KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP - · PDF file Tƣ vấn hỗ trợ viết luận văn, tiểu luận ... vượt cả mục tiêu của Chính phủ đến năm 2015

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG

KHOA KINH TẾ VÀ KINH DOANH QUỐC TẾ ---------***--------

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Chuyên ngành: Kinh tế đối ngoại

HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU CAO SU VIỆT NAM

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN

Họ và tên sinh viên : Lê Thị Quỳnh

Mã sinh viên : 0851010445

Lớp : Pháp 3 - Khối 5 KT

Khóa : 47

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học : PGS.TS Phạm Duy Liên

Hà Nội, tháng 5 năm 2012

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................... i

DANH MỤC BẢNG ........................................................................................ ii

DANH MỤC HÌNH ........................................................................................ iii

LỜI MỞ ĐẦU ................................................................................................. 1

CHƢƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU CAO

SU TỰ NHIÊN CỦA VIỆT NAM ..................................................................... 5

1.1. KHÁI QUÁT VỀ CÂY CAO SU ....................................................................... 5

1.1.1. Nguồn gốc cao su tự nhiên ............................................................................. 5

1.1.2. Đặc tính của cây cao su .................................................................................. 6

1.1.3. Công dụng của cây cao su .............................................................................. 8

1.2. VÀI NÉT VỀ NGÀNH CAO SU VIỆT NAM ................................................. 9

1.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển của ngành cao su Việt Nam ........................ 9

1.2.2. Lợi thế của ngành cao su .............................................................................. 11

1.2.3. Thuận lợi và khó khăn phát triển ngành cao su ............................................ 12

1.2.4. Các sản phẩm chính của ngành cao su Việt Nam ........................................ 13

1.3. THỊ TRƢỜNG CAO SU TỰ NHIÊN THẾ GIỚI NHỮNG NĂM GẦN

ĐÂY ........................................................................................................................... 14

1.3.1. Tình hình sản xuất cao su tự nhiên thế giới.................................................. 14

1.3.2. Tình hình tiêu thụ cao su tự nhiên thế giới ................................................... 20

1.3.3. Tình hình xuất khẩu cao su tự nhiên thế giới ............................................... 23

1.3.4. Giá cả và các yếu tố tác động đến giá cả cao su tự nhiên trong thời gian gần

đây .......................................................................................................................... 26

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU CAO SU TỰ

NHIÊN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY ................................ 31

2. 1. TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ CAO SU TRONG NƢỚC ....... 31

2.1.1. Tình hình sản xuất cao su tự nhiên trong nước ............................................ 31

2.1.2. Tình hình tiêu thụ cao su tự nhiên trong nước ............................................. 40

2.2. TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA VIỆT NAM

TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY ...................................................................... 42

2.2.1. Sản lượng và kim ngạch xuất khẩu cao su tự nhiên của Việt Nam.............. 42

2.2.2. Cơ cấu sản phẩm cao su tự nhiên ................................................................. 46

2.2.4. Giá cả cao su tự nhiên xuất khẩu của Việt Nam .......................................... 53

2.2.5. Chất lượng cao su tự nhiên xuất khẩu .......................................................... 57

2.3. CHÍNH SÁCH CỦA NHÀ NƢỚC VIỆT NAM ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG

XUẤT KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN ...................................................................... 60

2.3.1. Chính sách phát triển sản xuất cao su tự nhiên ............................................ 60

2.3.2. Chính sách phát triển xuất khẩu cao su tự nhiên .......................................... 62

2.4. ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA

VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY ................................................ 63

2.4.1. Cơ hội và thách thức..................................................................................... 63

2.4.2. Thành tựu đã đạt được .................................................................................. 66

2.4.3. Hạn chế và nguyên nhân .............................................................................. 67

CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG

XUẤT KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA VIỆT NAM .................................... 71

3.1. DỰ BÁO VỀ THỊ TRƢỜNG CAO SU TỰ NHIÊN THẾ GIỚI ................ 71

3.1.1. Dự báo về cung cao su tự nhiên tới năm 2020 ............................................. 71

3.1.2. Dự báo về cầu cao su tự nhiên tới năm 2020 ............................................... 74

3.1.3. Dự báo về giá cao su tự nhiên tới năm 2020 ................................................ 75

3.2. ĐỊNH HƢỚNG VÀ MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG XUẤT

KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA VIỆT NAM ................................................... 76

3.2.1. Định hướng phát triển và mục tiêu sản xuất cao su tự nhiên ....................... 76

3.2.2. Định hướng phát triển và mục tiêu xuất khẩu cao su tự nhiên ..................... 79

3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN VÀ ĐẨY MẠNH VÀ PHÁT TRIỂN

XUẤT KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA VIỆT NAM ...................................... 82

3.3.1. Giải pháp từ phía Nhà nước ......................................................................... 82

3.3.2. Giải pháp từ phía Ngành cao su ................................................................... 89

3.3.3. Giải pháp từ các doanh nghiệp ..................................................................... 97

KẾT LUẬN ................................................................................................. 104

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 105

PHỤ LỤC ...................................................................................................... iv

Hotline : 0932.636.887 Liên hệ : Phƣơng Thảo

Email :[email protected]

www. Thuvienluanvan.org Dowload tài liệu miễn phí

www.thuvienluanvan.org Tƣ vấn hỗ trợ viết luận văn, tiểu luận

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt

ANRPC

Association of Natural Rubber

Producing Countries

Hiệp hội các quốc gia Sản xuất

Cao su thiên nhiên

ASEAN

Association of Southeast

Asian Nations

Hiệp hội các Quốc gia

Đông Nam Á

CV Constant Viscosity Cao su nhớt cố định

EU European Union Liên minh châu Âu

IRCO

International Rubber

Conference Organisation

Tổ chức Hợp tác Cao su

Quốc tế

IRSG

International Rubber

Study Group

Tập đoàn Nghiên cứu Cao su

Quốc tế

MARD

Ministry of Agriculture and

Rural Development

Bộ Nông nghiệp và Phát triển

nông thôn

RSS Rubber Smoked Sheet Cao su tờ xông khói

VRA Vietnam Rubber Association Hiệp hội Cao su Việt Nam

http://wikimapia.org/1169678/Vietnam-Rubber-Association





VRG Vietnam Rubber Group

Tập đoàn Công nghiệp Cao su

Việt Nam

SVR Standardized VietNam Rubber

Cao su định chuẩn kỹ thuật Việt

Nam

WTO World Trade Organization Tổ chức Thương mại Thế giới





DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1: Diện tích trồng cao su tự nhiên tại một số nước thuộc ANRPC giai đoạn

2003-2011 ............................................................................................................. 15

Bảng 1.2: Sản lượng cao su của một số nước giai đoạn 2006 – 2011 ..................... 19

Bảng 1.3: Sản lượng xuất khẩu cao su tự nhiên của một số nước ........................... 23

Bảng 2.1: Năng suất cao su tiểu điền và cao su đại điền Việt Nam ....................... 38

giai đoạn 1995-2009 .............................................................................................. 38

Bảng 2.2: Thị trường và lượng xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam ...................... 49

giai đoạn 2007-2011 .............................................................................................. 49

Bảng 2.3: Kim ngạch xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam sang Trung Quốc giai

đoạn 2007-2011 ..................................................................................................... 50

Bảng 3.1: Dự báo sản lượng cao su tự nhiên của một số nước sản xuất chính ........ 72

Bảng 3.2: Quy hoạch phát triển cao su đến 2020 ................................................... 83









DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1: Năng suất khai thác mủ cao su của một số nước sản xuất chính giai đoạn

2003 – 2011 ................................................................................................... 16

Hình 1.2: Sản lượng cao su thiên nhiên thế giới giai đoạn 2000-2011 .................. 17

Hình 1.3: Lượng tiêu thụ cao su thiên nhiên thế giới giai đoạn 2000 – 2011 ......... 21

Hình 1.4: Tỷ trọng tiêu thụ cao su của các khu vực trên thế giới năm 2010 .......... 25

Hình 1.5: Diễn biến giá cao su tự nhiên thế giới giai đoạn 2007 - 2012 ................ 27

Hình 1.6: Giá cao su tự nhiên và giá dầu brent thế giới giai đoạn 2007-2011 ....... 29

Hình 2.1: Diện tích trồng và khai thác cây cao su của Việt Nam giai đoạn 2003-

2011 .............................................................................................................. 32

Hình 2.2: Diện tích trồng cây cao su phân theo vùng miền năm 2009 .................. 33

Hình 2.3: Năng suất cao su tự nhiên Việt Nam giai đoạn 2003-2011 ................... 37

Hình 2.4: Sản lượng cao su tự nhiên Việt Nam giai đọan 2004-2011 ................... 39

Hình 2.5: Lượng tiêu thụ cao su tự nhiên Việt Nam giai đoạn 2004-2011 ............ 40

Hình 2.6: Lượng xuất khẩu và tốc độ tăng trưởng cao su tự nhiên Việt Nam giai

đoạn 2001-2011 ............................................................................................. 42

Hình 2.7: Kim ngạch xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam giai đoạn 2001-2011 ... 44

Hình 2.8: Tỷ lệ chủng loại cao su xuất khẩu của Việt Nam năm 2010 .................. 47

Hình 2.9: Giá bình quân cao su tự nhiên xuất khẩu và tốc độ tăng trưởng giai đoạn

2002-2011 ..................................................................................................... 53





LỜI MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Cao su không chỉ là loài cây có giá trị kinh tế cao mà còn đưa lại lợi ích xã

hội rất lớn. Những năm qua, Ngành cao su đã mang lại cho Việt Nam hàng tỷ đô la

Mỹ từ hoạt động xuất khẩu, giải quyết việc làm cho hàng trăm ngàn lao động, đóng

góp vào Ngân sách nhà nước, cũng như có ý nghĩa lớn trong công cuộc xóa đói

giảm nghèo. Ngoài ra cây cao su còn có tác dụng phủ xanh đất trống đồi trọc, cân

bằng sinh thái, tạo cảnh quan môi trường. Với những lợi ích mà cây cao su mang

lại, Đảng và Nhà nước ta luôn xác định đây là loại cây chủ lực trong phát triển kinh

tế, xã hội bên cạnh một số loài cây công nghiệp khác như cà phê, tiêu, điều…

Trong những năm qua, xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam liên tục đạt được

những kỷ lục mới về cả diện tích trồng, sản lượng cũng như kim ngạch xuất khẩu,

vượt cả mục tiêu của Chính phủ đến năm 2015. Cao su Việt Nam được xuất khẩu

với các chủng loại khác nhau tới rất nhiều các thị trường như Trung Quốc, Ấn Độ,

Malaysia, Đức, Hàn Quốc … Theo dự báo trong những năm tới, lượng cầu cao su

vẫn tiếp tục tăng, đây là động lực để ngành cao su phấn đấu hơn nữa, giành thị phần

trên thế giới.

Mặc dù có những thế mạnh và thuận lợi nhất định, Ngành cao su vẫn phải đối mặt với

rất nhiều khó khăn thách thức. Cao su tự nhiên là mặt hàng chịu nhiều tác động của các

yếu tố bên ngoài như thời tiết, khí hậu, giá dầu thô, tình hình kinh tế thế giới…nên rất

khó dự đoán tình hình cung, cầu cũng như giá cả. Ngoài ra việc nâng cao chất lượng

cao su xuất khẩu, đa dạng hóa sản phẩm, thay đổi cơ cấu sản phẩm, đa dạng hóa thị

trường cũng là một nhiệm vụ cấp thiết của ngành.





Trước tình hình đó, để góp phần đánh giá thực trạng và đưa ra một số giải pháp

để phát triển ngành cao su. Người viết đã chọn đề tài “Hoạt động xuất khẩu cao su

Việt Nam: Thực trạng và giải pháp phát triển” làm đề tài cho khóa luận tốt nghiệp.

2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở thực trạng thị trường cao su tự nhiên cũng như hoạt động xuất

khẩu cao su của thế giới trong những năm gần đây, những nét cơ bản của Ngành

cao su, khóa luận đi sâu vào phân tích, đánh giá hoạt động xuất khẩu cao su tự

nhiên của Việt Nam, nêu lên những thành tựu đã đạt được cũng như những hạn chế

và nguyên nhân gây ra để đưa ra những giải pháp cụ thể từ cấp độ vĩ mô tới cấp độ

vi mô. Các giải pháp này nhằm mục đích thúc đẩy, phát triển hơn nữa hoạt động

hoạt động xuất khẩu cao su Việt Nam ra thị trường thế giới.

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các vấn đề liên

quan tới hoạt động xuất khẩu cao su tự nhiên của Việt Nam.

- Phạm vi nghiên cứu:

+ Nội dung nghiên cứu: Hoạt động xuất khẩu cao su của Việt Nam, thị trường

cao su thế giới, tình hình xuất nhập khẩu của một số nước như thành viên thuộc

Hiệp hội Cao su Thế giới, Trung Quốc, Ấn Độ…

+ Thời gian nghiên cứu: khóa luận nghiên cứu chủ yếu từ năm 2000 đến nay.

CUNG CẤP TÀI LIỆU THAM KHẢO THEO MIỄN PHÍ

- Nghiên cứu khoa học

- Luận án tiến sĩ





- Luận văn thạc sĩ

- Luận văn đại học

- Thực tập tốt nghiệp

- Đồ án môn học

- Tiểu luận

CUNG CẤP SỐ LIỆU

- Cung cấp số liệu doanh nghiệp : số liệu kế toán, hoạt động kinh doanh, nhân sự. marketing, xuất nhập khẩu.

- Cung cấp số liệu viết luận văn, báo cáo tốt nghiệp,,, nhiều lĩnh vực

TƯ VẤN VIẾT LUẬN VĂN, ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP...(TIẾNG ANH & TIẾNG VIỆT)

- Tư vấn lập đề cương luận án, luận văn, báo cáo tốt nghiệp...

- Tư vấn viết báo cáo, luận án, luận văn, báo cáo tốt nghiệp... trọn gói hoặc từng phần, có xác nhận của cơ quan thực tập

- Chỉnh sửa luận văn, báo cáo tốt nghiệp theo yêu cầu

TƢ VẤN VIẾT ASSIGNMENT CÁC MÔN

1. Human Resource Management,

2. Strategic Management,

3. Operation Management,

4. Principles of Management/Corporate Finance/Economic,





5. Global Organizational Environment,

6. Global Business Strategy,

7. Organizational behavior,

8. Risk Management,

9. Business/Investment/Trade/Law,

10. Marketing and other subjects relating to

11. Management Project, …

NHẬN CHECK TURNITIN

Mọi thông tin chi tiết vui lòng liên hệ :

TRUNG TÂM TƯ VẤN KỸ NĂNG HỌC THUẬT

Ms. Phương Thảo - 0932.636.887

Email: [email protected]

4. Phƣơng pháp nghiên cứu

Khóa luận sử dụng kết hợp nhiều phương pháp như thu thập thông tin, số

liệu, tổng hợp, phân tích, đánh giá, so sánh…

5. Kết cấu luận văn

Ngoài lời mở đầu, mục lục, danh mục bảng biểu, danh mục các từ viết tắt, kết

luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục. Khóa luận bao gồm 3 chương chính:

Chương 1: Những vấn đề chung về hoạt động xuất khẩu cao su tự nhiên của

Việt Nam

Chương 2: Thực trạng hoạt động xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam trong

những năm gần đây





Chương 3: Một số giải pháp nhằm phát triển hoạt động xuất khẩu cao su Việt

Nam.

Người viết xin gửi lời cảm ơn trân trọng đến thầy giáo hướng dẫn - PGS.TS

Phạm Duy Liên. Người viết cảm ơn thầy đã dành thời gian giúp đỡ, góp ý tạo điều

kiện cho người viết hoàn thành khóa luận này.

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực nhưng do hiểu biết còn hạn chế, người viết không

tránh khỏi những sai sót nhất định. Người viết kính mong nhận được sự đóng góp

của thầy cô giáo, bạn đọc… để hoàn thiện thêm bài viết và kiến thức của người viết.

Sinh viên

Lê Thị Quỳnh

CHƢƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG XUẤT

KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA VIỆT NAM

1.1. KHÁI QUÁT VỀ CÂY CAO SU

1.1.1. Nguồn gốc cao su tự nhiên

Cây cao su có nguồn gốc ở Nam Mỹ với tên khoa học là Hevea brasiliensis,

mọc theo dòng sông Amazon (chảy từ Pêru qua Braxin và đổ về Đại Tây Dương).

Cách đây gần 10 thế kỷ, thổ dân Mainas sống ở miền Nam sông Amazon đã biết

dùng thứ nhựa trắng của cây bôi lên quần áo để chống ẩm và mưa. Họ còn dùng nó

để tạo ra những đồ vui chơi trong nhưng dịp lễ hội hay họ thường dùng thứ mủ này

để làm nhựa bẩy chim và nắn thành những vật dụng thường dùng hàng ngày như

thau, chén, chậu, đồ chơi, tượng thần để thờ cúng … Những người thổ dân đã gọi

thứ nhựa này là Caoutchout và người Pháp đã phiên dịch ra thành cao su. Năm

1743, trong chuyến du khảo đến những kinh vĩ tuyến ở Guyanes, hai Hải quân





người Pháp là Fresnau F và De la Condamine C cũng đã chú ý đến loại cây này: mủ

cây màu trắng sữa, khi đọng lại có độ dính, độ mềm dẻo và độ đàn hồi rất cao. Ít lâu

sau, người ta đã biết dùng cao su để chế tạo những loại vải không thấm nước.

Sau đó, kỹ thuật lưu hóa ra đời vào năm 1839 bởi Charles Goodyear là dấu

mốc cho sự ra đời của ngành công nghiệp cao su. Đây là kỹ thuật làm cho cao su có

tính dẻo và tính đàn hồi cao, đồng thời làm mất đi tính dính của mủ cao su. Sau phát

hiện này, cao su được ứng dụng rất nhanh chóng vào trong đời sống xã hội. Cao su

tự nhiên được lưu hóa sau này là nguồn nguyên liệu quan trọng cho rất nhiều ngành

công nghiệp, đặc biệt là công nghiệp ôtô.

Ở Việt Nam, cây cao su được người Pháp đưa vào và gieo trồng lần đầu tiên

tại vườn thực vật Sài Gòn nhưng cây chưa thể sống được. Đến năm 1892, 2000 hạt

cao su được nhập vào Việt Nam từ Indonesia trong đó có 1000 cây được giao cho

trạm thực vật Ong Yệm (Bến Cát, Bình Dương) và 200 cây giao cho bác sĩ Yersin

trồng thử ở Suối Dầu. Bác sĩ Yersin và các nhà nông học Pháp dựa trên những

nghiên cứu khoa học đã chứng minh cây cao su phát triển hoàn toàn thuận lợi tại

nhiên Đông Nam Kỳ. Và do đó Pháp tiếp tục tăng cường trồng và khai thác cao su

tại đây.

1.1.2. Đặc tính của cây cao su

- Đặc điểm tự nhiên

Cây cao su là cây công nghiệp dài ngày, có khả năng thích nghi khá tốt với

khí hậu đặc biệt là khí hậu nóng ẩm như các nước thuộc khu vực Đông Nam Á và

ngoài ra là cây bảo vệ môi trường nên được nhiều nước, đặc biệt là các nước có

điều kiện phù hợp phát triển trên qui mô diện tích lớn. Cây cao su xuất xứ là cây

rừng hoang dại, vành thân có thể đạt tới 5m, tán lá rộng và cây có thể sống tới 100





năm. Màu sắc, hình dáng, kích thước lá thay đổi khác nhau giữa các giống khác

nhau, vì vậy lá cao su thường được dùng như chỉ thị hình thái để nhận diện giống

cao su một cách dễ dàng nhất. Hoa cao su thuộc loại hoa đơn, hoa đực bao quanh

hoa cái và thường thụ phấn chéo, vì hoa đực chín sớm hơn hoa cái. Rễ cây cao su

gồm 2 loại là rễ mọc và rễ bang, lúc cây trưởng thành, trọng lượng toàn bộ hệ thống

rễ cao su chiến 15% trọng lượng toàn cây. Loại cây này đặc biệt thích hợp trồng ở

nước ta, đặc biệt là các vũng như Đông Nam Bộ, Tây Nguyên … Cây cao su trồng

trong sản xuất đại trà thường là cây được ghép của những dòng vô tính được chọn

lọc để đảm bảo tính đồng nhất của vườn cây và ổn định năng suất.

- Đặc điểm sinh thái

Nhiệt độ thích hợp: Cây cao su có thể sống trên hầu hết các loại đất khác

nhau ở vùng nhiệt đới ẩm. Loại cây này thích hợp với vùng có độ cao tương đối

thấp: thường là dưới 200 m. Cây cao su cần nhiệt độ cao và đều. Cây rất khó sống

trong các vùng khí hậu lạnh, do đó càng lên cao thì nhiệt độ càng thấp và ảnh hưởng

của gió mạnh không thuận lợi cho quá trình sinh trưởng của cây. Nhiệt đó phù hợp

để cây phát triển tốt nhất là từ 25 đến 30 độ C, trên 40 độ C cây khô héo và dưới 10

độ C cây chỉ chịu được trong một thời gian. Với nhiệt độ mát mẻ vào buổi sáng

sớm, cây sẽ cho lượng mủ cao nhất.

Lượng mưa và độ ẩm: Cây cao su thường được trồng trong những vùng

lượng mưa và độ ẩm khá cao. Lượng mưa tốt nhất là vào khoảng 1800-

2500mm/năm, còn số ngày mưa là khoảng 100-150 ngày. Ngày mưa vào buổi sáng

càng nhiều thì năng suất khai thác càng giảm vì mủ cao su thường được khai thác

vào buổi sáng sớm.





Khả năng chịu hạn: Loài cây này có khả năng chịu hạn tốt hơn một số cây

công nghiệp khác như tiêu, cà phê … Đối với những cây đã trồng được trên 6 tháng,

khi mà bộ rễ của cây đã phát triển khá tốt thì cây chịu hạn được khoảng 4-5 tháng.

Và ngược lại, khi cây cao su được trồng chưa đến 6 tháng, khả năng chịu hạn của

cây là khá kém, cao su ở vườn ươm thì không thể chịu hạn quá một tháng. Như vậy

khi rễ của cây chưa bén thì cần quan tâm nhiều tới độ ẩm cũng như lượng nước để

cây có thể sinh trưởng tốt.

Khả năng chịu úng: Khả năng chịu úng tùy thuộc vào từng giống cây khác

nhau, cũng như giai đoạn phát triển khác nhau. Tuy nhiên cao su vẫn là loài có khả

năng chịu úng khá tốt. Đối với cây đang trong giai đoạn cạo mủ, nếu bị ngập sâu

khoảng 30-40 ngày thì 75% số cây trong vườn sẽ bị chết, số còn lại tăng trưởng

chậm, cây khô và bong vỏ nên không cạo mủ được nữa.

1.1.3. Công dụng của cây cao su

Cây cao su được trồng chủ yếu để lấy mủ, mủ cao su được chế biến và ứng

dụng rất nhiều trong cuộc sống ngày nay. Ngoài ra khi hết quá trình khai thác mủ,

chúng ta còn có thể khai thác gỗ cao su. Cao su là cây thân thiện với môi trường và

có tác dụng ngăn lũ.

Cao su tự nhiên có thành phần chủ yếu là mủ cao su, là một vật liệu quan

trọng trong các ngành công nghiệp trên thế giới. Đặc biệt, ngành sản xuất lốp xe sử

dụng tới 60-70% lượng cung cao su toàn cầu. Cao su tự nhiên cũng được ứng dụng

trong công nghiệp khác như: băng chuyền, bình đựng, găng tay công nghiệp, thảm

ôtô…hay trong cuộc sống hằng ngày: găng tay, núm vú em bé, kính trượt tuyết,

nệm cao su, vỏ dây cáp, giày dép ...





Ngoài việc lấy mủ, gỗ cao su cũng là một giá trị lớn. Gỗ cao su có màu sắc

tươi sáng, nhẹ nhưng vẫn cứng, nhiều vân đẹp, đáp ứng nhu cầu trang trí, mỹ thuật

cho sản phẩm. Vì vậy gỗ cao su rất hút khách hàng và có giá trị xuất khẩu cao.

Thường sau khi kết thúc quá trình khai thác mủ, gỗ cao su được khai thác để chế

biến đồ gỗ.

Hạt cao su không chỉ dùng làm giống, mà còn có thể làm nguyên liệu tẩy

rửa, thức ăn gia súc, hoá chất sơn và các loại phụ kiện khác. Cành lá dùng làm củi

đun , lá cao su dùng làm phân bón khi phân huỷ.

Cây cao su được trồng tập trung và là cây đại mộc với diện tích lớn nên có

độ che phủ rất lớn, góp phần chống xói mòn, chống lũ, bảo vệ và làm xanh sạch môi

trường và có giá trị cảnh quan sinh thái du lịch.

Cây cao su là loại có rất nhiều công dụng, không chỉ mang lại giá trị kinh tế

lớn mà loại cây này còn mang giá trị xã hội. Là cây giúp bà con nông dân làm giàu,

xóa đói giảm nghèo, góp phần bảo vệ môi trường.

1.2. VÀI NÉT VỀ NGÀNH CAO SU VIỆT NAM

1.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển của ngành cao su Việt Nam

Năm 1897 đã đánh dấu sự hiện diện của cây cao su ở Việt Nam. Công ty cao

su đầu tiên được thành lập là Suzannal (Long Khánh, Đồng Nai) năm 1907. Tiếp

sau, hàng loạt đồn điền và công ty cao su ra đời, chủ yếu là của người Pháp và tập

trung ở Đông Nam Bộ: Công ty các đồn điền cao su Đông Dương (1906), Công ty

đồn điền Đất Đỏ (1908), Công ty cao su Đồng Nai (1908), Công ty cao su Tây Ninh

(1908), Công ty cao su Viễn Đông (1911), Công ty các đồn điền cao su Michelin





(1917), Sở cao su Phước Hòa (1927) … Từ năm 1906, một số đồn điền cao su tư

nhân Việt Nam cũng được thành lập (Nguyễn Thị Mộng Tuyền, 2008).

Từ năm 1906 đến năm 1920 diện tích cao su hàng năm tăng gần 500 ha. Năm

1920 có 7.077 ha cao su được trồng và sản lượng 3.000 tấn. Từ năm 1921 đến 1944,

ngành cao su phát triển nhanh với mức tăng hàng năm là 4.000 – 6.000 ha. Năm

1944, tổng diện tích là 108.400 ha và sản lượng là 42.900 tấn. Năm 1958, cây cao

su được trồng thử nghiệm tại miền Bắc và trồng với quy mô lớn từ năm 1961. Cho

đến năm 1975, diện tích cao su có khoảng 5000 ha tại khu vực này (Viện Chính

sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn, 2008).

Sau năm 1975, ngành chế biến mủ cao su là ngành có kim ngạch xuất khẩu

quan trọng trong các mặt hàng nông sản. Điều kiện khí hậu và đất đai thuận lợi kết

hợp với việc nâng cao kỹ thuật trồng, khai thác và ứng dụng công nghệ tiên tiến đã

góp phần làm tăng năng suất cao su cũng như sản lượng cao su. Tới năm 1999, trên

Việt Nam có 21 công ty sản xuất cao su và 29 nhà máy chế biến mủ với tổng diện

tích lên tới 300.000 ha. Kể từ năm 2002, khi mà giá cao su bắt đầu tăng khá mạnh,

diện tích và sản lượng khai thác của Việt Nam không ngừng tăng. Và từ năm 2004,

kim ngạch xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam luôn được duy trì ở vị trí thứ 4, chỉ

sau một số nước như Thái Lan, Indonesia, Malaysia. Việt Nam cũng đứng thứ 5 thế

giới về diện tích và sản lượng cao su trong nhiều năm nay. Năm 2011, kim ngạch

xuất khẩu đạt mức kỉ lục 3,2 tỷ USD. Đây là lượng kim ngạch kỉ lục của Ngành cao

su. Mặc dù có vị trí khá cao trong hoạt động xuất khẩu, nhưng hiện nay, cao su Việt

Nam vẫn chỉ chiếm khoảng 7-10 % nguồn cung cao su tự nhiên cho thế giới. Và do

đó Việt Nam vẫn chưa thể tác động vào giá cao su thế giới mà chủ yếu vẫn phải phụ





thuộc tình hình của thị trường. Các sản phẩm chủ lực vẫn là nguyên liệu sơ chế, giá

trị xuất khẩu chưa cao, cơ cấu sản phẩm chưa thích hợp với nhu cầu thế giới. Đó

chính là một số thách thức đang đặt ra đối với ngành cao su trong tương lai.

