Upload
others
View
8
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
es ambavi didi xnis win moxda. imdenad didi xnis win,
rom TiTqmis ukve daviwyebuli mqonda. nawilobriv
swored amitomac gadavwyite, masze damewera. im dros
moxda, roca asaki ar maZlevda saSualebas, saTanadod
damefasebina faqtis keTilSobileba. moxda jer kidev
maSin, roca saqarTvelo mesame samyarosac ar ekuTvno-
da da arc saerTod msoflio rukas.
da am frazaSi, sxvaTa Soris, imdenive pirdapiri
mniSv neloba devs, ramdenic metaforuli: saqarTvelos
maSin danarCen realobasTan (sivrcesTan da drosTan)
imaze naklebi hqonda saerTo, vidre, magaliTad, namd-
vil guls – gulis popularul gamosaxulebasTan. mok-
led, erTgvari transcendenturi teritoria iyo, rom-
lis saxeli, saqarTvelo, misi macxovreblebisTvis imas
niSnavda, rom, simbolurad mainc, es teritoria qveyana
iyo, danarCeni samyarosTvis ki – arafers.
Tumca, davbrundeT rukaze. miwaze – ufro sworad
(Torem mkiTxvelma SeiZleba am werilis avtoris asak-
Tan dakavSirebiT mcdari daskvnebi gaakeTos). es peri-
odi sinamdvileSi arc ise dramatulad didi xnis win
mogonebebi
generatori
saCuqari pirveli samyarosgan
ana mayaSvili
es mogoneba ramdenadme gansxvavdeba Cvens JurnalSi Cveulebriv gamoqveynebuli statiebisgan, Tumca Tavad Cveni statiebic xom xSirad sakmaod gansxvavdeba erTmane-Tisagan rogorc SinaarsiT, ise stiliTa da maneriT. aq moTxrobili ambavi kargad gad-moscems me-20 saukunis 90-iani wlebis qarTul yofas da zogjer kuriozamde misul gaWirvebas. vfiqrobT, igi gansakuTrebiT daainteresebs Cvens mTavar mkiTxvels – sko-lis moswavleebs, romelTac am JurnalSi sxvadasxva rakursiT warvudgenT xolme Cveni qveynis uaxloes warsuls, istorias, politikas. miT ufro, rom mTxrobeli Tavad iyo skolis moswavle, roca es ambavi gadaxda...
86
iyo da adgilobriv metyvelebaSi iseTive droSi gawelili da aradiferencirebuli
saxeli daimkvidra, rogoric Tavad iyo Tavisi arsiT – 90-ianebi, xandaxan ki – `Sav-
bneli 90-ianebi~.
90-ianebi – sityva, romelic yvela im adgilobrivisTvis, vinc, vudi alenis naTq-
vamis perifrazs Tu movaxdenT, sul cota, gagarinis kosmosuri mogzaurobis mere
da berlinis kedlis dacemamde daibada, uamravi socialur-kulturuli mniSvnelo-
biTaa datvirTuli. da metic – es periodi maTTvis STagonebis Tu ara, dRemde uS-
reti mxatvrul-romantikuli mogonebebis wyarodaa qceuli. erTgvari paradoqsia:
90-ianebSi, erTi mxriv, yofna-ar yofnis mTeli dramaturgia sakuTar Tavze gamovca-
deT, meore mxriv ki – mas nostalgiis gareSe TiTqmis veravin igonebs da erTmaneTs
im atributebis gaxsenebaSi vejibrebiT, rac im wlebs axlda Tan. iqneba es janmrTe-
lobisTvis saSiSi mwvane navTqura, qalaqis centrSi Camwkrivebuli araamqveyniuri
(igulisxme: araesTeturi) ferebis produqtebiT savse yviTeli jixu rebi, civi zam-
Tris uimedo puris rigebi, Cabnelebuli sadarbazoebi da virTxe bis gniasi, denze
(ufro sworad, udenobaze) pasuxismgebeli miTiuri me-9 bloki, orkasetiani magni-
tofoni (romlis marjvena, Camweri mxare gafuWebuli iyo da romelzec trialebda
kasetaze Cawerili ramdenime dagvianebuli superhiti), Turquli warmoebis vadaga-
suli Sokoladi Luna, kariesis gaCenisaTvis zedgamoWrili saReWi rezini romanti-
kuli saxeliTa da koncefciiT – love is... da sxva mravali, razec darwmunebuli var,
am periodSi mcxovreb yvela adgilobrivs Tavisi mogoneba da istoria aqvs uxvad
da riTac dRes erTmaneTs Tu vera, ganviTarebuli qveynis moqalaqeebs mainc gaa-
oceben (ise, xandaxan Tavadac ver vijerebT, es yvelaferi rom marTla gamoviareT).
