Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    1/164

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    2/164

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    3/164

    tzGihfpum;

    ydkrdkpdrf;vef;aom tajctaeudk vdkvm;awmihfwtyfygonf/ ,ckrsKd;qufwdkYvnf;vdktyfaeqJ/ rsufarSmufacwf &SifoefrItwGufyif tcuftcJrsm;pGm &Sdaeao;onf/ ra&r&m

    aom q,fpkESpf rsm;pGmudk ausmfvTm;cJhMuNyD/ tem*wf rsKd;qufrsm;twGuf todkY pOf;pm;xm;yg

    oenf;/

    tem*wfrsKd;qufrsm;xHrS iSg;,l oHk;pGJaeonfh t&mrsm;pGm &SdaeaMumif; owdcsyfoihf

    onf/

    jiif;ckefae&OD;rnfh udp&yfrsm;pGmrSm raeYuvnf; tNyD;rowfEkdifcJhyg/ ,aeYwGifvnf;

    qufvuf jiif;ckefaeMuqJ/ acwfrDrD? Nidrf;csrf;at;aq;pGm qufvuf jiif;ckefrnfholwkdY

    oli,fwef; pmoifcef;rsm;xJ wzGJzGJ 0ifa&mufaevsuf/ olwdkYav;awG ausmif;wufcGihf &&Sd&efESihfaqG;aEG;cGihf &&Sd&efom vdktyfygonf/

    tcsKdUaom jiif;ckefrIrsm;udk 0rf;ajrmuf0rf;ompGm csefxm;&pfcJhMuygpdkY/

    yl;aygif;cGihfESihf yg0ifaqmif&GufcGihfudk i,fEkpOfuwnf;u avhusihfay;&ygvdrhfrnf/

    ausmif;wGif;? pmoifcef;rsm;twGif; &yfa&;&Gma&;rsm;udkvnf; xnhfoGif; aqG;aEG;Mu&ygvdrfh

    rnf/ NrdKU? &Gm? awmwef;wdkYwGif jrefrmuav;i,frsm; ravhvm&ao;onfh zwfpmtkyf

    topfwdkY &Sdaeao;onf/ q&mq&mrrsm;ESihf uav;i,fwdkY vufvSrf;rD&mvnf;jzpfrnf/aysmfp&mvnf; aumif;rnf/ pdwf0ifpm;rIvnf; ydkEkdifao;onf/ &yf&Gmudk &ifckefcGihfyif/

    tem*wftwGufvnf; ckdifrmaprnf/

    teD;qHk; &yf&Gm? vlYtzGJYtpnf;wGif; BuHK&orQrSm pmoifcef;wGif; aqG;aEG;p&mrsm;yif

    jzpfonf/ vspfvsL&I rxm;oihfyg/ a&&Snf wnfNrJaprItwGuf? jyemwdkY ao;i,faprI t

    wGuf? at;Nidrf;rItwGuf? om,mrItwGuf? twlwuG &SifoefwwfrItwGuf? qufvuf

    pdrf;vef;aprItwGuf ydkrdk tmrcHcsuf &&SdEkdifrnf/ awG;awmpOf;pm;aeaom? qef;opf pOf;pm;ae

    aom? EkysKdqJ OD;acgif;rsm;ESihf tjzLa&mifESvHk;om;rsm;\ qHkcsuf wpfpHkwpfckudk &&SdoGm;&efom vdk

    tyfygonf/

    r&Sdrjzpf taqmufttHkwpf&yfudk twlwuG 0kdif;0ef; wnfaqmufMu&rnfjzpf

    ygonf/ tpaumif;&efom vdktyfygonf/ wNydKifwnf; wnfaqmufvdkonfjzpfap? t&if

    a&G;cs,fvdkonfjzpfap ausmif;rSyif pwif&rnfr[kwfygavm/

    rwlnDrIrsm;\ wlnDrIjzpfaom zGHYNzdK;rIESihf 'Drdkua&pDta&; 2 &yfpvHk;twGuf ynma&;

    rSm tc&m[k &IjrifoHk;oyfygonf/

    armuynma&; r*Zif;

    ZGefv 2012

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    4/1642

    uAsm 5

    aeEG,f? ESif;cg;rdk;? MunfrsKd;? eD&Sm; (apwemausmif;)

    umwGef; 9b*srf;? tdkyg;? Zoom? atmifarmf? &mZmompnf? uvsmrdaw? [efav;

    jynfwGif;ESihf e,fpyf ynma&; owif; 13

    uav;u@uav; uAsm 21

    tqdktrdefYrsm; (tdkifpwkdif;) 22

    bDvf*dwf&JUtawGYtBuHK 22vlom;&JUaumif;jrwfrI tE&m,f (7) yg; (*EDBuD;) 23

    acwfopfoifykef;BuD;zwfpm 24

    pwkwwef;ausmif;ol&JUay;pm (a':pk) 25

    vTwfcsvdkufyg (oufwefYcsKd) 26

    urmBuD;udk jyefvnfzefwD;cJholrsm; 28ynm&JUoabm 35

    "gwfyHktufaq; 36

    aqmif;yg;jynfolYeDwd r&Sdoif&dk;? rwwfwdkif;jynf? wifnTefY 38

    ausmif;om;awG oabmwlwJh yifvHkpmcsKyfopf vSa&T 43

    jynfya&muf jrefrmynmwwfrsm; tvdk&Sdonf armif&rm 46ynma&;... ynma&;... ynma&;... aZmfrif; 49

    EdkifiHwum ynma&;owif; 52

    C O N T E N T SNo. 9 June 2012

    Maukkha e,kefv 1374 ckESpf

    140

    ynma&;

    ynma&;

    ynma&;

    88

    15149

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    5/1643

    rdefYcGef;ESihf aqG;aEG;yGJu@a':atmifqef;pkMunf\ WEF rdefYcGef; (befaumuf) 60

    jrefrmhynma&; ESD;aeSmzvS,fyGJ

    (taomuazmifa';&Sif;ESihfMDGFocus) 65

    ay;pmu@roefpGrf;olrsm;ta&; pOf;pm;ay;yg 68

    ynma&; tifwmAsL;trdIufaumufuav;i,frsm; ynmoifMum;Ekdifa&; 70

    xkdif;ynma&;tay: jrefrmq&mrESihf rGefausmif;ol&JUtjrif 72

    txl;u@ - ynma&;ESihf a&&SnfwnfNrJaom zGHYNzdK;rI

    Education for Sustainable Development - ESD

    a&&SnfwnfwHhaom zGHYNzdK;rItwGuf ynma&; q,fpkESpf (2005-2014) 77

    ausmif;ynma&;ESihf a&&Snf wnfNrJaom zGHYNzdK;rI 80

    zGHYNzdK;rItwGuf tajccHvGwfvwfrIawGvdktyf om;nTefYOD; 84qif;&JrGJawrI tqHk;owf pGrf;tm;rsm; befuDrGef; 86

    bmvJ[Jh pyfpwdef;at;bJvf 'DAJavmhrefY aZmfrif; 88

    tufaq;tw jrihfZH 92

    Nidrf;csrf;a&; ausmufpm ol&d,rsKd; 94

    usm;&SmazGcef; eD*sLvdkif 98

    uav;b0u pcJhwJh ar;cGef;rsm; nDZHvS 100

    &yfuGufxJrSm 'DvdkyJ &Sdw,f wifnGefY 103

    jrefrmESihf urmBuD;udk owddt&mESif onf;cHjcif;w&m; tyfESif;cJhol(odkYr[kwf) a'gufwmatmifqef;pkMunf jrwfyef;&Sif 109

    vrif;BuD;&JUyk*voabm odef;Ekdif 105

    20

    114

    105

    126

    43

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    6/1644

    q&mtwwfynmu@

    q&mESihf ynma&; cifESif;pdk; 114

    ynma&; [mo 119

    EkdifiHwum ynma&;puFmyl ynma&; pGrf;aqmifrI 7 csuf &Jjrihfausmf 123*Refrufudef;&JU oHvdkuftdrfajrmif rsKd;omxuf 126

    usef;rma&;u@uGefysLwmESihf oihfrsufvHk; om;Adkvf 130

    odyHESihf enf;ynmtGefvdkif;ay:rS ynm&wemodkufrsm; q&mnGefY 132

    tdkifwDorm;jzpfcsif&if udkbvdwf 138

    acwfrD pmoifcef;rsm; xlaxmifa&; wifnGefY 140

    0wKwdkw&Ha&mtcgu ausmif; armifudk 143

    tdyfrufom;ayguf vlvm;ajrmuf&m trfZufat147

    'kwd, rdb vlAdkvf 151wcgwkef;u uwdwpfck &SdcJhzl;owJhuG,f Z,Ekdif 157

    twdkifyifcH t,f'Dwm aeEG,f

    wm0efcH t,f'Dwm odef;Ekdif

    t,f'Dwm a':vdIif? &Jjrifhausmf

    &;tzGJY EG,feD? rsKd;rsKd;Staff Writers cifav;i,f? vSa&T?

    armifarmifoef;?Webmaster

    rmupmvHk;'DZkdif; kazusufESmzHk;'DZdkif; nnt

    mtkyftjyiftqif ol&defrif;?

    twGif;yef;csD xG#fatmif? aZvwf

    jzefYcsda&; EG,feD? 'Dt,f

    qufoG,f&ef

    [email protected]

    www.maukkha.org

    77

    92

    143

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    7/1645

    oum,ta&GU

    'g[maemufqHk;rMwmqkd&ifvnf;

    tvum;awmhr&cJhygbl;rD;awmufaomufrvm;

    pHy,fyef;teHY &Irvm;av'D*g*g&JU&ifom;udk em;axmifrvm;

    tvum;awmh r&cJhygbl;/

    'g[mtOD;tpqdk&ifvnf;

    igaemufusoGm;NyD

    tysKd&nfysufoGm;NyDurmBuD; tqdyfoifhaeNyD

    ausmif;tyf&ufvGefoGm;NyDwpHkw&meJY oAnKweJY awhvGJ vGJoGm;NyDarmf'efqdkwmawGvnf; ayg&mP oGm;NyD

    tvum;awmh r&cJhygbl;/

    bmjzpfvdkY udk,fhrvif;&Sif;rIudk olrsm;axG;&IyfrIeJY pyfqufae&wmvJ

    bmjzpfvdkY bmjzpfae&wmvJreufjzefvnf;wckck

    'DaeYvnf; w0ufwysufwckckwckckrSmudku aemufxyfwckck/

    uJygaemufwacwfudk vSefvkduf

    tnpftax;awG rygbJ

    rif;eJYigvkd ta[mif;awG rygbJ /

    aeEG,fpufwifbm 2011

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    8/1646

    ZmwfvdkufBuD;

    vSoef;a&aowmawmif

    rif;eJY u'gzDrwlbl;?

    rif;u &Sifwkef;uukefaowmxJ aecJh&zl;w,f'Dwkef;u u'gzDu olYeef;awmfxJrSm?

    tck u'gzDu ukefaowmxJykd;pkd;yufpufrif;uawmh cspfMuolawG&JU tvGrf;yef;awmxJrSm/

    u'gzDrSm a&Taoewfwvuf &Sdw,f'gayr,fh olYaoewfu olYukd ru,fEkdifcJhbl;?

    rif;rSmawmh uAsmuavmifwvuf&Sdw,faowmawmif rif;ukd &Sifaeaptkef;r,f/

    tmPm&SifeJY uAsmq&m'DjyZmwf 'DrSm NyD;\/ /

    eSif;cg;rkd;

    uAsmq&m vSoef; (1963 - 2011)

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    9/1647

    acgif;rmaom vlom;rsm;

    waeYwmonf? urmrQyifMumtHhxifonf? ae0ifaexGuf&ufqufvanmif;? oHacsmif;acgufoHtrdefYoHESihf? qJoHa[mufoH&dkufESufoHrsm;em;rSm ,Ofyg;cJhNyDav/

    oHwkdif wHwkdif;? NydKif;&dkif;rm;rwfNcHcwfydwfqD;? vrf;c&D;rSmacgif;NrD;NcHKum? oGm;vm0ifxGufESdyfpufnOf;yrf;? ar;jref;ppfaMum

    aovkajrmarhi&JaeYrsm;/

    vGwfvyfrIudk? vdkvm;olrsm;aESmifxm;axmifoGif;? BudK;wkdufwGif;rSm

    usOf;usyfemusif? rcsdwifuJtHcJcHpm;ae&ygyaumvm;/

    vlqdkonfrSm? acgif;rm&efaumpdwfaZmxefonf;? emusnf;rIrsm;tiftm;tjzpf? ajymif;ypfwkefYjyef

    BuHhBuHhcHum? eufjzefrdk;aomuf'dkYacwfa&mufu? vGwfajrmufNidrf;csrf;

    yef;aygif;w&m? a0qmxHkjryGihfukefMuvdrfh? rkcsraoG...,HkMunfaeqJygwum;/

    MunfrsKd;

    (&ufaygif; 700 ausmf? i&Jcef; rSwfwrf;rsm;rS...)

    ('DuAsmudk BudK;wdkufxJrSm usaemf a&;cJhwmyg/ tarSmifwkdufxJrSm wvavmuf aecJh&NyD;? BudK;wdkufxJa&mufawmh oHeef;BudK; tydkif;av; wydkif;udk cRefNyD;? ESD;aMumzsmay:rSm a&;cJhwmyg/

    usaemfh&Jabmfwa,muf (tJ'Dwkef;u wuodkvf ausmif;om;wa,mufyg) u usaemf ajymif;oGm;NyD;aemuf tJ'D tcef;udk a&mufvmawmh uAsmudk awGY&vdkY oDcsif;tjzpf a&;cJhygw,f/ tJ'D &Jabm f vnf;

    ckxd axmifxJrSm &Sdaeygao;w,f/ 1989 ckESpfuae ckxdumv&,f/ 'Dht&ifu uscJhwJh umv&,faygif;vdkuf&if axmifoufwrf; ESpf (30) ausmfaeygNyD/ olYudk *kPfjyKwJh taeeJY usaemf 'DuAsmudk

    ydkYvdkufygw,f/ pmzwfy&dowfawGudkvnf; cHpm;MunhfapcsifvdkYyg/)

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    10/1648

    pdwfaummif; ESvHk;aumif;ESihf ausmif;q&m

    q&m\ pdwfonfO,smOfajruGufESihf wlq&m\ tawG;onf

    rsKd;aphrsm;ESihf wl\/

    q&m\ csKdNrdefaom tNyHK;onfyef;ESihf wl\/

    q&m\pdwfonfcg;onf; tusnf;wefrIr&Sd/

    q&m\ trltusihfonfa'go tmCmwr&Sd/

    cufcJaom tvkyfwpfckudkvkyfaqmifEkdifolonfq&maumif;jzpfyg\/

    q&m\tpGrf;tp

    q&m\ 0D&d,jzihfuav;rsm;\ tem*wfodkYac:aqmifoGm;rnfholrSmq&myifvQif jzpfyg\/

    q&m\ wefzdk;onfol\ tvkyfay: rlwnfonf/

    q&monf &Hzef&HcgpGefYpm;&onfvnf; &Sdonf/

    &Hzef&Hcg q&m\ b0onfqHk;&HI;jcif; pGefYvTwf tepfemcHjcif;vnf; &Sdonf/

    q&monf tvkyfxJodkYrdrd\ tvHk;pHkaomudk,fpGrf;tm;

    PfpGrf;tm;udkxnfhoGif;xm;ygonf

    q&monf aumif;aom ESvHk;oGif;jcif;jzihfrdrdb0udk avmutwGuftoHk;csjcif;jzpfonf/ /

    eD&Sm; (apwemausmif;)

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    11/1649

    umwGef;

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    12/16410

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    13/16411

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    14/16412

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    15/16413

    jynfwGif;ESihfe,fpyfynma&;owif;

    ynma&;jyKjyifajymif;vJ&eftqdkudk vTwfawmf twnfjyK

    jrefrmEkdifiHynma&;udk jyefvnfqef;ppf jyKjyif

    ajymif;vJaqmif&Guf&ef jynfaxmifpk tpdk;&tm; wdkufwGef;aMumif; &efukefwdkif;a'oBuD; rJqEe,ftrSwf (8) rSa'gufwmjrihfMunfutqdkjyKcJh&m twnfjyKcJhaMumif; od&Sd&onf/ yxrtBudrf trsKd;om;vTwfawmf wwd, yHkrSeftpnf;ta0; wwd,aeYudk Zefe0g&Dv 30 &ufu usif;ycJh&m ,if;tqdkudk vTwfawmfu twnfjyKcJhjcif; jzpfaMumif;EkdifiHydkifowif;pmrsm;wGif azmfjyonf/ if;tqdkudk vTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;u

    axmufcH aqG;aEG;cJhMuNyD; tqdkESifhpyfvsOf; ynma&;0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD; OD;at;MuLu EdkifiHwumtqihfrDoif&dk;nTef;wrf;ESihf oif&dk;rmwdumrsm;tjzpf tqihfjrihf

    wif jyKpk&efESihf acwfESihftnD toHk;csrI vufawGY oifMum;ydkYcsrIrsm;jzifh todPfESihf uRrf;usifrIudk jyKpkysKd;axmifay;&efwdkYtwGuf ESpfpOfbmom&yf oifMum;a&;tzGJY t

    pnf;ta0;rsm; usif;yjyKvkyfNyD; rGrf;rHa&;qGJ twnfjyKcsuf &,l oifMum;ydkYcsvsuf&Sdum wwfajrmufrIudk

    azmfxkwfaom ppfaq;onfhpepfudk usifhoHk;vsuf&SdaMumif;? jrefrmEkdifiH&Sd wuodkvfwcsKdUonf tmqD,Hwuodkvfrsm; uGef&uftzGJY0if wuodkvfrsm;jzpf tjcm;tzGJY0if xdyfwef;wuodkvfrsm;\ ynma&; tqihfrDapa&;twGuf xdkwuodkvfrsm;\ tkyfcsKyfrIpepfESihf vdkufavsmnDaxG&Sdaom tkyfcsKyfrIpepfjzpfatmif aqmif&Guf

    vsuf&SdaMumif; wuodkvfrsm;udk EdkifiHwumwuokdvfrsm;ESifh yl;aygif;aqmif&Guf&eftwGuf rl0g'ESihf udkufnDrI&Sd-r&Sdudkom pdppfNyD; udkufnDygu vGwfvyfpGm qufoG,f

    aqmif&GufcGifh ay;xm;aMumif; jyefvnf&Sif;vif;aqG;aEG;cJhaMumif; od&onf/

    Ph.D Thesis rsm;ESihf wjcm; bmom&yf

    qdkif&m txl;jyK Level tvdkuf aqmif&Gufvsuf&Sdaomokawoe vkyfief;rsm; aqmif&Guf&m vufawGYe,f

    y,fwGif wdkuf&dkuf toHk;csEkdifaom toHk;cs okawoersm; ydkrdkaqmif&Gufjcif;udk tm;ay;vsuf&SdNyD; &&Sdvmaomokawoe awGY&Sdcsufrsm;udk okawoepmwrf;rsm; tjzpf

    jyKpk okawoe&v'frsm;ESihf awGY&Sdcsufrsm;tm; toHk;cse,fy,fwGif aygif;pyfaqmif&Guf&ef today;vsuf&SdaMumif;? EkdifiHwumynmoifqkrsm;jzifh yg&*lbGJY oifwef;

    om; (108) OD;? r[mbGJYoifwef;om; (96) OD;? okawoeoifwef;om; (148) OD;? Training oif wef;om;(806) OD;? Study Tour (503) OD;? aqG;aEG;yGJ

    wufa&mufol (898) OD; pkpkaygif; (2586) OD;wdkYtm;jynfyodkY apvTwfchJNyD; ESpfpOfwdk;csJUapvTwfvsuf&SdaMumif;tajccHynmu@wGif ynma&; &nfrSef;csufrsm;ESihftnDq&mtygt0if ynma&;0efxrf;rsm;\ vlrIb0ESifh t&nftaoG;jrihfrm;a&;wdkYudk aqmif&Gufay;vsuf&SdNyD; rdb?