1.2.2. Lợi thế của ngành cao su

Cao su là một cây có giá trị kinh tế lớn, là một trong nhưng cây công nghiệp

chính được trồng ở nước ta. Mủ cây cao su có giá trị kinh tế cao: 1ha khai thác mủ

bình quân đạt 1,5 tấn/ha/năm, có nơi có thể đạt 1,8 - 2,0 tấn/ha/năm; sản phẩm mủ

xuất khẩu có thể đạt khoảng 36 triệu đồng/tấn. Gỗ sử dụng trong công nghiệp chế

biến, giá xuất khẩu hiện tại bình quân đạt 1.200 USD/m3 gỗ thành khí. Mỗi hecta

cao su sau khi thanh lý có thể thu hoạch ít nhất 15 tấn gỗ, nguồn thu này đủ để trồng

mới lại cao su. Cây cao su được trồng 6 năm khai thác 20- 25 năm, sau đó có thể

bán cây cao su lấy gỗ. Cao su Việt Nam không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà

còn xuất khẩu với lượng kim ngạch lớn. Với những lợi thế vốn có đến nay cả nước

ta có khoảng 834.200 ha cao su, xếp thứ 5 về diện tích cao su trên thế giới. Sản

lượng khai thác mủ của Việt Nam liên tục tăng trưởng kể từ năm 2002 đến nay,

bình quân đạt 10%/năm. Về xuất khẩu, với sản lượng gần 816.6000 tấn, Việt Nam

hiện đứng thứ 4 thế giới về lượng xuất khẩu cao su tự nhiên và chiếm 7,44% tổng

lượng cung thế giới. Riêng năm 2008, lượng xuất khẩu suy giảm khá mạnh (gần

8%) so với năm 2007 do cầu thị trường giảm thì trong các năm còn lại của giai đoạn

2004 - 2010, sản lượng và giá trị xuất khẩu năm sau đều cao hơn năm trước. (Tổng

hợp ANRPC, 2011 và thitruongcaosu.net)

Cây cao su còn góp phần giải quyết việc làm cho khoảng 110.000 lao động

khối quốc doanh và trên 77.000 hộ nông dân tiểu điền. Cao su là loại cây dễ trồng

lại mang lại giá trị kinh tế lớn. Những năm gần đây, do thị trường và giá cả thuận

http://caosuvietnam.net/caosuvietnam/cao-su-viet-nam/3-2-ti-usd-va-hon-the-nu-a.tvp

http://caosuvietnam.net/caosuvietnam/cao-su-viet-nam/3-2-ti-usd-va-hon-the-nu-a.tvp





lợi, năng suất lại gia tăng nên thu nhập của người trồng cao su có nhiều cải thiện

đáng kể; nhiều địa phương đã sử dụng cây cao su như một giải pháp xóa đói giảm

nghèo. Theo số liệu thống kê, tính đến 30/10/2010, Tập đoàn Cao su Việt Nam có

trên 99 ngàn người lao động. Tiền lương của người lao động năm 2010 của Tập

đoàn tăng 12%, bình quân đạt trên 5 triệu đồng/người/tháng (Hoàng Anh, 2010).

Vì những lợi ích mà cao su mang lại, Ngành cao su đang là một trong nhưng ngành

chủ chốt của nông nghiệp nước ta, không chỉ đưa lại hiệu quả lớn về mặt xuất khẩu,

mà còn giải quyết công ăn việc làm, góp phần đóng góp vào sự phát triển chung của

kinh tế, xã hội của Việt Nam.

1.2.3. Thuận lợi và khó khăn phát triển ngành cao su

1.2.3.1. Thuận lợi phát triển ngành cao su

Cây cao su có nguồn gốc từ Nam Mỹ nhưng thích hợp được trồng nhiều ở

các nước nhiệt đới ẩm như Việt Nam hay các nước Đông Nam Á khác. Vùng Đông

Nam Bộ, Tây Nguyên, Bắc Trung Bộ và một số khu vực tại Nam Trung Bộ là

những nơi có điều kiện khí hậu và đất đai phù hợp với cây cao su, nên diện tích cao

su phần lớn được trồng ở các khu vực này. Trong đó, Đông Nam Bộ là khu vực có

diện tích lớn nhất và cũng là nơi có lịch sử trồng cao su lâu đời nhất nước ta. Khí

hậu nhiệt đới bao gồm các điều kiện về nhiệt độ, độ ẩm hay lượng mưa…và đất đỏ

ba gian là điều kiện tốt nhất để loài cây này phát triển. Chính vì thế, hiện nay cao su

được trồng rất phổ biến ở Việt Nam và các nước ASEAN. Ngoài điều kiện về thiên

nhiên, Việt Nam là nước xuất phát từ nông nghiệp, dân số trẻ, nên có nguồn lao

động khá dồi dào, giá nhân công thấp, đây là một trong những lợi thế cạnh tranh

khá mạnh của cao su Việt Nam đối với một số nước khác.





Về yếu tố từ thị trường, trong tương lai, giá dầu thế giới vẫn sẽ tiếp tục

tăng cao, khi đó cao su tự nhiên sẽ là sản phẩm thay thế cho cao su nhân tạo (có

thành phần chính là dầu mỏ), ngoài ra kinh tế thế giới đang có những nhiều dấu

hiệu phục hồi cũng như sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp chế tạo

ôtô của Trung Quốc và Ấn Độ. Dự báo trong tương lai, lượng cầu cao su toàn

cầu vẫn tiếp túc tăng là dấu hiệu tốt để phát triển hơn nữa Ngành cao su.

1.2.3.2. Khó khăn phát triển ngành cao su

Bên cạnh những thuận lợi vốn có, Ngành cao su vẫn phải đối mặt với rất

nhiều khó khăn thách thức.

Khó khăn lớn nhất mà Ngành cao su gặp phải đó là sự thất thường của thời

tiết trong những năm gần đây. Lũ lụt, hạn hán không chỉ ảnh hưởng đến sản lượng

mủ cao su mà còn ảnh hưởng đến chất lượng của mủ, làm giảm giá trị sản phẩm.

Ngoài ra Việt Nam đang chủ yếu xuất khẩu các sản phẩm thô, máy móc chế

biến khai thác chưa được đầu tư đúng mức nên chất lượng còn thấp dẫn tới việc cao

su Việt Nam bị thua thiệt, cơ cấu sản phẩm chưa thích hợp với nhu cầu của thế giới.

Việc trộn mủ cao su với các tạp chất khác để hưởng lợi cũng là vấn đề nan giải mà

Ngành cao su gặp phải, làm giảm chất lượng cũng như uy tín của cao su Việt Nam.

Trong khi đó, giá cả cao su thế giới lại diễn biến khá thất thường phụ thuộc

vào nhiều yếu tố bên ngoài dẫn tới việc khó dự đoán giá cả, làm mất thế chủ động

của các doanh nghiệp Việt Nam

Cao su không thể cho lợi nhuận trong ngắn hạn, ngoài ra trồng cao su đòi hỏi

một lượng vốn ban đầu khá lớn. Việc đầu tư nhiều vốn trong khi lãi suất ngân hàng

cao cũng là một khó khăn, một cản trở mà ngành gặp phải.

1.2.4. Các sản phẩm chính của ngành cao su Việt Nam





Các sản phẩm chính của cao su Việt Nam là cao su tự nhiên dạng thô, chưa

được xử lý chiếm 60% là một trong những nguyên nhân làm cho lợi nhuận khá thấp

so với các quốc gia khác như Mailaysia, Thái Lan. Các mặt hàng chủ yếu bao gồm:

+ Cao su kỹ thuật SVR 3L: chiếm tỷ trọng lớn nhất trong sản lượng xuất

khẩu nhưng nhu cầu tiêu thụ trên thị trường thế giới không cao. Trung Quốc có nhu

cầu nhập khẩu sản phẩm này khá lớn.

+ Cao su có độ nhớt ổn định, cao su mủ li tâm: SVR 10, SVR 20, latex…là

chủng loại cao su có giá trị cao và nhu cầu tiêu thụ lớn nhưng hiện nay Việt Nam

sản xuất chưa nhiều. Trong tương lai cần tập trung thay đổi cơ cấu sản phẩm để tiếp

cận hơn với thị trường.

+ Cao su khác: là các sản phẩm chế biến từ cao su để làm phụ tùng xe máy,

găng tay … Lượng sản phầm này chỉ chiếm khoảng 10% tổng cao su sản xuất hàng

năm phục vụ cho thị trường trong nước và xuất khẩu. Đây là loại sản phẩm đòi hỏi

kỹ thuật cao, nước ta mới chỉ đáp ứng một phần rất nhỏ.

1.3. THỊ TRƯỜNG CAO SU TỰ NHIÊN THẾ GIỚI NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY

1.3.1. Tình hình sản xuất cao su tự nhiên thế giới

Hầu hết các nước này đều nằm trong Hiệp hội Sản xuất Cao su Thế giới có tên

viết tắt là ANRPC (The Association of Natural Rubber Producing Countries). Hiệp

hội này cung cấp khoảng 90-92% lượng cao su tự nhiên toàn cầu. Hiện tại thế giới có

khoảng hơn 7 triệu ha đất trồng cao su với sản lượng năm 2011 ước đạt hơn 10,97

triệu tấn tăng 5,5 % so với năm 2010, trong đó Indonesia là quốc gia có diện tích lớn

nhất tuy nhiên Thái Lan là quốc gia có sản lượng lớn nhất và Ấn Độ là nước có năng

suất khai thác cao nhất. (IRSG, 2011)

- Diện tích trồng cao su





Diện tích trồng cao su đang ngày một gia tăng trong những năm qua do nhiều

yếu tố: ngành sản xuất săm lốp sử dụng tới 60-70% lượng cao su được sản xuất ra,

theo dự báo sẽ tăng trưởng đều đặn 3,5-4% cho tới năm 2020, giá dầu mỏ có xu

hướng tăng mạnh trong tương lai, bên cạnh đó cây cao su cũng là cây công nghiệp có

giá trị kinh tế cao.

Bảng 1.1: Diện tích trồng cao su tự nhiên tại một số nƣớc thuộc ANRPC

giai đoạn 2003-2011

(Đơn vị: ngàn ha)

Indo

nesia

Thai

land China

Malay

sia

Viet

nam India

Philip

pines

Sri

Lanka

2003 3.290 2.019 661 1.326 440,8 576 80,5 114,8

2004 3.262 2.072 696 1.279 454,1 584 80,7 115,3

2005 3.279 2.190 741 1.271 582,7 598 81,9 116,1

2006 3.346 2.297 776 1.264 522,2 615 94,3 117,7

2007 3.414 2.458 875 1.248 556,3 635 111 119,5

2008 3.424 2.675 932 1.247 631,5 662 123,3 122,1

2009 3.435 2.717 971 1.028 677,7 687 128,8 125,1

2010 3.445 2.735 1.020 1.020 740 712 138,7 126,5

2011* 3.456 2.845 1.070 1.048 770 737 145,2 129

*Dự báo Nguồn: ANRPC

Cây cao su phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện đất đai khí hậu, do đó chỉ có

một số khu vực có điều kiện phù hợp mới thích nghi để trồng loại cây này. Cao su

được trồng nhiều nhất ở các nước có khí hậu nhiệt đới như các nước Đông Nam Á,





châu Mỹ Latinh hay châu Phi. Trong số đó, Indonesia là nước có diện tích trồng cao

su lớn nhất thế giới, năm 2011 tổng diện tích trồng cây của nước này đã lên đến gần

3,5 triệu ha. Chiếm gần một nửa diện tích trồng cao su toàn cầu. Tiếp theo bao gồm

các nước như Thái Lan, Malaysia, Trung Quốc hay Việt Nam. Hầu hết tại các nước

diện tích trồng cao su đang được tiếp tục mở rộng qua các năm. Riêng năm 2011,

diện tích trồng cao su trên thế giới đã có thêm 203.000 ha đã được dành cho trồng

cây cao su, dự kiến tổng diện tích cao su toàn cầu là 7,19 triệu ha tăng gần 2,9% so

với năm 2010.

- Năng suất lấy mủ

Dẫn đầu về năng suất khai thác cao su là Ấn Độ hiện ước đạt 1,833 kg/ha, kế

tiếp là Việt Nam ở mức 1,733 kg/ha.

Hình 1.1: Năng suất khai thác mủ cao su của một số nƣớc sản xuất chính

giai đoạn 2003 – 2011

(Đơn vị: tấn/ha)

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Indonesia

Thailand

China

Malaysia

Vietnam

India

Philippines

Sri Lanka

Nguồn: ANRPC





Tiếp sau đó là các nước như Thái Lan, Malaysia, Philippines và Trung Quốc.

Trong năm 2011, Việt Nam đã vươn lên để giành vị trí thứ 2 về năng suất khai thác

mủ. Nhìn chung năng suất cao su của các nước sản xuất chính không có nhiều biến

động. Hầu hết các nước đều có mức tăng, chỉ riêng Thái Lan, năng suất năm 2011

giảm tới 6,4% so với năm 2003 mà một trong những nguyên nhân chính là ảnh

hưởng của thời tiết. Indonesia là nước có diện tích trồng cao su lớn nhất tuy nhiên

không phải là nước đứng thứ nhất về sản lượng cao su do năng suất khai thác còn

thấp, trung bình vào khoảng dưới 1000kg/ha. Sở dĩ Indonesia có mức năng suất

thấp như vậy là do 85% diện tích cao su được trồng ở quốc gia này là do tiểu điền

quản lý do đó kỹ thuật cạo mủ, cách thức chăm sóc cho cây cũng như chất lượng

giống kém hơn hẳn so với vườn cây trực thuộc đại điền.

- Sản lượng cao su

Sản lượng cao su trong những năm gần như theo xu hướng tăng trưởng. Diện

tích cao su ngày càng được mở rộng cũng như năng suất khai thác mủ tăng dần.

Năm 2000, tổng lượng cao su mới đạt gần 6,8 triệu tấn nhưng đến năm 2011 con

số này đạt 10,974 triệu tấn, như vậy trong vòng 11 năm, nguồn cung cao su đa tăng

hơn 61,4%. Giai đoạn 2008-2009 do khủng hoảng kinh tế tài chính toàn cầu kéo

theo sự suy giảm của ngành sản xuất xe hơi đã làm cho nhu cầu tiêu thụ cao su tự

nhiên giảm mạnh. Tuy nhiên bước sang năm 2010 kinh tế thế giới có bước tăng

trưởng rõ rệt 4,8% và cũng là một năm tăng trưởng mạnh của ngành cao su. Cùng

với sự phục hồi của kinh tế thế giới sản lượng cao su thế giới vẫn tiếp tục tăng trong

năm 2011.

Hình 1.2: Sản lƣợng cao su thiên nhiên thế giới giai đoạn 2000-2011

(Đơn vị: ngàn tấn)





0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Nguồn : Malaysian Rubber Board, 2011

Giai đoạn 2000 - 2011 cao su đều có mức tăng khá ổn định và vững chắc

trung bình vào khoảng 4,54%/ năm. Năm 2010 là năm đầu tiên sau khủng hoảng có

mức tăng trưởng khá tốt. Sản lượng năm 2010 tăng 7,3% so với năm 2009, ở mức

hơn 10,399 triệu tấn.

2008 - 2009 là giai đoạn khó khăn cho ngành cao su. Đây là thời kì diễn ra

cuộc khủng hoảng kinh tế tài chính toàn cầu, kéo theo sự sụt giảm của ngành chế

tạo ôtô, đây là giai đoạn sản lượng cao su cũng có sự suy giảm mạnh. Năm 2009 sản

lượng cao su giảm 4,3% so với năm 2008. (Tổng hợp Malaysian Rubber Board,

ANRPC, 2011 và http://202.184.143.6/nrstat/T1.htm)

Trong năm 2011 xẩy ra vụ động đất kinh hoàng tại Nhật Bản và lũ lụt tại

Thái Lan tuy nhiên không có ảnh hưởng lớn đến sản lượng cao su trên toàn thế giới.

Dự báo trong vài năm tới, sản lượng cao vẫn có thể tiếp túc tăng do việc tăng năng

suất của một số nước sản xuất chính.





Về cơ cấu nguồn cung, Hiệp hội các quốc gia sản xuất cao su thiên nhiên bao

gồm 10 hội viên là chính phủ của các quốc gia Campuchia, Trung Quốc, Ấn Độ,

Indonesia, Malaysia, Papua New Guinea, Singapore, Srilanka, Thái Lan và Việt

Nam, cung cấp khoảng 92-94% sản lượng cao su tự nhiên toàn cầu.

Bảng 1.2: Sản lƣợng cao su của một số nƣớc giai đoạn 2006 – 2011


2006 2007 2008 2009 2010 2011*

Thái Lan 3.137 3.056 3.090 3.164 3.252 3.350

Indonesia 2.637 2.755 2.751 2.440 2.735 2.964

Malaysia 1.284 1.200 1.072 857 973 1.000

Việt Nam 555 606 660 724 754,5 780

Ấn Độ 853 811 881 820 851 900

Trung Quốc 538 588 548 643 665 700

* Dự báo Nguồn: ANRPC

Trong đó Thái Lan là quốc gia có sản lượng lớn nhất. Từ năm 1990 Thái

Lan đã vươn lên để trở thành nhà sản xuất cao su lớn nhất trên thế giới. Sản lượng

cao su của Thái Lan đã vượt 3 triệu tấn từ năm 2006 và thường xuyên biến động

nhẹ trong những năm gần đây, đóng góp vào khoảng 30 - 34% nhu cầu của thế

giới. Nước này tuy không phải là nước đứng đầu về diện tích trồng tuy nhiên nhờ

sự hiện đại hóa ngành sản xuất cao su, từ khâu chọn giống đến khâu chế biến mà

Thái Lan có năng suất khai thác mủ khá cao. Năm 2011 mức sản lượng của Thái

Lan dự kiến đạt 3,35 tấn tăng 3% so với năm 2010 do tăng diện tích. Theo sau

Thái Lan là Indonesia, Indonesia là quốc gia sản xuất cao su lớn thứ hai thế giới.





Từ năm 2006 đến nay, sản lượng khai thác hàng năm của Indonesia đều biến động

trên 2 triệu tấn. Dự kiến sản lượng sẽ tăng 8,4% so với 2010 đạt 2,964 triệu tấn.

Indonesia mặc dù là nước diện tích trồng lớn nhất nhưng sản lượng vẫn còn thấp

so với Thái Lan. Indonesia cũng đã và đang nỗ lực cải thiện năng suất bình quân

cao su. Nước đứng thứ 3 thế giới về cung cấp cao su tự nhiên là Malaysia. Từ năm

2006-2009, sản lượng của Malaysia liên tục giảm từ 1248 ngàn tấn xuống còn 857

ngàn tấn. Tuy nhiên giai đoạn từ 2009 đến nay, sản lượng cao su đang có xu

hướng tăng và dự tính đạt 1000 ngàn tấn năm 2011. (ANRPC, 2011)

Các nước ASEAN là các nước dẫn đầu trong việc sản xuất cao su. Chỉ tính

riêng Thái Lan, Indonesia, Malaysia, sản lượng cao su đã lên tới 70% sản lượng

toàn cầu. Tiếp đến là các nước như Ấn Độ, Việt Nam, Trung Quốc. Dự báo năm

2012 sản lượng cao su thiên nhiên sẽ tăng khoảng 6%. Hai nhà cung cấp Thái Lan

và Việt Nam sẽ có tốc độ tăng trưởng cao trong khi đó Indonesia và Malaysia sẽ

có sản lượng ổn định. Theo Tập đoàn Nghiên cứu Cao su Quốc tế (IRSG), tổng

cung ứng cao su thiên nhiên trên thế giới có thể tăng tới 30% vào năm 2015 và

tăng khoảng 50% vào năm 2020 do diện tích trồng mới tăng mạnh, ước tăng

khoảng 6 lần so với năm 2000. Tuy nhiên vẫn có rất nhiều khó khăn cho ngành

cao su, đặc biệt là diễn biến thất thường của thời tiết khí hậu trong những năm gần

đây.

1.3.2. Tình hình tiêu thụ cao su tự nhiên thế giới

Cao su tự nhiên cũng như cao su nhân tạo là nguồn vật liệu không thể thay

thế trong nhiều lĩnh vực như sản xuất ôtô, bao tay cao su, đồ chơi … Trong đó

ngành công nghiệp chế tạo săm lốp chiếm từ 60-70% sản lượng cao su được sản





xuất. Chính vì thế việc tiêu thụ cao su có quan hệ mật thiết với tăng trưởng kinh tế

thế giới.

Kinh tế thế giới càng phát triển, đặc biệt là ngành chế tạo ôtô dẫn tới lượng

cầu cao su tự nhiên ngày càng lớn. Tiêu thụ cao su tự nhiên trên toàn thế giới

trung bình 9.8 triệu tấn, mức tăng trưởng bình quân là 5%. Nhìn chung, tiêu dùng

cao su vẫn có xu hướng tăng trưởng khá đều. Riêng giai đoạn 2008-2009, giai

đoạn kinh tế thế giới đang lâm vào khủng hoảng tài chính trầm trọng, thì mức tiêu

thụ cao su tự nhiên giảm khá mạnh, đặc biệt năm 2009 giảm tới 7,7%. Tuy nhiên

sang năm 2010, khi mà kinh tế tăng trưởng khá ấn tượng gần 5% thì cũng là một

năm tăng trưởng mạnh về tiêu thụ cao su tự nhiên toàn cầu với mức tăng 16%.

Hình 1.3: Lƣợng tiêu thụ cao su thiên nhiên thế giới giai đoạn 2000 – 2011


0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Nguồn:MalaysianRubber Board, 2011

Năm 2011, xẩy ra các trận động đất, sóng thần làm đình trệ đến ngành sản

xuất ôtô của nước này cũng như của thế giới, tuy nhiên thảm họa này không ảnh

hưởng mới đến lượng nhu cầu cao su toàn cầu. Lượng tiêu thụ cao su năm này có





tốc độ tăng trưởng là 1,4% so với năm 2010 đạt khoảng 10.924 triệu tấn

(Malaysian Rubber Board, 2011). Mức tăng trưởng này thấp hơn rất nhiều so với

mức 15,5% của năm 2010. Theo dự báo của Tổ chức Nghiên cứu Cao su Quốc tế

(IRSG), từ năm 2010 lượng cầu cao su thiên nhiên sẽ tăng liên tục đến năm

2019. Trong suốt năm 2011, khủng hoảng nợ công trầm trọng ở châu Âu, tuy

nhiên ngành sản xuất ôtô lại có tăng trưởng khá tốt. Chính vì thế ngành cao su

cũng ít chịu ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng này.

- Thị trường tiêu thụ cao su tự nhiên

Cao su tự nhiên được tiêu thụ nhiều ở những nước có nền công nghiêp ôtô

phát triển như Trung Quốc, Mỹ, hay Ấn Độ. Và trong những năm gần đây Châu

Á là thị trường tiêu thụ cao su lớn nhất thế giới, chiếm trung bình 70% tổng

lượng tiêu thụ cao su thiên nhiên của thế giới. Tính riêng Trung Quốc, Ấn Độ,

Indonesia và Malaysia đã chiếm gần 50% lượng tiêu thụ cao su thiên nhiên của

thế giới. Trong đó hai nên kinh tế mới nổi là Trung Quốc và Ấn Độ có nhu cầu

tiêu thụ lớn nhất. Sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế hai nước cũng như của

ngành công nghiệp sản xuất ôtô đã khiến cho nhu cầu tiêu thụ cao su tự nhiên

tăng nhanh chóng.

Trung Quốc là nước đứng thứ 6 thế giới về sản lượng cao su nhưng là nước

đứng thứ nhất về tiêu thụ cao su tự nhiên. Tuy nhiên lượng sản xuất trong nước

không đủ đáp ứng nhu cầu rất lớn ở nước này nên Trung Quốc cũng là nước

nhập khẩu nhiều cao su tự nhiên nhất. Năm 2010 Trung Quốc tiêu thụ 3,3 triệu

tấn chiếm 31% lượng tiêu thụ cao su thế giới, năm 2011 Trung Quốc ước tính

tiêu thụ khoảng 3,5 triệu tấn cao su (ANRPC, 2011). Đứng thứ 2 là Mỹ, Mỹ tiêu

thụ khoảng 1,1 triệu tấn cao su. Đứng thứ 3 là Ấn Độ. Năm 2008, Ấn Độ đã vượt





Nhật Bản để trở thành nước tiêu thụ cao su lớn thứ 3 thế giới. Năm 2010 Ấn Độ

đã tiêu thụ khoảng 944 ngàn tấn cao su tự nhiên, cao hơn so với Nhật Bản với

mức tiêu thụ là 900 ngàn tấn (Bùi Căn, 2011). Sau châu Á, Bắc Mỹ và EU là hai

thị trường tiêu thụ lớn tiếp theo.

Dự báo trong những năm tới, nhu cầu cao su tự nhiên vẫn còn rất lớn do sự

phát triển của ngành ôtô ở Trung Quốc cũng như Ấn Độ. Và lượng tiêu thụ cao

su thế giới vẫn phụ thuộc rất nhiều vào Trung Quốc, nước có lượng tiêu thụ cao

su tự nhiên lớn nhất thế giới.

1.3.3. Tình hình xuất khẩu cao su tự nhiên thế giới

Xuất khẩu cao su thế giới hiện nay tập trung vào một số nước chủ yếu. Đó

là các nước thuộc Hiệp hội các nước Sản xuất Cao su Thế giới. Các nước này

cung cấp phần lớn lượng cao su tiêu dùng trên thế giới. Nhờ đó các nước có thể

điều chỉnh một phần nào đó mức giá cao su bằng việc tăng hay giảm sản lượng

hay lượng xuất khẩu. Xuất khẩu cao su thiên nhiên của thế giới trong những năm

gần đây có xu hướng tăng bởi vì lượng cầu lớn. Chỉ có giai đoạn 2008-2009, nền

kinh tế thế giới đang trong giai đoạn khó khăn nên sản lượng cao su xuất khẩu

cũng giảm xuống.

Bảng 1.3: Sản lƣợng xuất khẩu cao su tự nhiên của một số nƣớc


2006 2007 2008 2009 2010 2011*

Thailand 2.772 2.704 2.675 2.726 2.866 2.842

Indonesia 2.287 2.407 2.295 1.991 2.352 2.522





Malaysia 1.284 1.018 917 703,3 901,1 930

Vietnam 703,6 715,6 658,7 731,4 782,2 780

China 4 4 3 3 25,3 11

India 71 29 77 16 22 60

*Dự báo Nguồn: ANRPC

Đứng đầu là Thái Lan, mặc dù Indonesia là nước có diện tích lớn nhất nhưng

Thái Lan là quốc gia có sản lượng và lượng xuất khẩu lớn nhất. Trong vài năm gần

đây, lượng xuất khẩu của Thái Lan khá ổn định và duy trì ở mức cao. Từ năm 2000

trở lại, khoảng 97% sản lượng cao su Thái Lan được dành cho xuất khẩu. Hiện nay

Thái Lan chiếm khoảng 30% lượng cao su xuất khẩu của thế giới. Các sản phẩm

chính của nước này như cao su tờ xông khói, cao su định chuẩn kĩ thuật, cao su ly

tâm. Cao su Thái Lan được xuất khẩu trên rất nhiều thị trường khác nhau nhưng

giống như Việt Nam, Trung Quốc là thị trường chủ chốt của ngành cao su nước này.

Dù có mức xuất khẩu khá ổn định tuy nhiên xuất khẩu cao su Thái Lan vẫn gặp

nhiều điều kiện bất lợi, đặc biệt là ảnh hưởng của khí hậu thời tiết xấu, tác động

khá nhiều đến năng suất và sản lượng cao su nước này.

Đứng thứ hai, sau Thái Lan về xuất khẩu cao su tự nhiên đó là Indonesia,

Indonesia lựa chọn hình thức xuất khẩu qua thị trường trung gian là Singapo tới Mỹ

và các nước công nghiệp phát triển để sử dụng cho ngành sản xuất săm lốp, đây

cũng chính là các thị trường mục tiêu của nước này. Tuy nhiên trong thời gian tới

Trung Quốc vẫn là một thị trường rất tiềm năng với Indonesia, bởi thị trường này có

lượng nhập khẩu lớn nhất thế giới về cao su tự nhiên. Năm 2011, xuất khẩu của

nước này sang Trung Quốc đã tăng hơn 200 ngàn tấn so với năm 2010. Nhìn chung





lượng xuất khẩu của Indonesia khá ổn định. Mỗi năm Indonesia xuất khẩu trung

bình khoảng 2.122 ngàn tấn cao su ra thị trường. Lượng xuất khẩu của Indonesia

cũng ổn định qua các năm. Trong tương lai, Indonesia hoàn toàn có thể vươn lên

thành nhà cung cấp cao su tự nhiên lớn nhất thế giới nhờ vào việc tăng năng suất

mủ cao su.

Malaysia mặc dù là nước đứng thứ 3 trong xuất khẩu cao su tự nhiên tuy

nhiên sản lượng xuất khẩu của nước này có xu hướng giảm. Một phần sản lượng

cao su tự nhiên Malaysia được sử dụng cho ngành công nghiệp sản xuất trong nước.

Nếu như năm 2006 nước này xuất khẩu 1.134 ngàn tấn thì năm 2011, dự kiến chỉ

còn lại 930 ngàn tấn, và đặc biệt những năm kinh tế khủng hoảng giảm còn 703

ngàn tấn. Tuy nhiên, xuất khẩu cao su thời gian gần đây đang có dấu hiệu tăng

trưởng trở lại.

Ấn Độ và Trung Quốc mặc dù là những nước có sản lượng cao su khá lớn

nhưng do nhu cầu trong nước quá cao, các nước này hầu như không xuất khẩu

nhiều, ngoài ra còn phải nhập khẩu rất nhiều từ các nước khác.

Về thị trường của hoạt động xuất khẩu: các nước Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, EU là

những nước có nhu cầu tiêu thụ cao su lớn và cũng là thị trường chủ yếu để xuất

khẩu cao su.

Hình 1.4: Tỷ trọng tiêu thụ cao su của các khu vực trên thế giới năm 2010





Nguồn: Hiệp hội Cao su Trung Quốc và IRSG

Trong đó Trung Quốc là nước nhập khẩu nhiều nhất, là thị trường xuất khẩu chủ

yếu của các nước như Thái Lan hay Việt Nam. Bởi Trung Quốc hay Ấn Độ là những

nước đang có ngành công nghiệp ôtô phát triển nóng. Các nước này sản xuất được một

phần còn lại chủ yếu nhập khẩu. Ngoài ra những nước có nề công nghiệp xe hơi phát

triển như EU, Brazil, Hàn Quốc cũng là thị trường lớn của cao su xuất khẩu.

1.3.4. Giá cả và các yếu tố tác động đến giá cả cao su tự nhiên trong thời gian

gần đây

1.3.4.1 Diễn biến giá cả trong vài năm trở lại đây

Giá cao su rất nhạy cảm với những tác động của nền kinh tế. Kể từ sau lần giảm

giá vào năm 2001, giai đoạn từ 2002 - 8/2008 giá cao su thế giới có tăng trưởng mạnh

mẽ. Tuy nhiên bắt đầu từ quý III/2008 trở lại đây, giá cao su có biến động mạnh, lên

xuống thất thường. Giai đoạn 2008 - 2009 kinh tế thế giới khủng hoảng, ngành sản xuất

ôtô gặp nhiều khó khăn dẫn tới việc giá cao su giảm mạnh. Bước sang năm 2010 trở





lại, kinh tế có những dấu hiệu khả quan, giá cao su không ngừng tăng và đạt đỉnh vào

năm 2011.

