Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz · Soçjetà MuΩikali San Lawrenz Belt Vittoriosa NOVEMBRU - DIÇEMBRU 2017 Óar©a Nru. 102 3 Il-Kelma tal-President Nixtieq nesprimi r-ringrazzjmenti

Le˙en is-Soçjetà MuΩikali

San LawrenzBelt Vittoriosa A.D. 1883

Óar©a Nru 102 Novembru - Diçembru 2017

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

NOVEMBRU - DIÇEMBRU 2017 Óar©a Nru. 102 3

Il-Kelma tal-President

Nixtieq nesprimi r-ringrazzjmenti u l-apprezzament tieg˙i g˙all-

Kunçert MuΩikali li s˙abi l-Membri tal-Kumitat organizzaw nhar is-Sibt 28 ta’ Ottubru biex ifakkru it-30 sena tal-Presidenza tieg˙i tas-Soçjeta`. Mhux il-˙sieb tieg˙i li nid˙ol f’˙afna dettal ta’ dak li flimkien irnexxielna nwettqu f’dawn l-a˙˙ar 30 sena. BiΩΩejjed wie˙ed i˙ares lura kif kien il-KaΩin u kif inhu llum. Saru diversi pro©etti u attivitajiet li g˙amlu unur lis-Soçjeta` tag˙na u li bihom komplejna niktbu pa©ni tad-deheb fl-istorja glorjuΩa tas-Soçjeta` tag˙na. Inkun qieg˙ed nonqos jekk ma nsemmiex il-pro©ett tal-Plançier b’le©iju artistiku li huwa ©awhra ta’ arti u sbu˙ija, ir-restawr tal-faççata tal-Palazzo Huesca u t-tibdil ta’ soqfa u l-installazjoni elettrika kollha.Tul dan iΩ-Ωmien g˙addejna minn Ωminijiet feliçi u o˙rajn mhux tant feliçi. Imma l-im˙abba tag˙na lejn din is-Soçjeta` Ωammitni sal-©urnata tal-lum fejn tajt dak kollu li stajt ˙afna drabi b’sagrifiççju personali tieg˙i u ˙afna drabi tal-familja wkoll, imma li dejjem sibt sapport kbir.L-attivita` u l-entuΩjaΩmu fil-preΩent ©ewwa l-kaΩin, grazzi g˙all-membri tal-Kumitat, jimlik b’kura©© kbir. Il-˙asra hi li varajna ˙afna pro©etti u ne˙tie©u aktar g˙ajnuna u mpenn mill-membri. Kif ilna ng˙idu x-xog˙ol volontarju dejjem qieg˙ed jonqos. Titkellem ma’ min titkellem, kul˙add jg˙idlek l-istess. Fejn qabel kien ikun hemm ©lied g˙all-kontestazzjoni fil-Kumitat, illum ˙afna g˙aqdiet u soçjetajiet insew x’inhi votazzjoni g˙all-g˙aΩla tal-Kumitat g˙aliex trid ta˙dem minn xhur qabel biex ikollok biΩΩejjed membri biex tg˙aqqad Kumitat. L-istil tal-˙ajja li qeg˙din ng˙ixu fih hija wa˙da mir-ra©unijiet u f’Beltna g˙andna problema kbira li l-propjeta` qieg˙da tinbieg˙ lill-barranin u uliedna bis-salarji tag˙hom huwa diffiçli li jakkwistaw fejn joqog˙du fil-Birgu. Fil-preΩent g˙andna aktar min-nofs il-membri tal-Kumitat li ma joqog˙dux il-Birgu. Minbarra l-˙in u l-ispejjeΩ li g˙andhom biex jattendu l-KaΩin g˙andhom ukoll il-problema tal-Parking g˙aliex wara l-5 ta’ filghaxija l-parti kbira mill-ispazju tal-ipparkjar qieg˙ed riservat g˙ar-residenti u mhux l-ewwel darba li tkun tattendi laqg˙a tal-Kumitat u meta to˙ro© issib çittazzjoni b˙al ma’ ©ieli ©ara lili qabel m’ er©ajt ©ejt noqg˙od hawnhekk. B’dawn il-problemi kollha dawn il-membri xorta jattendu regolari u saru indispensabbli g˙as-Soçjeta` tag˙na.Wara sentejn biss sejjer ikollna Arçipriet ©did imma mhux prudenza li nikkummenta dwar dan g˙aliex dan ser isir min˙abba l-esi©enza tad-Djoçesi. A˙na b˙ala Soçjeta` nixtiequ nirringrazzjaw lill-Arçipriet Joe Mizzi tas-servizz li ta lill-Parroçça tag˙na u

tal-koperazzjoni li dejjem sibna u nawgurawlu aktar xog˙ol fl-g˙alqa tal-Mulej ©ewwa Santa Luçija. Nixtiequ wkoll nag˙tu mer˙ba lill-Arçipriet il-©did tal-Kolle©©jata tag˙na u b˙al ma g˙amilna ma kull Arçipriet li kellna nwieg˙duh il-koperazzjoni tag˙na.G˙adna kemm kellna ˙afna xog˙ol biex armajna Bar fejn kellna xorb u affarijiet tal-ikel g˙all-bejg˙ b˙ala parti mill-inizjattiva tag˙na biex jin©abru fondi g˙all-KaΩin. B˙al kull sena l-Birgu Fest kien suççess fejn ©ie mfa˙˙ar minn kull min irnexxielu jasal sal-Birgu. Prosit lis-Sindku u l-Kunsilliera li jorganizzaw attivita` hekk kbira u g˙all-˙idma tag˙hom biex jakkwistaw il-fondi neçessarji. Nammira ˙afna l-impenn tal-Vittoriosani u s-sehem attiv tag˙hom biex jinxtg˙el il-Birgu bix-xemg˙a. Naturalment dejjem hemm x’jista’ jsir a˙jar u dan x’qed jg˙idu ˙afna nies li m’g˙andhomx il-façilita` li jwasslu s-su©©ermenti tag˙hom. Il-Pjazza saret Ωg˙ira g˙al din l-attivita` u l-flejjes kbar li qeg˙din jintefqg˙u fil-palk, sound, dwal u kantanti m’humiex jitgawdew biΩΩejjed g˙aliex bosta min-nies mhux ikollhom l-opportunita` li jersqu lejn il-pjazza.Wa˙da mill-problemi l-kbar li na˙seb qeg˙din noqog˙du lura biex naffaççjaw hija li kull minn g˙andu post allokat jarma kif irid, jo˙rog il-barra mill-bankina aktar minn Ωew© metri u dawk il-barranin li qeg˙din jixtru l-allokazzjoni tag˙hom ming˙and xi g˙aqda qed jarmaw bil-kbir u qed ikunu kompetituri kbar tal-g˙aqdiet volontarji li tant ja˙dmu f’dawn il-©ranet biex jaqilg˙u sold. Nifhem li g˙andu jsir studju kif isiru stands uniformi bid-dwal l-istess ghal kul˙add biex jag˙tu dehra aktar sabi˙a lill-pjazza u b’hekk nirb˙u ˙afna aktar spazju. Fil-pjazza g˙andhom jarmaw biss g˙aqdiet tal-Birgu u g˙all-ebda ra©uni ma jista’ jsir twillija. Jiena nifhem li b’naqra sagrifiççju kull soçjeta` g˙andha ssib nukliju ta’ membri biex jie˙du ˙sieb din l-attivita`.Qeg˙din noqorbu g˙at-tmiem tas-sena u g˙all-Festi sbie˙ tal-Milied u l-Ewwel tas-Sena. Nappella g˙al attendenza akbar fl-attivitajiet li ˙ejjejna biex niltaqg˙u u nifir˙u flimkien u fl-istess ˙in jin©abru fondi biex insostnu l-G˙aqda tag˙na fil-˙afna attivitajiet li torganizza u l-aktar fil-festi li jsiru ©ewwa l-Parroçça.Nawguralkom Milied hieni u Qaddis u s-Sena t-Tajba lilkom u l-Familji tag˙kom.

Lawrence V. Farrugia WerrejIl-Kelma tal-President.........................3

Mill-Birgu tal-Img˙oddi.....................5

8 ta’ Settembru f’Sant’ An©lu............6

Niccolò Paganini................................7

Il-Milied - San Fran©isk u l-Alwetta..8

Programm MuΩikali Annwali.............8

AvviΩi u Attivitajiet............................9

G˙alina n-Nisa..................................10

Wiçç imb’wiçç ma’

Fr. John Avellino........................11-13

Attivitajiet Novembru - Diçembru...14

EditurSimon Farrugia

RiklamiJohn Attard

Simon FarrugiaLawrence V. Farrugia

Proof ReadingBjorn Callus

RitrattiMelvin Degiorgio

Noel GauciLawrence Parascandolo

Elton J. RandichAndre Xuereb

Ritratt Faççata

Il-Banda Vittoriosana San Lawrenzwaqt il-Programm AnnwaliIs-Sibt 28 t’Ottubru, 2017

www.stlawrencebandclub.com

Stampat

36, Triq San Pawl, VallettaTel: 2122 4607 Mob: 9987 0603E-mail: [email protected]

#ilbandatalbirgu


NOVEMBRU - DIÇEMBRU 2017 Óar©a Nru. 102 5#ilbandatalbirgu

Mill-Birgu tal-Img˙oddiIl-Birgu fi Ωmien il-FrançiΩi

minn Anton Attard

“ Çikkulata - tnax-il xelin “ Ti©ie©a - g˙axar xelini“ Fenek - disa’ xelini u Ωew© soldi“ Bajda - tmien soldi“ Ìurdien jew far - bejn xelin u xelin u sitt soldi

Hu kurjuΩ il-fatt li l-awtur ma niΩΩilx il-prezz tal-la˙am taΩ-Ωiemel jew tal-˙mir. Dan, g˙ax dawk li ma kinux ta’ ˙tie©a assoluta, kienu ©a nqatlu biex jittieklu. G˙alkemm ma nafux jekk il-klieb u l-qtates inbig˙ux, xorta wa˙da kienu sparixxew g˙al kollox. Umiljazzjoni u Arroganza Kolonjali

Jekk l-a˙˙ar snin tas-Seklu Tmintax xejn ma kienu sbie˙ g˙all-Vittoriosani, dawk fil-bidu tas-Seklu Dsatax ma jag˙mlulhomx g˙ajb.

