JJ Ÿæè S±æç}æÝæÚæ²‡ææï ç±…²„ï„Úæ}æì JJ · {nk {tºkLkku òÃk fhðku. {k¤kLkk Ëhuf {ýfu {tºkLkku òÃk fhðku. {k¤k Vuhðíkkt {uh-Vw{íkwt ykðu

JJ Ÿæè S±æç}æÝæÚæ²‡ææï ç±…²„ï„Úæ}æì JJ

: «ftþf :

©e Mðtr{™thtÞý {krŒh ft÷w…wh, y{ŒtðtŒ-380 001.

©e ™h™thtÞýŒuð …eXtrÄ…r‚ ….…q.Ä.Äw. yt[tÞo{nthts©e 1008 ©e ftuþ÷uuLÿ«ËtŒS

{nthts©e™e yt¿ttÚte

©e ™h™thtÞýŒuð ÄtŠ{f rþûtý rð¼t„

ƒt¤ ËíËk„

Ëk…tŒf

{nk‚ þt†e Mðt{e nrhf]»ýŒtËS

: «ftþf :

….…q.Ä.Äw. yt[tÞo {nthts©e 1008©e ftuþ÷uLÿ«ËtŒS {nthts©e™e yt¿ttÚte©e Mðtr{™thtÞý {krŒh, y{ŒtðtŒ ð‚e{nk‚ Mðt{e©eþt†e Mðt{e nrhf]»ýŒtËS

© Ëðo n¬ «ftþf™u MðtÄe™

: ytð]Â¥t :

rð.Ëk. 2069 «‚ : 5000«‚ : 2500

: ®f{‚ :

htn‚ Œhu Y>. 10/-

: …wM‚f «tÂó MÚtt™ :

©e Mðtr{™thtÞý {krŒhft÷w…wh, y{ŒtðtŒ-380 001.

: xtE… Ëuxª„ y™u {wÿf :

©e Mðtr{™thtÞý {krŒhft÷w…wh, y{ŒtðtŒ-380 001.

«MíkkðLkk

©e LkhLkkhkÞýËuð ÃkeX MÚkkLkÚke ©e LkhLkkhkÞýËuð ÄkŠ{f

rþûký rð¼køk AuÕ÷k ½ýk ðhMkkuÚke MkíMktøkLke ¼krð Ãkuze {kxu

MkwtËh «ð]rík fhu Au. Ëh ð»kuo rzMkuBçkh {kMk{kt fw÷ 4 rð¼køk{kt

Ãkheûkk ÷uðkÞ Au. su{kt y{ËkðkË þnuh yLku økk{zkykuLkk LkkLkk

fuLÿku{kt WíMkkne ÞwðkLk nrh¼õíkku ¾qçks hMk ÷ELku ykðe «ð]ríkLku

ðuøk ykÃku Au. Ãk.Ãkq.Ä.Äw. yk[kÞo 1008 ©e fkuþ÷uLÿ«MkkËS

{nkhks©e yLku ¼krð yk[kÞo Ãk.Ãkq. ÷k÷S {nkhks©eLke yk¿kk

«uhýkÚke yk ðhMku fw÷ 4 rð¼køkLkk Lkðk ÃkwMíkfku rðrþü {krníke

yLku ½ýe çkÄe çkkçkíkku su yøkkWLkk ÃkwMíkfku{kt Mk{krðü Lkníke

íkuLku ykðhe ÷eÄe Au.

íkku Ëhuf Mkt[k÷f©eykuyu íkuLkku MktÃkqýo yÇÞkMk fhðku. WÃkhkuõík

Lkðwt «fkþLk ÄkŠ{f rþûkýLku çkk¤fkuLku ¾qçks WÃkÞkuøke çkLkMku yLku

Mkt«ËkÞLkwt ÃkkÞkÚke ÷E ðíko{kLk Mk{ÞLkwt Ãký ¿kkLk «kó fheLku

ykÃkýk {q¤ Mkt«ËkÞLkku ÃkkÞku {sçkqík Úkþu íku{kt þtfkLku MÚkkLku LkÚke.

y{khku yk «ÞkMk y{ËkðkË {q¤e yLku fåA¼qsLkk Ëhuf økk{ku{kt

ÄkŠ{f ÃkheûkkLkwt ykÞkusLk ÚkkÞ íku {kxuLkku Au. íkku ykÃk Mkki sYh

ykÃkLkk økk{{kt yk {kxuLkk ykøkkuíkhk «ÞkMk fheLku Lkðk fuLÿ Ãký

þY fhþku. yuðe Ãkh{ f]Ãkk¤w ©e LkhLkkhkÞýËuðLkk [hýku{kt

«kÚkoLkk Au.

{ntík þk†e Mðk{e nrhf]»ýËkMkS

©e Mðkr{LkkhkÞý {trËh,

fk÷wÃkwh, y{ËkðkË-1.

ËíËk„ «r‚¿tt

• ¼„ðt™ ©e Mðtr{™thtÞý {tht EüŒuð Au.

• Ä{ofw¤™t ytr©‚tu {tht Ët[t Ë„t Au.

• …h{ …qßÞ yt[tÞo {nthts©e {tht Ä{o„wÁAu. ‚u{™e yt¿tt™wk nk{uþt …t÷™ fheþ.

• yt[tÞo {nthts©eyu «r‚Âc‚ fhu÷ {qŠ‚ytu™wks æÞt™ fheþ.

• yt[tÞo {nthts©eyu {tLÞ fhu÷ «r‚{t™e sr™íÞ…qò fheþ.

• yt[tÞo {nthts©eyu {tLÞ fhu÷ „úkÚttu™wk sðtk[™ fheþ.

• {t‚t-r…‚t-„wÁ y™u ðze÷tu™u {t™ yt…eþ.

• yt[tÞo {nthts©e, Ëk‚tu ‚Útt nrh¼õ‚tu «íÞuytŒh ht¾eþ.

• rþûtt…ºte™t r™Þ{tu™wk nk{uþtk …t÷™ fheþ.

• yt sL{u yûthÄt{{tk sðtÞ ‚uðwk Sð™ Sðeþ.

• yt «r‚¿tt Œhuf ƒt¤ftuyu {w¾ …tX fhðe •

d:sn-temp-09 xz\mahant-swami/dharmik pariksha book\final book\bal satsang3 Dt. 21-6-10

ƒt¤ ËíËk„ ƒt¤ ËíËk„

ÃkqòrðrÄykÃkýk EüËuð ©e Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLku rþûkkÃkºke{kt ykÃkýk

{kxu rLkíÞ¢{ çkíkkÔÞku Au. su{kt rLkíÞ MkqÞo WøÞkÚke «Úk{ òøkðwt yLku ÞÚkkþÂõík¼økðkLkLkwt æÞkLk fhðwt. ÃkAe þki[rðrÄ fhðk sðwt. þki[rðrÄ fÞko ÃkAe Ãkrðºk{kxeÚke zkçkku nkÚk Ëþ ðkh Äkuðku yLku çkÒku nkÚk ¼uøkk fhe Mkkíkðkh Äkuðk(nkÚk-Ãkøk MkkçkwÚke ÄkuE MðåA fhðk) yLku ÃkAe yuf MÚkkLku çkuMkeLku çkúþ fuËkíký fhðwt. Ëkíký fhe {w¾þwrØ fhðe ÃkAe Ãkrðºk økk¤u÷ s¤Úke MLkkLkfhðwt. MLkkLk fhíke ð¾íku EüËuð ¼økðkLk ©e Mðkr{LkkhkÞýLkwt Lkk{ M{hýfhðwt íkÚkk Ãkrðºk LkËeykuLkk Lkk{ ËE yknðkLk fhðwt fu {khk MLkkLk fhðkLkks¤{kt ykÃk ÃkÄkhku yLku þhehÚke þwrØ MkkÚku {LkLke þwrØ fhe Ãkrðºkíkk ykÃkku.MLkkLkrðrÄ ÃkAeLkwt Mkki «Úk{ fkÞo ÃkqòrðrÄ ykðu Au. rLkíÞ Ãkqò yu ykí{kLkku¾kuhkf Au. {kxu Ãkqò yð~Þ fhðe yLku rík÷f [ktË÷ku Ãký ¼¼fkËkh fhðku.

1. ÃkqòrðrÄ{kt æÞkLk{kt hk¾ðkLke çkkçkíkku

(1) Ãkqò yufkøkú r[¥ku fhðe, Ãkqò ËhBÞkLk {kiLkðúík Ãkk¤ðwt.(2) Ãkqò fÞko rMkðkÞ [k, LkkMíkku, ¼kusLk fu Ãkkýe Ãký ÃkeðkÞ Lkne.(3) çknkhøkk{ sEyu íÞkhu ykÃkýe Ãkqò yð~Þ MkkÚku ÷E sðe.(4) Ãkqò ½h{trËh{kt fu çkeò ÔÞÂõíkLke Ãkqò fhðe Lkne Ãký Ëhuf

ÔÞÂõíkyu ÃkkuíkkLke y÷øk Ãkqò hk¾ðe.2. ÃkqòLke Ãkqðo íkiÞkhe

MLkkLkrðrÄ fÞko çkkË yuf ÄkuÞu÷wt Ãkrðºk ð† Ãknuhðwt yLku yufÄkuÞu÷wt Ãkrðºk WðMk† ykuZðwt, WÃkð† (¾uMk) ykuZâk rðLkk Ãkqò fhkÞLkrn. Ãkqò fhðk {kxu þõÞ íkux÷wt þktík-yufkLík yLku MðåA MÚk¤ ÃkMktËfhðwt.

íÞkhÃkAe Ãkrðºk ¼qr{ Ãkh yuf ykMkLk ÃkkÚkhe íkuLkk Ãkh Ãkqðo fuW¥kh {w¾u çkuMkðwt. ÃkkuíkkLkk ykMkLkLke çkhkçkh Mkk{u çkeswt yuf ykMkLk¼økðkLkLke {qŠík ÃkÄhkððk {kxu ÃkkÚkhðwt. ÃkqòÃkuxe ¾ku÷e yk ykMkLk ÃkhçktÄ hk¾u÷ {qŠík, rþûkkÃkºke, {k¤k-økki{w¾e íkÚkk rík÷f [ktË÷kLkku Mkk{kLkÔÞðÂMÚkík heíku {qfðku.

3. yk[{Lk rðrÄ

MLkkLk rðrÄLke su{ þhehLke þwrØ ÚkkÞ Au íku{ yk[{Lk rðrÄÚkeykí{kLke þwrØ ÚkkÞ Au. þwØ økk¤u÷k s¤Úke ¼hu÷k Ãkkºk{ktÚke s{ýknkÚkLke nÚku¤e{kt [{[e ðzu yzËLkku Ëkýku zqçku íkux÷wt s¤ ÷uðw ÃkAe s{ýknkÚkLkku ytøkwXku ð[÷e yktøk¤eLkk {æÞ Ãkðo WÃkh yzkze zkçkku nkÚk s{ýknkÚkLke Lke[u yzkzðku ÃkAe H ©e LkkhkÞýkÞ Lk{: yu{ çkku÷e «Úk{yk[{Lk fhðwt. yus heíku H ©e ðkMkwËuðkÞ Lk{: yu{ çkku÷e çkeswyk[{Lk fhðwt ÃkAe H ©e rð»ýðu Lk{: çkku÷e ºkeSðkh yk[{Lk fhðwtÃkAe nkÚk ÄkuE ÷qAe Lkk¾ðk.

4. rík÷f-[ktË÷ku

[tËLk ½MkðkLkk ykuhMkeÞk{kt {kÃkLkwt s¤ ÷E [tËLk ÄMkðwt. çknwòzw fu Ãkk¤íkwt Lk hnu íkuðwt çkLkkðe rík÷feÞk Ãkh ÷økkzðwt. Mkki «Úk{ ÷÷kx{ktçku ¼ú{h ðå[u rík÷feÞkLkku Auzku økkuXðe H ©e ðkMkwËuðkÞ Lk{: yu{ çkku÷erík÷f fhðwt íkuðe s heíku ÓËÞLku rð»ku H ©e Mktf»koýkÞ Lk{: yu{ çkku÷erík÷f fhðwt íku{s s{ýk nkÚk Ãkh H ©e «ãwBLkkÞ Lk{: yu{ çkku÷e rík÷ffhðwt íkÚkk zkçkk nkÚkLkk çkkðzk Ãkh H ©e yrLkÁæÄkÞ Lk{: yu{ çkku÷erík÷f fhðwt íÞkhçkkË ÷÷kx{kt rík÷fLkk {æÞ{kt fwtfw{ yÚkðk [tËLkLkku[ktË÷ku fhðku. ÓËÞ{kt íkÚkk çku nkÚk{kt rík÷fLkk {æÞ{kt [tËLkLkku [ktË÷kufhðku. MkÄðk †eykuyu fÃkk¤Lkk {æÞ{kt fwtfw{Lkku [ktË÷ku fhðku yLku rðÄðk†eykuyu rík÷f Ãký Lk fhðwt yLku [ktË÷ku Ãký Lk fhðku.

5. {kLkMke Ãkqò

ÃkÈkMkLk fu rMkæÄkMkLku xèkh çkuMke Lkuºkku çktÄ fhe ¼økðkLkLke{kLkMke Ãkqò fhðe. {kLkMke Ãkqò fhíke ð¾íku {Lk{kt WXíkk MkktMkkhefrð[khkuLku Akuze ykí{ rð[kh fhðku. nwt ykí{k Awt, çkúñ Awt {khk ÓËÞ{ktÃkqýo ÃkwÁ»kku¥k{ ©e Mðkr{LkkhkÞý ¼økðkLk rçkhks{kLk Au. íku{Lkk MðYÃkLkwt®[íkðLk fhðwt yLku {LkLkk MktfÕÃkku îkhk ½txLkkË fhe «¼krík feíkoLk çkku÷e¼økðkLkLku søkkzðk, þki[ rðrÄ fhkððe, ËtíkÄkðLk fhkððwt, MLkkLk fhkððwt,Mkkhk ð†ku, y÷tfkhku Ãknuhkððk, Ãkw»Ãknkh Ãknuhkððk, [tËLk [[oðwt, ÄwLkËeÃk fhe ¼økðkLkLke ykhíke Wíkkhðe ÃkAe çkËk{-E÷kÞíkeðk¤w økh{ ËqÄ

1 2



íkÚkk ÞÚkkYr[ çkk¤¼kuøk Ähkððku ÃkAe [¤w fhkðe s÷ÃkkLk fhkððwt ÃkAe{w¾ðkMk yÃkoý fhðk. ykðe heíku MkðkhLke {kLkMke Ãkqò fhðe.

6. yknTðkLk

Mkk{uLkk ykMkLk Ãkh çktÄ hk¾u÷ {qŠíkyku yuf MðåA Ãkrðºkð†Úke ¼økðkLkLku {ksoLk fhe ÞkuøÞ ¢{{kt ÃkÄhkððe. íÞkh ÃkAe çku nkÚkòuze Lke[u «{kýu yknTðkLk {tºk çkku÷e yknTðkLk fhðwt.

Wr¥kckuríkc økkurðLË ! Wr¥kc økÁzæðs ! Wr¥kc f{÷kfkLík !ºki÷kuõÞt{tøk÷tfwÁ.

Wr¥kckur¥kc nu LkkÚk Mðkr{LkkhkÞýku «¼ku, Ä{oMkqLkku ËÞkrMkLÄkuMðu»kkt ©uÞ: Ãkht fwÁ.

ykøkåA ¼økðLkT Ëuð ! MðMÚkkLkkíÃkh{uïh ! ynt Ãkqò frh»Þkr{MkËk íðt MkL{w¾ku ¼ð.

7. {tºk òÃk

íÞkhçkkË yk[kÞo {nkhks©e ÃkkMkuÚke økwY{tºk ÷eÄku nkuÞ íku{ýuøkwÁ{tºkLke yuf {k¤k Vuhððe yLku ÃkAe ¼økðkLkLkk ËþoLk fhíkkt fhíkkt ©eMðkr{LkkhkÞý {nk{tºkLkk Lkk{Lke ykuAk{kt ykuAe 5 {k¤k Vuhððe. s{ýknkÚkÚke ytøkwXk ÃkAeLke Ãknu÷e yktøk¤e {k¤kLku Lk yzu íku{ Ëqh hk¾e çkeSyktøk¤e Ãkh {k¤k hk¾e ytøkwXk ðzu yuf yuf {¤fku ÷E Mðkr{LkkhkÞý{nk {tºkLkku òÃk fhðku. {k¤kLkk Ëhuf {ýfu {tºkLkku òÃk fhðku. {k¤k Vuhðíkkt{uh-Vw{íkwt ykðu íÞkhu {k¤kLku W÷xkðe Vhe {k¤kLke þYykík fhðe. 108{ýfkLke {k¤k økki{w¾e{kt hk¾eLku Vuhððe. ¾wÕ÷e {k¤k Vuhððe Lkne.

8. íkÃkLke {k¤k

zkçku Ãkøku W¼k hne çktLku nkÚk Ÿ[k hk¾eLku íkÃkLke yuf {k¤kVuhððe. {k¤k Vuhðíkk ykt¾ku ¾wÕ÷e hk¾e ¼økðkLkLkk ËþoLk fhðk. ©eLke÷ftXðýeoyu ÃkqÕnk©{{kt yk heíku W¼k hne íkÃkùÞko fhe níke. íkuÚke{Lk{kt ©e Lke÷ftXðýeoLke M{]íke hk¾ðe.

yk heíku fXeLk íkÃk fhðkÚke ¼økðkLk sÕËe «MkÒk ÚkkÞ Au. øk{uíkuðk rðÃkheík Mktòuøkku{kt Ãký ¼Âõík y[÷ hnu íkuðk þw¼ MktfÕÃkLke yk{k¤k fhðe.

9. «Ërûkýk

{tºkòÃk MkkÚku {k¤k Vuhðíkkt Vuhðíkkt ½zeÞk¤Lkk fktxkLke rËþk{kt11 yÚkðk ÞÚkk þÂõík «Ërûkýk fhðe. SðLk{kt ¼økðkLkLku fuLÿ MÚkkLkuhk¾ðkLkk þw¼ MktfÕÃk MkkÚku ¼økðkLkLku rðþu {Lk yufkøkú hk¾eLku {k¤kLkk{ýfu {ýfu {tºkòÃk fhíkkt «Ërûkýk fhðe.

10. Mkküktøk Ëtzðík «ýk{ÃkwÁ»k ÔÞÂõíkyu íku{ýu Ãkkt[ Mkküktøk Ëtzðík «ýk{ fhðkt yLku

†e ¼õíkkuyu Ãkt[kÜ Ëtzðík «ýk{ fhðk. òýu yòýu ÚkÞu÷ yÃkhkÄLkeûk{k {kxu Aêku Ëtzðík fhðku yLku Lke[uLkku &÷kuf çkku÷ðku.

yÃkhkÄ Mkn†krý, r¢ÞLíkuànŠLkþt {Þk,ËkMkkuàÞr{rík{kt{íðk, ûk{Mð Ãkwh»kku¥k{.

nkÚk, Ãkøk, ½wxý, Akíke, ÷÷kx, árü, {Lk yLku ð[Lk þhehLkkyk ykX ytøkku Mkrník s{eLk Ãkh ¼økðkLkLke Mkk{u fhðk{kt ykðíkk«ýk{Lku Mkküktøk Ëtzðík «ýk{ fnuðkÞ Au.

nkÚk, {Míkf, árü, {Lk yLku ð[Lk yk Ãkkt[ ytøkku Mkrník s{eLkÃkh ¼økðkLkLke Mkk{u fhðk{kt ykðíkk «ýk{Lku Ãkt[kÜ «ýk{ fnuðkÞ Au.