Hình 1.5: Diễn biến giá cao su tự nhiên thế giới giai đoạn 2007 - 2012

Đơn vị:US cents/pound

Nguồn : Singapore Commodity Exchange

Giai đoạn 2008 - 2009: Đây là giai đoạn khó khăn cho ngành cao su. Vào

thời điểm tháng 8/2008, giá cao su đã tăng đến mức kỷ lục trong vòng 56 năm, trên

3000 USD/kg, rồi lại bất ngờ sụt giảm chỉ còn 1,102 USD/kg vào tháng 12 năm

2008 do cuộc khủng hoảng tài chính Mỹ lan rộng ra toàn cầu. Bắt đầu từ năm 2009,

kinh tế thế giới có dấu hiệu phục hồi, các gói kích thích kinh tế cũng được các quốc

gia áp dụng, hàng loạt các ngân hàng giảm lãi suất cho vay để kích thích tiêu dùng

và sản xuất. Chính vì thế, giá cao su đã có những mức tăng đáng kể. Trong năm

này, lượng nhập khẩu cao su vẫn tăng mạnh ở các nước như Trung Quốc, Ấn Độ

hay Malaysia. Tháng 1/2009, giá cao su RSS3 tại Tokyo ở mức 138 yen /kg tăng 17,9

% so với 12/2008, tính đến tháng 12/2009, giá cao su RSS3 vào khoảng 256 yen/kg,





tăng 85,5% so với đầu năm. Hay giá cao su SVR giao tại Thái Lan đạt 1,55 USD/kg

vào đầu năm và giá cao su loại này đạt khoảng 3 USD/kg, tăng 93,5% so với đầu năm.

Năm 2010: Từ tháng 1 - 4, năm 2010, mức giá cao su lại tiếp tục tăng cao.

Vào tháng 4/2010 giá cao su RSS3 tại Tokyo đạt 350 yen/kg . Kể từ tháng 5 giá cao

su lại suy giảm do Trung Quốc đã tung lượng dự trữ cao su nhằm làm giảm nhiệt

tăng của loại hàng hóa này cho tới tháng 7/2010 với mức giảm kỉ lục, giá cao su

RSS3 giao tại Tokyo chỉ còn 287 yen/kg, nguyên nhân là do lo ngại đà phục hồi

kinh tế chậm lại cùng với sản lượng cao su tăng lên do đến mùa thu hoạch. Bắt đầu

từ tháng 8, giá cao su lại tiếp tục tăng trở lại cho tới cuối năm do thời tiết bất lợi của

các nước sản xuất cao su.

Năm 2011: năm 2011 cũng là một năm biến động mạnh của giá cao su,

những tháng đầu năm giá cao su lại tiếp tục tăng và đạt đỉnh vào tháng 2/2011 ở

mức 522 yen/kg cho cao su RSS3 giao tại Tokyo, tiếp sau đó cao su lại suy giảm

vào tháng 3 do động đất và sóng thần xảy ra tại Nhật Bản, thị trường tiêu thụ cao

su lớn của thế giới và tăng trở lại vào tháng 4. Tuy nhiên 4 tháng đầu năm giá cao

su đều đạt mức rất cao. Kể từ tháng 4, giá cao su bắt đầu trượt dốc nhanh chóng

do nỗi lo suy giảm kinh tế thế giới, khủng hoảng nợ ở châu Âu, nền kinh tế Mỹ

tăng trưởng chậm lại và Trung Quốc thắt chặt tiền tệ. Giá cao su thấp nhất là vào

tháng 11, chỉ còn 257 yen/kg cho cao su RSS3. Cho tới cuối năm, giá có tăng

nhưng không đáng kể ở mức 271 yen/kg. Tuy nhiên, nhìn chung giá cả cao su năm

2011 vẫn duy trì ở mức cao so với năm 2010. (Tra cứu dữ liệu agro.gov.vn).

Giá cao su thế giới trong những năm qua biến động rất thất thường, do có nhiều

yếu tố kể cả khách quan lẫn chủ quan trong việc sản xuất và tiêu thụ cao su. Những





năm gần đây, giá cao su được duy trì ở mức khá cao. Dự báo trong những năm tới, giá

cao su vẫn có thể tiếp tục tăng khi nên kinh tế toàn cầu đang dần phục hồi.

1.3.4.2 Các yếu tố tác động đến giá cả cao su tự nhiên trong những năm gần đây

Giá cao su chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố, kể cả về yếu tố chủ quan cũng

như khách quan.

- Giá cao su tự nhiên thường có biến động cùng chiều với giá dầu của thế giới.

Bởi dầu là thành phần chính làm nên cao su nhân tạo là sản phẩm thay thế của cao su

tự nhiên. Khi giá dầu tăng , giá cao su nhân tạo tăng, người ta lại chuyển hướng sang

dùng cao su tự nhiên. Nguồn cầu tăng khiến cho giá cao su tự nhiên cũng tăng theo.

Hình 1.6: Giá cao su tự nhiên và giá dầu brent thế giới giai đoạn 2007-2011

(Đơn vị: USD/tấn, USD/thùng)

Nguồn : http://agro.gov.vn

Trong tương lai dự kiến giá cao su tự nhiên vẫn có đà tăng trưởng do giá dầu

thế giới luôn giữ vững ở mức cao trong nhưng năm gần đây do nguồn cung ngày

càng hạn hẹp cũng như bất ổn chính trị tại các nước sản xuất dầu ở Trung Đông.

http://agro.gov.vn/





- Giá cao su chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ ngành sản xuất ôtô của thế giới.

Như chúng ta đã biết, có tới 60-70% sản lượng cao su được sản xuất ra dùng cho

ngành chế tạo săm lốp. Chính vì thế sự biến động của ngành ôtô gây ra những biến

động lớn về giá cả cao su. Năm 2008-2009, khi mà khủng hoảng kinh tế thế giới

xẩy ra, ngành ôtô gặp khó khăn thì giá cao su cũng giảm mạnh, hay động đất ở Nhật

Bản, làm đình trệ sản xuất ôtô ở nước này cũng làm cho giá cao su đi xuống.

- Giá cao su cũng chịu ảnh hưởng của cung cầu cao su. Vào mùa thu hoạch

chính, giá cao su thường giảm do nguồn cung lớn. Với khí hậu diễn biến phức tạp,

gây bất lợi cho ngành cao su từ khâu trồng trọt, lấy mủ, làm giảm năng suất là yếu

tố đẩy giá cao su lên. Ngày nay, các nước sản xuất cao su lớn đều nằm trong Hiệp

hội các quốc gia Sản xuất Cao su thiên nhiên (ANRPC) nên giá có thể được điều

chỉnh bởi các thành viên. Lượng tiêu thụ cao su cũng làm cho mức giá biến động

cùng chiều. Cao su được tiêu thụ khá tập trung bởi những nước có ngành công

nghiệp ôtô phát triển như Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản hay Ấn Độ. Chính vì thế,

những biến động về kinh tế, ngành sản xuất ôtô của các nước này cũng làm cho giá

cao su có những biến động mạnh. Sự chênh lệch giữa lượng cung và lượng cầu cũng

là nguyên nhân để giá cao su tăng hay giảm. Do chênh lệch cung - cầu nên giá cao

su vẫn tiếp tục tăng trong suốt năm 2010, đặc biệt đạt mức kỷ lục vào tháng 2/2011,

đạt gần 6.400 USD/tấn đối với loại RSS 3. Như vậy mức chênh lệch cung cầu ảnh

hưởng rất nhiều tới giá. Trong tương lai xa, khi mà diện tích cao su được mở rộng,

mức giá được dự đoán là sẽ giảm xuống.

- Cao su là cây công nghiệp, chịu ảnh hưởng rất nhiều của biến động về khí

hậu thời tiết. Chính vì thế giá cao su cũng chịu ảnh hưởng của những biến động này.

Những năm qua các hiện tượng thời tiết bất thường và có ảnh hưởng lớn tới cây cao





su như El Nino, La Nina gây ra hạn hán, lũ lụt hoặc bão đặc biệt là ở Đông Nam Á,

đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cũng như sản lượng cao su.

- Và cũng giống như rất nhiều mặt hàng khác, giá cao su chịu ảnh hưởng của

tỷ giá hối đoái giữa đồng nội tệ nước xuất khẩu và đồng ngoại tệ giao dịch.

Thị trường cao su thế giới trong những năm gần đây có những biến động khá

mạnh và khá thất thường do ảnh hưởng của nhiều yếu tố: giá dầu, tỷ giá hối đoái,

lượng cung cầu, thiên tai, thời tiết.... Lượng cung cao su vẫn đang không ngừng

tăng do diện tích đang được mở rộng, năng suất khai thác mủ dần được nâng cao

dẫn tới lượng xuất khẩu cũng tăng. Chỉ duy nhất trong giai đoạn khủng hoảng,

ngành cao su có gặp khó khăn và đi xuống. Tuy nhiên so với các giai đoạn trước

kia, giá cao su vẫn duy trì ở mức cao trong đó nguyên nhân chủ yếu là cung vẫn

chưa đáp ứng được cầu. Khi kinh tế bắt đầu phục hồi, cao su lại có những mức tăng

trưởng vượt bậc. Các thị trường lớn của cao su thế giới như Trung Quốc hay Ấn Độ

là những thị trường tiềm năng cho các nhà xuất khẩu các nước. Trong tương lai gần:

giá, cung, cầu cao su vẫn tiếp tục tăng cho tới khi nhu cầu được đáp ứng đầy đủ, thị

trường bắt đầu bão hòa.

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU CAO SU TỰ

NHIÊN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY

2. 1. TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ CAO SU TRONG NƢỚC

2.1.1. Tình hình sản xuất cao su tự nhiên trong nƣớc

- Diện tích trồng cao su

Cây cao su là cây công nghiệp có diện tích lớn nhất nước ta. Diện tích

trồng cao su Việt Nam trong những năm qua không ngừng gia tăng do nhu cầu





cao và đang tiếp tục tăng trên thế giới. Cây cao su chủ yếu được trồng ở Đông

Nam Bộ, Tây Nguyên, Duyên hải miền Trung. Tổng diện tích cao su nước ta

năm 2011 ước đạt khoảng 834,2 ngàn ha.

Hình 2.1: Diện tích trồng và khai thác cây cao su của Việt Nam


(Đơn vị: ngàn ha)

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

diện tích trồng

diện tích khai thác

Nguồn: ANRPC

Diện tích cao su không ngừng tăng những năm gần đây. Trong vòng 9

năm từ 2003 – 2011 diện tích cao su đã tăng từ 440.200 – 834.200 ha, tăng

89,5%. Giai đoạn năm 2007-2008 ghi nhận mức tăng khá cao 75,2 ngàn ha và

giai đoạn năm 2010-2011 tăng 119,2 ngàn ha, có nghĩa năm 2011 diện tích cao

su đã tăng 12,7% so với năm 2010. Năm này cũng ghi nhận vượt chỉ tiêu mà

chính phủ đề ra cho năm 2015 với 800 ngàn ha. Còn lại các năm đều có mức

tăng khá đều, riêng năm 2008-2009, mặc dù có khủng khoảng kinh tế toàn cầu





làm giá cao su trên thế giới giảm mạnh, tuy nhiên giai đoạn này diện tích trồng

cao su vẫn tăng 42,7 ngàn ha. Trong tương lai diện tích cao su nước ta vẫn sẽ

tiếp tục tăng.

Về diện tích khai thác có biến động khá bất thường trong tỷ lệ tăng trưởng

các năm so với diện tích trồng vì cao su có số năm thu hoạch khá lâu. Tuy nhiên

nhìn chung diện tích cao su được khai thác vẫn tăng đều trong 9 năm qua. Giai

đoạn 2003 – 2011, diện tích này đã tăng gần 238 ngàn ha tăng 89,3%. Năm 2011,

diện tích cao su được khai thác chiếm tỉ lệ khá cao 60,5 % tổng diện tích trồng.

(Tổng hợp ANRPC, 2011, Tổng cục Thống kê)

Sở dĩ diện tích trồng cây cao su vẫn tăng mạnh do nguồn cung trên thế

giới không đủ đáp ứng lượng cầu, cũng như giá dầu mỏ nguyên liệu làm cao su

nhân tạo (sản phẩm thay thế cao su tự nhiên) đang có xu hứng tăng mạnh. Do đó

trong những năm gần đây cũng như sắp tới, giá cao su nhìn chung có xu hướng

tăng là động lực để phát triển trồng cây cao su.

Về phân bố diện tích trồng cao su:

Hình 2.2: Diện tích trồng cây cao su phân theo vùng miền năm 2009

(Đơn vị :%)





Nguồn: Bộ NN&PTNT

Đông Nam Bộ là khu vực có diện tích lớn nhất bởi khu vực này có điều

kiện thời tiết và khí hậu thích hợp với điều kiện sống của cây cũng như có truyền

thống canh tác cây cao su từ thời Pháp thuộc, một phần cao su được trồng ở Tây

Nguyên, khu vực đất đỏ ba gian thích hợp trồng loại cây này, và diện tích đang

được mở rộng ra phía Bắc (Bắc Trung Bộ, Tây Bắc Bộ) và các nước khác (Lào,

Campuchia). Cụ thể, tính đến hết năm 2009, diện diện tích cao su lớn nhất tập

trung ở khu vực Đông Nam Bộ với 439.920 ha (64,9%). Trong đó, diện tích cao

su của Bình Phước chiếm 159.800 ha, chiếm hơn 36%. Diện tích cao su đứng thứ

hai là khu vực Tây nguyên với 159.740 ha (23,6%); Miền Trung với 67.310 ha

(Nguyễn Thị Tuyết Nhung, 2011). Diện tích cây cao su ở vùng Tây Bắc mới đạt

khoảng 10.200 ha (chiếm 1,5%). Vùng Đông Bắc trong đó có các tỉnh như: Yên

Bái, Lào Cai, Phú Thọ, Hà Giang đang được trồng thí điểm.





Việc trồng thí điểm cao su tại một số tỉnh miền núi phía Bắc đã được thực

hiện từ nhiều năm qua nhưng do không thích ứng được kiểu thời tiết rét đậm tại

khu vực này vào mùa đông nên hàng nghìn diện tích cao su đã bị ảnh hưởng.

Bốn tỉnh vùng Đông Bắc tự lập quy hoạch phát triển cao su với tổng diện tích

giai đoạn 2009- 2020 là hơn 47.000 ha. Trong đó, tỉnh Lào Cai 11.500 ha, Yên

Bái 12.200 ha, Phú Thọ 13.400 ha, Hà Giang 10.000 ha. Tính đến tháng 12/2010,

có gần 1.800 ha cao su được trồng tại các tỉnh Đông Bắc. Hầu hết diện tích này

là cao su đại điền, do các công ty thuộc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam

đầu tư theo hình thức liên kết (Ngọc Tiến, 2012).

Diện tích cao su ở Tây Nguyên ngày càng tăng nhanh. Năm 2011, diện

tích cao su của khu vực này đã đạt 217.509 ha, tăng 100.000 ha so với năm 2007.

Trong đó các tỉnh như Kon Tum, Gia Lai là nơi tập trung diện tích cao su nhiều

nhất. Diện tích cao su trồng mới chủ yếu nằm trên diện tích đất lâm nghiệp, đất

trồng các loại cây ngắn ngày, dài ngày kém hiệu quả, đất rừng nghèo kiệt chuyển

đổi sang.

Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam tiến hành trồng cao su tại Lào từ

năm 2004 và mục tiêu đến năm 2015 đạt 100.000 héc – ta. Sau gần 7 năm tiến

hành, đã có 3.000 ha đầu tiên cho khai thác mủ, dự kiến lượng mủ khai thác sẽ

ngày càng tăng. Trong tình trạng thiếu quỹ đất như hiện nay thì việc đầu tư sang

trồng cao su tại một số nước láng giềng như Lào, Campuchia là một giải pháp

tốt.

- Hình thức trồng cao su





Cũng giống như các nước khác trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam có

hai loại hình trồng cao su là cao su đại điền và cao su tiểu điền. Cao su đại điền

là hình thức trồng cao su tập trung, là các đồn điền cao su do các doanh nghiệp

đầu tư, còn cao su tiểu điền là cao su do các hộ nông dân trồng. Diện tích cao su

đại điền trong những năm gần đây có xu hướng giảm. Năm 2000 nếu diện tích

cao su đại điền chiếm 67,3 % tổng diện tích cao su được trồng thì năm 2009 tỷ

lệ này giảm còn 50,1 % tổng diện tích cao su. Ngược lại cao su tiểu điền lại có

xu hướng tăng và đạt 49,9% tổng diện tích vào năm 2009 (Dữ liệu từ Agroinfo).

Sỡ dĩ có hiện tượng này là do cao su đại điền yêu cầu vốn đầu tư lớn. Cao su tiểu

điền diện được trồng nhỏ lẻ, vốn ít hơn, nên dễ phát triển ở rất nhiều nơi, làm

cho diện tích cao su tiểu điền tăng dần.

- Các loại cao su chủ yếu

+ Cao su định chuẩn kỹ thuật SVR (Standard Vietnamese Rubber). Cao su

dạng này được chế biến theo các tiêu chuẩn kỹ thuật nhất định. Các tiêu chuẩn

này được áp dụng cho cao su thiên nhiên chế biến dưới dạng khối từ mủ nước

vườn cây và mủ tạp như là mủ chén, mủ đông. Cao su SVR được chia thành sáu

hạng: SVR 3L, SVR CV 60, SVR CV 50, SVR 5, SVR 10, SVR 20.

+ Cao su tờ xông khói (RSS: Ribbed Smoked Sheet). Cao su này bao gồm

các loại RSS 1 (không có bọt ,không bụi ,không vết dơ); RSS 2 (bọt nhỏ, không

bụi, không vết dơ); loại RSS 3,4,5 (số bọt nhiều dần nhưng không bụi, không vết

dơ). Đây là loại cao su có chất lượng cao hơn cao su định chuẩn SVR.

+ Cao su tờ xông khô (Air Dried Sheet): Cao su ADS dùng việc chế tạo

một số sản phẩm đặc biệt như miếng đệm, nút kính ở nắp các hộp đồ ăn và nhiều

sản phẩm đòi hỏi cao su có tính tinh khiết cao và có màu sáng.





+ Cao su crep trắng (pale crep ) và crep đế giày (sole crep ) là những cao

su cao cấp. Cả hai đều được đáp ứng những tiêu chuẩn rất chặt chẽ của nhà sản

xuất sản phẩm sau cùng về màu sắc . Đây là loại cao su rất khó chế biến nên

dùng trong các sản phẩm đặc biệt đòi hỏi độ tính khiết cao, cũng như các sản

phẩm trắng trong.

+ Cao su ly tâm : Ly tâm mủ nước được thực hiện nhờ vào máy ly tâm

đĩa , ly tâm tách nước ra một phần để có hàm lượng cao su đông đặc mà ta mong

muốn. Cao su ly tâm có hai loại LA (low amoniac) và HA (high amoniac). Hiện

nay cao su ly tâm được ứng dụng rộng rãi trong kỹ thuật cũng như trong cuộc

sống hàng ngày. Vì bản chất của cao su là chất lỏng chứa hạt cao su phân tán nên

rất thuận lợi trong việc định hình sản phẩm như làm các loại nệm, găng tay (y tế,

kỹ thuật), keo dán, bong bóng …..v.v

Hình 2.3: Năng suất cao su tự nhiên Việt Nam giai đoạn 2003-2011

(Đơn vị: kg/ha)

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011





Nguồn: ANRPC

- Năng suất lấy mủ

Việt Nam là nước có năng suất lấy mủ khá cao. Năm 2011 Việt Nam đã

vươn lên thành quốc gia có năng suất mủ cao thứ hai thế giới sau Ấn Độ. Năm

2003, năng suất ở mức 1.363 kg/ha, và những năm sau mức năng suất này không

ngừng tăng cho tới năm 2010. Năng suất cao su Việt Nam luôn giữ vững ở mức

cao và tăng qua từng năm là do Việt Nam rất thích hợp để trồng cao su, bên

cạnh đó cùng với việc đầu tư khoa học kĩ thuật trong trồng cũng như khai thác

mủ đã giúp năng suất cao su tiếp tục tăng. Năm 2010, năng đột chuyển hướng

giảm khá nhiều. Tuy nhiên năm này hầu hết năng suất mủ cao sủ của các nước

khác cũng giảm mạnh và lại tăng trở lại vào năm 2011. Năm này là năm ghi nhận

năng suất cao su cao nhất của Việt Nam ở mức 1.733 kg/ha (ANRPC, 2011).

Bảng 2.1: Năng suất cao su tiểu điền và cao su đại điền Việt Nam


(Đơn vị: tạ/ha)

Năm Tiểu điền Đại điền Cả nƣớc

1995 7.4 8.3 8.25

2000 11.4 11.8 11.6

2005 11.7 15.68 14.43

2006 13.85 16.41 15.59

2007 14.78 16.9 16.14

2008 15.85 17.09 16.53

2009 16.1 17.8 17.17





Nguồn : Agroinfo theo Tổng cục thống kê và VRA

Về năng suất thì cao su đại điền lớn hơn cao su tiểu điền. Do cao su đại điền

được trồng với quy mô lớn cũng như vốn đầu tư nhiều nên năng suất mủ cao hơn.

Cao su tiểu điền được trồng rải rác, kỹ thuật trồng, khai thác, cũng như bảo quản

chưa cao nên chất lượng kém hơn cao su đại điền. Tuy vậy năng suất khai thác mủ

của cả hai loại hình trồng cao su vẫn không ngừng tăng trong những năm qua.

Hình 2.4: Sản lƣợng cao su tự nhiên Việt Nam giai đọan 2004-2011


0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

0,00%

2,00%

4,00%

6,00%

8,00%

10,00%

12,00%

14,00%

16,00%

18,00%

Sản lượng

% tăng trưởng

Nguồn: Tổng hợp ANRPC và vnrubbergroup.com

Trước năm 2005, Việt Nam là nước sản xuất cao su tự nhiên đứng thứ 6 trên

thế giới, sau các nước Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Ấn độ, và Trung Quốc. Năm

2005, Việt Nam đã vươn lên hàng thứ 5 nhờ sản lượng cũng như diện tích tăng nhanh

hơn so với Trung Quốc. Nước ta luôn duy trì vị trí thứ 5 trên thế giới về diện tích và

sản lượng cao su. Hiện nước ta chiếm khoảng 7,9% tổng sản lượng cao su tự nhiên

của thế giới và xếp sau Thái Lan, Indonesia, Malaysia và Ấn Độ. Sản lượng cao su

Việt Nam có mức tăng trưởng khá ổn định. Sản lượng khai thác mủ của Việt Nam





liên tục tăng trưởng kể từ năm 2005 đến nay, bình quân đạt 10%/năm. Năm 2004 sản

lượng mới đạt 419 ngàn tấn mà đến năm 2011 con số này đã tăng lên thành 811,6

ngàn tấn, tăng 93,7%, một mức tăng kỉ lục trong vòng 7 năm.

Hầu hết các năm đều có mức tăng khá đặc biệt là giai đoạn 2004-2006. Chỉ

duy nhất năm 2009-2010 là sản lượng tăng khá chậm chỉ còn 3,6% do số diện tích

từ cơn bùng nổ trồng cao su những năm 1980 đã đến hạn thanh lý.

Mục tiêu chính phủ đề ra đến năm 2015, cả nước sẽ có 800.000 ha cao su và

sản lượng mủ đạt 1,2 triệu tấn. Trong khi đó, diện tích cao su năm 2011 đã đạt

834,2 ngàn ha vượt quá mục tiêu này 34,2 ngàn ha.

Sở dĩ sản lượng cao su Việt Nam tăng liên tục trong những năm qua là do

diện tích cao su vẫn tiếp tục tăng và được mở rộng ra cả các vùng phía bắc và nước

ngoài, năng suất cao su nước ta đã vươn lên đứng thứ 2 thế giới. Cũng như giá cao

su trong những năm qua tuy biến động nhưng nhìn chung có xu hướng tăng do

lượng cầu thế giới vẫn tăng mạnh.

2.1.2. Tình hình tiêu thụ cao su tự nhiên trong nƣớc

Hình 2.5: Lƣợng tiêu thụ cao su tự nhiên Việt Nam giai đoạn 2004-2011






0

20

40

60

80

100

120

140

160

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Nguồn: ANRPC

Tuy nước ta là nước đứng thứ 5 thế giới về sản lượng cao su nhưng lượng

tiêu dùng trong nước rất nhỏ. Bởi cao su chủ yếu được dùng cho ngành sản xuất

săm lốp nhưng ngành công nghiêp ôtô của nước ta còn kém phát triển. Cao su được

dùng trong nước bao gồm: săm lốp, găng tay y tế, băng chuyền, phớt dùng trong

công nghiệp. Hiện nay, ở trong nước, Công ty cao su Sao Vàng, Công ty cao su

miền Nam và Công ty cao su Đà Nẵng là 3 doanh nghiệp có tiêu thụ lượng cao su

tự nhiên lớn nhất, chủ yếu dùng vào việc chế tạo các loại săm lốp cao su. Những

công ty này không chỉ phục vụ tiêu dùng trong nước mà còn xuất khẩu ra nước

ngoài. Năm 2004, lượng tiêu thụ cao su tự nhiên chỉ ở mức 55 ngàn tấn, chiếm

11,4% sản lượng sản khai thác được. Tuy nhiên lượng tiêu thu vẫn tăng trưởng qua

các năm, đặc biệt giai đoạn 2007-2010 có mức tăng khá mạnh. Lượng tiêu thụ năm

2011 đã tăng 172,7 % so với năm 2004 và chiếm 18,5 % tổng sản lượng. Đây là một

tỷ lệ khá cao. Trong những năm mặc dù lượng cao su tự nhiên chủ yếu phục vụ xuất





khẩu nhưng dự báo lượng tiêu dùng cao su tự nhiên vẫn tiếp tục tăng do ngành công

nghiệp săm lốp vẫn đang tăng trưởng cao.

2.2. TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA VIỆT NAM TRONG

NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY

2.2.1. Sản lƣợng và kim ngạch xuất khẩu cao su tự nhiên của Việt Nam

- Sản lượng cao su tự nhiên xuất khẩu

Hình 2.6: Lƣợng xuất khẩu và tốc độ tăng trƣởng cao su tự nhiên Việt Nam



0

100000

200000

300000

400000

500000

600000

700000

800000

900000

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

-20

-10

0

10

20

30

40

50

60

Nguồn: ANRPC và Tổng cục Thống kê

Việt Nam là một trong những nước có sản lượng và lượng xuất khẩu cao su

hàng đầu thế giới. Hiện nay đứng thứ 4 thế giới về sản lượng xuất khẩu cao su tự

nhiên. Năm 2011 cao su tự nhiên Việt Nam được xuất khẩu tới 25 thị trường các

nước trong đó: Trung Quốc, Ấn Độ, Malaysia, Đài Loan, Đức, Hàn Quốc là những

thị mục tiêu. Trung Quốc vẫn dẫn đầu với tỷ trọng trên 60 %.





Lượng cao su xuất khẩu của Việt Nam trong những năm qua không ngừng

tăng mạnh. Năm 2002 đánh dấu mức tăng trưởng mạnh nhất là 47,6% so với năm

2001 ở mức 454.800 tấn bởi vì năm 2002, giá cao su tăng trở lại tạo động lực cho

các doanh nghiệp xuất khẩu. Sang năm 2003, lượng cao su lại giảm nhẹ 4,7%.

Giai đoạn này có thể nói lượng cao su tự nhiên xuất khẩu biến động khá thất

thường. Tuy nhiên giai đoạn 2002-2007 cao su xuất khẩu lại không ngừng tăng.

Năm tăng trưởng mạnh nhất là năm 2006, tăng 20,6 % so với năm trước và tiếp

tục duy trì ở mức cao vào năm 2007. Năm 2007 cũng là năm Việt Nam gia nhập

WTO, đánh dấu thời kỳ mở cửa cho các mặt hang xuất khẩu của nước ta. Tuy

nhiên năm 2008, kinh tế thế giới lâm vào khủng hoảng. Kinh tế suy thoái dẫn đến

sự trì trệ của các ngành công nghiệp. Do đó lượng cầu cao su tự nhiên trên toàn

cầu giảm mạnh. Do lượng cầu giảm, giá cao su cũng đổi chiều giảm theo. Lượng

xuất khẩu cao su năm này giảm 7,9% so với năm 2007. Tuy nhiên sang năm 2009,

khi kinh tế đã chạm đáy khủng hoảng và bắt đầu có những dấu hiệu phục hồi, giá

cao su cũng bắt đầu tăng trở lại. Lượng cao su xuất khẩu lại lấy lại đà tăng trưởng

11,1% so với năm 2008. Và tiếp tục tăng khá đều trong năm 2010, 2011. Dù mức

tăng trung bình thấp hơn nhiều so với giai đoạn 2001-2007, tuy nhiên về số lượng

thì những năm này đều đạt những con số kỉ lục. Năm 2010, cả nước xuất khẩu

760.000 tấn cao su và của năm 2011 là khẩu 816,6 nghìn tấn, đây có thể coi là một

năm thắng lợi của ngành cao su. Xuất khẩu cao su 2 tháng đầu năm 2012 ước đạt

150 ngàn tấn với giá trị đạt 411 triệu USD, tăng 24% về lượng nhưng lại giảm

23,6% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước. Ngành cao su đặt mục tiêu năm

2012 sẽ xuất khẩu đạt 880.000 tấn do nguồn cung nội địa tăng và cầu thế giới

cũng tăng. Nhưng về giá trị xuất khẩu thì có thể không cao bằng năm 2011.





