9
uwaga – tu Nowa Huta !!! //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// bezpłatny dwutygodnik nowej huty nr 22 [23] / 21 stycznia - 3 luty 2013 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Zdjęcie: Joanna Urbaniec zima zła ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Krystyna Janda w Nowej Hucie /// strona 7 Hiphopowy rykoszet /// strona 8 Bezdomni kontra mróz /// strona 12

Lodołamacz nr 22

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Pismo Ludzi Walczących

Citation preview

Page 1: Lodołamacz nr 22

uwaga – tu Nowa Huta !!!/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

bezpłatny dwutygodnik nowej hutynr 22 [23] / 21 stycznia - 3 luty 2013/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Zdję

cie:

Joan

na U

rban

iec

zima zła

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Krystyna Janda w Nowej Hucie

/// strona 7

Hiphopowy rykoszet

/// strona 8

Bezdomni kontra mróz

/// strona 12

Page 2: Lodołamacz nr 22

ludzie pasje

Oglądam zbiOry Chałupy – i widzę, że masz duszę kOlekCjOnera.Kiedy bylem młodszy – zbierałem znaczki albo mo-nety. Potem przyszedł okres harcerstwa. Jeździliśmy przeważnie na  Podhale, gdzie łaziło się po  wsiach i górach i zbierało różne wiejskie rekwizyty. Ale ko-lekcjonować tak naprawdę zacząłem dopiero później. Teraz posiadam kolekcję np. 500 makatek kucharek i 700 kieliszków do wódki, każdy inny.

kOlekCjOnuje wiele Osób. ale skąd pOmysł, żeby zamknąć wszystkO w jednej, i tO nie wiejskiej Chałupie?To  jedno z  moich miejsc pracy. Przychodzą tutaj dzieci, którym chałupa ma pokazać tradycję naszych dziadków i pradziadków: jak pracowali, jak żyli, jak odpoczywali. Pracuję z nimi tak, jakby to była zbiór-ka drużyny harcerskiej, bo  sam się na  harcerstwie wychowałem. Ale dla dorosłych to  też jest zabawa, powrót do  czasów dzieciństwa, bo  przecież duża część z  nich przyjechała do  Nowej Huty z  różnych wsi pod nią położonych. To chyba główne założenie Chałupy – wehikuł czasu.

lodołamacz///bezpłatny dwutygodnik nowej huty///32///

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /lodołamacz///nr 22 [23] / 21 stycznia - 3 luty 2013

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

i mimO tegO, że w pObliżu nie ma łąki z krOwami i gdaCząCyCh kur, udaje Ci się zaChOwać klimat prawdziwej wsi sprzed kilkudziesięCiu lat.Marzyłem o tym, żeby to przenieść na wieś: żeby były dwie stodoły, plener, jakieś zwierzę. Ale to  już jest następny etap. Dzieci jeżdżą teraz do  kapitalnych miejsc, powstały np. interaktywne gospodarstwa wiejskie. A ja tutaj mimo wszystko staram się być dla nich też kolegą i rzeczywiście mi się chyba udaje.

starszym kOlegą, który pOkazuje wiejskie, zapOmniane już tradyCje?Tak. Staram im się to pokazywać poprzez – jak to na-zywam – przemienność form, zabawę. Na  każdym spotkaniu chcę przedstawić dzieciakom trzy najważ-niejsze sprawy. Pierwsza – to ścieżka chlebowa, gdzie mówimy o świętości chleba. Druga jest ścieżka narzę-dziowa, na  której poznaje się narzędzia i  rekwizyty, którymi posługiwali się ich dziadkowie i pradziadko-wie. Co  ważne – poznaje się je nie poprzez opowia-danie, ale poprzez dotyk i  bezpośrednie obcowanie. Przecież w dzisiejszych czasach dla chłopaka z czwar-tej klasy wbicie gwoździa to  jest zabawa, bo  wielu z  nich nigdy nie miało młotka w  ręce! Trzecią spra-wą, którą chcę im pokazać i której chcę nauczyć, jest umiejętność pracy w zespole. Nawet jeśli są tylko dwie osoby, to  już tworzą one zespół – i  to  właśnie chcę im uświadomić. A  najbardziej niesamowite w  tym wszystkim jest to, że do Chałupy często przyjeżdżają wiejskie dzieci uczyć się wiejskiej tradycji.

Chałupa u szpinaka tO muzeum?Nie, choć może trochę tak wygląda. W  muzeum nie ma dotykania eksponatów – a tutaj dzieci się po prostu w  bezpieczny sposób bawią tym, czym można się bez-piecznie bawić. Wziąłem kiedyś jedną grupę na zewnątrz i  ścinaliśmy sierpem łopiany, żeby młodzież zobaczyła, jak się ścina prawdziwym sierpem. Takich rzeczy nie ma chyba w prawdziwym przybytku muzealnym.

pOdObnie, jak warsztatów kulinarnyCh dla dzieCi.Dokładnie. Tu jest taka tradycja, że zawsze podczas naszych spotkań jest oscypek na gorąco. W Chałupie

można też bardzo często zjeść pierogi, oczywiście ze szpinakiem. Ale ja nie mówię, że to szpinak, tylko sałata japońska, taka specjalna, która dobrze działa na tabliczkę mnożenia i ortografię (śmiech).

z zaChęCaniem dzieCi dO jedzenia nie masz Chyba prOblemu. w kOńCu jesteś prawdziwym speCem Od tradyCyjnej, wiejskiej kuChni.Tak, jest to  rzecz, na  której się chyba dobrze znam. Jestem trochę specem od  prawdziwego jadła chłop-skiego, ale nie takiego, jak podają obecnie, jakąś tam cielęcinę w cieście, bo to jest przecież lipa. Interesu-ją mnie chłopskie, regionalne potrawy i produkty – ziemniak, kapusta, groch.

nie myślałeś O tym, żeby ze wszystkimi swOimi skarbami pOdłąCzyć się dO jakiegOś muzeum?Muzeum ma inne zadania. A ja lubię być u siebie, tak jak tu, w Nowej Hucie. Mówi się, że Nowa Huta się teraz odradza. To  nieprawda, bo  Huta zawsze żyła i była kapitalna.

pOkazujesz dzieCiOm miłOść dO nOwej huty?Miłość to złe słowo. Po prostu pokazuję, że Nowa Huta jest jak najbardziej normalna, zwyczajna średnia krajowa. Uczę dzieciaki, że  jak jesteś „no-wohutas”, to  naprawdę nie ma żadnego obciachu. Zawsze powtarzam: Nowa Huta to  najpiękniejsza dzielnica świata.

dzieCi lubią Chałupę pana szpinaka?Bardzo często proszę, żeby wpisały mi w specjalnej księdze, czy im się tutaj podobało. Jedna dziew-czynka napisała, że  tu  jest tak fajnie, że  chciałaby tu  zamieszkać. Bardzo miło się czyta takie rzeczy. Ostatnio przeczytałem wpis, też dziewczynki, która napisała, że  „Pan Szpinak nie był dzisiaj ogolony”. W  związku z  tym trzymam teraz w  samochodzie drugą maszynkę i jak jadę do pracy, to się szybko golę. Fantastyczna uwaga i o to właśnie chodzi. Ważne jest to, że coś im w łebkach zostaje. A ma zostać przede wszystkim to, że  są  świetnymi, młodymi Polakami i fajnymi, młodymi mieszkańcami Nowej Huty.

wyObrażasz sObie żyCie bez tej wiejskiej Chałupy? kOmuś jeszCze takie starOCie są pOtrzebne?Pewnie, że  sobie wyobrażam! Przecież tyle fajnych rzeczy jeszcze jest do robienia. A poważnie mówiąc, wcale nie jest źle, nie trzeba tak pesymistycznie my-śleć. Ktoś na  pewno tego potrzebuje, a  najlepszym dowodem są  kolejne nabytki tutaj darowane. Mam nadzieję, że  kiedyś znajdzie się prawdziwa chałupa, gdzie to wszystko się zmieści i na wieki wieków amen zostanie tu, w Nowej Hucie.

załóżmy, że pOwstaje pOmysł na budOwę muzeum nOwej huty. znaCzna Część twOjej kOlekCji byłaby w nim zapewne mile widziana.Nie, mam inną wizję. Problem polega na tym, że my ciągle nie możemy pogodzić się z  przeszłością, po-patrzeć na nią innym okiem. Zresztą – co to znaczy historia Nowej Huty? Dla mnie to  właśnie ludzie, bo historię tworzy nikt inny, tylko właśnie oni.

a ty sam nie ChCiałbyś OdpOCząć i pO prOstu wynieść się z miasta na prawdziwą wieś – taką, jaką pOkazujesz swOim gOśCiOm?Chyba będę musiał. W końcu muszę kiedyś przejść na… Jak to się nazywa? Emeryturę?

Tekst: Anna PiwowarczykZdjęcia: Filip Michno

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

tworzą ludzie

lepiej nie mówić dO niegO na „pan”, tylkO przyjść i dOłOżyć kOlejną perełkę dO jegO kOlekCji. O wiejskiej tradyCji, nOrmalnOśCi nOwej huty i dObrym wpływie zieleniny na pamięć OpOwiada kawaler Orderu uśmieChu, harCerz, twórCa działająCej w nOwOhuCkim Centrum kultury Chałupy u szpinaka - jurek

„szpinak” kujawski.

historię

Page 3: Lodołamacz nr 22

aktualności aktualności

lodołamacz///bezpłatny dwutygodnik nowej hutylodołamacz///nr 22 [23] / 21 stycznia - 3 luty 2013///54///

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Czerwono-czarne rytmy20 stycznia 1961 roku odbył się pierwszy koncert Czer-wono-Czarnych w  Nowej Hucie. Aby uczcić to  wyda-rzenie, Nowohuckie Stowarzyszenie Muzyczne „Jazz & Beat & Rock” co roku pod koniec stycznia organizuje wieczór wspomnień poświęcony Józefowi Krzeczkowi i zespołowi Czerwono-Czarni. Tym razem impreza od-będzie się 26 stycznia w ArtZonie – Sali Tańca Ośrodka Kultury im. Cypriana K. Norwida na osiedlu Górali 4.

