Amela Sofić

Klinika za radiologiju KCUS SARAJEVO

Anatomski prikaz rektuma Fank Netter

OPŠTA RAZMATRANJA

• MRI rektuma je komforna, nejonizirajuća, dijagnostička metoda

• Početak upotreba MRI rektuma devedesetih godina prošlog stoljeća

• Aparati nižeg magnetnog polja, upotrebom nekomforne endorektalne zavojnice

• Nova MRI tehnologija ima naprednije gradijent sisteme i visoko rezolutivne površinske zavojnice

• Danas mnogo brže sekvence za abdominalni imaging, viša temporalna i spatijalna rezolucija, veliki FOV

OPŠTA RAZMATRANJAStandardni MRI kriteriji za skeniranje rektuma :3 mm sloj, mali field of view (160–200 mm) MRI skeniranje rektuma traje 20 - 45 minuta Dužina skena zavisi od tipa MRI aparataOko 2-5% MRI pregleda problematične ( tipa skenera,

klaustrofobija ) Kod MRI rektuma su glava i vrat izvan magnetaBlaga sedaciju za pacijente sa klaustrofobijom Kontraindikacija su pacijenti sa pacemakerom Implantati i protetička sredstva nisu kontraindikacija za

izvođenje MRI I.v.aplikacija K.S. nije nužno potrebna kod MRI rektuma

OPŠTA RAZMATRANJAPrva serija je sagitalna T2w, fast (turbo) spin-echo

sekvence od jednog do drugog pelvičnog zida Druga serija slika su large-field-of view axial cijele

zdjeliceTreća serija su high-resolution slike u T2-w u tankim

sekcijama aksijalnih slika izvedene perpendikularno na dužu osovinu

Četvrta serija su high-spatial-resolution koronalne slike,optimalno prikazuju levatorne analne mišiće, sfinkterni kompleks, intersfinkteričnu ravan i odnos prema rektalnom zidu

OPŠTA RAZMATRANJAMRI rektuma metoda velike mekotkivne kontrasnosti i

mutiplanarnog prikazivanja

-slojeva zida rektuma

-unutarnjeg i vanjskog analnog sfinktera

-levatornih analnih mišića

-perirektalnog masnog tkiva

-mezorektalne fascije

-ihioanalne i ishiorektalne regije

- susjednih organa male zdjelice

OPŠTA RAZMATRANJA

Zid rektuma ima visok intenzitet signala (između vode i mišića) na T1W sekvenci i umjereno viši intenzitet signala u odnosu na okolno masno tkivo

Na T2W sekvenci zid rektuma pokazuje nizak signal (između masti i vode)

Prikazivanje tri linije:- Unutarnja linija -mukoze i submukoze u hipersignalu - Srednja muskularis- proprije u hiposignalu - Vanjska- perirektalnog masnog tkiva u hipersignalu

OPŠTA RAZMATRANJA

T1W postkontrasno (i.v. aplikacija Gadolinijum) zid rektuma postaje intenzivna obojena linija

Mukoza i submukoza visok porast intenziteta postkontrasno,a muscularis propria slabiji

Endorektalna aplikacija ultrazvučnog gela ekstendira lumen

Normalna debljina zida kolona je 3-4 mm, iako većina autora smatra da ona mora biti manja od 5 mm

normalan izgled slojeva zida rektuma

Mezorektalno područje rektuma ispunjen ehogelom T2w tra

OPŠTA RAZMATRANJA Moguća dobra vizuelizacija i diferencijacija sa MRI :

-Polipa-Karcinoma-Uvećanih regionalnih limfonoda-Apscesa-Upalnih procesa-Fistuloznih sistema

POLIPI REKTUMA

Polipi su benigne izrasline U 95% slučajeva su adenomi tj. benigni epitelni tumori

građeni od žljezdanih tvorbiPredstavljaju prekurzore adenokarcinomaPrema formi mogi biti :

-sesilni

-pedunkularni

- flatadenomi

br 2.lnkImage.lnk

Polip na peteljci rektuma t2w sag,tra

Adenoma vilosum serratumt2 TSE front

Tubulovilozni adenom srednje trećine,T1 VIBE postkontrasno

Vilozni adenom na stražnjem zidu donje trećine rektumaT2TSE sag

Tubulovilozni adenom - srednja trećina rektumat2TSE sag

Adenokarcinom-rektosigmoidni prelaz T2 FS tra

Adenom rektuma- polip T1fs,T2wtra

Tubulovilozni adenom Z1 VIBE T2W postkontrasno

KARCINOMI REKTUMA

(Kolo)rektalni karcinom i drugi je najčešći uzrok smrti, poslije karcinoma bronha kod muškaraca i dojke kod žena

Oko 40-50% svih karcinoma kolorektalnog područja su locirani na rektumu

Patohistološki sastav karcinoma (kolo)rektuma su porijekla žljezdanog tkiva i to adenokarcinomi u 98%

Pojavljivanje adenokarcinoma u formi egzofitičnih, ulceroznih i stenozirajućih

ZAŠTO JE STAGING VAŽAN?

