatak1 (PRIPREMNITESTZA POLAGANJEMODULA)

UVANJE DOKUMENTA POD DRUGIM IMENOMelimo li ve sauvan dokument ponovo sauvati pod drugim imenom ili u drugi folder, pokrenut emo naredbu => Save as

Pokretanjem ove naredbe pojavljuje se isti dijaloki okvir Save as. U njemu odredimo promjene koje elimo, promijenimo folder, ime ili format dokumenta i kliknemo na dugme Save.

ZATVARANJE DOKUMENTADokument moemo zatvoriti na nekoliko naina: 1. Preko menija naredba sa tekstualnog menija => Close.


Microsoftword2007

2. Klikom na dugme sasvim desno na traci s izbornicima. Ako elimo zatvoriti dokument a da nismo sauvali nikakve promjene, Microsoft Word 2007 e nas upozoriti "elite li sauvati promjene koje ste napravili u dokumentu?".

Tada je potrebno izabrati opciju Da (Yes) Ne (No) => zatvori dokument i sauvaj promjene => zatvori dokument ali nemoj sauvati promjeneFakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 21

Microsoftword2007

Odustani (Cancel) => odustani od izlaza iz dokumenta i vrati se nazad, elim jo neto raditi u dokumentu.

PREGLED DOKUMENTA PRIJE TAMPANJAPrije nego to dokument ispiemo na papir, moemo pogledati i provjeriti njegov izgled na ekranu pomou dugmeta Print Preview ili preko dugmeta => Print =>Print Preview

U oba sluaja izgled ekrana se promijeni. Na vrhu se vidi samo tab sa ispisom Print Preview I grupe za podeavanje dokumenta.

Pomou alatne trake Print Preview moemo vriti odreene korekcije na dokumentu. Moemo podeavati margine dokumenta preko lenjira, moemo premjetati slike unutar dokumenta ili pogledati nekoliko stranica dokumenta odjednom na ekranu. Dokument na ekranu izgleda onako kako e se iztampati na papiru. tampu dokumenta moemo pokrenuti direktno klikom na dugme Print na traci ili tako da zatvorimo alatnu traku Print Preview, a zatim pokrenemo dugme => Print.

AKO IMATE VIKA LISTOVA NA KRAJU ? Ako ste zavrili dokument i imate vika listova na kraju dokumenta a elite ih obrisati uradite slijedee: 1. Postavite kursor na kraj zadnje stranice pa pritisnite tipku DELETE ( DEL ) i drite je dok ne nestanu stranice vika (ili selektirajte te stranice vika pa opet (DEL) 2. Ako ste imali runi prijelom stranice izbriite taj runi prijelom.



TAMPANJE DOKUMENTA

Ako elimo tampati cijeli dokument u vie primjeraka ili samo dio dokumenta (nekoliko stranica), upotrijebit emo naredbu Klikom na => Print ili pritisnuti kombinaciju tipki CTRL+P.

=> Print pojavi se dijaloki okvir Print u kojem odreujemo sljedee:

1. U polju Printer odreujemo ime tampaa (tampa koji je instaliran na raunar ili je u mrei. Klikom na padajui meni mijenjamo tampa na koji elimo itampati dokument), a klikom na dugme Properties moemo podesiti rezoluciju tampe, kao i druge parametre (klikom na ovo dugme otvara nam se novi dijalog prozor). 2. U polju Page range biramo stranice za tampu, Sve stranice jednog dokumenta, samo Trenutnu stranicu (onu na kojoj se nalazi kursor) ili samo odreene Stranice (tada je u to polje potrebno upisati koje stranice elimo tampati). npr: Ako elimo tampati slijedee stranice: prvu, petu, sedmu do dvanaestu i etrnaestu, upiemo brojke na slijedei nain : 1,5,7-12,14


Microsoftword2007

3. U polju Copies odreujemo broj kopija tampe i nain tampanja kopija. Ako je ukljuena opcija "Collate", tada e se kopije ispisivati na nain da se sve stranice ispiu u jednom primjerku, zatim u drugom, treem itd. Ako je ova opcija iskljuena, tada e se prva stranica tampati u zadanom broju kopija, nakon nje druga, pa trea itd. (takoe se prikae grafiki prikaz redoslijeda tampe) 4. U polju Print moemo izabratitampanje samo parnih, samo neparnih ili svih stranica dokumenta. Ovo je korisno ako elimo tampati dokument na obje strane papira a nemamo tampa koji moe raditi u DUPLEX formatu. Tada prvo ispiemo neparne stranice, sloimo papire ponovo u tampa, a zatim ponovimo tampanje parnih stranica. 5. U polju Zoom nude se dvije opcije. Opcija Stranica po listu nudi nam mogunost da na jednom listu papira itampamo vie stranica jednog dokumenta (do 16), to omoguava veu preglednost dokumenta, kontrolu tampe i utedu papira. Pri tom Microsoft Word 2007 proporcionalno smanji izgled stranice zavisno broju izabranih stranica po jednom listu papira. Opcija Scale to paper size na vel. stranice omoguava ispis stranice na vei ili manji format od zadanog ( A4 ). 6. Kada podesimo sve opcije kliknemo na dugme OK i poaljemo dokument na tampu.

KREIRANJE FOLDERANove foldere moemo kreirati u operativnom sistemu Windows ili u samom Microsoft Wordu 2007. Novi folder u Microsoft Wordu 2007 moemo kreirati u dijalokom prozoru naredbi Open, Save i Save as iz tekstualnog menija Datoteka. U ovim dijalokim prozorima ispod naslovne trake nalazi se dugme Create new folder. Dijaloki prozor Save as


Microsoftword2007

Dijaloki prozor Open ( Otvaranje )

Klikom na dugme "Create new folder" otvara se dijaloki prozor New folder u kojem odreujemo ime novom folderu. Pri tome treba imati na umu gdje e se nalaziti folder koji elimo kreirati. Ako e to biti folder unutar nekog drugog foldera, tada je potrebno prvo otvoriti onaj folder unutar kojeg elimo kreirati novi u primjeru na slici novi folder e se nalaziti unutar foldera My documents tj. bit e folder nieg nivoa u folderu New folder.


Microsoftword2007

U ovom sluaju na gornjoj slici vidimo gdje e se kreirati novi folder kada kliknemo na dugme "Create new folder". To se vidi u polju "Look in" u desnom gornjem uglu slike. Upiemo naziv novog foldera i potvrdimo na dugme "OK" Kada bi smo eljeli kreirati Novi folder na Radnoj povrini (desktopu) bilo bi dovoljno kliknuti na dugme-ikonu Desktop koja se nalazi na lijevoj strani prozora u meniju a potom kreirati novi folder ( New folder ili New Directory ).


Microsoftword2007

KRETANJE PO DOKUMENTUPo dokumentu se moemo kretati upotrebom tastature i upotrebom mia. Kretanje po dokumentu pomou tastature 1. Upotreba lijeve strelice desno pomie nas za jedan znak lijevo, odnosno, desna strelica u

2. Upotreba strelice prema gore jedan red dolje. 3. Kombinacija tipki desno. +

pomie nas za jedan red gore, a strelica prema dolje

pomie nas za jednu rije lijevo, a

+

za jednu rije

4. Kombinacija tipki + pomie nas za jedan odlomak gore, odnosno jedan odlomak dolje u dokumentu. 5. Tipka Page Up pomie nas za jedan izgled ekrana prema gore. 6. Tipka Page Down pomie nas za jedan izgled ekrana prema dolje. 7. Tipka Home postavlja nas na poetak reda u kojem se nalazi kursor. 8. Tipka End postavlja nas na kraj reda u kojem se nalazi kursor. 9. Kombinacijom tipki Ctrl+Home dolazimo na poetak dokumenta. 10. Kombinacijom tipki Ctrl+End dolazimo na kraj dokumenta. Kretanje po dokumentu upotrebom mia

+

za

1. Pomou klizne trake (nalazi se s desne strane radne povrine) kreemo se po dokumentu okomito prema gore ili prema dolje. Pritisnemo lijevu tipku mia i vuemo kliza prema gore ili prema dolje do eljenog mjesta u dokumentu, i tada otpustimo tipku mia. 2. Klikom na strelicu klizne trake okrenutu vrhom prema gore, odnosno prema dolje kreemo se jedan red gore, odnosno dolje po dokumentu. 3. Klikom na dvostruku strelicu okrenutu vrhom prema dolje pomiemo se na sljedeu stranicu, aFakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 27

Microsoftword2007

klikom na dvostruku strelicu okrenutu vrhom prema gore na prethodnu. 4. Pomou klizne trake za vodoravni pomak, kreemo se lijevo, odnosno desno po dokumentu tako da lijevom tipkom mia vuemo kliza u eljenom smjeru. 5. Pomou strelice klizne trake za vodoravni pomak okrenute vrhom lijevo, pomiemo se za jedan stupac Tab-a lijevo, a klikom na strelicu okrenutu vrhom u desno, ili pomiemo se za jedan stupac Tab-a udesno. 6. Klikom triput na odreeno mjesto (bjanko dokument) na dokumentu ako nema teksta, tj. ako kursor nije proao i ostavio trag za upis znaka (slova).