Przypomnijmy: Józef Krzeczek, nowohucianin, kompozytor i multiinstrumentalista, w  latach 1963-1965 działał jako kierownik muzyczny Czerwono-

-Czarnych. Mówi się o  nim, że  przestawił polską muzykę młodzieżową na  nowe tory. Nie bez racji

– to  właśnie on  skomponował niezapomniany prze-bój Kasi Sobczyk „O mnie się nie martw”, czy hymn młodzieży lat 60. „Dwudziestolatki”.

Utwory z repertuaru zespołu zagrają: Mirosław Wójcik (saksofon), Ignacy Matuszewski (fortepian) i  Jacek Nahajowski (gitara). Wokalne zdolności za-prezentują nauczyciele z Szkoły Podstawowej nr 82.

Bilety w cenie 10 zł nabyć można w sekretariacie Szkoły Podstawowej nr 82 (os. Kalinowe 17), od po-niedziałku do piątku w godzinach 9-17 oraz w kasie ArtZone na  dwie godziny przed rozpoczęciem im-prezy, które nastąpi o godzinie 18. (TP)

Kolędowanie trwa!By znów usłyszeć radosny ton bożonarodzeniowych pieśni, trzeba poczekać do kolejnych świąt. Kogo jed-nak tak długie czekanie nie satysfakcjonuje, może magię tego szczególnego czasu przeżyć raz jeszcze, poddając się wyjątkowemu klimatowi kolęd.

W  kościele pw. Św.  Józefa na  os. Kalinowym Oktoich – Chór Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego Garnizonu Wrocław – zaprezentuje naj-piękniejsze kolędy wschodniosłowiańskie. Koncert będący kolejnym wydarzeniem z cyklu „Nowa Huta. Dlaczego Nie ?!” odbędzie się 31 stycznia o godzinie 19.15. Istniejący od  ponad 20 lat chór czerpie inspi-racje z tradycji wschodniosłowiańskiej i bizantyjskiej. Usłyszeć będzie można m.in. kolędy, których teksty pochodzą z terenów Bułgarii, Serbii, Rosji czy Ukra-iny, ale także Rusi Kijowskiej, czy Polski Jagiellonów. Warto znaleźć chwilę by zobaczyć i  posłuchać tego niezwykłego koncertu. Szczególnie, że  inicjatywa oprócz promowania muzyki będzie połączeniem przyjemnego z  pożytecznym: w  ramach organizo-wanej podczas występu kwesty, goście będą mogli wesprzeć Hospicjum im. św.  Łazarza w  Krakowie. Zaproszenia na koncert można odbierać od 18 stycz-nia w Ośrodku Kultury Kraków – Nowa Huta, Biurze Poselskim posła Ireneusza Rasia, lub w  Punkcie In-formacji Miejskiej. Więcej informacji o  wydarzeniu można znaleźć na stronie: http://www.nhdn.pl/.

Dźwięk kolęd dotrze także na Wzgórza Krzesła-wickie, gdzie zaprasza Ośrodek Kultury Kraków-No-wa Huta. Koncert Kolęd odbędzie się tam 27 stycznia. Wystąpi na nim chór krakowskiego I Liceum Ogólno-kształcącego im. Bartłomieja Nowodworskiego pod dyrekcją Ryszarda Źróbka oraz organista Tomasz Głuchowski. Impreza to  element cyklu „Muzyczne Spotkania na  Wzgórzach Krzesławickich”. Początek o godzinie 17 w parafii pw. Miłosierdzia Bożego (osie-dle Na Wzgórzach 1a). Wstęp bezpłatny.

Marzena Rogozik

Konwersacje po angielskuW  dobie globalizacji i  rozwoju form komunikacji niezbędne są języki obce. A w ich nauce najważniej-sza jest praktyka. 31 stycznia w  Nowohuckim Cen-trum Kultury odbędą się tam bezpłatne konwersacje w ramach w ramach programu nauczania 2012/2013 Centrum Języków Obcych. Zajęcia poprowadzi Tony Kulinowski.

Organizatorzy położą nacisk na przełamywanie barier komunikacyjnych i poszerzanie zasobu słow-nictwa. Ważne jest, by uczestnicy nauczyli się roz-różniać stopień formalności oraz formę wypowiedzi w zależności od sytuacji. Początek o godzinie 16 w sali nr 120. Na konwersacje zapisać się można telefonicznie (12 644 09 39), mailowo ([email protected]), lub osobiście w pokoju 121, w godzinach 10-18. (TP)

Pamięć zapewnia istnienieJuż po raz piąty Fundacja Pamięci Michała Bobera i Mi-chała Jeziora organizuje memoriał tragicznie zmarłych juniorów Hutnika. Turniej odbędzie się 27 stycznia (niedziela) na  obiektach przy ulicy Ptaszyckiego. Jak co roku w piłkę zmierzą się juniorzy kilku klubów za-równo z Krakowa, jak i z całej Polski. Start o godzinie 9.

Niezmienne jest hasło przewodnie fundacji: „Istniejemy, póki ktoś o nas pamięta”. O piłkarzach, którzy zginęli w wypadku samochodowym, pamię-tają koledzy z  boiska, znajomi, rodzice i  trenerzy. Dbają by wspomnienie przechodziło także na  ko-lejne pokolenia sportowców Hutnika. Bo  pamięć o  tym tragicznym wydarzeniu uczy pokory, sza-

cunku do  życia, zdrowia – zarówno swojego, jak i  boiskowych rywali. Tym razem młodzi Hutnicy rywalizować będą z rówieśnikami GKS-u Katowice, Garbarni i Wisły. W drugiej grupie zmierzą się: Cra-covia, Górnik Zabrze, Krakus i  krakowska Szkoła Mistrzostwa Sportowego.

Młodzi chłopcy nie spełnili swoich marzeń o ka-rierze w  dorosłej piłce. Aby to  umożliwić kolejnym pokoleniom garnących się do  futbolu, działalność fundacji wykracza poza organizację turniejów. Orga-nizacja pomaga młodym zawodnikom m. in. poprzez dofinansowywanie operacji i  rehabilitacji kontuzjo-wanych graczy. (TP)

Powołanie do drużyny ministra Bartosz Szydłowski znalazł się w  gronie doradców Bogdana Zdrojewskiego, Ministra Kultury i  Dzie-dzictwa Narodowego. Dyrektor artystyczny teatru Łaźnia Nowa zasiądzie w Radzie do Spraw Instytucji Artystycznych. Zaproszenie dyrektora nowohuckiej instytucji kulturalnej do Rady uzasadniono jego do-robkiem, doświadczeniem i  wiedzą merytoryczną. W  szacownym gronie dyrektor Szydłowski będzie jedynym przedstawicielem Małopolski.

Rada gromadzić będzie przedstawicieli instytucji kultury z całej Polski. W jej skład weszło w sumie dwa-dzieścia osób. Przewodniczącym został Paweł Łysak, dyrektor Teatru Polskiego im. Hieronima Konieczki z  Bydgoszczy. Członkowie będą mieli za zadanie sy-gnalizować ministerstwu przede wszystkim wszelkie komplikacje, jakie napotykają w  trakcie działalności. Na pierwszym posiedzeniu Rady omawiano znowelizo-waną ustawę o organizowaniu i prowadzeniu działalno-ści kulturalnej i praktyczny wpływ zmienionych przepi-sów na funkcjonowanie instytucji artystycznych. (TP)

Sztuka plakatowaDo końca stycznia w Nowohuckim Centrum Kultury można oglądać wystawę prac Jędrzeja Bobowskiego. Nowohucianin jest twórcą plakatów, okładek i  ilu-stracji książkowych. Projektuje też szeroko rozumia-ną grafikę reklamową. Wstęp na  wystawę, prezento-waną w budynku A, jest bezpłatny.

Jędrzej Bobowski pracuje jako asystent w  pra-cowni Projektowania Graficznego i  Liternictwa Krakowskiej Akademii im. Frycza-Modrzewskiego. Na  tej samej uczelni prowadzi zajęcia w  pracowni Elektronicznych Form Realizacji. Twórczość ab-solwenta Akademii Sztuk Pięknych doceniana jest na całym świecie. Jest laureatem licznych konkursów i uczestnikiem wielu wystaw, m. in. w Chinach, Japo-nii, Rosji i USA. (TP)

Zdję

cie:

Mic

hał R

amus

/ K

BF

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Podium SfinksuW  konkursie Dziennika Polskiego na  najpopular-niejsze kino Krakowa trzecie miejsce zajęło kino studyjne Sinks. W  głosowaniu internautów nowo-hucki rodzynek wyprzedził kina takie, jak Kijów, Centrum czy Mikro. Placówka z osiedla Górali za-mierza swoim repertuarem spłacić kredyt zaufania głosujących w  plebiscycie. Na  przełomie stycznia i lutego w Sfinksie możemy spodziewać się kilku in-tersujących tytułów.

Od  22 do  24 stycznia kino proponuje miłośni-kom filmu „Niebo w  gębie” w  reżyserii Christiana Vincenta. Komedia z  motywami kulinarnymi opar-ta jest na losach Hortense Laborie, głównej szefowej kuchni w Pałacu Elizejskim, pracującej przez lata dla prezydenta Francji Francois Mitteranda. Kinomania-cy zostaną także zaproszeni do  bliższego przyjrze-nia się krainie „Mrocznych cieni” (22 i 23 stycznia). W wyreżyserowanym przez Tima Burtona gotyckim thrillerze z  elementami komedii. Jest tu  wszystko, do czego twórca „Soku z żuka” zdążył nas przyzwy-czaić: zblazowany wampir o  uroku nie do  odparcia, tajemnicza dziewczyna, która nie może oprzeć się jego wdziękowi, oraz zazdrosna, uwodzicielska cza-rownica. Dziwna rodzina mieszka w przyprawiającej o gęsią skórkę starej posiadłości, w której za każdym rogiem czają się tajemnice.

