14
A ng bawat sulok ng mga bukid at kabundukan sa malawak na kanayunan ng Pilipinas ay batbat ng karukhaan at kagutuman. Walang lubay ang dina- ranas na pagsasamantala at pang-aapi ng mahihirap na magsasaka, mga manggagawang bukid at iba pang saray ng masang anakpawis. Masidhi ang kani- lang pagnanais na wakasan ang mahigit isang siglong sistemang malapyudal na animo'y gapos ng nakaraan at sagka sa panlipunang paglaya. Sa buong bansa, naglalagablab ang diwang mapanlaban ng masang mag- sasaka para igiit ang kanilang kapaka- nan, ipagtanggol ang kanilang mga ka- rapatan at isulong ang kanilang paki- kibaka para sa tunay na reporma sa lupa. Lalo pang tumataba ang lupa pa- ra higit na mabilis at malawak na su- mulong ang digmang bayan sa mga da- rating na panahon. Di na mabata ng masang magsasa- ka ang paghahari ng malalaking pangi- noong maylupa, mga dambuhalang ka- pitalistang may-ari ng malalawak na EDITORYAL plantasyon at mga kumpanya sa pag- mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana- nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa at katarungang panlipunan. Lumalala ang laganap na problema ng kawalan at pang-aagaw ng lupa. Matapos ang halos pitong dekada ng mga huwad na programa sa reporma sa lupa, nasa kamay pa rin ng iilan ang malalaking asyenda at plantasyon. MATAGUMPAY NA INAMBUS ng Bagong Hukbong Bayan (BHB)-West Camarines Sur (Norben Gruta Command) ang 1st Camarines Sur Provincial Public Safety Company (PPSC) ng Philippine National Police (PNP) sa kahabaan ng Ma- harlika Highway, Barangay Napolidan, Lupi, Camarines Sur noong Oktubre 18, alas- 8:55 ng umaga. Ang nasabing yunit ng PNP ay bahagi ng komboy panseguridad ni Bureau of Food and Drugs Authority Di- rector General Mila Puno. Tatlong pulis ang napatay at apat ang nasugatan. Nasam- sam mula sa kanila ang isang ripleng M14, limang magasin ng bala nito at dalawang ma- gasin ng kalibre .45 pistola. Taliwas sa pinalalabas ng "Komboy...," sundan sa pahina 3 "Mataba...," sundan sa pahina 2

 · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

  • Upload
    others

  • View
    22

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Tomo XLIX Blg. 20

Oktubre 21, 2018

www.phi l ippinerevolution. info

Ang bawat sulok ng mga bukid at kabundukan sa malawak na kanayunan ngPilipinas ay batbat ng karukhaan at kagutuman. Walang lubay ang dina-ranas na pagsasamantala at pang-aapi ng mahihirap na magsasaka, mga

manggagawang bukid at iba pang saray ng masang anakpawis. Masidhi ang kani-lang pagnanais na wakasan ang mahigit isang siglong sistemang malapyudal naanimo'y gapos ng nakaraan at sagka sa panlipunang paglaya.

Sa buong bansa, naglalagablab angdiwang mapanlaban ng masang mag-sasaka para igiit ang kanilang kapaka-nan, ipagtanggol ang kanilang mga ka-rapatan at isulong ang kanilang paki-kibaka para sa tunay na reporma salupa. Lalo pang tumataba ang lupa pa-ra higit na mabilis at malawak na su-mulong ang digmang bayan sa mga da-rating na panahon.

Di na mabata ng masang magsasa-ka ang paghahari ng malalaking pangi-noong maylupa, mga dambuhalang ka-pitalistang may-ari ng malalawak na

Mataba ang lupasa kanayunan para paigtinginang digmang bayan

EDITORYAL

plantasyon at mga kumpanya sa pag-mimina at pagtotroso. Nag-uumapawang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ngreaksyunaryong estado para supilinang kanilang pakikibaka para sa lupa atkatarungang panlipunan.

Lumalala ang laganap na problemang kawalan at pang-aagaw ng lupa.Matapos ang halos pitong dekada ngmga huwad na programa sa reporma salupa, nasa kamay pa rin ng iilan angmalalaking asyenda at plantasyon.

Komboy ng PNP,

inambus ng BHB

sa CamSurMATAGUMPAY NA INAMBUSng Bagong Hukbong Bayan(BHB)-West Camarines Sur(Norben Gruta Command) ang1st Camarines Sur ProvincialPublic Safety Company (PPSC)ng Philippine National Police(PNP) sa kahabaan ng Ma-harlika Highway, BarangayNapolidan, Lupi, CamarinesSur noong Oktubre 18, alas-8:55 ng umaga.

Ang nasabing yunit ngPNP ay bahagi ng komboypanseguridad ni Bureau ofFood and Drugs Authority Di-rector General Mila Puno.Tatlong pulis ang napatay atapat ang nasugatan. Nasam-sam mula sa kanila ang isangripleng M14, limang magasinng bala nito at dalawang ma-gasin ng kalibre .45 pistola.

Taliwas sa pinalalabas ng"Komboy...," sundan sa pahina 3"Mataba...," sundan sa pahina 2

Page 2:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

Oktubre 21 , 2018 ANG BAYAN2

Ang Ang Bayan ay ini la lathala dalawang beses bawat buwan

ng Komite Sentral ng Partido Komunista ng Pi l ipinas

Tomo XLIX Blg. 20 | Oktubre 21, 2018

Nilalaman

Ang Ang Bayan ay ini la labas sa

wikang Pi l ipino, Bisaya, I loco,

Hi l igaynon, Waray at Ingles.

Tumatanggap ang Ang Bayan ng

mga kontribusyon sa anyo ng mga

artikulo at bal ita. Hinihikayat din ang

mga mambabasa na magpaabot ng

mga puna at rekomendasyon sa

ikauunlad ng ating pahayagan.

ANG

instagram.com/sine.proletaryo

@prwc_info

fb.com/groups/prwcnewsroom

[email protected]

Editoryal: Mataba ang lupa sa kanayunanpara paigtingin ang digmang bayan 1

PNP, inambus sa CamSur 1

9 na magsasaka, minasaker 4

Konsultant ng NDFP, inaresto 5

Pagpapanday ng Partido sa FX 6

Pambabarat sa mga mgasasaka 7

Nagpapatuloy na gerang anti-Moro 8

Mga protesta 10

Operation Pacific Eagle-Philippines 11

Kolonyal na edukasyon sa Pilipinas 13

Upang mabuhay, milyun-milyongmagsasaka ang pumapasok sa labisna mapagsamantalang kaayusan sapangungupahan sa lupa o kaya'ymamasukan bilang mga manggaga-wang bukid kapalit ang napakaba-bang pasahod.

Pinakamalalala ang ganitongmga kaayusang pyudal sa malala-wak na palayan, niyugan at tubu-han. Pasan-pasan ng mga magsa-saka ang mataas na gastos sa pro-duksyon. Itinatali sila sa mga bin-hing matakaw sa mamahaling pes-tisidyo at iba pang kemikal na ibi-nebenta ng malalaking dayong ag-ribisnes.

Ang pagsasaka ay nakakuku-bang trabaho. Nananatiling atra-sado ang sistema sa indibidwal atmaliitang pagsasaka na binubunolamang ng simpleng mga kagami-tang manwal at mga hayop pambu-kid at umaasa sa tubig ulan. Limi-tado ang paggamit ng makinarya atmababa ang produksyon. Ngayongtaon, halos 750,000 na ang nawa-lan ng hanapbuhay sa agrikultura.

Ang yamang nililikha ng masang

magsasaka ay hinuhuthot ng mgapanginoong maylupa na walangambag ni patak ng pawis sa pagli-nang ng lupa. Kinakamkam nila ang30, 50 hanggang 90 porsyento ngani ng magsasaka bilang upa sa lu-pa. Upang may panggastos sa pag-sasaka at sa pang-araw-araw napangangailangan, napipilitan angmga magsasaka na isanla ang kani-lang lupa at karapatang mangupa-han upang mangutang sa mga usu-rero, aryendador, mga rural bankat ahensya sa microfinance na lub-hang mataas ang interes. Pito sasampung nagbabayad ng amortisa-syon sa lupa ang napilitan nangisuko ang kanilang titulo.

Malaking patong sa gastos saproduksyon ang upa sa lupa at in-teres sa pautang. Barya na lamangang natitira sa bulsa ng magsasakamatapos baratin ng mga komers-yante ang kanilang mga produkto—palay man, kopra, abaka o mais.Lalupang tumindi ang kanilangkatayuan sa harap ng pagsirit ngmga presyo ng mga bilihin ngayongtaon dulot ng mga ipinataw na bu-wis ni Duterte.

Laganap ang mga kaso ng pag-papalayas sa mga magsasaka, ma-ngingisda at masang minorya sakanilang lupang sinasaka o lupangninuno. Daan-daan libong ektaryaang hinahawan ni Duterte upangbigyang-daan ang ekspansyon ngmga operasyong pagmimina, o mganegosyo sa real estate, turismo,enerhiya, mga proyektong pang-imprastruktura at mga plantasyonng pinya, saging, oil palm at ibapang produktong pang-eksport ka-sosyo ang malalaking kapitalistangdayuhan.

Sa ilalim ng Oplan Kapayapaanng rehimeng Duterte, at sa tulak atsuporta ng imperyalismong US, wa-lang habas ang paggamit sa AFP,PNP at mga grupong paramilitarpara kubkubin at sakupin ang daan-daang komunidad sa kanayunan,kabilang ang mga lugar ng Moro.Walang-habas ang pag-abuso samga karapatang-tao laluna sa Min-danao na mahigit isang taon nangnasa ilalim ng batas militar. Walangbatayang isinasakdal ang masa atitinuturing silang iligal at tagasu-porta ng armadong kilusan. Mahigit4,000 na ang pinwersang pumaradabilang mga "sumukong NPA." La-bintatlo na ang mga kaso ng brutalna pagmasaker. Hindi bababa sa170 magsasaka ang pinaslang sailalim ni Duterte. Lagpas 500,000ang napwersang magbakwit.