    q&myl;aygif; ausmif;om;rsm;\ ynm&nfwdk;wufatmif aqmif&Gufvsuf&SdaMumif;jzifh ynma&;0efBuD;Xme'kwd,0efBuD; OD;at;MuLu jyefvnf &Sif;vif; aqG;aEG;cJhum ,if;tqdkudk vTwfawmfu twnfjyKcJhaMumif;od&onf/

    ynma&;qdkif&m jyKjyifajymif;vJ&mwGif tajccHynmtqihfrS pwifum ta&twGufESihf t&nftaoG;wdk;wufvmap&efrSm pdefac:csufrsm;pGm &SdaeaMumif;ynma&; okawoDrsm;u axmufjyxm;Muygonf/

    (10 Feb. 2012 )

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    16/16414

    0dZmynm&yfrsm;ESihf odyHynm&yfrsm;oifMum;ay;aeaom wuodkvfrsm; EkdifiHa&;odyHbmom&yfudk xyfaqmif;bmom&yf(Additional Sub-ject) tjzpf oifMum;ay;Ekdifyg&ef jynfaxmifpktpdk;&uwkdufwGef;aMumif; {&m0wDwdkif;a'oBuD; rJqEe,ftrSwf3 rS OD;Pfvif;\ tqdkudk vTwfawmfu twnfjyKcJhaMumif; yxrtBudrf trsKd;om;vTwfawmf wwd, yHkrSeftpnf;ta0; e0raeY usif;y&mrS od&onf/

    ynma&;u@wGif ausmif;om;ausmif;olrsm;tm; ppfrSefaom EkdifiHa&;todpdwf jynfh0ap&efESihf EkdifiHa&;tawG;tac:rsm; &ifhoefvmEkdifap&eftwGuf EdkifiHa&;odyHbmom&yfudk tajccHynmtv,fwef;? txuf

    wef;ESihf wuodkvftqihftvdkuf oifMum;ydkYcs oifhaMumif;ESifh txl;ojzifh wuokdvftqihfwGif EkdifiHa&;odyHXmeBuD;wpfck zGihfvSpfNyD; xyfaqmif;bmom&yfjzifhoifMum;ydkYcs ay;oifhaMumif; tp&Sdojzifh vTwfawmf udk,f

    pm;vS,frsm;u axmufcH aqG;aEG;MuaMumif;od&onf/yxrESpf bGJYBudKoifwef;rsm; tm;vHk;wGif ]jref

    rmha&;&mbmom&yf} udk oifMum; ydkYcsvsufaMumif;owif; &&Sdygonf/

    11 Mar. 2012

    EkdifiHa&;odyHbmom&yf

    oifMum;awmhrnf

    usL&Sifjyjcif;

    uefYowfcH&zG,f&Sd

    tajccHynmtqifh&Sd q&m? q&mrrsm; usL&Sifjyjcif;udk rMumrDuefYowf wm;jrpfoGm;zG,f &Sdonf[kynma&;0efBuD;XmerS &&Sdaom owif;rsm;t& tajccHumod&onf/ q&m?q&mrrsm;\ vuf&Sdvpm taetxm;udk

    rlvxuf jrifhwifay;oGm;rnfh tpDtpOf\ aemufqufwGJ jzpfonf[k 'kwd,0efBuD;uvnf; qdkonf/

    vmrnfh b@mESpftwGif; pwif aqmif&GufEkdifzG,f &Sdaeonfh EkdifiHawmfrS vkyfcvpm wdk;jrifhay;jcif;rsm; tyg

    t0if tajccHynmtqifh jyefwrf;0ift&m&Sd tqifhrsm;udk OD;a&wdk;cefYjcif;rsm;? xl;cRefonhf ausmif;tkyfrsm;tm;tqifhwdk;ay;jcif; ponfwdkYaMumifh ,if;uJhodkY aqmif&Guf

    jcif;jzpfEdkifonf[k ynma&; avhvmaeol wpfOD;u oHk;oyfonf/

    'kwd,0efBuD; OD;at;MuLu ]q&m? q&mrawGudk 0efBuD;Xmeu Munfhay;aew,f/ 'Dawmh olwdkYawGu ausmif;om;udk zdzdpD;pD; pmoifay;zdkYyJ &Sdawmhwm

    aygY/ t&ifu vkyfcvpmenf;vdkY tckrsm;oGm;&if usL&SifjywmawG rvkyfMuawmheJYaygY} [k ajymonf/ rlvwef;tqifh q&m? q&mrrsm;\ vkyfcvpmrSm wpfvvQif

    usyfig;aomif; atmufwGif&SdNyD; wpfaeYvQif aiGusyf 1500cefYom &SdonfhtwGuf ravmufiaMumif;? ,if;wkdYaMumifh

    xGufayguf taejzifh usL&SifpepfrSm &Sifoef BuD;xGm;ae&aMumif;? jzpfoifhonfh vpm taetxm;rsKd; &SdoGm;rnfqdkygu usL&SifrSm uG,faysmufoGm;EkdifaMumif; tNidrf;pm;ausmif;q&m wpfOD;uqdkonf/ ] uG,faysmufoGm;Ekdifr,fhtaetxm;yJ&Sdr,f/ vHk;vHk; aysmufuG,foGm;rSmawmh

    r[kwfbl;/ 'gayrJh 'Dtaetxm; a&muf&ifawmh awmfawmfav; rqdk;bl;yJ/ 0rf;a&;twGuf vkyfae&wm jzpfaewJhtwGuf EkdifiHawmfydkif;u jznfhqnf; ay;ae&ifolwdkYawG&J U usL&Sifu udk,f&SdefowfoGm;r,f? ausmif;awGrSm t&ifuxuf tm; ydkxnfhvmEkdifw,f/ 'DtusKd;awGuawmh aocsmayguf &vmr,f}[k 4if;uqufvufajymqdkonf/

    (21 February 2012 Popular News)

    [oFmw GTC ausmif;olrsm; um;apmihfaeMupOf

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    17/16415

    wuodkvf0ifwef; atmifcsuf 30 &mckdifEIef;ausmfcefY&Sd

    2011-12 ynm oifESpf\ tajccHynm wuodkvf0ifwef;

    pmar;yGJ atmifpm&if;rsm;rSm2012ckESpf ZGefv 9 &ufaeYwGif xGuf&SdcJhNyD;,cifESpfuuJhodkYyif paeaeY xkwfjyefaMujimcJhygonf/

    xdkYjyif wuodkvf0ifwef; atmifjrifolrsm;\ atmifcsuf &mcdkifEIef;rSm wpfEkdifiHvHk;twdkif;twmt& vGefcJhonhf q,f

    pkESpf ig;pkwmumv rwdkifrD tcsdef

    ESihf EIdif;,SOfygu atmifcsuf &mcdkifEIef; wdk;wufvmcJhaMumif; od&onf/

    atmifjrifrI &mcdkifEIef;rSmvnf; aus;vufa'orsm;xuf jynfe,fESihf wdkif;a'otoD;oD;&Sd NrdKUv,fausmif;rsm;rS atmifjrifolOD;a& ydkrsm;aMumif; jynfe,fESihf

    wdkif;a'oBuD; toD;oD;&Sd wuodkvf0ifwef; enf;jyq&mrsm;xHrS od&Sd&onf/

    ]aus;vufeJY NrdKUv,fa'oawGeJY,SOf&if atmifcsuf&mEIef;u NrdKUv,fa'oawGu ydkrsm;w,f/ *kPfxl;

    xGufEIef;u NrdKU jyu ausmif;awGu ydkw,f/ &efuif; wDwDpDwdkYvdk? '*Hk 1? vom 2 wdkYvdk ausmif;awGuqdk ESpfpOf ESpfwdkif; atmifcsuf &mckdifEIef;awG aumif;ovdk *kPfxl;&SifawGvnf; rsm;w,f/ vdktyfwJh oifaxmuful ypnf;awG

    vnf; pHkw,f/ aus;vufa'ou uav;awGu 'grsKd;tcGihfta&;awGvnf; &&SdrI enf;w,f/ udk,hftm;udk,fudk;

    NyD; pmusuf&wmu ydkrsm;w,f/ 'ghaMumihf atmifcsuf&mcdkifEIef;eJY *kPfxl; xGufEIef;awGu NrdKUjyeJY ,SOf&if aus;vufu enf;ygw,f/ Pf&nfPfaoG; aumif;rGefNyD;yifudk,f BudK;pm;csifpdwf &SdolawGeJY aiGaMu;wwfEdkifNyD; 0dkif;aumif;aumif;rSm wwfwJholawGavmufyJ e,fbufrSm

    *kPfxl; ygMuwmyg}[k awmifBuD;wuodkvf tNidrf;pm;ygarmuwpfOD;u oHk;oyfajymjycJhygonf/

    &efukefwdkif;a'oBuD; twGif;&Sd trnf&ausmif;rsm;jzpfonhf txu (1) '*Hk atmifcsuf&mcdkifEIef;rSm(93.29) &mcdkifEIef;&SdcJhNyD; ajzqkdol (730) OD;&Sdonhf teuf(6) bmom *kPfxl;&Sif (40) OD;? (5) bmom*kPfxl;&Sif

    (93) ODD;? (4) bmom*kPfxl;&Sif (169) OD;? (3) bmom*kPfxl;&Sif (80) OD;? (2) bmom*kPfxl;&Sif (60) OD;? (1)bmom*kPfxl;&Sif (58) OD;? pkpkaygif;*kPfxl; &&SdolOD;a&(500) OD;xGufay:cJhNyD; (181) OD; dk;dk; atmifjrifcJhaMumif;txu (1) '*Hk\ ausmif;tkyfq&mBuD; a'gufwm atmif

    udkudku ajymjycJhygonf/ausmif;om;trsm;pk *kPfxl;&&SdrI enf;avh&dS

    onhf bmom&yfrsm;rSm a,bk,stm;jzihf jrefrmpmESihfabm*aA' bmom&yfrsm;jzpfMuNyD; t*FvdyfpmESihf ocsFmbmom&yfrsm;wGif usHI;rI trsm;qHk; jzpfaeaMumif;ausmif;om;rsm;xHrS pHkprf; od&Sd&onf/

    ]uGefawmfwdkYwpfzGJYvHk; pmar;yGJajzwkef;u jrefrmpmeJY ocsFmrSmyJ awmfawmf xdoGm;wm/ 'Dbmom&yf (2)ckeJYyJ usoGm;w,fvdkY xifw,f/ usefwJh bmomawGtm;vHk;udk ausmfEdkifw,f}[k txu (4) r&rf;ukef;

    atmifpm&if; vma&mufMunhfIol ausmif;om;wpfOD;uajymjycJhonf/

    ausmif;om; tcsKdUrSmrl atmifpm&if;Munhf I&eftwGuf atmifpm&if; xGufrnhf&uf rwdkifrD nOD;ydkif;

    uwnf;uyif oufqdkif&m ausmif;rsm;tvdkuf oGm;a&muf apmihfqkdif;rIrsm;vnf; &SdaMumif; od&Sd&ygonf/

    ]10 wef; pmar;yGJatmifpm&if; xGufr,hf&ufawGu tjyifrSm 3 &ufaeYrSm xGufr,fvdkYyJ Mum;aevdkY

    q&mawGqDrSm vdkufNyD; pHkprf;Munhfawmh 9 &ufeJY 10&ufwpf&uf&ufrSm xGufr,fvdkY ajymwJhtwGuf 8 &ufaeY nuwnf;u wpfnvHk; rtdyfEdkifbJ &ifckefNyD; apmihfaecJh

    txu(2) awmifOuvmywGif eHeuf 3 em&DcefY vma&mufMunhfIolrsm;

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    18/16416

    wuodkvf0ifpmar;yGJ atmufcsuf

    rGefjynfe,f 5 ESpfqufwkduf AdkvfpGJ

    rGef trsKd;om;ausmif;rsm; b@ma&;

    cufcJae

    &wmyg/ oli,fcsif;awGqdk nuwnf;u atmifpm&if;awG uyfr,hfae&mrSm oGm;apmihfaecJhMuwmyg/ tm;vHk; pd-

    wfawGavmNyD; oGm;apmihfaeMuwm/ wcsKdU atmifMuayr,hf wcsKdUuawmh ocsmFeJY t*FvdyfrSm xd oGm;vdkY usMuw,f/ uGefrvnf; reuf atmifpm&if; uyfvdkY udk,hfemrnf

    ygNyD; udk,fatmifawmhrSyJ pdwfat; oGm;&awmhw,f/'gayr,hf *kPfxl;awmh rygcJhbl;}[k ajrmuf'*HkNrdKUe,frSausmif;olwpfOD;u ajymjycJhygonf/

    yk*vduausmif;rsm;wGif wufa&mufNyD; pmar;yGJ ajzqdkolrsm;rSmvnf; tpdk;&ausmif;rsm;wGif wufa&mufNyD; pmar;yGJ 0ifa&muf ajzqdkolrsm;uJhodkYyif atmifcsuf&mcdkifEIef; jrihfrm;aMumif; od&Sd&ygonf/

    ]pm&if;tm;vHk;awmh rcsKyf&ao;ygbl;? 'gayr,hf tckvuf&Sd taetxm;t&awmh atmifcsuf (72)&mcdkifEIef; ausmfaeygNyD/ *kPfxl;&SifawGvnf; rsm;ygw,f}

    [k OD;oef;pdef(ocsFm)rS ajymjycJhygonf/ESpfpOf wuodkvf0ifwef; pmar;yGJ0ifa&muf

    ajzqdkol usm;?r OD;a& pkpkaygif; ajcmufodef;ausmf &SdNyD; jrefrmwpfEkdifiHvHk; twdkif;twmt& ESpfpOfatmifjrifrI&mcdkifEIef;rSm (30) ausmfavh &Sdum2012 ckESpftwGuf &efukef

    wdkif;a'oBuD;\ atmifcsuf &mcdkifEIef;rSm (33.70) &SdaMumif; od&Sd&ygonf/

    (10 June 2012 Eleven Media)

    ,ckeSpf wuodkvf0ifwef; pmar;yGJ atmifpm&if;rsm; xkwfjyefcJh&m rGefjynfe,fwGif atmifcsuf &mcdkifEIef; tjrihfqHk;jzihf 5 eSpfqufwdkuf yxr &&SdcJhaMumif;

    rGefjynfe,f ynma&;rSL; OD;rif;xGef;wifu ajymonf/

    rGefjynfe,f 10 NrdKUe,frS ajzqdkol 13796 OD;teuf 7202 OD; atmifjrifojzihf atmifcsuf &mcdkifEIef; 52'or 2 &mckdifEIef; &&dScJhaMumif; 4if;u qkdonf/

    atmifjrifolrsm; teuf ajcmufbmom *kPfxl;&&dSol 13 OD;? ig;bmom *kPfxl;&&dSol 26 OD;? av;bmom

    *kPfxl;&&dS ol 179 OD;? okH;bmom *kPfxl; &&Sdol 268 OD;?eSpfbmom *kPfxl;&&Sdol 1381 OD;jzpfaMumif;eSihf ajcmufbmom *kPfxl; &&dSolrsm; rSm armfvNrdKifNrdKUrS 10 OD;? rk'HkNrdKUrS1 OD;? oHjzLZ&yfNrdKUrS 1 OD;eSihf acsmif;qHkNrdKUrS 1 OD;wkdY jzpfaMumif;od&onf/

    (15 June 2012 Popular)

    rGefpmayESihf ,Ofaus;rI aumfrwD (A[dk) odkYvTJajymif;ay;vdkufonhf rGeftrsdK;om;ausmif; 145ausmif;twGuf b@ma&; tcuftcJESihf BuKHae&aMumif;

    rGeftrsdK;om; ynma&; tusdK;aqmif tzGJYu ajymonf/ausmif;tokH;p&dwfESihf q&m^q&mr axmuf

    yHhaMu;twGuf tcsdKUt0ufudk rGefjynfopfygwD vufatmuf&Sd rGeftrsdK;om; ynma&;Xmeu axmufyHhay;aomfvnf; rvkHavmufojzihf jynfolMum; pnf;kH;a&;qif;um &efykHaiG &SmazG&ef BudK;yrf;cJhaomfvnf; tm;&zG,f

    r&SdaMumif; rGeftrsdK;om;ynma&; tusdK;aqmiftzGJY 'kacgif;aqmif Edkifcdkpdkufu ajymonf/

    rGefjynfopfygwDu rGeftrsdK;om; ynma&;Xmeudk 1972 ckESpfrS pwifzGJYpnf;cJhNyD; twef;ynma&;pepfjzihf rGefpmayudk oifMum;cJhum 1984-85 ckESpfcefYwGif A[dkynma&; tzGJYi,fudk zGJYpnf;cJhonf/

