Media for Democracy - İçindekilermedia4democracy.org/public/uploads/reports_4972076… · Web viewSavunma hakları dahi “duruşma düzeni” denerek kısıtlanmaktadır. Bu tehlikeli

Gazeteciler Cemiyeti

İfade ve Basın ÖzgürlüğüOcak 2018 Raporu

Gazeteciler Cemiyeti İfade ve Basın Özgürlüğü Ocak 2018 Raporu Özgürlük için Basın

Gazeteciler CemiyetiYönetim KuruluBaşkan Nazmi BilginBaşkan VekiliSavaş KıratlıBaşkan YardımcılarıErtürk Yöndem, Ayhan Aydemir, Yusuf KanlıGenel SekreterÜmit GürtunaMali SekreterMustafa YoldaşÜyelerGüray Soysal, Ali Şimşek, Ali Oruç, Hande Fırat, Önder Yılmaz, Önder Sürenkök, Olgunay Köse

* * *Bu Rapor “Press For Freedom/Özgürlük İçin Basın” Çalışma Grubu Tarafından Hazırlanmıştır.

* * *İfade ve Basın ÖzgürlüğüUlusal KomitesiBaşkanProf. Dr. Korkmaz AlemdarHukukcu ÜyeAv. Tuncay AlemdaroğluKıdemli GazetecilerAli Şımşek ve Sedat BozkurtStk Temsilcisi (Kıdemli Gazeteci, Parlamento Muhabirleri Derneği Başkanı)Göksel Bozkurt

* * *

Özgürlük İçin Basın Çalışma Grubu KoordinatörüYusuf KanlıKoordinatör Yardımcısı ve EditörSeva Ülman ErtenAraştırmacılarYıldız Yazıcıoğlu, Naz Akman, Sultan Yavuz

* * *Telefon: +90 (312) 427 15 22Faks: +90 (312) 468 23 84E-Posta:[email protected] Adresi : www.gazetecilercemiyeti.org.trAdres: Üsküp Caddesi (Çevre Sk.) No:35, Çankaya, Ankara

Kapak fotoğrafı: Cosmic Creative Reklam sektörü için bir prestij olarak kabul edilen 13’üncü “Kırmızı Reklam Ödülleri”nin 13’üncüsü 26 Mayıs 2016’da gerçekleştirildi. Kırmızı Jüri Özel Ödülünü Cosmic Creative’in hazırladığı “Gazeteciler Cemiyeti - Bir gazeteci neredeyse, aydınlık oradadır” adlı çalışma hak kazandı.Gazeteciler Cemiyeti hakkında

Zamanın Ankara Valisi Nevzat Tandoğan‘ın makamında yürekleri meslek ve vatan sevgisi ile dolu gazeteci 7 genç, 10 Ocak 1946 günü heyecanla

isteklerini iletirler. “Bizler Mekki Sait Esen, Niyazi Acun, Aka Gündüz, Bilal Akba, Adil Akba, Sebahattin Sönmez ve Muaffak Menemencioğlu’yuz. Ankara’da “Gazeteciler Cemiyeti“ kurmak istiyoruz…”

“Peki” der Vali… “Hangi amaçla?”“Basın organlarındaki gazetecileri bir

araya toplamak, mesleki ve sosyal haklarımızı geliştirmek, mesleğin mecbur kıldığı hak ve özgürlükleri savunmak, tüm üyelerimizle birlikte Cumhuriyet ve demokrasiyi kollamak ve ülkenin bölünmez bütünlüğünün sonuna kadar yanında olmak için” sözleriyle cevaplar kurucu heyet üyeleri Vali Tandoğan’ın sorusunu ve eklerler “Bu söylediklerimizi taahhüt olarak kabul edin.”

Yine “Peki” der Vali Nevzat Tandoğan “Vatan için hayırlı olsun…” 7 gazeteci heyecanla girdikleri Ankara valisinin bu kez daha büyük heyecan ve coşku ile çıkarlar; “Gazeteciler Cemiyeti“ kurulmuştur.

Türkiye‘nin çok partili siyasi hayata geçişiyle, daha açık bir deyimle, çoğulcu demokrasiye geçişle yaşıt ve koşut olan Cemiyetimiz, bu taahhütten yola çıkarak o günlerde, Mithatpaşa Caddesindeki mütevazı bir binanın zemin katında Mekki Sait Esen başkanlığında bir avuç gazeteci üye ile çıktığı yolu, sevgi ve dayanışma ile pekiştirmiş, 2000’i aşkın üye sayısı, ve bağımsız mali gücü ile bugün, Türkiye’nin en eski, en büyük ve saygın meslek kuruluşlarından ve sivil toplum örgütlerinden biri olmuştur.

Cemiyetimiz, kuruluşundan bu yana geçen yetmiş yıl boyunca devletinin yanında yer alarak, cumhuriyet, çoğulcu demokrasi, ifade ve basın özgürlüğü başta olmak üzere özgürlüklerin yılmaz bekçisi olmuştur. Gazeteciler Cemiyeti aşıladığı bu güvenle ülkemizin mesleki ve diğer önemli kurumlarında hak ettiği yeri almıştır.

Basın Kartları Komisyonu, Basın İlan Kurumu

Mesleğe yeni başlayanların belirli bir süre bekledikten sonra almaya hak kazandıkları, “Sarı Basın Kartı” gazeteciler için vazgeçilmezler arasındadır.

Mesleğinde dürüst olmak, kalemini satmamak, basın ahlak yasalarına uymak ve gazetecilik dışında hiçbir iş yapmamak gibi koşulları irdeleyerek süresini dolduranlara “Basın Kartı” veren komisyonda ve Türk medyası için önemini koruyan Basın İlan Kurumu‘nda Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin tarafından temsil edilmektedir. 18 yıl aralıksız Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulu üyeliği sonrasında Cemiyetimiz temsilcisinin halen Genel Kurul üyeliği devam etmektedir. Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Bilgin bu dönem bir kez daha Basın Kartları Komisyonu başkanlığına seçilmiştir.

Türkiye Gazeteciler Federasyonu, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu

Cemiyetimiz uzun süren çabalar sonucu, Türkiye‘deki 75 adet Gazeteciler Cemiyetini bir araya getirmiş, maddi ve manevi desteği ile Türkiye Gazeteciler Federasyonu‘nun kuruluşunda, en büyük pay sahibi olmuştur. Federasyonun başkanlığını Nazmi Bilgin 12 yıl aralıksız olarak yerine getirmiştir. Cemiyetimiz daha sonra kurulan Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu‘nun da üyesidir.

Türk Silahlı Kuvvetleri Elele VakfıGazeteciler Cemiyeti, 1995 yılında

Cumhuriyet tarihimizin en kapsamlı ve anlamlı “Haydi Türkiye Mehmetçikle Elele” kampanyasını, ulusumuzun inanılmaz duyarlılığı ve güveni ile gerçekleştirerek 65 milyon dolar bağışı “Mehmetçik Vakfına” devretti. Kurulan “Türk Silahlı Kuvvetleri Elele vakfı kadir bilirlik örneği göstererek, o dönem Genel Kurmay Başkanı Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı‘nın başkanı olduğu vakfa tek sivil kuruluş olarak cemiyetimizi aldı. Başkan Nazmi Bilgin tarafından temsil edildiğimiz vakıf, gazilerimiz için “TSK Rehabilitasyon ve Bakım Merkezi” adlı dev eseri oluşturdu. 1999 yılında hizmete giren bu merkez Türk ulusunun şehit ve gazilerine bir “Şükran Anıtı”dır.

Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için

Basın Çalışma Grubu, medya çalışanları ve sivil toplum temsilcilerinden oluşan bağımsız bir platform aracılığıyla özgür basın için politika yapıcılara ulaşmayı; ifade ve basın özgürlüğü konusunda yasal durumu ve devam eden ihlalleri göstererek bu konuda farkındalık yaratmayı, atölyeler ve konferanslar düzenleyerek gazetecilik pratikleri ile ilgili medya çalışanlarını ve sivil toplum temsilcilerinin kapasitesini geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Gazeteciler Cemiyeti’nin Özgürlük için Basın ifade ve basın hürriyetleri ihlalleri raporları Mart 2014’den bu yana düzenli yayınlanmaktadır.

Açık kaynaklardan, medya taramalarından, proje ofisine çeşitli şekilde yapılan başvuru ve ihbarlardan hazırlanan bu raporlardaki her türlü içeriğin sorumluluğu tamamıyla Gazeteciler Cemiyeti’ne aittir, atıf verilerek kısmen veya tamamen çoğaltılabilinir, bilimsel yayınlarda kullanılabilir.

2

Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Ocak 2018 Raporu Gazeteciler Cemiyeti

İfade ve Basın ÖzgürlüğüOcak 2018 Raporu

Gazeteciler Cemiyeti Yayınıdır

Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın Çalışma Grubu tarafından hazırlanmıştır. Bu rapor Gazeteciler Cemiyeti’ne aittir,

3


atıf verilerek kısmen veya tamamen çoğaltılabilir, bilimsel yayınlarda kullanılabilir.

İçindekiler

Giriş............................................................................................................................................................................... 5

İletişim araçlarına ve iletişimcilere baskı....................................................................................................5

İfade özgürlüğüne ve gösteri hakkını kullanmak isteyenlere müdahale....................................11

İfade ve basın özgürlüğüne yönelik müdahaleye yurtiçi ve yurtdışından gelen tepkiler....18

RTÜK cezaları........................................................................................................................................................ 32

Diğer gelişmeler.................................................................................................................................................... 34

Olumlu gelişmeler................................................................................................................................................50

4


GirişTürkiye, 2018 yılını olağanüstü hal (OHAL) uygulamasıyla karşıladı. OHAL, 19

Ocak’tan itibaren üç ay süreyle 19 Nisan 2018 tarihine kadar uzatıldı. 20 Ocak’ta Türkiye’nin Suriye’de başlattığı Afrin operasyonu farklı siyasi ve diplomatik

gelişmelere yol açtı.TBMM’de üçüncü parti konumundaki HDP’nin sandalye sayısı 11 Ocak’ta Leyla

Zana’nın vekilliğinin düşürülmesiyle 53’e indi. HDP’nin Eş Genel Başkanı olarak Edirne Cezaevi’nde iken 4 Ocak’ta genel başkanlıktan

ayrılma kararı alan Selahattin Demirtaş, 434 günlük tutukluğu sonrasında ilk kez 12 Ocak’ta hakim karşısına çıktı.

Türkiye’de gazetecilik mesleği açısından da dikkat çekici bir gelişme yaşandı. Cumhuriyet Davası’nda 1 yılı aşkın süredir tutuklu yargılanan gazeteci Ahmet Şık hakkında 4 Ocak’ta sosyal medya paylaşımları nedeniyle bir başka dava açıldı. Şık hakkında Twitter mesajları için Anadolu Ajansı muhabiri Kerem Kocalar’ın şikayeti üzerine dava açıldığı ortaya çıktı.

Anayasal güvence altındaki “basın ve ifade özgürlüğü” hakları bakımından Türkiye’de ilk kez Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru sonucu verilen hak ihlali kararı yerel mahkemelerce uygulanmadı. Anayasa Mahkemesi’nin gazeteciler Mehmet Altan ve Şahin Alpay’ın tutuklu yargılanmasıyla hak ihlali yaşandığına hükmetmesine rağmen Altan ve Alpay’ın AYM’nin kararı üzerine yapılan tahliye başvuruları yerel mahkemelerce reddedildi.

Ansiklopedik bilgi paylaşım sitesi olarak dünya genelinde popüler Wikipedia’ya yönelik Türkiye’deki erişim yasağı devam ederken; Wikimedia Vakfı Genel Müdürü Katherine Maher, yeniden Türkçe sayfalara ulaşılabilmesini dilediğini açıkladı.

OHAL gerekçesiyle Türkiye’nin farklı illerinde toplumsal etkinlik ve eylemler hakkında yasaklama kararı verilirken; 22 Ocak’ta Ankara Valiliği’nin Oyuncu Barış Atay’ın “Diktatör” isimli tek kişilik tiyatro oyunu yasaklandı. Atay’ın Ankara sınırları içerisinde söyleşi, buluşma gibi herhangi bir etkinliğe katılımı da yasaklandı.

Ankara Valiliği’nin sivil toplum örgütleri tarafından düzenlenecek etkinlikler ile eşcinsel ve transseksüel hakların savunulmasına ilgili getirdiği “süresiz yasaklama” devam etti. Bunun yanı sıra Hükümet, DİSK'e bağlı Birleşik Metal İş Sendikası'nın, TÜRK-İŞ’e bağlı Türk Metal İş Sendikası’nın ve HAK-İŞ’e bağlı Çelik-İş’in aldığı grev kararlarını OHAL gerekçesiyle yasakladı.

“Cumhurbaşkanına hakaret” iddiasıyla açılan soruşturmalar ve gözaltına alınmalar toplu taşıma araçlarında vatandaşların bir birlerini ihbar etme noktasına kadar ulaştı.

Sosyal medya paylaşımları nedeniyle ülke genelinde siyasetçiler ve vatandaşlar hakkında soruşturmalar ve gözaltı kararları alındığı da gözlemlendi.

İletişim araçlarına ve iletişimcilere baskı2 Ocak 2018

Adıyaman’da Gerger Fırat sahibi gazeteci Hacı Boğatekin, 41 yıllık meslek yaşamı boyunca hakkında açılan 168 davanın 23’üne ilişkin, avukat oğluyla birlikte adalet aradığını söyledi. Boğatekin, “Hakkımda bugüne kadar çok fazla dava açıldı. Bunlardan en önemlisi Fethullah Gülen’e ‘FETO’ dediğim için açılan davaydı. 2008 yılında tutuklandım. Beş ay hapiste kaldım. Bir kelimeden dolayı hakkımda 138 dava açıldı, 13 yıl yedi ay hapis cezası verildi. Gazetecilik hayatım boyunca AKP dönemi gibi sıkı bir dönem görmedim” diye konuştu. Babasına avukatlık yaptığını ifade eden Hüseyin Boğatekin ise “Babamın basın yasalarından yararlanma gibi bir şansı yok. Adil yargılanmayı etkilenmeye teşebbüs ve kamu

5


görevlilerine hakaretten tutuklanan ilk ve tek gazeteci kendisi. Şu an devam eden 23 davası var” diye konuştu.1

Adalet Yürüyüşü’ne destek vermek için sosyal medyadan Rus anarşist Mihail Bakunin’in sözünü paylaşan gazeteci Murat Güneş hakkında “Türklüğü aşağılamak” gerekçesiyle soruşturma açıldı. Bakunin’in “Hukuk iktidarın fahişesidir” sözünü paylaşan Güneş ifadesinde, “Yargılanması gereken biri varsa o da 1876 yılında yaşamını yitiren Bakunin’dir” diyerek kendisini savundu.2

3 Ocak 2018 Ankara Altıncı Sulh Ceza Hakimliği’nin, yeni yılın ilk engelleme kararı dört haber

sitesine uygulandı. KHK ile, 1HaberVar Platformu, örgüt propagandası yapmak suçlamasıyla kapatılırken, Mezopotamya Ajansı, Özgürlükçü Demokrasi, Demokrat Haber siteleri 2018’in ilk engellenen siteleri oldu. 1HaberVar Platformu önceden televizyon ve radyo çalışanlarının bir araya gelerek oluşturduğu bir site.3

4 Ocak 2018 Gazeteci Hakan Gülseven, Bursa’nın Kemalpaşa ilçesinde yapılan GBT taraması

sonrası gözaltına alındı. Gülseven’in daha önce hakkında açılmış bir dava kapsamında gözaltına alındığı öğrenildi.4

Haberleri ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle 371 gündür tutuklu bulunan gazeteci Ahmet Şık’a, Anadolu Ajansı muhabiri Kerem Kocalar’ın “Allah rızası için inceleyin” diyerek ihbar ettiği Twitter mesajları nedeniyle yeni bir dava açıldı. Savcılığın hazırladığı iddianamede Şık’ın “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama” suçlamasıyla iki yıla kadar hapsi istendi.5

5 Ocak 2018 Gazeteci Ayşenur Arslan, iki yıl önce yayımlanan bir televizyon programında

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla yargılandığı davada bir yıl iki ay hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme’nin 11 ay 20 güne indirdiği hapis cezasının ertelendiği bildirildi. Aslan, Halk TV’deki programda, Nokta’nın toplatılmasını eleştirmiş, bunun üzerine Konya’da yaşayan ismi belirtilmeyen biri tarafından ihbar edilmişti. Arslan, daha sonra gazeteci Hüsnü Mahalli’nin tutuklanmasına tepki göstererek, Halk TV’de sunduğu “Medya Mahallesi” programına son vererek tepki olarak, mesleğini bıraktığını açıklamıştı.6

7 Ocak 2018 DevHaber Yayın Yönetmeni Ali Vefa Yurdal hakkında “örgüt propagandası” yapmak

suçlamasıyla dava açıldığı belirtildi. Dava dosyasındaki tek delilin Yurdal’ın boynunda fotoğraf makinesinin asılı olan bir fotoğrafın olduğu belirtilirken Yurdal’ın suçlamaları kabul etmediği kaydedildi. Duruşmada savcının beraat talebine rağmen, mahkemenin bu talebi kabul etmediği ifade edildi.7 8 Ocak 2018

Cumhuriyet muhabiri Alican Uludağ hakkında, “Evetçi Savcı FETÖ toplantısında” başlıklı haberi nedeniyle, “soruşturmanın gizliliğini ihlal” suçlamasıyla dava açıldı. Uludağ’ın, savunmasında, “Haber basın özgürlüğü kapsamında halkı bilgilendirme kapsamında yapılmış olup, bu konudaki suçlamaları kabul etmiyorum. Soruşturmanın gizliliğini ihlal edecek ve gizli tanığın kimliğini deşifre edecek unsurlar haberde yoktur. Gizli tanığın ifadelerinin tamamı

1http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/897396/

Gazeteci_Bogatekin__avukat_ogluyla_birlikte_adalet_ariyor__Bir_kelimeden_dolayi_hakkimda_138_dava_acildi.html2http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/897105/_Hukuk_iktidarin_fahisesidir__sozune_TCK_301_den_sorusturma.html

3 https://www.birgun.net/haber-detay/yeni-yilda-basina-sansur-4-gazeteye-erisim-engeli-198334.html

4 https://www.evrensel.net/haber/342480/gozaltina-alinan-hakan-gulseven-serbest-birakildi

5http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/898836/Ahmet_Sik_hakkinda_yeni_dava..._ihbar___Allah_rizasi_icin_inceleyin__diyen_AA_muhabirinden.html

6 http://www.posta.com.tr/gazeteci-aysenur-arslan-a-erdogan-a-hakaretten-hapis-cezasi-aysenur-arslan-kimdir-haberi-1369089

7 https://www.birgun.net/haber-detay/haber-icin-gitti-propagandadan-yargilaniyor-savci-ikna-oldu-hakim-olmadi-198864.html

6


elimde olmasına rağmen hepsini yazmayıp sadece haberde geçen savcı Cevdet Kayafoğlu ismi yazımda belirtilmiştir. Kendisi, sosyal medya hesabından referandumla ilgili paylaşımları sonrası kamuoyunda tartışılan bir kişi olması nedeniyle ilgili bölümü kamuoyunu bilgilendirme amaçlı haberde verdim. Diğer kişilerin isimlerini vermedim. Bu nedenle suçun yasal unsurlarının oluşmadığını, haberin basın özgürlüğü sınırları içinde hazırlandığını ifade etmek isterim” dediği öğrenildi.8

9 Ocak 2018 İzmir’de bir süre önce gözaltına alınan Artı Gerçek.com sitesi yazarlarından Fadıl

Öztürk’ün ifadesinin alınmasının ardından “örgüt propagandası” iddiası ile Sulh Ceza Hâkimliğine sevk edildiği bildirildi. Öztürk, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.9

10 Ocak 2018 Gazeteci Ömer Turan, eski Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun açtığı hakaret ve iftira

davası nedeniyle metrobüste polis tarafından gözaltına alındı. Davutoğlu’na “Enver Altaylı’yı tanıyor musun?” diye sorduğunu ve bu sorudan dolayı dava açıldığını ifade eden Turan, çıkarıldığı mahkemece sabaha karşı serbest bırakıldı. 10

11 Ocak 2018 Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu’nun, FETÖ üyeliğinden tutuklu yargılanan

gazeteciler Mehmet Altan ve Şahin Alpay’ın, “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı” ve “ifade ve basın özgürlükleri”nin ihlal edildiğine oyçokluğu ile karar vermesine rağmen yerel mahkemeler tutukluluk kararlarını yineledi. AYM’nin gazeteciler için tahliye yolunu açan kararına rağmen Alpay hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza, Altan hakkında ise İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi tutukluluğun devamına karar verdi. AYM, 9 ay tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakılmış olan Cumhuriyet Kitap Eki Editörü Turhan Günay’ın bireysel başvurusunda da ihlal yaşandığına hükmetti ancak hali hazırda tutukluluğun kalktığını belirtti. AYM, hak ihlali yaşandığına karar verdiği Altan ve Alpay yönünden tahliye talepleri hakkında yargılandıkları mahkemelerce karar verilmesini istedi.11 Bunun üzerine AYM’nin tutuklu kalmalarının hak ihlali olduğuna hükmettiği Altan ve Alpay için avukatları tarafından yapılan tahliye başvuruları ise yerel mahkemelerce reddedilmiş oldu. 12

“Cumhurbaşkanı'na hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davada beşinci kez hakim karşısına çıkan gazeteci Ahmet Altan'a 7.000 lira para cezası verildi. Dört yıl sekiz aya kadar hapsi istenen Altan, savunmasında, “Amacım aşağılamak, hakaret değil, yaptığı bir hatanın ortaya çıkarılması. Benim sözümün şu anda Cumhurbaşkanı olan zatla alakası yok” dedi.13

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın şikâyeti üzerine, Brezilyalı karikatürist Carlos Latuff'un karikatürlerini sansürletmek konusundaki haberlerin de sansürlendiği iddia edildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan bir süre önce Latuff’un, kendisi hakkında yayınladığı çizimlerinin engellenmesi amacıyla talepte bulunmuştu. Bu haberlerin bazı medya organlarında yayınlanması üzerine söz konusu haberlerin de erişime engellenmesi kararı verildiği ileri sürüldü.14

13 Ocak 2018 Akit’in Niğde muhabiri Dursun Suna, eski Bor kaymakamı Muammer Balcı ile ilgili

yaptığı bir haber nedeniyle hapis cezasına çarptırıldı. Balcı’nın bir kadınla olan “uygunsuz”

8 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/901084/Muhabirimiz_Alican_Uludag_a_dava_acildi.html

9 https://www.birgun.net/haber-detay/sair-ve-yazar-fadil-ozturk-serbest-birakildi-199246.html

10 https://www.birgun.net/haber-detay/akp-li-yazara-metrobuste-davutoglu-gozaltisi-199449.html

11 http://www.hurriyet.com.tr/son-dakika-mehmet-altan-ve-sahin-alpayin-tutukluluguna-devam-karari-verildi-40707241

12 http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-42659391

13 https://www.birgun.net/haber-detay/gazeteci-ahmet-altan-a-cumhurbaskani-na-hakaret-ten-para-cezasi-199537.html

14 https://www.birgun.net/haber-detay/erdogan-in-sansur-talebi-haberine-de-sansur-199547.html

7


olduğu ifade edilen görüntüleri, kamu yararı için yayınladığını ifade eden Suna, “özel hayata ilişkin görüntü ve sesleri ifşa etmek” suçlamasıyla iki yıl altı ay hapis cezasına çarptırıldı.15

15 Ocak 2018 Anayasa Mahkemesi’nin hakkında hak ihlali kararı verdiği tutuklu gazeteci Mehmet

Altan’ın tahliyesi için yapılan itiraz, üst mahkeme konumundaki İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından da reddedildi. Mahkeme, “Dosya kapsamına göre sanık Mehmet Hasan Altan'ın üzerine atılı suçun vasıf ve mahiyeti, kuvvetli suç şüphesini gösterir mevcut delil durumu, delillerin toplanmamış olması sebebiyle verilen tutukluluğun devamına ilişkin ara kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmakla sanık Mehmet Hasan Altan müdafilerinin itirazının reddine, sanık Mehmet Hasan Altan'ın tutukluluk halinin devamına” karar verdi.16

16 Ocak 2018 MİT TIR'ları görüntülerini Cumhuriyet’in eski genel yayın yönetmeni Can Dündar’a

verdiği iddia edilen Tutuklu CHP milletvekili Enis Berberoğlu’nun, “mevcut delil durumunda değişiklik bulunmadığı” gerekçesiyle tahliye talebi reddedildi. Mahkemenin ayrıca avukatlara esas hakkındaki mütalaaya karşı savunmalarını yapmaları için bir ay süre tanıdığı bildirildi. Berberoğlu, “MİT TIR'ları görüntülerinin yayınlanması” davasında geçen yıl Haziran ayında “Devletin gizli kalması gereken bilgilerini, siyasal ve askeri casusluk maksadıyla açıklamak” gerekçesiyle 25 yıl hapis cezasına çarptırılarak tutuklanmıştı.17

Cumhuriyet yazarı Çiğdem Toker’e, Agrobay Seracılık tarafından “Rusya’ya domatesler de ‘Bayburt’tan” başlıklı yazısı nedeniyle bir buçuk milyon liralık tazminat davası. Toker davaya ilişkin, “geleneksel gazetecilikte kulis bir haber üzerinden yazı yazdığını ve yazının tarafların gazete haberlerine de yansımış soru işaretlerini, kendi tartışmalarını aktarmaktan ibaret olduğunu” söyleyerek, “Bir buçuk milyon sürreal, gerçeklikle bağı olmayan bir rakam. Korkutma ve gözdağı verme amaçlı olduğunu düşünüyorum. Korkup sinecek halimiz de yok tabii” dedi.18

Kapatılan Özgür Gündem ile dayanışmak amacıyla başlatılan “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği” kampanyasına katılan gazetecilerden Ayşe Düzkan, Hüseyin Aykol, Mehmet Ali Çelebi, Hüseyin Bektaş ve Ragıp Duran’ın yargılandığı davada, gazetecilere toplam dokuz yıl dokuz ay hapis cezası verildi. Akyol hakkında üç yıl dokuz ay hapis cezası verilirken; diğer isimler hakkında birer yıl altışar ay hapis cezası hükmedildi. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, söz konusu isimlerin pişmanlık göstermediklerini de belirterek, ceza indirimi yapmadı.19

Bianet'ten Erol Önderoğlu’nun hazırladığı BİA Medya Gözlem Raporu’nda, mesleki faaliyetleri veya siyasi dosyalardan yargılanan 122 gazetecinin, 1 Ocak 2018’e hapishanede girdiği belirtildi. Tutuklu gazetecilerin 79’unun Gülen Cemaatine yakın medya kuruluşlarında çalıştığı, 24 habercinin “Kürt medyasında” yer aldığı ve kalan 19 gazetecinin de diğer gazetelerde çalıştığı ifade edildi. Rapora göre, hapishanedeki 122 gazeteciden 66’sı yargılanırken 31 kişisinin soruşturma geçirdiğine işaret edildi. Geçtiğimiz Ekim, Kasım, Aralık döneminde altı haberci ve bir medya organının saldırıya uğradığı, gazeteciler Fatih Portakal, Fatih Altaylı, Burcu Yıldırım ile Cumhuriyet çalışanlarının ölümle tehdit edildiğine dikkat çekilen raporda bir yıl önce bu üç ay içinde 85 gazeteci ve medya temsilcisinin “darbeye iştirak” suçlamasıyla toplam 237 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıyla yargılandığı da belirtildi. Rapor ayrıca yedi gazetecinin de “casusluk” veya “devlete ait gizli bilgileri yaymak”tan toplam 70 yıl hapis istemiyle yargılandığı, toplamda 464 gazeteci için 237 ağırlaştırılmış müebbet ile 3474 yıl hapis cezası istendiği kaydedildi. Tabloya, “hakaret” ve “Cumhurbaşkanı’na hakaret”e ilişkin yargılamalar dahil edildiğinde 520 gazeteci veya medya

15 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801131031793585-akit-dursun-suna-cezaevi-muammer-balci/

16 http://www.dw.com/tr/mehmet-altan%C4%B1n-tahliyesini-%C3%BCst-mahkeme-de-reddetti/a-42155489

17 https://www.dha.com.tr/istanbul/berberoglunun-tahliye-talebine-red/haber-1560333

18 http://www.diken.com.tr/rusyayla-domates-krizi-gazeteci-cigdem-tokere-1-5-milyon-liralik-dava/

19 https://www.birgun.net/haber-detay/kapatilan-ozgur-gundem-davasinda-5-kisiye-hapis-cezasi-200265.html

8


temsilcisinin toplamı 237 ağırlaştırılmış müebbet ile 3672 yıl altı ay hapis cezası ile karşılaştıkları da açıklamada yer aldı. Açıklamada, “En az 36 site haber ve yazısına, sekiz karikatüre, altı kitap, üç gazeteye sansür uygulandı. Bu dönemde bir yayın yasağı kararı alınırken, Ekim-Kasım-Aralık 2017 döneminde 46 gazeteci ve medya çalışanı işten çıkarıldı veya işten çıkmak zorunda bırakıldı, RTÜK, Ekim-Kasım-Aralık 2017 döneminde haber, film ve program yayınlarından dolayı TV kuruluşlarına 13 program cezası ve 20 para cezası verirken, Kurul, Radyo ve TV’lere toplam 13 program durdurma ve beş milyon 657 bin 740 TL idari para cezası verdi” denildi.20

20 Ocak 2018 Cumhuriyet davasında yargılanan tutuklu gazeteci ve yöneticilerin hakimin reddi talebi

Savcılığın da görüşü doğrultusunda İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedildi.21 22 Ocak 2018