generatori
87
swored es – saocari konrtasti ganviTarebul samyarosTan – aris erT-erTi xazi,
rac 90-ianebs gansakuTrebul fenomenad aqcevs. Tu Cven eleqtroenergiagaTiSul
saxlebSi navTis suniT ayrolebul lampaze viTbobdiT gayinul xelebs, dasav-
leTSi Tanamedrove eleqtronuli musikis yvelaze gavlenian figuras, britanel
musikoss, Aphex Twin-s ukve gamoSvebuli hqonda Tavisi pirveli teqnoalbomi, xolo
kidev erTi ganTqmuli britanuli musikaluri jgufi, Depeche Mode ukve erT-erTi
pirveli iyo, visac internetiT, AOL-ze, TayvanismcemlebTan kiTxva-pasuxis tipis
urTierToba gaemarTa. Tu Cven CamoRvenTili sanTlisgan gayinuli TiTebiT ufor-
mo figurebs vZerwavdiT, Cveni dasavleli Tanatolebi videoTamaSebiT iqcevdnen
Tavs, romelic im dros sul ufro da ufro ikidebda fexs ganviTarebul samyaroSi.
roca ukve 2003 wels CNN-ma erayidan pirdapiri telereportaJebi daiwyo, mamaCemi
albaT swori iyo, rom Tqva – amiT qarTvelebs ver gaakvirvebo: Tbilisis omis dros
anZis gaTiSvamde Cveni televizia iseT kadrebs aCvenebda mTavrobis sasaxlis mim-
debare teritoriebidan, rom holivudis nebismieri horori, PlayStation-is TamaSad
mogeCvenebodao.
maSindeli televizori daaxloebiT Svid arxs iTvlida, romelic yvelaze kargi
sayurebeli maSin iyo, roca deni gqonda da drois romelime monakveTSi romelime
arxi musikalur arxs, Super Channel-s rTavda an rusi mamakacis saintereso temb-
riT gaxmovanebul filmebs uCvenebdnen, romlebzec wuTSi erTxel inglisurad
iwereboda, rom filmis yureba akrZalulia da videofiris mflobeli, gamSvebi
da mayurebeli sastikad daisjeba, Tanac kanoniT. yvelaze cudi ki is iyo, rom am
mogonebebi
88
filmebis yurebisas, xSirad yvelaze dra-
matul momentSi (roca unda gairkves,
aris Tu ara mTavari gmiri bavSvi-gmiris
namdvili mama, vin damarcxdeba TviTm-
frinavis frTa ze an rkina-jaWvebiT savse
samrewvelo qarxanaSi sabediswero orTa-
brZolaSi, gadaarCens, Tu ara matareblis
aTas xuTas mgzavrs erTi axovani mamakaci,
Seewireba Tu ara Savkaniani policieli
misi samSoblos keTili prezidentis si-
cocxles da a.S.), deni qreboda. Tumca, am
cudsac hqonda Tavisi kargi: swored ma-
Sin moifiqra mamaCemma Suaze Sewyvetili
filmebisTvis dasasrulebis mogonebis
idea, rasac lampis Suqze gviyveboda
xolme da Cvenc dausruleblobis gancdas
mSvenivrad vikmayofilebdiT.
