Katalog ispitnih pitanja iz biologije za eksternu maturu prikupljenih od srednjih

škola

-izborni predmet-

CITOLOGIJA

NIŽI NIVO

1.Prvi mikroskop napravio je:

a) Robert Hook

b) Levenhuk

c) Šlajden

d) Švan

2.Biološka disciplina koja se bavi proučavanjem organizacije ćelija naziva se:

a) Histologija

b) Citologija

c) Genetika

d) Botanika

3.Prokarioti se dijele:

a) Mitozom

b) Mejozom

c) Amitozom

4.U jedru se nalaze:

a) Plastidi

b) Vakuole

c) Hromozomi

d) Ćelijski sok

5.Naučnik koji je prvi otkrio ćeliju je:

a. Rober Huk

b. Robert Brown

c. Schleiden

6.Cjelokupna živa komponenta ćelije naziva se:

a. citoplazma

b. protoplazma

c. jedro

7.Glavni neorganski spoj i najbolji rastvarač je:

a. voda

b. natrijhlorid

c.alkohol

8. Nauka o ćeliji naziva se:

a. histologija

b. anatomija

c. citologija

d. genetika

9.Ćeliju je otkrio:

a. Robert Braun

b. Robert Huk

c. Antonio Van Levenhuk

10.Jedarce se još naziva i:

a. nukleoid

b. nukleus

c. mikronukleus

d. nukleolus

11.Neorganske supstance su:

a. voda, soli

b. proteini, uljeni hidrati, mast ii nukleinske kiseline

c. glukoza, fruktoza

12.Dioba ćelije:

a. mitoza i mejoza

b. interfaza i profaza

c. amitoza i mejoza

13. Ćelija vrši razmjenu materija sa spoljašnjom sredinom preko :

a) Jedra

b) Mitohondrija

c) Citoplazme

d) Membrane

14. Funkcija ćelijske membrane je:

a) Gradivna

b) Zaštitna

c) Energetska

d) Nasljedna

15.Najveći procent ćelije zauzima :

a) Voda

b) Proteini

c) Masti

d) Šećeri

16. U ćelijskom disanju nastaje:

a) Kiseonik

b) Energija

c) Glukoza

d) Masti

17. Citologija je nauka o

A- Sredini

B- Organu

C- Tkivu

D- Ćeliji

18.Celuloza je šećer kod

A- Životinja

B- Čovjeka

C- Biljaka

D- Ni jedno od navedenog

19. DNK se sastoji iz

A- Dva lanaca

B- Jedog lanca

C- 100 azotnih baza

D- 10 mononukleotida

20.Ćelije _____________________ imaju:jedro,citoplazmu i ćelijsku membranu.

A- Prokariota

B- Eukariota

C- Mikroorganizama

D- Svi odgovori su tačni

21.Mitoza je dioba tjelesnih – diploidnih ćelija.

A- Samo prvi dio definicije je tačan - mitoza je dioba

B- Samo drugi dio definicije je tačan- tjelesne su i diploidne ćelije

C- Definicija je tačna

D- Definicija je ne tačna

22. Tvorci ćelijske teorije su:___________________ i _________________

23.Tipovi plastida _____________ , _______________ i _______________

24.Ćelijski zid imaju ___________________

25. Hromosomska garnitura može biti: _______________ i _______________

26. Citologija je nauka o:

a)ćeliji b)procesima nasljeđivanja

c)tkivima d)unutrašnjoj građi živih bića

27. Biljnu ćeliju je opisao:

a) Gregor Mendel b) Robert Braun

c) Robert Huk c) Karl Line

28. Koji orgnizmi posjeduju prokariotsku ćeliju ?

29. Ko je otkrio ćeliju ?

30. Biljna ćelija se razlikuje od životinjske zato što ima :

a) Plastide, mitohondrije, ribosome

b) Plastide, ćelijski zid, vakuolu

c) Lizosome, ćelijsku membranu, endoplazmatski retikulum

d) Citoplazmu,specijalne organele, goldžijev aparat

31. Ćelijski zid imaju:

a) sve ćelije

b) biljne ćelije

c) životinjske ćelije

d) mišične ćelije

e) mitohondrije

32. Mitohondriji:

a) su energetske centrale stanice,

b) su glavni proizvođači ATP-a,

c)imaju dvostruku ovojnicu,

d) sadrže DNK/DNA,

e) sve navedene tvrdnje su ispravne.

33. Miofibrili se nalaze u:

a) nervnim ćelijama

b) hrskavici

c) mišićnim ćelijama

d) krvi

SREDNJI NIVO

1.Izbaci uljeza ! Organske materije u citoplazmi su :

a) Voda

b) Šećeri

c) Masti

d) Bjelančevine

2.Golđijev aparat je organela koja ima ulogu:

a) Sinteza bjelančevina

b) Kinetika hromosoma

c) Sekrecija

d) Energetsku

3.Prokariotsku ćeliju imaju:

a) Bakterije i virusi

b) Virusi i neke praživotinje

c) Modrozelene alge i bakterije

4. Voda je jako dobar rastvarač jer:

a. je dipolnog karaktera

b. ima visoku tačku isparavanja

c. predstavlja transportno sredstvo

5.Bjelančevine su građene od:

a. glicerola

b. aminokiselina

c. ketone

6.Glavni predstavnici monosaharida su:

a. škrob i glikogen

b. laktoza i maltoza

c. fruktoza i glukoza

7.Utemeljivači četiri postulate su:

a. Robert Braun i Robert Huk

b. Antonio Van Levenhuk i Šlajden

c. Šlajden i Švan

8.Tipovi ćelijske organizacije su:

a. heterotrofi i autotrofi

b. prokarioti i eukarioti

c. jedro i membrana

9.Najvažnija komponenta jedra je:

a. mitohondrije

b. celuloza

c. hromosomi

10.Uloga mitohondrija je:

a. centri disanja

b. izlučivanje

c. probavni sistem

11.Ženski gameti su:

a. jajovodi

b. jajne ćelije

c. spermatozoidi

12.Tipovi nukleinske kiseline:

a. ribonukleinska i purinska

b. dezoksiribonukleinska i pirimidinska

c. ribonukleinska i dezoksiribonukleinska

d. purinska i pirimidinska

13.Uloga ribozoma:

a. centri disanja

b. probavni sistem

c. sinteza proteina

14.Koliko ima aminokiselina?