T24 yazarı Nurcan Baysal'ın, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) Afrin'e yönelik düzenlediği "Zeytin Dalı" harekâtına ilişkin sosyal medyada yaptığı paylaşımlar gerekçe gösterilerek gözaltına alındığı iddia edildi.22

Tatvan Belediyesi hakkında İçişleri Bakanı Süleyman Soylu imzasıyla verilen soruşturma izni belgelerini yayınlayan Bitlis Gerçek gazetesinden Sinan Aygül’e soruşturma açıldı. Aygül’ün ölümle tehdit edildiği ve yapılan haberlerin “iftira” olduğu iddia edildi.23 23 Ocak 2018

Mezopotamya Ajansı muhabiri Seda Taşkın, (PKK) “örgüt üyeliği” gerekçesiyle çıkarıldığı mahkemece tutuklandı. Taşkın, Aralık ayında Muş’ta haber takibi sırasında hakkında “ciddi ihbar olduğu” gerekçesiyle gözaltına alınmış üç gün sonra adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. Savcılığın karara itiraz etmesi üzerine Taşkın yeniden gözaltına alınmıştı.24

Van'da gözaltına alınan gazeteci İdris Yılmaz (PKK) “örgüt propagandası” iddiasıyla tutuklandı. Yılmaz, daha önce Van’da kamu işlerini yapan müteahhit Şahin Yağar ile üstlendiği Erciş sahil projesine ilişkin görüşmesi sırasında saldırıya uğramıştı.25

T24 internet sitesi yazarı Nurcan Baysal, Artı TV Ankara Temsilcisi Sibel Hürtaş, Halkın Nabzı genel yayın yönetmeni İshak Karakaş ve Mezopotamya Haber Ajansı muhabiri Hayri Demir PKK “terör örgütü propagandası yapmak” iddiasıyla gözaltına alındı. Ankara ve Diyarbakır’da gözaltına alınan gazetecilerin ifadeleri alınmak üzere il emniyet müdürlüklerine götürüldüğü belirtildi.26

Demokratik Modernite editörü Haydar Ergül, çıkarıldığı mahkemece “örgüte (PKK) üye olmak” iddiasıyla tutuklandı. Ergül bir hafta önce tutuklanmış ve dergide yayımlanan yazılar suçlama konusu olarak yer almıştı.27, 28

24 Ocak 2018 Gazeteci Nazlı Ilıcak hakkında, “Askeri İstihbarat ve Tahşiyeciler” başlıklı yazısına

ilişkin “devletin güvenliğine ilişkin gizli kalması gereken bilgileri casusluk maksadıyla açıklama” suçundan müebbet hapis cezası istemiyle dava açıldı. İddianameyi kabul eden Ankara 15. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, “yetkisizlik” kararı vererek, dosyayı İstanbul Ağır Ceza Mahkemesine gönderdiği bildirildi. Kararda, “Olay tarihinde ulusal düzeyde faaliyet gösteren ETÖ/PDY'ye müzahir Bugün’ün genel merkezinin İstanbul'da bulunduğu” belirtilerek, suç

20 http://bianet.org/bianet/medya/190726-122-gazeteci-mahpus-iktidar-hapse-atmadan-duramiyor?bia_source=rss

21 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/909638/Cumhuriyet_davasinda_kopyala-yapistir_karar__Reddi_h_kim_talebi_reddedildi.html

22 http://t24.com.tr/haber/nurcan-baysal-gozaltina-alindi,541599

23 http://mezopotamyaajansi.org/tum-haberler/content/view/12449

24 http://www.diken.com.tr/mezopotamya-ajansi-muhabiri-seda-taskin-orgut-uyeligi-suclamasiyla-tutuklandi/

25 https://bianet.org/bianet/insan-haklari/193590-gazeteci-idris-yilmaz-tutuklandi

26 https://www.amerikaninsesi.com/a/afrin-paylasimlari-yapan-4-gazeteci-gozaltina-alinirken-21-gazeteci-tutuklandi/4220461.html

27 http://t24.com.tr/haber/gazeteci-haydar-ergun-ve-seda-taskin-tutuklandi,542951

28 https://turkeypurge.com/quarterly-magazine-editor-haydar-ergul-jailed

9


yönünden yargılama görev ve yetkisinin İstanbul Ağır Ceza Mahkemesine ait olduğu kaydedildi.29

Özgürlükçü Demokrasi gazetesinin internet sitesi olan demokrasi45.com, Savcılık tarafından “idari tedbir” konularak 45. kez kapatıldı. Gazete yaptığı açıklamada “Savaşa karşı tutumumuz bir kez daha sansürle cezalandırıldı” ifadesini kullandı.30 26 Ocak 2018

Afrin operasyonuna ilişkin sosyal medya paylaşımları nedeniyle gözaltına alınan Halkın Nabzı Genel Yayın Yönetmeni ve Artı Gerçek yazarı İshak Karakaş tutuklanırken, Mezopotamya Ajansı muhabiri Hayri Demir, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. ‘Örgüt propagandası’ gerekçesiyle tutuklanan Karakaş’ın avukatları, karara itiraz edeceklerini bildirdi.31 28 Ocak 2018

TRT Haber spikeri Tuğba Dalkılıç, canlı yayında iki kez, Afrin harekatı ile ilgili TSK'nın sivilleri hedef aldığını söylemesinin ardından spiker hakkında soruşturma başlatıldığı açıklandı. Dalkılıç, tepki toplayan yayından sonra sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada sehven TSK dediğini söyledi.32

30 Ocak 2018 Mardin'den Elazığ Cezaevi’ne sevk edilen DİHA muhabiri Şerife Oruç, Özgürlükçü

Hukukçular Platformu’na gönderdiği bir mektup ile “çıplak aramaya karşı çıktıkları için” haklarında soruşturma açıldığını duyurdu. Mektupta kendilerine çıplak aramayı dayatan gardiyanlar hakkında suç duyurusunda bulunduklarını ifade eden Oruç, suç duyurusunu diğer gardiyanların araya girmesi ile geri çektiklerini ancak iki gün sonra bu kez gardiyanların kendileri hakkında tutanak tutup disiplin soruşturması açtığını kaydetti.33 Gardiyanların Oruç’un bazı eşyalarına da el koyduğu iddia edildi. 34

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, JinNews’in internet sitesini bu hafta dördüncü kez erişime engelledi. Afrin Operasyonu ile ilgili yaptıkları olumsuz olduğu ifade edilen haberlerin, engellemeye sebep olduğu belirtildi. 35

31 Ocak 2018 Gazeteciler Ahmet Altan, Yasemin Çongar, Yıldıray Oğur, Mehmet Baransu ve Tuncay

Opçin’in yargılandığı Taraf Davası’nda, sanık Baransu reddi hakim talebinde bulundu. Tutukluluk halinin devam etmesine tepki gösteren Baransu, “Anayasa Mahkemesi (AYM) kararını uygulamayan bir heyetin tarafsız ve bağımsız olacağına nasıl inanacağım? Bir buçuk yıldır yargılanıyorum ve 11 hâkim değişti bu süreçte. Hâkimler değişiyor ama kararlar aynı. Savunma yapıp yapmadığımı bilmediğiniz bir dosyada tutukluluğun devamı kararı verdiniz” ifadelerini kullandı.36

İfade özgürlüğüne ve gösteri hakkını kullanmak isteyenlere müdahale 1 Ocak 2018

Ankara Yüksel Caddesi’nde, açlık grevindeki eğitimciler Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’ya destek için yapılan eyleme müdahale eden polis, üç kişiyi gözaltına aldı.37

29 http://www.hurriyet.com.tr/nazli-ilicak-hakkinda-casusluk-davasi-40720028

30 http://demokrasi47.com/2018/01/24/duyuru-2/

31http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/913957/Gazeteci_ishak_Karakas_tutuklandi__Hayri_Demir_serbest_birakildi.html

32 https://www.birgun.net/haber-detay/tsk-sivilleri-vuruyor-diyen-spikere-sorusturma-202011.html

33 https://www.evrensel.net/haber/344431/gazeteci-serife-oruca-disiplin-sorusturmasi

34 https://www.evrensel.net/haber/344431/gazeteci-serife-oruca-disiplin-sorusturmasi

35 http://gazetekarinca.com/2018/01/jinnewse-bir-haftada-dorduncu-erisim-engeli/

36 https://www.evrensel.net/haber/344569/taraf-davasinda-reddi-h-kim-talebi

37http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/896633/Yuksel_direniscilerine_yeni_yilin_ilk_polis_mudahalesi__3_gozalti.html

10


2 Ocak 2018 Açlık grevindeki eğiticimler Nuriye Gülmen ve Semih Özakça için Ankara

Güvenpark'ta düzenlenen eylemde, Özakça'nın annesi Sultan ve Gülmen'in kardeşi Beyza, gözaltına alındı. Polisin, Özakça'nın annesini yerde sürüklediği fotoğraflarla tespit edildi. Olaya tepki gösteren Özakça, sosyal medyadan, “Bir annenin, sevgiyle, hüzünle ve öfkeyle oğlunun yanında duruşuna, onun zarar görmemesi için çırpınışına tanık oluyor bütün dünya. Bu zulmü yapanların annemin gözlerinin içine bakarak konuşmaya cesareti var mı? Ben onun gözlerindeki hüznü her an görüyorum ve gözlerimi kaçırıyorum” dedi. Annesinin yerde sürüklendiği fotoğrafı paylaşan Özakça, “Bu fotoğraflara iyi bakın. Bugün işime dönüp hayatta kalmam için sesimi duyurmaya çalışırken gözaltına alınan annemin ayaklarına, kollarına, yüzüne, gözlerine iyi bakın” ifadelerini kullandı.38

Bitlis’in Hizan ilçesine bağlı bazı bölgelerde sokağa çıkma yasağı ilan edildi.39

HDP tutuklu Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kişilik haklarına saldırdığı gerekçesiyle açılan dava sonucunuda, 15.000 lira tazminat cezasına karar verildi. Yerel mahkemenin, 'ifade özgürlüğü' olduğu gerekçesiyle reddettiği dava, Erdoğan'ın avukatının itirazı üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi tarafından karara bağlandı.40

Kocaeli Cezaevi'nde tutuklu HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Aysel Tuğluk, “Toplantı ve Gösteri Kanununa muhalefet” suçlamasıyla yargılandığı davada bir yıl altı ay hapis cezası aldı. Daha önce Kocaeli F Tipi Cezaevi önünde yapılan eylemlere katılması nedeniyle yargılanan Tuğluk, önceki savunmalarını tekrar ettiğini söyleyerek, beraatını talep etti ancak mahkeme, tutuklu kalmasına hükmetti. 41,42

3 Ocak 2018 Cumhurbaşkanına hakaret suçlaması ile yargılanan HDP milletvekili Leyla Birlik

mahkemesi sonucunda bir yıl dokuz ay hapis cezasına çarptırıldı. Ceza oranında indirim yapmayan mahkeme, sanığın kişilik özellikleri, adli sicil ve mevcut UYAP (yargı ağı bilişim sistemi) kaydı ile suç işlemeyi alışkanlık haline getirmesi ve yeniden suç işlemeyeceği konusunda mahkemece kanaat oluşmadığı için cezanın ertelenmesine yer olmadığına karar verdi.43

Türk Hava Yolları'nın uçak içi eğlence sistemi dahilinde yayınladığı yabancı dizi ve filmlerde geçen “eşcinsel” kelimesini, Türkçe’ye “sapkın” ve “tuhaf” olarak çevirdiği ileri sürüldü. THY iddia ile ilgili bir açıklama yapmadı.44 4 Ocak 2018

İran'da yaşanan protesto olaylarını telin etmek isteyen Emekçi Hareket Partisi üyesi 15 kişi, İstanbul, Cağaloğlu'ndaki İran Başkosolosluğu önünde polis tarafından göz altına alındı.45

5 Ocak 2018 CHP milletvekili Barış Yarkadaş'ın her ay açıkladığı “medyada sansür” adlı raporuna,

İstanbul 3. Sulh Ceza Hakimliği “erişimi engelleme” kararı verdi. Söz konusu raporda, Kasım ayında medya ve sanat dünyasına ilişkin 49 baskı ve sansür olayına yer verilmişti. Raporda, “Altı yaşında çocukla evlenilir” diyen Sosyal Doku Vakfı Başkanı Nurettin Yıldız hakkındaki haberlere ve tweetlere yayın yasağı kararının verilmesine de dikkat çekilmişti. Yarkadaş'ın açıkladığı raporu yayınlayan cumhuriyet.com.tr'nin de aralarında olduğu pek çok sitedeki

38 https://www.birgun.net/haber-detay/semih-ozakca-nin-annesi-suruklenerek-gozaltina-alindi-198268.html

39 http://www.haberturk.com/bitlis-te-5-koyde-sokaga-cikma-yasagi-ilan-edildi-1780335

40http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/897059/Selahattin_Demirtas__Recep_Tayyip_Erdogan_a_tazminat_odeyecek.html

41 http://www.hurriyet.com.tr/aysel-tugluka-1-5-yil-hapis-cezasi-40697209

42 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/897033/Aysel_Tugluk_a_1.5_yil_hapis_cezasi.html

43http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/897778/HDP_li_Leyla_Birlik_e__Cumhurbaskani_na_hakaret__davasindan_hapis_cezasi.html

44 http://t24.com.tr/haber/turk-hava-yollari-turkce-altyazida-escinselleri-sapkin-ve-tuhaf-yapti,526894

45 http://www.hurriyet.com.tr/iran-baskonsoloslugu-onunde-polis-mudahalesi-1-40699998

11


haberlere erişimin engellenmesi için Yıldız’ın talepte bulunduğu ve Hakimliğin başvurudan bir gün sonra, haberlere erişim engeli kararı verdiği belirtildi.46

Devrimci Gençlik Dernekleri Başkanı Berkay Ustabaş’ın, Berkan Elvan adlı gencin cenazesine katılmak suçlamasıyla tutuklandığı kaydedildi. Tutuklamanın Gezi Parkı protestoları sırasında polis tarafından öldürülen Elvan’ın doğum gününde gerçekleştiği belirtildi. Ustabaş’ın evinde bulunan Yolculuk Gazetesi, Adalılar isimli müzik grubunun albümü ve 1972’de Tokat Niksar’da öldürülen Mahir Çalyan ve dokuz devrimcinin fotoğrafları da tutuklanmada gerekçe olarak gösterildi.47 Ustabaş'ın avukatı Erman Öztürk, müvekkilinin evindeki kitap ve gazetenin yasal olduğunu dile getirirken savcının “Ahdımız var. Tutuklamaya sevk edeceğim” dediğini iddia etti.48

İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı'nın talimatıyla yapılan operasyonda sekiz kişinin, sosyal medyada 'silahlı örgüt' propagandası yaptığı iddiasıyla gözaltına alındığı bildirildi.49

Çankırı’da gençlerin “saçlarının uzun olduğu” gerekçesiyle polis tarafından “palyaçoya benzetildiği” ve ters kelepçelenerek gözaltına alındıktan sonra polis merkezinde darp edildiği iddia edildi. Yaklaşık iki yüz kişi tarafından protesto edilen polis şiddetini, CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu meclis gündemine taşıdı.50

6 Ocak 2018 Ankara Kadın Platformu’nun, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın çocukların evlilik yaşına

ilişkin tanımını, protesto amacıyla Sakarya Caddesi'nde yapmak istediği eyleme polis mermi ve biber gazı ile müdahale etti. Polis ekipleri, Kızılay ve civarındaki eylem yasağını ileri sürerek, kadınların dağılmasını istedi. Diyanet'in söylemlerine ve kadınlara yönelik politikasına tepki gösteren kadınlar açıklamalarına devam ederken, polis müdahale ederek grubu susturdu.51

8 Ocak 2018 Bitlis sınırları içerisinde bulunan 13 köy ve mezrada ikinci bir emre kadar sokağa çıkma

yasağı ilan edildi. Bitlis'in Hizan, Mutki ve Güroymak ilçelerine bağlı 13 köy ve iki mezrada, Ekim ayında ilan edilen sokağa yasağının ise kaldırıldığı belirtildi.52

9 Ocak 2018 Diyarbakır'ın Lice ile Kulp ilçelerinin kırsal kesiminde terör örgütü PKK'ya yönelik

düzenlenecek operasyonlar nedeniyle 69 köy ve mezrada sokağa çıkma yasağı ilan edildi.53

Yüksel Caddesi’nde 427 gündür devam eden “İşimizi geri istiyoruz” eylemine müdahale eden polis, dört kişiyi darp ederek gözaltına aldı.54

Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) üyesi olan yazar Aziz Tunç’un eşi Fatma Tunç’un, “Ailenizde sakıncalı kişiler var” denilerek yurt dışına çıkışının engellenerek pasaportuna el konulduğu belirtildi. Daha önce de KCK Davası’nda yargılandıktan sonra serbest bırakılan yazar Aziz Tunç’un Almanya’da bulunduğu sırada pasaportu iptal edilerek Türkiye’ye geri dönüşü engellenmişti. Fatma Tunç ise, iki yıldır görmediği eşi ve oğlu Feyzullah Tunç’u ziyaret etmek amacıyla Almanya’ya gitmek üzere geldiği havaalanında polisler tarafından durdurulmuş gözaltı noktasına götürülmüş daha sonra çıkışının yasaklandığı bildirilerek serbest bırakılmıştı. 55

15 Ocak 201846

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801051031684531-baris-yarkadas-nurettin-yildiz-sansur/47

https://www.gercekgundem.com/berkinin-dogum-gununde-yok-artik-dedirten-tutuklama-311131h.htm48

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/899510/Berkin_in_dogum_gununde_tutuklama__Cenazesine_katilmak_suc_sayildi.html49

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801051031687685-sosyal-medya-operasyon/50

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/899545/Cankiri_da_polislerden_genclere__uzun_sac__dayagi...__Palyacolar__diye_lakap_takilip_gozaltina_alindilar.html51

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/899963/Ankara_da_Diyanet_i_protesto_eden_kadinlara_polis_mudahalesi.html52

https://www.evrensel.net/haber/342781/bitlise-bagli-13-koyde-sokaga-cikma-yasagi-ilan-edildi53

http://www.haberturk.com/diyarbakir-da-buyuk-operasyon-hazirligi-69-koy-ve-mezrada-sokaga-cikma-yasagi-178878654

https://www.evrensel.net/haber/342880/isimizi-geri-istiyoruz-eyleminin-427-gununde-4-gozalti55

https://www.evrensel.net/haber/342974/yazar-aziz-tuncun-esinin-pasaportuna-el-konuldu

12


Tunceli merkez ve dört ilçesindeki 30 bölge, iki hafta süresince özel güvenlik bölgesi ilan edildi. Valilikten yapılan yazılı açıklamada, “operasyonlar nedeniyle, halkın can ve mal güvenliğinin korunması bakımından girilmesinde sakınca bulunan 30 ayrı bölgede özel güvenlik bölgesi ilan edildi” denildi.56

Ankara Yüksel Caddesi’nde 433 gündür devam eden “İşimizi geri istiyoruz” eylemine müdahale eden polis dört kişiyi gözaltına aldı. Açıklama yapmak isteyen eylemcilerin, “Açlık grevinin 313. gününde Nuriye, Semih işe geri alınsın” yazılı pankart açtığı ve “Nuriye Semih işe geri alınsın” sloganı attığı belirtildi.57

17 Ocak 2018 Ankara Valiliği, tutuklu HDP eş genel başkanı Selahattin Demirtaş’ın görülecek

duruşmaları nedeniyle Ankara genelinde her türlü toplanma, yürüyüş, oturma eylemi, anma toplantısı ve bu gibi eylemlerin yasaklandığını açıkladı. Valiliğin sitesinde, “HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın Katılacağı Duruşmalarla İlgili Yasaklama Kararına İlişkin Basın Duyurusu” başlığıyla yayınlanan yazılı açıklamada, başta Sincan Cezaevi/Adliyesi Kampüsü önü ve çevresi olmak üzere Ankara genelinde umuma açık alanlarda yapılacak eylemlerin yasaklandığı bildirildi.58

19 Ocak 2018 Ege Üniversitesi Rektörlüğü, öğretim üyelerinin ve yardımcılarının sosyal medya

hesaplarını incelemek için, öğretim üyelerine e-posta gönderilerek, Twitter hesaplarının linklerini istedi. Söz konusu e-postalarda, “Rektörlük makamının talebi üzerine fakültemiz öğretim üye ve yardımcılarına ait Twitter adreslerinin üniversite halkla ilişkiler birimine iletilmek üzere… fakültemiz özel kalem adresine ivedilikle gönderilmesi gerekmektedir” denildi. 59

20 Ocak 2018 İstanbul Valiliği tarafından 21 yaş altı gençler tarafından planlanan “Genç Bi Şenlik”

etkinliği “alkol ve tütün kullanımını özendirdiği” gerekçesi ile iptal edildi. Valilik, “Şenliğe velilerin katılamayacak olması”nı da kararına gerekçe göstererek yaptığı yazılı açıklamada şenliği uygun bulmadığını duyurdu.60

21 Ocak 2018 Diyarbakır'ın Bismil ilçesinde HDP İlçe başkanı Refai Baran, Zeytin Dalı Harekatı'na

ilişkin açıklamaları ve sosyal medya paylaşımlarında “terör örgütü PKK propagandası” yaptığı iddiasıyla gözaltına alındı. Terörle mücadele şube ekiplerince gözaltına alınan Baran'ın, emniyetteki işlemlerinin devam ettiği bildirildi.61

22 Ocak 2018 Oyuncu Barış Atay’ın "Sadece Diktatör" isimli oyunu Van, Antalya, Burdur, Denizli,

Uşak, Alaşehir, Manisa, Konya ve son olarak Artvin’den sonra Ankara'da da yasaklandı. Ankara Valiliği’nin açıklamasında, başkentteki yasak için süre sınırı verilmezken gerekçe olarak oyunun halkın belirli kesimlerini kin ve düşmanlığa alenen tahrik edebileceği gösterildi. Açıklamada, "Sadece Diktatör" adlı tiyatro organizasyonunun ve Atay ile ilgili kurum ve kuruluşların düzenleyecekleri tiyatro, panel, söyleşi, sinema, sinevizyon, sergi gibi etkinliklerin de yasaklanma kapsamına alındığı bildirildi.62 Atay, Twitter hesabından, “Yasaklamışsınız da o

56 http://www.hurriyet.com.tr/tuncelide-30-bolge-ozel-guvenlik-bolgesi-ilan-40710807

57 https://www.evrensel.net/haber/343326/yukselde-433-gun-4-kisi-gozaltina-alindi

58 http://www.posta.com.tr/hdp-li-selahattin-demirtas-in-durusmalari-nedeniyle-ankara-da-gosteri-yasagi-haberi-1372621

59 https://www.evrensel.net/haber/343678/eu-rektorlugu-akademisyenlerin-twitter-adreslerini-topluyor

60 https://www.evrensel.net/haber/343735/genc-bi-senlik-istanbul-valiligi-tarafindan-iptal-edildi

61 http://www.trthaber.com/haber/turkiye/sosyal-medyada-zeytin-dali-harekati-karsiti-teror-propagandasi-yapanlara-operasyon-347255.html

62 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801221031910215-ankara-valiligi-sadece-diktator-yasak-baris-atay/

13


yasak olmamış. Neyi, niçin yaptığınızdan o kadar haberiniz yok ki, ‘geçen yıl oynadığım’ temsili, bu yıl oynayacağımı sanıp yasaklamışsınız” diye yorumda bulundu.63

Diyarbakır'da, Zeytin Dalı Harekatı üzerinden PKK propagandası yaptığı iddia edilen 17 kişiden sekizi gözaltına alındı. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, “Zeytin Dalı Harekatı'na ilişkin sosyal medya üzerinden algı yaratıp Kürt kökenli vatandaşları provoke ederek sokağa çıkmaya teşvik ettiği iddiası” ile harekatla ilgili kışkırtıcı, maksatlı ve gerçek dışı fotoğraflar paylaştıkları tespit edilen 17 kişi hakkında yakalama kararı çıkartılmıştı. Haklarında yakalama hükmü verilen diğer dokuz şüphelinin yakalanması için çalışmaların devam ettiği bildirildi.64

HDP Tunceli Milletvekili Alican Önlü hakkında, Afrin'e yönelik Zeytin Dalı Harekatı'na ilişkin sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımlar nedeniyle soruşturma başlatıldı. Önlü’nün, “Zeytin Dalı operasyonunu sosyal medya hesabından İngilizce yayınladığı eleştirel bir yazısındaki paylaşımda kullandığı ifade ve fotoğraf nedeniyle soruşturma açıldığı bildirildi. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca açılan sSoruşturmaya, “Türk Milleti’ni, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini” aşağılamak suçlamalarının neden olduğu belirtildi.65

1.

Van Cumhuriyet Başsavcılığı da sosyal medya hesaplarından sokağa çıkma çağrısı yapan dört HDP'li Van milletvekili ve DBP Eş Genel Başkanı Mehmet Arslan için soruşturma başlatıldığını duyurdu.66

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının, TSK’nın Afrin'e yönelik “Zeytin Dalı Harekâtı” operasyonun başladığı tarihten itibaren, sosyal medya paylaşımlarından dolayı 57 kişi hakkında re'sen soruşturma başlattığı bildirildi.67

Hakkari'de, kent merkezi ile üç ilçedeki 31 bölge, 15 gün süreyle “Özel güvenlik bölgesi” ilan edildi.68

Ankara’da, Afrin operasyonu devam ettiği sürece, eylem ve etkinliklerin valilikten izin almadan yapılması yasaklandı. Valilik açıklamasında, “Bu tür eylemlerin, umuma açık alanları, meydanları, yolları, parkları ve diğer dinlenme mekânlarını kullanan vatandaşlarımız ile eylemi gerçekleştiren şahıslar arasında, istenmeyen olayların yaşanmasına yol açabileceği, bu eylemler sırasında, terör örgütlerinin katılımcılar ve vatandaşlarımıza yönelik olarak bombalı eylemler yapabileceği yönünde istihbari duyumlar alınmaktadır” denildi. Açıklamada, “Zeytin Dalı Operasyonu' devam ettiği sürece park, bahçe, genel yollar, kamu binalarının önleri ve umuma açık alanlarda düzenlenecek açık ve kapalı yer toplantıları, basın açıklamaları, açlık grevi, oturma eylemi, konser, şenlik, şölen ve benzeri eylem ve etkinlikler; kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanması, temel hak ve özgürlükler ile can ve mal emniyetinin sağlanması amacıyla, Valiliğimizden izin alınarak yapılacaktır” ifadelerine yer verildi.69

Mardin'in Nusaybin ilçesinde, HDP İlçe Başkanı Ferhat Kut, yaptığı basın açıklamasında TSK'nın Afrin'e düzenlediği Zeytin Dalı Harekatı ile ilgili sözleri nedeniyle gözaltına alındı.70

23 Ocak 2018

63 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultursanat/910416/Ankara_Valiligi___Sadece_Diktator__oyununu_suresiz_olarak_yasakladi.html

64 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801221031908251-diyarbakir-sosyal-medya-afrin-gozalti/

65 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/910478/HDP_li_vekilin_Afrin_paylasimina_sorusturma.html

66 http://www.dw.com/tr/sosyal-medyada-afrin-paylaşımlarına-gözaltı/a-42251277

67 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/910411/57_kisiye__Zeytin_Dali__paylasimlarindan_sorusturma_acildi.html

68 http://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/hakkaride-31-bolge-ozel-guvenlik-bolgesi-ilan-edildi-2184427/

69 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801221031920581-ankara-afrin-operasyonu-etkinliklere-valilik-sarti/

70 http://www.hurriyet.com.tr/nusaybin-hdp-es-baskani-kut-gozaltina-alindi-40718593

14


İzmir merkezli üç ilde düzenlenen operasyonda, TSK’nın Afrin bölgesine düzenlediği “Zeytin Dalı Harekatı” ile ilgili sosyal medya üzerinden “PKK ve PYD propagandası ile sokak eylemlerine yönlendirici” paylaşımlar yaptıkları iddiasıyla, 23 kişi gözaltına alındı.71

Hatay Valiliği tarafından sınıra yakın bölgelerde dört noktanın geçici güvenlik bölgesi olarak ilan edildiği bildirildi.72

Çanakkale’de, Afrin’de yürütülen “Zeytin Dalı Harekatı” aleyhine propaganda yaptıkları iddia edilen HDP İl Eş Başkanları Nusret Kutluay ve Seza Beytaş ve ile İnsan Hakları Derneği üyesi Hayrettin Pişkin gözaltına alındı.73

24 Ocak 2018 İstanbul Kadıköy'de Afrin Harekatı’nı protesto eyleminde gözaltına alınan 13 kişiden

11'i tutuklandı. “Örgüt propagandası” yaptığı ileri sürülen diğer iki kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı belirtildi.74

Adana'da sosyal medya üzerinden, Afrin'e yapılan “Zeytin Dalı” operasyonuyla ilgili “kara propaganda” yaptığı, PKK ve PYD/YPG'yi övücü paylaşımlarda bulunduğu iddiasıyla dokuz kişi gözaltına alındı.75

TSK'nın, Afrin operasyonuna “Savaşa Hayır” diyerek tepki gösteren ve İstanbul Kadıköy’de eyleme katılan 13 kişi, polis tarafından gözaltına alındı. Bu kişilerden 11'i tutuklanarak cezaevine gönderildi. İki şüpheli ise adli kontrol hükümleri uygulanarak serbest bırakıldı.76,77

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Afrin harekâtı hakkında, sosyal medya üzerinde terör propagandası yaptığı gerekçesiyle HDP Antalya İl Eş Başkanı, ile Niğde İl Eş Başkanı ve Kadın Danışma Merkez Başkanının da aralarında bulunduğu 11 kişi gözaltına alındı. Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan yapılan yazılı açıklamada şüphelilerin, TSK'nin, Afrin’de yürüttüğü terör örgütlerine yönelik operasyonuyla ilgili sosyal medyada yaptıkları paylaşımlar nedeniyle gözaltına alındıkları belirtildi. Ayrıca şüpheliler hakkında 'suç işlemeye tahrik', 'kanunlara uymamaya tahrik', 'suçu ve suçluyu övme', 'devleti alenen aşağılama' ve 'terör örgütünü övme' suçlamalarından dolayı gözaltına alındıkları belirtildi.78

