Izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne

I. WIADOMOŚCI OGÓLNE O WILGOCI

1.1 Skuteczne i trwałe zabezpieczenie obiektu przed zawilgoceniem

1.2 Izolacja typu lekkiego

1.3 Izolacja typu średniego

1.4 Izolacja typu ciężkiego

1.5 Pecka kamienna

1.6 Rodzaje pap w zależności od przeznaczenia

1.7 Fundament z kamienia

1.8 Przykładowe izolacje fundamentów

1.9 Fundament obiektu podpiwniczonego, posadowionego na gruncie wilgotnym, o

poziomie wody gruntowej znajdującej się okresowo

powyżej dolnego poziomu ław fundamentowych

1.10 Izolacja przeciwwodna typu ciężkiego z zastosowaniem pap

1.11 Zastosowanie wanny izolacyjnej wewnętrznej do zaizolowania ławy

fundamentowej gdy poziom lustra wody gruntowej stale znajduje się powyżej dolnego

poziomu ławy

1.12 Zabezpieczenie nawierzchni terenu przy ścianach

II. IZOLACJA PRZECIWWILGOCIOWA – PIONOWA

2.1 Zewnętrzny ekran wentylacyjny

III. IZOLACJA PRZECIWWILGOCIOWA – POZIOMA

a) Termoiniekcja

b) Iniekcja krystaliczna

c) Wewnętrzny ekran wentylacyjny

IV. KONSEKWENCJE WILGOTNYCH PLAM

4.1 Boazerie na zawilgoconych ścianach

4.2 Zapobieganie zagrzybianiu murów

4.3 Zapobieganie zagrzybianiu tynków

4.4 Izolowanie plam po zaciekach

4.5 Likwidacja zasoleń na ścianach

V. OCHRONA PRZED GRZYBAMI I OWADAMI

VI. METODY IMPREGNACJI, ODGRZYBIANIA I ZWALCZANIA

OWADÓW

6.1 Metoda biologiczna

6.2 Gatunek pasożyta (Scerodermus Domesticus klug) zwalczający owady niszczące

drewno

6.3 Metoda iniekcji

6.4 Kąpiel zimna krótkotrwała

6.5 Kąpiel zimna długotrwała

6.6 Metoda nawiercania otworów w elementach drewnianych budynków do zwalczania

owadów

6.7 Metoda termiczna poprzez nawiew gorącego powietrza na powierzchnię drewna

VII. BADANIE ŚCIAN OBITYCH DESKAMI

7.1 Naprawa ścian

7.2 Izolacja termiczna wewnętrzna

7.3 Praca ściany drewnianej

VIII. KONSERWACJA POKRYĆ Z BLACH OCYNKOWANYCH

8.1 Technologia malowania pokryć dachowych blaszanych

8.2 Konserwacja nowych pokryć i gontów łupanych

8.3 Konserwacja starych pokryć z gontów łupanych

8.4 Wykonywanie pokryć z gontów tartych

8.5 Wykonywanie pokryć papą

8.6 Konserwacja dachów krytych papą asfaltową (bitumiczną)

IX. KONSERWACJA DREWNA

9.1 Żywice stosowane w konstrukcji

9.2 Utwardzacze do żywic epoksydowych

X. KLEJE STOSOWANE W KONSERWACJI

Izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne

I.Wiadomości ogólne

Część wody z opadów odparowuje. Inna część wsiąka w grunt, albo przedostaje się

do wód gruntowych, czyli pokładów zalegających nad warstwami nieprzepuszczalnymi

lub zatrzymuje się w warstwach wyższych. Utrzymuje się tam dłuższy czas, tworząc

tzw. wodę zawieszoną. Zarówno szybkość jej przesiąkania do wód gruntowych jak i

ilość w postaci zawieszonej, ściśle zależą od rodzaju gruntu, w tym od tzw.

współczynnika filtracji.

Przez piaski i żwiry wody opadowe przesiąkają szybko.

Pozostaje więc niewielka ilość wody zawieszonej. Przez piaski gliniaste wody

opadowe przesiąkają wolno. Dużą jej ilość zatrzymują glina oraz iły w warstwach

górnych. W praktyce są wodoszczelne i nawet wykorzystuje się je do wykonywania

izolacji przeciwwodnych. Ochrona budynku przed wilgocią i wodą zaczyna się od

najszybszego i najdokładniejszego odprowadzania wilgoci poza tę część budynku

która jest zagłębiona w gruncie. Osiąga się to poprzez wykonanie drenażu.

Woda gruntowa jest kapilarne podciągana do góry. Jeżeli niema izolacji przeciw

wodnej, to z gruntu stykającego się z podziemną częścią budynku, czyli ze ścianami

podziemia, przenika do nich woda, powodując stałe ich zawilgocenie. Zawilgocone

elementy konstrukcyjne podlegają korozji atmosferycznej, a czasem i biologicznej.

Szybko ulegają zniszczeniu – zwłaszcza na skutek zamarzania wody w sezonie

zimowym. Kryształki lodu szybko niszczą elementy budowy. Do tego jeszcze dochodzi

pojawienie się wody w piwnicach, zawilgocenie tynków, łuszczenie się farb. Pojawia

się tak zwany grzyb ujemnie wpływający na zdrowie ludzi. W zależności od położenia i

konstrukcji wszystkie izolacje stosowane w budownictwie możemy podzielić na dwie

grupy.

1.1Skuteczne i trwałe zabezpieczenie obiektu przed zawilgoceniem

Warunkiem skutecznego i trwałego zabezpieczenia obiektu przed zawilgoceniem jest

fachowo i starannie wykonana izolacja. Należy ona do tzw. robót zakrytych i wszelkie

błędy oraz niedokładności w wykonaniu już w krótkim czasie dają bardzo przykre

następstwa to jest zawilgocenie a nierzadko i pojawienie się wody w pomieszczeniach

piwnicznych. Aby ochrona przeciwwilgociowa lub przeciwwodna była dobrze

wykonana muszą być przestrzegane następujące zasady :

izolację należy układać na suchym i czystym podłożu w okresach ustalonej bez

deszczowej pogody przy temperaturze nie niższej niż + 5o C. Optymalna temperatura

dla prowadzenia prac wynosi +20o C

materiały papowe powinny być na kilka godzin przed użyciem rozwinięte w miejscach

nasłonecznionych. Papę po rozwinięciu trzeba pociąć na mniejsze odcinki, ułatwiające

prowadzenie prac izolacyjnych

papy należy przyklejać metodą lepik do lepiku a nie - jak się często w praktyce

wykonuje – papa na lepiku

izolacja z lepiku czy papy i lepiku musi dobrze przylegać do podłoża całej powierzchni.

Na izolowanej powierzchni nie mogą się tworzyć pęcherze. Izolacja nie powinna się

tłuszczyć, ma być elastyczna – odporna na drgania i osiadanie obiektu.

izolacja pionowa murów zewnętrznych musi być ciągła na całej wysokości – od

poziomej dolnej do poziomej górnej, z wyprowadzeniem do minimum 30 cm do

powyżej terenu

izolacje pionowe pap należy układać zawsze warstwami pionowymi. Ich rozłożenie

warstwami poziomymi powoduje obsuwanie się arkuszy papy

zakładki pap o szerokości minimum 10 cm trzeba z wierzchu posmarować lepikiem

izolacji pionowych nie wolno wykonywać z lepików kładzionych bezpośrednio na

powierzchnie cegieł czy kamieni.

1.2 Izolacja typu lekkiego jest izolacją bitumiczną, najczęściej jest to lepik na gorąco.

Izolacja ta jest niszczona punktowo podczas zasypywania fundamentów przez ostre

krawędzie kamieni, gruzu i wszelkich przedmiotów znajdujących się w gruncie na

placu budowy. Przez powstałe nieszczelności woda opadowa dostaje się do struktury

ścian. Jednocześnie warstwa lepiku skutecznie uniemożliwia odsychanie powierzchni

elementów budynku. W konsekwencji prowadzi to do akumulacji wilgoci w materiałach

konstrukcyjnych.

1.3 Izolacja typu średniego stosuje się w celu zabezpieczenia budynku przed

bezpośrednim działaniem wody opadowej na dachach, tarasach, loggiach opadowych

oraz przed działaniem wody opadowej. Na ścianach fundamentowych stosuje się

izolacje bitumiczne zawierające 2 warstwy papy.

1.4 Izolacja typu ciężkiego ma chronić ściany fundamentowe przed wodą

o dużym ciśnieniu hydrostatycznym. Stosujemy ja wówczas gdy :

poziom wody gruntowej jest powyżej poziomu posadzki piwnic

budynek posadowiony jest na gruntach o niskiej wodoprzepuszczalności (glinach,

iłach) i nie jest możliwe wykonanie drenażu opaskowego przeciwdziałającego

tworzeniu się zastoisk wody opadowej wzdłuż ścian piwnic.

Tradycyjna izolacja typu ciężkiego składa się z wodoszczelnych warstw bitumicznych

chronionych przed uszkodzeniami mechanicznymi ściankami dociskowymi w

płaszczyźnie pionowej i gładzią cementową w płaszczyźnie poziomej.

1.5 Pecka kamienna

Podwaliny należy zaimpregnować preparatem olejowym lub rozpuszczalnikowym. Ich

dolną powierzchnię należy zaizolować metodą smarowania rzadkim roztworem

asfaltowym. Po całkowitym wyschnięciu tej powłoki w miejscach oparcia drewna na

kamieniach, trzeba przykleić do zgruntowanego podłoża 2 warstwy pasków z papy

asfaltowej. Szerokość tych pasków musi odpowiadać szerokości podwaliny lub być

nieco mniejsza. Przykleić je do drewna i złączyć ze sobą lepikiem asfaltowym. Aby

paski papy dobrze się przykleiły, należy izolację od góry docisnąć (np. cegłami

ułożonymi na płasko) przez okres 12 godzin.