Sitt snin wara li Malta g˙addiet ta˙t l-IngliΩi, il-Birgu g˙adda minn wa˙da mill-ag˙ar tra©edji li qatt se˙˙ew fi gΩiritna. F’Lulju tal-1806, splodiet il-porvlista li nbniet ta˙t is-swar tal-in˙awi mag˙rufin b˙ala Fejn Sabu s-Sinjur. Din kienet ˙alliet mal-160 mejtin u aktar minn 300 korruti; min serjament u min xi ftit inqas.

Qabel ma splodiet, kienu saru protesti minn individwi prominenti, fejn in©ibdet l-attenzjoni tal-awtoritajiet li fejn saret kienet qrib ˙afna tal-abitat. IΩda dawn sabu widnejn torox. L-inkjesta li saret wara ikkonfermat li l-protesti kienu validi, g˙ax fost il-konkluΩjonijiet li ̇ ar©u kien hemm li qatt ma messha nbniet fejn kienet, aktar u aktar meta x-xog˙ol kien qed isir b’ çerta negli©enza. Biex jiΩdied il-mel˙ fuq il-ferita, fost il-kbarat kien hemm min ikkonsla g˙ax fost il-vittmi ma kien hemm ebda fizzjal mill-Flotta jew mill-Armata IngliΩa.

IΩda l-kbir kien g˙adu ©ej. Meta l-Kummissarju IngliΩ, Alexander Ball, talab 30,000 sterlina b˙ala kumpens g˙al min tilef il-propjeta` biex seta’ jibni daru mill-©did, it-twe©iba minn Londra kienet li min joqg˙od ©o fortizza g˙andu riskju daqs kemm g˙andu vanta©©i. Is-Segretarju tal-Kolonji ˙are© b’wa˙da isba˙. In-nies tal-Birgu messhom xtraw polza ta’ assikurazzjoni. Dan meta, f’dawk is-snin, bilkemm kienu jaqilg˙u x’jieklu. Biex inkun g˙idt kollox, wara ˙afna ta˙bit, ˙ames snin wara, wasal kumpens ta’ ftit aktar min-nofs is-somma mitluba. Sadanittant, dawk li tilfu darhom u sfaw bla saqaf fuq rashom, kellhom jikkuntentaw billi jmorru jg˙ixu f’dak li, fi Ωmien l-Ordni ta’ San Ìwann, kien il-˙abs tal-ilsiera, ta˙t il-Forti Sant’ An©lu. U w˙ud minnhom kellhom jibqg˙u jg˙ixu hemm g˙al madwar 30 sena s˙a˙.

F’Ìunju tal-1798 Malta g˙addiet ta˙t il-FrançiΩi. Fi ftit jiem, bdew ˙er©in ordnijiet u ttie˙du çerti deçiΩjonijiet li naffru lill-Maltin. Wara tliet xhur, niesna rvellaw u l-FrançiΩi ing˙alqu wara s-swar tal-Belt Valletta u tal-Kottonera jistennew l-g˙ajnuna minn Napuljun. IΩda bil-kosta madwar Malta mg˙assa mill-IngliΩi u l-PortugiΩi u Napuljun img˙asses mill-Ammirall IngliΩ Nelson, dak li stennew ma wasalx. G˙amlu sentejn maqfulin wara s-swar, flimkien mal-biçça l-kbira ta’ dawk li kellhom darhom hemm. Fosthom kien hemm dawk ta’ beltna.

Tul dawk is-sentejn, il-Maltin ta’ wara s-swar sofrew diversi umiljazzjonijiet u mag˙hom il-©u˙, mard u mwiet. Fit-Tielet Volum tal-ktieb tieg˙u Ancient and Modern Malta, Louis de Boisgelin isemmi bosta minn dak li g˙addew niesna minnu. Kiteb li sa˙ansitra ˙adulhom ˙afna mill-g˙amara, inkluΩi s-sodod, biex jintuΩaw mis-suldati assedjati. G˙alkemm ©ew imwieg˙da kumpens, dan ma wasal qatt. L-istess ©ralhom dawk tal-˙wienet li tte˙dilhom dak kollu li kien me˙tie© g˙at-truppi u baqg˙u b’xiber imnie˙er ukoll. Flimkien mas-serq minn djarhom, raw il-knejjes tag˙hom Ωarmati minn diversi o©©etti prezzjuΩi, lesti biex ji©u rkantati biex mid-d˙ul jit˙allsu s-suldati. G˙ajb g˙al dawk il-Maltin tat-tajjeb li xtraw ̇ afna minnhom. G˙add imdaqqas ta’ Vittoriosani sa tkeççew minn belthom biex jag˙mlu wisg˙a g˙as-suldati u, fl-istess ˙in, l-ikel g˙all-˙akkiema assedjati jservi g˙al aktar tul ta’ Ωmien.

Hawn il-Birgu, l-umiljazzjoni bdiet kmieni. Is-servizzi spiritwali li kienu jirçievu dawk li kienu jiffrekwentaw il-Knisja tal-Lunzjata ntemmu ˙esrem, g˙ax il-Patrijiet Dumnikani kellhom i˙allu l-kunventi tal-Belt Valletta u tal-Birgu, biex, kif ordnati, jin©abru kollha fil-kunvent tar-Rabat. Waslu biex ma j˙allux lill-antenati tag˙na jiççelebraw il-festa ta’ San Lawrenz, biex minflok imorru jarawhom jitba˙artu madwar l-Arblu tal-Liberta` li arbulaw fil-pjazza.

Óa naraw x’kompla kiteb Boisgelin. Sena wara l-Imblokk, meta l-©u˙ beda jag˙fas ©mielu, il-prezzijiet ta’ xi prodotti tal-ikel telg˙u mog˙la s-smewwiet. BiΩΩejjed tiftakar li g˙al ©img˙a xog˙ol, dak iΩ-Ωmien, ˙addiem kien jit˙allas bi ftit soldi. Il-prezzijiet kwotati huma bbaΩati fuq il-munita IngliΩa, meta Lira kienet komposta minn 20 Xelin u Xelin kompost minn 12-il Sold.

Libbra majjal Frisk - sitt xelini“ la˙am immella˙ - Ωew© xelini.“ ©obon - seba’ xelini u tliet soldi.“ ˙ut mhux frisk - Ωew© xelini u Ωew© soldi “ ˙ut frisk - tliet xelini u Ωew© soldi“ zokkor - tmintax-il xelin u erba’ soldi“ Kafe’ - Lira, xelin u tmien soldi


6 NOVEMBRU - DIÇEMBRU 2017 Óar©a Nru. 102 #ilbandatalbirgu

Meta fl-1530 l-Ordni ta’ San Ìwann waslet Malta, l-ewwel post li ˙adu ta˙t idejhom kien il-kastell li kien hemm,

fejn illum insibu l-Forti Sant’ An©lu. Dan il-kastell mag˙ruf b˙ala l-kastell ta’ ˙dejn il-ba˙ar g˙alhekk “Castrum Maris”. Hu ma˙sub li l-eqdem bini li kien jinstab f’dawn l-in˙awi huwa xi tempju ta’ Ωmien ir-Rumani.FiΩ-Ωminijiet mhux tant ‘il bog˙od, l-Amministrazzjoni Britannika f’pajjiΩna g˙aΩlu l-a˙jar post g˙all-flotta tag˙hom, il-forti Sant’ An©lu, okkupawh, biddlulu ismu f’HMS St. Angelo. L-IngliΩi ma tantx g˙amlu tibdil fil-forma tal-forti anzi matul is-snin ta’ paçi dejjem ikkonservawh mill-a˙jar. Kienu l-awtoritajiet navali, li wara ˙afna korrispondenza mal-Kolle©©jata ta’ San Lawrenz la˙qu ftehim sabiex l-Arçipriet jid˙ol bid-dritt tieg˙u li f’nhar it-8 ta’ Settembru man-nies tal-Birgu, bla ˙las ta’ xejn, iqaddes quddiesa u jbierek l-oqbra fiç-çimiterju tal-mejtin tal-Assedju 1565.