Subalit bigo ang todong gerangpanunupil ng rehimeng US-Dutertelaban sa masang magsasaka. Sahalip na masindak at yumuko, lalonilang itinataas ang kanilang noo atkinukuyom ang kamao, batid na masmatinding kaapihan at pagsasa-mantala ang kahahantungan kungsusuko sila tiraniya at terorismo ngmga panginoong maylupa, malala-king dayuhang korporasyon at mgakasapakat na bulok na burukratangkapitalista at pasista.

Mataba ang lupa ng kanayunanpara mas malakas na isulong angarmadong rebolusyon. Panghawakankapwa ang obhetibong kalagayan atsuhetibong lakas upang isulong nangwalang kaparis sa bilis at lawak angdigmang bayan sa buong bansa.

"Mataba...," mula sa pahina 1

"Komboy...," mula sa pahina 1

Page 3:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2018 3

Armed Forces of the Philippines(AFP) at PPSC, masinsing pinipili ngPulang hukbo ang mga target nitosa bawat taktikal na opensiba. Par-tikular sa insidente sa Lupi, angmga armadong elemento lamang ngPNP ang tinarget ng command-de-tonated na mga eksplosibo, ani KaMa. Roja Banua, tagapagsalita ngNational Democratic Front-Bicol.Dahil kontrolado ang pagsabog attukoy ang target, iniwasan ang sa-sakyang lulan si Puno. Ayon kayBanua, nakuha nila ang eksaktongmga detalye sa komboy mula mismosa PNP.

Bago nito, tinambangan din ngBHB si Teodoro Adaptante noongOktubre 17, isang CAFGU na naka-destino sa Barangay Alanao ngparehong bayan.

Ang PPSC at iba pang merse-naryong armadong pwersa ng reak-

syunaryong gubyerno ay sangkot sahindi mabilang na mga krimen ngpaglabag sa mga karapatang-tao saBicol. Liban sa walang habas napagpatay sa mga sibilyan sa tabingng "gera kontra droga," sangkot dinsila sa mga kaso ng pagpaslang samga aktibista.

Camarines Norte. Noong Ok-tubre 14, dalawang M4 assault rifleang nasamsam ng BHB-CamarinesNorte matapos nilang ambusin ang96th IB sa Purok 7, Barangay Du-magmang, Labo, Camarines Norte,bandang alas-4 ng hapon. Walo angnapatay at dalawa ang nasugatansa mga sundalo.

Isinagawa ang ambus malapitlamang sa pansamantalang pinag-kakampuhan ng 96th IB.

Agusan del Sur. Naglunsad angBHB-Agusan del Sur ng aksyongpamamarusa noong Oktubre 4 laban

"Komboy...," mula sa pahina 1

Dapat puspusang isulong angmga pakikibaka ng masang magsa-saka. Matatag na isulong ang mgapakikibakang antipyudal, antipasis-ta at anti-imperyalista at pakilusinang milyun-milyong masang anak-pawis sa kanayunan. Isagawa angmasusi at masaklaw na pagsisiyasatsa kalagayan at mga problema ngmasa at tukuyin ang mga solusyonat hakbangin para tugunan ang ka-nilang kagalingan sa harap ng ma-tinding krisis sa ekonomya at lumu-lubhang kalagayang panlipunan.Isulong ang lahat ng anyo ng pagla-ban para igiit at ipagtanggol angkanilang karapatan sa lupa, mula sasimpleng karapatang magtanim ngmakakain hanggang sa pag-angkinng pag-aari sa lupa.

Hikayatin ang malawakang pag-sapi ng mga magsasaka, laluna angmga kabataan, sa hukbong bayanupang mas lalo pang palakasin angBHB bilang kanilang hukbo. Tuluy-tuloy na palawakin at paigtingin angpakikidigmang gerilya sa batayan ngmalalim at masaklaw na suporta atpagpapakilos ng masa. Malawakangilunsad ang mga taktikal na opensi-ba laban sa masasahol na pasistang

kaaway.Ibayong palawakin at patatagin

ang mga rebolusyonaryong organi-sasyong masa at ang mga komitengrebolusyonaryo mula sa antas bara-ngay pataas bilang mga organo ngkapangyarihang pampulitika. Sa ba-wat antas, ipatupad ang mga prog-rama para sa edukasyong masa,kultura, kalusugang pampubliko,depensa at pangangalaga sa kapa-yapaan, ekonomya at iba pang lara-ngan para lutasin ang kanilang mgaproblema. Malikhaing labanan angtodong gera ng kaaway at kampan-ya ng iligalisasyon sa masa.

Patuloy at mas masaklaw naipatupad ang minimum na programang Partido sa reporma sa lupa paraibaba ang upa sa lupa, pawiin angusura at igiit ang makatwirang pre-syo ng mga produkto. Ipatupad angmaksimum na programa ng kumpis-kasyon ng lupa kung saan maaariitong ipagtanggol ng BHB. Sa bawatyugto, sistematikong pagplanuhanang ekonomya upang tiyakin angproduksyon ng pagkain, tuluy-tuloyna itaas ang kita ng masang magsa-saka at suportahan ang ibayongpaglaki ng hukbong bayan.

Sa lahat ng ito, susi ang pagpa-palawak at pagpapatatag ng Parti-do. Dapat mas lalo pang palaliminat palawakin ang pag-ugat ng Par-tido sa hanay ng masang anakpawissa kanayunan, upang epektibongmakapagsanay at makapagpandayng mga lider sa proletaryong pana-naw, paninindigan at pamamaraan.Ibayong palawakin, patatagin atparamihin ang mga sangay at sek-syon ng Partido.

Ilahad sa mga pabrika at paa-ralan sa kalunsuran ang mga isyuat pakikibaka sa kanayunan. Angmga kadre at kasapi ng Partido atmga aktibista sa kalunsuran ay hi-nihikayat na maramihang magtu-ngo sa kanayunan at mag-ambagsa pagsusulong ng digmang bayan.Higit kailanman, kailangang-kaila-ngan ang mga kadreng manggaga-wa at mga intelektwal, para mag-ambag ng kanilang kaalaman atkasanayan sa pagsusulong ng mgapakikibakang magsasaka at rebo-lusyong agraryo, pagtatatag atpangangasiwa sa gubyernong ba-yan at pagpapalakas ng hukbo atpagsusulong ng armadong pakiki-baka.

"Komboy...," sundan sa pahina 4

kay Charity Ampong, isang despo-tikong panginoong maylupangnagmamay-ari ng daan-daang ek-taryang sakahan ng kalamansi saBarangay San Luis, Agusan del Sur.Pinaralisa ng mga Pulang mandi-rigma ang isang trak at sinunogang ilang sako ng abono at 18 ek-taryang sakahan na pag-aari niAmpong. Ang hakbang pamamarusaay tugon sa reklamo kaugnay sanapakababang pasahod at hindimakataong kundisyon sa paggawasa asyenda.

Sa panahon ng taniman, pina-sasahod lamang ni Ampong ngP250 kada araw ang mga magsa-saka. Hindi sila pinahihintulutangmagpahinga liban sa tanghali.Kapag tumigil sila sa pagtatrabahonang wala sa panahon, kinakalta-san ang kanilang sahod. Tuwing

Page 4:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

Oktubre 21 , 2018 ANG BAYAN4

9 na magsasaka, minasakersa Negros

Siyam ang patay, kabilang ang dalawang menor de edad at apat na ba-bae, sa isang masaker sa Hacienda Nene, Purok Fire Tree, Barangay

Bulanon, Sagay City, Negros Occidental, noong Oktubre 20.Pinaulanan ng bala ng aabot

sa 40 armadong lalaki ang mgamagsasakang nagpapahinga ban-dang alas-9:30 ng gabi sa isangkubol sa nasabing asyenda.Kinilala ang mga napatay na sinaIglicerio Villegas, Angelipe Arse-nal, at Morena Mendoza na mgaresidente ng Barangay Plaridel; atsina Peter Ras, Dodong Laurenio,at Bingbing Bantigue. Kasama rinsa napatay sina Joemarie Ugha-yon Jr., 17, taga-Barangay Rafae-la Barrera, at Marchtel Sumicad,17, taga-Purok Mahogany, Bara-ngay Bulanon.

Batay sa mga ulat, halos lahatng biktima ay nagtamo ng tama ngbala sa ulo. Tatlo sa mga biktimaay sinunog ang bangkay habangapat ang nakaligtas sa pamamaril.

Ang mga biktima ay kasapi ngNational Federation of Sugar Wor-kers (NFSW) na nagsimula ngbungkalan o kolektibong pagsasa-ka sa lugar noong Oktubre 19. Anglupa ay nasa loob ng 75-ektaryangasyenda na kinakamkam ng isangAtty. Barbara Tolentino, at inuu-pahan ng Conpinco Trading.

Ang nasabing asyenda aymayroong "notice of coverage"mula sa Department of AgrarianReform (DAR), ngunit hindi pa si-nisimulan ang pamamahagi dito.

Taun-taong inilulunsad ng mgamagsasaka rito ang bungkalan mu-la 2008 upang makaraos sa "tiem-po muerto" o patay na panahon sapagitan ng anihan at muling pag-tatanim ng tubo.

Sa isang pahayag, inilahad ngNFSW na ang mga lalaking bumarilsa mga magsasaka ay maaaringmga mersenaryong kasapi ng"Revolutionary Proletarian Army,"

isang armadong grupo sa Negrosna tumiwalag sa Partido Komunis-ta ng Pilipinas noong 1993.

Binigyang-diin naman ng Kilu-sang Magbubukid ng Pilipinas nahindi ito ang unang insidente ngpagpatay sa mga magsasaka saSagay City.

Noong Disyembre 21, 2017,pinatay sa saksak ng mga hinihi-nalang kasapi ng 12th IB-CAFGUsi Flora Jemola, tagapangulo ngNFSW-Sagay City. Noong Pebrero21, binaril at napatay din ng mgahinihinalang kasapi ng CAFGU siRonald Manlanat, kasapi ng NFSWsa Hacienda Joefred, BarangayGeneral Luna.