deni rom qreboda, gare samyarosTan kontaqtis damamyarebeli saSualeba radio
iyo. Tumca imas, rac FM-talRebze xdeboda, gare samyarosTan araviTari kavSiri ar
hqonda. eTerSi briyvi dijei ijda, romelic yvelafers akeTebda musikis gaSvebis
garda. dijei ZiriTadad, biWi iyo, mas gogonebi urekavdnen da adgili hqonda ormx-
riv mWevrmetyvelebas siyvarulis, megobrobis, seqsis irgvliv. es Ramis saaTebSi
da gansakuTrebiT `radio 105~-ze xdeboda, romelmac waruSleli roli iTamaSa
qarTul FM sivrceSi Tavis WkuiT hovardsternuli siaxleebiTa da Tamami, Tavi-
sufali TanamSromlebiT. `105~-s yvelaze metad radio `evrika~ hgavda, oRond iq
naklebi iumori iyo da meti sentimentebi. maSindeli `radio 106~ (romelic aseve
erT-erTi upirvelesTagani iyo) ufro inteleqtual msmenelze iyo momarTuli
imi tom, rom uSvebdnen jazs. radio `mwvane talRa~ roks gadmoscemda, romlis msme-
nelebi frenk zapas frenk zapanis eZaxdnen (Tumca Led Zeppelin-is gamoTqmasTan da-
generatori
89
kavSirebiT problemebi ar hqondaT). yvela radiotalRas Tavisi msmeneli hyavda da
am msmenelebs – rCeuli dijeebi. maSin, maxsovs, erTi simRera iyo modaSi bambisTva-
la joze, saxelad Cotton-eye Joe, romelsac zogi dijei Cowboy Joe-s eZaxda da zogi
– Common Dry Joe-s...
radio da telefoni (romliTac ucnobi adamianebi erTmaneTs icnobdnen da uam-
ravs laparakobdnen) seriozuli sazrdo iyo maSindeli tineijerisTvis. man jer
araferi icoda yovlisSemZle internetis Sesaxeb, romelic radios da telefonis
Canacvlebas SeZlebda aTasgvari `CaTis~ da socialuri qselis wyalobiT. kompiu-
terebi maSin Zalian cota iyo; vTqvaT, erT did redaqciaSi daaxloebiT sami idga.
internetTan urTierToba mSoblebis samsaxurebSi SeiZleboda, oRond mSoblebSi
Tu gagimarTlebda – maSin. es ukve mere, nel-nela gaixsna qalaqSi internetkafeebi,
romlebSic araferi iyo iseTi, rac iq kafes arsebobaze miganiSnebdaT. am kafeebis
momxmareblebi umetesad Counter-Strike-is moTamaSeebi iyvnen. mogvianebiT, roca in-
ternetsac gavugeT gemo, eleqtronuli fostebic gavikeTeT da erTmaneTs vugzav-
nidiT werilebs da imaT, vinc aRniSnul kriziss ver gauZlo, samSoblo miatova da
msoflios sxvadasxva kuTxes Seafara Tavi.
emigraciaSi wasulebs, savaraudod, sxva tipis problemebi gauCndaT, maT Soris
e.w. pirveli samyaros problemebic. Cven mowyenilobis dro ar gvqonda. mowyenilo-
ba am TvalsazrisiT fufunebaa da pirveli samyaros problema. roca ar aris dak-
mayofilebuli pirveladi moTxovnilebebi, rogoric, magaliTad, SimSili da si-
mogonebebi
90
cocxlis usafrTxoebaa (arasdros iyavi
darwmunebuli, rom puris sayidlad gasu-
li mSobeli saxlSi cocxali dabrundebo-
da), piradi egzistencialuri Civilebis
dro ar gaqvs da cxovreba brZolas ems-
gavseba gadarCenisaTvis. es raRac uprece-
dento gamocdileba iyo: samoqalaqo omis
fonze uSuqobaSi, uwylobaSi, ugazobaSi,
mokled, srul energetikul krizisSi ada-
mianebi sicocxlis gagrZelebas cdilobd-
nen. es iyo kulinariuli, teqnologiuri,
farmakologiuri, sameurneo eqsperimen-
tebis daujerebeli periodi. qalebis ga-
momgoneblobam navTqurebze da minimaluri produqtebiT namcxvrebis gamocxobasa
da saWmelebis mzadebaSi umaRles mwvervalebs miaRwia; kacebma naxevrad xelnake-
Ti generatorebiT minimaluri eleqtroenergiis mopoveba SeZles; im dros moWar-
bebulma wamaldamokidebulma adamianebma yvelaze iaffasiani qimiuri nivTier-
ebebiT (mag.: navTiT) iswavles narkotikebis damzadeba; Cven, magaliTad, qalaqis
centrSi, sacxovrebeli saxlis meSvide sarTulze, aivanze, jer mwvanilis baRi mo-
vaSeneT, mere kidev ori qaTami moviyvaneT, romelTac me da Cemma deidaSvilma, 5-7
wlis bavSvebma, tazepami da diazepami davarqviT.