Afrin’de yürütülen 'Zeytin Dalı Harekatı'na tepki gösterdiği iddia edilen HDP İl Eş Başkanları ve İnsan Hakları Derneği üyesi Hayrettin Pişkin gözaltına alındı. Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığı, 'Zeytin Dalı Harekatı' sonrasında sosyal medya hesaplarından paylaşım yapan kişiler hakkında başlattığı soruşturma kapsamında İl Emniyet Müdürlüğü ekipleri, Afrin’de yürütülen 'Zeytin Dalı Harekatı'na tepkileri nedeniyle HDP İl Eş Başkanları Nusret Kutluay ve Seza Beytaş’ı HDP İl binasında, İHD Üyesi Pişkin işyerinde, 'Türkiye Cumhuriyeti Devletini alenen aşağılamak ve terör propagandası yapmak' suçlaması ile gözaltına aldılar.79 26 Ocak 2018

Ankara'nın Keçiören İlçesi'nden Kızılay'a gelmek için bindiği otobüste yanındaki kişiyle sohbet eden M.A. isimli kadın, başka bir yolcunun ihbarı ile “Cumhurbaşkanı’na hakaret” ettiği iddiasıyla gözaltına alındı. İhbarda bulunan kişinin, polis gözaltı işlemini yapana kadar da M. A'yı takip ettiği belirtildi. M. A'nın götürüldüğü Çankaya İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne giderek duruma tepki gösteren CHP milletvekili Murat Emir, “M.A iddia edildiği üzere söz konusu içerikli hakaretlerde bulunmadığını, kasıtlı ya da kasıtsız birinin 71

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/911076/izmir_de_HDP_il_Baskani_da_dahil_23_kisi_gozaltina_alindi.html72

http://www.aksam.com.tr/guncel/hatay-sinirinda-4-nokta-gecici-guvenlik-bolgesi-ilan-edildi/haber-70126673

http://www.hurriyet.com.tr/canakkalede-afrin-harekatina-tepki-paylasimina-4071971074

http://haber.sol.org.tr/toplum/kadikoydeki-afrin-eylemine-11-tutuklama-22620675

https://meydan.com.tr/gundem/sosyal-medyadaki-kara-propagandaya-9-gozalti/76

http://www.haberturk.com/tv/gundem/haber/1809252-kadikoy-de-afrin-operasyonu-protestosuna-gozalti77

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/911934/Kadikoy_de_11_kisiye__Afrin__tutuklamasi.html78

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/912155/HDP_Antalya_ve_Nigde_il_Es_Baskanlari_gozaltina_alindi.html79

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/911773/Canakkale_de_Afrin_harekatina_tepki_paylasimina_3_gozalti.html

15


iftirasına uğradığını söyledi. Suçun delili yok. Artık hangi ruh halinde bilemiyorum ama birinin sözü yetiyor, sizin dört yıla kadar hapis istemiyle yargılanma olasılığınıza. Tüm vatandaşları birbirinin ihbarcısı ve iftiracısı yapma amaçlarını sonunda başardılar. Polisin bu ihbarı, işini gücünü bırakıp hemen mesele yapması ayrıca sorun. Ülkemizin içinden geçtiği ciddi süreç ortadayken, ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ edip edilmediğinin peşine düşülüyor” dedi.80

DİSK'e bağlı Birleşik Metal İş Sendikası'nın grev kararı, Bakanlar Kurulu kararıyla “milli güvenliği bozucu nitelikte” olduğu gerekçesiyle yasaklandı. Sendika yasak kararını tanımayacaklarını belirterek, bir hafta içinde greve gideceklerini açıkladı.81

27 Ocak 2018 Emek Partisi (EMEP) üyesi Neslihan Karyemez, İstanbul- İkitelli’de Afrin

operasyonuna dair barış çağrısı yapan bildiriyi dağıttığı için, “terör örgütü propagandası yaptığı” iddiasıyla tutuklandı. Hamile olduğu kaydedilen Karyemez’in annesi Elif, “Kızım yasal bir bildiri dağıttığı için tutuklandı. Terör örgütü propagandası yapmakla suçlandı. Barış içerisinde yaşanmasını istemek nasıl propaganda olur? Bu olsa olsa bir eleştiridir” diye konuştu.82

28 Ocak 2018 İçişleri Bakanlığı, "terör örgütünün faaliyetlerini meşru gösterdiği, suçu ve suçluyu

övdüğü, halkı kin ve düşmanlığa sevk ettiği" gerekçeleriyle Türk Tabipleri Birliği (TBB) Merkez Konseyi üyeleri hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulundu. TBB, Zeytin Dalı Harekatı adıyla başlatılan Afrin operasyonuna eleştirel yaklaşan açıklamaya İçişleri Bakanı Süleyman Soylu "aymazlık, ahlaksızlık, cibilliyetsizlik" sözleriyle karşı çıkmıştı.83

29 Ocak 2018 Afrin Operasyonu hakkında “Türkiye’den bir işgal harekatı daha” manşeti ile KKTC de

yayın yapan Afrika Gazetesi’ne saldıran beş kişi tutuklandı. Söz konusu manşet yaklaşık bir hafta önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından eleştirilmişti.84

Kral FM’in Afrin harekâtı için “Operasyona itiraz eden, sesini çıkaran ister gazeteci, ister milletvekili olsun vurun” diyen ‘Afrikalı Ali’ olarak tanınan sunucunun programına son verildiği açıklandı. Ancak sunucu, sosyal medyada haberi yalanladı.85

İçişleri Bakanlığı, Afrin harekatına yönelik “sosyal medyadan terör propagandası yaptığı” öne sürülen 311 şüphelinin gözaltına alındığını bildirdi. Bakanlığın açıklamasında, “Terör örgütü propagandası yapan, bu örgütleri öven, terör örgütleri ile iltisaklı olduğunu alenen beyan eden, halkı kin, nefret ve düşmanlığa sevk eden, devlet büyüklerine hakaretlerde bulunan, devletin bölünmez bütünlüğüne ve toplumun can güvenliğine kast eden, nefret söylemleri içeren 571 sosyal medya hesabı ile ilgili çalışma yapılmış, tespit edilen 208 kişi hakkında yasal işlem yapılmıştır” denildi.86

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP milletvekili Osman Baydemir’in Afrin operasyonu ile ilgili olarak yaptığı açıklamalar nedeniyle, hakkında “Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama”, “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin Kurum ve Organlarını aşağılama, Devlete Karşı savaşa tahrik” suçlarından soruşturma başlattı.87

80 http://t24.com.tr/haber/otobusteki-kadini-takip-edip-cumhurbaskanina-hakaretten-gozaltina-aldirdi,545630

81http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/calisma_yasami/913404/Metal_iscilerinin_grev_karari__milli_guvenligi_bozucu__gorulerek_yasaklandi.html

82http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/914590/Baris_bildirisi_dagitan_5_aylik_hamile_kadin_tutuklandi.html

83 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801281032001150-icisleri-bakanligi-ttb-hakkinda-suc-duyurusunda-bulundu/

84 https://www.birgun.net/haber-detay/kktc-de-afrika-gazetesi-ne-saldiran-5-kisi-tutuklandi-202205.html

85 http://www.diken.com.tr/afrikali-ali-muammasi-yarkadasin-bitti-haberine-izindeyim-yaniti-geldi/

86 http://www.yenicaggazetesi.com.tr/sosyal-medyada-pkk-propagandasi-yapan-311-kisi-gozaltina-alindi-182921h.htm

87 http://www.hurriyet.com.tr/hdpli-osman-baydemire-afrin-sorusturmasi-40724797

16


Aktör Barış Atay'ın “Diktatörü Okuyoruz” etkinliğinin gerçekleşeceği saatte askıya alınan Twitter hesabı yeniden açıldı. Atay, yaptığı açıklamada yoğun şikayet sonucu hesabının askıya alındığını belirtti. 88 30 Ocak 2018

Kars'ın Sarıkamış, Kağızman ve Selim ilçelerine bağlı bölgeler, Bakanlar Kurulu kararıyla bir yıl süreyle askeri güvenlik bölgesi ilan edildi. Valiliğin açıklamasında, “Terörle mücadele kapsamında milli güvenlik, kamu düzeni ve esenliğinin sağlanması, suç işlenmesinin önlenmesi, vatandaşlarımızın hak ve özgürlüklerinin korunması, planlanacak ve icra edilecek operasyonlarda vatandaşlarımızın zarar görmelerinin engellenmesi, halkın can ve mal güvenliğinin korunması amacıyla, Sarıkamış Boyalı ormanları, ve Keklik Deresi dahil olmak üzere sekiz bölge, Bakanlar Kurulu kararıyla 1 Ocak 2018 -31 Aralık 2018 tarihleri arasında geçici askeri güvenlik bölgesi ilan edilmiştir” denildi.89

Afrin Harekatı'nın ardından yayımladıkları bildiri nedeniyle haklarında soruşturma başlatılan Türk Tabipler Birliği'nin (TTB) Merkez Konseyi üyesi 11 kişi hakkında verilen gözaltı kararı üzerine sekiz kişi yakalandı. Sağlık Bakanı Ahmet Demircan, TTB'nin Afrin açıklaması ve gözaltı işlemlerine ilişkin, “Bu basit bir açıklama olarak algılanmamalıdır. Böyle bir açıklama yapmanın hukuki bir sorumluluğu vardır. Türkiye bir hukuk devletidir. Bundan ötesi hukukun işidir. Tabipler Birliği, Türk tabiplerini temsil eder noktada değildir. Gereken de hukuk devletinde yerine getirilecektir. Adının başında Türk olan bir birliğin Türkiye'nin karşı karşıya kaldığı bir saldırıda, böyle bir şeyi yapması kabul edilebilir değildir” dedi.90

Batman’a turneye giden Adana Devlet Tiyatrosu yapımı ‘İndia Bankası’ isimli tiyatro oyunu Batman İl Kültür Turizm Müdürlüğü tarafından sansürlendiği ifade edildi. Oyunda geçen bazı sahnelerin “müstehçen” olduğu gerekçesiyle sansürlenmesine tepki gösteren oyuncuların itirazlarına rağmen tiyatronun ikinci günkü gösterimi iptal edildi.91

31 Ocak 2018 Sosyal medyada Afrin’deki Zeytin Dalı Harekatı'nı protesto etmek amacıyla terör

propagandası yaptığı iddiasıyla Gaziantep’te gözaltına alınan M.T., çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.92

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye’nin Afrin bölgesine yönelik başlattığı Zeytin Dalı Harekatı’na ilişkin sosyal medyada yaptığı paylaşımlarından dolayı gözaltına alınan Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eş Başkanı Leyla Güven mahkeme kararı ile tutuklandı. Güven’in 'Örgüt kurmak ve yönetmek' ve ‘Örgüt propagandası’ yapmak suçlarından dolayı tutuklandığı belirtildi. 93

İfade ve basın özgürlüğüne yönelik müdahaleye yurtiçi ve yurtdışından gelen tepkiler2 Ocak 2018

Açlık grevindeki eğitimci Semih Özakça’nın annesi Sultan, iktidarın sessizliğine tepki göstererek, “Çocuklarımız hayatıyla mücadele veriyorlar. Açlık grevi 300. gününde. Çocuklarımız ömründen yiyor. Bir anne olarak nasıl dayanabilirim, nasıl katlanırım? Çocuğumun eriyip gitmesine tahammülüm yok artık” dedi.94

3 Ocak 2018

88 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/teknoloji/915853/Baris_Atay_in_askiya_alinan_hesabi_acildi.html#

89 http://www.hurriyet.com.tr/karsta-3-ilcede-askeri-guvenlik-bolgesi-ilani-40726436

90 http://www.haberturk.com/son-dakika-turk-tabipler-birligi-yoneticileri-hakkinda-gozalti-karari-1816686

91 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/916429/Adana_DT_ye__Batman_sansuru_.html

92http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/917181/Sosyal_medyada_Afrin_harekati_protestosuna_tutuklama.html#

93 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/917209/DTK_Es_Baskani_Leyla_Guven_tutuklandi.html

94http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/897308/Semih_Ozakca_nin_annesi_Sutan_Ozakca__iktidar_duymazliktan_geliyor__kor_sagir_dilsiz_oldular.html

17


OHAL KHK’leri ile ihraç edilen ve 300 gündür açlık grevinde olan eğitimciler Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’yı ziyaret eden CHP’li milletvekilleri, “Biz Türkiye halklarından istiyoruz ki, kulaklarınız bu çığlığa alışmasın. Çığlığımız bizi zafere taşısın” çağrısında bulundular. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, “OHAL Komisyonu’nu bir kez daha Nuriye ve Semih ile ilgili kararlarını açıklamaya davet ediyoruz. Bu vebali kimse alamaz” dedi. Ağbaba ve CHP Ankara Milletvekili Şenal Sarıhan, OHAL Komisyonu’nun kararını bir an önce vermesi için TBMM İnsan Hakları Komisyonu’na başvuruda bulunduklarını da anımsattı.95

CHP milletvekili Barış Yarkadaş, tutuklu milletvekili Enis Berberoğlu'nun yargılanmadan mahkum edildiğini söyledi. Berberoğlu için göreve getirilen yeni heyetin, cezaevine yazdığı yazıda 'hükümlü' ifadesini kullandığı, ancak Berberoğlu’nun hiçbir suçtan hüküm giymiş olmadığını dile getiren Yarkadaş, 200 gündür cezaevinde bulunan Berberoğu’nun serbest bırakılması çağrısı yaptı. Konuyu meclis gündemine taşıyan Yarkadaş, Adalet Bakanının yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.96

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in Tokat ve Konya’da silahlı eğitim kampları kurulduğu yönündeki iddiaları AKP, CHP, MHP ve DSP'li il başkanları tarafından tepki ile karşılandı. AKP Tokat İl Başkanı, Akşener’in iddiaları için “Liderlik iddiasında bulunan insanların bir parti genel başkanın varsayımlarla duyumlarla bunu da medya aracılığıyla insanlarımızın göreceği duyacağı şekilde paylaşımı son derece yanlış bir tutum” ifadelerini kullandı. CHP Tokat İl Başkanı Feramuz Şahin ise, Akşener’in yaptığı açıklamalarla ilgili elinde bir bilgi veri kanı varsa bunu paylaşmasını beklediklerini ifade ederek, “Bizim de bir yerel siyasetçi olarak bölgeye baktığımızda böyle bir kampın olup olmadığı konusunda elimizde bir veri söz konusu değil” diye bir açıklama yaptı.97

4 Ocak 2018 Düzce Kapalı Cezaevi'nde, FETÖ ve PKK'ye üye olmak suçlaması ile tutuklu

yargılanan 30 mahkum, mahkemelere tek tip kıyafetle çıkarılma kararına karşın eylem başlattı. Mahkumlar, kararı protesto etmek için yakınlarıyla görüşmeme kararı alarak, açlık grevi başlattı.98

İş adamı Osman Kavala, cezaevinden gönderdiği bir mesajda tutuklanmasına ilişkin “Hayatı boyunca darbelere karşı olmuş ve yıllardan beri FETÖ'nün devlet içerisindeki yapılanmasının olumsuzlukları konusunda kamuoyunun dikkatini çekmeye çalışmış biri olduğum ortada” diyerek suçlamalara tepki gösterdi. Kavala, hakkında bu tür suçlamaların yer aldığı haberlerle ilgili yasal yollara başvurduğunu da ekledi.99

5 Ocak 2018 CHP milletvekili Barış Yarkadaş, “Medyada sansür” isimli raporuna erişim engelinin

getirilmesini, “Bu açık bir sansürdür. Bu kararla birlikte, pedofiliyi savunmak serbest hale gelmiş, eleştirmek, kınamak ve pedofiliye karşı uyarmak ise yasaklanmıştır” sözleriyle eleştirdi. Yarkadaş, “Avukatımız bu karara itiraz etti. Bu sansürü kabul etmiyoruz. O raporda, Kasım ayında medyaya yönelik gerçekleşen 49 hak ihlalinin dökümü de vardı. Bu sansür kararıyla birlikte, sansür raporu da sansürlenmiş oldu. Sadece Sosyal Doku Başkan Nurettin Yıldız’ın ‘altı yaşındaki çocukla evlenilebilinir’ sözlerine getirilen tepkiye ilişkin kısmı değil, hak ihlallerinin yer aldığı bölüme de artık erişilemiyor. Yıldız’ın rapora konu olan sözleri de bu sözleri eleştiren tweetlerin yasaklanması da maddi bir gerçektir. Biz hem pedofiliyi savunmayı, hem de bunu eleştirenlerin sansüre uğramasını eleştirdik. Bugün ise kendimiz sansüre uğradık” dedi.100

95 http://t24.com.tr/haber/bu-cigliga-alismayin-nuriye-ve-semih-aclik-grevinin-300-gununde,526469

96http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/897715/_Enis_Berberoglu_nu_yargilamadan_mahkum_ettiler_.html

97 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/897797/Aksener_in_iddiasina_AKP__CHP__MHP_ve_DSP_den_tepki_geldi.html

98 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/898631/Duzce_Cezaevinde_tek_tip_eylemi_basladi.html

99http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/898720/Osman_Kavala_dan_hakkindaki_suclamalara_iliskin_aciklama.html

100 https://www.evrensel.net/haber/342584/yarkadas-yildiz-istedi-diye-sansur-raporumuz-da-sansurlendi

18


TV8’de yayımlanan Yetenek Sizsiniz isimli programın kız çocuklarının sahne gösterisine RTÜK’ün verdiği cezaya sunucu Esra Erol “Şortlu çocuklara bakıp da gerçekten nefsi kabaran varsa, onları önce hastane, sonra hapishaneye! Sapıkları iğdiş edip tıkacaksın içeri” diyerek tepki gösterdi.101

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Fransa ziyareti sırasında Gazetecileri Koruma Komitesi(RSF) ve siyasi içerikli üstsüz eylemleriyle tanınan feminist örgüt FEMEN tarafından protesto edildiği bildirildi. FEMEN gösterisi ile eş zamanlı olarak örgütün Twitter hesabında “Erdoğan bugün Fransız mevkidaşı Macron ile öğle yemeğinde buluştu. Erdoğan’ın yiyip bitirdiği şeyler, Kadın hakları, eşcinsel hakları, Kürt hakları, gazeteci hakları! #FEMEN” mesajı paylaşıldığı izlendi.102

6 Ocak 2018 İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, Mezopotamya Ajansı (MA), ve

1HaberVar Platformu ile Demokrat Haber ve Özgürlükçü Demokrasi gazetelerinin internet sitelerine getirilen erişim engeline basın kuruluşlarının faaliyetlerine devam etmeleri önündeki engellerin derhal kaldırılmasını istiyoruz ifadeleriyle tepki gösterdi. Açıklamada, Özgürlükçü Demokrasi Gazetesi’ne kırk beş, Demokrat Haber’e de üç kez erişim engelleme kararı çıktığı anımsatılırken bu engellemelerin halkın haber alma ve gerçekleri öğrenme özgürlüğünü gasp ettiğini ifade etti.103

Gazeteci Mehmet Altan cezaevinden gönderdiği mektupta günümüz mevduatında tanımlanmış bir “suç delili” gösterildiği takdirde ömrünün sonuna kadar hapis yatabileceğine dikkat çekerek tepki gösterdi. Toplam olarak 473 gündür tutuklu bulunan Altan, mektubunda 2012 yılında uzman ve mağdur sıfatıyla Darbeleri Araştırma Komisyonuna davet edildiğini belirterek bundan dört yıl sonra anayasal düzeni yıkmak ve bir din devleti kurmak için darbeye “fail” olarak katılma suçlamasıyla tutuklu bulunduğuna da işaret etti.104

7 Ocak 2018 Tutuklu gazeteci Ahmet Şık’ın annesi yirmi iki yıl önce polisler tarafından dövülerek

öldürüldüğü mahkemece saptanan gazeteci Metin Göktepe için düzenlenen anma töreninde, “Sözün bittiği yerdeyiz ama ben de diyorum ki diren demokrat aile, diren özgür medya, diren hak hukuk, diren demokrasi” dedi. Düzenlenen toplantıda Evrensel adına konuşan Mahir Doğan, da yüz kırk gazetecinin sadece gazetecilik faaliyetlerinden dolayı tutuklu olduğunu ifade ederken Antalya Çağdaş Gazeteciler Derneği Şube Başkanı Sefa Seyitoğlu da gazetecilere yönelik baskının ve şiddetin her gün arttığını söyledi. 105

Hakkında tutuklama kararı bulunan Almanya’daki gazeteci Can Dündar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Fransa ziyareti sonrası kendisine yönelik açıklamasına tepki göstererek, "Altı cümlesinin altısı da yanlış” dedi. Erdoğan, "Dündar denilen sözde gazeteci, Türkiye’de beş yıl 10 ay mahkûm olmasına rağmen Almanya’da rahatça dolaşıyor. Halbuki kendisi, Türkiye’de adli kontrolle serbest bırakılmaktan istifade ederek kaçmış biridir. Bu adamın FETÖ ile müşterek ne tür şeyler yaptığı biliniyor” diye konuşmuştu. Dündar, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, hakkında mahkumiyet kararı olmadığını öne sürerek, “Sözde değil özde gazeteciyim. Takdiri ona düşmez. Mahkemenin kararı Yargıtay’da. Kaçmadım. Yurtdışındaydım. Kendisi OHAL darbesiyle hukuku askıya alınca kalmaya karar verdim. FETÖ’yle müşterek hiçbir işim yok. Benim adım Tayyip Erdoğan değil" ifadelerini kullandı.106

8 Ocak 2018

101 https://www.birgun.net/haber-detay/esra-erol-dan-rtuk-uyelerine-once-hastaneye-sonra-hapishaneye-198746.html

102 http://t24.com.tr/haber/femen-pariste-bulunan-cumhurbaskani-erdogani-protesto-etti,528688

103 https://www.evrensel.net/haber/342676/ihd-haber-alma-hakki-gasbediliyor

104 https://www.evrensel.net/haber/342675/tutuklu-yargilanan-mehmet-altan-mektup-gonderdi

105 https://www.evrensel.net/haber/342741/fatma-sik-bir-gider-bin-metin-goktepe-gelir

106 https://odatv.com/can-dundardan-erdogana-yanit-0701181200.html

19


Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Boğaziçi Üniversitesi bu milletin değerlerine yaslanamadığı için hedeflerine tam manasıyla ulaşamamıştır” açıklamasına 'Diplomasız Diktatör' başlıklı bir yazı ile tepki gösterdi. Yazıda, “Üniversitemizin yerli ve milli olmayışından, batılı özgürlük anlayışından dolayı başarısız olduğuna değinen diplomasız diktatör, bir de biz Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerine görev çağrısında bulundu. Okul kapalıyken geldiğinizden ayırt edememiş olacaksınız, göreve çağırdığınız Boğaziçililer, yani bizler, Cumhuriyet’in çocuklarıyız. 90 kuşağıyız, Gezi Direnişi’ni omuzlayanlarız. Sizin halk düşmanı tarih yazımınızda bir Orta Doğu ülkesi olarak resmettiğiniz Türkiye hikayelerine pabuç bırakır mıyız sandınız?, Gerek Saray, gerekse Saray’ın medya soytarıları tarafından yıllardır maruz kaldığımız millilik tartışmasının, üniversitemizi köksüzleştirmek ve marjinalleştirmekten başka bir amaç gütmediğinin farkındayız. Asıl Türkiye’nin, Cumhuriyet devrimini yaratmış bir Batı ülkesi, Boğaziçi Üniversitesi tarihinin ise Cumhuriyet ve eşit yurttaşlık mücadelesinin kendisi olduğunu çok iyi biliyoruz” denildi.107 Boğaziçi Üniversitesi eski rektörü Prof. Dr. Üstün Ergüder de, “Gençlerin eğitim alma haklarını savunduk. Boğaziçi Üniversitesi’ne büyük bir haksızlık yapıldığını düşünüyorum, çok üzgünüm” açıklamasında bulundu. Ergüder, Boğaziçi Üniversitesi sadece Türkiye’de değil dünyada bir yer olabilmesi için elinden geleni yaptı. Boğaziçi, uluslararası üniversite sıralamalarında, Türk üniversiteleri arasında hep başlarda olur. Bu kurumun kıymetinin bilinmesi lazım. Askeri darbe dönemlerinde hep öğrencilerimizi koruduk. Zamanı geldi solcu öğrencilerimizi koruduk, zamanı geldi başörtülü öğrencilerimizi koruduk. Yasaklamak kolaydı ama biz her zaman zoru seçtik” diye konuştu.108

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 22 yıl önce polisler tarafından öldürülen gazeteci Metin Göktepe'yle ilgili Twitter'dan paylaştığı mesajda “Haber peşindeyken gözaltına alınarak öldürülmüş gencecik bir gazeteciydi... Katilleri yargılansa da ne annesinin gözündeki yaş bitti ne de içimizdeki utanç. Özgür, adil ve demokratik bir Türkiye, Metin Göktepe'ye vicdan borcumuzdur!” ifadesini kullandı. Göktepe, katledilişinin 22'nci yılında mezarı başında ailesi, Evrensel Gazetesi çalışanları, CHP milletvekilleri Sezgin Tanrıkulu ile Barış Yarkadaş, Cumartesi Anneleri, DİSK Basın İş Genel Başkanı Faruk Eren, TGS ve HDP temsilcileri ile anıldı. Evrensel Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat, bütün tutuklu gazetecilerin serbest bırakılmasını istedi ve tutuklu gazeteciler serbest bırakılıncaya kadar mücadele edeceklerini vurguladı. 109

9 Ocak 2018 İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Misket Dikmen, Çalışan Gazeteciler Günü

nedeniyle yaptığı açıklamada, sansür ve oto sansürün basının damarlarında zehir gibi dolaştığını söyledi. Dikmen, "10 Ocak giderek Çalışamayan Gazeteciler Günü'ne dönüştü. Toplu sözleşme hakları kullanılamaz hale getirilirken sendikal hareket işlevsiz kılındı. Çalışanların iş güvencesi sermayenin insafına kaldı. Gazeteciler düşük ücretler ile karın tokluğuna çalışıyor. On bini aşkın gazeteci işsiz kaldı, çok sayıda medya kurumu kapatıldı ya da el konuldu. Türkiye özgür dünyadan giderek uzaklaşırken medya görevini yapamaz halde can çekişiyor” diye konuştu.110

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, Türkiye'de 889 gazetecinin basın kartının iptal edildiğini söyledi. Olcayto, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü nedeniyle yaptığı açıklamada, “Bu gün gazeteciler için bayram değil, sorunların dile getirildiği bir gün oldu. Son 10 yıl içinde neredeyse her üç gazeteciden biri işsiz kaldı. 145 gazeteci cezaevinde. Gazeteciler hakkında sürekli dava açıldığı için adliye ikinci adres haline gelmiş durumda. Gazeteciler mesleklerini yapamıyor. Gazetecilik yapan meslektaşlarımız içinde de sendikalara üye olma oranı çok düşük. Eleştirisel gazeteciliğe olanak tanınmadığı için de sektördeki kan

107http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/900984/Bogazici_Universitesi_ogrencilerinden_Erdogan_a_yanit__Diplomasiz_diktator.html

108 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801091031725094-bogazici-erdogan-ustun-erguder-tepki/

109 https://www.birgun.net/haber-detay/metin-goktepe-mezari-basinda-anildi-yasasaydi-ahmet-le-ayni-hucrede-olurdu-199049.html

110 http://www.hurriyet.com.tr/dikmenden-sansur-ve-otosansur-vurgusu-40704392

20


kaybı sürüyor. Yayın yasakları, para cezaları, açılan davalar, gözaltılar, tutuklamalar, sansür, oto sansür artık günlük olaylar haline gelmiş durumda. Bunların yanı sıra siyasetçiler tarafından gazeteciliğin terör faaliyeti, gazetecilerin de terörist olarak tanımlanması meslektaşlarımızı hedef noktasına oturtuyor. Gazetecilere yönelik sözlü ve fiziksel saldırılar sürüyor. Bu saldırılar da ne yazık ki şikayetlere rağmen cezasız kalıyor. Daha fazla dayanışmaya ihtiyacımız var. Gazetecilerin de meslektaşlarını hedef göstermekten artık vazgeçmesi gerekiyor” dedi.111

10 Ocak 2018 Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Genel Merkezi, Twitter’da “#SendikaHaysiyettir”

etiketiyle “Abdi İpekçilerin yolunda, 1961 ruhuyla güçlü gazetecilik güçlü Sendika!” diyerek gazetecilere örgütlenme çağrısı yaptı. Baskılar, kovulmalar, eziyetler, hakaretler değinilen basın açıklamasında gazetecinin maaşının yoksulluk sınırının altında olduğu da anımsatılarak mevcut medya düzeninin değişmesi gerektiği vurgulandı.112

CHP milletvekili Vecdi Gündoğdu 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü dolayısıyla yaptığı basın açıklamasında “basın hürdür, sansür edilemez” ifadelerini kullanarak basın ve ifade özgürlüğünün anayasa tarafından güvence altına alınması gereken temel bir hak olduğunu vurguladı. 113

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu OHAL’in yeniden uzatılması kararına, “Niye uzatıyorsun kardeşim? FETÖ ile mücadele ise yap mücadeleni. Sen mücadele ettin de karşı mı çıkıldı? FETÖ ile mücadele değil, muhalefetle mücadele ediyorlar” sözleriyle tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu gerçekleri yazan gazetecilerle ve sivil toplum örgütleriyle mücadele edildiğini ifade ederek, “ByLock uygulaması dolayısıyla 11 bin kişiyi boşu boşuna hapishanelerde tuttular ve işlerine son verdiler. Dediler ki, ‘ByLock kullananların tamamı FETÖ’cüdür’. Bu 11 bin kişinin FETÖ’cü olmadığı gerçeği ortaya çıktı. HSYK, görevini sağlıklı yapamıyor. Saraydan talimat alıp karar verecekseniz, o görevden ayrılın. Çünkü yargıya ihanet ediyorsunuz” dedi. 114