TASTATURA SA RASPOREDOM TIPKI

KLIZNE TRAKE U WORDU


Microsoftword2007

OZNAAVANJE (selektovanje) TEKSTADa bismo mogli izvriti bilo kakvu promjenu u dokumentu na tekstu, prvo moramo oznaiti dio dokumenta (teksta) na kojem elimo tu promjenu izvriti. Pod oznaenim (selektiranim) tekstom podrazumijeva se tekst ispisan bijelim slovima na crnoj pozadini (osjeneni tekst). Tekst se oznaava tako da na poetak teksta postavimo pokaziva mia, pritisnemo lijevu tipku mia i drei pritisnutu lijevu tipku vuemo mi preko cijelog teksta koji elimo oznaiti. Kada doemo na kraj teksta koji elimo oznaiti, otpustimo lijevu tipku mia. Tekst koji smo oznaili mora biti ispisan bijelim slovima na crnoj pozadini. 1. Tekst moemo oznaiti pomou tipke Shift tako da kliknemo na poetak teksta kojeg elimo oznaiti, drimo pritisnutom, tipku Shift, a zatim pritiemo tipke sa strelicama i pomiemo se po dokumentu u onom smjeru u kojem elimo oznaiti tekst. 2. Tekst moemo oznaiti i tako da kliknemo na poetak dijela koji elimo oznaiti, zatim pritisnemo tipku Shift i kliknemo na kraj teksta koji elimo oznaiti. Time oznaimo itav blok. 3. elimo li oznaiti samo jednu rije, dovoljno je dva puta brzo kliknuti na nju. 4. elimo li oznaiti red, postavimo pokaziva mia lijevo od tog reda da promijeni izgled u strelicu nagnutu na desnu stranu i kliknemo jednom lijevom tipkom mia. Time oznaimo itav red. Drimo li pritisnutu lijevu tipku mia i vuemo li mia okomito prema gore ili dolje, oznaavati emo red po red u dokumentu. 5. elimo li oznaiti itav odlomak, potrebno je tri puta kliknuti lijevom tipkom mia unutar tog odlomka. 6. elimo li oznaiti reenicu, pritisnut emo tipku Ctrl i kliknuti bilo gdje unutar reenice. 7. elimo li oznaiti dio dokumenta u pravougaonom obliku (npr. kod tabela i sl.), pritisnemo tipku Alt, a zatim kliknemo miem na poetak dijela koji elimo oznaiti i razvuemo pravougaonik. Kako razvlaimo pravougaonik, tako oznaavamo tekst. 8. elimo li oznaiti itav dokument, upotrijebit emo kombinaciju tipki Crtl+A ili emo kliknuti na meni Ureivanje => Oznai sve. Cijeli dokument moemo oznaiti i tako da tri puta kliknemo miem uz lijevu marginu dokumenta.FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 29

Microsoftword2007

9. Oznaavanje ( bloka ) cjeline teksta To moete na slijedei nain: Postavite CURSOR (pokaziva za pisanje prvog znaka- slova) na mjesto odakle elite poeti oznaavanje teksta, na slici oznaeno plavom bojom. (oznaavanje bloka teksta)

Sada pritisnite lijevu tipku ALT na tastaturi i zadrite je. Potom klikom lijevom tipkom mia na poetak podruja za obiljeavanje (plavo) i vucite do dna bloka teksta koji elite obiljeiti. Sada ste obiljeili dio teksta u tzv. "blok" podruju i potrebno je desnom tipkom mia kliknuti i izabrati ( COPY ) KOPIRAJ, a potom ga zalijepiti gdje elimo.


Microsoftword2007

BRISANJE TEKSTATekst moemo izbrisati na nekoliko naina: 1. Tipka Backspace brie jedan znak lijevo od kursora, odnosno posljednji uneseni znak i pomjera sav tekst prema brisanim znakovima. Viestrukim pritiskom na tipku Backspace moemo izbrisati vie znakova.

2. Tipka Delete ( DEL ) brie jedan znak desno od kursora i povlai sav tekst prema sebi.FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 31

Microsoftword2007

3. Da bi izbrisali vei dio teksta, prvo je potrebno tekst oznaiti, a zatim kliknuti na dugme CUT (CTRL+X) na Standardnoj alatnoj traci. Naredba CUT brie (izrezuje) oznaeni dio teksta iz dokumenta i uva ga u memoriji. Klikom na dugme PASTE ( CTRL+V ), sadraj memorije moe se zalijepiti na isto ili neko drugo mjesto u dokumentu. 4. Oznaeni dio teksta moemo izbrisati klikom na grupu na traci Home Clipboard => CUT (Izrei ili Oisti).

5. Oznaeni dio teksta moemo izbrisati pritiskom na tipku Backspace, Delete ili pritiskom na razmaknicu

NAREDBE PONITI I PONOVI (UNDO i REDO)Naredba Poniti ponitava nau zadnju radnju, odnosno vraa nas korak nazad i popravi uinjeno. Shvatimo li da smo pogrijeili ( sluajno izbrisali dio teksta i sl. ), kliknemo na dugme naredbe Poniti, ime emo ispraviti pogreku. Naredbu Poniti moemo upotrijebiti vie puta uzastopno, ovisno o broju pogreaka ili koliko se koraka nazad u ureivanju dokumenta elimo vratiti. Naredbu Ponovi (Redo) koristimo da bismo ponovili ono to smo naredbom Poniti (Undo) ponitili. Naredbu Ponovi moemo aktivirati toliko puna uzastopno, koliko smo puta koristili naredbu Poniti.FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 32

Microsoftword2007

Naredbe Poniti i Ponovi moemo pokrenuti i kombinacijom tipki Ctrl+Z (Poniti) ili Ctrl+Y (Ponovi)Zadatak5 (PRIPREMNITESTZA POLAGANJEMODULA)

UMETANJE TEKSTA

Umetanje, odnosno naknadno dopisivanje teksta vrimo tako da postavimo kursor na ono mjesto gdje elimo dopisati tekst i tekst jednostavno dopiemo. U tekst moemo umetnuti sadraj drugog dokumenta koritenjem CLIPBOARD. Clipboard je dio memorije u kojem moete privremeno da uvate tekst ili grafiku. Namjena Clipboard-a je da se u njemu privremeno smjesti tekst ili grafika kada elite da ga premjestite iz jednog u drugi dokument ili sa jednog na drugo mjesto u okviru istog dokumenta.

1. Otvorimo dokument iji sadraj (ili dio) elimo umetnuti u drugi dokument. 2. Oznaimo eljeni tekst i kopiramo ga u memoriju pomou naredbe Kopiraj ( CTRL+C).FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 33

Microsoftword2007

3. Premjestimo se u dokument u koji emo umetnuti sadraj CLIPBOARD. 4. Postavimo kursor na eljeno mjesto u dokumentu i kliknemo na dugme naredbe Zalijepi (PASTE(CTRL+V ) .

SAVJET: zadnji upisan tekst moete ponavljati u nedogled pritiskom na tipku F4 ( nakon upisa teksta ).

PREMJETANJE TEKSTA

Tekst moemo premjetati povlaenjem mia na sljedei nain: 1. Oznaimo dio teksta koji elimo premjestiti (vidi poglavlje Oznaavanje teksta) 2. Kliknemo na oznaeni dio teksta lijevom tipkom mia i drimo je pritisnutom. 3. Kada se na kraju strelice pojavi kvadrati, povuemo strelicu ( mia ) na mjesto gdje elimo tekst premjestiti i otpustimo tipku mia.

Na ovaj nain moemo premjetati rijei ili itave reenice (odlomke) unutar jednog dokumenta.


Microsoftword2007

Oznaeni dio dokumenta (teksta, tablica, slika itd) moemo premjestiti povlaenjem desnom tipkom mia. U tom se sluaju, kada otpustimo desnu tipku mia na eljenom mjestu, pojavi meni s naredbama. Kliknemo na naredbu PASTE.