W  repertuarze nowohuckiego kina znajdą się w lutym także rodzime produkcje. „Piąta pora roku” reżyserstwa Andrzeja Domaradzkiego to  opowieść o miłości dojrzałych, doświadczonych i różniących się pod wieloma względami ludzi. Na  ekranie zo-baczymy uznane postacie polskiego kina: Mariana Dziędziela, Andrzeja Grabowskiego i Ewę Wiśniew-ską. Pokazy filmy rozpoczną się w  ostatni piątek stycznia i potrwają do końca miesiąca. Zdecydowa-nie warta polecenia jest również „Miłość” Michaela Hanekego. We francusko-austriackim dramacie o śmierci i trudach życia wystąpili m.in. Jean-Louise Trintignant i Emmanuelle Riva. Film otrzymał Zło-tą Palmę na tegorocznym festiwalu w Cannes, oraz nominację do  Oscara w  aż  pięciu kategoriach. Se-anse na osiedlu Górali 5 zaplanowano na dni 25-31 stycznia. Szczegółowy repertuar trzeciego najpopu-larniejszego kina w Krakowie znajduje się na stronie www.kinosfinks.pl. (TP)

Zdję

cie:

War

ner

Zdjęcie: Joanna Urbanic

Zdję

cie:

Mar

cin

Kąd

zioł

ka

Zapowiada się zmasowany atak bodźców artystycz-nych. 25 stycznia (piątek) na osiedlu Górali 5 odbę-dzie się „Ofensywa sztuki”. Młodzi twórcy zaatakują widzów od  strony muzycznej, plastycznej, poetyc-kiej, performatywnej i  multimedialnej. Początek o godzinie 19.

W Ośrodku Kultury im. Cypriana K. Norwida swoją twórczość zaprezentują artyści z  kilku dzie-dzin sztuki. Poezję reprezentować będzie grupa li-teracka Sylaba. Na pianinie zagra i zaśpiewa Ilona Gawlik. Na pytanie „Co to jest i  jak powstaje lino-ryt?” odpowie malarka Marta Kozłowska, z  którą rozmowę w  Lodołamaczu przeczytać można było w ubiegłym miesiącu. W trakcie imprezy domino-wać będzie tematyka kobieca, nie zabraknie jednak także motywów stricte dzielnicowych. Czar nowo-huckiej rzeczywistości próbuje uchwycić na  swo-ich fotografiach Dominika Gęborek. Wernisaż jej zdjęć zatytułowany został „Wschodnia strona miasta”. Odsłonięta zostanie także tablica pamiąt-kowa Mariana Kruczka, którego rzeźby („Wielka kochanica” i  „Żuki’) zdobią C-2 Południe Cafe. W  tej właśnie kawiarni odbędzie się kończące wy-darzenie afterparty. Organizatorzy chcą udowod-nić, że młoda sztuka ma się dobrze. Defensywa nie jest dla nich! (TP)

Artystyczny kontratak

wernisaż jędrzeja

bObOwskiegO

Page 4: Lodołamacz nr 22

sztuka teatr

lodołamacz///bezpłatny dwutygodnik nowej hutylodołamacz///nr 22 [23] / 21 stycznia - 3 luty 2013///76///

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

pOdCzas pierwszegO weekendu lutegO w łaźni nOwej pO raz pierwszy w krakOwie zOstanie zaprezentOwany mOnOdram teatru pOlOnia danuta w. z gwiazdOrską kreaCją krystyny jandy. Spektakl powstał na  kanwie bestsellerowej książki Danuty Wałęsy „Marzenia i  tajemnice”, wydanej przez krakowskie Wydawnictwo Literackie. Kry-styna Janda relacjonuje na  scenie życie żony le-gendarnego przywódcy Solidarności, bezkompro-misowo wskazując na  jej samotność, poświęcenie i rozczarowanie.

Nie jest to  pierwsza wizyta wybitnej aktorki w  Nowej Hucie. O  własnie tu  między innymi krę-cone były sławne dziś ujęcia "Człowieka z  marmu-ru" Andrzeja Wajdy. Dwukrotnie, w  październiku 2010 i  styczniu 2011 roku Krystyna Janda gościła

też na deskach nowohuckiej Łaźni Nowej ze swoim spektaklem „Biała Bluzka”. Przejmujący monolog dziewczyny uwikłanej w  nieszczęśliwą miłość i  nie-dole stanu wojennego wzbudził ogromne emocje wśród nowohuckiej publiczności. bilety, podobnie jak w przypadku spektakli „Danuta W.”, zostały nie-mal natychmiast wyprzedane.

W związku z kolejną wizytą tej wybitnej aktorki w  naszej dzielnicy, w  imieniu czytelników Lodoła-macza zapytaliśmy Krystynę Jandę o Nową Hutę.

jak wspOmina pani swOje wizyty w nOwej huCie? krystyna janda: Dobrze. Znam scenę, jej możliwo-ści i ewentualne zasadzki, jeśli chodzi o akustykę itd. Zawsze publiczność przyjmowała mnie na tej scenie nad wyraz gorąco, przyjaźnie. Zaprzyjaźniłam się z pracownikami i szefami. Bardzo miło.

Czy była tu pani przyjmOwana przez publiCznOść w jakiś szCzególny spOsób?k.j.: Szczególny? Może tak. Jest to  scena nietradycyj-na, dzieją się tam najróżniejsze rzeczy, przedstawie-nia, festiwale, spotkania, tygiel rzeczy nowych, nowo-czesnych, niekonwencjonalnych. Za każdym razem miałąm wrażenie ze jestem z ciekawością oczekiwana i przyjmowana.

Tekst: Eliza Kubiak

eugeniusz muCha urOdził się w niewOdnej na rzeszOwszCzyźnie. jegO rOdzina była bardzO liCzna, i właśnie tO ukształtOwałO gO jakO artystę. prawie Całe swe dOrOsłe żyCie spędził w nOwej huCie. zmarł w wieku 85 lat 30 grudnia ubiegłegO rOku.

S tudia ukończył na Wydziale Malarstwa krakow-skiej ASP, gdzie był uczniem Wojciecha Weissa, Wacława Taranczewskiego i  Tadeusza Łakom-

skiego, u którego zrobił dyplom. - Skończył ASP, ale korzeni jego sztuki należy szukać na wsi. Nie bał się mocnych, ludowych wartości: szacunku dla ziemi, chleba, pracy, wielkiego uznania dla matki, która wcześnie owdowiała i  sama wychowywała gromadę dzieci. To motyw, do którego wracał – kobieta w chu-stce, która kroi chleb albo tuli malutkie dzieci – tłu-maczy Janina Górka-Czarnecka, właścicielka galerii

„Artemis”, u której odbywały się wystawy z okazji ju-bileuszy 80-lecia i 85-lecia Eugeniusza Muchy.

Uczestniczył w ponad 70 wystawach zbiorowych w  kraju i  za granicą. Miał kilkadziesiąt wystaw in-dywidualnych. Przez niektórych to  właśnie on  jest uważany za prekursora nurtu tzw. Nowych Dzikich w  Polsce, czyli artystów nawiązujących do  najlep-

szych tradycji ekspresjonistycznych, stawiających na żywe barwy i brutalistyczne sceny.

Eugeniusz Mucha był laureatem m.in. Nagrody im. Witolda Wojtkiewicza w 2000 roku, oraz dorocz-nej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodo-wego przyznanej artyście w 2007 roku za całokształt dorobku. Jego obrazy wystąpiły jako bohaterowie drugiego planu w filmie „Romeo i Julia z Saskiej Kępy”.

— Dość często sięgał po  motywy religijne, jed-nak po  swojemu je interpretował. Czasem tworzył zupełnie nowe, nieznane dotąd typy ikonograficzne. Zawsze były czymś pośrednim między malarstwem sakralnym a  swobodną wypowiedzią artysty na  te-mat współczesności – mówi Janina Górka-Czarnecka.

Jego brat, który został księdzem, zatrudnił go przy wykonaniu polichromii kościoła w  Dobrze-chowie (woj. podkarpackie) jeszcze w  czasach stu-diów. To wtedy Mucha na dobre odwrócił się plecami

do  sztuki socrealistycznej (z  którą miał krótki arty-styczny romans), by sięgnąć do Biblii i swych chłop-skich korzeni. Nie bał się wielkich słów, jak miłość, śmierć, przemijanie, chętnie swoimi obrazami ocie-rał się o sacrum. Do tego ogromne wrażenie wywarła na nim wystawa sztuki południowoamerykańskiej – ekspresyjnego malarstwa z wyrazistym kolorem.

Uciekał od  oczywistych skojarzeń, lubił stapiać w jedno sacrum i profanum, osobiste doświadczenia i uniwersalność przekazu, powagę i humor. To nieraz przysporzyło mu problemów, jak w  1973 roku, gdy namalował obraz „Boże Narodzenie” na  konkurs

„Mity, kulty, wierzenia”. To  jedno z najsłynniejszych jego dzieł: Matka Boska, przedstawiona jako zwykła, naga kobieta, leżąca na ziemi, rodzi ukrzyżowanego Chrystusa. To nie mogło się spodobać – protestowali ojcowie jezuici, ale także Komitet Wojewódzki PZPR. Komunistyczni działacze uznali, że  dzieło Muchy

„obraża uczucia katolików”. Ale nie był to jedyny taki przypadek w  jego karierze. Kilka lat później jedna z niemieckich galerii musiała zapłacić karę za „obra-żanie uczuć religijnych” wystawą Muchy.

— Reagował w typowy dla siebie sposób, z niemal dziecięcą naiwnością stwierdzając: „Matka Boska za-wsze jest święta” – wspomina Jolanta Antecka, dzien-nikarka i krytyczka sztuki „Dziennika Polskiego”.

Miał kilka ulubionych motywów, do których czę-sto wracał. Poza wspomnianą matką, takim z pewno-ścią była scena z rodzicami wyprowadzającymi swoje dziecko, często nagie i bezbronne na pierwszy spacer; scena z chlebem (kiedyś namalował blat stołu ze śla-dami ciała Chrystusa, nawiązując do  słynnej frazy biblijnej „bierzcie i jedzcie, to jest ciało moje...”); sce-na z winem – kobieta siedzi na kolanach mężczyzny, trzymając kieliszek w ręku.