11. «kÚkoLkk«Ërûkýk íkÚkk Ëtzðík «ýk{ fhe Vhe ykMkLk Ãkh çkuMke çku nkÚk

òuze «kÚkoLkk fhðe.nu {nkhks ! y{khe [kh «fkhLkk fwMktøk Úkfe hûkk fhòu. fk{,

¢kuÄ, ÷ku¼, {kun, yntfkh, E»Þko yLku Ëunkr¼{kLk yu ykrËf su ytík:þºkwíku Úkfe hûkk fhòu yLku rLkíÞ ík{khk ¼õíkLkku Mk{køk{ Ëuòu.

ykÃkLkk yufkÂLíkf ¼õíkkuLke yLku {kíkk-rÃkíkkLke Mkuðk fhe þfwtyuðe þÂõík ykÃkòu íkÚkk nu {nkhks ! ík{khu rð»ku MkËkÞ y[¤ ¼Âõík hnuíkuðe f]Ãkk fhòu. ykÃk {khk ytíkh{kt y¾tz ðkMk fhòu. yLku ykÃkLkeyk¿kk «{kýu ðíkkoÞ íkuðwt çk¤ ykÃkòu.

12. rðMksoLk íkÚkk rþûkkÃkºke ÃkkX«kÚkoLkk fÞko ÃkAe Lke[uLkku rðMksoLk {tºke çkku÷ðku.

MðMÚkkLkt økåA Ëuðuþ ! Ãkqò{kËkÞ {k{fe{TEüfk{ «rMkØ ÃkwLkhkøk{LkkÞ [

3 4



WÃkhkuõík {tºk çkkuÕÞk ÃkAe rþûkkÃkºkeLkkt 5 yÚkðk 10 &÷kufLkwtÞÚkkþÂõík ðkt[Lk fhðwt. rþûkkÃkºke{kt &÷kufLke rLkþkLke {kxu ¼økðkLkLke{qŠík íkÚkk fu÷uLzh hk¾e þfkÞ. suLku ðkt[íkk Lk ykðzíkwt nkuÞ íku{ýu çkeòÚkfe rþûkkÃkºkeLkwt ©ðý fhðwt. ðkt[e Mkt¼¤kðLkkh fkuE Lk nkuÞ íkku rþûkkÃkºkeyu¼økðkLkLkwt MðYÃk Au. yuðe ¼kðLkkÚke «eríkÃkqðof rþûkkÃkºkeLke Ãkqò fhðe.

íÞkhçkkË ¼økðkLke {qŠíkykuLku [hýMÃkþo fhe {qŠíkyku ¼uøke fheÃkqò Mktfu÷e ÷uðe. ÃkqòLke Mkk{økúe ÔÞðÂMÚkík heíku Mk{uxeLku ÃkqòÃkuxe ÔÞðÂMÚkíksøÞkyu {qfðe.

Ãkqò fÞko çkkË ½h{trËh{kt XkfkuhS{kt ËþoLk fhðkt yLku {kíkk-rÃkíkkLku Ãkt[køk «ýk{ fheLku WÃkÂMÚkík MkðoLku sÞ Mðkr{LkkhkÞý fnuðkÃkAe ÃkqòLkkt ð†ku çkË÷eLku y÷øk {qfðkt yLku ykÃkLkk rðMíkkh{kt fuøkk{{kt {trËh LkSf nkuÞ íkku {trËh{kt ËþoLk fhðk sðwt. íÞkh ÃkAe sÔÞkðnkhef fk{fks fhðwt.

yk «{kýu Mkðkhu ðnu÷k WXe MLkkLk fhe Ãkrðºk ÚkE ¼økðkLkLkerLkíÞ Ãkqò fhðe.

©enrhLke MktrûkÃík SðLk [Þko

(1) 11 ð»ko 3 {kMk 1 rËðMk - ©enrh ©e Ä{o ¼ÂõíkLku ¼wðLkLkurð»ku hÌkk.

(2) 7 ð»ko 1 {kMk 11 rËðMk - çkúñ[kheLkk ðu»ku íkeÚkkuo{kt VÞko.

(3) 10 {kMk 6 rËMk - ÷kus økk{{kt {wõíkkLktË Mðk{e ÃkkMkuhÌkk.

(4) 1 ð»ko 5 {kMk 16 rËðMk - ©e hk{kLktË Mðk{e ÃkkMku hÌkk.

(5) 28 ð»ko 5 {kMk 27 rËðMk - MkíMktøk{kt rð[hý fÞwO.

(6) 49 ð»ko 2 {kMk 1 rËðMk - yk Ãk]Úðe WÃkh rð[hý fÞwO.

rð¼køk-1 çkk¤[rhºk

1. yðíkkh {kxu Lke{e¥kÄhíke ykÃkýe {kíkk Au.Ähíke Ãkh ÃkkÃk ðÄu íkku Ähíke Ëw:¾e ÚkkÞ.ÄhíkeLkwt Ëw:¾ íku Ér»k{wrLkykuÚke MknLk Lk ÚkkÞ.yufðkh {he[e, nkrhík, økkiík{, ¼]økw, ¼hîks ðøkuhu yufMkku

ykuøký[k÷eþ sux÷k Ér»k{wrLkyku ©e LkhLkkhkÞý ¼økðkLkLkkt ËþoLkfhðk çkËrhfk©{{kt ykÔÞk. øktøkkS{kt MLkkLk fhe ©e LkhLkkhkÞý¼økðkLkLku «ýk{ fÞko. íÞkhu ©e LkkhkÞý ¼økðkLku ÃkqAâwt : ‘nu É»kwr{rLkyku,Ãk]ÚðeLkk þk ¾çkh Au ?’

íÞkhu Ér»k{wrLkykuyu fÌkwt : ‘¼økðkLk, Ãk]Úðe Ãkh ÃkkÃkLkku ¼kh ¾qçkðÄe økÞku Au. Ëwhk[khu {kÍk {qfe Au. Ä{oLkk Lkk{u Ët¼ yLku Ãkk¾tz «ðíkuoAu. rLkËkuo»k «òLkwt fkuE ÄýeÄkuhe LkÚke.’

yk ðkík[eík [k÷íke níke íÞkhu Ä{oËuð yLku ¼Âõík{kíkk íÞkt ÃkÄkÞkoyux÷u ©e LkkhkÞý ¼økðkLkLku íku{ Ãk]ÚðeLkk Ëw:¾Lke ðkík fhe. yk çkÄkt ykMkkt¼¤ðk{kt íkÕ÷eLk níkkt, yuðk{kt ËwðkoMkk {wrLk íÞkt ÃknkUåÞk, Ãký fkuELkuíkuLke ¾çkh Ãkze Lkrn.

ËwðkoMkk {wrLk ¾qçk ¢kuÄe níkk. íku{Lku ¾kuxwt ÷køÞwt fu ynª {khku fkuEMkífkh fhíkwt LkÚke. íkuÚke økwMMku ÚkE íku{ýu MkkiLku þkÃk ËE ËeÄku, ‘ík{u çkÄkÃk]ÚðeLke ®[íkk{kt {Lku ¼q÷e økÞk Aku, íkku òyku, Ãk]Úðe Ãkh {Lkw»Þ ÚkELkuhnku yLku yMkwhkuLkk nkÚku f»x Ãkk{ku !’

nðu çkÄk ¼kLk{kt ykÔÞk. íku{ýu ËwðkoMkk {wrLkLku «kÚkoLkk fhe :‘{nk{wrLk, y{khk Ãkh ËÞk fhku !’ íÞkhu ËwðkoMkkyu fÌkwt : ‘{khku þkÃkr{ÚÞk Lkrn ÚkkÞ, Ãký yu rLkr{¥ku ík{khk nkÚku Ãk]Úðe ÃkhLkku ¼kh ykuAkuÚkþu. LkkhkÞý ¼økðkLk Ãkkuíku Ä{o ¼ÂõíkLkk Ãkwºk YÃku yðíkhþu yLku rðïLkwtfÕÞký fhþu. íku ÃkAe ík{u Mkki þkÃkÚke {wõík Úkþku !’

nðu ©e LkkhkÞý ¼økðkLku {tË nMkíkkt nMkíkkt fÌkwt : ‘{khe EåAkÚkes þkÃk ÚkÞku Au. yu{ Mk{òu ! MktíkLkku þkÃk yu þkÃk LkÚke, ðhËkLk Au ! Ãk]Úðe

5 6



h{íkk níkk, íÞkt fk÷eË¥k fÃkxe ðuþ Äkhý fhe íku{Lkk ¼uøkku ½qMke økÞku.íkuLke EåAk ½Lk~Þk{Lku Ãkfze ÷uðkLke níke, Ãký Ãkfzðk síkkt ½Lk~Þk{¼ÞkLkf yÂøLk suðk Ëu¾kÞk, yux÷u ÃkkAku Ãkzâku. nðu ? íkuýu yuLke rðãk[÷kðe. ¼ÞkLkf ðtxkur¤Þku þY ÚkÞku, ðes¤eLkk fzkfkLku ¼zkfk Úkðk{ktzâk yLku {wþ¤Äkh ðhMkkË ðhMkðk {ktzâku. fux÷ktf ð]ûkku Ãkze økÞkt,fux÷ktÞ Ãkþw-Ãkûkeyku {he økÞkt. yuf çkeòLkwt {kU Lk Ëu¾kÞ íkuðwt çkÄu ytÄkÁníkwt. yk çkk¤fku ð]ûk nuX¤ çkeíkkt çkeíkkt Q¼kt níkkt, ½Lk~Þk{ õÞkt Au íkuLkeíku{Lku ¾çkh Lknkuíke, yLku ykðk íkkuVkLk{kt fkuE fkuELke ¾çkh fkZðk sEþfu yuðwt Lknkuíkwt.

fk÷eË¥ku yk ÷køk MkkæÞku. íkuýu yuðe {kÞk fhe fu çkk¤ ½Lk~Þk{ suyktçkkLkk Íkz Lke[u çkuXk níkk, íkuLke Ãkh ÃkðoíkfkÞ çkLke Ãkzíkwt {qõÞwt. íku yk¾wtð]ûk ¼ktøkeLku íku{Lke WÃkh Ãkzâwt ! Ãkzâwt íkku ¾Át, Ãký yu fk÷eË¥kLkk suðwtËwü Lknkuíkw ? íku ½Lk~Þk{Lke WÃkh Aºk ÚkELku Ãkzâwt. nðu ½Lk~Þk{Lkuðkðtxku¤ fu ðhMkkËLke Mkk{u hûký {¤e økÞwt.

fk÷eË¥k íkku yk¼ku s çkLke økÞku. ½Lk~Þk{Lku Sðíkk òuE yu Vheyu{Lku Ãkfzðk ÄMÞku. Ãký yk ð¾íku ½Lk~Þk{Lke Mkk{u Lksh Ãkzíkkt s yu¼qík ¼hkÞwt nkuÞ yu{ ¼køkk ¼køk fhðk ÷køÞku yLku ðtxku¤{kt íkqxe Ãkzíkkyuf Íkz nuX¤ [økËkELku yu {he økÞku.

nðu ðhMkkË yLku ðtxku¤ þBÞku. Ëhr{ÞkLk økk{{kt íku{Lkk {kíkk-rÃkíkk çkk¤fkuLke þkuÄkþkuÄ fhíkkt níkkt. VkLkMkku yLku {Mkk÷ku ÷ELku çkÄktçkk¤fkuLku þkuÄðk Lkef¤e Ãkzâkt níkkt, Ä{oËuð yLku ¼Âõík{kíkk Ãký ½Lk~Þk{LkuþkuÄðk LkeféÞkt níkkt, ½Lk~Þk{Lkkt {k{e su MkwtËheçkkE íku{Lku ½Lk~Þk{Lkk{kuxk ¼kE hk{«íkkÃk¼kE Ãký LkkLkk¼kELku þkuÄðk LkeféÞk níkk. økk{Lkkçkeò Akufhkyku íkku {¤e ykÔÞk, Ãký ½Lk~Þk{ Ëu¾kÞk Lkrn. yu AkufhkykuyufÌkwt fu y{u yu{Lku yktçkk nuX¤ çkuMkkzâk níkk, ÃkAe þwt ÚkÞwt yu y{Lku¾çkh LkÚke.,

yk Mkkt¼¤e MkwtËheçkkELku Vk¤ Ãkze. íkuyku Ëkuzíkkt Ëkuzíkkt yktçkknuX¤ ÃknkU[e økÞk íÞkt òuÞwt íkku çkk¤ ½Lk~Þk{ òýu fktE çkLÞwt Lk nkuÞ íku{ykLktË rfÕ÷ku÷ fhíkk níkk. ‘nrh {éÞk ! nrh {éÞk !’ fne MkwtËhe {k{eyu

ÃkhLkku ¼kh ykuAku fhe Mkk[k Ä{oLke MÚkkÃkLkk fhðk nwt MðÞt ¼Âõík-Ä{oLkkÃkwºkYÃku yðíkheþ, {kxu ík{u Ãký çkÄk Ãk]Úðe Ãkh yðíkhku !’

yk Mkkt¼¤e çkÄk ¾qçk «MkÒk ÚkÞk.ËwðkoMkkLkku þkÃk, þkÃk {xe ðhËkLkYÃk çkLke økÞku.

2. ð]¥ke Ãkheûkkçkk¤ ½Lk~Þk{ nS íkku ¼kt¾rzÞu [k÷íkk níkkt. íÞkt yuf rËðMk

Ä{oËuðLku rð[kh ykÔÞku fu Ãk]Úðe Ãkh yk çkk¤fLkku sÞ sÞfkh ÚkðkLkku Auíku fuðe heíku Úkþu ?

þwt íku {kuxku hkò Úkþu ? çkÄk Ëuþ SíkeLku [¢ðíkeo {nkhkò Úkþu ?fu þwt yu {kuxku ©e{tík Úkþu ? Ëuþ ÃkhËuþ{kt ÃkuZeykuðk¤ku þkn MkkuËkøkhÚkþu ? fu ÃkAe yu {kuxku ¿kkLke Ãktrzík ÚkþuLku ËwrLkÞk{kt Ãktfkþu ?

½Lk~Þk{Lkku fE heíku sÞ sÞfkh ÚkðkLkku Au yu òuðk {kxu yu{ýuyuf ÞwÂõík fhe. yu{ýu Ãkkx÷k Ãkh ºký [eòu {qfe. Ahe, {nkuh yLku økútÚk.yk økútÚkLkwt Lkk{ ¼økðËøkeíkk.

ÃkAe íku ½Lk~Þk{Lku Ãkkx÷k ÃkkMku ÷E ykÔÞk. ½Lk~Þk{ òu AheWÃkkzu íkku Mk{sðwt yu hkò Úkþu, òu {nkuh WÃkkzu íkku Mk{sðwt fu ©e{tík ÚkþuyLku økútÚk WÃkkzu íkku Mk{sðwt fu rðîkLk Úkþu.

Ëhuf çkk¤f Mkk{kLÞ heíku [¤fíke [es ÷uðk Ëkuzu. yuðe [¤fíke[es çku níke. - Ahe yLku {nkuh ! Ãký ½Lk~Þk{ íkku økeíkkLkku økwxfku ÷eÄku.÷eÄku yu{ Lkrn, W½kzeLku òýu ðkt[ðk çkuXk !

Ä{oËuðu W½kzu÷wt ÃkkLkwt òuÞwt. íkku yu{kt ÷¾u÷ níkwt : ‘ßÞkhu ßÞkhuËwrLkÞk{kt ÃkkÃk ðÄe òÞ Au. íÞkhu nwt yðíkkh ÷ô Awt.’

Ä{oËuðLku ¾kíkhe ÚkE fu [¢ðíkeo hkò , ©e{tík þkn MkkuËkøkh fu¿kkLke ÃktrzíkkuLkkuÞ ykLke ykøk¤ fktE rnMkkçk LkÚke, yk íkku çkÄkt fhíkkt {kuxkuAu. ¼økðkLkLkku ¼økðkLk Au !

3. fk÷eË¥k ðÄfk÷eË¥k {nkËwü níkku. yuLku fkuE heíku çkk¤ ½Lk~Þk{Lkku Lkkþ fhðku

níkku. yuf rËðMk çkk¤ ½Lk~Þk{ çkøke[k{kt yktçkk nuX¤ çkk¤fku ¼uøkk

7 8



çkq{ Ãkkze. ¼Âõík{kíkk Mk{uík Mkki íÞkt Ëkuze økÞkt. MkwtËhe {k{eyu çkk¤½Lk~Þk{Lku íkuze ÷E. ¼Âõík{kíkkLkk ¾ku¤k{kt {qõÞkt. {kíkkLkk ykLktËLkkuÃkkh Lk hÌkku. íku{ýu ÃkkuíkkLke zkuf{ktÚke fe{íke nkh fkZe MkwtËhe{k{eLku ¼uxËE ËeÄku ! ½Lk~Þk{ {éÞkLkk Mkw¾ ykøk¤ çkeò fkuE Mkw¾Lke fþe ®f{íkLkÚke ?

4. {Õ÷fwMíkeðuýehk{, {kÄðhkð, «køk, Mkw¾LktËLk, çktMkeÄh, rþðLkkhkÞý,

fuþheMktøk, ~Þk{÷k÷, hkÄu[hý rðøkuhu çkk÷ ½Lk~Þk{Lkk ËkuMíkku.çkÄk ¼uøkk ÚkELku LkËeík¤kðu Lkknðk òÞ Íkz Ãkh fuheyku, yktçk÷e,

òtçkw, ò{V¤ ¾kðk òÞ, ½ªøkk{Míke fhu Lku ¾u÷u.swËkt swËkt Íkz Ãkh [ze ÍkzLke zk¤eykuLkku ½kuzku fheLku çkuMkðwt yLku

½kuzkLku Mkkuxeyku {khe ¾Ëqf ! ¾Ëqf ! fhe {kU yu [zfkhk fhðk yk yu{Lkeyuf r«Þ h{ík níke.

½Lk~Þk{ yLku yu{Lkk ËkuMíkku {Õ÷fwMíke{kt Ãký ÃkkðhÄk níkk. íkuykurLkÞr{ík {Õ÷ fwMíke fhíkk yLku Lkðk-Lkðk Ëkð þe¾íkk.

yufðkh fux÷kf {Õ÷kuLku ÚkÞwt fu yk Akufhkt {Õ÷ fwMíke{kt þwtMk{su ? {kxu yu{Lku ÃkAkze økk{{kt ykÃkýk Lkk{Lkku ztfku ðøkkzðku ! íku{ýu½Lk~Þk{Lku Ãkzfkh VUõÞku : ‘ykðeò !’ yksu íkkhe Ãkheûkk ! yk¾wt økk{òuðk ¼uøkwt ÚkE økÞwt. íku{kt økk{Lkku hkò Ãký níkku.

yuf {Õ÷u ÃkkuíkkLkk Ãkøk{kt çkkh {ý ÷kuZkLke Mkktf¤ çkktÄe ¼uøkkÚkÞu÷k ÷kufkuLku fÌkwt : ‘yk Mkktf¤ Ík÷e {Lku ¾U[ku !’ ½ýkyu Mkktf¤ Ãkfze¾U[ðk «ÞíLk fÞkuo, Mkku Mkku {kýMkkuyu ¼uøkk ÚkELku «ÞíLk fÞkuo, Ãký yufíkMkw ¾MÞku Lkrn, íÞkhu {Õ÷u YykçkÚke ½Lk~Þk{Lku fÌkwt : ‘nðu íkwt ¾U[ !’