a. 20

b. 22

c. 16

15.Sposobnost kontrakcije imaju:

a. miofibrili

b. neurofibrili

c. treplje i bičevi

16.Šta ima biljna ćelija a nema životinjska?

a. ćelijsku membranu

b. jezgro

c. ćelijski zid i vakuole

d. hromosome

17. Biljna ćelija se razlikuje od životinjskih zato što ima

A- Plastide,mitohondrije,ribozome

B- Plastide,ćelijski zid,vakuolu

C- Citoplazmu,specijalne organele,goldžijev aparat

D- Lizozome,ćelijsku membranu, endoplazmatični retikulum

18.Bjelančevine su građene od

A- Proteinskih kiselina

B- Nukleinskih kiselina

C- Amino kiselina

D- Svega navedenog

19. Koji triplet se nalazi na dnk

A- ATG

B- UAC

C- AUG

D- GCU

20.Nosioci gena u ćeliji su

A- Mitohondrije

B- Hloroplasti

C- Hromoplasti

D- Hromosomi

21.Crossig over-rekonbinacija dešava se u

A- Mitozi

B- Mejozi

C- Amitozi

D- Endomitozi

22. Prokaroti su:

a)gljive b)organizmi čije ćelije nemaju pravo jedro

c)organizmi ćije ćelije imaju pravo jedro d)više biljke

23.Saharozu ubrajamo u:

a)bjelančevine b)masti

c)vitamine d)ugljikohidrate

24.Nukleinske kiseline imaju ulogu:

a)energetsku b)nasljednog materijala

c)rezervnu energetsku d)gradivnu

25.Uloga ribosoma je:

a)Probavna b)centar disanja

c)sinteza bjelančevina d)izlučivanje štetnih sastojaka

26.Proces diobe tjelesnih ćelija je:

a)interfaza b)mitoza

c)ćelijski ciklus d)mejoza

27.Izbaci uljeza:

a)diplidan broj hromosoma b)mitoza

c)somatske ćelije d)gameti

28. a) Citoplazma je kontrolni centar ćelije T N

b) Jedro je kontrolni centar ćelije T N

c) Mitoza je dioba kojom nastaju tjelesne ćelije T N

d) Mejoza je dioba kojom nastaju polne ćelije T N

e) Hromosomi se nalaze u citoplazmi T N

f) U polnim ćelijama čovjeka se nalazi 46 hromosoma T N

29. Upiši nazive dijelova ćelija čija su svojstva opisana u produžetku sljedećih rečenica:

__________________ obavija ćeliju i daje joj oblik.

__________________ loptasto tjelašce i nalazi se u sredini ćelije.

__________________ tjelaščca i kanalići u citoplazmi.

30. Kako se živa bića dijele prema broju ćelija od kojih je građeno njihovo tijelo ?

31. Od koliko ćelija je izgrađena bakterija ?

32.Izbaci uljeza:

Glukoza, saharoza, glicerin, celuloza, skrob

VIŠI NIVO

1.Izbaci uljeza:

a) Metafaza

b) Anafaza

c) Telofaza

d) Pahiten

2.Hromosom p=q nazivamo:

a) Telocentričan

b) Akrocentričan

c) Metacentričan

d) Submetacentričan

3.Kretanje hromosoma ka polovima u metafazi zove se:

a) Citokineza

b) Anafaza

c) Prometafaza

d) Metakineza

4.Holoenzim čine:

a. apoenzim i koenzim

b. 2 aktivna centra i jedna bjelančevina

c. enzim + masti

5.Najznačajniji hormoni stimulatori su:

a. etilen i apscisinska kiselina

b. auksini, giberelini, citokinini

c. glicerol i višemasne kisleline

6.Protamini i histoni spadaju u grupu:

a. nukleoproteida

b. prostih bjelančevina

c. složenih bjelančevina

7.Liposolubilni vitamini su:

a. B kompleks (B1, B2, B3, B12)

b. D, E, K, A

c. C vitamin i B kompleks

8.Pirimidinske heterociklične baze su:

a. adenin, guanin, citozin

b. timin, adenin, uracil

c. timin, citozin, uracil

9.Nukleotidi su građeni od:

a. ortofosforne kiseline, petougljičnog šećera i heterociklične baze

b. DNK i RNK

c. masti, kiselina i proteina

10.Jedro kod prokariota naziva se:

a. nukleotid

b. reticulum

c. nucleoid

11.Centre disanja i generatore energije predstavljaju:

a. mitohondrije

b. endoplazmatski reticulum

c. ribozomi

12.Fagosomi čine vrstu:

a. ribosoma

b. lizosoma

c. mitohondrija

13.Glavnu ulogu u polarizaciji ćelije imaju:

a. plastidi

b. centrosomi

c. miofibrili

14.Hemijski sastav hromosoma čine:

a. fosfolipidi i enzimi

b. aminokiseline i alkoholi

c. nukleinske kiseline, histoni i nehistonski proteini

15.Ćelijska membrana sastoji se od:

a. lipida, protein ai polisaharida

b. histone i aminokiselina

c. različitih vrsta hromosoma

16.Zaokruži tačan odgovor:

a. Mitoza predstavlja diobu jedra kod somatskih ćelija i sastoji se iz više faza.

b. Mejoza je dioba spolnih ćelija, ali se dešava i kod somatskih ćelija.

c. Mitoza je dioba spolnih ćelija u kojoj nastaje haploidan broj hromozoma.

