jlrap (J)ünyası 'ndakj (Bazı 'I'efsir 'I'ezferi Vzerine (II)

"Arap Dünyasmda Yapılan Bazı Te{sir Tezleri Üzeri­ne(l)"u isimli çalışrnaıruzın tamamlayıcısı mahiyetinde olan bu çalışma, Arap ülkelerinde yapılan yüksek lisans ve doktora tezleri için bir toplama merkezi olarak seçilen Ürdün Üniversitesi Kütüphanesi'nde ve bu Üniversite tarafından yıllık olarak çıkanlmakta olan ve tüm alanlan kapsayan ''Arap Dünyasmda Yapılan Tezler" isimli dergide ulaşabildiğimiz Kur' an ve tefsir alamnda yapılmış yüksek lisans ve doktora tezlerine ait bir listeyi kapsamaktadır. Çalışmada tezler sırasıyla; tez adı, hazır­layanın adı, daruşmanının a.clı, toplam sayfa adedi, kabul olduğu yıl ve bağlı olduğu üniversite adları verilerek

sunulmuştur. Sıralamada öncelikle tezlerin kabul tarihleri esas alınmış, aynı yıl kabul edilmiş tezler alfabetik olarak düzenlenmiş, tarilli bilinmeyen tezler de en sonda alfa­betik olarak sıralannıışlardır.

Tezler hakkındaki bilgiler sunulurken şu şekilde bazı kısaltınalar yapılmıştır: Tezi hazırlayan anlamında

(Haz:), tez damşmanı anlammda (Dnş:), tezinyaprak ade­dini ifade için (Y.), birden fazla ci lt adediııi ifade için (c.).

1- YÜKSEK LiSANS TEZLERİ:

-Usulü'I-Mesibıyye kema Yusavviruha'I-Kur'anü'l-Kerim Haz: Davlıd Ali el-Fadıl, Dnş: el­Allime el-Abbas el-Emrfuıl 1973, C3miatü '1-Karaviyyln (Ribat).

-Tefsiru Said b. Cübeyr: Cem' ve Tahkik ve Dirise Haz: İbralıim Muhammed Avad en-Neccar, Dnş: Yusuf Abdulkadir Hafif Y. 460, 1976, Ciirniatü'l-Kahira.

-Nazariyyetü'I-Ma'rife beyne'I-Kur'in ve'l­

Felsefe Haz: Racih Abdulhuıneyd Sa'ld Kürdl, Dnş: Mahmud Hamcil Zakzlik 1979, Cfuniatü'l-Ezher (Kahire).

* Araş. Gör., Dokuz Eylül Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi ** Ertıaş, Mualllll)er, "Arap Dünyasmda Yaptiatı Bazı Tef.sir Tezleri

Üzerine (1 )", DEÜ İliihiyat Fakültesi Dergisi. İzmir 2000. XV.

İSLAMi ARAŞTIRMALAR DERGiSi, CİLT: 14. SA YI: l, 2001

Muarnmer ERBAŞ*

-Dirase Delaliyye li'1-Mustalahati'I-İslinıiyye fi'l­Kur'ani'l-Keı-im Haz: Avde Halil Ebu Avde, Dnş: Kemaı Muhammed Bişr 1981, Carniatii '1-Kabira.

-Vücuhu'I-Arabiyye fi Haıfi Hafs an Asım Haz: Fevzi İbrahim Ebu Feyyact, Dnş: Muhyiddln Ramazan 1983, Carniatü'l-Yermuk

-Keşfü'I-Meani fi'I-Müteşabihi'I-Mesani Haz: Sıddik Mılsa Aluned, Dnş: İbrahim Zeyd el-Keylfuıi Y . 662, 1985, el-Camiatü'I-Ürdüniyye.

~En-Nida fi'I-Kur'ini'I-Kerim Haz: Nevai Sultan, Dnş: Nfuuddin Itr Y. 268, 1985, Camiatü Dımeşk.

-El-İtticihu'J..:Akdi fi Tefsiri'l-Menıir Haz: Muliamıned Ali ez-Zeglill, Dnş: Ahmed Nevfet Y. 442, 1986, el-C3ıniatü'1-Ürdüniyye.

-EI-İ'cizü 'i-Ilmi fi'l-Kurani'l-Kerim Haz: Abdusselfun Hamdan Avde, Dnş: İbrarum Zeyd el­Keylfuıi 1986, el-Cfımiatü'l-Ürdüniyye.

-Dirase Mevdu'ıyye fi Surati'z-Zümer Haz: Mervan Muhammed Ayiş Ebu Ravs, Dnş: Ahmed İsılliül Nevfel Y. 295, 1986, el-Cfuniatii ' l-Ürdüniyye.

-Menhecü '1-Hatib eş-Şerbini ti't-Tefsir Haz: Aluned Mesud isa, Dnş: Aluned İsmail Y. 244, 1986, el­camiatü '1-Ürdüniyye.

-EI-İmam en-Nevevi Ve Cühudühlı fi't-Tefsir Baz: Şilıiide Hamidi el-Oıneri, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 41 O, 1987, el-carniatü'l-Ürdüniyye.

-et-Tahsil li Fevaidi Kitabi't-Tafsili'I-Cami' li Ulfuni'l-Tenzil Haz: Muhammed Yusuf Şeıbeci, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 611, 1987, e1-Carniatii'l-Ürdüniyye.

-llelü İhtibarati'l-Ferra fi'I-Kıraati'l-Kur'aniyye fi Kitabihi "Meini'l-Kur'in" Haz: Mazin Ahmed el­Paris, Dnş: Muhyiddin Ramazan Y. 304. 1987, C3ıniatü ' l-Yennuk

157

-el-Kıyadetü ' l-Mü 'mine kema Ya' riduha'I-Kur'ani ' I-Kerim Haz: Muhammed Kazım Raşid

Savaliha, Dnş: Ahmed Nevfel Y. 200, 1987, ei­Cfuniatü' 1-Ürdüniyye.

-EI-İbtila' fi' I-Kuı·'aııi'l-Kerim Haz: Muhammed Yüsuf Aluned Dılfeş, Dnş: Abdulcelll Abdurrahiın Y. 384, l 988. el-Olm.iatü' l-Ürdüniyye.

