Upload
tamaramama
View
221
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Izvestaj o stanju zivotne sredine u Republici Srbiji. 2011.
Citation preview
,
2011
,
2011.
, 2012.
:
,
:
, . .
:
:
:
* 2012. : ?
:
:
2011. 3
1. ................................................................................................................................ 7
2. ........................................................... 9
2.1 .............................................................................................................. 9 2.1.1 () ........................................................................................... 9 2.1.2 ......................................................................... 13 2.1.2 () ...................................................................... 21 2.1.3 O 2011. .................................................................... 26 2.1.4 CO, SO2, O3, NO2 PM10 ............................................................ 28
2.2. 2011. ()......................................... 30 2.2.1 ...................................................................................... 31 2.2.2 ........................................................................................................... 31 2.2.3 ................................................................. 32
2.3 () ......................................................................................................... 33
3. .............................................................................................................................. 40
3.1 ........................................................................................ 40 3.1.1 ()....................... 40 3.1.2 Serbian Water Quality Index () ........................................................................ 45 3.1.3 (C) .................................................................................. 47 3.1.4 SWQI () ........................................ 52 3.1.5 ........................................ 55 3.1.6 .................................................................. 59
3.2 ............................................. 63 3.2.1 ......................................... 63
3.3 ................................................................................................................ 65 3.3.1 ................................................................... 65 3.3.2 ............................................................ 67
3.4 ............................................................................ 70
4. ............................................................... 73
4.1 ........................................................................................ 73 4.2 ....................................................................................................... 75
4.2.1 EMERALD .............................................................................................. 77 4.2.2 NATURA 2000 .................................................................................................... 78
4.3 ............................................................................................................ 78 4.3.1 ................................................................................................... 80
4.4 ...................................................................................................................... 81
5. .................................................................................................................. 83
5.1 () ..................................................................... 83 5.1.1 .................................. 83 5.1.2 ........ 87 5.1.3 - ................................................................................................................ 92 5.1.4. , , ............ 93
5.2 () ........................................................... 95 5.3 () ...................................................... 96
6. .......................................................................................................................... 100
6.1 () .................................................................................................... 100 6.2 () ................................................................................................ 101 6.3 ........................................................................... 104
6.3.1 ............................................. 105
6.4 ..................................... 106 6.5 ................................................................................... 108
2011. 4
6.6 ................................................................ 110 6.6.1 () ................................... 110 6.6.2 ............................................................. 111 6.6.3 ....................................................................................... 112 6.6.4 ............................................................................... 113 6.6.5 .......................................................................... 113
7. , ..................................................................... 114
7.1 , ........................................................................ 114 7.1.1 ................................................................................................... 115
7.2 ................................................................................................................ 116 7.2.1 ............................................................................... 117 7.2.2 ...................................................................... 118 7.2.3 ...................................................................... 118
7.3 ............................................................................................ 119 7.4 ............................................................................................................ 120
7.4.1 .............................................................. 120 7.4.2 .......................... 121
7.5 .......................................................... 122 7.6 ....................................................................................................... 124 7.7 .................................................................................... 125
7.7.1 .................................................................................................. 127 7.8 ........................................................................................ 127
7.8.1 ............................................................................................ 129
8. : .... 130
8.1 (WEI) () ........................................................................ 130 8.2 () ............................................................ 133
8.2.1 ...................................... 133 8.3 .............................................................. 135
8.3.1 ..................................................................................................... 135 8.3.2 ..................................................................................... 136 8.3.3 ............................................................................................... 137
8.4 .................................................................................................... 138 8.4.1 ................................................................................. 138 8.4.2 ................................................................................................ 139
9. ............................ 140
9.1 ..................................................................................................................... 140 9.1.1 () ............................. 140 9.1.2 ........ 146
9.2 ...................................................................................................................... 147 9.2.1 () .................. 148 9.2 2 () .................................... 149 9.2.3 () ........................................................... 151 9.2.4 () ........................ 153 9.2.5 () ................... 157 9.2.6 . 159
9.3 .............................................................................................................. 160 9.3.1. () .......................................... 160 9.3.2 () .............................................. 162 9.3.3 () ............................ 164
9.4 ....................................................................................................................... 169 9.4.1 (decoupling) ................................... 169 9.4.2 (decoupling) ................................... 170 9.4.3 ........................................... 171
9.5 ........................................................................................................................... 172 9.5.1 (-) ...................................................................... 172
2011. 5
10. ........................................ 175
10.1 ............................................................................................ 175 10.1.1 () ................................................................................... 177 10.1 2 () .............................................................. 178 10.1.3 () ............................................................................... 180 10.1.4 () .......................... 184 10.1.5 () ....................................................... 185
11. ................................................................................................................... 187
11.1 () ................................................ 187 11.2 .................................................................................................................... 188
12. ................................................................................................................ 190
2011. 6
2011. 7
1.
76. 77. (. , . 135/04 36/09). , a .
, , , 74. (. , . 98/06) .
, , : (. , . 12/10) a a (. , . 57/08). .
2011. ,
(. , . 37/2011). . , , .
, , , . () :
()
()
()
()
()
.
2011. 10 :
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7) ,
8) :
9)
2011. 8
10)
11)
12)
, . , . , . , .
2011. IPA Assisting the Serbian Environmental Protection Agency in strengthening the National EIONET network. . , . , .
2011. 9
2.
2.1
2.1.1 ()
, , , (. , . 91/2010), (. , . 71/2010). , , , .
, ( 1).
1. 2011.
, . . , .
.
2011. 10
2011. , , . 2012. , 408,8Gg. ( 2):
(1)
(2) 1
(3)
(4) 1
(5) , ,
(6) ,
(7) ,
(8) ,
(9) ,
(10) , , .
2. (Gg)
1 , 2011.
2011. 11
A , 67,7Gg. , , , ( 3):
(1)
(3)
(2) 1
(12)
(4) 1
(6) ,
(13) Lafarge
(14) U.S. Steel
(15) -, -
(8) ,
3. (Gg)
2011. 12
, , , . 2011. , 24,87Gg. ( 4):
(1)
(2) 1
(7) ,
(3)
(6) ,
(4) 1
(5) , ,
(8) ,
(12)
(9) , .
4. (Gg)
2011. 13
2.1.2
, (Core set of indicators CSI) (). . LRTAP . 2011. 11 2000. 2009. 2010. . :
1. - CSI 001
2. (NOx, CO, CH4 NMVOC) CSI 002
3. (PM10, NOx, NH3 SO2) CSI 003
4.
5. (uPOPs)
2000 2010. NH3
NOx SO2
- NOx, NH3 SO2.
[Gg/year]
0
50
100
150
200
250
300
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
SO2
NOx
NH3
5 . (Gg/)
, NFR LRTAP .
2011. 14
NOx 2000. 2010. [Gg/year]
0 50 100 150 200 250
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
,
50 MW
6. NOx 2000. 2010. (Gg/)
SOx 2000. 2010. [Gg/year]
0 50 100 150 200 250 300
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
,
50 MW
7 . SOx 2000. 2010. (Gg/)
2011. 15
NH3 2000. 2010. [Gg/year]
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
,
50 MW
8. NH3 2000. 2010. (Gg/)
( 54,5% NOx 90,1% SO2), ( 33% NOx) ( 91,6% NH3).
(NOx, CO, CH4 NMVOC)
NMVOC NOx C 2000. 2010. . NOx SO2
(NOx, CO, CH4 NMVOC). , . NOx CSI 001. CH4 .
2011. 16
[Gg/year]
0
100
200
300
400
500
600
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
CO
NOx
NMVOC
9. (Gg/)
, NFR LRTAP . NMVOC 2000. 2010. [Gg/year]
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
,
50 MW
10. NMVOC 2000. 2010. (Gg /)
2011. 17
CO 2000. 2010. [Gg/year]
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
,
50 MW
11. CO 2000. 2010. (Gg /)
( 45,2% CO 30,8% NMVOC), 50MW ( 34,6% CO 15,6% NMVOC), NMVOC ( 26,8%) ( 19,2%). NOx CSI 001.