Drugi nain premjetanja teksta je koritenjem naredbi CUT (Izrei) i PASTE (Zalijepi) na sljedei nain: 1. Oznaimo dio teksta koji elimo premjestiti 2. Kliknemo na dugme Izrei ( Cut ) ili kliknemo na meni Ureivanje naredba Izrei ( Ctrl+X ) pri tom se oznaeni dio teksta izbrie i privremeno sauva u clipboard. 3. Postavimo kursor na mjesto gdje elimo premjestiti tekst 4. Kliknemo na dugme Zalijepi ( Paste ) ili ( Ctrl+V ).


Microsoftword2007

KOPIRANJE TEKSTATekst moemo kopirati unutar jednog dokumenta, iz jednog dokumenta u drugi i iz jednog programa u drugi (npr. proraunske tabele iz Excela u Word). Kopiranje teksta vrimo pomou naredbi Kopiraj (COPY) i Zalijepi (PASTE) na sljedei nain: 1. Oznaimo dio teksta koji elimo kopirati. 2. Naredbom Kopiraj (COPY) kopiramo oznaeni tekst u clipboard. 3. Postavimo kursor na mjesto gdje elimo tekst kopirati (u istom dokumentu ili otvorimo drugi dokument ili program). 4. Naredbom Zalijepi (PASTE) umetnemo tekst iz clipboard u dokument. elimo li dio teksta kopirati unutar istog dokumenta, to moemo uiniti i tako da oznaimo tekst, pritisnemo tipku Ctrl, a zatim miem odvuemo oznaeni tekst na ono mjesto u dokumentu na koje ga elimo kopirati. Prvo otpustimo tipku mia a zatim tipku Ctrl. Prilikom povlaenja teksta, mi e imati oblik strelice ispod koje se nalazi znak "+" (oznaka da se tekst kopira). Oznaeni tekst moemo kopirati i tako da ga desnom tipkom mia odvuemo na eljeno mjesto, a kada otpustimo tipku mia, pojavi se meni u kojem kliknemo na naredbu Kopiraj ovdje (Copy Here).

FUSNOTE U MICROSOFT WORD-u 2007Fusnote u dokument unosimo na sljedei nain: 1. Postavimo kursor na mjesto gdje elimo unijeti fusnotu. 2. Kliknemo na meni Insert naredba References=> Insert Footnote.


Microsoftword2007

Ukucamo fusnotu. Klikom na donji desni ugao grupe Footnotes pojavie se dijaloki okvir u kojem biramo elimo li fusnotu ili krajnju biljeku, i izaberemo vrstu Oblika broja fusnote. Opcija Oblik broja omoguava automatsko dodjeljivanje brojeva fusnotama od 1 na dalje. Klikom na dugme Simbol moemo podesiti simbol za fusnotu itd.

Kao korisniku oznaku za numeriranje fusnoti moemo upisati zvjezdicu, znak uzvika ili izabrati neki simbol klikom na dugme Symbol. 3. Kada izaberemo sve opcije, kliknemo nadugme Insert. 4. Na dnu stranice pojavi se oznaka fusnote pored koje upiemo sadraj.


Microsoftword2007

5. Kad zavrimo s upisivanjem sadraja fusnote kliknemo bilo gdje na radnu povrinu u dokumentu. 6. Na mjestu koje smo odredili pojavi se oznaka fusnote, a na dnu stranice sadraj koji smo napisali. Tekst fusnota ureuje se na isti nain kao i tekst u dokumentu. Premjetanje fusnota: oznaimo oznaku (broj ) fusnote u dokumentu i Odvuemo je miem na drugo mjesto. Dopisivanje sadraja u fusnote: postavimo kursor na ono mjesto u sadraju fusnote gdje elimo dopisati tekst i tekst jednostavno dopiemo. Brisanje sadraja fusnote: oznaimo tekst u sadraju fusnote i obriemo pomou tipke Delete, Backspace ili klikom na dugme Izrei (CUT). Brisanje fusnota: oznaimo broj fusnote i izbriemo je pomou tipke Delete, Backspace ili klikom na dugme Izrei (CUT) (time istovremeno izbriemo broj i sadraj fusnote.

Zadatak10 (PRIPREMNITESTZA POLAGANJEMODULA)

NABRAJANJE STAVKI I PODNASLOVA U TEKSTUVrimo li u tekstu odreena nabrajanja (nabrajanja stavki, podnaslova i sl.), postoji potreba da se taj dio teksta posebno istakne. Osim nabrajanja stavki moemo poeljeti odreene odlomke u tekstu oznaiti grafikom oznakom. elimo li tekst da nabrajamo bojevima 1, 2 itd. kliknemo na dugme Numerisanje (numbering) na grafiku oznaku na alatnoj traci Oblikovanje (bullets), a ako elimo nabrajanje istaknuti takicama ili zvjezdicama, kliknemo na grafiku oznaku na alatnoj traci Oblikovanje.


Microsoftword2007

Na kartici Grafike oznake (kao i na kartici numerike oznake) biramo vrstu grafikih oznaka kojima elimo oznaiti odlomak ili nabrajati tekst. Grafiku oznaku biramo tako da oznaimo kvadrati s oznakom, a zatim kliknemo na dugme OK. Grafike oznake moemo prilagoditi prema elji. Oznaimo kvadrati sa znakom koji elimo zamijeniti i kliknemo na dugme Define New Bullet. Pojavi se novi dijaloki okvir Define New Bullet s grafikim oznakama u kojem moemo izabrati jedan od ponuenih znakova. Oznaimo znak koji elimo i kliknemo na dugme OK. Sada se izabrani znak nalazi na kartici Grafike oznake. A ima tu i jo opcija. Ako nas ni jedan znak u dijalokom okviru Define New Bullet s grafikim oznakama ne zadovoljava, tada kliknemo na dugme Symbol oznaka i u dijalokom okviru izaberemo bilo koji znak. Odabir znaka potrebno je potvrditi klikom na dugme OK. Osim grafikih znakova moemo koristiti i slike. Kliknemo na dugme Picture i pojavi se dijaloki okvir Grafika oznaka slika u kojem moemo izabrati jednu od ponuenih slika ( pri tom se CD Office 2007 mora nalaziti u zato predvienoj jedinici jer se slike po odabiru uitaju s CD-a ili idemo na internet i potraimo sliku). Ako elimo izabrati sliku iz vlastite datoteke, kliknemo na dugme. Import i izaberemo sliku. Izbor potvrdimo klikom na dugme OK. Na kartici Number Library moemo izabrani nain nabrajanja brojevima, tako da oznaimo nain numerisanja.Zadatak3 (PRIPREMNITESTZA POLAGANJEMODULA)

UMETANJE SLIKE U DOKUMENT1. Postavimo taku unosa gdje elimo umetnuti sliku. 2. Kliknemo na traku Insert => Picture, Clip Art, Shapes, Smart Art, Chart a potom izaberemo odakle emo umetnuti sliku.FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 39

Microsoftword2007

3. Pojavi se podmeni u kojem moemo birati Isjeak crtea iz Clip Arta (slike koje su sastavni dio paketa Microsoft Office), ili sliku koju smo sami kreirali Iz datoteke. A takoe iz drugih izvora koji su ponueni. Zavisno od izbora, pojavie se dijaloki okvir: a) Izaberemo li Oblike (Shapes), moemo birati mnotvo oblika (linija, strelica, kocka pravougaonik itd..) .Klikom na eljeni oblik dobijamo taj oblik na dokumentu. 4. Brisanje slika Oznaimo oblik, a zatim pritisnemo tipku Delete ili Backspace, odnosno kliknemo na dugme Izrei ( Cut ).

Na donjoj slici se vidi kompletana traka za podeavanje slike koja je predhodno umetnuta u dokument.


Microsoftword2007

Kada ste umetnuli sliku u dokument Worda, istu moete pozicionirati na vie naina. Prvi nain je kreirati tabelu i sliku postaviti u jednu od elija a tekst pored u drugu eliju Drugi nain je umetnuti sliku u dokument a potom oblikovati poziciju slike pomou alatne trake (plivajueg menija) "Slika" Slika ispod prikazuje umetnutu sliku u dokument koja je postavljena izmeu teksta pomou plivajueg menija naredbe "U ravnini s tekstom" kada je aktivan plivajui meni.

Slika ispod prikazuje oblikovanje umetnute slike direktno pomou desne tipke mia na sliku.


Microsoftword2007

Slika ispod prikazuje otvoren dijalog prozor za oblikovanje slike sa karticom "Izgled", na kojem vidimo pet mogunosti postavljanja slike izmeu teksta, u ovom sluaju je to postavljanje slike ispod teksta.