17.Crossingover predstavlja:

a. mjesto na hromozomu za kojeg se vežu niti diobnog vretena

b. diobu citoplazme

c. razmjenu genetičkog materijala između homolognih hromozoma

18.Ekvatorijalna dioba je drugo ime za:

a. mejoza II

b. mitoza

c. mejoza I

19.Difuzija je:

a. kretanje čestica od niže ka višoj koncentraciji

b. kretanje čestica od više ka nižoj koncentraciji

c. proces propuštanja tvari kroz polupropusnu membranu

20.Plazmoliza je:

a. odvajanje plazmatske membrane od ćelijskog zida

b. vraćanje plazmatske membrane na ćelijski zid

c. unos materija u citoplazmu preko nosača

21.Anabolizam je:

a. biohemijsko-fizički procesi tokom kojih se iz prostijih vrši sinteza složenijih spojeva

b. biohemijski procesi u kojima se razgradnjom složenih komponenata živih sistema

stvaraju prostije

c. kretanje čestica od više ka nižoj koncentraciji

22.Enzim je građen od:

a. ribozoma i centrosome

b. liaze i ligaze

c. apoenzima i koenzima

23.Primjer katabolizma:

a. fotosinteza

b. varenje hrane kod životinja i njihova ćelijska razgradnja

c. pretvaranje aminokiselina u visokomolekularne bjelančevine

Pojmovima s lijeve pridruži odgovarajuće s desne strane

24.a)celuloza 1.jedro

b)protamini 2.ugljikohidrati

c)hromatin 3.bjelančevine

d)mejoza 4.gameti

25.a)mitohondrije 1.specijalna organela

b)amitoza 2.direktna dioba

c)interfaza 3.vidljivi jedrova opna i jedarce

d)miofibrili 4.prozvodnja energije

26.a)endoplazmatski retikulum 1.plazmoliza i deplazmoliza

b)osmoza 2.steroidi

c)masti 3.glatki i hrapavi

d)fotosinteza 4.anabolizam

Zaokruži ispravnu tvrdnju:

27. a) plastide sadrže životinjske ćelije

b) voda i mineralne tvari su organske tvari u ćeliji

c) glikogen je biljni polisaharid

d) u kataboličkim procesima se oslobađa energija

28. a) u mitozi se vidi jedarce i jedrova opna

b) lizosomi imaju ulogu u sintezi bjelančevina

c) varenje hrane je anabolički proces

d) glavna uloga bjelančevina u ćeliji je gradivna

29. a) nukleinske kiseline su građene od aminokiselina

b)u spolnim ćelijma je prisutan diploidan broj hromosoma

c)laktozu ubrajamo u polisaharide

d)endomitozom nastaju ćelije sa tetraploidnim brojem hromosoma

30. Poveži odgovarajuće pojmove upisivanjem slova u zagrade:

a) disaharidi ( ) skrob

b) polisaharidi ( ) saharoza

( ) glikogen

( ) celuloza

( ) laktoza

31. a) proste bjelančevine ( ) vidni purpur

b) složene bjelančevine ( ) protamini

( ) hlorofil

( ) hemoglobin

( ) listovi

32.Ovo je igra razigranih slova. Smiri slova u datim riječima i dobit ćeš materije važne za

ćeliju:

a) STAIM

b) NITEIPRO

c) DAVO

d) ŠERIĆE

33. Poveži nazive organele sa funkcijama koje obavjalju

1. Mitohondrije a) unutarćelisko varenje

2. Ribosomi b) stvaraju hlorofil

3. Lizozomi c) sinteza proteina

4. Plastidi d) elektične centrale-stvaraju atp

A- 1-b, 2–d, 3-c, 4–a,

B- 1-c, 2-d, 3-a, 4-b,

C- 1-d, 2-c, 3-a, 4-b,

D- 1-a, 2-c, 3-b, 4-d

34. Koji redoslijed faza mitoze je tačan

A- Profaza,anafaza,telofaza,metafaza

B- Anafaza, telofaza, metafaza ,profaza

C- Telofaza, metafaza, profaza ,anafaza

D- Profaza, metafaza, anafaza, telofaza

35. Navedeni su su osnovni dijelovi jedra i hromosoma.

Broj ispred naziva strukture unesi u odgovarajuću kolonu.

1. Centromera

2. Hromosomi

3. Jedarce

4. Hromatide

5. Jedrov sok

6. Jedrova opna

Jedro Hromosom

36. Navedite faze mitoze na slikama!

37.Obilježi sliku !

3

1 2

1.___________________________

2.___________________________

3.___________________________

BOTANIKA

NIŽI NIVO

1.Nauka o tkivima naziva se:

a. citologija

b. zoologija

c. histologija

2.Biljna tkiva dijele se na:

a. tvorna i trajna

b. površna i fibrozna

c. meristemska i sekundarna

3.Vegetativni organi su :

a. korijen, stablo i list

b. cvijet i list

c. cvijet i plod

4.Najveća uloga lista je:

a. gradivna

b. u fotosintezi

c. energetska

5.Tvorac binarne nomenklature (dvojnog imena ) je:

a. Karl Line

b. Robert Huk

c. Schleiden

6.Reproduktivni organi biljke su:

a. korijen i list

b. cvijet i stablo

c. cvijet i plod

7.Nauka obiljkama naziva se:

a. zoologija

b. histologija

c. botanika

8. Nauka o biljkama se naziva_______________

9.Prema razvojnom nivou biljke dijelimo na _____________ i _____________

10.Bakterije koje za svoj život koriste kisik se zovu ____________, a one koje žive bez

prisustva kisika su_____________________

11.Virusi su građeni od ___________ i ________________

12.Gljive se dijele na: _____________ i ____________

13.Dijelovi cvijeta koji učestvuju u razmnožavanju su ___________ i _____________