    2010 ckESpf rGeftrsdK;om; ynma&;XmerS xkwfjyefaom pm&if;t& rGeftrsdK;om;ausmif; 156 ausmif;ESihftpdk;&ausmif;ESihf wGJzuf oifMum;onhf rGefpmayoifausmif; 116 ausmif;wGif ausmif;om;OD;a& okH;aomif;cGJcefY ynmoifMum;vsuf &SdaMumif; od&onf/

    (01 June 2012)

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    19/16417

    q&mrsm;twGuf oifwef;rsm;? ausmif;wufEIef;

    jrihfwifa&;eSihf rlvwef;wGif tm[m& auR;arG;a&; tpDtpOfrsm;twGuf &nf&G,fNyD; ulnDrnf/

    xdkYtjyif vuf&Sd MopaMw;vs ynmawmfoifwpfeSpfvQif 20 OD;rS 2015 wGif 50 OD;txd wdk;jrihfoGm;rnf[kvnf; EkdifiHjcm;a&;0efBuD; abmhumu aMunmcJhonf/ AusAID ynma&;pDrHudef;rsm; wnf&Sd&m&efukefawmifzuf jrpf0uRef;ay: a'orsm;odkY oGm;a&muf

    vnfywf&mwGif jrefrmuav; oef;eSihfcsDNyD; rlvwef;ynma&; qHk;&HI;Murnhf ab;udk &ifqkdifae&aMumif; MopaMw;vs ekdifiHjcm;a&;0efBuD;u qdkygonf/

    ]vmrnhf 3 eSpftwGif; MopaMw;vs ynma&;tultnD[m oef; 80 ausmf &Sdygvdrhfr,f/}

    ]ausmif;pwufwJh uav;awGxJu rlvwef;NyD;qHk;atmif wufa&mufekdifwm w0ufawmif r&Sdbl;/}

    ]qdkvdkwmuaumh jrefrmh ynma&;ordkif;rSm 'DrsKd;qufxJ BuD;jyif;vmaeMuwJh uav;awG[m olwdkY rdb

    awGxuf ynmtqihftwef; edrhfyg;Muawmhr,f/}]MopaMw;vstaeeJY 'Dtjzpfqdk;udk umuG,fzdkY

    BudK;pm;rSmyg/ jrefrmjynf ulnDa&;rSm ynma&;uawmhuRefawmfwdkY&JU t"duygyJ/}

    tjcm;aom axmufyHh ulnDa&;tzGJYrsm;ESihftwlMopaMw;vs tultnDwGif rlvwef;ynma&; ig;eSpfudkt&nftaoG; jrihfrm;ap&ef ulnDrnf[k qdkygonf/

    t"dutm;jzihf atmufyg e,fy,frsm;wGif ynm

    a&; tultnDudk yHhydk;ay;rnf[k od&ygonf/ a0;vHoDacgifaom aus;vuf a'orsm;&Sd ausmif;

    rsm;wGif tpm;tpm? q&mjzpfoifwef;eSihf zwfpmtkyfrsm; yHhydk;ay;jcif;jzihf ynma&;udk uav; wpfoef;ausmf vufvSrf;rDap&ef/

    uav;rsm; zsm;emjcif; uif;a0;ap&ef rlvwef;ausmif;rsm;wGif aomufoHk;a&oefYeSihf oefY&Sif;a&;

    ypnf;rsm; yHhydk;ay;&ef/

    rlBudKuav; 85 000 OD;tm; tultnD ay;&ef/ wpfeSpfywfvHk; ausmif;wufol uav;rsm;tm;tpm;tpmrsm;udk tdrfodkY xnhfay;vdkuf&ef/ 4 eSpf

    umvtwGif; uav; 1 'or 3 oef;twGuftpm;tpm? tm[m&eSihf ausmif;wufEIef; jrihfrm;ap&ef ulnDrnfjzpfaMumif; owif;&&Sdygonf/

    Australian Foreign Affairs Department

    jrefrmhynma&;pepfudk jrihfwif&eftwGuf MopaMw;vsu a':vm oef; 80 ulnDrnf

    ynma&; bwf*suf tqrsm;pGm wdk;ay;&ef vdktyfvTwfawmfrSm bwf*sufcGJa0a&; aqG;aEG;wJh

    tcg ynma&;twGuf bwf*sufudk vuf&Sd cGJa0aewmxuf tqrsm;pGm wdk;wufzdkY vdkw,fvdkY ynma&; avmuom;awGu ajymygw,f/

    vuf&Sd ynma&;bwf*sufxuf tq 20avmuf&atmif aqG;aEG;MuzdkY jrefrmEdkifiH txufjref

    rmjynf ynma&;Xme nTefMum;a&;rSL; (tNidrf;pm;) EkdifaiGodef;u wdkufwGef;cJhygw,f/

    tckusif;yaewJh vTwfawmftpnf;ta0;awG

    rSm 2011-2012 aemufxyf b@maiG cGJa0oHk;pGJa&;Oya'Murf;eJY 2012-2013 jynfaxmifpk b@maiG cGJa0oHk;pGJa&; Oya'Murf;awGudk aqG;aEG;zdkY jyifqifaewmaMumifh wdkufwGef;vdkufwmvnf; jzpfygw,f/

    vuf&SdrSm rGefa'ovHk;qdkif&m 'Drdkua&pDygwD&JUOuX wm0efudk ,laewJh EkdifaiGodef;u ]t&ifu ay;xm;

    wJh tqxufudk tq 20 avmuf ay;zdkY aumif;w,fvdkYajymcsifw,f/ enf;awmifenf;ao;vm; rodbl;/ typftcwf &yfpJa&;vnf; NyD;oGm;NyD/ [dkbuf umuG,fa&;

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    20/16418

    toHk;p&dwfu wtm;udk avQmhEkdifoavmufavQmhNyD;awmh'DbufrSmawmh wdk;ay;zdkY aumif;r,fvdkY oabm&w,fav} vdkY qdkygw,f/

    jyefwrf; xkwfjyefcsuft& umuG,fa&; toHk;p&dwfu bwf*suftukefvHk;&JU 23 'or 6 &mcdkifEIef;eJY

    tar&duefa':vmoef; 2000 vsmxm; oHk;aeygw,f/ynma&;twGuf 4 'or 13 &mcdkifEIef;

    (a':vmoef; 350) cefYeJY usef;rma&;twGuf 1 'or 3

    &mcdkifEIef; (a':vm oef; 110) oHk;zdkY owfrSwfcJhwmyg/&efukefNrdKUrSm tcrJhpmoifMum;wJh aA'gtifpwd

    usL xlaxmifol wOD;jzpfwJh udkrsKd;&efaemifodef;uvnf;EkdifiHzGHYNzdK;wdk;wufa&;twGuf vlom;t&if;tjrpf zGHYNzdK;wdk;

    wuf&r,f/ tJhvdkjzpfzdkY ynma&;eJY usef;rma&;rSm aiGaMu;

    ydkrdk oHk;pGJ&r,fvdkY vuf&SdumveJY csdefxdk;ajymygw,f/ (30 Jan. 2012 DVB)

    RNDPnDvmcHwGif &ckdifpmayESihf

    ordkif; oifMum;a&;udk aqG;aEG;

    &cdkifwdkif;&if;om;rsm; wdk;wufa&;ygwD(RNDP) \ yxrtBudrf nDvmcH &cdkifwGif &cdkifpmaybmompum;ESihf &cdkifordkif;udk tpdk;&ausmif;rsm;wGif rlvwef;rSp oif;Mum;a&;twGuf aqG;aEG;cJhaMumif; owif;&&Sdonf/

    &cdkifvlrsdK;rsm;onf udk,hfordkif;ukd,fodrS? udk,hfordkif; udk,frodu aemifvm aemifom;rsm;vufxufwGif vlrsdK;vnf; aysmufoGm;EdkifonhftwGuf &cdkifbmompum;? &cdkifordkif;udk oifMum;&efaqG;aEG;cJhaMumif; od&onf/

    ]tpdk;&u jrefrmpmudk &Hk;oHk;pmtjzpf owfrSwfxm;&ifvnf; rdcifbmompum;eJY roifrae&oif oihfw,f? rdcifbmompum;udk tenf;qHk; 8 ESpfavmuf oifNyD;rS 'kwd, bmompum;ESihf oifoihfw,f? r[kwf&if rdcifbmompum;aysmufuG,foGm;rSm? 'gudk tpdk;&taejzihfvnf; cGihfjyKay;&rSm

    jzpfygw,f} [k ygwDOuX a'gufwmat;armifu ajymonf/EdkifiHa&;OD;wnfcsuftjzpf &cdkifjynfe,fzGYHNzdK; wdk;wufa&;? &cdkifwdkif;&if;om;rsm; omwlnDrQ

    tcGihfta&;rsm; &&Sda&;? &cdkifjynfe,fESihfwpfEdkifiHvHk; ppfrSefaom 'Drdkua&pDvrf;aMumif;ay:a&muf&Sda&;? ppfrSefaom jynfaxmifpkpepf ay:aygufa&;udk nDvmcHwGifrl0g'tjzpfowfrSwfcJhaMumif; wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD; (&efukefwdkif;a'oBuD;) OD;aZmfat;

    armifu ajymonf/&cdkifwdkif;&if;om;rsm; wdk;wufa&;ygwD (RNDP) \ yxrtBudrf nDvmcH

    udk arv (30)&ufrS ZGefv 2 &ufaeYtxd ppfawGNrdKUynmvuFm& bkef;BuD;ausmif;wGif usif;ycJhjcif;jzpfonf/

    (03 June 2012 Arakan Times)

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    21/16419

    e,fpyf&Sd axmifESihf csDwJh uav;rsm;

    ynmoif&ef tcufawGU

    rJaqmufwGif q&mtwwfynm

    oifwef;zGihfvSpf

    jrefrmEkdifiH tESHYtjym;rS wdkif;&if;om; vlrsdK;pkaygif;pHk wufa&mufonhf xdkif;EdkifiH? rJaqmufNrdKU? r,fyaus;&Gm&Sd vkyfief;cGif tBudKq&mrsm; avhusihfa&;Xme(Teacher Preparation Center-TPC) wGif'kwd,tBudrfajrmuf oifwef;zGihfyGJudk (ZGefv 8? 2012)

    aeY eHeuf 9em&D tcsdefwGif zGihfvSpfcJhonf/zGYHNzdK;wdk;wufrIr&Sdao;onhf wdkif;&if;om; a'orsm;&Sd tem*wfrsdK;qufopfuav;vli,frsm;udk tod

    ynmrsm; jyefvnf oifMum;ay;Edkifapvdkonhf &nf&G,fcsufjzihf ausmif;q&m? q&mrrsm;twGuf ausmif;udk zGihf

    vSpfvdkufcJhjcif; jzpfonf[k TPC ausmif;tkyfq&mapmtJhcku ajymonf/

    ]jynfwGif;rSmu NrdKUay:awGavmufrSmyJ ynma&;udkt"du ODpm;ay;oifMum;&wmyg/ a'otoD;oD;

    uvmwJh q&m? q&mrawGudk tckvdkoifwef;rsdK; oifMum;ay;vdkufr,fqdk&if olwdkYa'oudk jyefNyD; tJh'DrSm&SdwJhuav;awGudk todynmawG jyefay;Edkifr,fvdkY ,HkMunfygw,f/}[k ajymonf/

    oifwef;wufa&mufolrsm;rSm xdkif;iHwGif a&GUajymif;tvkyform;rsm;tjzpf a&muf&Sdvmolrsm;? jynf

    wGif;&Sd wdkif;&if;om;a'o toD;oD;rS ucsif? u&if? u&ifeD?&Srf;? rGef? Arm? u,ef;? em*? yavmif? ytdk0hf ponhf

    wdkif;&if;om;rsm;pGm yg0ifonf[k od&onf/ (09 June 2012)

    &Srf;jynfe,ftwGif;eJY xdkif;-jrefrme,fpyfawGrSm ynmoifaewJh rdbrJheJY a&TUajymif;uav; 25000ausmf[m 'DESpfarvrSm pwifrJh pmoifESpfrSm ynmqufvuf oifMum;EkdifzdkYtwGuf pdk;&drfylyefaewmvdkY(SWAN) tzGJYu qdkygw,f/

    'Dvdkjzpf&wm[m jrefrmEkdifiH&JUEkdifiHa&; jzpfxGef;rIawGtay: tajcjyKwJh tvSL&SifawGxHu&wJh &efyHkaiG&&SdrI enf;yg;vmwmaMumifh vdktyfwJh aiGaMu;&JU 20 &m

    cdkifEIef;avmufyJ tultnD&&Sdao;w,fvdkYvnf; ajymygw,f/axmufyHhrIawGxJrSm ausmif;om;awGtwGuf

    oGm;vmp&dwf? pma&;ud&d,m? aev,fpmeJY EGm;EkdYwdkY yg0ifovdk q&mrawGtwGuf axmufyHhaMu;awGvnf; yg0if

    ygw,f/ SWAN tzGJYwm0efcH eef;qdkifrGef;u ]uav;

    rdbawGu vdarmfjcH? o&ufjcHrSm tvkyfvkyfawmh olwdkYaewJh ae&muae ausmif;txd vmzdkYqdk&if wcsKdUae&mawG15 uDvdkrDwm? wcsKdU av;ig; uDvdkrDwmavmuf txdu

    vrf;avQmufvmzdkY rjzpfEdkifbl;av/ uav;awGu i,fao;w,f/ rdbawGuvnf; olwdkY pm;0wfaea&;twGuftcuftcJjzpfawmh uav;awGudk rulnDEkdifbl;/ xdfkif;tpdk;&ausmif;rSm 0ifrvm;qdkawmhvnf; xdkif;EkdifiHom;

    r[kwfawmh taxmuftyHhvnf; enf;w,f}vdkY ajymygw,f/

    vuf&SdtcsdefrSm tultnDay;a&; tzGJYtpnf;

    trsm;pk[m jrefrmjynf oGm;zdkYyJ pdwf0ifpm;aeMuNyD; jrefrmjynftxJrSm ulnDovdk tjyifrSmvnf; qufNyD; ulnDzdkYvdktyfaeao;w,fvdkYvnf; eef;qdkifrGef;u ajymygw,f/

    tvm;wl jrefrm-xdkif;e,fpyfrSm&SdwJh u&ifpmoifausmif;awGrSmvnf; ckESpftwGif; tvSLaiG tenf;i,favsmhoGm;cJhayr,fh&efyHkaiGtcuftcJr&SdwJhtaMumif;aemufESpf twGufawmh &efyHkaiG &&Sda&;u raocsmbl;vdkY

    u&if'kuonfawGudk ynma&; tultnD ay;aewJhKar-

    en Teacher Working Group u ajymygw,f/(29 March 2012 DVB)

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    22/16420

    1991 ckESpf EdkbJvfNidrf;csrf;a&;qkudk

    21 ESpf tMumwGif a':atmifqef;pkMunfudk,fwkdif vufcH&,l

    1991 ckeSpf edkbJvf Nidrf;csrf;a&;qkudk udk,fwdkifwufa&muf r,ledkifcJhwJh jrefrmh 'Drdkua&pD acgif;aqmifa':atmifqef;pkMunf[m 21 tMum2012 ckESpf ZGefv 16&ufaeYrSm aemfa0EdkifiH? atmfpvdkNrdKUrSm udk,fwkdif vufcH&,lcJhygNyD/

    tcrf;tem;rSm yxrqkH;taeeJY edkbJvfqk a&G;

    cs,fa&;aumfrwD OuXThorbjrn Jagland

    u tzGifhrdefYcGef; ajymMum;&mrSm a':atmifqef;pkMunf[m urmavmuBuD;twGuf]wefzdk; BuD;rm;vSwJh vufaqmif}

    jzpfw,fvdkY wifpm; ajymMum;oGm;ygw,f/olY&JU edkbJvfqk rdefYcGef;udk ajymMum;cJh&mrSm

    Nidrf;csrf;jcif;eJY 'kuw&m;udk Ak'bmom&Jh t,l0g'awGeJYeSdkif;,SOf az: jy ajymqdkoGm;ygw,f/ olYudk 'DNidrf;csrf;a&;EdkbJvfqk csD;jrifhvdkufwm[m jrefrmjynfu zdeSdyfrIawGeJYtxD;usefrIawGudk urmu ypfrxm;bJ jrefrmjynf[m

    urmhBuD;&Jh wpdwfwydkif; jzpfw,fqdkwmudk todtrSwfjyKvdkufwm jzpfw,fvdkY ajymygw,f/

    jrefrmedkifiHrSm edkifiHa&;tusOf;om; tm;vkH;udk

    jcGif;csufr&Sd jyefvTwfay;zdkYudkvnf; olu wdkufwGef; ajymMum;oGm;NyD;? ,kHMunfcsufaMumifh tusOf;usaeol wOD;&Sdae&ifawmifrSm 'g[m t&rf;udk rsm;vGef;aewm jzpf

    w,fvdkY qdkygw,f/ jrefrmjynfrSm wdkif;&if;om; vufeufudkiftzGJYawGeJY aphpyfndEdIif;rIawG aqmif&GufedkifcJhayr,fhjyemawGuawmh &Sdaeao;aMumif;vnf; ajymygw,f/

    urmay:rSm vkH;0 Nidrf;csrf;a&;&zdkY qdkwm rjzpfedkifayr,fh uRefrwdkY[m tJ'Dvrf;udkyJ OD;wnf avQmufvSrf;&rSm jzpfw,fvdkY ajymygw,f/ xkdif;ekdifiHtwGif;ur,fv'kuonf pcef;rSm od&SdcJh&wJh tawGYtBuHKawG? vkdtyfcsufawGukd ajymcJhygw,f/ e,fpyf jzwfNyD;awmh tvkyform;awG tvkyfvkyfae&wJh jyemawG? wcg 'kuonfawG? a&mif;pm; cH&olawG&JU cHpm;ae&wJh 'kuawGukdvnf;olu axmufjyoGm;ygw,f/

    Nidrf;csrf;a&;udk usqkH;apwm[m ppfomvQifr[kwfyJ? tcGifhta&; qkH;&IH;&jcif;[mvnf; Nidrf;csrf;a&;udkusqkH;apw,f qkdNyD;awmh a':atmifqef;pkMunfu ajymMum;oGm;cJhygw,f/

