Embed Size (px)
Citation preview
Kraftsituasjonen veke 50, 2015
Vått vêr og høgt tilsig
Mildt og vått vêr bidrog til at tilsiget til dei norske vassmagasina var dobbelt så høgt som
normalt i veke 50. Magasinfyllinga i Noreg har ikkje vore høgare på denne tida av året sidan
2000 og låg på 84,3 prosent ved utgangen av veka.
Til trass for at vindkraftproduksjonen gjekk ned samanlikna med veka før, var det små
endringar i det nordiske prisnivået frå veke 49 til veke 50. Den gode ressurssituasjonen har
bidratt til at prisnivået i Norden ligger om lag 30 prosent lågere enn på same tid i fjor.
Vêr og hydrologi
I veke 50 kom det mest nedbør på Sørlandet, Vestlandet og i Nordland med 100 – 200 mm
mange stader. I løpet av veka kom det 5,2 TWh nedbørenergi, eller 155 prosent av normalen.
Hittil i år har det komme 148,1 TWh, eller 25,2 TWh meir enn normalen. I veke 51 er det
venta mest nedbør i dei same område som veka før med 100 - 200 mm. Prognosert
nedbørenergi for veka er 6,7 TWh som er 194 prosent av normalen.
I veke 50 var temperaturen omkring 2-3 grader over normalen i heile landet. I veke 51 er det
venta om lag 2 grad over normalen i Nord-Noreg og 4 – 5 grader over normalen i Midt- og
Sør-Noreg.
Det kom ein del snø i fjellet i Sør-Noreg og Troms og Finnmark i veke 50. Det er no i sum for
magasinområda om lag normale snø mengde for årstida, men store lokale skilnader. For fleire
detaljar om snø, vêr og vatn, sjå www.xgeo.no.
Berekna tilsig for veke 50 er 2,7 TWh, eller 201 prosent av normalen. Hittil i år har det
komme 145,5 TWh eller 17,7 TWh meir enn normalen. Prognosert tilsig for veke 51 er
2,1 TWh, det er 184 prosent av normalen.
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
2
Magasinfylling Tabell 1 Magasinfylling. Kjelde: NVE og Nord Pool Spot
*Referanseperioden for medianen er 1990-2014 for Noreg, og 2002-2014 for dei fem norske elspotområda.
Figur 1 Fyllingsgraden til vassmagasina i Noreg. Prosent. Kapasitet=84,3 TWh. Kjelde: NVE
Figur 2 Vassmagasinas fyllingsgrad i Sverige. Prosent. Kapasitet=33,8 TWh. Kjelde: Svensk Energi
Veke 50 2015 Veke 49 2015 Veke 50 2014 Median* veke 50
Endring frå sist
veke
Differanse frå same
veke i 2014
Differanse frå
median
Norge 84,3 84,7 73,5 74,0 - 0,4 10,8 10,3
NO1 71,7 73,6 77,8 71,7 - 1,9 - 6,1 0,0
NO2 89,8 88,8 81,7 76,9 1,0 8,1 12,9
NO3 73,2 75,3 59,0 66,0 - 2,1 14,2 7,2
NO4 87,7 89,0 61,6 69,6 - 1,3 26,1 18,1
NO5 79,3 80,2 75,7 71,5 - 0,9 3,6 7,8
Sverige 75,4 77,6 63,9 71,4 - 2,2 11,5 4,0
Prosent Prosenteiningar
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
3
Figur 3 Vassmagasina sin fyllingsgrad for elspotområda NO1, NO2, NO3, NO4 og NO5. Prosent. Kjelde: NVE
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
4
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
5
Tilsig og nedbørtilhøve
Tabell 2 Tilsig og nedbør. Kjelde: NVE
Tabell 2a Utviklinga i tilsig og nedbør så langt i år. Kjelde: NVE
Tabell 2b Forventa tilsig og nedbør i inneverande veke. Kjelde: NVE
For fleire detaljar når det gjeld vassføring i Noreg sjå: http://www2.nve.no/h/hd/plotreal/
Figur 4 Nedbør i Noreg 2014 og 2015, og gjennomsnitt for perioden 1981-2010, GWh. Kjelde: NVE
Figur 5 Nyttbart tilsig i Noreg i 2014 og 2015, maks, min og gjennomsnitt for perioden 1981-2010, GWh. Kjelde: Nord Pool Spot og NVE
TWhVeke 50 2015 Veke 50 2014
Veke 50
Normal
Differanse frå
same veke i 2014
Prosent av
normal veke
Tilsig 2,7 1,2 1,4 1,5 201
Nedbør 5,2 5,2 3,4 0,1 155
TWhVeke 1- 50 2015
Veke 1- 50
Normal
Differanse frå
normal til no i år
Tilsig 145,5 127,7 17,7
Nedbør 148,1 122,9 25,2
TWh
Prosent av
normal
Tilsig 2,1 184
Nedbør 6,7 194
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
6
Figur 6 Temperaturar i Noreg i 2015, gjennomsnitt og normal for veka. Kjelde: Meteorologisk institutt og SKM Market Predictor
Figur 7 Utviklinga av snømagasin for dei norske vassmagasina vintrane 2013/14, 2014/15 og 2015/2016 i prosent av median kulminasjon. Median er for 30-års-perioden 1981-2010, maksimum og minimum er for perioden 1981-2010. Kjelde: NVE
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
7
Produksjon, forbruk og utveksling Tabell 3 Nordisk produksjon, forbruk* og kraftutveksling. Alle tal i GWh. Kjelde: SKM Market Predictor
*Ikkje temperaturkorrigerte tal.