14. Kako se naziva nauka koja proučava biljke ?

15. Koji dio cvijeta je ženski polni organ ?

16. Popuni prazna polja u sljedećoj šemi:

Razmnožavanje biljaka cvijetnica

_________ bespolno – korjenom, __________ i __________ .

Sjemenom

17. Koja je vaša omiljena biljka ? Ukratko je opiši.

18. Cvast je

A - skup cvjetova na dršci

E- vrsta biljke-

F- biljno tkivo

G- ni jedno od navedenog

19. Ulogu Fotosinteze ima

A- Plod

B- Stablo

C- Korijen

D-List

20.Na slici je

A- cvjetna formula

B- cvetni dijagram

C- skica cvjeta

D-skica cvasti

21.Gljive su ______________________ carstvo

a- biljno

b- životinjsko

c- posebno

d-mikroorganizmi

22. Osnovna taksonomska kategorija je :

a) rod

b) porodica

c) red

d) vrsta

SREDNJI NIVO

1.Šta je mikoriza ?

2.Nabroji dijelove lista !

3.Kako nazivamo muški,a kako ženski gametangij ?

4.Kakva vrsta oplodnje je karakteristična za skrivenosjemenjače ?

5.Primarno kožno tkivo naziva se:

a. kolenhim

b. epiderma

c. sklerenhim

6.Zaokružiti tvrdnju koja nije ispravna:

a. Primarna kožna tkiva nastala su djelovanjem primarnih meristem ai to su epidermis i

kolenhim

b. Prema položaju pupoljke možemo podijeliti na bočne i tjemene.

c. Kambij je sukundarno meristemsko tkivo.

7.Poveži pojmove:

1.STABLO a. smolni kanali

2.LIST b. nadzemni izdanak

2.KORIJEN c. fotosinteza i transpiracija

3.TKIVO ZA LUČENJE I IZLUČIVANJE d. upijanje vode s mineralima,

pričvršćavanje biljke za tlo, spremišna uloga

8.Koja skupina od navedenih ima niži stepen razvijenosti?

a. talofite

b. kormofite

9.Dijelovi cvijeta su:

a. prašnik i tučak

b. makronukleus i mikronukleus

c. hranljiva vakuola i usne

10.Spoji pojave sa odgovarajućom grupom biljaka:

1.silikatne alge a. kvasci

2.crvene alge b. bračić

3.smeđe alge c. Karolina

4.gljive d. centrophyceae

11. Virusi su:

a)eukarioti

b)acelularni oblici

c)prokarioti

d)ništa od navedenog nije tačno

12.Plantae su carstvo:

a)životinja

b)gljiva

c)biljaka

d)prokariotskih organizama – bakterija

13.Rastavići ili prslice su:

a)paprati

b)mahovine

c)gljive

d)skrivenosjemenjače

14.Crni i bijeli luk ubrajamo u porodicu:

a)ruža

b)trava

c)tisa

d)ljiljana

15.Ponuđene vrste rasporedi u odgovarajuće klase:

a)čempres

b)ruža

c)vrganj

d)bujad

e)vlasak

f)bračić

alga gljiva mahovina paprat golosjemenjača skrivenosjemenjača

16. Lišajevi su:

a)parazitski organizmi

b)simbiotski organizmi

c)heterotrofi

d)miksotrofi

17. Prepoznaj organ, ima ulogu provođenja vode sa mineralnim materijama od korijena ka

listovima, a u obrnutom pravcu provodi rastvorene organske materije.

A- Cvijet

B- Korijen

C- Stablo

D- List

18. Poveži dijelove cvijeta

a-prašnik

b-tučak

c-latice-krunični listići

d-lapovi-čašični listići

e-cvjetna loža

A- 1-E, 2-D, 3- C, 4-B, 5-A

B- 1-D, 2-B, 3- A, 4-C, 5-E

C- 1-E, 2-C, 3- A, 4-B, 5-D

D- 1-B, 2-E, 3- D, 4-A, 5-C

19.Svrstaj smreku(juniperus) o određenu porodicu

A- porodica borovi

B- porodica čempresa

C- porodica tisa

D- porodica čempresa

20.Plod bobica spada u

A- pucajući plodovi

B- sušni plodove

C- sjemena

D- sočni plodove

21.Izbaci uljeza

A- usnatice

B- koštunjače

C- ružnjače

D- jabučnjače

22. Pronađi pojam koji ne pripada jednom od navedenih u nizu označenih brojevima od 1 do

1.Ksilem

2. Floem

3. Sklerenhim

4.Traheje

5. Provodni snop

VIŠI NIVO

1.Kod dvosupnica nervetura je ____________ , a kod jednosupnica je ___________.

2.Za Ginkgo bilobu je karakteristična _____________ nervatura.