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    23/16421

    uav;u@ uav;uAsm

    [Jvdk ... w,fvDzkef;av;aus;Zl;trsm;BuD; wifygw,f

    *Pef;av; q,fvHk; od&HkeJYta0;BuD;u rkefYzdk; awmif;vdkY &w,fuGJY

    udkudk npf&ifvnf; wdkifvdkY&wmyJodcsifwmqdkvnf; ar;vdkY&wmyJtJ ...

    w,fvDzkef;eJY qlcHxd&ifa&majymygap qlygapavta0;BuD;yJOpm

    vSrf;acgufvdkYrS r&wJhOpm/ /

    oefY (rJaqmuf)17 puf 2011

    w,fvDzkef;

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    24/16422

    uRefawmfpmar;yGJrSmbmom&

    yfwcsKdUuscJhygw,f/

    uRefawmfholi,fcsif;uawmhbmom&yftm;vHk;atmifjrifcJhw,f/

    tckawmholurdkufc&dkaqmhzfukrPDrSmt

    if*sifeD,mjzpfaeygNyD/

    uRefawmfuawmhrdkufc&dkaqmhzfukrPDBuD;

    &JUydkif&Sifyg/

    bDvf*dwf

    pdwful;awG;awmrI[mt

    csuftvuf?okwxuf

    omta&;BuD;onf/tJvbwftdkifpwdkif;

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    25/16423

    vlom;&JU aumif;jrwfrItwGuf tE&m,f 7 yg;

    (1) tvkyfrvkyfbJ csrf;omMuG,f0jcif;/

    (2) todw&m;rygaom om,mrI/

    (3) pm&dwrygaom A[kokw/(4) usihf0wfr&Sdaom pD;yGm;a&;/

    (5) vlom; rqefaom odyHynm/

    (6) pGefYvTwfrI r&Sdaom bmomw&m;/

    (7) rlr&Sdaom EkdifiHa&;/

    r[wr*ED

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    26/16424

    tvGef aysmfp&m aumif;wJh wkdif;jynf

    'Drkdua&pD &wJhtcg

    jrefrmEkdifiHonf tvGef

    aysmfp&m p&m aumif;aom EkdifiHjzpfonf/rD; vm&if aysmf&onf/

    a& vm&if aysmf&onf/

    tifwmeuf uGefeuf&Sif

    aumif;&ifvnf; aysmf&ygonf/MMCP

    acwfopf oifykef;BuD; zwfpm

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    27/16425

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    28/16426

    wcgwkef;u pmoifcef;xJrSm ya&mfzufqmwpfOD;[m zefcGufwpfcGufxJa& tenf;i,fxnfhNyD; rwfwyf&yfvdkufygw,f/ olu ausmif;om;tm;vHk;jrif&atmif zefcGuf udk udkifajrmuf jyvdkufNyD; ar;cGef;awG p ar;vdkufygw,f/

    ]'DzefcGuf tav;csdef b,favmuf&Sdw,fvkYd xifovJ}]ig;q,f *&rf} ... ]100 *&rf} ... ]125 *&rf} ... ausmif;om;awGu jyefajzMuygw,f/]'DzefcGufudk csdefrMunhfbJeJY q&mwdkY wdwdususawmh rodEkdifbl;}ya&mufzufqmu ajymjyw,f/

    ]'gayr,fh q&m ar;csifwmu 'DzefcGufudk 'Dtwkdif; rdepf tenf;i,fudkifxm;&ifbmjzpfEkdif ovJ}]bmrS rjzpfEkdifygbl;} ausmif;om;awGu jyefajzMuw,f/

    ]aumif;NyD/ 'gqdk 'DzefcGufudk wpfem&Davmuf 'Dtwdkif; udkifxm;&if bmjzpfEkdifo-vJ} ya&mfzufqmu xyfar;ygw,f/]q&mh vufarmif;awG emvmygvdrfhr,f/

    ] rif;rSefw,f uJ 'gqdk 'Dtwdkif; wpf&ufavmuf udkifxm;&ifa&m bmjzpfEdkifovJ }] q&mhvuf xHkusifvmr,f/ MuGufom;awG emvmr,f/ awmifhawmifhBuD;

    vTwfcsvdkufyg

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    29/16427

    jzpfoGm;r,f? NyD;awmh aq;&HkoGm;&rSm usdef;aoyJ} ausmif;om;wpfa,mufu t&JpGefYNyD; ajymw,f/ wjcm; ausmif;om;awGu 0dkif;&,fMuw,f/

    ]t&rf;aumif;w,f/ 'gayr,fh tckvdk vkyfcJhwJh tcsdefwdkif;rSm zefcGuf&JU tav;csdefajymif;vJ oGm;ekdifovm;}ya&mfzufqmu qufar;ygw,f/] rajymif;vJEkdifygbl;} 0dkif;ajzMuw,f /] 'gqdk bmvdkY vufawGemNyD; MuGufom;awG xHkusifwmawG jzpfvm&wmvJ}ausmif;om;awG tm;vHk; rajzEkdifbJ tBuHtdkufoGm;Muw,f /

    ] 'gqdk tck vdk emusifwmawGu oufomatmif b,fvdkvkyfoifhovJ } ya&mfzufqmu xyf ar;w,f /]zefcGufudk vTwfcsvdkuf} ausmif;om;wpfa,mufu ajzw,f/]trSefuefqHk;ygyJ } ya&mfzufqmu quf&Sif;jycJhw,f/

    ]b0&JU jyemawGqdkwm tckoifcef;pmeJY twlwlyJ/ OD;acgif;xJudkjyemawG rdepf tenf;i,favmuf xnfhxm;vdkuf? tdkauoGm;vdrfhr,f/jyemawGudk tMumBuD; awG;ae&ifawmh pwifNyD; acgif;udkufvmvdrfhr,f/}

    ]b0rSm pdefac:rIawG jyemawGudk &ifqdkif ajz&Sif;ekdifzdkYu ta&;tBuD;qHk;yg/ 'gayr,fh tJ'gxuf ta&;BuD;wmuawmh ... oif tdyf&mr0ifcif aeYpOfaeYwdkif; BuHKawGY ae&wJh jyemawGudk vTwfcsvdkufzdkYyJ}

    pdwfzdpD;rIr&SdbJ edk;xvmwJh reufcif;[m vef;qef;NyD; MuHhcdkif oefpGrf;aevdrfhr,f/ b,fvdk jyemrsKd;jzpfjzpf udkifwG,fEkdifpGrf;&SdNyD; b,fvdk pdefac:rIrsKd; jzpf

    jzpf enf;vrf;&SmazG &ifqdkifedkifw,f/

    oufwefYcsKdPut the glass down todayudk bmomjyefonf /

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    30/16428

    yg&rD&Sifrsm;? bDvD,HemBuD;rsm;? pdwful;aumif;olrsm;u urmBuD;udk jyefvnfzefwD;cJhygw,f/ olwdkY[menf;ynmeJY urmudkjyKjyifajymif;vJcJhw,f/ enf;ynm

    vufeufudk udkifpGJNyD;awmh awmfvSefa&;wpf&yf qifETJumurmudk jyefvnfjyKjyif wnfaqmufcJhygw,f/

    olwdkY[m trsm;eJYrwl wpfrlxl;NyD; cyfaMumifaMumifvlpm;awGvnf; jzpfaewwfygw,f/ 'gayr,fh

    wDxGifxdk;azmufEkdifwJh pGrf;tm;awGuawmh trsm;eJYrwlwmaMumifhvnf; xif&Sm;vmcJholawGjzpfw,f/ wDxGifrI ordkif;rSm olwdkY pGrf;aqmifcsufawGudk y,fzsufvdkYr&Ekdifavmufatmif csefxm;cJhygvdrfhr,f/

    wDxGifzefwD;rIqdkwm tvkyf? pD;yGm;a&;? BuD;yGm;a&;awGeJYvnf; wpfenf;r[kwf wpfenf; ywfouf ae

    wwfygw,f/ wu,fawmh olwdkYwDxGifcJhwmawGudkuRefawmfwdkYu tvG,fav; okH;EkdifMuayr,fh olwdkY tm;xkwfcJh&wmawGuawmh b0eJY &if;cJhMu&wmawG trsm;

    BuD; &Sdygvdrfhr,f/olrsm;awG awG;ovdk rawG;? olrsm;awG aeo

    vdk rae? olrsm;awG ZdrfcHovdk rcHwwfbJ b0rSm jzpfcsifwJhaemufudk wpfaumufaumufvdkuf&if;? tyifyef; tqif;&J cHEkdifvdkYvnf; olwdkY atmifjrifcJhwmvdkY ajym&if &

    Ekdifw,f/ tajctaewpfckudk olwdkYa&mufvmzdkY olwdkYwpfqifhNyD;wpfqifh wufcJhMuw,f/

    enf;ynmqdkwm vlom;awG&JU vlaerIb0(Life Style) udk wpfckaom tcsdefumvtwGif; taumif;qkH;jzpfatmif pGrf;aqmifrI ay;ygw,f/ vlom;awGtaumif;qkH;? tqiftajyqkH;? toufomqkH;jzpfatmifolwdkY vkyfaqmifcJhygw,f/

    urmBuD;[m olwdkY wDxGifrIawGaMumifh topf

    jyefvnf arG;zGm;vmw,fvdkYvnf; qdkEkdifygw,f/ olwdkYb,folawGvJ? bmawGvkyfcJhovJqdkwm uRefawmfwdkYMunfh&atmif/

    urmBuD;udk jyefvnf zefwD;cJholrsm;

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    31/16429

    Steve Jobs and Steve Wozniak

    pwdAfa*smhbfpfESihf pwdAf0dkYZfeD,uf

    tJ'Doli,fcsif;ESpfa,muf[m enf;ynmawmf

    vSefa&;rSm a&SUwef;u yg0ifcJholawGvdkY ajym&r,f/ ESpfa,mufpvkH; wuodkvfynmudk pdwfysufNyD; wpfydkif;

    wpfpeJY xGufcJhwJh olawGcsnf;jzpfw,f/ 'gayr,fh olwdkYrSm]tawG;tjrifuGJjym;rI} qdkwJh udk,fydkiftpGrf;tpawGudk

    ydkifqdkifxm;cJhMuw,f/yxrOD;qkH; idevices qdkwJh uGefysLwmudk

    umvDzdk;eD;,m;jynfe,f? avmhpft,fvfawmhpfNrdKUu pwda*smh&JU um;*dka'gifxJrSm pwif wDxGifMuw,f/ pwda*smh&JU

    olrwlatmif zefwD;wDxGifEkdifpGrf;? pnf;&kH;EkdifpGrf;awGaMumifh olYvdkynm&SifawGudk odrf;oGif; azmfaqmif EkdifcJh

    w,f/ordkif;wGifapr,fhApple ukrPDBuD;udk pwif

    xlaxmifEkdifcJh&kHru CEO wpfa,muftaeeJYyg wm0ef,lcJhw,f/ ynm&SifawGudk rjzpfrae ZGJeJY oJoJrJrJ &SmNyD; pDrHcefYcGJum olYpdwful;udk taumiftxnf azmfapEkdifcJh

    wmaMumifhvnf;Apple [m atmifjrifcJhw,fvdkY ajym Ekdifw,f/

    ckqdk&if Apple u tar&duefrSmwif ukefypnf; trSwfwHqdyfawGudk rlydkifcGifh taeeJY rSwfykHwifxm;cJhwm trsKd;tpm;aygif; 300 ausmf aeygNyD/ pwda*smhwpfa,muf 2011 atmufwdkbmvrSm uifqma&m*geJY olcspfwJh tdkifwDavmuBuD;udk ausmcdkif;oGm;cJhygNyD/ 'gayr,fhMacintosh, iPod, iPhone, iPadqdkwJh olYpdwful;awGudk urmBuD;twGuf xm;&pfcJhygw,f/

    Bill Gates bDvf*dwf

    wu,fh enf;ynmwdkY&JU q&mBuD;wpfa,mufvdkjzpfaeolqdkawmh taxGtxl; rdwfqufay;zdkYawmif

    vdkr,f rxifbl;/ Microsoft qdkwm tdkifwDacwfrSm enf;ynmpdwf0ifpm;olwdkif;eJYvnf; ruif;Ekdifygbl;/ bDvf*dwftaMumif;udka&;wJh pmtkyfawG trsm;BuD;xGufw,f/tJ'Dpmtkyfwdkif;rSm [m;Awfwuodkvfuae ausmif;NyD;atmif rwufbJ xGufvmw,fqdkwm csD;usL;*kPfjyK a&;

    om;p&m tcsufawGjzpfaew,f/uGefysLwm Programming qdkwm bDvf*dwf

    twGuf b0wpfckjzpfvmw,f/ aygvft,fvefeJYol BA-SIC qdkwJh y&dk*&rfudk uGefysLwm bmompum; wpfckjzpftmif wDxGifEkdifcJhMuw,f/ olwdkYaMumifhAltair 8800qdkwJh rdkufc&dkuGefysLwm[m touf0ifvmw,fvdkYajymEkdifw,f/ tJ'Duwpfqifh 1975 ckESpfrSm Microsoftqdkwm ay:vmw,f/

    DOS (Disk Operating System) udkwDxGifEkdifjcif;[m rdkufc&dkaqmhzfudk uGefysLwm OS (op-erating system) ydkif;rSm pdk;rdk;oGm;apEkdifwJh tcsuf

    jzpfcJhw,f/ DOS aemufydkif;rSm MS Windows, MSOfce awGeJY rdkufc&dkaqmhzf[m wpfckNyD; wpfck atmifyGJawGqufcJhw,f/ 'DvdkeJY rdkufc&dkaqmhzfqdkwJh tifyg,m

    BuD;udk xlaxmifEkdifcJhw,f/

    rdkufc&dkaqmhzf[m uGefysLwm operatingsystem tydkif;rSm pdk;rdk;vmwmeJYtrQ olYvuf0g;BuD;tkyfrItay: twdkuftcHawGvnf; trsm;BuD;ay:vmw,f/&efrsm;vGef;wmeJY bDvf*dwfvnf; rdkufc&dkaqmhzf&JUtkyfcsKyf

    rI tydkif;uae tem;,lNyD; tvSLtwef;awGeJY vlrIa&;vkyfief;awGrSmyJ arGYaysmfaeawmhw,f/

    bDvf*dwf[m urmhtcsrf;omqkH;pm&if;rSm xdyfqkH; okH;ae&mavmufu tNrJ&yfwnfaecJhw,f/ oleJYolYZeD;wdkY xlaxmifxm;wJh Bill & Melinda Gates

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    32/16430

    Foundation [m urmrSm ,aeYwdkif tvSL'gef;EkdifqkH;?vlrIa&;qdkif&m tusKd;jyKvkyfief;awG tvkyfEdkifqkH; azmifa';&Sif;tjzpf &yfwnfEkdifcJhw,f/

    Akio Morita tmuD,dkrdk&dwenf;ynmeJYywfouf&if vlawGarhazsmufvdkY

    r&EkdifwJh ukrPDwpfck&Sdygw,f/ Sony CorporationqdkwmyJ jzpfw,f/ enf;ynmavmurSm x&efppwma&'D,dkawGeJY pwifNyD; todtrSwfjyKjcif; cHvm&w,f/aemufydkif; Walkman, Video Cassette recorder,Trinitron TV BuD;awG txd tqifhqifh wDxGifEkdifrIawGaMumifh urmhtBuD;qkH;eJY txif&Sm;qkH; ukrPDBuD;wpfck

    jzpfvm&w,f/tar&duefrSm pwda*smh[mApple eJY acwf-

    wpfacwf xlaxmifEkdifcJhovdk? *syefrSmvnf; rdk&DwmudkSony eJY tDvufxa&mepf acwfwpfacwfudk xlaxmifEkdifcJholvdkY ajymEkdifw,f/

    rdk&Dwm[m 1946 ckESpf arvrSm wdkusKd Tele-communication Engineering Corporation udk

    pwif xlaxmifcJhw,f/ tJ'Dtcsdef[m *syefEkdifiHrSm ppf'Pfudk tvl;tvJjyefcHae&csdefvdkYajym&r,f/

    c&D;aqmif? tdwfaqmif oDcsif;zGifhpufawGwDxGifwJh txJrSm qdkeD&JU Walkman qdkwm acwftapmqkH;vdkY ajym&r,f/ iPod awGudk pwda*smhuolYpdwful;udk ,lNyD; vdkufxkwf&mu atmifjrifvmwmvdkYajymEkdifw,f/ 'DoDcsif;zGifhpufav;awGudkvnf; rdk&Dwmuol avaMumif;eJY c&D;&SnfBuD;awG xGufpOfrSm oDcsif; em;axmifcsifwmeJY wDxGifcJhwmvdkY qdkygw,f/

    rdk&Dwm[m *syefrSmawmh tDvufxa&mepf

    urmudk wpfOD;wnf; pdk;rdk;xm;olvdkY ajymEkdifw,f/ olYtvSrf; us,frIaMumifh tar&durSmvnf; qdkeD&JU MoZmawG

    trsm;BuD;vTrf;rdk;xm;EkdifcJhw,f/'DaeYqdk&if qdkeDukrPDBuD;[m Vaio, Play-

    Station, Cyber-shot, Bravia, Xperia qdkwJhtrnfayguf wDxGifrIawGeJY vTrf;rdk;xm;EkdifygNyD/ ajymifajrmufwJhpdwful;? wDxGifrI topftqef;awGeJY t&nft

    aoG;awGaMumifh ,aeYwdkif emrnfwpfvkH;eJY &yfwnfEkdifcJhygw,f/

    Sir Timothy Berners-Lee

    qm wdarmoDbmempfvD

    wifrf bmemvD; wDxGifcJhwm ,aeY vlwdkif;twGuf r&Sdrjzpf ta&;ygaeayr,fh olYudkawmh vlodenf;ygw,f/ olY rlvtvkyfu CERN (European

    Organization for Nuclear Research) rSmvkyfcJhw,f/ odkodyf vQKd0SufwJh tzGJYvnf;jzpfNyD;? olwDxGifcJhwmudk tapmydkif;rSm rxkwfazmfcJhwmaMumifh olYudk vlodenf;cJhw,f/

    wifrf[m uGefysLwm y&dk*&rfwpfcka&;zdkY pdwful; &cJhw,f/ tJ'D y&dk*&rfuCERN rSmvkyfudkifaewJh vl10000 avmuf wpfNydKifwnf; qufoG,fEkdifr,fh enf;

    vrf;jzpfw,f/

    1980 jynfhESpfrSm wifrf[m ENQUIRE qdkwJhy&dk*&rfudk pwif azmfxkwfEkdifcJhw,f/ tJ'Dpepf[m ,aeYvlodrsm;wJh WWW (World Wide Web) &JU a&SUajy;

    tpDtpOf wpfckjzpfw,f/aemuf 10 ESpf tMumrSm TCP (Transmis-

    sion Control Protocol) eJY Domain name pepf

    twdkif; uGefysLwmu wpfqifh pmawG ay;ydkY jzefYcsdEdkifwJh (,aeY tifwmeufykHpH) udk atmifjrifpGm wDxGif