Ayon sa pahayag ng Unyon ngmga Manggagawa sa Agrikultura,ang nasabing mga pagpatay ay di-rektang resulta ng kampanyang"red-tagging" ng AFP sa mgamagsasaka sa Negros. Noong Abril20, naglabas ng pekeng ulat siBGen. Eliezer Losanes, kumanderng 303rd IBde, na ang mga lupangbinubungkal ng mga manggaga-wang bukid at magsasaka satubuhan sa Negros ay mga "ko-munal na sakahan" ng BagongHukbong Bayan (BHB).

Sa kabuuan, 45 na ang napa-tay na magsasaka sa NegrosIsland sa ilalim ng rehimeng Du-terte.

Pagpatay. Isang magsasakangB'laan ang binaril at pinatay ngmga elemento ng 73rd IB sa SityoMahayag, Barangay Upper Suyan,Malapatan, Sarangani noong Ok-tubre 7, dakong alas-7 ng gabi.

Nakilala ang biktima bilang siJimmy Ambat, na inaakusahan ngmilitar na kasapi ng BHB. Nasakanilang bahay si Ambat kasama

"Komboy...," mula sa pahina 3

anihan, binabayaran lamang silang P90 kada sako ng napitas nakalamansi.

Kinabukasan, tinambangan ngBHB ang mga elemento ng CAFGUActive Auxiliary na walang patu-manggang nagpaputok sa bara-ngay. Walo ang kumpirmadong na-sugatan sa mga ito. Pinarangalanng BHB-Agusan del Sur si Joel Se-guero na namartir sa nasabing la-banan.

Northern Samar. Inambus ngmga Pulang mandirigma mula saSpecial Operations Group ng BHB-Northern Samar (Arnulfo OrtizCommand) sina Ananias Rebato,dating alkalde ng bayan ng SanJose de Buan kasama ang merse-naryong si Severino Tesoro Jr.noong Oktubre 8 sa BarangayBabaclayon, San Jose de Buan.Namatay sa insidente si Tesorohabang malubhang nasugatan siRebato. Namatay kalaunan sa os-pital si Rebato.

Kilala si Rebato sa pagigingkurakot at despotiko. Nakasampalaban sa kanya ang 31 kaso ngpanghahalay at panggagahasa sakababaihan. Bilang isang masugidna tagatangkilik ng AFP, pinangu-nahan niya ang paghahasik ng liga-lig sa mga komunidad ng nasabingbayan at ang pagpapalayas, pang-gigipit at pagpaslang sa mga mag-sasakang naninirahan doon.

Ang aksyong pamamarusa aypaggawad ng rebolusyonaryonghustisya hindi lamang para sa mgadirektang biktima ni Rebato kundipara rin sa mamamayan ng SanJose de Buan na naghirap nangmatindi sa ilalim ng kanyang tira-nikong panunungkulan.

Samantala, isang kabataangmagsasaka ang iligal na inarestoat inimbwelto ng militar sa nasa-bing opensiba.

Nag-alay ng Pulang saludo angBHB-Eastern Visayas (Efren Marti-res Command) kay Ambie Gabane(Ka Mati/Ka Mamoy) na namartirhabang isinasagawa ang ambus.

Page 5:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2018 5

angkanyangpamilya nangsiya'y pinatay. Bi-naril siya nang sumaklolo sakanyang pamangkin na noo'ybinubugbog ng mga sundalo.

Noong Oktubre 15, pinatay ngmga hinihinalang elemento ng mi-litar si Victor Villafranca, kasaping Haligi ng Batangueñong Anak-dagat (HABAGAT) sa Lian, Bata-ngas. Aktibo si Villafranca sakampanya laban sa pagpapalit-gamit ng lupa at militarisasyon sakanilang lugar. Ayon sa Pamalaka-ya, si Villafranca ang ikaanim namangingisdang pinatay sa ilalimng rehimeng Duterte.

Sa Albay, pinagbabaril ng mgaelemento ng 22nd IB-CAFGU siMario Pantoja Maritana, 40, noongOktubre 2 ng umaga habang pauwisa kanilang bahay sa Barangay Do-ña Mercedes, Guinobatan.

Sakay ng kanyang motor si Ma-ritana mula sa paghatid ng kan-yang anak sa paaralan sa kalapitna Barangay Malobago nang siya'ytambangan. Namatay si Maritanasa ospital makalipas ang dalawangaraw.

Matagal nang pinagbibinta-ngan ng militar ang biktima bilangtagasuporta ng BHB at sangkotumano sa ginanap na ambus ngBHB noong Setyembre laban sa22nd IB-CAFGU sa kanilang bara-ngay.

Sa katabing syudad ng Ligao,pinuntahan ng mga tauhan ng22nd IB-CAFGU ang bahay ngmagsasakang si Amador Orfano,59, sa Barangay Pandan noongOktubre 7, bandang alas-3 ng ma-

daling araw.Tinanong ng mga salarin si

Orfano kung nasaan ang ba-hay ni Kagawad Grace Ocfe-mia. Matapos nito, pinagbaba-ril ang biktima at namatay.

Matapos ang krimen, tu-mungo ang mga salarin sa su-nod na barangay ng Pinama-niquian at sinunog ang bahayni Ocfemia.

Maliban dito, dalawapang bahay ng pamilyang

Quinalayo ang magkasu-nod na sinunog ng mga

pasista sa parehongbarangay noongOktubre 14 at 16.Nagbanta pa ang22nd IB-CAFGU nasusunugin nila anglahat ng bahay sa lu-gar.

Pambubuwag. Lapimpitongkasapi ng Nagkahiusang Mamumuosa Suyapa Farms (NAMASUFA),kabilang ang isang buntis, angnasugatan sa halos sabay-sabay napagbuwag ng kanilang piketlayn ngSumitomo Fruits Corp. (SUMIFRU)noong Oktubre 11. Sa loob ng 13oras, sinalakay ng 300 gwardya,bayarang maton at eskirol ng kum-panya ang mga piketlayn sa SUMI-FRU Packing Plant (PP) 370 sa mgabarangay ng Pilar Babag, PP 98 atPP340 sa Osmeña, PP 92 saAlegria, PP 90 sa Gabi, PP 99 saSan Miguel at PP115 sa Maparat,lahat sa Compostela, CompostelaValley.

Sinira ng mga sumalakay angitinayong kubol, sinunog ang mgaistruktura at pagkain at pinagbu-bugbog ang mga welgista. Habangisinasagawa ito, iligal namang pi-nasok ng mga sundalo ng 66th IBang mga bahay ng mga mangga-gawa. Imbes na saklolohan, ina-resto pa ng mga pulis ang dalawasa mga manggagawa. Dahil sa ka-nilang paggigiit, agad ding pinala-ya sina Jimboy Cagas at RamilMonte.

Ayon kay John Paul Dizon, pa-

ngulo ng NAMASUFA, sinubukanmuna ng militar at pulisya napwersahang pasukin ang kanyangbahay na malapit sa piketlayn bagosinimulan ang pagbuwag.

Ang pagdedeploy ng mga dis-persal team sa iba't ibang piket-layn ng mga nagwewelgang mang-gagawa sa Sumifru ay naganapilang araw matapos ibasura ngCompostela Valley Regional TrialCourt 11 Branch 56 noong Oktubre6 ang petisyon ng Sumifru parapigilan ang mga manggagawa sapagharang sa paglabas at pagpa-sok ng mga produktong saging sanasabing plantasyon.

Samantala, noong hapon ngOktubre 18, marahas ding binuwagng mga gwardya at pulisya ang iti-natayong kampuhan sa harap ngDAR ng mga magsasakang mula saNorzagaray at San Jose del Monte,Bulacan. Nagtayo ang naturangmga magsasaka ng isang pamilihanng mga gulay na kanilang inanimula sa mga lupang kanilang bi-nungkal at ipinaglalaban. Nagtu-ngo rin ang mga magsasaka sa DARupang makipagdayalogo sa pamu-nuan nito. Ngunit katatapos la-mang ng dayalogo nang umatakeang mga gwardya at pulis upangbuwagin ang kanilang itinayongmga kubol.

Panggigipit. Tuluy-tuloy naginigipit at sinisiraan ng militar atkanilang mga bayarang troll sainternet sa mga aktibista sa NuevaVizcaya, Isabela at Cagayan. Da-lawampu't anim na indibidwal angpinangalanang "kasapi ng NPA" samga sulating ipinakalat ng 5th IDsa Tuguegarao City at Amulong,Cagayan.

Sa Ilocos, inakusahan ng mgatroll ng AFP si Mary Ann Gabahanng Ilocos Human Rights Alliancebilang "tagapagtangol ng NPA" at"kabit ng isang konsehal."

Hindi rin nakaligtas sa pang-gigipit at paninira ang mga manu-nulat at istap ng Nordis, isang al-ternatibong mapagkukunan ng ba-lita sa Northern Luzon.

Page 6:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

Oktubre 21 , 2018 ANG BAYAN6

Konsultant ng NDFP at 4 na iba pa, iligal na inaresto

ILIGAL NA INARESTO ng militar at pulisya ang konsultant ng National De-mocratic Front of the Philippines (NDFP) na si Adelberto Silva, at apat na ibapa bandang alas-2 ng hapon sa Barangay Pagsawitan, Sta. Cruz, Lagunanoong Oktubre 15.

Kasama ni Silva, 71, sina HeddaCalderon, 63, ng Gabriela Women'sParty; Ireneo Atadero, 55, ng Kilu-sang Mayo Uno; Ediciel Legazpi, 60,isang magsasaka; at ang drayber ni-lang si Julio Lusania, 53.

Matapos harangin ang kanilangsasakyan at pababain sila, nagtanimang militar ng mga baril, granada atiba pang pampasabog bilang ebi-densya. Kinabukasan, kinasuhan silang illegal possession of firearms andexplosives. Napabasura ang kaso la-ban kina Calderon, Atadero at Le-gazpi at pansamantala silang pina-laya noong Oktubre 18.