3.U anatomskoj građi korijena razlikujemo:

a. zonu rasta, zonu izduživanje, zonu korijenovih dlačica, zonu provođenja

b. rizoderma, egzoderma i pericikl

c. rizoderma, egzoderma, periderm, endoderma, pericikl, provodne žile i korijenove dlačice

4.Paralelnu nervaturu lista susrećemo kod:

a. jednosupnica

b. dvosupnica

5.Hrskavičavo tkivo sastoji se od velike količine:

a. kolagena

b. vezivnih vlakana

c. krvne plazme

6.Da li je srce kičmenjaka izgrađeno od glatkog mišićnog tkiva:

a. DA

b. NE

7.Lišajevi su:

a. simbioza algi i gljiva

b. simbioza algi i mahovina

c. simbioza gljiva i mahovina

8.Mahovine su:

a. autotrofni organizmi

b. heterotrofni organizmi

c. nijedna opcija nije tačna

9.Apotecij je:

a.vrsta talusa

b. plodište

c. mali sitni listić

10.Protalij je:

a. saprofit koji je jako sitan

b. jako sitan gametofit

c. saprofit koji veličinom nadmašuje gametofit

11.Rastavići ili preslice spadaju u grupu:

a. mahovina

b. paprati

c. lišajeva

12.Napišite pet carstava živog svijeta

13.Pojmovima sa lijeve strane pridruži odgovarajuće sa desne strane:

a)acelularni oblici 1.modrozelene alge

b)cvjetanje vode 2.gljive

c)micelij 3.virusi

d)protonema 4.mahovine

14. a)ljiljan 1.gljiva

b)crna hrđa 2.golosjemenjača

c)čempres 3.paprat

d)bujad 4.skrivenosjemmenjača

Zaokruži ispravnu tvrdnju:

15. a)Virusi se mogu razmnožavati na hranjivim vještačkim podlogama

b)Bakterije su eukariotski organizmi

c)Kod sjemenjača u ciklusu razvoja preovladava sporofit

d)Gljive su autotrofni organizmi

16. a)Prašnici su ženski dio cvijeta

c)Binarnu nomenklaturu je uveo Aleksandar Fleming

c)Bijeli i crni luk su golosjemenjače

d)Reproduktivni organi kod biljaka su anteridije i arhegonije

17.Pojmove sa lijeve strane poveži sa odgovarajućim tvrdnjama sa desne strane

1. bujad a- dikotila

2. bor b- monokotila

3. ruža c- paprat

4. ljiljan d- golosjemenjača

A- 1B , 2A , 3C , 4D

B- 1C , 2D , 3A , 4B

C- 1A , 2C , 3D, 4B

D- 1D , 2B, 3C, 4A

18.Poveži.

1. nervatura lista je paralelna

2. nervatura lista je kružna

3. provodni snopići u stablu su kružno raspoređeni

4. provodni snopići u stablu su nepravilno raspoređeni

5. cvijet je tročlan

6. cvijet je četveročlan ili petočlan

M-MONOKOTILE

D- DIKOTILE

1. M- 1,4,6 D-2,3,5

2. M-2,3,6 D-1,4,5

3. M-1,4,5 D-2,3,6

4. M-2,3,5 D-1,4,6

19. Pojmovima sa lijeve strane dodaj pripadajuće karakteristike sa desne strane:

1.Trave - A – dikotiledone drvenaste biljke

2. Koštuničavo voće - B – drvenaste vrste koje listove ne odbacuju u zimu

3. Borovi- C – kopnene biljke kod kojih se smjenjuju gametofit i sporofit

4. Paprati- D – monokotiledone biljke sa paralelnom nervaturom lista

Ponuđeni odgovori:

a) (1,a),(2,b),(3,d),(4,c)

b) (1,c),(2,a),(3,d),(4,b)

c) (1,b),(2,a),(3,c),(4,d)

d) (1,d),(2,a),(3,b),(4,c)

21. Sa lijeve strane nalaze se pripadnici pojedinih skupina biljaka, a sa desne strane

sistematska grupa kojoj pripadaju. Poveži predstavnike sa odgovarajućom sistematskom

grupom:

1.Kvasci – A – paprati

2. Preslice – B – gljive

3. Borovi – C- skrivenosjemenjače

4. Ruže - D- golosjemenjače

Ponuđeni odgovori:

a) (1,a),(2,b),(3,d),(4,c)

b) (1,b),(2,a),(3,d),(4,c)

c) (1,d),(2,a),(3,c),(4,d)

d) (1,c),(2,a),(3,b),(4,d)

22. Razvrstaj ponuđene vrste u pripadajuće klase biljaka

1. Maslačak

2. Bijeli bor

3. Bujad

4. Vlasak

5. Morska salata

6. Zelena pupavka

7. Bukva

KLASE BILJAKA

ALGE

GLJIV

E

MAHOVIN

E

PAPRA

TI

GOLOSJEMENJA

ČE

SKRIVENOSJEMENJA

ČE

ZOOLOGIJA

NIŽI NIVO

1.Čvrsti zaštitni sloj na površini pokožice kod većine beskičmenjaka naziva se:

a. koža

b. kutikula

c. tkivo

2.Osovinski skelet kičmenjaka čine:

a. udovi, ramenski i karlični pojas

b. skelet glave, kičma, rebra i grudna kost

c. kičmeni stub

3.Drugi naziv za parapodije je:

a. lažne nogice

b. člankovite noge

c. petoprste noge

4.Varenje kod praživotinja vrši se u:

a. ćelijskim ustima

b. hranljivim vakuolama

c. protoplazmatskim izraštajima

5. Naučna disciplina koja se bavi izučavanjem životinja naziva se_____________

6.Organizmi koji imaju stalnu tjeslesnu temperaturu zovu se_____________________

7.Ptice se dijele na:______________,______________i______________

8.Arthropoda su:

a)mekušci

b)člankovite gliste

c)vodozemci

d)zglavkari

9.Ribe imaju_______________tjeslesnu temperaturu

10.Srce vodozemaca je građeno od ___ komore i ____predkomore

11. ______________________ je nauka koja proučava životinje.