Cao su xuất khẩu của Việt Nam đang không ngừng tăng về lượng. Tuy

nhiên, mặc dù là nước đứng thứ 4 thế giới về xuất khẩu cao su tự nhiên tuy nhiên

thị phần của Việt Nam còn khá nhỏ so với các nước như Thái Lan, Indonesia hay

Malaysia. Điều này là một bất lợi lớn cho Việt Nam khi nước ta vẫn chịu thế bị

động trong sự biến động giá cả. Trong tương lai, ngành cao su cần nâng cao hơn

nữa vị thế của cao su Việt Nam, tạo dựng thế chủ động, tránh bị phụ thuộc quá

nhiều vào các nước khác.

- Kim ngạch xuất khẩu cao su tự nhiên

Hình 2.7: Kim ngạch xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam giai đoạn 2001-2011

(Đơn vị: triệu USD)

0

500000

1000000

1500000

2000000

2500000

3000000

3500000

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Nguồn: Tổng cục Thống kê

Kể từ năm 2002, giá cao su thế giới bắt đầu phục hồi, và đặc biệt tăng mạnh

trong năm 2011, cùng với đó sản lượng xuất khẩu những năm gần đây không ngừng

tăng là nguyên nhân dẫn tới mức tăng trưởng mạnh của cao su tự nhiên xuất khẩu.

Kim ngạch xuất khẩu cao su Việt Nam trong giai đoạn 2002 - 2006 tăng trưởng rất





cao bình quân ở mức 50,68%, do giá xuất khẩu tăng đột biến lên tới 43,52% còn về

sản lượng xuất khẩu thì tăng ở mức khá khoảng 19,3%. Năm 2005 tổng kim ngạch

xuất khẩu cao su đạt 787 triệu USD nhưng sang năm 2006 đã đạt 1,27 tỷ USD tăng

61,3%. Đây cũng là năm đánh dấu xuất khẩu cao su tự nhiên lần đầu tiên vượt mốc

1 triệu USD. Cùng với đà tăng trưởng năm 2007 đạt 1,36 tỷ USD, 8 tháng đầu năm

2008, giá cao su xuất khẩu của Việt Nam tăng liên tục, đạt mức kỷ lục hơn 3.000

USD/tấn vào tháng 8/2008 và sụt giảm mạnh vào những tháng còn lại của năm. Tuy

nhiên nhờ giá xuất khẩu cao những tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu năm 2008

vẫn đạt 1,6 tỷ USD dù năm này lượng xuất khẩu cũng giảm sau chuỗi tăng trưởng

trong nhiều năm trước đó. Năm 2009, giá cao su bắt đầu tăng trở lại tuy nhiên trung

bình vẫn thấp hơn giá năm 2008 do kinh tế thế giới có những biến đổi tích cực

nhưng việc phục hồi là khá chậm chạp. Tính chung năm 2009, xuất khẩu cao su của

cả nước đạt 731.383 tấn, trị giá 1,227 tỷ USD, tăng 11,1% về lượng nhưng giảm

23,5% về giá trị so với năm 2008 do giá cao su giảm 31,1%. Cùng với đà tăng

trưởng kinh tế thế giới, năm 2010 tiếp tục là một năm thành công của xuất khẩu cao

su tự nhiên Việt Nam. Trong năm này giá cao su tiếp tục tăng cao cùng với lượng

xuất khẩu duy trì ở mức cao đã đưa về cho ngành cao su tới 2,39 tỷ USD, tạo nên

một kỷ lục mới. So với năm 2009, kim ngạch xuất khẩu cao su đã tăng với một con

số ấn tượng 94,7% tương đương với 1,16 tỷ USD. Và đây lần đầu tiên kim ngạch

xuất khẩu mặt hàng này vượt mốc 2 tỉ USD. Năm 2011, mặc dù trải qua quý IV ảm

đạm, nhưng ngành cao su Việt Nam đã có một năm thắng lớn về giá bán và kim

ngạch xuất khẩu. Năm 2011 lượng cao su tự nhiên xuất khẩu chỉ tăng 4,4%, nhưng

giá trị xuất khẩu lại tăng vọt lên đến 3,2 tỷ USD, tăng 35,4% về trị giá so với năm

2010, đạt 102,1% kế hoạch năm đề ra. Do mức giá cao su năm này được duy trì ở





mức cao và đã đạt đỉnh vào tháng 2, giá bình quân là 4.467 USD/tấn. Đây là mức

giá cao nhất tính kể từ 20 năm qua.

Với kết quả đó, xuất khẩu cao su vượt qua cà phê xếp vị trí thứ 2 trong các

mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam, chỉ sau xuất khẩu gạo. Đây được xem

là bước nhảy ngoạn mục, tiếp tục củng cố và khẳng định cao su là một trong những

mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta. Xuất khẩu cao su trong 2 tháng đầu năm

2012 ước đạt 150 ngàn tấn với giá trị đạt 411 triệu USD, tăng 24% về lượng nhưng

lại giảm 23,6% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước. Năm 2012 dự báo sản

lượng xuất khẩu sẽ tăng tuy nhiên kim ngạch xuất khẩu có thể giảm so với năm

2011 do mức giá giảm.

2.2.2. Cơ cấu sản phẩm cao su tự nhiên

Hiện nay, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu các sản phẩm cao su tự nhiên dạng

thô, với gần 60% là cao su tự nhiên đã định chuẩn về kỹ thuật và cao su tự nhiên ở

dạng nguyên thủy. Nguồn nguyên liệu cao su tự nhiên của nước ta khá dồi dào tuy

nhiên chất lượng mủ thu được còn kém do nhiều nguyên nhân khác nhau. Các sản

phẩm cao su xuất khẩu của nước ta chủ yếu dưới dạng sản phẩm sơ chế do kỹ thuật

chế biến còn thiếu và kém trong đó có các dạng như: SVR CV60, SVR CV50,

SVRL, SVR 3L…

Việt Nam có bốn chủng loại sản phẩm cao su được chế biến để xuất khẩu

như sau:

- Cao su khối (SVR): Là loại cao su mủ khối, trong đó loại 3L chiếm tỷ lệ

cao nhất chiếm tỷ trọng lớn nhất trong sản lượng xuất khẩu, đây là loại cao su lẫn

nhiều tạp chất và dùng để sản xuất săm lốp là chính và nhu cầu tiêu thụ trên thị

trường thế giới không cao. Trung Quốc có nhu cầu nhập khẩu sản phẩm này lớn và





chủ yếu sử dụng để sản xuất săm lốp ôtô. Ngoài ra còn có các loại khác như SVR

10, SVR 20 cũng đáp ứng tiêu chuẩn Việt Nam nhưng chất lượng không ổn định.

Việc sản xuất SVRCV50, SVRCV60 tuỳ theo yêu cầu của khách hàng.

- Loại mủ cô đặc (mủ kem, mủ li tâm): Loại này thường dùng làm các mặt

hàng cao su như găng tay, bong bóng ... chiếm tỷ lệ khoảng 4,7%.

- Loại cao su xông khói và cao su tờ đánh đông ở nồng độ nguyên thuỷ (RSS

hoặc ICR): Chiếm khoảng 1,4 %.

- Cao su Crếp 2, 3 và 4: loại này chiếm khoảng 0,2% vì đây là loại cao su đòi

hỏi chất lượng cao

Hình 2.8: Tỷ lệ chủng loại cao su xuất khẩu của Việt Nam năm 2010

(Đơn vị: %)

Nguồn: Công ty chứng khoán Việt Thành

Trong những năm gần đây tỷ trọng cao su SVR 3L đang có xu hướng tăng

chậm lại và các loại có nhu cầu cao như SVR 10, 20 hay RSS có tỷ trọng tăng





nhanh hơn. Cao su SVR 3L và SVR 10 vẫn là loại được xuất khẩu nhiều nhất.

Trong đó phải tính đến sự tăng trưởng khá mạnh của chủng loại SRV 10. Tuy

nhiên nhiều năm qua cao su khối SVR 3L luôn đứng đầu về chủng loại cao su

xuất khẩu của cả nước, năm 2011 cũng không phải là ngoại lệ.

Tính đến hết tháng 12 năm 2011, xuất khẩu mặt hàng cao su SVR 3L đạt

381,2 nghìn tấn, trị giá 1,66 tỷ USD, tăng 10,77% về lượng và tăng 46,34% về

trị giá so với năm 2010. Kim ngạch xuất khẩu một số mặt hàng cao su chủ lực

khác cũng đạt mức tăng trưởng cao như: SVR 10 tăng 64,13%; SVR CV 60 tăng

40,07%; RSS3 tăng 35,87%, Latex tăng 32,46% so với cùng kì năm 2011

(Thitruongcaosu.net, 2011). Gần như các chủng loại cao su đều có mức tăng

trưởng mạnh, trong đó đáng kể là cơ cấu đã có những chuyển biến tích cực: như

tỷ lệ cao su SVR 3L có mức tăng khá chậm trong khi đó cao su SVR 10 lại tăng

với tỷ lệ rất cao.

Trong quý I năm 2012, chủng loại được xuất khẩu nhiều nhất vẫn là SVR

3L với 44,9%, tiếp sau đó là SVR 10 (23,9%), SVR CV60 và CV 50 (7,5%),

RSS 3 (6,6%), CSR L (2,8%), SVR 20 (2,3%) và latex (3,4%) (Vinanet.com.vn,

2012)

Việt Nam đang sản xuất nhiều chủng loại cao su SVR 3L, là sản phẩm chất

lượng cao đòi hỏi nguồn nguyên liệu mủ nước phải được kiểm soát chặt chẽ về

chất lượng từ vườn cây đến nhà máy và được sơ chế ngay. Điều kiện này phù

hợp với tình hình ngành cao su ở Việt Nam hiện nay do chủ lực trong sản xuất

vẫn là các công ty quốc doanh có vườn cây, nhà máy với quy mô lớn, tập trung

nên quản lý chặt chẽ quy trình sản xuất và chất lượng. Tuy nhiên nhu cầu tiêu

thụ nguyên liệu cao su chất lượng cao chưa nhiều vì ngành lốp xe chủ yếu tiêu





thụ đến 70% sản lượng cao su thế giới chỉ ở chủng loại cấp thấp hơn (tương

đương SVR 20) và được sản xuất từ mủ đông để lưu trữ nhiều ngày. Điều đáng

nói là tuy có lượng nhập khẩu lớn từ nguồn nguyên liệu các nước khác nhưng

những thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như Trung Quốc, Hoa Kỳ lại

cần những chủng loại cao su mà ngành sản xuất trong nước chưa đáp ứng được.

Cụ thể, thị trường Trung Quốc cần nhiều cao su khối (chủ yếu là chủng loại SVR

20) nhằm phục vụ cho ngành sản xuất lốp xe ôtô. Điều này cũng lý giải, chủng

loại cao su được Việt Nam tạm nhập nhiều nhất trong 5 năm trở lại đây là cao su

khối (chiếm 55,5%) và có xu hướng nhập ngày càng tăng trong những năm tới.

2.2.3. Cơ cấu thị trƣờng cao su xuất khẩu của Việt Nam

Trong những năm gần đây Việt Nam xuất khẩu cao su với khối lượng khá

lớn, chiếm 85-90% lượng cao su sản xuất ra. Việc gia nhập WTO năm 2007 đã

mở ra cho xuất khẩu cao su Việt Nam một thời kì mới. Chính vì thế hiện nay

cao su Việt Nam cũng được xuất ra nhiều thi trường trên thế giới kể cả Châu Á,

Châu Âu, hay Châu Mỹ. Tuy nhiên cùng với sự phát triển của ngành chế tạo ô tô

Trung Quốc, trong nhiều năm qua nước này là bạn hàng của rất nhiều nhà xuất

khẩu cao su lớn, trong đó có Việt Nam.

Bảng 2.2: Thị trƣờng và lƣợng xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam



Trung

Quốc

Malay

sia

Đài

Loan

Hàn

Quốc Đức Mỹ Nga Ấn Độ

2007 427.586 34.624 32.672 37.460 29.423 22.883 17.934 4.959





2008 430.980 21.032 21.237 29.058 24.461 20.169 12.397 2.718

2009 510.245 30.148 25.059 28.356 21.429 18.742 11.086 6.381

2010 464.372 58.961 31.936 34.706 27.848 23.470 15.923 22.615

2011 501.571 57.872 34.370 33.065 29.325 24.534 12.107 26.913


Tính riêng năm 2011, Việt Nam xuất khẩu cao su sang 25 thị trường trên

thế giới. Trung Quốc, Ấn Độ, Malaixia, Đài Loan, Đức… là những thị trường

chính nhập khẩu cao su của Việt Nam trong năm trong đó Trung Quốc là thị

trường lớn nhất.

Trong những năm qua Trung Quốc luôn là thị trường hàng đầu của Việt

Nam. Vì đây là thị trường sản xuất săm lốp lớn nhất thế giới. Hàng năm, lượng

cao su xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm đến 50 - 60% tổng lượng cao su xuất

khẩu. Lượng xuất khẩu sang nước này hằng năm có biến động tuy nhiên không

đáng kể. Năm 2009, lượng xuất khẩu sang nước này đạt mức kỷ lục, chiếm tới

gần 70% tổng lượng cao su tự nhiên xuất khẩu trong khi ngành công nghiệp ôtô

của Trung Quốc đang trên đà phát triển nóng trong khi đó, sản lượng sản xuất ra

còn hạn chế khiến nhu cầu nhập khẩu tăng cao. Giai đoạn từ 2008 - 2011, nhập

khẩu cao su của Trung Quốc tăng bình quân mỗi năm 10%. Năm 2011 Trung

Quốc là thị trường chính, chiếm 61,4% thị phần, với 501,5 nghìn tấn, trị giá 1,9

tỷ USD. Trong 5 năm gần đây, lượng cao su trung bình xuất sang Trung Quốc

khoảng 466 ngàn tấn, chiếm khoảng 63% tổng lượng cao su tự nhiên xuất khẩu.

Bảng 2.3: Kim ngạch xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam sang Trung Quốc


http://thitruongcaosu.net/tag/trung-quoc/








(Đơn vị: triệu USD)

2007 838.845

2008 1.056.988

2009 856.712

2010 1.420.788

2011 1.937.566


Về kim ngạch xuất khẩu, năm 2008, kim ngạch xuất khẩu cao su sang Trung

Quốc lần đầu tiên vượt mốc 1 triệu USD nhưng nhanh chóng giảm khá mạnh vào

năm 2008 do giá cao su giảm mạnh. Cùng với đà phục hồi của giá cao su thế giới,

các năm 2010, 2011 liên tục đánh dấu kỉ lục mới của thị trường này. Kim ngạch

năm 2011 đã lên đến 1,9 tỷ USD.

Về hình thức xuất khẩu sang Trung Quốc có hai loại: xuất khẩu tiểu ngạch và

chính ngạch. Vì hiện thuế của Trung Quốc đánh vào cao su nhập khẩu từ Malaysia

là 40%, Việt Nam 30%, Campuchia 26,5%, Lào 20%, Myanmar 14% và 10% với

các nước khác. Nên xuất khẩu tiểu ngạch sang Trung Quốc vẫn được nhiều doanh

nghiệp nước ta áp dụng. Xuất khẩu tiểu ngạch sang Trung Quốc bị áp thuế thấp hơn

rất nhiều so với xuất khẩu chính ngạch. Cao su nước ta phần lớn có chất lượng chưa

đáp ứng được tiêu chuẩn quốc tế trong khi đó thị trường Trung Quốc cũng không

đòi hỏi cao về chất lượng, bao bì đóng gói nên hàng chất lượng nào cũng bán được.

Hiện nay, có khoảng gần 70% doanh nghiệp hầu hết là các đơn vị nhỏ vẫn phải

chọn cách bán tiểu ngạch sang Trung Quốc, vì thủ tục đơn giản và thuế chỉ bằng





50% so với chính ngạch. Tuy nhiên hình thức xuất khẩu này gần đây bị Trung Quốc

kiểm soát rất chặt chẽ. Đây là chính sách thường xuyên được Trung Quốc áp dụng

giảm nhiệt giá mủ cao su vốn có xu hướng tăng khá mạnh từ đầu năm đến nay.

Xếp thứ 2 sau Trung Quốc về lượng xuất khẩu của cao su Việt Nam là Malaysia,

những năm qua Malaysia nhập khẩu cao su Việt Nam khá ổn định và tăng đều qua

các năm. Nhưng xét về lượng và kim ngạch thì thấp hơn Trung Quốc rất nhiều,

năm 2010 xuất khẩu cao su tự nhiên vào Malaysia đạt số lượng cao nhất trong

các năm gần đây và tỷ trọng khoảng 7,5 % tổng lượng xuất khẩu. Malaysia là

nước sản xuất cao su lớn thứ 3 thế giới, tuy nhiên nước này vẫn phải nhập khẩu

là do ngành chế tạo cao su trong nước khá phát triển. Về lượng xuất khẩu thì

lượng cao su xuất sang Malaysia cũng có mức tăng khá, năm 2011, lượng cao su

tăng 67% so với năm 2007.

Ngoài ra các quốc gia như Đài Loan, Đức, Hàn Quốc, Mỹ, cũng chiếm

một tỷ trọng khá, lượng cao su xuất qua các nước này hàng năm vẫn khá ổn định

. Mặc dù chiếm tỷ trọng không cao trong cơ cấu xuất khẩu nhưng kim ngạch từ

các thị trường này là khá lớn đặc biệt là thị trường Đức do chủng loại cao su xuất

khẩu sang các thị trường này thông thường là SVR, CV. Chỉ tính riêng năm

2011, lượng cao su xuất sang Đức chỉ 29 ngàn tấn nhưng kim ngạch lại lên tới

132 triệu USD.

Bên cạnh đó, Ấn Độ đang vươn lên thành một thị trường tiềm năng của

Việt Nam. Như chúng ta đã biết, Ấn Độ cũng là một trong những nước tiêu dùng

nhiều cao su trên thế giới. Năm 2007 chúng ta mới chỉ xuất sang thị trường này

con số rất hạn chế: 4.959 tấn cao su nhưng năm 2011 đã ghi nhận vào khoảng

gần 27 ngàn tấn, tăng 444%. Thị trường này bắt đầu bùng nổ vào năm 2010 khi





tăng 254% so với năm 2009. Và trong tương lai hứa hẹn vẫn sẽ là một thị trường

tiềm năng của cao su Việt Nam.

Mặc dù Việt Nam xuất khẩu cao su tự nhiên ra rất nhiều thị trường trên

thế giới tuy nhiên tỷ trọng xuất sang Trung Quốc quá cao. Điều này làm cho

Ngành cao su Việt Nam hầu như bị chi phối bởi Trung Quốc. Nếu Trung Quốc

ngừng hoặc hạn chế nhập khẩu, cao su Việt Nam sẽ ứ đọng nghiêm trọng. Hơn

nữa thay đổi cơ cấu sản phẩm, cơ cấu thị trường các nước như Đức, Mỹ, kim

ngạch xuất khẩu sẽ cao hơn. Trong tương tai, Việt Nam cần mở rộng thì trường

và tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu sang khác thị trường tiềm năng khác. (Nguồn:

Tổng cục Thống kê)

2.2.4. Giá cả cao su tự nhiên xuất khẩu của Việt Nam

Việt Nam tuy là nước đứng thứ 4 thế giới về xuất khẩu cao su tuy nhiên

lượng xuất khẩu của Việt Nam còn khá nhỏ. Chính vì thế, nước ta vẫn nằm trong

thế bị động, chưa thể tác động đến giá cao su thế giới.

Hình 2.9: Giá bình quân cao su tự nhiên xuất khẩu và tốc độ tăng trƣởng


(Đơn vị: USD/tấn)





0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

-40

-20

0

20

40

60

80

100

Giá

% tăng trưởng


Giá cao su giai đoạn 2000-2011 nhìn chung là có xu hướng tăng. Chỉ có hai

năm giá giảm là năm 2001 và 2009. Năm 2001 mức giá có giảm tuy nhiên không

đáng kể từ 316,6 USD/tấn xuống 315,8 USD/tấn. Từ năm 2002 đến cuối tháng

8/2008, giá cao su thiên nhiên trên thị trường thế giới tăng liên tục.

Năm 2002 giá cao su xuất khẩu trung bình là 597 USD/tấn, đây là bước

ngoặt lớn khi tăng trưởng tới gần 90% so với năm 2001 do nhu cầu tiêu thụ cao su

trên thế giới tăng cao (đặc biệt là Trung Quốc, Ấn Độ và Mỹ), trong khi sản lượng

cao su ở các nước sản xuất chính như Thái Lan, Indonesia… tăng không đáng kể,

nên giá cao su không ngừng nâng lên. Bắt đầu từ năm 2004, giá cao su xuất khẩu

ghi nhận trên mức 1.000 USD/tấn là 1.169 USD/tấn. Tám tháng đầu năm 2008,

mức giá trung bình đã nhảy lên 2.708 USD/tấn cao hơn gần 40% so với năm 2007,

và trong đó 8/2008 ghi nhận mức giá lỷ lục là 3.000 USD/tấn. Tuy nhiên, bắt đầu từ

quí III/2008 cho đến nay giá đã giảm lại khá mạnh. Tính đến cuối tháng 12/2008,

giá cao su chỉ còn ở mức 1.315 USD/tấn, giảm hơn 50% so với thời điểm tháng





8/2008. Tuy nhiên cả năm 2008, giá cao su vẫn ở mức cao vào khoảng 2.436

USD/tấn, tăng 25% so với năm 2007. Giá cao su thiên nhiên tăng cao trong tám

tháng đầu năm 2008 chủ yếu là do giá dầu thô tăng quá nhanh làm tăng giá cao su

tổng hợp, khiến nhiều doanh nghiệp phải chuyển sang sử dụng cao su thiên nhiên.

Bên cạnh đó kinh tế thế giới khủng hoảng trầm trọng kéo theo sự trì trệ của ngành

công nghiệp ôtô. Mặt khác, giá cao su tăng còn do hoạt động đầu cơ.

Giai đoạn 2008-2009, kinh tế thế giới suy thoái trầm trọng, lượng mua sắm ô

tô và vỏ, ruột ô tô ở các nước phát triển chững lại làm cho sức mua cao su giảm sút,

giá dầu thô thế giới giảm khiến xu hướng sử dụng cao su tổng hợp từ dầu (chiếm

khoảng 50%) tăng trở lại. Bên cạnh đó, trong ba tháng cuối năm 2008, cao su Việt

Nam bước vào thời kỳ tăng sản lượng nên nguồn cung trên thị trường tăng mạnh

cũng tác động đến giá xuất khẩu. Do vậy giá cao su rớt một cách khủng hoảng vào

những tháng cuối năm 2008 và bắt đầu tăng trở lại vào năm 2009 khi mà kinh tế đã

có dấu hiệu phục hồi, giá cao su thế giới tiếp tục tăng do kinh tế thế giới có triển

vọng hồi phục mạnh kéo theo nhu cầu tiêu thụ lốp xe ôtô và thúc đấy các hoạt động

mua đầu cơ trong khi nguồn cung hạn chế do mưa nhiều tại các nước trồng cao su

Châu Á, đặc biệt ở một số khu vực trồng cao su của Thái Lan. Tuy nhiên tốc độ

phục hồi còn khá chậm, thấp hơn rất nhiều so với mức giá những tháng đầu năm

2008 khiến cho năm này giá cao su rơi xuống mức kỉ lục hơn 1.600 USD, giảm tới

28,8% so với năm 2008.

Bước sang năm 2010, giá cao su tiếp tục đà tăng trưởng. Sáu tháng đầu năm

2010, giá cao su tăng nhẹ nhàng ở mức từ 2.000-2.300 USD/tấn. Sang quý III/2010,

khi nền kinh tế thế giới khởi sắc, đã thúc đẩy giá cao su trên các thị trường giao dịch

thế giới bắt đầu nhích lên, đạt mức 3.000 USD/tấn. Đặc biệt, kể từ cuối tháng 10,





giá cao su luôn liên tục tăng tốc, chạm mức 4.000 USD/tấn, mức giá tốt nhất trong

lịch sử. Giá cao su trong nước cũng liên tục tăng theo. Từ mức bình quân 35-40

triệu của 6 tháng đầu năm, đến 9 tháng đã tăng lên 57-60 triệu. Tháng 11, giá cao su

luôn giữ ở mức trên 80 triệu đồng/tấn. Đây là mức giá cao chưa từng có trong lịch

sử Ngành cao su. Năm 2010, giá cao su xuất khẩu của Việt Nam năm nay tăng 82%

tương đương với 3.053 USD/tấn. Giá năm này tăng cao là do lượng cung cao su tự

nhiên tăng không theo kịp tốc độ tăng về cầu. Tổng lượng cung cao su tự nhiên năm

2010 đạt 10,399 triệu tấn trong khi đó lượng cầu là 10,778 triệu tấn. Thêm vào đó,

đầu quý II/2010, mưa lớn và kéo dài tại Thái Lan và Indonesia đã khiến thị trường

lo ngại về khan hiếm nguồn cung và đẩy giá cao su tự nhiên tăng cao. Đây có thể

coi là năm thành công của xuất khẩu cao su Việt Nam do mức giá tăng mạnh.

Năm 2011, ngành sản xuất ô tô của Hoa Kỳ đã đặt dấu chấm cho suy thoái

kinh doanh 4 năm liền trong năm 2010, động đất và sóng thần xầy ra ở Nhật Bản

tuy nhiên không ảnh hưởng mấy đến lượng cầu cao su thế giới. Trong năm này, cả

lượng cầu và cung đều tăng, cung gần như đã đáp ứng được cầu cao su về tổng

lượng. Trong tháng 2/2011, theo thống kê của Hiệp hội Cao su Việt Nam, giá cao su

xuất khẩu tiếp tục tăng mạnh, đạt đỉnh điểm vào ngày 21/2 khi giá bán cao su

nguyên liệu SVR 3L lên tới 5.850 USD/tấn. Giá cao su xuất khẩu cả năm 2011 vẫn

tăng cao và ghi nhận kỉ lục mới 3.961 USD/tấn. Chính mức giá cao đã đưa cao su

trở thành mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn thứ 2 chỉ sau gạo.

Giá cao su xuất khẩu trung bình tháng 1/2012 đạt 2.746 USD/tấn, giảm tới

37,4% so với cùng kỳ năm 2011 do nhu cầu giảm tại hầu hết các thị trường lớn.

Trong năm nay dự kiến kim ngạch cũng sẽ giảm do mức giá giảm mạnh. Hầu hết





các nước đều mở rộng diện tích và mức thiếu hụt dự kiến sẽ được rút ngắn (chưa kể

đến các tác động của thời tiết hay giá dầu mỏ thế giới).

Mặc dù trong những năm qua mức giá đã có những lượng tăng đáng ngạc

nhiên. Tuy nhiên xét trên mặt bằng chung, giá cao su Việt Nam vẫn thấp hơn của

các nước trong khu vực trên tất cả các chủng loại cao su. Giá cao su của các nước

như Thái Lan, Malaysia hay Indonexia thường cao hơn giá cao su Việt Nam cùng

chủng loại từ 5 – 7%. Sở dĩ có hiện tượng này là do tình trạng tranh mua tranh bán

giữa các doanh nghiệp, đầu vào của cao su xuất khẩu không được kiểm soát khiến

chất lượng liên tục sụt giảm nghiêm trọng.

Trong tương lai, mức giá cao su vẫn sẽ có những biến động thất thường do

tác động của các yếu tố bất ngờ, tuy nhiên nhìn chung trong vài năm tới giá cao su

vẫn sẽ có xu hướng tăng do lượng cầu vẫn bị thiếu hụt. Ngoài ra một yêu cầu đặt ra

đối với ngành cao su Việt Nam là cần kiểm soát hơn nữa chất lượng cao su xuất

khẩu để nâng cao giá trị cũng như uy tín của cao su Việt Nam.

2.2.5. Chất lƣợng cao su tự nhiên xuất khẩu

Việt Nam là một trong nước đứng thứ 4 về xuất khẩu cao su trên thế giới, tuy

nhiên so sánh về giá bán thì nước ta còn kém các nước khác rất nhiều mà nguyên do

chủ yếu là chất lượng cao su của Việt Nam còn rất thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu

của thế giới

Cũng như nhiều mặt hàng nông sản khác, cao su Việt Nam vẫn chủ yếu xuất

thô hoặc sơ chế bởi vì ngành công nghệ chế biến thành phẩm của Việt Nam còn

thấp, nguồn nhân lực trình độ cao còn thiếu, trang thiết bị và vốn đầu tư còn hạn

chế. Đặc biệt, thị trường cho các sản phẩm cao su nước ta còn chịu sự cạnh tranh





mạnh mẽ từ các nước có thế mạnh về mặt hàng này như Thái Lan, Indonesia hay

Malaysia.

Tồn tại lớn nhất hiện nay của cao su Việt Nam khi xuất ra thị trường thế giới

đó chính là chất lượng mủ không đảm bảo, đặc biệt mủ nguyên liệu; nhiều cơ sở chế

biến mủ cao su sơ chế giảm cấp hạng và không đồng đều. Hơn nữa do thiếu một hệ

thống quản lý chất lượng đồng bộ nên ngành cao su đang có một lượng không nhỏ

cao su xuất khẩu mà không qua kiểm phẩm. Dù nước ta xuất khẩu cao su với số

lượng lớn nhưng chủ yếu vẫn là sản phẩm thô, có giá trị thấp. Từ trước đến giờ cao

su Việt Nam vẫn đang phải chịu cảnh lép vế trước cao su các nước trong khu vực

khi xuất sang thị trường các nước Châu Âu, châu Mỹ.

Trung Quốc hiện đang là thị trường truyền thống và chủ lực của cao su thiên

nhiên xuất khẩu nước ta với trên 60% tổng lượng xuất khẩu hàng năm bởi Trung

Quốc là thị trường dễ tính không đặt ra nhiều tiêu chuẩn về chất lượng. Đó là thuận

lợi nhưng cũng là bất lợi cho xuất khẩu cao su của Việt Nam trong những năm tới.