çkÄk òuE hÌkk fu õÞkt {nk{Õ÷ yLku õÞkt yk çkk¤f !íÞkt íkku ½Lk~Þk{ ÄehuÚke ykøk¤ ykÔÞk. shef ÍwfeLku íku{ýu zkçkk

nkÚku Mkktf¤ Ãkfze, n¤ðuÚke íkuLku yuf ykt[fku ykÃÞku íÞkt íkku yu Mkktf¤LkkyrøkÞkh xwfzk ÚkE økÞk, yLku Mkktf¤Lke MkkÚku {Õ÷ ¾U[kE QA¤eLku [khnkÚk Ëqh sELku Ãkzâku.

yk {Õ÷Lke MkkÚku çkeò çku {Õ÷ níkk. íku{Lke ÃkkMku Ãký ÷kuZkLkeykðe çkkh çkkh {ýLke Mkktf¤ níke. íku{ýu fÌkwt : ‘nðu y{u ½Lk~Þk{Lku Ãkøkuyk Mkktf¤ çkktÄe yLku yuLku ¾U[e Ãkkzþwt !’

½Lk~Þk{u Mkktf¤ ÷E ÃkkuíkkLke òíku ÃkkuíkkLkk Ãkøk{kt çkktÄe ÃkAe Mk¼kðå[u Q¼k hne çkkuÕÞk : ‘nðu Mkktf¤ ¾U[eLku {Lku Ãkkzku !’

çkuW {Õ÷ MkkÚk¤ Xkufe fnu : ‘y{u yk AkufhkLku Mkktf¤ Mkrník¾U[eLku LkËe{kt Lkk¾e ËEþwt !’

çkuW sýu òuh fhe Mkktf¤ Ãkfze ¾U[e, Ãký íkuyku ½Lk~Þk{Lku yufíkMkwÞu ¾Mkuze þõÞk Lkrn.

çktLkuyu Vhe òuh fÞwo. Mkktf¤Lkk çku fxfk ÚkE økÞk ! yuf ffzku{Õ÷kuLkk nkÚk{kt hÌkku yLku íku ffzkLke MkkÚku çkuW {Õ÷ QA¤eLku Ëþ fË{Ëqh yuf ÍkzLke MkkÚku ¼xfkELku Ãkzâk yLku Äq¤ ¼uøkk ÚkE økÞk !

¼uøkk ÚkÞu÷k ÷kufkuyu ðkn ðkn ! fne íkk¤eyku Ãkkze, hkòyu ÃkýykLktË «økx fÞkuo.

5. ¾ktÃkku ðkøÞku½Lk~Þk{Lku fÚkk Mkkt¼¤ðe çknw øk{u.nrhËkMk Lkk{u yuf çkkðku ÃkkuíkkLke Ãkýofwrx{kt çkuMke hkus hk{kÞý

ðkt[u. ½Lk~Þk{ ÃkkuíkkLkk r{ºkku MkkÚku íÞkt òÞ yLku hk{kÞý Mkkt¼¤u ?yufðkh hk{kÞý Mkkt¼éÞk ÃkAe ½Lk~Þk{u ËkuMíkkuLku fÌkwt : ‘[k÷ku,

ík¤kðu Lkknðk sEyu.’çkÄk ík¤kð{kt ¾qçk LknkÞk ÃkAe ík¤kð rfLkkhu Qøku÷k ð]ûkku Ãkh [ze

h{ðk ÷køÞk. ½Lk~Þk{ yuf yktçk÷eLkk Íkz Ãkh [zâk níkk. h{íkLkkòuþ{kt yu Íkz ÃkhÚke Lke[u Qíkhðk síkk níkk, íÞkt yu{Lkk s{ýkMkkÚk¤{kt yktçk÷eLkku ¾ktÃkku ÷køÞku Lku ¾qçk ÷kune LkeféÞwt.

ËuðkuLkk ðiãkuyu Ãkkxku çkktæÞku, yux÷u ÷kune Lkef¤íkwt çktÄ ÚkÞwt yLku ½kÁÍkE økÞku, Ãký yuLkwt rLkþkLk fkÞ{ hne økÞwt.

½ýkt ð»ko ÃkAe Mktðík 1876 {kt ©eS {nkhksu økZzk{kt, ËkËk¾k[hLkk Ëhçkkh{kt Mktíkku nrh¼õíkkuLke Mk¼k ¼hkELku çkuXe níke íÞkt,

9 10



ÃkkuíkkLkk MkkÚk¤{kt yk ¾ktÃkku ðkøku÷ku íku MkkiLku Ëi¾kzâwt níkwt yLku fÌkwt níkwt :‘yk òuW Awt Lku yu Íkz yLku yu ík÷kðze Mkkt¼he ykðu Au.’ (ð[Lkk{]íkøkZzk «Úk{ «fhýLkwt 37)

½Lk~Þk{Lku su søÞkyu ¾ktðku ÷køÞku íku ík÷kðze ‘¾ktÃkk ík÷kðze’Lkk{u yku¤¾kÞ Au.

6. òtçkwzkLke ÷e÷kyufðkh çkk¤ ½Lk~Þk{ ÃkkuíkkLkk r{ºkku ðuýe, {kÄð ðøkuhuLke MkkÚku

òtçkw ¾kðk økÞk níkk.suX {rnLkku níkku yLku òtçkwzk Ãkh òtçkw ¾qçk ÃkkõÞk níkkt. çkÄkyu

Íkz Ãkh [zeLku ¾ðkÞ yux÷kt ¾kÄkt yLku ÷uðkÞ yux÷kt ÷eÄkt. ÃkAe çkÄkLke[u Qíkhe økÞkt, Ãký ½Lk~Þk{ nS Íkz Ãkh níkk, íÞkt òtçkwzkLkkuh¾uðk¤ ykðe ÃknkUåÞku. yuLkku nkfkuxku Mkkt¼¤e çkÄk Akufhkyku ¼køke økÞkyLku ½h ¼uøkk ÚkE økÞk.

Ãký ½Lk~Þk{ nS Íkz Ãkh níkk. h¾uðk¤u hkíkk Ãke¤k ÚkE fÌkwt :‘yuÞ [kuh ! ‘{khk òtçkw fu{ ¾kÄk ?’ ½Lk~Þk{u fÌkwt : ‘y{u [kuh LkÚke,fkhý støk÷{kt Qøku÷kt V¤ ¾kðkLke çkÄkLku Aqx Au !’

yk{ fne Xufzku {khe yu Íkz ÃkhÚke Lke[u Qíkhe Ãkzâk. h¾uðk¤yu{Lku {khðk Ëkuzâku, íkku [Ãk¤íkkÚke yu{ýu yuLkku nkÚk Ãkfze ÷E Mkk{kuyuðku ykt[fku {kÞkuo fu yuLkku nkÚk ¼ktøke økÞku yLku yu [íkkuÃkkx ¼kUÞ ÃkhÃkzâku. yu Äq¤ ¾t¾uhe Q¼ku ÚkkÞ yu Ãknu÷kt íkku ½Lk~Þk{ Aq !

½Lk~Þk{Lke yk òtçkwzkLke ÷e÷k ¾x{eXkt òtçkw suðe s {eXe Au.

7. ½Lk~Þk{ yuf rðãkÚkeoçkk¤ ½Lk~Þk{ ¾qçk LkkLke ðÞu ¼ýðk çkuXk níkk.rÃkíkk Ä{oËuð {nk rðîkLk níkk.½Lk~Þk{u fÌkwt : ‘rÃkíkkS, {Lku ík{u s ¼ýkðku !’yu Mkkt¼¤e rÃkíkkLku ¾qçk ykLktË ÚkÞku.íku{ýu ÃkwºkLku fux÷kf &÷kuf þe¾ÔÞk.½Lk~Þk{ ¾qçk æÞkLkÚke Mkkt¼¤u, yLku su Mkkt¼¤u íku çkhkçkh

{øks{kt hk¾u ! yufðkh su Mkkt¼éÞwt íku {kuZu s ÚkE økÞwt. yu{Lku &÷kufkuçkÄkt ftXMÚk ÚkE økÞk.

nðu rÃkíkkyu yu{Lku «kÚkoLkkLkkt ÃkËku þe¾ÔÞk. yk ÃkËkuLku Míkkuºkku fnu Au.½Lk~Þk{Lku çkÄkt Míkkuºkku ftXMÚk ÚkE økÞkt.ÃkAe rÃkíkkyu ½Lk~Þk{Lku ÃkqhkýkuLke fÚkkyku ðt[kððk {ktze. yuf

Ãkwhký, çku Ãkwhký fhíkkt yZkhu Ãkwhkýku ðt[kE økÞkt.nðu ½Lk~Þk{Lku sLkkuE Ëuðk{kt ykðe.½Lk~Þk{ rîs ÚkÞk. nðu yu{Lkku ðuËkÇÞkMk þY ÚkÞku.çkeòLku su þe¾íkkt çkkh ð»ko ÷køku íku ½Lk~Þk{ çkkh rËðMk{kt þe¾e

÷u ! {kuxk {kuxk Ãktrzíkku Ãký rð[kh{kt Ãkze økÞk fu yk fuðku çkk¤f ! yuLkufþwt þe¾ððwt s Ãkzíkwt LkÚke. yuLke {u¤u þe¾e òÞ Au.

½Lk~Þk{ nMkeLku fnu : þe¾ðkLke ÷økLke òuEyu-÷økLke nkuÞ íkku çkÄwtÚkkÞ !

½Lk~Þk{ su ¼ýíkk íkuLkku Mkkh íku yuf økwxfk{kt ÷¾e hk¾íkk, yuøkwxfku íkuyku ¾qçk Mkt¼k¤eLku hk¾íkk.

rðãkÇÞkMk Ãkqhku ÚkÞk ÃkAe Ä{oËuðu ½Lk~Þk{Lkk {kÚku nkÚk {qfeykþeðkoË ykÃÞk yLku yu{Lku ‘©ef]»ý: þhýt {{’ yu ykX yûkhLkku{nk{tºk ykÃÞku Lku fÌkwt : ‘{khk økwÁ hk{kLktË Mðk{eyu {Lku yk {tºk «Þkøkûkuºk{kt ykÃÞku níkku íku nwt íkLku ykÃkwt Awt !’

½Lk~Þk{u yrík «MkÒk ÚkE rÃkíkkLku «ýk{ fÞko.yk ÿüktík ÃkhÚke rðãkÚkeoyu yÇÞkMk fuðe heíku fhðku íkÚkk økwÁLku fuðwt

{kLk ykÃkðwt íku ©eS {nkhksu ykÃkýLku çkíkkÔÞwt Au.

8. ¼k¼eLke ytøkqXeyuf rËðMk hk{«íkkÃk¼kELke ÃkíLke MkwðkrMkLke çkkE hMkkuzk{kt

fk{fks fhíkkt níkk. íku{ýu ÃkkuíkkLke yktøk¤eyuÚke ðªxe Wíkkhe yuf çkkòuXÃkh {qfe níke.

çkk¤ ½Lk~Þk{Lku fkiíkwf fhðkLkwt {Lk ÚkÞwt.íku{ýu ¼k¼eLku ¾çkh Lk Ãkzu íku{ yu ðªxe WÃkkze ÷eÄe.ÃkAe ðªxe ÷ELku çkòh{kt sE n÷ðkELku fnu : ‘yk ðªxe ÷ku Lku

11 12



{Lku {eXkE ¾kðk ykÃkku !’ðetxe òuE n÷ðkELkwt {Lk ÷ku¼kÞwt. íkuýu ðªxe ÷E fÌkwt : ‘çkuMk,

ÄhkELku {eXkE ¾k !’½Lk~Þk{¼kE {eXkE ¾kðk çkuXk. n÷ðkELku ÃkehMkíkkt ðkh ÚkkÞ,

Ãký ½Lk~Þk{Lku ¾kíkkt ðkh Lk ÚkkÞ ! n÷ðkELke ËwfkLkLke ík{k{u ík{k{{eXkE yu ¾kE økÞk !

ÃkAe ½uh ykÔÞku íÞkhu ðªxeLke þkuÄ [k÷íke níke.¼k¼eyu ÃkqAâwt : ‘rËÞhS, {khe ðªxe òuE ? yk çkkòuX Ãkh

{qfu÷e níke !’½Lk~Þk{u fÌkwt : ‘íkku yu çkkòuXLku s ÃkqAkuLku, {Lku þwt fk{ ÃkqAku Aku ?’LkkLkk¼kE EåAkhk{u fÌkwt : ½Lk~Þk{u s ðªxe ÷eÄe Au, {U yu òuÞwt

Au.½Lk~Þk{u n÷ðkE ÃkkMku ðªxe {køke, n÷ðkE fnu : ‘íkut {eXkE ¾kE

{Lku ðªxe ËeÄe Au. {Vík ËeÄe LkÚke. {khe yk¾e ËwfkLk ¼hu÷e {eXkE íkw¾kE økÞku Au ! Ëu¾, çkÄwt ¾k÷e¾{ Au !’

½Lk~Þk{u fÌkwt : ‘{U {eXkE ¾kÄes LkÚke ! Ëu¾, çkÄwt ¼hu÷wt Au !’n÷ðkEyu òuÞwt íkku yuLke {eXkE çkÄe yfçktÄ níke, yuf Ãkkð÷e

¼khu ykuAe ÚkE Lk níke. yuLke LkðkELkku Ãkkh Lk hÌkku. yuýu ðªxe ÃkkAeykÃke MkkÚku Ä{oËuðLku fÌkwt : ‘yk ík{khku Ëefhku fkuE ysçk Sð ÷køku Au !’

Ä{oËuðu fÌkwt : ‘Sð Lkrn, SðkuLkku Sð, EïhLkku Eïh ! yuLku nwtnS Ãkqhku Ãkk{e þõÞku LkÚke. íkwt õÞktÚke Ãkk{ðkLkku Au ?’

½Lk~Þk{Lke yk ytøkqXe ÷e÷k rðþu çkúñkLktË Mðk{eyu yuf MkwtËhfeíkoLk håÞwt Au.

MkwLk {kíkk sMkkuËk økkuhe, íkuhu ÷k÷ ytøkqXe [kuhe !

9. fzðkt {eXkt [e¼zktðþhk{ íkhðkze ¼k¤ ½Lk~Þk{Lkk {k{k ÚkkÞ.íku{ýu ¾uíkh{kt [e¼ze ðkðe níke.[e¼zkt ÚkÞkt yux÷u ¾kðkLke EåAkÚke MkkÁt òuELku yuf [e¼zwt ÷eÄwt

Lku fkÃÞwt. Ãký Ãknu÷e [ehe {kU{kt {qfíkkt s Úkq Úkq fhe fkZe LkkÏÞwt. [e¼zwtfzðwt Íuh níkwt !

ðþhk{u ¼Âõík{kíkkLku ½uh ykðe fÌkwt : ‘çknuLk, [e¼zkt íkku fzðkÃkkõÞkt ! {eXkt nkuík íkku ½Lk~Þk{Lku ðkze{kt [e¼zkt ¾kðk ÷E òík yuLku[e¼zkt çknwt ¼kðu Au ¾ÁtLku !’

¼Âõík{kíkkyu fÌkwt : ‘½Lk~Þk{Lku ËuðkLkkt [e¼zkt fkuE fk¤u fzðknkuÞ Lkrn !’

ðþhk{u fÌkwt : ‘Ãký fzðk Au íkuLkwt þwt ?’íÞkt íkku çkk¤ ½Lk~Þk{ Ãkkuíku Ëzçkz ËzçkË Ëkuzíkkt íÞkt ykðe ÃknkUåÞk

yLku çkkuÕÞk : ‘ðkn, [e¼zwt fuðwt {eXwt Au !’ðþhk{u fÌkwt : ‘õÞwt [e¼zwt !’½Lk~Þk{u fÌkwt : ‘yk n{ýkt ík{khe ðkze{ktÚke nwt ÷E ykÔÞku yu !

ÕÞku [k¾e swyku !’ðþhk{u [kÏÞwt íkku [e¼zwt {eXwt {Ä níkwt ! íku{ýu fÌkwt {khe ðkzeLkwt

yk [e¼zwt Au ? íÞkt íkku çkÄkt fzðk [e¼zkt Au !’fzðkt LkÚke, {eXkt {Ä Au ! [k÷ku, Ëu¾kzwt ! fne ½Lk~Þk{ {k{kLku

÷ELku ¾uíkh{kt økÞk. {k{kyu ðkze{ktÚke çku Ãkkt[ [e¼zkt ÷E fkÃÞkt íkkuçkÄkyu {eXkt {Ä LkeféÞkt ! íku{Lke LkðkELkku Ãkkh Lk hÌkku fu yux÷k{kt[e¼zkt fu{ fhe {eXkt ÚkE økÞkt.

½Lk~Þk{u fÌkwt : ‘{k{k ! ík{u Ãknu÷uÚke ¼økðkLkLkku ¼køk fkZâku nkuíkíkku [e¼zkt Ãknu÷uÚke s {eXkt nkuík !’ {kxu Ëhuf fk{{kt Ãknu÷ku ¼økðkLkLkku¼køk fkZðku ! su{kt ¼økðkLkLkku ¼køk íku {eXwt, su{kt ¼økðkLkLkku ¼køk Lkrníku fzðwt !

MkíMktøke {kºk yu ËuðLkku ¼køk «Úk{ hk¾ðku. rþûkkÃkºke{kt Ãký{nkhksu ykðfLkku Ëþ{ku fu ðeMk{ku ¼køk fkZðkLke yk¿kk fhe Au.

10. Mkðoºk ½Lk~Þk{yÞkuæÞk ÃkwheLkkt çkÄkt {trËhku çkk¤ ½Lk~Þk{Lkkt òýeíkkt.íku{ktÞ hk{ sL{¼qr{Lkwt {trËh yLku nLkw{kLkøkZeLkwt {trËh íku{Lku çknwt

13 14



øk{u. íÞkt hkus ËþoLk fhðk òÞ, fÚkk Mkkt¼¤ðk çkuMku yLku ¼sLk feíkoLk{kt¼køk ÷u.

yufðkh ykðe heíku íkuyku nLkw{kLk økZe{kt ËþoLk fhðk økÞk níkk, íkuð¾íku íÞkt hk{kÞýLke fÚkk [k÷íke níke, íkuÚke yuf ¾qýu fÚkk Mkkt¼¤ðkçkuMke økÞk. hkík Ãkzðk ykðe, Ãký nS ½Lk~Þk{ ½uh ykÔÞk Lkrn, íÞkhu¼Âõík{kíkkyu íku{Lku þkuÄðk hk{«íkkÃk¼kELku {kufÕÞk.

hk{«íkkÃk¼kEyu nLkw{kLk økZe{kt ½Lk~Þk{Lku òuÞk Lku ÄehuÚke fÌkwt :‘[k÷ ½uh, {k çkku÷kðu Au !’

½Lk~Þk{u fÌkwt : ‘yk fÚkk Ãkwhe ÚkkÞ ÃkAe ykðwt Awt ík{u yux÷eðkhçkesu ËþoLk fhe ykðku Lku !’

hk{«íkkÃkS çkeò {trËh{kt ËþoLk fhðk økÞk. íÞkt ¼køkðík fÚkk[k÷íke níke. òuÞwt íkku íÞkt yuf ¾qýu ½Lk~Þk{ çkuXk níkk yLku yuf r[¥ku fÚkkMkkt¼¤íkk níkk. {kuxk¼kELku LkðkE ÷køke fu ½Lk~Þk{ {khk Ãknu÷kt ynªfuðe heíku ykðe økÞku ? yuLku nLkw{kLk økZeLke fÚkk{kt çkuXu÷ku òuELku nwt ynªykðwt Awt !