(PM10, NOx, NH3 SO2)
PM10 NH3 SO2 NOx 2000. 2010.
10m (PM10) NOx, NH3 SO2. NOx, SO2 NH3 CSI 001.
2011. 18
e
[Gg/year]
0
50
100
150
200
250
300
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
SO2
NOx
NH3
PM10
12. e (Gg/)
PM10 2000. 2010. [Gg/year]
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
,
50 MW
13. PM10 2000. 2010. (Gg/)
NOx, NH3 SO2 CSI 001, PM10 50MW ( 41,1%) ( 27,4%).
2011. 19
2005. 2007. , .
2004. .
LRTAP - Cd, Hg, Pb, As, Cr, Cu, Ni, Se Zn. , .
[Mg/year]
0
5
10
15
20
25
30
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Cd
Hg
As
Cr
Cu
Ni
Se
Zn
14. (Mg/)
0
20
40
60
80
100
120
140
160
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
- Pb [Mg/year]
15. (Mg/)
(Cd, Hg, As, Cr, Cu, Ni, Se Zn) 2005. 2007. , . 2004. .
2011. 20
(uPOPs)
4 PAH PCB .
PCDD HCB .
. UNEP, . (. PAH) benzo(a)piren, benzo(b)fluoranten, benzo(k)fluoranten, indeno(1,2,3-cd)piren 4 PAH, (PCDD), (HCB) (PCBs).
0
5
10
15
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
B(a)P B(b)F B(k)F I(1,2,3-cd)P
a
[Mg/year]
16. (Mg /)
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
4 PAH [Mg/year]
0
10
20
30
40
50
60
70
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
HCB [kg/year]
17. - 4 PAH (Mg/); HCB (kg/)
2011. 21
700
720
740
760
780
800
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
PCB [kg/year]
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
PCDD [g I-Teq/year]
18. - PCB (kg/); - PCDD (g I-Teq/)
2000. 2010. . 4 PAH PCB 2006. , , 2009. . 2005. 2007. , 2009. .
2.1.2 ()
.
, , , , 2011. 22 124 39 .
, , , , 2011. III - ( , , ).
, , 2011 , 10
, 2011 , 45% , 12% 33% .
, , (. .36/09) (. .16/11). 2011. . 2011. 2011. .
2011. 22
2011. . , (. .58/11) . , .
2011.
. 11. , " ".
" " . .
" ", . .
. , _ , 10 2.5 . TECORA LECKEL. . 10 2.5 , GRIMM, - . ( 19).
19. 2011.
o a " "
2011. 23
, , , . 2011. - , .
, , ( ". ", 11/10 75/10 ).
2011.
2011. . .
(gm3)
. , gm3,
a. . , , 1. .
2011. , 1. .
1. , , 90% . 1 , , , .
2011. , , 50g/m
3, , 193g/m
3 - 79g/m
3
- .
, 125g/m3, 2011.
, 162 - 77 - , - 65 19 .
2011. NO2 60g/m3
62g/m3
62g/m3. NO2 40g/m
3
(55g/m3), (54g/m
3) _. (43g/m
3) (43g/m
3),
2011. 24
(85g/m
3) 2011. 59
51 .
PM10
2011. PM10 (48g/m
3), .
_ (85g/m3) _. (79g/m
3).
(41g/m3) _
(45g/m3). (258),
(208) _ (186).
2011. O 3mg/m
3. (1.4mg/m
3),
(1,2mg/m3) _ (1,2mg/m
3).
(5mg/m3)
18 .
, , .
, .
120g/m3
. 120g/m
3 25
, .
(a 1) 2011. .
2011. (120g/m
3 ).
- (95,4g/m3) (94,9g/m
3),
_ (77,1g/m3), (74,6g/m
3) _. (74,5g/m
3).
- 54, 35 _. 31 .
2011. 25
a 1. , , , 2011.
(
)
SO2
g/m
3
>125
g/m
3
NO2
g/m
3
>85
g/m
3
PM10
g/m
3
>50
g/m
3
CO
mg/m
3
>5
g/m
3
O3
g/m
3
>120
g/m
3
1 1 8,7 0 12,7 0 0,4 0
2 _ 3 11,1 0 61,7 59 45,0 102 0,5 0 66,1 21
3 _ 1 16,8 0 21,2 0 0,3 0
4 . 1 30,3 0 0,7 0
5 _ 1 18,3 0 21,4 0 0,7 0
6 _ 3 48,2 107
7 _ 3 19,1 1 34,4 4 52,0 132 0,4 0 73,4 27
8 _. 2 18,5 1 33,7 2 41,0 94 0,7 0 74,5 31
9 _ 3 24,9 1 53,7 21 51,0 129 0,8 0 48,6 4
10 _ 2 26,0 2 41,4 13 0,7 0 65,1 5
11 _ 3 53,2 134 0,6 0
12 _._ 3 29,7 3 62,2 51 79,0 181 1,0 0
13 __ 2 31,0 2 54,9 37 1,2 2
14 __._ 2 42,9 34 67,1 4
15 1 24,2 3 26,6 1 0,8 3
16 1 29,5 10 13,7 0 0,5 0
17 _ 3 22,4 5 25,8 0 69,0 186 0,9 0 65,5 22
18 _. 1 16,2 2 7,3 0 0,3 0
19 _ 1 29,3 2 18,7 0 0,5 0
20 _ 3 15,5 0 85,5 258
21 _ 3 22,8 0 69,0 208
22 1 20,0 0 23,9 0 0,7 0
23 1 25,5 0 18,9 0 0,9 4
24 _ 3 71,5 65
25 _ 3 193,4 162
26 _ 3 78,9 77 24,1 0 0,4 0 77,1 13
27 1 11,1 0 0,8 0
28 3 12,2 0 16,4 0 63,0 159 0,5 0 74,6 27
29 1 38,5 19 0,9 4
30 _. 1 9,2 0 14,4 0 0,7 1
31 1 11,7 0 26,7 0 0,8 0
32 2 19,0 0 42,9 7 1,4 3 28,3 0
33 1 15,9 0 21,4 0 0,7 1
34 1 21,9 2 22,6 22 0,9 1
35 - 1 11,7 0 4,9 0 0,3 0 95,4 54
36 _.. . 1 13,5 0 23,2 0 0,9 1
37 _ 3 20,7 6 39,3 4 67,0 167 0,8 0 54,1 0
38 1 7,5 0 4,2 0 0,3 0 94,9 35
39 1 12,6 0 24,0 0 1,2 18
2011. 26
(ODS-zone Depleting Substances) .
, (. , .22/10).
, , / , , .
01.01.2010. , , HCFC . je 2011. HCFC- 12,54 .
20. , 2005-2011. ODP
2.1.3 O 2011.
2011. . . . 21 , 90%. 2011. :
I , ( ) 2011. : , , , , _, , , , _, _ , , , , , , _.. , , _ .
II , ( , , , ) 2011. () ;
III , ( , , ) 2011. : ( 10, ), (), (), ( 10),
2011. 27
2011. III , , ( 10), _ _ ( 10).
2011. III , , _ ( 10).
2011. , . 21. ( .21).
.21 2011. . 21
, , , , 2011. III - ( , , ).
2011. III , _ _; II , I , , _ , , _, , , _ , , , , , , _.. , .
, , 2011. III - .
2011. 28
2011. III _. I , _.
2011. III - .
22 ( 124). 10 12 , 54% , NO2 7 , 32% , SO2 3 , 14% .
10 .
, , .
2.1.4 CO, SO2, O3, NO2 PM10
, , , , , , 10 , . SAQI_11 ( ". ", 11/10 75/10 ). , , ( 2). "" " ".
2.