UPOTREBA TEKSTNIH OKVIRA U DOKUMENTU ( tekstni okviri )Tekstualni okrivi su okviri koji sadre odreeni tekst. Kako mogu biti razliite veliine i boje, slue za isticanje sadraja dokumenta. Tekstualni okvir moemo kreirati tako da ga prvo nacrtamo, a zatim unosimo tekst ili da ve napisan tekst uokvirimo. Ako imamo napisan tekst koji elimo smjestiti u okvir, tada tekst oznaimo, a zatim kliknemo na meni Umetanje (Insert) => Tekstualni okvir (Texs Box). Oznaeni dio teksta se pojavi u okviru koji je potrebno dalje urediti.

elimo li prvo nacrtati okvir, a zatim unijeti tekst, kliknut emo na dugme Tekstualnog okvira na traci Format na traci za crtanje.U ovom sluaja pokaziva mia promijeni oblik u krsti. Sada pritisnutom lijevom tipkom mia crtamo oblik i veliinu okvira prema elji. Nakon tog unosimo tekst.Ovdjeseunosiodreenitekst


Microsoftword2007

Ureivanje Tekstualnih okvira

Sadraj Tekstualnog okvira ureuje se na isti nain kao i svaki drugi tekst u dokumentu, bilo koritenjem dijalokog okvira Font ili na alatnoj traci Format (stilovi ,sijenke,3d efekti,itd.). Promjena veliine Tekstualnog okvira pomou mia: oznaimo Tekstualni okvir, a zatim pomou oznaenih kvadratia na uglovima i stranicama okvira razvlaimo ili suzimo okvir dijagonalno, prema gore ili prema dolje. Premjetanje Tekstualnog okvira: oznaimo okvir i vuemo ga miem na eljeno mjesto. Brisanje Tekstualnog okvira: oznaimo okvir i pritisnemo tipku Delete ili kliknemo na dugme Izrei (CUT).

OBLIKOVANJE FONTA U DOKUMENTUTekst koji elimo oblikovati, moramo prethodno oznaiti.

Zadatak12,13 (PRIPREMNITESTZA POLAGANJEMODULA)

Font moemo oblikovati pomou taba Home na alatnoj traci Font. Klikom na dugme na alatnoj traci Font moemo mijenjati Font (slova - pismo), veliinu fonta, podebljati, ispisati kurzivom ili podcrtati font i promijeniti boju fonta. Kliknemo li na meni Font CTRL+Shift+F pojavi se dijaloki okvir Font u kojem moemo birati vie mogunosti.U polju Font: biramo vrstu fonta klikom na pojedino ime s liste, a u prozoriu Pregled vidimo kako pojedini font izgleda. U polju Stil fonta biramo stil koji elimo: obian, kurziv, podebljano ili podebljano kurziv. U polju Veliina: biramo veliinu fonta klikom na brojanu vrijednost. elimo li neparnu vrijednost veliine fonta, tada izbriemo broj u polju Veliina i upiemo eljeni broj. Zatim kliknemo na dugme U redu (OK) ili pritisnemo tipku Enter. U polju Boja fonta (Font color) biramo boju fonta. Kliknemo na dugme sa strelicom pored polja, a zatim izaberemo jednu od ponuenih boja ili kliknemo na Vie boja za izbor sa palete boja, a u dijalokom okviru Boje biramo boju ili njen intenzitet na kartici Korisniki.FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 43

Microsoftword2007

U polju Stil podcrtavanja biramo nain podcrtavanja (jednostruka crta, valovima, podcrtavanje samo rijei itd.), a u polju Boja podcrtavanja biramo boju. U polju Efekti: biramo efekte kao to su precrtavanje rijei jednom ili dvostrukom crtom, dodavanje sjena, samo konture slova itd. Kada izaberemo sve to elimo, kliknemo na dugme U redu.

Ako kliknete na dugme Default onda Vam se pojavi ovaj dijaloki okvir. Ako potvrdite ta e promjena biti primjenjena na sve nove dokumente.


Microsoftword2007

PROIRENI I ZGUSNUTI ISPIS U DOKUMENTUKada se pojavi potreba za proirenim ili zgusnutim ispisom cijelog ili samo dijela teksta, potrebno je uiniti sljedee: 1. Oznaiti tekst. 2. Kliknuti na tab Home zatim na strelicu u desnom donjem uglu trake Font.

3. U dijalokom okviru Font kliknuti na karticu Razmak meu znakovima (Character Spacing). 4. U polju Spacing izabrati vrstu ispisa (obino, proireno ili zgusnuto). 5. Izbor potvrditi klikom na dugme Ok.. U polju Position moemo birati sputeni ili povieni poloaj oznaenog znaka ili rijei u odnosu na red. Pri tome sami odreujemo vrijednost u polju s desne strane.


Microsoftword2007

Ako kliknete na dugme Default onda Vam se pojavi ovaj dijaloki okvir. Ako potvrdite ta e promjena biti primjenjena na sve nove dokumente.

PISANJE INDEXA I EXPONENTA U DOKUMENTUPrilikom pisanja teksta esto se javlja potreba za pisanjem matematikih ili kemijskih formula. Tom prilikom javlja se potreba za upotrebom indeksa i eksponenata. Indekse i eksponente odreujemo u meniju Oblikovanje => Font Pisanje indeksa Primjer : pisanje kemijske formule za vodu H2O.


Microsoftword2007

Napiemo H2O, oznaimo br. 2, kliknemo na Oblikovanje => Font i u dijalokom okviru Font u polju Efekti potvrdimo opciju Indeks (kvaica mora biti ukljuena) tzv. "ekiranje" Kliknemo na dugme U redu ili pritisnemo tipku Enter. OVO je dijaloki okvir na kojem nije ukljuen INDEX 2

OVO je dijaloki okvir na kojem jeste ukljuen INDEX


Microsoftword2007

Obratite panju na veliinu broja 2 u odnosu na donju liniju sa obje strane broja Sada na H2O izgleda ovako.

Ako elite napisati neki EXPONETNT uradite slijedee: elimo napisati broj 3 na stepen dvanaest ili dvastepena na osam - Za prvi broj upiite normalno broj 312FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 48

Microsoftword2007

- zatim selektujte brojeve 1 i 2 ( tj broj 12 ) - kliknite na strelicu u donjem desnom uglu karte Font i u dijalokom okviru Font u polju Efekti potvrdimo opciju Eksponent (Superscript)(kvaica mora biti ukljuena) tzv. "ekiranje" - potvrdite klikom na dugme "OK" - Za drugi broj upiite normalno broj 28 - potom selektujte broj 8 - kliknite na strelicu u donjem desnom uglu karte Font i u dijalokom okviru Font u polju Efekti potvrdimo opciju Eksponent (kvaica mora biti ukljuena) tzv. "ekiranje" Rezultat bi trebao biti ovakav

Takoe smo ove radnje mogli odraditi i preko desnog taster mia Selektujemo broj 2 zatim 1 klik na desni taster mia izaberemo Font i ekiramo subscript



RAZMAK IZMEU ODLOMAKA I REDOVA

Razmak izmeu odlomaka i redova odreujemo u dijalokom okviru Odlomak (Paragraf). Pod odlomkom ( PARAGRAF , PASUS ) se podrazumijeva tekst napisan prije pritiska na tipku Enter. Odlomak ne moramo posebno oznaiti da bismo u njemu izvrili neku promjenu, ve je dovoljno da se kursor nalazi bilo gdje unutar odlomka. Naredba koju pokrenemo odnosit e se na cijeli odlomak. Klikom na meni Oblikovanje => Odlomak pojavi se dijaloki okvir Odlomak. Na kartici Uvlake i razmaci odreujemo izgled odlomka.

Razmak moemo odrediti ispred i iza odlomka tako da upiemo vrijednosti u za to predviena polja ili da svakim klikom na strelicu okrenutu vrhom prema gore razmak poveamo za 6 tokica, a klikom na strelicu prema dolje smanjimo. U prozoru Pretpregled(Preview) moemo pratiti sve promjene. Odlomak koji ureujemo je crne boje, dok su odlomci ispred i iza sive boje.