am kuTxiT Tu SevxedavT, am wlebis romantizireba nakleb paradoqsuladac Sei-
Zleba mogeCvenoT. asea Tu ise, swored am dros Seiqmna Tanamedrove qarTuli pro-
za, pirveli qarTuli bestseleri (romelic, sxvaTa Soris, dRemdec bestseleria)
– aka morCilaZe Tavisi wignebiT `gaseirneba yarabaRSi~ an `agvistos paseansi~ – re-
alisturi proza, radgan maSin metaforuloba ar iyo saWiro an, jon lenonis Tqmis
ar iyos, realoba warmosaxvisTvis sakmaris sazrdos iZleoda. maSin gamodioda
yvelaze kargi gazeTi – `7 dRe~. musikaluradac gacilebiT saintereso da gulrw-
feli iyo yvelaferi. marTalia, germaniaSi, magram swored 1993 wels Cawera irakli
Carkvianma yvelaze kargi Tanamedrove qarTuli musikaluri albomi – Svan Songs.
maSin akeTebda lado burduli yvelaze karg saRamoebs `fabrikaSi~, rac endi uor-
holis Factory-s erT gvari dagvi-
anebuli (an gnebavT, CamorCe-
nili) qarTuli versia iyo da
alternatiuli kulturis mo-
yva rulebisTvis samoTxis pa-
tara naglejs hgavda sxvamxriv
jojoxeTur yofaSi.
zogadad, maSin xelovnebas-
Tan Tu TavisuflebasTan dakav-
Sirebuli yvela mcdeloba (maT
Soris, Tanamedrove artistebis
gamofenebi an Tundac imdroin-
generatori
91
deli `feSen viki~, saxelad `alternatiuli modis asamblea~) gacilebiT gulwr-
feli da faseulic iyo, vidre dRes aris. erTi mxriv, es – xelovnebis gaaqtiure-
ba – SeiZleba TviTgadarCenis forma iyo (Tu mxatvrulad an cota iumoriT ar
miudgebodi am periods, albaT verc gadarCebodi), Tumca, meore mxriv, rac al-
baT ufro sarwmunoa, es daSlili sabWoTa kavSiris Sedegi iyo: axladmopovebuli
Tavisuflebis gauazrebeli gancda da enTuziazmi momavlis winaSe. damxobilma
ideologiam albaT didi sicarielec gaaCina. warsuls da momavals Soris viyaviT
gamokidebulebi. awmyo ki imdenad qaoturi, bundovani da SemaSinebeli iyo, rom
masze fiqrs, albaT jobda ubralod imedianad yofiliyavi. am yvelafris ganc-
dis saSualebas ki yvelaze metad urbanuli landSaftebi iZleoda: dazianebuli
stalinis Zegli, Senobebis nangrevebi, alag-alag SemorCenili sabWoTa maRaziebis
gverdiT Cadgmuli vardisferi Turquli produqciiT savse yviTeli jixurebi,
socialuri warsulisa da naomari cvlilebebis Sedegad gaCenili asoebmoklebuli
abrebi: ,,Xoto saXoXi”, ,,univeXmaRi” da aTasi sevdiani sanaxaoba...