-El-İstiara fi 'l-Kur'ani' I-Kerim Haz: Alımed Fetili Ramazan, Dnş: Celü Raşld Falih Y. 395, 1988, Caıniatü Musul.

-İsnıü ' l -Fail fi 'l-Kuı·'ani ' I-Kerim Haz: Muhammed Abdulıuecid Vahidl. Dnş: Mulıyiddin Ramazan Y. 225, 1988. Ci\miatü' I-Yennuk.

-el-IsHihu ' I-İctimru fi Tefsiri ' I-Mem'ir ·Haz: Hadr İsmilll Muhammed Dalye, Dnş: Aluned İsınail Nevfel Y. 207, 1988, el-Olıniatü '1-Ürdün.iyye.

-et-Terkibü ' n-Nahvi fi 'I-Ayati ' l-Medeııiyye f i' I­Kur'ani 'l-Keıim Haz: Hammal Kadri, Dnş: Fahruddin Kabave Y. 392, 1988, Camiatü Haleb.

-et-Tefsinı 'I-İ'Jfuni li Surati'n-Nur H az: Halid İbralum el-Fityaıu. Dnş: ömer Yusuf Hamza 1988. Cfuniatü Üınınü Dennan el-İslfuııiyye (Sudan).

-Dinhat Kur'aniyye li Gazveti Uhud Haz: Mulıaınmed Hazin el-Medili, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 355, 1988, el-Camiatü '1-Ürdüniyye.

-Suratü Fatır: Diı·ase Tahliliyye Ve Mevdu' ıyye

Muka.rene Haz: Velid Muhammed el-Aınudi. Dnş:

İbrai.ılm Zeyd el-Keylani Y. 190, 1988, el-Camiatü'l­Ürdüniyye.

-TanHM Ce,•herl Ve Menbecühu fi't-Tcfsir Haz: Enver Yusuf Murild, Duş: İbrahim Zeyd el-Keylfmi Y. 496, 1988, el-Camiatü' I -Ürdüıuyye.

-Kıraetü Yahya b. Ya'mer el-Advani (Cem' ve Tabkik ve Dirase) Haz: Cum'a Huseyn Muhammed, Dnş: Abdulvehlıab Muhaımned ei-Advaıu 1988, Cfuniatü' I-Musul.

-Kadıyyetü'r-Rızk fi ' l-Kur'ani' l-Kcrim Haz : Abdurrazzak. Muhammed Nassar, Dnş: İbrahim Zeyd e1-Keylani 1988, el-Camiatü '1-Ürdüniyye.

-ei-Müstel<birun ve'I-Müsted 'afU n: Didtse Kur'aniyye Haz: Gassfuı Atıf Ali Bedriln, Dn ş: Ahmed Ne,.fel Y. 175. 1988. el-Canıiatü 'l-Ürdüniyye.

-Menbecü ' I-Kur'an fi ' J-Vikaye mine'z-Zünub Ve Muillecetüha Haz: Adnan Abdulkeriın Halifat, Dnş:

Abdulcelil Abdurralum Y. 301, 1988, ei-Cfuniatü'I­Ürdüniyye.

158

MUAMMER ERBAŞ

-Esbabü Nüzuli'I-Kuı·'an: Dirise Ve Tablil Haz: Abdurralıiın Fans Ebu Ulbe. Dnş: Aluned Ferid Y. 270, 1989, el-C§ıniatü 'l-Ürdüniyye.

-et-Tahsil li Fevaidi Kitabi 't-Teshili'l-Cami' li Ulumi't-Tenzil Haz: Sena' Fadl Hasen Abbas. Dnş: Aluned Ferid Salih c. IL 1989. el-Canıiatü 'l-Ürdüniyye.

-.Terbiyetü ' I-Muavval.:in fi'l-Kur'aııi' l-Kerim

Ve'l-Hadis i'ş-Şerif Haz: Cemal Miskal Mustafa. Dıış:

Şefik Hassfu1 Y. 550. 1989. Canuatü·ı-Yennük.

-Et-Tevcihü' 1-Lu gavi 1 i' 1-Kıdiati ' I-leti Tefeı-rede

biha Ebu Ca'fer Haz: Yusuf Abdullah Halll el­Cevaıina, Dnş: Ali Tevfik ei-Haıned 1989. Canuatü'l­Yemnik.

-E l-Hucecü' I-AJd iyye li Üli ' I-Azm mine' ı·-Rusul fi ' l-Kur'ani ' l-Keı·im Haz: Alımed Süleyman el-Avad, Dıış: Abdulcelll Abdurralıiın Y. 404, 1989, el-Cfuniatü' l­Ürdüniyye.

-Suratü Muhammed: Dirase Ve Tahlil Haz: Ziyact Aluned Ebu Şeria, Dnş: Abdulcelll Abdumılllm 1989, ei­Olnuatü '1-Ürdün.iyye.

-e l-Kıraatü fi Tefsiri ' I-Bahri ' l-Muhit li Ebi Hayyan ei-Endelüsi (h.745): Min Evvelibi ila Alıiri Sfırati ' I-Enfal Haz: Alımed Halid Yusuf, Duş:

Muhammed Salim Muhaysin c. ll, 1989, el-Cfuniatü 'l­. İslaıniyye.

-ei-Kur'an Ve'n-Nazam' I-Aldi Haz: Hitıına İsmail Muhammed, Dnş: Süheyr FadJulHih Ebu Vafiye Y. 271, 1989, Cfuniatü Ayn Şems (Mısır) .

-Menhecii '1-Beydavi fi Tefsiri'I-Kur'ani'l-Kerim Haz: Şevki Abdusselaın Muhammed ed-Delılıfuı, Dnş :

Mulıaıruned Mehdi Allarn Y. 230, 1989, Caıniatü Ayn Şems.

-en-Nifal< Ve'l-Münafil<un fi ' l-Kur'ani' I-Kerim Haz: Süleyınan Şıhde Hanunad Iyd, Dnş: İbralum Zeyd el-Keylani Y. 394, 1989, ei-Caıniatü'l-Ürdüniyye.

-Dirilse Nakdiyye li Tefsiri' I-Hazin Haz: Sıdki

Selim Mustafa, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 355, 1989, el­Canuatü '1-Ürdüniyye.