Microsoftword2007

U polju Prored (Line Spacing) biramo razmak meu redovima u odlomku. Razmak moe biti jednostruk, dvostruk, 1,5 linija, viestruk, a moemo odrediti toan razmak u tokicama i najmanji razmak meu redovima. Prored moemo odrediti pomou tastature kombinacijama tipki Crtl 1 jednostruki prored Crtl 2 dvostruki prored Crtl 5 prored 1,5 linija POSTAVLJANJE ODREENOG RAZMAKA ZA TIPKU ENTER U koliko elite da Vam prilikom pritiska na tipku ENTER razmak izmeu odlomaka (paragrafa pasusa) bude vei nego to je to standardno postavljeno u Wordu, uradite slijedee. 1. Kliknemo na traku Home traka Paragraf zatim na desnu donja strelica 2. U polju Razmak (space) postavite odreeni razmak postavljanjem nekog broja. Npr: 24. polje Ispred (before)


Microsoftword2007

Sada prilikom pritiska na tipku Enter imate razmak izmeu odlomaka vei nego to je to uobiajeno.

UVLAENJE REDOVA I ODLOMAKA


Uvlaenjem redova i odlomaka postiemo razliit izgled dokumenta, a pojedine odlomke time moemo posebno naglasiti. Odlomke moemo uvlaiti pomou lenjira i mia, pomou dugmeta na alatnoj traci Oblikovanje i odreivanjem vrijednosti uvlaka u dijalokom okviru Odlomak. Pomou lenjira i mia Oznaimo odlomak (postavimo kursor u odlomak koji elimo uvui ili oznaimo vie odlomaka) i povuemo uvlaku po lenjiru na eljeno mjesto Kada otpustimo lijevu tipku mia, odlomak e se uvui na mjesto gdje je na lenjiru postavljena uvlaka.

Pomou alatne trake Oblikovanje Oznaimo odlomak (ili vie njih) i kliknemo na dugme za poveanje ili smanjenje uvlake na alatnoj traci Oblikovanje.


Microsoftword2007

Pomou dijalokog okvira Odlomak

Oznaimo odlomak ili vie njih, kliknemo desni klik mia meni Paragraf. U dijalokom okviru Odlomak u polju Uvlaenje (Indention) odredimo vrijednosti uvlaenja s lijeve i desne strane odlomka. Pri tom se uvlae cijeli odlomci. elimo li uvui samo prvi red u odlomku, tada u polju Specijalno izaberemo opciju "First line". Ako elimo uvui sve redove odlomka osim prvog, tada izaberemo opciju "Hanging".

Sada na odlomak izgleda ovako


Microsoftword2007

PORAVNANJE ODLOMAKA U DOKUMENTUPostoje etiri vrste poravnanja odlomka: 1. Lijevo poravnanje uz lijevu marginu dokumenta 2. Centrirano (Sredina) poravnanje prema sredini izmeu dviju margina dokumenta 3. Desno poravnanje uz desnu marginu dokumenta 4. Obostrano (Poravnanje) tekst je poravnat uz lijevu i desnu marginu dokumenta. Poravnanje preko alatne trake Paragraf vri se tako da se klikne na dugme za odreenu vrstu poravnanja (dugme mora biti osvijetljeno i utisnutu traku). Poravnanje e se primijeniti na odlomak u kojem se nalazi kursor ili na oznaeni dio teksta (vie odlomaka ili itav dokument).


Microsoftword2007

Poravnanje pomou dijalokog okvira kliknemo na strelicu u desnom donjem uglu trake Paragraf a zatim u polju Poravnanje odredimo vrstu poravnanja (desno) i potvrdimo izbor klikom na dugme U redu ili pritiskom na tipku Enter.

Odredimo vrstu poravnanja klikom na dugme ( lijevo, centralno, desno i obostrano).Zadatak16 (PRIPREMNITESTZA POLAGANJEMODULA)

OKVIR I SJENENJE ODLOMAKA U DOKUMENTUelimo li pojedine odlomke posebno naglasiti, moemo ih uokviriti crtama razliitog izgleda i debljine.


Microsoftword2007

Na traci Paragraf na kartici Borders and Shading biramo okvir: 1. U polju Settings- biramo nain okvira (okvir, okvir sa sjenkom, trodimenzionalni okvir ili prema elji Prilagodi). 2. U polju Style vrstu rubova (puna crta, isprekidana crta, dvostruka crta itd.). 3. U polju Color boju izabranog stila okvira. 4. U polju Width irinu (debljinu) izabranog stila okvira. U polju Preview mogu se vidjeti sve opcije koje smo izabrali. Ako smo u polju Settings izabrali Nita, a izaberemo stil, boju i irinu, pomou dugmeta u polju Preview moemo oznaenom odlomku dodati sve okvire, ili samo odreene rubove (npr. samo s lijeve i desne strane). Klikom na dugme Options moemo precizno odrediti razmak izmeu okvira i teksta odlomka. elimo li odreenom odlomku dodati poseban efekt, moemo ga podvui posebnom vodoravnom crtom zatim izaberemo jednu od ponuenih mogunosti. Nakon to oznaimo eljeni dizajn vodoravne crte, kliknemo na dugme OK. Vodoravna crta se pojavi ispod reda u kojem se nalazio kursor. Ako je oznaen cijeli odlomak, tada e se izbrisati oznaeni odlomak a na njegovu mjestu pojaviti izabrana crta.

Na kartici Page borders moemo uokviriti itavu stranicu na isti nain kao i odlomak. Na kartici Shading odreujemo pozadinu odlomka bojom ili uzorkom. U polju Fill biramo boju pozadine odlomka na nain da kliknemo na eljenu boju ili kliknemo na dugme More Colors, gdje dalje biramo boju i njen intenzitet. U polju Patterns biramo intenzitete boje u postocima i uzorke, a u polju Boja, biramo boju izabranog intenziteta ili uzorka.FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 56

Microsoftword2007

PODEAVANJE TOKA TEKSTA U ODLOMKUU radu s dokumentima dogaa se da prvi red u odlomku bude na jednoj strani, a ostatak odlomka na drugoj, ili da nam posljednji red u odlomku pree na sledeu stranu. Da bismo izbjegli ovakve situacije, podesiemo tok teksta u odlomku u dijalokom okviru Odlomak. Kliknemo na strelicu u desnom donjem uglu trake Paragraf a zatim izaberemo karticu Line and Page Breaks. U polju prijelom stranica potrebno je potvrditi opciju "Window/Orphan control".


Microsoftword2007

ODREIVANJE MARGINA STRANICE U DOKUMENTUMargine stranice moemo odrediti pomou lenjira i mia ili na traci Page Layout kliknemo na dugme Margins.Zadatak24 (PRIPREMNITESTZA POLAGANJEMODULA)

Margine stranice moemo odrediti i klikom na tab Page Layout, kliknemo na dugme Margins pa na Custom MarginsU dijalokom okviru Page setup na kartici Margins odreujemo margine stranica u centimetrima, tako da u odgovarajue polje upiemo odreenu vrijednost. Takoe imamo kartice Paper i Layout. U polju From edge na kartici Layout odreujemo margine za zaglavlje i podnoje, odnosno koliko e zaglavlje i podnoje biti udaljeno od ruba stranice.


Microsoftword2007

Ako elimo da margine dviju susjednih stranica budu preslikane kao u ogledalu, (npr. kod sadraja knjige kada su unutranje margine stranica identine), potvrdit emo opciju "Mirorr margins".


Microsoftword2007

Na kraju moemo izabrati da na jedan list papira ispiemo dva upola manja formata stranice.

Na kartici Paper => Paper size izabraemo eljenu veliinu papira, a veliinu moemo odrediti i samo tako da unesemo vrijednosti za irinu i visinu papira u za to predviena polja. Na traci Page Layout=> Orientation moemo birati smjer (nain) ispisa stranice: Portrait (poloena stranica) ili Landscape (vodoravno poloena stranica). Na kartici Izgled odreujemo izgled stranice, gdje poinje nova sekcija, hoe li parne i neparne stranice imati razliita zaglavlja, ili e prva stranica biti razliita od drugih. Ovdje odreujemo uspravno poravnanje stranice prema vrhu, sredini, dnu ili obostrano. Izaberemo li uspravno obostrano poravnanje, tada e sadraj stranice biti obostrano poravnan, odnosno, bit e jednakomjerno razvuen od gornje do donje margine stranice.


Microsoftword2007

Pomou lenjira pomjeranjem margine gore pritisnemo tipku mia i povuemo marginu u eljenom smjeru (poveamo je ili smanjimo). Na isti nain moemo mijenjati desnu, gornju i donju marginu stranice.


Microsoftword2007

ODREIVANJE POZADINE DOKUMENTAPozadinu dokumenta, odnosno stranice odreujemo traci Page Layout na traci Page Background. Kada postavimo kursor na naredbu Page Color, pojavi se paleta boja. Klikom na odreenu boju, pozadina stranice ispuni se izabranom bojom.

