Mae-Suk Forest Plantation Management Summary บทสรุปการ ... · 2016-06-07 · 25 มีนาคม 2559 [เอกสารเผยแพร่ การจัดการสวนป่าอย่างยั่งยืน

25 มนาคม 2559 [เอกสารเผยแพร การจดการสวนปาอยางยงยน งานสวนปาแมสก]

1

Mae-Suk Forest Plantation Management Summary บทสรปการจดการสวนปาอยางยงยน สวนปาแมสก องคการอตสาหกรรมปาไม

สวนปาแมสก องคการอตสาหกรรมปาไมเขตล าปาง

งานสวนปาแมสก องคการอตสาหกรรมปาไมเขตล าปาง องคการอตสาหกรรมปาไมภาคเหนอบน ส านกงานตงอยทหมท 6 ต าบลแมสก อ าเภอแจหม จงหวดล าปาง พกด UTM 562405 E 2078491 N หางจากจงหวดล าปาง 67 กโลเมตร เปนสวนปาโครงการ 4 ทยงไมไดจดทะเบยนเปนสวนปา ตาม พ.ร.บ. สวนปา พ.ศ. 2535 รวมพนทตามทะเบยน 4,969.54 ไร จ านวน 10 แปลง เปนสวนปาทปลกสรางโดยบรษท ล าปางท าไม จ ากด เมอป 2533 เปนการปลกปาชดเชยตามเงอนไขสมปทาน ตอมากรมปาไมไดมอบให อ.อ.ป. ดแลตามมตคณะรฐมนตร เพอพฒนาเปนสวนปาเศรษฐกจตงแตป 2533

แผนทแสดงพนทการด าเนนกจกรรมของงานสวนปาแมสก ประจ าป 2559


2

ระบบการจดการสวนปาอยางยงยน (Sustainable Forest Plantation Management System)

องคการอตสาหกรรมปาไม (อ.อ.ป.) เปนรฐวสาหกจ สงกดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงมนโยบายมงเนนใหสวนปาในสกกดมงปฏบตการจดการสวนปาอยางยงยน เพอกาวสระบบการจดการสวนปาทเปนสากลโดยการปลกสรางสวนปา คมครองรกษาบรณะปาไมเพอประโยชนแกการปาไม โดยไดก าหนดพนธกจดานธรกจ ประกอบดวย การพฒนาทดนสวนปา โดยอนรกษและพฒนาใหเปนสวนปาเศรษฐกจอยางยงยน เปนรากฐานการผลตไมและบรการสงเสรมการปลกไมเศรษฐกจสภาคเอกชน ชมชนทองถนอยางครบวงจร เพอตอบสนองความตองการใชไมของประเทศอยางพอเพยงและยงยน สงเสรมและสนบสนนธรกจอตสาหกรรมไม เพอสรางมลคาเพมและธรกจบรการทมปาไมเปนพนฐานใหประชาชนไดรบบรการทไดมาตรฐาน มการจดการดานการตลาดอยางครบวงจร พฒนาระบบและสรางกลไกการตลาดไมเศรษฐกจอยางเปนธรรม เพอใหการปลกไมเศรษฐกจไดรบผลตอบแทนทคมคาและยงยน อกทงยงชวยสงเสรมและพฒนาสงคม ชมชนทองถนโดยใชสวนปาเปนฐานในการด าเนนงานชวยเหลอสรางงานสรางอาชพใหแกเกษตรกรรอบเขตสวนปาตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง อนรกษและฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยประชาชนมสวนรวม

การจดการสวนปาอยางยงยนประกอบดวยความยงยน 3 ประการ - ความยงยนดานสงแวดลอม - ความยงยนดานสงคม - ความยงยนดานเศรษฐกจ

วตถประสงคในการจดการสวนปาอยางยงยน - รกษาสภาพสงแวดลอมในสวนปา - สงเสรมความหลากหลายทางชวภาพในพนทอนรกษของสวนปา - ฟนฟสภาพธรรมชาตในสวนปา - อนรกษแหลงทอยอาศยของพช และสตวหายากทถกคกคามและใกลสญพนธ - สงเสรมสถานภาพดานสงคม คณภาพชวตทดของชมชน ทองถน - สนบสนนประสทธภาพของการใชประโยชนสงสดของผลผลตไมจากสวนปา