Tak izolowane podwaliny należy ułożyć na kamieniach – peckach (fundamentach

punktowych).

Izolacja obiektu odpiwniczonego, posadowionego na gruncie suchym lub wilgotnym, o

poziomie wody gruntowej znajdującej się poniżej poziomu ław fundamentowych.

W izolacji budynku podpiwniczonego można wyróżnić jej dwa rodzaje :

przeciwwilgociową – pionową (powłokową)

przeciwwilgociową – poziomą (papowa)

Izolację przeciwwilgociową poziomą i pionową muru fundamentowego przeprowadza

się w trzech fazach :

I – po wykonaniu betonowej ławy fundamentowej.

Wyschnięte podłoże betonowe trzeba zagruntować rzadkim roztworem asfaltowym. Z

kolei po jego wyschnięciu, po 12 godzinach, beton trzeba zaizolować 2 – ma

warstwami papy asfaltowej. Do sklejenia i przyklejenia izolacji do zagruntowanego

podłoża należy zastosować lepik asfaltowy na zimno.

II – po wykonaniu muru fundamentowego z cegły lub kamienia.

Na górnej warstwie powierzchni muru należy wykonać warstwę wyrównawczą –

szlichtę cementową (1:3), o grubości 10 – 20mm. Z chwila jej wyschnięcia trzeba

zagruntować ją rzadkim roztworem asfaltowym, metodą smarowania. Następnie po

wyschnięciu zagruntowanego podłoża trzeba przykleić izolację przeciwwilgociową

poziomą z 2 warstw papy asfaltowej.

III – po wykonaniu izolacji przeciwwilgociowej – poziomej (górnej).

Na zewnętrznej stronie muru fundamentowego trzeba ułożyć izolacje

przeciwwilgociową – pionową (powłokowa), zabezpieczającą przed nasiąknięciem

wilgoci z gruntu. W tym celu na zewnętrznej części fundamentu należy wykonać tzw.

szczelny tynk (o grubości minimum 20 mm), który należy ułożyć w co najmniej 2

warstwach. Wierzchnią warstwę należy na jeszcze wilgotnej warstwie dolnej, z

zaprawy cementowej 1:3 (dolna warstwa 1:2).

Prac tynkarskich nie powinno prowadzić się przy bezpośrednim promieniowaniu

słonecznym i silnym świetle. Ściany nowo postawionych fundamentów można

tynkować nie wcześniej niż po upływie 3 miesięcy od zakończenia ich wznoszenia (w

tym czasie mury zdążą osiąść).

Po wyschnięciu tynku należy zagruntować go metodą smarowania rzadkim roztworem

asfaltowym. Na tak zagruntowanej powierzchni trzeba wykonać izolację (powłokową)

jednym ze sposobów :

minimum 2 – krotnego smarowania lepikiem asfaltowym na zimno

minimum 2 – krotnego smarowania pół gęstym roztworem asfaltowym na zimno

(tabela nr. 28).

Każde kolejne smarowanie przeprowadza się w 24 – godzinnych odstępach, lecz nie

wcześniej jak po dobrym wyschnięciu poprzedniej warstwy. Po wykonaniu izolacji

powłokowej należy ostrożnie zasypać wykop piaskiem, uważając aby jej nie uszkodzić.

Na 1m2 izolacji przeciwwilgociowej – pionowej powłokowej potrzebne są następujące

ilości materiałów :

roztwór asfaltowy rzadki do gruntowania na zimno 50kg

lepik asfaltowy na zimno (1,82 + 1,43) = 3,25kg

lub

roztwór asfaltowy rzadki do gruntowania na zimno 0,50kg

roztwór asfaltowy pół gęsty na zimno (0,88 + 0,88) = 1,76kg

1.6 Rodzaje pap w zależności od przeznaczenia

W zależności od przeznaczenia rozróżnia się 2 rodzaje papy :

P – papa asfaltowa podkładowa

W – papa asfaltowa wierzchniego krycia.

W zależności od gramatury welonu (wagi 1m2) i zawartości asfaltu w g/1m2 rozróżnia

się następujące odmiany :

P – 100/200 – papa asfaltowa podkładowa na welonie o gramaturze 100/1m2 i

zawartości asfaltu 1200g/m2 (1,20kg/1m2)

W – 100/1400 – papa asfaltowa do krycia na welonie o gramaturze 100g/m2 i

zawartości asfaltu 1400g/m2 (1,40kg/m2)

Papa asfaltowa podkładowa ( P ) jest wyrobem otrzymanym przez powleczenie obu

stron welonu zmineralizowaną masą asfaltową oraz nałożeniem na wierzchnią stronę

papy podkładki adhezyjnej a od strony spodniej wstęgi posypanej drobnoziarnistą

posypką mineralną.

Papa asfaltowa wierzchniego krycia jest wyrobem otrzymanym przez powleczenie obu

stron welonu zmineralizowaną masą asfaltową oraz posypanie wierzchniej strony

wstęgi papy gruboziarnistą posypką mineralną a spodniej strony wstęgi posypką

mineralną.

1.7 Fundament z kamienia

Górną powierzchnię trzeba przykryć warstwą wyrównawczą tj. szlichta z zaprawy

cementowej (1:3), o grubości 10 – 25 mm. Po wyschnięciu szlichty należy

zagruntować ją metodą smarowania rzadkim roztworem asfaltowym. Na koniec po

wyschnięciu powłoki gruntowej należy przykleić kolejno 2 warstwy papy asfaltowej na

lepiku asfaltowym.

1.8 Przykładowe izolacje fundamentów

Górną wyschniętą powierzchnię fundamentu należy zagruntować rzadkim roztworem

asfaltowym na zimno, metoda smarowania. Po wyschnięciu powłoki gruntującej trzeba

wykonać właściwą izolację przeciwwilgociową, poziomą, z 2 warstw papy asfaltowej.

Do sklejenia pap asfaltowych i przytwierdzenia ich do zagruntowanego podłoża

stosuje się lepik asfaltowy na zimno. Na jeden metr kwadratowy izolacji

przeciwwilgociowej poziomej z 2 warstw papy asfaltowej potrzeba :

rzadki roztwór asfaltowy do gruntowania na zimno - 0.45 kg

lepik asfaltowy stosowany na zimno (2,20 + 1,76) = 3,96 kg

papa asfaltowa izolacyjna na welonie z włókien szklanych, odm. P 100/1200 1,15m2

papa asfaltowa powlekana na welonie z włókien szklanych odm. W 100/1400 1,15m2

1.9 Fundament obiektu podpiwniczonego, posadowionego

na gruncie wilgotnym, o poziomie wody gruntowej

znajdującej się okresowo powyżej dolnego poziomu

ław fundamentowych.

Budynek wymaga zastosowania izolacji w 3 fazach.

I. Po wykonaniu ławy fundamentowej.

Suche podłoże betonowe należy zagruntować metodą posmarowania rzadkim

roztworem asfaltowym na zimno. Następnie należy wykonać izolację przeciwwodną –

poziomą z 3 warstw papy asfaltowej, sklejonych i przyklejonych do zagruntowanego

podłoża lepikiem asfaltowym na zimno.

Na tak wykonanej izolacji muruje się ścianę fundamentową z cegły do wysokości 30

cm ponad przyległy teren zwieńczony od góry warstwą wyrównawczą z zaprawy

cementowej (1:3).

Po wykonaniu ściany murowanej fundamentu.

Zewnętrzną powierzchnię muru tynkuje się mocno zaprawą cementową (1:2) i zatrzeć

na ostro. Po przesuszeniu tynku należy zagruntować ją rzadkim roztworem asfaltowym

na zimno, metodą smarowania. Na zagruntowanym podłożu trzeba ułożyć izolację

przeciwwodną – pionową z 3 warstw papy asfaltowej. Do ich przyklejenia i sklejenia

używa się lepiku asfaltowego na zimno. Izolację ściany trzeba połączyć z

pozostawionymi zakładami izolacji poziomej ławy fundamentowej.

Po wykonaniu izolacji pionowej – papowej ściany.

Z chwilą zagruntowania szlichty (faza II) układa się izolację przeciwwodną poziomą z 3

warstw papy asfaltowej – połączonej zakładami istniejącej izolacji pionowej – chroniąc

je przed deszczem przez jej nakrycie. Po zakończeniu całej izolacji, na zewnątrz muru,

muruje się ściankę ochronną z cegły ceramicznej pełnej na zaprawie cementowej (1:3)

lub zabetonować w dodatkowo rozrobionym oszalowaniu. Do wykonania 1m2 izolacji

przeciwwodnej poziomej 3 warstw papy asfaltowej są potrzebne :

rzadki roztwór asfaltowy do gruntowania na zimno – 0,50 kg

lepik asfaltowy stosowany na zimno – (2,20 + 1,76 + 1,87) = 5,83kg

z warstwy papy asfaltowej izolacyjnej na welonie z włókien szklanych odm. P

100/1200 – 2,30 m2

papa asfaltowa powlekana na welonie z włókien szklanych odm. W 100/1400 – 1,15

m2

Przykłady metod osuszania ścian fundamentowych

i piwnicznych wykonanych z cegły

Podczas występowania podwyższonego poziomu wody gruntowej ściany z cegły

ceramicznej mogą przemakać. Dzieje się tak wówczas, gdy niema zewnętrznej izolacji

wodochronnej lub zastosowano takie jej rodzaje jak : lepik, papa asfaltowa na osnowie

tekturowej, papa termozgrzewalna, które częstokroć są nieszczelne w skutek wad

wykonawstwa. Ściany takiej piwnicy należy doszczelnić i osuszyć środkami FIRMY

HYDROSTOP. Istnieją w tym przypadku 2 możliwości rozwiązania tego problemu :

na zewnątrz niema izolacji wodochronnej ale można ją wykonać

na zewnątrz piwnicy istnieje izolacja, lecz jest ona nieszczelna przy czym nie można

jej naprawić ze względu na brak dostępu.