Mariing kinundena ng NDFPang pag-aresto kay Silva, na isa sapangunahing kasapi ng NDFPReciprocal Working Committee onSocial and Economic Reforms. Pa-hayag ni Fidel Agcaoili, chief peacenegotiator ng NDFP, si Silva at angkanyang mga kasama ay nagsasa-

gawa ng mga konsultasyon sa iba'tibang sektor nang sila ay arestuhin.Bilang konsultant, nararapat sa-nang ligtas si Silva sa paniniktik,pag-aresto, at pananakot sa ilalimng GRP-NDFP Joint Agreement onSafety and Immunity Guarantees.

Noon namang Oktubre 15, dina-kip ng pulis sa Misamis Oriental siAlfredo Abao, kasapi ng MisamisOriental Farmers' Association. SiAbao ang pangatlong lider-magsa-saka na inaresto sa nasabing pru-binsya.

Iligal ding inaresto ng mgasundalo ng 7th ID at pulis ang apatna aktibista sa Sityo Bangkusay,Barangay Talabutab Norte, Nativi-dad, Nueva Ecija noong Oktubre 13.

Kinilala ang mga dinakip na sinaYolanda Diamsay Ortiz, 46, ngAnakpawis; at Eulalia Ladesma, 44,ng Gabriela Women's Party. Suma-ilalim sila sa interogasyon kung saan

dalawa sa kanila ay may bakas ngtortyur sa mukha. Inaresto rin sinaRachel Galario, 20, at EdzcelEmocling, 23. Inakusahang mgakasapi ng Bagong Hukbong Bayanang apat, na noo'y nasa lugar paratumulong sa mga magsasakang na-salanta ng Bagyong Ompong. Bi-nantaan din ng militar ang kanilangmga kamag-anak.

Nagsagawa ng kabi-kabilangkilos-protesta ang mga mag-aaralng Polytechnic University of thePhilippines (PUP) bilang suporta sakapwa nilang estudyanteng siEmocling at mga kasama niyanginaresto. Pansamantalang nakalayasina Emocling at Galario noongOktubre 16.

Noong Oktubre 17, dinakip na-man ng siyam na di-nakilalang lalakisi Ceasar Carreon, kasapi ng Anak-pawis, sa Mexico, Pampanga. Nitonamang Oktubre 18, napag-ala-mang ilang linggo nang nawawala siJoey Torres Sr., panrehiyong orga-nisador ng mga magsasaka ng Ba-yan Muna sa Nueva Ecija.

Ang pagpapanday ng Partido sa FX

Ang artikulong ito ay ambag ng mga myembro ng Partido sa rehiyonng Bicol sa serye ng Ang Bayan (AB) tungkol sa mga tampok na kara-nasan sa pagbubuo ng mga sangay ng Partido sa iba’t ibang laranganng rebolusyonaryong gawain. Nananawagan ang patnugutan ng AB

sa iba pang komite ng Partido na mag-ambag sa seryeng ito sa pamamagitan ng pag-sumite ng inyong tampok na mga kwento.

Ang pagbubuo sa Partido ay una sa lahat ang pagbubuo sa ideolohiya—itoang pinatunayan ng sangay ng Partido sa FX. Sa pagbubuo ng

kumpyansa ng Partido sa pamumuno sa komprehensibong gawain, susi angmasiglang edukasyong teoretikal at pagsisikap na ilapat ito sa pang-araw-a-raw na gawain sa rebolusyon ng sangay.

Taong 1974 unang naorganisasa pambansa-demokratikong rebo-lusyon ang mga residente ng bar-yong FX. Mga rebolusyonaryong ga-ling sa Sorsogon ang unang nakara-ting sa lugar. Sa sumunod na mgataon, nabuo ang Komiteng Pang-or-ganisa, ang sangay ng Partido sa lo-kalidad (SPL) at ang yunit ng mili-syang bayan. Ang baryo ng FX ang

isa sa mga konsolidadong baryo naunang naipundar ng mga kasama saprubinsya. Ang sangay sa FX ay du-maan na sa ilang bagyo at sigwadulot ng iba't ibang kampanyang"kontra-insurhensya" ng reaksyu-naryong estado.

Katulad sa karanasan ng ibangnaitayong SPL, dumanas ang sangaysa FX sa mga pagsulong at pag-at-

ras. Sa pamamagitan ng pagtangansa mayor na mga aral sa kasaysa-yan, sumulong at lumakas ang Par-tido sa FX. Isa sa mga aral na itoang kahalagahan ng pagpapasigla sagawaing edukasyon sa pagbubuo ngsangay.

Banggit ni Ka Liz, kalihim ngSPL sa FX, sa liham niya sa kasamana "...sa ngayon ay nakatakda ka-ming magbuo ng komiteng rebolu-syonaryo sa baryo. Dapat matagalnang nakapagbuo nito, kaya langay naging mabagal ang pagtataasng antas ng mga organisasyongmasa sa kabila ng matagal nangmayroong sangay ng Partido atmga ganap na samahang masa. Angnaging salik ay ang mabagal napagbibigay ng pag-aaral sa naka-raan. Bunga rin ito ng kakulangan

"Pagpapanday...," sundan sa pahina 7

"Pagpapanday...," mula sa pahina 6

Page 7:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2018 7

sa mga sinanay na mga instruk-tor."

Dahil sa pagkilala sa mayor namga salik na kahinaan sa nakaraan,pinagtulungan ng sangay at ng ko-mite ng Partido sa rehiyon ang ga-waing edukasyon sa lokalidad. Du-lot nito, inabot dito ang relatibongmataas na porsyento ng mga naka-pagtapos sa Batayan at Intermed-yang kurso ng Partido (BKP at IKP).Nakapagtapos ng IKP ang lahat ngmga kagawad ng komiteng taga-pagpaganap o KT ng SPL sa FX. Sa-mantala, 48% naman sa buong ka-sapian ng sangay ay nakapagtaposdin nito. Nasa 92% ng buong kasa-pian ng Partido sa lokalidad angnakatapos ng BKP.

Naabot ng sangay ang mga ta-gumpay na ito dahil sa paggana ngmakinarya sa instruksyon ng SPL.Sampung instruktor ang nasakwerpo ng mga instruksyon ng BKPat dalawa ang para sa IKP. Nagingpatakaran ng komite ng Partido saprubinsya na pangunahing hikaya-tin ang mga kalihim ng SPL na tu-mayong mga instruktor nang sa ga-yon ay maging mulat sila na pangu-nahan ang gawaing edukasyon sasangay. Habang may kapasidad angSPL sa FX na paganahin ang sarilingmakinarya sa BKP, inihahanda narin nito ang mga rekisito para sapagtatayo ng sariling makinaryapara sa IKP.

Ayon kay Ka Jing, isa sa mganamumunong instruktor sa FX, datiay nahihirapan silang ilunsad angmga kampanya sa edukasyon ngPartido laluna ang BKP, pero mulanang masanay sila ay naging ma-dali na ang pagbibigay ng pag-aaral.

"Una, nakikipagkonsultahankami sa KT ng SPL para sa pagha-handa ng pag-aaral. Samantala,ang milisyang bayan ang nag-aasi-kaso ng seguridad. Sa mga kabaha-yan ng baryo inilulunsad ang pag-aaral para mas madali para sa mgaresidenteng instruktor. Dahil nasabaryo lamang ito, pleksible ang na-giging iskedyul ng pag-aaral. Pwe-

deng seminar o istagard, dependesa mga mag-aaral," ayon kay KaJing.

Madalas na hinahati sa dala-wang sesyong tig-tatlong araw angBKP. Nalutas nito ang dating suli-ranin na hindi nakadadalo ang ka-babaihang ina dahil may maliliit pasilang anak na hindi pwedeng iwankung matagal at malayo ang pag-aaral. Kahit ang mga kabataan napumapasok sa eskwela ay nagkaka-roon din ng pagkakataong maka-pag-aral ng BKP dahil maaari itongilunsad tuwing Sabado at Linggo.

Dahil sa sistematiko at pleksib-leng paglulunsad ng pag-aaral, nai-iwasan ang maraming baklag ngmga hindi nakapagtapos na kasaping Partido ng pormal na mga kurso.Ang badyet sa pagkain para sa pag-aaral ay kaya ring suportahan ngpondo ng SPL mula sa mga kontri-busyon at mula rin sa naiipongpondo galing sa ambag ng mgabenepisyaryo ng rebolusyong ag-raryo. Mahalaga ring natitiyak angmga kasangkapan sa gawaing edu-kasyon, tulad ng aklatan ng kina-kailangang mga teksto at mgahand-out sa pag-aaral. Para samahusay at mabilis na pagbibigayng edukasyon, gumamit ang sangayng kompyuter at projector.

Dahil sa relatibong inabot naantas ng konsolidasyon sa ideolohi-ya, nalagpasan ng sangay ang da-ting kinaharap na mga suliranin.Kabilang dito ang pagkapasibo ngsangay at pagkaantala ng mara-

ming gawain kapag malayo ang yu-nit ng hukbong bayan na kumikilossa erya. Napatunayan sa karanasanng SPL sa FX na ang kumpyansa ngmga kasama sa paggampan ng ga-wain sa pulitika at organisasyon aydahil sa masiglang gawain sa ideo-lohiya. Liban sa pagpapatapos samga pormal na kurso, masigla rinang kolektibong pagpaplano, pag-tatasa, at pagpuna at pagpuna-sa-sarili (PPS) sa loob ng sangay.

Ayon pa kay ka Liz, "dahil samahusay at masiglang kolektibongpagkilos, mahusay din naming na-gagampanan ang mga gawaingpang-organisasyon. Kapag mayro-ong gawain, nagpupulong ang KT atnailalatag nang mahusay sa buongsangay ang gawain na nakabatay saprograma sa tatlong larangan—saideolohiya, pulitika at organisas-yon. At syempre, para magkaroonng direksyon at mahusay na duma-loy ang pulong, kailangang itakdaang layunin at adyenda nito.

Isa pa sa napakahalagangsangkap sa atin ay ang regular naPPS. Walang perpektong tao, attayo'y nagkakamali kahit sa pag-gampan ng gawaing pang-organi-sasyon. Kaya matuto tayong tu-manggap ng puna at ituwid natinang mga mali. Ito ang pupukaw saating sarili at kolektibo hinggil sabawat pagkukulang."