Ãký yu ½Lk~Þk{ s Au yuLke ¾kíkhe Úkíkkt yu{ýu yuLke ÃkkMku sEfkLk{kt fÌkwt : ‘[k÷ ½uh, {k çkku÷kðu Au !’ ½Lk~Þk{ fnu : ‘yk fÚkk ÃkqheÚkkÞ ÃkAe ykðwt Awt !’ hk{«íkkÃk¼kEyu fÌkwt : ‘Xef, íkku yux÷e ðkh{kt nwtrþðSLkkt ËþoLk fhe ykðwt !’

yk{ fne yu rþð {trËh{kt økÞk, íÞkt òuÞwt íkku rþðÃkwhkýLke fÚkk[k÷íke níke yLku yuf ¾qýu ½Lk~Þk{ çkuXk-çkuXk yuf r[¥ku fÚkk Mkkt¼¤íkkníkk !

hk{«íkkÃk¼kELke LkðkELkku Ãkkh Lk hÌkku ! ½Lk~Þk{ yux÷e ðkh{ktynª fuðe heíku ykðe økÞku ? íku{ýu íkuLke ÃkkMku sE fkLk{kt fÌkwt : ‘½uh[k÷ ! {kt çkku÷kðu Au ?’

½Lk~Þk{u fÌkwt : ‘{kuxk¼kE, yu{ fhku ík{u nLkw{kLk økZeyu òyku,nwt íÞkt ykðwt Awt !’

{kuxk¼kE, Ëkuzíkk nLkw{kLk økZe økÞk. íku{Lku òuÞwt níkwt fu ½Lk~Þk{{khkt Ãknu÷kt ynª fuðe heíku ykðe ÃknkU[u Au.

hk{«íkkÃk¼kEyu nLkw{kLkøkZe sE òuÞwt íkku íÞkt fÚkk [k÷w níkeyLku nðu Ãkwhe Úkðk Ãkh níke. òuÞwt íkku ½Lk~Þk{ Ãknu÷kt ßÞkt çkuXu÷ku níkku íÞkts yíÞkhu Ãký çkuXu÷ku níkku ! íkku ÃkAe {U n{ýkt rþð{trËh{kt ½Lk~Þk{LkuòuÞku yu Mkk[wt fu yk Mkk[wt ?

yux÷k{kt fÚkk Ãkqhe ÚkE ½Lk~Þk{u Q¼k ÚkELku fÌkwt : ‘[k÷ku{kuxk¼kE, ½uh sEyu !’

{kuxk¼kE çkk¤½Lk~Þk{Lku ÷E ½uh ykÔÞk. ykðe níkeçkk¤½Lk~Þk{Lke çkk¤ ÷e÷k !

ynª Ãký ½Lk~Þk{, íknª Ãký ½Lk~Þk{ ! çkÄu ½Lk~Þk{ !

11. økku{íke økkÞLkwt ËqÄÄ{oËuðLkk ½h{kt økku{íke fheLku yuf økkÞ níke.çkk¤½Lk~Þk{Lku yu økkÞ ¾qçk ðnk÷e níke.økkÞ Ãký ½Lk~Þk{Lku ¾qçk ðnk÷ fhíke.yk økku{íke økkÞ hkus Mkðkh-Mkkts [kh [kh þuh ËqÄ Ëuíke. yu ËqÄ

½hLkkt çkÄkt Ãkeíkkt. ½Lk~Þk{Lku íkku økku{íke økkÞLkwt ËqÄ ÄhkELku Ãkeðk òuEyu,íkuÚke MkwðkMkeLke ¼k¼e hkus ËwÄLkku {kuxku fhkuxku ¼heLku ½Lk~Þk{Lkk ¼kýk{kt{qfíkkt.

yufðkh ¼kELku ÚkÞwt fu ½Lk~Þk{ nS LkkLkk Au, yu{Lku ykx÷wt çkÄwtËqÄ þeËLku ÃkehMkðwt ? yux÷u çkeòLku ËqÄLkk {kuxk fxkuhku ÃkehMÞk yLku½Lk~Þk{Lku LkkLke fxkuhe !

½Lk~Þk{u fkuELku ftE fÌkwt Lkrn, Ãký Mkktsu ¼k¼e økkÞ Ëkuðk økÞktíÞkhu økkÞu hkusLkk sux÷wt ËqÄ ËuðkLku çkË÷u yzÄwt s ËeÄwt ! ¼k¼e ykLkwtfkhý Mk{ßÞkt Lkrn, Mkktsu çkÄkt ðk¤wt fhðk çkuXkt íÞkhu ¼k¼eyu Mkðkhfhíkkt yzÄwt s ËqÄ ÃkehMÞwt ! ½Lk~Þk{Lku LkkLke fxkuhe {¤e, Ãký íkuÞyzÄe !

½Lk~Þk{ ftE çkkuÕÞk Lkrn, íku{ýu {qtøkk {qtøkk s{e ÷eÄwt.çkesu rËðMku Mkðkhu ¼k¼e Vhe økkÞ Ëkuðk çkuXk. yk ð¾íku økkÞu

[kuÚkk ¼køkLkwt ËqÄ ËeÄwt. ¼k¼eyu ½ýe ½ýe heíku økkÞLku ðnk÷ fÞwO, Ãký

15 16



økkÞu ðÄkhu ËqÄ Lk ykÃÞwt íku Lk s ykÃÞwt !nðu ¼k¼eyu ¼Âõík{kíkkLku fÌkwt : ‘{k, yk{ fu{ ? økkÞ nðu Ãknu÷kt

suðwt ËwÄ fu{ LkÚke Ëuíke !’¼Âõík{kíkk õÞkhLkk çkÄwt òuíkkt níkkt. íku{ýu nMkeLku fÌkwt : ‘íkwt

s{kzðk{kt yrÄf LÞwLkÃkýwt fhu íkku økkÞ Ãký ËqÄ Ëuðk{kt yuðwt fhu s Lku !’íkwt ½Lk~Þk{Lku ykuAwt þwt fk{ ykÃku Au ? çkÄktLku ykÃku Au yux÷wt ykÃk !

‘nðuÚke yuðwt fheþ !’ ¼k¼eyu fÌkwt çkMk, yu rËðMku Mkktsu økkÞu ÃkwÁt[kh þuh ËqÄ ËeÄwt.

yk ÷e÷k fheLku ¼økðkLku çkíkkÔÞwt. fu ½h{kt {nu{kLk, Ãkhkuýk, Lkkufh[kfh ðøkuhu sux÷kt s{Lkkhkt nkuÞ íku çkÄkLku Mkh¾kt økýðkt fkuELku ðnk÷ktËð÷kt økýðkt Lkrn.

12. ¼{hzkuçkk¤ ½Lk~Þk{Lku ¼k¼e MkwðkrMkLke çkkE Ãkh ¾qçk nuík.¼k¼eLku Ãký LkkLkku rËÞh çknw ðnk÷ku.{kuxk¼kE hk{«kíkÃkLkku Mð¼kð ¢kuÄe níkku. ðkík ðkík{kt nkÚk

WÃkkzu. íkuÚke ½Lk~Þk{Lku ftE òuEyu íkku ¼kELku Lk fnu, Ãký ¼k¼eLku fnu.økk{Lkkt AkufhktLku ¼{hzu h{íkkt òuE ½Lk~Þk{Lku ¼{hzu h{ðkLkwt

{Lk ÚkÞwt.íku{ýu ¼k¼eLku fÌkwt : ‘¼kE, yuf ¼{hzku ÷kðe Ëku !’¼k¼eyu fÌkwt : ‘÷kðe ËEþ !’Ãký ÃkAe yu ¼w÷e økÞkt. yk{ çku[kh rËðMk ðne økÞkt.nðu ½Lk~Þk{Lku ¼k¼e Ãkh heMk [ze.rhMkkELku yu ½hLke Mkk{u yktçk÷eLkk Íkz nuX¤ [kuíkhku níkku íkuLke

WÃkh sELku MkqE økÞk. s{ðkLkku ð¾ík ÚkÞku, íkkuÞ ½h{kt ykÔÞk Lkrn.íÞkhu ¼k¼e yu{Lku {Lkkððk økÞkt. Ãkz¾k{kt økr÷Ãk[e fheLku

nMkkðk ÷køÞkt.½Lk~Þk{ yufË{ çkuXk ÚkE sE fnu : ‘ík{khe MkkÚku LkÚke çkku÷ðwt,

swyku ! [kh rËðMkÚke ¼{hzku ÷kðe ykÃkðkLkwt fnwt Awt, Ãký ÷kðe ykÃkíkktLkÚke.’

¼k¼e fnu : ‘yku nku ! yk ðkík Au !’yk{ fne LkkLkk ËeÞhLku Ãkz¾k{kt ÷E íku{Lkk {Míkf Ãkh nkÚk Vuhðe

fÌkwt : ‘fk÷u Mkðkhu ¼{hzku ík{khk nkÚk{kt Mk{òu !’çkuW ðå[u íkhík MktrÄ ÚkE økE.çkesu rËðMku Mkðkhu ¾hu¾h, ¼k¼eyu rËÞhLku ¼{hzku ykýe ËeÄku.½Lk~Þk{ ¾wþ ¾wþ ÚkELku r{ºkku òuzu ¼{hzku h{ðk QÃkze økÞkt.

13. Þ¿kkuÃkrðík½Lk~Þk{ ykX ð»koLkk ÚkÞk íÞkhu íku{Lku sLkkuE Ëuðk{kt ykðe. sLkkuE

yuf MktMfkh, sLkkuE ËuðkÚke çkk¤fLkku çkeòu sL{ ÚkÞku fnuðkÞ. nðu yurîs fnuðkÞ.

sLkkuE Äkhý fÞko ÃkAe çkxwfu økwÁLku ½uh ¼ýðk sðkLkwt nkuÞ.çkxwf økwÁLku ½uh sðk Lkef¤u yLku {k{k ÃkkA¤ Ëkuze yuLku Ãkfze ½uh

÷E ykðu.çkk¤½Lk~Þk{ çkøk÷{kt ÃkkuÚke yLku nkÚk{kt Ãk÷kþ (¾k¾hk)Lkku Ëtz

÷E Ëkuzâk, {Lk{kt yu{ fu nðu ÃkkAku ½uh sðwt s LkÚke, MkeÄk rn{k÷Þ¼uøkk ÚkE sðwt Au.

{k{k yu{Lke ÃkkA¤ Ëkuze Úkkfe økÞkt.{k{kLke nk÷ík òuE ½Lk~Þk{ ¾[fkELku Q¼k hÌkkt. íku{ýu rð[kh

fÞkuo fu yíÞkhu ½h Akuze [kÕÞku sEþ íkku {kíkkrÃkíkkLku yLku çkÄktLku ¾qçkËw:¾ Úkþu {kxu n{ýkt ½h AkuzðkLke Wíkkð¤ fhðe LkÚke.

nðu {k{k ykðe ÃknkUåÞk, ½Lk~Þk{Lku íkuzeLku yu ÃkkAk ÷E ykÔÞk.½Lk~Þk{ {kíkkrÃkíkkLku Ãkøku ÷køÞkt. ðze÷kuLku yLku çkúkñýkuLku Ãkøku

÷køÞkt. sLkkuE WíMkð Ãkqhku ÚkÞku.

14. ðk¤e þkuÄe ykÃkeyuf rËðMk çkk¤½Lk~Þk{Lkkt yuf {k{e [tËkçkkE fqðu Ãkkýe ¼hðk

økÞkt. ½zku ¾u[íkkt ¾u[íkkt y[kLkf íkuLkk LkkfLke ðk¤e Lkef¤e fqðk{kt ÃkzeøkE.

íku{ýu ½uh ykðe yk ðkík fhe.

17 18



íku{Lkkt Mkøkkt ðnk÷kt{kt ½ýk íkhðiÞk níkkt.íku{ktÚke yuf sý fnu : ‘nwt n{ýkt fqðk{ktÚke ðk¤e fkZe Ëô Awt.’yuýu fqðk{kt ¼qMkfku {kÞkuo yLku zqçkfe {khe ðk¤e þkuÄðk {ktze. Ãký

ðk¤e sze Lkrn.¾wçk þkuÄe íkkuÞ Lk {¤e. íÞkhu yuýu fÌkwt : ‘ðk¤e fqðk{kt LkÚke Ãkze

Ãký õÞktf çkesu s Ãkze økE Au !’{k{e fnu : ‘Lkk ðk¤e yk fqðk{kt s Ãkze Au.’íkhðiÞku fnu : ‘¾kuxe ðkík ! ðk¤e fqðk{kt LkÚke !’Ãkkuíku sqXwt çkku÷u Au yuðwt XÞwO yu òuELku {k{eLku ¾wçk Ëw:¾ ÚkÞwt. íku{Lke

ykt¾ku{kt ykMkwt ykðe økÞkt.yk òuE LkkLkfzk ½Lk~Þk{ fnu : ‘{k{e, hzþku Lkrn, ®[íkk fhþku

Lkrn, n{ýkt s nwt ík{Lku ðk¤e fkZe ykÃkwt Awt !’yk{ fne ½Lk~Þk{u fqðk{kt ÍtÃk÷kÔÞwt Lku Ÿze zqçkfe {khe. çkÄk

®[íkkíkwth çkLke òuE hÌkkt. ½ýku ð¾ík ÚkÞku, Ãký ½Lk~Þk{ çknkh ykÔÞkLkrn íÞkhu çkÄk {k{eLku ðZðk ÷køÞk fu ðk¤e ¾kíkh ík{u yk þwt fÞwo ?

{k{eLke nk÷ík Lk hnuuðkÞ Lk MknuðkÞ íkuðe ÚkE økE.yux÷k{kt fqðkLkk Ãkkýe{kt Mk¤ð¤kx ÚkÞku yLku ½Lk~Þk{Lkwt {Míkf

yLku nkÚk çknkh Ëu¾kÞkt. Ÿ[k fhu÷k yu nkÚk{kt {k{eLke ðk¤e níke.su {kuxk íkhðiÞk Lk fhe þõÞk íku ½Lk~Þk{u fÞwo.òuELku çkÄk LkðkE Ãkk{e fnu : ‘Lk¬e yk fkuE [{ífkhe çkk¤f Au,

yuLkk yiïÞoLkku Ãkkh LkÚke.’

15. MkwhËkMkku Ãkh ËÞk©ðý ík÷kðze fheLku yuf ík÷kðze Au.íÞkt {u¤ku ¼hkÞku níkku.{u¤k ð¾íku ík÷kðze{kt MLkkLk fhðkLkku {rn{k níkku. íkuÚke Ä{oËuð

ðøkuhu yu {u¤k{kt ykÔÞk níkk.çkk¤ ½Lk~Þk{ Ãký yu{Lke MkkÚku níkkt.ík÷kðzeLkk rfLkkhu yuf çkkðku ykMkLk ÷økkðeLku çkuXku níkku.

çkkðkLke Mkk{u fux÷kf ytÄsLkku çkuXk níkk yLku çkkðkLku fhøkhíkkníkk ! ‘{nkhks, ËÞk fhe y{Lku Ëu¾íkk fhku !’

çkkðku fnu : ‘ÃkiMkk ÷kðku íkku Vqtf {khe ík{Lku Ëu¾íkk fÁt !’ytÄ MkwhËkMkku fnuíkk níkk : ‘çkkÃkS y{khe ÃkkMku ÃkiMkk õÞktÚke

nkuÞ ? y{u ¼e¾ {køkeLku su{ íku{ y{kÁt Ãkux ¼heyu Aeyu, íkkuÞ yufxtf {ktz ¾kðk Ãkk{eyu Aeyu yLku [kh xtf ¼q¾u {heyu Aeyu ! y{u ÃkiMkkõÞktÚke ÷kðeyu ?’

çkkðku fnu : ‘íkku ¼køkku ynªÚke !’çkk¤ ½Lk~Þk{u yk òuÞwt. yu{Lku ¾qçk s ÷køke ykÔÞwt. níkkþ ÚkE

[k÷e síkk MkwhËkMkkuLku Q¼k hk¾e íku{ýu fÌkwt : ‘nu ¼õíkku, ík{u rLkhkþ LkÚkkyku ! ¼økðkLk ËÞk¤wt Au.’

MkwhËkMkkuyu fÌkwt : ‘ík{u ykx÷wt fÌkwt yux÷u ÷køku Au fu ¼økðkLk sYhËÞk¤wt Au. y{Lku yuLke Íkt¾e fhðkLkwt ¾qçk {Lk Au !’ ½Lk~Þk{u yuMkwhËkMkkuLke ykt¾ku Ãkh ÃkkuíkkLkku fku{¤ nkÚk Vuhðe fÌkwt : ‘Ëu¾kÞ Au ftE ?’

MkwhËkMkku yufË{ ykLktË{kt ykðe çkku÷ðk ÷køÞk : ‘Ëu¾kÞ Ausøk{øk søk{øk Ëu¾kÞ Au - çkk¤fLkiÞku Ëu¾kÞ Au, ÃkøkLke yktxe {kheQ¼ku Au Lku çktMke ðøkkzu Au ! yknknk ! çktMke fuðe ðkøku Au !’

½Lk~Þk{u fÌkwt : ‘yksÚke fkÞ{ ík{Lku fLkiÞku Ëu¾kþu yLku yuLke çktMkeMkt¼¤kþu ! çkku÷ku, çkeswt ftE òuðwt Au ?’

MkwhËkMkkuyu fÌkwt : ‘Lkk, yk{kt çkÄwt ykðe økÞwt !’¼økðkLk Ãkh y[¤ ©æÄk yu Mkðo MktfxkuLkk WÃkkÞ Au.

16. [kuhku «íÞu Ãký ËÞk¤wÄ{oËuðLkk ½h ÃkkMku yu{Lke V¤Vq÷Lke ðkze níke.yufðkh økk{Lkk fux÷kf ¾xMðkrËÞk ÷kufkuLku yu ðkzeLkkt V¤ [kuhe

¾kðkLkwt {Lk ÚkÞwt.íku ð¾íku ðkze{kt VýMk ¾qçk MkhMk ÃkkõÞkt níkkt. çku[kh sýk ¼uøkk

ÚkELku yuf rËðMk ðnu÷e Mkðkhu ðkze{kt VýMk [kuhe sðk ÃkuXk.nS íkku yu{Lkk nkÚk VýMk Ãkh Au, VýMk íkqxâkt Ãký LkÚke, íÞkt íkku

nkÚk{kt Ëkíký ÃkkýeLkku ÷kuxku ÷ELku Ä{oËuð íÞkt ykðe ÃknkUåÞkt. íku{Lke

19 20



ÃkkA¤ hk{«íkkÃk¼kE yLku çkk¤ ½Lk~Þk{. ykðíkk Ëu¾kíkk níkk.[kuhku {wËk{k÷ [kuhíkk s ÃkfzkE økÞk. hk{«íkkÃk¼kE fnu :

[kuèkyku, nwt n{ýkt ík{Lku VýMkLkku MðkË [¾kzwt Awt.hk{«íkkÃk¼kE {nk{Õ÷ níkk. ð¤e yu{Lkku økwMMkku ¼Þtfh níkku.