W obu przypadkach należy uszczelnić ściany w następujący sposób :

ALTERNATYWA 1

Po odkryciu muru trzeba oczyścić jego powierzchnię, w tym spoiny do głębokości 2cm.

Tak przygotowany podkład należy otynkować wodoszczelną zaprawą cementową.

Ostatnia warstwa musi być wygładzona.

Przy zabezpieczeniu przeciwwilgociowym wystarczy warstwa wodoszczelna, zaprawa

cementowa o grubości 3cm, natomiast przy zabezpieczeniu przeciwwodnym grubość

– 4cm. Tak wysuszony mur powinien wysychać przez okres co najmniej 1 roku. W

sytuacji wymaganego skrócenia tego czasu (np. względy użytkowe) wewnętrzną

stronę muru również należy otynkować wodoszczelną zaprawą cementową – warstwą

grubości 3cm. Jeżeli mur jest otynkowany na sposób tradycyjny, trzeba go

przygotować tak, jak stronę zewnętrzną.

Woda zawieszona w kapilarach muru winna mieć możliwość późniejszego

odparowania. Istnieją 2 możliwości odparowania pary wodnej : na zewnątrz muru, do

wnętrza piwnicy, która powinna być wietrzona przez okres minimum 1 roku :

po przez typowe kratki wentylacyjne 14/14 cm, nałożone na mur tuż pod powierzchnią

sufitu – w ilości 1 sztuka / 5m2 ściany

po prze system kanałów wentylacyjnych ukrytych w warstwie tynku.

ALTERNATYWA 2

Postępowania remontowe jak w rozwiązaniu 1, lecz w odniesieniu tylko do strony

wewnętrznej muru. Mur w omawianym przypadku jest narażony na okresową

absorbcję (wchłanianie) wody gruntowej. W związku z tym istnieje konieczność

systematycznego wietrzenia piwnicy. Zmniejszenie absorbcji wody można osiągnąć

poprzez wykonanie zastrzyków z preparatu uszczelniającego :

siatka otworów iniekcyjnych – 50 x 50 cm

otwory iniekcyjne – o średnicy 20mm

otwory ukośne wiercone w głąb muru na głębokość do 2/3 grubości muru.

Przygotowanie wodoszczelnej zaprawy cementowej :

przy użyciu preparatu o nazwie HYDROSTOP – POSADZKOWY, zarobionego wodą w

stosunku 1 : 0,11 dm3 do konsystencji gęsto plastycznej. Tak przygotowaną masę

należy zużyć w ciągu 4 godzin, tj. przed rozpoczęciem procesu jej twardnienia.

Dolewanie wody – zabronione. Zużycie : na 1m2 tynku o grubości 1cm potrzeba 20kg

preparatu.

lub

mieszanka do wykonania we własnym zakresie. Skład mieszanki : 1kg cementu

portlandzkiego, 35,3 kg piasku suchego bez frakcji pylastoilastych o drobnym

uziarnieniu oraz 0,02 kg HYDROSTOPU – KONCENTRATU. Po zmieszaniu

składników należy dodać tyle wody, aby powstała gęsta masa. Ponieważ masa wg.

wykonanej receptury nie schodzi dobrze z kielni, trzeba dodać do niej plastyfikatora –

„BETOPLAST” w ilości 0,05 % w stosunku do wagi cementu użytego do mieszanki.

Zużycie materiałów na wykonanie 1m2 tynku z wodoszczelnej zaprawy cementowej, o

grubości warstwy 1,0 cm wynosi : 0,10 kg HYDROSTOPU – KONCENTRATU; 5kg

cementu; 35,15 kg piasku i około 2,3 dm3 wody. W odniesieniu do 1m3 masy : 10kg

HYDROSTOPU – KONCENTRATU; 500kg cementu portlandzkiego; 3515,00 kg

piasku i 230dm3 wody.

1.10 Izolacja przeciwwodna typu ciężkiego z zastosowaniem pap

Izolację przeciwwodną typu ciężkiego można wykonać z zastosowaniem pap

termozgrzewalnych polimerowo – asfaltowych. W zależności od obliczeniowej

grubości przepony hydroizolacyjnej, należy użyć następujących materiałów :

papy ZDUNBIT PF180/3000 i ZDUNBIT WF180/3000 – przy grubości przepony –

10,20 mm

Papy termozgrzewalne polimerowo - asfaltowe na włókninie poliestrowej o gramaturze

180g i 250g na 1m2 są papami podkładowymi (PF) i wierzchniego krycia (WF). Do

położenia izolacji potrzebne są następujące materiały i sprzęt :

asfaltowa emulsja do gruntowania na zimno (do stosowania wewnątrz budynku np.

DYSPERBIT, do stosowania na zewnątrz budynku np. ASFALTOWA EMULSJA

ANIONOWA)

papy termozgrzewalne

palniki (pojedyncze lub wielo dyszowe w komplecie dekarskim) na gaz propan – butan

Przed położeniem 1 warstwy izolacji przeciw wodnej podłoże betonowe musi być

zagruntowane wyżej wymienioną emulsją, do którego przyklejamy płomieniem z

palnika papę podkładową. Po wykonaniu izolacji jednym z podanych wyżej sposobów

należy natychmiast zabezpieczyć wannę za pomocą płyty i ścianki murowanej z cegły

lub betonu zbrojonego z dodatkiem środka uszczelniającego HYDROSTOP –

KONCENTRAT.

1.11 Zastosowanie wanny izolacyjnej wewnętrznej do zaizolowania ławy

fundamentowej gdy poziom lustra wody gruntowej stale znajduje się powyżej dolnego

poziomu ławy

Sposób zabezpieczenia domów w tych warunkach wodnych jest dość skomplikowany

ze względu na :

bardzo trudne wykonanie

konieczność ciągłego osuszania wykopu w trakcie czynności izolacyjnych

wymagane obliczenia statyczne

jest nie zalecany w indywidualnym budownictwie.

Izolacja tego typu (tzw. izolacja wewnętrzna ciężka) może być złożona z 5 i więcej

warstw materiałów rolowych, sklejonych między sobą i przytwierdzonych do podłoża

betonowego za pomocą mas izolacyjnych. Do wykonania tego typu zabezpieczeń

używamy :

pap izolacyjnych i jutowych, układanych na przemian, stosując ostatnią – wierzchnią

warstwę papy asfaltowej z posypką

lub

pap termozgrzewalnych, asfaltowych.

Izolację przeciwwodną – typu ciężkiego w tradycyjnej technologii wykonujemy wg.

następujących zasad :

do robót przystępuje się najpóźniej w ciągu 2 – 3 dni od momentu zagruntowania

podłoża betonowego rzadkim roztworem asfaltowym

na 24 godziny przed układaniem izolacji należy rozwinąć rolki papy i ułożyć je

odwrotnie na miejscu robót w celu wyrównywania jej ewentualnego składowania przy

zawijaniu w wytwórni

jako pierwszą warstwę należy ułożyć papę asfaltową bez powłoki na lepiku na zimno,

system klejenia „mokre na mokre”

wszystkie zakłady na złączach oraz całą powierzchnię ostatniej warstwy trzeba

bezwzględnie posmarować od wierzchniej strony lepikiem

na pochyłościach oraz na ścianach pionowych papę należy przykleić szczególnie

starannie, gdyż ma ona skłonności do obsuwania się pod własnym ciężarem, należy

zabezpieczyć ją przez przybicie jej górnego końca gwoździami do uprzednio

zamocowanych łat drewnianych (impregnowanych preparatem rozpuszczalnikowym).

1.12 Zabezpieczenie nawierzchni terenu przy ścianach

Nawierzchnię terenu wokół domu można zabezpieczyć przez wykonanie koryta

drenażowego, który zapobiegać będzie gromadzeni się wilgoci w gruncie przy

fundamentach, a także rozwojowi niepożądanej roślinności. W tym celu przy ścianach

formujemy rowek głębokości 50cm i szerokości od 50 – 100cm, który napełniamy

kolejno 2 – ma warstwami filtracyjnymi : najpierw dolną grubości 20 cm ze żwiru, a

następnie wierzchnią z tłucznia kamiennego, otoczaków rzecznych itp.

Koryto jest chronione od strony ogrodowej przed zanieczyszczeniem ziemią i

zarastaniem – krawężnikiem kamiennym lub betonowym. W gruntach wilgotnych

należy dodatkowo założyć drenaż opaskowy na głębokości 1m poniżej terenu, służący

do odprowadzania wód opadowych od ścian obiektu, a zwłaszcza podczas roztopów

wiosennych. Tak wykonane koryto drenażowe przy domu (zwłaszcza drewnianym lub

o ścianach z kamienia) przyjmuje jednocześnie funkcję kształtującą naturalne

oddzielenie, jak również powiązanie między ogrodem a budynkiem.