Il-Kastell fis-sbu˙ija tieg˙uF’dokument tal-1274 isemmi knisja Ωg˙ira m˙affra fil-blat ©ewwa l-forti Sant’ An©lu dedikata lit-twelid tal-Ver©ni Marija b’Ωew© altari tal-©nub dedikati lil Sant’ An©lu u San Bja©ju. Le©©enda tg˙id li kien il-Konti Ru©©ieru li stabbilixxa din il-kappella bl-isem ta’ Sant’ An©lu fis-sena 1091 li aktar ‘il quddiem kellha ti©i annessa mal-Parroçça ta’ San Lawrenz. F’iskrizzjoni bil-Latin jinsab miktub hekk “Il-Konti Ru©©ieru keçça lis-Seraçini u rrenjat il-paçi fost l-abitanti li ddedikaw il-knisja g˙all-qima ta’ Omm Alla”.Il-Gran Mastru Philippe Villiers de l’Isle Adam, l-ewwel Gran Mastru li wasal Malta ˙aseb u beda jsa˙˙a˙ is-swar tal-kastell, bena l-Palazz Ma©isterjali u l-Knisja ta’ Sant’ Anna.Fis-snin tal-gwerra l-kastell sofra ˙sarat bil-bombi tal-g˙adu, mhux ftit, iΩda mat-tmiem tal-attakki saru xi tiswijiet min-na˙a tal-IngliΩi. Mat-tluq tal-Flotta IngliΩa fl-1979, il-forti ng˙alaq u g˙al xi Ωmien baqa’ abbandunat. Il-valur storiku tal-forti dejjem baqa’ jberren f’mo˙˙ il-Maltin sakemm fl-1999 il-Gvern ta b’çens ta’ disg˙a u disg˙in sena l-parti ta’ fuq lill-Ordni ta’ San Ìwann. Hawn beda r-restawr minn esperti tal-Ordni, bil-bandiera tar-reli©jon tidher tperper minn kullimkien.A˙na din is-sena Ωorna l-Kappella tan-Nativita` mal-Arçipriet tal-Birgu, assistejna g˙all-quddiesa bil-kant u l-vjolini u komplejna l-mixja mieg˙u sa fuq il-Qabar tal-Mejtin tal-Assedju. L-Arçipriet bierek iç-çimiterju, sar waqfien ta’ silenzju bit-talb, indaqq il-‘Last Post’, filwaqt li l-Banda tal-Iscouts ta’ Bormla sebb˙u l-festin. Il-kelliema tal-Heritage Malta u tal-Festi Nazzjonali qieg˙du kuruni tar-rand fuq il-monument u esprimew it-tif˙ir fuq is-su©©ett tal-©urnata. In-nies baqg˙u de˙lin fil-kastell, kul˙add kelma wa˙da fuq ix-xog˙ol metikoluΩ tar-restawr, il-fortifikazzjonijiet tist˙ajilhom inbnew illum, il-veduta tal-Port il-Kbir hija xi ˙a©a inkantevoli. Prosit lil kull min ˙adem f’dan is-subborg tal-Birgu.

Wirja ta’ IkoniF’sala fiç-çentru tal-kastell inΩammet wirja ta’ o©©etti konnessi mat-taqbid tal-Kavallieri mal-Misilmin. Prinçipalment esebiti huma x-xabla u l-kappell ta’ Ωmien it-taqbid u l-korazzi uΩati mill-Gran Mastru De Valette. Il-kappell u x-xabla jing˙ad li De Valette ˙allihom warajh fil-kappella tal-Madonna Damascena li tinsab l-Oratorju ta’ San ÌuΩepp, fejn kien imur jitlob l-g˙ajnuna tag˙ha. Il-korazza tkun esposta s-sena kollha fl-Armerija tal-Palazz il-Belt Valletta. Irrid infakkar li l-korazza tal-Gran Mastru di©a` kienet da˙let darb’ o˙ra fil-Birgu fis-sena 1965. Is-Soçjeta` Storika/Kulturali kienet torganizza il-kommemorazzjoni tal-Assedju l-Kbir, f’dik is-sena intalab il-permess tal-MuΩew Nazzjonali biex il-korazza

8 ta’ Settembru f’Sant’ An©lujikteb George Cilia

titqieg˙ed g˙all-wiri fil-Pjazza Vittoriosa u hekk ©ara. Id-diskors tal-okkaΩjoni kien intise© mill-Pittur, Kavallier tal-Ordni, Rafael Bonnici Cali. Il-Banda Duke of Edinburgh esegwiet programm muΩikali fil-pjazza u l-Banda Prince of Wales g˙amlet març madwar it-toroq tal-Birgu. IΩ-Ωew© baned kebbsu l-ferh ta’ ©rajja storika g˙al Malta, wisq iΩjed g˙all-Belt Rebbie˙a.A˙na komplejna telg˙in in-na˙a ta’ fuq tal-forti, din il-parti tappartjeni lill-Ordni Ìerosolomitana fejn iltqajna mal-Kavallier wa˙dieni Fra John Critien. It-tag˙rif fil-qosor li kellimna fuq l-Ordni ta’ San Ìwann, il-Kavallier qalilna fost l-o˙rajn li l-Ordni g˙andha diversi sptarjiet madwar id-dinja, il-Kavallieri jg˙oddu mas-sittin. F’Malta ing˙aqad Kavallier ie˙or bil-voti tal-ubbidjenza, l-faqar u l-kastita` Fra John Vassallo. F’dan il-mument sirna nafu li Fra Critien gie promoss b˙ala Baliju tal-Ordni. Il-kastell Sant’ An©lu issa huwa maqsum bejn tliet sidien li huma l-Ordni ta’ San Ìwann, il-Heritage Malta u l-Knisja Parroçça Kolle©©jata ta’ San Lawrenz. A˙na irringrazzjajna lill-Baliju tal-informazzjoni, urejnieh il-pjaçir tag˙na g˙al dak kollu li rajna u smajna. In-nies baqg˙u de˙lin fil-forti, aktarx dilettanti tar-regatta li ti©©edded kull nhar 8 ta’ Settembru fil-Port il-Kbir, l-a˙jar poΩizzjoni biex issegwi l-avveniment.



IΩ-Ωmien jg˙addi u ma jistenna ‘l ˙add. Minn wara l-festa suççess li kellna, g˙addejna g˙all-Birgufest, u g˙all-preparamenti u eventwalment g˙all-Programm fl-okkaΩjoni tat-30 sena President ta’ Lawrence Farrugia. Minn hawnhekk nixtieq nawguralu f’g˙eluq dan l-anniversarju. Pero` l-attivita` ma tieqafx hemm. Issa qed nippreparaw ukoll g˙all-avvenimenti tal-Milied. Minn hawnhekk nie˙u l-opportunita` biex in˙e©©i©kom tattendu u tie˙du gost mag˙na fl-attivitajiet li s-soçjeta` tag˙na ser tkun qed tag˙mel f’dan iΩ-Ωmien hekk sabi˙ tal-Milied. Dan kollu bla dubju juri kemm is-Soçjeta` tag˙na hija wa˙da denja ta’ banda muΩikali b’qalb li t˙abbat g˙all-muΩika u g˙all-ammiraturi li tant jikkonkorru. Sadattant, il-kompoΩitur li se nlaqqag˙kom mieg˙u f’din il-˙ar©a huwa Niccolò Paganini.Niccolò Paganini twieled Ìenova nhar is-27 t’Ottubru 1782, li f’dak iΩ-Ωmien kienet il-belt kapitali tar-Repubblika ta’ Ìenova. Hu kien it-tielet wild minn sitta ta’ Antonio u Teresa (née Bocciardo) Paganini. Missieru kien negozjant li ma tantx kien jirnexxi, iΩda kien idawwar lira billi jdoqq il-muΩika fuq il-mandolin. Fl-età ta’ ̇ ames snin, Paganini beda jitg˙allem il-mandolin ma’ missieru, u l-vjolin ta’ seba’ snin. It-talenti muΩikali tieg˙u ©ew rikonoxxuti malajr, u kisbu diversi boroΩ ta’ studju g˙al-lezzjonijiet tal-vjolin. IΩ-Ωg˙aΩug˙ Paganini studja ta˙t diversi vjolinisti lokali, fosthom Giovanni Servetto u Giacomo Costa, iΩda l-progress tieg˙u malajr qabeΩ il-kapaçitajiet tag˙hom. Wara dan, Paganini u missieru vja©©aw lejn Parma biex ifittxu aktar gwida minn Alessandro Rolla. Imma ©ara li, wara li sema’ lil Paganini, Rolla bg˙atu mmedjatament g˙and l-g˙alliem tieg˙u stess, Ferdinando Paer u, aktar tard, lill-g˙alliem ta’ Paer stess, Gasparo Ghiretti. G˙alkemm Paganini ma baqax fit-tul ma’ Paer jew Ghiretti, it-tnejn kellhom influwenza konsiderevoli fuq l-istil tal-kompoΩizzjoni tieg˙u.Il-FrançiΩi invadew it-tramuntana tal-Italja f’Marzu tal-1796, u Ìenova ma kinitx salvata mill-invaΩjoni. Il-familja Paganini fittxew kenn fil-proprjetà li kellhom f’Rosairone, ˙dejn Bolzaneto. Huwa ma˙sub li kien f’dan il-perjodu li Paganini Ωviluppa r-relazzjoni tieg˙u mal-kitarra. Sal-1800, Paganini u missieru kienu marru lejn Livorno, fejn Paganini kellu diversi kunçerti u missieru beda x-xog˙ol marittimu tieg˙u. Fl-1801, ta’ 18-il sena Paganini kien ma˙tur b˙ala l-ewwel vjolin tar-Repubblika ta’ Lucca, iΩda parti sostanzjali tad-d˙ul tieg˙u kien ©ej minn xog˙ol li kien jag˙mel g˙al rasu. Il-fama tieg˙u b˙ala vjolinista ©iet imqabbla biss mir-reputazzjoni tieg˙u b˙ala wie˙ed li j˙obb jilg˙ab il-flus u wie˙ed li j˙obb in-nisa.Fl-1805, Lucca ©iet annessa minn Franza ta’ Napuljun, u r-re©jun ©ie mg˙oddi lil o˙t Napuljun, Elisa Baciocchi. Paganini sar vjolinista g˙all-qorti ta’ Baciocchi, waqt li jag˙ti lezzjonijiet privati lir-ra©el ta’ Elisa, Felice. Fl-1807, Baciocchi saret il-Gran Dukessa tat-Toskana u l-qorti tag˙ha ©iet trasferita g˙al Firenze. Paganini kien mistenni li jmur mad-dukessa iΩda dan ma marx biex ikompli bil-karriera muΩikali g˙al rasu.G˙al ftit Ωmien, Paganini mar lura jag˙mel xi kunçerti muΩikali ©ewwa Ìenova u Firenze. G˙alkemm kien popolari ˙afna mal-udjenza lokali, kien g˙adu mhux mag˙ruf ˙afna fil-bqija tal-Ewropa. L-ewwel eΩekuzzjoni kienet waqt kunçert li g˙amel f’La Scala ta’ Milan fl-1813. Il-kunçert