อตราก าลงการบรหารจดการงานสวนปาแมสก

นายชยวฒ ค าอาย พนกงานสวนปาฯ

นายประดษฐ สาพกล พนกงานปฏบตการ

นายพลฤทธ เตชะพ หวหนางานสวนปาแมสก


3

การด าเนนงานการจดการสวนปาอยางยงยนของงานสวนปาแมสก

1. ดานเศรษฐกจ

- พนทใหผลผลตทงหมด 2,971.252 ไร - ความเพมพนเฉลย (AYI) 0.200 ลบ.ม./ไร/ป - ความเพมพนทงปของสวนปาฯ 594.36 ลบ.ม./ไร/ป * ขอมลดงกลาว ไดจากการส ารวจปรมาณก าลงผลตของสวนปาแมสก ประจ าป 2557-2558

การท าไมประจ าป 2559 - แปลง 2521 เนอท 516.83 ไร ปรมาตร 300 ลบ.ม. แผนป56ยกมาท าป59 - แปลง 2530 เนอท 215.70 ไร ปรมาตร 250 ลบ.ม. แผนท าไมป 59 - โครงการท าไมปานอกโครงการฯ ปรมาตร 200 ลบ.ม. รวมทงหมด 750 ลบ.ม. * การท าไมของสวนปาแมสกไมเกนปรมาณความเพมพนทงป เพอใหเกดการฟนตวของปา

แผนการท าไมของงานสวนปาแมสก

ปทด าเนนการ แปลงป เนอท (ไร)

ปรมาตร (ลบ.ม.)

วธการตดสาง

2559 2521

516.83 300.00

Low thinning (2nd) 2530 215.70 250.00 Low thinning (2nd)

2560 2522 473.85 300.00 Low thinning (2nd)

2561 2523 685.67 300.00 Low thinning (2nd)

2562 2519 276.26 350.00 Low thinning (3rd)

2563 2525 146.72 100.00 Low thinning (3rd) 2527 245.34 100.00 Low thinning (3rd)

- การปลกสรางสวนปา วตถประสงคการปลกสรางสวนปาเดมปลกโดยบรษท ล าปางท าไม จ ากด เมอป 2533 เปนการปลกปาชดเชยตามเงอนไขสมปทาน ตอมากรมปาไมไดมอบให อ.อ.ป. ดแลตามมตคณะรฐมนตร เพอพฒนาเปนสวนปาเศรษฐกจตงแตป 2533 และปองกนการลกลอบขโมยไมในพนทสวนปาแมสก - การด าเนนธรกจ สวนปาแมสก เรมมรายไดจากการท าไมตดสางขยายระยะตงแตป 2546 จนถงปจจบน ส าหรบรายไดอน ๆ คอ การท าไมปานอกโครงการ


4

2. ดานสงแวดลอม พนทสวนปาแมสก มลกษณะเปนทราบเชงเขา สงจากระดบน าทะเลปานกลางประมาณ700 เมตร สภาพปาทวไปเปนปาเบญจพรรณและปาเตงรง มชนดไมพนเมองทส าคญ ไดแก สก แดง ประดปา เตง รง ยางพลวง ชงชน และอนๆ ชนดสตวทพบโดยทวไปเปนสตวปาทเลยงลกดวยนม ไดแก กระแตเหนอ หมปา หมาจงจอก กระตายปา สตวเลอยคลาน ไดแก ตะกวด แย กงกาหวแดง และงชนดตางๆ เปนสตวครงบกครงน า ไดแก กบนา คางคกบาน เขยดจะนา เปนสตวปก ไดแก ไกปา นกกางเขนดง นกแซงแซว นกปรอท นกกระปด และนกเขา เปนตน สวนปาฯ ไดก าหนดพนทอนรกษรวมกนทงสน 680.650 ไร คดเปน 7.76 % ของเนอทสวนปาทงหมด (4,969.54 ไร) โดยแบงพนทอนรกษ ออกเปนแตละประเภท ดงน 1.พนทสองฝงล าหวย (Stream Bank) 2.พนทแนวกนชน (Buffer Zone) 3.พนทปากงธรรมชาต 4.พนททมคณคาดานการอนรกษ