Klikom na dugme More Colors pojavi se dijaloki okvir Colors. Ovdje biramo neku od ponuenih boja, ili kliknemo na karticu Custom gdje moemo izabrati boju i podesiti njen intenzitet.

Klikom na dugme Fill Effects pojavi se dijaloki okvir u kojem moemo birati prelazak jedne ili dviju boja preko stranice, s razliitim stilovima sjenenja. Kao podlogu moemo izabrati neku od tekstura ili uzoraka tako da je prvo oznaimo, a zatim kliknemo na dugme OKFakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 62

Microsoftword2007

. Kao pozadinu stranice moemo izabrati i neku sliku. Sliku biramo tako da otvorimo karticu Picture, zatim kliknemo na dugme Select Picture, izaberemo eljenu sliku (otvorimo folder gdje se slika nalazi i oznaimo je) i kliknemo na dugme OK Na stranicu Worda u pozadinu moete dodati VODENI IG (WaterMark). Vodeni ig moe biti fotografija ili tekst.


Microsoftword2007

. Vodeni ig sa tekstom ORIGINAL.


Microsoftword2007

NUMERISANJE STRANICA DOKUMENTA

Numerisanje stranica u dokumentu moemo odrediti odmah na poetku kreiranja dokumenta ili kada smo ve kreirali cijeli dokument. Stranice numeriemo preko traka Insert => Page Number na traci Header&Footer.

Pojavi se dijaloki okvir Brojevi stranica... u kojem odreujemo poloaj, poravnanje i oblik broja stranice. Poloaj broja stranice moe biti na vrhu i na dnu stranice. Poravnanje biramo da li e se broj nalaziti uz lijevu ili desnu marginu stranice ili u sredini. Ako imamo dokument s vie stranica, tada moemo birati da li e poloaj brojeva na susjednim stranicama biti uz unutranje ili spoljanje margine.

Ako elimo da nam brojevi stranica ponu od odreenog lista tada ukljuimo opciju "Start at" i napiemo broj lista. Kada odredimo sve parametre, izbor potvrdimo klikom o na dugme OK.


Microsoftword2007

KREIRANJE ZAGLAVLJA I PODNOJA (HEADER & FOOTER) DOKUMENTAto je ZAGLAVLJE I PODNOJE stranice dokumenta u MS Wordu? Zaglavlje je gornji dio a podnoje donji dio svake stranice u dokumentu.Zadatak21,22 (PRIPREMNITESTZA POLAGANJEMODULA)

Na vrhu dokumenta pojavi se okvir za zaglavlje s takom unosa, a ostatak dokumenta je svjetlije boje (dok ureujemo zaglavlje ili podnoje, glavni dokument je nedostupan). U okvir zaglavlja ili podnoja unosimo podatke prema elji, npr. naziv preduzea, adresu i sl. a moemo umetnuti i slike, npr. logotip kompanije i sl. Tekst i slike unosimo u zaglavlje i ureujemo ih na identian nain kao i u obinom tekstu preko alatnih traka.


Microsoftword2007

UPOTREBA TAB-A U DOKUMENTUTabovi se primjenjuju kada se pojavi potreba za pisanjem jednostavnijih tabelarnih prikaza, za pisanje cjenovnika, sadraja knjiga, raznih popisa i listi, itd. Graninici Tab-a su u Word-u izvorno postavljeni na svakih 1,27 cm, (svakim pritiskom na tipku Tab na tastaturi, kursor se pomie za 1,27 cm.

tipka TAB na tastaturi Tabove moemo postaviti i ukloniti pomou dijalokog okvira Tabs... i pomou lenjira i dugmeta Tab-a. Postavljanje Tab-a pomou dijalokog okvira "Tabs" Kliknemo na tab Home => na strelicu u donjem lijevom uglu Paragrafa =>Tabs

Pojavljuje se dijaloki okvir Tabs u kojem zadajemo vrijednosti graninika Tab-a, vrstu poravnanja Tab-a, kao i vodee Tabove (kod vodeih Tabova se praznina lijevo od graninika popunjava odreenim znakovima (takicama, crticama ili punom crtom).


Microsoftword2007

Postavljanje Tab-a jednakih vrijednosti Tabove jednakih graninih vrijednosti odreujemo u polju Default Tab stops. Klikom na strelicu prema gore, vrijednost graninika Tab-a se poveava, a klikom na strelicu prema dolje se smanjuje. Vrijednost graninika Tab-a moe se takoe upisati u polje. Kada odredimo vrijednost graninika, pritisnemo tipku Enter ili kliknemo na dugme OK. Odreivanje vrste poravnanja Tab-a Vrstu poravnanja Tab-a odreujemo u polju Alignment (lijevo, sredina, desno, decimalno poravnanje ili okomita crta). Postavljanje korisnikih Tab-a (razliitih vrijednosti) U polju Tab stop position upisujemo vrijednosti graninika Tab-a razliitih vrijednosti. 1. Upiemo vrijednost graninika Tab-a. 2. Odredimo poravnanje Tab-a. 3. Odredimo vodee znakove Tab-a (ako elimo). 4. Kliknemo na dugme Set. Ponavljamo take 1-4 tako dugo dok ne postavimo sve Tabove, zatim kliknemo na dugme OK ili pritisnemo tipku Enter. Uklanjanje Tab-a Ve postavljene korisnike Tabove uklanjamo na sljedei nain: 1. U polju Tab stop position Tab-a kliknemo na vrijednost Tab-a koji elimo ukloniti. 2. Kliknemo na dugme Clear (ili Clear all ako elimo ukloniti sve Tabove). 3. Zatim kliknemo na dugme OK ili pritisnemo tipku Enter. Postavljanje Tab-a pomou lenjira i dugmeta Tab-a Tabove moemo postaviti i preko dugmeta za Tabove koji se nalazi na vrhu dokumenta s lijeve strane lenjira. Svakim klikom na dugme mijenja se vrsta poravnanja Tab-a.FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 68

Microsoftword2007

Postavljanje Tab-a 1. Odredimo vrstu poravnanja Tab-a (klikom na dugme Tab-a). 2. Kliknemo na donju polovinu lenjira na ono mjesto gdje elimo postaviti tracilator. Premjetanje Tab-a Kliknemo na tab i kada se ispod njega pojavi isprekidana vertikalna crta, pomaknemo ga na eljeno mjesto na lenjiru i otpustimo tipku mia. Uklanjanje Tab-a Kliknemo na tab, odvuemo ga s lenjira na radnu povrinu, otpustimo tipku mia.

KREIRANJE TABELATabele moemo kreirati na dva naina: preko trake Insert => Table i preko trake Insert => Draw table. Kreiranje tablica preko trake Insert => Table 1. Postavimo taku (KURSOR) unosa tabele. 2. Na standardnoj alatnoj traci kliknemo na dugme Table. 3. Pritisnutom lijevom tipkom mia prelazimo preko elija i oznaimo broj redova i kolona u tabeli. 4. Kada smo odredili broj redova i kolona, otpustimo lijevu tipku mia.


Microsoftword2007

Tabela se pojavila u dokumentu na mjestu gdje se nalazio kursor.

Ovo je tabela 3x4 1. Postavimo taku unosa tabele u dokumentu (postavimo kursor na ono mjesto u dokumentu gdje elimo umetnuti tabelu). 2. Kliknemo na taba Insert => Table =>Insert table.


Microsoftword2007

tabela 5x2 U dijalokom prozoru-okviru Insert table u polje Table size unesemo eljeni broj kolona i redova klikanjem na strelice sa vrhom dolje i gore ili direktnim upisom broja. Ako elimo, moemo odmah odrediti oblik tabele tako da kliknemo na dugme Table styles, a zatim u dijalokom okviru izaberemo eljeni oblik. Tabelu moemo nacrtati sami tako da kliknemo na traku Insert => Table => Draw table, i crtamo pokazivaem mia koji se pretvorio u olovku. Pojavi se dijaloki okvir Tables tools, a pokaziva mia poprimi izgled olovke. Lijevom tipkom mia crtamo tabelu prema potrebi. Kad zavrimo s crtanjem, zatvorimo dijaloki okvir klikom na dugme CLOSE ( X ).

KRETANJE UNUTAR TABELETabelom se moemo kretati pomou mia i pomou tastature. Kretanje tabelom pomou mia Postavimo kursor (kliknemo) u bilo koju eliju u tabeli zavisno o potrebi. Po veim tabelama se moemo kretati pomou klizaa (tzv. scrollbar) Kretanje tabelom pomou tiastature 1. Pomou tipke Tab pomiemo taku unosa u sljedeu eliju, a kombinacijom tipki Shift+Tab vraamo se u prethodnu eliju.