Endring frå Endring frå
Veke 50 Veke 49 førre veke (GWh) førre veke (%)
Produksjon
Norge 3 166 2 973 193 6 %
NO1 327 324 3 1 %
NO2 1 218 1 111 107 10 %
NO3 364 379 -16 -4 %
NO4 487 459 28 6 %
NO5 770 698 71 10 %
Sverige 3 422 3 274 149 5 %SE1 518 498 20 4 %
SE2 978 905 73 8 %
SE3 1 693 1 588 104 7 %
SE4 234 282 -49 -17 %
Danmark 617 721 -104 -14 %Jylland 428 508 -79 -16 %
Sjælland 189 213 -24 -11 %
Finland 1 387 1 403 -16 -1 %
Norden 8 593 8 371 222 3 %
Forbruk
Norge 2 907 2 905 2 0 %NO1 849 856 -7 -1 %
NO2 760 754 7 1 %
NO3 489 493 -4 -1 %
NO4 403 397 7 2 %
NO5 406 406 -1 0 %
Sverige 2 981 2 960 21 1 %SE1 207 208 -2 -1 %
SE2 353 350 3 1 %
SE3 1 893 1 875 18 1 %
SE4 528 526 2 0 %
Danmark 676 666 10 1 %Jylland 404 399 5 1 %
Sjælland 272 267 5 2 %
Finland 1 721 1 723 -2 0 %
Norden 8 284 8 254 31 0 %
Nettoimport
Norge -259 -68 -191
Sverige -442 -314 -128
Danmark 59 -55 114
Finland 334 320 14
Norden -308 -117 -191
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
8
Vind- og kjernekraftproduksjon
Figur 8 Vindkraftproduksjon i Danmark og Sverige dei siste to vekene og vindkraftproduksjon per veke for Sverige og Danmark i 2014 og 2015. (Foreløpig statistikk). Kjelde: SKM Market Predictor
Figur 9: Kjernekraftproduksjon i Sverige dei to siste vekene og for same veker i 2014. Kjelde: SKM Market Predictor . (Foreløpig statistikk).
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
9
Utviklinga i kraftproduksjon og forbruk
Tabell 4 Produksjon, forbruk og utveksling så langt i år. Kjelde: SKM Market Predictor
Utveksling
Figur 10 Nettoutveksling pr. veke for Noreg og Norden, 2014 og 2015, GWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Figur 11 Import og eksport i dei norske elspotområda førre veke. Alle tal i MWh. Kjelde: SKM Market Predictor.
Norge (TWh) Til no i år Same periode (2014) Endring (%) Endring (TWh)
Produksjon 136,7 134,4 1,7 2,3
Forbruk 122,4 119,1 2,7 3,2
Nettoimport -14,3 -15,2 0,9
Norden (TWh) Til no i år Same periode (2014) Endring (%) Endring (TWh)
Produksjon 375,7 368,7 1,9 7,0
Forbruk 360,4 357,0 0,9 3,4
Nettoimport -15,3 -11,7 -3,6
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
10
Figur 12 Marknadsflyt mellom elspotområdar i Norden førre veke, GWh. Kjelde: SKM Syspower
* Tal for veka før står i parentes. Mellom Russland og Finland er det oppgjeve tal for fysisk flyt.