— Nie usiłował nadążyć za zmieniającymi się mo-dami, choć kiedy robiłam wystawę w 80-lecie to od-kryłam w jego pracowni obraz, nawiązujący do nurtu abstrakcji geometrycznych. Namalował go w 1960 r. Nie bał się spróbować czegoś nowego. Ale jego języ-kiem pozostała sztuka figuratywna – mówi Janina Górka-Czarnecka.

Eugeniusz Mucha prawie całe dorosłe życie spę-dził w  Nowej Hucie, mieszkał niedaleko pl. Central-nego. Żona pracowała w  kombinacie. dostali swoje lokum, później malarzowi przydzielono także pra-cownię. W 1956 roku powstało Stowarzyszenie Twór-cze „Grupa Nowa Huta”, w skład którego weszli m.in. Roman Banaszewski, Anna Gunter, Aleksander Ko-nior, Waldemar Krygier, Wojciech Krzywobłocki, Eu-geniusz Mucha, Andrzej Nowak, Piotr Schneider czy Janusz Trzebiatowski.

Artyści dobrze się czuli w Nowej Hucie. Byli doce-niani za to, że chcieli zamieszkać w nowym mieście. Były czasy, gdy do Nowej Huty jeździło się nie tylko na spek-takle do Teatru Ludowego, ale także na wernisaże.

A  pracownia Muchy – jak wspominają jej by-walcy – była miejscem niezwykłym, światem innym niż wszystko dookoła. Klimat tego magazynu staroci na poddaszu tworzyły „okruchy wspaniałości starych kościołów” - fragmenty szat liturgicznych, świątki, chorągwie kościelne, nawet pozostałości konfesjona-łu. Niemal do końca uwielbiał jeździć pod Halę Tar-gową, gdzie wśród staroci znajdował swoje cudeńka.

Nowa Huta znalazła miejsce w jego twórczości – w 2011 roku namalował obraz „Epitafium dla robot-ników”. Ogromne dzieło, w którym obok pieców hut-niczych pokazał zabójstwo Bogdana Włosika, bunty robotnicze, krzyże. Wszystko ciasne, utkane, tłumne. I niemal w biblijnej poetyce.

Łukasz Gazur, „Dziennik Polski”Zdjęcie: Adam Gryczyński

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Styczeń 2013/////////////////////////////////

wejściesmoka.

trailer25-27 Stycznia///19:00

////////////////////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////

luty 2013////////////////////////

Danutaw.

1-3 luty///19:00///////////////////////////////////////

/////////////////////////////////

teatr Łaźnia nowaoS. Szkolne 25, krakówkaSa biletowa czynna:

wtorki 8:30-15:30 czwartki: 14:00-18:00

tel: 12-680-23-40rezerwacja telefoniczna:

tel: 12 680 23 41oD ponieDziaŁku Do piątku

goDz. 8:00-16:[email protected]

///////////////////////////////////////www.laznianowa.pl

krystyna janda w nOwej huCie!

Zdjęcie: Edward K

łosińskiZdjęcie: K

arolina Wolf

Sacrum i profanum stapiał w jedno

Page 5: Lodołamacz nr 22

muzyka muzyka

lodołamacz///bezpłatny dwutygodnik nowej hutylodołamacz///nr 22 [23] / 21 stycznia - 3 luty 2013///98///

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Czy krakOwski rap Odbił się na twOjej twórCzOśCi?Słuchałem Dwóch Małoletnich Fachowców, Czarno Na Białym, Supa Squad" – tych zespołów już dzisiaj nie ma. Intosynator, DSN. Pamiętam, jak poszedłem pierwszy raz życiu na  koncert hiphopowy w  Rotun-dzie i  okazało się, że  są  tam ekipy z  Krakowa. Gdy zaczęliśmy nagrywać nie wiedzieliśmy, że istnieje coś takiego jak scena, a co dopiero krakowska! Wtedy był tylko Liroy, Kaliber i Molesta. Nie było tak jak teraz: ktoś widzi jak wygląda scena, ma obraz jak rynek funkcjonuje, że  jest koniunktura. Może mało tego, ale jest, wszystko ma jakąś formę. A wtedy było tak: fajnie jest, nagrywamy sobie, ale nie masz żadnego pojęcia o  tym, że w Krakowie są  jeszcze inne zespo-ły. Potem pojawiły się sklepy, w których można było kupić kasety. Jako małolaci jaraliśmy się, że  można kogoś zobaczyć na żywo. Sam słuchałem 2Paca. Nie chciałem być taki jak on, ale podobało mi się to, co robił. Do dziś jego flow mnie porywa. Nie rozumiałem tekstów – wymyślałem, o czym one są. Rozumiejąc 2/10 słów słuchasz, bo jest ekspresja, emocje które temu towarzyszą. Plus dwa słowa, które zrozumiałeś – i układasz sobie, o czym ten kawałek jest. Kiedy byłem młody, chłonąłem wszystko. Dziś już nie wpływa to na mnie tak silnie.

raper tO wzór dla OdbiOrCów. starasz się być nauCzyCielem, przewOdnikiem dla swOiCh słuChaCzy?Nie miałem męskiego wzoru i  może dlatego posze-dłem w stronę rapu. Coś mnie tam pociągnęło z mo-jego wnętrza. Nie można mówić, żeby: „pić, pier…ć, nie żałować”, bo  tak nie jest. Trzeba mieć poczucie odpowiedzialności. Nie chcę wychowywać cudzych dzieci czy naprawiać świata. Wiem też, jak potrafią ryć głowę kawałki rapowe. Wiem, jak pesymistyczne potrafią być. Staram się w  swoich tekstach zwracać uwagę na pewne rzeczy, tak by odbiorca musiał zasta-nowić się nad moją muzyką, tak jak ja musiałem się zastanowić nad tekstem. Oczywiście słuchacz nieko-niecznie musi się ze mną zgadzać.

O Czym tak naprawdę jest twój rap?Wiadomo – życie codzienne. Czym jest dla mnie moja muzyka? Tym, co chcę wykrzyczeć, co chcę powiedzieć

szerszemu gronu. Są  storytellingi, są  imprezowe ka-wałki. Trzeba się bawić, ale chcę też powiedzieć komuś coś o sobie, udzielić dobrej rady. Nie w stylu: „słuchaj dzieciaku, rób tak czy tak”, ale coś na moim przykła-dzie, nauki na moich błędach.

dO kOgO kierujesz swOje teksty?Odbiorcą jest zawsze drugi człowiek. Ale robię kawałki, które mają się podobać mnie – to najważniejsze kryte-rium. Na nowej płycie zrezygnowałem z kawałka ze zna-nym producentem: nie do końca podobał mi się bit.

pOza muzyką – O Czym Chyba wie niewiele Osób – zajmOwałeś się także spOrtem.Sport jest bardzo ważny i  na  wszystko działa pozy-tywnie. W przeszłości grałem w piłkę i chciałem być piłkarzem. Grałem w  Hutniku, Krakusie, Sparcie Nowa Huta, w Wandzie, Sokole Kocmyrzów. Były mi wybijane pomysły na bycie sportowcem – „bo to nie jest zawód”, co  okazało się potem być nieprawdą. Lubię grać w  piłkę i  grałem. Ale kariera zakończyła się – trzeba trenować cały czas, tak jak w  każdej in-nej dyscyplinie życia. Oprócz tego były sporty walki. Gdy miałem 19 czy 20 lat, z  kolegą zapisaliśmy się na  kickboxing do  Wojtka Adamskiego na  Kościusz-kowskim – do klubu „Ring”. Żyjąc w Hucie po paru solówkach, bardziej lub mniej udanych, nadeszła re-fleksja, że trzeba się umieć bić. Niektórzy mają to wro-dzone, inni muszą tego się uczyć. Później okazało się, że sport jest motorem do innych rzeczy. Uczy pokory, dyscypliny, kształtuje charakter, uczy dążenia do celu. Oprócz siły fizycznej masz też witalność. Przez to rzu-ciłem papierosy i pomyślałem, że może być lepiej bez tego. Od kilku lat jednak nie trenuję.

wyChOdzi wkrótCe twOja nOwa płyta, CzegO mOżna się na niej spOdziewać?Będą goście: Polar, Gibon z  młodszych raperów, bę-dzie Sabina z  Formaliny – która nie zajmuje się już muzyką i  jest to  dla mnie bardzo znaczące, że  zgo-dziła się zrobić numer. Będzie Rahu – mój przyjaciel z pierwszych składów (też już nie zajmuje się muzyką) i z nim jest numer „Trzymam kciuki”. Będzie zespół Na  grubym cieście i  Makaron z  Niegardowa, gdzie sam mam rodzinę. Gość śpiewa o życiu na wsi. Jest też Marcelina Zajdel, która śpiewa refren oraz pia-nista z Nowej Huty – Miłosz. Jest 14 kawałków, 2/3 całości to utwory solowe.

masz zamiar prOmOwać wydawniCtwO?Będą teledyski w sieci. Do „Wolna chata”, „Dealpack classic”, do numeru „Niewierny” z Makaronem. Do nu-meru z  Makaronem klip nagrany jest w  polach, w  le-sie – na wsi, by był inny niż wszystko, co wychodzi. Jest też projekt Krakowski Rap Kontraatakuje – „Chodź na pole”. W jednym kawałku bierze udział 34 MCs z ca-łego Krakowa, z różnych dzielnic, nurtów hiphopowych

– uliczne i  inne. Wszyscy są  w  jednym kawałku. Jest to  jednorazowy event z  teledyskiem. Całe to  wydarze-nie zorganizowaliśmy ja i Polar. Rykoszetem będziemy także promować siebie. Obydwie rzeczy, płyta i kawałek, były planowane wcześniej: miały być w 2012, ale płyta wychodzi w lutym tego roku.

w huCie widać dużO działań spOłeCznyCh. widzisz pOtenCjał w młOdzieży?Organizacje się mnożą, działania powtarzają. Zazwyczaj akcje społeczne podejmują ludzie, którzy sami ze środo-wisk w  jakiś sposób zagrożonych wyszli, wywodzą się. Wiedzą, jak ważna jest pomoc, stworzenie odpowied-nich warunków do rozwoju. Ja sam działam w stowarzy-szeniu „Zajawka” – jest profil na facebooku, można nas znaleźć. Wiele osób nawiązało z nami konkurs, nagrało cos w naszym studiu – wkrótce będziemy robić kontakt na demówkę, będzie czas na zgłoszenia i zwycięzcy na-grają ileś godzin lub kawałków. Dodatkowo robimy też warsztat z technicznych spraw: to jest mikrofon, to wy-ciszenie, tak się obsługuje program. To  działanie skie-rowane do osób, które nie miały do tej pory możliwości zrobić czegoś profesjonalnie. Taka wiedza zawsze poma-ga. Dostajesz wędkę, a nie rybę. Zły start z domu nikogo nie przekreśla, ale daje dobrego kopa – pod warunkiem, że się z tego wyjdzie. Każdy sam wie, kiedy ma się odbić.