Staging karcinoma rektuma je važan za :

odabir hirurških zahvata individualno uvođenje adjuvantne radiohemoterapijeindividualno uvođenje neoadjuvantne radiohemoterapijeodređivanje prognoze bolestievaluaciju i komparaciju rezultata nakon terapije

KARCINOMI REKTUMA T Staging-MRI

T0 Nema primatrnog tumora

T1 Tumor invadira submukozu:nizak signal submukoznog zida se zamjenjuje abnormalnim signalom koji se ne širi u cirkularni mišićni sloj

  T2 Tumor invadira, ali ne prodire u muscularis propriju: intermedijalni signalni intenzitet (viši signal nego mišić,niži signal nego submukosa) u muskularis propriji; vanjski mišićni omotač zamjenjen tumorom koji je intermedijalnog signalnog intenziteta, ne širi se izvan vanjskog rektalnog mišića u rektalno masno tkivo

  T3 Tumor invadira subserozu kroz musularis propriu: nepravilna ispupčenja i čvorasta projekcija (bez fine spikulacije intermedialni signalni intenzitet koji se projecira izvan vanjskog mišićnog omotača)

T4 Tumor invadira druge organe : prenošen abnormalni signalni intezitet na susjedi organ i peritoneuma

KARCINOMI REKTUMA

N staging-MRI

 

NX Regionalni limfonodi se ne mogu procjeniti

N0 Nema regionalnih metastaza u limfonode

N1 Metastaze u 1-3 reginalna limfonoda

N1a Metastaze u jedan regionalni limfonod

N1bMetastaze u 2-3 regionalna limfonoda

N2Metastaze u četiri ili više regionalnih limfonoda

N2a Metastaze u 4-6 regionalnih limfonoda

N2bMetastaze u sedam ili više regionalnih limfonoda

  

Adenokarcinom -t2TSE sag cor T3 stadij

Adenokarcinom -t2TSE cor T3 stadij

-

Adenokarcinom -t2TSE sag,cor T2, No stadij

Adenokarcinom –donja trećina rektuma t2TSE sag,tra

Mucinozni adenokarcinom rektosigmoida - zone mucina u hipersignalu (T2w tra) - T3, N2 stadij

Adenokarcinom – infiltracija okolnih struktura T4 stadij

Procjena kod IBD ( Kronova bolest i ulcerozni kolitis ) :

-debljina zida-strikture-endoluminalni prikaz sluznice -prisutnost ekstraluminalnih komplikacija-regionalnih limfonoda-pridruženih apscesa-fistula

Upalno izmjenjen zid rektuma-Ulcerozni kolitis

Upalno izmjenjen zid rektuma-Ulcerozni kolitis

Upalno zadebljanje zida rektuma –Kronova bolest

Upalno reaktivni limfonodi u mezorektalnoj regiji

ANOREKTALNE FISTULE

Fistule patološki prolaz između dvije epitelne površineParksova klasifikacija: intersfinkterične, transfinkterične,

suprasfinkterične i ekstrasfinkteričnePozicija fistula prema kazaljci na satu (“clock face”) radi

lakše interpretacijeKompleks analne fistule koje su vezane za involviranost

analnih sfikternih mišića,prednju lokaciju kod žena, multiple kanale, inkontinenciju, recidive fistula, lokalu radijaciju, hroničnu diareju, Kronovu bolest

ANOREKTALNE FISTULE

Etiologija perianalnih fistula je najčešće povezana sa inflamacijom analnih žlijezda,Kronovom bolesti, tuberkulozom, pelvičnim infekcijama, pelvičnim malignim tumorima i sa radioterapijom

Idiopatske fistule - hronična intramuskularna anala infekcija (cryptoglandular hypothesis)

Oko 70% fistulozih sistema se drenira kroz kožu

ZAKLJUČAKMRI rektuma je komforna, nejonizirajuća, dijagnostička

metodaPouzdana u prikazivanju i karakterizaciji polipoidnih

tumora endoskopski nesigurnog morfološkog izgleda i korisna za planiranje daljeg terapijskog tretmana

Podesna za prikazivanje tumorske morfologije intraluminalno,proširenosti ekstraluminalno i lokalne reakcije limfonoda (T,N staging)

Prikazuje upalne promjene i apsceseKorisna u klasifikaciji perirenalnih fistula kao dijagnostički

vodić u planiranju hirurškog tretmana

HVALA NA PAŽNJI