Dahil sa matitinding operasyonng kaaway, may mga panahong na-buwag ang mga naitayong mgasamahang masa sa FX. Subalit dahil

"Pagpapanday...," mula sa pahina 6

Page 8:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

Oktubre 21 , 2018 ANG BAYAN8

Pambabarat sa mga magsasaka

sa Mindanao

PINABULAANAN NG NATIONAL Democratic Front of the Philippines-NorthEastern Mindanao Region (NDFP-NEMR) ang pahayag ng rehimeng US-Du-terte na ang mataas na presyo ng bigas ay dahil sa mataas na presyo nglokal na palay.

may inabot na tatag ang SPL, ki-nakaya nitong muling itayo angmga organisasyon. Isang halimba-wa ang panahon ng Oplan BantayLaya I at II ng rehimeng Arroyokung saan isinailalim sa matindingmilitarisasyon ang lugar. Mataposang ilang panahon, muling naitayong sangay ang mga samahan ngtatlong sektor—magsasaka, kaba-taan at kababaihan. May kakaya-han din ang SPL sa pangangasiwang eleksyon ng mga samahan. Da-hil sa tatag na inabot at pag-kumpleto ng mga rekisito, itinayona ang komiteng rebolusyonaryosa baryo ng FX.

Sa pamumuno ng sangay, ma-siglang nailulunsad ang mga kam-panyang masa sa FX. Maramingpagkakataon na namomobilisa ngPartido ang mga residente nitopara manindigan hindi lamang salokal na mga isyu kundi maging samga isyung pambansa.

Nang itayo ang lokal na yunitgerilya ng BHB, isa ang SPL sa FXsa agad na nakapagbigay ng taona mula sa kanilang yunit ng mili-syang bayan. Mulat ang SPL ngFX sa tungkulin nito para sa rek-rutment ng mga pultaym sa huk-bo. Dahil napanday ng matagalna pakikibaka, hindi na rin iniindang FX ang mga operasyong mili-tar, at hindi rin agad nasisindaksa mga saywar ng kaaway. Angmga kadreng lokal ng FX ay maymasaklaw na pag-ugat hindi la-mang sa gawain sa sariling baryo.Alam nilang may tungkulin sila saiba pang mga kalapit baryo narelatibong nahuhuli. Ilan sa mgakadre ng FX ay nasa mga komi-teng subseksyon na sumasaklawsa baryong nakapaloob sa klas-ter.

Patunay ang karanasan ng FXsa kahalagahan ng gawain saideolohiya ng Partido sa lahat ngantas. Nagbigay ang partikular nakaranasang ito ng direksyon saiba pang panteritoryong organong Partido sa paghawak sa mayorna gawain sa konsolidasyon sa ba-tayang antas.

Sa isang pag-aaral hinggil sakalagayan ng mga magsasaka ngpalay sa NEMR, ang 50 kilo na pa-lay ay binibili ng komersyante sahalagang P900 (P18 bawat kilo)mula sa mga magsasaka sa pana-hon ng anihan. Karaniwan, angginiling na 50 kilong palay aynagpoprodyus ng umaabot sa 32-35 kilong bigas. Gumagastos angkomersyante ng kabuuang P145—P50 para sa pagbilad, P75 para sapagkiskis at P20 para sa trans-portasyon. Ibinebenta ng komer-syante ang napoprodyus na 35kilong bigas mula sa 50-kilongpalay sa P55/kilo o P1,925 kadasako. Kung ibabawas ang ipinam-bayad sa magsasasaka (P900) atgastos sa pagpapakiskis (P145),lalabas na P880 ang netong kitang komersyante sa bawat 50-kilong sakong palay. Kung bibiliang komersyante ng 100 sako napalay, kikita siya ng P880,000kada anihan.

Sa North Central MindanaoRegion, laganap din ang murangpagbili ng mga produkto ng mag-sasaka. Ito ay sa harap ngnagmamahalang sangkap ngproduksyon, mataas na upa salupa, mataas na singil sapautang, mababang sahod atiba pang mapagsamantalangkundisyon. Halimbawa nitoay ang kalagayan ng mgamag-aabaka sa San Fer-nando, Bukidnon kungsaan kumikita lamangang bawat magsasaka ngP106 kada araw sa ibi-nebenta niyang abaka.Samantala, kumikitanang hanggang P7,643ang mga komersyante sa

ibinebentang abaka ng mga mag-sasaka.

Malubha ring pinagsasaman-talahan ang mga manggagawangbukid ng Dole Stanfilco saDangcagan at Kitaotao, Bukidnonna tumatanggap lamang ng P291kada araw o P4,365 sa 15 araw natrabaho. Dahil sa mga kaltas ngkumpanya sa sahod, umaabot la-mang sa P3,765 kada buwan angkanilang aktwal na natatanggap.

Ang mga kundisyong ito angnagtulak sa mga magsasaka namakibaka para sa kanilang kara-patang mabuhay. Sa Bukidnon,naging matagumpay ang mgakampanya ng mga magsasaka sasampung magkakatabing baryopara itaas ang presyo ng kanilangmga produkto. Sa isang lugar, na-pataas ng mga magsasaka ng sa-ging ang presyo ng kanilang pro-dukto mula sa P7.50 tungong P10bawat kilo nitong buwan.

Sa Agusan del Norte, napataasnaman ng mga magsasaka ng kapeang presyo ng kanilang ani nangP10 bawat kilo.

Page 9:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2018 9

Nagpapatuloy ang gera laban sa Bangsamoro

Hindi pa tapos ang gera sa Marawi at Bangsamoro dahil tuluy-tuloy angpang-aatake ng Armed Forces of the Philippines sa buhay, karapatan at

mga komunidad ng mamamayang Moro. Ito ang sagot ng Suara Bangsamorosa pahayag ng rehimeng US-Duterte na "tapos na" ang gera sa Marawi, saokasyon ng anibersaryo ng "paglaya" ng syudad noong Oktubre 17.

Sa taya mismo ng AFP at kani-lang mga among Amerikano, nasa214,000 lamang sa mga napalayassa labanan sa Marawi ang nakabaliksa kanilang mga lugar (kabilang angmga residente ng katabing bayan)habang nasa 208,000 pa ang hindinakababalik sa kanilang mga tirahan.Ang 127,000 sa kanila ay tinatayanghindi makababalik sa Marawi sa su-sunod na dalawa hanggang tatlongtaon. Nasa 24 komunidad ng syudadang wasak na wasak dulot ng kani-lang mga bomba at eroplanong pan-digma at hindi pa nasisimulan angrekonstruksyon hanggang ngayon.

Malinaw para sa nakararami naang tagumpay na ito ay hindi samamamayang Moro, kundi tagum-pay para sa mga kasabwat ng rehi-meng US-Duterte, sa mga kompra-dor at dayuhang negosyo, sa mala-laking burukrata-kapitalista nangayo'y nakikinabang sa mga kon-trata gamit ang banderang "BangonMarawi." Tagumpay din ito sa tropang AFP at US na umagaw sa ekta-ektaryang lupa sa Marawi parapagtayuan ng kampo militar.

Sa kanilang protesta noongOktubre 16, nanawagan ang mgaresidente at mga kabataang Morona pabalikin na sila sa Marawiupang muli nang maitayo ang kani-lang mga tahanan.

Anila, sawang-sawa na sila samga pangako ng gubyerno. Ilangulit nang nabimbin ang nakatakdanggroundbreaking ceremony sa syu-dad, na hudyat sana ng simula ngrehabilitasyon, dulot ng samutsa-ring dahilan. Ang huling palusot ngTask Force Bangon Marawi (TFBM)ay dahil hindi umano makararatingsi Duterte sa "groundbreaking."

Ayon kay Agakhan Sharief, liderMeranaw, matagal nang nangako ngrehabilitasyon ang gubyerno subalit

ni isang gusali ay wala pa itongnaitatayo. Ito ay dahil hindi mata-pos-tapos ang negosasyon ng mgaburges-kumprador, mga burukra-ta-kapitalista at kanilang mga da-yuhang kasosyo sa paghahatian ngpakinabang at kurakot. Ilang besesnang nagpalit-palit ang mga kum-panyang ginawaran ng mga kon-trata sa proseso ng pagpili na bat-bat ng anomalya at korapsyon.Kahit ang pondo para sa ayuda ayibinubulsa ng lokal na ahensya atmga kroni ni Duterte at hindi nanakararating sa mga bakwit.

Patuloy na binabalewala ngTFBM ang mga residente ng 27barangay sa ground zero. Mayoryasa kanila ay nananatiling nasa mgaevacuation center at dumaranas ngmatinding gutom at hirap. Pasannila ang patuloy na pagsirit ngpresyo ng pangunahing mga bilihin.Noong Agosto, umabot sa 8.1% angtantos ng implasyon sa rehiyon.

Bukod sa kagutuman, winasakdin ng gera ni Duterte ang kulturang mamamayang Moro.

Dulot ng walang puknat napambobomba at gera ni Duterte,hindi bababa sa 37 moske, 44 pa-silidad ng madrasah at 22 paaralanang nasira. Mayroon ding mahigit3,000 kabahayang pinagnakawan

ng mga sundalo ng AFP na naiwansa loob ng ground zero.

Para pahupain ang galit ng mgaresidente, naglunsad ng progra-mang Kambisita ang TFBM at lokalna gubyerno, na nagpahintulot samga residente na bisitahin ang ka-nilang mga tahanan at isalba angkanilang naiwang mga ari-arian.

Subalit ani Faykha KhayriyyahAlonto Ala, residente ng BarangaySouth Mandaya Proper, hindi sapatang Kambisita, dahil pansamanta-lang solusyon lamang ito sa matagalna nilang panawagan na bumalik sakanilang mga tahanan.

Magpapatuloy na armadonglabanan

Hindi nagtapos kundi lalupangpinatitindi ang panggegera ng AFPlaban sa mamamayang Moro. Sakasalukuyan, may 75% tropa ng AFPang nakadeploy sa Mindanao. Sapamamagitan ng batas militar, bi-nigyang lisensya ang mga sundaloat pulis na pumatay at mang-arestong mga sibilyan sa tabing ng pag-a-kusa sa kanila bilang kasapi nggrupong Maute, Abu Sayyaf o alin-mang grupong tinagurian nilangterorista.