II. Izolacja przeciwwilgociowa pionowa

Wilgoć z gruntu przenika przez nie zaizolowane ściany fundamentu. Możemy wtedy w

pomieszczeniach piwnicznych odczuć stęchły zapach. Przy bliższym poszukiwaniu

odkrywamy ciemne plamy w narożnikach przy posadzce, a wkrótce także mokre

miejsca również na murze. Wilgotne ściany w piwnicy są następstwem

niedostatecznego albo szkodliwego odizolowania przeciw wilgoci zewnętrznej. Jeżeli

niema w pobliżu pękniętego przewodu wodnego lub zatkanego przewodu

odwadniającego, wilgoć rozchodzi się do murów piwnicznych tylko 2 drogami :

od nie zaizolowanych ław fundamentowych, czyli tzw. podciąganie kapilarne wody

z zewnętrznego gruntu do murów fundamentowych.

W takich sytuacjach należy odkopać fundament do poziomu mokrych plam, nawet

poniżej miejsca zawilgocenia.

Odkopane ściany trzeba oczyścić ze starej, skorodowanej zaprawy i otynkować.

Następnie położyć nowe tynki z mocnej zaprawy cementowej zatartej na szorstko. Na

wyschniętym tynku cementowym należy wykonać izolację przeciwwilgociową pionową,

powłokowa.

2.1 Zewnętrzny ekran wentylacyjny

Jeżeli pozioma izolacja na ławie fundamentowej i nad fundamentem jest uszkodzona

lub źle wybudowana. W tym przypadku wilgoć z gruntu przechodzi do murów ścian

przez fundamenty i wznosi się nieraz wysoko. Przeciw temu zjawisku istnieją 3

możliwości naprawy :

na zewnętrznej ścianie fundamentowej należy wykonać tradycyjną szczelinę. Na

niewielkiej dodatkowo wzniesionej ławie betonowej trzeba postawić w odległości 13

cm ściankę grubości ½ cegły na zaprawie cementowej. Ścianka ta co kilka cm musi

posiadać preferowane ceglane przegrody, oparte na murze fundamentowym. Przepory

te będą przenosić ze ścianki ochronnej parcie gruntu na konstrukcje domu. Ściankę

ochronną trzeba wymurować do poziomu do poziomu gruntu otaczającego budynek i

na górze należy zakryć płytą betonową

na zewnętrznej ścianie od poziomu ławy fundamentowej, należy wykonać izolację

pionową z 2 warstw papy asfaltowej, obmurowanej ścianką z cegły

lub

lub wykonać tańsze rozwiązanie, stosując profilowane folie, tzw. guziczkowe firmy :

DOKEN, FONDALINE, REMERS, TEGOLA typu :

DELTA – MS 500 – ochrona murów fundamentowych z rolki. Brązowe pokrycie

profilowane pewnie oddziela mur fundamentowy od wilgotnej ziemi

DELTA – DRAIN – ochrona murów fundamentowych i jednoczesny drenaż. Folia

składa się z pokrycia profilowanego i włókniny filtracyjnej

trzeba zastosować przegrodę poziomu w murze wykonaną metodą termoiniekcji lub

iniekcji krystalicznej, tworzących trwałą przegrodę izolacyjną.

III. Izolacja przeciwwilgociowa – pozioma

W większości budynków występuje wcześniej czy też później zawilgocenie.

Powietrzno suche drewno lub pozostające w kontakcie z powietrzno suchymi

materiałami nie ulegają zagrzybieniu, tapeta nie wybrzusza się, farba nie łuszczy się,

nie pojawiają się zarodniki powodujące astmę i inne choroby układu oddechowego.

Zawilgocenie powyżej 22 % wilgotności względnej wymaga natychmiastowej

interwencji, chociaż elementy drewniane nie będą sprawiać wrażenia wilgotnych.

Drewno mokre jest widoczne dopiero przy 30 – 40 %. W związku z tym budynki

powinny być systematycznie badane, 1 lub 2 razy w roku.

Na budynku lub na jego planie zaznaczamy rejony o jednakowym poziomie

zawilgocenia, co wskaże nam punkt centralny. Znacznie trudniej jest ustalić powód

zawilgocenia dolnych partii murów na parterze. Zwykle przypisuje się to podciąganiu

kapilarnemu, chociaż nie zawsze jest to przyczyną. Zwilgocenie to może być

spowodowane kondensacją, jako że ściany w dolnych partiach są zimniejsze.

Istnieją 4 główne źródła zawilgocenia :

· penetracja wody deszczowej

Boczne przenikanie deszczu poprzez mur może być spowodowane znaczna

porowatością cegły lub uszkodzeniem obrzutki w postaci włoskowatych pęknięć.

Zawilgocenie tego typu najczęściej pojawia się na południowych i południowo –

zachodnich elewacjach.

· uszkodzenie rynien, wiszących rur spustowych

· uszkodzenie instalacji wodociągowej

Na ścianach wewnętrznych pojawiają się plamy wokół źródła wilgoci. Najczęstszym

uszkodzeniem jest niedrożność rur opadowych w dolnym odcinku i podniesienie się

poziomu wody deszczowej. W wielu budynkach rynny są umiejscowione zbyt nisko i

mają mały spadek, mogą też być zapchane przez liście i mechanizmy należy je

sprawdzać, zwłaszcza w okresie silnych

deszczów.

· podciąganie kapilarne

Ten rodzaj zawilgocenia następuje wskutek podciągania wody z gruntu.

Gdy nie ma przegrody uszczelniającej, mokry obszar ciągnie się wzdłuż całej ściany

do wysokości 50cm nad poziomem podłogi. Jeśli warstwa izolacyjna istnieje, plamy

wilgoci pojawiają się w miejscach jej uszkodzenia lub zasypania ziemią z klombów

albo tam, gdzie zbudowano na niej kamienie czy betonowe cokoły.

Bardzo istotną sprawą przy ustalaniu źródła zawilgocenia jest dokładne określenie

rodzaju soli występujących na powierzchni ścian:

jeśli ściana jest wilgotna przez długi okres i woda paruje z jej powierzchni, wszystkie

sole rozpuszczalne tam się gromadzą,

jeśli wilgoć pochodzi z wody deszczowej, która nie zawiera żadnych soli, jednym ich

dostarczycielem są materiały budowlane. W takim przypadku zawartość soli jest mała i

mają one charakterystyczny skład. Są to węglany, magnezy i chlorki,

jeśli źródłem jest przeciek z uszkodzonej sieci wodociągowej to zawartość soli i ich

skład będzie zbliżony do tego co wyżej i zmienny w zależności od twardości wody,

jeśli jednak źródło wody znajduje się w glebie, często występują chlorki i azotany, co

wystarcza do postawienia diagnozy o podciąganiu kapilarnym. Zawilgocenie, którego

przyczyną jest podciąganie kapilarne, wykryte dzięki stwierdzeniu obecności soli

pochodzących z gleby, można zwalczać przez usunięcie klombu dotykającego ściany

lub osuszenie gruntu. Konieczne staje się również zdjęcie tynku z zaatakowanych

obszarów i usunięcie nagromadzonych tam higroskopijnych soli. W przeciwnym

wypadku ściana będzie w dalszym ciągu wilgotna, absorbując wodę z atmosfery.

Zalecane jest położenie grubej warstwy wodoodpornego tynku, co zastępuje

kosztowną przeciwwilgociową izolację.

Kontrolowanie procesu wysychania

Po założeniu przeciwwilgociowej, hydrofobowej (iniekcji krystalicznej) warstwy

izolacyjnej czas jej schnięcia bywa dość długi – musi on trwać przynajmniej przez

okres lata, a najczęściej przez 12-18 miesięcy. Proces ten można kontrolować za

pomocą wilgotnościomierza np. MTA-10 (o płytkich elektrodach do 50mm). Nowa

warstwa tynku daje odczyt przez miesiąc lub dwa, jeśli zaś po kilku miesiącach nie

zmieni się – będzie to oznaczało, że albo ściana została pomalowana nieodpowiednio

dobraną farbą uniemożliwiającą schnięcie, albo w dalszym ciągu utrzymuje się

podciąganie kapilarne. Przy zastosowaniu bardzo skutecznej warstwy izolacyjnej tynk

wyschnie na tyle, iż nie otrzymamy żadnego odczytu, a mimo to ściana będzie w

dalszym ciągu wilgotna. W takim przypadku można skontrolować proces wysychania

przez użycie wilgotnościomierza o głębokich elektrodach. W tym celu należy wywiercić

parę otworów, najlepiej z zewnątrz, aby nie niszczyć wystroju wnętrza. Jeśli po upływie

12 miesięcy nadal uzyskujemy odczyt, to możemy stwierdzić, że zastosowane zabiegi

nie dały rezultatów.

Gdy po usunięciu tynku odsłonięta ściana okaże się zawilgocona na całej powierzchni

– nie ulega wątpliwości, iż podciąganie kapilarne nie zostało zlikwidowane. Po

założeniu nowej warstwy przeciwwilgociowej powinno się pozostawić ścianę przez

okres 6-8 miesięcy nieotynkowaną. Nie należy zapominać, że jej zewnętrzna strona

powyżej przyziemia w żadnym wypadku nie może być pokryta warstwą wodoszczelną,

gdyż spowodowałoby to podnoszenie się poziomu zawilgocenia we wnętrzu.

Jeżeli te zabiegi nie okażą się wystarczające i podciąganie kapilarne nadal utrzymuje

się, należy zastosować przeciwwilgociową warstwę izolacyjną albo iniekcję

odpowiednich preparatów chemicznych w mur ceglany. Skutecznym, ale drogim

zabezpieczeniem jest przepona metalowa, zakładana po podcięciu ściany. Izolacje

poziome w budynku powinny być ułożone:

w ścianach zewnętrznych i wewnętrznych na wysokości ław fundamentowych oraz

dolnej powierzchni stropu nad piwnicami, pod posadzką.