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    33/16431

    EkdifcJhw,f/ ,aeY Web vdkY vlodrsm;w,f/rlv CERN Xme twGif; okH;EkdifzkdY pepfuae

    urmod? urmokH; tifwmeuf pepfBuD;jzpfvmNyD; oludkvnf; Sir bGJYeJY csD;jrifhcJhw,f/ olYudk 2004 ckESpfrSmbk&ifrBuD; 'kwd,ajrmuf tJvDZbufudk,fwdkif ol

    aumif;jyKbGJYudk csD;ajrmufcJhw,f/ wifrf[m atmufpzdkY'f?uGif;aumvdyfu ausmif;om;a[mif; wpfa,muf jzpfygw,f/

    Sergey Brin and Larry Page

    qma*;b&if ESihf vm&Dayh*sf

    tvGefawmfwJh y&dk*&rfrm ESpfa,muf jzpfygw,f/ olwdkYESpfa,muf pwef;zdkY'f wuodkvfrSm yg&*lbJGYtwGufwufzdkYvm&if;awGYMuwm/ tJ'Duwnf;u sear-ch engine vdkY ac:wJh tifwmeufrSm r&Sdrjzpf pepfwpfckudk wnfaqmufzdkY pdwful;&cJhMuw,f/ tifwmeufrSm

    ydkNyD;awmh taxmuftul jzpfapEkdifNyD; vlwdkif;twGuftokH;twnfhqkH; pepfwpfckvnf; jzpfvmapzdkY olwdkY pwif

    BuHaqmifcJhMuw,f/

    qma*; b&if;u pwef;zdkY'fwuodkvf&JU uGefysLwmpepfrSm tuefYtowfawGudk wGef;vSefaecsifw,f/tJ'D pdwful;[m Google qdkwJh ukrPDBuD;udk pwiftajcwnfapcJhwJh pdwful;wpfckjzpfcJhw,f/

    olwdkYpdwful;twGuf taxmuftyHh ay;cJhwJhukrPDBuD;uawmh Sun Microsystem jzpfw,f/a':vm wpfoef; rwnfay;NyD;awmh wDxGifrIudk tm;ay;cJhw,f/

    olwdkYESpfa,muf pdwful;[m rMumcif ykHESdyfpuf

    udk wDxGifcJhwJh *lwifbwfNyD;&if ta&;tygqkH; wDxGifrIwpfck jzpfvmcJhw,f/

    tifwmeufay:rSm vdkcsifwm? odcsifwmudk&SmazGcsif&if Google eJY uif;Ekdifwmr&Sdygbl;/ vm&Dayh*fsu PageRank qdkwmudk wDxGifw,f/ Google

    udk a&mufvmwJh tzsuftarSmifhawGudk apmifhMunfhzsufqD;ay;w,f/ aemufydkif;w&kwfjynfu qifqmudp

    awGrsm;wmaMumifh tjiif;yGm;NyD; w&kwfjynftwGufGoogle udk &yfem;cJhwJh txd jzpfcJhw,f/ aemufydkif;'Drdkua&pD axmufcHa&;vIyf&Sm;rIawGrSm Google [m ydk

    NyD; *kPfwufvmcJhw,f/

    Mark Zuckerberg

    rmhufZlumbmhcf

    olYtaMumif;awGudk rD'D,muae trsKd;rsKd;

    azmfxkwf csD;usL;Muw,f/ y&dk*&rfrmawGxJrSm pdwful;aumif;wJh y&dk*&rfrmwpfa,mufvdkY ajym&r,f/ vlrIa&;

    uGef&ufBuD;wpfckjzpfwJh Facebook [m olYaMumifhay:aygufvmwmvdkY ajymEdkifw,f/ ,ckqdk&if olY Face-book udk urmwpf0ef;vkH;rSm okH;pGJolaygif; 845 oef;awmif &SdaeygNyD/ Facebook [m tifwmeufavmuBuD;

    wpfckvkH;ufdk ajymif;vJoGm;apcJhwJh vlrIa&;uGef&ufBuD;

    wpfckvdkY ajymEkdifw,f/ tpydkif;rSm ausmif;om;awGtcsif;csif; tjyeftvSef ajymqdk aqG;aEG;Edkifr,fh Forumoabmuae? aemufydkif; tm;vkH; qkHawGY&m pk&yfwpfckvdk

    jzpfvmw,f/

    trSefawmh Facebook [m tD;ar;vfpepfudkwdkufzsufypfzdkY ay:vmwJh qufoG,fa&;pepfvdkYvnf; ac:Ekdifw,f/ ,aeYwdkifFacebook eJY aemufuG,fu &SdaewJh

    Zlumbwfudk,fwdkif ya[Vdvdkjzpfaew,f/ r,kH&J-,kH&JeJYyJ Facebook udk okH;pGJolawGuvnf; rsm;vm

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    34/16432

    w,f/ Zlumbwfqdkwm bmvJ? bmawG qufvkyfrvJ?Facebook aMumifh bmawGjzpfvmrvJ ,aeYwdkif tajz&SmaeMuqJyJ/

    Jimmy Wales

    *sifrDa0;vfpf

    *sifrD a0;vfpf[m vm&Dqef;*g;qdkoleJYtwl0DuDyD;'D;,m; (Wikipedia) udk xlaxmifcJhw,f/ ya&m*sufawGudk NyD;qkH;atmif rvkyfEkdifMuvdkY tcufawGYaeMuwJh ausmif;om;awGtwGuf u,fwif&Sif site BuD;

    wpfckvdkY ajym&if rrSm;bl;/ 0DuDyD;'D;,m;qdkwm okw&wemodkufBuD;vdkY ajym&ifvnf; rrSm;bl;/ ,aeYacwfrSm pG,fpkH

    usrf;BuD;awGudk rsKd;okOf;atmif vkyfEkdifcJhwJh vlwdkif;twGufvGwfvyfpGm tcrJh zGifhay;xm;wJh okw bPfwdkufBuD;vdkYvnf; ajymEkdifw,f/ urmwpf0ef;vkH; 'DsitexJ 0ifNyD;awmhzwfrSwf avhvm aeolaygif; 365 oef;avmuf&Sdw,f/

    1990 avmufuwnf;u a0;vf[m Bomisqdkwmudk pwifvkyfaeNyD/ vlBuD;vlaumif; zwfpmvdkY ac:

    &r,fh pmawGudk tifwmeufay:udk wifxm;ay;w,f/vlod enf;cJhw,f/ 'geJY olY&JUsearch engine udk tGefvdkif;pG,fpkHusrf;vdkif;udkajymif;zdkY pdwful;&oGm;w,f/

    'DvdkeJYNupediaqdkwmudk pwifarG;zGm;cJhw,f/vm&D qef;*g;u a0;vfjzpfcsifwJh pdwful;udk vlwdkif;yg0if?vlwdkif;0ifa&;? vlwdkif;zwfEkdifwJh taetxm; a&mufatmif taumiftxnf azmfay;cJhw,f/ 'DvdkeJY 0DuDyD;'D;

    ,m;qdkwm jzpfvmcJhw,f/ vlwdkif;tcrJh odcsifwm&Sm? ,lcsifwm,l? ay;csifwm ay;EkdifwJh site wpfcktjzpf atmif

    jrifaeygw,f/

    Linus Torvalds

    vif;eufpfawmfAm;pf

    urmay:rSm t"du jicrosoft eJYApple &JUaqmhzf0JawGuyJ vuf0g;BuD;tkyf pdk;rdk;aecsdefrSm zifvef-tar&duefaqmhzf0J tif*sifeD,mwpfa,mufjzpfwJh vdkif;eyfpf awmfAJvfqdkol wpfa,mufu jyKjyifajymif;vJrI

    wpfckudk vkyfvdkufygw,f/ olwDxGifvdkufwJhLinux qdkwJhaqmhzf0J[m tcrJhvnf;&? tokH;vnf;wnfh? pdwfcsvkH

    NcHKrIvnf; tjynfh&SdwJh av;pm;p&m open sourceaqmhzf0Jwpfck jzpfvmygw,f/ Linux udk vlwdkif; tokH;wnfhvmayr,fhawmfAJvfuawmh 'Daqmhzf0Judk rawmfwq awGY&SdcJh

    w,fvdkY ajymw,f/ olY Linux rSm BitKeeper udk

    xdef;csKyfzdkYtwGuf tokH;jyKxm;aMumif; pGyfpGJcsufawGxGufvmw,f/ 'geJY awmfAJvfvnf; Git qdkwmudk wDxGif

    NyD; olYopen source udk cdkifrmatmifvkyfw,f/ Open source qdkwm tcrJhvnf;& wDxGifol

    y&dk*&rfrmawGtwGufvnf; tokH;wnfh? vkyfief;BuD;awGtwGufyg taESmiftzGJYuif;&Sif;pGm okH;EkdifMuvdkY pdwf0if

    pm;NyD; txG#ftxdyfudka&mufvmcJhw,f/ ,aeYLinux udkplyguGefysLwmBuD;awGrSmawmif pdwfcs&w,fqdkNyD; okH;pGJaeMuw,f/ qJvfzkef;awGrSmutp open source qdk

    wm ESpfoufp&m jzpfvmapw,f/

    Jeffery Bezos

    *sufz&DbDZdkYpf

    *sufzf bDZdkYpf[m urmhpD;yGm;ysufuyfqdkufae

    csdefrSm Amazon.com qdkwJh tifwmeufuae aps;0,fpepfudk pwif azmfaqmifEkdifcJhol jzpfygw,f/ bDZdkYpf[m

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    35/164

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    36/16434

    wpfa,mufjzpfvmw,f/ 1999 ckESpfrSm Michael andSusan Dell azmifa';&Sif;udk xlaxmifcJhw,f/ uav;awGtwGuf b0zlvkHa&; taxmuftyHh trsm;qkH; ay;aewJh azmifa';&Sif;BuD; wpfckvnf;jzpfw,f/

    Lawrence Ellison

    avm&ihfpft,fvDqef

    vm&DvdkY vlodrsm;wJh avm&ifhpf t,fvDqef[mOracle Corporation udk xlaxmifoleJY CEO wpf

    a,mufjzpfygw,f/ olYudk,fol uGefysLwm 'DZdkif;ynm&SifvdkYajymwJh csDum*dkwuodkvf ausmif;xGuf wpfa,mufjzpfw,f/ Ampex Corporation rSm pwif tvkyfvkyfw,f/ pDtdkifattzGJY twGuf ]Oracle} vdkY ac:wJhda-

    tabase pepfwpfckudk pwifvkyfaqmifcJhw,f/ pD;yGm;a&;vkyfief;okH;pepfawGudkvnf; trsm;BuD; wDxGifcJhw,f/

    1980 jynfhESpfrSm IBM u olY Oracle udkrdef;z&defuGefysLwmBuD;awGrSm pwifokH;cJhwmutp olYudkvlodrsm;vmw,f/ olvnf; Oracle qdkwJh ukrPDBuD;udk

    xlaxmifEkdifcJhwJh txd atmifjrifcJhw,f/ Oracle pepfudkukrPDBuD;awGeJY vkyfief;BuD;awGrSm okH;Muw,f/ csrf;omNyD; udk,fydkifav,mOfysH? taumif;qkH; ZdrfcHum;awGpD;wwfwmaMumifh emrnfausmfw,f/

    tckajymcJhwJh xif&Sm;olawG tm;vkH;rSm wlnDwmwpfcku bmvkyfvkyf ]pdwftm;xufoefpGmvkyf}qdkwmyg/ ao;ao;av;yJ vkyfvkyf tm;eJYrmefeJY vkyfwwf

    Muwm[m olwdkYb0twGuf atmifjrifrIawG &&Sdap

    cJhygw,f/ olwdkYrSm ynm wpfydkif;wpfpeJY ausmif;awGxGufNyD; vkyfief;awG vkyfaqmifMuayr,fh atmifjrifcJhwmaMumifh ]tpOftvmynma&;} qdkwm olwdkYtwGuft"du rusbl;qdkwmvnf; oufaojyaew,f/

    bmajymajym olwdkY&JU awmfvSefNyD; jyKjyifajymif;vJcsifwJh pdwf"mwfawGu tpOftvmurmBuD;udk

    jyefvnfzefwD;EkdifcJhw,fqdkwmawmh xif&Sm;w,f/

    wifnGefY

    uRefawmfuawmh pmoifom; A[dkjyKpepfudk axmufcHw,f/

    vGwfvyfpGm a&G;cs,fcGihfudk uRefawmf MudKufw,f/

    ausmif;om;or*pepf &Sdoihfw,f/

    ausmif;om;or*qdkwm ausmif;om;vTwfawmfyJAs/

    MinKoNaing

    88 rsKd;qufausmif;om;acgif;aqmif

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    37/16435

    wcgwkef;u tvGefBuD;rm;wJh oabFmBuD;wpfpif;&JU tif*sif[m ysufoGm;w,f/oabFmydkif&Sif[m pufjyiform;awG wpfa,mufNyD; wpfa,muf ajymif;NyD; jyayr,fh b,folu

    rS tif*sifjyefaumif;atmif b,fvdk vkyf&rvJqdkwm tajz &SmrawGYcJhMubl;/ wpfaeYrSm pufjyiform;awGu oabFmtif*sifeJY ywfoufvdkY i,fi,fuwnf;u wwfuRrf;cJhwJh tzdk;tdkwpfOD;udk ac:vmcJhygw,f/ tzdk;tdku tdwfBuD; wpfvHk;udk vG,fxm;w,f/ a&mufa&mufjcif;yJol[m tif*sifqDudk oGm;NyD; tvkyfvkyfzdkY pwifygw,f/ tzdk;tdk[m tif*sifudk *&kwpdkufeJYaoaocsmcsmMunfh&Ippfaq;w,f/ tay:uae atmufajctxd aoaocsmcsm ppfaq;w,f/

    tJ'Dae&mrSm oabFmydkif&Sifuvnf; Munfhaew,f/ tzdk;tdk bmvkyfrvJqdkwJh arQmfvifhcsufeJYaygY/ tukefvHk; MunfhNyD;wJhtcg tzdk;tdk[m tdwfxJudk vufEdIufvkdufNyD; wlao;ao;av; wpfacsmif;udk xkwfvdkufw,f/ NyD;awmh wpfae&mudk nifompGm acguf

    vdkufygw,f/ &kwfw&ufqdkovdk tif*sifu pufEdI;oGm;ygawmhw,f/ tzdk;tdk[m olY wlav;udk*&kwpdkuf tdwfxJxnfhNyD; xGufcGmoGm;w,f/ cPav;ygyJ .../ tif*sifjyifwm NyD;oGm;ygNyD/

    wpfywfMumNyD;aemufrSm oabFmydkif&Sif[m tzdk;tdkqDu aiGawmif;cHvTmudk vufcH&&SdcJhw,f/ a':vm 10000 (wpfaomif;) jzpfygowJh/

    ]bm} oabmFydkif&Sif xdwfvefYoGm;w,f/ ]olu bmrsm; cufcJpGm vkyfcJh&vdkYvJ}'DvdkeJY oabFmydkif&Sifu tzdk;tdkxHudk ypnf;wefzdk;eJYwuG jyifc ukefusp&dwf awmif;cHvTm ydkY

    vdkufw,f/ tzdk;tdku oabFmjyifcudk tckvdk pmjyefydkYvdkufw,f/

    wleSifh xkc = 2 a':vmrnfonfhae&mudk xk &rvJ odonfh todynmc = 9, 998 a':vm

    pkpkaygif; = 10,000 a':vm

    ***********

    avmuBuD;rSm todynm? twwfynm[m t&mtm;vHk;udk ajz&Sif;ay;ekdifovdkb0&JU atmifjrifjcif; aomhcsufvnf;jzpfw,f/ 'gaMumifh uRefawmfwdkYtm;vHk;vnf; tod

    ynm? twwfynm wpfckckudk pl;pdkuf avhvm oifMum;MuzdkYvdkw,f/b,fae&mav; (Key point ) udk tm;pdkuf jyKjyif&rvJqdkwm odjcif;[m avmurSmta&;tBuD;qHk; t&mwpfckygyJ/

    ynm&JUoabm

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    38/16436

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    39/16437

    "gwfyHktufaq;

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    40/16438

    aqmif;yg;u@

    uRefawmf &efukefNrdKUxJa&mufwdkif; rjzpfrae oGm;wwfonfh ae&mwpfae&m&Sdygonf/ AdkvfcsKyfatmifqef;vrf;rBuD;wpfavQmuf AdkvfcsKyfaps;rSonf yef;qdk;wef;*kH;ausmfwHwm;txd jzpfonf/

    ,cifu reuf 10 em&Davmuf a&mufatmif oGm;jzpfaomfvnf;,ckaeYvnf 2 em&DausmfavmufrS jzwfjzpfatmif tm;xkwf&onf/ xdkvrf;rBuD;odkY uRefawmf rjzpfraea&muf&onfh taMumif;&if;rSm pmtkyfta[mif;wef; oHa,mZOfaMumifh jzpfonf/

    pmtkyfta[mif;wef;onf vrf;ab;wGif pmtkyfrsm; cif;usif;a&mif;csjcif;udk qdkvdkygonf/ pmtkyfpHkta[mif; topf? *sme,f? r*Zif;tm;vHk;&onf/ wu,fawmh vrf;ab;pmMunfhwdkufav; wpfck[lvnf; wifpm;ac:Ekdifonf/ pmtkyfyHkrsm;wGif 300 usyf? 500 usyf wefzdk;rsm; owfrSwf

    xm;wwfonf/ wefzdk; rowfrSwfxm;onfh tyHkonf aps;BuD;Ekdifonf/pmtkyfaumif;rsm; jzpfEdkifovdk olwdkYac:aps; twdkif; ay;&rnf/

    odkYaomf &Sm;yg;pmtkyfwpftkyfonf ESpfaxmif oHk;axmif ywf0ef;usifom &Sdojzifh wefaMu;t& rsm;onf[k rqdkEkdif/ pmtkyfwef;rS uRefawmf

    tzdk;wef pmtkyfaygif;rsm;pGm &zl;onf/uRefawmfonf jrefrmpmtkyftopfrsm; 0,fcJonf/ &ifxJ odyfrNid

    aomaMumifh jzpfonf/ EkdifiHjcm;xkwf t*Fvdyfpmtkyfrsm;ESifh pmtkyfta[mif;

    jynfolYeDwd

    r&Sdoif&dk;?