1 2 3 4 5
CO 0 - 2500 2501-3500 3501-5000 5001-10000 >10000
SO2 0 - 50 50.1-75 75.1-125 125.1-187.5 >187.5
O3 0 - 60 60.1-85 85.1-120 120.1-180 >180
NO2 0 - 42.5 42.6-60 60.1-85 85.1-125 >125
PM10 0 - 25 25.1-35 35.1-50 50.1-75 >75
2011. 90% . , , , , . ( 3).
, 99% , 2011. . , . 99% . 2011. 92% . 8% 8h 120g/m
3.
2011. . 10% 5%
2011. 29
, 15%. 10 2011. . 21% 34% . 55% 2011. .
3. , 2011.
10 2011. . 46% , , 18%.
. , 2011, 17% 15% . , 2011. 1%.
45% . 2011. 12% 33% . 2011. 10. 25%.
, , , 10 , , ( 22).
2011. 30
CO 93 4 2 1 0
SO2 84 9 6 1 0
O3 36 22 34 8 0
NO2 25 36 25 10 5
PM10 12 14 20 21 34
0102030405060708090
100
,
%
CO 100 0 0 0 0
SO2 37 7 11 12 33
O3 28 27 42 3 0
NO2 90 8 1 0 0
PM10 22 24 29 18 7
0102030405060708090
100
,
%
22. (%) SAQI_11
2.2. 2011. ()
, 2011. .
2011. 1961-1990. , 1990, .
2011. 31
2.2.1
2011. 4,4 13,1 ( 1961-1990.) 1, 1,3 .
2011. ( ) ( 23). 1961-1990. (-) (, ).
23. . 1951-2011; () (); :
2011. 1, 2011. .
2011. 2, 2011. 1961-1990. , 1990, .
2.2.2
2011. . ( 24). ( ) .
2011. 32
24. . , 1951-2010; () (); :
; 2011. .
2.2.3
2011. . , , , , , , . . .
25. 2011. ; :
2011. . , . .
2011. 33
2.3 ()
- , , .
, 2011.. .
, . 14 ( ).
( . , . 36/09, 17; , 3, 9).
, : (2 ) (), (), (), (), (), (), (), (), (), (), (), () ().
( 26).
26.
(/m3)
www.sepa.gov.rs. ,
2011. 34
. (EAN European Aeroallergen Network).
, , , . , .
. . 30 50 . . , , .
, , , .
30 , 15 .
2011., ( 27).
27. (, )
2011. 35
, , .
, , :
( 28), , . ,- - .
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
PA
./
m3
28. ,
( 29), , . , .
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
PA
29. ,
( 30), . , .
2011. 36
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
PA
..
30.
2011. ( , ).
31.
( 32, 33, 34), : , 2003. 2011. .
2011. 37
32. 2003 2011.
33. 2003 2011.
34. 2003 2011.
2011. 38
, :
0
400
800
1200
1600
2000
2400
J F M A M J J A S O N D
/3
35. 2011. .
2011. . , . , .
( 36), , , , .
, . . .
, . , .
2011. 39
36.
2011. 40
3.
, 5, , I II, . (2001-2010.) , 61% .
. Serbian Water Quality Index, 83% . 46% .
A a () () , .
3.1
3.1.1 ()
( ) (5 ) ( 2011).
1:
(1) , , ;
(2) , ;
(3) , .
5 (mg/l), (NH4-N, mg/l), (N3-N, mg/l) (P4-P, mg/l). ( 37 - 40) .
1 :
, . , 27 . , .30/10, : 1) ; 2) ; 3) ; 4) ; 5) ; 6) ; 7) .
2011. 41
(5, , , ) .
37. M 5
38.
39.
2011. 42
40.
. 5 o 89 , , , 114 . K 5, , I II, .
1 ( 37 - 40)
(, ) . 2001-2010. . (, P4-P mg/l; , N3-N mg/l; , NH4-N mg/l) . ( ) 145 62 117 .
(P4-P mg/l), (N3-N mg/l) (NH4-N mg/l) . ( 41, 42 43) , . .
2 ,
, , , .
1
, . , . 50/12 ( III : 5= 7mgO2/l, = 6mgN/l, = 0,6mgN/l, = 0,2mgP/l , 1, 1).
2 (. , . 74/2011)
2011. 43
, I II III, IV V . ( 41, 42 43) 2001-2010. . 92% ( ), 5% () 3% (). 85% ( ), 15% () (). 66% ( ), 34% () ().
41. 2001-2010.
2011. 44
42. 2001-2010.
43. 2001-2010.
2011. 45
, 61% ( 85%, 95%) . , .
3.1.2 SERBIAN WATER QUALITY INDEX ()
Serbian Water Quality Index , ( , ). - ( , 5, , pH , , , , , ) .
1 (SWQI)
:
4. (SWQI)
Serbian Water
Quality Index
100 - 90
84 - 89
72 - 83
39 - 71
0 - 38
Serbian Water Quality Index (SWQI) :
1. , ;
2. , ;
3. , ;
4. , ;
5. , .
SWQI 19727 , 145 1998-2011. . ( 44 45)
1 - . , . 37/2011.
http://www.sepa.gov.rs/download/NLI_web.pdf
2011. 46
44. SWQI
45. ( ) 1998-2011. SWQI
. 83% . 46% . ( 45)
Mann-Kendall (=0,05) Sen'S SWQI ( ) . ( ) 145 , (2002-2011), 102. SWQI , , , , (, ).
2011. 47
SWQI 26% , 3% 71% . ( 46)
46. SWQI (2002-2011)
SWQI 2002-2011. 2001-2010. . 2001-2010. , 1, 18% 4% .
SWQI 2002-2011. , 10 SWQI (93) . 22 - SWQI (89) . 53 - SWQI (83) . 16 - SWQI (41) . SWQI (34) 2 ( ) .
3.1.3 (C)
, (MDK) . , , . 17 16 Direktive 76/464/EEC , .
2
(2011) ()
1 2010, , 2011. .
53.
2 (. , . 35/11)
2011. 48
(Cd) (Hg) 39 , . ( 5) , (25 ), - (20 ) - (7 ). ( 5)
5. 2011. (1.)
(PHS)
(g/l)
(g/l)
(Cd) 23.09.2011 1,5 38,41
(Cd) 28.01.2011 1,5 1,72
( Cd) 20.07.2011 1,5 3,81
(Cd) 22.09.2011 1,5 5,1
(Hg) 02.06.2011 0,07 0,1
(Hg)
29.04.2011 0,07 0,1
(Hg) 19.05.2011 0,07 0,4
(Hg) 13.06.2011 0,07 0,2
(Hg) 17.10.2011 0,07 0,2
(Hg) 23.05.2011 0,07 0,1
(Hg) 29.06.2011 0,07 0,1
(Hg) 02.11.2011 0,07 0,1
(Hg) 21.12.2011 0,07 0,1
(Hg)
( )
23.06.2011 0,07 0,1
(Hg) 24.12.2011 0,07 0,1
(Hg)
10.09.2011 0,07 0,1
(Hg) (
) 03.10.2011 0,07 0,1
Hg) 2 (
) 19.10.2011 0,07 0,3
(Hg) 25.08.2011 0,07 0,1
(Hg) 10.06.2011 0,07 0,1
(Hg) 30.06.2011 0,07 1,2
(Hg) 30.06.2011 0,07 0,2
(Hg) 06.05.2011 0,07 0,1
(Hg) 20.06.2011 0,07 0,1
2011. 49
(2. )
(PHS)
(g/l)
(g/l)
(Hg) 21.09.2011 0,07 2
(Hg) 15.06.2011 0,07 0,1
(Hg)
()
21.06.2011 0,07 0,2
(Hg) 13.06.2011 0,07 0,2
(Hg) 15.06.2011 0,07 0,1
(Hg)
21.06.2011 0,07 0,1
(Hg) 23.09.2011 0,07 0,1
(Hg) 19.01.2011 0,07 1,4
(Hg) 29.12.2011 0,07 0,2
(Hg) 01.03.2011 0,07 0,1
(Hg)
18.05.2011 0,07 0,5
(Hg)
15.06.2011 0,07 0,1
(Hg)
()
05.05.2011 0,07 0,1
(Hg)
24.06.2011 0,07 0,2
(Hg) 02.06.2011 0,07 0,2
(Hg)
23.12.2011 0,07 0,1
(". ", . 35/11) . .