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
EE
RU
PL
DE
NL
214(189)0(0)
24(18)
11(26)
2(9)
1(7)
82(71)
0(0)
15(25)38(47)
16(7)
0(0)
117(104)
8(7)
703(630)
0(1)
106(89)
28(73)
178(146)
0(0)
469(325)
1(7)
359(293)0(0)
0(0)
250(246)
0(1)
2(0)
121(121)
0(0)
115(77)
16(61)
85(90)0(0)
8(0)
25(23)
64(85)
2(0)
68(47)
9(11)
78(43)
16(31)
41(14)
2(1)
63(53)
0(0)
0(0)
33(78)
74(70)
0(0)
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
11
Kraftprisar
Engrosmarknaden Tabell 5 Kraftprisar – nordiske elspotområde*. Vekesnitt. Kjelde: SKM Market Predictor.
Figur 13 Spotprisar i Noreg (12a) og Norden, Nederland og Tyskland (12b) i førre veke, kr/MWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Endring frå Endring frå
kr/MWh Veke 50 Veke 49 Veke 50 (2014) førre veke (%) i fjor (%)
NO1 192,7 189,3 275,8 1,8 -30,1
NO2 192,7 188,0 275,8 2,5 -30,1
NO3 197,2 202,5 280,2 -2,6 -29,6
NO4 185,7 191,9 280,2 -3,2 -33,7
NO5 192,7 188,0 275,8 2,5 -30,1
SE1 192,0 187,9 279,8 2,2 -31,4
SE2 192,0 187,9 279,8 2,2 -31,4
SE3 198,8 192,4 279,8 3,3 -29,0
SE4 200,2 192,4 279,8 4,0 -28,5
Finland 282,6 254,2 318,0 11,2 -11,1
Jylland 195,5 182,4 259,6 7,2 -24,7
Sjælland 200,2 187,7 275,8 6,6 -27,4
Estlink 282,6 254,2 318,0 11,2 -11,1
System 193,3 191,9 279,1 0,7 -30,7
Nederland 332,0 348,8 426,7 -4,8 -22,2
Tyskland 295,5 278,0 320,2 6,3 -7,7
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
12
Terminmarknaden Tabell 6 Terminprisar, nordisk og tysk kraft, samt CO2 kvotar. Kjelder: SKM Market Predictor. Prisane i tabellen er sluttprisar fredag i den aktuelle veka.
Figur 14 Daglege sluttprisar for enkelte typar kontraktar i den finansielle kraftmarknaden siste tolv månader, kr/MWh. Kjelde: SKM Market Predictor
Figur 15 Daglege sluttprisar for utslippskvotar på CO2, kr/tonn. Kjelde: SKM Market Predictor
Terminprisar (kr/MWh) Veke 50 Veke 49 Endring (%)
Nasdaq OMX Januar 200,5 212,3 -5,5
1. kvartal 2016 193,4 205,2 -5,7
2. kvartal 2016 143,8 162,2 -11,4
EEX OMX 1. kvartal 2016 272,2 275,5 -1,2
2. kvartal 2016 254,6 250,9 1,5
CO2 (kr/tonn) Desember 2015 75,7 78,9 -4,1
Desember 2016 77,3 78,8 -1,9
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
13
Sluttbrukarprisar Tabell 7 Vekeutvikling i sluttbrukarprisar. Alle prisar er inkl. mva. bortsett frå spotpriskontrakt i Nord-Noreg. Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar. Kjelde: Konkurransetilsynet/Forbrukerrådet**, Nord Pool Spot, Energimarknadsinspektionen og NVE.
* Metoden for berekning av standard variabel kontrakt er endra til å gjelde gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. ** Frå og med 1 juli 2015 la Konkurransetilsynet ned sin kraftprisoversikt. Denne ble erstatta av Forbrukerrådets nye strømprisportal.
Figur 16 Vekeutvikling i pris på standard variabel kontrakt* og spotpriskontrakt** med eit påslag på 3,8 øre/kWh***. Kjelder: Konkurransetilsynet/Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE.