    jynfolYeDwd

    rwwf wdkif;jynf?

    jynfolYeDwd

    rodvlrsKd; ?

    wifnGefY

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    41/16439

    oufouf 0,fpkojzifh tdrfwGif ta[mif;yHkESifh t*FvdyfpmtkyfawGom rsm;onf/ e,ftdrfwGif pmtkyfaxmifcsDNyD;jcudkuf cH&zl;onf/ &ifempGmESifh pmtkyfawGudk rD;IdU NyD;aemufwpfcg jyefpkaqmif;&onf/ &efukefa&mufrS pkaqmif;cJhaom pmtkyfawGvnf; renf;awmh/ uRefawmf

    pma&; &orQ pmtkyfawG 0,fwmeJY jyefukef&aomfvnf;pmtkyfyHkBuD; tem;wGifaeNyD; pma&; ae&jcif;uyif pdwfcsvHkNcHKaeovdk cHpm;&onf/

    wpfaeY yef;qdk;wef;teD; ta[mif;qdkifwef;rS300 yHkxJwGif ]jynfolYeDwd 2} qdkonfh pmtkyfav; wpftkyfudk oGm;awGYonf/ uRefawmfhxHwGif ,cif&SdcJhzl;onfh

    jynfolYeDwdpmtkyfrsm;onf jrefrmEkdifiH bmomjyefpmaytoif;rS xkwfa0onfh pmtkyfrsm; jzpfonf/ ausmif;oHk;

    tjzpf jyXmef;aom ausmif;oHk; pmtkyfrsm;vnf; jzpfonf/rlvwef;? tv,fwef;? txufwef;rsm;twGuf oHk;tkyfcGJxkwfxm;onf/ 1952 ckESpfESifh 1954 ckESpf 0ef;usifuxkwfa0 cJhaom pmtkyfrsm;jzpfojzifh vGwfvyfa&; &NyD;acwf ausmif;oHk;pmtkyfrsm;[k qdkEkdifonf/

    uRefawmfawGY&aom pmtkyfEGrf;av;rSm q&mausmf\ tpdk;&ynma&;Xme ausmif;jyXmef;csuf todt

    rSwfjyKNyD; 3 wef;? 4 wef;ESifh 5 wef;ausmif;oHk; jynfolYeDwd

    -2 pmtkyfjzpfygonf/ u0drdwfaqG pmyHkESdyfwdkuf? Munfh jrifwdkifrS xkwfa0NyD;? wefzdk;rSm 8 yJ [l tzHk;wGif a&;xm;onf/

    q&mausmfu ed'gef;wGif pmtkyfudk a&;om;jyKpk&m pmtkyfwpftkyfwnf;rS r[kwfbJ urmhpmtkyfpmwef; toD;oD;rS aumif;Ekd;&m&m tcsufrsm;udk xkwfEIwfNyD; jrefrmwdkY\ 0g'xHk;pH ,Ofaus;rIwdkYESifhtnD ynma&;Xmeu nTefjyaom ynm&yfrmwdumpOfjzifh &Sif;vif;

    vG,fulpGm em;vnfEdkifatmif pDpOf a&;om;vdkufjcif;jzpfaMumif; a&;om;xm;onf/

    jynfolYeDwd bmom&yfudk NAdwdoQ udkvdkeDacwftajccHynm oif&dk;nTef;wrf;rsm;wGif rawGY&yg/ trsKd;om;ausmif;oif&dk;nTef;wrf;wGifrS txufwef;qifhwGif pdwf

    BudKufbmom&yf taejzifh ,l&onfh bmom&yfwpfcktaejzifh xnfhoGif;xm;aMumif; awGY&onf/

    vGwfvyfa&; tBudKacwf 1945 ckESpfrS 1947ckESpftxd umvwGifvnf; rlvwef;tqifhwGif tydk

    bmom? r,lrae& bmom&yfrsm;pm&if;wGif jynfolYeDwdudk jyefvnf xnfhoGif;xm;onf/ rlvwef;vGeftqifhwGift"du bmomrsm; r,lrae&tjzpf jyXmef;xm;onf/

    ygvDref'Drdkua&pDacwf (1948-1962) txd vGwfvyfa&;&NyD;csdefvnf; rlvwef;? tv,fwef;? txufwef;qifhrsm;wGif jynfolYeDwDudk oifMum;cJhonf/

    jynfawmfom ynma&;pDrHudef; oif&dk;nTef;wrf;rsm;udk (1960-61) ckESpftwGif; jyXmef; oifMum;&m

    wGif rnfonfh twef;wGifrQ jynfolYeDwdbmom&yfudkxnhfoGif;oifMum;jcif; r&SdawmhaMumif; awGY&jyefonf/awmfvSefa&;aumifpDacwf (1962-1974) txd taxGaxGynma&; (tajccHynma&;) oif&dk;nTef;wrf;rsm;udkajymif;vJcJhonf/ 1967 ckESpftxd rlvwef;? tv,fwef;?txufwef;rsm;wGif jynfolYeDwdudk xnfhoGif;oifMum;

    jyefonf/1967 ckESpf ZGefvrS pwifNyD; tajccHynma&;

    Oya' (1966) t& tajccHynma&; pepfopfudk taumiftxnfazmfonf/ rlvwef;? tv,fwef;? txufwef;

    rsm;wGif jynfolYeDwd jyefjyKwfoGm;jyefonf/ jynfaxmifpkqdk&S,fvpf orwjrefrmEkdifiHawmfacwf (1974-1988)txd tajccHynm oif&dk;nTef;wrf;rsm;wGif jynfolYeDwdbmom&yfudk vHk;0 oifMum; jcif; r&Sdawmhay/

    q&mausmfa&;om;onfh jynfolYeDwdudk rnfonfh tcsdefu jyXmef; oifMum;aMumif; yHkESdyfrSwfwrf; ryg

    ojzifh rod&ay/ odkYaomf xdkpmtkyf pmrsufESm 23 wGif]1947 ckESpfwGif olBuD;rsm;udk 5 ESpf wpfBudrf rJESifh a&G;aumufMu&ef Oya' pnf;urf; jyKvkyfvdkufygonf} [l

    rSwfcsufawGYojzifh vGwfvyfa&; r&rDacwfwGif oifMum;cJhonfh jyXmef; pmtkyfjzpfrnf[k ,lq&ygonf/ ed'gef;wGif

    pmtkyfudk a&;om;jyKpkolrSm wpfOD;wnf; r[kwfbJq&mausmfESifh OD;xGef;&Sdef (txufwef; q&mjzpf vufrSwf&) [l awGY&ojzifh ESpfOD;aygif;a&;onf[k ,lq&ygonf/

    pmtkyfyg tcef;acgif;pOfrsm;uvnf; pdwf0ifpm;zG,faumif;onf/ &Gm&Sd vlwdkY pka0;aexdkifrIudk od&SdatmifpHkprf;jcif;? &GmESifh &Gm\ tkyfcsKyfa&;? &GmESifhqdkifaomt&m&Sdrsm;? &Gm\ aumfrDwDvlBuD;tzGJYESifh tvkyfwm0ef

    rsm;? &GmolBuD;\ wm0ef0w&m;rsm;? &GmESifh &GmaumfrDwD\wm0ef? NrdKUESifh&GmqufoG,fyHk? &GmrSNrdKUodkY a&TUajymif;aexdkifjcif;taMumif;? NrdKU\tkyfcsKyfa&;? NrdKUolNrdKUom;tjzpf cHpm;xdkufaom tcGifhta&;rsm;? NrdKUolNrdKUom;rsm;ESifh aqmif&Guf&ef&Sdaom wm0ef0w&m;rsm;[l pdwf0ifpm;zG,f&m

    tcef;rsm; cGJxm;onfudk awGY&onf/yxrydkif;wGif aus;&Gmwpf&Gm\ &Sdoifh &Sdxdkuf

    aompHrsm;? tkyfcsKyfrIyHkpHrsm;? tkyfcsKyfa&;ydkif;wGif wm0ef

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    42/16440

    ,lxm;&olrsm; vdkufem&rnfhusifh0wfrsm;? &Gmol&Gmom;rsm; vdkufemMu&rnfh pnf;urf;rsm;udk azmfjyxm;onf/aus;&Gm&Sd tkyfcsKyfa&;wm0efrsm;udk ,lxm;&olrsm;onfaus;&Gmol&Gmom;rsm;\ w&m;rQwa&;? oufomacsmifcsda&;? ynmA[kokwwdk;yGm;a&;? toufpnf;pdrfvHkNcHKa&;

    wdkYudk &&Sd cHpm;Ekdifatmif wm0ef,l&rnf/ olwpfyg;\"avhxHk;pHrsm;udk av;pm;jcif;? rajymifavSmif rIwfcsjcif;oabmxm;BuD;jcif;wdkY vdktyfonf/

    &yf&GmwpfckwGif pnf;urf;ao0yfjcif;? rdrd0w&m;udk av;pm; &dk;om;ajzmifhrwfpGm toufarG;jcif;?tusifhpm&dw aumif;rGefjcif;? &yf&Gm BuD;yGm;wdk;wufaumif;rGefjcif;? Nidrf0yfydjym;jcif;wdkYonf ynmoifMum;a&;ESifh qufpyfaeonf/ ynmjrifhrS tqdkyg taetxm;rsm;

    jrifh vmrnfudk axmufjyxm;onf/&yf&GmwGif Nidrf0yfydjym;rI r&Sdjcif;onf pD;yGm;a&;

    usyfwnf;jcif;? tusifhpm&dwysufjcif;? ynmA[kokwacgif;yg;jcif;wdkYaMumifh jzpfonf/ xdkYaMumifh vlwdkif;udktoufarG;rI jynfhpHkpGm &Sdapjcif;? tusifhpm&dw ysuf,Gif;olrsm;udk qHk;r oGefoifEkdifolrsm;&Sdjcif;? avmif;upm;ESifh

    rl;,pfaomufpm;olrsm; uif;pifapjcif;? tpdk;&ESifh jynfolyl;aygif;aqmif&Gufvdkpdwf&Sdjcif;? ynmA[kok wdk;yGm;ap&efausmif;rsm; pmMunfhwdkufrsm; xlaxmifay;&ef vdkaMumif;

    vnf; aqG;aEG; wifjyxm;onf/yxrydkif;wGif aus;&Gm? &yfuGufwpfckwGif &Sd

    oifhonfh *kPft*Fgrsm;? aus;&Gm&yfuGuf tkyfcsKyfa&;ydkif;

    qdkif&mvkyfief;rsm;wGif wm0ef,l&rnfh olrsm;\ t&nftcsif;ESifh aqmif&Guf&rnfh 0w&m;rsm;? ausmif;? aq;ay;cef;? usef;rma&;Xme? pmwdkuf? aps; ponfh t&nftcsif;

    rsm;ESifh aus;&Gm &yfuGufrsm;wGif jynfhpHkygrS? vlwdkif;pnf;urf;&SdpGmjzifh csrSwfxm;onfh Oya'rsm;udk av;pm;

    vdkufemygrS EkdifiHom;aumif;rsm; jzpfEkdifrnfudk pdwfyg0ifpm;zG,f a&;zGJY wifjyxm;onf/

    'kwd,ydkif;wGif NrdKUaetkyfcsKyfa&;ESifh EkdifiHom;rsm; vdkufem&rnfh pnf;urf;Oya'rsm;udk azmfjyxm;onf/NrdKUwpfNrdKU\ t*Fg&yfrsm;? NrdKUwpfNrdKUwGif &Sdoifh &SdxdkufaomjynfolYtusKd;aqmif&Gufay;rnfh tpdk;&Xmersm;? NrdKUolNrdKUom;rsm; cHpm;xdkufonfh tcGifhta&;rsm;udk azmfjyxm;onf/

    NrdKUolNrdKUom;wdkif; rdrd ESpfouf&m &yfuGufwGifaexdkifydkifcGifh? vGwfvyfpGmajymqdkcGifh? w&m;Oya'ESifhtnDtoufarG;cGifh? rdrdESpfoufolESifh vufxyfydkifcGifhrsm;&Sdonf/ jynfolwdkY taejzifh vGwfvyfcGifhudk pnf;urf;rJhpGm

    jyKrlcGifhESifh cGJjcm;Ekdif&rnf/ EkdifiHESifh vlrsKd;tqifhtwef;jrifha&;twGuf pnf;urf;&SdpGm aexdkif jyKrl ajymqdkoifhonf/ vGwfvyfcGifhudk ajymNyD; trsm;olig vrf;rsm;ay:wGif

    usifBuD; usifi,fpGefYjcif;? olwpfyg; om;ysKd? orD;ysKdwdkYudk

    zsufqD;jcif;wdkY rjyKoifhaMumif;vnf; wdkufwGef;a&;om;xm;onf/EkdifiHa&;ESifh ywfoufNyD; ausmif;om;rsm;udk

    tajccHrSpum avhusifh oifMum;ay;jcif;onf jynfolYeDwdbmom&yf\ tESpfom& jzpfonf/ EkdifiHa&;udk em;rvnf

    vQif? EkdifiHa&; tajccHrsm;r&SdvQif EkdifiHacgif;aqmifrsm;ray:xGufEkdifay/ xdkYaMumifh EkdifiHa&;ESifhywfoufNyD; 'Drdkua&pD enf;pepft& &&Sdtyfaom EkdifiHa&; vGwfvyfcGifhrsm;udk azmfjyxm;onf/

    1/ rdrdwdkY0g'tvdkuf BudKufESpfouf&m EdkifiHa&;ygwDwGif 0ifa&mufaqmif&Gufjcif;?

    2/ touf 18 ESpf jynfholwdkif; usm;-r ra&G;a&G;aumufyGJrsm;wGif rJqEay;Ekdifjcif;?

    3/ BudKufESpfoufaom 0g'udk vGwfvyfpGma0zefajymqdkEkdifjcif;?

    4/ tpnf;t&Hk;? or*toif;tzGJYrsm; vGwfvyfpGm pnf;&Hk;zJGYpnf; wnfaxmifEkdifjcif;?

    5/ trsKd;orD;rsm; trsKd;om;rsm;ESifh wef;wltcGifhta&;&&Sdjcif;wdkYudkvnf; azmfjyxm;onf/

    ]EkdifiHa&;ygwDwdkYonf EkdifiHawmf\ aumif;&m

    &yf&GmwpfckwGif pnf;urf;ao0yfjcif;?

    rdrd0w&m;udk av;pm;&dk;om;ajzmifhrwfpGm toufarG;jcif;?

    tusifhpm&dw aumif;rGefjcif;? &yf&Gm

    BuD;yGm;wdk;wuf

    aumif;rGefjcif;? Nidrf0yfydjym;jcif;wdkYonf

    ynmoifMum;a&;ESifh qufpyfaeonf/

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    43/16441

    aumif;aMumif;udk rdrdwdkY0g'ESifh vkyfief;pOft& vkyfaqmifMu&ef zGJYpnf;xm;ojzifh ywf0ef;usif tajctae? vlrsKd;"avhxHk;pH? ,Ofaus;rIpepf? awmfoifhaom tcsdeftcgudk Munfh rdrdwdkY vkyfief;pOfudk trsm;jynfolwdkY eSpfoufvmatmif um,uHajrmuf vkyfudkif jyjcif;jzifh rdrd\

    ygwDtpnf;t&Hk; or*rsm;tm; tiftm; BuD;rm;vmatmifvkyfudkifjyoMu&rnf} qdkonfh ta&;tzGJYrsKd;jzifh EdkifiHa&;pdwf"mwf? EkdifiHa&; todw&m;rsm;udk tajccHusus a&;jyxm;aMumif;vnf; awGY&onf/

    vGwfvyfpGm ajymqdkcGifhonf vlom;\ arG;&mygtcGifhta&;wpfck jzpfonf/ vGwfvyfpGm azmfjya&;om;ajymqdkcGifh qHk;IH;jcif;onf vlYtcGifhta&; qHk;IH;jcif;

    jzpfonf/ jynfolYqEudk av;pm;aom wdkif;jynfwGif

    'Drdkua&pD xHk;wrf;pOfvmt& jynfoljynfom;wdkYtm;vGwfvyfpGm azmfxkwfajymqdkcGifhudk ay;Mu&onf/ vGwfvyfpGm ajymqdkazmfxkwf jyocGifh&rS tpdk;&wdkY\ trSm;rsm;?jynfoljynfom;wdkY\ vdkvm;csufrsm;udk trSeftwdkif;odEkdifNyD; tajctaeESifh avsmfuefoifhjrwfatmif aqmif&GufEkdifrnf jzpfonf/

    vlwdkif;onf vGwfvyfpGm xkwfazmf ajymqdk&mwGifvnf;-

    1/ ykefuefx~uGatmif vIHYaqmfjcif;?2/ olwpfyg;udk ykwfcwf? r[kwfrw&m;pGwfpGJ ajymqdkjcif;?

    3/ pufqkyf&GH&SmzG,f npfywfMurf;wrf;aompum;wdkYjzifh ajymqdkjcif;rsKd; rjzpfatmif owdrl&rnf jzpfaMumif;vnf; wifjy aqG;aEG;xm;onf/

    pmtkyfyg vGwfvyfpGm a&;om; yHkESdyfxkwf a0cGifh tydkif;onf rsufarSmufacwf umvtxd acwfrD aeojzifh azmfjyvdkygonf/

    pme,fZif;qdkonfrSm wdkif;oljynfom;rsm;\ynmA[kokwwdk;wuf todPf&ifhoefatmif rsufpdzGifhay;aom vufeufrsm; jzpfonf/ ,Ofaus;acwfrDaomEkdifiHrsm;wGif yHkESdyfwdkufwdkY\ vGwfvyfcGifhudk ay;Mu&onf/

    ,cktcg a&S;acwfuxuf owif;pmq&mrsm;onfta&;yg t&ma&muf ta&;BuD;aom udpay:aygufwdkif;

    zdwfac:jcif;cH&NyD; &Sif;vif;yGJvkyfum jynfolwdkYudk trSeftwdkif;odap&ef wifjyMu&onf/

    pme,fZif;wdkYudk a&;om; &dkufEdSyf xkwfa0jzefYjzL;&mwGif yHkESdyfwdkufrsm; taejzifh vGwfvyfcGifh r&ygujynfolwdkY\ em;? rsufpd ydwfonfESifh wl\? jynfolwdkY\

    vdkvm;csuf qEtppftrSefudk od&Sd&ef cJ,Of;rnf jzpfonf/

    jynfolwpfa,muf taejzifh rdrd\ xifjrifcsuf? rdrd\ vdktifqEudk -

    1/ wdkif;jynfqlylatmif vIHYaqmfrIr[kwfvQif?