-EI-İtticahü '1-Akli fi Tefsiri'l-Menar Haz: Fevzi ye Aşur Hasen el-Meştfıli, Duş: Rıf'at Fevz! Abdulınuttalib 1990. Cfuıuatü Ayn Şeıns.

-eş-Şe)'h Ahmed el-Meragi Ve Menhecühil fi' t­Tefsir Haz: Aluned Davud Muhammed Şaluı1ri, Dnş:

İbraluın Zeyd el-Keylani 1990, el-Canıiatü 'l-Ürdüniyye.

-EI-Ma'na fi Cüz'i Amme beyue't-Tefsi r Ve't­Terceme Haz: Abdullah Huseyn es-Salih ei-Oıneri, Dnş:

JOURNAL OF ISLAMIC RESEARCH, VOL: 14, NO: 1, 2001

J

ARAP DÜNYASI'NDAKl BAZI TEFSİR TEZLERİ ÜZERİNE

Sentir Süteytiyye Y. 222. 1990, Caıniatü'l~Yennfık.

-En~Nescfi Ve Menheciihfı fi't-Tefsiı· B az: Ümeyıne Bedıüddin. Dnş: Abdullıafiz es-Satli, Y. 271. 1990, Caıniatü Dımeşk.

-Esenı'I-Ma'na fi Tevcihi 'ş~Şahidi ' n-Nahvi fi Tefsiri'I~Kurtubi H az: Abdullah Muhamme.d Fereculliih. Dn ş: Selınan el-Kudiit Y. 258. 1991. Cii.ıniatü ' I-Yemıılk.

-El-Emnü ' 1-İctima'i min Manzfı ı·i' I~Kur'an i ' I­

Kerim Haz: Nayil Mcındulı Muhammed, Dnş:

Abdulcelil AbdurralUın Y. 277. 1991. el-Cfuniatü' l­Ürdüniyye.

-EI-Ümiimc fi' I-Kur'ani'l-Kcrim Haz: Nifin Muhammed Keınal. Dnş: Muhanuncd Abdulhanud Salim Y. 142. 1991. Cii.ıniatü Ayn Şeıns.

-Tcfsiru İbn Aşur ''et-Tahrir Ve't-Tenvir" : Diriise Menheciyye Ve Nakdiyye Haz: Cemal Mahmud Aluncd, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 261, 1991, el­Camiatü '1-Ürdüniyye.

-Cemaliyyatü '1-Miifradati' ı-Ku r 'aniyye fi Kü tü bi ' I -İ'caz Vc't-Tefsir Haz: Altmed Yaslıf, Dnş: Nuruddin Ilr Y. 319. 1991. Ciiıniatü Haleb.

-Tahiatü '1-Müctema' ı ' 1-İsHimi keına Tüsavviruha Suratü 'n-Nıir Baz: Zekeriyya İbriihiın Salih ez­Züıneyli, Dnş: İbriilum Zeyd ei-Keylani Y. 291, I99ı , ci­Camiatü '1-Ürdüniyye.

-Zahiratü ' l-Baralce fi ' I-Kur'ani' I-Kerim Haz: Celal Ebu Zeyd Hüleyl, Dnş: Muhaııuned Abdullıaııud Salim ve Samiye Muhaııuned Y. 461 , ı 991, Ciimiatü Ay n Şems.

-Muhammed b. Yu suf ltfeyyeş Ve Menhe­ciyyetühıi fi Tefsiri' t-Teysir. Baz: Muhammed Ak.ki Alvani. Dnş: el-Haşimi et-Ticani Y. 358, 1991. Camiatü '1-Cezair.

-Mcnhccü't-Tefsil"i' I-Kur'ani li ' l-Kur'an li Sah.tbihi Abdull<erim ei-Hatib Haz: Yahya Muhaınmed Hamed Dahlullah, Dnş: Fadl Hascn Abbas Y. 263, 1991. el-Camiatü 't-ü rdüniyye.

-Nizamüddin en-Ncysabıiri Ve Mcnhecühu fi't­Tefsir Haz: Macid Zeki Muhammed ei-Cellad, Duş:

Abdulcelil Abdurrahiın ı 991. ei-Caıniatü'l-Ürdüniyye.

-Mebahis mine' I-İtkiin fi Uliimi'I~Kuran: Diriise ve Tahkik mine' n-Nev'ı'l-Evvel Hatta Nihayeti'n­Ncv'ı's-Sabı'a Aşar Haz: Osman Said İdris Evanin, Dnş: Ahmed Nevfet Y. 429, 1992, el-Camiatü'l­

Ürdüniyye.

ISLAMİ ARAŞTIRMALAR DERGİSİ, CİLT: 14, SA YI: I. 2001

-Edcbü ' I -Bıtab fi ' l ~Kur'ani'l-Keı-im Haz: Abdurnılunan Suud İdris Ebdah. Dnş: Aluned Feıid Y. 240. 1992. ei-Cii.ıniatü'l-Ürdüniyye.

-Tahkiku ' l-Enva': Mine' s-Samine Aşar Hatta Nihavcti ' n-Nev'ı 's-Samin Vc's-Sclasin min Kitabi'l­İtkii~ fi ffiıimi'l-Kuı·'an li'l-İmam es-Suyiiti Haz: Hasen Aluned Selfu.ne. Dnş: Abdulcelil Abdurrahim Y. 471 , 1992. ei-Caıniatü'l-Ürdüniyye.

-Tahkilm ' J-Enva' : Minc' n-Ncv'ı't-Tasi' Ve's­Sclfts'ln Hattfl Nihflyeti'n-Ncv' ı 1i-Ham sin min Kiti1bi ' t~İtliiin fi Ulumi'l-Kuı·'an li ' l-İmam es-Suyuti Haz: Abdulkeıiın Haındi Halil cd-Dehşan, Dnş: Alımed Feıid Y. 458, 1992. ei-Caıniatü 'l-Ürdüniyye.

-Tahl<ilm ' I-Enva': Mine'n-Nev'ı'l-Hadi ve'l­Hamsin Hatta Nibayeti' n-Nev'ı's-Salis Ve's-Sittin min Kitabi'l-İtl<an fi Ulumi'I-Kur'an li 'I-İmam cs­Suvıiti Haz: Rayık Muhaııuned Es'ad es-Saidi, Dnş:

Al~ned Nevfel Y. 453, 1992, el-Camiatü '1-Ürdüniyye.