ChCesz zakOrzenić lOkalny patriOtyzm?Mogę mieszkać poza Hutą, ale przez to, że jestem stąd, jestem też ambasadorem tego miejsca. Interesuje mnie szerzenie tego na świat. Dobrze jest promować dzielnicę na zewnątrz: jeśli ktoś zobaczy, że jesteś z Huty i robisz coś dobrze, świadczy to  o  naszej dzielnicy. Że  ludzie z Huty są porządku.

twój przekaz jest OptymistyCzny. Można tak powiedzieć. Życie jest ciężkie, ale ma też dobre strony.

Tekst: Marek WierzchowskiZdjęcia: Weronika Kupiszewska

dlaCzegO pOdpisujesz się tater?Wiąże się to  z  pewną anegdotą z  wczesnych lat młodzieńczych. Byliśmy kiedyś na  wyjeździe i  tam przykleiło się to  do  mnie – jak to  bywa ze  wszyst-kimi ksywkami. Potem coraz więcej ludzi zaczęło do mnie mówić Tater i od pewnego momentu tak już podpisywałem swoje nagrania.

jak długO zajmujesz się muzyką, w jakiCh składaCh grałeś? Gdy zaczynałem pisać teksty, słuchałem różnej muzy-ki. Rapu – wiadomo, ale i Guns’n’Roses, Kelly Family

– to  był 1995 rok, byliśmy małolatami, a  to  było ogól-nodostępne, wszyscy tego słuchali. Z  biegiem czasu poznałem osoby, które robiły cos ciekawego z muzyką, sam zacząłem stawiać pierwsze kroki. Mam kawa-łek nagrany w 1996, pod instrumental z płyty Liroya

„Bafangoo cz. 1”. Na kolejnej płycie, „L”, Liroy rymuje do  niego z  Miką Urbaniak. Właśnie pod ten instru-mental sobie napisałem i  podłożyłem własny tekst, i  zrobiłem nagranie: na  jednym „jamniku” leciał ten puszczony instrumental, na  drugim była włożona ka-seta, a  ja rymowałem i nagrywałem. Wszystko zebrał mikrofonik. Zarejestrowany wokal miał inną barwę głosu – jak dziecka. Odbyło się to w domu, w pokoju i do tej pory nigdzie to nie wyszło. Miałem to na kasecie i na potrzeby płyty stworzyłem wersję cyfrową. To tak

naprawdę moje pierwsze nagranie, i ten kawałek będzie wstępem do jednego z utworów na mojej nowej płycie.

mOżna Cię zatem nazwać prekursOrem nOwOhuCkiegO rapu? Prekursor dla mnie to ktoś, kto wpłynął na innych, za-raził ich czymś nowym – a ze mną to nie do końca było tak. Ja robiłem muzykę sam dla siebie, bo  jarałem się Liroyem i 2Pakiem. I tak po prostu! W ‘99 roku mieli-śmy skład WHHZ. Wyszła pierwsza kaseta w  trzech egzemplarzach, w  2000 roku. Przed WHHZ była For-malina, był Grem, Sabrina, Kobra, Pece i ja. Do dzisiaj jest spoko z tymi ludźmi, tylko że ja z nimi nie widywa-łem się często. Mieszkałem na 2 Pułku Lotniczego, Pece na  Prądniku Czerwonym, Grem na  Mistrzejowicach, ktoś tam gdzieś jeszcze – i tak spotkaliśmy się raz w ty-godniu u Pecego i nagrywaliśmy. A z WHHZ widziałem się z chłopakami codziennie. Wspólne sprawy, wspólne życie. Później zrobiliśmy kilka kawałków z  Sendrome. Gdzieś tam się pojawiały, podobały się ludziom. Już był Internet, rozeszło to się pocztą pantoflową. Potem była już tylko moja solówka. 2008 rok. Przedtem kilka życio-wych sytuacji: emigracja, egzystencjalne tematy. Muzy-ka i częstotliwość nagrywania niejako przez to ucierpia-ły. Później był „multisingiel” – akcja „Memoriał” w 2010. Następną rzeczą była EPka z  Gremem – „Kwadrans” w 2011. A teraz będzie nowa płyta.

tater – jeden z pierwszyCh nOwOhuCkiCh raperów

– wydaje wkrótCe swOją pierwszą OfiCjalną płytę. nam OpOwiada O pOCzątkaCh krakOwskiej sCeny hip-hOpOwej, stOwarzyszeniu

„zajawka” i O tym, Czemu w żyCiu Od pOsiadania ryby ważniejsze jest mieć dObrą wędkę.

tater, czyli zajawka

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Page 6: Lodołamacz nr 22

kultura kultura

lodołamacz///bezpłatny dwutygodnik nowej hutylodołamacz///nr 22 [23] / 21 stycznia - 3 luty 2013///1110///

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

nOwOhuCkie Centrum kultury pOwstałO 30 lat temu w serCu nOwej huty. przez ćwierć wieku pOsiadałO tegO samegO gOspOdarza. w lipCu ubiegłegO rOku stery nCk przejął zbigniew grzyb. nOwy dyrektOr OpOwiada O wyzwaniaCh, planaCh na przyszłOść i dalszej działalnOśCi plaCówki.stanOwiskO dyrektOra tO jeden z przystanków w pana karierze, Czy COś więCej?Na  pewno jest dla mnie dużym za-szczytem. Nie ukrywam, że odczuwam presję związaną z  długą tradycją tego miejsca i tym, że jest jednym z ważniej-szych instytucji na  kulturalnej mapie Krakowa. Nowa Huta jest przecież naj-większą dzielnicą miasta, więc oczeki-wania wobec mnie są bardzo wysokie.

jak wyglądała pana drOga dO ObjęCia stanOwiska dyrektOra nCk?Pochodzę z Buska Zdroju. Do Krakowa przyjechałem na  studia i  tu  zostałem, a  obecnie mieszkam w  Tarnowie. Sta-nowisko dyrektora objąłem w  połowie lipca ubiegłego roku. Ukończyłem stu-dia o  specjalności „Gospodarka i  ad-ministracja publiczna” na  ówczesnej Akademii Ekonomicznej. Specjalność ta  predestynuje kończących ją absol-wentów do  pracy w  administracji pu-blicznej, jednak pierwsze kilkanaście lat po studiach nie pracowałem w zawodzie. Podjąłem się pracy w  sektorze prywat-nym: zajmowałem kolejne szczeble ka-riery począwszy od kontroli finansowej przez dyrektora finansowego po prezesa zarządu spółki dystrybucyjnej. Ta  pra-ca dała mi doświadczenie związane z  zarządzeniem i  kierowaniem ludźmi, ale także rozwiązywaniem konfliktów

wewnątrz zespołu. Przez dwa lata pra-cowałem w  Agencji Artystycznej GAP, która działa przy Uniwersytecie Ekono-micznym, gdzie udało mi się zrealizować wiele ciekawych inicjatyw kulturalnych.

jest pan kOntynuatOrem działań swOjegO pOprzednika?Dyrektor Ferdynand Nawratil, mój zna-komity poprzednik, przeszedł na  eme-ryturę. Wiele rzeczy jest dobrych i warto je kontynuować, bo  NCK ma ogrom-ny dorobek. Mam na  myśli wszystkie działania związane z młodzieżą, bo jest to  element najważniejszy, coś co  nam kiedyś zaprocentuje. Musimy w  Nowej Hucie pracować z młodymi ludźmi, wy-twarzać w nich popyt na kulturę, żeby za jakiś czas byli jej świadomymi od-biorcami. Mimo wszystko jako młod-

szy człowiek mam jednak trochę inne spojrzenie na tą instytucję i kilka rzeczy będę chciał unowocześnić.

jakie są pana pOmysły?Mam mnóstwo pomysłów na festiwale, zajęcia, warsztaty, przeglądy. Ludziom, którzy mnie otaczają również tych pomysłów nie zabraknie, tego jestem pewny. Natomiast na  pewno sporą przeszkodą są  finanse. Sektor kultury dostaje coraz mniej pieniędzy i dlatego trzeba o nie zabiegać.

nad jakim prOjektem aktualnie pan praCuje?Teraz pracujemy nad pomysłem zwią-zanym z  podróżami, którymi Dział Oświatowy NCK zajmował się już od wielu lat. Projekt będzie się nazywał

NAVIGATOR FESTIVAL i  odbędzie się między 22 a  24 marca. Właśnie kończymy prace nad programem festi-walu, rusza strona internetowa i jedno mogę już obiecać - będzie to trzydnio-we święto podróżnicze w  Krakowie. Także do festiwali, które odbywały się w  poprzednich latach, chcę dodać kil-ka nowym elementów. Wiele projektów jest w  trakcie realizacji: m.in. projekt SPACEr, Scena Impresaryjna, Spotka-nia BaletOffowe. Chciałbym uczcić w sposób szczególny jubileusz 30-lecia powstania NCK: już dziś zapraszam

na  jubileuszowy koncert z  tej okazji w październiku. Moim marzeniem jest także zadbanie o  tereny wokół NCK, jak choćby stworzenie parku rzeźby przed budynkiem oraz zagospodaro-wanie terenów od  strony łąk nowo-huckich na  cele związane z  edukacją ekologiczną oraz być może etnografią. Chciałbym, aby do  Nowej Huty przy-jeżdżali ludzie z całego Krakowa i żeby częściej przy tej okazji odwiedzali No-wohuckie Centrum Kultury.

nOwOhuCkie Centrum kultury pana OCzami tO…

…przede wszystkim niesamowicie wie-lofunkcyjna instytucja. Łączy w  sobie muzykę, śpiew, fotografię, sztuki pla-styczne, taniec i  wiele, wiele innych. Jest unikatowym miejscem na  mapie Krakowa. Nowohucianie mogą tu  za-kosztować różnych form kultury w jed-nym miejscu. W 2011 roku NCK zorga-nizowało aż 1 708 imprez, a placówkę odwiedziło ponad 324 tysięcy ludzi. Dużą bolączką NCK jest jednak jego stan techniczny. Niektóre obiekty mają po 30 lat, inwestycje w nie były bardzo skromne w  wyniku czego borykamy się teraz z  cieknącymi dachami i  nie-szczelnymi oknami. Budynek wymaga gruntownego remontu. To jest obecnie naszym priorytetem.