    2/ npfnrf;Murf;wrf;pGm a&;om;xm;jcif;r[kwfvQif?

    3/ olwpfyg; toa&ysufap&ef ykwfcwfa&;om;xm;jcif; r[kwfvQif vGwfvyfpGm a&;om;yHkESdyfcGifh &Sdap&rnf[lonfh azmfjyxm;rIrsKd;udk awGY&ygonf/

    EkdifiHa&;t& vGwfvyfpGm pka0; pnf;&Hk;cGifhESifhywfoufNyD; vGwfvyfpGm pka0;pnf;&Hk;cGifhonf vGwfvyfpGmajymqdkcGifhESifh qufpyfaeonf/ EkdifiHa&;toif;tzGJYrsm;

    onf w&m;yGJrsm;? tpnf;ta0;rsm;udk vGwfvyfpGmpk&Hk;aqmif&GufcGifh jyK&efvdkonf/ atmufygpnf;urf; Oya'

    rsm;ESifh rqefYusifvQif jynfolwdkif; vGwfvyfpGm pka0;pnf;&Hk; ajymqdkcGifhudk &&Sd&rnf jzpfonf/

    1/ trsm;jynfolESifh tpdk;&wdkY\ Nidrf;csrf;rIudkrxdcdkufjcif;?

    2/ vltrsm; oGm;vm toHk;jyK&m vrf;us,fBuD;rsm;rS vGwfuif; trsm;jynfolwdkY jzwfoef;oGm;vmrIudk

    taESmuft,Sufrjzpfapjcif;?3/ &kef;&if;qefcwfrI t"du&kPf;rsm; rjzpfyGm;jcif;?

    4/ tmPmydkif tpdk;&wdkYtm; qefYusifbuf jyKvmatmif vlxktm; vIHYaqmfay;jcif;?

    5/ tpnf;ta0;rsm;onf NrdKUolNrdKUom;rsm;twGuf tusKd;&Sdapjcif;?

    6/ tpdk;&wdkYu uefYowf e,fajrtjzpf owfrSwfxm;aom ae&mwdkYrS uif;vGwfapjcif;wdkYudkvnf;vGwfvyfpGm pka0;ajymqdkvdkolwdkif; vdkufem&rnfh tcsufrsm; taejzifh axmufjyxm;onfudk awGY&ygonf/

    aemufydkif;wGif tpdk;&wm0ef? wdkif;oljynfom;wdkYwm0ef? jynfolY0efxrf;wdkY\ wm0ef? usifhoHk;vdkufemtyfonfh pnf;urfrsm;ponfwdkYudk aqG;aEG;jyxm;onf/

    NcHKajym&vQif pmtkyfav;onf ausmif;oHk; pmtkyfi,fav;wpfckom jzpfaomfvnf; ,aeYwdkif acwfrD wdk;wufonfh t,ltq? tawG;tac:? a0zeftBuHjyKrIrsm;jzifh

    jynfh aeojzifh jyKpkwifjyaom q&mausmfESifh q&mOD;xGef;&Sdef wdkYudk aus;Zl;wif&rnf jzpfonf/

    jrefrmEkdifiHynma&;pepfwGif udkvdkeDacwf? t

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    44/16442

    rsKd;om;a&;vIyf&Sm;rIrsm; Edk;Mum;aecsdef jynfolYeDwdbmom&yfudk wdkif;oljynfom;? ausmif;olausmif;om;rsm;tusKd;iSm jyXmef;oifMum;cJhonf/ jynfolYeDwdonf EkdifiHolEkdifiHom;wdkif;ESifhqdkifonfh vdkufem&rnfh usifh0wfrsm;?apmifhxdef;&rnfh 0w&m;rsm;? jyKoifh jyKxdkufonfh ,Of

    aus;aom EkdifiHBuD;om; yDozG,f tqHk;trrsm; jzpfygonf/

    jynfolYeDwdwGif EkdifiHa&;ESifh ruif;ay/ EkdifiHa&;onf EkdifiHolEdkifiHom;wdkif; odoifhodxdkuf? jyKoifh

    jyKxdkufonfh wm0efwpf&yf taejzifh oifMum;jcif;aMumifhvnf; wpfygwDpepf xGef;um;cJhonfh 1967ckESpfaemufydkif;wGif ausmif;oif bmom&yf wpfcktaejzifh

    xnfhoGif; oifMum;jcif; rjyKawmhaMumif; avhvm awGY&Sd

    &onf/jrefrmh qdk&S,fvpf vrf;pOfygwD\ rl0g'ESifh

    oabmw&m;a&;&mrsm;udkom ynma&;wGif xnfhoGif;oifMum;&ef tm;xkwfvmjcif;? EkdifiHa&;qdkonfh pum;

    vHk;udk aMumufjcif;aMumifh EkdifiHa&;ESifh uif;a0;ap&efynma&;wGif jynfolYeDwdtpm;? pm&dwynma&;udk oGyfoGif;vmjcif;? ynma&;wGif jynfolYeDwDudk roifrae&

    yHkpHrsKd;r[kwfbJ oifcsifrSoif (pmar;yGJwGifvnf; rar;

    ojzifh) vkyfaqmifvmjcif;onf jynfolYeDwdESifh uif;a0;aponfh taMumif;w&m;rsm; jzpfvmonf/&v'ftaejzifh EkdifiHa&; todw&m; r&Sdaom

    rsKd;qufrsm; ay:xGufvmonf/ EkdifiHa&;qdkonfrSm pm;aumif;aom toD;wpfckvdk rxifawmh/ ausmif;rsm;wGifEkdifiHa&;onf ajymjy& oifMum;jy&onfh udpr[kwf/q&mrsm;onf wpfygwDpepfatmufwGif EkdifiHa&;t&

    vrf;pOfygwDodkY rjzpfrae 0ifMu&aomfvnf;? EkdifiHa&;qdkonfrSm ajymwmem;axmif? cdkif;wmvkyftqifh? jyef

    rajym? em;axmiftqifh? axmufcHrIudkom jyKcGifh&SdNyD;?uefYuGufcGifhr&SdonfhEkdifiHa&;rsKd;ESifhom BuHKawGYMu&onf/odkYaomf 1988 aemufydkif;wGif 0efxrf;[lu ygwDEkdifiHa&;

    uif;&Sif;&rnf qdkjyefojzifh EdkifiHa&;onf ausmif;rsm;wGifajymoifhonfht&m? a0zefaqG;aEG;oifhonfh taMumif;t&mrsm; jzpfrvmjyefay/

    EkdifiHa&;tod? EkdifiHa&;pmay? EdkifiHa&;ta[mtajym? EkdifiHa&;oabmw&m; tppftrSefrsm;ESifh uif;

    a0;cJhjcif;aMumifh EkdifiHa&;rsKd;qufrsm; ysufokOf;cJh&onf/1988 ckESpf ta&;tcif;wGif ausmif;om;rsm; OD;aqmifonf? vIyf&Sm;onfqdkaomfvnf; EkdifiHa&;tod? EkdifiHa&;

    oabmw&m; jynfh0pGmjzifh EkdifiHa&; AsL[mrsm;udk ravhvm roHk;owfwwfjcif;? EkdifiHa&; todtm;enf;jcif;aMumifh udk,fydkifqHk;jzwfcsufrsm; rcsEkdifonfhtwGuf [dkvlajym [kwfEkd;Ekd;? onfvlajym [kwfEdk;Ekd;? vufeufudkifvQifaumif;Edk;Edk;? bmawmfvSef&rSef;rod? awmfvSefvdkufvQif

    aumif;Ekd;Edk;rsm; jzpfcJhMu&onf/EkdifiHa&; tcGifhtvrf; qdkonfrSm ESpfBudrfjyef &

    Ekdif&ef cufcJwwfygonf/ tajctae? tcsdeftcg ay;vQifay;ovdk qHk;jzwfvkyfaqmif udkifwG,fEkdifrSomvQif EkdifiHa&; tajymif;tvJwpfckudk ydkifEkdifpGm &,lEkdifrnf jzpfonf/EkdifiHa&;tjrifwGif jynfolYeDwd tajccHrQyif r&Sdaom

    vlrsKd;jzpfcJh&jcif;aMumifh y&rf;ywmEkdifiHa&;rQom/vrf;rrsm;ay:wGif abmvHk; uefcsifwdkif;uef?

    uGrf;wHawG; axG;csifwdkif;axG;? trsm;jynfolydkif,mOfrsm;udk pD;oluvnf; pnf;urf;r&Sd? ,mOfarmif; ,mOfaemufawGuvnf; &dkif;pdkif;? pnf;urf;rJh trIdufypf? vrf;jzwf

    ul;onfh jrif;usm;udk vrf;oGm;vrf;vmawGuvnf; rod?,mOfarmif;awGuvnf; &yfay;&rSef; rod? jzwfcsif&mjzwfojzifh ,mOfwdkufrIawG jzpfyGm;? zrf;qD; 'Pf&dkufrIawGjzpf& pnf;r&Sd urf;r&Sd jzpfcsifwdkif; jzpfae&jcif;onf

    jynfolYeDwD tajccHrsm; tm;enf;cJhjcif;aMumifh jzpfygonf/

    ynma&;wGif ]trsKd;om;pnf;urf;tp pmoifausmif;u} [l a~uG;aMumf aeygonf/ odkYaomf pnf;urf;&Sdatmifoif&rnfudkawmh arhaeMuonf/ ausmif;rsm;wGiftajccHvm&rnfudk tajccH ray;vdkufEkdifonfh tcgwGiftajcrcdkif tajc,dkifvmawmhonf/ ESdyfuGyfjcif;onf

    pnf;urf;r[kwfyg/ wm;jrpfjcif;onf csKyfjc,fjcif;vnf;jzpfEkdifygonf/ [dk[mrvkyf&? onf[mrvkyf& qdkonfrSmrvkyfoifh rvkyfxdkufonfh udprsm;udk wm;jrpfjcif;omjzpfoifhygonf/

    vkyfoifh vkyfxdkufonfh vlYtcGifhta&;udk wm;jrpfjcif;rsm;onf zdESdyfjcif; jzpfygonf/ aMumuf acgif;iHkYaejcif;udk yDwdjzpfum cHpm;aeMuonfh ynma&;udk jynfolYeDwD odaomq&m? jynfolYeDwd odaom ausmif;om;rsm;jzifhom awmfvSef ajymif;vJEkdifrnf jzpfygonf/

    wifnGefY

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    45/164

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    46/16444

    ausmif;om;awGudk avhvmcdkif;ygw,f/ olwdkYawGrSm&SdwJhyifvkHeJY oufqdkifwJh taMumif;awGudk avhvmxm;zdkY vkdtyfaMumif;udk ausmif;om;awGudk ajymjzpfygw,f/

    ausmif;om;awGudk tkyfpkESpfck cGJNyD; wpku Armudk,fpm;jyKtzGJYeJY aemufwpku wdkif;&if;om; udk,fpm;jyK

    wJh tzGJYjzpfygw,f/ 'DvdkaqG;aEG;rIav; jzpfvmzdkY 45 rdepfpmoifcsdef 4 csdefavmufudk okH;cJh&ygw,f/ aqG;aEG;yGJvkyfawmh xifxm;wmxuf tcsdefykdMumwmudk awGY&ygw,f/ aqG;aEG;yGJMumcsdef wem&DcGJxd MumcJhygw,f/ tckwavm Mum;ae&wJh acwfopfNidrf;csrf;a&; aqG;aEG;yGJxuftcsdefykdMumw,fvdkY ajymEdkifygw,f/

    Armwdkif;&if;om; acgif;aqmiftjzpf aqmif&GufwJh ausmif;om;ajymqdkoGm;wm awmfawmfaumif;

    w,fvdkY ajym&ygr,f/ jrefrmEkdifiHrSm&SdwJh 'kdYwdkif;&if;om;nDtudk armifESrawG OruGJodkufrysuf aexdkifzdkY aqG;aEG;

    zdkYvmwJh taMumif;udk pum;OD;csD ajymoGm;wm 'DaeY Nidrf;csrf;a&; aqG;aEG;aewJh jrefrmjynfu acgif;aqmifawGavhvmoifhw,fvdkY xifrdygw,f/

    ucsifacgif;aqmifawGeJY Nidrf;csrf;a&;pum;oGm;ajymwJh jrefrmppfwyfu AdkvfrSL;BuD;xuf usaemfhtxufwef; ausmif;om;awGu ydkawmfr,f xifygw,f/

    Armacgif;aqmifawG ajymtNyD;rSm wdkif;&if;om;udk,fpm;jyK tzJGYu tqdkwifoGif;ygw,f/ wdkif;wyg;e,fcsJUvufatmufuae vGwfajrmufzdkY wckwnf;aom enf;vrf;u usaemfwdkY nDtudkawG tcsif;csif; cspfcspfcifcifaexdkifMuzdkY vdkw,fqdkwm oabmwlaMumif;/ 'gaMumifh'DvdkrsKd; tpnf;ta0;udk wufa&mufvmwm jzpfw,f/

    usaemfwdkY wdkif;&if;om;zufu vdkwmudk tm;remwrf;ajymoGm;rSm jzpfygw,f/ usaemfwdkY wifjywdkif; tm;vkH;oabmwlzdkY r[kwfbJ ndEIdif;MuzdkYudk wdkif;&if;om; acgif;aqmifae&muae ajymNyD;? jynfreJYtwlwl vGwfvyfa&;

    ,lzdkY usaemfwdkYzufu awmif;qdkcsuf (6) csufudk wifoGif;aMumif; ajymqdkoGm;ygw,f/

    tem*wf jynfaxmifpkudk -1/ zuf'&,f jynfaxmifpk wnfaqmufa&;/

    2/ wdkif;&if;om;wdkY ydkifqdkifwJh obm0o,HZmwudk xkwf,lokH;pGJ&mwGif tusKd;tjrwf\ (70)

    &mcdkifEIef;udk wdkif;&if;om;wdkY ydkifqdkifcGifh &&Sda&;/3/ wdkif;&if;om;a'o&Sd obm0o,HZmw

    rsm;udk xkwf,lokH;pGJ&mwGif a'ocHvlxk\ 3 ykH 2 ykH axmuf

    cHrI &&SdrS pDrHudef;rsm;udk taumiftxnfaz:&ef/4/ jynfe,fumuG,fa&;wyf wnfaxmifcGifh/

    5/ wdkif;&if;om;wdkY\ &dk;&m? ,Ofaus;rI? "avhxkH;wrf;pOfvmrsm;udk vGwfvyfpGm vkyfydkifcGifh/

    6/ toufarG;0rf;ausmif; (Oyrm-q&m0ef?tif*sifeD,m) bmom&yfrsm;udk oif,l&mwGif wdkif;&if;om; a'otwGuf vdktyfaom zGHYNzdK;a&; vkyfief;rsm; vkyfaqmifa&; txl;tcGifhta&;ay;&ef/

    Armjynf udk,fpm;vS,ftaeeJY aqmif&GufwJhausmif;om;awG&JU jyefvnfaqG;aEG;csufu eHygwf (2)

    wdkif;&if;om;wdkY ydkifqdkifwJh obm0o,HZmwudk xkwf,lokH;pGJ&mwGif tusKd;tjrwf\ (70) &mcdkifEIef;udk wdkif;&if;om;wdkY ydkifqdkifcGifh &&Sda&;qdkwJh acgif;pOfu taustvnfaqG;aEG;MuwmawGY&ygw,f/ jynfaxmifpk zGHYNzdK;wdk;wufzdkYtm;vkH; yl;aygif;aqmif&Guf&rSmjzpfwJhtwGuf tusKd;t

    jrwf cGJa0wmudk ( 50-50) eJY oabmwlvdkufMuygw,f/

    aemufxyf aqG;aEG;csufuvnf; pdwf0ifpm;p&maumif;wJhtcsuf jzpfygw,f/ eHygwfpOf (3) jzpfygw,f/ vlxkaxmufcHrI 3 ykH 2 ykH &rSom pDrHudef; taumiftxnfaz:Ekdifr,fqdk&if wdkif;jynf&JUt"du pDrHudef;rsm;udktaumiftxnfaz:&mrSm aESmifhaES;EdkifwJh twGuf 'Dudp

    vnf; ( 50-50) eJY aps;wnfh vdkufMuygw,f/ 'gayr,fhvlxkudk pDrHudef;awGeJY ywfoufwJh qdk;usKd;-aumif;usKd;eJYaemufcHtcsuftvufawGudk jynfhjynfhpHkpHk BudKwiftoday;xm;&rSmjzpfwJhtjyif vGwfvyfwJh pHkprf;avhvmrIawG

    vnf; vkyfudkifcGifhay;zdkY vdktyfw,fvdkY wkdif;&if;om; udk,fpm;vS,ftzGJY wifjyMuw,f/ tJ'gudk Armjynftpdk;& udk,f

    wu,fawmhvnf;

    i,fpOfawmifaus;t&G,fav;awG&JU

    wkdif;jynfuHMurmtay:rSm

    cHpm;odjrifEkdifrI?

    pmoifcef;twGif; pkaygif;avhvmEkdifrIeJY

    jyemawGudk tjrifoabmxm;

    BuD;BuD;xm;NyD; avhvm aqG;aEG;

    wifjycGihfawGuom...