-Tcfsiııı İbn KcmiH Paşa li Sıirateyi ' l-Fatiba Ve'I­Bal<arıı: Dirase Ve Tahlôl< Ve Ta' lil< Haz: Nuh Mustafa Muhammed er-Rababia , Dnş: Abdulcelil Abdurrahiın Y. 675. 1992, ei-Caıniatü '1-Ürdüniyye.

-cl-C assas Ve Menhccühıi fi ' t-Tefsir fi Kitabı "Ahkamu'l-Kur'an" Haz: Ruşdi '·Muhammed Raşid'" Mustala. Dnş: Abdulcelil Abdurraluın Y. ı 78. ı 992, el­canıiatü 'I-Ürdüniyye.

-cz-Zahiratü's-Savtiyye fi Kıraeti Vcrş Baz: Fatıma Muhammed Ebu'n-Nasr, Dnş: Semlr Şerif

Süteytiyyc Y. 32~, 1992, Caıniatü ' l-Yermfık.

-Fi Miinasebiiti SuYcr fi ' I-Kur'ani 'l-Kerim Haz: Muhanuned Ya'kUb Zülkifl, Dnş: Aluned İsmaH Nevfel Y. 215, ı992, el-Cii.ıujatü 'I-Ürdüniyyc.

-cl-Kur'an Ve Şübühatü Goldziher : Fi Kitabihi "M.czahibü 't-Tefsiri' I-İslami" Haz: Mustafa Yusuf Hasen, Dnş: Abdulcelil Abdurrahim Y. 248, 1992, el­Clıniatü '1-Ürdüniyye.

-Kıssatü İbrfihim fi'l-Kur'ani'l-Kerim Haz: İshak Muhaımned Haından ei-Bedann, Dnş: Aluned İsmail Nevfet Y. 268, ı992 , ei-Camiatü'l-Ürdüniyye.

-Mustalahu ' 1-İşarat fi ' I-Kıraati'z-Zevaidi'J-

t\1c~' i:,'yc nn:_'g-Sikftt "P .. !l b. Osman b. e!-Kasıh e!­Uzri ei-Bağdadi (h.801)" Haz: Aluned Muhammed Muflih ei-Kudal, Dnş: Fadl Hascn Abbas ı 992, el­Ciiınjatü '1-Ürdüniyye.

-Mcnhecü '!-İmam et-Taberi fi'l-Kıraat fi Tefsirihi Haz: Abdurralunan Yusuf Alımed ei-Ceınel, Dnş: Fadl Hascn Abbas Y. 291, 1992, el-Orniatü' l-Ürdüniyye.

159

-Aya tü 's-Sıfat ınde's-Selef beyne't-Te' vii Ve't­Tefvid min H ıliil i Tefsiri'I-İmam et-Taberi Haz: Muhammed Hayr Salim el-Iys Taberi, Dnş: Ahmed Nevfet Y. 185, 1993, ei-Ciimiatü'1-Ürdüniyye.

-Tahkiku ' l-Enva': Mioe' r-Rabi' Ve's-Sittin Hatta Nihayeti'n-Nev' ı 's-Semanln min Kitabi' I-itkan fi Ulumi' I-Kur'an li ' l-İmam es-Suyilti Haz: Muhsin Seınih Said el-Halidi, Dnş: Aluned Feıid Y. 550, 1993, el-Cfuniatü ' I-Ürdüniyye.

-Tefsinı "Mecme'u ' I-Beyan" li 'ş-Şeylı Ebu Ali cl­Fadl b. el-Hasen ct-Tabrasi: Diriise Ve Tahlil Haz: Husniye Abdullah Hasen Huveyc, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 356. 1993, ei-Carniatü'I-Ürdüniyye.

-ei-Cümletü'I-Mu ' terida fi ' l-Kur'an: Ve Mevadiuha Ve Delalatütıa Haz: Sami Ata Hıdr Abduıralunan es-Sedde, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 210. 1993. el-Cfuniatü'l-Ürduniyye.

-Er-Rahme fi 'l-Kur'ani'I-Kerim Haz: Muhammed Abd u !kerim Muhammed el-Hayik, Dnş: İbrılhim Zeyd ei­Keylani 1993, el-Ciiıniatü '1-Ürdüniyye.

-Eş-Şerifti 'I-Murtaza Ve Menbecühu fi't-Tefsir Haz: Sabri isnwl ei-Mevacide, Dnş: Fadl Hasen Abbas 1993, e1-caıniatü 'I-Ürdüniyye.

-Eş-Şeyh Cemalüddin el-Kıisımi Ve Menhecübu fi 't-Tefsir Haz: Suad Feluııi Tahir Ebu Gazale, Dnş: Fadl Hascn Abbas Y. 231, 1993, el-Cfun.iatü '1-Ürdüniyyc.

-El-Müberrid Vc'l-Kıraatü ' 1-Kur' aniyye: Dirase Lugaviyyc Haz: Ahmed Abdulkerim Silliın Küleyb, Dnş: Ali Tevfik el-Hamd Y. 310, 1993, Cfuuiatü' l­Ycnnfık.

-El-Mesel ti'I-Kur'ani'I-Keıim Haz: Es'ad Kcssar, Dnş: Isam Kasabcı 1993, Cfuniatü Haleb.

-El-Meklô Ve' I-Medeni fi 'I-Kur'ani'I-Keıim Haz:

Rana Aluned Bessam el-Kudsi, Dnş: Fadl Hasen Abbas 1993, el-caıniatü' I-Ürdüniyye.

-Menbecü' l-Kuşeyıi fi Kitabihi "Letiiifü'l-İşarat'' Haz: Muhammed Ma1unud Yusuf Ebu Zfu, Dnş:

Abdulcelil Abdurrahman Y. 154, 1993. el-Cfuniatü' l­Ürdüniyye.

-EI-Herrasi Ve Menhecühu fi't-Tefsir min Hılali

Kitabihi "Ahkimu' I-Kur'an" Haz: Zühdl Muhammed MatarEbı1 Ni'ıne. Dnş: Aluned Ferid Salih Y. 260, 1993,

el-Ciiıniatü '1-Ü rdüniyyc.