" ", Serbian Water Quality Index, , ( 47). SWQI , .
2011. 50
47. Serbian Water Quality Index (2011)
, . ( 6)
SWQI , . . . (environmental mutagens) . , .
2011. 51
6. PHS (Cd) (Hg) 1
Cd
, ,
, , .
= 10-40 . , , , ,
.
,
.
Hg
, , ,
, , ,
.
, , ,
, , .
.
. (Squalius cephalus) ( ), ( , ), . (Sinanodonta woodiana, Unio sp.), , , , .
2
, , (100.000). . , , . , .
1 Izvor: (1) EU: EC drinking water directive (1998); (2) WHO: WHO (2000) and Guidelines for drinking water quality Vol.2
(1996); (3) USEPA: ATSDR (2000) and Standards for maximum permissible values in sewage sludge/soils. Estimating concern levels for concentration of chemical substances in the environment. Washington DC (1984)
2 : - , : (1) . 173045; (2) ( , 7/2007-2013. 265264).
2011. 52
3.1.4 SWQI ()
2005-2010. 2011. . : , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , . ( 48)
48. 2011. ( SWQI , 2005-2011, )
( ) ( , ) (, ). Eurowaternet Lakes Aggregation of station data Serbian Water Quality Index () .
SWQI, ,
, 5, , Mann-Kendall (=0,05) 2005-2011. () () .
2011. 53
SWQI , , 2011. 2010. . ( 49)
49. SWQI (2005-2011)
(, ) 5
.1 , . , .
a
1mg/l 2011. 2010 , 2011. a 6-15mg/l. ( 50)
a 2010. 0,4-1,0mg/l. ( 51)
50.
1
(. , . 74/2011), 3.
2011. 54
51.
52.
a 2010.
2011. 55
A a () () . 17 16 .
1
Serbian Water Quality Index. ( 48)
7.
(PHS)
(g/l)
2
(g/l)
0,1 0,07 02.06.2011.
5,1 1,5 06.09.2011.
0,1 0,07 07.07.2011.
24,81 0,45 25.06.2011.
0,1 0,07 25.06.2011.
2,21 0,9 05.07.2011.
12,8 0,6 31.08.2011.
2,38 1,5 12.06.2011.
0,1 0,07 13.06.2011.
0,1 0,07 26.05.2011.
, . ( 7)
3.1.5
Serbian Water Quality Index
- .
2
SWQI. SWQI , . ( 54)
1
(. , . 35/11)
2 2011. ( 1.2.3.4), , 2012.
2011. 56
. , .
. , , , , , , . , , , , , , , . , .
54. SWQI 2011.
, , . . , . , , , , , .
2011. 57
, , . .
. . , .
, . . , " ".
, , . , , , .
, . , , , . .
( ) , , , , .
. , , , . , , .
- SWQI. je 2005-2011. ( 55) ( 56).
55. SWQI (2005-2011) ,
2011. 58
56. SWQI (2005-2011)
, 2011. (SWQI 0-38) 2010. ( 55). , , , (SWQI 83-89) 2011. . ( 56)
57. SWQI 2011.
2011. 59
, . . SWQI 2011. , 25% (24 ) SWQI , 71% 4% ( 55). SWQI , , . ( 57)
, SWQI 77 . 63 SWQI () , , . , . ( ) SWQI 30, ( ) SWQI 28 ( ) SWQI 27, .
3.1.6
(SI), 2009-2011. , 1 2 ( ). 2 .
, .1
, . 99 222 .
,
.2
1 (. , . 37/2011).
2 (. , . 74/2011).
2011. 60
, (Water Framework Directive EU 2000/60/EC). - , . . , , .
.
1
(SI), , . (SI) (>4.000km
2, , ,
)
2 - .
, 1 ( , ) 2 ( , , ), SI 1,90 3,50, 2,42 ( 52 ).
SI 1 2.07, 3,5, 2,69, 2 1,72 3,13, 2,25. SI ( 58), (/ ) .
2
58. (SI) () ( )
1 2010. .
- 2009-2011.
2 , . , . 75/2010.
2011. 61
SI 2009.-2011. 1 2 ( 59 60). (), SI , () , 2,98, (IV ). ( ).
59. 1
60. 2
SI , 2006-2011. ( 2010. ). 500km
2.
( - ) .
( 61 62).
2011. 62
61.
62.
13,1% , 14,8% >500km
2.
4.000km2 SI, 500km
2
), . . - , .
, , . , . , , .
2011. 63
3.2
65% , .
1
, 600 m
3 .
670 m
3 ,
2021. 1.948 m3, .
2
90% , 31% .
.
3
, , - .
3.2.1
.
4
. , , . , 6-15m, 7-44m.
2005-2011. , , . , .
1 , .
2 ( , 2.3.4, . 43 2.3.5, . 47), 2001;
3 : , 5-10%, , 1: (2012), 31.
4 , 3. 2011, .
2011. 64
, , .
5mg/l . , 2010. >50mg/l. ( 63).
1
63. (2005-2011)
64. (2005-2011)
200mg/l ( , . 42/98 44/99) ( 64). , .
1
50.0 mg/l NO3 ( , . , . 50/12).
2011. 65
65. (2005-2011)
, .
1
0,1mg/l NH4 2011. 2010. . ( 65)
3.3
. . , a, , (. , . 91/2010).
2011. 42 ( ) 76 PRTR .
3.3.1
, 26,2% ,
42 , 12 , , 27 ( . 3), 3 .
1 0,1 mg/l NH3,
5000 1 mg/l NH3 (. 42/98). - 0,5 mg/l NH4 (Directive 98/83/EC). 1,5 mg/l NH4, (Guidelines for Drinking-water Quality, WHO, 2008)
2011. 66
66.
, 31 73% , 7 17% , 10% 4 .
2011. 12 () , .
15.05.2012. 70 , 62% ,
70 , 17 , . 40 (57% ), 13 .
67.
2011. 67
. 70 168 . ( ) 59 34% , 24% , 18%, 7%, , 1%. 6% , .
, :
, ,
,
,
.
, .
3.3.2
, , .
( 8.) .
8.
(t/god)
3243,98
* 985,67
98,94
61,21
37,31
* 4 12 .
2011. , ( 9).
2011. 68
9.
(t/god)
389,14
128,56
88,31
14,39
7,99
* 4 12 .
2011 , (, , , , , , ) ( 10).
10.
(t/god)
15,83
5,99
5,29
2,39
2,56
* 1,23t/god. , 12 .
, 2011. , , ( 11).
2011. 69
11.
(t/god)
3255,11
2112,13
- 83,91
43,37
32,32
16,83
15,35
10,36
, 10,21
9,66
2011. ( 12):
12.
(t/god)
24,95
- 12,22
7,45
3,23
, 3,05
0,98
0,83
0,79
0,65
- 0,62
(, , , , , , ) 2011. ( 13).
2011. 70
13.
(t/god)
U.S.Steel Serbia 5,27
- 1,65
1,47
, 1,18
- 0,78
0,62
, 0,48
, 0,41
, 0,38
0,37
2011- . 99. , , .
3.4
2011. ( , , ) ( , ). (. , 30/2010, 101,106,199, 202,204,205,206,208).
, , 2011. 55 , 23 32 . 323 e 25 , 257 , 66 (20%) ().
1
, , , , ,
1 : (. ", . 5/68),
(. , . 31/82)
2011. 71
, , , . , , . , .
: (1) - ( , NH4-N, NO3-N, NO2-N, pH, , , , , , , ), (2) (5, ), (3) (, , , ). ( 68)
68: 2011.