HDP Kadıköy İlçe Örgütü, İstanbul’un farklı ilçelerinde HDP’ye yönelik yapılan polis operasyonlarını protesto etti. Protestoya, Birleşik Devrimci Parti ve Barış Bloku yöneticilerinın de destek verdiği bildirildi. HDP Kadıköy ilçe başkan 30 partilinin gözaltına alındığını hatırlarak, “HDP kriminalize edilmek isteniyor. Bizim bütün arkadaşlarımızı gözaltına alıp, seçim öncesi partimizi işlevsiz hale getirmeye çalışıyorlar” diyerek yapılan operasyona tepki gösterdi. Eylemde, “HDP halktır halk burada”, “Tecride hayır, tutsaklara özgürlük” sloganları atıldı.115

11 Ocak 2018 Fransa’dan 14 gazeteci, değişik bir dayanışma gösterisi ile Türkiye’de tutuklu veya

tutuksuz yargılanan 14 gazeteciyi “evlat edindiklerini” açıkladı. Farklı bir dayanışma eylemi başlattıklarını belirten gazeteciler, aralarında Ahmet Şık, Kadri Gürsel, Mehmet Altan, Ahmet Altan ve İnan Kızılkaya’nın da bulunduğu 14 gazeteciye yolladıkları mektupta, “yalnız değilsiniz” vurgusu yaptılar. Gazeteci ve yazar Sorj Chalandon, Şık’a gönderdiği mektubunda, “Yalnız değilsin Ahmet. Ailen, yakınların, Türkiye’de ve dünyanın dört bir yerindeki arkadaşların, biz hepimiz senin rehin alınan özgürlüğünün bekçileriyiz” diye yazdı. TV kanalı France Inte’de Programcı Fabienne Sintes ise Zehra Doğan’a, “Ülkeni ve onun karmaşasını çiziyorsun, kaleme alıyorsun. Ve işte tam da bu özgür ruhunu hapsetmek istiyorlar. Seni sessizliğe gömebilmek için çok daha fazlasını yapmaları gerekiyor” şeklinde mesajı gönderdi. Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütünden gazeteci Pierre Haski de Ahmet Altan’a, “Bir cumhuriyet savcısı tarafından hayat boyu hapis istemi ile üç ayrı davadan yargılanan ve davasının sonucunu bekleyen birisinden ne dilenir? Özgürlüğünüzü dileyemem çünkü sizin de 111

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/901647/TGC__Gazetecilerin_sorunu_calisamamak.html112

https://www.evrensel.net/haber/342971/calisan-gazeteciler-gunu-tutuklu-gazetecilere-adalet113

https://www.gercekgundem.com/gundogdu-basin-hurdur-sansur-edilemez-311531h.htm114

http://www.milliyet.com.tr/feto-ile-degil-muhalefetle-siyaset-2588082/115

https://www.birgun.net/haber-detay/hdp-ye-yonelik-gozaltilar-kadikoy-de-protesto-edildi-199465.html

21


çok güzel yazdığınız gibi... Öyleyse en azından adalet dileyelim, bugünkü Türkiye’de inkar edilen adalet” diye bir başka mesaj iletti.116

Bakanlar Kurulu’nun OHAL’in altıncı kez uzatılması kararına tepki gösteren CHP milletvekili Mehmet Tüm, Bu uygulama hırsızlıkların ve haksızlıkların üzerini örtme çabası” dedi. Tüm, “OHAL’in 20 Temmuz’da ilan edilmesinden sonra insan hakları askıya alındı, 170 binin üzerinde insan hakkında adli işlem yapıldı, 124 bin kamu emekçisi ihraç edildi, milletvekilleri hapse atıldı, 178 medya kuruluşu kapatıldı, 145 gazeteci tutuklandı, belediye başkanları hukuksuzca görevden alınıyor ve ülkede adaletsizlik, yolsuzluk ve yoksulluk her geçen gün daha da artıyor” diye konuştu. Tüm, devamla OHAL’in “saray iradesinin halk iradesinin önüne alınmasıdır. Terör nedeniyle ilan edilen OHAL’in terörle, FETÖ’yle hiçbir ilgisi yoktur. Amaç ekonomik ve siyasi kriz içinde toplumu baskı ve korkuyla yönetmeye çalışmaktır” diyerek sözlerini sürdürdü.117

Gazeteciler Cemiyeti'nin kuruluşunun 72. yıldönümü toplantısına katılan CHP Milletvekili Barış Yarkadaş, 2017 Yılı Medya Raporu'nun basılı olduğu kartoneti Başkan Nazmi Bilgin’e takdim etti.118 Yarkadaş, “AKP, Ahmet Şıkların, Akın Atalayların ve Murat Sabuncuların, gazetecilik değil, şakşakçılık yapmasını istiyor. Boşuna beklemeyin, arkadaşlarımızdan şakşakçı çıkmaz” dedi. Yarkadaş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın “Biz gazetecilere özgürlük getirdik” sözlerini de eleştirerek, “AKP gazetecilere özgürlük vermemiştir. Durum tam tersidir! AKP aksine gazetecilerin özgürlüğünü gasp etti. Bunun en önemli örneklerinden biri de, Sevgili Enis Berberoğlu'na yönelik komplodur, komplo davasıdır” dedi. Yarkadaş devamla, “2017 yılında 173 gazeteci gözaltına alındı, 66 gazeteci tutuklandı, 99 gazeteci hakkında soruşturma başlatıldı. 63 gazeteciye yetmiş altı yıl hapis cezası verildi, 49 gazeteciye dava açıldı, 28 gazeteci çeşitli alanlarda saldırıya maruz kaldı ve yine 28 gazeteciye 250 bin TL'lik bir para cezası verildi. AKP'nin basın özgürlüğünden anladığı, işte bu tablodur” dedi.119

12 Ocak 2018 Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) gazeteciler Şahin

Alpay ve Mehmet Altan için verdiği hak ihlali kararı ile ilgili “Anayasa Mahkemesi, anayasa ve yasaların çizdiği sınırı aşmıştır” değerlendirmesinde bulundu. Bozdağ, Twitter hesabından paylaştığı mesajda, “Anayasa ve yasada belirtilen konularla sınırlı bireysel başvuruları incelemek ve karara bağlamak, AYM’nin yetkisi ve görevi dahilindedir. Bireysel başvuru, AYM’nin güçlendirdiği gibi kişisel hak ve özgürlükler bakımından da önemli bir yargısal güvencedir. Bireysel başvuruları karara bağlarken AYM Anayasa ve yasaların kurallarıyla bağlıdır, anayasa ve yasaların belirlediği sınırları aşamaz. İlk derece veya istinaf ya da temyiz mahkemesi gibi hareket edemez, hiç bir kurala bağlı değilmiş gibi karar veremez” ifadelerini kaydetti.120

CHP, 81 ilde 'OHAL'in kaldırılması' çağrısıyla düzenlediği basın toplantısında, “OHAL’i kaldırmadığınız takdirde siz olağanüstü işlerle ülkeyi yönetmeye kalkarsanız bunun karşılığı olarak milyonlarca insanın sokakta eylem yapacağını, sokakta birlikte mücadele edeceğini bilin” dedi. CHP İstanbul İl Başkanı Cemal Canpolat açıklamasında, “Artık TBMM'nin hiçbir fonksiyonunun olmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca milletvekili olmanın da hiçbir anlamının kalmadığı da ortaya çıkmıştır. OHAL’in uygulanmasından sonra parlamentonun kapısında savcıların beklediği, güçlü parlamenter sistemin askıya alındığı, her gün hangi milletvekilinin tutuklanacağının kararlarının talimatla verildiği bir 'Olağanüstü hal' dönemi yaşıyoruz. Hukukun olmadığı, gazetecilerin tutuklandığı, sadece muhalif olduğu için yazı yazan gazetecilerin tutuklandığı, binlerce öğretim üyesinin

116 https://www.evrensel.net/haber/343050/14-fransiz-gazeteci-14-turkiyeli-gazeteciyi-evlat-edindi

117http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/902821/CHP_li_Tum__Ulkenin_yonetim_sekli_OHAL_olarak_degistirildi.html

118http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/902954/Baris_Yarkadas__Siz_gazeteci_degil__saksakci_ariyorsunuz.html

119http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/902954/Baris_Yarkadas__Siz_gazeteci_degil__saksakci_ariyorsunuz.html


22


sadece düşüncesinden dolayı görevden çektirildiği, özellikle kendileri gibi düşünmeyen, muhalif düşünen herkesin iş haklarının feshedildiği, öğretim üyelerinin dışlandığı, itildiği ve kısaca Türkiye'de 12 Eylül'ü bile aratan bir faşist diktatörlükle karşı karşıya olduğumuz bir süreç yaşıyoruz. Bu son bir uyarıdır” denildi. CHP Ankara, İzmir ve Kayseri il başkanlıkları tarafından da “OHAL hayır” başlığıyla basın açıklaması yapıldı. 121

Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, “Türkiye'de tutuklu gazetecilere özgürlük tanınmadan AB ile ilişkilerin düzelmesi beklenemez” dedi. AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Johannes Hahn ise, “Türkiye'nin başta Almanya olmak üzere bazı AB ülkeleriyle yakınlaşma aramasıyla ilgili olarak “Sadece tatlı sözler yetmez. Önemli olan olgulardır ve bu olgular henüz değişmemiştir” diye konuştu.122

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Yönetim Kurulu. yaptığı açıklamada, “Anayasa Mahkemesi’nin gazeteciler Mehmet Altan ve Şahin Alpay hakkında basın özgürlüğü ve hak ihlali kararlarına yerel ağır ceza mahkemelerinin uymaması, bu düşünce ve ifade özgürlüğüne vurulmuş yeni bir darbedir” dedi. TGC, “Gazeteciler uzun zamandır siyasi iktidar tarafından yargılama yapılmadan önce, toplum huzurunda kitle iletişim araçları kullanılarak suçlu ilan edilmektedir. Yargı makamları tarafından da istisnai bir tedbir olan tutukluluk müessesesi cezaya dönüştürülmektedir. Gazeteciler kabul edilsin, edilmesin hapistedir. Savunma hakları dahi “duruşma düzeni” denerek kısıtlanmaktadır. Bu tehlikeli anlayıştan dönülmesi ülkemizin toplumsal barışı, demokrasisi, hukuk devletinin tesisi, yargının bağımsızlığı ve tüm demokratik işlerliği için zorunludur. Kamuoyuna saygılarımızla duyurulur” denildi.123

Meclis önünde üzerine benzin dökerek kendini ateşe veren Sıtkı Aydın polislerin müdahalesiyle son anda kurtarıldı. Aydın’ın geçim sıkıntısı yaşaması nedeniyle bu eylemi yaptığı belirtildi. Fikir Kulüpleri Federasyonu'nun sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda “Geçim sıkıntısı, borçlar ve yoksulluk sebebi ile TBMM önünde kendisini yakan inşaat işçisi Aydın’ı ziyaret ettik, bu tabloyu yaratanlar Türkiye’yi yoksulluk bataklığına sürükleyenlerdir” ifadesi yer aldı.124

Başbakan Binali Yıldırım, tutuklu gazeteciler Şahin Alpay ve Mehmet Altan'ın tahliye edilmeleri gerektiğine hükmeden Anayasa Mahkemesi kararını değerlendirerek, hangi mahkeme olursa olsun beklentilerinin bölücü terör örgütü FETÖ ile yapılan mücadelenin zaafa uğramasına sebep olacak kararların alınmaması olduğunu söyledi. Yıldırım, “Anayasa Mahkemesi'nin kararını beğeniriz beğenmeyiz, bunun incelenmesi, değerlendirilmesi ayrı bir şeydir” dedi.125

Pek çok ilde gösterimi engellenen aktör Barış Atay’ın “Sadece Diktatör” isimli oyununu denetlemek üzere İstanbul Emniyet Müdürü’nün talimatı ile polislerin İstanbul Kadıköy’de tiyatroları gezerek oyunla ilgili araştırma yaptığı iddia edildi. Atay, karşısında sosyal medya hesabından “Polislere kolaylık olsun. İstanbul temsilleri Kadıköy Emek Tiyatrosu’nda oynanmaktadır… Oyunun üçüncü sezonu 157. temsilidir ve devam edecektir. Sadece Diktatör şu ana kadar yaklaşık 40.000 seyirciye ulaşmıştır bundan sonra da her türlü engelleme çabanıza, baskılara rağmen ulaşmaya devam edecektir” diye paylaşımda bulundu.126

Kendini yakan işçiyi tedavisinin devam ettiği hastanede ziyaret etmek isteyen İnşaat İşçileri Sendikası yöneticilerine polisler valilik kararı gerekçesiyle izin verilmediği belirtildi. Sendika tarafından yapılan açıklamada ise “Görünen o ki milyonların geçinemiyorum çığlığını kendi bedeninde bir ateş topuna çeviren işçimiz Sıtkı Aydın, tüm patronları ve onların düzeninin bekçisi olan devletlerini epeyce rahatsız etti ve sesinin daha fazla çıkmaması için

121 https://www.evrensel.net/haber/343122/chp-81-ilde-ohali-kaldirin-cagrisi-yapti

122 http://t24.com.tr/haber/ab-tutuklu-gazetecilere-ozgurluk-taninmadan-ab-ile-iliskilerin-duzelmesi-beklenemez,533690

123 https://www.gercekgundem.com/tgcden-mehmet-altan-ve-sahin-alpay-aciklamasi-312658h.htm

124http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/903963/_Gecinemiyorum__diyen_isci_Meclis_onunde_kendini_yakti.html

125 https://www.reuters.com/article/us-turkey-security-journalists/turkey-says-local-court-to-evaluate-ruling-on-jailed-journalists-idUSKBN1F10F0

126 http://www.sozcu.com.tr/hayatim/kultur-sanat-haberleri/polis-baris-atayin-oynadigi-sadece-diktatoru-aradi/?

utm_source=szc&utm_medium=free&utm_campaign=ilgilihaber

23


polisiye tedbirler devreye sokuldu.127 Her konuda yasak kararı çıkaran Ankara Valiliği, Aydın'ın açığa çıkardığı toplumsal gerçeklerin üzerini de aynı yasaklarla perdeleyebileceğini düşünmüş olmalı. Fakat ne yaparlarsa yapsınlar milyonların çığlığının en umutsuz aynı zamanda dayanılmaz noktasını ifade eden Sıtkı Aydoğmuş’un sesinin işçi ve emekçilere ulaşmasını, umuda dönüşmesini engelleyemeyecekler” ifadeleri kullanıldı.128

Anayasa Mahkemesi'nin tutuklu gazeteciler için verdiği karara AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı “AYM hukuk devletinin gelişmesi için kendisine verilmiş bu yetkiyi kullanırken son derece hassas, titiz, özenli bir şekilde kullanması gerektiğinin altını çizmek istiyorum. Demek ki bu alanlarda çok özenli davranıldığına ilişkin bir kanaat yok ki, esas kararı veren mahkeme de farklı davranış içerisine girebiliyor” diyerek tepki gösterdi.129

13 Ocak 2018 İstanbul Maltepe’de boşanmak üzere olan Dilek Çakır’ın boşanmaya çalıştığı eşi

tarafından çiftin kızları Elif Mina ve Miray Hira’nın öldürülmesi üzerine kadınlar tepkilerini, “Artık ölmek istemiyoruz” sloganları ile eylem yaptılar. Grup adına basın açıklaması okuyan Gülten Dokuyan, “Çocuklarımızın eğitim gördüğü okullarda kendisine öğretmen diyen kişilerin şiddetinden ve tacizinden kurtulmak istiyoruz. Artık her gün ölüm korkusuyla yaşamak istemiyoruz. Sevgisinin arkasına sığınıp canımızı yakıp her türlü şiddeti uygulayan erkek şiddetine de yeter diyoruz. Ve tüm bu tacize, tecavüze göz yuman sistemin devletin kadınlar olarak karşısındayız” dedi.130

Eski AİHM yargıcı Rıza Türmen AYM'nin Alpay ve Altan'la ilgili hak ihlâli kararının ağır ceza mahkemelerince reddedilmesi ve AYM kararının uygulanmaması, yeni ihlâller oluşturmaya neden olacağını söyledi. Türmen, “Anayasa Mahkemesi kararlarının alt mahkeme tarafından bozulması gibi tuhaf bir durum sadece Türkiye’de görülebilir. Dünyada böyle bir örnek hiç hatırlamıyorum. Bu tartışma aslında bir hukuk devleti tartışmasıdır. Türkiye bir hukuk devleti mi, değil mi dir. Buna karar verilecek” dedi. Türmen, devamla en ufak bir hukuk devleti kırıntısı olması halinde, mahkemelerin AYM’nin kararını uyguladığını ve tahliye kararı verdiğine işaret etti. Türmen, “AYM, birinci derece mahkemeye kararını, yerine getirmesi için gönderiyor, sorgulaması için değil. Normlar piramidinin en üstünde Anayasa ve Anayasa Mahkemesi vardır. Biz bu piramidi ters çeviriyoruz.” açıklamasında bulundu.131

Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Yrd. Doç. Dr. Serkan Köybaşı, AYM’nin tutuklu gazeteciler Mehmet Altan ve Şahin Alpay hakkında verilen hak ihlali kararı için ağır ceza mahkemesinin kararı uygulamamak konusunda yetkisinin ve hakkının olmadığını söyledi. Köybaşı, yerel mahkemenin anayasayı ihlal ettiğini dile getirerek “AYM kararları herkes için bağlayıcıdır. AYM hak ihlali olduğunu söylediyse mahkemenin karara direnmesi söz konusu değil” dedi. Avukat Benan Molu ise tahliye kararının infazında yaşanacak gecikmelerin hak ihlaline yol açabileceğine dair AİHM kararlarının da olduğuna dikkati çekti. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak, “AYM verdiği kararda şaşırtıcı derecede esasa girmiş” dedi.132

14 Ocak 2018 Sözcü'de yazar olma talebi reddedilen Ankara eski belediye başkanı Melih Gökçek

muhalif medyayı “tahammülsüz olmakla” suçladı.133 Gazeteci yazar Can Ataklı ise “Gökçek'in Sözcü'de yazması 'basın özgürlüğü' değildir. Basın özgürlüğü hukuk karşısında Gökçek'in hakkının savunulmasıdır” dedi.134

127 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801131031792097-isci-tbmm-kendini-yakti/

128 http://www.abcgazetesi.com/kendini-yakan-isci-ile-gorusmek-yasak-75055h.htm

129http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/903574/Hayati_Yazici_dan_AYM_nin_tutuklu_gazeteciler_kararina_tepki.html

130 https://www.birgun.net/haber-detay/maltepe-gulsuyu-nda-kadinlar-siddete-karsi-sokaga-cikti-199898.html

131 http://www.dw.com/tr/eski-yarg%C4%B1%C3%A7-t%C3%BCrmen-aihm-hak-ihl%C3%A2li-karar%C4%B1-verecek/a-42143824

132 http://www.dw.com/tr/hukuk%C3%A7ulardan-tepki-aym-karar%C4%B1na-direnilmez/a-42124747

133 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801131031793224-sozcu-rahmi-turan-melih-gokcek/

134 http://t24.com.tr/haber/sozcu-yazari-bu-nasil-bir-terbiyesizlik-gokcekin-burada-yazmasi-basin-ozgurlugu-degil,534811

24


15 Ocak 2018 Bağımsız milletvekili Aylin Nazlıaka, Maltepe Cezaevi’nde tutuklu milletvekili Enis

Berberoğlu’nu ziyaretinin ardından, “Bu dava baştan sona bir siyasi kumpas davasıdır” dedi. Nazlıaka, “Berberoğlu sadece gazeteci kimliği ile değil, muhalefet partisi temsilcisi olarak da tutukludur. AKP’nin yanlış politikalarını halka anlatan, gerçekleri ortaya çıkartan ana muhalefet partisine biçilmek istenen rol, Berberoğlu ile bir kez daha ortaya konulmuştur. Bu tutukluluk çoklu bir saldırının, çoklu bir nefretin izdüşümüdür” diye konuştu.135

Tutuklu bulunan Die Welt Türkiye Muhabiri Deniz Yücel verdiği röportajda siyasi yargının en büyük mağduru gibi davranmak istemediğini ancak hayatından gasp edilen her bir gün kıymetli olduğunu söyledi. Tek tip kıyafeti asla giymeyeceğini açıklayan Yücel, on bir aydır hazırlanmayan iddianamesi hakkında “Vallahi ne düşüneyim? Unutmuş olabilirler. Ya da bekledikleri talimat daha gelmedi” yorumunda bulundu.136

‘Sadece Diktatör’ isimli tiyatro oyununun bazı il veya ilçelerde engellenmesi üzerine CHP’li milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Başbakan Binali Yıldırım’a “Oyunun engellenmesi hususunda AKP Hükümetinin bir talimatının olduğu iddiası doğru mudur?” diye sorarak tepki gösterdi. Tanrıkulu devamla, “Artvin Valiliği hangi gerekçeyle önce izin verdiği oyunu daha sonra yasaklamıştı?” diye sordu.137 Ayrıca aktör Barış Atay’ın sahnelediği tiyatro oyununun Kadıköy’de sahnelenmesinin de yasaklanması üzerine Kadıköy Tiyatroları Platformu “Oyunlarımız meşrudur” diyerek tepki gösterdi. Platform, “Yalnızca ülkemizde değil dünyada da tiyatro tarihi engelleme girişimleri ve yasaklarla doludur. Bugün o yasakları koyanlardan, keyfi engellemeler yapan görevlilerden hiçbirinin adı kalmadı ancak tiyatro yaşıyor” açıklamasında bulundu. 138

Van'da günlük yayım yapan ve Basın İlan Kurumunun mevzuat yükü nedeniyle sıkıntılar yaşadığı belirtilen beş gazetenin temsilcisi, kamu kurum ve kuruluşlarının birçok ihale ilanını yerel gazetelerde yayımlatmamalarının buna sebep olduğunu belirttiler. Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Necdet Takva konuyla ilgili “Basın İlan Kurumu paylarının illere göre farklılık arz etmesi kabul edilemez. İllerin nüfusu, gazete sayısı göz önüne alındığında Van'a haksızlık yapıldığı görülecektir” diyerek tepki gösterdi. 139

Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, OHAL’in uzatılmasına tepki göstererek, “Hâlâ, olağanüstü hal ile idare ediliyoruz. OHAL, olağan hale gelirse hapı yuttuk. Bundan sonra hukuk yok demektir” dedi.140

16 Ocak 2018 Tek Tip Elbise (TTE) Karşıtı Koordinasyon, 44 sivil toplum kuruluşunun imzaladığı

bildiri ile tek tip kıyafet uygulamasına karşı çıktı. Koordinasyon yaptığı açıklamada, “Tek tip elbise hak ihlalidir. TTE, bir damgalama aracıdır. Giydirilmek istenen mahpuslar “suçlu” olarak damgalanmak istenmektedir. TTE giydirilmek istenilen insanların bir kısmının yargılamaları hala devam etmektedir ve Anayasa gereği masumdurlar. TTE, sayıları yaklaşık 60 bini bulan tutuklu için masumiyet karinesinin ihlalidir. TTE, kişiyi kimliksizleştirmeyi, kişiliğini ezmeyi amaçlayan bir araçtır ve kötü muamele/işkence yasağının, ihlal edilmesidir. Tek tip elbise, 12 Eylül darbecilerinin bir uygulamasıdır. O süreçte uygulanmaya çalışılmış, mahpuslar ve aileleri için birçok acıya, ölümlere, sakatlıklara yol açtıktan sonra bu uygulamadan vazgeçilmişti” denildi.141

Sabah yazarı Hıncal Uluç, editörlerin, gazete okumadığını, ajanslardan gelen haberi başlığına varıncaya kadar aynen kullandığını ve bu nedenle gazeteler arasında bir farkın

135http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/905072/Maltepe_Cezaevi_nden_haber_var__Berberoglu_ozgurluge_hazirlaniyor.html

136http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/905976/Deniz_Yucel__isimi_iyi_yaptigim_icin_neden_pisman_olayim_ki_.html

137 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/905219/_Sadece_Diktator__Meclis_gundeminde.html

138 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/905729/Tiyatroma_Dokunma_.html

139 http://ilkha.com/haber/68522/basin-ilan-kurumu-paylarinin-illere-gore-farklilik-arz-etmesi-kabul-edilemez

140 http://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/karamollaoglu-hapi-yuttuk-2173546/

141http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/906070/44_STK_den__tek_tip__karsiti_bildiri__Tek_Tip_Elbise_hak_ihlalidir....html

25


kalmadığını ifade etti. Uluç, okur temsilcisinden gelen “Haberler özgün olmalı” yazısı üzerine yaptığı değerlendirmede editörlerin, “ben farklı olmalıyım” heyecanı ve hırsı taşıması gerektiğini söyledi. Özgün haber yapmak isteyen editörlerin işinin kolay olduğunu tek yapmaları gerekenin “popolarını kaldırmak” olduğunu iddia etti. Uluç editörlere, haberi masa başında önüne gelen gazete, dergi, ajans ve halkla ilişkiler bültenlerinden alınan satırlarda aramamaları tavsiyesinde bulundu.142

“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları için görevlerinden uzaklaştırılan Dokuz Eylül Üniversitesi akademisyenleri, rektörlük binası önünde yaptıkları eylemde “barış istemek suç değildir” diyerek soruşturma komisyonunun kapatılmasını ve akademisyenlerin görevlerine iade edilmesini talep ettiler.143

18 Ocak 2018 Gazeteci, yazar Yalvaç Ural bir söyleşisinde, “Bu ülkede artık objektif gazetecilik

yapmak mümkün değil” dedi. Ural konuşmasında gazetecilerin birilerine ters düştükleri için ve ideolojik görüşleri sebebiyle tutuklandığını ifade ederek gazetecilerin bu nedenle tutuklu bulunduğunu söyledi. Ural, basında sansürün kabul edilebilir bir durum olmadığını da sözlerine ekledi.144

19 Ocak 2018 Agos Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in öldürülmesinin yıldönümünde, gazetenin

önünde yapılan anmada, “Katilleri koruyan cinayete ortaktır” sloganı atıldı. HDP milletvekili Garo Paylan, CHP milletvekilleri Barış Yarkadaş, Selina Doğan, Sezgin Tanrıkulu, Mahmut Tanal, Türk Tabipleri Birliği Başkanı Raşit Tükel ve oyuncu Nur Sürer’in de aralarında bulunduğu yüzlerce kişi, “Hrant için adalet için”, “Faşizme inat kardeşimsin Hrant”, “Biz bitti demeden bu dava bitmez”, “Hepimiz Hrantız, hepimiz Ermeniyiz”, “Yaşasın halkların kardeşliği” diyerek tepki gösterdiler.145

KHK ile TV10’un geçen yıl kapatılmasının ardından, geçtiğimiz hafta kanalın üç çalışanının tutuklanmalarına Almanya’da yapılan bir toplantıda protesto edildi. TV10’un “Alevilerin sesi” olarak nitelendirildiği toplantıda haksız ve hukuksuz şekilde kapatılmasına tepki gösterildi. Halen tutuklu olan yönetim kurulu başkanı Veli Büyükşahin, yayın kurulu üyesi Veli Haydar Güleç ve kameraman Kemal Demir, “Alevi toplumunun kısılmak istenen sesinin sözcüleri” olduğuna işaret edildi. Alevi kurumlarının temsilcileri ile gazetecilerin katıldığı toplantıda yapılan açıklamada gazete çalışanlarının kısa bir süre önce İstanbul’daki evlerinden operasyonla alındığı dokuz gün emniyette tutuklandıktan sonra geçen ay tutuklandıkları belirtildi.146

Yeni Akit yazarı Ahmet Maranki, TRT'de yayınlanan Payitaht 'Abdülhamit' ve Diriliş Ertuğrul dizilerinin aralarındaki reklam kuşağında hijyenik kadın bağı ve gazlı içeceklerin yayınlanmasına tepki gösterdi. Maranki açıklamasında "Siyonist ittifakı besleyen ve beslediğini deklare eden asitli gazlı içecekler, ahlaki çöküntülere sebep olan ‘orkid’ gibi kadın iç çamaşırı reklamlarına, Müslüman bir kadının gece dahi giymeyeceği kıyafetle ekranlara çıkılmasına göz yumanların mutlaka kellesi alınmalı" ifadesini kullandı.147

20 Ocak 2018 Başbakan Yardımcısı Fikri Işık, RTÜK'ün ceza kesen, “Asık suratlı kurum” olarak

nitelendirildiğini ifade ederek, “Bu tanımlama doğru değil. Modern yönetim anlayışında ceza kesmek en son çare olmalı. Rehberlik esas amaç olmalı” dedi. Işık, “RTÜK şunu rahatlıkla

142 http://t24.com.tr/haber/hincal-uluctan-sabahin-editorlerine-ozgun-haber-yapmak-cok-mu-zor-yeter-ki-poponu-kaldir,536884

143http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/egitim/906192/Rektorluk_onunde_bulusan_akademisyenler_ve_destekcileri_goreve_iade_cagrisi_yapti.html

144 http://www.canakkaleolay.com/-quot-Artik-objektif-gazetecilik-yapmak--41774

145 http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video_haber/908728/Hrant_Dink_anildi.html

146 https://www.evrensel.net/haber/343716/tv10-yoneticilerinin-tutuklanmasi-kolnde-protesto-edildi

147 http://t24.com.tr/haber/akit-yazari-payitaht-dirilis-dizilerinin-arasinda-ic-camasiri-orkid-gazli-icecek-reklami-yayinlayanin-kellesi-alinmali,539559