-El-Vefa' Ve' l-Bera' fi ' l-Kur' ani'l-Kerim: Diriise M ev du ' ıyyc Haz: Aluııed Abdulınevla Ruveyc'i Meıuıiii. Dnş: Ahmed Nevfel Y. 160, 1993, el-Ciiıniatü' 1-

160

MUAMMER ERBAŞ

Ürdüniyye.

-Tefsiru İbn Kemal Bii.şa: Dirise Ve Tahkik min Hılali Surateyi't-Tevbe Ve Yfınus Haz: Tahsin Ahmed Muhammed, Dnş: Ahmed Hati.d ŞUkıi Y. 288, 1994, ei­Caıniatü '1-Ürdüruyye.

-Tcfsiru ibn Kcmaı Bişa: Dirase Ve Tahkik min Hılili Sü,•eri Hud Ve Yusuf Ve'r-Ra'd Haz: Enver Muhammed Arpa, Dnş: Ahmed Halid Şükri Y. 300, 1994, cl-Ciirniatü '1-Ürdüniyye.

-Tcfsiru Muhammed Huscyn et-Tabatabal "ci­Mizan fi Tefsiri ' l-Ku r ' an": Diriise Menheciyyc Ve Nakdiyye Haz: Yusuf Selim İbrılhim el-Fakir, Dnş: Abdu1celll Abdurralüm Y. 271 , 1994, ei-Camiatü' l­Ürdüniyye.

-El-Cezaü ' d-Dünyevi fi ' I-Kur'ani' I-Keıim: Dirase Mevdu ' ıyye Haz: Abdullalı Muhammed Taleb ei­Cuyusl, Dnş: Ahmed Nevfel Y. 168, 1994, el-Ciiıniatü 'I­

Ürdüniyyc.

-Alemü'l-Gayb fi ' l-Kur'ani ' l-Keıim Haz: Meıvan Muhammed Hiifız Giinim, Dnş: Abdulcelil Abdurraluniin Y. 244, 1994, ei-Cfuniatü' I-Ürdüniyye.

-Gazvetü Tebbuk fi' l-Kur'ani'l-Kerim Haz: Abdulvehhab Aluned Salih ei-Mısri, Dnş: Ahmed İsınail Nevfet Y. 185, 1994, ei-Cfuniatü '1-Ürdüruyye.

-EI-Kıyemü 't-Terb eviyye'lleti Tedammeneba's­Süalü fi'I-Kur'ani'l-Keıim Haz: Ali Said Ali Şı1man. Dnş: Nasr Muhammed el-Uli Y. ı 13, 1994, Caıniatü '1-

Yennuk.

-Menbecü'ş-Şeyh Muhammed b. ltfeyyeş fi Tefsiıi "Teysiru ' t-Tefsir" Haz : Muhammed Mustata Deıviş el­Havacc, Dnş: Ahmed Ferid Y. 249, 1994, el-Ciiıniatü'l­

Ürdüniyye.

-El-İ'tirad fi ' l-Kur'ani'l-Kerim Haz: Ömer Rii.şid Hasen, Dnş: Muhammed Berakiit Ebu Ali Y. 183, 1995, el-Camiatü' 1-Ü rdüniyye.

-E I-Beyanü'I-Kur'ani mde'r-Rumma.ni Ve' I­Hattabi Baz: Esierne Huseyn Mahmud Bureykı', Dnş:

Muhammed Berakiit Harndi 1995, el-Cfuniatü '1-Ürdüniyye.

-Et-Tahsil li Fevaidi Kitabi't-Tafsil li Ahmed b. Arn mar ei-Mehdi: Slıratü 'i-Miide Ve' i-E n' am: Dirase Ve Tahlôl< Ve Ta' Jik Haz: Necah İbnüum Mulıaınıned Ebu Rayye, Dnş: Aluned Fcôd Salih Y. 672, 1995, el-Ciiıniatü ' 1-Ürdüniyye.

-Tahkil< Ve Diriise SO ratey AJi Imran Ven-Ni.sa' min Tcl'siri İbn Kemal Başa Haz: Emel İsmail Salih

JOURNAL OF ISLAMIC RESEARCH, VOL: 14, NO: 1, 2001

ARAP DÜNYASI'NDAKi BAZI TEFSİR TEZLERi ÜZERiNE

Yusuf, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 630. 1995. el­Cfuniatü' l-Ürdüniyye.

-Kıı·aetü Ze~·d b. Ali fi Dav'i Nazariyyeti'I­Müsteveyat Haz: Muhaımned Abd isınall et-Taravine. Dnş: Aluned Nasif e1-Cilb1 Y. 304. 1995. Caıniatü Mü'te.

-Et-Tal<dim Ve't-Te'hir fi'l-Kur'ani'I-Kerim Haz: Haldun Subll Dnş: Muhanuned Mev'ıd Y. 293. 1995. Cfuniatü Dııneşk.

-Tcvcihatü Mekki li'I-Kn·aati'I-Kur'aniyye min Vicheti Nazarin Nahvi~'yetin fi Dav'i Ilmi'I-Lugati'I­Hadis Haz: Mansur Abdulkerlın ei-İ<efavin, Dn~: A1uned Naslf e1-Genabi' Y. 219. ı 995, Camiatü Mü'te.

-Suratü'I-Furkan: Dirlise Üslôbinre Haz: Aziz Adnan, Dnş: e1-Alıdar Ceın ' i' Y. 442. 1995, Caıniatü ' I­

Cezair.

-Es-Suratü'I-Fenniyyc fi'I-Kur'ani'I-Keıim Haz: Elma Süleymanel-Muhaınıned. Dnş: Hena' Düveydiri Y. 263, 1995, Camiatü Dımeşk.

-Kitabu "ei-Kitab Ve'I-Kuı·'an": Dirlise Ve Nakd (li'I-Miihendis Muhammed Şahı-il r es-Su ri ei­Cinsiyye) Haz: Nasır Yusuf Hasen Sabra, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 211, 1995. el-Caıniatü'l-Ürdüniyye.