- (49 74%), (12 18%). - (82%) . ( 69)
(mgO2/l), . , 13. 2011. , , . , 18% , . .
2011. 72
69: 2011.
, . , ,
, , . , , -, , .
2011. 73
4.
2011. :
2011-2018 http://www.ekoplan.gov.rs/src/1-4-Ostalo-290-document.htm
web http://biodiverzitet-chm.rs/ Clearing House Mechanisms , UNDP
Natura 2000 http://www.ekoplan.gov.rs/n2ktwinning/index.html
65/161 2011 2020, . , - .
4.1
1990-1991
1760 868
20%. IUCN, 600 . IUCN . ( , , , , ) .
Ta 14. .
IUCN 1994
100 11 72
360 11 353
25 3 21
23 0 22
110 12 30
2011. 74
. , . , , IUCN 2004. . . 1990-1991. IUCN 1994, , IUCN 2004. 1 , 29 , 22 , 21 , 72 353 .
2010. , (. , . 5/2010). 1760 868 . , , . ( ) .
2010. 300% .
:
1) ;
2) ;
3) ;
4) ;
5) ;
6) ;
7) ;
8) .
70.
50% . .
(Canis lupus) (Felis silvestris) . , , .
2011. 75
:
1) ;
2) ;
3) , ;
4) ;
5) ;
6)
7) .
71.
20% . CITES .
(Accipiter gentilis) . , .
4.2
5,91%
2011. , 29ha
Natura 2000 http://www.ekoplan.gov.rs/n2ktwinning/index.html
463, 239 527.152ha, 5,91% . 230 , . (. , . 88/10), 2015. 10% , 2021. 12% .
2011. 76
72. .
1980-2006. 13.000ha , 2007 2008 1.083ha. 2009. 2010. 27.875ha, . 2011. , 29ha.
73.
, 40% 30% 18%.
12% , - .
2011. 77
4.2.1 EMERALD
MERALD , (Areas of Special Conservation Interest, ASCI) . 1998. , . , 1979. , .
74. .
2011. 78
EMERALD 61 . 1.019.269ha 11,54% . (. , 102/2010) .
4.2.2 NATURA 2000
2000 o . , , 1979. 1992. . 2000 . , 2000 , , . .
(NATURA 2000) . 01.01.2010. 31.12.2011.
:
2000
.
4.3
(60) (63) 1990-2002.
5 (10%)
7
. 2003. , Birds in Europe Birdlife International-. 200 .
, (60) (63) 1990-2002, 50% (11), (2).
2011. 79
75. .
, , (Passeriformes) , .
76. 1990-2005.
, , , , . 5 , . , .
5 (10%) . , . . , 3 . .
- , . , . 7 .
2011. 80
77.
. , . , .
4.3.1
(Gyps fulvus Hablizl 1883) . . . . 8,5kg, 2,8m. , . , . . (), .
78 .
2011. 81
, . , 1991. 1992. .
79. . ()
550-600 . . : (), ().
4.4
7,22m3/ha
2-3m3/ha
. , . , 16.260.414m
3.
4,05m3/ha, 3,17m
3/ha,
7,22m3/ha, 7,18m
3/ha,
7,75m3/ha, 2-3m
3/ha.
2011. 82
80. .
(), . .
2011. 83
5.
5.1 ()
175 .
75 .
- , Cd, Co, Cu Ni.
20-25%.
, .
5.1.1
- . , , .
, . . , o , , , .
- , .
, e .
2011. 175 , 258 . , , , , , .
. 2011. 40 , 10cm 50cm. , , .
2011. 84
, 10cm 50cm. ( 81)
81. 10cm 50cm
2011. , .
8 , 0-30cm , 0-10cm. . ( 82)
82.
2011. , . o 14 , 10cm 50cm , , .
2011. 85
. ( 83)
83.
2011. . o 39 .
. ( 84)
84.
2011. . o 25 , .
. ( 85)
2011. 86
85.
2011. , e . 30 , , , 10cm 50cm.
. ( 86)
86.
2011. , . 19 30cm.
. ( 87)
2011. 87
87.
5.1.2
75 , , , , .
75 400km.
. () (. , 23/94) (. 51/02).
50 10m, 30m, 50m 400m . 398 0-30cm. (43%), ( ) 23% (20%). (5%) (4%).
(As)
As 0,69 61,45mg/kg. 1,51% (25mg/kg). 7,69mg/kg.
(Cd)
Cd 0,27 2,54mg/kg, (3mg/kg). 0,91mg/kg.
2011. 88
(Co)
3,21 35,02mg/kg. . 12,74mg/kg.
(Cr)
17,39 202,7mg/kg. 16,58% (100mg/kg) ( 88). . 71,56mg/kg.
88. Cr
2011. 89
(Cu)
4,64 223,82mg/kg. 1% (100mg/kg) ( 89), 25,25mg/kg.
89. Cu
(Ni)
4,83 438,07mg/kg. 28,64% (50mg/kg). ( 90). 47,28mg/kg.
2011. 90
90. Ni
(Pb)
215,45mg/kg, 5,53% (100mg/kg) ( 91). 74,56mg/kg.
2011. 91
91. Pb
(Zn)
23,98 591,1mg/kg, 1% (300mg/kg) ( 92). 77,85mg/kg.
2011. 92
92. Zn
5.1.3 -
" - " , , , , - : , a . 344. oea oa e aoj o e ojea, e e oa aaa oe 5m
2.
" , " (. , .88/2010).
ooao ae ee je ea oeeo eaao a ooa oaaa, eojaa eea a. a o a oaaa aaa o o 2.085ha oe e a oee oaje. oje ea oa a o oaae Maa-Moa aa o o 525ha, eo a oaae 380ha, a a oj a oo e o a 170ha, a o a a oaae oe 1.010ha.
2011. 93
oe a ooa oo oj aae e e eoeeae (A ) e ae 310MW. eeo aa oje aoeae ooa TE a e aoj oa a aee e oe 264ha.
aj TE ooa, oaja a oaaa jaoe a ooe ea ae je a o oo 49.000ha, e je eo 90 o oaa ea. eeo a eoja, ao ee aa TE ea aa a oa oo o aeoaaea aaea ea.
Teoeeaa TET A aae e o ae o Oeoa. eoja TET A 407,94ha. a oa eoje eea TET o 727,68ha.
aj oaaa TE eoja ae je a o oo 46.000ha, 206 o oaa ea.
oje oao aea oaa o o 48.000ha, o oje je eea eoaaja a a 13.400ha. O oa je 7.038ha e aeo a oee oe eoaaje. ejo oeee je aeo a o o 51.000ha, a e oo oo o, oaaa ea oa ooao 48 oaa ea.
- Cd, Co, Cu Ni. ( 93)
93. -
5.1.4. , ,
o , e, , (, , , ...). , , .
, , , 25-30% . ( ), - ( ), (
2011. 94
), ( , , , .).
, 20-25%. , , , . 5-10%.
5-10m, , , , . , ( 10m).
( , , , --, ).
, , ( , : , , , , , ).
, , . e, , .
, , , , .
, , - .
, " ". 2007. , .
, , .
.
- . - .
, , 1:500.000 1:300.000. (1:100.000 1:25.000) ( 28%).
2011. 95
5.2 ()
.
58.2% 1-2%.
11.4% (0-1%)
.
. . Towards a Thematic Strategy for Soil Protection (CEC, 2002), 2002. , , . , , , .
, . , , .
, . .
. " EIONET " (JRC, European Commision). , .
, , , " ".
2011. .
86 277 (58,2%) 1-2%. 2-5% 30,0% , 11,4% (0-1%). ( 94)
2011. 96
94. 30cm .
, 2004/35/C, , .
5.3 ()
2011. 332 .
(69% ) .
2.4% .
38.9%, 28%.
51%, 15% 7% .
. 3 (, 2007). 250.000 . .
2006. .