ผลการตรวจสอบสถานภาพ (Status) ของพรรณพชทส ารวจพบไมพบชนดพรรณพช และสตวปาทถกจดอยในกลมสถานภาพทถกคกคาม (threatened status) ตามการจดของส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (ONEP, 2006) และ IUCN (2010) ตามผลการส ารวจความหลากหลายทางชวภาพในพนทสวนปาแมสก (ส ารวจโดยสวนปาแมสก 2558)

การตรวจสอบตดตามดานสงแวดลอม งานสวนปาแมสกไดท าการหมายแนวเขตพนททมคณคาดานการอนรกษ ตดปายสอความหมาย และท าบนทกการตรวจสอบตดตามสภาพของพนททมคณคาดานการอนรกษ และงานสวนปาฯ ไดก าหนดตนไมอนรกษ พรอมทงตดปายใหทราบอยางชดเจน และท าการบนทกดแลตรวจสอบตดตาม

* การวางแปลงส ารวจความหลากหลายของพชและสตวและตรวจสอบ * ตดปายสอความหมายตนไมอนรกษ และตรวจสอบตดตาม


5

พนททมคณคาดานการอนรกษ

หมายถงคณคาของสงมชวต คณคาดานนเวศวทยา คณคาดานวฒนธรรมและสงคม ทไดรบการพจารณาวามความโดดเดนส าคญมาก ทงในระดบนานาชาต ระดบภมภาคหรอในระดบโลก ซงคณคาเพอการอนรกษอยางสงน จ าเปนอยางยงตองไดรบการคมครอง รวมถงตองสรางมาตรการหรอแผนเพอการจดการและตดตามเพอใหแนใจสงทไ ดรบการพจารณาใหอยในสถานภาพพนททมคณคาดานการอนรกษ นนยงคงอยหรอไดรบการพฒนาไปในทศทางทดยงขน

จากการส ารวจ และลงความเหนกบชมชนในการก าหนดพนททมคณคาดานการอนรกษ ในพนทสวนปาแมสก คอ บอยาหวยปแกง

การจดการและการตรวจตดตาม งานสวนปาแมสกไดจดชดส ารวจ และดแลพนททมคณคาดานการอนรกษ โดยการบนทกลงในแบบบนทกตรวจตดตามพนททมคณคาดานการอนรกษ เมอพบความเสยหาย หรอมแนวโนมทจะเกดความเสยหายตอพนท เพอน าไปสแนวทางการปองกนและแกไขตอไป

ผลการตรวจตดตาม จากการส ารวจตรวจตดตามไมพบความเสยหาย และผลกระทบจากการประกอบกจกรรมของทางงานสวนปาแมสก และจากปจจยภายนอก ตอพนททมคณคาดานการอนรกษ คอ บอยาหวยปแกง แตอยางใด มแนวโนมของไฟปาในชวงฤดแลง งานสวนปาฯจงไดท าการปองกนไฟปา โดยการท าแนวกนไฟ และตรวจตราปองกนพนทดงกลาวเพมขน

* ตดปายสอความหมายพนททมคณคาดาน การอนรกษและตรวจสอบตดตาม


6

จากการตรวจสอบตดตามการพงทลายของดน ตามสถานตรวจวดการพงทลายของดนในพนทสวนปาแมสก แปลงป 2521 และ 2530 ในการตรวจสอบตดตามพบวาคาการพงทลายของดนในพนทของสวนปาฯ อยในระดบทนอยมาก ซงไมกอใหเกดผลกระทบตอทรพยากรทางธรรมชาต และทรพยากรทเปนปจจยส าคญในการด าเนนชวตประจ าวนของชมชนรอบพนทสวนปา เชน ทรพยากรน าทใชในการอปโภค บรโภค เปนตน