Brak tego rodzaju zabezpieczenia w budynku był dotychczas najtrudniejszym do

usunięcia mankamentem. Pełną ochronę ścian przed podciąganiem wilgoci z gruntu

może dać tylko założenie brakującej izolacji poziomej przez jedną z dwóch metod:

metoda termo iniekcji,

metoda iniekcji krystalicznej

a) Termoiniekcja („TI”)

Metodą termoiniekcji można wykonać w murach:

poziomą blokadę hydrofobową przy braku tzw. poziomej izolacji przeciwwilgociowej –

bitumicznej,

pionowa blokada hydrofobowa od wewnątrz pomieszczeń w ścianach stykających się

z gruntem. Rozwiązanie to stosuje się w przypadku braku możliwości odsłonięcia

ścian (odkopania) i wykonania od zewnątrz izolacji tradycyjnej – bitumicznej.

Do podstawowych czynności technologicznych w metodzie termoizolacji należą:

nawiercenie w murze otworów na żądanym poziomie lub na określonej powierzchni,

przeprowadzenie specjalnym zestawem urządzeń termodyfuzyjnego procesu

osuszania tj. opróżniania porów i kapilar z wody w nich zalegającej,

hydrofobizacja murów – nasycenie określonego obszaru muru specjalnymi

preparatami odrzucającymi wodę.

Niepowtarzalnymi zaletami tej metody są:

proces osuszania obszaru muru wokół nawierconych otworów trwa zaledwie

kilkadziesiąt godzin, a nie około dwóch lat jak w innych metodach,

blokadę hydrofobową przed wilgocią kapilarną uzyskuje się już po paru godzinach od

zakończenia procesu hydrofobizacji. W przypadku wykonania pionowej blokady

hydrofobowej można prawie natychmiast przystąpić do wykonywania prac

remontowych, jak np. układanie nowych tynków, malowania, itp.

efektywną i trwałą blokadę hydrofobową uzyskuje się dzięki opróżnianiu porów i

kapilar z wody w nich zalegającej oraz zastosowaniu najskuteczniejszych środków

hydrofobowych.

Do iniekcji stosuje się polskie roztwory silikonowe.

AHYDROSIL K – będący 20% roztworem żywicy silikonowej w ługu potasowym.

Roztwór roboczy rozcieńcza się wodą w stosunku 1:5. Stosowany roztwór ma zbyt

małą zdolność penetracji w głębi muru.

SARSIL H-14 – będący 25% roztworem żywicy metylosilikonowej w benzynie

lakierniczej. Płyn o dobrej zdolności penetracyjnej.

SARSIL H-15 – roztwór żywicy metylosilikonowej w rozcieńczalniku izoparafinowym.

Dobre zdolności penetracyjne.

SILMUR – komponent żywic silikonowych w rozcieńczalniku izoparafinowym.

b) Iniekcja krystaliczna („IK”)

Metoda dotyczy osuszania budynków, które uległy zawilgoceniu wskutek podciągania

kapilarnego wód gruntowych. Warstwa izolacyjna tworzy się przez krystalizację

nierozpuszczalnych w wodzie minerałów w porach i kapilarach materiału

budowlanego. Przepona izolacyjna jest w praktyce wykonana w sposób możliwie

prosty. W jednej linii równolegle do powierzchni podłogi w odstępach co 10-15 cm

wierci się otwory. Do tych otworów zostaje wstrzyknięty roztwór wodny specjalnego

rodzaju cementu portlandzkiego ze środkiem silikonowym.

c) Wewnętrzny ekran wentylacyjny

W starych obiektach często zdarza się, że z zewnątrz nie możemy odkopać piwnic

(brak miejsca). Wtedy musimy od strony wewnętrznej pomieszczenia piwnicznego

zastosować tzw. ekran wentylacyjny. W tym celu należy ze ścian zbić wszystkie tynki,

a ścianki działowe, nie konstrukcyjne oddzielić przez ich wykucie od ścian

zewnętrznych. Odsłonięte mury należy bezwzględnie oczyścić i odgrzybić. Ekran

tworzymy w postaci ścianki murowanej o grubości od ¼ do ½ cegły ustawionej w

odległości 6 do 14 cm od zawilgoconej ściany na całą jej wysokość. Ściankę

ustawiamy na izolacji przeciwwilgociowej poziomej złożonej z dwóch warstw papy

asfaltowej, sklejonych lepikiem asfaltowym na zimno.

Przez pozostawienie otworów nawiewnych (14 x 14cm) na zewnątrz pod stropem

umożliwiony zostaje przepływ powietrza. Ruch powietrza w szczelinie pomiędzy

dobudowanym ekranem a zawilgoconym murem powoduje systematyczne jego

osuszanie, natomiast sam ekran pozostaje suchy. W pomieszczeniach piwnicznych

zewnętrzną powierzchnię ekranu można otynkować, natomiast otwory wentylacyjne

należy zasłonić żeliwnymi kratkami. Na koniec ściany działowe wewnętrzne muszą być

zamurowane. Ponieważ cegły nie będą miały żadnego połączenia ze ścianą

zewnętrzną, dajemy specjalne kątowniki murarskie, które zapewniają odpowiednią

stabilność ścianek działowych.

IV. Konsekwencje wilgotnych plam

Wilgotne plamy występujące na zewnętrznych ścianach parteru lub piętra domu należy

rozróżnić czy pochodzą one:

z zewnątrz czy od wewnątrz.

Zawilgocenie z zewnątrz spowodowane jest najczęściej wskutek uszkodzenia rynien,

rur spustowych i zacieków dachowych, zaś zawilgocenie od wewnątrz tworzy się przy

natychmiastowych zmianach temperatury, kiedy ściany są zimniejsze od wnętrza

mieszkania.

W narożach pomieszczeń chłodniejszych niż w ich sąsiedztwie tworzą się ciemne

pasy wilgoci na ścianach i sufitach-stropach. Szczególnie narażone są na to kąty

pomieszczeń i ściany za szafami, gdzie powietrze nie ma swobodnego przepływu.

Podobnie dzieje się w łazienkach, gdzie para z gorącej wody skrapla się na

przewodach, powodując pocenie się rur.

Podłoże w ścianach otynkowanych nie jest tak szczelne jak przewodów wodociągowo-

kanalizacyjnych i nasiąka. Pokazują się z biegiem czasu na tym, wilgotnym i ciepłym

podkładzie ciemne, szare, zielone naloty grzybów pleśniowych. Miejsce, gdzie w

ścianie para wodna skrapla się (temperatura ściany jest niższa od temperatury w

pomieszczeniu), określanym punktem rosy.

Żadna ściana nie jest przeciwko wodzie zabezpieczona. Gromadzi się ona na każdej

konstrukcji ściennej. Normalnie nie stanowi to nieszczęścia, gdyż woda paruje w

suchych miejscach i oddala się do otaczającego powietrza. Niebezpieczne jest, kiedy

ściana nie wysycha, ponieważ przykładowo na zewnątrz został położony tynk

wodoszczelny lub podkład albo inna powłoka wodoszczelna. Tak powstaje wilgoć

wewnątrz konstrukcji i pewnego dnia pokażą się w pomieszczeniu mokre plamy.

Zjawisko to będzie się nasilać, jeśli ściana nie zostanie podporządkowana

następującym warunkom.

para wodna musi swobodnie przenikać na zewnątrz i wysychać. Mokre plamy w

pomieszczeniu muszą być usunięte przez dobre wietrzenia i regulowane ocieplenie.

ściana musi być ciągle tak ciepła, że tylko ograniczone i niewielkie ilości pary wodnej

będą się na niej zatrzymywały.

4.1 Boazerie na zawilgoconych ścianach

Drewniane okładziny z desek możemy stosować na zawilgoconych murowanych

ścianach wewnętrznych pomieszczeń parteru lub piętra, jako jedną z metod chowania

wilgoci, jeżeli będą przestrzegane podstawowe zasady:

Zawilgocony tynk musi być odbity z muru do wysokości zakładanej boazerii. Odbity z

tynku mur należy dokładnie oczyścić szczotkami drucianymi z resztek skorodowanej

zaprawy. Oczyszczoną powierzchnię należy bezwzględnie odgrzybić.

Boazerię należy wykonać z materiału odpornego na negatywne działanie grzybów

domowych. Poszczególne gatunki drewna mają różną odporność w tym zakresie i z

tego względu można podzielić je na trzy grupy:

I - grzyboodporne: dębowe, wiązowe, grabowe, twardzielowe modrzewiowe,

II – średnio odporne: twardzielowe sosnowe, świerkowe, jodłowe, jesionowe,

daglezjowe,

III – mało odporne: topolowe, klonowe, brzozowe, lipowe.

W pomieszczeniach o dużej wilgotności powietrza (kuchnie, łazienki) i na

zawilgoconych murach powinno się stosować tylko gatunki dwóch pierwszych grup.

Materiał mało odporny na grzyby (grupa III) można wykorzystywać tylko do boazerii

nakładanych w suchych wnętrzach (pokojach), o tynkach nie zawilgoconych.

Drewno po wyrobieniu i ostruganiu musi być poddane dokładnym zabiegom

impregnacyjnym, które należy wykonać (deski, łaty lub listwy montażowe) metodą

smarowania preparatem rozpuszczalnikowym. Boazerię na zawilgoconych ścianach

trzeba zwentylować, tzn. zapewnić dobre przewietrzanie przestrzeni pod okładziną.