kien suççess kbir. B˙ala riΩultat, Paganini beda ji©bed l-attenzjoni ta’ diversi muΩiçisti prominenti o˙ra madwar l-Ewropa. Fl-1827, il-Papa Ljun XII onora lil Paganini bl-Ordni tal-Golden Spur. Il-fama tieg˙u infirxet madwar l-Ewropa, anke permezz ta’ numru ta’ kunçerti li bdew fi Vjenna f’Awwissu 1828, u komplew f’u˙ud mill-ibliet Ewropej, fosthom fil-Ìermanja, il-Polonja, Boemja u fl-a˙˙ar fi Strasburgu f’Frar 1831. Dan kien segwit minn ©iti f’Pari©i u fl-Ingilterra. L-ivvja©©ar ta’ Paganini ©abu f’kuntatt ma diversi kittarristi famuΩi, inkluΩ Ferdinando Carulli f’Pari©i u Mauro Giuliani fi Vjenna. Matul il-˙ajja tieg˙u, Paganini ma kienx barrani g˙al mard

kroniku. G˙alkemm ma teΩisti l-ebda prova medika definittiva, huwa kellu reputazzjoni li kien affettwat mill-Marfan Sindrome jew Ehlers-Danlos sindrome. Barra minn hekk, l-iskeda frekwenti tieg˙u ta’ kunçerti, kif ukoll l-istil ta’ ˙ajja stravaganti tieg˙u, kienu ta’ piΩ fuq is-sa˙˙a tieg˙u. Huwa ©ie dijanjostikat b’sifilja fl-1822, u l-kura li ng˙ata kienet tinkludi l-merkurju u loppju. Dan wassal g˙al effetti sekondarji fiΩiçi u psikolo©içi. Fl-1834, waqt li kien g˙adu f’Pari©i, ©ie ttrattat g˙at-tuberkoloΩi. G˙alkemm ir-rikoverazzjoni tieg˙u kienet kemmxejn mg˙a©©la, il-karriera tieg˙u kienet imminata minn diversi problemi ta’ sa˙˙a, u depressjoni li minn ©ranet ©ieli damet anke xhur.F’Settembru tal-1834, Paganini waqqaf

il-karriera tieg˙u tal-kunçerti u rritorna lejn Ìenova. Paganini ddedika l-˙in tieg˙u g˙all-pubblikazzjoni tal-kompoΩizzjonijiet u l-metodi tal-vjolin tieg˙u. Huwa aççetta studenti, li tnejn minnhom kellhom suççess moderat: il-vjolinista Camillo Sivori u ç-çellist Gaetano Ciandelli. Fl-1835, Paganini rritorna f’Parma, din id-darba ta˙t il-kariga tal-Arçidukessa Marie Louise tal-Awstrija, it-tieni mara ta’ Napuljun. Huwa kien inkarigat mill-organizazzjoni mill-©did tal-orkestra tal-qorti tag˙ha. Madankollu, huwa eventwalment kellu jid˙ol f’kunflitt mal-atturi u l-qorti, g˙alhekk il-viΩjonijiet tieg˙u qatt ma se˙˙ew. Fl-1836, Paganini rritorna lejn Pari©i biex iwaqqaf Casino. In-nuqqas immedjat tieg˙u fil-Casino ̇ alla biss telf finanzjarju, u kellu jirkanta l-effetti personali tieg˙u, inkluΩi l-istrumenti muΩikali tieg˙u biex jirkupra t-telf. Fil-Milied tal-1838, telaq minn Pari©i g˙al Marsilja u, wara waqfa qasira, ivvja©©a lejn Nizza fejn il-kundizzjoni tieg˙u marret g˙all-ag˙ar. F’Mejju 1840, l-Isqof ta’ Nizza bag˙at kappillan lokali lil Paganini biex jassistih bl-a˙˙ar riti. Paganini assuma li s-sagrament kien prematur, u g˙alhekk irriffjuta dan is-sagrament.Ìimg˙a wara, fis-27 ta’ Mejju 1840, Paganini miet minn emora©ija interna qabel mas-saçerdot seta’ ji©i mg˙ajjat. Min˙abba dan, u l-g˙ajdut fuqu li kellu assoçjazzjoni max-xitan, il-Knisja ça˙det li l-©isem tieg˙u ikollu dfin Kattoliku f’Ìenova. Nixtieq nibg˙at l-Awguri tieg˙i u tal-familja tieg˙i lill-g˙eΩieΩ tag˙kom. J’Alla jkollkom Milied hieni u mimli barka u j’Alla jkollkom sena a˙jar minn din li waslet biex tintemm.

Niccolò Paganinijikteb Christopher Pisani (Arkivista)



Nhar is-Sibt 28 t’Ottubru, 2017 il-Banda Vittoriosana San Lawrenz esegwiet il-Programm MuΩikali Annwali tag˙ha fejn dan

sar fil-Main Auditorium fil-Pjazza tal-Belt Vittoriosa. Dan il-Programm fakkar it-30 sena Presidenza tas-Sur Lawrence V.

Farrugia li ilu f’din il-kariga presti©juΩa mis-sena 1987. Il-Banda li kienet ta˙t id-direzzjoni tas-Surmast Direttur Jonathan

Abela g˙addiet programm varjat fejn fost il-bçejjeç muzikali li ndaqqu kien hemm French Comedy, Funeral March of

a Marionette, Di Providenza il Mar, The Provenance, Harry Potter Symphonic Suite, Abracadabra, Acclamations, The

Godfather Saga, Pixar Movie Magic u Canta Napoli. Programm ie˙or mill-kbar u suççess mill-Banda tal-Birgu.

Programm MuΩikali Annwali30 Sena President

Óafna jikkonfondu jekk jiklux la˙am fil-Milied meta dan ji©i l-Ìimg˙a. Nixtieq inwe©ibkom billi nirrakkuntalkom ©rajja li ©rat lil San Fran©isk t’Assisi, li kien iffissat fuq it-Twelid ta’ Sidna Ìesu` Kristu.Jum fost l-o˙rajn, wara l-ikla ta’ nofs in-nhar, il-patrijiet Fran©iskani baqg˙u madwar il-mejda, b˙al ma kienu jag˙mlu s-soltu, biex iqattg˙u ftit ˙in flimkien jiddiskutu u jitkellmu bejniethom.Inzerta li dak in-nhar kien il-Ìimg˙a. Dak iΩ-Ωmien, b˙ala sinjal ta’ ça˙da, ma kienx permess jittiekel la˙am nhar ta’ Ìimg˙a u g˙alhekk il-kliem waqa’ fuq dan id-dmir. Wie˙ed mill-patrijiet, Fra Morico, staqsa:

“X’nag˙mlu jekk il-Milied jinzerta l-Ìimg˙a?G˙andna nimxu mar-regola jew le?”

Kul˙add qal tieg˙u, iΩda ma setg˙ux jaqblu. San Frangisk kien qieg˙ed isegwi d-diskussjoni fis-skiet, iΩda x’˙in inteba˙ li ma kienu waslu mkien, qalilhom: “Mhux sewwa li tirreferu g˙al jum it-Twelid ta’ Ìesù Bambin b˙allikieku huwa jum b˙all-o˙rajn. Il-Milied huwa festa kbira u importanti ˙afna u g˙alhekk kul˙add g˙andu jiççelebrah bil-kbir u jekk jinzerta l-Ìimg˙a ma tkunu qed tiksru l-ebda regola jekk tieklu l-la˙am.” S˙abu l-patrijiet kienu jafu li kienet ix-xewqa ta’ Fran©isku li f’dak il-jum qaddis – Jum il-Milied – il-foqra jkollhom ikel bnin biex ikunu jistg˙u jifir˙u huma wkoll u kien jag˙mel minn kollox biex i˙ajjar lis-sinjuri jag˙tu ftit minn ©idhom almenu f’jum il-Milied. Kien jixtieq ukoll li sa˙ansitra l-˙mir u l-gniedes jing˙ataw silla aktar mis-soltu.“Li kieku nista’ nkellem lill-Imperatur”, qal Frangisku, “nitolbu jo˙ro© bandu biex nhar il-Milied, fit-triq jinxterdu l-qam˙ u Ωrierag˙ o˙rajn biex f’dan il-jum qaddis, l-g˙asafar kollha, b’mod speçjali l-alwett, isibu x’jieklu.”Semma’ l-alwett g˙aliex dawn l-g˙asafar kienu tassew g˙al qalbu. Sikwit kien jg˙id, “O˙tna l-Alwetta g˙andha kapoçç b˙alma g˙andna a˙na r-reli©juΩi. Hija g˙asfura umli u to˙rog tfittex iΩ-Ωrierag˙ ma’ kullimkien. Tg˙addi ˙in twil tfittex l-ikel ming˙ajr ma tgemgem u taf tikkuntenta b’dak li ssib, ukoll jekk ikollha tnaqqar l-ikel minn xi miΩbla. Fuq kollox, hija u tittajjar dejjem tg˙anni u tfa˙˙ar lill-Mulej b˙alma g˙andna nag˙mlu a˙na lkoll.”U kien ikompli: “Ir-rix ta’ din l-g˙asfura huwa lewn it-trab tal-art u g˙alhekk hija ta’ eΩempju g˙alina r-reli©juΩi biex niçça˙˙du minn ˙wejje© bil-lwien qawwija u sbie˙ u minflokhom nuΩaw dawk li ma jiswewx wisq.”Fran©isku kien i˙ossu jrid itir bil-fer˙ kull meta kien jara jew jisma’ dawn l-g˙asafar jg˙annu. Kien jag˙mel minn kollox biex ikun b˙alhom ming˙ajr irbit ma’ ˙wejjeg bla bΩonn u ˙ieles minn ˙sibijiet Ωejda li jtaqqluh. L-g˙an ewlieni ta’ ˙ajtu kien li jfa˙˙ar il-kobor tal-Mulej, u jroddlu ˙ajr g˙al ©miel il-˙olqien. Hekk g˙amel Ìesu` fl-ewwel Milied, ftaqar biex fil-faqar tieg˙u, nistanu a˙na.Il-Milied it-tajjeb lilkom u lil familji tag˙kom.