-Meayirü 'ş-Şüzuz fi'l-Kıdati'l-Kur'aniyye fi Dav'i 'Ilmi'l-Lugati'I-Hadis Haz: Şalıir İsınail el-Arinl. Dnş: Aluned Nasif el-Cenabi Y. 418, 1995, Caıniatü Mü'te.

-El-Münasebe beyne'I-Maldil Ve'l-Maldim fi'l­Kur'ani'l-Kcrim Haz: Adil Husıü Yusuf, Duş: Nuruddln Itr Y. 252. 1995. Caıniatü Haleb.

-Menhecü'I-Burusevi fi Tefsiıilıi "Ruhu'I-Beyan" Haz: Safi yy e B int Şemseddin, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 210, 1995, el-Caıniatü'l-Ürdüniyyc.

, -EI-İşaratü'l-İlahiyye ile'l-Mebahısi'I-UsUiiyye Ii Süleyman b. Abdulkavi et-Tufi es-Sarsari ei-Bağdı1di ei-Hanbeli (h. 716): Diı"ase Ve Tahl<il< li'n-Nısfi'l- · Evvel mine'I-Kitab min Surati'l-Fatihati ila Evveli Sıiı·ati Hud Haz: Harun Nillı All Meabide, Dnş: Alımed Ferld Ebu Hezlm Y. 517, 1996, el-Cinıiatii'I-Ürdüniyye .

-Et-Teradüf fi'l-Kur'ani'l-Kerim Haz: Kemal Abdurraluın Raşid. Dnş: Muhammed Ha sen A vvfıd Y. 211, 1996 .. eluCftntintü '1-Ürdüniyye.

-Tahlôl{ Ve Diı·aset Surate~'i' I-A'n1f Ve'l-Enfal min Tefsiri İbn Kemal Başa Haz: Havle Huseyıı Aluned Minşilr. Dnş: Ahmed Ferid Ebu Heılın c. Il. 1996. el-Caıniatü ' 1-Ü rdüniyye.

-Tefsim İbn Kemal Başa: Diı·asc Ve Talılôk min

iSLAMİ ARAŞTIRMALAR DERGİSİ, CİLT: 14, SAYI: 1, 2001

'Hılali Süvel'i İbı·ahim Ve'l-Hıcr Vc'n-Nahl Vc'I-İsra' Haz: Tağrid Abdu1fettah Muhammed Tayih, Dnş:

Aluned Ferid Ebu Heziın Y. 442. 1996. el-Oiıniatü'l­ü rdüniyye.

-Tefslı-u İbn Kemal Başa: Dirase Ve Tahluli. min Hılali Süveı-i'I-Enbiya' Ve'l-Hacc Ve'I-Mü'minin Ve'n-Nuı· Haz: Meysa' Bedrüddin Mulıaınmed Bedr. Dnş: Aluned İsmilll Nevfel Y. 32 L 1996. el-Cihniatü'l­Ürdüniyye.

-Tefsiru İOıt Keinfil Başa~ Diriise \ 'e Tıtiii~ii<. tiiiıJ Hılali Süvcı-i Lukman Vc's-Secde Vc'I-Ahzab Ve's­Sebc' Ve Fatır Ve Yasin Vc's-SıUfat Haz: Galib Abdullah Osman Aluned. Duş: AJuned Ferid Y. 457. 1996. ei-Camiatü ·ı-ü rdüniyye.

-Et-Tcfsiı-u'I-'Ilmi li'l-Kur':1ni'l-Keı·im Haz: Cemal Emin Ası, Dnş: Ehyef Sinnô Y. 166, 1996, Caıniatü '1-Kıdrus Yusuf.

-Cevanibü'I-Fil~ı· Ve't-Tefekl<üı· ti'l-Kur'ani'I­Kerim Haz: Mahmud Muhammed Avvild Heyşan, Dnş: Mulıanuned Aluned Milkavl 1996, Caıniatü '1-Yennuk.

-Dirilse Üslfibiyye li Tercemeti Meani ' l-Ku r'ani'l­Kerim bi'l-Luga'l-Maliziyye: Suratü'l-Ba l;.ara Haz: Hakim b. Zeynel, Dnş: Velid Seyf Y. 188. 1996, cl­Oimiatü '1-Ürdüniyye.

-Dirase Tahliliyye Ve Mevdfi'ıyye li Sfırati'I-İsra' Haz: Feyruz "Muhammed Hayr'' Halid eş-Şişaıu. Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 230. ı 996, el-Oiıniatii ' 1-Ürdi.iniyye.

-Delaletü (ila) Ve (el-ba) Ve (cl-lam) fi'I-Kur'ani'l­Kcrlm bc~'nc'l-Müfessirin Ve'n-Nahviyyin Vc'I­Belağı)'Yin Ve'I-Usuliyyin Haz: Eınced Kurşe. Dnş:

Aluncd Nevfel ve Muhaımned Hasen Avvad Y. 259. !996, ei-Caıniatü '1-Ürdüniyye.

-Su ratii 'z-Zuhruf: Din'isc Tahliliyye Ve Mcvdu't)'YC Haz: Muhaıruned Yusuf Aluned Ababine, Dnş: Aluned Halid Şükri Y. 173, 1996, el-Caıniati.i'l­Ürdüniyye.

-Suratü Sad: Dinise Tahliliyye Ve Mcvdu'ıyye Haz: Aluned Süleyman Avad, Dnş: Aluned Halid Şükri Y. 167, 1996, el-Camiatü'l-Ürdüniyye.

-Eş-Şahsiyyc fi'l-Kısası'l-Kur'aniyye Haz: Halid Süleyman Iyd. D n ş: Afif Abdurrahman I 99ô. Ciiıı1iatü '1-Yennuk.

-Es-Sıfatü't-Teı·beviyye li'l-Mcr'eti'l-Müslimc ti'I­Kuı·'ani'I-Kcrim Haz: Una Alımed Muhaııuned. Dnş: Faruk Abdulınedd es-Samerriil Y. 105. ı 996. Caıniatü ' 1-Yennük.

161

-S fı ratü 'I-İnsan fi't-Teşbih iiti ' I-Kuraniyye Haz: Aluned Abdullah el-KM. Dnş: Züheyr Aluned el-Mansılr Y. 169. 1996, Caıı:ı.iatü Mü' te.

