Upload
yana
View
89
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Malignant hypertension í börnum. Auður Elva Vignisdóttir 5. árs læknanemi. Háþrýstingur í börnum. Algengi háþrýstings í börnum er lágt: 0,2-3%. Fullorðnir: 26%. Blóðþrýstingur oft ekki mældur í fullburða börnum. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Malignant hypertension í börnumAuður Elva Vignisdóttir5. árs læknanemi
Háþrýstingur í börnum• Algengi háþrýstings í börnum er lágt: 0,2-3%.
▫Fullorðnir: 26%.▫Blóðþrýstingur oft ekki mældur í fullburða börnum.
• Skilgreint sem systólískur/diastólískur þrýstingur >95 prósentustigi, miðað við aldur, kyn og þyngd.
• Má flokka í tvennt eftir uppruna:▫Primary.▫Secondary.
• Malignant hypertension er þegar mikill háþrýstingur leiðir til end-organ skemmda (+ papilledema).
Grade IV hypertensive retinopathy
Malignant hypertension•Algengi er 1% hjá öllum með háþrýsting,
börnum sem fullorðnum. •Einkenni sjást fyrst hjá þeim líffærum sem
eru næmust fyrir blóðþrýstingi:▫Augu: sjóntruflanir, blurry vision.▫Nýru: minnkaður þvagútskilnaður. ▫Heili: flog, höfuðverkur.▫Hjarta: hjartabilun.
Malignant hypertension•Hypertensive emergencies í börnum koma
oftast fram sem hypertensive encephalopathy: ▫Hár blóðþrýstingur með heilabjúg og
minnkaðri meðvitund, dái eða flogaköstum.•Ástæðan liggur í brenglun á cerebral
autoregulation sem stýrir BP í heila.▫Leiðir til niðurbrots á cerebrovascular
endothelium.
Orsakir fyrir háum blóðþrýstingi barna•Secondary háþrýstingur:
▫Umbilical artery catheter-associated thromboembolism. 9% fá háþrýsting.
▫Nýrnasjúkdómur. Renal parenchymal sjúkdómur.
▫Krónískur lungnasjúkdómur. Bronchopulmonary dysplasia.
•Primary háþrýstingur.
Umbilical artery catheter (UAC)•A. umbilicalis er hægt að nota sem
æðaaðgengi fyrstu 5-7 daga lífs (sjaldan >10 daga).▫Veitir beinan aðgang að slagæð fyrir
blóðprufur og vökva- og lyfjagjafir.▫Gefur áreiðanlegar upplýsingar um
blóðþrýsting.▫Tæknilega flókið.
•Fylgikvillar: ▫Rof á æðinni.▫Thrombosis.
Thromboembolism•Thrombar í abd. aortu geta leitt til
háþrýstings með virkjun renin-angiotensin kerfisins. ▫Minnkuð perfusion í JGA veldur aukinni
losun reníns angiotensin I og II. Æðasamdráttur.
▫AII aldósterón. Aukið frásog Na+ og vatns.
▫AII vasopressin (ADH). Aukið frásog vatns.
Vascular orsakir•Coarctation á aortu.
▫Daufir femoral púlsar.▫Blóðþrýstingur breytilegur á milli útlima.
•Renal vein thrombosis.▫Triad: flank mass, gross hematuria,
thrombocytopenia.•Renal artery stenosis.
▫Fibromuscular dysplasia.▫Congenital rubella sýking.
Renal parenchymal sjúkdómar•Meðfæddir gallar:
▫Polycystic kidney disease.▫Obstructive uropathy.
•Áunnir gallar:▫Bráður nýrnaskaði (AKI).
Acute tubular necrosis (asphyxia, sepsis).▫Nephrocalcinosis.
Fyrirburar með obstructívan stein.
Bronchopulmonary dysplasia (BPD)•Nýburar með RDS hafa oftar eðlilegan eða
lágan blóðþrýsting.•Við BPD verður bólga og örmyndun í
lungunum, sem veldur hypoxiu.▫Öndunarvél (mikið tidal volume).▫Aukin áhætta hjá fyrirburum.
•Talið að hypoxia hafi áhrif á virkni angiotensin converting enzyme (ACE).
•Háþrýstingurinn er transient.
Endocrine orsakir•Pheochromocytoma: tumor í
nýrnahettumerg sem seytir cathecholaminum.
•Primary hyperaldosteronism: gruna við hypokalemíska metabolíska alkalosu.
•Congenital adrenal hyperplasia: veldur háþrýstingi ef upphleðsla er á aldósteróni eða cortisóli.
•Cushing’s syndrome: hár styrkur cortisóls getur bundist aldósterón-viðtakanum.
Margar aðrar orsakir• Lyf.
▫Nýburinn: sterar, pancuronium, D-vítamíneitrun.▫Móðirin: kókaín, heróín.
• Neoplasia.▫Wilms tumor.▫Mesoblastic nephroma.▫Neuroblastoma.▫Pheochromocytoma.
• Taugatengt:▫Verkur.▫Flog.▫Intracranial hypertension.
Uppvinnsla•Saga og skoðun.
▫Hvaða líffærakerfi eru í hættu? Heilinn efst í huga – er saga um trauma?
▫Staðfesta að BP sé hækkaður. Mæla alla útlimi.
▫Leita að mögulegri orsök: Notkun UAC. Stækkun nýrna. Bruit yfir nýrnaæðum.
Uppvinnsla - rannsóknir•Blóðprufur:
▫Status, diff og reticulocytar.
▫Allir elektrólýtar.▫Glúkósi.▫Þvagsýra og kreatínín.▫Lifrarpróf.▫Blóðræktun.
•Þvagrannsóknir:▫Skoðun og ræktun.▫Kókaín, amfetamín.
•Annað:▫EKG.▫Rtg. pulm.▫Hjartaómun.▫CT af höfði.
▫Renín og aldósterón.▫Cathecholamine í
þvagi.▫TSH.▫Cortisól.
Meðferð1. Staðfesta hækkaðan BP.2. Ákvarða alvarleika.3. Útiloka aðrar orsakir.
1. Fluid overload.2. Coarctation á aorta.3. Hækkaður innankúpuþrýstingur.
4. Veita blóðþrýstingslækkandi meðferð.1. Fljótt ef end-organ damage.
Blóðþrýstingslækkandi meðferð•Ekki lækka BP um >25% fyrstu 8 klst.•Labetalól:
▫Alfa og beta-blokki.▫Bólus 0,2-1 mg/kg.▫Virkar fljótt og í 2-6 klst.
•Nicardipine:▫Kalsíum-gangna blokki.▫Dreypi 0,5-4 mcg/kg/mín.▫Virkar fljótt og í 30 mín - 4 klst.
•Önnur lyf: hydralazine, esmolol, nitroprusside.
Heimildir• Neonatal emergencies e. Donn og Faix.• http://www.uptodate.com/contents/patho
genesis-and-clinical-features-of-bronchopulmonary-dysplasia?source=preview&anchor=H7&selectedTitle=1~85#H21
• http://www.uptodate.com/contents/etiology-clinical-features-and-diagnosis-of-neonatal-hypertension?source=search_result&search=hypertension+neonates&selectedTitle=1~150
• http://www.uptodate.com/contents/image?imageKey=EM%2F4288&topicKey=EM%2F6438&source=see_link&utdPopup=true
• http://www.uptodate.com/contents/approach-to-hypertensive-emergencies-and-urgencies-in-children
• http://emedicine.medscape.com/article/979588-overview#aw2aab6b2b2aa
• http://emedicine.medscape.com/article/241640-overview