CO przyniesie najbliższy rOk? Chciałbym myśleć, że najgorsze już za nami i  taką mam nadzieję. Na pewno wielkiego postępu nie będzie. Ogra-niczone środki sprawiają, że  trzeba będzie szukać oszczędności, co nie za-wsze jest miłe, bo cięcia zwykle uderza-ją w kadrę pracowniczą. Będę się starał temu zaradzić. Chcę pokazać, że NCK jest na  tyle ważne, że  trzeba w  niego inwestować. To  nie są  zmarnowane pieniądze: przynoszą realne korzyści mieszkańcom Nowej Huty.

Tekst: Marzena RogozikZdjęcie: Filip Michno

Od pierwszyCh dni styCznia 2013 rOku władzę nad instytuCją OfiCjalnie przejęła rada miasta krakOwa. tO kOnieC krakOwskiegO Oddziału muzeum histOrii pOlski w warszawie, ale Czy na pewnO pOCzątek nOwegO pOmysłu na plaCówkę, OpOwiadająCą O dziejaCh najnOwszyCh?Dotychczas istniejące rządowe muzeum ma być zastąpione nową, miejską in-stytucją kultury. Plan działania nowej instytucji, podobnie jak data jej po-wstania, nie są jeszcze dokładnie znane. Wiadomo tylko, że sam obiekt – tak jak do tej pory – wciąż budzi liczne kontro-wersje i  szereg pytań co  do  koncepcji programowej muzeum. A  koncepcji, od początku istnienia muzeum, zawsze było kilka. Bo  tak naprawdę brakuje jednej, zgodnej opinii, jak pokazać pe-erelowską przeszłość.

działO się!Nic się tam nie dzieje – to zdanie bar-dzo często można było usłyszeć w kon-tekście dotychczasowej działalności Muzeum PRL-u. Często niesłusznie, co  podkreśla Jakub Lubelski, koordy-nator projektów badawczych w  zamy-kającym już działalność muzeum.

— Nie było u nas stałej ekspozycji, tego nie da się ukryć. Ale gdyby ktoś chciał znaleźć rzetelnie przedstawioną opowieść o  stanie wojennym w  Mało-polsce – znalazłby ją; gdyby ktoś chciał dowiedzieć się czegoś o  epoce gier-kowskiej – także by to znalazł. Pewnie gdyby w  naszych murach prezento-wano stałą ekspozycję z pralką Franią, to każdy miałby wrażenie, że przenosi się w  czasy PRL-u. Dla nas jednak za-wsze najważniejsza była jakaś opowieść i to staraliśmy się przekazać w naszych wystawach czasowych.

A  tych, w  przeciągu ponad trzy-letniej działalności muzeum, powstało

aż  siedem. Biorąc pod uwagę niezbyt duży budżet muzeum, a także niewiel-ki zespół składający się z  kilku osób na etacie, to naprawdę ciężka i dobrze wykonana praca. Wystarczy wejść na stronę internetową muzeum, gdzie można obejrzeć wszystkie projek-ty zrealizowane przez pracowników w ciągu ostatnich dwóch lat. Do tego dochodzą gry terenowe i  koncerty. Wszystko zrealizowane także dzięki pomocy kilkudziesięciu wolontariu-szy, wspierających muzeum. Mimo tego kierownictwu i  pracownikom zarzucano słabą działalność placówki, oceniając ją poprzez pryzmat braku stałej ekspozycji.

7 listopada ubiegłego roku Rada Miasta Krakowa przegłosowała zgodę na  powołanie projektu o  roboczej na-zwie Muzeum PRL-u  (w  organizacji). Tym samym, przestało istnieć jakiekol-wiek uzasadnienie dla dalszego istnie-nia placówki o  nazwie Muzeum PRL-

-u  działającego przy Muzeum Historii Polski w Warszawie.

— Nikt nas nie zamknął, to  była po prostu racjonalna decyzja dyrekcji

– tak Jakub Lubelski komentuje decyzję swojego kierownictwa o  rozwiązaniu muzeum. Oddział ma definitywnie zakończyć swoją pracę w  pierwszym kwartale 2013 roku. Ciężko ocenić, ja-kie będą plany działania nowej placów-ki. Wydaje się, że  oprócz tych podej-mowanych przez instytucję mającą się zamknąć w  najbliższych tygodniach, tak naprawdę nie ma innych i lepszych.

— Chcieliśmy pokazać, że historia nie jest interesująca dlatego, że jest hi-

storią, lecz dlatego, że  jest o  ludziach. Stąd takie wystawy jak „PROjekt hardKOR” czy „Do przerwy 1:0. Piłka nożna w  PRL”, opowiadające przede wszystkim o  ludziach, którym przy-szło żyć w takich, a nie innych czasach

– podkreśla Lubelski. — Wiedzieliśmy także, że  jesteśmy w  Nowej Hucie i chcieliśmy się przyczynić do budowa-nia tożsamości lokalnej. Myślę, że  się udało, patrząc chociażby na  wystawę plenerową „Nowa Huta Underground”.

Projekty muzeum w  ciągu trzy-letniej działalności dotarły do  kilku-dziesięciu tysięcy odbiorców, nie tylko w samym Krakowie.

— Nie da się tworzyć projektów, które zachwyca wszystkich, ale na pew-no nie przyjmiemy tego, że w muzeum nic się nie działo – zaznacza Lubelski.

— Krytykom chcemy udowodnić, że tu-taj naprawdę działo się wiele.

i śmiesznO, i strasznOMuzeum PRL-u  od  lat znajduje się w  ogniu dyskusji. Bo  koncepcji opo-wiadania o  historii najnowszej jest z reguły tyle, ile samych zainteresowa-nych jej opowiadaniem. Dotychczaso-wy scenariusz ekspozycji często był przedstawiany w  krytyczny sposób, bo  tak naprawdę nie wiadomo było, w którym kierunku można się udać.

— Szczególnie starszemu poko-leniu, a  przynajmniej grupie o  silnie antykomunistycznym nastawieniu na początku nie podobała się już sama nazwa muzeum, bo  bano się, że  bę-dziemy gloryfikować system, pokazy-wać jego śmieszną stronę, jak u Barei

– wspomina Jakub Lubelski. — Dłu-go trwało, zanim wytłumaczyliśmy, że  nie jesteśmy gadżeciarzami i  nie zbieramy reliktów, tylko jesteśmy muzeum, które chce rzetelnie przed-stawić historię. Ale potem słyszeliśmy, że w naszych wystawach jest z kolei za dużo martyrologii. Tak źle, i  tak nie-dobrze – mówi.

Jednak zapotrzebowanie na  pe-erelowski „klimat”, który pozwoliłby się przenieść w tamte czasy, obok wy-staw czasowych mówiących o  waż-nych wydarzeniach tamtego okresu, wydaje się być coraz większy. Stąd też pomysł, aby właśnie tak wyglądała stała ekspozycja w nowo powstającym muzeum. W  połowie listopada 2012 roku w  krakowskim magistracie go-ścił Minister Kultury i  Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski, któ-ry wraz prezydentem miasta, Jackiem Majchrowskim brał udział w  debacie nad nową przyszłością placówki. Pre-zydent Majchrowski zaproponował, aby przygotowanie scenariusza wy-stawy stałej w Muzeum PRL-u zostało powierzone zespołowi działającemu przy Muzeum Historycznym Miasta Krakowa. Obecnie dyrektor MHMK

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

pomysłów w nck-u nie zabraknie

co dalej z muzeum prl-u?

Gra

fika:

Tom

asz

Boha

jedy

n

Ciąg dalszy na strOnie 14

Page 7: Lodołamacz nr 22

ludzie ludzie

lodołamacz///bezpłatny dwutygodnik nowej hutylodołamacz///nr 22 [23] / 21 stycznia - 3 luty 2013///1312///

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

mogą. Zdrowie nie pozwala. Andrzej Szefer w ośrod-ku mieszka już siedem lat. Wcześniejsze pięć lat bezdomności zamieszkiwał w  melinach, piwnicach, na  budowach. Pił. Miał jeden, kryzysowy moment. Okres nocowania w blokowej piwnicy. Pamięta świę-ta, i świąteczne dźwięki i zapachy, docierające także na  najniższy poziom bloku, poniżej parteru. Odży-wające wspomnienia i  sentymenty: dla bezdomnych to  ogromny cios. Może być nokautujący. Drzewo, stołek i sznurek miały być dla Andrzeja rekwizytami ostatecznymi. Ostatni krzyk, którego nikt by pewnie nie usłyszał, nie zabrzmiał. Uprzedził go wewnętrzny odzew: „Co ty robisz, głupku!”.

— Pomyślałem sobie wtedy, że  przecież jeszcze wszystko da się odkręcić – wspomina Andrzej prze-łomowy moment. Od tej chwili przestał odkręcać ko-lejne butelki z nalewkami. Jakiś czas później zamiesz-kał w noclegowni. Nie widzi zupełnie na  jedno oko, drugie oczekuje na operację. Mimo to z optymizmem patrzy w  przyszłość. Czeka też na  emeryturę. Liczy, że dostanie wówczas własne mieszkanie. Gra w totka, ale nie interesują go drobne.