Trung Quốc là thị trường lớn nhưng Ngành cao su Việt Nam phụ thuộc quá nhiều

vào thị trường này, về lâu dài sẽ không ổn vì nếu một lý do nào đó, phía Trung

Quốc không mua cao su thì các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu cao su của ta sẽ

không bán được cho những nước khác, vốn đòi hỏi khá cao những tiêu chuẩn về

chất lượng của cao su. Trong khi đó, cao su xuất khẩu tại các thị trường khó tính

như Hoa Kỳ, Nhật, Đức, Pháp, Nga… có xu hướng giảm và thị phần mỗi nước chỉ

chiếm rất nhỏ 2 – 5%.

Sắp tới cao su Việt Nam sẽ còn gặp khó khăn khi Trung Quốc chủ trương

kiểm soát chặt chẽ chất lượng nguyên liệu đầu vào, đối với cao su các nước như

Thái Lan, Malaysia, Indonexia đều có chứng chỉ kiểm phẩm thì sẽ ít gặp trở ngại





nhưng một phần cao su của Việt Nam vẫn chưa được xác nhận phẩm cấp sẽ khó

hơn rất nhiều khi thâm nhập vào thị trường này. Và ngay cả khi các nhà sản xuất

trong nước yêu cầu nguyên liệu chất lượng cao để tăng tính cạnh tranh, nếu không

thay đổi chiến lược, cao su Việt Nam cũng có thể thua trên sân nhà. Thời gian tới,

sản lượng cao su cả nước sẽ còn tăng gấp đôi, việc nâng cao chất lượng càng trở

nên bức thiết.

Về quản lý chất lượng, chỉ có Tập đoàn Cao su Việt Nam và một số ít doanh

nghiệp nhà nước có quy trình quản lý nghiêm ngặt nên chất lượng được đảm bảo,

còn lại phần lớn các công ty nhỏ lẻ, người trồng cao su tiểu điền vẫn chưa quan tâm

đến. Nhiều nguyên nhân đã được đề cập, trong đó đa số ý kiến đều cho rằng chất

lượng cao su Việt Nam hiện nay kém chủ yếu là do nguyên liệu mủ đầu vào không

đảm bảo nhất là khu vực cao su tiểu điền. Đó là các cơ sở chế biến phát triển không

theo quy hoạch, vượt quá khả năng cung cấp của nguồn nguyên liệu. Một số công

nhân, chủ cao su tiều điền không đảm bảo được các quy định về thu hoạch và bảo

quản, để chất bẩn, đất cát lẫn vào, pha trộn chất tạp để tăng trọng lượng, sử dụng

bao bì không tan để đựng mủ tạp, mủ đông v.v… Ngoài ra, vẫn còn khá phổ biến tình

trạng tranh mua tranh bán của lực lượng thương lái, là đối tượng trung gian mua mủ

từ khu vực tiểu điền để cung cấp cho doanh nghiệp, vì lợi nhuận trước mắt, một bộ

phận thương lái đã không ngần ngại trộn thêm nhiều hóa chất vào mủ trước khi giao

cho doanh nghiệp chế biến. Đối với khâu chế biến tại nhà máy, hạn chế rõ nhất đó là

do đầu tư kỹ thuật sản xuất của các doanh nghiệp nhất là khu vực tư nhân, sản xuất

nhỏ lạc hậu nên không đáp ứng được yêu cầu chất lượng đầu ra của mủ. Hơn nữa, hệ

thống kiểm tra chất lượng thiếu và yếu, cả nước có tổng số 132 cơ sở chế biến, sản

xuất cao su nhưng mới chỉ có 10 phòng kiểm nghiệm đạt tiêu chuẩn.





Việc tìm ra giải pháp hữu hiệu nâng cao chất lượng sản phẩm đang là một

trong những bài toán quan trọng nhất mà ngành cao su cần tìm ra giải đáp, qua đó

mới đảm bảo khả năng cạnh tranh lâu dài của cao su Việt Nam trên thị trường thế

giới đồng thời củng cố niềm tin người tiêu thụ trong nước, đưa ngành cao su phát

triển vững mạnh trong tình hình hiện nay.

2.3. CHÍNH SÁCH CỦA NHÀ NƢỚC VIỆT NAM ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG

XUẤT KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN

2.3.1. Chính sách phát triển sản xuất cao su tự nhiên

Nhà nước ta ban hành rất nhiều chính sách liên quan tới việc phát triển cây cao

su. Trong đó đưa ra những mục tiêu cụ thể cho quy hoạch từng vùng, sản lượng, diện

tích cũng như nêu các ý kiến chỉ đạo cho từng bộ, ban, ngành và các địa phương.

Quyết định số 150/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt

quy hoạch chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản cả nước. Trong

đó nêu rõ đến năm 2010 tiếp tục phát triển trồng mới ở nơi có đủ điều kiện về đất

đai khí hậu và cơ sở hạ tầng, trồng tái canh những diện tích cao su già cỗi bằng

giống mới có năng suất cao. Từ năm 2010, hướng đến năm 2020 phát triển diện tích

cao su vào khoảng 500 - 700 nghìn ha, giảm một phần diện tích cao su ở Đông Nam

Bộ cho cây trồng khác và mục đích khác có hiệu quả kinh tế cao hơn.

Về chính sách phát triển cao su Chính phủ đã cho ra quyết định số 750/QĐ-

TTg ngày 03/6/2009 về phê duyệt quy hoạch phát triển cao su đến năm 2015 và tầm

nhìn đến năm 2020, đưa ra mục tiêu trồng 800.000 ha vào năm 2015 và sản lượng

đạt 1,2 triệu tấn năm 2020, kim ngạch xuất khẩu đạt 2 tỷ USD hàng năm. Quyết

định nêu rõ và toàn diện về chính sách, đinh hướng phát triển cao su trong những

năm tới. Trong đó chỉ ra quan điểm phát triển dự vào nhu cầu thị trường, chú trọng





đến tăng năng suất bằng biện pháp thâm canh, áp dụng khoa học công nghệ để tăng

năng suất và hình thành các vùng sản xuất tập trung và tận dụng mọi nguồn lực để

phát triển cây cao su một cách hiệu quả bền vững. Quyết định đưa ra mục tiêu cho

từng thời kì phát triển cụ thể. Quyết định cũng đưa ra định hướng phát triển cụ thể

cho từng vùng, về khoa học công nghệ, tổ chức sản xuất và đầu tư, tín dụng … Ngoài

ra yêu cầu việc tổ chức thực hiện cụ thể cho từng cơ quan ban ngành có liên quan.

Cục trồng trọt - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đưa ra Chỉ thị

số 1339/CT-BNN-TT của về việc phát triển cây cao su trong thời gian tới. Trong

đó để đảm bảo phát triển cây cao su có hiệu quả cao, bền vững, Bộ trưởng Bộ

Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu các đơn vị có liên từ cơ quan nhà

nước đến các doanh nghiệp thực hiện tốt Quyết định số 150/2005/QĐ-TTg ngày 20

tháng 6 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ và cũng như ý kiến chỉ đạo của Thủ

tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng trong việc tiếp tục phát triển trồng mới ở nơi có

đủ điều kiện về đất đai khí hậu và cơ sở hạ tầng, trồng tái canh những diện tích cao

su già cỗi bằng giống mới có năng suất cao.

Về quy hoạch phát triển, các địa phương cần tiến hành rà soát, điều chỉnh hoặc

xây dựng mới quy hoạch phát triển cao su của địa phương giai đoạn 2008-2015 cho

phù hợp với quy hoạch tổng quan của Trung ương. Quy hoạch vùng trồng cao su cần

chú ý xây dựng các vùng sản xuất tập trung (kể cả tiểu điền và đại điền) gắn trồng,

khai thác với các cơ sở chế biến, tránh tình trạng phát triển tự phát, manh mún.

Các đơn vị trồng, thu mua và chế biến cao su cần phối hợp chặt chẽ với Uỷ

ban Nhân dân các tỉnh trong việc quy hoạch phát triển cao su, thành lập các dự án

trồng mới cũng như các cơ sở chế biến cao su phù hợp với quy hoạch đã được phê

duyệt. Ngoài ra các đơn vị này cần đảm bảo cung ứng đủ vốn, vật tư cho các hộ dân





trồng cao su theo quy trình thâm canh để nâng cao năng suất; phối hợp với Trung

tâm Khuyến nông Quốc gia hay các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực

hiện việc đào tạo, tập huấn chuyển giao kỹ thuật trồng khai thác và chế biến mủ cho

người sản xuất hay tổ chức tốt việc thu mua sản phẩm với giá cả hợp lý để khuyến

khích người sản xuất.

Ngoài ra để nâng cao chất lượng mủ cao su Bộ Nông nghiệp và Phát triển

nông thôn còn ban hành chỉ thị số 3439/CT-BNN-QLCL về việc tăng cường quản lý

nâng cao nguyên liệu mủ cao su. Trong đó chỉ đạo Chủ tịch Ủy ban nhân dân các

tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có sản xuất, kinh doanh sản phẩm mủ cao su,

Hiệp hội Cao su Việt Nam, Các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh sản phẩm mủ

cao su, Cục Quản lý Chất lượng Nông Lâm sản và Thủy sản; Cục Chế biến, Thương

mại Nông Lâm thủy sản và Nghề muối; Cục Trồng trọt thực hiện các trách nhiệm

của mình để ngăn ngừa, đấu tranh với hành vi vi phạm làm giảm chất lượng mủ cao

su và đảm bảo uy tín và phát triển bền vững của ngành cao su.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông cũng ban hành chỉ thị số:

1766/CT-BNN-TT về phát triển cây cao su các tỉnh miền núi phía Bắc trong đó có

những chỉ thị về quy hoạch phát triển cao su ở miền núi phía Bắc, nguồn giống cao

su, biện pháp canh tác và tổ chức sản xuất Để đảm bảo phát triển cây cao su ở miền

núi phía Bắc bền vững, hiệu quả và ít rủi ro.

2.3.2. Chính sách phát triển xuất khẩu cao su tự nhiên

Theo Quyết định 2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, bảo hiểm tín

dụng xuất khẩu sẽ được thực hiện thí điểm từ năm 2011 - 2013 với mục tiêu đạt tối

đa 3% kim ngạch xuất khẩu được bảo hiểm tín dụng xuất khẩu đến cuối năm 2013.

Trong đó cao su là một trong 23 mặt hàng được áp dụng thí điểm. Việc thực hiện thí





điểm này nhằm ngăn ngừa và giảm thiểu rủi ro trong xuất khẩu các mặt hàng, góp

phần bảo đảm an toàn tài chính cho các doanh nghiệp và thúc đẩy xuất khẩu. Bộ Tài

chính là đơn vị quy định tiêu chí để các doanh nghiệp bảo hiểm đăng ký triển khai

thực hiện thí điểm bảo hiểm tín dụng xuất khẩu.

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư 145/2011/TT-BTC quy định, từ ngày

8/12/2011 áp dụng mức thuế suất thuế xuất khẩu một số mặt hàng cao su thuộc

nhóm 40.01, 40.02, 40.05 trong biểu thuế xuất khẩu là 3% - 5% (Y Nhung, 2011).

Theo quan điểm của Bộ Tài chính, mặt hàng cao su tự nhiên (mủ cao su) là nguyên

liệu thô cho sản xuất các sản phẩm cao su, lượng cao su xuất khẩu nhiều trong khi

nhiều doanh nghiệp trong nước vẫn phải nhập khẩu cao su thiên nhiên vì vậy, để

hạn chế tình hình xuất khẩu cao su dạng thô, đảm bảo nguyên liệu cho sản xuất

trong nước góp phần hạn chế nhập siêu, chính phủ quyết định nâng mức thuế xuất

khẩu cao su.

2.4. ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA

VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY

2.4.1. Cơ hội và thách thức

- Cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam

Những năm vừa qua xuất khẩu cao su Việt Nam không ngừng được gia tăng

cả về sản lượng lẫn giá trị xuất khẩu. Cơ hội đối với các doanh nghiệp là rất lớn khi

lượng cầu cao su vẫn đang tiếp tục gia tăng trong khi lượng cung chưa đáp ứng đủ.

Năm 2007, Việt Nam gia nhập WTO, đây là một cột mốc lớn đánh dấu bước hội

nhập mạnh mẽ của Việt Nam với thương mại thế giới. Cao su tự nhiên là sản phẩm

phần lớn phục vụ cho xuất khẩu cũng nhận được rất nhiều cơ hội. Cao su Việt Nam

có thể dễ dàng đến với các nước thành viên khi các hàng rào xuất nhập khẩu được

http://thitruongcaosu.net/tag/san-pham-cao-su/





hủy bỏ hoặc hạn chế. Việt Nam sẽ được hưởng các ưu đãi về thuế và có nhiều cơ

hội để thu hút đầu tư vào ngành cũng như chuyển giao công nghệ, liên kết với các

công ty nước ngoài

Một trong những cơ hội cho cao su xuất khẩu Việt Nam đó là nhu cầu thế

giới vẫn không ngừng gia tăng trong khi lượng cung cao su có tăng nhưng rất chậm.

Trung Quốc đứng thứ 6 trên thế giới về sản xuất cao su nhưng là nước tiêu thụ cao

su thiên nhiên lớn nhất thế giới. Mỗi năm Trung Quốc nhập khẩu khoảng 1,6 triệu

tấn cao su thiên nhiên. Còn Ấn Độ với nền công nghiệp ô tô giá rẻ đang phát triển

cực nhanh đã khiến nước này tiêu thụ cao su vượt qua cả Mỹ, đứng thứ 2 trên thế

giới chỉ sau Trung Quốc. Năm 2011 Ấn Độ dự kiến nhập khẩu 200 ngàn tấn cao su.

Theo Ủy ban Cao su Ấn Độ, tiêu thụ cao su thiên nhiên trong nước dự báo sẽ tăng

4% đạt 1,006 triệu tấn trong năm tài chính 2013. Malaysia tuy là nước có sản lượng

cao su tự nhiên lớn nhưng cũng là nước tiêu thụ rất nhiều cao su. Lượng cao su

Malaysia nhập khẩu nhiều hơn lượng mà nước này xuất khẩu. Ngoài ra các nước

như Mỹ, Nhật Bản, EU cũng có nguồn cầu cao su rất lớn. Theo các dự báo, lượng

tiêu thụ cao su vẫn có xu hướng tăng trong các năm tới là một tín hiệu tốt, là cơ hội

cho xuất khẩu cao su Việt Nam.

Một yếu tố nữa tạo thuận lợi cho cao su Việt Nam đó là việc Chính phủ Thái

Lan áp dụng phụ thu mới cho tái canh trước đây là 1,4 Baht/kg nay có thể lên tới 5

Baht/kg. Điều này sẽ tác động làm tăng giá cao su thiên nhiên Thái Lan, làm giảm

lợi thế cạnh tranh của Thái Lan so với các nước xuất khẩu cao su khác, trong đó có

Việt Nam.

Tháng 3/2009 Việt Nam tham gia Tổ chức hợp tác Cao su Quốc tế (IRCO),

tổ chức do ba nước sản xuất cao su hàng đầu thế giới sáng lập để hợp tác giữ bình





ổn giá cao su tự nhiên trên thị trường thế giới. Đây là một cơ hội tốt cho các doanh

nghiệp xuất khẩu cao su Việt Nam khi mà họ có sự chủ động hơn về giá bán

Ngoài ra Hiệp hội Công nghiệp Cao su Trung Quốc đã đề nghị Chính phủ

nước này bỏ thuế nhập khẩu cao su thiên nhiên để hỗ trợ các doanh nghiệp. Năm

2011, Trung Quốc nhập của Việt Nam 501.571 tấn cao su, trị giá gần 1,938 tỷ USD.

Nếu Trung Quốc bỏ thuế nhập khẩu đối với cao su thiên nhiên thì đây sẽ là cơ hội

vô cùng lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam.

- Thách thức sẽ gặp phải

Bên cạnh rất nhiều thuận lợi thì xuất khẩu cao su cũng gặp rất nhiều các khó

khăn thách thức phải đối mặt

Đầu tiên phải kể đến các ảnh hưởng của các yếu tố thiên tai, bão lũ. Việt Nam là

nước có đường bờ biển khá dài nên nằm trong khu vực có nhiều mưa bão, sản lượng

cao su cũng chịu ảnh hưởng của các yếu tố này theo năm. Năm 2009, bão số 9 và

bão số 11 đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho vườn cây cao su ở Duyên hải miền

Trung và Tây Nguyên, sản lượng mủ sụt giảm khoảng 10 - 15%, nhiều vườn cây

sung sức bị hư hại nặng ảnh hưởng đến lượng khai thác mủ trong nhiều năm tiếp

theo. Ngoài rủi ro về thiên tai bão lũ, tình trạng dịch bệnh ở cây cũng tác động lớn

tới sản lượng của ngành.

Một vấn đề mới khiến các công ty cao su Việt Nam khá đau đầu là tình trạng

trộm cắp, hút mủ trộm hiện đang bùng phát và diễn ra nhiều nơi. Điều này khiến các

nông trường, doanh nghiệp phải bỏ thêm chi phí cho công tác bảo vệ vườn cây, đặc

biệt là các vườn cây đang trong giai đoạn khai thác sung sức nhất. Ngoài ra hiện

tượng mủ cây bị trộn tạp chất làm tăng trọng lượng cũng là một thách thức lớn của





ngành. Bởi chính điều này làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cũng như uy

tín của cao su Việt Nam.

Lâu nay, xuất khẩu cao su của Việt Nam còn phụ thuộc quá nhiều vào thị

trường Trung Quốc cả về sản lượng xuất khẩu lẫn giá bán.Trung Quốc vẫn là thị

trường chính của Việt Nam với tỷ trọng rất cao từ 60-65%, trong đó chủ yếu là

buôn bán tiểu ngạch. Lượng cao su xuất bằng hình thức chính ngạch sang Trung

Quốc chỉ chiếm 9% tổng lượng cao su xuất khẩu sang nước này. Mặc dù vài năm

gần đây các doanh nghiệp xuất khẩu cao su đã có nhiều cố gắng chuyển sang xuất

khẩu chính ngạch, nhưng số lượng tăng chưa đáng kể do thuế quá cao: 25% trong

khi đó theo hình thức tiểu ngạch là 0% và phương thức mua bán biên mậu vẫn khá

đơn giản, nhanh gọn nên được người mua, người bán lựa chọn. Với công cụ chính

sách khôn khéo, phía Trung Quốc hoàn toàn có thể chủ động mua hàng từ Việt Nam

khi giá thấp, khi cần có thể hạn chế lượng mặt hàng nhập khẩu cao su của Việt

Nam, qua đó nắm lấy thế chủ động trong việc điều chỉnh giá bán của chính doanh

nghiệp Việt Nam; từ đó có lợi thế ép giá hàng xuất khẩu của Việt Nam. Vì Trung

Quốc chỉ áp dụng các chính sách này với hàng nhập khẩu tiểu ngạch của Việt Nam

nên không vi phạm các quy định của WTO.

Bên cạnh những thuận lợi riêng thì thách thức đối với các doanh nghiệp Việt

Nam là rất lớn. Nếu không có những nghiên cứu và tính toán kỹ càng, doanh nghiệp

Việt Nam sẽ gặp nhiều rủi ro lớn.

2.4.2. Thành tựu đã đạt đƣợc

Những năm qua cao su Việt Nam xuất khẩu đã có được những thành tựu

đáng kể.





Về kim ngạch và sản lượng: Cụ thể là lượng cao su xuất khẩu trong nhiều

năm tăng đều và hiện tại Việt Nam vẫn xếp thứ 4 về xuất khẩu cao su. Năm 2011,

Việt Nam đã xuất khẩu được 816 ngàn tấn cao su. Mục tiêu năm 2020 của xuất

khẩu cao su Việt Nam là 2 tỷ USD nhưng ngay trong năm 2011, con số này đã vượt

xa mục tiêu đề ra đạt tới 3,2 tỷ USD.

Về cơ cấu sản phẩm: cơ cấu sản phẩm của Việt Nam trong những năm qua

chủ yếu vẫn là các loại sản phẩm thô, phẩm chất kém. Tuy nhiên điều đáng

mừng là tỷ trọng các sản phẩm này đang dần được thu hẹp. Các loại cao su có

phẩm chất thị trường có nhu cầu cao hơn như SVR 10, SVR 20 hay RSS cũng

được nâng dần tủ trọng.

Về cơ cấu thị trường: sản phẩm cao su Việt Nam được xuất đi rất nhiều nước

trên thế giới tuy nhiên phần lớn vẫn là thị trường Trung Quốc. Trong những năm

qua nước ta đang tìm cách để giảm thị phần của Trung Quốc bằng việc tìm kiếm các

thị trường mới. Tỷ trọng các thị trường như Ấn Độ, Nhật Bản, Mỹ hay Đức đã có

mức tăng đang kể. Năm 2011, Việt Nam xuất khẩu cao su sang 25 thị trường trên

thế giới. Trung Quốc, Ấn Độ, Malaixia, Đài Loan, Đức… là những thị trường chính

nhập khẩu cao su của Việt Nam trong năm. Trong đó, Trung quốc là thị trường

chính, chiếm 61,4% thị phần, với 501,5 nghìn tấn, trị giá 1,9 tỷ USD. Kế đến là Ấn

Độ, với 29,6 nghìn tấn, trị giá 109,1 triệu USD. Đây là những thị trường chính có

nhu cầu tiêu thụ cao su cao nhất thế giới

Bên cạnh đó, cao su xuất khẩu còn giải quyết công ăn việc làm cho nhiều

công nhân, làm giàu cho các hộ nông dân cũng như là cây xóa đói giảm nghèo cho

các hộ nghèo hoặc đồng bào dân tộc thiểu số.

2.4.3. Hạn chế và nguyên nhân







Về chất lượng cao su: Chất lượng cao su xuất khẩu luôn là vấn đề mà ngành

cao su quan tâm. Làm thế nào để nâng cao chất lượng cao su là câu hỏi mà người

trong ngành vẫn luôn đi tìm câu trả lời. Việt Nam tuy là nước xuất khẩu nhiều

cao su tự nhiên nhưng chất lượng sản phẩm của Việt Nam lại không được đánh

giá cao. Điều này dẫn tới rất nhiều hệ quả của nó như hạn chế về cơ cấu sản

phẩm, cơ cấu thị trường về uy tín doanh nghiêp cũng như sản phẩm cao su Việt

Nam, chất lượng kém ảnh hưởng rất nhiều đến việc xây dựng thương hiệu cao su

Việt ra thị trường quốc tế và quan trọng hơn cả là làm cho mức giá cao su Việt

Nam thấp hơn so với mặt bằng chung các nước

Nguyên nhân dẫn tới tình trạng này thì có rất nhiều mà đặc biệt là từ việc

sản xuất cao su tiểu điền. Đối với cao su đại điền của các doanh nghiệp thường

được ra soát rất kĩ, việc đầu tư từ giống cho tới chất lượng kỹ thuật khai thác và

bảo quản mủ cao su là khá tốt. Tuy nhiên với hình thức cao su tiểu điền. Nguồn

sản lượng từ hình thức trồng cao su này không được kiểm soát chất lượng theo

bất kỳ tổ chức nào. Việc trồng cao su nhỏ lẻ, tự phát, tự kinh doanh, nhà vườn

(chỉ người nông dân trồng và khai thác mủ cao su cá thể) do có sản lượng quá ít

(từ vài sào cho đến 100 ha) nên không thể thực hiện được việc sơ chế mủ cao su

của mình khai thác được. Ngoài ra để làm chênh lệch về khối lượng hơn nữa

thương lái sẵn sàng cho bất cứ thứ gì có thể đánh lừa được nhà máy để là tăng

khối lượng cao su. Chúng ta biết bất kỳ vật lạ nào kể cả hóa chất khi cho vào cao

su đều ảnh hưởng trực tiếp đến các tính chất lý hóa của cao su, cho nên việc làm

giả khối lượng này kết quả là cao su có chất lượng kém. Ngoài các yếu tố là chất

lượng giống, các kỹ thuật về chăm sóc thu hoạch, bảo quản, vận chuyển còn

thiếu tính chuyên nghiệp thì việc ham lợi của một số cá nhân đã làm cho cao su





Việt Nam giảm chất lượng nghiêm trọng, ảnh hưởng rất lớn tới cao su nước ta

trên thị trường thế giới

Về cơ cấu sản phẩm: Việt Nam chủ yếu là các dạng cao su loại thô chất

lượng còn kém. Việt Nam xuất khẩu nhiều nhất là dạng SVR 3L và thị trường

nhập khẩu nhiều loại cao su này nhất là Trung Quốc. Trong khi đó, các thị

trường khác ngoài Trung Quốc thường sử dụng nhiều chủng loại để sản xuất lốp

xe như SVR 10, SVR 20, RSS 3 và nhu cầu về cao su ly tâm đang tăng dần tại

Malaysia, Hoa Kỳ, châu Âu, Trung Quốc, Hàn Quốc ... Các dạng cao su này thì

tỷ trọng xuất khẩu còn khá hạn chế, thường vào khoảng 10-15%. Nếu thay đổi

được cơ cấu sản phẩm xuất khẩu cao su thì dự kiến kim ngạch cao su mang lại

còn cao hơn rất nhiều lần. Một trong những nguyên nhân đó là Việt Nam chưa có

đủ công nghệ kỹ thuật cũng như chất lượng cao su còn kém để sản xuất ra các

loại cao su có chất lượng cao.

Về cơ cấu thị trường: Chính vì cơ cấu sản phẩm còn hạn chế nên thị

trường cao su tự nhiên xuất khẩu tuy nhiều nhưng Trung Quốc vẫn chiếm đa số,

trong khi đó các quốc gia khác có công nghiệp ôtô phát triển như Đức, Mỹ, Nhật

Bản, Ấn Độ vẫn chiếm một tỷ trọng rất nhỏ. Việc xuất khẩu quá nhiều sang

Trung Quốc gây ra một hạn chế rất lớn đối với Việt Nam. Đó là chúng ta phụ

thuộc vào thị trường này quá nhiều dẫn tới mất tính chủ động và có thể bị đối

phương ép giá.

Bên cạnh đó các thị trường như Đức, Mỹ… lại có nhu cầu cao về các loại

sản phẩm như SVR 10, SVR 20, RSS trong khi chủng loại chính của Việt Nam

đang là SVR 3L. Đây là một hạn chế rất lớn đối với cao su Việt Nam. Trong





tương lai cần đa dạng cơ cấu sản phẩm hơn nữa để có thể tiếp cận được với

nhiều thị trường hơn.

Cao su là một trong những mặt hàng nông sản xuất khẩu có nhiều thế

mạnh ở Việt Nam. Phần lớn sản lượng cao su sản xuất ra đều được xuất khẩu,

lượng tiêu thụ nội địa chiếm một tỷ trọng rất nhỏ. Trong những năm qua, hoạt

động xuất khẩu cao su tự nhiên của Việt Nam đang phát triển không ngừng. Với

lượng cầu cao, mức giá duy trì khá cao, cao su Việt Nam đã đem về nhiều thành

công lớn với mức tăng trưởng mạnh kể cả lượng xuất khẩu cũng như kim ngạch

xuất khẩu. Riêng năm 2011, cao su là mặt hàng nông sản có kim ngạch xuất khẩu

lớn thứ 2, chỉ sau xuất khẩu gạo. Thành công đạt được là kết quả của những nỗ

lực phấn đấu của toàn ngành cao su. Tuy nhiên cao su xuất khẩu Việt Nam vẫn

còn rất nhiều hạn chế, yếu kém so với các nước khác. Trong tương lai, toàn

ngành cần quan tâm hơn nữa tới việc nâng cao chất lượng cao su, thay đổi cơ cấu

thị trường, cơ cấu sản phẩm, quan tâm hơn nữa tới giá trị gia tăng của sản

phẩm... nhằm nâng cao giá trị sản phẩm cũng như đưa cao su Việt Nam tới nhiều

hơn với thị trường thế giới.





CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN HOẠT

ĐỘNG XUẤT KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA VIỆT NAM

3.1. DỰ BÁO VỀ THỊ TRƢỜNG CAO SU TỰ NHIÊN THẾ GIỚI

3.1.1. Dự báo về cung cao su tự nhiên tới năm 2020

Theo Tập đoàn nghiên cứu cao su Quốc tế (IRSG), tổng cung ứng cao su tự

nhiên trên thế giới có thể tăng 30% vào năm 2015 so với mức năm 2008 sau khi

trên 1 triệu ha cao su đã được trồng mới trong giai đoạn 2005 – 2008. 50% vào năm





2020 nhờ tổng diện tích cao su trồng mời tăng mạnh, tăng khoảng 6 lần so với mức

của năm 2000.

Bảng 3.1: Dự báo sản lƣợng cao su tự nhiên của một số nƣớc sản xuất chính


2008 2010 2015 2020

Thái Lan 2.914 3.055 3.618 3.804

Inđônêxia 2.089 2.097 2.306 2.513

Malaixia 922 869 866 902

Ấn Độ 805 822 929 1.005

Trung Quốc 575 654 1.001 1.285

Việt Nam 621 680 1.027 1.442

Lào 3 9 269 555

Myanmar 82 94 214 328

Khu vực châu Á 8.250 8.556 10.633 12.487

Châu Phi 446 477 576 720

Mỹ Latinh 241 265 325 385

Nguồn: IRSG

Dự kiến năm 2012 sản lượng cao su thiên nhiên sẽ đạt khoảng 10,45 triệu

tấn. Hai nhà cung cấp Thái Lan và Việt Nam sẽ có tốc độ tăng trưởng cao trong khi

đó Indonesia và Malaysia sẽ có sản lượng ổn định. Hiệp hội các nước Sản xuất Cao





su thiên nhiên (ANRPC) dự báo, nguồn cung cao su thiên nhiên toàn cầu sẽ thắt

chặt ít nhất 7 năm nữa bởi sản lượng ở các nước sản xuất chủ chốt tăng không kịp

nhu cầu của các nhà sản xuất lốp xe và găng tay. Hiện tại ở Thái Lan, một lượng lớn

các cây cao su già cỗi, đã trồng từ những năm 1980. Các cây này phải thay thế trong

giai đoạn từ nay đến 2018 và làm giảm sản lượng toàn cầu. Nông dân cũng sẽ chặt

phá cây cao su để trồng các cây khác lợi ích hơn.