26


yapabilir, 'Sen Türkçeyi doğru kullanmıyorsun, sana şu maddeden şu cezayı kesiyorum' diyebilir.148

Eğitim Sen Adana Şubesi'nin yıldönümünde konuşma yapan şube başkanı Seçil Sönmez, OHAL'de en çok mağdur olanların memurlar olduğunu söyleyerek, ihraç edilen kamu emekçilerinin işlerine dönmesi için mücadele etmeye devam edeceklerini ifade etti. Sönmez, “Bilimsel çağdaş eğitim mücadelesine devam edeceğiz. Bu kavga barış, demokrasi ekmek kavgası” dedi.149

23 Ocak 2018 Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), Afrin Harekatı kapsamında beş gazetecinin

gözaltına alınmasına, “Millî mutabakat cenderesiyle farklı görüşleri susturmaya çalışmak totaliter yönetimlerin taktiğidir” sözleriyle tepki gösterdi. TGS açıklamasında, “Unutulmamalıdır ki basın yönetenlere değil, yönetilenlere hizmet etmek için vardır. Medyanın görevi hükümet politikalarının halkın çıkarına olup olmadığını denetlemektir. Bir siyasi kliğin çıkarının tüm ülkenin çıkarı gibi yansıtıldığı zamanlarda güç odağından âzâde, etik gazetecilik yapmak zordur, tehlikelidir ancak elzemdir, hayatîdir” denilerek gazetecilerin serbest bırakılması için çağrıda bulunuldu. Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü de “Türk hükümeti gazetecilere ‘vatanseverlik dersi’ veriyor” başlıklı açıklamasında, “gazetecilik alanı demokratikleştirilmediği sürece bu tür müdahalelerin son bulacağı” savunuldu. RSF Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu, “Hükümetin medya alanını bugüne kadar demokratik şekilde neden yapılandırmadığı, her stratejik dönemde ana akım medyaya görev biçmesinde ve Afrin sürecinde olduğu gibi yayın çizgisi telkin etmesinde daha iyi anlaşılıyor. Bir yandan sorgulanamazlığın keyfi çıkartılırken diğer yandan militarist politikalar öne çıkarılıp mühimmatlara ilişkin pazarlama yapılıyor.” dedi. CHP milletvekili Barış Yarkadaş da Afrin operasyonu sürerken gazetecilerin gözaltına alınmasını gözdağı girişimi olarak nitelendirdi ve “İktidar, Afrin operasyonunun arkasına sığınarak, gazetecileri susturma girişiminden vazgeçmelidir. Gazeteci, iktidarı hoşnut etmek için değil, gerektiğinde rahatsız etmek için görev yapar. İktidar bu tarihsel gerçeği de yok etmeye çalışıyor. Basını özgür bırakın” diye konuştu.150

Aralarında eski bakan, milletvekili, yazar, yönetmen, oyuncu, senarist, gazeteci, sivil toplum örgütü ve kadın kurumları temsilcilerinin bulunduğu 170’i aşkın isim imzaladıkları bir mektup ile Afrin’deki Zeytin Dalı Operasyonun durdurulması talebinde bulundu. Aralarında Zülfü Livaneli, Hüsamettin Cindoruk, Hasan Cemal, Genco Erkal, Murat Belge, Baskın Oran gibi tanınmış isimlerin yer verildiği mektupta, “Ülkemizde ve bölgemizde savaş değil sulh ve sükûn istiyoruz. Sınırlarımızı korumanın ve beka sorunu yaşamamanın en iyi yolunun karşılıklı dostluk ve iyi komşuluk bağlarını güçlendirmek olduğuna inanıyoruz. Güvenliğimizin milyarlara mâl olan silahlanmayla, gencecik insanların yaşamı pahasına ve on binlerce aileyi yersiz yurtsuz bırakacak bir savaşla değil, karşılıklı müzakere ve işbirlikleri üzerinden sağlanacağını, üstelik bunun mümkün olduğunu, tecrübe ile biliyoruz. Türkiye’ye bir tehditte bulunmayan Suriye toprağı olan Afrin’e silahlı müdahalenin bölgemize ve ülkemize barış ve güvenlik değil, daha büyük sorunlar, yıkım ve acı getireceğini, Kürt yurttaşlarımızı da yürekten yaralayacağını biliyoruz... Yurttaş kimliğimiz ve sorumluluğumuzla, halkımızın ve tarihin önünde siz yetki sahiplerini uyarıyor, sesimize kulak vererek sağduyulu davranmaya, savaşı derhal durdurmaya ve sorunu diyalogla çözmeye davet ediyoruz” denildi.151

24 Ocak 2018 CHP milletvekili Barış Yarkadaş, Kral TV’de program yapan Ali Şentürk’ü, Afrin

operasyonuna ilişkin kullandığı “Operasyona itiraz eden, sesini çıkaran ister gazeteci, ister milletvekili olsun vurun” sözleri nedeniyle RTÜK'e şikayet etti. Sosyal medya hesabından 148

http://www.hurriyet.com.tr/isiktan-rtuk-aciklamasi-modern-yonetim-anlayi-40716350149

https://www.evrensel.net/haber/343715/egitim-sen-gecesinde-ohale-karsi-mucadele-vurgusu150

https://www.amerikaninsesi.com/a/afrin-paylasimlari-yapan-4-gazeteci-gozaltina-alinirken-21-gazeteci-tutuklandi/4220461.html151

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/912114/170_i_askin_isimden_milletvekillerine_mektup___Savasi_durdurun_.html

27


Şentürk'ü şikayet ettiğini duyuran Yarkadaş, “Bu ülkenin önemli bir yayın kuruluşunda, yine bu ülkenin hiçbir yurttaşı hedef gösterilemez, infaz çağrısı yapılamaz! Ki, hangi düşünceye sahip olursa olsun, hiç kimsenin böyle bir çağrıya hakkı yoktur!” açıklamasında bulundu.152

Uluslararası Barolar Birliği İnsan Hakları Enstitüsü (IBAHRI), yayımladığı bir açıklamayla, OHAL süresince “1.488 avukatın zulme varan kötü muameleye maruz kaldığını, 572 avukatın tutuklandığını, 79’unun ise hapis cezasına mahkum edildiğini” duyurdu. Avukatların meslek yaşamlarında karşılaştıkları baskı ve tehlikelere dikkat çekmek amacıyla düzenlenen Tehlikedeki Avukatlar Günü’nde hükümete, avukatlara dönük kötü muamelenin son bulması çağrısı yapan IBAHRI, keyfi olarak gözaltına alınanlar veya kovuşturmaya uğrayanlar hakkındaki işlemlerin durdurulmasını, tutukluların ise serbest bırakılmasını talep etti. Enstitünün Eş Başkanı Hans Corell, Türkiye’de insan hakları ve demokrasiyi savunan çok sayıda kişinin tutuklu olmasının endişe verici olduğunu söyleyerek, Ankara’yı, bağlı olduğu uluslararası sözleşmelere uygun davranmaya çağırdı. Enstitü üyesi Michael Kirby ise gözaltındaki avukatların işkence ve kötü muameleye maruz kaldıklarına ilişkin raporların “endişe verici” olduğuna işaret etti.153 25 Ocak 2018

İzmir Menemen Cezaevi yönetimi, Cumhuriyet, Evrensel, Birgün ve Özgürlükçü Demokrasi gazetelerini yasakladı. Cezaevi, kararın söz konusu gazetelerin “terörü övücü” olduğu gerekçesiyle alındığını bildirdi. İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Misket Dikmen, uygulamayı kınayarak, “Şimdi de bazı gazeteleri terörist gibi göstermeye çalışıyorlar. Gazetelerin terörist ilan edilmeye çalışılması, bir linç girişimidir. Basın örgütü olarak bunu kabul etmemiz mümkün değil. Yetkilileri bu keyfi uygulamadan dönmeye çağırıyoruz” diye konuştu. CHP milletvekili Barış Yarkadaş da cezaevine alınmayan gazeteler hakkında açılmış herhangi bir soruşturma olmadığını kaydederek, “Bu açık bir hak gaspıdır. Cezaevindeki kişiyi ikinci kez cezalandırmaktır. Tutukluların haber alma hakkına saygı duyulmalıdır” dedi.154

26 Ocak 2018 Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ) ve Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ),

İsviçre hükümetinin gazeteci Hülya Emeç’in iltica talebini reddetmesine ilişkin açıklamasında, kendisinin güvenliğinden endişeli olduklarını belirtti. Emeç’in Türkiye’de çeşitli basın yayın organlarında çalıştığını belirten Federasyon, “Çok sayıda Kürt medya organı, OHAL sürecinde Türk hükümeti tarafından kapatıldı. Emeç, gazetecilik faaliyetlerinden dolayı da, ‘Yasa dışı örgüt üyesi olduğu’ iddiasıyla hakkında yedi yıldan fazla ceza aldı. Emeç, Türk yargı sisteminin Anayasa Mahkemesi kararlarını reddettiği ve adil bir yargılanma olasılığının olmadığı bir yerde bu baskılardan dolayı ülkesini terk etmek zorunda kaldı” ifadelerini kullandı. Açıklamada, “IFJ ve EFJ, Emeç’in güvenliğinin gazetecilik faaliyetlerine ve basın makalelerinde ifade edilen görüşlere dayanarak ‘Örgüte üye olduğu’ gerekçesiyle Türkiye’ye iade edilmesi durumunda tehlikede olduğuna karar verdi. Bağımsız yargı eksikliği, OHAL’le birlikte medya organlarına ve gazetecilere karşı sıkı önlemler, gazetecilik üzerinde çok somut etkiler yarattı. Tüm bu sebeplerden dolayı IFJ ve EFJ, İsviçre yetkililerine uluslararası sözleşmelerin öngördüğü şekilde gerekli korumayı sağlamayı ve bir gazeteciyi Türkiye’ye zorla geri göndermekten kaçınmayı öneriyoruz” denildi.155

28 Ocak 2018 Türk Metal Sendikası, Birleşik Metal İşçileri Sendikası ve Çelik-İş Sendikası olmak

üzere 3 farklı sendikada 130 bin işçi tarafından alınan grev kararı "milli güvenliği bozucu nitelikte" bulunarak Bakanlar Kurulu kararıyla yasaklanmasına DİSK, TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ ortak tepki göstererek grev kararını tanımadıklarını belirtti. DİSK Genel Başkanı Kani Beko

152 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801241031939899-afrikali-ali-rtuk-kraltv-sokaga-cikani-vursunlar/

153 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/912567/OHAL_de_1488_avukata_zulum.html

154 http://t24.com.tr/haber/menemen-cezaevi-yonetimi-birgun-cumhuriyet-evrensel-ve-ozgurlukcu-demokrasi-gazetelerini-yasakladi,544955

155 https://www.evrensel.net/haber/344222/gazeteci-hulya-emec-icin-cagri-gerekli-koruma-saglanmali

28


alınan grev yasağıyla ilgili “Metal işçilerinin insanca yaşanacak bir ücret ve iş cinayetlerinin önlenmesi ve 2 yıllık toplu sözleşme gibi talepleri karşısında metal işverenleri hükümete ve OHAL’e güvenerek bu taleplere kulaklarını tıkıyor” dedi. TÜRK İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay TÜRK-İŞ üyesi Türk Metal Sendikası’nın örgütlü bulunduğu 145 işyerinde 117 bin işçiyle yer aldığı metal sektöründeki grev ertelemesinin işçilerin hak arayışını engelleyemeyeceğini vurguladı. HAK-İŞ’e bağlı Çelik İş Sendikası Başkanı Yunus Değirmenci de, sendikanın internet sitesinde yayınladığı açıklamasında “Taleplerimiz karşılanmadığı sürece, üretimden gelen gücümüzü devreye sokmaktan geri durmayacağız” sözlerine yer verdi. Grev kararının alınmasında MESS’in olumsuz etki yarattığına da değinen Değirmenci, “MESS ile yürüttüğümüz Toplu İş Sözleşme sürecinde en önemli silahımız olan grev hakkımızın elimizden alınması biz emekçileri derinden üzmüş, hayal kırıklığına uğratmıştır. Bu süreçte, hak alma mücadelemizden asla taviz vermeyeceğimizin ve geri adım atmayacağımızın bilinmesini isteriz” dedi. 156

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Zeytin Dalı Operasyonu’nun sonlandırılması amacıyla, milletvekillerine mektup gönderen 170’i aşkın ismi eleştirdi. "Sanatçı olsan ne yazar, profesör veya doçent olsan ne yazar. Siz sözde sanatçısınız" ifadelerini kullanan Erdoğan, "Terör örgütü bir senede 700 defa ülkemize saldırırken siz neredeydiniz be?" diye sordu. İfadesini “Biz savaş istemiyoruz, biz barış istiyoruz. Barış kanla tesis edilmez. Bunlar bunu yaptılar. Madem barışseversiniz, niçin bölücü örgüt mensupları, ailelerinin gözü önünde güvenlik görevlilerimizi şehit ederken üç maymunu oynadınız? Hainler. Aybüke Hoca gibi genç bir öğretmenimiz şehit edilirken, vicdansızlar niçin sesiniz çıkmadı? Polislerimiz şehit edilirken niye sesiniz çıkmadı? Onların kanı yerde kalmayacak.” dedi. Söz konusu mektup, Zülfü Livaneli, Hüsamettin Cindoruk, Murat Belge, Baskın Oran, Oya Baydar gibi çoğu düşünür, siyasetçi, yazar ve entelektüeller tarafından imzalanmıştı.157

30 Ocak 2018 Türk Tabipler Birliği (TTB) Merkez Konseyi üyelerinin gözaltına alınmasının ardından,

TTB'nin Ankara'daki merkez binasını önüne gelen bazı CHP ve HDP milletvekilleri ile STK üyeleri, operasyona tepki göstererek, konsey üyelerinin serbest bırakılmasını istedi. TTB önünde açıklama yapan CHP’li milletvekili Selin Sayek Böke, “Bugün Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi üyelerinin gözaltına alınması bir kez daha Türkiye'de yaşanıyor olan faşist düzenin bir yansımasıdır. Hekimlerin en temel görevi yaşam hakkını savunmaktır. Bireylerin en temel hakkı da ifade özgürlüğüdür. Dolayısıyla Türk Tabipler Birliği'nin hekimleri, en temel hakları olan ifade özgürlüğünü kullanarak en temel görevlerini yerine getirmiş ve Türkiye'de halkın sağlığını korumak adına barış demiştir” dedi. KESK Eş Genel Başkanı Aysun Gezen de, TTB'nin yanında olduklarını belirterek, “Ülkemiz 18-19 aydır OHAL süreci ile yönetiliyor. Çıkarılan KHK'lar ile binlerce kamu emekçisi işinden ediliyor. Ülke siyasal ve toplumsal olarak yeniden dizayn ediliyor. AK Parti'nin artık rıza üretecek mekanizmaları kalmadı” diye konuştu. Açıklamaların ardından TTB'nin genel merkez binası önünde toplanan gruba, çevik kuvvet ekipleri tarafından müdahale edildi.158

Türkiye Barolar Birliği, Türk Tabipleri Birliği (TTB) operasyonlarına ilişkin bir açıklama yayınlayarak, “Düşünce özgürlüğü yargı eliyle bastırılmamalıdır” dedi. Açıklamada, “Bir düşünceye katılmamak ayrı, o düşünceye suç muamelesi yapmak ayrıdır. Düşünce özgürlüğü, Anayasa'nın ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin güvencesi altındadır. Söz konusu bildiri yönetim kurulumuz tarafından incelenmiştir. Bildiri, bir düşünce açıklamasıdır. Düşünce açıklamalarına karşı sözle cevap verilmelidir. Düşünceyi açıklama özgürlüğü yargı eliyle bastırılmamalıdır. Tam aksine yargı, düşünceyi açıklama özgürlüğünün güvencesi olmalıdır” görüşlerine yer verildi. 159 Dünya Tabipler Birliği (WMA) ise yazılı açıklamasında,

156 http://www.dw.com/tr/grev-yasa%C4%9F%C4%B1na-sendikalardan-ortak-tepki/a-42343764

157 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801281031999002-erdogan-corum-il-kongresi-zeytin-dali-afrin/

158 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/915890/Onlar_her_zaman_baristan_yanaydi.html

159http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/916139/Barolar_Birligi_nden_TTB_gozaltisi_aciklamasi__Dusunce_ozgurlugu_yargi_eliyle_bastirilamaz.html

29


AKP hükümetince gözaltına alınan TTB Merkez Konsey üyelerinin serbest bırakılması çağrısında bulundu. Açıklamada, “WMA, Türk meslektaşlarımızın savaşın bir halk sağlığı sorunu olduğu yönünde kamuoyuna yaptıkları açıklamayı tam olarak desteklemektedir. Doktorların ve ulusal tabip kuruluşlarının savaşın ve silahlı çatışmaların yol açacağı insani sonuçlar konusunda hükümetleri uyarma görevi WMA’nın açık politikasının bir parçasıdır” ifadelerine yer verildi.160 Denizli Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Gökhan Önem de TTB’nin Zeytin Dalı Harekatı'yla ilgili görüşlerine katılmadıklarını, ancak başlatılan soruşturma kapsamında gözaltı işlemini de doğru bulmadıklarını belirtti. Önem, açıklamasında, “Denizli Tabip Odası Yönetim Kurulumuz da, Suriye'nin kuzeyindeki Afrin bölgesinde Zeytin Dalı Harekatı ile terörizme karşı ülkemizin varlığı ve bütünlüğü için verilen bu meşru mücadelede gönlümüzün ordumuzla olduğunu açıklamıştır. Bununla beraber, Türk Tabipleri Birliği'nin yapmış olduğu açıklama nedeniyle bugün TTB Merkez Konsey üyelerinin gözaltına alındığını öğrenmiş bulunuyoruz. Görüşlerine katılmasak dahi, TTB Merkez Konseyi üyelerinin açıklamalarının peşin suç kabul edilerek gözaltı işlemi uygulamasını doğru bulmuyor ve yargı eli ile baskı uygulaması olarak görüyoruz” dedi.161

31 Ocak 2018 Anayasa Mahkemesi tarafından haklarında hak ihlali kararı verilmesine rağmen tahliye

edilmeyen gazeteciler Şahin Alpay ve Mehmet Altan’ı ziyaret eden CHP milletvekili Utku Çakırözer, “Yüce Mahkemenin kararları ışığında bu ayıp bitmeli” dedi. Çakırözer, “Yüce Mahkemenin ‘özgürlük ihlali’ kararlarına rağmen Alpay ve Altan’ın tutukluluklarında ısrar eden ağır ceza mahkemeleri sadece bu kişilerin özgürlüklerini ellerinden almakla kalmıyor. AYM’nin ihlal kararına rağmen tutuklulukta ısrar edilmesi hukuk devletinin bitmesi demektir. Bu yanlıştan bir an önce dönülmelidir. Alpay, Altan ve benzer durumdaki gazeteci ve yazarların bir an önce özgürlüklerine kavuşmasını yargı kurumunun sağlaması gerekir. AYM’nin ihlal kararına rağmen tutukluluklarının devam etmesi her gün bir başka ülkede haber oluyor. Türkiye’yi bu duruma düşürmeye kimsenin hakkı yok. AYM’nin ihlal kararı doğrultusunda bir an önce tutuklulukları son bulmalıdır” açıklamasında bulundu.162

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Afrin bölgesindeki harekâtına karşı çıkan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi üyesi 11 doktorun gözaltına alınmalarına Financial Times gazetesi Avrupa başkentlerinde Türkiye'deki ifade özgürlüğüne yönelik kaygıları arttıracağını ifade ederek tepki gösterdi. Türkiye muhabiri Laura Pitel’in kaleme aldığı haberde, New York merkezli İnsan Hakları İçin Hekimler Örgütü'nün konuyla ilgili “Bir grup doktorun fiziksel şiddetle tehdit edilmeden barışçıl bir açıklama yapamamaları ve Cumhurbaşkanı tarafından kınanmaları, Türkiye'de durumun hiç de iç açıcı olmadığını gösteriyor” kaygılarına da yer verdi. “Profesyonel hekimlerin, kamu sağlığına yönelik tehditler hakkındaki görüşlerini cezalandırılma korkusu olmadan ifade etme özgürlüğü olmalı” sözleri de aktarıldı.163

RTÜK cezaları 3 Ocak 2018

RTÜK, şort giyen kız çocuklar nedeniyle TV8’e para cezası verdi. RTÜK, 'Yetenek Sizsiniz' adlı programda dans eden 7-11 yaş aralığındaki çocukların “Çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar, bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılsa dahi yayınlanamaz” maddesini ihlal ettiğine karar verdi. Bu sebeple kanala reklam gelirinin yüzde ikisi kadar para cezası verildi.164

160 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/916127/Dunya_Tabipler_Birligi_nden_Turkiye_ye_cagri.html

161 http://www.hurriyet.com.tr/denizli-tabip-odasindan-gozalti-aciklamasi-40726518

162 http://t24.com.tr/haber/chpli-cakirozerden-tutuklu-gazeteciler-icin-cagri-aym-kararlari-isiginda-bu-ayip-bitmeli,548609


164http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/898087/RTUK_ten__sort_giyen_cocuklar_icin_Acun_Ilicali_ya__ceza.html

30


4 Ocak 2018 RTÜK, müzik kanallarında yayınlanan şarkıcı Hadise’nin “Sıfır Tolerans” klibi

nedeniyle, Power Türk, Dream Türk, Viva ve Kral Pop kanallarına reklam gelirinin yüzde ikisi kadar para cezası verdi. RTÜK, klibin “Çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar, bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılsa dahi yayınlanamaz” maddesini ihlal ettiğine hükmetti.165 Karara tepki gösteren Hadise, sosyal medya hesabından, “Erkektir yapar, kadındır susar zihniyetine sonuna kadar karşı çıkıyorum!” dedi. “Ben bir kadın olarak buna boyun eğmek zorunda mıyım? Hayır. Ben klibime verilen “erotik” damgasına katılmam ve izin vermem! Bir kadın bir aşkı anlatan ve yansıtan sahneler çekince erotik oluyor ama erkek sanatçılarımız istedikleri gibi kadın mankenler/oyuncularla çektikleri sahneler, nedense hiç ama hiç “erotik” kategorisine girmiyor” diye konuşan Hadise, bir kadın olarak bunun için savaşmaya ve özgürce sanatını yapmaya ve yaşamaya devam edeceğini söyledi.166

7 Ocak 2018 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın

yönettiği Turkuvaz Medya Grubu’nun televizyon kanalı ATV’ye RTÜK’ün gerekli cezayı vermediği iddia edildi. “Esra Erol’da” isimli program sebebiyle RTÜK’e iki hastane yönetimi, Ankara ve Adana İl Sağlık müdürlükleri, Sağlık Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı’ndan giden şikâyetlerin dört hafta boyunca değerlendirilmediğinin de iddialar arasında olduğu belirtildi. Söz konusu programda hastane isimleri ile çalışanlarının isimleri ve fotoğraflarının yayınlanarak buradaki bebeklerin zengin ailelere satılmasıyla ilişkilendirilmesinin tepkilere yol açtığı ifade edildi. Adı geçen kimselerin de mağduriyet yaşadıklarını ifade ederek RTÜK’e başvurduğu kaydedildi.167

8 Ocak 208 RTÜK, kayıtlı elektronik posta KEP adresini bildirmeyen medya hizmet

sağlayıcı kuruluşlara ilişkin uyarıda bulundu. RTÜK'ten yapılan açıklamaya göre, gerçekleştirilen inceleme sonucu bazı medya hizmet sağlayıcı kuruluşların kayıtlı elektronik posta adreslerini Üst Kurula bildirmediği ve bir aylık süre içinde kurumların şartları yerine getirmemeleri durumunda yayınlarının kesileceği belirtildi.168

10 Ocak 2018 Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, televizyon kanallarındaki

haberlerin reyting kaygısıyla şiddet içerikli haberlere yöneldiğini ifade ederek önümüzdeki ay şiddet içerikli yayınlar konusunda RTÜK ile bir toplantı planlandığını bildirdi. Kaya, şiddet haberlerinin, “kadına yönelik şiddeti çevirip çevirip kötü bir şekilde vermenin yararı olduğunu düşünmediğini” belirtti ve basını bu konuda duyarlı olmaya çağırdı.169

11 Ocak 2018 TRT Çocuk kanalında yayınlanan, “Öğretmenim Canım Benim” isimli program, bazı

öğretmenler tarafından RTÜK’e şikâyet edildi. Anadolu Eğitim Sendikasının yaptığı açıklamada, “Kanalda süreli olarak yayınlanan bir programda öğretmenlik mesleğine yakışmayacak karikatürize tipleme, körpe zihinlerdeki algıyı kalıcı olarak bozmaktadır” ifadeleri kullanıldı.170

16 Ocak 2018

165 http://www.posta.com.tr/hadise-nin-klibine-erotik-diyen-rtuk-e-tepki-haberi-1368857

166http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/898615/Hadise_RTUK_un_kararina_isyan_etti___Erotik__damgasina_katilmam.html

167 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/900573/RTUK_un_Atv_inadi__Saray_bile_dinlemiyor.html

168 http://www.milliyet.com.tr/rtuk-ten-medya-kuruluslarina-flas-ekonomi-2587050/

169 https://www.ulusal.com.tr/medya/aile-bakani-acikladi-siddet-haberleri-icin-onemli-hazirlik-h187577.html

170 http://www.idealhaber.com/haber/egitim-haberleri/trtnin-o-programi-sikayet-edildi/9901.html

31


RTÜK’ün Atatürk’e hakaret ettiği gerekçesi ile 15 ay sonra uyarıda bulunduğu İsmailağa Cemaatinin kanalı FM TV konusunda yapılan açıklamada, “İlgili televizyon kanalının bağlı olduğu İsmailağa Medya A.Ş. ve diğer ilgili Kurumların başında bulunan Masum Bayraktar, birtakım yanlış işleri sebebiyle üstadımız tarafından vaktiyle câmiamızdan uzaklaştırılmıştır” iddiasında bulunuldu. Bayraktar hakkında avukatlar tarafından ihtarname çekildiği de açıklamada ifade edildi. 171

17 Ocak 2018 Cumhuriyet Kadınları Derneği (CKD), toplumu olumsuz etkileyecek televizyon

programlarına ilişkin hazırlayıp RTÜK’e sunduğu raporda etik ilkelerine aykırı ve toplum yapısını bozacak yayınlar yapıldığını tespit ettiklerini bildirdi. CKD eğitim komisyonu başkanı Prof. Dr. Dilek Gözütok, ilk kez bir demokratik kitle örgütünün böylesine geniş bir rapor hazırladığına dikkat çekti.172

18 Ocak 2018 RTÜK’ün, Reyting Yönetmeliği Taslağı çalışması için İstanbul Üniversitesi'nde yapılan

panelde konuşan RTÜK Başkanı Prof. Dr. İlhan Yerlikaya, yayıncılıkta reytingin çok önemli olduğunu söyledi. Yerlikaya, “Ölçümü iyi yaparsanız, adaletli ve doğru kurarsanız yaptığınız her iş doğru olur. Dolayısıyla bugün burada alacağımız kararlar çok önemli kararlar” ifadelerini kullandı.173

RTÜK, Sağlık Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı’nın yanında pek çok vatandaşın da şikayetçi olduğu ATV’ye ait “Esra Erol’da” programına ceza vermediği açıklandı. Programda Adana’da bir hastanede yenidoğan çocukların satıldığı iddiasıyla doktor ve hastane yönetimi hedef gösterilmiş şahıslar zan altında bırakılmıştı. RTÜK’ün, üst kurul toplantısına saatler kala Turkuvaz Medya’nın, avukatından gelen faksla aklandığı iddia edildi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın ağabeyi Serhat Albayrak’ın yönettiği Turkuvaz Medya Grubu’nun televizyon kanalı olan ATV’nin bu yolla bir milyon liralık para cezasından kurtulmuş olduğu ifade edildi.174 19 Ocak 2018

RTÜK’ün, cemaat lideri Adnan Oktar’ın “Adnan Oktar ile Sohbetler” isimli programı konusunda yapılan şikâyetlerin, söz konusu yayınların televizyon kanalı üzerinden gerçekleştirilmediği gerekçesiyle yaptırım uygulanamadığı belirtildi. RTÜK yetkililerine göre, şikâyete konu olan yayın internet ortamına özel içerik olarak üretiliyor.175

23 Ocak 2018 RTÜK, şarkıcı, sunucu Seda Sayan’ın Show TV’deki programını “Genel ahlakı bozuyor”

gerekçesiyle durdurma kararı verdi. Üst Kurul tarafından yapılan açıklamada, “Toplumun milli ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olamaz’ ilkesinin ihlali nedeniyle idari tedbir uygulanması sonucu program durdurulmuştur” denildi.176

25 Ocak 2018 RTÜK, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve eşine yönelik hakaret içerdiği

iddia edilen Matrax isimli yayın nedeniyle Show Radyo'ya beş kez program durdurma ile idari para cezası verdi. Cezanın ardından aynı radyo tarafından bir yıl içinde benzer bir yayın yapılması halinde on güne kadar yayın durdurma cezası uygulanacağı bildirildi. Söz konusu cezanın, RTÜK tarafından radyolara uygulanan en ağır cezalardan olma özelliği taşıdığı da belirtildi.177

171 http://www.diken.com.tr/ataturke-hakaretten-ceza-alan-ismailaga-bize-ait-degil-bir-sure-uzaklastirdik/

172 https://www.ulusal.com.tr/medya/ckd-tv-programlarini-rtuk-ile-gorustu-h189456.html

173 http://www.milliyet.com.tr/rtuk-reyting-yonetmeligi-taslagi-calismasi-istanbul-yerelhaber-2540421/

174http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/908162/Turkuvaz_Medya_dan_faks_geldi__RTUK_yandas_atv_yi_akladi.html

175 http://t24.com.tr/haber/adnan-oktarin-programi-444-kez-sikayet-edildi-ancak-rtuk-yaptirim-uygulayamiyor,539272