A- anatomija

b- mikrobiologija

c- zoologija

d- botanika

12. Treplje, bičevi, lažne nožice su organi za

a- kretanje

b- disanje

c- cirkulaciju

d- razmnožavanje

13. Kornjače su

a- mekušci

b- gmizavci

c- sisari

d –vodozemci

14. Sisari su

a- hladnokrvne životinje

b- životinje bez krvi

c- toplokrvne životinje

d- ni jedna tvrdnja nije tačna

15. Na slici je prikazan

A- sunđer

b- bodljokožac

c-riba

d-dupljar

16. Zoologija je nauka o :

a) biljkama

b) životinjama

c) čovjeku

d) gljivama

17. Među navedenim skupinama sisara koje su srodne prema načinu ishrane nalazi se jedna

grupa koja ne pripada navedenim. Pronađite je i označite:

1. Mačke

2. Psi

3. Kune

4. Glodari

5. Medvjedi

18. Prema njihovoj složenosti građe i stupnju evolutivnog razvoja označi navedene

sistematske kategorije brojevima od 1 do 5:

__ Sisari

__Ptice

__ Ribe

__ Vodozemci

__ Gmizavci

19. Pronađi uljeza u nizu navedenih organizama označenih brojevima od 1 do 5:

1. Rakovi

2. Pauci

3. Puž golać

4. Stonoge

5. Insekti

20. Organi za izlučivanje kod kičmenjaka su:

a) Srce

b) Pluća

c) Bubrezi

d) Želudac

21. Papučica je

a) protozoa

b) metazoa

c) spužva

d) dupljar

22. a) Ribe su sisari

b) Ajkula je riba

c) Kitovi su sisari

d) Pauci su insekti

23. Srce ptica je

a) dvodjelno

b) jednodjelno

c) četvorodjelno

d) trodjelno

24. a) Gušteri su zmije

b) Gušteri su gmizavci

c) Gušteri su gliste

d) Gušteri su vodozemci

25. Odredi pripadnost sljedećim organizmima:

a) Kornjača ____________

b) Žaba ____________

c) Zec ____________

d) Morska zvijezda ____________

SREDNJI NIVO

1.Najjednostavniji oblik crijevnog Sistema susrećemo kod:

a. čovjeka

b. riba i praživotinja

c. dupljara i pljosnatih glista

2.Disanje preko škrga poznato je kod:

a. suhozemnih zglavkara

b. ptica

c. riba i rakova

3.Kod zglavkara i mekušaca susrećemo:

a. zatvoreni sistem cirkulacije

b. otvoreni sistem cirkulacije

c. kombinovani sistem cirkulacije

4.Ekskretorni organi kod prstenastih glista su:

a. malpigijevi sudovi

b. metanefridija (protonefridija)

c. bubrezi

5.Rožnati sloj na površini pokožice naziva se:

a. kožno tkivo

b. keratin

c. kutikula

6. Amebe ubrajamo u:

a)spužve

b)praživotinje

c)mekušce

d)vodozemce

7. Morske zvijezde su:

a)gmizavci

b)zglavkari

c)bodljokošci

d)člankovite gliste

8.Školjke ubrajamo u:

a)mekušce

b)zglavkare

c)gmizavce

d)spužve

9.Srce ptica se sastoji od:

a)1 komore i 1 predkomore

b)2 komore i 2 predkomore

c)1 komore i 2 predkomore

d)2 komore i 1 predkomore

10.Ponuđene vrste rasporedi po klasama:

a)vinogradski puž

b)paramecijum

c)pijavica

d)morski krastavac

e)muha

11. a)meduza

b)pantljičara

c)stonoge

d)glavonošci

e)morski jež

zglavkari dupljari bodljokošci pljosnate gliste mekušci

12. Izbaci uljeza

A-pingvin

b-noj

c-puh

d-kokoš

13. Pojmove sa lijeve strane poveži sa odgovarajućim tvrdnjama sa desne strane

1. zglavkari a- tijelo prekriveno perjem

2. mekušci b- člankovito tijelo

3. bodljokošci c- vlažno i ljigavo tijelo

4. ptice d- ambulakralni način kretanja

A- 1B , 2A , 3C , 4D

B- 1C , 2D , 3B, 4A

C- 1A , 2B ,3C , 4D

D- 1B , 2C , 3D , 4A

14. Najjednostavniji nervni sistem je

A- vrpčast

b-gangliomeran

c- cjevast

d- ni jedan od navedenog

mekušci zglavkari praživotinje bodljokošci člankovite

gliste

15.Razvrstaj

1. sisari a- puž

2. gmizavci b- morski jež

3. bodljokošci c- žirafa

4. mekušci d- zmija

A- 1B , 2C , 3A , 4D

B- 1C , 2D , 3B, 4A

C- 1D , 2B ,3D , 4A

D- 1A , 2B , 3D , 4D

16. Larve vodozemaca imaju ____________ koje im služe za disanje.

a-pluća

b- malpigijevi sudovi

c-traheje

d- škrge

17. Kod kičmenjaka je od glatkog mišićnog tkiva izgrađena:

a) muskulatura unutrašnjih organa b) srce

c) vanjskih organi d) kolenhim

Tačan odgovor; a

VIŠI NIVO

1.Razmnožavanje kod životinja može biti:

a. unutrašnje i vanjsko

b. samo polno

c. samo bespolno

2.Proces nastajanja međusobnih razlika u obliku, veličini, sastavu i funkciji novonastalih

ćelija naziva se:

a. organogeneza

b. morfogeneza

c. diferencijacija

3.Najmnogobrojnija i najraznovrsnija grupa životinjskog svijeta su:

a. zglavkari

b. dupljari

c. ribe

4. Pojmovima sa lijeve strane pridruži odgovarajuće sa desne strane

a)citostom 1.pljosnate gliste

b)celenteron 2.zglavkari

c)Malpigijevi sudovi 3.praživotinje

d)protonefridije 4.dupljari

5. a)koralji 1.pljosnate gliste

b)metilji 2.zglavkari

c)rakovi 3.dupljari

d)hitoni 4.mekušci

6. a)raže 1.gmizavci

b)gušteri 2.ptice

c)mačke 3.ribe

d)nojevi 4.sisari

7. a)Spužve su jednoćelijski organizmi

b)Školjke imaju glavu

c)Organi za izlučivanje kod insekata su Malpigijevi sudovi

d)insekti su najmalobrojnija grupa životinja

8. a)Filarija izaziva slonovsku bolest

b)Nervni sistem člankovitih glista je vrpčastog tipa

c)Mekušci imaju ambulakralni sistem za kretanje

d)Spužve se javlaju u obliku polipa i meduze

9. a)Ribe dišu trahejama

b)Vodozemci su toplokrvne životinje

c)Sisari se dijele na placentalne i aplacentalne

d)Kornjače ubrajamo u vodozemce

10. Date organizme poredaj po složenosti građe srca:

šaran, sova, kornjača, daždevnjak .