amitom, albaT araa gasakviri, rom es wlebi dRemde gaazrebas iTxovs da STagone-
bad rCeba, rogorc rigiTi TviTmxilvelebisTvis, ise, magaliTad, qarTuli kinos-
Tvis. aSkaraa, rom unikaluri gamocdileba iyo.
udaod unikaluri, radgan sxva Tu araferi, normaluri yofis parodias warmoad-
genda, absurdTan momijnaves. es iyo politikis parodia, ganaTlebis, ekonomikis,
biznesis parodia... ase, magaliTad, rogorc dRes intertentSi, vTqvaT, horosko-
pebis vebgverdze Sesuls, gixteba aTasi suleluri sareklamo bmuli urTierTo-
bebTan, mkiTxaobasTan da sxva msgavs paranormalur sibriyvesTan dakavSirebiT
(radgan gverdis mesveurebma ician, rom Tu horoskopebis SemowmebiT xar dakave-
buli, e.i. cxovrebis am etapze sasowarkveTili xar da raRac gaukontroleblis
gakontrolebas cdilob yovlisSemZle netSi), msgavsadve iyo Tbilisis quCebSic:
yoveli afTiaqis gverdiT dainaxavdi fanjaras, abriT `lombardi~. es biznesgaTv-
la wamaldamokidebulebis cxovrebis gamartivebas, sxva sityvebiT – maT waxalise-
bas emsaxureboda.
mogonebebi
92
axali weli da zogadad, dResaswaulebic dResaswaulebis parodia iyo. im dros
axali wlis moaxloebis pirveli niSans romelime `sakomisio” maRaziis daorTqlil
vitrinaze sagangebod dakruli samedicino bamba warmoadgenda. bamba patar-patara
qulebad iyo momrgvalebuli da miwebebuli minaze. bamba fifqs aRniSnavda da imas,
rom Cveni qalaqic uerTdeboda sadResaswaulo sezons. mec mixaroda da guls da
kuWs Soris raRac sasiamovno Jruantels vgrZnobdi, iseTs, rogoric bavSvebma
unda igrZnon dResaswaulis molodinSi. cxadia, mixaroda isic, Tu eleqtroener-
giagaTiSuli saxlis fanjrebidan namdvil fifqebsac davinaxvdi. mixaroda, roca
quCaSi gasrolili avtomatebis xma saaxalwlo SuSxunebis xma megona.
sxvaTa Soris, SemTxveviTi ar unda iyos, 90-ianebi Cems mogonebaSi swored zamT-
rad rom daileqa. zamTrad da sibneled. am wlebs rom vixseneb, zafxuli TiTqmis
arasdros maxsendeba, maSinve sicive da sibnele midgeba Tvalwin; raRac iseTive
uferuli da sevdiani, rogorc imdroindeli qarTuli droSa. da kidev – saqarTve-
lo hgavda romelime adgilobriv telearxze uxarisxo mauwyeblobiT gadmocemul
ulicenziod mopovebul films, romelsac arasdros aravin uyurebs.
bunebrivia, aseT yofaSi yvelafers, rasac msoflios civilur nawilTan hqon-
da kavSiri, gansakuTrebuli xelgaSlilobiT da cnobismoyvareobiT viRebdiT.
am kavSirs ki, ZiriTadad, TiTo-orola NGO-s saxiT (an mis gareSe) warmodgenili
dasavleTevropeli uzrunvelyofda, romelTac Tan CamohqondaT odnav Wkuis
damrigebluri ganwyoba, informacia sakuTari kulturis Sesaxeb, mariliani Txi-
generatori
93
li, Sokoladi, Jurnal-gazeTebi, cotac – faseulobebi da cotac – fuli. Cven ki
mcired komforts gviqmnidnen TavianTi aq yofniT, rac albaT ufro imis iluzia
iyo, rom Cveni qveyana dasavleTisTvis sainteresoa; arada, dasavleTis misioneru-
li organizaciebi im periodSi ufro afrikeli bavSvebisTvis qvelmoqmedebasa da im
regionSi mSvidobis damyarebiT akeTebdnen fuls, romelsac adre iugoslavia erq-
va. aq Camosulebi komforts im informaciiTac gviqmnidnen, romelsac gviziarebd-
nen da romelsac enTuziazmiT, Zlieri, Tumca SeniRbuli cnobismoyvareobiT, vis-
mendiT.