-Zabiratü'l-İnsicfuni 's-Savti fi'l-Kur'ani'l-Kerim: Did ise Savtiyye Haz: Hayil Mulıanuned el-Fukaci '. Dnş: Abdulkadir Mer'! el-Halil Y. 275. ı 996. Camiatü Mü' te.

-EI-Garaiz min Manzur Kur'ani Haz: Muhammed Ahmed Abdul'aziz el-CemeL Dnş: Fadl Haseıı Abbas Y. 300. 1996. el-Camiatü 'l-Ürdüiı.iyye.

-Kadı\yii Uliimi' l-Kur'iin Ve't-Tefsiı- ' ınde' l-İmiim cş-Şiitıbi fi Kitab i' l-Mud fakiit Haz: Ayiş Ali Muhammed Lebabine. Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 222. 1996. ei-Girniaıü·ı-ürdüıuyye.

-Kütü bü Meani 'l-Kur'an (cl-Ahfcş, ei-Fcn ·a, ex­Zcccac) Ve Menahicü Müellifiha: Diriise Mukarene Haz: N:kıh Mulıanuned el-Be'ul. Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 253. 1996, ei-Canıiatü'I-Ürdüniyye.

-Menhecü'ş-Şcyh Muhammed b. Yusuf Itfeyyeş fi Tefsirihi "Himyanü 'z-Zad" Haz: Süleyman b. Ali b. Anıireş-Şuayli, Dnş: Fadl Hasen Abbas Y. 235. ı 996, ei­Camiatü' I-Ürdüniyye.

-En-Nesefi Ve CübUdühü 'I-Lugaviyye fi Tefsirihi "Medıhil<ü 't-Tenzil Ve Hak illlru't-Te'vil" Haz: Yusuf Süleyman Uleyyan, Dnş: Ali el-Hamed Y. 209, 1996, Cfuuiatü ·ı-Yennılk.

-Tefsiru ibıı Kemal Bı1şa: Din\se Ve Talılôl< min HıHUi Süveri'l-Kehf Ve Meryem Ve HiM Haz: Suad İbrahim Muhammed Ureykat. Dnş: Abdulcelll AbdurraiUın Y. 480, 1997, ei-Oinuatü'I-Ürdüniyye.

-Tefsinı İbn Kemal Başa: Diriise Ve Tahilik min Hılrui Sliveı·i·I-Furl<an, eş-Şuarii, en-Nemi, ei-Kasas, ei-Ankebfıt, er-Rum Haz: Muhammed AbduUıaliın

Mahmud. Dnş: Aluned Halid Şükri Y. 3 77, ı 997, el­Cfuniatü '1-Ürdüniyye.

-EI-Hadase Ve' n-Nassu ' I-Ku r'ftni H az: Muhammed Raşid Alm1ed Rayyan, Dnş: Ahmed Halid

Şükri Y. 323, 1997, el-Caııuatü'l-Ürdüniyye.

-Dinisat ti Kütübi ' I-Mü teşabihi ' I-Lafzi mine'I­

Kur'ani ' I-Kerim Haz: Atıyye Sıdki Atıyye el-Atraş,

Dnş: Mustafa İbrJhiın el-Mişru 1997, ei-Camiatü '1-

Ürdüniyye.

-Esalibli Ta'limi' l-Kuı·'an fi Ahdi' n-Nebl Ve's­

Sahiibe Haz: All Muhammed Salih, Dnş: (eş-Şer.i)

Mustafa ei-Mişnl ve (et-Terbevi) Farılk es-Saınerriii

1998. Can:ı.iatü ' l-Yerıniik.

162

MUAMMER ERBAŞ

-Üsh1bü '1-Cümlcti' t-Tcfsir in ·e fi '1-Kur'iini ' l-Kerim: Diriise Terkibiyye DeHiliJ )'C Haz: Huseyn İrşeyyid el-Esved. Dnş: İbrahim Yusuf Abdulkadir Y. 278. 1998. Cfuniatü Ali"l-Beyt:.

-Et-Tefsinı 'l-Mevdii'i: Diı·ase Tarlhiyye NaMiyye Haz: Muhammed Malunud Muhammed. Dnş: Fadl Hasen Abbas 1998. el-Cfuniatü' l-Ürdüniyye.

-Kitabü Meratibi' I-Usuı Ve Gaı·aibü'l-Fusuı

('Aiemüddin Ebi'I-Hasen All b. Muhammed b. Abdüsı.ruued es-Selıavl li. 558-6.+3) naz: Mulı.anuııed ·ısaın Müflib el-Kudfıt. Dnş: Fadl Hasen Abbas tı-z .. el­Caıniatü ·ı-ü rdüniyye.

-Mcnhcciyyetü't-Tefsir 'lnde' I-İm iim İbn Badis Haz: Abdunahim Sali1ü. Dnş: Mulıaınmed Makbul Huseyn Y. 229. 199?. Caııuatü 'l-Cezair.

II- DOKTORA TEZLERİ:

-Mcnhccii Ebi Hayyan fı Tefsiıihi "ei-Bahnı '1-Muhit" H.az: Abdulmecid Abdusselaın el-Mulıtesib,

Duş: Şevki DayfY. 357, 1968. Caıniatü ' l-Ka.Iıira.

-Lugatü ' I-Kur'ani'I-Kerim Haz: Abdulcelil Abdurrahim, Dnş: Malunud Abdulgaffar Süleyman 1973, Caıuiatü '1-Ezher.

-Tefsiru Mücahid : Diı·ase ve Tahluk Haz: Aluned İsmail Nevfel. Dnş: Musa Şalun Laşin Y. 614, 1978, Caııuatü '1-Ezher.

-Fi Zılali ' I-Kur'an : Dirase Ve Talwinı Haz: Salah Abdulfettfıh Delıbur. Dnş: Aluned Hasen Ferhiit c. II, 1984, Cfııniatü ' 1 -İınaın Muhanuned b. Suud el-İsHiıuiyye.

-EI-Alakatü 't-Terkibiyye fi ' I-Ku r'ani ' I-Kcrim: Diriise Vazifi yye H az: Sa 'di ez-Zübeyr. Dnş:

Mul1anuned Belkayid Y. 485. 1989, Caıniati.i ' l-Cezfıir.