2011. 97
:
,
-, , ;
, , ;
(brownfield ) .
, (EIONET). .
:
- ( )
- : , , , , , , .
- : , , .
2010. , (. , . 88/10) .
2011. 332 .
95.
(69% ). 25% , 3,6% .
2.4% . ( 95)
2011. 98
38,9%, 28% 10,8% . ( 96)
96. (%)
189 . 51%, 15% 7% . ( 97)
97. (%)
.
2011. 99
98. (%)
(. , . 12/10) . 2014. , 2019. 20% .
2011. 100
6.
6.1 ()
.
2011. 77,3%.
.
2011. (. , . 61/2010) ii (. , . 95/10) . 50, .
, , . :
15.
2006. 2007. 2008. 2009. 2010. 2011.
(. t) 1,73 2,07 2,55 2,63 2,65 2,71
(. t)
1,04 1,24 1,52 1,58 1,89 2,09
(%) ~ 60 ~ 60 ~ 60 ~ 60 72 * 77,3 *
(kg)
0,62 0,77 0,95 0,98 0,99 1,01
(t) 0,23 0,28 0,35 0,36 0,36 0,37
* .
2011. . , , , . , . , . , .
2011. 101
6.2 ()
, .
600 .
.
, , , , , , , 5 , , (. , . 91/10) 110 E PRTR . 10 .
16. - E PRTR
(t)
01 11520.00 110295.00 121815.00
02 129996.96 / 129996.96
03 , , 14696.10 / 14696.10
04 , 0.40 / 0.40
05 , / / /
06 10128.30 36830.00 46958.30
07 143.29 148.10 291.39
08 , , 139.44 255.90 395.34
09 / / /
10 4812178.95 30281.90 4842460.85
11 748.40 338.90 1087.30
12 20724.45 2450.78 23175.23
13 / 627.24 627.24
14 , ... / 0.10 0.10
15 , , ... 24081.12 487.80 24568.92
16 6051.43 419.26 6470.69
17 170363.83 133.38 170497.21
18 / / /
19 ... 444064.65 1056.80 445121.45
20 3705.48 27.42 3732.90
: 5648542.80 183352.58 5831895.38
2011. 102
69%, : , , . : , , , .
, 86% 5.023.690t (80% ) 808.205t (14%) : 8.199 t , 154.105t , 640.420t , 5.481t . , .
(. , . 95/10) 499 .
17. -
(t)
01 543.00 / 543.00
02 15290.36 / 15290.36
03 , , 24102.40 / 24102.40
04 , 1533.80 1.00 1534.80
05 , / 1.10 1.10
06 73.90 183.20 257.10
07 242.15 100.51 342.65
08 , , 225.35 21.00 246.35
09 36.00 34.14 70.14
10 37459.80 5140.65 42600.45
11 188.40 95.23 283.63
12 6674.44 78.20 6752.64
13 / 1162.20 1162.20
14 , ... / 4.24 4.24
15 , , ... 22368.90 155.36 22524.26
16 5544.75 2699.46 8244.21
17 100019.56 82.20 100101.76
18 140.88 2750.25 2891.15
19 ... 42421.16 7.00 42428.16
20 13726.45 295.90 14022.35
: 270591.31 12811.63 283402.94
. , .
2011. 103
57% 153.820t 43% 116.771t : 21.051t (8%) , 25.115t (9%) , 47.051t (17%) , 23.554t (9%) .
/ . .
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13
(t)
99.
11 2011. 322.716t 322.318t. D1 ( ) 270.047t. 50.012t D5 ( , . ), D2 ( ) 1.057t D8 1.202t.
18.
(t)
R1 26440
R2 103
R3 154110
R4 218746
R5 506916
R7 171
R8 27
R9 1824
R10 688
R11 3087
R12 14667
R13 11434
938213
2011. 104
157 , 72 .
100. R
o R5 / . . R4 / , R3 / ( ).
2011. .
6.3
.
.
.
7. 47. 58. . .
: , , , .
2011. 105
19.
(t)
(t)
(t)
(t)
(t)
4753 0 7084 793 0
141 0 310 315 0
a 1679 0 5304 5 0
1169 0 30984 0 0
790 0 5295 0 0
2 . , a (. , .95/2010), . , 140 13 . 2011. . .
, . , .
2011. 35,8 (PCB) 36,3 . 13 01 01 ( PCB) 13 03 01 ( PCB) 0,8 , 16 02 09 ( PCB).
6.3.1
2011. .
3.036 .
652 .
2011. 3.036 18 3.015 18 01 21 18 02 . o 94,07% 2856 18 01 03 .
, , 652 .
0,4kg 0,1kg .
2011. 106
20.
(t)
(t)
(t)
18 01 01 ( 18 01 03) 79 75 76
18 01 02 ( 18 01 03)
40 15 15
18 01 03
2856 427 527
18 01 04
(. , , , )
4 8 8
18 01 06
17 1 1
18 01 07 18 01 06
0 0 0
18 01 08 1 0 0
18 01 09 18 01 08 18 1 1
18 02 02
7 2 2
18 02 03
13 10 22
18 02 07 1 0 0
3036 539 652
6.4
2011. 343.656,6 .
2011. 96.114,6 .
2010. .
(. , . 36/09). 15 01. , 2010. (. , . 21/10) .
31. 2011. o 324 a . 1.069 , .
2011. 107
2011. 343.656,6 . 2010. , 351.061,71t , . , 2011. 9,3% o 2010. .
101. 2010-2011
102.
2011. 14,55%.
2011. 108
6.5
2011. 161.073,08 a.
205.584,76 .
, .
(. , . 36/09) . () . . , , .
2011. 161.073,08t . , . , .
103.
2011. 109
104.
2011. 205.584,8t , 59,84% , 30,71% , 9,45% . .
105.
2011. 110
106.
:
, , .
, , .
, . 2009. 2010. , .
6.6
2011 , , a .
6.6.1 ()
1.162, 758 2011. .
, .
, .
2011. 111
.
, , , 1.162. 404 2010. , 2011. 758 .
107. 2010. 2011.
, 942 . 356 , 23 . .
108.
.
6.6.2
, . 2009. 60%
2011. 112
. 2010. , 75% 2014. .
800 , , . 77,3% 30% 2009. .
, 75% 2014. , , .
6.6.3
2011. 26 . 7 2012. 33 . , , . (, , , .) ( , .).
109.
2011. 113
, . , , , .
6.6.4
, , . (5. ), , , , .
4. 2011. 289.534 5.311 150.000m .
2011. . 1.200 , 150.000m
3
180 (1,8 ).
6.6.5
10. 2011. . 213 516 (41,2%).
2009. 4.318 , 2011. 1.602 62,89% .
, . .
2011. 114
7. ,
. , . . , , .
7.1 ,
2.880.000ha 32%
1953-2006. , 75% 1953.
CORINE Land Cover 2006. , 2.880.000ha 32% . 2.200.000ha 39% . 151.000ha, 7% . 531.000ha, 48% .
110: , . *CLC 2006.
2011. 115
1953-2006. , 75% 1953. .
111. 1938-2006.
, 2008. 485ha. , .
112. 2008.
7.1.1
, 2.068.418 h 91,27% (29,66% ), 116.118ha 5,12% (1,5% ) 81.797ha 3,61% (1,05% ).
2011. 116
113. .
34,35% (91,04% ) , 1,97% (3,73% ) 1,4% (5,23% ). 6,26% (94,72% ) , 0,23% (1,82% ) 0,12% (3,46% ).
7.2
78
2.115.000.000 940
49 , (40) (9). , 78 . 20,6% , 40% 30%. 10 14.
114. .
2.115.000.000 940 . 986 , 937 .
2011. 117
115.