176 https://www.yenisafak.com/hayat/rtuk-seda-sayanin-programina-dur-dedi-3026044

177 http://t24.com.tr/haber/rtukten-show-radyoya-aliyev-cezasi,544832

32


31 Ocak 2018 RTÜK, izleyicilerin reklamlar hakkındaki şikayetleri üzerine, bir saat içinde en fazla ‘12

dakika’ reklam yayınlanabileceği uyarısında bulundu. RTÜK tarafından yapılan çalışmada, ticari iletişim türlerinden biri olan ve uzun sürelerinden dolayı izleyicilerin de sık sık şikayet ettiği reklamların ne şekilde olması gerektiğine yönelik kapsamlı bilgilere yer verildi. Yeni düzenlemeye göre, “reklam yayınlarının bir saatlik yayın içinde yüzde 20'yi, yani 12 dakikayı aşmaması gerektiği, reklam sürelerinin hesaplanmasında ticari iletişimin önünde ve bitiminde kullanılan izleyiciye reklam yapıldığı yönünde bilgilendirilmeye yönelik görüntülü uyarılarının veya cıngılların süresinin ise dikkate alınmadığı” kaydedildi.178

RTÜK, ‘Yetenek Sizsiniz’ programında söylenen “7 Kocalı Hürmüz” şarkısında geçen ‘Allah Baba’ ifadesine ilişkin, Allah’a ‘baba’ atfında bulunulmasının, “Müslümanlar açısından kutsal olan bir durumun hafife alınmasının yayın ihlali olduğu” gerekçesiyle, TV8’e bir milyon TL üzerinde para cezası kesti. Söz konusu gösterinin, raporda, “Bir sahne dolusu kadın dansçı, şiddetli bir biçimde erkek arzulayan, yatsıdan sonra yağmur duasına çıkar gibi dama çıkıp, bu istekleri için Allah’a dua edip yalvaran, duaların kabul edilmesi neticesinde de ‘Allah Baba’ya şükreden kadınları teatral bir biçimde canlandırmışlardır” diye değerlendirildi.179

Diğer gelişmeler1 Ocak 2018

Adalet Bakanlığı, Ankara Üniversitesi’nden ihraç edilen akademisyen Cenk Yiğiter’in avukatlık yapmasına karşı çıktı. İhraç edildikten sonra, üniversite sınavını kazanarak öğrenim hakkı elde eden Yiğiter’in öğrenci olarak okula girişine de karşı çıkılmış, izin verilmemişti. Adalet Bakanlığı, Yiğiter’i avukatlık stajına başlatan Türkiye Barolar Birliği’nin işleminin iptali ve yürütmesinin durdurulması talebiyle dava açtı. Dilekçede, Yiğiter’in avukatlık stajı yapmasının, “terörle mücadeleyi sekteye uğratacağı”, “avukatlık mesleğinin itibarını zedeleyeceği” gibi gerekçeler öne sürüldü.180

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Alman haber ajansı dpa’ya 11 aydır tutuklu bulunan gazeteci Deniz Yücel hakkında “İddianamenin hazırlanmamış olması beni de mutlu etmiyor” diye konuştu. Çavuşoğlu devamla, “Ancak yargıyı, süreci hızlandırma konusunda teşvik edebiliriz. Biz de zaten bunu yaptık. Bize söylenen, durumun karmaşık olduğu ve soruşturmaların sürdüğü. Bu nedenle süreç uzuyor. Bu kişisel bir şey değil” dedi. Çavuşoğlu, Yücel hakkındaki suçlamaların “çok ciddi” olduğunu belirtti. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Yücel lehine karar vermesi halinde bu kararın uygulanıp uygulanmayacağı sorusuna ise “Bu yargının yetki alanındaki bir konu. Ancak şu ana kadar, AİHM'nin kararlarını hep uyguladık” sözleriyle yanıtladı.181

2 Ocak 2018 Konya'da sosyal medya hesabından beden eğitimi dersinde eşofman giyen kız

öğrencilerle ilgili tepki çeken mesaj paylaşması üzerine açığa alınan felsefe öğretmeni Ercan Harmancı'yı sosyal medyada destekleyen din kültür ve ahlak bilgisi öğretmeni Ahmet Fatih Kap hakkında da İl Milli Eğitim Müdürlüğü soruşturma başlattı.182

3 Ocak 2018 Silivri Cezaevi’nde tutuklu 18 yaşındaki Umut Gündüz Altun ile hücre arkadaşlarının

falakaya yatırıldığı iddia edildi. Oğluna cezaevinde yapmış olduğu ziyaret sırasında durumu

178 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801311032046837-rtuk-reklam-suresi-12-dakika/

179http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/917283/Bu_da_RTUK_fetvasi___Allah_Baba__ifadesine_1_milyon_TL_ceza.html

180http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/896764/KHK_liye_rahat_yok..._Yigiter_in_bu_kez_avukatlik_yapmasi_engellenmek_istendi.html

181 http://www.dw.com/tr/%C3%A7avu%C5%9Fo%C4%9Flundan-deniz-y%C3%BCcel-a%C3%A7%C4%B1klamas%C4%B1/a-41988228

182http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/897065/Mesajlari_tepki_ceken_felsefe_ogretmenini_destekleyen_ogretmene_de_sorusturma.html

33


öğrenen anne Ayfer Altun, “Çocuklarımızın can güvenliği kalmadı” diyerek endişelerini dile getirdi.183

Özgür Gazeteciler İnisiyatifi’nin, “2017 Yılı Basın Hak İhlali Raporu”na göre, 187 gazeteci gözaltına alındı, 58 gazeteci tutuklandı, 15 gazeteci serbest bırakıldı, 189 gazeteci hakkında ise dava açıldı. Türkiye’de 165 gazetecinin tutuklu bulunduğuna dikkat çekilen raporda, “81 gazetecinin para ve hapis cezasına çarptırıldığı ve haklarında toplam 183 yıl dört ay 18 gün hapis ve 333 bin 120 TL para cezası verildiği, 373 gazetecinin yargılamasının devam ettiği ve 18 gazetecinin haber takibinde saldırıya maruz kaldığı” na işaret edildi. Raporda ayrıca “bir gazetecinin kaçırılarak ölümle tehdit edildiği, bir başka gazetecinin haber takibinde silahla tehdit edildiği, çıkarılan KHK’larla 35 basın yayın kuruluşunun kapatıldığı üç televizyon kanalının TÜRKSAT’tan çıkartıldığı, beş televizyon kanalının lisansının iptal edildiği, 37 basın yayın kuruluşunun internet sitelerine erişimin engellendiği, beş gazetecinin sınır dışı edildiği, 25 gazetecinin işine son verildiği ve 100 gazetecinin basın kartının iptal edildiği” konularına da yer verildi.184

CHP'li vekiller Sezgin Tanrıkulu ve Onursal Adıgüzel OHAL komisyonu ile ilgili 11 aydan fazla bir zaman geçmesine rağmen, bugüne kadar Komisyon’un verdiği karar ya da kararlara ilişkin resmi bir açıklamanın yapılmamasına soru önergesi verdi. Başbakan Binali Yıldırım tarafından yanıtlanması istenen önergede, “Komisyona kaç kişi, KHK’ler ile kapatılan kaç kurum veya kuruluş başvurdu? Komisyona, yapılan başvurulardan kaçı karara bağlandı? Bunlardan kaç karar ilgili mercilere tebliğ edildi? Komisyon kaç kişinin başvurusu hakkında göreve iade, kaç başvuru hakkında ret kararı verdi?” gibi sorular yöneltildi.185

4 Ocak 2018 HDP’nin yaklaşık 14 aydır cezaevinde bulunan eş genel başkanı Selahattin Demirtaş,

partisine gönderdiği bir mektupla “HDP 3. Olağan Kongresi”nde aday olmayacağını açıkladı. Aday olmama gerekçelerini, "Yeni siyasal mücadele dönemini daha güçlü karşılamak, demokratik siyasete demokrasi kültürünü kazandırmak, pozisyonlar için değil, halk için siyaset yapma bilincini geliştirmek ve yeni bir heyecanla yola devam etmek için” diye sıralayan Demirtaş bu kongrede Eş Genel Başkanlığa aday olmayacağımın şimdiden bilinmesini istiyorum." dedi. Demirtaş, mektubunda “Hükümet temelli kirli propagandaya ve temelsiz, kanunsuz ve ahlaka aykırı suçlamalara ve bize yapılan saldırılara rağmen biz ne ayrımcı ne de teröristiz " ifadelerine yer verdi.186

Konya’da gerçekleştirilen FETÖ/PDY operasyonu kapsamında 58’i subay ve astsubay olmak üzere 70 asker hakkında tutuklama emri çıkartıldı. 27 ilde gerçekleştirilen eş zamanlı operasyonlarda aranan 70 zanlıdan 12’sinin daha önce Türk Silahlı Kuvvetleri’nden atıldığı bildirildi. 187

Türkiye’de kapatılmış olan uluslararası tatil sitesi Booking.com’un öngörülen düzenlemeleri ve cezaları kabul etmesi nedeniyle yakın zamanda erişime yeniden açılacağı belirtildi. Booking.com’un haksız rekabeti önleme amacıyla kapatıldığı bildirilmişti.188

“Bu suça ortak olmayacağız” başlıklı Barış Bildirisini imzaladıkları için “Terör örgütü propagandası” iddiasıyla haklarında dava açılan dört akademisyen hakim karşısına çıktı. Yargılanan Meryem Didem Dayı Tirek “Etrafımızda olan bitenden sorumlu hissetmezsek nasıl insan kalabiliriz ve ne kadar aciz bir eylem olsa da barış diyen bir metne dünyanın neresinde olursa olsun kim için olursa olsun imza veremezsek nasıl kendimize saygı duyabiliriz” dedi. 189

183 https://www.birgun.net/haber-detay/silivri-cezaevi-nde-falaka-iddiasi-198309.html

184 https://www.evrensel.net/haber/342398/2017de-187-gazeteci-gozaltina-alindi-58i-tutuklandi

185 https://www.evrensel.net/haber/342369/ohal-komisyonunda-kac-kisi-neden-reddedildi

186 https://www.reuters.com/article/us-turkey-politics-kurds/turkeys-jailed-pro-kurdish-opposition-co-leader-to-step-down-idUSKBN1ET1HA

187 https://www.reuters.com/article/us-turkey-security-detentions/turkey-orders-dozens-of-soldiers-arrested-in-gulen-related-probe-state-media-idUSKBN1ET0H9

188 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/gezi/898299/Booking.com_geri_donuyor.html

189http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/

898573/4_baris_imzacisi_akademisyen_daha_hakim_karsisina_cikti__Bildiriye_vicdani_ve_insani_olarak_riza_verdim.html

34


Beşiktaş Belediye Başkanı Murat Hazinedar, hakkında yapılan haberler ile ilgili bazı medya kurumlarına suç duyurusunda bulunduğunu açıkladı. Hazinedar açıklamasında “Hakkımda yalan ifadelerle bir soruşturma açıldı, bunun sonucunda sadece bana değil, eşim ve oğluma da yurtdışı yasağı konuldu” dedi.190

ODTÜ Rektörlüğü, mezuniyet töreninde öğrenciler tarafından yapılan protestolara ilişkin açtığı soruşturma sonrası ayrıca öğrencilerin açıklamasını üyelerine e-posta olarak gönderen ODTÜ Mezunları Derneği yöneticileri hakkında da suç duyurusunda bulundu.191

Konya'da FETÖ/PDY’ye yönelik soruşturma kapsamında TSK'da görevli 58'i muvazzaf, 70 asker hakkında yakalama kararı çıkartıldı. 70 askerin yakalanması için Konya merkezli 27 ilde eş zamanlı operasyon düzenlendi.192

Tutuklu yargılanan HDP milletvekili İdris Baluken’e 16 yıl, sekiz ay hapis cezası verildi. Kasım 2016’da gözaltına alınarak, Bingöl'de tutuklanan Baluken “örgüt üyeliği” iddiasıyla 14 aydır tutuklu yargılanıyordu. Kararı değerlendiren HDP Eş Genel Başkanı Serpil Kemalbay, “Bu ceza demokrasi ve barış mücadelesine duyulan bir öfkedir. Hukukun sopa olarak kullanılmasıdır” dedi. Kemalbay devamla, “Baluken’in bu cezaları hak etmek için ne yaptığını söylemek gerekirse, HDP’nin grup başkanvekilliğini yaptı, en kıymetli milletvekillerinden biri olarak siyasi faaliyet yaptı, altı milyon iradesini Meclis’te temsil etti” dedi.193

Muğla’nın Dalaman İlçe Jandarma Komutanı M.A. darbe girişimi soruşturması kapsamında gözaltına alındı.194

5 Ocak 2018 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı ile yaptığı ortak basın

toplantısında, bir Fransız gazetecinin “Türkiye, Suriye'ye TIR'larla silah gönderdi, pişman mısınız?” şeklindeki sorusuna “Sen FETÖ ağzıyla konuşuyorsun” diye tepki gösterdi. Fransız gazeteci Laurent Richard, Erdoğan’ın cevabı üzerine, “Bir gazeteci gibi, bir Fransız gazeteci gibi konuşuyorum” diye yanıt verdi. Toplantının ardından “Bugün sadece Türk gazetecilerin Erdoğan’a soramadığı soruları sormayı denedim” dedi. Erdoğan ise konuya ilişkin, “Sen bana bu soruyu böyle soruyorsun da Amerika’nın dört bin TIR ile Suriye’ye getirdiği silahları niye sormuyorsun? Gazetecisin ya. Bunları da araştırsaydın, niye bunların üzerine durmuyorsun? Bunları yazın. Sorularınızı sorarken bu noktada hassas olur. Ve bir başkasının ağzıyla konuşmayın. Bunları da kolay kolay karşınızda yutacak birisi yok, bilmenizi isterim. FETÖ ağzıyla konuşmamayı da lütfen öğrenin” ifadelerine yer verdi.195

İddianamesiz on aydır hazırlanamadığı nedeniyle tutuklu bulunan gazeteci Deniz Yücel, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun "Bu durum beni de mutlu etmiyor" açıklamasına, "Dert etmesin. Ben rehin tutulmaya alıştıysam o da alışır" dediği öğrenildi. Yücel, tek tip kıyafeti de kabul etmeyeceğini de ifade etti.196

6 Ocak 2018 İstanbul merkezli dokuz ilde yapılan operasyonda, FETÖ üyesi oldukları iddiasıyla

haklarında gözaltı kararı verilen 36 şüpheliden 17’si yakalandı. Diğer şüphelilerin yakalanması için çalışmaların devam ettiği belirtildi.197

Çağdaş Yaşamı Destekleme Destekleme Derneği Avcılar Şubesi, Cumhuriyet’e destek ziyaretinde bulunarak, baskılara karşı gazetenin yanında olduklarını söylediler.198

190http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/898598/Murat_Hazinedar_dan_havuz_medyasi_hakkinda_suc_duyurusu.html

191http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/898831/Rektorlukten_ODTU_Mezunlari_Dernegi_ne_sorusturma.html

192 http://www.yenivatangazetesi.com/tskda-feto-operasyonu-cok-sayida-rutbeli-askere-gozalti

193http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/898385/HDP_li_idris_Baluken_16_yil_8_ay_hapis_cezasina_carptirildi.html

194http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/899563/Dalaman_ilce_Jandarma_Komutani_gozaltina_alindi.html

195 http://www.hurriyet.com.tr/son-dakika-haberi-erdogandan-fransiz-gazeteciye-cok-sert-cevap-feto-agziyla-konusuyorsun-40701138

196http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/899512/Tutuklu_gazeteci_Yucel_den_Bakan_Cavusoglu_na_yanit__O_da_alisir.html

197 http://www.milliyet.com.tr/istanbul-merkezli-9-ilde-feto-gundem-2586122/

198 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/899893/CYDD_den_Cumhuriyet_e_destek_ziyareti.html

35


Sakarya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü FETÖ/PDY soruşturması kapsamında Fethullah Gülen’in yeğeni Keysan Gülen, İstanbul’da saklandığı evde yakalanarak gözaltına alındı.199

Trabzon Gazeteciler Cemiyeti eski başkanı Turgut Özdemir, yaşama veda etti. Trabzon Gazeteciler Cemiyeti’nde 2013 ve 2016 yılları arasında başkanlık yapan Özdemir, 2001 yılında Anadolu Ajansı Trabzon Bölge Müdürlüğü’nden emekli olmuştu.200

7 Ocak 2018 HDP Şanlıurfa Milletvekili Osman Baydemir, partisinin bir etkinliğine katıldığı sırada

İzmir’de gözaltına alındı. SEGBİS yoluyla ifade verdikten sonra serbest bırakılan Baydemir’in Aralık 2015 tarihinde Şırnak’ta düzenlenen protesto yürüyüşüne katıldığı gerekçesiyle “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet” suçundan hakkında dava açılmış ve ifadesi alınmıştı.201

Diyarbakır D Tipi Cezaevi İdaresi’nin, tek tip kıyafet uygulamasını protesto etmek için görüşe çıkmayan tutuklulara disiplin cezası olarak iletişim (mektuplaşma ağı) cezası verildiği ileri sürüldü. Aralık ayında da Balıkesir L tipi kapalı infaz kurumu gardiyanların kadın tutuklu ve hükümlülere tek tip kıyafeti giymezseniz cezaevinden çıkamazsınız denilmişti.202

8 Ocak 018 Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, OHAL'in bir kez daha uzatılacağını açıkladı.

Bozdağ, uzatmanın gerçekleştirilebilmesi için Milli Güvenlik Kurulu'nun tavsiye kararı alması ve konunun Bakanlar Kurulu'nda da görüşülmesi gerektiğini belirterek "Önümüzdeki MGK’nın gündeminde muhtemelen yer alacak ve arkasından toplanan Bakanlar Kurulu, OHAL'in uzatılmasına karar verecek ve bu da parlamentoda görüşüldükten sonra yürürlüğe girecektir” diye konuştu. En son Ekim ayında beşinci kez uzatılan OHAL’in süresinin 19 Ocak'ta sona ermesi bekleniyor.203

Gaziantep'te, FETÖ soruşturması kapsamında tutuklanan ve daha sonra tahliye edilen üç akademisyen hakkında, yapılan itiraz sonrası yakalama kararı çıkarıldı. Savcının, üç akademisyenin ByLock kullandığı ve Bank Asya hesapları bulunduğu gerekçesiyle tahliyelerine itirazda bulunduğu öğrenildi.204

Bitlis’in DBP’li belediye başkanı Özcan Birlik’in ağabeyi Yılmaz Birlik, Erzincan T Tipi Cezaevi’nde kalan tutuklu ve hükümlülerin, yatakları dönüşümlü olarak paylaştıklarını, kimi zaman da yerlerde yattıklarını söyledi. Birlik, “10 kişilik koğuşlarda 22 kişi kalıyor. Kardeşimin, eşi ve oğlu hastalık nedeniyle uzun yolculuk yapamıyorlar. Raporlarını da sundular ve kardeşimin yakın bir yere nakledilmesini talep ettiler. Nakilleri yapılmadı” diye konuştu.205

Elazığ T Tipi Cezaevi’nde uygulanan hak ihlallerine karşı 60 gündür ‘süresiz dönüşümsüz’ açlık grevinde olan 10 kadın tutuklu ve hükümlünün farklı cezaevlerine sevk edildiği belirtildi. Maruz kaldıkları yoğun hak ihlallerine karşı başlattıkları ‘süresiz-dönüşümsüz’ açlık grevi eylemleri, 60’ncı gününe ulaşmıştı.206

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun kendisine hakaret ettiği iddiası ile suç duyurusunda bulundu. Erdoğan’ın avukatlarının Kılıçdaroğlu’nun Beşiktaş Belediyesi’nde yaptığı konuşmasının gerekçe olarak sunduğu belirtildi. 207

199 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801061031700063-gulenin-yegeni-saklandigi-evde-yakalandi/

200 http://www.hurriyet.com.tr/gazeteci-turgut-ozdemir-son-yolculuguna-ugurla-40701806

201 http://www.dw.com/tr/g%C3%B6zalt%C4%B1na-al%C4%B1nan-hdp-milletvekili-baydemir-serbest/a-42053945

202 https://www.evrensel.net/haber/342709/tek-tip-kiyafeti-protesto-eden-mahpuslara-iletisim-cezasi

203 https://www.ntv.com.tr/turkiye/hukumet-sozcusu-bozdag-ohal-bir-defa-daha-uzatilacak,04C9fMM450qE2sxoxhT68g

204 http://t24.com.tr/haber/gecen-hafta-tahliye-edilen-feto-sanigi-3-akademisyen-icin-yakalama-karari,530383

205http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/901223/Hak_ihlali_iddialari_artti__Mahk_mlar_yerde_yatiyor.html

206 https://www.evrensel.net/haber/342835/aclik-grevindeki-tutuklular-baska-cezaevlerine-gonderildi

207http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/900811/Erdogan_dan_Kilicdaroglu_hakkinda_suc_duyurusu.html

36


Gaziantep'te FETÖ'ye yönelik davada tahliye edilen üç akademisyen hakkında cumhuriyet savcısının itirazı üzerine yakalama kararı çıkarıldı. Savcı, haklarında örgütün şifreli haberleşme uygulaması ByLock ve Bank Asya hesapları gibi deliller bulunan sanıkların halen tutuklu olduğunu hatırlatarak, söz konusu akademisyenler için de tutuklamaya yönelik yakalama kararı çıkarılmasını talep ettiği öğrenildi.208

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesinin eski başkanı Gülten Kışanak ve DBP Eş Genel Başkanı Sebahat Tuncel'in yargılandığı davada mahkeme heyeti, sanıkların tutukluluk halinin devamına karar vererek, duruşmayı Mart ayına erteledi. 'Terör örgütü kurma ve yönetme', 'kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere katılarak ihtara rağmen kendiliğinden dağılmamak' ve 'örgüt propagandası yapmak' suçlarından haklarında dava açılan Kışanak ve Tuncel'in güvenlik gerekçesiyle Malatya'daki davanın altıncı duruşmasına tutuklu yargılanan Tuncel ve Kışanak, katılmadı. Sanık avukatlarının taleplerini de dinleyen mahkeme heyeti, dosyadaki eksiklerin tamamlanmasını isteyerek, duruşmayı erteledi.209

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin 'Erdoğan'ı cumhurbaşkanı adayı olursa destekleyeceğiz' açıklamasına, “MHP'nin durumu, tasfiye sürecinde bir parti” diyerek Bahçeli'nin açıklamalarına tepki gösterdi.210 9 Ocak 2018

Açlık grevindeki eğitimciler Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’ya destek vermek için eylem yapan dokuz kişi yargılandıkları davada serbest bırakıldı. Sadece yasal haklarını kullandıklarını belirten eylemciler amaçlarının açlık grevinin 73. gününde Gülmen ve Özakça’nın sesini duyurmak olduğunu belirtti. 211

CHP'li Sezgin Tanrıkulu'nun internet sitelerine erişim konusunda verdiği soru önergesini yanıtlayan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı yasakların “ölçülü ve orantılı” olduğunu savundu. Bakanlığın, ‘toplam kaç siteye erişimin engellendiği’ ve ‘engellemelerin ne zaman kalkacağı’ sorularına ise yanıt vermediği belirtildi.212

HDP milletvekili Meral Danış Beştaş’ın, gazeteci Fuat Uğur ve Cem Küçük hakkında Eş Başkan Selahattin Demirtaş’a hakaret suçlamasıyla duyuruda bulunduğu ayrıca RTÜK’e de başvurduğu belirtildi. Beştaş, TGRT Haber isimli televizyon kanalında yayınlanan Medya Haber programında, tutuklu Demirtaş'a hakaret edildiğini belirterek RTÜK'e başvurdu. Küçük’ün, söz konusu yayında cezaevlerine getirilmek istenen tek tip kıyafet uygulamasını değerlendirirken, “Selahattin Demirtaş isimli teröristsen o gri elbiseyi giyeceksin. Onu sen 53 kişiyi öldürürken düşünecektin” dediği kaydedildi.213

10 Ocak 2018 Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, “Çalışan Gazeteciler Günü dolayısıyla

yayınladığı mesajda, “İş güvenliğinden yoksun ve geleceği işverenin veya siyasi iktidarın iki dudağı arasına hapsolan gazetecinin doğru haber yapması, vatandaşın anayasal güvence altındaki adil ve tarafsız haber alma hakkını yerine getirmesi imkansızdır” dedi. Bilgin, artan işsiz gazeteci sayısı, daralan özgürlük ortamı ve hapisteki gazetecilere rağmen ne özgür basın davasından ne de hür ve müreffeh Türkiye talebinden vaz geçilmemesi gerektiğine işaret ederek, “Bugün her zamankinden fazla kendimizi sorgulamak, dünya basın özgürlüğü listelerinde niye en sonlarda yer almaktayız diye düşünmek, mevcut durumdan çıkış yolları aramak gerekliliğinin hatırlatan bir gündür. Medya kurumları ve gazetecilerin kenetlenerek basın özgürlüğü için daha aktif bir uğraş içerisine girmesi şart olmuştur. İfade özgürlüğü, bilgilenme hakkı, bilinçli tercih imkanı demokrasinin ön şartlarıdır. Basını özgür olmayan bir 208

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801081031714575-akademisyen-yakalama-karari/209

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/901099/Gultan_Kisanak_ve_Sebahat_Tuncel_in_yargilanmasina_devam_edildi.html210

http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/901086/Ozgur_Ozel_den_MHP_yorumu__Patron_cildirdi.html

211www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/901631/Nuriye_ve_Semih_e_destek_icin_Kadikoy_de_eylem_yapan_9_kisi_hakkinda_karar_verildi.html

212 https://www.evrensel.net/haber/342872/wikipedia-yasagi-olculuymus

213http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/901721/HDP_den__Cem_Kucuk_ile_Fuat_Ugur_hakkinda_RTUK_e_basvuru.html

37


ülkenin demokratik yönetime sahip olduğunu iddia etmesi de mümkün değildir” diye konuştu.214

Saadet Partisi yöneticisi Mustafa Yaman hakkında telefonuna iradesi dışında ByLock yüklendiği ortaya çıkması üzerine mahkeme tarafından ilk duruşmada beraat kararı verildi. ByLock kullandığı iddiasıyla 'silahlı terör örgütü üyeliği' suçundan 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanan Yaman’ın, ByLock kullanıcısı olanlar listesinden listeden ismi çıkarıldıktan beraatına karar verildi. Kararın ardından açıklama yapan Yaman, “Daha yolun çok başındayız. On binlerce insan bu işten mağdur oldu. Yargı misyonunu üstlenmiş kişilerin daha dikkatli olması gerekir” dedi.215

HDP milletvekili Abdullah Zeydan'’a, Diyarbakır Ağır Ceza Mahkemesi’nce, “Terör örgütüne yardım etme” ve “Terör örgütü propagandası yapma” suçlarından verilen sekiz yıl bir ay 15 gün hapis cezasının, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi’nce bozulmasının ardından, sanığın yeniden yargılanmasına devam edildi. Zeydan’ın, “PKK sizi tükürüğünde boğar" sözlerinden dolayı “Terör örgütü propagandası yapma” ve yedi ayrı eyleme katıldığı için “Terör örgütüne üye olma” suçlarından sekiz buçuk yıldan 20 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını isteyen savcı, sanığın tutukluluk halinin devamına karar verdi.216

Tutuklu HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'a, hakaret ettiği gerekçesiyle AKP İzmir Milletvekili Hüseyin Kocabıyık'a 4.000 TL manevi tazminat cezası verildi. Mahkeme heyeti açıkladığı gerekçeli kararında, Kocabıyık'ın kullandığı 'vatan haini' ifadesinin kişilik haklarına yönelik saldırı değil, ağır eleştiri olduğu belirtildi.217

11 Ocak 2018 HDP milletvekili Abdullah Zeydan, Bölge İstinaf Mahkemesi'nin bozma kararı sonrası

ikinci kez yargılandığı dava sonucunda sekiz yıl bir ay 15 gün hapis cezasına çarptırıldı. Zeydan, bir yıldan uzun süredir genel başkan Selahattin Demirtaş’la birlikte Edirne cezaevinde bulunuyor. 218

İstanbul'da IŞİD terör örgütüne yönelik düzenlenen 12 eş zamanlı operasyonda, yabancı uyruklu 42 şüpheli gözaltına alındı. Adreslerde yapılan aramalarda, çok sayıda örgütsel doküman ve dijital malzeme ele geçirildi. 219

FETÖ/PYD kapsamında KHK ile kapatılan Melikşah Üniversitesi Rektörü tutuklu Mahmut Dursun Mat ve üniversite genel sekreteri Veli Demirci çıkartıldığı mahkemece serbest bırakıldı. 220

Bir protesto gösterisinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettikleri iddiasıyla yargılanan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı Makine Mühendisleri Odası üyeleri Melih Yalçın ve Devrim Cem Erturan hakkında verilen beraat kararına, savcı itirazda bulundu. Cumhuriyet savcısı Muhammet Doğramacı, sanıkların attıkları sloganının düşünce özgürlüğü kapsamında kalmadığını, anlam ve içerik derinliğinden yoksun olduğunu, aşağılama ve hakaret kastıyla kullanıldığını iddia etti. 221

12 Ocak 2018 Yeni KHK ile FETÖ’nün ‘Mor Beyin’ mağduru olduğu tespit edilen 2.168 kamu

çalışanından 1.823’ü görevine iade edilirken, bazı kamu kurum ve kuruluşlarından 214, TSK'dan 48 kişi görevinden uzaklaştırıldı.. Milli Güvenlik Kurulu tarafından devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara aidiyeti,

214 http://www.24saatgazetesi.com/bilgin-ozgur-basin-kavgamiz-devam-edecek/

215 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801091031736480-bylock-mustaf-yaman-tahliye/

216http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/903090/HDP_Hakkari_Milletvekili_Abdullah_Zeydan_a_8_yil_1_ay_hapis_cezasi.html