ภาพการตรวจวดการพงทลายของดน ในพนทสวนปาแมสก

* แนวทางการปองกน และแกไขการพงทลายของดน อยในหวขอการส ารวจผลกระทบทางสงแวดลอม ซงไดจากการส ารวจดวยแบบส ารวจ Site Inspection ทงกอนและหลงการท าไม

การส ารวจผลกระทบทางสงแวดลอม (SITE INSPECTION) กอนการปฏบตงานดานตางๆ การส ารวจผลกระทบทางสงแวดลอม หรอ Site Inspection นน มวตถประสงคเพอส ารวจความเสยง

แนวโนม และผลกระทบทจะเกดขนตอสงแวดลอมบรเวณพนททมการปฏบตงานของสวนปา เชน การปฏบตงานดานการท าไม การปฏบตงานดานการปลกสรางสวนปา และการสรางถนนปาไม ซงงานสวนปาแมสกจะด าเนนการส ารวจ Site Inspection ทงกอนและหลงการปฏบตงาน เพอหาแนวทางการปฏบตงาน ปองกนและตระหนกถงผลกระทบทจะเกดขนตอสงแวดลอม

จากการส ารวจพนทดวยเครองมอแบบการส ารวจ Site Inspection ในการด าเนนงานดานท าไม ปลกสรางสวนปา และสรางถนนปาไม สรปไดวาไมพบพชพรรณ และสตวทหายาก ใกลสญพนธ รวมทงพนททมคณคาดานการอนรกษ บรเวณพนทแปลงท าไมและทางงานสวนปาแมสกไดก าหนดแนวทางการจดการเพอปองกนผลกระทบตอสงแวดลอม พรอมทงชแจงใหผปฏบตงานในพนทปฏบตตามแนวทาง ดงน

1. ก าหนดแนวกนชน (Buffer Zone) หรอไมใกลทางตรวจการ 2. ละเวนการท าไมบรเวณพนทสองฝงล าหวย (Stream Bank) 3. สรางฝายดกตะกอน และชะลอความชมชน บรเวณล าหวยทอยในพนทท าไม รวมทงบรเวณใกลพนท

ท าไม 4. ปลกหญาแฝกบรเวณทเสยงตอการพงทลายของดน 5. งดเวนการตดถนนปาไมใหม รวมทงระมดระวงเมอจ าเปนตองสรางถนนปาไม


7

3. ดานสงคม ชมชนรอบพนทสวนปาแมสก ประกอบดวย 1 ต าบล คอ ต าบลแมสก ไดแกบานปางตม บานแมสกและบานใหมสามคคซงเปนทตงของส านกงานสวนปาแมสก * จากการส ารวจ สอบถามผน าชมชนรอบสวนปาแมสก ไมพบวามชมชนพนเมอง หรอชนเผาใดๆ ทเคยอาศยอยใน บรเวณพนทสวนปาแมสก พนทรอบสวนปาแมสก

นโยบายของสวนปาแมสกดานสงคม - พจารณาจางแรงงานจากชมชนทองถนใกลๆสวนปาเปนอนดบแรกและก าหนดคาจางแรงงาน ดวยความเปนธรรม

- มการฝกอบรมใหความรพนกงานสวนปาและคนงาน - สงเสรมอปกรณและเครองมอดานความปลอดภยในการปฏบตงาน - สงเสรมสวสดการและสวสดภาพใหกบคนงาน - สนบสนนดานการศกษาและศาสนา - จ าหนายไมสกของสวนปาในราคายตธรรมใหกบชมชนทองถนและหมบานปาไม - สรางโครงการความรวมมอกบชมชนทองถน - สงเสรมดานอตสาหกรรมไมตอเนอง - มระบบแกไขขอขดแยงกบชมชนทองถน - มพนกงานสรางความสมพนธกบชมชนทองถน - สงเสรมการมสวนรวมของชมชนในการจดการสวนปา


8

ภาพการรวมกจกรรมทางสงคม กบชมชนรอบพนทสวนปาฯ

- รวมปลกตนไมรวมกบชมชนรอบสวนปาเนองในวนส าคญตางๆ .