Magpapatuloy at sisidhi anggera laban sa mamamayang Morohabang tumitindi ang pagpapatupadng rehimen ng mga programa saekonomya na pabor sa mga dayuhanat lokal na burgesya. Patuloy na bi-

"Nagpapatuloy...," sundan sa pahina 10

Page 10:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

Oktubre 21 , 2018 ANG BAYAN10

Mga protesta sa Buwan ng mga Magsasaka

Nagmartsa tungong Mendiola ang iba't ibang grupo at organisasyon, sapangunguna ng mga magsasaka noong Oktubre 19, bilang bahagi ng

komemorasyon ng "Buwan ng mga Magsasaka."Bitbit ang isang myural na bi-

nansagang "Death-erte," tanganng mga magsasaka ang mga pana-wagan laban sa kahirapan, kagutu-man at pasismo.

Ayon sa Kilusang Magbubukidng Pilipinas (KMP), tila walang ka-tapusan ang mga paraan ni RodrigoDuterte para patayin ang mga Pili-pino—mula sa Oplan Tokhang atOplan Kapayapaan, hanggang sapagpatay sa hirap at gutom bunsodng kanyang mga pahirap na pataka-ran. Pinakamatindi dito ang walang-awat na pagtaas ng presyo ng bili-hin dahil sa TRAIN Law, habang na-nanatiling kakarampot ang sahod ngmasang anakpawis.

Idiniin ng KMP kung gaano ka-

bagal at tila walang pakialam angDepartment of Agrarian Reform(DAR) sa ilalim ng bago nitong ka-lihim na si John Castriones, lalunasa pagresolba sa mahigit 10,000kaso sa lupa at kanselasyon ng mgaCertificate of Land OwnershipAward (CLOA) ng libu-libong mag-sasaka na patuloy na itinataboy sakanilang lupang sinasaka. Mas ti-nututukan pa ng DAR ang pagpa-palit-gamit sa lupa at hinahayaangmanalasa ang Oplan Kapayapaansa maraming komunidad ng mgamagsasaka.

Inalmahan din ng mga magsa-saka ang nakaambang paglalabasng rehimeng Duterte ng isang ba-gong kautusan na magpapalawig sa

huwad at kontra-magsasakangComprehensive Agrarian ReformProgram.

Kabilang sa mga nagmartsa angmga magsasaka ng Central Luzon nauna nang dinahas noong Oktubre 18sa harap ng DAR, kung saan nagtayosila ng kampuhan. (Basahin angkaugnay na artikulo sa pahina 5.)

Nagsagawa rin ng katulad nakilos-protesta para sa libreng pa-mamahagi ng lupa, hustisya, atpagtigil sa militarisasyon ng mgakomunidad ng mga magsasaka samga sentrong lungsod mula Luzonhanggang Mindanao.

Sa Camarines Norte, nagtiponang maliliit na magsasaka ng niyogupang muling igiit ang pagbalik ngsa pondong coco levy, at itaas angpresyo ng kopra.

"Protesta...," sundan sa pahina 11

"Protesta...," mula sa pahina 10nobomba ang mga komunidad ngMoro sa tabing ng pagsagupa sa te-rorismo, habang pinagtatakpan angwalang patumanggang pamamas-lang nito sa mga inosenteng sibil-yan, pangwawasak at pagnanakawsa pribadong mga ari-arian.

Noong Hunyo 2018, isang bun-tis ang namatay matapos matamaanng mortar mula sa AFP.

Palasak na ginagamit ngayon ngAFP ang "pagtugis sa terorista"upang bigyang katwiran ang mgaatake nito sa mamamayang Moro.Noong Setyembre, pitong magsasa-kang Tausug ang pinaslang ng AFPhabang tinutugis diumano ang mgaelemento ng Abu Sayyaf. Maging angOplan Tokhang ay ginamit ng AFPnang salakayin nito ang siyam namga kasapi ng MILF sa 105th BaseCommand ng Bangsamoro IslamicArmed Force sa Matalam, North Co-tabato. Binaril at napatay din noongnakaraang buwan sa Mamasapano,Maguindanao si Babu Meriam UyAcob, lider Meranaw at kilalang ta-gapagtaguyod ng karapatang-tao.

Hustisya ang panawagan ng

mamamayang Moro sa pagkawasakng Marawi. Nararapat lamang namanagot ang rehimeng Duterte samatinding pinsalang idinulot nito sasyudad. Ang pagkamatay ng may1,000 sibilyan dulot ng patuloy naoperasyong militar, sa mga sibil-yang inaresto, tinortyur upang ma-pilitang umamin na mga kasapi nggrupong Maute at tagasuporta nito,at lahat ng biktima ng pang-aabusong militar at kapulisan. Wasto rinang panawagan ng mamamayan ngMarawi na agarang simulan ang re-konstruksyon ng syudad sa halip napagtatayo ng pansamantalang ka-bahayan upang ganap at permanen-te nang makabalik sa kanilang mgatahanan.

Lantad ang kainutilan ng Bang-samoro Organic Law sa mamama-yang Moro. Hindi kailanman nito tu-tugunan ang mga dahilan ng arma-dong paglaban ng Moro. Ginamit la-mang ito ng rehimen upang itali angkamay at ganap na pahinain ang Mo-ro Islamic Liberation Front (MILF).Kasabay ng pagkakapirma ng huwadna batas, pilit ding pinasuko ni Du-

terte ang mga armas sa bawat mu-nisipyo ng Lanao del Sur upang ma-walan ng kakayahan ang mamama-yan na ipagtanggol ang kanilang sa-rili laban sa pananalasa ng arma-dong mga tauhan ng rehimen.

Ang pagsasantabi ng rehimengDuterte sa karapatan at kagalinganng mamamayan, at ang walang ha-bas nitong panggegera sa mama-mayang Moro upang itaguyod angarmadong paghahari nito sa buongBangsamoro at upang dambunginang kanilang yaman at rekurso angdahilan kung bakit magpapatuloyang armadong paglaban ng mgaMoro. Walang ibang pagpipilian angmamamayang Moro kundi mag-ar-mas upang depensahan ang kani-lang buhay at kabuhayan at kani-lang lupang ninuno laban sa pagsa-lakay ng pwersa ng estado at ngrehimeng US-Duterte. Ang mama-mayang Moro ay higit pang makiki-pagkaisa sa mga rebolusyonaryongpwersa sa Mindanao upang ipagpa-tuloy ang kanilang pakikibaka parasa kanilang karapatan sa sarilingpagpapasya at kalayaan.

"Nagpapatuloy...," mula sa pahina 9

Page 11:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2018 11

OPE-P: Papatinding panghihimasok militar ng US

Sa ilalim ng paghahari ni Rodrigo Duterte, lalong lumalalim at lumalawakang panghihimasok militar ng US sa Pilipinas. Siya mismo ang naghawan

ng daan sa mas mahigpit na kontrol ng US sa bansa, laluna sa AFP, nang ipa-taw niya ang batas militar sa Mindanao noong Mayo 2017 para "sugpuin angteroristang grupong Maute."

Mula simula hanggang katapu-san ng kanyang "gera kontra-tero-rismo" laban sa grupong Maute, pi-namunuan ng US ang mga opera-syon ng AFP sa loob ng Marawi City.Isinangkalan ng US ang labanan sasyudad para pormal na itatag angOperation Pacific Eagle-Philippines(OPE-P) noong Setyembre 1, 2017.Ipinalit ang OPE-P sa OperationEnduring Freedom-Philippines (OEF-P)bilang "pinangalanang operasyon"ng US sa bansa. Nagkahugis angOEF-P sa 900-kataong Joint SpecialOperations Task Force-Philippinesna nakabase sa loob ng base ng AFPsa Zamboanga City mula 2002hanggang 2015. Katulad ng OEF-P,

nakabalangkas ang OPE-P sa over-seas contigency operations (OCO) ngUS (dating tinawag na "global waron terror") na pinopondohan ngdambuhalang badyet ng Pentagon.

Noong Disyembre 2017, idinek-lara ni Duterte na mga grupong"terorista" ang Partido Komunistang Pilipinas (PKP) at Bagong Huk-bong Bayan (BHB) para bigyan ngdagdag na katwiran ang pag-iral ngOPE-P at palawakin ang mga ope-rasyon nito labas sa Mindanao.

Sa ulat ng Lead Inspector Ge-neral ng US Defense Departmentpara sa Enero-Mayo 2018, mayro-ong 200-300 tropang US ang OPE-Pna permanenteng nakabase sa ban-

sa para magbigay diumano ng payo,pagsasanay at tulong sa mga tro-pang Pilipino. Tapos na ang labanansa Marawi sa panahong ito at pana-ka-naka na lamang ang mga sagu-paan sa pagitan ng AFP at mga ar-madong grupong Moro.

Sa loob ng kasalukuyang taon,nag-ulat ang OPE-P ng gastos na$32.4 milyon (P1.8 bilyon sa pali-tang P55-$1). Kalakhan ng pondongito ay napunta sa pagbibigay ng su-portang sarbeylans mula sa himpa-pawid gamit ang mga unmannedaerial vehicle (UAV o drone) sa mgaoperasyong kombat ng AFP.

Bagamat ang "ISIS-Philippines"ang tinukoy na pangunahing targetng OPE-P, markado ang paglipad ngmga drone bago ang mga pang-aa-take ng AFP sa mga eryang pinaghi-hinalaang kinikilusan ng BHB nga-

"Protesta...," mula sa pahina 10

Sa Kabisayaan, nagdaos ng Lak-bayan Kontra Kagutuman, Kahira-pan at Pasismo ang mga magsasakaat mangingisda. Simula Oktubre 18,naglakbay ang mga organisasyongmagsasaka mula Cebu, Negros Ori-ental, at Bohol para magtipon saharap ng kapitolyo ng Cebu noongOktubre 19 at ihayag ang kanilangmga panawagan.

Sa Negros, naglunsad ng mgabungkalan ang mga magsasaka atmanggagawang bukid sa higit 30asyenda sa rehiyon.