* Prisar for standard variabel kontrakt meldas to veker fram i tid. I tillegg er metoden for berekning av standard variabel kontrakt er endra til å gjelde gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. **Alle prisar bortsett frå spotpriskontrakt for Nord-Noreg inkluderar mva. *** Frå og med veke 1 2015 vart påslaget endra frå 3,5 øre/kWh (inkl. mva) til 3,8 øre/kWh (inkl. mva.) som følgje av ein antatt auke i påslaget grunna elsertifikatordninga. For meir informasjon om elsertifikatmarknaden, se www.nve.no/elsertifikater
Øre/kWh Veke 50 2015 Veke 49 2015 Veke 50 2014Endring frå
førre veke
Endring frå
tilsvarande
veke i fjor
Standard variabel
kontrakt*
Snitt frå eit utval av
leverandørar32,3 32,1 34,3 0,2 -2,0
Veke 50 2015 Veke 49 2015 Veke 50 2014Endring frå
førre veke
Endring frå
tilsvarande
veke i fjor
Aust-Noreg (NO1) 27,9 27,5 38,0 0,4 -10,1
Sørvest-Noreg (NO2) 27,9 27,3 38,0 0,6 -10,1
Midt-Noreg (NO3) 28,4 29,1 38,5 -0,7 -10,1
Nord-Noreg (NO4) 21,6 22,2 30,8 -0,6 -9,2
Vest-Noreg (NO5) 27,9 27,3 38,0 0,6 -10,1
Veke 50 2015 Veke 49 2015 Veke 50 2014Endring frå
førre veke
Endring frå
tilsvarande
veke i fjor
1 år (snitt Noreg) 32,7 32,9 40,0 -0,2 -7,3
3 år (snitt Noreg) 35,6 35,8 41,7 -0,2 -6,1
1 år (snitt Sverige) 43,3 42,9 50,5 0,4 -7,2
3 år (snitt Sverige) 44,4 43,9 51,3 0,5 -6,9
Marknadspris- /
spotpriskontrakt
Fastpriskontrakt
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
14
Figur 17 Utviklinga dei siste 52 vekene i prisane for norske* og svenske eitt- og treårige fastpriskontraktar, basert på eit årleg forbruk på 20000 kWh. Alle prisar inkl. mva. Norske øre/kWh. Kjelder: Energimarknadsinspektionen og Konkurransetilsynet/Forbrukerrådet.
* For norske kontraktar er det brukt eit gjennomsnitt av fastpriskontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. Tabell 8 Vekeutvikling i straumkostnaden* for sluttbrukarar. Straumkostnaden er eksklusiv nettleige og forbruksavgift, men inkl. mva. bortsett frå elspotområdet Nord-Noreg. Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar. Kjelde: Konkurransetilsynet/Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE.
* NVE nyttar ein temperaturkorrigert justert innmatningsprofil, basert på alminneleg forsyning i 2009-2014, for å berekna straumkostnaden til sluttbrukarane. Innmatingsprofilen er berekna av konsulentselskapet Optimeering AS på oppdrag frå NVE. Den same innmatningsprofilen er nytta for alle elspotområda og standard variabel kontrakt. **Metoden for berekning av standard variabel kontrakt er endra til å gjelde gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. *** NVE nyttar eit påslag på 3,5 øre/kWh inkl. mva på alle spotpriskontraktar i 2014 og 3,8 øre/kWh inkl. mva i 2015, bortsett frå spotpriskontraktar i Nord-Noreg, kor påslaget er på hhv 2,8 øre/kWh og 3,0 øre/kWh ekskl. mva.
NOK
Berekna
straumkost
nad for
veke 50
2015
Berekna
straumkost
nad for
veke 49
2015
Endring frå
førre veke
Berekna
straumkost
nad for
veke 50
2014
Berekna
straumkost
nad hittil i
2015
Differanse
frå 2014 til
no i år
10 000 kWh 74 72 2 99 2624 -462
20 000 kWh 149 144 5 197 5247 -923
40 000 kWh 298 288 9 394 10495 -1846
10 000 kWh 74 72 3 99 2618 -455
20 000 kWh 149 143 5 197 5236 -910
40 000 kWh 298 287 11 394 10473 -1820
10 000 kWh 76 76 -1 100 2745 -698
20 000 kWh 152 153 -1 200 5491 -1396
40 000 kWh 304 306 -2 400 10982 -2791
10 000 kWh 58 58 -1 80 2138 -611
20 000 kWh 115 117 -1 160 4275 -1223
40 000 kWh 231 234 -3 320 8551 -2446
10 000 kWh 74 72 3 99 2613 -446
20 000 kWh 149 143 5 197 5227 -893
40 000 kWh 298 287 11 394 10453 -1786
10 000 kWh 89 87 2 92 3142 -305
20 000 kWh 173 169 4 178 5922 -749
40 000 kWh 341 333 8 349 11787 -1322
Standard
variabel
kontrakt**
Mar
knad
spri
s-/
spo
tpri
sko
ntr
akt
**
*
Aust-Noreg
(NO1)
Sørvest-
Noreg (NO2)
Midt-Noreg
(NO3)
Nord-Noreg
(NO4)
Vest-Noreg
(NO5)
Kraftsituasjonen veke 50 Noregs vassdrags- og energidirektorat, 2015
15
Tilstanden til kraftsystemet1 Det er vedlikehaldsarbeid på linjenett og ved kraftstasjonar fleire stader i Norden. For meir
informasjon om linjer og kraftverk viser vi til Nord Pool Spot sine heimesider.