- รวมปฏบตการทวงคนผนปารวมกบหนวยงานราชการและชมชนในทองถน

-

- ถวายเทยน เนองในวนเขาพรรษา

- รวมกจรรมทางศาสนากบชมชนรอบสวนปา


9

- รวมกจกรรมชมชนในงานวนส าคญตางๆ

- รวมฝกอบรมในดานตางๆ


10

แผนการจดการสวนปา ระยะยาว 5 ป

ล าดบ รายละเอยด 2559 2560 2561 2562 2563

1. ดานเศรษฐกจ - แผนการท าไม(ลบ.ม.) - แผนการปลกเสรมฯ (ไร)

250

-

300

-

300

-

350

-

200

-

2. ดานสงคม - กรมธรรมอบตเหต (ปละ) - ตกลงกบชมชน(ครง) - มวลชนสมพนธ(ครง) - การจางแรงงาน (%) - การอบรม (ครง)

1 1 12 100 3

1 1 12 100 3

1 1 12 100 3

1 1 12 100 3

1 1 12 100 3

3. ดานสงแวดลอม - พนทอนรกษ - พนทอนรกษ (ไร) - ตนไมอนรกษ (ตน) - สถานวดการพงทลายของดน(ครง) - Site Inspection(ครง/ป/กจกรรม)

1

680.65 16 3 2

1

680.65 16 3 2

1

680.65 16 3 2

1

680.65 16 3 2

1

680.65 16 3 2

ผลการด าเนนงานของสวนปา ทผานมา สวนปาแมสก มการด าเนนงานไดตามแผนการจดการทไดก าหนดไว ทกประการ ท าใหมความยงยน และสรปผลการด าเนนงานในป 2558 ดงน 1. ดานเศรษฐกจ ผลการท าไมปานอกโครงการ ปรมาตรรวม 97.170 ลบ.ม. มการจ าหนายไมใหกบราษฎรประชาชนทวไปไดใชไมทถกตองตามกฎหมายสรางรายไดใหกบสวนปาแมสกเปนเงน 201,821.32 บาท มคาใชจายในการลงทนและใชในการด าเนนงาน เปนเงน 1,083,142.53บาท

2. ดานสงแวดลอม สวนปาแมสก ด าเนนการจดท ากจกรรมตามแผนการจดการทเกยวกบสงแวดลอม ทงสน 12 กจกรรม เชน การปองกนไฟปา การปลกตนไมเพอการอนรกษสงแวดลอมในพนทสวนปา และแตงตงเจาหนาทในการตรวจตราปองกนรกษาพนทอนรกษ และพนทของสวนปาจ านวน 4,969.54 ไร เปนตน มคาใชจายดานสงแวดลอมเปนเงนประมาณ 78,000 บาท

3. ดานสงคม สวนปาแมสกไดมกจกรรมทบรการดานสงคม เชน การเขารวมกจกรรมของชมชนในทองถน และหนวยงานตางๆ ในทองถน การท าประกนชวตกลม เปนตน การจายเปนคาจางแรงงานชมชนรอบสวนปาใหมงานและมรายได โดยสรปคาใชจายทใชดานสงคมเปนเงนประมาณ 1,942,275.00 บาท ในการจดการสวนปาอยางยงยน ทงสามดานโดยสรปมความส าเรจและยงยน ตามทไดตงวตถประสงคไวทกประการ


11

วสยทศน องคการอตสาหกรรมปาไม “เปนผน ำกำรจดกำรสวนปำเศรษฐกจอยำงยงยน เพอยกระดบอตสำหกรรมไมสสำกล”

ตดตอ : ส านกงานสวนปาแมสก หม 6 ต.แมสก อ.แจหม จ.ล าปาง รหสไปรษณย 52120 โทร.086-1933758 E.mail – [email protected]

สามารถเสนอแนะขอคดเหน ตามกลองรบขอความของงานสวนปาแมสก


12

Documents

Mae-Suk Forest Plantation Management Summary บทสรุปการ ... · 2016-06-07 · 25 มีนาคม 2559 [เอกสารเผยแพร่ การจัดการสวนป่าอย่างยั่งยืน