FIZIOLOGIJA SPORTA

MISIĆNI SISTEM

Čovekovo telo broji preko 639 mišića - 40% od težine tela (ovo se odnosi na

prosečnog čoveka - kod ljudi koji vežbaju je znatno veći ).

Mišićni sistem zajedno sa skeletnim čini aparat za kretanje;

učestvuje u mnogim fiziološkim procesima:

ishrani;

disanju;

cirkulaciji krvi.

Mišići se za kosti spajaju snopovima vezivnih vlakana – tetivama.

Veza sa nervnim sistemom - svaki mišić inervisan posebnim nervom.

-jedan mišić - vrši samo jednu vrstu pokreta - udruženi u funkcionalne grupe koje

deluju antagonistički

-Osim - kožnih mišića, -ektoderma, svi ostali su mezodermalnog porekla.

Muskulatura kičmenjaka sastoji se iz glatkih i poprečno-prugastih mišićnih

vlakana.

Poprečno-prugasta vlakna izgrađuju mišiće telesnog zida, glave, udova, očnih

mišića i dijafragme.

Glatka vlakna grade mišiće unutrašnjih organa, creva, bubrežnih i polnih odvoda,

zida krvnih sudova i kožnu muskulaturu.

0 - Deltoideus, posterior part

1 - Trapezius, superior part

2 – Trapezius, middle part

3 - Trapezius, inferior part

4 - Teres major and minor

5 - Infraspinatus and Rhomboideus

6 - Latissimus dorsi

7 - Lumbar

11 - Triceps brachii, lateral head

12 - Triceps brachii, long head

13 - Triceps brachii, medial head

15 - Flexor muscles of the forearm

24 - Gluteus maximus

25 - Gluteus medius

28 - Biceps femoris

29 - Gastrocnemius

Pregrupisavanjem i uprošćavanjem, dolazimo do nekih 30-ak velikih grupa mišića

bitnih za sport i fitnes.

8 - Deltoideus, lateral part

9 - Biceps brachii

10 - Brachialis

14 - Extensor muscles of the forearm

16 - Deltoideus, anterior part

17 - Coracobrachialis

18 - Pectoralis major, clavicular part

19 - Pectoralis major, middle part

20 - Pectoralis major, lower part

21 - Serratus anterior

22 - Rectus abdominis

23 - Obliquus externus abdominis

26 - Adductors

27 - Quadriceps femoris

28 - Biceps femoris

29 - Gastrocnemius

MISIĆNA KONTRAKCIJA

ATP (ADP + ENERGIJA)- u misiću dovoljna za 1-2 sekunde

IZVORI ENERGIJE ZA MISIĆU KONTRAKCIJU

ADP (refosforilacija) = ATP

ADP (refosforilacija) FOSFOKREATIN u misiću dovoljna za 7-8 sekundi

ADP (refosforilacija) GLIKOGEN

Oksidativni metabolizam – ugljeni hidrati, masti, proteini

Najmaji misić – stapedius u srednjem uhu (oko 1 mm)

Najveći misić – kvadriceps

Brza vlakna – bela vlakna – brze kontrakcije, snazne kontrakcije (skakanje,

trčanje kratke staze)

•Veća snaga kontrakcije

•Izrazito razvijen sarkoplazmatični retikulum

•Velika količina glikolitickog enzima za rapidno oslobadjanje energije

•Slabije izrazeno snadbevanje krvlju – oksidovni metabolizam od sekudarnog

značaja

•Mali broj mitohondrija

Brza i spora misićna vlakna u okviru svakog misića

Spora vlakna – crvena vlakna – produzena , stalna misićna kontrakcija

(gravitacija, maraton)

• Manja vlakna

• Inervisana tanjim nervnim vlaknima

• Razvijen sistem krvnih sudova I kapilara

• Vlakna sa velikom količinom mioglobina – skladistenje O2

TONUS SKELETNOG MISIĆA

Nastaje od nervnih inpulsa koji

dolaze iz kičmene moždine

kontrolisani delom impulsima

koji se iz mozga provode u

odgovarajuće prednje

motoneurone.

- Zategnutost mišića u mirovanju

ZAMOR SKELETNOG MISIĆA

Raste direktno proporcionalno brzini pražnjenja glikogena u

mišićima

Nastaje od nasposobnosti da kontraktilni i mehanički delovi nastave

da obezbeđuju isti rad

Prenos nervnih signala kroz nervnomišićnu vezu može dovesti do

smanjene kontrakcije

Prekid krvotoka može dovesto do potpunog zamora mišića u roku

od 1-2 min.

MISIĆNA HIPERTROFIJA I ATROFIJA

Uvećanje ukupne mišićne mase – HIPERTROFIJA

Povećanjem aktinskih i miozinskih filamenata

Kontrakcija mišića maksimalnom kontrakcijom

U periodu od 6-10 nedelja

Smanjenje ukupne mišićne mase – ATROFIJA Kada mišić ostaje van upotrebe duže vremena

RIGOR MORTIS – MRTVAČKA UKOČENOST

Nekoliko sati posle smrti ulaze u stanje kontrakture

Mišići ostaju rigidani i bez akcionog potencijala

-- gubitkom celokupnog ATP

-- dok se ne unište proteini mišića

--autoliza enzimima iz lizozoma nakon 15-20h

FIZIOLOGIJA SPORTA

KRAJNJE TELESNE MOGUĆNOSTI TOKOM FIZIČKOG NAPORA

ŽENE I MUŠKARCI SPORTISTI

- 2/3 KVANTITATIVNIH VREDNOSTI MUŠKARCA

- ESTROGEN-POVEĆAVA DEPO MAST

- ŽENA KOJA SE NE BAVI SPORTOM 27% MASTI

- MUŠKARAC KOJI SE NE BAVI SPORTOM 15% MASTI

- OPŠTA ODLIKA IZDRŽLJIVOST

Endokrini sistem važna uloga

-TESTOSTERON SNAŽNO ANABOLIČKO DEJSTVO

- DEPONOVANJE PROTEINA SVUDA U TELU A

POSEBNO U MIŠIĆIMA

- 40% VIŠE MIŠIĆE MASE MUŠKARAC U ODNOSU NA

ŽENU

- OPŠTA ODLIKA BRZINA I SNAGA

VRSTE SPORTOVA U KOJIMA SE

KORSTE POJEDINI ENERGETSKI

SISTEMI

OPORAVAK

METABOLIČKOG SISTEMA

POSLE MIŠIĆNOG RADA

KOSEONIČNI DUG

1. PREVENCIJA KARDIOVASKULARNIH OBOLJENJA

TELESNA SPREMNOST (BODY FITNESS)

PRODUŽAVA ŽIVOT

2. ATLETSKI SPREMNI LJUDI IMAJU VIŠE TELESNIH

REZERVI NA KOJE MOGU RAČUNATI UKOLIKO DOĐE

DO POJAVE BOLESTI

HVALA NA PAŽNJI!!!