11. Izbaci uljeza:

pastrmka, mrena, lipljen, kit, ajkula

12. U prvu kolonu upiši sve poznate grupe beskičmenjaka, a u drugu kičmenjaka:

BESKIČMENJACI KIČMENJACI

13. Izbaci uljeza:

burag, kapur, grkljan, sirište, listavac.

14. Riješi asocijaciju:

Nauka

Izučavanje

Glista

Lav

Pauk

PITANJA SA SLIKOM

15. Na slici prepoznaj i obilježi mitohondriju

Odgovor: broj 9

16. Prepoznaj tkivo:

Odgovor: mišićno

17. Definiši biljku sa slike:

18. Na slici prepoznaj organe pod brojevima: 16, 4, 15, 8:

19. Srce riba ima

A- 1 komore i 1 predkomore

b- 2 komore i 2 predkomore

c- 1 komore i 2 predkomore

d- 2 komore i 1 predkomore

20. Poveži dijelove tijela kod sisara

1. žljezde koje luče mlijeko a- placenta-posteljica

2. sastoji se iz 2 komore i 2 predkomore b- lobanja

3. služi za ishranu embriona c- mliječne žlijezde

4. štiti mozak i glavne čulne organe d- srce

A- 1B , 2C , 3A , 4D

B- 1A , 2C , 3B, 4D

C- 1C , 2D ,3A , 4B

D- 1A , 2C , 3D , 4B

HISTOLOGIJA

NIŽI NIVO

1.Tkivo je:

a. skup ćelija

b. skup organa

c. skup organskih sistema

2.Nauka o tkivima je:

a. citologija

b. ekologija

c. histologija

d. genetika

3.Biljna tkiva mogu biti:

a. primarno i sekundarno

b. tvorna i trajna

c. floem i ksilem

4.Podjela trajnih tkiva:

a. sekundarno i primarno

b. kožno,osnovno,provodno,mehaničko i tkiva za lučenje i izlučivanje

c. samo provodno i mehaničko

5.Koje se tvari kreću kroz floem kod provodnih tkiva:

a. organske

b. neorganske

c. mineralne tvari

6. Nauka koja izučava tkiva naziva se______________

7. Tkiva dijelimo na: _________________ i _____________

8.Tvorna biljna tkiva se dijele na: _______________ i _________________

9.Vezivna tkiva se dijele na:____________, ______________, ________i _________

10.Parenhim je:

a)mehaničko tkivo b)provodno tkivo

c)osnovno tkivo d)kožno tkivo

11.Kolenhim je vrsta:

a)provodnog tkiva b)tvornog tkiva

c)kožnog tkiva d)mehaničkog tkiva

12. . Definiši tkivo !

13. Izbaci uljeza:ksilem, floem, kolenhim, pokosnica, sklerenhim

14. Nastavi relaciju:

Ćelija, _________, __________, __________, organizam .

15. U sljedećoj rečenici podvuci grešku i napiši je tačno:

Ksilemski elementi smješteni su prema periferiji stabla.

16. Skup istih ćelija gradi

A- tkivo

B- organ

C- histologiju

D- organizam

17.Stome se nalaze u

A- stablu

B- cvijetu

C- listu

D- korijenu

18.Krv je tečno _________________ tkivo.

A- mišićno

B- nervno

C- epitelno

D- vezivno

19.Na slici je

A- mišićno tkivo

B- nervno tkivo

C- epitelno tkivo

D- vezivno tkivo

20. Na slici je

A- provodno tkivo

B- mehaničko tkivo

C- žljezdano tkivo

D- osnovno tkivo

21. Skup istovrsnih ćelija sačinjava :

a) organ

b) tkivo

c) čulo

d) hromosom

22. Parenhim je tkivo kod biljaka koje spada u :

a.) Kožno tkivo

b.) Mehaničko tkivo

c.) Osnovna tkivo

c.) Provodno tkivo

23. Tkivo koje u biljci može sadržavati i masti, bjelančevine, ugljikohidrate i sl.zove se:

a) kožno tkivo

b) osnovno tkivo

c) provodno tkivo

d) mehaničko tkivo

24. Tkivo koje biljci omogućava zaštitu i štiti od spoljašnjih uticaja zove se:

a) kožno tkivo

b) osnovno tkivo

c) provodno tkivo

d) mehaničko tkivo

SREDNJI NIVO

1.Kolenhim je:

a. mehaničko tkivo koje je smješteno ispod epiderme

b. provodno tkivo

c. osnovno tkivo koje se nalazi na epidermi

2.Uloga kožnih tkiva je:

a. provođenje vode s mineralima

b. zaštita od isušivanja, povreda i ulaska štetnih mikroorganizama

c. fotosinteza

3.Podjela kožnog tkiva:

a. primarno i sekundarno

b. ksilem i floem

c. epiderma i periderma

4.Životinjska tkiva se dijele na:

a. samo epitelno

b. samo vezivna i nervna

c. epitelno, vezivno, mišićno i nervon

5.Poprečno prugasta skeletna muskulatura ima ćelije sa:

a. jednim jedrom

b. više jedara

c. dva jedra

d. pet jedara

6.Krvne ćelije sisara su:

a. eritrociti, leukociti, trombociti

b. eritrociti i leukociti

c. krvna plazma i trombociti

7.Vezivna ili potporna tkiva imaju raznovrsne oblike veziva

a. vlaknasto, hrskavičavo, koštano

b. samo hrskavičavo i koštano

c. vlaknasto i koštano

8.Kontrakcija mišićnih vlakana vrši se zahvaljujući:

a. neurofibrilima

b. miofibrilima

c. hemoglobinu

9.Osnovna uloga nervnih tkiva je:

a. zaštitna uloga

b. uloga u zgrušavanju krvi

c. prenošenja nadražaja koji nastaju pod djelovanjem različitih uticaja spoljašnje sredine