Sa Eastern Visayas, nagsagawang dayalogo ang mga grupo ng mgamagsasaka sa kanilang mga lokal napamahalaan upang ipanawagan angpag-alis ng mga tropa ng AFP na na-kahimpil sa kanilang mga komunidad.

Sa Mindanao, samutsaring ak-tibidad at mga caravan ang inilun-sad ng mga magsasaka, mangga-gawang bukid at manggagawa ngplantasyon.

Kalampagan kontra kagutumanNoong Oktubre 16, nagsagawa

ng mga protesta sa Metro Manilaang mga progresibong grupo sa pa-ngunguna ng Bagong AlyansangMakabayan at Gabriela kasabay ngkomemorasyon ng United NationsWorld Food Day. Anila, dapattawagin itong "World FoodlessDay" sa harap ng pagsirit ng mgapresyo ng bilihin.

Bitbit ang mga kaldero at ka-waling walang laman, nagsagawang mga "kalampagan" ang mgagrupo sa mga palengke ng Nepa-QMart sa Quezon City, Bagong Si-lang Market sa Caloocan City, Ma-rikina Clock Tower, Pasig City Pub-lic Market, at Alabang Market saMuntinlupa City.

Ayon sa Gabriela, hindi naka-pagtataka na wala nang makainang kalakhan ng mga Pilipino sa-pagkat hindi tumitigil ang pagsiritng presyo ng bilihin, lalo at pumalona ang tantos ng implasyon sa6.7% noong Setyembre. Pinakaa-pektado nito ang mahigit 2.2 mil-yong pinakamahihirap na pamilyasa bansa.

Bagaman sinabi ng rehimengDuterte na isususpinde nito angdagdag na buwis sa mga produktongpetrolyo sa ilalim ng batas naTRAIN, hindi bilib ang mga raliyistadahil wala o maliit lamang ang ma-giging epekto nito sa presyo ng mgabilihin.

Samantala, sa pangunguna ngmga progresibong grupong kaba-taan, nagsagawa rin ng kabi-ka-bilang protesta laban sa pag-ap-ruba sa P2 taas-singil sa mini-mum na pasahe sa dyip. NoongOktubre 18, nagsagawa ng mgaprotesta sa iba't ibang mga uni-bersidad at sakayan ng dyip saKamaynilaan.

Ayon sa Anakbayan, ang pag-hihirap ng mga drayber at operey-tor ng dyip ay bunsod ng pagtaasnang 40% o mahigit P14 kada litrosa presyo ng diesel simula Enero.Sa halip na tugunan ng rehimenang nasabing problema, ipinasalamang sa mga pasahero ang bigatsa pamamagitan ng taas-singil sapasahe.

"OPE-P...," sundan sa pahina 12

Page 12:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

Oktubre 21 , 2018 ANG BAYAN12

yong taon. Halos laging may nauu-nang sarbeylans ng drone sa 59 insi-dente ng istraping at pambobombamula sa himpapawid na naitala ngNational Democratic Front-Minda-nao simula Enero 2018. Mga dronedin ang nauuna sa mga lugar kungsaan mayroong nakapokus na opera-syong militar ng AFP. Para sa 2019,humingi ng $108.2 milyon (P5.95 bil-yon) o triple sa kasalukuyang pondoang OPE-P para sa mga operasyonnito sa bansa.

Ginamit din ng US ang OPE-Ppara palawakin ang mga pagsasanaymilitar at maglagay ng mas malakingpwersang militar sa loob ng bansa.Nakapailalim sa OPE-P ang Balikatan34 na nilahukan ng 8,000 tropa(3,000 Amerikano at 5,000 Pilipino)noong Mayo. Sinundan ito ng dalawapang malalaking pagsasanay militar:ang MTA Sama Sama noong Hulyo atKamandag 2 (dating Phiblex) nitongOktubre. Bahagi ng mga pagsasanayna ito ang mga paggamit ng live-fireat "amphibious landing" (pagsasanaysa paglusob sa mga baybaying da-gat), taliwas sa unang deklarasyon niDuterte na "babawasan" kung hindiman tahasan niyang ipagbabawalang mga ito.

Ang malalaking pagsasanay naito ay bahagi ng masinsing presensyang mga tropa ng US sa kalupaan atkaragatan ng Pilipinas. Halos araw-araw, may nagaganap na maliliit atmalalaking pagsasanay, kumperen-sya, pagpupulong o iba pang aktibi-dad na pinangungunahan ng mgatropang Amerikano sa iba't ibangbahagi ng bansa. Mula sa 258 noong2017, tumaas tungong 261 ang na-turang mga aktibidad-militar sa 2018at tataas pa tungong 281 sa 2019.Taun-taon, dumarami at lumalakiang mga itinatakdang pagsasanay saiba't ibang aspetong militar.

Kasabay ng mga ito ang pagla-layag ng mga barkong pandigma ngUS sa karagatan ng Pilipinas at saSouth China Sea sa tabing ng "free-dom of navigation operations" atang pagdaong ng ilan sa mga itopara sa pagkukumpuni, pagtatapon

"OPE-P...," mula sa pahina 11

"OPE-P...," sundan sa pahina 13

"OPE-P...," mula sa pahina 12

ng basura at pagkarga ng pangga-tong, gayundin para sa pagliliwaliwng kanilang mga tropa.

Sa pangkalahatan, paparami atpapadalas ang paglalabas-masokng mga tropa at armas ng US. Li-ban sa mga pagsasanay, pinaka-marami rito ang mga tropang sakayng mga barkong pandigma na "bu-misita" sa bansa. Sa kabuuan,sampung barkong pandigma ng USang dumaong sa Manila Bay, SubicBay at iba pang malalaking dau-ngan mula Enero. Lulan ng mga itoang hindi bababa sa 17,500 tro-pang militar, dose-dosenang ero-planong pandigm at iba pang armaspandigma. Ang pinakamamalaki samga ito ay pinaandar ng enerhi-yang nukleyar. Mas malaki pa angbilang ng mga tropang Amerikanona naglamas-masok sa teritoryo ngPilipinas kung isasama ang tropang mga barkong nagsagawa nghindi bababa sa 15 paglalayag sapaligid at loob ng mga karagatanng bansa sa samutsaring dahilan,kabilang ang “freedom of navi-gation operations.” Isa rito angUSS Essex na nabunyag lamang nanakahimpil sa Philippine Sea noongAgosto dahil nalaglag sa barko atnawala ang isa sa mga Marino nito.Katuwang ng mga barkong US ang

mga barkong Japanese at Austra-lian.

Higit sa panghihimasok sa in-ternal na mga usapin, muling nai-tulak ng US ang estratehikong pla-no nitong gawing permanente atmas masaklaw ang pagbabase ngtropa at pag-iimbak ng gamit nitosa Pilipinas sa ilalim ni Duterte.

Gamit ang dati nang mga ka-sunduang militar, sinimulan ng USang hayag na konstruksyon ng mgapasilidad para sa mga tropangAmerikano sa loob ng mga dati ni-lang base militar. Noong 2017, pi-nasinayaan ng US at AFP ang ba-gong gusali sa loob ng Basa AirForce Base sa Pampanga na kun-wa'y para sa mga operasyongpangkawanggawa pero sa aktwalay para imbakan ng kanilang ma-teryal pandigma. Inianunsyo rin ngUS at AFP ang kagyat na pagsisi-mula ng konstruksyon ng katuladna mga pasilidad sa Fort Magsay-say Military Reservation, LumbiaAir Base, Antonio Bautista Airbaseat Benito Ebuen Air Base. Ngayongtaon, sinimulan ang konstruksyonng isang base militar sa residen-syal na erya ng Marawi City mata-pos ipaungkat at ipadeklara ng USsa rehimeng Duterte bilang mili-

Page 13:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

ANG BAYAN Oktubre 21 , 2018 13

Daantaong kolonyal na edukasyon sa Pilipinas

Sa loob ng mahigit isang siglo, instrumento ng US ang edukasyon, kaakibatang iba pang mga institusyon sa kultura tulad ng midya, para patatagin

ang kontrol at dominasyon nito sa lokal na ekonomya at pulitika.Mula sa unang mga gurong

Amerikano hanggang sa kasaluku-yang programang K-12, ginagamitng US ang sistema ng edukasyonpara ihulma at sanayin ang kabata-ang Pilipino alinsunod sa mga estra-tehiko nitong interes sa loob ngbansa at sa rehiyon.

Ginamit ng US ang kolonyal nagubyerno at ang magkakasunod napapet nitong rehimen mula 1946para sistematikong i-ayon sa "Ame-rican Dream" ang kultura, gawi atpagkakakilanlan ng kabataang Pili-pino. Pinaglaanan nito ng rekursoang sistema ng edukasyon para ti-yakin na nagsisilbi ang mga paara-lan, kapwa ang mga pribado atpampubliko, para sa mga panga-ngailangan ng mga kumpanya atinstitusyon nito sa loob at labas ngbansa, gayundin sa burukrasyang

sibil at panseguridad ng papet ni-tong estado.

Edukasyong AmerikanoItinatag ang sentralisadong

sistema ng pampublikong edukasyonsa Pilipinas noong 1901 sa bisa ngAct No. 74 ng Philippine Commissi-on, ang kolonyal na gubyerno ng USna pinamunuan ni William HowardTaft. Itinayo nito ang Departmentof Public Instruction (Kagawaran saPampublikong Instruksyon) na nag-pasok sa bansa ng 500 mga guromula sa United States na kinilalabilang mga "Thomasites."

Itinayo ng US ang sistema ngprimaryang edukasyon sa Pilipinas,gayundin ang Philippine NormalSchool (ngayo'y Philippine NormalUniversity) para sanayin ang mgaPilipinong guro na kinalaunan ay

pumalit sa pagtuturo sa mga publi-kong paaralan. Ipinatupad angpaggamit ng Ingles bilang wika sainstruksyon at mga librong batay sakulturang Amerikano ang ginamit.

Pinalawak ang pampublikongedukasyon sa pagtatayo ng Uni-versity of the Philippines noong1908 sa bisa ng Act No. 1870. Gi-namit ang unibersidad para mag-sanay ng mga Pilipinong dalubhasasa pulitika at ekonomya alinsunodsa disenyo ng US upang tumao atmamuno sa kolonyal na burukrasya.