Jedno z lepszych rozwiązań konstrukcyjnych jest takie, w którym deseczki przykręca

się poziomo lub pionowo, nie łącząc ze sobą na pióro lecz pozostawiając między nimi

wąskie szpary szerokości od 3 do 5mm. Szalunek profilowany może być skuteczny nie

tylko w układzie poziomym, ale i pionowym. Należy zwrócić uwagę, że w

pomieszczeniach wilgotnych – przy ułożeniu poziomym – wpusty mogą być zawsze

zwrócone w kierunku na dół, aby nie mogła się tam zbierać woda. W tym przypadku

korzystniejszy jest układ pionowy przy czym krawędź dolna powierzchni deskowania

powinna posiadać krawędź na skropliny. W tej formie fachowo wykonana okładzina

boazeryjna może być bez większych przeszkód ułożona w łazience.

Tam, gdzie powierzchnie deskowania graniczą z podłogą, ścianami lub sufitem,

powinny być one w każdym przypadku zakończone szczelinami wentylacyjnymi

ściętymi o szerokości 20-38mm. Wykonanie to odpowiada materiałowi i zapewnia

ponadto idealną cyrkulację powietrza. Ścięcia ukośne desek stosujemy tam, gdzie

stykają się ze sobą końcówki czołowe desek, ponieważ w miejscu tym dokładność

dopasowania jest prawie nieosiągalna.

Przy pomocy ręcznej piły tarczowej wykonuje się cięcia pod kątem lub ścięcia skośne.

Cięcia wykonuje się zasadniczo od tyłu brzeszczotem piły o cienkich ząbkach.

Umocowanie desek o nieprofilowanych krawędziach przy pomocy widocznych śrub

jest pierwotnym rozwiązaniem. Wkręca się je najlepiej wkrętami, przy czym ostrze

musi być dokładnie dopasowane do rowku żłobka główki wkrętu, a rowki ustawione

powinny być wszystkie w jednym kierunku słojów. Do tego celu stosuje się śruby o

obrobionej powierzchni lub mosiężne z łbem soczewkowo - stożkowym.

4.2 Zapobieganie zagrzybianiu murów

Z murów trzeba zbić zawilgocony, odstojony tynk oraz usunąć warstwę grzyba (np.

sznury, płaty grzybni, owocniki). Powierzchnię należy oczyścić starannie, zwracając

szczególną uwagę na spoiny, którymi grzyby najczęściej przerastają mury.

Oczyszczone mury należy odgrzybić metodą smarowania lub opryskiwania roztworem

roboczym 1:2 preparatu np. PLEŚNIOTOX.

W przypadku stwierdzenia wrastania sznurów i grzybni w głąb powierzchni ściany

(tzw. przerastanie) przy odgrzybianiu należy zastosować metodę nawiercania otworów

wraz z wprowadzeniem środka dezynfekcyjnego do pełnego nasączenia zaprawy w

spoinach muru.

4.3 Zapobieganie zagrzybianiu tynków

Technologia stosowania preparatu rodzimej produkcji pleśniobójczego preparatu

PLEŚNIOTOX i PLEŚNIOTOX E, zwalczającego grzyby pleśniowe rozwijające się na

podłożach tynkarskich jest następująca:

należy odkurzyć tynki na ścianach i suficie, używając do odpylania odkurzacza

przemysłowego, zmyć powierzchnię wodą,

usunąć zakażone powłoki malarskie, a w razie odspojenia tynku lub jego osypliwości

należy usunąć tynk do podłoża i oczyścić je szczotką drucianą,

następnie należy przygotować roztwór roboczy środka (1:2). Do wiadra

polietylenowego należy dolać potrzebną ilość preparatu PLEŚNIOTOX, a następnie

dolać dwukrotną ilość czystej wody, wymieszać roztwór,

powierzchnię trzeba odgrzybić metodą smarowania lub opryskiwania nanosząc nie

mniej niż 0,25 dm3 roztworu roboczego na 1,0 m2 powierzchni poziomej lub nie mniej

niż 0,50 dm3 na 1,0 m2 powierzchni pionowej, sufitowej i skośnej. Pomieszczenie, w

którym nastąpiła dezynfekcja należy wietrzyć aż do zaniku zapachu (około dwóch dni),

ewentualny nowy tynk należy nałożyć po wyschnięci podłoża najkorzystniej po upływie

10 dni. Norma zużycia na 1m2 powierzchni przy smarowaniu lub opryskiwaniu:

dla powierzchni poziomych – nie mniej niż 0,08 dm3 koncentratu lub 0,25 dm3

roztworu roboczego,

dla powierzchni pionowych, sufitowych i skośnych,

przy metodzie smarowania – nie mniej niż 0,16 dm3 koncentratu lub 0,50 dm3

roztworu roboczego,

przy metodzie opryskiwania – nie mniej niż 0,14 dm3 koncentratu lub nie mniej niż

0,44 dm3 roztworu roboczego.

4.4 Izolowanie plam po zaciekach

Przed właściwym wykonaniem malowania ścian i sufitów pomieszczeń, w których to z

różnych przyczyn wystąpiły trwałe, rdzawe zaplamienia porów w tynkach

(nieszczelność pokryć dachowych, zacieki i instalacji wodociągowo-kanalizacyjnej, itp.)

należy w pierwszej kolejności wykonać izolację tych plam.

W zależności od przyjętej techniki malowań (emulsyjne, klejowa) należy wykonać

następujące czynności:

Tynki malowane farbą emulsyjną:

miejsca zanieczyszczone należy zmyć gorącą wodą, zeskrobując starą powłokę

malarską,

następnie należy przygotować szkło wodne, w ilości 0,8 dm3 na 1m2 izolowanej

powierzchni zacieku na tynku. Kolejne smarowania należy wykonywać w

jednodniowych odstępach czasu. Ilość smarowań powinna być taka, aby zużyć nie

mniej niż 0,8 dm3 szkła na jednostkę powierzchni,

po dobrym wyschnięciu gruntu ze szkła wodnego powierzchnię należy pomalować

farbą emulsyjną, zużywając około 0,25 dm3 emulsji na 1 m2 plamy.

Tynki malowane farbą klejową:

miejsca zanieczyszczone należy zmyć kilkakrotnie gorącą wodą za pomocą pędzla

trzonkowego lub rogowego tak, aby zostały umyte pory w tynku. Starą warstwę

malarską trzeba zeskrobać.

powierzchnię należy przemyć czystą wodą i pozostawić do wyschnięcia,

po wyschnięciu oczyszczone miejsca należy pomalować mieszaniną sporządzoną z

rozpuszczenia 0,05 kg siarczanu miedziowego w 1dm3 gorącej wody, następnie

roztwór należy wlać do naczynia, w którym sporządzone zostało mleko wapienne z

0,5dm3 ciasta wapiennego i 4 dm3 wody. Całość powinna mieć konsystencję rzadkiej

śmietany,

następnie rozczynem gruntującym należy pomalować plamy, zużywając nie mniej niż

0,8 dm3 wapna pokarbidowego na 1m2 zacieku. Każde malowanie można wykonać

dopiero po dobrym wyschnięciu poprzedniej warstwy,

zagruntowany i wyschnięty zaciek można zamalować farbą klejową.

W niektórych wypadkach wystarczy kilkakrotne pokrycie wymytej plamy 10%

roztworem amoniaku.

4.5 Likwidacja zasoleń na ścianach

Wskutek kapilarnej migracji w porach muru i tynków, woda rozpuszczająca pewne

składniki solne materiału (chlorki, siarczany, azotany, itp.) przenosi je i osadza w

innych miejscach, powodując powstanie tzw. wykwitów, które szpecą wygląd

zewnętrzny domu, osłabiając wytrzymałość materiału, gdyż sole te z reguły

przechodzą przeważnie w postać uwodnioną o zwiększonej objętości (watowate

skupiska kryształów soli).

Występujące w obiektach takie wykwity, to nic innego, tylko grzybnia grzybów

domowych. Łatwo samemu sprawdzić czy ma się do czynienia z wykwitami solnymi,

czy też z utworami grzybowymi.

W tym celu należy zeskrobać z tynku watowate utwory kryształków na szklany spodek,

zalewając odrobiną czystej, ciepłej wody, dokładnie mieszając zawartość patyczkiem.

Jeśli woda rozpuści osad – mamy do czynienia z typowymi wykwitami solnymi, jeżeli

natomiast watowate kłaczki nie ulegną rozpuszczeniu – mamy do czynienia z

utworami grzybowymi.

Likwidacja takich wysoleń sprawia wiele trudności użytkownikom obiektów, bowiem nie

znaleziono jeszcze skutecznego do ich całkowitej neutralizacji.

Częściową likwidację soli możemy osiągnąć stosując zachodnie preparaty niemieckie

firmy: BAYOSAN (płyn do odsalania AS06) i SCHOMBURG (ESCO – FLUAT). Są to

jednak preparaty posiadające dosyć ostre wymogi stosowania (każdorazowa zgoda

Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego na stosowanie wewnątrz budynków) i między

innymi z tego powodu nie są powszechnie stosowane.

Wiadomo, że wysolenia tworzą się przeważnie wtedy, gdy występuje zjawisko

podciągania wody w kapilarach, a więc gdy budynek nie posiada przepony

hydrofobowej. Dlatego też lepiej mury obiektu osuszyć niż używać środków

chemicznych nie likwidujących w pełni tych wysoleń.

W przypadku laboratoryjnego stwierdzenia obecności znacznych ilości soli w murze

należy ściany odsolić.