Cems SemTxvevaSi civilizaciasTan kavSiri erTi detaliT iyo gamartivebuli –
deidaCemi did britaneTSi cxovrobda. misi damsaxurebiT skolaSi yvelaze kargi
sakancelario nivTebi me mqonda; mqonda ilustrirebuli zRaprebi, sabavSvo bib-
lia; SemeZlo, guli mejerebina Jurnal Marie Claire-is TvalierebiT da gansakuTre-
biT iq im kabebis yurebiT davmtkbariyavi, romelic `qarwaRebulSi~ vivien lis per-
sonaJs – skarlet o’haras acvia (ufro ki is mwvane kaba momwonda, romelsac ukve
gaRatakebul skarlets Savkaniani ZiZa fardisgan ukeravs); meTvalierebina princi
Carlzisa da ledi daianas qorwilisTvis sagangebod miZRvnili priala gamocema;
dabadebis dReebze SeZlebisdagvarad mimeRo Wrela-Wrula Ria baraTebi; mqono-
da kevi Wrigley’s da Tan Love is…-sa da sxva moculobiT, daSaqrul kevebs daCveuli
Tanatolebis Tvis amexsna, rom am kevis gemo SeiZleba emwaroT da radgan brtyeli da
grZelia, ar aris aucilebeli, xelSi daamrgvalo da ise daReWo...
mokled, garkveuli upiratesobebi mqonda. magram mTavari upiratesoba is iyo,
rom SemeZlo, ukve Camongreuli rkinis fardis miRma, realur qveyanaSi, Tanac msof-
lioSi erT-erT saukeTeso qveyanaSi – did britaneTSi realurad memogzaura. amaze
didi saCuqari berlinis kedlis dangrevamde oTxi wliT adre dabadebuli bavSvisT-
vis, cxadia, arc `barbi~ iyo da arc `koka-kola~, radgan iqauroba am yvelafers ise-
dac aerTianebda: `barbisac~, `koka-kolasac~, maRaziebs, saTamaSoebs, zooparkebs,
parkebs, atraqcionebs, televizors uamravi multfilmiT, Cifsebs, kamfetebs,
dilis xratunebs, gaRimebul adamianebs ZaRlebiT da, mokled, aTasgvar kapital-
istur sikeTes, romelic, yvelaferTan erTad, ise harmoniulad erwymoda marad-
mwvane bunebriv garemosa da istoriul, STambeWdav arqiteqturas, rom jamSi yve-
laferi erTi yvelaze sasiamovno, eniTauwereli da mravlismomcveli sunis saxiT
mogonebebi
94
generatori
unda daleqiliyo 90-iani wlebis saqarTvelodan wasuli bavSvis tvinSi. sxva Ta So-
ris, swored britaneTSi yofnisas mqonda Cems qveyanasTan dakavSirebuli erT-erTi
pirveli imedgacrueba: iq saqarvelos Sesaxeb TiTqmis aravis araferi hqonda gago-
nili an Tu rame icoda aseTi geografiuli warmonaqmnis Sesaxeb, darwmunebuli iyo,
rom Cveni ena rusuli unda yofiliyo.
ase iyo Tu ise, is ambavi, sul zemoT rom vaxsene, did britaneTSi moxda, ufro zus-
tad am kunZulebis CrdiloeT mxareSi – dasavleT SotlandiaSi, atlantikis okeanis
yureSi moqceuli patara turistuli qalaqidan 10 wuTis savalze, Sua saukuneebis
cixe-simagreebiT, cxvrebiT mofenili mTebiT, tbebiTa da okeaniT garSemortymul
patara sofelSi... 1993 wlis zafxuls.