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    47/16445

    pm;vS,f ausmif;om;awGuvnf; oabmxm;BuD;aMumif; jyowJh taeeJY oabmwlnDMuygw,f/

    tMumqkH; aqG;aEG;rIuawmh jynfe,fwyfxm;&SdcGifhudp jzpfygw,f/ Armudk,fpm;jyK udk,fpm;vS,fawG wifjywmu zuf'&,f jynfaxmifpkwyfrSm wdkif;&if;

    om;wdkYudk vlrsKd;tvkduf tcsKd;us xnfh0ifrSmjzpfwJh twGuf rvdktyfawmhbl;vdkY wifjyygw,f/ wdkif;&if;om;udk,fpm;vS,fawGzufu wifjycsufu jynfaxmifpkwyfudkvnf; tcsKd;us xnfh0ifrSm jzpfovdk? jynfe,fwyfxm;&SdcGifhonf udk,fydkiftkyfcsKyfa&;&JU tpdwftydkif; jzpfwJhtwGuf xm;&SdoifhaMumif; jyefvnfacsyygw,f/ 'Dae&mrSm uav;awG&JU emMunf;csufudk uGufceJ jrifvdkuf&

    wm wcku ppfwyfudk rsm;rsm;xm;vdkY raumif;bl;/ enf;Ekdif

    orQ enf;atmif b,fvdkvkyfrvJ qdkwmudk t"du aqG;aEG;Muygw,f/ aemufawmh zuf'&,f jynfaxmifpkwyf

    Munf;? a&? av okH;ckaygif; ta&twGufudk wpfodef;eJY aps;wnfhoGm;NyD;? jynfe,fumuG,fa&;wyf ta&twGufudk(10000) wpfaomif;tjzpf oabmwlvdkufMuygw,f/

    ppftiftm;rsm;jym;vGef;wm[m wkdif;jynftwGuf epfemcsuf oufoufomjzpfw,fvdkY ausmif;om;awG cHpm;aqG;aEG;Ekdifwm[m 0rf;omp&mygyJ/

    yifvkH pmcsKyftaMumif;udk poifuwnf;uaqG;aEG;yGJ vkyfcsifcJhygw,f/ ausmif;om;awG&JU qEudkar;wJhtcg wdkif;&if;om;vkyfcsifwJh ausmif;om;awGu

    rsm;NyD;? Armudk,fpm;jyK ausmif;om; &Smr& jzpfcJhygw,f/ausmif;om;awGudk Nidrf;csrf;wJh jynfaxmifpkudk wnfaxmifcsifw,fqdk&if wdkif;&if;om;tcsif;csif; pum;ajym

    udk ajym&r,f/ pum;rajym&if 'Dvdk'ku yifv,f a0aeMuOD;rSmyJvdkY rMumrMum ajymNyD; pnf;&kH;cJhMuwmyg/ aemufawmh oabmwlnDcsuf&NyD; 'Dvdk aqG;aEG;yGJav; jzpfajrmuf vmcJhwmyg/

    tcsuf 6 csufu wlnDwJh tcsufawG &Sdaeayr,fh aqG;aEG;jzpfatmif vTwfay;vdkufwJh tcg awmfawmfav; oabmusp&maumif;wm awGY&ygw,f/ ol wdkY

    uav;awGrSm Nidrf;csrf;a&;udk tjrefvdkcsifwJh pdwfuvnf;&Sdaeovdk r,kHMunfrIuvnf; &Sdaejyefao;w,f/ jynfe,f umuG,fa&;wyf wnfaxmifcGifh r&&if aqG;aEG;yGJ

    ysufEkdifwJh tqifhudk a&mufwmudk awGY&ygw,f/ aqG;aEG;

    yGJ ysufr,fqdk&if jynfwGif;ppf jzpfrSmudk ESpfzufvkH;urvdkvm;wmudk jrifawmh tem*wfudk wnfaqmufr,fhuav;awGrSm vuPmaumif;av;awG? arwmpdwf

    av;awG &Sdw,fvdkY jrifvdkufawmh tm;&p&m? MunfEl;p&mjzpfcJhygw,f/

    uav;awGtrsm;pku u&ifuav;awG jzpfayr,fh Armudk,fpm;jyKqdk&if wu,fh ArmvlrsKd;awGzufucHpm;NyD; wifjyMu? ajymMunfhMuwmyg/ wdkif;&if;om;

    uav;awGzufu wifjycsufrSm wdkif;&if;om; a'oawGrSm&SdwJh obm0 o,HZmwudk umuG,fvdkwJhpdwf? b,ftmPmydkifawGrS vlxk&JU oabmwlnDrI r&Sd&if rvkyfEkdif

    wmudk pmcsKyfxJrSm xnfhoGif;oGm;wm usaemfhtwGufoifcef;pmawG &&SdcJhygw,f/

    tJ'DvkdeJY usaemf&JU 'Drkdua&pD pmoifcef;jzpfzdkYBudK;pm;aeqJ ausmif;av;rSm yifvHkpmcsKyftopfudkd wkdif;&if;om;pHknD ausmif;om;awGeJY 'Dvdk csKyfqdkcJhMuygw,f/

    wdkif;&if;jynfoltm;vkH;\ tusKd;udk arQmfudk;um usaemfwdkY wdkif;&if;om; nDtudkrsm;onf yifvkHNrdKUwGifusif;yaom nDvmcHrS atmufyg oabmwlnDcsufrsm;udkwnDwnGwfwnf; vufrSwfa&;xdk;tyfygonf/

    1/ zuf'&,f jynfaxmifpk wnfaqmufa&;(udk,fykdiftkyfcsKyfa&;)

    2/ wdkif;&if;om;wdkY ydkifqdkifwJh obm0o,HZmwudk xkwf,lokH;pGJ&mwGif tusKd;tjrwf\ (50)

    &mcdkifEIef;udk wdkif;&if;om;wdkY ydkifqdkifcGifh&&Sda&;/3/ wdkif;&if;om;a'o&Sd obm0o,HZmwrsm;udk xkwf,lokH;pGJ&mwGif a'ocHvlxk\ 50 &mcdkifEIef;axmufcHrI &&SdrS pDrHudef;rsm;udk taumiftxnfaz:&ef/

    4/ jynfe,f umuG,fa&;wyfudk wyfom;OD;a&10000 jzifh wnfaxmifcGifh&Sdonf/

    5/ wdkif;&if;om;wdkY\ &dk;&m? ,Ofaus;rI? "avhxkH;wrf;pOfvmrsm;udk vGwfvyfpGm vkyfydkifcGifh/

    6/ toufarG;0rf;ausmif; (Oyrm-q&m0ef?tif*sifeD,m) bmom&yfrsm;udk oif,l&mwGif wdkif;&if;om; a'otwGuf vdktyfaom zGHYNzdK;a&; vkyfief;rsm; vkyfaqmifa&; txl;tcGifhta&;ay;&ef/

    wu,fawmhvnf; i,fpOfawmifaus; t&G,fav;awG&JU wkdif;jynf uHMurmtay:rSm cHpm;odjrifEkdifrI?

    pmoifcef;twGif; pkaygif;avhvmEkdifrIeJY jyemawGudktjrifoabmxm;BuD;BuD; avhvm aqG;aEG; wifjycGifhawG

    uom tem*wfwkdif;jynf&JU taocsmqHk; Nidrf;csrf; a&;eJY

    zGHYNzdK;wdk;wufa&;qdkwmudk ,HkMunfrdaMumif;yg/

    vSa&T

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    48/16446

    q&mawG em;aecef;rSm a&TjrefrmawGwifwJhowif;awGudk [dkuvpf 'Duvpf vkyfaewJh tcsdef t&yf

    tarmif;u redrfhrjrifh? tom;ta&uvnf; Oa&mywdkufom;eJYrwl? tm&Som;awG&JU tom;ta&rsKd;vnf; r[kwf

    wJh touf 30 eD;yg; cefYrSef;&wJh vl&G,fwOD; CDCausmif;tkyfBuD; &kH;cef;udk 0ifa&mufvmygw,f/ olYudkac:vmwJh yk*dKvf? oif&dk;nTef;wrf;tBuHay; q&m udkodef;Ekdifu rdwfqufay;ygw,f/

    ] Hi! My name is Khin Myint} vdkYrdwfqufawmh usaemfu 'gqdkcifAsm;u jrefrmvm;vdkY

    ar;awmh? usaemfh tazu Arm? taruawmh t*FvdyfvlrsKd;ygwJh/ aemufawmh olYudk usaemfwdkYu udkcifjrifhvdkYyJac: Muw,f/

    udkcifjrifh[m olY&JU arG;zGm;&mEkdifiH atmfpDrSm 0ifaiGaumif;wJh ausmif;q&mtvkyfudk acw&yfem;NyD; cGifh

    ajcmufvESifh xdkif;jrefrme,fpyfu a&TUajymif; tvkyform;awG&JU uav;awGudk t*Fvdyfpm vmoifay;aewJh q&m

    wOD; jzpfygw,f/&if;ESD;vmawmh jrefrmhEkdifiHa&;? pD;yGm;a&;?

    ynma&; taMumif;awGudk ajymqdk aqG;aEG; jzpfMuygw,f/ukdcifjrifh trSwfrxif ajymvdkufwJh pum;wcGef;uusaemfh&JU pdwfxJrSm awmfawmf yDwdjzpfrdygw,f/

    ] usaemfh tazu Armqdkawmh jrefrmawGudk

    ulnDzdkY usaemfhrSm wm0ef&Sdygw,f} wJhAsm/ Armpum;wcGef;wavawmif rwwfwJh udkcifjrifhu olYrSm wm0ef&Sdygw,fvdkY ajymwmudku olYwdkYEkdifiH ynma&;pepfu

    jynfya&muf

    jrefrmynmwwfrsm; tvdkk&Sdonf

    armif&rm

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    49/16447

    oifay;vdkufwJh Good Citizen qdkwm 'grsKd;udk ajymwmvdkY xifrdygw,f/

    vlom;wa,muftaeeJY urmajru vlom;awG&JU 'kuawGudk rQa0cHpm;Ekdifatmif olwdkYynma&;

    pepfu oifay;cJhwmvm;vdkY awG;rdw,f/ ]wm0ef} qdkwJh

    pum;vkH;udk jrefrmhtwdkuftcHawG Mum;xJrSm azmazmoDoD ajymqdkMuwmudk awGY&ygw,f/ 'gayr,fh udkcifjrifhajymwJh wm0efeJY wlnDovdk xif&ayr,fh uGJr,fxifw,f/

    xdkif;jrefrme,fpyfudk a&mufvmuwnf;uBurma Volunteer Program eJY &if;ESD;aecJhygw,f/

    ynmwpfydkif;wpeJY trdajrudk ausmcdkif;vmMuwJh olawGudk ynma&;t& wwfEkdifoavmuf ulnDaewJh tzJGYyg/jrefrmawG&JU usef;rma&;? ynma&;ESifh owif;rD'D,m tzGJY

    aygif; wpf&mausmfrSm urmw0Srf;u apwemh 0efxrf; vkyftm;ay;awGeJY csdwfquf ulnDaewJh tzGJYjzpfygw,f/

    xdkif;jrefrme,fpyf wavQmuf iSufzsm;awG xlajymwJh wzufurf;u jrefrmhawmawmifawGxJrSmvnf;EkdifiHjcm;om; apwemh 0efxrf;awG trsm;tjym;ukd awGYzl;

    ygw,f/ 'gayr,fh arwmw&m; xGef;um;&majru a&TjrefrmawGudkawmh awGY&cJvSygw,f/

    usaemfwdkYawG wcsdefu vuf&nfwjyifwnf;

    pm;cJhMuwJh rdwfaqGawGtaMumif; ajymjzpfMuygw,f/awmfvSefa&; tajymif;tvJrSm wwd,EkdifiHawGudk xGufcJhMuolawG&JUatmifjrifrIawGudk Mum;&oavmuf azmufonf csjywwfMuygw,f/ 1990 ckESpfavmufuwnf;u

    xdkif;-jrefrme,fpyfa'ou wwd,EkdifiHudk xGufcGmcJhMuolawG tckqdk odef;*Pef;BuD;awmif &SdaeygNyD/

    tcsKdUrdwfaqGawGqdk vkyfief;awG atmifjrifvdkY? bGJY'D*&DawGeJY BuD;yGm;Muwmudkvnf; rMumrMum Mum;&ygw,f/ 'gayr,fh 'kuawG yifv,fa0aeMuwJh wcsdefuolYwdkYudk,fwdkif jzwfoef;cJhMuwJh ae&mawGudk jyefvmNyD;

    ulnDaeMuwmrsKdd;awmh rawGY&oavmufygyJ/wu,fqdk usaemfwdkYawGu udk,fawGY cHpm;

    cJh&olawGyg/ usaemfwdkY&JUnDtudk wdkif;&if;om;awGudk vmulnDaewJh olawGu usaemfwdkYeJY ordkif;t&a&m?,Ofaus;rIt&yg ywfoufaewJh olawG r[kwfygbl;/

    jynfwGif;rSm ppftkyfpkawG tPm,lxm;qJjzpfwJhtwGuf vGwfvGwfvyfvyf tvkyfvkyfcGifh r&&if

    xdkif;? w&kwf? tdEd, jrefrme,fpyfrSm odef;oef;csD 'kua&mufaewJh jrefrmjynfolawGuaum trdjrefrmjynfom;awG r[kwfayzl;vm;/

    oef;eJYcsDNyD; jynfya&mufaewJh a&TjrefrmawGaum bmaMumifh jrefrme,fpyf wavQmufu nDtudkarmifESrawGudk rsufESmvTJ aeMuwmvJ/

    waeYu tar&dum;rSm a&mufaewJh 'g&kdufwm?pma&;pmq&m csKdwl;aZmfqDu jzefYa0wJh pmudk azhpfbkwfxJ awGY&ygw,f/ EkdYbdk;'kuonfpcef;u ausmif;awGrSmtultnDvdkaewJh taMumif; zwf&ygw,f/ 'Dpmav;udk

    zwfNyD; usaemfh& J Up dwfxJ a0cGJr&wJh cHpm;rIawG jzpfay: cJhygw,f/

    taMumif;uawmh 2006 ckESpfu wwd,EkdifiHawGudk xGufcGmcGifh avQmufcJhwJh vlaygif; (wdkif;&if;om; aygif;pkH 2086) a,muf&Sdygw,f/ tcktcsdef rSmqdk&if

    'Dpcef;u awmfawmfrsm;rsm; vlaygif; (1800) avmufwwd,EkdifiHawGudk xGufcGmcGifh &&SdcJhMuygw,f/

    tcsKdUolawGqdk tJ'DEkdYbdk; txufwef;ausmif;jzpfajrmufa&; aumfrwDrSm wm0efcHvkyfcJholawG jzpfw,fqdkwm EkdYbdk;'kuonf pcef;u usefaewJh vlawGodygw,f/

    wwd,EkdifiHudk xGufcGmcJhwJh vlaygif; 1800 avmufuEkdYbdk;'kuonf pcef;u txufwef;ausmif;av;rSm wufaewJh (ausmif;om; 300) avmufudkawmif wm0ef

    r,lEkdifwJh a&TjrefrmawGygvm;vdkY pdwfraumif; jzpfrdygw,f/

    'kuonfpcef;u txufwef;ausmif;qdkwm

    usaemfwdkY jrefrmvlrsKd;awGavmuf

    trsKd;udk cspfwm b,fvlrsKd;rS

    vdkufrrDbl;qdkwJh vlBuD;olrawG&JU

    pum;udk &mZ0ifxJrSmyJ

    xm;cJh&awmhrSmvm;/

  • 7/29/2019 Maukkha Educational Magazine- No. 9, June 2012

    50/16448

    wvudk a':vm axmifcsDukefuswJhae&mawG r[kwfygbl;/uav;wa,muf&JUwv ukefusp&dwfu bwfaiG wpf&mr&SdwJh ae&mav;yg/ usaemfwdkY a&Tjrefrm (jynfya&mufaewJh) awG&JU pdwfaeoabmxm;udk jyefvnf jyKjyifoifhNyDvdkY ,lqrdw,f/

    'Dae&mrSm udkcifjrifhvdk a':vm axmifcsD&wJhtvkyfudk ajcmufvavmuf pGefYcGmcJhwJh ausmif;q&mawG&JUESvkH;om;udk usaemf&J U jynfya&mufaewJh a&TjrefrmawGb,fvdkjrifvJawmh rod/ tl;vdkYyJ jrifavvm;? taygvdkY yJawG;rvm; rajymwwf/

    'gayr,fh Oa&myom;awGu olwdkY&JU vlYtzGJYtpnf;udk wvGJqHyifaumif;jzpfwJh trsKd;*kPf? Zmwd

    *kPfeJY wnfaqmufcJhwm r[kwfbJ vlvlcsif;pmem

    axmufxm; nmwm&r,f qdkwJh todpdwf ,Ofaus;rIudkwnfaqmufcJhwmqkd&if usaemfwdkY a&TjrefrmawG jiif;Ekdifrvm;/

    q&mcifjrifhu CDC ausmif;u Grade11A, B, Grade 12 A,B,C twef;awGtjyif rJaqmufNrdKUeJY teD;w0dkufu ausmif;awGrSmyg t*Fvdyfpmoifay;w,f/ q&mcifjrifh[m MopaMwvs wuodkvf

    wckuae t*Fvdyfpm oifMum;a&;eJY bGJYvGef&&Sdxm; oljzpf

    NyD;? 0g&ifh q&mwOD; jzpfygw,f/wcgwavrSm a&TUajymif;uav;awG&JU rwlnDwJh ynma&;aemufcH? rwlnDwJh rdom;pkaemufcHu q&mawG&JU oifMum;a&;rSmyg oufa&mufrI&Sdaeygw,f/ tcsKdU

    uav;awGu rdom;pkvdkuf a&Munf&m jrufEk&m ajymif;vmMuwJholawG? wcsKdUuav;awGu ppfyGJawGaMumifh rdbESpfyg;vkH; r&SdawmhwJh uav;awG? wcsKdU uav;awGuawmfvSefa&;rdom;pku qif;oufvmwJh uav;awG pwJh

    rwlnDwJh aemufcHuaevmMuawmh ynmt&nftcsif;uvnf; rwlMuygbl;/

    ausmif;twdkifyifcH wOD;&JUajympum;t& qdk&iftcsKdUuav;awGu pdwfusef;rma&; aq;&kHudk ydkYxm;oifhwJh

    uav;awGygwJh/ 'Dpum;awGudk Mum;NyD; awmfawmf pdwfraumif; jzpfrdygw,f/

    oifMum;a&;eJYywfoufNyD; q&mcifjrifhu ]t*Fvdyfpm t&nftcsif; tm;enf;wJh uav;awGudk rdcifbmom pum;wwfwJh q&mawGoifwm ydkxda&mufygw,f}

    vdkY axmufjycJhygw,f/ q&mcifjrifhuawmh ol&a