Microsoftword2007

2. Pomou tipki sa strelicama kreemo se znak ili eliju lijevo ili desno, odnosno red iznad ili red ispod take unosa. 3. Kombinacija tipki Alt+Home postavlja taku unosa u prvu eliju uredu, a Alt+End u posljednju. 4. Kombinacija tipku Alt+Page Up postavlja toku unosa u najviu eliju u koloni, a Alt+Page Down u najniu eliju u koloni. Ako je tabela velika, po njoj se moemo kretati pomou tipki Page Up i Page Down.

OZNAAVANJE REDOVA, KOLONA I ELIJA U TABELIOznaavanje redova i kolona u tabeli mogue je na dva naina: pomou mia i preko menija Table. 1. Red u tabeli moemo oznaiti tako da postavimo mi ispred reda koji elimo oznaiti. Kada mi promijeni oblik u strelicu nagnutu na desnu stranu, kliknemo lijevom tipkom mia. Red se zatamni, tj. oznaen je. elimo li oznaiti vie redova odjednom, drat emo pritisnutu lijevu tipku mia i vui mi prema dolje ili gore dok ne oznaimo sve redove koje elimo.

2. Postavimo kursor (taku unosa) u red koji elimo oznaiti, zatim kliknemo na traku Insert => Table =>Insert table=>Layout pojavie se nova traka Layout i kliknemo na dugme Select.


Microsoftword2007

Kolonu moemo oznaiti tako da postavimo mia iznad kolone kojeg elimo oznaiti. Kada mi promijeni oblik u crnu strelicu okrenutu prema dolje, kliknemo lijevom tipkom mia. Kolona se zatamni tj. oznaena je. elimo li oznaiti vie kolona odjednom, drat emo pritisnutu lijevu tipku mia i vui mia ulijevo, odnosno udesno dok ne oznaimo sve kolone koje elimo.

elije oznaavamo tako da postavimo mi uz lijevi rub elije koju elimo oznaiti, a kada mi promjeni oblik u strelicu nagnutu na desnu stranu, kliknemo lijevom tipkom. elija se zatamni (oznai). Na ovaj nain moemo oznaiti vie elija odjednom, tako da vuemo mia preko svih elija koje elimo oznaiti.

Drugi nain da oznaimo cijelu tablicu je kliknuti na kvadrati s krstiem u gornjem lijevom uglu tabele.FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 73

Microsoftword2007

DODAVANJE I BRISANJE REDOVA I KOLONA U TABELIRedovi i kolone mogu se u tabeli dodati preko dugmeta Table i preko dugmea na grafikoj Standardnoj alatnoj traci. Dodavanje redova u tabeli 1. Postavimo taku unosa (KURSOR) u red iznad ili ispod kojeg elimo umetnuti novi (ili oznaimo itav red) 2. Kliknemo na traku Insert => Table => Insert table =>Layout=> Insert Above, Insert Below, Insert Left, Insert Right. Svakim klikom na dugme Insert umetne se novi red iznad oznaenog reda.

Dodavanje redova i kolona u tabeli 1. Oznaimo red ili kolonu (ili vie njih) do kojeg elimo umetnuti novu kolonu. 2. Kliknemo na dugme Insert => Table => Insert table =>Layout=> Insert Above, Insert Below, Insert Left, Insert Right. Brisanje redova i kolona u tabeli 1. Oznaimo red ili kolonu koji elimo izbrisati (ili vie njih). 2. Kliknemo na dugme Layout => Delete => Delete Cells ili Delete Columns. Ako hoemo da izbriemo cijelu tabelu kliknemo na dugme Layout => Delete => Delete Table Na oznaeni red ili kolonu moemo kliknuti desnom tipkom mia i izabrati naredbu Delete Cells ili Delete Columns.


Microsoftword2007

SPAJANJE I DIJELJENJE ELIJA U TABELISpajanje elija Pojavi li se potreba da se podaci iz nekoliko elija objedine u jednu eliju, spojit emo nekoliko susjednih elija na sledei nain: 1. Oznaimo elije koje elimo meusobno spojiti (elije se moraju meusobno dodirivati vodoravno ili horizontalno. 2. Kliknemo na dugme Insert => Table => Layout=> Merge Cells.

( ili kliknemo desnom tipkom mia na oznaene elije, a zatim u meniju na Merge Cells).


Microsoftword2007

Plutajui meni pokrenut klikom desnom tipkom mia u eliju Nakon klika na Merge Cells elije e biti spojene u jednu ( kao i tekst ako se nalazi u eliji!). Dijeljenje elija elimo li podijeliti odreene elije na vie dijelova, uraditi emo sledee: 1. Oznaiti eliju koju elimo podijeliti (ili vie njih moemo oznaiti itavu kolonu). 2. Kliknemo na traku Insert => Table => Layout=> Split Cells

(ili kliknemo desnom tipkom mia na oznaene elije a zatim na naredbu Podijeli elije ).


Microsoftword2007

Plutajui meni pokrenut klikom desnom tipkom mia u eliju 3. U dijalokom okviru Split Cells unesemo brojanu vrijednost na koliko dijelova elimo podijeliti elije.

Dijaloki okvir za podjelu jedne elije na vie dijelova 4. Potvrdimo klikom na dugme Ok ili pritisnemo tipku Enter.


ODREIVANJE VISINE I IRINE ELIJA U TABELIVisinu i irinu elija u tabelama moemo odrediti na dva naina: pomou mia i pomou dijalokog okvira. Odreivanje irine i visine elije pomou mia Vrimo tako da pokaziva mia postavimo uz rub stupca tabele. Kada mi promijeni oblik u dvije okomite crte sa strelicama okrenutim ulijevo i udesno, kliknemo lijevom tipkom mia i prekoFakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 77

Microsoftword2007

ruba stupca se pojavi okomita isprekidana crta. Drimo pritisnutu lijevu tipku mia i pomiemo rub kolone, tj. proirimo ili suzimo kolonu prema elji.

Na identian nain moemo odrediti i visinu reda (pokaziva mia postavimo uz rub reda). Oznaimo li samo jednu eliju, tada e se proirivanje, odnosno suavanje odnositi samo na oznaenu eliju. Na ovaj nain moemo odreivati irinu kolone i visinu reda kada sve kolone i redovi u tablici ne moraju imati iste vrijednosti. Ako elimo red proiriti ili suziti od onda uvijek hvatamo donji rub reda, a ako elimo kolonu (eliju) proiriti ili suziti hvatamo ga za bilo lijevi ili desni rub kolone. Odreivanje visine i irine elije pomou dijalokog okvira Oznaimo eliju (ili vie njih, itav red ili kolonu ili cijelu tablicu). Kliknemo na traku Insert => Table => Layout=>Properties.


Microsoftword2007

U dijalokom okviru Svojstva tabele (Table Properties), na kartici Table moemo odrediti tanu veliinu tabele, njen poloaj na stranici (uz lijevi rub, desni rub ili u sredini) i omotati tablicu u tekst.

Na kartici Row moemo podesiti visinu reda. Podeena je automatska visina reda, to znai da e se tekst u elijama lomiti i automatski poveati visinu reda. Potvrdimo li opciju Specify height, tada moemo odrediti tanu i najmanju visinu reda u centimetrima. Odredimo li tanu visinu reda u centimetrima, tada e visina reda iznositi tano toliko koliko odredimo. Ako e se sadraj neke elije lomiti u nekoliko redova, tada je mogue da se drugi iliFakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 79

Microsoftword2007

trei red sadraja elije ne vidi, upravo zbog ograniene visine reda. Tada je bolje ostaviti automatsku visinu reda. Pomou dugmeta Previous row i Next row moemo pojedinano svakom redu odrediti visinu. Na kartici Column moemo odrediti tanu irinu kolone ( ili vie njih ako smo ih vie oznaili). Pomou dugmeta Previous Column i Next Column moemo pojedinano svakoj koloni odrediti irinu.

Na kartici Cell moemo mijenjati irinu elija i odrediti poravnanje sadraja elije uz vrh, sredinu ili dno elije.


Microsoftword2007

BROJANJE REDOVAU Wordu 2007 moete brojati (vidno prikazati) koliko redova ima odreeni dokument ili sekcija.

Ako ste napravili prelom stranice Page break imate mogunost poetka brojanja redova od 1.... poevi od druge stranice u istom dokumentu.


Microsoftword2007

Kliknite na traku Page Layout=> Line numbers =>Line numbers Options Otvara Vam se novi prozor pod naslovom Page set up, gdje kliknete na karticu Layout => Line Numbers i numerisanje izaberite po elji.