Najprostsza technologia prac likwidująca wysolenia jest następująca:

należy osuszyć mur domu jedną z metod (termoiniekcja, iniekcja krystaliczna),

po upływie nie mniej niż 12 miesięcy od zakończenia prac osuszających

wykonywanych metodą iniekcji krystalicznej, należy zbić z powierzchni ścian zasolone

tynki, usuwając zaprawę ze spoin do głębokości 2 cm. Tynki należy usunąć do

wysokości 0,8m powyżej widocznego pasa zasolenia muru,

oczyszczone powierzchnie należy odsolić metodą polegającą na obfitym nasyceniu

muru czystą wodą i położeniu na powierzchni kompresu z betonu (grubość 1-2cm) z

wodą. Aby uniknąć pękania okładu, bentonit przed położeniem należy zmieszać z

piaskiem w stosunku 1:6. kompres pozostawia się na murze aż do wyschnięcia,

aby uniknąć zamoczenia przez wodę opadową odsolony fragment muru zewnętrznego

powinno się osłonić folią polietylenową (nie umożliwiając jednak jego wysychania),

po wyschnięciu okład należy zdjąć z muru i w przypadku koniecznym zabieg należy

powtórzyć. Bentonit jest ilastą skałą osadową barwy białej lub żółtej, dzięki

właściwościom absorpcyjnym używany jako środek oczyszczający, odbarwiający,

uszczelniający,

po odsoleniu muru ściany należy odgrzybić, stosując metodę smarowania lub

opryskiwania roztworem roboczym (1:2) preparatu PLEŚNIOTOX (normy zużycia: nie

mniej niż 0,16dm3 koncentratu lub 0,50 dm3 roztworu roboczego na 1m2 pionowej

powierzchni ściany).

V. Ochrona przed grzybami i owadami

Najgroźniejszym czynnikiem powodującym zniszczenia elementów konstrukcyjnych w

obiektach mieszkalnych są grzyby domowe. Organizmy te żywią się wyłącznie

materiałami budowlanymi pochodzenia roślinnego (ściany drewniane, słupy, oczepy,

rygle, legary podłogowe, belki i stropy, stolarka okienno-drzwiowa, elementy więźby

dachowej, schody drewniane itp.). Nie tylko drewno okrągłe i tarte jest niszczone przez

grzyby. Pokarmem dla nich są również coraz częściej stosowane materiały

drewnopochodne: płyty pilśniowe twarde i miękkie oraz wiórowe, a także wyroby

trzcinowe, słomiane, trociny czy też tworzywa sztuczne, jak lentex itp. Grzyby niszczą

te materiały tylko wtedy, kiedy są one nadmiernie zawilgocone. Jeśli podłogi, stropy,

elementy więźby dachowej i inne części zostaną odpowiednio zabezpieczone przed

wilgocią, to nie będą atakowane przez te szkodniki.

Przeniesione z drewnem formy grzyba stanowią jedną z przyczyn jego rozwoju. Formy

te mogą być również przeniesione ze starą cegłą, z drewnem opałowym, a także przez

ludzi i zwierzęta. Drugim źródłem zagrzybienia są zarodniki, które unoszą się w

powietrzu i opadają.

Jeśli formy grzyba bądź zarodniki znajdą pokarm – i to pokarm zawilgocony –

zaczynają się rozwijać. W sprzyjających warunkach zniszczenie elementów

budowlanych zaatakowanych przez grzyby następuje szybko i np. stale zawilgocona

podłoga może ulec zupełnej dewastacji już w ciągu roku od chwili jej porażenia.

Wielkie niebezpieczeństwo ze strony tych szkodników polega na ich zdolności do

przemieszczania się z elementów już przez nie opanowanych na elementy zdrowe i na

atakowaniu w ten sposób całego budynku. W poszukiwaniu pokarmu potrafią one

przenikać przez mury i sklepienia (stropy). Na sklepieniu piwnicznym możemy

spostrzec owocniki pochodzące od grzybów rozwijających się w podłodze parteru.

Oto ich typowe formy rozwojowe:

grzybnia zbudowana ze splotu strzępek mających postać cieniutkich niteczek,

sznury będące wiązkami skupionych strzępek rozrastających się razem, równolegle do

siebie,

owocnik wytwarzający zarodniki.

Formy te są różne i ukształtowane zależnie od gatunku grzyba. Mogą to być brunatne

niteczki, albo wyraźne białe sznury, bądź watowate narośla. Same zarodniki

przybierają postać kapeluszy, muszelek, skórzastych powłoczek itp.

Objawy zagrzybienia elementów konstrukcyjnych to:

zmiany barwy drewna, spękania drewna,

możność rozcierania drewna na proszek,

załamywanie się konstrukcji drewnianych,

charakterystyczny zapach stęchlizny w pomieszczeniach obiektu,

zwiększenie wilgotności powietrza,

paczenie lub uginanie podłóg.

Na tynkach występują wybrzuszenia i spękania, a na murach mogą rozwijać się

poszczególne formy grzyba. Przytoczone objawy zniszczeń są następstwem daleko

posuniętej inwazji grzybów. W początkowym stanie rozwijają się one zwykle

niewidocznie – pod podłogami lub wewnątrz stropów, a więc w miejscach nie

dostrzeganych przez mieszkańców.

Pod względem szkodliwości grzyby można podzielić na cztery grupy:

I – grzyby najbardziej niebezpieczne, powodujące bardzo szybki i silny rozkład drewna

na dużych powierzchniach (gnilica mózgowata, krowiak łykowaty, podskórnik

zatokowy, stroczek domowy),

II – grzyby mniej szkodliwe w budynkach, a bardziej w miejscach otwartych,

charakteryzujące się gniazdowym występowaniem (ciemnoskórek belkowy, gmutwek

dębowy, niszczyca płotów, pniarek obnażony, twardziak łuskowaty),

III – grzyby mało szkodliwe, rozwijające się tylko przy dużej wilgotności podłoża

(czuprynka kulista, sinizna jako zespół grzybów powodujących barwicę drewna),

IV – grzyby mało szkodliwe dla drewna, atakujące różne materiały: tynki, powłoki

malarskie, itp. powodujące ich zniszczenie, rozwijające się tylko przy dużej wilgotności

podłoża (pędzlak, kropidlak, pleśniak i inne).

Występujące w grupie IV grzyby pleśniowe są stałym składnikiem biologicznego

zanieczyszczenia otaczającego nas powietrza. Ich rozwój na powłokach malarskich i

tynkarskich rozpoczyna się zazwyczaj dopiero w warunkach wysokiej wilgotności

atmosfery, szczególnie przy zaistnieniu dużej wilgotności podłoża (zacieki dachowe,

sufitowe). Grzyby te wywołują rozkład substancji organicznych w farbach, klejach i

innych materiałach zawartych w zaprawach, powłokach malarskich i tynkarskich.

Powoduje to z kolei różnego typu przebarwienia, plamistości, odpryskiwanie,

łuszczenie się lub odstawanie większych płaszczyzn i niekiedy ich kruszenie. Barwy

plam pojawiających się na powierzchniach tynkarskich i malarskich, w przybliżeniu

określają gatunki grzybów pleśniowych rozkładających dane podłoże, a mianowicie:

żółto – pomarańczowe.

Kropidlak pomarańczowy (Aspergillus ochracens),

Kropidlak zielony (Aspergillus glancus),

Kropidlak żółty (Aspergilus flarus)

Penicillium funiculosum

zielone i oliwkowozielone

Pędzlak zielony (Penicillium glaucum)

Kropidlak różnobarwny (Aspergillus versicolor)

Pleśniak zielony (Mucor viride)

Penicillium jonthienelium

czerwone

Kropidlak czerwonawy (Aspergillus ruber)

Kropidlak różowy (Aspergillus rosens)

Aspergillus versicolor

Dactylium fudurioides

fioletowe – grzyby z rodzaju Fusarium

brunatne – Cladosporium herbarum, grzyby z rodzaju flormodendrum

ciemnobrązowe i czarne.

Mucor mudeo (pleśniak)

Rhizopus nigricans

Kropidlak czarny (aspergilus niger)

Aspergillus terrus

Diplodia sp.

grzyby z rodziny Stephylium, Curvularia lunata.

O ile bezpośredni wpływ toksyczno – zakaźny grzybów domowych na zdrowie ludzi

jest wątpliwy, o tyle pośrednie szkodliwe działanie zaznacza się wyraźnie i to pod

różnymi postaciami. Wynika ono z tych wszystkich zmian w otoczeniu, które zachodzą

w skutek zagrzybienia i które mogą niekorzystnie wpływać na zdrowie mieszkańców.

Ujawniają się one wtedy gdy higieniczne warunki mieszkalne ulegają pogorszeniu, a

następnie jako szkody materialne które powodują rozwój grzyba.

Rozwinięty i owocujący grzyb domowy zwiększa stopień zapylenia powietrza.

Zarodniki są bardzo lekkie i ponadto są bardzo małe (w 1m3 mieści się ich ok. 4 mln).

W skutek swej lekkości zarodniki dostają się z powietrza do dróg oddechowych, a z

pokarmem do narządów trawienia, osiadają również na skórze człowieka powodując

różne następstwa. Do drobniutkich nawet pyłków mogą się przyklejać bakterie i łącznie

z nimi roznosić się na dalekie odległości. Jeżeli są to bakterie chorobotwórcze, to w

ten sposób może szerzyć się narażenie organizmu człowieka. Przykre zapachy

rozkładającego się starego grzyba boże prowadzić do zmiany rytmu oddechowego. U

niektórych osób, mniej odpornych, stałe przebywanie w zagrzybionych

pomieszczeniach powoduje ogólne podrażnienie nerwowe, anemię, zaburzenia w

funkcjonowaniu przewodu pokarmowego.