(Fagus sp.) 40,5%, 30,6%, (Quercus cerris) 13,0% 11,4% , (Quercus petraea) 5,9% 6,1% , (Quercus frainetto) 5,8% 5,7% , (Carpinus betulus) 4,2% 3,7% , (Robinia pseudoacacia) 3,1% 5,7% , (Quercus robur) 2,5% 1,7% (Fraxinus angustifolia) 1,6% 1,7% . (Picea abies) 5,2%, 6,7%, (Pinus niger P. sylvatica) 4,5%, 9,8%, 2,3%, 2,2%.
7.2.1
. . , .
116. .
( ) . 25% , (. ).
2011. 118
7.2.2
, - . ( , ) . , ( ).
68 , 15 ( 27 ) ( , 2007). . , , , , .
3,1%. 1,7%, 3,7%. 1 1% , , , . 250.000ha. , , , .
7.2.3
( ). . . . .
21.
IUCN 1994 2 11 11 3 8 > 40
SRBIUCN 34 117 94 60 250 213
IUCN- . 12 , 5 , 9 , 6 6 . , , , . .
2011. 119
7.3
2011. ,
2011. 10
, ICP Forests. 2011. 119 , 2.743 .
117: 2-4
2011. , . 88% , 95% . , .
2006-2011. , () , , . , .
2011. 10 . , . .
2011. 120
118. .
2011. . 2007-2011 , 2009. .
7.4
2008-2010. ,
2010. 503ha
, . , . , , , , , . . .
, . , , , , .
7.4.1
, 2008-2010. , . 2005. .
2011. 121
119.
, . 2009. .
, , .
7.4.2
, . , , , , .
2010. 503ha. 1.200ha, 2010. 57 , 2.000 2009. . 2010. .
120.
2011. 122
, , . , (, , , , .).
1990-2010. , , . 2007. 16.000ha 2000. 8.000ha. 2003., 2002. 2008. .
7.5
.
.
(. , . 40/12) (. , . 18/10), .
. 15-20% 2005-2010. , , , .
121: .
, . , , .
2011. 123
2005-2010. ( 800). (700) . , , . 2010. 80 , . 2008. 50 .
305, 86.000.
(. , . 18/10) , , . (. , . 40/12).
(), , , . , , , .
, , , ( , , , / , , , .) (, , .), , , - , .
(Canis lupus) , , . 1213 .
122.
236, , 184. 2011. 1.346. , .
2011. 124
7.6
110
12
110 , 23 (23,5%) , 12 . , 53 (54,1%), . 29 , 12 . . 45 ,
79 16 3 . , Cyprinidae, 50 . - 5 Acipenseridae 2 Clupeidae, . , II. 12 . , 13 . , .
-- - . 32 .
-- . , . 16 (Salma trutta ) 9 .
.
110 , 12 , IUCN SRBIUCN . 6 , IUCN . 5 Acipenseridae (), Salmonidae () CITES . .
2011. 125
7.7
2011. 5.384t , 12% 2010., 2006.
2011. , ,
5% 2011. 2010, 12%
22 . , . 2000. , , .
(. , . 71/2010) . .
123. ( . )
2011. 5.384t , 12% 2010., 2006. . 10.000t . . . 2007-2011. 4-5 (, , , ) 2010. 2011.
2011. 126
. 4-5 , 2010. 2011. 80% .
124. .
2011. , , .
2011. 127
7.7.1
2006-2009. . 5% 2011. 2010, 12%.
125. .
70.000, 2010. 18%, (, ) 76.000, 5% 2010. . 350, 140 .
7.8
2011. 12.400t
15% 2011.
2011. 22%
2011. 12.400t. 2000. 100%, 2010. 12%. (, ) 100% , 15% 2011. . 2011. 22%.
2011. 128
126:
. . 2000. 4:1, 2011. 3:1. 100% .
127.
2000. 1,7:1, 2011. 1,3:1. 30% .
2011. 129
128.
. , . , , .
7.8.1
SEBI2010, 160 27 . :
Carassius auratus -
Pseudorazbora parva -
Oncorchynchus mikiss -
Lepomis gibbosus -
Micropterus salmoides -
Ctenopharyngodon idella -
Salvenius alpinus -
Hypophthaclomichtys molitrix -
2011. 130
8. :
8.1 (WEI) ()
- Water Exploitation Index (WEI).
( ) 20%, 40% . WEI .
1 ( 129)
129. - Water Exploitation Index (WEI)
1 Towards efficient use of water resources in Europe, EEA Report No 1/2012, Mar 13, 2012, p.40.
http://www.eea.europa.eu/publications/towards-efficient-use-of-water
2011. 131
Water Exploitation Index (WEI) () 11-20%. ( - River Basin District) , , , , ( - 129).
(Vzah) , , . . (WEI), . ( 130)
1
130. ( )
31,5% , : 62%, 63,5%, 66,7% 72%.
2
29,8%, 10% 6 m
3 .
.
1 , - (2010), 2011. ( 1.1.2 , . 27)
2 , - (2010), 2011. ( 1.1.1 , , . 24-26)
2011. 132
. , 5%, 10%, 15%, 17%, 22%.
1
35% 40%.
(Vobn) ( ) , ( ) ( ) 20 .
162,5 m3,
178,5 m3 , () 16
m3 .
, .
2 ( 131)
131. 1946-1991. 1946-2006.
a a , , 1.500m
3 .
2.500m3
. , . , , .
3
, Water Exploitation Index .
4,
5,
.
1 www.grid.unep.ch/.../water_losses_graph.jpg
2 1946-1991: , 2001 (. 21, 2.2.1); 1946-2006: 1: - , 2012 (. 11, 1)
3 2010-2014-2021 (), , 2010.
4 . , . 37/2011
5 , ,
2011. 133
8.2 ()
8.2.1
65.8%
64.6%
2000-2011. 61% 2000. 58% 2011. ,
2002-2011. ,
2008.
.
,
5.096.267ha 65,8% ( ). 3.293.577ha , 64,6% . 2011. 3.066.757ha 1.012ha 2010. . 176.988ha. 2011. 62,3%, 14,8%, 14,0% 8,9%. ( 132)
132. 2011.
2011. 134
, , , , 2000-2011. , 61% 2000. 58% 2011. , . ( 133)
133.
2002-2011. , . 2008. . ( 22).
22. ( ha)
.
.
()
2002 5107 4255 3351 245 69 590 817 36
2003 5115 4253 3345 246 67 594 826 36
2004 5113 4252 3344 244 66 598 823 38
2005 5112 4242 3330 239 64 609 832 38
2006 5105 4228 3318 238 62 610 838 39
2007 5092 4218 3299 240 59 620 835 39
2008 5093 4222 3302 241 58 621 833 38
2009 5097 4224 3301 240 58 625 834 39
2010 5092 4216 3295 240 57 624 836 40
2011 5096 4211 3294 240 56 621 845 40
2011. 135
8.3
1.700.000h, 80%
T 0,7 0,9m
3/h
2009. 60%
8.3.1
53% 47% . . 40%, 48,5% 196m
3/h,
52% 45% 138m3/ha.
, . : , , - . 17 , 4.
. 1.700.000ha, 80% .
134. .
(: , )
2011. 136
( 1.100.000ha) 10 , , . 900.000ha, 45% 53% .
8.3.2
0,7 0,9 . 2011. 0,8 , 2008. 2009. .
135: .
51,2:48,8, 17,8:82,2. 52:48, 2003.
136. ha .
2011. 137
, . .
(, , ) 30. 2030. . 2050. 50 75%.
8.3.3
. . . , .
137. .
2000. 300%. 2009. 60%. , 12 , 80%. .
2011. 138
8.4
( 9 m3) (2.800.000m
3) 3:1
2010. 2.154ha
8.4.1
je . , .
363 m3, 161m
3/ha.
159m3/ha, 189m
3/ha.
9 m3, 4m
3/ha.
3,7m3/ha, 7,5m
3/ha. ,
, , .
, . 2010. 2.700.000m
3 . 2011. 2.833.000m
3 . 2008.
2009. 100.000m3
, 2000..
138. .
2011. 139
30- , 2.500.000 2.800.000m
3 .