Selahattin_Demirtas_a__vatan_haini__dedigi_icin_ceza_alan_AKP_li_vekil_hakkinda_gerekceli_karar_aciklandi.html218

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801111031770868-hdp-abdullah-zeydan-hapis-cezasi/219

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801111031769413-istanbul-isid-operasyon/220

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/903084/Kapatilan_Meliksah_Universitesi_eski_rektoru_tahliye_edildi.html221

https://www.birgun.net/haber-detay/erdogan-a-hakaret-davasindaki-beraat-kararina-itiraz-199627.html

38


iltisakı veya bunlarla irtibatı olan Hatay Güney Radyo TV Yayıncılık AŞ (Hatmar FM) ile Prestij Medya Yayıncılık AŞ.’nin (YEK TV) kapatıldığı bildirildi.222 Öte yandan Şanlıurfa’da Harran Üniversitesi’nden dokuz akademisyen ile bir Milli Eğitim Müdürlüğü çalışanının da görevinden ihraç edildiği belirtildi.223

Tutuklu yargılanan HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, 434 gün sonra ilk kez hâkim karşısına çıktı ve “Bir vekilin savunma hakkı mahkeme salonunda değil Meclis'te başlar” dedi. Demirtaş savunmasında, “En az başbakan Binali Yıldırım kadar dokunulmazlığı olduğunu” söyledi.224

Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı, “zincirleme halinde tehdit” gerekçesiyle FOX TV haber sunucusu Fatih Portakal’ı mesajla öldürmekle tehdit eden kişiye yedi buçuk aydan üç buçuk yıla kadar hapis cezası talep etti. Kanalın WhatsApp hattından, “Açık tehdit ediyorum. Fatih Portakal’ı öldüreceğim. Bir de FOX TV’nin sahibini. Böyle bir vatan hainini hâlâ çalıştırıyor diye. Her biriniz ölümü kendi kıyametiniz olacak” şeklinde mesaj yollayan Y.M isimli şahıs daha önce göz altına alınıp, serbest bırakılmıştı. Şahısın Başsavcılık tarafınca hazırlanan iddianame ile hapsi istendi.225

Hürriyet yazarı Yalçın Bayer, işadamı Mehmet Beğendik’in cenazesinde AKP'lilerin eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile görüntü vermek istemediğini aktardığı köşe yazısının Hürriyet’te yayınlanmadığı öne sürüldü. OdaTv’nin konuyu internet sitesinin manşete taşımasının ardından Bayer’in yazısının ilgili kısmı Hürriyet’in internet sitesinden de kaldırıldığı kaydedildi.226

Tutuklu gazeteci ve ressam Zehra Doğan’ın Fransa Angers’teki resim sergisine yoğun ilgi gösterildiği kaydedildi. 2016 yılında Nusaybin'deki çatışmaları haberleştiren Doğan, yazdığı bir haber ve yaptığı bir resimden ötürü yargılanmış, Doğan'ın çizdiği resmin “eleştiri sınırının ötesinde” olduğuna hükmedilerek “terör örgütü propagandası” suçu işlediğine karar verilmişti.227

Almanya'da yaşayan gazeteci Can Dündar ve bir süre önce Türkiye'de tahliye edilen Alman gazeteci ve çevirmen Meşale Tolu, Die Welt muhabiri Deniz Yücel'in serbest bırakılması için çağrıda bulundu. Dündar, Almanya’yı Türk hükümetiyle “kirli bir anlaşma” yapmaması konusunda uyararak, Türkiye'de tutuklu Alman vatandaşlarının birer “rehine” olduğunu öne sürerek, “Eğer Almanya rehinelerin özgürlüğünü kirli bir anlaşma ile satın alırsa, bu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı hemen bir başka gazeteciyi hapse atmak için cesaretlendirir” dedi. Tolu da yaklaşık 150 gazetecinin hala cezaevinde olduğuna işaret ederek, “Buna seyirci kalamayız. Hükümet yargı aracılığı ile gazeteciliği suç haline getirmeye çalışıyor” dedi.228 13 Ocak 2018

Trabzon Beşikdüzü AKP’li Belediye Başkanı Orhan Bıçakçıoğlu, Çalışan Gazeteciler Günü kutlamaları için katıldığı bir resepsiyonda seçim vaatlerini yerine getirmediğini, basının da bunu takip etmediğini iddia etti. Bıçakçıoğlu devamla. “Sorgulayan bir basın istiyorum. Fikri takibi olan bir basın istiyorum. Özellikle yerel basın… Benim ilçemde 35 mahalle var. Seçimden önce her mahalleye bir vaadim oldu. Daha bugüne kadar hiçbirini yapmadım. Ama bunu basının hiçbirisini yazmadı.” dedi.229

14 Ocak 2018

222 http://www.hurriyet.com.tr/son-dakika-1823-kisi-gorevine-iade-edildi-262-kisi-ihrac-edildi-40707405

223 http://www.hurriyet.com.tr/harran-universitesinde-9-akademisyen-ihrac-edildi-40707456

224 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801121031785097-selahattin-demirtas-durusma/

225 http://www.diken.com.tr/gazeteci-portakali-whatsapptan-olumle-tehdit-eden-kisiye-35-yil-hapis-istendi/

226 https://odatv.com/ve-hurriyet-abdullah-gul-kararini-verdi-1201181200.html

227 http://t24.com.tr/haber/tutuklu-gazeteci-ve-ressam-zehra-dogan-fransada-sergi-acti,534027

228 http://www.dw.com/tr/dündar-ve-toludan-almanyaya-çağrı/a-42120293

229 https://www.birgun.net/haber-detay/akp-li-belediye-baskani-vaatlerin-hicbirini-yapmadim-ama-basin-yazmadi-199870.html

39


Hürriyet’in, Trabzon’da pistten çıkarak toprağa saplanan Pegasus Hava Yolları uçağı haberini sansürleyerek verdiği iddia edildi. İddiaya göre Hürriyet’in haber metninde uçağın fotoğrafını ve firma adını kullanmaması Hürriyet gazetesi sahibi Aydın Doğan’ın damadı Pegasus yöneticisi Ali Sabancı’yı koruduğu şeklinde yorumlandı.230

Der Spiegel dergisinin genel yayın yönetmeni Klaus Brinkbäumer'in Twitter hesabı Cumartesi gecesi hacklenerek, profil sayfasına bir Türk bayrağı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın fotoğrafını içeren bir gönderi sabitlendi. Sabitlenen gönderide "Bugüne dek yapmış olduğumuz haberlerden ötürü Türkiye Devleti ve Recep Tayyip Erdoğan'dan özür diliyoruz!" ifadeleri Almanca olarak yer aldı.231

15 Ocak 2018 HDP Diyarbakır il yöneticisi Cumali Kaya, evine yapılan polis operasyonu sonucu

gözaltına alındı. TEM şubeye götürülen Kaya’nın gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.232 Cağaloğlu Anadolu Lisesi'nde okuyan öğrencilerin velileri, kendilerini “terörist” olarak

suçlayan Sabah ve A Haber hakkında suç duyurusunda bulundu. Yapılan basın açıklamasında, “Hakkımızda bu haberi yapan, söz hakkı bile tanımadan bazı veli arkadaşlarımızı açıkça isimleriyle hedef gösteren Sabah gazetesi ve A Haber’i kınıyoruz” denildi. Okulda bir etkinliğe katılmak istemeyen öğrencilere hakaret ettiği iddiası ile okul müdürü Necati Yener hakkında da veliler ayrıca suç duyurusunda bulunmuştu.233

16 Ocak 2018 ABD merkezli düşünce kuruluşu Freedom House, yıllık raporunda Türkiye'yi “kısmen

özgür” kategorisinden “özgür olmayan ülkeler” kategorisine indirdi. Kuruluşun, 2018 Dünya Özgürlükler Raporu'nda “siyasal haklar ve bireysel özgürlüklerde gerilemeler yaşandığı” gerekçesiyle Türkiye'nin özgür olmayan ülkeler kategorisine indirdiği bildirildi. Raporda Anayasa referandumuyla gücün tek elde toplandığı, seçilmiş belediye başkanlarının toplu halde görevden alındıkları, ayrıca aktivist ve devlet düşmanı olarak tanımlanan kişilerin keyfi soruşturmalara maruz kaldığı ve kamu çalışanlarının da görevden alındığına dikkat çekildi. Kuruluşun raporunda bir ve yedi rakamları arasında puanlama yapıldığı, yedinin en kötü not olduğu ve bu kapsamda Türkiye'nin “siyasal haklar derecesinin” dörtten beşe doğru gerilediği, sivil özgürlüklerin ise beşten altıya düştüğü kaydedildi.234

Meclisin önünde geçinemediğini iddia ederek kendisini yakma girişiminde bulunan vatandaşa CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Kendini gidip sarayın önünde yaksaydın, ardından sarayı da yaksaydın” dediğini söyleyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Kılıçdaroğlu hakkında “suça teşvik” suçundan dava açacağını belirtti.235

HDP Diyarbakır Milletvekili Altan Tan’ın, 2011 yılında bir PKK'lının cenazesine katıldığı ve yaptığı konuşma nedeniyle tutuksuz yargılandığı davada, savcı sanığın, 'silahlı terör örgütüne üye olmak' suçundan 15 yıla kadar hapisle cezalandırılmasını istedi. Sanık Altan Tan'ın 'Terör örgütü propagandası yapmak' ve 'Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet etmek' suçlarını işlediğini belirten savcı, bu suçlar yönünden yargılamanın ertelenmesi kararı verilmesini istedi. Savcının açıklamasının ardından söz alan sanık avukatı savunma yapmak için süre talep etti. Duruşma, savunma için süre verilerek, ertelendi.236

Konya'da FETÖ/PDY soruşturması kapsamında Ana Jet Üs Komutanlığı'nda görevli beş astsubay gözaltına alındı.237

17 Ocak 2018230

https://www.takvim.com.tr/guncel/2018/01/14/hurriyetten-pegasus-sansuru231

http://t24.com.tr/haber/der-spiegelin-yayin-yonetmeninin-hesabi-hacklendi-erdogandan-ozur-tweeti-sabitlendi,535001232

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/905246/HDP_il_yoneticisi_Cumali_Kaya_gozaltina_alindi.html233

https://www.gercekgundem.com/cagaloglu-velilerinden-yandas-basina-suc-duyurusu-313130h.htm234

http://www.dw.com/tr/türkiye-özgür-olmayan-ülkeler-kategorisinde/a-42163087235

http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video_haber/906034/Erdogan__Kilicdaroglu_na_dava_aciyoruz.html236

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/906286/HDP_li_Altan_Tan_hakkinda_15_yil_hapis_istemi.html237

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/906469/FETO_operasyonunda_5_astsubay_gozaltina_alindi.html

40


Wikimedia Vakfı Genel Müdürü Katherine Maher, Türkiye'deki erişim yasağına yol açan makalelerin değiştiğini söyleyerek, “Türkiye'deki otoriteler bu makalelerin son halini incelememiş olabilir. Erişim yasağı neden devam ediyor emin değiliz” açıklamasını yaptı. Erişim engelinin bir an önce kalkmasını umduğunu kaydeden Maher, “Türkçe Wikipedia 300 bin makale içeriyor. Site engellenirse bu içeriği sağlayacak yazarlarımız engellenmiş olacak. Türkçe’deki en büyük bilgi kaynaklarından biri olan Wikipedia’nın tekrar erişime açılacağı günü iple çekiyoruz” diye konuştu.238

İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi, Cumhuriyet davasında, Cumhuriyet Kitap eki Yayın Yönetmeni Turhan Günay hakkında Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) verdiği hak ihlali kararının, tutuklu genel yayın yönetmeni Murat Sabuncu, icra kurulu başkanı Akın Atalay ve muhabir Ahmet Şık için etkisi olmadığı yönünde karar verdi. Cumhuriyet avukatları, AYM’nin Günay’ın Cumhuriyet davasındaki tutukluluğu ile anayasal haklarının ihlal edildiğine ilişkin karar vermesinin ardından, aynı dava kapsamında tutuklu bulunan Sabuncu, Atalay ve Şık’ın tahliye edilmelerini talep etmişti. Avukatlar, başvuruda, dava kapsamında yargılanan diğer Cumhuriyet yazar ve yöneticilerinin başvurusunun Günay’ın başvurusu ile aynı kapsamda olduğunu vurgulayarak, “Tutuklama kararları aynıdır, iddianame aynıdır, suçlamalar ve kanıt olarak dosyaya konulanlar aynıdır” demişti. Mahkeme talep konusunda, “bireysel başvuru kararlarında bireysel bir davaya ilişkin ihlal kararının objektif etkisinin olduğu yolunda mutlak bir bağlayıcı hükmün bulunmadığını belirterek, bireysel başvuru sonucunda verilen kararların sadece başvurucu yönünden etkili olacağını ifade ettiği belirtildi.239

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), erişim yasağına konu olan makalelerin değiştirildiğini açıklayan Wikipedia'nın, yasadışı içerikleri ısrarla yayınlanmaya devam ettiği bildirildi. BTK’nın açıklamasında, sürecin kurum tarafından titizlikle izlendiği belirtilirken erişim engelleme kararının kaldırılmasıyla ilgili takdirin bağımsız adli mercilerde olduğuna işaret edildi.240

Habertürk yazarı Sevilay Yılman, Hürriyet yönetiminin gazeteci Ertuğrul Özkök’e siyaset yazdırmama yönünde karar aldığını ileri sürdü. Yılman, “Duyduğuma göre Hürriyet yönetimi, Özkök’e siyaset yazdırma yasağı koymuş” diyerek Özkök’ün “yaşamında artık siyasete yer olmadığı şeklinde yazılar yayınlayabileceğini” iddiasına köşesindeki yazısında yer verdi.241

Bilecik'in İnhisar İlçe Belediye Başkanı, darbe girişiminin olduğu 15 Temmuz gecesi sala verilmesine tepki gösterdiği iddiasıyla yargılandığı davada, üç yıl dokuz ay 14 gün hapis cezasına çarptırıldı. Başkan Ayhan Ödübek, iddiaya göre, caminin camlarını kırarak salayı okuyan görevliyi tartaklamıştı.242

18 Ocak 2018 Türk Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD), cinsiyet eşitliğini vurgulamak

amacıyla derneğin ismindeki “İşadamları” kelimesini “İşinsanları” olarak değiştirdiğini açıkladı. Kurul isminin kısaltılması ise değişmedi. Bir önceki dönemin başkanı Ümit Boyner, değişiklikle ilgili çalışmaların sürdüğünü belirtmişti.243 TÜSİAD’ın İstanbul’da yapılan genel kurulunda konuşan İstişare Kurul Başkanı Tuncay Özilhan, “Vatandaşlar açısından OHAL’in etkisi sınırlı olsa da, yabancı müteşebbislerin yatırım kararları açısından olumsuz olduğunu biliyoruz” dedi. OHAL’in son kez uzatılmış olmasını temenni ederim diyen Özilhan, “Türkiye hukuk devleti olma doğrultusunda adım attıkça, doğrudan yatırımlar artacak, büyüme hızlanacak, istihdam artacak, aş ve iş sorunu hafifleyecektir” şeklinde konuştu. TÜSİAD Başkanı Erol Bilecik de, OHAL’in son bulması gerektiğine vurgu yaparak, “Türkiye’nin hem

238http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/906563/Wikipedia_dan_Turkiye_aciklamasi__Yasaga_gerekce_makaleler_degistirildi.html

239 http://t24.com.tr/haber/aymnin-turhan-gunay-icin-verdigi-hak-ihlali-kararinin-sabuncu-atalay-ve-sika-etkisi-yokmus,537016

240http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/907037/BTK_dan_Wikipedia_aciklamasi__Yasadisi_icerikler_h_l__yayinda.html

241http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/905772/Yargidan_ornek_karar..._Basin_Kanunu_bu_kez_goruldu.html

242http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/906544/15_Temmuz_gecesi_okunan_salaya_tepki_gosteren_MHP_li_baskana_hapis.html

243 http://www.hurriyet.com.tr/son-dakika-tusiad-adini-degistirdi-40713815

41


dünyada hak ettiği saygın konumunu koruyabilmesi hem de gelişmesi, kalkınması için yakın tarihin hepimizi sarsan travmalarından kurtulup hızla normalleşmeye başlaması gerekir” ifadelerini kullandı.244

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) 90 ülkede yapılan incelemeler sonucu hazırlanan İnsan Hakları Raporu’nun Türkiye bölümünde “Basın, muhalefet ve aktivistler hedef alınıyor” başlığıyla, OHAL süresinin tekrar uzatılmasını eleştirdi. Başkan Kenneth Roth, raporun yedi sayfalık Türkiye bölümünde, “Ülkede demokratik sistemin temel özelliklerinin yok edildiğine dikkat çekerek “Avrupa Birliği’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptıklarını izlemekle yetindiğini ve göz yumduğunu” söyledi. Raporda, hükümetin “istismar içeren uygulamalarının yargı mekanizmalarının kaldırıldığı, Meclis’in denetim yetkisinin ise kısıtlandığı”na da değinilerek, “15 Temmuz darbe girişiminin ardından getirilen OHAL uygulaması, referandumla değiştirilen cumhurbaşkanlığı sistemi, 100 binden fazla kamu görevlisinin KHK’lar ile görevden alınması, basına uygulanan ağır sansür ve baskılar, HDP’li milletvekillerinin ve çok sayıda gazetecinin hapse atılması” eleştirildi.245 İnsan Hakları İzleme Örgütü Avrupa Direktörü Hugh Williamson ise, “Cumhurbaşkanlığı sistemine geçiş, hâlâ sürmekte olan olağanüstü hâl ve muhalif milletvekillerine yöneltilen suçlamaların tamamı parlamentoyu zayıflattı, hükümetin yargı üzerindeki kontrolu daha da sıkı ve medya ve sivil topluma yönelik baskılar derinleşiyor” diye konuştu.246

Özgür ve bağımsız basına hükümetler tarafından yöneltilen tehlikelerin, Royal Shakespeare Şirketi tarafından kurgulanan bir oyunla sergileneceği bildirildi. Oyun, Suriye'deki IŞİD terör örgütünün devletle yaptığı iddia edilen gizli silah anlaşmalarını yayınlaması sonrası yargılanan ve halen sürgünde olan bir Türk gazetesi editörü Can Dündar'ın gerçek öyküsüne dayandığı ileri sürülüyor. RSC'nin yardımcı sanatsal direktörü Erica Whyman, bu oyunun bir biyografiden fazlası olacağını ve Birleşik Krallık da dâhil her yerde yaşanabilecek bir evrensel öykü olduğunu belirtti.247

Alman vatandaşı gazeteci ve çevirmen Meşale Tolu'nun kendisi gibi daha önce tutuklanan ve serbest bırakılan eşi Suat Çorlu, yeniden gözaltına alındı. Çorlu'nun üyesi olduğu Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) tarafından yapılan açıklamada, dört ilde ESP ve Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyelerinin evlerine polis operasyonu düzenlendiği ve Çorlu da dâhil olmak üzere toplamda beş kişinin gözaltına alındığı kaydedildi.248 Polisin Çorlu'nun evinde yaptığı arama sonrası bir laptop ve bir cep telefonuna el koyduğu bildirildi.249

'Örgüt propagandası' yaptığı iddiasıyla 13 yıla kadar hapis istemiyle yargılandığı davada beraat eden gazeteci Hasan Cemal, İstinaf Mahkemesi'nin kararı bozmasının ardından yeniden hakim karşısına çıktı. Cemal ifadesinde, barışı ve hukukun üstünlüğünü savunduğunu belirterek, “Ben de yalanla yaşamayı ret ettim, bu nedenle buradayım” dedi. Duruşma savcısı ise Cemal'in 'örgüt propagandası' suçundan cezalandırılmasını talep etti.250

HDP Adıyaman milletvekili Behçet Yıldırım'a, “Terör örgütüne yardım ve örgüt propagandası yapmak” suçundan yargılandığı davada, beş yıl hapis cezası verildi.251 19 Ocak 2018

Isparta’nın Eğirdir İlçe Jandarma Komutanı üsteğmen B.Y., FETÖ/PDY soruşturması kapsamında gözaltına alındı.252

244 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ekonomi/907551/TUSiAD_baskanindan_AYM_ve_OHAL_uyarisi.html

245 http://www.hurriyet.com.tr/hrw-2018-raporu-turkiyede-ohal-insan-haklari-40714525


247 https://www.theguardian.com/stage/2018/jan/18/rsc-explores-press-freedom-in-wearearrested-play-about-turkish-editor-can-dundar

248 https://www.reuters.com/article/us-germany-turkey-arrests/turkey-detains-five-activists-including-husband-of-freed-german-journalist-party-idUSKBN1F72UE

249 http://www.dw.com/tr/me%C5%9Fale-tolunun-e%C5%9Fi-yeniden-g%C3%B6zalt%C4%B1na-al%C4%B1nd%C4%B1/a-42216925

250 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801181031865648-hasan-cemal-savci-ceza/

251 http://www.hurriyet.com.tr/hdpli-behcet-yildirima-5-yil-hapis-cezasi-40714276

252 http://www.hurriyet.com.tr/egirdir-ilce-jandarma-komutani-fetoden-gozaltina-alindi-40714784

42


Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) gazeteciler Mehmet Altan ve Şahin Alpay’a yönelik kararının yerel mahkemelerce uygulanmaması nedeniyle yaşanan kriz konusunda görüş bildiren bazı hukukçular, krizin, uzun vadede Türkiye'nin Avrupa Konseyi'nden dışlanmasına neden olabileceğine dikkat çektiler. Daha önce AYM’de raportör iken AKParti’nin kapatılmaması yönünde rapor hazırlayan ve sonrasında bu partiden vekillik de yapan Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden Prof. Dr. Osman Can AYM'nin verdiği kararda kişilerin sadece gazete yazıları nedeniyle tutuklanmasını ele aldığını, her üç kararda da tutuklanmayı gerektirecek kuvvetli suç şüphesi oluşturmadığına hükmettiğini ve bu kararın emsal teşkil ettiğini söyledi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz de, AYM'nin Altan ve Alpay’ın kişi hürriyeti ve güvenliği haklarının yanı sıra ifade ve basın özgürlüğü haklarının da ihlal edildiğine hükmetmesinin ardından, yargılamayı yapan ağır ceza mahkemelerinin tek verebilecekleri kararın “derhal tahliye” olduğunu belirtti. Açıklamada, AYM'nin internet sitesinde yer alan istatistiklere göre, 2012 yılında toplam bin 342 bireysel başvurunun yapıldığı, bu sayının 2016 yılında 80 bin 756'ya yükseldiği de bildirildi.253

FETÖ’ye yönelik soruşturma kapsamında, KHK ile kapatılan Aksiyon İş Konfederasyonu'na bağlı altı sendikada yöneticilik yapan ve haklarında gözaltı kararı verilen 68 şüpheliden 51 kişi gözaltına alındı. Ankara merkezli 11 ilde başlatılan operasyonda diğer şüphelilerin yakalanması için çalışmaların devam ettiği belirtildi.254

Eski MHP milletvekili Sinan Oğan, Suriyelilerin Türkiye'de karıştığı suçlarla ilgili basın sansürü olduğunu iddiasında bulundu.255 Oğan, Twitter’da paylaştığı mesajında “Meclis’te olmadığımız için bizim resmî olarak sorma şansımız yok. Bu sebeple Meclis’te olan milletvekillerinden ricamdır, lütfen ilgili bakanlıklara bir önergeyle sorsunlar. Suriyelilerin Türkiye’de karıştıkları asayiş olayları üzerinde bir basın sansürü var mıdır, varsa sebebi nedir.?” ifadelerini kullandı.256

Almanya merkezli Deutsche Welle, İstanbul’da yeni bir büro açtığını ve büroda gazeteci Julia Hahn'ın görev yapacağı bildirildi. Yapılan açıklamada DW’nin Türkiye’deki varlığını güçlendirmesinde nedenler bulunduğunu belirterek, “Türk-Alman ilişkilerinde zorlukların yaşandığı bu dönemde her iki ülkede de medyanın büyük sorumluluk yüklenmesini gerektiriyor. Türkiye’de basın özgürlüğünün kısıtlanması, Türkiye’deki gelişmeler hakkında objektif habercilik yapılabilmesini sağlamak, uluslararası bir yayın kuruluşuna ek sorumluluklar getiriyor” ifadesini ekledi. 257

Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcısı Kamil Erkut Güre, tek tip kıyafetlerin Diyarbakır Cezaevi'ne gönderildiğini, tutuklulara bu giysilerin giydirilmesi için yönetmeliğin beklendiğini belirtti.258

'KCK basın davasında tutuksuz yargılanan 46 sanığın avukatlarından biri olan Gülizar Tuncer, sanıkların eski dosyalarının duruşmaya getirilmesine karşı çıkması üzerine salondan çıkarıldı. Tuncer, Mahkemenin dava kapsamında yargılanan gazetecilerin önceki yargılandıkları davalardaki tüm dosyaların istemesine yönelik kararına tepki göstermişti.259

20 Ocak 2018 Aralarında Dicle Haber Ajansı muhabiri Şerife Oruç’un da bulunduğu çok sayıda kadın

tutuklu, Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi’nden farklı cezaevlerine sevk edildi. Oruç, Batman’da haber takibi yaptığı sırada gözaltına alınarak geçen yıl Temmuz ayında tutuklanmıştı.260

253 http://www.dw.com/tr/aym-krizi-türkiyeyi-avrupa-konseyinden-uzaklaştırabilir/a-42217104

254 https://www.ntv.com.tr/turkiye/ankara-merkezli-11-ilde-feto-operasyonu-68-gozalti-karari,ez3uB5lKYkKQCDPvtIGZKA

255 https://www.blokhaber.com/haber-muhalif-mhpliden-flas-aciklama/352397

256 https://twitter.com/DrSinanOgan/status/953920842618081280

257 https://www.evrensel.net/haber/343692/deutsche-welle-istanbulda-buro-acti

258 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801191031877688-diyarbakir-cezaevi-tek-tip-kiyafet/

259 https://www.evrensel.net/haber/343684/kck-basin-davasinda-avukatin-savunmasina-engel

260 https://www.evrensel.net/haber/343763/gazeteci-serife-oruc-elazig-cezaevine-sevk-edildi

43


Uşak'ta, FETÖ/PDY’nin “gaybubet evlerine” yönelik operasyonda gözaltına alınan üç kişiden biri terör örgütüne üye olduğu gerekçesiyle tutuklandı.261

Denizli'de, FETÖ/PDY’ye finansal destek sağladıkları iddia edilen 55'i tutuklu 146 sanığın yargılandığı davada, 23 sanığın adli kontrol şartıyla tahliye edilmesine karar verildi. Tutuklu yargılanan diğer sanıkların duruşmasının Mayıs ayına ertelendiği bildirildi.262

İstanbul Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, gerçekleştirilen eş zamanlı operasyonda IŞİD terör örgütüne üye olma suçundan üç kişiyi gözaltına aldı. Özel Harekât polislerinin zırhlı araçlarla destek verdiği çalışma kapsamında koçbaşı kullanılarak girilen evde arama yapıldı, şüphelilerden biri yakalanırken, diğer iki şüpheli hava destekli operasyonlar sonucunda gözaltına alındı. 263

22 Ocak 2018 İçişleri Bakanlığı, Afrin operasyonuna yönelik sosyal medyadan terör propagandası

yaptığı iddiasıyla 24 kişinin gözaltına alındığını açıkladı. Bakanlık, İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı'nca da Zeytin Dalı Harekatı'na ilişkin sosyal medyada propaganda içeren paylaşımlar yaptığı tespit edilen 57 kişi hakkında soruşturma başlatıldığını bildirdi.264

Darbe ve terör suçlarından tutuklu hükümlülerin ceza infaz kurumu dışına çıkarılmaları durumunda giyecekleri “tek tip kıyafetler” Silivri Ceza İnfaz Kurumları yerleşkesine getirildi. Cezaevinin deposunda tutulan kıyafetler, yönetmeliğin yürürlüğe girmesinin ardından, duruşma için ceza infaz kurumu dışına çıkarılan tutuklu veya hükümlülere giydirileceği öne sürüldü.265

Demokratik Toplum Kongresi Eşbaşkanı Leyla Güven gözaltına alındı. Güven hakkında, halkı kin ve düşmanlığa tahrik ettiği gerekçesiyle soruşturma başlatılmıştı.266

23 Ocak 2018 Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), Afrin'de devam eden askeri operasyonunun

ardından medyadaki paylaşımlar nedeniyle yapılan göz altıları, “ülkede basın özgürlüğüne karşı artan sansürün bir parçası olarak” kınadığını belirtti. Afrin operasyonunun Türk medyasında nasıl görülmesi gerektiğine ilişkin Başbakan Binali Yıldırım'ın 15 maddelik tavsiye listesinden kaygılı olduklarını da belirten RSF’in Avrupa ve Orta Asya masası direktörü Johann Bihr, "Bu yeni propaganda seli, eleştirel seslere karşı giderek artan cadı avı ve bu askeri harekât ile ilgili tartışmanın neredeyse hiç yapılamaması, Türkiye'de çöken çeşitliliğin derecesini gösterir niteliktedir" ifadesini kullandı. Bihr, ayrıca Türk hükümetinin, medya üzerindeki sıkı kontrolünün halkın yönetime karşı güvenini sarsmayı ve ülkedeki gerginliklerin artmasını dahi göze alarak medyanın yaptığı tüm haberleri tamamıyla kontrol altına almaya gayret ettiğini savundu. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Türkiye Direktörü Emma Sinclair-Webb de Afrin'deki operasyonla ilgili yayınladığı mesajda “Türk hükümetinin eleştirilere karşı tahammülsüzlüğünün neredeyse sınırı yok” diyerek “savcıların, "terör propagandası yaymak" ve "halkı kin, nefret ve düşmanlığa teşvik" gibi kanun maddelerini kullanmalarını, gazetecileri, hükümeti eleştirenleri ve aktivistleri susturma girişimi olarak değerlendirdi.267

Afrin operasyonuyla ilgili sosyal medya paylaşımları nedeniyle başlayan gözaltı kararlarını meclise taşıyan HDP milletvekili Meral Danış Beştaş, “Dünyanın hiçbir yerinde savaş karşıtı olmak suç değildir. Savaşı desteklemedikleri için, barıştan yana tutum ortaya koydukları için bu sabah İzmir il eş başkanımızın da içinde olduğu İzmir’de bir operasyon var” diyerek iki gazetecinin daha gözaltına alındığını söyledi.268

261 http://www.milliyet.com.tr/usak-ta-feto-pdy-operasyonu-usak-yerelhaber-2544500/

262 www.sozcu.com.tr/2018/gundem/fetonun-isadamlari-davasinda-23-saniga-tahliye-2182409/

263 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801201031889478-istanbulda-isid-operasyonu/

264 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801221031910644-icisleri-bakanligi-afrin-sorusturma-gozalti/

265 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801221031916963-silivri-cezaevi-tek-tip-kiyafet/

266 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/910929/DTK_Es_Baskani_Leyla_Guven_gozaltina_alindi.html

267 http://www.dw.com/tr/rsf-t%C3%BCrkiyede-h%C3%BCk%C3%BCmet-medyadan-sava%C5%9F-hedeflerine-destek-istiyor/a-42279137

268 http://www.dw.com/tr/hdpli-vekil-be%C5%9Fta%C5%9Ftan-sosyal-medya-g%C3%B6zalt%C4%B1lar%C4%B1na-tepki/a-42271343

44


Beyaz TV’de yayınlanan “Söylemezsem Olmaz” isimli programda Afrin operasyonu hakkında paylaşım yapmayan ünlüler hedef gösterildi. Afrin operasyonuna karşı paylaşımda bulunan ünlülerin sosyal medya hesaplarını da yayınlayan program sunucusu Bircan İpek “İsminin hakkını ver bari Barış Bey (Barış Atay) operasyonun adı 'Zeytin Dalı' bir kere” dedi. 269

24 Ocak 2018 Eski HDP Milletvekili Hasip Kaplan, 'silahlı terör örgütüne üye olmamakla beraber

örgüt adına suç işlemek' suçundan verilen üç yıl bir ay 15 gün hapis cezası kararı üst mahkemece onandı. Kaplan hakkında PKK/KCK'ya yönelik yasa dışı gösteri ve yürüyüşlere katılarak, silahlı terör örgütü propagandası yaptığı ve gruba öncülük ettiği iddiasıyla dava açılmıştı. 270

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) Afrin'de başlattığı operasyonla ilgili sosyal medya hesaplarında terör propagandası yaptığı iddia edilen 132 kişi gözaltına alınırken 11 kişi tutuklandı. Yakalananlar arasında siyasilerin ve gazetecilerin yanı sıra bir parkta gösteri yapan altı kişinin de bulunduğu bildirildi. Zeytin Dalı Harekatı’nın ardından paylaşım yapan kişiler hakkında 15 ilin Cumhuriyet Başsavcılıklarının soruşturma başlattığını ve toplam 31 ilde operasyonlar düzenlendiği ifade edildi.271,272.