-Mevlu fu ' 1-Lugaviyyin fi ' I-K.ıraati ' I -Ku r 'aniy­yeti'ş-Şazze me':ı Tahlti'kı Kitabı İ' riibi'l-Kıdhiti'ş­Şcvazz li ' l-ID<beri Haz:. Muhanuned es-Seyyid Ahmed Azılz, Dnş: Ramazan Abdüttevvabc. n. 1989. Cfuıuatü Ayn Şeıns. ·

-El-Edeviit fi Kütübi't-Tefsir Hatta Müntasafi ' I­Kami's-SamiııHaz: Mahmud Sağir, Dnş: Mustafa Ceta\ Y. 658, 1990, Cfuniati.i Haleb.

-Esallbü 'ş-Şaıi Vc'L-Kasem fi ' I-Kur'aııi 'I-Kerim :

Dirase Vasfiyye Haz: Muhı:ınuned Avde Selame, Dnş: Ramaze'in AbdültevvabY. 457, 1990, Caıniatü Ayn Şen1S.

-İd ahu ' ı·-Rumilz Ve Miftahu ' I-Künuzü ' l-Cami' li ' I-K.ıriiiiti ' I-Erbaate Aşaı· (Muhammed b. Halil b. Ebi Bcl<r Şcmscddin b. Abdullah eş-Şehir bi'I­Kabiikabi h. 777-849) Haz: Ferhat Ayyaş, Dnş:

Fethullah SiUih Aliel-Mısri 1990. Camiatü'l-Mansura .

.JOURNAL OF ISLAMI C RESEARCH. VOL: 14, NO: 1, 20(}1

ARAP DÜNYASI' NDAKi BAZI TEFSİR TEZLERİ ÜZERİNE

-Üslubu 'I-İstisna fi'I-Kuı·'ani'l-Keı-im beyne'n­Nahv Ve'J-Belağa Haı: Azzam Ömer Kasım. Dnş: Muhammed Berekat Ebu All Y. 440, 1991, el-Oimiatü' l­Ürdüniyye.

-Ed-Dehil fi Tefsiri ' I-Begavi min Surati'J-Fatiha ila Ahiri Suı·ati'I-Kehf Haı: Fayiz Salih Ahmed el­Hatib. Dnş: Emin Muhammed Atiyye Başa Y. 319, 1991. Camiani ' I-EzJ1er.

-Esem'n-Nahv fi Tefsiri ' I-Kuıiubl Haı:

Muhammed Lulfl Züiı<il Dahiaıı. Dıı~: Mulıaınıned

Benıkat Haındl ve Muhammed Hasen Avvad Y. 361. 1992, ei-Camiatü '1-Ürdün.iyye.

-Et-Tabcı·si Ve Menhecühu fi ' t-Tefsir H az: Abdulkerim Muhanuned lnact ez-Zebn, Dnş: Mahmud İbrahim Y. 322. 1992. el-Oimiatü '1-Ürdüniyye.

-Umdetü'l-Huffaz fi Tefsiri Eşrafi' I-Eifaz Haz: Şihabüdd1n Alımed b. Yfısuf Dnş: Aluned Nasif el­Cenabl 1992. ei-Caıniatü'I-Müstensııiyye (Bağdad) .

-EI-Masdar fi' I-Kur'ani ' I-Kerim Haı: Ebu Sa1d Muhammed Valıldi, Dnş : Muhammed Berekat Ebu Ali Y. 471 , 1992, el-Oiıniatü'l-Ürdüniyye.

-Cülıfidü '1-Maliki's-Savtiyye ti Kitabeti ' d­Düı-ri 'n-Nesir Haı: Muhammed Hassan et-Tayyan. Dnş: Şakir el-Fehhilm 1994, Cfuniatü Ayn Şems.

-Hukfiku ' I-İnsan fi ' l-Kur'an Ve's-Sünne Haz:

iSLAMİ ARAŞTIRMALAR DERGiSi, CİLT: 14, SA YI: 1, 2001

bdulkerim HamdlHalil ed-Dehşan. Dnş: et-Tahir Ahmed Abdulkadir Y. 388, 1995. Caıniatü 'l-Kur'futi' l-Kerim

ve '1-Uiüıni ' 1 -İnsfuliyye (Kahire).

-Rasmü 'ş-Şühfis fi ' l-Kur'ani ' I-Keı-lm Haı: Nezih Mulıaııuned Abdulkeriın I'lavi. Dnş: Haşim Yaği Y. 285. 1995, el-Cantiatü '1-Ürdüniyye.

-Zahiratü'I-Hıfz fi'l-Ku ı·'an i 'l-Kcrirn Haz: Hıfzl HMız Muhammed İşteyye. Dnş: Muhammed Bemkat Hamili Ebü All Y. 330. 1995. el-Cfuniatü ·ı-ürdüıtiyye.

-Tcfsiru Katade min Hılali Tefsiri 't-Tabcıi: Diı·asc

Ve Cem ' Haı: Has1b Abdulhaliın Şuayb. Duş: Luis Buziyye ve Ehyef Sinnfı Y. 457. 1996, Caııuatü'J-Kıddls

Yusuf (Beyrut).

-Et-Tefsinı '1-Kcbiı· li'I-Fahr er-Razi Lugaviyyen Ve Nahviyyen Haz: Malunud Aluned es-Süveyd. Dnş:

Mezld İsınail Na'!ın Y. 308, 1996, Oinuatü Dııneşk.

-El-Kur'anü 'I-Kedın fPd-Dersi ' I-Belağiyyi ' I-

Muasır Haı: Sena ' Necau Ayyaş, Dnş: Mulmmned Berakat Ebu Ali Y. 240, 1996. ei-Caıniatü'l-Ürdüniyye.

-Mecazü ' l-Kur'an Ve Sünenü' l-Arab fi KeHimiha Haı: Eyınen Muhammed Sellın. Dnş: Haşim Yaği Y. 351. 1996, ei-Ciimiatii'I-Ürdüniyye.

-Et-Tcfsiı· Ve'l-Miifessiı-iin 'ınde'ş-Şia Haz: Adil Nur Ali Nadir, Dnş: Elıyef Siıınu ve Martin Makdoınot 1998. Caıniatü '1 -Kıddls Yusuf.

163