Khu vực châu Á Thái Bình Dương sẽ là khu vực có tăng trưởng sản xuất cao

su mạnh nhất, trừ một bộ phận nhỏ thuộc châu Phi, Trung Đông…Khu vực châu Á

Thái Bình Dương cũng là nhà sản xuất các sản phẩm sử dụng cao su ngoài ngành

lốp xe rất quan trọng và chiếm đến 80% tăng trưởng toàn cầu về lượng đến năm

2015. Khu vực này cũng là khu vực tăng trưởng tiêu dùng cao su mạnh nhất.

Lốp xe, sẽ tiếp tục là ngành sản xuất sử dụng nhiều cao su hơn cả, chiếm hơn

2/3 nhu cầu cao su toàn cầu trong năm 2010, được dự đoán sẽ tăng trưởng chậm lại

so với doanh thu các mặt hàng sử dụng cao su khác đến năm 2015 nhưng vẫn duy

trì vị trí dẫn đầu. Nhu cầu về sản phẩm lốp xe toàn cầu dự kiến tăng 4,7% mỗi năm

cho đến năm 2015 có thể đạt 3,3 tỷ chiếc. Về giá trị, thị trường lốp xe được dự báo

tăng trưởng 6,5% mỗi năm trong cùng giai đoạn. Trong những năm tới sản xuất lốp

xe vẫn là ngành tiêu thụ nhiều cao su nhất, ảnh hưởng mạnh tới lượng cao su được

tiêu dùng trên toàn cầu.

Năm 2011, Ngành cao su Việt Nam đã tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu cao su

thông qua việc mở rộng thị trường xuất khẩu, tăng cường xúc tiến thương mại. Đồng

thời phối hợp với các doanh nghiệp mở rộng thêm 60.000 ha tại khu vực Tây Bắc,

Đông Bắc nâng diện tích trồng cao su của cả nước lên 834.200 ha, tăng 11,4% so với

năm 2010 với mức đạt được là 748.700 ha. Năm 2011 sản lượng cao su đạt 811.600





tấn, tăng 8% so với năm 2010. Hiện nay các nhà khoa học đang đưa ra các giải pháp

phát triển cây cao su một cách có hiệu quả để có thể cho sản lượng 1,1 triệu tấn vào

năm 2015 và 1,2 - 1,4 triệu tấn vào năm 2020 (Thitruongcaosu.net, 2012)

3.1.2. Dự báo về cầu cao su tự nhiên tới năm 2020

Trong những năm tới đây dự báo cầu cao su tự nhiên vẫn tăng mạnh. Theo

dự báo của Tổ chức Nghiên cứu Cao su Quốc tế (IRSG), nhu cầu cao su (bao gồm

cả cao su thiên nhiên và tổng hợp) thế giới năm 2011 đạt 25,5 triệu tấn và dự báo sẽ

tăng lên mức 27,7 triệu tấn trong năm 2012. Năm 2012, nhu cầu cao su tự nhiên

toàn cầu dự báo sẽ vào khoảng 11,2 triệu tấn, tăng 4,7% so với năm trước. Thiếu

hụt cao su toàn cầu sẽ ở mức 1 triệu tấn vào năm 2020 bởi nhu cầu có thể lên 15,4

triệu tấn khi ấy.

Theo các nhà phân tích, tiêu thụ cao su tại các nước xuất khẩu ô tô lớn như

Nhật Bản, Ấn Độ, Trung Quốc đều tăng mạnh. Đặc biệt là Ấn Độ, lượng tiêu thụ

cao su tăng do các nhà sản xuất lốp xe đang được hưởng lợi từ việc giảm thuế nhập

khẩu. Do đà tăng trưởng công nghiệp ôtô của Trung Quốc và Ấn Độ rất nhanh,

thêm vào đó là sự ảnh hưởng của giá dầu mỏ đang có xu hướng tăng trong tương lai

là một trong những nguyên nhân làm tăng lượng cầu cao su. Theo dự báo của Hiệp

hội ANRPC, cầu cao su tự nhiên toàn cầu có thể tăng trưởng 3,5 - 4% mỗi năm cho

tới năm 2020 leo lên 15 triệu tấn so với 10 triệu tấn năm 2010. Trong những năm

tới lượng cầu vẫn duy trì mạnh đặc biệt là hai nước có nên công nghiệp ôtô phát

triển mạnh là Trung Quốc và Ấn Độ

Đến nay, khu vực châu Á Thái Bình Dương là thị trường lớn nhất của cao su,

chiếm đến 60% tổng nhu cầu cao su toàn cầu trong năm 2010. Ngoài ra, khu vực

này sẽ tăng trưởng mạnh nhất về tiêu dùng cao su đến năm 2015. Thị trường cao su





Trung Quốc rộng lớn, chiếm đến gần 1/3 tổng nhu cầu cao su thế giới trong năm

2011, sẽ tăng trưởng tiêu dùng cao su mạnh nhất trong 5 năm tới. Một lượng lớn sản

phẩm xe đạp và ô tô tại Trung Quốc cũng hỗ trợ mạnh cho nhu cầu cao su sử dụng

trong các ngành phi sản xuất lốp xe ... Cung cao su tại Ấn Độ trong khi đó thiếu hụt

trầm trọng vì sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô và găng tay. Dự kiến năm

2012 Ấn Độ sẽ thiếu 175.000 tấn và lên 840.000 tấn vào năm 2020. Các thị trường

tại Tây Âu và Bắc Mỹ sẽ tiếp tục tăng trưởng thấp hơn mức trung bình toàn cầu,

mặc dù hai khu vực này sẽ bật tăng phần nào sau khi suy giảm doanh thu trong giai

đoạn 2005 – 2010. Khu vực Đông Âu và Trung, Nam Mỹ cũng sẽ tăng trưởng, mặc

dù thấp hơn mức tăng trưởng trung bình trong giai đoạn 5 năm tới. Trong khi đó,

tốc độ tăng trưởng tiêu dùng cao su của thị trường châu Phi và Trung Đông sẽ tương

đương mức trung bình toàn cầu trong 5 năm tới.

3.1.3. Dự báo về giá cao su tự nhiên tới năm 2020

Giá cao su hằng năm vẫn biến động thất thường và phụ thuộc vào rất nhiều

yếu tố biến động khác. Chính vì vậy để dự báo một cách chính xác nhất về giá cả

cao su rất là khó.

Theo Tổ chức Nghiên cứu cao su Quốc tế (IRSG), nhu cầu cao su cả thiên

nhiên lẫn tổng hợp trên thế giới năm 2011 đạt 25,5 triệu tấn và sẽ tăng lên mức 27,5

triệu tấn trong năm 2012. Trong khi đó, Hiệp hội các nước Sản xuất Cao su tự nhiên

(ANRPC) dự báo lượng cung cao su tự nhiên năm nay tăng khoảng 2,3 – 3,8% tuy

nhiên vẫn tăng chậm hơn so với lượng cầu nên dự báo năm 2012 mức giá vẫn sẽ ở

mức cao.

Trong tương lai dự kiến giá cao su thiên nhiên vẫn tiếp túc tăng trong ngắn

hạn. Về lượng cầu cao su tự nhiên vẫn được dự báo là sẽ tăng trưởng ít nhất đến





năm 2020, về lượng cung cao su trong những năm gần đây liên tục được mở rộng

về diện tích tuy nhiên những năm gần đây điều kiện khí hậu ảnh hưởng đến khai

thác mủ cao su rất nhiều làm giảm cả chất lượng lẫn số lượng dẫn tới cung cao su

có tăng nhưng vẫn không tăng nhanh bằng cầu, dẫn tới hiện tượng thiếu hụt cao su

tự nhiên và đẩy mức giá lên. Mức giá cao su còn tăng do ảnh hưởng của giá dầu thế

giới tăng do nguồn cung đang dần cạn kiệt cũng như sự bất ổn định của những nước

cung cấp dầu mỏ lớn. Chênh lệch cung cầu thế giới và xu hướng tăng của giá dầu sẽ

đẩy mức giá cao su tăng trong dài hạn. Tuy nhiên mức giá trong ngắn hạn còn phụ

thuộc nhiều yếu tố khá như thời tiết, tỷ giá hối đoái…hay tốc độ phục hồi của các

nền kinh tế sau khủng hoảng.

3.2. ĐỊNH HƢỚNG VÀ MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG XUẤT

KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA VIỆT NAM

3.2.1. Định hƣớng phát triển và mục tiêu sản xuất cao su tự nhiên

Trong quyết định số 750/QĐ-TTg ngày 03 tháng 6 năm 2009 của Thủ tướng

Chính phủ về phê duyệt quy hoạch phát triển cao su đến năm 2015 và tầm nhìn đến

năm 2020 và quyết định số 124/QĐ-TTg ngày 02/02/2012 nhà nước ta đã nêu rõ

định hướng phát triển sản xuất cao su tự nhiên. Trong đó:

Về quỹ đất trồng cao su: Chúng ta định hướng trồng được 800 nghìn ha cao

su vào năm 2015. Năm 2011, nước ta đã trồng được khoảng 834,2 ngàn ha như vậy

là đã vượt mức chỉ tiêu của năm 2015. Tuy nhiên Quyết định số 124/QĐ-TTg ngày

02/02/2012 vẫn giữ nguyên mục tiêu ổn định diện tích 800 ngàn ha và định hướng

quy hoạch ở các vùng như Quyết định số 750/QĐ-TTg ngày 03 tháng 6 năm 2009.

Sau năm 2015, trên cơ sở đánh giá hiệu quả diện tích cao su đã trồng và quỹ đất của

các vùng chính phủ sẽ xem xét điều chỉnh quy mô diện tích cao su phù hợp, hiệu





quả và bền vững. Quyết định còn định hướng tiếp tục trồng mới 150 nghìn ha trên

diện tích đất sản xuất nông nghiệp kém hiệu quả, đất chưa sử dụng và chuyển đổi từ

đất rừng tự nhiên là rừng nghèo phù hợp với yêu cầu sinh trưởng của cây cao su.

Về chế biến cao su: Nâng tổng công suất chế biến khoảng 1,2 triệu tấn mủ

khô/năm vào năm 2015 và 1,3 triệu tấn/năm vào năm 2020. Cải tiến công nghệ để

chuyển đổi cơ cấu sản phẩm hợp lý với nhu cầu thế giới, bao gồm: mủ cốm SVR

3L, SVR 5L chiếm khoảng 40%, mủ kem 20%, mủ cao su kỹ thuật RSS, SR và

SVR 10, SVR 20 chiếm khoảng 40% để nâng cao giá trị xuất khẩu, đa sạng hóa thị

trường. Từ nay đến năm 2020, phải đầu tư tăng thêm nâng công suất chế biến là

500.000 tấn mủ khô/năm. Đối với cao su đại điền quy mô nhà máy có công suất từ

6.000 - 20.000 tấn/năm, cao su tiểu điền công suất từ 1.200 - 1.500 tấn/năm; tiếp tục

nâng cấp, hoàn chỉnh thiết bị, đồng bộ hóa dây chuyền các nhà máy. Tuân thủ quy

trình kỹ thuật và quản lý, thực hiện việc kiểm phẩm cao su xuất khẩu nâng cao chất

lượng cao su.

Về quy hoạch cao su ở các vùng cũng có các chỉ tiêu rất cụ thể: các vùng

chuyển đổi đất sản xuất nông nghiệp kém hiệu quả và đất rừng tự nhiên là rừng sản

xuất nghèo để trồng cao su. Trong đó vùng Đông Nam Bộ mục tiêu 25 nghìn ha, ổn

định diện tích 390 nghìn ha; vùng Tây Nguyên: 95 – 100 nghìn ha, ổn định diện tích

280 nghìn ha; vùng Duyên Hải Nam Trung Bộ: trồng mới 10 -15 nghìn ha, để ổn

định diện tích 40 nghìn ha; vùng Bắc Trung Bộ: 20 nghìn ha, chủ yếu sử dụng đất

nông nghiệp, ổn định diện tích 80 nghìn ha; các tỉnh vùng Tây Bắc: không được

phát triển theo phong trào mà phải có quy hoạch cụ thể, các địa phương có thể mở

rộng diện tích ở những địa bàn có đủ điều kiện, để đến năm 2020 diện tích vào

khoảng 50 nghìn ha.





Để nâng cao chất lượng cao su tự nhiên, quyết định cũng nêu rõ về định

hướng về khoa học, công nghệ và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật: trong đó nêu rõ cần

tiếp tục đầu tư kinh phí cho việc đưa giống mới có năng suất cao, chất lượng tốt vào

ứng dụng sản xuất. Ngoài vấn đề giống cây cần chú ý tới công tác khuyến nông,

chuyển giao khoa học kỹ thuật cũng như đào tạo tập huấn cho người lao động trong

việc trồng, chăm sóc, khai thác, bảo quản cũng như chế biến cao su.

Về tiêu thụ sản phẩm: Để đảm bảo cho lượng mua cũng như mức giá, các

doanh nghiệp nên ký trước hợp đồng với các tổ chức cũng như người sản xuất. Điều

này sẽ có lợi cho cả hai bên. Ngoài ra các doanh nghiệp cần đẩy mạnh hoạt động

xúc tiến thương mại, tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng sản phẩm hàng hóa đồng

thời xây dựng thương hiệu cho sản phẩm, củng cố thị trường cũ, tiếp tục tìm kiếm

những thị trường tiềm năng khác. Hình thành thị trường kỳ hạn cao su Việt Nam,

nhằm xây dựng thị trường bán buôn hàng hóa phù hợp với thông lệ quốc tế. Đẩy

mạnh quan hệ hợp tác trồng, chế biến và tiêu thụ cao su với các nước khác.

Một trong những yếu tố quan trọng nữa là vốn đầu tư. Có rất nhiều nguồn

vốn có thể sử dụng như vốn của các nhà đầu tư, vốn của dân và giá trị quyền sử

dụng đất. Ngoài ra nhà nước cũng sẽ ưu tiên một phần vốn cho việc đầu tư cơ sở hạ

tầng kinh tế, xã hội tại các vùng dự án trồng cao su, các tổ chức, hộ gia đình, cá

nhân trồng cao su ở các địa bàn khó khăn thuộc đối tượng được vay vốn.

Về tổ chức sản xuất, chúng ta cần đầu tư phát triển xây dựng các cơ sở chế

biến gắn liền với vùng nguyên liệu vừa giảm chi phí, vừa đảm bảo chất lượng cao

su. Qua đó hình thành doanh nghiệp công, nông nghiệp nhằm gắn sản xuất với chế

biến, tiêu thụ, xuất khẩu.





Trong việc trồng, chế biến, tiêu thụ tự nhiên nhà nước khuyến khích các

doanh nghiệp, các cá nhân tham gia đầu tư, cũng như hình thành các tổ hợp tác hoặc

hợp tác xã để hộ gia đình và tư nhân trồng cao su về kỹ thuật, dịch vụ vật tư, tiêu

thụ sản phẩm và nâng cao năng lực hoạt động Hiệp hội Cao su Việt Nam để hỗ trợ,

tạo điều kiện và bảo vệ quyền lợi của các thành viên và người sản xuất.

3.2.2. Định hƣớng phát triển và mục tiêu xuất khẩu cao su tự nhiên

Việt Nam là nước đứng thứ 4 thế giới về xuất khẩu cao su và đứng thứ 5 về

diện tích và sản lượng. Việt Nam có những ưu thế khá lớn trong việc trồng và xuất

khẩu bởi nước ta là nước có khí hậu khá phù hợp cho trồng loại cây này, cũng như

quỹ đất cho cây cao su khá nhiều. Năng suất khai thác mủ của Việt Nam khá cao và

đang tăng lên hàng năm. Tuy nhiên mặc dù Việt Nam đứng thứ 4 thế giới về xuất

khẩu cao su nhưng các nhà nhập khẩu thường ưu tiên lựa chọn nguồn hàng từ

Malaysia, Indonesia, Thái Lan… xem nguồn hàng từ Việt Nam như giải pháp tình

thế do chất lượng không ổn định, dẫn đến sức cạnh tranh kém. Điều này khiến mỗi

tấn cao su xuất khẩu có khi phải chấp nhận mức giá thấp hơn giá thị trường, thậm

chí có thời điểm thấp hơn tới 50%.

Chính phủ đặt ra mục tiêu cho xuất khẩu cao su Việt Nam, năm 2015 kim

ngạch xuất khẩu đạt 1,8 tỷ USD, đến năm 2020 kim ngạch xuất khẩu đạt 2 tỷ USD.

Việc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã mang lại những ảnh hưởng

tích cực và tạo ra điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu các sản phẩm cao su của

Việt Nam. Gia nhập WTO, Việt Nam sẽ được hưởng ưu đãi về thuế khi xuất khẩu

sang nhiều nước và có nhiều cơ hội tốt để thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ từ

các nước phát triển. Các doanh nghiệp sản xuất cao su của Việt Nam sẽ có cơ hội

hợp tác với các nhà đầu tư nước ngoài xây dựng các nhà máy chế biến cao su để có





thể sản xuất cao su có giá trị cao, tạo điều kiện chuyển đổi thị trường. Đầu tư vào

Việt Nam đang phát triển mạnh sẽ làm tăng giá trị cho ngành cao su, giảm tỉ lệ xuất

khẩu cao su nguyên liệu thô và thúc đẩy xuất khẩu các sản phẩm cao su có giá trị

kinh tế cao.

Để thúc đẩy xuất khẩu cao su ra nước ngoài, cao su Việt Nam cần phải đa

dạng hoá sản phẩm, giảm xuất khẩu nguyên liệu thô, phát triển chế biến sản xuất,

thay đổi cơ cấu ngành hàng nhằm đáp ứng nhu cầu của các thị trường như EU, Bắc

Mỹ và giảm phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Như chúng ta đều biết, các sản

phẩm xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu là các sản phẩm cao su tự nhiên hầu hết là

các sản phẩm thô, chất lượng thấp. Cao su xuất khẩu chủ yếu là các loại SVR L, 5,

3L là những loại ít được ưa chuộng trên thị trường, chủ yếu được xuất sang thị

trường Trung Quốc, một thị trường không đòi hỏi nhiều về chất lượng cao su. Trong

khi đó một số dòng sản phẩm các nước khác có nhu cầu như RSS, SVR 10, SVR 20

thì lượng xuất khẩu của nước ta còn có phần hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu

thế giới. Trước tình trạng đó Việt Nam cần phải có những biện pháp về kĩ thuật

trồng, thu hoạch cũng như chế biến cao su để từng bước nâng cao chất lượng sản

phẩm. Đáp ứng được nhu cầu đa dạng của các nhà nhập khẩu các nước. Nâng cao

chất lượng sản phẩm cũng là để nâng cao giá trị xuất khẩu của cao su Việt Nam bởi

mức giá xuất khẩu cao su nước ta hiện nay vẫn thấp hơn các nước khu vực do chất

lượng còn thấp. Định hướng cho sự phát triển của ngành cao su Việt Nam tới năm

2020 bao gồm chuyển đổi sản xuất cao su nguyên liệu và định hướng phát triển sản

xuất cao su công nghiệp, xuất khẩu cao su thành phẩm kết hợp cùng với cao su

nguyên liệu. Ngành cao su Việt Nam cần phải thay đổi cấu trúc sản xuất theo tiến

trình phát triển của ngành để khai thác triệt để những thế mạnh của cây cao su; tăng





cường năng lực cạnh tranh cho sản phẩm cùng với kế hoạch chung cho toàn ngành

đến năm 2020. Các doanh nghiệp cần phải ưu tiên cho đầu tư và phát triển các sản

phẩm cao su có giá trị cao, đa dạng hóa sản phẩm. Nhằm nâng cao giá trị cây cao su

của Việt Nam, việc nghiên cứu thị trường, lựa chọn công nghệ, đào tạo nguồn nhân

lực, đầu tư cho sản phẩm cao su công nghiệp, thúc đẩy phát triển sản xuất săm lốp

xe để phục vụ cho ngành ôtô là những việc làm cấp thiết. Ngoài ra, các doanh

nghiệp cần phải triển khai các hoạt động marketing, phát triển công nghệ và tiến

hành đa dạng hoá phương thức sản xuất nhằm thúc đẩy mở rộng sản xuất cao su

công nghiệp.

Trong tương lai cao su Việt Nam cũng cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

Hiện nay Việt Nam xuất khẩu vào rất nhiều quốc gia. Tuy nhiên khoảng 60% lại

được xuất vào Trung Quốc. Điều này dẫn tới việc ngành cao su nước ta khá phụ

thuộc vào nước này. Nếu Trung Quốc ngừng hoặc giảm nhập khẩu cao su từ nước ta

thì ngành sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều. Trong bối cảnh hội nhập, đặc biệt là Việt Nam

đã gia nhập WTO, cơ hội nhiều nhưng môi trường cạnh tranh càng khốc liêt hơn thì

chúng ta cần nắm thế chủ động hơn. Bằng cách tăng chất lượng sản phẩm cao su tự

nhiên, Việt Nam có thể xuất sang các nước khác với tỷ trọng nhiều hơn, cân đối tỷ

trọng các thị trường. Một số thị trường tìm năng như Ấn Độ, Đức, hay Mỹ…

Trước bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và tình hình suy thoái kinh tế toàn

cầu do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính Mỹ, khủng hoảng nợ công ở

châu Âu, cấu trúc thị trường sẽ có sự thay đổi theo đặc điểm phát triển và tính chất

tăng trưởng, do đó để phát triển xuất khẩu, Ngành cao su Việt nam cần phải tái cấu

trúc lại các sản phẩm và thị trường. Đây là giải pháp căn bản để đối phó với thị

trường của một Ngành cao su thực tế đã hội nhập quốc tế nhiều năm qua. Để tạo ra





cơ cấu mới phù hợp với cấu trúc toàn diện thị trường nội địa và xuất khẩu, thị

trường theo cơ cấu mặt hàng và thị trường theo nhu cầu nhập khẩu của các nước.

Xu hướng tái cấu trúc phát triển thị trường phải lấy hiệu quả kinh tế làm trung tâm

với đòn bẩy quyết định là công nghệ tiên tiến.

Trong xuất khẩu, cao su Việt Nam cần phải tăng giá trị gia tăng, với cơ cấu

mặt hàng mới nhằm giảm lệ thuộc vào thị trường Trung Quốc, hướng tới các thị

trường có giá trị gia tăng cao như Mỹ, Nhật Bản và các nước châu Âu, hạn chế xuất

khẩu thô. Trong giải pháp thị trường, một trong những cân đối quyết định sự phát

triển bền vững là chính sách quy hoạch phát triển toàn diện ngành để có chiến lược

cung ứng bền vững.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sản lượng cao su xuất khẩu

năm 2012 có thể đạt 882 ngàn tấn do nguồn cung nội địa tăng tuy nhiên về mặt kim

ngạch có thể giảm so với năm trước. Trước đó, năm 2011 sản lượng cao su xuất

khẩu đạt gần 811,6 ngàn tấn với kim ngạch hơn 3,2 tỷ USD.

Do cao su thành phẩm cho giá trị kinh tế cao hơn nhiều so với cao su nguyên

liệu thô xuất khẩu nên ngành cao su Việt Nam sẽ tập trung vào các sản phẩm cao su

phục vụ sản xuất và tiêu dùng bằng việc áp dụng công nghệ tiên tiến và thiết bị hiện

đại vào sản xuất thông qua các hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài.

3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN VÀ ĐẨY MẠNH VÀ PHÁT TRIỂN

XUẤT KHẨU CAO SU TỰ NHIÊN CỦA VIỆT NAM

3.3.1. Giải pháp từ phía Nhà nƣớc

Cao su được xem là cây đa mục tiêu, cây trồng chương trình tái tạo rừng, xóa

đói giảm nghèo, hiện đại hóa vùng nông thôn và đang được mở rộng diện tích trồng





tại các vùng phi truyền thống là duyên hải miền Trung và Tây Bắc. Cây cao su dễ

trồng lại cho hiệu quả kinh tế cao và lâu dài là một trong những cây công nghiệp

được chính phủ nước ta khuyến khích và đẩy mạnh phát triển.

3.3.1.1. Quy hoạch vùng sản xuất và chế biến cao su tự nhiên

Hiện nay cao su nước ta được trồng với diện tích khá lớn, để ngành cao su

hoạt động một cách hiệu quả, đem về nguồn lợi lớn cho đất nước. Nhà nước cần có

những quy hoạch trồng cao su tự nhiên một cách hợp lý, thích hợp với hoàn cảnh

nước ta cũng như bối cảnh thị trường cao su thế giới.

Trong những năm gần đây giá cao su lên khá cao, lợi nhuận thu được từ cây cao su

thường ổn định và khá cao nên nhiều địa phương dễ xảy ra tình trạng nhà nhà trồng

cao su, người người trồng cao su. Việc trồng cao su tràn lan và chưa có đầu tư nhiều

đã dẫn tới việc giảm chất lượng của cao su cũng như một phần đất lớn được chuyển

đổi sang để trồng loại cây này. Nhất là vào thời điểm giá cao su tăng mạnh, có tình

trạng nông dân chặt bỏ cà phê, điều… để đầu tư cho cao su.

Bảng 3.2: Quy hoạch phát triển cao su đến 2020

Diện tích

trồng mới

(ngàn ha)

Tổng diện

tích

(ngàn ha)

Sản lƣợng

(ngàn tấn)

Kim ngạch

xuất khẩu

(tỷ USD)

Công suất

chế biến

(ngàn

tấn/năm)

2010 70 650 800 1.6 220

2015 150 800 1,1 1.8 360

2020 800 1,2 2





Nguồn: MARD

Hiện nay, diện tích cao su nước ta vào khoảng 834,2 ngàn ha năm 2011 tuy

nhiên mục tiêu được chính phủ đưa ra đến năm 2015 là chỉ là 800 ngàn ha. Cây cao

su được trồng chủ yếu ở Đông Nam Bộ, Tây Nguyên và một số tỉnh miền Trung.

Những năm gần đây do nhu cầu mở rộng diện tích trông cao su. Chúng ta còn mở

rộng diện tích ra phía Bắc và ra nước ngoài như Lào hay Campuchia.

Hiện tượng cao su tiểu điền tăng tốc mạnh mẽ so với cao su đại điền trong

những năm gần đây là thực trạng cho việc phát triển cao su chưa có quy hoạch chặt

chẽ. Cao su tiểu điền tuy có khả năng tăng diện tích rộng rãi, tuy nhiên hình thức

trồng này do các hộ nông dân, nguồn vốn ít, kỹ thuật chăm sóc, khai thác hay hạn chế

dịch bệnh còn hạn chế, chưa kể đến việc đảm bảo chất lượng mủ cao su sau khi khai

thác. Để phát triển hình thức này cần có quy hoạch rõ ràng và quản lý đầy đủ về phát

triển hình thức trồng cao su này để nâng cao chất lượng cũng như năng suất.

Theo quy hoạch phát triển cây cao su cả nước đến 2015 và tầm nhìn đến

2020, vùng Đông Bắc, trong đó bao gồm các tỉnh: Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái, Phú

Thọ chưa có trong quy hoạch. Tuy nhiên, bốn tỉnh này tự lập quy hoạch phát triển

cao su với tổng diện tích giai đoạn 2009- 2020 là hơn 47.000 ha. Trong đó, tỉnh Lào

Cai 11.500 ha, Yên Bái 12.200 ha, Phú Thọ 13.400 ha, Hà Giang 10.000 ha. Do

nóng vội trong phát triển cao su nên các công ty cao su và các tỉnh đã đẩy nhanh

tiến độ mở rộng diện tích trồng mới trong khi chưa trồng thử nghiệm; khảo sát và

quy hoạch chưa kỹ, một số diện tích cao su trồng ở đây bị chết, kém phát triển hoặc

năng suất thấp do chịu rét đậm rét hại kéo dài.

Vì chưa có quy hoạch tổng thể, hài hòa với các loại cây trồng khác cộng với

tư tưởng nóng vội của địa phương đã làm giảm đi hình ảnh cũng như niềm tin vào





cây cao su. Khi cây cao su được phát triển tràn lan, nhiều khả năng đồng bào sẽ

không còn hoặc rất ít đất sản xuất, việc giải quyết an ninh lương thực tại chỗ rất khó

khăn. Hệ lụy của tư tưởng nóng vội trồng cao su đã được cảnh báo trong thời gian

qua. Thực tế, việc phát “nhầm rừng” tự nhiên để mở rộng diện tích cao su đã từng

xảy ra ở rất nhiều nơi. Doanh nghiệp bỏ tiền ra mua đất của người dân để trồng cao

su, dân thì chỉ nhìn cái lợi trước mắt, đến khi hết tiền rồi không còn sinh kế nên

chuyển sang…phá rừng bán gỗ.

Có thể nói, cho đến nay, không ai còn hoài nghi về giá trị kinh tế mà cây cao

su mang lại đối với miền núi. Mở rộng diện tích cao su để từng bước hình thành

vùng cây công nghiệp tập trung là rất cần thiết, nhưng mở bao nhiêu, mở đến bao

giờ và trồng ở đâu cho hợp lý, hiệu quả vẫn luôn là câu hỏi khó với các địa phương

miền núi. Vì thế, giải pháp cấp bách lẫn lâu dài là các địa phương này cần khẩn

trương quy hoạch tổng thể, chọn vùng trồng cao su phù hợp, giải quyết tốt lợi ích

giữa nhà đầu tư và người dân khi trồng cao, tuân thủ quy hoạch, không chạy theo

phong trào, tâm lý số đông, có như vậy mới phát triển bền vững.

Ngoài ra cần quy hoạch mạng lưới sơ chế cao su ở địa phương để đảm bảo

vùng nguyên liệu cho nhà máy, tiết kiệm chi phí, sản xuất chủng loại cao su nguyên

liệu theo nhu cầu thị trường, đồng thời nâng cao và hoàn thiện hệ thống quản lý tiêu

chuẩn cũng như chất lượng cao su thiên nhiên sơ chế, tiến đến các thực hiện việc

kiểm định, chứng nhận chất lượng đối với các sản phẩm cao su.