10.Vrste nastavaka nervnih tkiva su:

a. kratki i dugi

b. dug ii srednji

c. veliki i mali

11.Traheje i traheide su:

a)provodni elementi u ksilemu b)vrste listova

c)omogućavaju prozračivanje biljaka d)mehanička tkiva

12.Neurit je:

a)kratki nervni nastavak b)dugi nervni nastavak

c)nervna ćelija d)nervni čvor

13.Poprečno prugasti mišići grade:

a)unutrašnje organe b)vanjsku muskulaturu

c)oblažu tjelesne šupljine c)grade žlijezde

14. Generativni organ biljke je:

a)cvijet b)korijen

c)list d)stablo

15.Mehanička tkiva imaju ulogu:

a)štite biljku od vanjskih uticaja b)provode vode

c)učvršćuju biljku provode organske tvari

16.Gomolj je:

a)osnovno tkivo b)list

c)podzemni izdanak d)pupoljak

17. Poprečno prugasta muskulatura ima ćelije sa

A-jednim jedrom

b- više jedara

c- nemaju jedara

d-pet jedara

18.Nervna ćelija ima dvije vrste nastavaka

A. neuriti,receptori

B- dendriti,efektori

C- neuriti, dendriti

D- nema nastavaka

19.Izbaci uljeza

A- kolenhim

B- sklerenhim

C- mehaničko tkivo

D- ksilem

20.Zaokruži ne tačnu tvrdnju

A- floem imaju samo cvjetnice

B- floem provodi organske materije

C- floem je provodno biljno tkivo

D- floem se sastoji od ćelija pratilica i sitastih cijevi

21. Epitel kičmenjaka je

A- jednoslojan

B- višeslojan

C- troslojan

D- ni jedno od navedenog

VIŠI NIVO

1.Vrste mišićnih tkiva su:

a. hrapavo i glatko

b. glatko i poprečnoprugasto

c. hrapavo i poprečnoprugasto

2.Dugi nastavci nervnih ćelija su:

a. dendriti

b. ganglije

c. neuriti

3.Osnovna masa koštanog tkiva su:

a. proteini

b. osein

c. keratin

4.Kratki nastavci nervnih ćelija su:

a. dendriti

b. neuriti

c. kutikula

5. Kakvu masu ima hrskavičavo tkivo:

a. kompaktnu

b. spongioznu

c. vlaknastu

6. Pojmovima sa lijeve strane pridruži odgovarajuće sa desne strane:

a)kožno tkivo 1.floem

b)mehaničko tkivo 2.periderma

c)traheje i traheide 3.ksilem

d)sitaste cijevi 4.kolenhim

7. a)mišićno tkivo 1.kolagen

b)epitelno tkivo 2.osein

c)koštano tkivo 3.miofibrili

d)hrskavičavo tkivo 4.žlijezde

8. Popuni prazna mjesta u tabeli:

gradi zidove unutrašnjih organa

Ksilem i floem

Vrste listova na istoj biljci

gomolj, podanak i lukovica

9. Popuni prazna mjesta u tabeli:

Kolenhim i sklerenhim

Dijelovi lista

Vlaknasto,hrskavičavo,koštano, tečno

Vegetativni organi biljke

10. Zaokruži ispravnu tvrdnju:

a)Epiderma je sekundarno kožno tkivo

b)Sklerenhim je mehaničko tkivo smješteno ispod epiderme ili periderme

c)Beskičmenjaci imaju koštano tkivo

d)Mezofil lista se sastoji od palisadnog i spužvastog parenhima

11. Zaokruži ispravnu tvrdnju:

a)Ksilem i floem su provodni elementi u floemu

b)Parenhim je tvorno tkivo

c)Dendrit je kraći nervni nastavak

d)Unufacijalan list ima lice i naličje

12.Poveži biljna tkiva sa funkcijom

1. tvorno tkivo a- uloga fotosinteze

2. osnovno tkivo b- učvršćivanje biljke

3. mehaničko tkivo c- zaštitna uloga

4. provodno tkivo d- biljka raste u širinu

5. kožno tkivo e- provođenje vode,minerala, organskih materija

A- 1-A, 2-C, 3- D, 4-E, 5-B

B- 1-D, 2-B, 3- A, 4-C, 5-E

C- 1-C, 2-B, 3- E, 4-D, 5-A

D- 1-D, 2-A, 3- B, 4-E, 5-C

13. Poveži životinjska tkiva sa funkcijom

A. epitelno tkivo a- prenosi kiseonik i hranjive materije

B. krv b- sposobnost kontracije

3. mišićno tkivo c- štite organizam od uticaja iz sredine

4. nervno tkivo d- potporna uloga

5. koštano tkivo e- prenosi nadražaj

A- 1-C, 2-A, 3- B, 4-E, 5-D

B- 1-D, 2-B, 3- A, 4-C, 5-E

C- 1-E, 2-C, 3- A, 4-B, 5-D

D- 1-B, 2-E, 3- D, 4-A, 5-C