[kuhkuLku yuLke ¾çkh níke. íkuÚke ¼ÞÚke íkuyku VVze økÞk. íku{ýu fhøkheLkufÌkwt : ‘Ä{oËuð, y{Lku çk[kðku !’

Ãký hk{«íkkÃk¼kELku hkufu yuðwt fkuý níkwt ? yu{ýu çku [kuhkuLku çkunkÚk ðzu çkku[e{ktÚke Ãkfzâkt.

íkhík çkk¤ ½Lk~Þk{ ð[{kt fqËe Ãkzâkt. íku{ýu {kuxk¼kELku ÃkfzeLkuÃkkAk ¾uåÞk Lku fÌkwt : ‘Mkçkqh ! Mkçkqh ! ík{khk ¢kuÄLku yk ÷kufku ÷kÞf LkÚke.Vhe [kuhe Lk fhðkLkwt ð[Lk Ëuíkk nkuÞ íkku yu{Lku sðk Ëku !’

[kuhkuyu hzíkkt hzíkkt fÌkwt : ‘Vhe fËe [kuhe Lkrn fheyu. ynª ÃkýLkrn yLku çkesu Ãký õÞktÞ Lkrn !’

LkkLkk ¼kELkk ykøkúnÚke {kuxk¼kEyu [kuhkuLku Akuze ËeÄk.nðu ½Lk~Þk{u [kuhkuLku fÌkwt : ‘ík{khu VýMk ¾kðkt Au Lku ! íkku ÷ku nwt

ík{Lku ËhufLku yufuf VýMk ykÃkwt Awt. íku ÷ELku ½uh òyku yLku ½hLkk ÷kufkuLkeMkkÚku {¤eLku ¾kòu !’

yk{ fne íku{ýu ËhufLku yuf yuf VýMk ykÃÞwt. [kuhku Ä{oËuðLku yLkuçktLku ¼kEykuLku Ãkøku ÷køke VýMk ÷E ½hu økÞkt.

ykðk níkk çkk¤ ½Lk~Þk{-[kuhku «íÞu Ãký ËÞk¤wt.¼økðkLk nt{uþkt Mkki «íÞu ykðk ËÞk¤w nkuÞ Au.

17. økwòhe çkkðkykuLku rþ¾k{ýyÞkuæÞkÃkwhe{kt nLkw{kLkøkZe Lkk{u {trËh Au. çkk¤ ½Lk~Þk{ ½ýeðkh

íÞkt ËþoLk fhðk síkk yLku fÚkkðkíkko Mkkt¼¤ðk çkuMkíkkt.yufðkh íku{ýu íÞkt síkkt òuÞwt fu yuf ¾qýu [kh ÞwðkLk çkkðkyku, ytøku

íku÷ Vq÷u÷ ÷økkðe çkuXk níkk yLku swøkkh h{íkk níkk. íku{Lkkt þheh Ãkh÷tøkkuxe rMkðkÞ çkesw ð† Lk níkwt, Ãký ytøku ytøk Ãkh MkkuLkkLkk ¼khu ËkøkeLkkníkk. ËkøkeLkk nkuz{kt {qfe íkuyku swøkkh h{íkk níkk.

çkk¤ ½Lk~Þk{Lku yu òuE ¾qçk Ëw:¾ ÚkÞwt. íku{ýu fÌkwt : ‘yhu¼kEyku, MkkÄw ÚkELku ík{u yk þwt fhku Aku ? swøkkh h{ðku íku {nkÃkkÃk Au !’

Ãku÷k [kh çkkðkykuyu fÌkwt : ‘y{u {nkLk økwÁLkk [u÷k Aeyu, íkwty{Lku rþ¾k{ý ËuLkkhku fkuý !’

yux÷k{kt yu çkkðkykuLkk økwÁ Ãkkuíku íÞkt ykðe [zâk. íku{ýu Ãký½Lk~Þk{Lku XÃkfku ykÃÞkuLku fÌkwt : ‘y{u íÞkøke ÃkwÁ»kku Aeyu, íkwt øk]nMÚk Auøk]nMÚkÚke íÞkøkeLku WÃkËuþ Lk yÃkkÞ ! nx ynªÚke !’

½Lk~Þk{u fÌkwt : ‘þwt swøkkh h{ðku yu íÞkøkeLkk ÷ûký Au ? fÃkzkt LkÃknuhðkt yLku ½huýkt Ãknuhðkt yu íÞkøkeLkwt ÷ûký Au !’ ÷kufkuLku fnuðwt fu¼økðkLkLkwt Lkk{ ÷ku yLku Ãkkuíku ÄLk{k÷ ¼uøkkt fhðkt yu íÞkøkeLkwt ÷ûký Au ?fk{, ¢kuÄ, ÷ku¼, {kun, yntfkh yu þwt íÞkøkeLkkt ÷ûký Au ?’

økwÁ fu [u÷k MkðuoLkk {Míkf Lke[u Z¤e økÞkt, fkuE s ftE çkku÷e þõÞwtLkrn. ¼uøkk ÚkÞu÷k ÷kufkuyu fÌkwt : ‘çkk¤ ½Lk~Þk{ Mkk[wt fnu Au. ô{h{k yuLkkLkku Au, Ãký yiïÞo{kt {kuxku Au, ½ýku {kuxku Au !’

©enrhLkk SðLkLke M{hýeÞ LkkUÄ

(1) ©enrhLkku ÃkkËw¼koð - Mktðík 1837Lkk [iºk MkwË hk{Lkð{ehkºku 10 ½zeyu.

(2) ©enrhLkwt rn{k÷Þ íkhV «Þký - Mktðík 1849 Lkk y»kkZ MkwË Ëþ{.(3) ©enrh yLku ©e hk{kLktË Mðk{eLkku {u¤Ãkk - Mktðík 1856 suX ðË

çkkhMk

(4) ©enrhyu ¼køkðíke Ëeûkk {u¤ðe - Mktðík 1857 fkhíkf MkwËyufkËþe

(5) ©enrh økkËe Ãkh rçkhkßÞk - Mktðík 1858 fkhíkf MkwË yufkËþe(6) ©enrhyu yk[kÞkuoLke MÚkkÃkLkk fhe - Mktðík 1882 fkhíkf MkwË

yufkËþe

(7) ©enrhyu ð[Lkk{]íkLkku «kht¼ fÞkuo - Mktðík 1876 {køkMkh MkwË [kuÚk(8) 273 ð[Lkk{]íkLke Mk{krÃík - Mktðík 1886 y»kkZ ðË Ëþ{(9) ©enrh ytíkÄkoLk ÚkÞk - Mktðík 1886 suX MkwË Ëþ{

21 22



>> ©e Mðtr{™thtÞýtu rðsÞ‚u‚ht{T >>

rð¼t„-2 MðtæÞtÞ …ºt«&™ 1 ™e[u yt…u÷t «&™tu™t sðtƒ ÷¾tu.1. ŒwðtoËt{wr™ ytÔÞt ‚u™e ftuE™u fu{ ¾ƒh …ze ™ne ?s. ŒwðtoËt{wr™ ytÔÞt ‚u™e ftuE™u yux÷t {txu ¾ƒh ™ …ze fu, Ëti

©tu‚t Ér»t-{wr™ytu ©e ™h™thtÞýŒuð™t {w¾uÚte …]Úðe™t Œw:¾tu™eðt‚ Ëtk¼¤ðt{tk ‚Õ÷e™ n‚t.

2. ¼„ðt™ Mðtr{™thtÞý™tu sL{ õÞthu ÚtÞtu n‚tu ?s. ¼„ðt™ Mðtr{™thtÞý™tu sL{ Ëkð‚ yZthËtu ËtzºteË™t [iºt

{tË™e ysðt¤e ™ð{e y™u Ëtu{ðthu ÚtÞtu n‚tu.3. ¼„ðt™ Mðtr{™thtÞý™t {t‚t-r…‚t™wk ™t{ þwk ?s. ¼„ðt™ Mðtr{™thtÞý™t {t‚t™wk ™t{ ©e ¼Âõ‚Œuðe ‚Útt r…‚t™wk

™t{ ©e Ä{oŒuð n‚wk.4. ©e Mðtr{™thtÞý ¼„ðt™™u fux÷t ¼tEytu n‚t ? õÞt õÞt ?s. ©e Mðtr{™thtÞý ¼„ðt™™u ƒu ¼tEytu n‚t. {tuxt¼tE™wk ™t{

ht{«‚t…¼tE y™u ™t™t¼tE™wk ™t{ EåAtht{S n‚wk.5. Œwht[the ft÷eŒ¥t™e f]íÞtytu{tk {wÏÞ ftuý n‚e ?s. Œwht[the ft÷eŒ¥t™e f]íÞtytu{tk {wÏÞ f]íÞt™wk ™t{ ftuxht n‚wk.6. ½™~Þt{ {nthts™u ftuxht …tËuÚte ftuý ÷E ytÔÞwk ?s. ½™~Þt{ {nthts™u ftuxht …tËuÚte ©e n™w{t™S {nthts ÷E

ytÔÞt.7. ½™~Þt{ {nthts™wk ‘nrhf]»ý’ ™t{ ftuýu …tzâwk ?s. ½™~Þt{ {nths™wk ‘nrhf]»ý’ ™t{ {tfoLzuÞ Ér»tyu …tzâwk.8. Ä{oŒuðu fE-fE [eòu ƒt¤ ½™~Þt{ …tËu {qfe ?s. Ä{oŒuðu ƒt¤ ½™~Þt{ …tËu Ahe, Ëtu™t{ntuh y™u ©e{ŒT ¼t„ðŒT

„e‚t™tu „úÚtk - yt ºtý ðM‚wytu {qfe.9. ft÷eŒ¥t þwk EåA‚tu n‚tu ?s. ft÷eŒ¥t ftuuE…ý ¼tu„u ƒt¤ ½™~Þt{™tu ™tþ fhðt EåA‚tu n‚tu.

10. Ítz ™e[uÚte ƒt¤ ½™~Þt{™u ftuýu ‚uze ÷eÄt ?s. Ítz ™e[uÚte ƒt¤½™~Þt{™u ‚u{™t {t{e ©e ËwkŒh {t{eyu þtuÄe™u

‚uze ÷eÄt.11. ¼„ðt™ {™w»Þ ÚtE™u yð‚hu íÞthu þwk fhu ?s. ¼„ðt™ {™w»Þ ÚtE™u yð‚hu íÞthu Ët{tLÞ {™w»Þ fh‚tu ntuÞ

‚uðt ftÞtuo fhu su™u ¼„ðt™™e {™w»Þ ÷e÷t fnuðtÞ.12. ½™~Þt{™t fux÷tf r{ºttu™t ™t{ sýtðtu ?s. ½™~Þt{™t r{ºt™t ™t{tu{tk ðuýeht{, {tÄðht{, «t„, Ëw¾™kŒ™,

ƒkËeÄh, rþð™thtÞý, fuËheËk„, ~Þt{÷t÷ y™u htÄu[hý ð„uhu½™~Þt{™t ƒt¤Ë¾tytu™t ™t{tu Au.

13. ‚÷tðze™wk ™t{ ¾tk…t ‚÷tðze fu{ …zâwk ?s. fthý fu ‚u ‚÷ðtze™u ftkXu - Ítz …h ƒt¤ Ë¾t ËtÚtu h{‚t

½™~Þt{™e s{ýe ËtÚt¤{tk - ‚u Ítz™e zt¤e™tu yuf ¾tk…tu ðt„‚tk- ‚uytu™e ËtÚt¤{tkÚte ¾qƒs ÷tune ðnu÷wk ‚u ½t …h …txtu ƒtkÄ‚t ½tYÍtE „Þu÷tu. …ý ‚u™wk r™þt™ hne „Þwk n‚wk. yt ¾tk…tu su‚÷ðtze™u ftkXu ½™~Þt{ {nthts™u ðtøÞtu ‚u ‚÷tðze™wk ™t{‘¾tk…t ‚÷tðze’ …zu÷.

14. òkƒwzt™t h¾uðt¤™u ½™~Þt{u þwk fÌtwk ?s. òkƒwzt™t h¾uðt¤™u ½™~Þt{u fÌtwk fu “y{u [tuh ™Úte. fthý fu

sk„÷{tk Q„u÷t Ítz™t V¤ ¾tðt™e ƒÄt™u Aqx Au.15. ½™~Þt{ heËtE™u õÞtk Ëk‚tE „Þt n‚t ?s. ½™~Þt{ heËtE™u „tÞ ƒtkÄðt™e „{tý{tk su ¾z™tu Z„÷tu n‚tu

‚u Z„÷t{tk Ëk‚tE™u ËqE „Þt n‚t.16. ½™~Þt{u Ëti «Út{ rþûtý ftu™e …tËu ÷eÄwk ?s. ½™~Þt{u Ëti «Út{ rþûtý …tu‚t™t r…‚t©e Ä{oŒuð …tËuÚte ÷eÄwk.17. ½™~Þt{u ðªxe Ëtxu fux÷e {eXtE ¾tÄe ?s. ½™~Þt{u ðªxe Ëtxu yt¾e Œwft™™e {eXtE ¾tÄe.18. ðþht{ ‚hðtze™u [e¼zt fzðt fu{ ÷tøÞt ?s. ðþht{ ‚hðtze™u [e¼zt yux÷t {txu fzðt ÷tøÞt fu ‚uytu yu

23 24



[e¼zt{tkÚte ¼„ðt™™tu ¼t„ ftZât rð™t s ¾tÄt n‚t.19. ht{«‚t…¼tEyu ƒt¤½™~Þt{™u õÞtk õÞtk òuÞt ?s. ht{«‚t…¼tEyu ƒt¤½™~Þt{™u ©eht{ sL{¼qr{™t {krŒh{tk,

©e n™w{t™™t {krŒh y™u ©e rþð{krŒh{tk yuf s Ë{Þu ºtýus„tyu òuÞt.

20. „tu{‚e „tÞu ŒqÄ ytuAwk fu{ Œuðt {tkzâwk ?s. „tu{‚e „tÞ™u ©e ½™~Þt{ yr‚ r«Þ n‚t. „tu{‚e „tÞ ½™~Þt{

{txu s ðÄw ŒqÄ yt…‚e n‚e. …ý ½™~Þt{™t ¼t¼e ËwðtrË™e¼t¼eyu ½™~Þt{ ytx÷wk ƒÄwk ŒqÄ ™ne …e þfu yu{ {t™e™u ytuAwkŒqÄ …ehËðt {tkzâwk ‚uÚte „tÞu …ý ŒqÄ ytuAwk Œuðt {tkzâwk.

21. ½™~Þt{ ¼t¼eÚte fu{ heËtÞt n‚t ?s. ½™~Þt{™u ¼t¼eyu ¼{hztu ÷tðe ytðt™wk fne ¼q÷e „Þt n‚t

yux÷u ½™~Þt{ ¼t¼eÚte heËtÞt n‚t.22. s™tuE ËkMfth ð¾‚u ½™~Þt{u þwk r™ýoÞ fÞtuo ?s. s™tuE ËkMfth ð¾‚u ½™~Þt{u r™ýoÞ fÞtuo fu ƒzðtu Œtuz‚e ð¾‚u

½uh sðwk s ™Úte, {t{t™u ntÚtu …fztðwk ™Úte. ËeÄwk rn{t÷Þ ¼u¤wk sÚtE òðwk Au.

23. ht{«‚t…¼tEyu ½™~Þt{™u X…ftu fu{ ytÃÞtu ?s. ht{«‚t…¼tEyu ½™~Þt{™u X…ftu yux÷t {txu ytÃÞtu fu ½™~Þt{

ƒt¤Ë¾tytu ËtÚtu Äª„t{M‚e fh‚t …ze „Þt n‚t ‚uÚte ‚u{™u ntuXuEò ÚtðtÚte ÷tune ™eféÞwk n‚wk ‚u òuE Œw:¾e ÚtE {tuxt¼tEht{«‚t…u - ½™~Þt{™u þheh Ët[ÔÞt rð™t h{ðt ƒŒ÷ X…ftuytÃÞtu.

24. fqðt{tk ½™~Þt{™t {t{e™wk þwk …ze „Þwk n‚wk ?s. fqðt{tk ½™~Þt{™t {t{e™t ™tf™eðt¤e …ze „E n‚e.25. ½™~Þt{™u ËwhŒtËtu …h ŒÞt ÷tðe þwk fÞwO ?s. ½™~Þt{u ËwhŒtËtu …h ŒÞt ÷tðe. ‚u Œhuf™e ytk¾tu …h …tu‚t™tu

ftu{¤ ntÚt Vuhðe ‚u Œhuf™u Œu¾‚t fÞto.26. {kAtht{u ¼„ðt™™e yt¿tt ™ {t™e ‚tu ‚u™e fuheytu™wk þwk ÚtÞwk ?

s. {kAtht{u ¼„ðt™™e yt¿tt ™ {t™e ‚uÚte ‚u™e fuheytu fuheytu{xe™u òkƒwzt ÚtE „E.

27. [tuhtu ½™~Þt{™e ðtze{tk þwk [tuhðt …uXt n‚t ?s. [tuhtu ½™~Þt{™e ðtze{tk VýË [tuhðt …uXt n‚t.28. ƒt¤ ½™~Þt{u [hýt{]‚™wk s¤ fu{ Ztu¤e ™tÏÞwk n‚wk ?s. ƒt¤ ½™~Þt{u [hýt{]‚™wk s¤ yux÷t {txu Ztu¤e ™tÏÞwk n‚wk fu,

[hýt{]‚™wk …tºt ƒnws „kŒw-{u÷wk n‚wk y™u [hýt{]‚™wk s¤ …ýðtËe n‚wk su{tu ðkŒtu ‚h‚tu n‚tu.

29. ƒt¤ ½™~Þt{u [th ƒtðtytu™u þwk fh‚t òuÞt ?s. ƒt¤ ½™~Þt{u [th ƒtðtytu™u sw„th h{‚t òuÞt.30. ¼Âõ‚{t‚tyu yk‚ Ë{Þu ƒt¤½™~Þt{™u þwk fÌtwk ?s. ¼Âõ‚{t‚tyu yk‚ Ë{Þu ƒt¤½™~Þt{™u fÌtwk fu {thu ‚tht {w¾™e

ðtýe Ëtk¼¤‚t - Ëtk¼¤‚t s ŒuníÞt„ fhðtu Au, {txu ‚wk {™u¿tt™-¼Âõ‚™e ðt‚ fh !

31. ƒt¤ ½™~Þt{ Ëðo yð‚the Au ‚uðe ¾t‚he {]íÞwþGÞt …h …tuZu÷r…‚t Ä{oŒuð™u fuðe he‚u ÚtE ?

s. r…‚t Ä{oŒuðu {]íÞwþGÞt …h …krz‚ ht{nrh™u {w¾uÚte ©e{ŒT¼t„ð‚{tk ¼„ðt™™t su su yð‚thtu™e ÷e÷t Ëtk¼¤e n‚e ‚u‚{t{u ‚{t{ yð‚thtu ‚uytuyu ƒt¤ ½™~Þt{{tk ÷e™ Út‚t òuÞt‚uÚte r…‚t Ä{oŒuð™u ƒt¤ ½™~Þt{ Ëðtoðt‚he Au yuðe …tfe¾t‚he ÚtE.