Bên cạnh đó, cần cung cấp thông tin kịp thời về thị trường cao su để giúp hiệp hội

ngành hàng và cơ quan quản lý có cơ sở phân tích xu hướng phát triển thị trường và

sản phẩm, từ đó khuyến cáo các doanh nghiệp xây dựng kế hoạch sản xuất, xuất

khẩu phù hợp.





3.3.1.2. Đầu tư và hỗ trợ tài chính cho hoạt động sản xuất và xuất khẩu

Trong bất kì ngành nào, vốn cũng là một yếu tố rất quan trọng. Trồng cao su

đòi hỏi lượng vốn ban đầu khá cao, thời gian thu hồi khá dài là một thách thức đối

với ngành cao su. Đặc biệt, hình thức trồng cao su tiêu điền ngày càng được mở

rộng trong những năm gần đây. Trong khi đó cao su tiểu điền do các nông hộ trồng,

nguồn vốn sẵn có ít và vốn vay khá khó khăn. Trở ngại lớn nhất hiện nay là nông

dân thiếu nguồn vốn ban đầu để đầu tư cho cây cao su. Bởi, đến nay vẫn chưa có tổ

chức tín dụng nào cho người dân vay để đầu tư cây cao su, vì họ chưa có “niềm tin”

về mô hình trồng cao su tiểu điền.

Một yêu cầu đặt ra ở đây là nhà nước cần có những ưu đãi cũng như đầu tư

vốn để giải quyết những khó khăn vướng mắc về vốn, giúp các doanh nghiệp hoặc

nông hộ đẩy mạnh trồng cây cao su.

Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch phát triển cao su đến năm

2015 và tầm nhìn đến năm 2020 trên quan điểm phát triển cao su cần dựa trên nhu

cầu của thị trường, khai thác và phát huy có hiệu quả lợi thế về đất đai, tự nhiên ở

một số vùng để phát triển bền vững. Tổng mức đầu tư cho quy hoạch này là khoảng

30 nghìn tỷ đồng. Trong đó một phần kinh phí sẽ được đầu tư cho các dự án nghiên

cứu, lai tạo, tuyển chọn, và nhập nội các giống cao su có năng suất, chất lượng cao,

sức chịu đựng tốt. Về tổ chức sản xuất, việc đầu tư cơ sở chế biến mủ, sản phẩm và

đồ gỗ cao su gắn với vùng nguyên liệu sẽ được chú trọng qua đó hình thành doanh

nghiệp công, nông nghiệp nhằm gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu. Nhà

nước cũng khuyến khích các doanh nghiệp, cá nhân tham gia đầu tư phát triển

trồng, khai thác, chế biến, tiêu thụ sản phẩm cao su theo quy hoạch được phê duyệt.





Nguồn vốn dự kiến là như vậy, tuy nhiên để tập trung vốn, giải ngân vốn và

làm sao cho nguồn vốn này phát huy hiệu quả là một nhiệm vụ khá khó khăn mà

Chính phủ cần có một quy hoạch cụ thể nhất. Việc đầu tư tràn lan sẽ gây ra hiệu quả

kém, mất tác dụng của đồng vốn hỗ trợ. Chính phủ cần xác định tập trung đầu tư

vào vùng nào bằng cách đánh giá các hiệu quả kinh tế cũng như xã hội và việc đầu

tư đó mang lại. Tùy vào hình thức trồng cao su của mỗi vùng, chính phủ có thể phân

phối vốn theo từng cách cụ thể. Ví dụ như nếu là cao su tiểu điền, vốn vay có thể

được huy động tới xã phường, địa phương để tạo điều kiện cho nguồn vốn đến với

các nông hộ một cách dễ dàng và hiệu quả nhất. Đối với cao su đại điền, các công ty

có thể xin vay vốn tại các tỉnh, thành phố, tùy theo quy hoạch mà mỗi tỉnh, thành phố

đã vạch ra cho việc phát triển cao su. Ngoài ra cũng cần có những quy hoạch cụ thể

từ nay cho đến năm 2015, lượng vốn xuất ra mỗi năm là bao nhiêu, trích ra từ nguồn

ngân sách nào là hợp lý. Để đồng vốn phát huy hiệu quả, qua từng năm phải có đánh

giá để nhận ra điểm yếu kém, khắc phục hay chuyển hướng đầu tư.

Hiện nay Tập đoàn Cao su Việt Nam (VRG) cũng có nhiều biện pháp để tập

trung đầu tư cho cao su. Trong đó VRG sẽ thoái 100% vốn ở các công ty VRG

không chi phối với tổng giá trị thoái vốn đến năm 2015 là 1.407 tỉ đồng. Từ năm

2016 đến 2020 sẽ tiếp tục thoái vốn trên khoảng 1.700 tỉ đồng, theo đó vốn đầu tư

ngoài ngành chính chỉ chiếm dưới 2% vốn chủ sở hữu của VRG. Đây cũng là một

biện pháp để tăng lượng vốn cho phát triển cao su.

Về vay vốn tín dụng ngân hàng cũng là một kênh cung cấp vốn lớn. Nhà

nước cần có những ưu đãi cho những dự án trồng cao su có đánh giá hiệu quả cao.





Đối với các doanh nghiệp xuất khẩu, nhà nước có thể cung cấp nguồn tín

dụng tạm thời để họ thu mua nguyên liệu xuất ra nước ngoài, bằng cách này doanh

nghiệp có thể nới rộng lượng vốn và quay vòng nhanh, đạt hiệu quả kinh tế cao hơn.

Đối với các tỉnh, thành phố, nhà nước cần cung cấp nguồn vốn cho những

quy hoạch rõ ràng, có tính khả thi cao, thích hợp. Các quỹ tín dụng địa phương là

một giải pháp cung cấp vốn trồng cao su khá hiệu quả. Hỗ trợ các quỹ tín dụng này

Nhà nước có thể tạo thêm điều kiện cho người trồng cao su. Đối với những quỹ có

vốn của nhà nước có thể áp dụng mức lãi suất thấp nhất, hay thời gian cho vay dài

hơn. Việc triển khai trồng cây cao su cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số hiện đang

gặp khó khăn vì không có nguồn vốn cho vay, bên cạnh đó phần lớn đồng bào dân

tộc thiểu số là những hộ nghèo nên vốn đầu tư để trồng và chăm sóc còn hạn hẹp

nhà nước cũng nên quan tâm đầu tư cho những vùng khó khăn nhưng có khả năng

trồng được cây cao su, giúp bà con xóa đói giảm nghèo. Phát triển trồng cây cao su

trong đồng bào dân tộc thiểu số góp phần chuyển dịch cơ cấu cây trồng, nâng cao

thu nhập cho người dân. Đồng thời làm giảm độ xói mòn đất đai góp phần phát triển

nông nghiệp bền vững, giảm hiện tượng đốt phá rừng làm nương rẫy.

Để giúp việc vay vốn trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn, Nhà nước cần có

những biện pháp để giảm các thủ tục hành chính, hay các yêu cầu đặt ra cho việc

vay vốn để người dân, doanh nghiệp có thể tiếp cận nguồn vốn sớm nhất có thể.

3.3.1.3. Điều chỉnh chính sách thuế hợp lý tạo điều kiện cho việc trồng và xuất

khẩu cao su

Theo công văn 4624/TCT-CS ngày 15/11/2010 của Tổng Cục thuế về khấu

trừ hoàn thuế giá trị gia tăng dự án trồng cây cao su. Các doanh nghiệp có dự án đầu

tư vùng nguyên liệu phục vụ sản xuất có thể được khấu trừ trước thuế giá trị gia

http://www.tapchithue.com/c19t15681-hoan-thue-gtgt.htm





tăng đầu vào ở khâu xây dựng cơ bản nếu đã có dự án thành lập nhà máy chế biến

và có cam kết sử dụng sản phẩm trồng trọt để tiếp tục chế biến ra sản phẩm chịu

loại thuế. Tuy nhiên, chính phủ cũng cần có những ưu đãi về các loại thuế khác như

thuế đánh vào đất sử dụng để canh tác, thuế xuất nhập khẩu. Đặc biệt ưu đãi đối

những chủng loại cao su tự nhiên có chất lượng cao. Ngoài việc giảm mức thuế, nhà

nước có thể điều chỉnh gia hạn thời gian nộp thuế, điều chỉnh tỷ lệ thuế hợp lý cho

từng địa phương và miễn thuế nông nghiệp trong một thời gian nhất định.

Đối với các nhà đầu tư trong hay ngoài nước, Nhà nước cũng cần có những

chính sách thuế ưu đãi hay giảm thủ tục đầu tư cho các nhà đầu tư nước ngoài đầu

tư trồng cao su tại Việt Nam, hay giảm các thủ tục cản trở cho các doanh nghiệp

Việt Nam muốn đầu tư trồng cao su ra nước ngoài.

Để hỗ trợ các doanh nghiệp cải tiến kỹ thuật công nghệ, có thể giảm thuế nhập

khẩu máy móc, thiết bị phục vụ trồng và sản xuất cao su cho các doanh nghiệp.

3.3.1.4. Xây mới nâng cấp cơ sở hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho trồng sản xuất và

chế biến cao su

Việc trồng cây công nghiệp thì các hạng mục cơ sở hạ tầng như hệ thống

giao thông, thuỷ lợi là rất quan trọng. Để phát triển ngành cao su tự nhiên Nhà nước

cần có những đầu tư phù hợp và kịp thời phục vụ cho nhu cầu trồng và sản xuất cao

su. Biện pháp này sẽ giúp cho ngành cao su phát triển thuận tiện và vững chắc hơn.

3.3.2. Giải pháp từ phía Ngành cao su

3.3.2.1. Tăng cường công tác quản lý chất lượng nhằm nâng cao sức cạnh tranh

cho cao su tự nhiên Việt Nam





Chất lượng cao su Việt Nam còn khá kém so với các nước khác do vậy làm

giảm đáng kể giá trị cao su tự nhiên Việt Nam. Chính vì thế, vấn đề cấp bách đối

với ngành cao su, đó chính là nâng cao chất lượng cao su xuất khẩu.

Nâng cao tiêu chuẩn xuất khẩu và quản lý chặt chẽ chất lượng cao su xuất khẩu là

một biện pháp giúp cho chất lượng cao su tốt hơn.

Trong đó cần đẩy mạnh, khuyến khích các doanh nghiệp tự nguyện áp dụng

các tiêu chuẩn về chất lượng cao su xuất khẩu, xây dựng hệ thống các tiêu chuẩn,

quy chuẩn về giống, kỹ thuật về trồng trọt, thu hoạch hay chế biến mủ cao su, cao

su thành phẩm, yêu cầu giấy chứng nhận về chất lượng cao su cho các lô hàng xuất

khẩu và tiêu thụ trong nước, không để tình trạng mạnh ai nấy làm như hiện nay.

Sau khi đã xây dựng được một hệ thống tiêu chuẩn chất lượng, quy chuẩn kỹ

thuật một cách phù hợp với thế giới, cần có những biện pháp phổ biến tới các doanh

nghiệp, người sản xuất chế biến, thu gom…cao su. Tiến hành các biện pháp khuyến

khích tự nguyện hay cả bắt buộc áp dụng các tiêu chuẩn này trong sản xuất và xuất

khẩu cao su tự nhiên. Trước khi thông quan hàng hóa, cần kiểm tra chất lượng cao

su có đạt tiêu chuẩn để xuất khẩu hay không.

Để góp phần đưa các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật cao su vào trong trồng,

sản xuất và xuất khẩu cao su tự nhiên, Nhà nước cần có quản lý chặt chẽ, khuyến

khích những nhà sản xuất thực hiện đúng và tốt. Sử dụng các công cụ đo lường tốt,

kiểm định chính xác chất lượng cao su và chỉ cho thông quan đối với những lô hàng

nào đạt đủ tiêu chuẩn xuất khẩu đã đề ra. Trong quyết định số: 3439/CT-BNN-

QLCL của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng có những chỉ thị cụ thể

trong việc tăng cường quản lý chất lượng nguyên liệu mủ cao su.





Trong đó Bộ chỉ đạo UBND chính quyền các cấp, các cơ quan chức năng có

liên quan ở địa phương:

+ Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến đến các cơ sở sản xuất, kinh

doanh mủ cao su về các quy định đảm bảo chất lượng nguyên liệu mủ cao su, tác

hại của việc trộn tạp chất vào mủ cao su; tuyệt đối không thu mua mủ cao su đã trộn

tạp chất để đưa vào sản xuất.

+ Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp

phát hiện trộn tạp chất vào mủ cao su, cố tình thu mua mủ cao su có trộn tạp chất

đưa vào sản xuất theo quy định của pháp luật.

+ Công bố công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng các trường

hợp phát hiện vi phạm. Phát động phong trào quần chúng nhân dân lên án, tố giác,

đấu tranh với các hành vi vi phạm nêu trên.

+ Bố trí nguồn kinh phí thường xuyên cho hoạt động tuyên truyền, thanh tra,

kiểm tra chất lượng nguyên liệu mủ cao su và ngăn chặn hiện tượng trộn tạp chất

vào mủ cao su cho các cơ quan chức năng địa phương.

Đối với Hiệp hội Cao su Việt Nam

+ Vận động các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh mủ cao su là hội viên

nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của pháp luật về đảm bảo chất lượng nguyên

liệu và sản phẩm cao su.

+ Hướng dẫn doanh nghiệp mở rộng liên kết từ khâu sản xuất nguyên liệu

ban đầu đến thành phẩm trước khi đưa ra tiêu thụ trên thị trường. Khuyến khích các

doanh nghiệp mua nguyên liệu cao su thông qua hợp đồng kinh tế để có sự ràng





buộc về trách nhiệm và có cơ sở pháp lý xử lý khi cơ quan chức năng kiểm tra phát

hiện các hành vi gian lận thương mại.

Về các tổ chức giám định chất lượng: Bộ cũng yêu cầu Cục Quản lý Chất

lượng Nông Lâm sản và Thủy sản; Cục Chế biến, Thương mại Nông Lâm thủy sản

và Nghề muối; Cục Trồng trọt, theo chức năng nhiệm vụ được phân công triển khai:

- Rà soát các văn bản quy định hiện hành về quản lý chất lượng cao su trong

toàn bộ chuỗi sản xuất và đề xuất sửa đổi, bổ sung trình cấp có thẩm quyền ban

hành để có đủ căn cứ triển khai kiểm tra, giám sát;

- Rà soát và phân công rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý thuộc Bộ

Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; phân cấp quản lý giữa trung ương và địa

phương để làm rõ trách nhiệm và triển khai hiệu quả công tác quản lý chất lượng

mủ cao su.

Ngoài ra, ngành cần có những đầu tư để xây dựng các trung tâm giám định

chất lượng cao su có độ tin cậy cao. Không ngừng cải tiến kỹ thuật kiểm định, đào

tạo cán bộ có kỹ thuật, có sự nghiêm túc và tinh thần trách nhiệm không để tình

trạng nới lỏng các tiêu chuẩn cho các doanh nghiệp xuất khẩu.

3.3.2.2. Tăng cường đầu tư xây dựng các trung tâm nghiên cứu, dự báo

Cao su tự nhiên chịu tác động của rất nhiều yếu tố từ việc sản xuất cho tới

xuất khẩu. Nhằm phát triển ngành cao su một cách có quy hoạch, có những phản

ứng nhanh với biến động thế giới nhà nước cần có những trung tâm mang tính quốc

gia về nghiên cứu, phát triển hay dự báo về tình hình cung, cầu, giá cao su hay về

giống, dịch bệnh … Ví dụ như các trung tâm nghiên cứu giống, dịch bệnh, thổ

nhưỡng để trồng cây cao su có thể giúp nâng cao năng suất có năng suất cao hơn.





Ngoài ra các trung tâm dự báo quốc gia về cung cầu hay giá cả cao su thế giới cũng

như trong nước tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nông hộ có được sự chủ động

trong việc phát triển cây cao su, tận dụng được những thời cơ tốt hay có những biện

pháp để tránh ảnh hưởng xấu của việc thiếu thông tin thị trường.

3.3.2.3. Hỗ trợ giống, kỹ thuật, công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực

Như chúng ta biết, nâng cao chất lượng, năng suất cao su là một trong những

thách thức đặt ra cho Ngành cao su Việt Nam. Trong khi đó nước ta đang có rất

nhiều yếu kém trong việc trồng, thu hoạch hay chế biến mủ khiến cho cao su Việt

Nam mất giá trên thị trường thế giới. Nếu như cao su đại điền được trồng khá quy

mô, bài bản thì cao su tiểu điền lại phát triển khá bộc phát tràn lan. Người dân trồng

cao su tiểu điền cũng chưa có nhiều hiểu biết về giống, kỹ thuật khai thác mủ, hay

hoạt động chế biến mủ cao su của các công ty chế biến còn khá yếu kém, thiếu công

nghệ tiên tiến.

Nhà nước cần có những hoạt động nghiên cứu, lai tạo ra các giống mới hoặc

nhập khẩu giống từ nước ngoài thích hợp với điều kiện thổ nhưỡng khí hậu ở Việt

Nam. Đây là một trong những hỗ trợ tốt cho người dân cũng như doanh nghiệp

trong việc phát triển cây cao su có hiệu quả cao. Song hành với đó là việc lựa chọn

giống thích hợp cho từng khu vực, theo dõi, giám sát và đánh giá tình hình thích

nghi của từng loại giống. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh trồng cao

su tăng cường công tác quản lý và kiểm soát giống cao su nhập khẩu trên địa bàn.

Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam chỉ đạo các Công ty thành viên trong vùng

chủ động chuẩn bị vườn ươm giống cao su tại chỗ để đảm bảo nguồn giống chủ

động, giá thành hạ, kịp thời vụ.





Về việc trồng cao su tại các tỉnh miền Bắc, Tập đoàn Công nghiệp Cao su

Việt Nam cần phối hợp chặt chẽ với các địa phương để đánh giá mức độ thiệt hại,

khả năng sinh trưởng, phục hồi của các giống cao su đã trồng sau đợt rét đậm, rét

hại qua đó lựa chọn giống phù hợp cho khu vực này.

Ngoài ra, Nhà nước cũng có thể lập các dự án hay các buổi tập huấn, đào tạo

kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch và bảo quản cao su cho người trồng cao su hoặc

cử các các chuyên gia về từng địa phương để nghiên cứu khảo sát tình hình cao su,

hướng dẫn trực tiếp cho người dân những kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng chống

dịch bệnh…

Ngoài các yếu tố trên các kỹ thuật, công nghệ cần thiết cho việc trồng, khai

thác chế biến cao su cũng cần được nhà nước hỗ trợ. Việc sản xuất chế biến cao su

theo các phương pháp thô sơ, thủ công khiến cho năng suất không được cao, ngoài

ra chất lượng cao su cũng kém hơn. Người sản xuất, đặc biệt là các hộ trồng cao su

tiểu điền với nguồn vốn ít thường không tiếp cận được nhiều với các kỹ thuật công

nghệ với. Chính vì thế việc hỗ trợ của nhà nước là hết sức cần thiết.

3.3.2.4. Nghiên cứu dự báo thị trường, xúc tiến thương mại

Đây là một việc khá quan trọng mà Ngành cao su phải thực hiện. Đối với bất

kì ngành nào việc nghiên cứu dự báo thị trường, xúc tiến thương mại là vô cùngquan

trọng. Ngành cao su cần kết hợp với các doanh nghiệp xuất khẩu nghiên cứu, tìm

kiếm mở rộng thị trường xuất khẩu, tiếp tục nâng cao hiệu quả của sàn giao dịch cao

su, trợ giúp các doanh nghiệp các hoạt động xúc tiến thương mại ở nước ngoài, hỗ trợ

các doanh nghiệp trong việc bảo hộ và phát triển thương hiệu cao su Việt.

Cao su là mặt hàng khá biến động, chính vì thế việc dự báo tình hình thị

trường: cung, cầu, giá cả là rất cần thiết. Bản thân các doanh nghiệp xuất khẩu cũng





có những dự báo riêng. Tuy nhiên họ còn thiếu nhiều nguồn thông tin cũng như kĩ

năng thu thập thông tin một cách chính xác. Sự hỗ trợ của ngành trong hoạt động dự

báo và tìm kiếm thông tin thi trường là vô cùng quan trọng. Ngành cần nâng cao và

mở rộng hệ thống thông tin, ứng dụng công nghệ thông tin. Thường xuyên theo dõi

và tổng hợp các nghiên cứu cũng như dự báo của các tổ chức chuyên ngành về cao

su như ANRPC hay IRSG để có được nguồn thông tin cập nhật và chính xác nhất.

Ngoài ra, Hiệp hội Cao su Việt Nam (VRA) phối hợp với Sàn giao dịch hàng

hóa (Sacom-STE) cho ra đời Sàn giao dịch Cao su , đây la san giao dich cao su đâu

tiên tai Viêt Nam . Dựa trên kênh giá này, các doanh nghiệp có thể dễ dàng định

được giá bán hàng hóa của mình, góp phần bình ổn thị trường, tránh tình trạng thao

túng giá, cạnh tranh không lành mạnh . Sàn giao dịch còn góp phần đảm bảo quyền

lợi không chỉ người bán hàng mà còn các doanh nghiệp mua hàng . Đồng thời , sàn

giao dich là nhịp cầu kết nối cung cầu của các đơn vị sản xuất và các đơn vị tiêu thụ

sản phẩm cao su trong, ngoài nước. Yêu cầu đặt ra ở đây là Ngành cao su cần phải

tích cực hơn trong việc đưa sàn giao dịch một cách sôi động hơn, khuyến khích các

doanh nghiệp tham gia sàn giao dịch như một cách tìm kiếm khách hàng hiệu quả.

Về các biện pháp marketing, Hiệp hội Cao su Việt Nam (VRA) đã giúp cho

doanh nghiệp gặp gỡ, tiếp xúc với các khách hàng tiềm năng, các thị trường trọng

điểm, thị trường mới, giới thiệu sản phẩm đến đối tác, đồng thời doanh nghiệp có

thể ký được nhiều hợp đồng bán sản phẩm và mua thiết bị, nguyên liệu. Ngoài ra,

doanh nghiệp cũng có cơ hội tiếp cận cách thức quản lý, tổ chức sản xuất của đối

tác khi tham quan nhà máy hoặc hội chợ, triển lãm. Dù có những khó khăn nhất

định khi bị thiếu hụt nguồn ngân sách hỗ trợ cho các chương trình Xúc tiến thương

mại quốc gia đối với Ngành cao su, nhưng với tinh thần vượt khó, VRA sẽ cùng với





các Hội viên, doanh nghiệp nỗ lực tối đa để chủ động trong việc giữ vững các khách

hàng truyền thống, tìm kiếm thị trường mới, ổn định sản xuất, xuất khẩu, cố gắng

đạt chỉ tiêu kim ngạch xuất khẩu trên mức của năm 2010, khoảng trên 2,5 tỷ USD.

3.3.2.5. Tăng cường hiệu quả của Hiệp hội cao su Việt Nam

Hiệp hội Cao su Việt Nam là một tổ chức được thành lập một cách tự nguyện

nhằm mục đích phối hợp hoạt động trồng, chế biến, xuất khẩu cao su một cách hiệu

quả và bảo vệ quyền lợi chính đáng của Hội viên, thúc đẩy ngành cao su Việt Nam

phát triển theo hướng bền vững và hợp tác quốc tế. Hiệp hội Cao su Việt Nam ra

đời trong bối cảnh Việt Nam xúc tiến mạnh mẽ hội nhập, với vai trò đại diện, bảo

vệ, hỗ trợ và liên kết các Hội viên trong quá trình phát triển Ngành cao su Việt

Nam, trong thời gian tới Hiệp hội phải nâng cao hơn nữa vai trò hỗ trợ các Hội viên

tận dụng những ưu thế của thành viên tổ chức thương mại thế giới, cũng như cùng

doanh nghiệp hạn chế những khó khăn trong môi trường cạnh tranh. Hiệp hội cần

tiếp xúc với các doanh nghiệp để nắm bắt được tình hình sản xuất kinh doanh, và có

những biện pháp phù hợp nhất.

Cao su là mặt hàng xuất khẩu, thu kim ngạch quan trọng của Việt Nam.

Trước những biến động thất thường của giá cao su thế giới, Hiệp hội cao su Việt

Nam đã thành lập Quỹ bảo hiểm xuất khẩu ngành hàng cao su từ tháng 12/2006.

Mục đích của Quỹ là hạn chế và khắc phục rủi ro trong xuất khẩu cao su do sự thay

đổi giá, rủi ro tiềm ẩn ở thị trường mới, rủi ro trong quá trình sản xuất hàng xuất

khẩu. Ngoài ra Quỹ còn hỗ trợ cho các hội viên vốn vay trung và ngắn hạn để tăng

cường sản xuất, xuất khẩu cao su. Hiện nay, do giá cả cao su khá ổn định và đạt

mức cao nên Quỹ chưa sử dụng cho trường hợp rủi ro về giá mà chủ yếu hỗ trợ Hội

viên chịu rủi ro do thiên tai làm hư hại vườn cây, gây ảnh hưởng đến sản lượng xuất





khẩu. Bảo hiểm tín dụng xuất khẩu được phát triển ở rất nhiều nước đặc biệt là các

nước phát triển. Thực tế cũng chứng minh loại hình bảo hiểm này rất cần thiết, đặc

biệt đối với ngành chịu nhiều biến động thị trường như cao su. Mô hình trên tỏ ra

khá hiệu quả, song không phải doanh nghiệp nào cũng hào hứng tham gia. Bảo

hiểm tín dụng xuất khẩu đã hình thành được khá lâu. Tuy nhiên lại được ít doanh

nghiệp quan tâm, mặc dù hình thức này có rất nhiều ưu điểm và được áp dụng trên

nhiều nước trên thế giới. Hiện Ngành cao su có khoảng 100 doanh nghiệp xuất

khẩu, song mới chỉ có 21 doanh nghiệp tham gia đóng góp Quỹ, trong đó phần lớn

là những doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Cao su Việt Nam. Hiệp hội cao su Việt Nam

cần khuyến khích hơn nưa việc các doanh nghiệp tham gia hình thức bảo hiểm này

bởi xét cho cùng thì đây là loại bảo hiểm có lợi rất nhiều cho doanh nghiệp khi xuất

khẩu cao su ra nước ngoài.

3.3.3. Giải pháp từ các doanh nghiệp

3.3.3.1. Giải pháp về vốn

Vì thiếu vốn nên các doanh nghiệp cao su gặp rất nhiều khó khăn trong việc

sản xuất và xuất khẩu. Việc thiếu vốn trong đầu tư sản xuất dẫn tới sản lượng và

chất lượng cao su đều thấp. Đối với hoạt động xuất khẩu, khi mức giá lên chúng ta

không có đủ vốn để gom hàng bán hoặc khi giá xuống cũng không đủ vốn để chờ

giá. Chính vì thế việc tăng cường nguồn vốn là một vấn đề mà mỗi doanh nghiệp

đều phải tìm cách giải quyết.

Về vấn đề này có một số giải pháp như:

- Tận dụng hỗ trợ từ nguồn vốn của nhà nước. Tuy nguồn vốn này có mức lãi

suất và thời gian hoàn vốn dài tuy nhiên lại khá nhỏ, chỉ có thể hỗ trợ chứ chưa đáp

ứng được nhu cầu phần lớn của doanh nghiệp.





- Một cách khác các doanh nghiệp có thể tiếp cận nguồn vốn khi cổ phần hóa

doanh nghiệp, niêm yết chứng khoán lên sàn để tìm nguồn vốn đầu tư. Đây là một

nguồn huy động vốn khá lớn. Doanh nghiệp có thể tận dụng nguồn vốn nhàn rỗi ở

trong và cả ngoài công ty. Đối với các doanh nghiệp lớn và có uy tín thường có một

cách huy động nữa là phát hành trái phiếu.

- Ngoài ra doanh nghiệp có thể vay vốn từ nguồn vốn nhàn rỗi của các thành

viên công ty, người quen … Tuy nhiên hình thức vay này là không hề dễ dàng

- Một cách mà các doanh nghiệp vẫn thường huy động nữa là vay vốn ngân

hàng. Với phương pháp này doanh nghiệp thường phải thế chấp các tài sản của

mình cho ngân hàng.

- Ngoài ra có thể tạo liên kết liên doanh với các doanh nghiệp nước ngoài để

tạo thêm nguồn vốn kinh doanh cho công ty.

3.3.3.2. Giải pháp về nguồn nhân lực

Nhân lực là một yếu tố quan trọng đối với bất kì công ty nào. Cần đào tạo

một đội ngũ chuyên gia giỏi nghiên cứu về giống, biện pháp canh tác, đánh giác

chất lượng cao su, các nguồn nhân lực giỏi cho việc tìm kiếm thị trường, xúc tiến

thương mại với nước ngoài. Đối với hoạt động trồng và thu hoạch cao su, các doanh

nghiệp cần có các chuyên gia đào tạo tại các buổi tập huấn cho từng công nhân hay

hộ gia đình trồng cao su về các kỹ thuật chăm sóc, hạn chế dịch bệnh, khai thác sao

cho hiệu quả, nâng cao chất lượng cao su nguyên liệu. Việc đào tạo này có thể xin

nguồn hỗ trợ từ Nhà nước. Bởi hoạt động trồng và xuất khẩu cao su có những lợi

ích xã hội rất lớn, không những giải quyết lớn một lượng lao động thiếu việc làm

mà còn có đưa về nhiều giá trị kinh tế cho đất nước. Tạo được một nguồn nhân lực





dồi dào có chất lượng cao cũng là một điều kiện then chốt để ngành cao su có thể

phát triển bền vững.

3.3.3.3. Giải pháp nâng cao chất lượng cao su tự nhiên xuất khẩu

Đối với xuất khẩu cao su thiên nhiên của Việt Nam, thì nâng cao chất lượng cao

su là một trong những vấn đề cần đặt lên hàng đầu. Việc nâng cao chất lượng phải bắt

đầu từ những khâu cơ bản nhất: chọn giống, chọn vùng trồng, trồng và chăm sóc cho

tới thu hoạch bảo quản.