Noong 1927, sa bisa ng Com-monwealth Act (CA) No. 337, sini-mulan ang teknikal-bokasyunal naedukasyon sa bansa. Sinundan itong CA 313 na nagtayo ng mga bo-kasyunal at agrikultural na hayskulsa mga rehiyon.

Isinabatas din ang EducationAct of 1940 na layunin diumanongbawasan ang kamangmangan ngmatatandang Pilipino. Ngunit bataydito, ipinatupad ang isang "ci-tizenship training program," isangprograma para sa pagsasanay samga trabahong manwal. Layunin ngmga ito na tugunan ang pagpapa-dala ng mga Pilipino sa US, lalunasa Hawaii, para maging manggaga-wa sa agrikultura.

Edukasyon sa ilalim ng mga papetna rehimen

Mula 1946, sunud-sunod nanagpatupad ang mga papet na re-himen ng mga patakaran paraipagpatuloy at higit pang patataginang kolonyal na edukasyon sa ban-sa. Sa partikular, tiniyak ng mga itona natutugunan ang pangangaila-ngan para sa mura at kiming lakas-paggawa ng mga kumpanyang im-peryalista.

Isinabatas ni Pres. DiosdadoMacapagal ang Republic Act. No.3742 noong 1963 na bumuo sa Bu-reau of Vocational Education parapangasiwaan ang pagpapaunlad ngkasanayan sa agrikultura, industri-ya, teknikal at iba pang bokasyunalna kurso. Kasabay ito ng pagsisi-

tary reservation ang malaking ba-hagi ng syudad. Isa ito sa mgadahilan kung bakit hindi pa pi-nauuwi, at limitado lamang napinabibisita, ang mga residentesa kanilang dating mga lugar.

Tuluy-tuloy na nakapagta-tambak ang US ng mga eroplano,helikopter, barko, bala, bombaat iba pang materyal pandigmasa bansa. Sa tabing ng moderni-sasyon ng AFP, ipinasok ng USsa bansa ang armas at pinaglu-maang kagamitan na nagkakaha-laga ng P5 bilyon mula Enero2017. Daragdagan pa ito ng ibapang gamit-militar, tulad ng an-ti-missile radar system na naka-takdang "bilhin" ni Duterte mulasa Israel at anim na F-16 fighterjet na galing sa US na kunwa'ypara sa depensa sa karagatan ngPilipinas. Ang "pagbili" ng ga-yong mga armas para diumanoipagtanggol ang South China Seaay bahagi ng plano sa depensa

ng US laban sa umuusbong nakapangyarihang militar ng Chi-na.

Tuluy-tuloy ang mahigpit naugnayan ng mataas na upisyal ni-to sa mga upisyal-militar at ngState Department ng US. Taun-taon ang pagbisita ng kumanderng Indo-Pacific Command ng USsa bansa, gayundin ang pakikipag-pulong ni Defense Secretary Lo-renzana sa Washington D.C. atpagkikita ng matataas na upisyal-militar at State Department ng USsa bansa. Regular na nagpupulongang Security Engagement Board,ang komiteng nagpapasya ng mgaaktibidad ng US sa bansa.

Liban sa larangan ng militar,pinapasok din ng mga ahensya ngUS ang iba't ibang aspeto ng pam-bansang seguridad katulad ngmga programa ng Philippine Na-tional Police, pagmamanman sasocial media, pamamahala sa dau-ngan, paliparan at iba pa.

"OPE-P...," mula sa pahina 12

Page 14:  · mimina at pagtotroso. Nag-uumapaw ang kanilang galit sa pasistang pana-nalakay ng mga armadong pwersa ng reaksyunaryong estado para supilin ang kanilang pakikibaka para sa lupa

Oktubre 21 , 2018 ANG BAYAN14

mula ng pamumuhunan ng mga da-yuhan sa mga pabrika sa tela atdamit.

Sa payong ng World Bank (WB),binuo ng rehimeng Marcos noong1969 ang Philippine Commision toSurvey Philippine Education(PCSPE) para iayon ang edukasyonsa bansa sa "pambansang kaunla-ran." Mula sa mga rekomendasyonnito, ipinatupad ni Marcos ang Ten-Year Educational DevelopmentPlan, isang P500 milyong progra-mang pinondohan ng WB na nagbi-gay diin sa edukasyong nakatuon samabababang klase ng kasanayan.Tinugunan nito ang noo’y partikularna pangangailangan para sa mu-rang lakas-paggawa sa mga export-processing zone. Itinulak din niMarcos ang pangingibang-bayan ngmga gradweyt ng mga eskwelahangbokasyunal-teknikal bilang solusyonsa malalang problema ng disemple-yo.

Itinayo ni Marcos ang mgasentro para sa pagsasanay sa mgarehiyon at ipinailalim sa Upisina ngPresidente ang pananaliksik sa masmabilis na treyning, partikular samga kabataang hindi nag-aaral atwalang trabaho.

Sa pagpasa ng Education Act of1982, binuo ni Marcos ang Bureauof Technical and Vocational Educa-tion para tasahin ang mga progra-mang teknikal at bokasyunal atmuling iayon ang mga kurso, gamitat pabrika sa noo’y nagsisimulanang neoliberal na kaayusan.

Bahagi nito ang pagsistematisang rehimen sa pagpapadala ng mgaPilipino sa ibayong dagat sa pama-magitan ng Executive Order No. 797na bumuo sa Philippine OverseasEmployment Agency (POEA).

Ayon sa datos ng POEA, lumaking halos 1,035% ang bilang ngOFWs mula 36,029 noong 1975 tu-ngo 372,784 ng 1985. Kalakhan sakanila ay ipinadala sa Middle Eastat nagtrabaho bilang mga mang-gagawa sa proyektong konstruksyonnoong dekada 1980.

Sa ilalim ng rehimeng Corazon

Aquino, binuo ang New SecondaryEducation Curriculum ng 1989 na ka-rugtong ng kapareho nitong kuriku-lum sa elementarya. Ipinakilala ditoang asignaturang Technology andHome Economics (THE) na itinuturoang pagluluto, pananahi at pagpa-panday. Gayundin, ipinakilala ang Va-lues Education na nagkintal sa mgaestudyante ng pagiging "masunurin"at "masipag sa pagtatrabaho."

Karugtong nito, isinabatas angRA 6655 o Free Public SecondaryEducation Act of 1988 para gawinglibre at obligasyon ang pagpasok sahayskul. Isa sa mga probisyon nitoang pagkakaroon ng mga kursongbokasyunal at teknikal sa kurikulumpara agad nang makapagtrabahoang mga gradweyt ng hayskul.

Taong 1994, itinatag ang Tech-nical Education and Skills Develop-ment Authority (TESDA), at ihiniwa-lay sa Commission on Higher Educa-tion ang mga teknikal-bokasyunal napag-aaral. Mula nang itatag ito,nadadagdagan at nagbabago angklase ng mga kurso na itinuturo ngTESDA depende sa pangangailanganpara sa partikular na kasanayan sapandaigdigang pamilihan.

Noong 1998, naglabas ng pag-aaral ang World Bank at AsianDevelopment Bank, ang PhilippineEducation for the 21st Century: The1998 Philippine Education SectorStudy (PESS). Nilaman nito angmungkahi na bawasan ang mgaasignatura sa elementarya. Ayon sakanila, ang kinakailangan sa pana-hong ito ay pagpapaunlad ng kasa-nayan sa pagbabasa at komunika-syon at batayang kaalaman sa ma-tematika o aritmetik. Akmang-akmaang repormang ito sa umuusbong nabusiness process outsourcing sabansa na nagsimula noong 1992 atlumaganap mula 2001.

Pagkaupo ni Arroyo bilang pa-ngulo, binuo at ipinatupad ang 2002Basic Education Curriculum (BEC) omas kilala sa tawag na MilleniumCurriculum. Binalangkas nito sa li-ma ang mga asignatura—Ingles,Matematika, Syensya, Filipino at

Makabayan (Pag-SIKAP o Araling(Pag)papahalaga, (S)ining, (I)nfor-mation and Communication Tech-nology, (K)ultura, Kalusugan at Ka-buhayan, at (A)raling (P)anlipunanat Araling Pangkalusugan).

Pinaiksi nito ang pagtatalakaysa syensyang panlipunan na lalongnagpakitid sa espasyo para mapag-usapan ang kasaysayan at kalaga-yan ng lipunan at bansa. Gayundin,sa BEC, ibinalik bilang wika sa pag-tuturo ang Ingles para i-ayon sapangangailangan ng pandaigdigangmerkado. Ngunit dahil sa nagingmalawakang pagtutol dito, ibinalikang wikang Pilipino pero bilang ka-tuwang lamang na lengwahe sapagtuturo.

Sa panunungkulan ni Benigno S.Aquino III, kagyat na dinisenyo angprogramang K-12 at ipinatupad sabisa ng Enhanced Basic EducationAct of 2013. Malaking bahagi ng K-12 ang nagdiin sa mga kurso atpagsasanay, pareho ang teknikal-bokasyunal at propesyunal, para samga trabaho at pusisyon sa labas ngbansa. Sa ilalim ng programa, di-nagdagan ng Grade 11 at 12 o SeniorHigh School na mayroong apat na"track" o direksyon: Technical-Vo-cational-Livelihood (TVL), Academic,Arts and Design at Sports.

Kabilang sa mga kursong naka-paloob sa TVL ang pagsasanay sapagiging manikurista, welder, ma-tansero, mga kasanayang kaugnayng information and communicationstechnology at iba pang kinakaila-ngan sa Canada, Middle East at ibapang bansa.

Mayorya ng mga estudyante nghayskul ay inilalagay sa direksyongTechnical-Vocational Livelihood, atineengganyong huwag nang tumuloysa kolehiyo. Sa gayon, awtomatikosilang pumapasok sa malawak nahanay ng mga walang trabaho. Kungnais nilang magtrabaho, ang ma-pagpipilian lamang nila ay magingmga kontraktwal na may napaka-babang sahod at walang benepisyosa loob o di kaya'y sa labas ngbansa.