am sofels danbegi hqvia. deidaCemi iq, atlantikis piras mdebare sazRvao labo-
ratoriaSi muSaobda da ojaxTan erTad iqve cxovrobda. hoda, bebiasTan erTad me
da Cemi deidaSvili zafxulis gasatareblad sami TviT CavediT.
me rva wlis viyavi, Cemi deidaSvili – cxris. dro bevri gvqonda, adgili ki ise-
Ti lamazi da usafrTxo iyo, rom kapitalisturi sikeTeebi roca mogvwyindeboda,
vseirnobdiT da vseirnobdiT martoebi.
ase gavicaniT aleqsi da fimi – xanSiSesuli uSvilo col-qmari, romelTa movlil,
mwvane, yvavilebian ezos imdenjer avuar-CavuareT (sofeli Zalian patara iyo), rom
erTxelac saxlSi SegvipatiJes. aleqsi meore msoflio omis veterani aRmoCnda da
kedelze samxedro formaSi gamowyobili misi portretebi ekidaT, kidev naTesave-
bis qorwilebis fotoebi hqondaT bevri da ori patara Savi ZaRli hyavdaT – joki
da jasperi. orcxobilebiT da rZiani CaiT gagvimaspinZldnen. detalebi ar maxsovs,
magram maxsovs, rom orive mxare nasiamovnebi davrCiT. imdenad, rom sul ufro xSi-
rad vstumrobdiT. mere bebiac mivuyvaneT stumrad.
savaraudod, wyvili, uneburad, im dasavlel adamianTa siaSi aRmoCnda, romlebic
gaocebas ver malavdnen qarTuli 90-ianebis gamo da interesiTac gvismendnen.
95
bevri rame zustad ar maxsovs. rac Semdeg vici, ukve erT patara statiaSi wavikiTxe,
romelsac inglisur enaze ase hqvia: `danbegis soflis macxovreblebi saqarT velos
exmarebian~ da romelic SotlandiaSi, adgilobriv gazeTSi, 1994 wlis ianvars aris
dabeWdili. am statiaSi weria, rom 1993 wlis zafxuls danbegis macxovreblebs, ale-
qs kameronsa da mis col fimis saqarTvelodan Casuli ori gogona – ana da qeTevani
da maTi bebia gaucniaT. sasiamovno, Wkviani da kargad aRzr dili gogonebi iyvnen da
SotlandiiT gulwrfelad moxiblulebio. kameronebi qarTvelebs daumegobrdnen
da mere, roca es ukanasknelebi samSobloSi wavidnen, ukve mimowerac daiwyeso. de-
kemberSi aleqsi gogonebis bebiis werilma Zalian daasevdianao.
ar vici, aseTi ra miswera bebiaCemma; ara mgonia, is eTqva, rom me da Cem deidaS-
vils skolaSi sicivisgan fexis da xelis TiTebi mogveyina da Sedegad, meore xarisx-
is damwv roba miviReT an is, rom wyali roca ar gvqonda xolme, quCidan Tovli
amogvqonda da vadnobdiT, tualetis Casarecxad mainc rom gamogveyenebina. magram
faqtia, rom qarTuli zamTaris erTma-orma realisturma aRweram aleqsi imdenad
daasevdiana, rom Cveni yovelgvari molodinis gareSe qvelmoqmedeba gadawyvita.
werilis miRebis Semdeg aleqsma is danbegis erTaderT saSualo skolaSi waiRo
(sadac Cveni iq mcxovrebi deidaSvilic swavlobda) da me da Cemi (aq mcxovrebi) dei-
daSvilis fotoebTan erTad kedelze gaakra, rom iqauri bavSvebisTvis `gaecnobi-
erebina, ramdenad kargad iyvnen isini Sobas, vidre zogi sxva bavSvi~. mere skolis
mowafeebTan da maswavleblebTan erTad qvelmoqmedebis gegmis dasaxvas Seudga da
adgilobrivi parlamentaric Seawuxa. mTavari, ris mopovebasac cdilobda, genera-
tori iyo, radgan am mowyobilobas, misi TqmiT, `siTbos da sinaTlis~ uzrunvelyo-
fa SeeZlo.