MİT TIR'larına ilişkin haberler nedeniyle Cumhuriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Erdem Gül, eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve aynı dava kapsamında gizli kalması gereken belgeleri açıklama suçlamasıyla 25 yıl hapis cezasına mahkum edilerek tutuklanan CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu'nun yargılandığı dava, heyet başkanı ve duruşma savcısının izinli olması nedeniyle 16 Şubat'a ertelendi.273

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, gazeteci Nazlı Ilıcak hakkında, kapatılan Bugün gazetesindeki "Askeri İstihbarat ve Tahşiyeciler" başlıklı yazısı nedeniyle müebbet hapis cezası istemiyle dava açıldı.274

25 Ocak 2018 Tutuklu HDP’li milletvekileri Figen Yüksekdağ, Gültan Kışanak, Aysel Tuğluk ile

bağımsız milletvekili Sebahat Tuncel'in de aralarında bulunduğu toplum dokuz kadın, Afrin operasyonuna tepki göstermek amacıyla üç günlük açlık grevi yapacaklarını duyurdu.275

CHP milletvekili Mahmut Tanal, Ankara Yüksel Caddesi'nde yaklaşık sekiz aydır polis bariyerleriyle çevrili bulunan İnsan Hakları Anıtı'ndaki ablukanın kaldırılması için Kamu Denetçiliği Kurumu ile Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu'na başvuruda bulundu. Tanal, dilekçesinde, bariyerlerin kaldırılması için daha önce de İçişleri Bakanlığı’na talep de bulunduklarını ancak başvurunun kabul edilmediğini belirterek, uzun bir süre tutuklu bulunan eğitmenler Semih Özakça ve Acun Karadağ’ın beraat ettiğini, Nuriye Gülmen’in de tahliye olduğunu hatırlattı, “Ama İnsan Hakları Anıtı’na tahliye yok. Cansız bir anıtı hapseden tek ülke olarak tarihe geçmeden abluka kalkmalı. Anıtı abluka altına alarak sadece Anayasal emredici hükümler ihlal edilmekle kalınmayarak, uluslararası antlaşmalar ve tüm dünya tarafından kabul görmüş evrensel hak olan düşünce ve kanaat hürriyeti de ihlal edilmektedir” dedi.276

26 Ocak 2018

269 http://ilerihaber.org/icerik/magazin-programinda-afrin-hakkinda-paylasim-yapmadin-baskisi-81239.html

270 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801241031947004-hasip-kaplan-hapis-cezasi/

271https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-syria-turkey-security/turkey-detains-91-including-politicians-journalists-over-syria-comments-

idUSKBN1FC0WQ272

https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-syria-turkey-security/turkey-arrests-over-syria-operation-social-media-posts-reach-150-agency-idUSKBN1FD0WL273

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801241031946279-mit-tirlari-davasi-ertelendi/274

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801241031943933-nazli-ilicak-casusluk-davasi/275

http://www.milliyet.com.tr/tutuklu-hdp-liler-afrin-de-siyaset-2597552/276

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/912592/insan_Haklari_Aniti_icin__ozgurluk__basvurusu.html

45


Açlık grevindeki eğitimciler Nuriye Gülmen ve Semih Özakça 324 gün süren açlık eylemlerine son verdiklerini açıkladılar. Gülmen ve Özakça işlerine iade edilmek için OHAL İnceleme Komisyonu’na yaptıkları başvurunun ret edilmesi üzerine yaptıkları açıklamada, “Yargı yoluna gideceğiz. Açlık grevimizi bugün itibaren sonlandırıyoruz ama direnişimiz bitmedi. Hastane sürecimiz bittikten sonra mücadele etmeye devam edeceğiz. Biz bitti demeden bitmeyecek. Bizlere destek veren sanatçılara, gazetecilere teşekkür ediyoruz” dedi.277

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nca KHK ile kapatılan FETÖ okullarında görev yapan ve FETÖ ile irtibatları tespit edilen 27’si Bylock kullanıcısı toplam 70 öğretmen hakkında gözaltı kararı verildi.278 27 Ocak 2018

İsviçre’ye yaptığı iltica talebinin reddedilmesi üzerine açıklama yapan gazeteci Hülya Emeç, “İsviçre hükümetini basın ve ifade özgürlüğü hakkına saygı duymaya çağırıyorum” dedi. İsviçre hükümetinin Emeç’in, “Ülkeye ulaşmaya çalışırken kullandığı yolu” gerekçe göstererek talebi reddettiğini ve İsviçre’ye gelmeden önce beş gün kaldığı Brezilya’ya geri göndermek istediklerini duyurmuştu. Brezilya’da isteyerek bulunmadığını Türkiye’yi terk ettikten sonra Brezilya üzerinden uçakla Zürih’e indiğini belirten Emeç, hakkında kesinleşmiş hapis cezası olmasına rağmen İsviçre’nin verdiği bu kararın basın ve ifade özgürlüğü hakkıyla bağdaşmadığını söyledi. Emeç, “Türkiye ne ise Brezilya da o ve ben şu an oraya geri gönderilmek isteniliyorum. Brezilya’nın da beni Türkiye’ye iade edip etmeyeceği noktasında bir garanti yok. Hakkımda yedi yıl kesinleşmiş hapis cezası ve haberlerden kaynaklı süren bir davam daha var. Ben mesleğime devam etmek istiyorum. Ülkemde bunun koşulları kalmadı” dedi.279

28 Ocak 2018 HDP Denizli İl Başkanı Sıddık Eker, “sosyal medya üzerinden terör propagandası”

yaptığı iddiasıyla, evine yapılan polis operasyonu üzerine gözaltına alındı. Eker'in evinde aramada ekiplerin, incelenmek üzere bazı dokümanlara el koyduğu bildirildi.280

Siirt Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, FETÖ/PDY'nin askeri yapılanmasına yönelik yürütülen soruşturma kapsamında, Siirt merkezli 20 ilde eş zamanlı operasyonlar düzenlendi. Aralarında rütbeli askerlerin de bulunduğu 26 şüpheli, gözaltına alındı.281

29 Ocak 2018 CHP Milletvekili Mahmut Tanal, spiker Tuğba Dalkılıç'ın canlı yayında söylediği 'TSK

sivillere saldırıyordu' ifadesi sebebiyle TRT'yi RTÜK'e şikayet etti. Tanal yaptığı açıklamada “Afrin’de Zeytin Dalı Harekâtını yürüten Türk Silahlı Kuvvetleri’ne dil uzatan TRT’ye RTÜK haddini bildirmelidir. TRT devletin vergileriyle yaptığı canlı yayında, devletin güvenliğini sağlayan Türk Silahlı Kuvvetlerine hadsizce iftira atmıştır” ifadesini kullandı. 282

30 Ocak 2018 Sivas'ta, “sosyal medya hesabı üzerinden terör propagandası” ve Cumhurbaşkanı Recep

Tayyip Erdoğan'a hakaret ettiği iddiasıyla gözaltına alınan bir üniversite öğrencisi tutuklandı.283 CHP milletvekili Şenal Sarıhan, yayımladığı haftalık hak ihlalleri raporunda, Afrin

Operasyonu nedeniyle yeni bir suç kategorisinin oluştuğunu söyledi. Sarıhan, “Türkiye’nin Afrin’e başlattığı harekatın son bulması talebiyle aralarında eski bakan, milletvekili, yazar,

277 https://www.cnnturk.com/turkiye/son-dakika-nuriye-gulmen-ve-semih-ozakca-aclik-grevini-bitirdi

278 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801261031973416-ankara-operasyon-ogretmen-gozalti-karari/

279 https://www.evrensel.net/haber/344281/gazeteci-emec-turkiyede-kesinlesmis-cezam-var

280 http://www.aksam.com.tr/guncel/hdp-denizli-il-baskani-gozaltina-alindi/haber-702777

281 http://www.hurriyet.com.tr/20-ilde-fetonun-askeri-yapilanmasina-operasyon-40724293

282 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801291032007974-mahmut-tanal-trt-rtuk-sikayet/


Sosyal_medyada_Cumhurbaskani_Erdogan_a_hakaret_ettigi_iddia_edilen_universite_ogrencisi_tutuklandi.html

46


yönetmen, oyuncu, senarist, gazeteci, sivil toplum örgütü ve kadın kurumları temsilcilerinin bulunduğu 170’i aşkın isim için Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, 'Terör örgütlerinin gönüllü şakşakçıları' ifadesini kullandı. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Afrin operasyonuna karşı çıkan Türk Tabipler Birliği hakkında suç duyurusunda bulunduklarını açıkladı. Bu hafta ayrıca Artı TV Ankara Temsilcisi Sibel Hürtaş, yazar Nurcan Baysal, gazeteci Hayri Demir, gibi isimlerin olduğu 311 kişi gözaltına alındı. HDP il örgütü yöneticileri, EMEP üyeleri ve Karakaş tutuklandı. Şarkıcı Ceylan Ertem savaş karşıtı paylaşımları nedeniyle sosyal medyada hedef haline geldi” ifadelerine yer verdi. 284 31 Ocak 2018

CHP milletvekili Tur Yıldız Biçer, kadına şiddeti meşrulaştırdığını iddia ederek, “Sen Anlat Karadeniz” isimli diziyi RTÜK’e şikayet etti. Dizinin yayından kaldırılmasını ve yayıncı kuruluş hakkında yaptırım uygulanmasını talep eden Biçer, “Söz konusu diziyle ilgili toplum nezdinde rahatsızlık oluşturan bütün bu görüntüler, kadın cinsine karşı giderek artan şiddeti özendiren, besleyen, teşvik eden, normalleştiren ve kanıksatan bir nitelik taşıyor. Bir kadının para karşılığı satıldığına ve istemediği bir insanla yaşamaya mahkum bırakıldığı dizi senaryosu, toplum nezdinde asla kabul edilebilir değil. Dizinin yayından ivedilikle kaldırılması ve sorumlular için yaptırım uygulanması gerekir dedi.285

Sultanahmet'te 12 Alman turistin hayatını kaybettiği saldırıya ilişkin 26 sanıklı davada üç sanığa “Anayasanın öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi. Sanıklardan dört kişinin dosyalarının ayrılmasına hükmedilirken, 18 sanık hakkında da beraat kararı verildi.286

FETÖ ile “Sivil Mücadele Platformu” olarak kurulan Toplumsal Adalet ve Yardımlaşma Derneği (TAY-DER), tutuklu gazeteciler Mehmet Altan ve Şahin Alpay’ın tahliyesine lehte oy kullanan Anayasa Mahkemesi’nin 10 üyesi hakkında suç duyurusunda bulundu. TAY-DER Başkanı Muhammed Gömük yaptığı açıklamada “Anayasa Mahkemesi, Gezi olayları sırasında verdiği Twitter kararı başta olmak üzere son yıllarda birçok skandal karara imza atmıştır. Bu nedenle de sıkça kamuoyunun haklı eleştirisine uğramakta, söz konusu eleştiri ve şüpheleri bertaraf edici açıklamalar da yapamamaktadır. Alpay ve Altan hakkında verilen karar, bunlardan sonuncusu olup bardağı taşırmıştır” dedi.287

FETÖ soruşturması kapsamında üç ay tutuklu olarak yargılanan Prof. Dr. İştar Gözaydın mahkemesi sonucu beraat etti.288

Adana Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen ‘suç örgütü soruşturması’ kapsamında Furkan Eğitim ve Hizmet Vakfı’na yönelik düzenlenen operasyonda ‘Vakıf faaliyetleri adı altında kuruluş amacı dışında anayasal düzene karşı fikir ve eylem birliği içinde hareket ederek, kamu güvenliğine karşı faaliyet yürütme ve suç örgütü kurma’ suçlarından vakıf kurucusu Alparslan Kuytul ile birlikte 25 kişi gözaltına alındı.289

IŞİD terör örgütüne üye olma suçundan kırmızı bültenle aranan bir kişi, Kocaeli’nin Körfez ilçesinde yakalandı. Çıkarıldığı nöbetçi hâkimlik tarafından tutuklanan S.S. ‘nin üzerinde farklı bir kimlik çıktığı belirtildi.290

Darbe girişimi sırasında Fatih Sultan Mehmet (FSM) Köprüsü'nün kapatılması sırasında üç kişinin hayatını kaybettiği 49 kişinin yaralanmasına ilişkin 15 tutuklu sanığın yargılandığı davada, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istendi.291

284 https://www.birgun.net/haber-detay/afrin-operasyonu-ile-yeni-bir-suc-kategorisi-olustu-202260.html

285 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/916188/CHP_li_vekil__Sen_anlat_Karadeniz__dizisini_RTUK_e_sikayet_etti__Kabul_edilebilir_degil.html

286 http://www.dw.com/tr/sultanahmet-davas%C4%B1nda-3-m%C3%BCebbet-hapis-karar%C4%B1/a-42383534

287http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/916999/Gazetecilerin_tahliyesi_icin_oy_kullanan_AYM_uyeleri_hakkinda_suc_duyurusu.html#

288http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/917037/Prof._Dr._istar_Gozaydin__teror_orgutu_uyeligi__sucundan_beraat_etti.html

289 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/916760/Furkan_Vakfi_na_operasyonda_gozalti_sayisi_25_e_yukseldi.html

290 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801311032051617-kirmizi-bulten-isid-kocaeli/

291 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801311032054866-fsm-koprusu-kapatilmasina-iliskin-davada-15saniga-agirlastirilmis-muebbet-istemi/

47


İngiltere çıkışlı The Spectator dergisinde “Türkiye Suriye’deki savaş haberleri üzerindeki kontrolünü sıkılaştırıyor” başlıklı makalede, Türkiye’deki hem yerel hem yabancı gazetecilere, Afrin operasyonunu nasıl haberleştirecekleri konusunda sert talimatlar verildiği belirtildi. Yerel gazeteciler için talimatların daha kesin olarak ortaya konduğu belirtilirken, sivil ölümlerine ilişkin haberlerin ‘bilgi kirliliği’ yarattığı ve uluslararası medyanın terörist gruplarının haberlerini kaynak olarak ele aldığı söylendi. Talimatlarda, yabancı basından birebir alıntı yapmamaları istenirken Kürt tarafının ‘moralini yükselten’ haberlerin yasaklandığı da ileri sürüldü. Dergide devamla “Türkiye’nin dünyanın en büyük gazeteci hapishanesi olmasına şaşırmamak gerek. Operasyonun başladığı tarihten bu yana, sosyal medyada muhalefet ettikleri gerekçesiyle 300’den fazla insan tutuklandı.” açıklamalarına yer verildi.292

Türk aile yapısını olumsuz etkilediği gerekçesiyle RTÜK'ten uyarı alan StarTV’de yayınlanan “Ufak Tefek Cinayetler” isimli dizinin uyarı almasına rağmen, cezaya aldırmadığı iddia edildi. Müstehcen bulunan öpüşme sahnelerinin dizide devam ettiği belirtildi.293

TRT ile ortaklığı Bakanlar Kurulu kararıyla sonlandırılan Euronews Türkçe'nin yayını, yapılan lisans anlaşmaları gereği durduruldu. Ortaklığın sona erdirilmesinde TRT'nin kanaldaki hisse oranının kademeli olarak azaltılması neden olmuştu.294

Olumlu gelişmeler2 Ocak 2018

KHK ile kapatılan Azadiya Welat çalışanı Şirin Çoban adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Çoban, hakkında yakalama kararı olduğu gerekçesiyle bir hafta önce Mersin’de gözaltına alınmıştı.295

4 Ocak 2018 Gözaltına altındaki gazeteci Hakan Gülseven serbest bırakıldı. Gülseven’in yazdığı bir

yazı sebebiyle, TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu’nun şikâyetiyle Bursa’da gözaltına alındığı iddia ediliyor.296

5 Ocak 2018 İHA’nın İstihbarat Şefi Ömer Faruk Aydemir, telefonunun isteği dışında ‘ByLock’a

yönlendirildiği gerekçesiyle tahliye olmasının ardından beraat etti. Mahkeme, ‘ByLock’a girmediği anlaşılan Aydemir’in ‘Mor Beyin’ mağduru olduğuna karar vererek, OHAL KHK’larıyla kapatılan dernek üyeliğinin olmadığının tespit edildiğini ve cep telefonu imaj incelemelerinin ise henüz tamamlanmadığını söyledi. Ayrıca gazetecinin yurt dışı çıkış yasağının da kaldırıldığı kaydedildi. Aydemir duruşmada, “Her zaman İhlas camiası içinde bulundum, bu camianın FETÖ’ye karşı tutumu da ortadadır. Kesinlikle ByLock indirmedim ve kullanmadım. ByLock kullandığım iddiasıyla sarı basın kartımın iptal olduğunu öğrendim. Hemen savcılığa başvurup telefonumu teslim ederek incelenmesini istedim. Gözaltına alındığım tarihe kadar evimde bekledim” dedi.297

6 Ocak 2018 Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, yerel televizyonların

karşılaştığı sorunların farkında olduklarını ve bunu çözmek için de uydu maliyeti masraflarının düşürüleceğini açıkladı. Arslan, yerel televizyonların reklam gelirlerinin ulusal kanallardan düşük olduğunu söylerken asıl sıkıntının finansal olduğunu vurguladı. Arslan son olarak,

292 https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2018/01/31/ingiliz-gazeteci-afrini-unutun/

293 https://www.sondakika.com/haber/haber-ufak-tefek-cinayetler-rtuk-ten-yedigi-cezaya-10513083/

294 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/917004/Euronews_Turkce_nin_yayini_durduruldu.html#

295 http://gazetekarinca.com/2018/01/gazeteci-sirin-coban-serbest-birakildi/

296 https://www.evrensel.net/haber/342480/gozaltina-alinan-hakan-gulseven-serbest-birakildi

297 http://www.diken.com.tr/bir-karar-daha-bylocktan-yargilanan-gazeteci-omer-faruk-aydemire-beraat/

48


yapılan çalışmayla uydu başına düşen maliyetlerin yüzde kırk ile altmış oranında azaltılacağını da dile getirdi.298

Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, bir magazin haberi dolayısıyla kişilik haklarına saldırıldığı gerekçesiyle manevi tazminat istenilen dava ile ilgili verdiği kararda basının özgürce yayın yapmasının güvence altına alındığını belirtti. Verilen kararda “Basın, olayları izleme, araştırma, değerlendirme, yayma ve böylece kişileri bilgilendirme, öğretme, aydınlatma ve yönlendirmede yetkili ve aynı zamanda sorumludur. Basının bu nedenle ayrı bir konumu bulunmaktadır” ifadelerine yer verdi.299

13 Ocak 2018 Haber takibi sırasında darp edilerek gözaltına alındığı öne sürülen Kızıl Bayrak Yazı

İşleri Müdürü Ersin Özdemir, serbest bırakıldı. Polisler tarafından etrafı çevrilerek basın kartı istenen Özdemir’in, “polise mukavemet” suçlamasıyla ifade verdiği bildirildi.300

14 Ocak 2018 Gözaltına alınan KHK ile kapatılan dihaber muhabiri Selman Keleş, savunmasının

ardından serbest bırakıldı. Hakkında arama kararı çıkarılan Keleş iki gün önce Diyarbakır’da göz altına alınmıştı. Geçen yıl Mart ayında haber takibi için Van Büyükşehir Belediyesi civarında çekim yaparken gözaltına alınan Keleş, çıkarıldığı mahkemece tutuklanmış ve sekiz ay cezaevinde tutulmuştu.301

15 Ocak 2018 Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi, 10 Ekim 2015’te Ankara Garı önünde yaşanan terör

sasaldırısında Emniyet’in ihmalini yazan gazetecilere açılan davayı, “sürenin aşıldığı” gerekçesiyle düşürdü. Mahkeme, beş gazeteci hakkındaki davayı, Basın Kanunu uyarınca dört aylık dava açma şartının zaman aşımına uğraması nedeniyle düşürülmesine karar verdi. Kararın, benzer gazeteci davaları konusunda “örnek olacağı”na işaret edildi.302

17 Ocak 2018 HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'ya hakaret

suçlamasıyla yargılandığı davada beraat etti. Mahkeme Demirtaş'ın Soylu'ya yönelik sözlerinin seçim rekabeti kapsamında ağır eleştiri olduğunu, bunun suç oluşturmadığını kaydetti.303

19 Ocak 2018 Açlık grevindeki eğitimciler Nuriye Gülmen ve Semih Özakça'ya destek vermek için

İstanbul Kadıköy’de yaptıkları basın açıklaması sırasında gözaltına alınan 33 kişi hakkında açılan davada, mahkeme, beraat kararı verdi.304

HDP milletvekili Osman Baydemir, “Cumhurbaşkanı'na hakaret” davası nedeniyle partisinin genel merkez binası önünde gözaltına alındı. Baydemir, savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı.305

OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu, meslekten ihraç edilenlere ilişkin, 3110 başvuruyu incelemesinin ardından verdiği kararda, 40 başvuru sahibinin mesleğe iadesine hükmetti. Komisyon başvuruların 880'inin ise reddedildiğini açıkladı.306

Komuta merkezi olarak belirlenen Akıncı Üssündeki 15 Temmuz darbe girişimi eylemlere ilişkin 486 sanık hakkında açılan davada Mahkeme heyeti, tutuklu 29 sanığın

298 http://aa.com.tr/tr/ekonomi/yerel-televizyon-kanallarina-indirim-mujdesi/1023831

299 https://www.birgun.net/haber-detay/yargitay-dan-basinin-konumu-ayri-vurgusu-198777.html

300 https://www.evrensel.net/haber/343222/gozaltina-alinan-gazeteci-ersin-ozdemir-serbest-birakildi

301 http://gazetekarinca.com/2018/01/gazeteci-selman-keles-serbest-birakildi/

302http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/905772/Yargidan_ornek_karar..._Basin_Kanunu_bu_kez_goruldu.html

303 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801171031850098-demirtas-soylu-hakaret-davasi-beraat/

304 https://www.evrensel.net/haber/343696/gulmen-ve-ozakca-ile-dayanisma-davasinda-33-kisiye-beraat

305 http://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/son-dakika-hdpli-baydemir-gozaltina-alindi-ifadesinin-ardindan-serbest-birakildi-2181346/

306 https://www.ntv.com.tr/turkiye/ohal-komisyonu-3-bin-basvuruda-karar-verdi,Rrc7sr8wjkWuwsdjAnszJQ

49


tahliyesine karar verdi. Tutuklu sanıklar adli kontrol şartı ile tahliye edildi. Mahkeme ayrıca, aralarında Mehmet Dişli’nın de yer aldığı 13 sanık hakkındaki dava dosyalarının tefriki ile Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesinin birleştirme talebini kabul etti.307

24 Ocak 2018 Afrin’e ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımlar nedeniyle gözaltına alınan

T24 yazarı Nurcan Baysal serbest bırakıldı. Savcılık tarafından “Örgüt propagandası yapmak” iddiası ile tutuklama talebiyle Sulh Ceza Hakimliği’ne sevk edilen Baysal’ın, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı bildirildi.308

KHK ile kapatılan Mersin Radyo Ses’in Genel Yayın Yönetmeni Semra Özlü, sevk edildiği mahkemece adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Özlü bir hafta önce evinde yapılan operasyon ile gözaltına alınmıştı. 309

Sosyal Demokrasi Vakfı, (SODEV) 2017 İnsan Hakları, Demokrasi, Barış ve Dayanışma Ödülü’nün sahiplerinin Ankara’dan İstanbul’a kadar 423 kilometrelik yolu kateden, “Adalet Yürüyüşü”ne katılanlar olduğunu açıkladı. SODEV, “Ödülün sahiplerinden birinin Haziran ayında başlayıp Temmuz’da Maltepe miting alanında son bulan Adalet Yürüyüşü’nü gerçekleştirenler ile akabinde Maltepe Mitingi’ne atılan “Adalet Yürüyüşçüleri” olduğunu bildirdi. Açıklamada, diğer ödülün sahibinin, ‘hakkaniyetten uzak hukuksuz bir şekilde cezaevine konan meslektaşları’ gazeteciler için her Perşembe nöbet tutan ‘Adalet Nöbetçileri’ne verilmesinin uygun olduğu belirlenmiştir” denildi.310

25 Ocak 2018 İstanbul, Kadıköy’de izinsiz basın açıklaması yaptığı gerekçesi ile hakkında, “Toplantı

ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet” suçundan üç yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanan HDP Grup Başkanvekili Filiz Kerestecioğlu duruşması sonucunda beraat etti.311 29 Ocak 2018

Yargıtay, yazar Perihan Mağden'in gazeteci Hakan Gence'ye verdiği röportajda programcı ve medya sahibi Acun Ilıcalı'nın kişilik haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle verilen tazminat cezasını bozdu. Toplam 5.000 liralık ceza kesilen kararda Ilıcalı'nın topluma mâl olmuş birisi olduğu belirtilerek, eleştirilere katlanma yükümlülüğü bulunduğu belirtildi.312

31 Ocak 2018 Gazeteci ve çevirmen Meşale Tolu’nun ocak ayının ortasında gözaltına alınan eşi Suat

Çorlu’nun serbest bırakıldığı açıklandı. Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) üyesi olan Suat Çorlu, ESP ve Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyelerine yönelik olarak Ocak ayında düzenlenen operasyonda gözaltına alınmıştı. Tolu ise Marksist-Leninist Komünist Parti (MLKP) üyeliği ve propagandası suçlarından, 15 yıl hapis cezası istemiyle yargılanıyor.313

İstanbul Büyükada’da ‘hak savunucularının güvenliği’ konulu bir toplantı nedeniyle haklarında dava açılan 11 hak savunucularından tutuklu olan tek sanık Uluslararası Af Örgütü Türkiye şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Taner Kılıç'ın tahliyesine karar verildi. Mahkemenin, Kılıç'ın tutuklulukta geçirdiği süreyi göz önünden bulundurarak, tahliyesine karar verdiği ve hakkında adli kontrol tedbiri uygulanmasına hükmettiği bildirildi.314

307 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201801191031888192-akinci-ussu-davasinda-29-tahliye/

308 http://gazetekarinca.com/2018/01/gazeteci-nurcan-baysal-serbest-birakildi/

309 http://gazetekarinca.com/2018/01/gazeteci-semra-ozlu-serbest-birakildi/

310 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/912567/OHAL_de_1488_avukata_zulum.html

311http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/912809/HDP_Grup_Baskanvekili_Filiz_Kerestecioglu_hakkinda_beraat_karari_verildi.html

312 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/915628/Yargitay_dan_ifade_ozgurlugu.html

313http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/916568/Gazeteci_Mesale_Tolu_nun_esi_serbest_birakildi.html

314http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/916919/Af_Orgutu_Yonetim_Kurulu_Baskani_Taner_Kilic_tahliye_edildi.html

50

Documents

Media for Democracy - İçindekilermedia4democracy.org/public/uploads/reports_4972076… · Web viewSavunma hakları dahi “duruşma düzeni” denerek kısıtlanmaktadır. Bu tehlikeli