— Puszczam kupon, gdy jest do wygrania co naj-mniej trzy miliony – śmieje się. – Na pewno kiedyś trafię - dodaje. Dobrze wie, co to znaczy być bogatym. Pracował w Armaturze i w Tramwaju, rzadko poniżej półtorej etatu. Starczało na  wszystko: dom, rodzinę, samochód i  rozrywkę. Luksusowy motor i  profesjo-nalny sprzęt wędkarski. Twierdzi, że stał się bezdom-ny przez kobietę, z którą związał się po rozwodzie. – Wyrolowała mnie jak stare trampki – barwnie opisuje swój przypadek.

Barwna była też wizja przeprowadzki do Nowej Huty dla Adama, pseudonim „Teges”. Potężny zakład przemysłowy wabił ludzi z  całego kraju świetlaną wizją życia i  budowy nowej Polski. Wizja wygasała wraz z  wygaszaniem kolejnych wydziałów kombi-natu. Po dwudziestu latach pracy Adam został zwol-

niony, stracił też lokum w hotelu robotniczym. To już dwunasta zima jego bezdomności. Każda dała mu solidnie w kość ale nie chce mieszkać w noclegowni.

— Tu cieszę się wolnością – wyjaśnia.Sprawdziliśmy, co to za wolność. Ziemia pomię-

dzy Igołomską i Ptaszyckiego oraz domy, pamiętają-ce czasy zaborów. Zamieszkiwał wszystkie po kolei. I  jeden po  drugim wyburzają. Ten, w  którym jest obecnie, też przeznaczony jest do  likwidacji. Póki co, Teges nie myśli o nowym lokum. Chce przetrwać najbliższą zimę. A ta  jest bezlitosna, co roku zbiera srogie żniwo. Śmierć codziennie zagląda do  niego przez nieszczelne okna stuletniego skansenu. Kilku

kolegów już zabrała. Ale Adam nie chce uciec przed zimą do  noclegowni. Mimo że  nie tkwi, jak wielu bezdomnych, w  alkoholowym marazmie. – Pewnie się już przyzwyczaił, i  nie potrafiłby inaczej żyć – próbuje motywy Tegesa uzasadnić Andrzej.

— Czasem ludzie po prostu nie chcą egzystować wśród innych – wyjaśnia pani Sandra, opiekunka w  noclegowni. — W  ośrodku panują pewne zasady. Nie są  bardzo rygorystyczne, ale mieszkańcy nocle-gowni muszą ich przestrzegać – wspomina, wymie-niając poza zakazem picia także konieczność utrzy-mywania porządku i higieny. Ale Adam, mimo że nie ma dostępu do  bieżącej wody, stara się, aby ludzie na ulicy nie domyślali się, że mieszka w opuszczonym domu. Ma osobne ubranie do wyjść na miasto.

Bezdomnych w  Polsce według niektórych staty-styk jest około 300 tysięcy. A Kraków nie jest na tyle wyludniony, by każdy mógł dla siebie znaleźć puste lokum. Ludzie bez dachu nad głową mieszkają na bu-dowach, w kanałach, na dworcach. Nieraz zdarzy się, że napotkamy jednego z nich na klatce schodowej czy ulicy. Co począć w tej sytuacji? Przede wszystkim: nie szkodzić. Danie kilku złotych może i uspokoi nasze su-mienie, ale dla obdarowanego może skończyć się tra-gicznie, jeśli ofiarowaną kwotę przeznaczy na kolejną nalewkę. Lepiej kupić coś do jedzenia. Albo wesprzeć jedną z pomagających organizacji. Wbrew wszędobyl-skiemu kryzysowi, i powszechnie głoszonemu upadko-wi zasad i ludzkich odruchów – jest ich kilka. Caritas, Towarzystwo Pomocy im. św.  Brata Alberta, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Stowarzyszenie Dobro-czynne Betlejem, Monar i inne mają komu pomagać.

Bezdomność to  zjawisko, które wyzwala w  do-tkniętym nim człowieku pierwotny instynkt prze-trwania. Codziennej walki o zapewnienie absolutnie podstawowych potrzeb. Ale też korzystania z  umie-jętności, która przydaje się każdemu. Niezależnie od  statusu społecznego i  miejsca zamieszkania. Jak to ujął Andrzej: „Kto myśli, ten sobie poradzi!”

Tekst: Tomasz PiwowarczykZdjęcia: Joanna Urbaniec

Nowohucką noclegownię znajduję na  przemy-słowej ulicy Makuszyńskiego. Wśród dziesiąt-ków magazynów, hurtowni i  zakładów pro-dukcyjnych wyróżnia się żółty, kilkupiętrowy

gmach. Mieści się w  nim dwieście miejsc noclego-wych. W zimie liczba ta wzrasta o kilkadziesiąt łóżek.

Teoretycznie trafić mogą tu  osoby, których ostatnie zameldowanie było w Małopolsce. W zimie jednak wymóg ten traktowany jest z  przymruże-niem oka. Podobnie jest z  obowiązującą w  lecie ko-niecznością opuszczania ośrodka od godziny 8 do 16. Na luksus pozostania cały dzień w łóżkach mogą so-bie pozwolić tylko chorzy. Co robi wtedy reszta? Jedni jeżdżą bez celu komunikacją miejską, inny włóczą się po centrach handlowych. Niektórzy kombinują, żeby cokolwiek zarobić.

Z tym nie ma jednak lekko. Śmietniki są pozamy-kane na kłódki, na butelkach i złomie nie ma już takie-go przebicia jak niegdyś. Są tacy, którzy próbują znaleźć legalną pracę. Udaje się nielicznym. Czasem jednak po prostu się to nie kalkuluje. Bo noclegownia jest dar-mowa, ale tylko do  pewnego pułapu dochodów. Jeśli ktoś legalnie zarabia powyżej 542 złotych, musi za po-byt w ośrodku zapłacić, nawet 350 złotych miesięcznie.

Większość osób z noclegowni jednak nie pracuje. Mało kto ma tyle szczęścia, co pan Czesław, dorabia-jący na miejscu konserwator. Inni by chcieli, ale nie

bezdOmnOść nie jest dziedziCzna. wielu z tyCh, którzy dziś mieszkają na uliCy, miałO kiedyś dObrą praCę, gOdziwe zarObki, piękne dOmy i kOChająCe rOdziny. każdy przypadek trafienia na bruk trzeba rOzpatrywać OsObnO, ChOć CzęstO pOjawiają się wspólne mianOwniki. utrata praCy, nałóg, kłOpOty rOdzinne. bO bezdOmnOść nigdy nie jest samOistnym zjawiskiem. zawsze idzie w parze z innymi żyCiOwymi prOblemami i pułapkami. alkOhOlizm, bezrObOCie, ChOrOby, kłótnie tO jej nieOdłąCzne elementy.

i co dalej?przetrwać.

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

adam „teges”: „kOCham wOlnOść i Czuję się wOlny”

andrzej szefer: „kOCham muzykę”

Czesław, kOnserwatOr: „marzę O lepszym jutrze

i Chętnie pOznałbym jakąś miłą, rudą panią”

Page 8: Lodołamacz nr 22

kultura redakcja

lodołamacz///bezpłatny dwutygodnik nowej hutylodołamacz///nr 22 [23] / 21 stycznia - 3 luty 2013///1514///

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Michał Niezabitowski przebywa na urlopie, nie uda-ło się więc potwierdzić tych informacji.

W  dalszym ciągu trwa debata nad samą kon-cepcją muzeum. Nie wiadomo, czy nowa placówka będzie opowiadała historię PRL-u w całości, czy po-przez kontekst wydarzeń w Nowej Hucie. Sprawa cią-gle stoi pod znakiem zapytania.

— W  najbliższych dniach dyrektor Wydziału Kultury Urzędu Miasta Krakowa będzie gościł w mi-nisterstwie w Warszawie – mówi Katarzyna Fiedoro-wicz-Razmus z Biura Prasowego UMK. — Wtedy też będziemy mogli podać informacje dotyczące nowo objętej koncepcji wobec placówki, zagospodarowania budynku i otwarcia muzeum. Obecnie trwają także rozmowy, związane m.in. z obietnicą dofinansowania działalności instytucji.

Wiadomo, że  wstępna data otwarcia muzeum podana przez ministra Zdrojewskiego to 30 kwietnia 2015 roku. Nie wiadomo tylko, jak do tego czasu po-toczą się plany Krakowa, którego budżet już w chwili obecnej jest dosyć mocno zadłużony. A przejęcie pla-cówki przez miasto oznacza także jego większy wkład finansowy w nowo powstające przedsięwzięcie.

muzeum na miarę mOżliwOśCiCo  zrobić, żeby placówka kulturalna stała się mar-ką samą w  sobie? Nie ma na  to  żadnego konkretne-go sposobu, bo na powodzenie muzealnej instytucji

wpływa bardzo wiele czynników. Pokazuje to między innymi Fabryka Emalia Oskara Schindlera, która jest jednym z  oddziałów Muzeum Historycznego Mia-sta Krakowa, i dla wielu turystów - obowiązkowym punktem do zwiedzenia na mapie Krakowa.

— Początki zawsze są trudne – mówi Iwona Soł-tyk z Fabryki Schindlera. – U nas było o tyle łatwiej, że historia fabrykanta Oskara Schindlera znana jest na  arenie międzynarodowej, między innymi dzięki filmowi Stevena Spielberga. Dlatego muzeum, któ-re powstało po to, aby opowiadać tę historię, mogło automatycznie liczyć na  dużą liczbę gości, przede wszystkim z zagranicy – mówi.

Ale obawy, czy muzeum się spodoba, czy przy-ciągnie odpowiednią liczbę gości także się pojawiały. W tym momencie, wkraczając w trzeci rok działania placówki, można mówić o naprawdę dużym sukcesie. Zdarzają się dni, kiedy Fabrykę Schindlera odwiedza prawie 900 osób.