32. ƒt¤ ½™~Þt{u yufe ËtÚtu fux÷t {Õ÷tu™u …Atzât ?s. ƒt¤ ½™~Þt{u yuf÷t ntÚtu yufe ËtÚtu Ë¥ttðeþ {Õ÷tu™u …Atzât.33. Ë¥ttðeþ {Õ÷tu™u …AtzðtÚte ƒt¤ ½™~Þt{™u þwk r™r{¥t {éÞwk ?s. Ë¥ttðeË {Õ÷tu™u …AtzðtÚte ƒt¤ ½™~Þt{™u Ë¥ttðeË ½tÞ÷

{Õ÷tu™t {t‚tr…‚t™e VrhÞtŒtuÚte {tuxtƒtE ht{«‚t…™tu X…ftu{éÞtu.yt X…ftu s ƒt¤ ½™~Þt{ {txu ½híÞt„ y™u ð™rð[hý™wkr™r{¥t ƒLÞtu.

34. ð™rð[hý fh‚t ƒt¤ ½™~Þt{™u ™Œe™t ht{½tx …h ftuýu Ä¬tu

25 26



{tÞtuo ?s. ð™rð[hý «thk¼ fh‚t ½™~Þt{™u ™Œe™t ht{½tx …h Œwü

ft÷eŒ¥t™t Œwü ËtÚte ftiþeŒ¥tu Ä¬tu{the ™Œe{tk ™tk¾e ŒeÄt.35. ½™~Þt{™t ½híÞt„Úte Ä{ofw¤™t rð÷t…™t ytkËw õÞthu þBÞt ?s. ½™~Þt{u ½h íÞtøÞt …Ae ½ýt ð»ttuo …Ae Ëtiht»xÙ{tkÚte ©eS

{nthtsu {tuf÷u÷t Ëk‚tuyu Ä{ofw¤™u ©enrh™t þw¼ Ë{t[th …tXÔÞtíÞthu ½™~Þt{ rðÞtu„e Ä{ofw¤™t ytkËw¼Þto rð÷t…tu þtk‚ ÚtÞty™u ƒÄus yt™kŒ yt™kŒ AðtE „Þtu.

36. ©eS {nthtsu ht{t™kŒ Mðt{e yt„¤ þwk {tøÞwk Au ?s. ©eS {nthtsu ht{t™kŒ Mðt{e …tËu yu {tkøÞwk fu Ëti ËíËk„e

nrh¼õ‚ …ezt hrn‚ ÚtE Ëw¾eÞt hntu y™u Ëti™k ËtYk Úttytu.37. Mðt{e „tu…t¤t™kŒu fux÷t «fth™t {týËtu „ýtÔÞt Au ?s. Mðt{e „tu…t¤t™kŒu …tk[ «fth™t {týËtu „ýtÔÞt Au.38. „k„tƒtE {tÚtt…h xtu…÷t{tk Ë¤„‚e Ë„ze fu{ ht¾‚t ?s. „k„tƒtE™u ©eS {nthts™u nk{uþt Q™wk - Q™wk ¼tus™ s{tzðt™e

¼thu ntUþ ntuðtÚte ‚uytu {tÚtt…h xtu…÷t{tk Ë¤„‚e Ë„ze ht¾‚t.39. „Zzt{tk „tu…e™tÚtS™wk {krŒh ƒkÄt‚wk n‚wk ‚u{tk ©eS {nthtsu ò‚u

…Útht fu{ Q…tzât ?s. ©eS {nthts Vh{tð‚t n‚t fu yt …Útht W…tzðt™wk ft{

¼„ðt™™wk ft{ Au, {krŒh™wk ft{ Au y™u …tu‚u ytsu {™w»Þ MðY…uAu ‚uÚte {™w»Þu ¼„ðt™™t ft{™u «Út{ MÚtt™ yt…ðwk òuEyu.

40. ©eS {nthtsu ðz‚t÷™wk {krŒh [ý‚t nrh¼õ‚tu™t þheh™u„thtðt¤t ™ fnu‚t þt™t ÷u…ðt¤t fÌtt ?

s. ©eS {nthtsu ðz‚t÷™wk {krŒh ƒtkÄ‚t nrh¼õ‚tu™t þheh™u„thtðt¤t fnuðt™u ƒŒ÷u [kŒ™™t ÷u…ðt¤t fÌtt.

41. ©eS {nthts {tkŒt {týË™u ½uh „Þt yuðt ‚h‚ s fu{ …tAtVhe „Þt ?

s. ©eS {nthtsu …u÷t {tkŒt {týË™t ¾tx÷t™t …tÞu Œtuht-Ät„tƒtkÄu÷ òuÞt ‚uÚte ßÞtk sk‚h-{k‚h y™u ¼qðt™t ½t÷u÷t ðnu{ ntuÞ

íÞtk {nthts™tu ðtË ™ s ntuÞ yu{ {t™e™u íÞtkÚte [w…[t… s…tAt Vhe „Þt.

42. ò™ðhtu™u …t¤ðt yk„u ©eS {nthtsu rþûtt…ºte{tk þe M…üyt¿tt Vh{tðe Au ?

s. ©eS {nthtsu rþûtt…ºte{tk M…ü yt¿tt Vh{tðe Au fu, nrh¼õ‚tusux÷t ò™ðhtu™wk Ëthe he‚u …t÷™-…tu»tý fhe þfu yux÷t ò™ðhtu™us …t¤ðt.

43. þuX™t {tuxt Œefht Ëqhs™e ÂMÚtr‚ Auðxu fuðe ÚtE ?s. þuX™t {tuxt Œefht Ëqhs™e ÂMÚtr‚ ‚u™e …tu‚t™e yt¤Ë y™uu

ƒuft¤S ™u fthýu Auðxu - yuðe ¾htƒ ÚtE fu ‚u™u ÷uýwk ðÄe „ÞwkŒwft™ ðu[tE „E, ðu…th ÄkÄt™e …uZe ¼tk„e …ze y™u Auðxu …uxh¤ðt …thfu ½uh ™tufhe fhðt™tu Ë{Þ ytÔÞtu.

44. ©eS {nthts™e yt¿ttÚte ™kŒËk‚tuyu ÷ø™{tk Vxtýt™u ƒŒ÷u õÞt…Œtu håÞtk ?

s. ©eS {nthts™e yt¿ttÚte ™kŒËk‚tuyu ÷ø™{tk Vxtýt™e søÞtyu©ehtÄtrððtn y™u ©e Yû{ýerððtn™t …Œtu håÞtk.

45. …ðo‚¼tE …tu‚t™e ò‚™u þwk {t™‚t n‚t ?s. …ðo‚¼tE …tu‚t™e ò‚™u ©eS{nthts™t {w™e{ {t™‚t n‚t.46. ©enrh™t ¼õ‚ ztuËt¼tE þwk ÄkÄtu fh‚t n‚t ?s. ©enrh™t ¼õ‚ ztuËt¼tE - ðu…th fh‚t n‚t.47. ©eS {nthtsu ‘™ƒ¤t htò’ ™wk ÿütk‚ …tu‚t™t õÞt „úkÚt{tk fÌtwk

Au ?s. ©eS {nthtsu ‘™ƒ¤t htò’™wk ÿütk‚ …tu‚t™t ‘ð[™t{]‚’ „úkÚt™t

„Zzt «Út{ «fhý{tk fÌtwk Au.48. [e¼ztðt¤tu Atufhtu - …nu÷t [e¼zt ftu™u s{tzðt EåA‚tu n‚tu ?s. [e¼ztðt¤tu Atufhtu …nu÷t [e¼zt ©eS {nthts™u s{tzðt

EåA‚tu n‚tu.49. yt¾t fX÷t÷ „t{{tk ©eS {nthts™t yuf{tºt ¼õ‚ ftuý n‚t ?s. yt¾t fX÷t÷ „t{{tk ©eS {nths™t yuf{tºt ¼õ‚ ht{ƒtE

27 28



™t{u ð]Ø ƒútñý n‚t.50. ƒtuxtŒ™t ™„hu þuXu - Mðt{e r™»fw¤t™kŒ™u ¼tus™{tk þwk …ehMÞwk ?s. ƒtuxtŒ™t ™„h þuXu - Mðt{e r™»fw¤t™kŒ™u ¼tus™{tk ¾tË «fth™e

{eXtE …ehËe.51. ©eS {nthts™e Ë¼t™tu þwk r™Þ{ n‚tu ? ‚u r™Þ{™tu y{÷

©eS {nthtsu ftu™t …h fÞtuo ?s. ©eS {nthts™e Ë¼t™tu r™Þ{ yu n‚tu fu Ë¼t{tk ftuEyu ™ªŒh™wk

Ítufwk ¾ðtÞ ™ne, Ítufwk ¾tÞ ‚u™u Ë¼t{tkÚte WXtze {qfðt™tu. ©eS{nthtsu …tu‚t™t yt r™Þ{™tu y{÷ {tuxuht Ëk‚ {wõ‚t™kŒ Mðt{e…h fÞtuo.

52. ©eS {nthts™u þt™tu þtu¾ n‚tu ?s. ©eS {nthts™u ƒeò™u s{tzðt™tu þtu¾ n‚tu.53. ©eS {nthtsu «ËÒt ÚtE™u «ËtŒe™t ðMºttu-yt¼q»týtu ftu™u ytÃÞt

n‚t ?s. ©eS {nthtsu «ËÒt ÚtE™u «ËtŒe™t ðMºttu-yt¼q»týtu ¼ws™t

nrh¼õ‚ „k„tht{ {Õ÷™u ytÃÞt n‚t.54. ytkÄ¤tytu õÞthu ÷z‚t ƒkÄ ÚtÞt ?s. ytkÄ¤tytu™u ßÞthu {ntð‚u-÷tfzt™tu ntÚte ytÃÞtu ‚u yt¾t ntÚte

…h ntÚt Vuhðe - Vuhðe™u òuÞtu íÞthu s ÷z‚t ƒkÄ ÚtÞt.55. ¼e¾the Atufhtu ftuý n‚tu ? ©eS {nthtsu ‚u™e ËtÚtu þwk ÔÞðnth

fÞtuo ?s. ¼e¾the™tu Atufhtu s¤ztuze yux÷u fu {tA÷t suðtu y¼ûÞ ytnth

¾t™thtu n‚tu. ©eS {nthtsu ‚u™tu ytðtu ytnth ntuðt A‚tk ‚u¼qÏÞtu ntuE ‚u™u s{tzðt {txu Ëk‚tu ‚Útt nrh¼õ‚tu™u yt¿tt fhe.

56. ÷tzwƒt ytk¾{tk ytkËw ËtÚtu hÚt{tkÚte fu{ W‚he „Þt ?s. ÷tzwƒt Ëk‚™u ƒe{th òuE ytk¾{tk ytkËw ËtÚtu - ƒe{th Ëk‚™u

hÚt{tk Ëqðtze - Ëíðhu „Zzt ¼u¤t fhðt …tu‚u hÚt{tkÚte W‚he „Þt.57. ‚e‚t ¼„‚™wk ¾Yk ™t{ þwk n‚wk ?

s. ‚e‚t ¼„‚™wk ¾Yk ™t{ rºt¼tuð™ n‚wk.58. ð]Ø ƒútñý - ©eS {nthts™u þwk Ähðt ytÔÞtu n‚tu ?s. ð]Ø ƒútñý - ©eS {nths™u yuf Yr…Þtu Ähðt ytÔÞtu n‚tu.59. „tuhÄ™¼tE ftuE™u {t÷ yt…‚t ‚tu [tu…zt{tk þwk ÷¾‚tk ?s. „tuhÄ™¼tE ftuE™u {t÷ yt5‚t ‚tu [tu…zt{tk nM‚u Mðtr{™thtÞý

÷¾‚tk.60. ztuþeyu þwk ƒtÄt ht¾e n‚e ?s. ztuþeyu yuðe ƒtÄt ht¾e n‚e fu {thtu {tkŒtu …wºt òu Ëtòu ÚtE òþu

‚tu nwk ©eS {nthts™u Ëðt ƒu Yr…Þt Ähtðeþ.•

«&™ 2 «&™tu™t sðtƒ {tºt ‘nt’ fu ‘™t’{tk yt…tu.

1. ŒwðtoËt{wr™™t þt…Úte ©e ™h™thtÞý ¼„ðt™ …]Úðe …h«„x ÚtÞt. (nt)

2. ht{™ð{e™u nrh™ð{e …ý fnu Au ? (nt)3. ¼Âõ‚{t‚t™t ¾tu¤t{tkÚte ftuxht ƒt¤½™~Þt{™u

W…tze™u y÷tu… ÚtE „E ? (nt)4. Mðt{e {nt™w¼tð™kŒ yus ƒt¤½™~Þt{™wk ™t{fhý

fh™th {tfoLzuÞ Ér»t Au ? (nt)5. Ahe, {ntuh y™u „úkÚt yt ºtýu ðM‚w ƒt¤ ½™~Þt{u

yufe ËtÚtu W…tze ÷eÄe ? (™t)6. ðkxtu¤{tk xqxe …zu÷ yuf Ítz ™e[u [„ŒtE™u Œwü ft÷eŒ¥t

{he „Þtu ? (nt)7. ½™~Þt{™u ftuE ƒef s ÷t„‚e ™ntu‚e ? (nt)8. {Õ÷tuyu Ëtkf¤uÚte ¾U[e™u ½™~Þt{™u ™Œe™t s¤{tk

VUfe ŒeÄt ? (™t)9. ©ðý ‚÷ðtzeyu ©eS {nthts™e s{ýe ËtÚt¤{tk

ytkƒ÷e™tu ¾tk…tu ðtøÞtu n‚tu ? (™t)10. h¾uðt¤™u òuE™u ƒeò ƒt¤ftu™e ËtÚtu ½™~Þt{ …ý

29 30



¼t„e ™eféÞt ? (™t)11. ½™~Þt{ ¾u‚h{tk {ftE y™u [e¼ze ðå[u W„u÷wk ½tË

[qkx‚t n‚t ? (™t)12. ƒeò™u su rðãt þe¾‚t ƒth ð»to ÷t„u ‚u rðãt

½™~Þt{ ƒth rŒðË{tk s þe¾e ÷u‚t ? (nt)13. n÷ðtEyu òuÞwk ‚tu ‚u™e ƒÄe {eXtE su{™e ‚u{ n‚e ? (nt)14. ½™~Þt{™t {t{t ðþht{ ‚hðtzeyu su …nu÷wk [e¼zwk

[tÏÞwk ‚u {eXwk {Ä n‚wk ? (™t)15. {tuxt¼tEyu ƒt¤ ½™~Þt{™u yuf s Ë{Þu swŒt swŒt

{krŒhtu{tk òuÞt ? (nt)16. ¼t¼eyu ½™MÞt{™u ðÄw ŒqÄ …ehMÞwk íÞthÚte „tu{‚e

„tÞu …ý ðÄw ŒqÄ Œuðt™wk þY fÞwO ? (nt)17. ¼t¼eyu ¼{hztu ™ ÷tðe ŒeÄtu ‚uÚte ½™~Þt{™u ¼t¼e

…h heË [Ze ? (nt)18. ½™~Þt{ s™tuE ËkMfth rðrÄ ð¾‚u s ½h íÞt„e™u

rn{t÷Þ ¼u¤t ÚtE „Þt ? (™t)19. ‚¤tð{tk ™nt‚t - ™nt‚t …ze sðtÚte ½™~Þt{™u ntuX

…h Eò ÚtE ? (nt)20. ½™~Þt{u {t{e™e ðt¤e fqðt{tkÚte þtuÄe yt…e ? (nt)21. ½™~Þt{u ¾tk…t ‚÷ðtzeyu ËwhŒtËtu™u Œu¾‚t fÞto ? (™t)22. EåAtht{ ykÄtht{tk òkƒwzt™t Ítz nuX¤ sE™u

ƒuXt n‚t ? (nt)23. ht{«‚t…¼tE {nt{Õ÷ n‚t ? (nt)24. ƒtðt™u …tu‚t™e ¼q÷ ™shtu ™sh Œu¾t‚tk Xkztu …ze „Þtu ? (nt)25. ƒtðtytu n™w{t™{Ze™t {krŒh{tk «¼w¼s™ fh‚t n‚t ? (™t)26. Ë{trÄ{tk ¼Âõ‚{t‚tyu rŒÔÞ yûthÄt{ y™u

yûthÄt{™t yrÄ…r‚ ©enrh™t Œþo™ fÞto ? (nt)27. yk‚ Ë{Þu Ä{oŒuð™u ¼„ðt™™t ‚{t{ yð‚thtu™wk

Œþo™ ÚtÞwk ? (nt)28. {Õ÷tu™t {t-ƒt…tuyu …tu‚t™t …wºttu™u ½tÞ÷ fÞto ‚u ƒŒ÷

½™~Þt{ {nthts™u yr¼™kŒ™ ytÃÞt ? (™t)29. {tuxt¼tE™tu X…ftu ½™~Þ{ {txu ð™rð[hý ÷e÷t™t

«thk¼™wk r™r{¥t ƒLÞtu ? (nt)30. ½™~Þt{™t „]níÞt„Úte ½h{tk Ëti™u yt™kŒ ÚtÞtu ? (™t)31. ©eS {nthtsu ht{t™kŒ Mðt{e …tËu Ëti ËíËk„e nrh

¼õ‚tu™wk ËtÁk Úttytu yuðwk {tøÞwk ? (nt)32. ™kŒËk‚tu 1700 ™e ËkÏÞt{tk n‚t ? (nt)33. Ëti™t Ët[t r{ºt ©eS Au ? (nt)34. „tu…t¤t™kŒ Mðt{eyu sýtðu÷ …tk[ «fth™t {týËtu{tkÚte

…tu‚u fuðt «fth™tu Au ‚u Œhuf {týËu …tu‚t™e ƒwÂØ «{týu™¬e fhðt™wk Au ? (nt)

35. ©eS {nthts „k„tƒtE™u {t fne™u ƒtu÷tð‚t ? (nt)36. ntu¤e™tu WíËð [tuhe fhe™u s WsðtÞ ? (™t)37. {krŒh ƒtkÄðt ©eS {nthts ¼õ‚tu™u yt¿tt fhu y™u

…tu‚u „tŒe …h ƒuXt hne™u òuÞt fh‚t n‚t ? (™t)38. ðz‚t÷™wk {krŒh ƒtkÄ‚t Ëk‚tu nrh¼õ‚tu™t þheh „thtðt¤t

n‚t ‚tuÞu {nthts ‚uytu™u «u{Úte ¼uxât ? (nt)39. ßÞtk ðnu{ íÞtk {nthts ™ne, ßÞtk {nthts íÞtk

ðnu{ ™ne ? (nt)40. yŒt¼tE {nthts™e ðt‚ {t™e ƒeswk ½tuzwk ™ ÷tÔÞt ? (nt)41. þuX™t ƒu Œefhtytu{tkÚte ™t™t Œefht Äehsu ƒt…™e

rþ¾t{ý {t™e ‚uÚte Ëw¾e ÚtÞtu ? (nt)42. ÷ø™«Ëk„{tk Vxtýt ‚tu „tðts òuEyu ? (™t)43. …ðo‚¼tE ©eS {nthts™e [hýËuðt fh‚t ƒuËe „Þt ? (nt)44. ztuËt¼tE ©eS {nthts™e r[êe ðtk[e, …tu‚t™t