3.000.000m
3 .
.
( 9 m3) (2.600.000m
3)
3:1. , , .
8.4.2
. .
139. .
2010. 2.204ha , , 1.000ha 2008. . 2011. 2.821ha 500ha 2008. 8.000ha 2007. , 10.000ha.
4 , 3,1 . 0,9 .
2011. 140
9.
9.1
42% 1990, , 2011. 46,9% 1990. 2004-2010 19-20%.
, 1990. . , (47%) - .
, .
9.1.1 ()
50% 1990.. 2011. 46,9% 1990.
300 14001 2011. (12,6% )
2011. 7 , 42 , 60 .
,
14001 , 14001 . - 14001 ( ), . 14001 .
, , , .
14001
O 14001 aa je ee aa oj e eje a e oaaje, e oa a e, aa, eao. Oaj aa e e ea eaea
2011. 141
oaaj, e e oea, a e ooa. 300 14001 2011.
1. ,
, . 14001 2009-2011. 12%.
140. 14001
14001 2007-2011. , , 2007. 2011. . ( 141)
141. 14001 %.
14001, (), 2010. , 20% , , ( 142). 2011, 23%, 16%, eae oo, a a, 6%, 5% ooa ej ooa aaa aoaaj, aee ee. ( 143)
1 , 2012. ,
2011. 142
142. 14001:2004, e
143. 14001:20041
1 , 2012.
2011. 143
EMA (Eco-Management and Audit Scheme) eaa e eo-eaea ee oee oae je E eao .1836. 1993. oe, ao oooa ea oja ooaa a oaje ej oj e aaa ao oe ee ea aea eae.
a aa EMA ea oo a O 14001 jee o EMA aea eae o aea ae oe ee, ao eaae o: eeeoj ooj eao, oa, oee ejaa. jaa o a oe ee oa a e jaa eoaa o ee ae, oja oje eooojo oaaa, oaja . EMA aa a o e e ao j, e aoj aaj, aaa, eo aoaaja, aa, .
EMA e ee ee ae Eoe je, ee ae EE -Eoe eooe oe (oea, a eaj) ee aa a ao. 2010. EMA III 1221/2009. EMA III . , EMA .
EMA , . EMA - 2011. . EMA, .
1
,
2 (2012-2014. )
EMA .
, , , EMA - 12 24 , 2015. .
, :
" "3
, . . , .
1 ,
2 Law enforcement in the field of industrial pollution control, prevention of chemical accidents and establishing the system in Serbia
3 . , .17/09
2011. 144
2011. 7 , 11 (7 4 : , , ), 8 . , UNIDO , 42 , 8.000 , 60 , .
1 ( 144)
:
: 100.000 /
: 1
: 50.000m3/
. : 500Wh/
CO2: 500t/
144.
-
() . (), , . . 2011. -, 6 .
2
1992. , . ( 145)
1 , ;
2 ,
2011. 145
145. - , 1992 - 20111
0 - 1 1 - 6 6 - 17
17 - 45 45 - 331
146. ( 2012)
1 http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/facts-and-figures.html
2011. 146
() (), . IPPC , 182 , 29 , 26 , 36 , 19 , 4 68 ( , , , , ). , . , , 2015. , IPPC . SEVESO II , 131 e, . SEVESO II .
1
9.1.2
, , - . , - (GHG) . , , , GHG, e .
, + 20. , . , " .
ea ea eooe oe, oa eaoj j aa ea eaa eee eooje. aaj ooj eoooj o, j je oe eoo oa ooeo 8.000 o a ea, a aj oj e oea a 10.000.
2
GREEN ojea
Taooae oooj aoa oa Eoe je (E) aoao aooao, oaee oooo eea aajo e eaaj, a a oaa oeo a
1 SEVESO
, .
2 http://www.naslovi.net/tema/311480 , e Eko fer , 11. 2011..
2011. 147
, eea oaj oj oo eao oo a aoe aeeo a ooaa. Oo, oe oao, a aea eeo ooaa, oaea oee eooja, oj oo oea ooa oaa, aee e eeee oe eao, oee ajo o ea, oee o aaa a ooe oee (O aa, , eo a, .) ea (eaa, ooa oea aejaa, .).
eja eaoo ojea GREEN (GReening business through the Enterprise Europe Network) je a ooe a e eea e aaa ea ae oe ee, ao a ooe Eooj eeoj e (EEN ea) a a eaa oea ea a a oe ee a ea eoa: eaeoj j j aeo aejaa, ea ea a a oe ee oe oa a oee o oaa ooa a a aaja aj a aoo o ae oa. Aje e oaj a: j oo, aae oa oaa, aj oaa, ea ooo oee aejaa, ao a eoe oje ooe eaje oe o ea, , .
1
PACE
01/01/2011 30/06/2012 : (1. ) (2. ), . 5 ACQUIS Audit 75 ( ), - ( / )
2.
, . , . 13% , 1/3 .
9.2 3
. , . , .
, , , , , , .
1 ae je Majo ( aa a eo ooo je), ojea oa o
ae Maa oe ee, aa ooo aaa.
2
3 , . 2011. .
2011. 148
, , , , .
9.2.1 ()
2011. 16,19 (Mten).
89%, 11%.
1990. , . 2010. 2010. .
, .
, 2011. . 2011. 1990. 16,19 (Mten) ( 147 147. , 1990-2011.). 2010. 4,2%. 2011. 32% , 1,5% 2010. .
2011. 89% ( 53%, 24% 12%). 11%. , .
147. , 1990-2011.
2011. 8,54Mten, 1990. 0,4% 2010. 10% ( 148). 2011. 52,8% 1990. .
( ) 2011. 3,90Mten 2010., 5,44Mten 1990. ( 1,57%)
2011. 149
( 148). 2011. 24,12% 1990. .
2010. 12,34%, 14,3% 1990. , 2011. 2,00Mten, 2010. 7,8%, 1990. 0,6%. ( 148)
2011. 1,79Mten, 2010. 13,83%, 1990. 4,17% ( 148). 4,7% 1990. 13,22% 2010., 10,93% 2011.
148. 1990-2011. 2010-2011.
9.2 2 ()
2011. 9,29Mten, 1990. 2,9%, 2, 2010. 4,5%.
28,4%, , , 47,9%, 24,2%.
, .
( ) : , , , .
2011. 150
149.
2011. 9,29Mten ( ), 2010. 4,5%. (10,3%), , 3,6%, 0,3%. 1990. 2,9%. ( 149)
1990-2011. 43,4% 28,4%, , , 36,4% 47,9%, 20,2% 24,2%. 2010., .
2011. 2,64Mten, 10,3% 2010., 33% 1990. 2011. , 2010., 2,1%., 1990. 53%. , , . ( 150)
150. 1
2011. 2,25Mten 1990. . , , . 2010. 8,90%, 0,3%. ( 151)
1 :
2011. 151
151. 1
, , 2011. 4,41Mten, 1990. 34%.
- , , , . , .
9.2.3 ()
2002. ,
.
.
. () ()
(decoupling) , (. , , ), ( ), . , . , .
1 :
2011. 152
152. , 2002-2010.1
() 2000. , 2002. ( 1990-2002. ), 2002. .
2002. 2010. , 24,7%, 30,5%. , . , (decoupling), . ( 152)
. , , .
48% , , . , 1.035 ten/1000 . 50% ( ), .
2
9% 2010-2018. ( 1%), 0,752Mten. 2010. 2012. , 1,5% 2008. , 0,1254Mten. 1,5% : (0,0235Mten), e (0,0566Mten) (0,0453Mten).
, :
ao a a eee eao
3,
.
,
1 : ( ) (
).
2
3 . , . 101/2011-271
2011. 153
: , (18 ), .
: , , (NAMA) , Alterenergy, Effect.
5001, .
.
. ,
9.2.4 ()
4,3ten, 2011. 1,79ten, 40% .
2007. , 2011. 10,93% 2010. (13,22%) .