Il-Milied - San Fran©isk u l-Alwetta minn Fr Martin Mamo OFMCap.



Dinner Dance tal-Miliednhar it-Tlieta 12 ta’ Diçembru, 2017

Sky Room tal-Hotel PrelunaPrezz: €30 li jinkludi Buffet Dinner, Entertainment u Trasport

Kull min huwa interessat g˙andu javviçina lil Eugenio Pellicano fuq 7961 7288.

MENUANTIPASTO

A selection of fresh salads, cured meats, shellfish, seafood, sott’olio vegetables, dips, cheese, nuts and dried fruit

SOUPSpiced pumpkin soup with cumin and orange jus served

with Parmesan cheese and croutonsPASTA

Tossed tagliatelle with shrimps, smoked salmon and zucchini Baked lasagne with rich meat ragu’ ricotta and

béchamel sauce Tex Mex rice with sweet corn, mixed peppers, red beans, guacamole and cheddar cheese

HOT BUFFETGrilled turkey breast in a Marsala wine jus with leeks and

field mushrooms Poached grouper supreme in a dill vinaigrette with stir fried mixed vegetables Grilled beef

rib eye with a mustard and three peppercorn sauceCARVERY

Roasted Gammon in a honey and cinnamon rub served with apple sauce

Seasonal fresh vegetables and potatoesDESSERT

A selection of seasonal desserts with various gateaux, tarts and mousses Coffee and homemade mince pies

Party tal-Miliedf’Palazzo Huesca

Nhar il-Óamis 28 ta’ Dicembru, 2017mit-8 p.m. il-quddiem

Prezz €10Ikun hemm ikel u divertiment

Ser isir il-Launch tal-Festi 135 Sena Banda

Torta ta’ San Martin

Ingredjenti130g dqiq self-raising¼ kuççarina msiemer tal-qronfol mit˙una½ kuççarina kannella2 bajdiet, separati120gr zokkor ismar2 mg˙aref ˙alib200gr tamal imqatta’100gr tin mqatta’75gr sultana kbira50gr konfettura200gr ©ellewΩ s˙i˙200gr ©ewΩ 100gr lewΩ s˙i˙ bla qoxra

Metodu:Idlek reçipjent kwadru ta’ 14çm bil-butir u iksi bil-karta strazza. Óabbat l-abjad tal-bajd sakemm tifforma xkuma. Bil-mod il-mod ̇ allat billi tuΩa mg˙arfa u ttella’ minn isfel g˙al fuq, l-isfar tal-bajd, iz-zokkor, id-dqieq u l-˙alib mal-ixkuma. Fl-a˙˙ar Ωid it-tamal, tin, sultanas, konfettura, ©ellewΩ u l-©ewΩ. Ferra t-ta˙lita fir-reçipjent u llixxja t-ta˙lita. Ûejjen il-wiçç bil-lewΩ u a˙mi fil-forn b’temperatura ta’ 180ç g˙al 40 minuta. Ne˙˙i l-kejk mill-forn u ˙allih jiksa˙ kompletament sakemm to˙or©u mill-forma. Ûejjen bl-icing sugar qabel ma sservi.



Ftit tag˙rif dwar it-tuffie˙

G˙andek tag˙Ωel it-tuffie˙ billi tara li l-qoxra hija s˙ie˙a ming˙ajr tbajja, lixxa u tleqq. Il-frotta g˙andha tkun soda. Il-kulur tal-qoxra g˙andu jkun dak karatteristiku g˙all-ispeçi. G˙andek tiskarta t-tuffie˙ kollu li jkollu daqqiet, g˙afsiet jew tbajja, imkemmxa jew rotob. It-tuffie˙ terfg˙u billi tpo©©ih ©o kaxxa tal-injam fuq ftit tiben u ma jmissux ma’ xulxin f’post xott u tg˙addi l-arja u hekk it-tuffie˙ iΩomm anke tliet xhur filwaqt li fil-fri©© iΩomm g˙al ˙mistax-il ©urnata.It-tuffie˙ g˙andu kimika mag˙rufa b˙ala pectin li hija ta’ benefiççju kontra l-kolesterol, kif ukoll ta’ benefiççju kontra ç-çellulite u favur il-funzjoni tal-imsaren. Meta ddum tog˙mod it-tuffie˙, jg˙in biex i˙alli s-snien nodfa kif ukoll tinfurzahom. G˙al kull 100gr tuffie˙ g˙andek 60 kalorija. It-tuffie˙ fih il-vitamini A, B u Ç. Fihom ukoll il-minerali b˙al fosfru, kalçjum, potassa, ram, Ωingu u magnesju.

G˙alina n-Nisaminn MaryRose Gauci

Snowmen TrufflesIngredjenti: Pakkett gallettini plain, 300gr ©ellewΩ inkaljat, Mg˙arfa g˙asel, Ûew© mg˙aref kokkodina, Tliet mg˙aref mis˙un, Ûew© mg˙aref rum jew brandy, Çikkulata bajda (g˙all-kisi), gallettini Ωg˙ar taç-çikkulata g˙at-tiΩjin.

Metodu: farrak il-gallettini, flimkien mal-©ellewΩ. Ûid il-kokkodina, l-g˙asel u x-xorb jekk se tuΩahom. Ûid il-mis˙un kemm hemm bΩonn sakemm tara li t-ta˙lita ©iet qisha g˙a©ina. Óu mg˙arfa mit-ta˙lita, ˙addem bejn idejk biex tifforma ballun tawwali. Irrepeti sakemm tispiçça t-ta˙lita. Óoll iç-çikkulata u iksi l-blalen. Óallihom jiks˙u. Ûejjen b’gallettina Ωg˙ira taç-çikkulata b˙ala kappell. G˙amel l-g˙ajnejn, il-˙alq u mnie˙er bil-pinen apposta tal-ikel jew icing kkulurit.



Lil Fr John Avellino jafu kul˙add, tista’ tg˙id. Wara l-mewt ta’ Dun ÌuΩepp Caruana, nistg˙u ng˙idu li fuq dahar Fr John (kif inhu popolarment mag˙ruf) waqg˙et ir-responsabbiltà ta’ saçerdot li ilu ˙afna ja˙dem fil-parroçça tal-Birgu. U l-fatt li hu mill-Birgu u baqa’ jg˙ix il-Birgu, jaf sew il-problemi ta’ din il-lokalità minn kull lat, soçjali u anki pastorali. Dan ukoll fid-dawl li fil-parroçça tag˙na l-Arçiprieti qed jinbidlu wara Ωmien qasir, kif g˙adu kemm se˙˙ dan l-a˙˙ar.Ir-rwol ta’ Fr John illum hu kruçjali u nqabblu mar-rwol li kellu Dun Pawl Camilleri fis-snin sebg˙in u tmenin. Illum kull problema li tinqala’, sew jekk hi problema matrimonjali, finanzjarja, pastorali, jew bejn l-g˙aqdiet … arah kul˙add ifittex lil Fr John. Illum dan is-saçerdot sar il-fulcrum u l-pern tal-˙ajja pastorali tal-Birgu.

ÓabibFuq baΩi personali jien ˙abib tieg˙u u ˙dimna f’diversi oqsma flimkien. Irrid ng˙id li hemm çertu rispett u ammirazzjoni reçiproka, g˙alkemm mhux dejjem qbilna fuq kollox (speçjalment fil-kitbiet tieg˙i, kif g˙amel f’din l-istess kitba!). Ódimna fuq il-Programm tal-Festa, fuq attivitajiet tal-Birgu u kien hu li tani ç-çans nid˙ol fil-midja lokali, speçjalment f’dik li hi kitba, meta kien g˙amilli su©©eriment biex nibda nikteb pa©na u wara anki tnejn fuq il-gazzetta tal-Media Centre, IL-ÌENS u wara IL-ÌENSillum, kemm meta kienet ti©i stampata fuq il-karta, kif ukoll meta g˙addiet g˙al l -verΩjoni di©itali fuq l-internet. Wara kompla jag˙tini l-appo©© anki meta kien editur tal-istess gazzetta u anki ukoll fi programmi tar-radju fuq l-istazzjon RTK.