½h™t {týËtu™u ½hƒth ‚Útt ðu…thÄkÄt™e ¼÷t{ý

31 32



fhðt ÷tøÞt ? (™t)45. [e¼ztðt¤t Atufhu - hM‚t{tk [e¼zt …ux ¼he™u ¾tE™u

…Ae s ©eS {nthts™u ÄhtÔÞt ? (™t)46. ztuþe fnu : “nðu yt s¤ «ËtŒe™wk ÚtÞwk ‚u nwk „t{™t

fqðt{tk ™t¾eþ su™u …e™u „t{ yt¾wk ËíËk„e Útþu. (nt)47. Mðt{e r™»fw¤t™kŒu ƒtuxtŒ™t ™„hþuX™u …ehËu÷

htux÷tu y™u Atþ «u{Úte ¾tÄt ? (nt)48. ŒtŒt ¾t[h „Zzt™t htò n‚t ‚tuÞu ht‚-rŒðË

{nthts™e Ëuðt{tk ¾zu…„u hnu‚t ? (nt)49. ©eS {nthts …tu‚t™e Ë¼t{tk Ítufwk ¾tÞ ‚u™u þtƒtþe

yt…‚t ? (™t)50. ©eS {nthts …tu‚u …tu‚t™t ntÚtu {sqhtu™u …ehMÞwk™u

s{tzât ? (nt)51. ytX-ytX ™tr¤Þuh yufe ËtÚtu Vtuze ™t¾™th htÞÄýS™u

{nthtsu ƒ„÷{tk ¼ªËe™u …hËuðtu Atuztðe ŒeÄtu. (nt)52. ytkÄ¤tytu™e þkft - {ntð‚u ÷tfzt™t ntÚte™u M…þo

fhtðe™u Œqh fhe ? (nt)53. ©eS {nthtsu Vh{tÔÞwk fu yÒtŒt™ fh‚t ©enrh™t

MðY… ËkƒkÄe ¿tt™ [rzÞt‚w Au …ý ‚u yÒtŒt™ ŒeÄt…Ae™e ðt‚ Au ‚u Ët[wk ? (nt)

54. ©eS {nthtsu fÌtwk Au fu “su XtX-{tXÚte ¼Âõ‚ fhu‚u™t …h s ¼„ðt™ «ËÒt ÚttÞ.” (™t)

55. ÷tzwƒt ¾ht ‚t…{tk …„u [t÷‚t ½uh „Þt ? (nt)56. ‚tuVt™eytuyu ‚e‚t ¼„‚™u ntu¤e™t rŒðËu ™ hkøÞt ? (™t)57. ð]Ø ƒútñýu ©eS {nthts™u Ähtððt™tu Yr…Þtu …tu‚t™wk

Ätu‚eÞwk ÷uðt{tk ¾[eo ™tÏÞtu ? (™t)58. su …tu‚t™wk ¼„ðt™™u ¼¤tðu Au, ‚u™wk ƒÄwk ¼„ðt™

Ëtk¼¤u Au. (nt)

«&™ 3 ™e[u™t{tkÚte ¾htk ðtõÞtu Ët{u (PPPPP) ™e y™u ¾tuxt

ðtõÞtu Ët{u (OOOOO) ™e r™þt™e fhtu.1. yufËtu™u ytu„ý [t÷eË sux÷t Ér»t - {wr™ytu

©e ™h™thtÞý ¼„ðt™™tk Œþo™ fhðt ƒŒheft©{{tk…ÄtÞto. (P)

2. ©eS {nthts yÞtuæÞt{tk «„xâtk. (O)3. ft÷eŒ¥t rðþwØ f{oftkze yÂø™ntuºte ƒútñý n‚tu. (O)4. þtMºttu fnu Au fu {tfoLzuÞ Ér»tyu ƒeòu sL{ ÷eÄtu. (P)5. ƒt¤ ½™~Þt{u W…tze™u ¾tu÷u÷t „e‚t™t …t™t{tk Ä{oŒuðu

ðtkåÞwk fu, “ßÞthu ßÞthu Œwr™Þt{tk …t… ðÄe òÞ Au íÞthunwk yð‚th ÷W Awk. (P)

6. ƒt¤ ½™~Þt{ …h ft÷eŒ¥tu …ðo‚ftÞ ƒ™e …z‚wk {wõÞwk. (P)7. ¼„ðt™ ¾tË «Ëk„us …tu‚t™wk ¼„ðt™…ýwk Œu¾tzu. (P)8. ƒt¤ ½™~Þt{u Ëtkf¤™u n¤ðufÚte ytk[ftu yt…‚t ‚u™t

ƒth xqfzt ÚtE „Þt. (P)9. ¾tk…t ‚÷tðze™tu «Ëk„ ÷tuÞt ð[™t{]‚™t yuf «fhý{tk

ytðu Au (O)10. òkƒwzt™t h¾uðt¤™u ƒt¤ ½™~Þt{u ntÚt …fze Ítxftu {the

¼tUÞ …Atzâtu. (P)11. [kŒt{t{e ½™~Þt{™u „{tý{tkÚte ƒnth ftZe ntÚt …fze

½h{tk ÷E ytÔÞt. (O)12. Ä{oŒuð y™u ©eS {nthts-ƒÒtu r…‚t-…wºt™t „wY ht{t™kŒ

Mðt{e n‚t. (P)13. ™t™t¼tE EåAtht{ ½™~Þt{™u ðªxe ÷u‚t òuE „Þu÷t. (P)14. su{tk ¼„ðt™™tu ¼t„ ‚u {eXwk, su{tk ¼„ðt™™tu ¼t„

™nª ‚u fzðwk. (P)15. ƒt¤ ½™~Þt{™u yuf Ë{Þu - ºtý MÚtt™u òuE yu ÏÞt÷

ytÔÞtu fu ½™~Þt{ Ëðoºt Au. (P)

33 34



16. ƒt¤ ½™~Þt{ y™u „tu{‚e „tÞ yu ƒÒtu™u …hM…h yufƒeò …h ƒnws ðnt÷ n‚wk. (P)

17. ht{«‚t…¼tE ðt‚ - ðt‚{tk ntÚt W…zt‚t. (P)18. ½™~Þt{™u ŒË ð»tuo s™tuE Œuðt{tk ytðe. (O)19. ¾tk…t ‚÷tðze{tk fqŒt-fqŒ fhe Lnt‚tk ½™~Þt{™tu

ntuZ [ehtÞtu. (O)20. fqðt{tk ðt¤e …ze sðt™e [kŒt{t{e™e ðt‚ ¾tuxe n‚e. (O)21. ƒt¤½™~Þt{u ŒÞt fhe ËwhŒtËtu™u …„™e ytkxe {the

Q¼t-Q¼t ƒkËe ð„tz‚t ƒt¤ f™iÞtY…u Œþo™ fhtÔÞt. (P)22. EåAtht{u ykÄtht{tk fuËrhÞtu ytkƒtu þtuÄe s ÷eÄtu. (P)23. ht{«‚t…¼tE™u fŒe ¢tuÄ [Z‚tu s ™ntu‚tu. (O)24. f™f¼ð™ {krŒh™tu ƒtðtu …tftu yt¤Ëw n‚tu. (P)25. ½™~Þt{u sw„the ƒtðtytu™e Ët™ fuXtýu ÷tðe ŒeÄe. (P)26. ƒt¤ ½™~Þt{u {t‚t™u Ä{o, ¿tt™, ðihtøÞ y™u ¼Âõ‚™tu

W…Œuþ Ëk¼¤tÔÞtu. (P)27. Ä{oŒuðu ©enrh™e {qŠ‚{tk ‚Œtfth ÚtE ŒuníÞt„ fÞtuo. (P)28. ½™~Þt{™u ƒúñ[the™u ðu»tu „]níÞt„ fhe W¥th rŒþtyu

ËhÞw „k„t ‚hV [t÷ðt {tkzâwk. (P)29. ½™~Þt{™t sðtÚte ËwðtrË™e ¼t¼e þtufÚte …t„÷ suðt

ÚtE „Þt. (P)30. ©eSyu s ƒÄt™t ËtÚte. (P)31. ½™~Þt{, nrhf]»ý, ™e÷fkX, ©enrh, Ënò™kŒ ð„uhu

¼„ðt™ Mðtr{™thtÞý™t s ™t{tu Au. (P)32. „tu…t¤t™kŒ Mðt{eyu sýtÔÞt ‚u …tk[uÞ «fth™t {týËtu™e

Ëtuƒ‚ fhðe òuEyu. (O)33. su‚÷…wh{tk yts …ý „k„t{t hnu‚t ‚u ytuhze Au. (P)34. ntu¤e ytðu yux÷u Atufhtytu ½htu{tkÚte ÷tfzt, Atýt [tuhe

÷tðu y™u ntu¤e fhu. (P)35. {nthts {tÚtt …h …ÚÚthtu ÷E™u ytðu íÞthu Ëk‚tu™u ¼õ‚tu

{™tu{™ {nthts™u …„u ÷t„u. (P)36. ©eS™wk ŒeÄkw Ät™ Ëti ¾t‚t. (P)37. {nthts ò‚u ©{ fh‚t ™ntu‚t …ý ©{ fhu ‚u™u

ð¾tý‚t sYh. (P)38. òuƒ™ ðz‚t÷tu yus òuƒ™…„e. (P)39. {nthtsu òuÞwk ‚tu ¾tx÷u ht‚tu Œtuhtu ƒtkÄu÷tu n‚tu. (O)40. yŒt¼tE ½tuzt™wk ftXwk {tÚtu ÷E™u ½uh ytÔÞt. (P)41. þuX™t ƒuW Œefhtyu þuX™e rþ¾t{ý {t™e ‚uÚte ƒuW

Ëw¾e ÚtÞt. (O)42. ©eS {nthtsu Ëk‚tu™u yt¿tt fhe : “÷ø™{tk „ðtÞ

yuðt …Œtu h[tu.” (P)43. …ðo‚¼tEyu nrh¼õ‚tu™t ½tuzt™u ½tË [kŒe™wk ™ehý fÞwO. (O)44. ©e ð[™t{]‚ fuY nwk ‚tu htus fÁk Awk …thtÞý (P)45. ©eS {nthts™t …h{¼õ‚ ztuËt¼tE „tUz÷™t

ð‚™e n‚t. (O)46. yt…ýu htò Aeyu. yt…ýwk þheh y™u yt…ýwk {™ yu ƒÒtu

yt…ýt htßÞtu Au. (P)47. [e¼zt ¾tðt™wk {™ ntuð A‚tk Atufhu [e¼zt ™ ¾tÄtk. (P)48. htus Ëqhs WøÞt …Ae s ò„e™u ¼„ðt™™wk ™t{ ÷uðwk

òuEyu. (O)49. {nthtsu ht{ƒtE™e {tx÷e{tkÚte s¤…t™ fÞwO. (P)50. þuX Ë{S „Þt fu Mðt{e™u {eXtE Ähe {U {nty…htÄ

fÞtuo Au. (P)51. ©eS {nthts™e «ËÒt‚t{tk s ŒtŒt ¾t[th™e

«ËÒt‚t n‚e. (P)52. ©eS {nthtsu {wõ‚t™kŒ Mðt{e™u ¼he Ë¼t{tkÚte WXtze

ƒnth sðt yt¿tt fhe. (P)53. nrh¼õ‚tu - {sqhtu™u ÄÄztðe™u ÷E ytÔÞt. (O)54. ©eS {nthts ™t™…ýÚte s {Õ÷ fwM‚e™t hËeÞt n‚t. (P)

35 36



55. ntÚte™t ÿütk‚ suðwks ©eS {nthtsu ÷tuÞt ð[™t{]‚{tk„tÞ™wk ÿütk‚ ytÃÞwk Au. (P)

56. ©eS {nthtsu {tA÷tk ¾t™th ¼e¾the-Atufht™u yÒtyt…ðt™e [tuÏ¾e ™t …tze. (O)

57. „heƒ {týË™e ©æÄt-¼Âõ‚Úte s ¼„ðt™ htSÚt‚t ™Úte. (O)

58. ©eS {nthtsu ÷tzwƒt™e ËtÄw™e Ëuðt¼Âõ‚™t¾qƒ ð¾tý fÞto Au. (P)

59. ntu¤e™t ½uhiÞtytuu ‚e‚t ¼„‚™u ntÚte™e ykƒtzeyuƒuËtzât. (O)

60. ƒútñý™t ðMºttu ™ðt™ftuh y™u Ëw½z n‚t. (P)61. „tuhÄ™™u ƒÄkw ©eS{Þ s Œu¾t‚wk. (P)62. {nthts™e ƒtÄtÚte ztuþe™tu Atufhtu Ëtòu ÚtE „Þtu. (P)

•

«&™ 4 ™e[u™t ðtõÞtu ftuý ƒtu÷u Au, ‚u sýtðtu.1. ‘nu Ér»t-{wr™ytu, …]Úðe™t þt ¾ƒh Au ?’

©e ™h™thtÞý ¼„ðt™

2. ‘‚{u MðÞk Ä{o «ò…r‚ Atu y™u ¼Âõ‚{t‚t ‚{tht …Âí™{qŠ‚Œuðe Au.’ ƒt¤f]»ý

3. ‘ft¤ …ý ‚{tht ƒt¤fÚte ƒeyu Au, ‚tu ftuxht ƒtuxht™wkþw „swk Au ?’ n™w{t™S

4. ‘…ý yu sÞ sÞfth òuðt nwk Sð‚tu ™rn ntuW yu rð[thu{the ytk¾tu{tk ytkËw ytðu Au.’ {tfuoLzuÞ Ér»t

5. ‘nrh {éÞt ! nrh {éÞt !’ ËwkŒhe {t{e6. ‘ytðeò ! ytsu ‚the …heûtt !’ {Õ÷tu7. ‘yu Ítz y™u yu ‚÷tðze ytsu …ý Ëtk¼he ytðu Au !’

©eS {nthts

8. ‘yuÞ [tuh ! {thtk òƒwk fu{ ¾tÄt ?’ òkƒwzt™tu h¾uðt¤

9. ‘½™~Þt{ ! Œefht ½™~Þt{, ‚wk õÞtk Au ?’ ¼Âõ‚{t‚t10. ‘{tht „wÁ ht{t™kŒ Mðt{eyu {™u yt {kºt «Þt„ ûtuºt{tk

ytÃÞtu n‚tu ‚u nwk ‚™u yt…wk Awk !’ Ä{oŒuð11. ‘‚u {eXtE ¾tE {™u ðªxe ŒeÄe Au, {V‚ ŒeÄe ™Úte.’ n÷ðtE12. ‘ƒnu™ [e¼zt ‚tu fzðt …tõÞtk ! ’ ðþht{ ‚hðtze13. ‘{t, yt{ fu ? „tÞ nðu …nu÷t suðw ŒqÄ fu{

™Úte Œu‚e !’ ËwðtrË™e ¼t¼e14. ‘¾u÷tu fqŒtu ¼÷u, …ý þheh ‚tu Ët[ððwk

òuEyu ™u ?’ ht{«‚t…¼tE15. ‘¾tuxe ðt‚ ! ðt¤e fqðt{tk ™Úte !’ ‚hðiÞtu16. ‘…iËt yt÷tuu ‚tu Vqkf{the ‚{™u Œu¾‚t fÁk !’ ƒtðtu17. ‘Ët¾tu {U ðeýe ‚u {the ! nwk yu{tkÚte ftuE™u ¼t„

yt…wk ™rn !’ {kAtht{18. ‘[tuhxtytu, nwk n{ýtk ‚{™u VýË™tu MðtŒ [¾tzwk Awk’

ht{«‚t…¼tE

19. ‘nwk ‚{™u s yu …qAwk Aw fu ‚{tht{tk y¬÷ ƒ¤e Au fu ™rn ?’©eS {nthts

20. ‘y{u {nt™ „wY™t [u÷t Aeyu, ‚wk y{™u rþ¾t{ý Œu™thtu ftuý !’sw„the ƒtðtytu

21. ‘nu ht{«‚t…, nðu yt ½h™tu ¼th ‚tht {tÚtu Au. …ý ‚wMð¼tðu Q„ú Au.’ Ä{oŒuð

22. ‘½™~Þt{u y{tht Œefhtytu™u ð„h ðtkfu {tÞto, ytðwk fu{ [t÷u ?’{Õ÷tu™t {tƒt…

23. ‘‚{tht rð™t y{tht rŒðËtu fu{ sþu ?’ ËwðtrË™e ¼t¼e24. ‘{týËtu …tk[ «fth ntuÞ Au.’ Mðt{e „tu…t¤t™kŒ25. ‘yt õÞtk {tÁk ft{ Au ? yt‚tu ¼„ðt™™wk ft{ Au !’

©eS {nthts

26. ‘{nthts, y{thtk þheh [tuÏ¾t ™Úte, „thtðt¤tk Au.’Ëk‚tu y™u nrh¼õ‚tu

37 38

25



27. ‘yuE ! {qfe Œu ‚the …tËu su ntuÞ ‚u ! òu x[x[ fheþ ‚tuSð‚tu ™rn {u÷w !’ ðtr÷Þtu ÷qkxthtu

28. ‘‚tu ¼„ðt™™wk ™t{ ÷u ! ht{ ht{ s… !’ ™thŒ29. ‘Ëhfth …ý Au {tuxe [tuh, ÷qkxu y{™u ytXu …ntuh !’

òuƒ™ ðz‚t÷tu30. ‘©enrh þhýk {{T sÞ Mðtr{™thtÞý

©e nrh þhýk {{T sÞ Mðtr{™thtÞý !’ òuƒ™ ðz‚t÷tu31. ‘{nthts ! f]…t fhe y{thu ½uh …Äthtu !’

{tkŒt …zu÷ {týË™t Ë„t

32. ‘{thu yuf ½tuze Au, …ý ƒeS ÷uðe Au.’ yŒt¼tE33. ‘‚{tÁk ½tuzwk ÷E òytu !’ yŒt¼tE™t „t{™t …xu÷34. ‘su™u ÞtŒ ™ hnu‚wk ntuÞ ‚u ™t{wk ÷¾u, {™u ‚tu ƒÄw S¼™u

xuhðu Au’ þuX™tu {tuxtu Œefhtu Ëqhs35. ‘‚{the f{týe òuE™u ¾[o fhòu.’ þuX36. ‘÷ø™{tk „ðtÞ yuðtk …Œtu h[tu.’ ©eS {nthts37. ‘ft{ ƒÄwk {nthts™wk Au, nwk {nthts™tu {w™e{ Awk y™u

{nthts ð‚e ft{ fÁk Awk.’ …ðo‚¼tE38. ‘yufðth y{™u …ðo‚¼tE™t ½uh ÷E òytu !’ ftXe ¼õ‚tu39. ‘{nthts, yu ‚tu ‚{thtu Ëuðf Au, yux÷u ‚{u yu™t ð¾tý

fhtu. ƒtfe suðt y{u ËkËthe, yuðtu yu ËkËthe !’îthft™e Þtºtt fhe …tAt Vh‚t ƒkrÄÞt™t Þtºtt¤wytu

40. ‘{nthtsu ƒtu÷tÔÞtu Au, òW Awk !’ ztuËt¼tE41. ‘Qnwk [e¼ztk fkE {tht ™Úte, [e¼ztk ‚tu {nthts™t Au.’