Giống là một yếu tố quyết định chất lượng cao su rất nhiều. Hiện nay, nhiều người dân

trồng mới vẫn tiếp tục sử dụng một số giống cao su không được khuyến khích trồng đại

trà như RRIV 4, PB 235, VM 515… Nhiều công ty cũng chưa quản lý được giống,

chưa tạo được giống, trong khi thị trường giống hiện nay đang khó kiểm soát được chất

lượng. Giống không những phải có năng suất cao mà còn cần phải phù hợp với khí hậu

nhiệt độ vùng canh tác. Các doanh nghiệp cần quản lý các giống cây của mình để áp

dụng được loại giống cho năng suất cao nhất.

Cây cao su không phải vùng nào cũng trồng được. Với đặc tính của cây thường

được trồng ở những nơi có khí hậu nóng ẩm. Việc đưa cao su trồng ở phía Bắc đã bắt

đầu từ nhiều năm tuy nhiên đến nay vẫn chưa phát huy được hiệu quả là một nhân

chứng cho việc chọn vùng trồng cao su chưa đúng. Trong tương lai, các doanh nghiệp

không nên trồng cao su ồ ạt đại trà mà phải có quy hoạch để cây cao su đưa lại năng

suất chất lượng cao nhất.

Ngoài ra các công đoạn như trồng và chăm sóc, thu hoạch và bảo quản cao su

cũng cần làm theo đúng kỹ thuật. Kỹ thuật canh tác và cơ cấu giống ở Việt Nam cần

đổi mới hơn nữa, các khâu kỹ thuật canh tác và khai thác mủ đòi hỏi chặt chẽ; đồng

thời phải có cơ sở hạ tầng cần thiết phục vụ cho sản xuất và chế biến. Trong thời gian

http://www.caosugiong.com/





gần đây, tại một số địa phương phía Nam nổi lên hiện tượng các thương lái pha trộn tạp

chất như: vôi, thạch cao, bột bả tường, đất trắng…vào mủ cao su làm giảm chất lượng

nguyên liệu trong sản xuất các sản phẩm cao su. Đây là hành vi gian lận thương mại,

ảnh hưởng đến chất lượng, uy tín của ngành cao su tại các thị trường. Vì thế các doanh

nghiệp cần có những giám sát chặt chẽ để quản lý chất lượng mủ. Ngoài ra việc đầu tư

công nghệ, kỹ thuật trong khai thác chế biến mủ cao su là vô cùng quan trọng. Hiện

nay, công nghệ chế biến mủ cao su của nước ta còn lạc hậu, năng suất chất lượng kém,

dẫn tới các sản phẩm sản xuất ra chưa được đánh giá cao. Các doanh nghiệp cần chấp

hành nghiêm túc các quy định của nhà nước về đảm bảo chất lượng nguyên liệu và sản

phẩm cao su trong sản xuất, chế biến, tăng cường hoạt động tự kiểm soát chặt chẽ chất

lượng nguyên liệu mủ cao su khi thu mua, trong quá trình sản xuất chế biến, tuyệt đối

không thu mua nguyên liệu mủ cao su phát hiện có tạp chất đưa vào sản xuất chế biến.

Có như thế cao su Việt Nam xuất khẩu mới nâng cao được chất lượng và giá trị.

3.3.3.4. Chuyển đổi cơ cấu sản phẩm, đa dạng hóa thị trường

Dựa trên cơ sở nâng cao chất lượng cao su tự nhiên xuất khẩu, các doanh

nghiệp cần có những định hướng về phát triển sản phẩm và thị trường trong tương lai.

Hiện nay, doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu sản xuất xuất khẩu các loại nguyên liệu cao

su dạng thô là chính. Về cơ cấu sản phẩm cũng chưa phù hợp với nhu cầu thế giới.

Chính vì thế trong tương lai Việt Nam cần đầu tư nâng cao hơn nữa, công nghệ, nhân

lực để tăng chất lượng cao su, chuyển đổi cơ cấu sản phẩm thành các loại như RSS,

SVR 10, SVR 20 thay cho các loại như SVR L, 3L, 5L. Bên cạnh đó, cao su Việt Nam

còn quá lệ thuộc vào thị trường Trung Quốc do cao su Việt Nam chất lượng chưa đạt

được tiêu chuẩn của một số nước tiêu dùng cao su lớn khác. Xuất khẩu cao su của Việt

Nam sang Trung Quốc theo đường mậu biên chiếm tới 80% tổng lượng cao su của Việt





Nam xuất khẩu vào thị trường này. Tuy xuất khẩu biên mậu được ưu đãi về mức thuế,

nhưng doanh nghiệp lại gặp rủi ro khi bạn hàng ngưng nhập khẩu. Đây là chính sách

thường xuyên được Trung Quốc áp dụng giảm nhiệt giá mủ cao su vốn có xu hướng

tăng khá mạnh từ đầu năm đến nay. Đồng thời sản xuất chủng loại cao su nguyên liệu

theo nhu cầu thị trường, qua đó hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng cao su thiên

nhiên sơ chế. Chủ động, tăng cường xuất khẩu theo con đường chính ngạch và đa dạng

hoá thị trường nhằm đối phó với tình trạng còn bị lệ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc.

Việt Nam cần giảm lượng xuất khẩu tiểu ngạch thay vào đó là xuất khẩu chính ngạch

sang thị trường này để giảm rủi ro. Trong tương lai Trung Quốc vẫn là thị trường tiêu

dùng cao su hàng đầu thế giới. Vì thế, doanh nghiệp Việt Nam cần có những ưu tiên và

thắt chặt mối quan hệ với các bạn hàng tại đây. Ngoài ra các doanh nghiệp trong ngành

có thể chủ động tăng cường chất lượng cao su để gia tăng việc xuất khẩu chính ngạch

sang Trung Quốc cũng như mở rộng xuất khẩu sang các thị trường khác như Châu Âu,

Châu Mỹ và các nước Châu Á khác. Những thị trường đang tăng nhập khẩu cao su

Việt Nam là Malaysia, Đài Loan, Hàn Quốc, Đức, Hoa Kỳ, Nga, Ấn Độ….

3.3.3.5. Tăng cường công tác nghiên cứu thị trường, xúc tiến thương mại và xây

dựng thương hiệu

Để có thể mở rộng thị trường xuất khẩu thì việc nghiên cứu thị trường là vô

cùng quan trọng. Doanh nghiệp tiến hành việc nghiên cứu thị trường qua các thông tin

phổ thông sách báo, mạng…tuy nhiên nguồn thông tin này rất nhiều, có nhiều ý kiến

trái chiều thậm chí là không chính xác. Đây chỉ có thể coi là nguồn thông tin bổ sung.

Để có những đánh giá một cách chính xác nhất, doanh nghiệp cần mua thông tin của

các nhà nghiên cứu hoặc cử cán bộ sang để điều tra trực tiếp. Đối với những doanh

nghiệp vừa và nhỏ có thể bắt chước theo các doanh nghiệp lớn hoặc tận dụng nguồn





thông tin từ các hiệp hội hay ngành hàng. Việc nghiên cứu thông tin sẽ giúp doanh

nghiệp có những đính hướng đúng đắn trong việc mở rộng thị trường, cơ cấu mặt hàng

xuất khẩu.

Khi đã tiến hành xác định được thị trường hướng tới. Các doanh nghiệp phải

tiến hành các hoạt động xúc tiến thương mại để đưa cao su của mình tới khách hàng.

Đây là việc hết sức cần thiết khi mà cao su tự nhiên Việt Nam còn kém chất lượng

và chưa có thương hiệu trên thị trường thế giới. Doanh nghiệp có thể gửi các mẫu

cao su xuất khẩu tới các hội chợ triển lãm, gửi hàng mẫu cho khách hàng, lập đại lý

bán hàng tại các nước hay đưa thông tin về cao su Việt Nam lên các trang web bằng

tiếng nước ngoài…những hoạt động trên sẽ giúp cao su Việt Nam đến gần hơn với

người tiêu dùng tại nước ngoài.

Để tạo giá trị cho cao su xuất khẩu, xây dựng thương hiệu là một việc mà các

doanh nghiệp cần quan tâm đầu tư. Cao su Việt Nam được xuất sang nhiều thị

trường tuy nhiên nhiều người tiêu dùng vẫn chưa biết hàng hóa có xuất xứ từ Việt

Nam. Nguyên nhân chủ yếu là do chất lượng cao su không đồng đều. Trong đó, chỉ

có Tập đoàn Cao su Việt Nam và một số ít doanh nghiệp nhà nước có quy trình

quản lý nghiêm ngặt nên chất lượng được đảm bảo, còn lại phần lớn các công ty

nhỏ lẻ, sản xuất tiểu điền vẫn chưa quan tâm đến chất lượng. Chính vì chất lượng

cao su không đảm bảo nên giá xuất khẩu cao su của Việt Nam thường bán với giá thấp

hơn từ 10-20% so với Malaysia và Thái Lan. Để xây dựng thương hiệu cao su Việt

Nam, bước đầu các doanh nghiệp xuất khẩu phải nâng cao chất lượng sản phẩm.

Chúng ta sẽ chỉ marketing và xây dựng được thương hiệu khi nắm trong tay những sản

phẩm tốt.





Mặc dù những năm qua, hoạt động xuất khẩu cao su Việt Nam có được những

thành tựu đáng kể nhưng vẫn còn rất nhiều khó khăn phía trước. Trước tình hình đó,

các cơ quan có liên quan cũng như các doanh nghiệp, người dân cần có những quan

tâm hơn nữa tới việc phát triển và xuất khẩu cao su một cách hiệu quả nhất. Trong

đó: đối với nhà nước, cần giải quyết các vấn đề về quy hoạch vùng trồng, đầu tư,

hỗ trợ cho hoạt động trồng cũng như xuất khẩu cao su; về phía ngành cao su, tăng

cường hơn nữa các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp như cung cấp thông tin thị

trường, marketing, xúc tiến thương mại, nghiên cứu và cung cấp giống, nâng cao

hệ thống quản lý chất lượng…; các giải pháp đặc biệt cần được thực hiện bởi các

doanh nghiệp xuất khẩu như các biện pháp về tăng cường vốn, nguồn nhân lực,

nguồn hàng, nâng cao chất lượng cao su xuất khẩu, về công tác xúc tiến,

marketing cho sản phẩm của mình ... Đây là những yêu cầu cấp thiết đặt ra đối với

các doanh nghiệp xuất khẩu.





KẾT LUẬN

Trải qua quá trình phát triển lâu dài, đến nay Ngành cao su Việt Nam đã

khẳng định được vị trí và có những đóng góp quan trọng trong công cuộc xây

dựng, phát triển kinh tế, xã hội của nước ta, đặc biệt trong đó là hoạt động xuất

khẩu cao su. Những năm gần đây, hoạt động xuất khẩu cao su liên tục gặt hái

được những kỉ lục mới kể cả về lượng và giá trị xuất khẩu, cao su Việt Nam

cũng đã có mặt ở rất nhiều nước khác nhau trên thế giới, đặc biệt là những thị

trường khó tính như Nhật Bản, Đức, Mỹ...

Tuy nhiên bên cạnh những thành tựu đã đạt được, hoạt động xuất khẩu

cao su Việt Nam vẫn đang tồn tại nhiều vấn đề bất cập và khó khăn cần giải

quyết. Cao su Việt Nam vẫn chưa tìm được vị thế vững chắc trên thị trường thế

giới. Với rất nhiều các vấn đề về chất lượng, cơ cấu sản phẩm, thị trường, giá trị

hàng xuất khẩu, kỹ thuật công nghệ, xây dựng thương hiệu...cao su xuất khẩu

thường gặp khó khăn, thiệt thòi khi phải cạnh tranh với các nước khác.

Xu thế hội nhập và tự do hóa thương mại đang là động lực, là cơ hội cho

ngành cao su nhưng cũng mang lại nhiều áp lực cạnh tranh lớn. Chính vì vậy để

nâng cao được hiệu quả, cũng như phát triển hoạt động xuất khẩu cao su cần có

những giải pháp từ các bộ, ban, ngành; các địa phương; các doanh nghiệp; các

nông hộ cũng như sự phối hợp nhuần nhuyễn, thống nhất các giải pháp này.





Trong đó cần đặc biệt quan tâm tới việc nâng cao chất lượng cũng như giá trị của

cao su xuất khẩu.

Cao su tự nhiên được Đảng và Nhà nước là mặt hàng nông sản có tính

chiến lược trong quá trình đổi mới, phát triển đất nước. Với những lợi thế vốn có

và nỗ lực không ngừng của toàn Ngành cao su, hi vọng trong tương lai xuất khẩu

cao su Việt Nam đạt được nhiều thành tựu hơn nữa, khẳng định vững chắc vị thế

của mình trên thị trường thế giới.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT

1. Hoàng Anh, 2010, Năm 2010: Ngành Cao su sản xuất kinh doanh tăng

trưởng, đời sống công nhân lao động đỡ vất vả hơn,

http://www.congdoanvn.org.vn/details.asp?l=1&c=229&c2=229&m=4579

2. Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, Cao su (cây),

http://vi.wikipedia.org/wiki/Cao_su_%28c%C3%A2y%29

3. An Bình, 2012, Xuất khẩu nông sản 2012 tập trung ba nhóm hàng chủ

lực, Tạp chí Thương mại số 11/2012, 34-35

4. Bùi Căn, 2011, Giá cao su thiên nhiên thế giới tăng nhanh,

http://www.nhandan.com.vn/cmlink/nhandandientu/thoisu/kinh-te/th-gi-

i/gia-cao-su-thien-nhien-th-gi-i-t-ng-nhanh-1.284887

http://www.congdoanvn.org.vn/details.asp?l=1&c=229&c2=229&m=4579

http://vi.wikipedia.org/wiki/Cao_su_%28c%C3%A2y%29

http://www.nhandan.com.vn/cmlink/nhandandientu/thoisu/kinh-te/th-gi-i/gia-cao-su-thien-nhien-th-gi-i-t-ng-nhanh-1.284887

http://www.nhandan.com.vn/cmlink/nhandandientu/thoisu/kinh-te/th-gi-i/gia-cao-su-thien-nhien-th-gi-i-t-ng-nhanh-1.284887





5. Nguyễn Quốc Chỉnh, Nguyễn Mạnh Hải, Báo cáo nền: tổng quan về mặt

hàng cao su của Việt Nam

6. Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn, 2008,

Hồ sơ ngành hàng cao su Việt Nam,

http://agro.gov.vn/news/chitiet_nghiencuu.aspx?id=880

7. Tạ Kim Cúc, 2012, Báo cáo tình hình sản xuất và thị trường cao su quý

4.2011 – Dự báo tình hình năm 2012,

http://thitruongcaosu.net/2012/01/06/bao-cao-tinh-hinh-san-xuat-va-thi-

truong-cao-su-quy-4-2011-du-bao-tinh-hinh-nam-2012/

8. Nguyễn Hải, 2011, Trồng cao su ở miền núi phía Bắc – hướng đột phá

mới?, http://vov.vn/Home/Trong-cao-su-o-mien-nui-phia-Bac--huong-dot-

pha-moi/20114/171649.vov

9. Tùng Lâm, 2011, Nhu cầu cao su phục hồi mạnh, Tạp chí Ngoại Thương

số 25/2011, 9-10

10. Nguyễn Thị Liễu, 2009, Thực trạng xuất khẩu cao su tự nhiên của Việt

Nam trong thời kì hội nhập quốc tế và giải pháp phát triển, Khóa luận tốt

nghiệp, Đại học Ngoại Thương Hà Nội

11. Đỗ Thùy Linh, 2011, Một số biện pháp thúc đẩy hoạt động xuất khẩu cao

su tự nhiên của Việt Nam trong bối cảnh gia nhập WTO, Khóa luận tốt

nghiệp Đại học Ngoại Thương Hà Nội

12. Công ty chứng khoán Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam, 2011, Báo

cáo ngành Cao su tự nhiên tháng 11/2011

http://agro.gov.vn/news/chitiet_nghiencuu.aspx?id=880

http://thitruongcaosu.net/2012/01/06/bao-cao-tinh-hinh-san-xuat-va-thi-truong-cao-su-quy-4-2011-du-bao-tinh-hinh-nam-2012/


http://vov.vn/Home/Trong-cao-su-o-mien-nui-phia-Bac--huong-dot-pha-moi/20114/171649.vov

http://vov.vn/Home/Trong-cao-su-o-mien-nui-phia-Bac--huong-dot-pha-moi/20114/171649.vov





13. Y Nhung, 2011, Áp thuế xuất khẩu từ 3 - 5% đối với mặt hàng cao su

http://vneconomy.vn/20111025105856525P0C19/ap-thue-xuat-khau-tu-3-

5-doi-voi-mat-hang-cao-su.htm

14. Nguyễn Thị Tuyết Nhung, 2011, Bình Phước: Góp phần phát triển cao su

theo hướng bền vững,

http://www.sonongnghiepbp.gov.vn/v1/modules.php?name=News&op=vi

ewst&sid=789

15. Chu Tiến Quang, Hà Huy Ngoc, 2011, Tác động của hội nhập kinh tế

quốc tế đến nông nghiệp Việt Nam sau 4 năm thực hiện cam kết WTO –

Những điều chỉnh chính sách, Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế số 8 tháng

8/2011, 30-40

16. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2011, Chỉ thị số 3439/CT-BNN-

QLCL ngày 23/11/2011 về việc tăng cường quản lý nâng cao nguyên liệu

mủ cao su

17. Bộ Tài chính, 2011, Thông tư 145/2011/TT-BTC ngày 24/10/2011 về quy

định về thuế xuất xuất khẩu một số mặt hàng cao su

18. Ngọc Tiến, 2012, Trồng cao su tại Đông Bắc: Thí điểm ồ ạt -trả giá đắt,

http://www.tienphong.vn/xa-hoi/571491/Trong-cao-su-tai-Dong-Bac-Thi-

diem-o-at--tra-gia-dat-tpp.html

19. Thủ tướng Chính phủ, 2009, Quyết định số: 750/QĐ-TTg ngày 03/06/2009

về phê duyệt quy hoạch phát triển cao su đến năm 2015 và tầm nhìn đến

năm 2020

http://vneconomy.vn/20111025105856525P0C19/ap-thue-xuat-khau-tu-3-5-doi-voi-mat-hang-cao-su.htm

http://vneconomy.vn/20111025105856525P0C19/ap-thue-xuat-khau-tu-3-5-doi-voi-mat-hang-cao-su.htm

http://www.sonongnghiepbp.gov.vn/v1/modules.php?name=News&op=viewst&sid=789

http://www.sonongnghiepbp.gov.vn/v1/modules.php?name=News&op=viewst&sid=789

http://www.webketoan.vn/forum/threads/153394-Thong-tu-145-2011-TT-BTC-ngay-24-10-2011-Quy-dinh-ve-thue-xuat-xuat-khau-mot-so-mat-hang-Cao-su?s=125681544fd67406ebd0a9fb7f3137e8



http://www.tienphong.vn/xa-hoi/571491/Trong-cao-su-tai-Dong-Bac-Thi-diem-o-at--tra-gia-dat-tpp.html

http://www.tienphong.vn/xa-hoi/571491/Trong-cao-su-tai-Dong-Bac-Thi-diem-o-at--tra-gia-dat-tpp.html





20. Thủ tướng Chính phủ, 2005, Quyết định số 150/2005/QĐ-TTg ngày

20/06/2005 về phê duyệt quy hoạch chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông, lâm

nghiệp, thủy sản cả nước

21. Thủ tướng Chính phủ, 2010, Quyết định 2011/QĐ-TTg ngày 05/11/2010

về thực hiện thí điểm bảo hiểm tín dụng xuất khẩu

22. Cục Trồng trọt - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2007, Chỉ thị số

1339/CT-BNN-TT ngày 17/05/2007 về việc phát triển cây cao su trong

thời gian tới Công ty chứng khoán Phương Nam, 2011, Báo cáo ngành

Cao su tự nhiên tháng 11/2011.

23. Nguyễn Thị Mộng Tuyền, 2008, Quá trình đầu tư và khai thác thuộc địa

về cao su của tư bản Pháp ở Việt Nam,

http://www.sugia.vn/index.php?mod=news&cpid=3&nid=224&view=deta

il

24. Công ty chứng khoán Việt Thành, 2011, Báo cáo phân tích ngành Cao su

tự nhiên tháng 6/2011

25. Th.s Hoàng Quốc Xạ, 2011, cây cao su và hướng phát triển cho loại cây

vàng trên đất lâm nghiệp vùng núi phía Bắc,

http://hoikhktlnpto.blogtiengviet.net/2011/02/20/ca_y_cao_su_va_hamar_

ng_pha_t_triar_n_ch

26. www.agro.gov.vn, Phần trăm (%) diện tích cao su đại điện và tiểu điều

giai đoạn 1999 – 2009, http://agro.gov.vn/news/sms1500_Phan-tram-dien-

tich-cao-su-dai-dien-va-tieu-dieu-giai-doan-1999--2009.htm

http://www.sugia.vn/index.php?mod=news&cpid=3&nid=224&view=detail

http://www.sugia.vn/index.php?mod=news&cpid=3&nid=224&view=detail

http://hoikhktlnpto.blogtiengviet.net/2011/02/20/ca_y_cao_su_va_hamar_ng_pha_t_triar_n_ch

http://hoikhktlnpto.blogtiengviet.net/2011/02/20/ca_y_cao_su_va_hamar_ng_pha_t_triar_n_ch

http://www.agro.gov.vn/

http://agro.gov.vn/news/sms1500_Phan-tram-dien-tich-cao-su-dai-dien-va-tieu-dieu-giai-doan-1999--2009.htm

http://agro.gov.vn/news/sms1500_Phan-tram-dien-tich-cao-su-dai-dien-va-tieu-dieu-giai-doan-1999--2009.htm





27. www.thitruongcaosu.net, 2011, Bản tin dự báo thị trường cao su Quý

1/2012, http://thitruongcaosu.net/2012/04/10/ban-tin-du-bao-thi-truong-

cao-su-quy-12012/

28. www.thitruongcaosu.net, 2011, Xuất khẩu cao su của Việt Nam đạt mức

cao kỷ lục, http://thitruongcaosu.net/2012/01/05/xuat-khau-cao-su-cua-

viet-nam-nam-2011-dat-muc-cao-ky-luc/

29. www.thitruongcaosu.net, 2011, Thị trường cao su tuần 16- 19/01/2012:

Giá cao su tiếp tục tăng trong tuần này,

http://thitruongcaosu.net/2012/01/19/thi-truong-cao-su-tuan-16-19-01-

2012-gia-cao-su-tiep-tuc-tang-trong-tuan-nay/

30. www.thitruongcaosu.net, 2012, Báo cáo tình hình sản xuất và thị trường

cao su quý 4.2011 – Dự báo tình hình năm 2012,

http://thitruongcaosu.net/2012/01/06/bao-cao-tinh-hinh-san-xuat-va-thi-

truong-cao-su-quy-4-2011-du-bao-tinh-hinh-nam-2012/

31. www.vinanet.com.vn, 2012, Xuất khẩu cao su quí I/2012 tăng về lượng

nhưng giảm trị giá, http://vinanet.com.vn/tin-thi-truong-hang-hoa-viet-

nam.gplist.294.gpopen.200888.gpside.1.gpnewtitle.xuat-khau-cao-su-qui-

i-2012-tang-ve-luong-nhung-giam-tri-gia.asmx

TÀI LIỆU TIẾNG ANH

32. ANRPC, 2010, Natural Rubber Trends & Statistics, volume 2, no.12,

12/2010www.anrpc.org/html/filedownload.aspx?file=MONTHLY%20BU

LLETIN-%20DECEMBER%202010%20MODIFIED%20271210.PDF

http://www.thitruongcaosu.net/

http://thitruongcaosu.net/2012/04/10/ban-tin-du-bao-thi-truong-cao-su-quy-12012/

http://thitruongcaosu.net/2012/04/10/ban-tin-du-bao-thi-truong-cao-su-quy-12012/


http://thitruongcaosu.net/2012/01/05/xuat-khau-cao-su-cua-viet-nam-nam-2011-dat-muc-cao-ky-luc/

http://thitruongcaosu.net/2012/01/05/xuat-khau-cao-su-cua-viet-nam-nam-2011-dat-muc-cao-ky-luc/


http://thitruongcaosu.net/2012/01/19/thi-truong-cao-su-tuan-16-19-01-2012-gia-cao-su-tiep-tuc-tang-trong-tuan-nay/

http://thitruongcaosu.net/2012/01/19/thi-truong-cao-su-tuan-16-19-01-2012-gia-cao-su-tiep-tuc-tang-trong-tuan-nay/




http://www.vinanet.com.vn/

http://vinanet.com.vn/tin-thi-truong-hang-hoa-viet-nam.gplist.294.gpopen.200888.gpside.1.gpnewtitle.xuat-khau-cao-su-qui-i-2012-tang-ve-luong-nhung-giam-tri-gia.asmx



http://www.anrpc.org/html/filedownload.aspx?file=MONTHLY%20BULLETIN-%20DECEMBER%202010%20MODIFIED%20271210.PDF







33. ANRPC, 2011, Natural Rubber Trends & Statistics, volume 3, no.9,

9/2011, http://www.mediafire.com/view/?25sian7laki6d5j

34. IRSG, 2011, Statistical summary of world rubber situation , January-

March 2012 edition www.rubberstudy.com/quarterly.aspx

35. Malaysian Rubber Board, 2011, Natural Rubber Statistics 2011,

http://www.google.com.vn/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=

10&ved=0CIgBEBYwCQ&url=http%3A%2F%2Fwww.lgm.gov.my%2Fn

rstat%2Fnrstats.pdf&ei=YCjT_y4HYWiQerzLC_CA&usg=AFQjCNHUv

28_TscwioNMFHeVJQqWkYoT4g&sig2=pXt-wCrZPRrfj0Qp9SGjeQ

http://www.mediafire.com/view/?25sian7laki6d5j

http://www.rubberstudy.com/quarterly.aspx

http://www.google.com.vn/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&ved=0CIgBEBYwCQ&url=http%3A%2F%2Fwww.lgm.gov.my%2Fnrstat%2Fnrstats.pdf&ei=YCjT_y4HYWiQerzLC_CA&usg=AFQjCNHUv28_TscwioNMFHeVJQqWkYoT4g&sig2=pXt-wCrZPRrfj0Qp9SGjeQ








PHỤ LỤC

Bảng 1: Sản lƣợng cao su thế giới giai đoạn 2000 – 2011

Sản lƣợng (ngàn tấn)

2000 6.762

2001 7.332

2002 7.326

2003 8006

2004 8744

2005 8.907

2006 9.827

2007 9.890

2008 10.128

2009 9.690

2010 10.399

2011 10.974

Nguồn: Malaysian Rubber Board, 2011

Bảng 2: Năng suất cây cao su Việt Nam giai đoạn 2003 – 2011

Năng suất (tấn/ha)

2003 1.363

2004 1.393

2005 1.441

2006 1.558





2007 1.603

2008 1.654

2009 1.698

2010 1.720

2011 1.733

Nguồn: ANRPC, 2011

Bảng 3: Lƣợng tiêu thụ cao su thế giới giai đoạn 2000 – 2011

Lƣợng tiêu thụ (ngàn tấn)

2000 7.340

2001 7.333

2002 7.556

2003 7.937

2004 8.716

2005 9.205

2006 9.690

2007 10.178

2008 10.175

2009 9.330

2010 10.778

2011 10.924

Nguồn: Malaysian Rubber Board, 2011

Bảng 4: Sản lƣợng cao su tự nhiên Việt Nam và tốc độ tăng trƣởng





giai đoạn 2004 – 2011

Sản lƣợng (ngàn tấn) %tăng

2004 419

2005 481,6 14,90

2006 555,4 15,3

2007 605,8 9,10

2008 660 8,90

2009 723,7 9,70

2010 750 3,60

2011 811,6 8,20

Nguồn: Tổng hợp ANRPC, 2011, thitruongcaosu.net

Bảng 5: Diện tích trồng và khai thác cây cao su Việt Nam

giai đoạn 2003 – 2011

Diện tích trồng (ngàn ha) Diện tích khai thác (ngàn ha)

2003 440,8 266,7

2004 454,1 300,6

2005 482,7 334,2

2006 522,2 356,4

2007 556,3 377,8

2008 631,5 399,1





2009 674,2 421,6

2010 740 438,5

2011 834,2 505

Nguồn: ANRPC, 2011

Bảng 6: Lƣợng xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam giai đoạn 2001-2011

Lƣợng xuất khẩu (tấn) % tăng trƣởng

2001 308.100 12,7

2002 454.800 47,6

2003 433.106 -4,7

2004 495.000 18,5

2005 587.110 14,4

2006 707.985 20,6

2007 714.877 0,97

2008 658.342 -7,9

2009 731.383 11,1

2010 782.213 6,9

2011 816.577 4,4


Bảng 7: Giá bình quân cao su tự nhiên xuất khẩu giai đoạn 2000 – 2011

Giá bình quân xuất khẩu (USD) % tăng trƣởng





2000 316,6

2001 315,7 -2,8

2002 597 89

2003 872 46

2004 1.169 34

2005 1.340 14,6

2006 1.798 34

2007 1.948 8,3

2008 2.436 25

2009 1.677 -31,1

2010 3.053 82

2011 3.961 29,7


Bảng 8: Kim ngạch xuất khẩu cao su tự nhiên Việt Nam và tốc độ tăng trƣởng


Kim ngạch xuất khẩu (USD) % tăng trƣởng

2001 165.073 5,3

2002 267.832 62,3

2003 377.864 41,1

2004 578.877 53,2

2005 787.000 38,9

2006 1.273.000 57,9

2007 1.392.841 9,6





2008 1.603.596 15,1

2009 1.226.857 -23,5

2010 2.388.224 94,7

2011 3.234.706 35,5


Documents

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP - · PDF file Tƣ vấn hỗ trợ viết luận văn, tiểu luận ... vượt cả mục tiêu của Chính phủ đến năm 2015