Mumenti ta’ bΩonnKif g˙amel ma’ ˙afna familji fil-Birgu, lil Fr John sibtu f’dawk il-mumenti li l-iktar li kelli bΩonnu u hu mill-a˙jar li seta qeda dmiru bl-akbar dedikazzjoni. Hekk insemmi fil-problemi normali u mhux normali fil-˙ajja matrimonjali, fejn dejjem kien dispost li jismag˙ni meta jkun hemm bΩonn (anki jekk jien ng˙id ˙afna!). Fil-fatt hu kien g˙amilli l-priedka fit-tie© tieg˙i, kien preΩenti anki fil-mumenti ta’ dwejjaq, kemm fit-telfa bikrija ta’missieri u riçentament is-sena l-o˙ra meta kelli t-tra©edja tal-mewt ta’ ̇ ija Manwel. Fil-fatt hu kien wie˙ed minn tal-ewwel li tani ˙jiel tal-a˙bar u akkumpanjani bl-iktar biçça xog˙ol iebsa li kelli niffaççja … dik li nag˙ti l-a˙bar lil ommi Karmena. Kif ukoll akkumpanjani u ˙a l-inkarigu li jiddentifika l-©isem ta’ ̇ ija fil-kamra mortwarja fl-isptar Mater Dei. Kien hu wkoll s’intendi li mbag˙ad g˙amel il-priedka fil-quddiesa tal-funeral. U ta’ dan kollu pubblikament inroddlu ˙ajr.

KwalitajietHu persuna li j˙obb ˙afna l-maturità u r-rispett u f’çertu aspetti, anki perfezzjonist (kemm-il darba illitikajna u argumentajna fuq il-kitba tieg˙i!). Hu jammira ˙afna dawk li jirra©unaw b’mo˙˙hom u mhux b’xi passjoni li xxekkel is-sens komun. Jemmen ˙afna li l-edukazzjoni hija ç-çavetta biex wie˙ed ikun jista’ jg˙olli l-livell tal-g˙ixien tieg˙u, speçjalment f’dawk il-lokalitajiet f’Malta, b˙alma hi l-Kottonera, li g˙al tant Ωmien kienu jitqiesu b˙ala vulnerabbli. Stqarr mieg˙i li jinkedd jara Ωg˙aΩag˙, speçjalment mill-Birgu, li ma jkomplux bl-istudji tag˙hom. “L-edukazzjoni hi investiment sod g˙all-©ejjieni,” tenna mieg˙i. G˙alkemm hu joqg˙od g˙all-kritika, imma b˙al kull bniedem, iwe©©a’ meta ji©i ikkritikat b’mod in©ust qabel ma wie˙ed jara l-fatti. Mhux l-ewwel darba li min˙abba l-involviment tieg˙u marbut ma’ xog˙lu u l-˙idma tieg˙u, hu dda˙˙al f’sitwazzjonijiet delikati u imbarrazzanti. Imma bit-tattika perswaΩiva tieg˙u, g˙en sabiex fil-ma©©oranza tal-kaΩi l-konflitti kienu solvuti u nstabet soluzzjoni ©usta

g˙all-partijiet kollha.

L-intervistaWara kuntatt l i g˙amilt mieg˙u, ftehmna li niltaqa’ mieg˙u l-uffiççju tieg˙u li hu g˙andu l-Università, fejn hu Senior Lecturer fid-Dipartment tal-Filosofija. U g˙alkemm ˙afna affarijiet kont di©à nafhom fuqu, tant g˙andu curriculum vitae g˙anja u tant g˙amel affarijiet, li ma kinetx façli g˙alija li ng˙aqqadhom flimkien f’dan l-ispazju relattivament Ωg˙ir.

KwaΩi a˙jar tikteb dak li ma g˙amilx, milli dak li g˙amel!Mela g˙alina….

Twelid u FamiljaFr John twieled fit-22 ta’Awwissu tas-sena 1955 fl-istess dar fi Triq Majjistral, fejn g˙adu joqg˙od sallum mal-©enituri tieg˙u u kien mg˙ammed il-parroçça ta’ San Lawrenz. Il-©enituri, li t-tnejn li huma fortunatament g˙adhom ˙ajjin, huma missieru ÌuΩeppi li kien boiler maker it-Tarzna, kif ukoll ommu ÌuΩa, xebba Cauchi. Hu g˙andu erba’ ˙utu, li huma o˙tu l-kbira Marian, illum miΩΩeww©a Zaffarese, imbag˙ad hu u warajh g˙andu lil Lawrence u Doreen, illum kunjomha Raggio, li huma tewmin. B˙ala o˙tu Ω-Ωg˙ira mbag˙ad, hemm Vivienne, miΩΩeww©a, u saret Cilia La Corte. Naturalment Fr John hu ziju ta’ diversi neputijiet.

Wiçç Imb’wiçç ma’ Fr John Avellino

minn Paul Micallef



Edukazzjoni B˙ala skola Primarja hu attenda l-Kulle©© De La Salle, filwaqt li b˙ala Sekondarja, g˙amel sena s-Seminarju u wara mar l-iskola tal-Gvern, is-St

Joseph Technical School, kif kienet tissejja˙ dak iΩ-Ωmien, ir-Ra˙al Ìdid. Wara attenda s-Sixth Form ©ewwa l-Università l-Qadima, il-Belt Valletta. Biex ma jitlifx il-kors hu g˙amel u g˙adda mill-A levels wara sena u da˙al l-Università g˙al kors li wasslu g˙al Baçellerat fil-Filosofija - interessanti li t-teΩi tieg˙u kienet fuq l-estetika tal-films u wara kompla g˙al Masters fit-Teolo©ija. Fr John kien ordnat saçerdot fil-11 ta’ Lulju 1981, 36 sena ilu.

TfulijaB˙ala tfulija tieg˙u Fr John kien iffortunat li fil-viçinanzi tad-dar tieg˙u, min˙abba t-tara© u toroq pjuttost dojoq fil-qalba tal-Collacchio ma kienux jg˙addu karrozzi u hekk kienet isservi biex b˙al tfal tamparu joqog˙du jilg˙abu.B˙al tfal o˙ra hu kien jattendi l-MUSEUM, g˙alkemm wara l-griΩma ma tantx saddad. G˙amel ˙afna snin abbati - sa˙ansitra sakemm da˙al is-Seminarju, ta˙t il-gwida ta’ Dun ÌuΩepp Caruana. Fr John irrakkontali li Dun ÌuΩepp g˙amel Ωmien jag˙tih il-privat b’xejn tal-Latin sabiex jg˙addi mill-eΩami.

Ûg˙oΩijaMill-MUSEUM hu da˙al iç-Çentru taΩ-Ûg˙aΩag˙, li dak iΩ-Ωmien kien g˙adu jibda ta˙t l-ener©ija tal-qassis Ωag˙Ωug˙ Dun Lawrenz Bonnici. Fr John dam iktar minn tmien snin fiç-Çentru meta dan kien fl-aqwa tieg˙u u tista’ tg˙id li okkupa l-karigi kollha, sakemm la˙aq President. Hu kellu g˙al qalbu ˙afna ç-Çentru, tant li jqis li ˙a l-formazzjoni tieg˙u, anki ta’ mexxej, minn hemm. Tenna li kienu ˙afna Ω-Ωg˙aΩag˙ mill-Birgu li t˙arr©u u ˙ar©u miç-Çentru u li matul is-snin okkupaw karigi importanti, kemm fuq livell lokali, kif ukoll nazzjonali. Fosthom Ωew© membri tal-Kunsill Lokali preΩenti, is-Sindku John Boxall u Anton Gellel, li wkoll kellu karigi f’diversi kumitati Vittoriosani. Semmili o˙rajn, b˙all-a˙wa Sacco, Peter Paul u Leonard, ÌuΩi Zammit, l-a˙wa Micallef John u Victor u tant u tant o˙rajn. Óa©a interessanti u forsi daqsxejn avant garde g˙al dak iΩ-Ωmien, kienet li l-attivitajiet kienu jsiru mixed.

Óajja SoçjaliMin˙abba li nannuh kien il-famuΩ Wenzu Vellino (Avellino), li flimkien ma’ Peppi Gellel u o˙rajn kienu j˙itu d-drapp, kemm g˙all-knisja, kif ukoll g˙al barra, Fr John iddakkar minnu. Fil-fatt meta kien Ωg˙ir, billi nannuh kien jie˙u ̇ sieb ukoll il-fjuri, spiss kien imur mieg˙u jixtri l-fjuri bil-karrozza tal-linja minn ÓaΩ-Ûabbar u anki jg˙inu jarma l-fjuri fil-parroçça tag˙na. Ta’ tifel li kien kien imur jg˙in lil tal-armar li dak iΩ-Ωmien kien g˙adu primittiv u mhux organizzat u jiftakar li kienu jridu iniΩΩluh kollu bit-tarjola minn fuq is-sagristija, filwaqt li l-arbli kienu fil-kantina tas-sagrestija. Ta’ min isemmi li missieru ÌuΩeppi g˙amel xi Ωmien anki fil-Kumitat tal-Festa.Dwar attivitajiet o˙ra, hu jiftakar li kienu jilg˙abu l-ballun il-Fortini tista’ tg˙id tul tmiem il-©img˙a kollha, kif ukoll anki Verdala, “barra s’intendi li regolarment konna nilg˙abu l-ballun fit-triq tag˙na”.Stqarr mieg˙i li ta’ tifel li kien, kien baqa’ impressjonat meta miet il-ku©in tieg˙u Paul Fleri u b˙al ˙afna Vittoriosani, jiftakar sew it-tra©edja li kienet se˙˙et, meta kienet intradmet omm is-Sindku tal-Birgu John Boxall.