da marTlac, sakmaod male aleqsis Canafiqridan deidaCemma (romelic aseve Cab-
muli iyo am ambebSi) Sotlandiidan gvamcno, rom Sotlandiuri soflidan saqarTve-
loSi wamosuli daxmareba – generatori, tansacmeli, sakancelario nivTebi, wigne-
bi, saTamaSoebi – traileriT moemarTeboda. magram, `simpsonebis~ babua simpsonis
Tqmis ar iyos, rogorc yvela namdvil ambavs, arc am ambavs aqvs kargi dasasruli.
saqme is iyo, rom traileris Camosvlis punqtad oficialurad romelime arse-
buli dawesebuleba unda gagveformebina. aseTad ki Cvenebma Cemi deidaSvilis sko-
la SearCies, Tan gadawyvites, rom generators da sakancelario nivTebs am skolas
dautovebdnen, danarCens ki (tansacmels, saTamaSoebs) yru-munj bavSvTa saxls ga-
dascemdnen.
mec da Cemi deidaSvilic, oriveni, qalaqis centrSi – vake-
Si (me) da veraze (Cemi deidaSvili) – mdebare iseT skolebSi
vswav lobdiT, sadac im drois `Tavmoyvare~ mSoblebs dahyav-
daT Svilebi. Cemi deidaSvilis skola ki, sadac qvelmoqmedebas
elodnen, kidev ufro gansakuTrebulad burJuaziuli skola
iyo da gaugebari Rirsebebis safuZvelze qalaqSi popularuli
mogonebebi
96
direqtori hyavda, romelic zogadad, albaT, yvelaze naklebad saWiroebda maSin
qvelmoqmedebas.
da ai, ra moxda: traileris Casvlis Sesaxeb im skolis direqtorma araferi Segva-
tyobina, gaxsna yvela yuTi da fuTa da rac moewona, yvelaferi saxlSi waiRo ise,
rom bavSvTa saxlSi wasaRebi, praqtikulad, aRaraferi datova. metic – Sotlandi-
idan deidaCemma dedamisisTvis am trailerSi Cado yuTi da zed specialurad misi
saxeli daawera. esec ki gaxsnili dagxvda. generators rac Seexeba, raRac periodi
idga skolaSi, Tumca misiT gamTbari bavSvebi da ganaTebuli saklaso oTaxebi di-
dad aravis axsovs.
mokled, Sotlandiis pawawina soflidan keTilSobili moqalaqeebis mier gamog-
zavnili daxmareba saqarTvelos dedaqalaq TbilisSi ver daafases. arada, qvelmoq-
medeba yovelgvari paTetikis gareSe, gulwrfelad iyo gakeTebuli iseTi adami-
anebis mier, romlebic dasavlur samyaros aqceven imad, rac aris da rac gvizidavs
masSi.
albaT yvelafers damsaxureba unda.
aleqsi da fimi dResac kargad grZnoben Tavs. erTaderTi ZaRlebi aRar hyavT
cocxlebi.
da axla, am ambebidan 21 wlis Semdeg, roca saqarTvelo msoflio rukasac SeurT-
da, roca kapitalisturi sikeTeebi naklebad gvakvirvebs da roca samyarosaviT
didma qselma – internetma – geografiuli sazRvrebi imdenad Seasusta, rom Cvenc
dagvewyo pirveli samyaros problemebi (rogoricaa, Tundac, `iPhone-i mijdeba,
jandaba, damteni iqiT oTaxSia!”), vcdilob aleqsi da fimi ar daviviwyo da danbegSi
Casvlis dros movikiTxo xolme. ver vityvi, rom samagaliTo var. magram imedi maqvs,
arasdros damaviwydeba, rom 90-ianebSi maT Cveni gaTboba da ganaTeba undodaT.
97