[e¼zt™e ðtzeðt¤tu Atufhtu

42. ‘‚{tht Mðtr{™thtÞý n{ýtk ynª ÚtE™u „Þt !’fX÷t÷™t ÷tuftu

43. ‘{nthts ! {tÁk ½h xt¤e™u yt{ ƒthtuƒth ?’fX÷t÷™t ht{ƒtE

44. ‘Mðt{e, f]…t fhe {thu íÞtk …Äthtu, s{e™u sòu !’ƒtuxtŒ™t ™„hþuX

45. ‘yÕÞt r™»fw¤, ‚wk ‚tu {tuxt ÷tuf™tu {nu{t™ !’Mðt{e r™»fw¤t™kŒ

46. ‘{nthts ! yt ‚{thtu ¾tuxtu …ût…t‚ Au.’ŒtŒt¾t[h™t ¼tÞt‚ ftXe ¼õ‚tu

47. ‘nwk ËtÄw ¼u„tu hneþ y™u ½hðt¤t ËtkÏÞÞtu„e ƒtEytu¼u¤t hnuþu !’ ŒtŒt ¾t[h

48. ‘ŒtŒtu ‚tu ŒtŒtu Au !’ ©eS {nthts49. ‘Mðt{e ‚tu {tuxuht, {nthts™t „wÁ suðt yu{™u

ytðe yt¿tt ?’ ¼õ‚tu50. ‘fÚtt{tk su Ÿ½u ‚u™wk ft{ ™rn {txu Mðt{e, ‚{u ƒnth

òytu !’ ©eS {nthts51. ‘™t {nthts, yu ÷tuftu ™Úte sBÞt !

y{u yu{™u ‚uzât ™Úte !’ „t{™t ÷tuftu52. ‘yu yuf ËtÚtu ytX ™tr¤Þuh Vtuze ™t¾u Au !’

htÞÄýS™t ºtý {tuxt¼tEytu

53. ‘{nthts, {thtk ‚tu ntzftk ¼tk„e „Þtk !’ htÞÄýS54. ‘ytuntuntu ! yt ntÚte ! ƒnw sƒhtu, ƒnw {tuxtu !’ ytkÄ¤tytu55. ‘{nthts, þwk ƒtu÷eyu ? yu Atufhtu {tA÷tk ¾t™thtu Au.’ ¼õ‚tu56. ‘¼q¾u ntuÞ ‚u™u yÒt-s¤ ŒE yu™wk Œw:¾ xt¤ðwk

yu „]nMÚt™tu Ä{o Au.’ ©eS {nthts57. ‘su XtX{tXÚte ¼Âõ‚ fhu ‚u™e W…h s ¼„ðt™ «ËÒt

ÚttÞ y™u „heƒ ntuÞ ‚u™e W…h ™ ÚttÞ yu{ ™Úte.’©eS {nthts

58. ‘nwk …tA¤ [t÷‚e ytðwk Awk.’ ÷tzwƒt59. ‘{w¾zt™e {tÞt ÷t„e hu {tun™ ‚tht.’ ƒúñt™kŒ Mðt{e60. ‘{wyt ÷tuftu ¼u¤t Sð™wk ytðwk y…{t™ þwk fhðt fh‚t

nþu ?’ ‚e‚t ¼„‚

39 40



61. ‘hª„ýt ƒeÕfw÷ ‚tò Au. she ÄtuE™u ðt…htðtk …zþu.’‚e‚t ¼„‚

62. ‘hM‚tu fhtu, ¼„‚ ytðu Au !’ ©eS {nthts•

«&™ 5 …tºt …rh[Þ yt…tu.(1) ½™~Þt{

ƒŒheft©{{tk ŒwðtoËt {wr™™tu þt… …t{u÷ Ér»t-{wr™ytu™u þt…{wõ‚ ‚u{s …]Úðe™u …t…{wõ‚ fhðt ¼„ðt™ ™thtÞý A…iÞtÄt{u Ëkð‚yZthËtu ËtzºteË™t [iºt{tË™e ËwŒ ™ð{e y™u Ëtu{ðthu ƒt¤MðY…u«„x ÚtÞt.

Ä{oŒuð y™u ¼Âõ‚Œuðe ‚u{™t {t‚t-r…‚t n‚t. ‚u{™t {tuxt¼tE™wk™t{ ht{«‚t… y™u ™t™t ¼tE™wk ™t{ EåAtht{ n‚wk.

‚u{™t y™uf™t{ Au …ý ‚u{ A‚tk «[r÷‚ ™t{ nrhf]»ý, ½™~Þt{,™e÷fkX, ©eS {nthts, ©enrh ð„uhu Au. A…iÞt y™u yÞtuæÞt{tkrðãtÇÞtË y™u y„BÞ÷e÷t fÞto ƒtŒ yr„Þth ð»to ð™rð[hý fhe,Ëtiht»xÙ «Œuþu ytðe ht{t™kŒ Mðt{e™u {éÞt.

Mðtr{™thtÞý Ëk«ŒtÞ™e MÚtt…™t fhe, ƒu „tŒe MÚtt…e ™ð {krŒhtuƒtkÄe, {wõ‚t™kŒ Mðt{e, r™»fw¤t™kŒ Mðt{e, ƒúñt™kŒ Mðt{e, „tu…t¤t™kŒMðt{e, «u{t™kŒ Mðt{e, Œuðt™kŒ Mðt{e ‚Útt …qýto™kŒ Mðt{e suðt y™ufË{Úto ™kŒËk‚ …thË{rýytu s„‚™u ¼ux yt…e, ©e Ënò™kŒ Mðt{e ‚Útt¼„ðt™ Mðtr{™thtÞý ™t{ Äthý fhe, ‚u{s ©e rþûtt…ºte ‚Útt ©eð[™t{]‚ suðt y{h y™u Ë™t‚™ „úkÚttu s„‚™u y…eo „Z…whÄt{uyð‚th ÷e÷t Ë{tó fhe.

(2) ¼Âõ‚{t‚t

¼Âõ‚{t‚t ¼„ðt™ Mðtr{™thtÞý™t {t‚t Au. ¼Âõ‚Œuðe yu s{qŠ‚ Œuðe Au. suytu ƒt¤ ½™~Þt{™t yð‚th {t‚t ƒLÞt.

©enrhyu {t‚t ¼Âõ‚™u …wºt Y…u Ëuðt fhe ŒuðŒw÷o¼ yð‚th÷e÷t™t ‚tÿ~Þ Œþo™ fhtÔÞt.

{t‚t ¼Âõ‚Œuðe™u ©eS {nthtsu ½™~Þt{Y…u yk‚ Ë{Þu Ë{trÄ{tkrŒÔÞ yûthÄt{™t ‚Útt yûthÄt{™t yrÄ…r‚ ©enrh Y…u Œþo™ yt…e…tu‚t™t r[hk‚™ Y…{tk rð÷e™ fÞto.

(3) Ä{oŒuð

Ä{o «ò…r‚ ‚u Ä{oŒuð, ½™~Þt{™t r…‚t. suytu ½™~Þt{™t «Út{rðãt „wY …ý ƒLÞt y™u “©ef]»ý: þhýk {{T” ™t{f {kºt™t Œt‚t …ýƒLÞt.

©enrhyu …wºtY…u Ä{oŒuð™e Ëuðt fhe yr‚ Ëw¾ yt…e. yk‚ft¤uËðuo yð‚thtu su{tk ÷e™ ÚttÞ Au ‚uðt …tu‚t™t Ëðtoð‚the MðY…™tk rŒÔÞŒþo™ fhtÔÞt.

(4) ©e ht{«‚t…¼tE ‚Útt ©e EåAtht{

©e ht{«‚t…¼tE ½™~Þt{™t {tuxt¼tE suytu þhehu ËwÿZ y™u{Õ÷tu™t {Õ÷ ™ezh n‚t.

Mð¼tðu ©e ht{«‚¼tE - ©e þu»t MðY… - ƒ¤ŒuðS™e ÞtŒy…tðu yuðt W„ú Mð¼tð™t n‚t su{™e ÷ÄwƒkÄw Y…u ©e ½™~Þt{u Ëuðtfhe y™uf y„BÞ ÷e÷tŒþo™ fhtÔÞt.

©e EåAt ht{ - ½™~Þt{™t ÷ÄwƒkÄw yux÷u fu ™t™t¼tE n‚t. ©e½™~Þt{ {nthtsu ™t™t¼tE ©e EåAtht{™u rŒÔÞ - «u{ y™u rŒÔÞ÷e÷t™t Œþo™ fhtÔÞt.

“Ä{ofw¤™u ytr©‚ yuðtu su ¼„ðt™™tu ¼õ‚ ¼„ðt™™t Ät{™u…t{u Au”™e …tð™ y™u y{h …hk…ht ©e ht{«‚t…¼tE y™u ©eEåAtht{™t ðkþðthËtu{tk s ©eS {nthtsu MÚtt…u÷t yt[tÞo „tŒeytu™tyrÄ…r‚ytuÚte ÚtE.

(5) „k„t{t

„k„t{tk y{ŒtðtŒ …tËu™t su‚÷…wh „t{™t n‚t y™u ©eS{nthts™t ð]Ø nrh¼õ‚ n‚t.

„k„t{™u ©enrh …h y«th «u{. ©enrh …ý yuytu™u {t fne™u sƒtu÷tðu, ‚uÚte Ëk‚tu - nrh¼õ‚tu …ý „k„t{t™u {t s fnu‚t.

„k„t{t ™u {nthts™u „h{-„h{ hËtuE s{tzðt™e ¼thu ntUþ

41 42



n‚e. ‚uÚte ‚uytu {nthts ßÞtk òÞ íÞtk …tA¤-…tA¤ Vhu. {tÚtt…hËqkz÷tu (xtu…÷tu) ÷u, ‚u{tk ƒ¤‚e Ë„ze {qfu, y™u Ë„ze …h Œt¤-þtfð„uhu {nthts {txu [zu.

s{ðt™t Ë{Þu xtu…÷tu ™e[u W‚the yufŒ{ „h{-„h{ hËtuE‚iÞth fhe, {nthts …tËu Útt¤ …ehËe {nthts™u «u{Úte s{tzu.

su‚÷…wh{tk „k„t{t …qs‚t ‚u htÄtf]»ý™e {qŠ‚ ytsu …ý Au y™uytsu …ý „k„t{t™e ytuhze su‚÷…wh{tk ÞÚttð‚ Au.

(6) yŒt¼tE

yŒt¼tE ©enrh™t ¼õ‚ n‚t y™u fåA Œuþ™t {t™fwðt „t{™thneþ n‚t.

‚uytu™u Ëk„ún ¾tuhe™tu þtu¾ n‚tu. ‚u þtu¾ «{týu ‚uytu …tu‚t™tðx™u {txu yuf ½tuze ntuðt A‚tk ƒeS ½tuze ÷uðt {tk„u Au. yuðwk ©eS{nthts™u sýtÔÞwk. íÞthu ©enrhyu fÌtwk, “‚{u Ztuh ËtÁk ¾z ht¾tu Atu?”

yŒt ¼tE fnu : ‘y{thu ¾z™e sYh ™Úte. „t{™t …xu÷eÞtytu™tZtuh-Ztk¾h ¼u¤t y{tht ½tuztyu ¾z¾tÞ. ¾… …zu íÞthu ÷E ytðeyu.

©enrh fnu : ‘…ý òu ftuEfðth …xu÷tu™t Ztuh™us ¾tðt ¾z™ntuðtÚte ‚uytu ‚{™u fnu fu ‚{tÁk ½tuzwk …tAwk ÷E òð yu{ fnu‚t ‚{u ‚u½tuzwk ½hu ÷tð‚t nþtu íÞtk ðå[u s yu òu {he sþu ‚tu ‚u s ½tuzt™wk ftXwk‚{thu {tÚtu {u÷e ½uh ytððwk …zþu, íÞthu ‚{tht ðx™wk þwk Útþu ?

yŒt¼tE ©enrh™e ðt‚ ™ {t™e ƒeswk ½tuzwk htÏÞwk y™u ©enrh™tfÌtt «{týu hM‚t ðå[u s ½tuzwk {he „Þwk íÞthu ‚u{ýu ftXwk {tÚtu W…tzðwk…zâwk íÞthu ©enrh™wk fÌtwk ™ {tLÞt™tu ƒnws yVËtuË ÚtÞtu.

(7) …ðo‚¼tE

…ðo‚¼tE Ëtiht»xÙ™t y„‚htE „t{™t nrh¼õ‚ ¾uzq‚ n‚t.‚uytu Ë‚‚ {nthts™wk M{hý s fÞto fh‚t y™u ƒÄwk s {nthts™wk Au,nwk ‚tu ‚u{™tu {w™e{ Awk yu{ s fnu‚t y™u {t™‚t.

{nthts …ðo‚¼tE™t ƒnw s ð¾tý fh‚t ntuE ftXe ¼õ‚tuyu©eS {nthts Ërn‚ …ðo‚¼tE™e …heûtt ÷uðt ÄtÞwO.

{nthts ËtÚtu yu Ëti y„‚htE{tk ytÔÞt. …ðo‚¼tEyu {nthts™es Ëuðt fhðt {tkze. ftXe ¼õ‚tu fu ‚u{™t ½tuztytu™e Ëk¼t¤ ™ ÷u‚t¼õ‚tu yf¤tÞt ‚uÚte {nthtsu …ðo‚¼tE™u ¼õ‚tu y™u ¼õ‚tu™t ½tuzt™eËth-Ëk¼t¤ fu{ ™Úte ÷u‚t yu{ …qA‚t ‚uytuyu sýtÔÞwk fu : ‘{nthts !yt… þuX Atu, nwk yt…™tu ™tufh Awk. þuX™e „uhntshe{tk ™tufh þuX ð‚eðneðx fhu …ý þuX ntsh ÚttÞ …Ae þuXu s ™tufh™u yt¿ttytu fhðt™ehne, {txu nðu yt…u s ƒÄwk Ëk¼t¤ðwk hÌtwk !’

…ðo‚¼tE™t ytðt ðtõÞtu y™u ytðwk ð‚o™ òuE-¼õ‚tu™u…ðo‚¼tE™t {nthtsu fhu÷t ð¾tý ÞÚttÞtuøÞ s ÷tøÞt.

(8) ztuËt¼tE{nthts™t …h{ ¼õ‚ ztuËt¼tE „tukz÷ …tËu™t ƒkrÄÞt „t{™t

ðtrýÞt n‚t.‚uytu …ý y„‚htE™t …ðo‚¼tE™e su{s …tu‚t™e ò‚™u ©enrh™t

™tufh fu {w™e{ s {t™‚t.…ý „t{ ÷tuftu yu{™u Œk¼e s {t™‚t.yufðth ƒkrÄÞt „t{™t îthftÚte …tAt Vh‚t Þtºtt¤w „Zzt ytÔÞt

íÞthu ©enrhyu ztuËt¼tE™t ¾ƒh yk‚h …qAe ztuËt¼tE™t ð¾tý fÞto.yt ð¾tý Ëtk¼¤e ƒkrÄÞt „t{ðt¤tytuyu ©enrh™u fÌtwk fu :

‘ztuËtu yt…™tu ¼õ‚ Au yux÷u yt… yu™t ytx÷t ð¾tý fhtu Atu …ýyt…™tu yu ¼õ‚ ztuËtu …ý y{tht suðtu s ËkËth™e {tÞt{tk [tux÷e÷„e zqƒu÷tu Sð Au.’

yt Ëtk¼¤e ©eSyu ‚uytu ËtÚtu ztuËt¼tE …h Ë{t[th {¤‚tk‚h‚ s ytðtu yuðe r[êe ÷¾e. ƒkrÄÞtðt¤tytuyu ‚u r[êe ztuËt¼tE™uyt…e íÞthu ‚u „tu¤ òu¾‚t n‚t.

{nthts™e r[êe{tk {nthts™e yt¿tt ðtk[‚t s ztuËt¼tE …nuÞuo÷q„zu s Œwft™, ÄkÄt-htus„th-fwk¤fwxwkƒ Ë„t-ðnt÷t ftuE™e …ý ftuE™u¼÷t{ý fÞto rð™t …hƒtht nt÷‚t s ÚtÞt y™u ËkËthe Sðtu yt òuE¼tUXt …zât.

(9) [e¼ztðt¤tu Atufhtuyuf Atufhtu n‚tu. suýu …tu‚t™e ðtze{tk [e¼zt ðtðe ‚u [e¼zt

43 44



«Út{ ©eS {nthts™u s Ähðt™wk ™e{ ÷eÄwk n‚wk.[e¼zt …tõÞt íÞthu ‚u [e¼zt™e Ítu¤e ¼he {nthts™u Ähðt

ðz‚t÷™e ðtxu ðnu‚tu ÚtÞtu.ðtx{tk Ëtuz{Œth …tft - [e¼zt ¾tðt™e ÷t÷[ ‚tu ÚtE …ý ™e{

ÞtŒ ytð‚t {™ …h ËkÞ{ ht¾e [e¼zt ™ [tÏÞt y™u ðz‚t÷ sE{nthts™u ÄÞto.

{nthtsu ‚u™u ytð‚tu òuE : ‘÷tÔÞtu {tht [e¼ztk ! fne ytðftÞtuo,y™u ©enrhyu MðnM‚u s ‚u [e¼zt™e «Út{ [ehe ‚u Atufht™u ¾ðhtðe.…Ae …tu‚u ythtuøÞt y™u Ëk‚tu nrh¼õ‚tu™u s{tzât.

(10) ht{ƒtEht{ƒtE fX÷t÷ „t{™t ð]Ø ƒútñý ztuËe{t n‚t y™u {nthts™t

…h{ ¼õ‚ n‚t.yufðth ‚uytu fqðu …týe ¼hðt „Þt íÞtk ‚u{ýu òÛÞwk fu : ‘{nthts

ynªÚte n{ýtk s „Þt !’‚h‚ s {tÚtt…h s¤¼ÞwO {tx÷wk ÷E Œtuz‚t {nthts™t [hýtu{tk

sE ftf÷wŒe fhe fu : {nthts ! yt{ {™u xt¤e™u ƒthtuƒth ftk ?’{nthts fnu : “{t ! y{thu {tuzwk Útt‚wk n‚wk yux÷u !” ht{ƒtE

fnu : “‚tu ÕÞtu yt {tx÷t™wk s¤…t™ fhtu.”©eSyu {tx÷t™wk …týe …eÄwk. yux÷u ht{ƒtE ƒtuÕÞt fu : “nðu yt

…týe «ËtŒe™wk …týe ÚtÞwk „ýtÞ. yt …týe nðu nwk fqðt{tk huzeþ.‚u™u…eðtÚte „t{ yt¾wk ËíËk„e Útþu. …Ae fuðtf fX÷t÷t™u xt¤e™u òð Atu‚u òuW Awk.”

yt «Ëk„ …nu÷t fX÷t÷{tk ht{ƒtE ð„h ftuE ËíËk„e nrh¼õ‚™ntu‚wk.

(11) ŒtŒt¾t[h

ŒtŒt¾t[h „Zzt „t{™t „t{Äýe - ËqÞo …wºt ftXe Œhƒth htsðen‚t. ‚uytuyu …tu‚t™wk Ë{M‚ yÂM‚íð ©eS {nthts™u [hýu Ähe ŒeÄwkn‚wk.

ŒtŒt¾t[h htò ntuðt A‚tk yuf {t{q÷e [tfh™e su{ ©enrh™eËuðt{tk ¾zu …„u ‚í…h hnu‚t.

ytÚte ©eS {nthts ŒtŒt¾t[h™t ƒnws ð¾tý fÞto fh‚t. ‚uÚteŒtŒt¾t[h™t yLÞ ftXe ¼tÞt‚ nrh¼õ‚tu {

Documents

JJ Ÿæè S±æç}æÝæÚæ²‡ææï ç±…²„ï„Úæ}æì JJ · {nk {tºkLkku òÃk fhðku. {k¤kLkk Ëhuf {ýfu {tºkLkku òÃk fhðku. {k¤k Vuhðíkkt {uh-Vw{íkwt ykðu