Il-festa tat-tfalAttività o˙ra li kien jorganizza Fr John flimkien mat-tfal tat-triq u li jien niftakarha sew g˙ax ma konniex noqog˙du wisq ‘il bog˙od, kienet il-festa hekk imsejj˙a “tat-tfal”, naturalment ta’ San Lawrenz, fit-triq tieg˙u. Tajjeb nikteb li dak iΩ-Ωmien festi simili kienu popolari sew, tant li jien niftakar almenu tlieta, wa˙da fi Triq id-Dejqa organizzata minn Manuel Camilleri u Joe Borg, kien hemm dik tal-Mandra©©, kif ukoll dik li a˙na konna norganizzaw fuq il-bejt ta’ Lora u Renzo Scerri, minbarra o˙ra li kienet issir ta’ San Duminku biswit il-kunvent.Niftakar çar li kienet tittella’ statwa Ωg˙ira ta’ San Lawrenz Jag˙ti d-Dawl lill-G˙omja fil-gallarija tad-dar tieg˙u u niftakar çorma kbira ta’ tfal g˙al din il-festa, tanti li Fr John kien jarma l-pavaljuni bil-lejl biex ma jtellfu˙x it-tfal u jien meta kont inqum kont insibhom lesti. B˙ala liedna, din kienet issir bil-biljetti tal-lottu g˙ax dak iΩ-Ωmien kull min kien jilg˙ab il-lottu kien jing˙ata biljett u l-kompjuter kien xi ˙a©a tal-fantaxjenza!

VokazzjoniG˙al Fr John it-triq g˙as-saçerdozju kienet xi ̇ a©a naturali, biex ng˙idu hekk, imma l-ewwel xrar konkreti beda j˙osshom meta hu kellu madwar 11-il sena u darba fix-xahar kien imur is-Seminarju g˙al-laqg˙at tal-vokazzjonijiet – dak iΩ-Ωmien kien jie˙u ˙siebhom Dun Frans Bonnici. Kien bl-g˙ajnuna ta’ dawn il-laqg˙at li hu beda jiΩen u jixtar il-vokazzjoni tieg˙u. Stqarr mieg˙i li f’dan kollu kien ta’ g˙ajnuna kbira g˙alih ukoll Dun ÌuΩepp, li dejjem segwih sakemm da˙al is-Seminarju. “Dun ÌuΩepp tista’ tg˙id kien il-mentor ta’ ˙ajti, flimkien ma’ saçerdot ie˙or, Fr Peter Serracino Inglott.”Fil-fatt wara s-Sixth Form, hu dahal is-Seminarju, li dak iΩ-Ωmien kien fejn illum hemm il-Kurja tal-Arçisqof, il-Floriana. Hemm dam tlett snin, sakemm wara sena barra biex jer©a’ ja˙sibha dwar li-vokazzjoni tieg˙u, wara kompla l-istudju tieg˙u f’Tal-Virtù, ir-Rabat, fejn mar is-Seminarju. Fis-sena barra hu ˙adem it-Tarzna, waiter mal-canteen tal-Università u anki g˙amel xahar l-Amerika f’post jismu Baton Rouge, f’Louisana. “Xtaqt ˙afna jkolli esperjenza konkreta ta’ xog˙ol iebes kif hu x-xog˙ol fit-Tarzna u llum in˙ares lura b’sodisfazzjon li t-Tarzna tatni din l-opportunità.”Fis-sitt sena hu n˙atar djaknu u ntbag˙at ja˙dem fil-parroçça ta’ San Girgor, f’Tas-Sliema. Kien ordnat saçerdot fil-Konkattidral ta’ San Gwann mill-Arçisqof Mercieca fil-11 ta’ Lulju tas-sena 1981, flimkien ma 21 djakni o˙ra, fosthom id-Dumnikan Fr Charles Tabone, li hu wiçç familjari fix-xandir.Ma jistax jonqos li l-ewwel quddiesa tieg˙u g˙amilha fil-parroçça tag˙na. B˙ala l-ewwel xog˙ol tieg˙u, kien



f’Dar L-Emigrant, il-Belt Valletta, fejn hemm kien ja˙dem ukoll ma’ Dun Pawl Camilleri u b˙ala xog˙ol pastorali, intbag˙at il-parroçça tal-

Isla, fejn fost impenji o˙ra, kien jie˙u ˙sieb it-tfal li jkunu se jag˙mlu il-GriΩma tal-Isqof.

Iktar StudjuFr John qatt ma waqaf jistudja u sena wara li ordna l-Arçisqof talbu jmur Ruma biex ikompli l-istudji tieg˙u fil-Filosofija. Kien aççettat fl-Università Gregorjana tal-Ìizwiti – wa˙da mill-aqwa universitajiet Pontifiçji f’Ruma, fejn g˙amel il-Masters fil-Filosofija u wara kompla g˙ad-Dottorat, dejjem fil-Filosofija (ji©ifieri g˙al min ma jafx, qabel ismu Fr John minbarra li j©ib ‘Fr’ qabel ismu, g˙andu wkoll ‘Dr’ u xkora ittri wara ismu). Lejn tmiem id-Dottorat tieg˙u, xtaq jag˙mel esperjenza mal-morda fi sptar u mar Paterson, l-Amerika, fi New Jersey, fejn kien impenjat b˙ala Chaplain fi sptar ta’ aktar minn 800 sodda. Kien ukoll jag˙mel parti mill-Kumitat Etiku tal-istess sptar u g˙in biex jitwaqqaf sptar g˙at-tfal bil-AIDS.

Lura MaltaWara fis-sena 1990 ©ie lura Malta, hu n˙atar b˙ala Visiting Lecturer tal-Filosofija fl-Università ta’ Malta, fejn kien ja˙dem ̇ afna mal-Prof Fr Peter Serracino Inglott, tant li kien je˙odlu postu meta dan ma kienx ikun jista’ jag˙ti l-lectures min˙abba l-ipenji tieg˙u ta’ Rettur. Wara sar Lecturer u riçentement kien anki promoss g˙al Senior Lecturer.Wara li ©ie mill-Amerika b˙ala xog˙ol pastorali baqa’ l-Birgu. Jien niftakar ukoll javviçinani biex, g˙alkemm kont g˙adni single, ng˙inu jg˙aqqad grupp ta’ koppji li konna niltaqg˙u s-Sibt wara nofsinhar nitkellmu ftit flimkien, imbag˙ad nie˙du kafè flimkien. Niftakar li kien Ωmien sabi˙ u wara jien u l-mara (dak iΩ-Ωmien g˙arusa) konna nistennewh bil-˙erqa.

Media tal-KnisjaF’dak il-perjodu Fr Joe Borg ̇ ajru biex jid˙ol fil-medja tal-Knisja u beda jag˙ti kontribut fil-gazzetta IL-ÌENS u wara anki l-RTK meta twaqqaf. BiΩ-Ωmien hu la˙aq anki editur tal-gazzetta IL-ÌENS wara Nikol Baldacchino u anki g˙al xi Ωmien Chairman tal-RTK (©ieli anki ikkonfrontajna lil xulxin fuq baΩi tax-xog˙ol tieg˙i fil-GWU)

UΩuraFix-xog˙ol tieg˙u ta’ ©urnalista, Fr John beda jinteressa ru˙u fil-problema kbira tal-uΩura f’pajiΩna u sa˙ansitra ˙a l-inizjattaiva biex, wara riçerka li g˙amel, iwaqqaf, flimkien mal-CARITAS, il-Fondazzjoni Vittmi UΩura, li g˙adu ja˙dem fiha sal-lum. Tant hu hekk li spiss ikun mistieden jitkellem fuq programmi tat-TV dwar din il-problema.

Fil-BirguFiΩ-Ωmien l-Arçipriet Fr Joe Caruana, kien da˙al fil-Kumitat tal-Festa u fost il-˙afna impenji tieg˙u b˙ala Segretarju f’dan il-Kumitat, fis-sena 2000 beda jie˙u ̇ sieb jikkoordina l-Programm tal-Festa. S’intendi Fr John iservi ta’ pont kull meta jkollna Arçipriet ©did fil-parroçça tag˙na. Nafu lkoll li meta spiçça Fr Joe Cilia fl-2015, hu ng˙ata l-inkarigu li jmexxi l-parroçça sakemm ji©i l-Arçipriet il-©did u f’dik is-sena l-festa ntlaqg˙tet minn maltemp kbir, tant li San Lawrenz dik is-sena ma ˙ari©x fl-10 ta’ Awwissu. Fiç-çirkostanzi Fr John, wara li sema’ l-pariri ta’ s˙abu s-saçerdoti u ta’ dawk involuti fil-festa, talab il-permess tal-Arçisqof biex San Lawrenz jo˙ro© ©img˙a wara, ˙a©a storika li qatt ma saret qabel u li Ωgur tibqa’ fil-memorja

tal-Vittoriosani kollha.Min˙abba n-nuqqas kbir ta’ saçerdoti Fr John jag˙mel ˙afna xog˙ol pastorali - ˙afna minnu ma jidhirx, u hu qrib ˙afna s-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ PalmiΩi fl-attivitajiet tag˙hom u Ω-Ωg˙aΩag˙ tal-parroçça. Kien strumentali biex snin ilu jitwaqqaf ir-Rock Opera Group, li kull sena jtella’ xog˙ol muΩikali, grupp li llum sar mag˙ruf ma’ Malta kollha g˙al-livell ta’ produzzjonijiet li jtella’. “Tapprezza, dan hu investiment utli ̇ afna maΩ-Ωg˙aΩag˙ tag˙na, li veru je˙odli ˙afna ˙in, imma hu mod kif ng˙inu Ω-Ωg˙aΩag˙ tag˙na jikbru u jammaturaw fil-fidi, barra li s’intendi ng˙inuhom jaffrontaw il-˙ajja”. Fr John hu mpenjat ukoll f’˙afna xog˙ol prezzjuΩ ie˙or, fost o˙rajn, jg˙addi ˙afna sig˙at fil-counselling u tista’ tg˙id li hu dejjem disponibbli li jg˙in lil kull min ikolli bΩonn ta’ xi g˙ajnuna. Apprezzat ukoll g˙all-mod kif iqaddes, billi jag˙Ωel kant modern u attwali b’messa©© (anki jekk ma jkunx bil-Malti), kif ukoll l-omelija dejjem tkun friska u marbuta mal-problemi tal-lum. Fil-fatt ˙afna huma dawk, anki barra mill-Birgu, li ji©u fil-parroçça tag˙na g˙al quddiesa tal-Óadd filg˙axija li normalment iqaddisha hu.