RAZVRSTAVANJE PODATAKA U TABELIPodatke u tabelama moemo razvrstati pomou naredbe Sort pod tabom Table tools=> Table Layout. Oznaimo tablicu ili postavimo kursor u bilo koju eliju, kliknemo na meni Table tools=> Table Layout=>Sort.

U dijalokom okviru Sort odredimo po kojoj koloni elimo razvrstati podatke i kojim redosledom: uzlaznim ili silaznim. Podatke moemo razvrstati po tri kolone, tako da u polju Sort by odredimo prvu kolonu po kojoj e se podaci razvrstati i kojim redosledom, u polju Then by odredimo drugu, a nakon toga i treu kolonu. Zatim kliknemo na dugme OK. Klikom na dugme Options imamo jo mogunosti sortiranja.


Microsoftword2007

OBLIKOVANJE TABELEOblikovanje tabele podrazumijeva oblikovanje sadraja tabele (teksta) i samog izgleda tabele. Oblikovanje sadraja, odnosno teksta u tabeli, vri se na identian nain kao i oblikovanje ostalog teksta: pomou alatne trake Font ili pomou taba Home => Font gdje moemo odrediti razliitu veliinu ispisa, boju, podebljanja i ostale efekte zavisno o elji. Oblikovanje izgleda same tabele vrimo na vie naina: 1. Prvo kreiramo tabelu a naknadno odreujemo okvire i sjenenja odreenih polja pomou dugmeta Properties => Borders and Shading i sjenenja ili pomou desnog klika mia Borders and Shading 2. Prilikom kreiranja tabele kad u dijalokom okviru Insert =>Table odredimo broj redova i kolona, odmah odredimo i oblik tabele, tako da izaberemo neki od ponuenih oblika. Kliknemo na dugme Table Styles, a zatim u dijalokom okviru Table Styles izaberemo eljeni oblik. 3. Trei nain je da gotovoj tabeli dodijelimo neki od gotovih oblika. Oznaimo tabelu ili postavimo kursor u bilo koju eliju, kliknemo na meni Table=> Quick Tables. U dijalokom okviru Quick Tables tabele izaberemo eljeni oblik.

SJENENJE TABELAPrvo kreiramo tabelu klikom na traku Insert =>Table Zavisno to elimo oblikovati u tabeli (elije ili okvir), to selektujemo. Oblikovanje moemo vriti na dva naina: - preko alatne trake - desnim klikom mia na selektovano, zatim na Table Properties



Microsoftword2007

Na ovom dijalog prozoru (slika iznad) moete birati to ete raditi sa selektovanom elijom. Ako joj elite nacrtati deblji okvir i obojati ga to radite na kartici Borders, a ako je elite obojati to radite na kartici Shading .

KREIRANJE TEMPLEJTA (ABLONA)Templejt moemo kreirati vlastitim stilovima ili pomou postojeih obrazaca u MS Word-u. Izrada templejta (ablona) sa vlastitim stilovima Otvorimo novi dokument i kreiramo templejt pomou postojeih ili vlastitih stilova. Kreiramo zaglavlje i podnoje templejta te podruje za unos teksta koristei sve mogunosti Microsoft Word-a: naredbe za oblikovanje znakova i odlomaka, okvire s tekstom, umetnuti logo ili slike u templejt, okvire i sjenenja, ili odrediti pozadinu templejta zavisno o eljama i kreativnosti. Kad uredimo templejt prema elji, sauvati emo ga pod odreenim imenom (npr. fax obrazac ili pismo) kao Templejt dokumenta gdje u tom momentu dobija nastavak (extenziju) *.dot (u dijalokom okviru Save kao u polju Save u obliku izabrati emo Templejt dokumenta).


Microsoftword2007

Sledei put kada otvorimo dijaloki okvir Office Button => New na okviru s desne strane prozora New document, nalazit e se templejt koji smo kreirali.


Microsoftword2007

Templejt otvorimo dvostrukim klikom na njegovo ime, unesemo tekst i zatim ga sauvamo kao obian Wordov dokument (*.docx) u folder koju elimo (u stvari neemo ga moi sauvati kao ve postojei dokument jer e nas Word usmjeriti na dijaloki okvir Save as, a time smo osigurani da ne moemo zabrljati templejt) Izrada templejta pomou postojeih obrazaca u Microsoft Word-u Otvorimo novi dokument s templejtom s time da kod otvaranja dokumenta u dijalokom okviru My Templates na kartici New, u polju Create New potvrdimo opciju Template. (vidi sliku gore) Nakon to smo otvorili postojei templejt, u odgovarajua polja unesemo podatke koje elimo imati u templejtu (naziv poduzea, adresa, telefon, logo itd.).

Kod uvanja dokumenta u dijalokom okviru Save as odredimo ime templejta i kliknemo na dugme Save.


Microsoftword2007

PISANJE TEKSTA U KOLONAMAelimo li tekst cijelog dokumenta presloiti u kolone, kliknemo na dugme Columns na traci Page Layout, a zatim oznaimo broj kolona u koje emo presloiti tekst. Kolone oznaimo tako da prelazimo miem preko njih, a kad oznaimo eljeni broj kolona, kliknemo na njega.

Kolone moemo oblikovati i preko dugmeta More Columns Moemo izabrati vie kolona iste ili razliite irine, odrediti njihovu irinu i razmak meu njima, te hoe li ih dijeliti crta. Kada izaberemo postavke prema elji, kliknemo na dugme OK. Pisanje teksta u kolonama moemo odrediti odmah na poetku pisanja dokumenta.


Microsoftword2007

WORD-ART Ukrasne rijeiNaslove i pojedine rijei u dokumentu moemo posebno naglasiti pomou WordArta ili ukrasnih rijei.

WordArt pokreemo klikom na traku Insert => WordArt na traci Text ili kliknemo na meni.FakultetzainformacionetehnologijeUniverzitetMediteran| 88

Microsoftword2007

Pojavi se dijaloki okvir Galerija WordArta u kojem izaberemo oblik ukrasnih rijei i kliknemo na izabrani dizajn. Zatim se pojavi dijaloki okvir Ureivanje teksta WordArta u koji unosimo tekst. U ovom dijalokom obliku moemo mijenjati font, veliinu fonta i stil napisanog teksta. Kada kliknemo na dugme OK, tekst koji smo napisali pojavi se u dokumentu u izabranom obliku WordArta.

Kada oznaimo WordArt, u prozoru Worda pojavi se alatna traka WordArta pomou koje moemo ureivati WordArt. Pomou dugmadi na alatnoj traci moemo urediti tekst WordArta, oblikovati WordArt pomou dijalokog okvira Format WordArt u kojem mu moemo mijenjati boje, veliinu i izgled, zatim mijenjati oblik WordArtu, rotirati ga, umotati u tekst, ispisati okomitim slovima i mijenjati razmak meu slovima.

PROVJERA PRAVOPISA DOKUMENTA


Nakon to smo dokument napisali, moemo provjeriti njegovu pravopisnu i gramatiku ispravnost. Ako oznaimo dio dokumenta, tada e se provjera pravopisa i gramatike odnositi samo na oznaeni dio, u protivnom e Microsoft Word izvriti provjeru kompletnog dokumenta. Provjeru dokumenta pokreemo klikom na tab Review=> Spelling&Grammar na alatnoj traci Proofing .


Microsoftword2007

Pronae li Microsoft Word greku u pravopisu, pojavi se dijaloki okvir Spelling&Grammar u kojem crvenim slovima pie neispravno napisana rije, a mi biramo da li emo neispravno napisanu rije zanemariti ili emo je zamijeniti s rijei koju Microsoft Word nudi u okviru Prijedlozi. Zavisno od odluke kliknut emo na dugme Zanemari (Ignore Once ili Ignore All) ili na dugme Promijeni (Change).

Na kraju nas program upozori da je provjera pravopisa i gramatike dovrena. elimo li provjeru pravopisa i gramatike u toku pisanja dokumenta, tada emo u dijalokom okviru Pravopis i gramatika kliknuti na dugme Options, a zatim potvrditi Provjeri Check spelling as you type.


Microsoftword2007

Nakon toga e se automatski prilikom pisanja dokumenta neispravno napisane rijei podcrtati crvenom krivudavom crtom, a neispravna gramatika zelenom krivudavom crtom. U Microsoft Wordu 2007 podeeno je da se provjera pravopisa i gramatike vri u Engleskom jeziku. Pojavi li se potreba za provjerom pravopisa i gramatike u nekom drugom jeziku, tada taj jezik treba postaviti na nain, da se klikne na traku R