— To  najczęściej obcokrajowcy, wycieczki zorga-nizowane ze szkół – podkreśla Renata Sakaluk z mu-zeum. — Trzeba przyznać, że  takich zwiedzających jest znacznie więcej niż pojedynczych gości z  Polski. Wydaje się, że w świadomości Polaków muzeum wciąż jest miejscem nudnym, sennym i nieciekawym, w któ-rym chodzi się od gablotki do gablotki, a przecież co-raz częściej jest zupełnie inaczej, co widać chociażby na przykładzie naszej placówki – mówi Sakaluk.

Bo muzeum w XXI wieku ma być instytucją od-działywującą na każdy zmysł odwiedzającego. Multi-medialna forma wystawy, gdzie goście nie tylko wi-dzą, ale też słyszą i mogą czegoś dotknąć, zdaje się być

kluczem do  sukcesu. Podobnie jak stała ekspozycja, która zdaje się być nieodzownym elementem do przy-ciągania zwiedzających.

— Stała ekspozycja jest wręcz konieczna – stwierdza Iwona Sołtyk. — To  ona jest wizytówką muzeum, czymś, co  będzie się z  nim nieodłącznie kojarzyć. Taką stałą wystawę także łatwiej rozrekla-mować, bo  jest elementem stałym, który zawsze bę-dzie i do czego będzie można w każdym momencie wrócić i  polecić znajomym. Myślę, że  tego właśnie zabrakło w Muzeum PRL-u – mówi.

Także co  do  tego, że  istnieje zapotrzebowanie na placówkę opowiadającą o polskiej historii najnow-szej, obydwie panie nie mają wątpliwości.

— Turyści odwiedzający nasze muzeum bardzo często pytają o  Nową Hutę i  o  to, co  można w  niej zobaczyć – mówi Renata Sakaluk. — Jest w ludziach wewnętrzna potrzeba skonfrontowania się z tamtym okresem, ciekawość, a często też niewiedza na temat czasów PRL-u. A miejsce na taką instytucję jest ide-alne, potrzeba tylko zjednoczenia sił i pomysłu. Sama jestem z Nowej Huty i wiem, że dzielnica ma napraw-dę ogromne możliwości, które trzeba wykorzystać.

— Fabryka Schindlera wychodzi naprzeciw dzi-siejszym oczekiwaniom, między innymi po  to, żeby każdy mógł znaleźć coś dla siebie – dodaje Iwona Soł-tyk. — Bo placówka muzealna ma obecnie nie tyle po-kazywać, co zachęcać do dyskusji. A tego w przypad-ku instytucji, która opowiadałaby dzieje PRL-u  nie może przecież zabraknąć.

Tekst: Anna Piwowarczyk

zimna wOda w łazienCe spOwOdOwała wykOnanie telefOnu dO faChOwCa. pan mgr inż. zażyCzył sObie kwOtę, która stanOwiła 2/3 wartOśCi pieCyka. zadzwOniłam dO innegO faChOwCa. przez telefOn pOwiedział CO mam zrObić. znów mOgłam się Cieszyć się Ciepłą wOdą.

Wielu z nas przeżywa podobne rozterki, a wszystko przez to, że  na  rynku brakuje fachowców. W  roz-mowie z  Panią Dorotą Krawczyk – wicedyrektor Zespołu Szkół Elektrycznych nr 2 na os. Szkolnym 26 – dowiaduję się, że właśnie ta szkoła stawia sobie za cel wykształcenie fachowców. Osób, które będą mogły pomóc w codziennych problemach.

Zespół Szkół Elektrycznych nr 2 kształci w czte-rech kierunkach: technik-elektryk, technik-elektro-nik, technik-informatyk oraz technik-mechatronik. Ze względu na wysoki koszt utrzymania, dyrektorzy zmuszeni są szukać środków finansowych w innych instytucjach niż urzędy. W ramach środków z Unii Europejskiej rozpoczęto program: Modernizacja kształcenia zawodowego w  Małopolsce. W  projek-cie tym biorą udział szkoły z Krakowa, w tym jedna z Nowej Huty. Udało się pozyskać nowe środki, dzię-ki którym zostały wyposażone pracownie zawodowe.

Jak podkreśla koordynator realizacji projek-tu w ZSE – Krzysztof Oliwa – dobrze wyposażone pracownie są  podstawą wykształcenia zawodowe-go. Aby edukacja praktyczna miała sens, uczniowie nie mogą przecież uczyć się na  przykład naprawy telewizora na  starym przedmiocie! Zakupiony sprzęt pozwoli im na doskonałe przygotowanie się do zawodu. Pracownia informatyczna wyposażona została więc w najnowszy sprzęt z zainstalowanym systemem Windows 8. Niepozorne wyposażenie warte jest ok. 130 tys. zł. Dzięki tym sprzętom szko-ła organizuje kursy, które pozwolą uczniom szkół zawodowych na  zdobycie dodatkowych kwalifika-cji i lepsze przygotowanie do zawodu. W tej chwili Zespół Szkół Elektrycznych nr 2 jest chyba najlepiej wyposażoną szkołą zawodową pod kątem nowego programu nauczania.

Warto więc zerwać z  mitem, który często krąży wokół szkół zawodowych i  zastanowić się, czy nie warto zostać fachowcem, mieć dobry fach w  ręku i  korzystać z  jego przywilejów. Nie od dzisiaj wiadomo, ze  specjaliści są dobrze opła-cani na  rynku pracy. W  razie pytań dotyczących szkoły, zapraszamy na  stronę internetową szkoły www.elektryk2.i365.pl

Tekst: Małgorzata WąsikZdjęcia: Marcin Kądziołka

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

loDoŁamacz, bezpłatny dwutygodnik Nowej Huty. Nakład: 10 tysięcy egzemplarzy. Redaktor Naczelna: Matylda Stanowska. Redaktor prowadzący: Tomasz Piwowarczyk. Stała współpraca: Adriana Błażej, Joanna Fiołek, Sonia Kozińska, Eliza Kubiak, Weronika Kupiszewska, Katarzyna Kąkolewska, Filip Michno, Anna Lepszy, Marzena Rogozik, Anna Szałaj, Madlena Szeliga, Anna Szczygieł, Joanna Urbaniec, Jarosław Tochowicz, Małgorzata Wąsik, Małgorzata Wierzchowska, Jacek Paweł Dargiewicz, Marcin Kądziołka, Łukasz Lenda, Tomasz Bohajedyn. Projekt graficzny i łamanie: Zbigniew Prokop/creator.pl/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /Adres redakcji: Teatr Łaźnia Nowa, osiedle Szkolne 25, tel. 12 425 03 20 w. 41, 42; [email protected]; Lista dystrybucji: www.facebook.com/Lodolamacz.PismoLudziWalczacych. Reklama: Barbara Hoffmann, tel. 12 680 23 41; Wydawca: Teatr Łaźnia Nowa. Druk: Polskapresse./ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania nadesłanych tekstów. Nie zwracamy materiałów niezamówionych. Nie uzasadniamy powodów niepublikowania tekstów. Redakcja i wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za treść zamieszczanych ogłoszeń. Poglądy i opinie przedstawiane w publikowanych artykułach i opiniach czytelników niekoniecznie są zgodne z poglądami wydawcy i redakcji. Reprodukowanie bez zgody wydawcy jakichkolwiek materiałów zawartych w czasopiśmie Lodołamacz jest niedozwolone.

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Gra

fika:

Łuk

asz

Lend

a

Szanowna redakcjo!Z przyjemnością czytam pismo Lodołamacz bo od ja-kiegoś czasu (marzec?) ma lepszą formę od poprzed-nich wydań. Mam 50 lat i  tematy, które poruszacie są  mi bliskie bo  mieszkam w  Nowej Hucie od  uro-dzenia i  bardzo lubię naszą dzielnicę. Piszecie o  lu-dziach, o miejscach, o wydarzeniach, które pamiętam lepiej lub gorzej, ale są mi bliskie. Chciałabym prosić na  łamach Waszego pisma (nie ma Was w  szpitalu im. S.  Żeromskiego!) poruszyli temat „ozdabiania” bloków mieszkaniowych przez fanów klubu Hutnik. Mieszkam na osiedlu Na Skarpie – część bloków zo-stała pomalowana i napisy potwornie szpecą budynki. Rozumiem, że młodzi ludzie chcą wyrazić swoją „mi-łość” do  klubu sportowego. Ale może ktoś wymyśli inny sposób. Może prowadzący ten klub, sportowcy mogliby poruszyć ten temat, np. przed jakimś me-czem. Nie wierzę, że  komuś to  się podoba – chyba tylko tym, co to piszą. Nie wspomnę o wulgaryzmach (blok na  osiedlu Górali od  strony Alei Róż!). Jeżeli z kilku stron będzie reakcja negatywna to może przy-niesie to jakiś efekt (…).

Renata Nowak

Piszcie na adres mailowy: [email protected]

dzwońcie na numer: 500 641 756

12 425 03 20 wewn. 41 lub 42

Przychodźcie do redakcji: osiedle Szkolne 25,

od poniedziałku do piątku, w godz. 12-16

dołączcie do nas na Facebooku: www.facebook.com/Lodolamacz.PismoLudziWalczacych

nowohucianie!

kształćmy prawdziwyCh faChOwCów

Ciąg dalszy ze strOny 11

Page 9: Lodołamacz nr 22

uwaga – tu Nowa Huta !!!

lodołamacz///nr 22 [23] / 21 stycznia - 3 luty 201316///

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

w 1953 rOku pOwstał zespół pieśni i tańCa „nOwa huta”. tO jeden z najstarszyCh tegO typu zespOłów amatOrskiCh w pOlsCe. barwne strOje, z wielu regiOnów pOlski, szerOki repertuar tańCów i pieśni, ekspresja i emOCje – tO jegO znaki rOzpOznawCze. naCieszyć OCzy i uszy dOkOnaniami zespOłu miłOśniCy fOlklOru mOgli 11 i 12 styCznia na jubileuszOwyCh kOnCertaCh Oraz na wystawie zdjęć „stąd pOChOdzimy” w nOwOhuCkim Centrum kultury.

jubileusz śpiewaków i tancerzy

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

Zdję

cia:

Arc

hiw

um Z

PiT

Now

a H

uta