Ûew© kurΩitajietLil Fr John g˙amiltlu Ωew© mistoqsijiet li Ωgur li ˙afna nies jistaqsuhom. L-ewwel wa˙da, g˙aliex hu qatt ma sar kanonku u l-o˙ra, g˙aliex qatt ma sar Arçipriet tal-parroçça tag˙na. Dwar l-ewwel wa˙da, we©ibni li g˙alih it-titli mhux tant importanti. Jemmen li dak li jag˙mel saçerdot tajjeb hu l-impenn tieg˙u mal-komunità, l-aktar ma’ dawk li jkunu fil-bΩonn u fil-periferija. Dwar g˙aliex qatt ma sar Arçipriet tal-Birgu, hu stqarr li l-Arçisqof kien talbu li jsir Arçipriet wara li spiçça Fr Cilia, imma fl-istess waqt jibqa’ jΩomm it-tag˙lim l-Università. Fr John ma qabilx ma’ din il-proposta g˙ax tul iΩ-Ωmien li g˙amel imexxi l-parroçça g˙araf li li tkun Arçipriet hu impenn full-time. “Sinçerament ma tistax tkun Arçipriet u Lecturer fl-istess ˙in. Kien g˙alhekk li tkellimt mal-Arçisqof u qbilna li jkun tajjeb li nibqa’ l-Università, fejn hemm bΩonn kbir mal-istudenti”.

Fehmiet fuq ... il-Festa G˙alkemm Fr John i˙obbha ˙afna l-festa, b˙ala saçerdot jinkwieta g˙all-fatt li l-festa saret l-ikbar espressjoni kulturali u reli©juΩa tal-Birgu. Jaraha li ting˙ata importanza sproporzjonata u tassorbi ˙afna riΩorsi li forsi jistg˙u jintuΩaw banda o˙ra. Fr John kompla:“Il-Birgu llum sar art tal-missjoni g˙ax irridu niftakkru li nofs il-membri tal-parroçça ma jisimg˙ux quddies nhar ta’ Óadd. Mhux l-obbligu ta’ nhar ta’ Óadd fih innifsu, daqskemm il-bΩonn ta’ Alla fil-˙ajja tag˙na li qieg˙ed dejjem jonqos. Irridu na˙dmu bis-s˙i˙ biex in-nies inqarrbuhom lejn Alla.”Hu Ωied li minkejja id-diffikultajiet kollha l-festa kompliet tikber u tissa˙˙a˙ u s-sehem taΩ-Ωg˙aΩag˙ kompla jikber. “Tajjeb napprezzaw li ming˙ajr dawn iΩ-Ωg˙aΩag˙ impenjati fil-festa, il-festa ma ssirx.”

Dwar il-BirguFr John kompla:“Napprezza ̇ afna x-xog˙ol kbir tal-Kunsill Lokali ta˙t is-Sindku ̇ abrieki tag˙na John Boxall, iΩda çerti problemi fil-fehma tieg˙i jridu ji©u indirizzati, b˙alma hi l-problema tal-parke©© u l-edukazzjoni. G˙adni nkwetat bin-numru Ωg˙ir ta’ Ωg˙aΩag˙ mill-Birgu li jmorru l-Università. Nemmen Ii rridu ninvestu aktar fl-edukazzjoni u n˙e©©u lill-©enituri biex jemmnu fil-long term benefits tal-edukazzjoni.” Hawn Fr John qal li nisg˙u nag˙mlu uΩu a˙jar mill-ispazji li g˙andna fil-Birgu, b˙alma hi l-area tal-Fortini, “g˙aliex iΩ-Ωg˙aΩag˙ tag˙na ma g˙andhomx spazji biΩΩejjed fejn jimir˙u u jistrie˙u”.

14 NOVEMBRU - DIÇEMBRU 2017 Óar©a Nru. 102


#ilbandatalbirgu

ATTIVITAJIET GHAX-XHUR TA’ NOVEMBRU-DICEMBRU 2017

L-Erbg˙a 1 ta’ Novembru Festa tal-Qaddisin Kollha Il-Ìimg˙a 3 ta’Novembru Fis.7.00 pm Laqg˙a tal-Kummissjoni Pro©etti/Manutenzjoni Is-Sibt 4 ta’ Novembru Nattendu g˙all-Quddiesa ta’ Radd il-Óajr ta’ l-ex-Arçipriet Kan. Joe Mizzi Fis-7.30pm Kunçert Annwali mill-G˙aqda KaΩini tal-Banda Il-Óadd 5 ta’ Novembru Fis- 7.00am. Quddiesa g˙ar-ru˙ il-Bandisti u Membri Mejtin L-Erbg˙a 8 ta’ Novembru Fis-7.00pm Laqg˙a tal-Kummissjoni Finanzi Is-Sibt 11 ta’ Novembru Konferenza Nazzjonali organizzata mill-G˙aqda KaΩini tal-Banda Fit-8.00pm Ikla fil-KaΩin g˙all-Membri u l-Familji tag˙hom It-Tnejn 13 ta’ Novembru Fis-6.30pm Laqg˙a tal-Kummissjoni Banda Il-Ìimg˙a 17 ta’ Novembru Fis-7.00pm Laqg˙a Ìenerali Straordinarja Is-Sibt 18 ta’ Novembru Fil-5.30 Quddiesa fil-Katidral u wara Març -Festa ta’ Santa Çeçilja It-Tlieta 21 ta’ Novembru Fis-7.00pm Laqg˙a tal-Kumitat Çentrali Il-Óamis 23 ta’ Novembru Laqg˙a tal-Kummissjoni Plançier Is-Sibt 25 ta’ Novembru Lotterija b’risq il-KaΩin Il-Ìimg˙a 8 ta’ Diçembru Festa Pubblika - L-Immakulata Kunçizzjoni It-Tlieta 12 ta’ Diçembru Fit-8.00pm Ikla tal-Milied fil-Preluna Hotel L-Erbg˙a 13 ta’ Diçembru Festa Pubblika Ir-Repubblika Il-Ìimg˙a 15 ta’ Diçembru Fis-7.00pm Laqg˙a tal-Kumitat Çentrali Is-Sibt 16 ta’ Diçembru Lotterija b’risq il-KaΩin Il-Hadd 24 ta’ Diçembru Sehem tal-Banda fil-Proçessjoni tal-Bambin It-Tnejn 25 ta’ Diçembru JUM IL-MILIED Il-Óamis 28 ta’ Diçembru Fit-8.00pm Party tal-Milied fil-KaΩin Il-Óadd 31 ta’ Diçembru L-a˙˙ar Jum tas-Sena

Fr John jara li g˙al Beltna hemm prospetti tajbin, imma tenna li çerti problem iridu ji©u ndirizzati. Tkellem imbag˙ad dwar il-pro©ett tal-Pjazza …

“g˙adni no˙lom u nittama li dan il-pro©ett jitlesta u xi darba g˙ad naraha bla karrozzi.”

Dwar... il-KaΩin.Fi kliem Fr John stess:“Nifta˙ar mal-barranin li g˙andna KaΩin miΩmum tajjeb ˙afna u dan hu ˙afna dovut g˙all-familja Farrugia. Tajjeb li riçentement sar xi tibdil fil-bar, imma dan tellef xi ftit mill-fiΩjonomija tieg˙u b˙ala KaΩin tal-Banda. Imma kollox ma’ kollox il-©ejjieni jidher sabi˙”.

Gran FinaleF’okkaΩjonijiet o˙ra kont insellem lil min intervistajt u ndabbar imma ma’ Fr John kelli l-gran finale g˙ax hu ©entilment stedinni (u importanti ˙allas hu) g˙all-ikel fil-

canteen tal-Università … nittama (anzi nistenna) li jse˙˙ l-istess fl-intervisti li se jkolli fil-futur!

G˙eluqBiex nag˙laq b’dak li ktibt, jidher li dan is-saçerdot, li mhux dejjem kien u jkun apprezzat kif jixraq, g˙alkemm b˙al kull persuna g˙andu d-difetti tieg˙u, wera li anki jekk ©ej minn familja tal-˙addiema minn post fil-Kottonera, bl-istinkar u bl-istudju rnexxielu jil˙aq f’˙afna karigi ta’ livell nazzjonali. Mhux biss, iΩda anki nazzarda nikteb fuq livell internazzjonali, anki permezz ta’diversi konferenzi li attenda. Imma minkejja dan l-exposure nazzjonali, hu rnexxielu li qatt ma jabbanduna l-ewwel nett il-familja tieg˙u, speçjalment il-©enituri li ̇ u j˙obb daqs il-mimmi ta’g˙ajnejh, kif ukoll il-bΩonnijiet soçjali u pastorali tal-Birgu tag˙na. Ûgur li nies b˙al Fr John mhux biss g˙andna bΩonnhom, iΩda huma kruçjali g˙al Birgu g˙ax huma role model li kull Ωag˙Ωug˙ g˙andu jsegwi. F’isem in-nies tal-Birgu, grazzi Fr John.

Documents

Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz · Soçjetà MuΩikali San Lawrenz Belt Vittoriosa NOVEMBRU - DIÇEMBRU 2017 Óar©a Nru. 102 3 Il-Kelma tal-President Nixtieq nesprimi r-ringrazzjmenti