Overføring
Produksjon
1 Kjelde: http://umm.nordpoolspot.com/ (“Urgent Market Messages (UMM)”).
event_start event_stopevent_duration company published connection_names
connections_
installed
connections
_available assets remarks id
06.12.2015 22.12.2015 16 days, 7:59:00 Statnett SF 09.12.2015
NO4>NO3,
NO3>NO4,
SE1>NO4, NO4>SE1,
SE2>NO4, NO4>SE2
1000, 200,
600, 700, 300,
250
500 - 800, 0,
200 - 450, 100
- 400, 0, 0
M 220 Nedre
RøssågaT_Gejmå
n (Xnode-
T_Gejman)
Several damaged pylons
due to iceload. Duration
uncertain. 74201
09.12.2015 12.12.2015 3 days, 8:00:00 Energinet.dk 30.11.2015 NO2>DK1, DK1>NO2 1632, 1632 853, 853 Skagerrak 3 73332
09.12.2015 11.12.2015 2 days, 6:00:00 Statnett SF 05.11.2015 DK1>NO2, NO2>DK1 1632, 1632 1264, 1264 KRISTIAN
Maintenance in
Kristiansand. The
busbar, 300 kV B will be
disconnected.
Replacement of circuit
breakers. 71152
30.11.2015 10.12.2015 10 days, 10:45:00 Statnett SF 10.12.2015
NO1>NO3,
NO3>NO1,
SE2>NO3,
NO3>NO4,
NO4>NO3,
SE2>NO4, NO4>SE2,
SE1>NO4, NO4>SE1
500, 500,
1000, 200,
1000, 300,
250, 600, 700
300, 300, 600,
0, 600, 100,
100, 400, 200
300NAMSOS-
TUNNSJODAL,
300OGNDAL-
VERDAL,
300VERDAL-
KLABU
Back in operation. New
event start time.
Reconstruction, voltage
upgrade. The 300 kV
line Verdal-Klæbu will
be disconnected during
the entire period. The
300 kV lines Ogndal-
Verdal and Namsos- 74342
02.12.2015 09.12.2015 7 days, 2:38:00 Energinet.dk 08.12.2015
DE-50Hertz>DK2,
DK2>DE-50Hertz 600, 585 300, 300
Failure on kontek
connection 74054
event_start event_stop event_duration station_names company published unit_names remarks id
05.12.2015 07.12.2015 1 day, 0:50:00 Nordjyllandsvaerket Vattenfall AB 07.12.2015 Nordjyllandsvaerket 73907
30.11.2015 09.12.2015 9 days, 7:20:00 Lang Sima Statkraft Energi AS 09.12.2015 Lang Sima 74178
07.12.2015 10.12.2015 3 days, 7:00:00 Svartisen Statkraft Energi AS 23.11.2015 Svartisen 72665
27.11.2015 11.12.2015 14 days Alholmens Kraft PVO Power Management Oy 11.12.2015 Alholmens Kraft 74372
03.08.2015 11.12.2015 130 days, 9:00:00 Lang Sima Statkraft Energi AS 11.06.2015 Lang Sima 59074
11.12.2015 13.12.2015 1 day Fynsværket Energi Danmark A/S 12.12.2015 Fynsværket 74514
26.11.2015 14.12.2015 18 days Nedre Røssåga Statkraft Energi AS 11.12.2015
New event stop
time. Gradually
ramping up for
the first hours
from 0800. 74411
13.12.2015 15.12.2015 2 days Fynsværket Energi Danmark A/S 12.12.2015 Fynsværket 74519
11.12.2015 16.12.2015 5 days, 8:00:00 Letsi Vattenfall AB 16.12.2014 Letsi 45102
02.08.2015 19.12.2015 139 days Forsmark Block3 Forsmark Kraftgrupp AB 10.12.2015 Forsmark Block3 74298
19.10.2015 15.01.2016 88 days, 23:02:00 Horns Rev Energinet.dk 04.12.2015 Horns Rev 73710
25.07.2015 20.02.2016 210 days Ringhals Block2 Ringhals AB 10.12.2015
New
information:
Event stop set to
20.02.2016.
Startup is
delayed due to
further analysis
and review
regarding
containment
integrity 74253
01.06.2013 12.03.2016 1016 days, 0:59:00 Oskarshamn 2 OKG Aktiebolag 19.10.2015 Oskarshamn 2 69650
01.09.2015 15.07.2016 318 days, 19:31:00 Blåfalli Vik SKL Produksjon AS 08.10.2015 Blåfalli Vik 68740