VI. Metody impregnacji, odgrzybiania i zwalczania

owadów

6.1 Metoda biologiczna

Wszystkie chemiczne środki ochrony drewna są mniej lub bardziej szkodliwe dla ludzi i

zwierząt stałocieplnych. Preparaty te ponadto mogą zniszczyć powłoki z farb i politury

co jest szczególnie nie korzystne przy dezynsekcji obiektów zabytkowych.

Również stosowana obecnie, powszechnie technika wprowadzania płynnych środków

ochrony w głąb drewna (metody powierzchniowe), nie zawsze pozwala na

dezynsekcję obiektów o dużych wymiarach grubości. Mankamentów tych można by

uniknąć przez zastosowanie drapieżnych lub pasożytniczych owadów które potrafiły by

znaleźć szkodnika na największej głębokości w drewnie.

6.2 Gatunek pasożyta (Scerodermus Domesticus klug) zwalczający owady niszczące

drewno

Dotychczasowe wyniki badań wskazują, że gatunkiem wyjątkowo przydatnym do

zwalczania owadów niszczących drewno budowli i wyroby z drewna jest Scerodermus

Domesticus. W pomieszczeniach ogrzewanych pojawiają się postacie doskonałe

omawianego pasożyta przez cały rok i nieomylnie rozpoznają drewno, w którym

znajdują się żywe larwy. Scerodermus domesticus dostaje się do larw żerujących w

głębi, wchodząc w drewno przez szpary, wszystkie otwory jak też drążąc własne

korytarze w zapełnionych mączką lub wiórami chodnikach wygryzionych przez larwy

przyszłego gospodarza. Do drewna wgryzają się również przez nie uszkodzoną jego

powierzchnię. Ma to miejsce wtedy, gdy chodniki larw przebiegają tuż pod

powierzchnią drewna. W poszukiwaniu pożywienia i materiału lęgowego samice

przegryzają warstwy nieuszkodzonego drewna, przedostają się od chodników do0

chodników i atakują larwy znajdujące się nawet na największych głębokościach w

drewnie. Napotkawszy larwę pasożyt obezwładnia ją szybkimi wkłuciami żądła.

Upolowane larwy wykorzystują jako własne pożywienie i jako materiał lęgowy. Owady

Sterodermus domesticus w naszym kraju nie są spotykane. Występują licznie tylko na

Bałkanach.

6.3 Metoda iniekcji

Metoda iniekcji, zastrzykowa lub wtryskiwania, polega na wprowadzaniu preparatu

owadobójczego wgłąb drewna za pomocą strzykawki lekarskiej. Do tego celu

wykorzystuje się wszelkie spękania oraz otwory wylotowe po owadach. Po wykonaniu

zabiegu owadobójczym środkiem, całość drewna należy szczelnie okryć folią

polietylenową na okres 48 godzin. owinięcie przedmiotów dezynfekowanych jest

ważne, ponieważ preparaty owadobójcze są bardzo lotne a rozpuszczalniki

organiczne zawarte w tych środkach są także toksyczne dla owadów. Metodą tą

zabezpieczamy wszystkie powierzchnie malowane farbą olejną i lakierami albo pokryte

polichromią. Przy wykonaniu metoda iniekcji należy pamiętać że igłę strzykawki wbija

się w drewno w odstępach nie mniejszych niż 5cm. Przy używaniu strzykawki

najpoważniejszym problemem to jej mała pojemność. Opracowano więc iniektor, który

eliminuje wszystkie trudności i który można używać do wstrzykiwania środków

owadobójczych, grzybobójczych i płynów wzmacniających zniszczoną strukturę

drewna. Urządzenie to jest zasadniczo ciągle napełnioną strzykawką. Część z igłą

można z łatwością trzymać w jednej ręce a zawór uruchamiamy palcem wskazującym

co pozwala na dokładne dozowanie. Płyn owadobójczy wprowadza się do strzykawki z

pojemnika, w którym wytwarzane jest ciśnienie za pomocą napełnionego dwutlenkiem

węgla nabojów. Pojemnik pod ciśnieniem posiada zwór kontrolny do regulacji

szybkości przepływu.

6.4 Kąpiel zimna krótkotrwała

Jest to najlepsza z grupy metod impregnacji powierzchniowej, polegająca na

zanurzaniu nasyconego materiału w cieczy impregnacyjnej na pewien czas – nie

dłuższy niż 2 godziny. Do takiej kąpieli należy posiadać wannę wykonaną z blachy.

Wannę napełniamy preparatem chemicznym do połowy wysokości i wkładamy

materiały. Po wykonanej impregnacji materiały należy materiały należy wysuszyć.

Metoda tą impregnujemy :

nowe i stare drewno

gonty

wióry i trociny

6.5 Kąpiel zimna długotrwała

Metoda ta polega na zanurzeniu materiału impregnowanego na minimum 2 godziny.

Maksymalny czas może dochodzić do 7 godzin. Do ustalenia odpowiedniego okresu

impregnacji służy wzór T = a2/25

gdzie :

T – obliczany czas kąpieli w godzinach

a – najmniejszy wymiar liniowy

6.6 Metoda nawiercania otworów w elementach drewnianych budynków do zwalczania

owadów

Taką metodę stosuje się wtedy gdy dostęp do miejsc zaatakowanych przez owady jest

trudny. Sposób ten jest godny zastosowania w budynkach drewnianych.

Przy metodzie tej należy przestrzegać następujących zasad :

otwory trzeba nawiercać 5 – 10 mm

odległość miedzy szeregami otworów nie mogą większe niż 5 cm

odstępy między otworami w jednym szeregu powinny wynosić 30 – 50 cm

odległość szeregu otworu od skrajnego brzegu elementu konstrukcyjnego nie może

być większa niż 2,5cm

w elementach leżących poziomo otwory należy wiercić prostopadle do podłużnej osi

belki

w wywiercony otwór należy wlać środek owadobójczy o częstotliwości 3 – 5 razy

po ostatnim wstrzyknięciu preparatu gdy drewno już nie wchłania preparatu, otwór

trzeba zakołkować.

6.7 Metoda termiczna poprzez nawiew gorącego powietrza na powierzchnię drewna

Jest niemiecką odmianą metody termicznej polegającej na wykorzystaniu gorącego

powietrza jako środka niszczącego owady, których larwy giną już przy temperaturze

400 C. Powietrze podgrzane w nawiewnicy do temperatury 800 – 1100 C,

odprowadzane jest do uszczelnionej przestrzeni strychowej systemem rur, gdzie

więźba dachowa zostaje poddana jego działaniu. Po 6 – 8 godzinnym nagrzewaniu

gorącym powietrzem rozpylane są dodatkowo chemiczne środki ochrony drewna.

Wadą tej metody jest :

wysoka ciepłota może spowodować uszkodzenie powłok okien oraz złoceń

bardzo mała skuteczność zwalczania larw żerujących w ścianach zrębowych,

szkieletowych, przykrytych tynkiem.

Badanie domu z bali nie deskowanych

Należy zbadać kolejno wymienione miejsca :

1. Podwalinę

Gdy np. górna powierzchnia górna powierzchnia fundamentu nachylona jest do

wewnątrz, to przy zbyt małym okapie dachu woda ściekająca po ścianie stanie się

przyczyną zagrzybienia podwaliny.

2. Okap dachu

Nieszczelne dachy mogą doprowadzić do zagrzybienia górnych beli oczepowych

ścian.

3. Pod oknami

Jeżeli okna są nieszczelne lub też niefachowo osadzone, mogą powodować lokalne

uszkodzenie drewna przez zagrzybienie

4. Miejsca styku bali

Bal, który z zewnątrz wydaje się zdrowy może być wewnątrz uszkodzony. Należy

sprawdzić czy przyczyną zniszczenia drewna jest grzyb czy owad, a także próbować

wbić nóż w dolną część bala.

5. Szczeliny

W miejscach nachylonych do wewnątrz w stronę dolną, zbiera się woda deszczowa

powodując zagrzybienie drewna, co stwarza poważny problem, który należy rozwiązać

usuwając zagrzybienie.

Zwęgłowania

Skrajne końcówki bali łatwo pękają i mogą od nich odpadać duże kawałki drewna.

Luźne kawałki należy przymocować. Zwęgłowania również są narażone na działania

zmiennych warunków atmosferycznych i szczególnie w tych miejscach widzimy złe

skutki nieszczelnego pokrycia dachowego. Ciepły i wilgotny klimat sprzyja rozwojowi

szkodliwych owadów. Najbardziej narażonymi partiami drewna są miejsca wyżej

wymienione, w szczególności gdy działanie wilgoci umożliwiło wystąpienie grzyba

domowego. jeśli dom został zaatakowany przez szkodniki, to mogą się one

rozprzestrzeniać dalej na inne części konstrukcyjne obiektu. Otwory w drewnie

wskazują na obecność spuszczela lub koładków. Koładki robią małe okrągłe i dość

liczne otwory o średnicy 1 – 2 mm. Spuszczela w cieplejszych miejscach ściany robi

masowo podłużne otwory o szerokości około 3 mm i5 – 7 mm długości.

VII. Badanie ścian obitych deskami

Przy fundamencie

Nożem należy sprawdzić czy zniszczone przez działanie wilgoci, względnie ze

zniszczoną farbą elementy są naprawdę poważnie zdewastowane. Na ogół

spostrzegamy twarde drewno tuż pod powierzchnią. W domach z oszalowaniem

poziomym możemy oderwać ostrożnie dolną deskę w celu skontrolowania stanu

zachowania podwaliny. Po wykonaniu badania listwę należy umieścić z powrotem na

poprzednie miejsce. W wielu budynkach można dostać się do podwa