II ir n - rbfbih.ba

I

u

nil

nir

!nii

nlr1l

nil

n!l

it

{t

t.l

IIli

Iir

lt

n!l

il

ntl

nI

i]

RAZVOJNA BANKAFEDERACIJE BOSNE I HERCEGOVINE

Finansijski izvje5taji za godinu

koja je zavr5ila 31. decembra 2018

i izvje$taj nezavisnog revizora

n1i

n

ii Stranica

nil

SadrZaj

odgovornost uprave i Nadzornog odbora Banke za pripremu i odobravanje godisnjih

fi nansijskih izvje5taja

lzvje5taj nezavisnog revizora

Bilans uspjeha

lzvjeStaj o sveobuhvatnoj dobiti

lzvje5taj o finansijskom poloZaju

lzvje5taj o novdanim tokovima

lzvje$tajo promjenama u kapitalu

Napomene uz finansijske izvje5taje

1

2-6

7

I

I

10

11

nI

i_]

ii

r

i]tl

it/

fl;l

rlI

it

n1t

rill

nfl

nil

nii

nI

'l

I'l

12 -79

Odgovornost Uprave i Nadzornog odbora Banke za pripremu i odobravanje godisnjih finansijskih izvjestaja

Uprava Banke duzna je pripremiti finansijske izvjestaje, koji daju objektivno i istinito prikaz finansijskog polozaia Banke, te rezultate njenog poslovanja i gotovinskog toka u skladu sa vazecirn racunovodstvenim standardima, te ima odgovornost za vodenje odqovarajucih racunovodstvenih evidencija koje u svakom trenutku omogucuju pripremu finansijskih izvjestaja, Uprava ima opstu odgovornost za poduzimanje koraka koji su joj u razumnoj mjeri dostupni kako bi joj ornoquclli oeuvanie imovine Banke, te sprjecavanje i otkrivanje prevara i ostalih nepravilnosti.

Uprava je odgovorna za odabir prikladnih racunovodstvenih politika koje su u skladu sa vazecim racunovodstvenim standardima i za njihovu dosljednu primjenu, donosenie razumnih i razboritih pretpostavki i procjena, te pripremu finansijskih izvjestaja na principu neopranlcenosti vremena poslovanja, osim ako je pretpostavka da ce Banka nastaviti 5 poslovanjem neprimjerena.

Uprava je duzna podnijeti na usaglasavanje Nadzornom odboru godisnji izvjestaj Banke zajedno sa godisnjim finansijskim izvjestajima, nakon cega Nadzorni odbor odobrava podnosenje godisnjih finansijskih izvjestaja Skupstini Banke na usvajanje.

Finansijski izvjesta] na stranama 7. do 79. su odobreni od strane Uprave za podnosenje Nadzornom odboru, 16. aprila 2019. godine te ih, potvrdujuci ovo, potpisuje:

Za i u ime Uprave

Razvojna Banka FBiH Igmanska 1 71000 Sarajevo Bosna i Hercegovina

16. april 2019. godine

1

Deloitte. Deloitte d.o.o.Zmaja od Bosne 12c71000 SarajevoBosna i Hercegovina

Tel: +387 (0) 33 277 560Fax: +387 (O) 33 277 56Iwww.deloitte.com/ba

tzvreSrru NEzAVrsNoc REVTzoRA

Vlasnicima Razvojne Banke Federacije Bosne i Hercegovine

MiSljenje

Obavili smo reviziju finansijskih izvje5taja Razvojne Banke Federacije Bosne i Hercegovine ("Banka") koji obuhvataju

izvje5taj o finansijskom poloZaju na dan 31. decembar 2018. godine, bilans uspjeha, izvje5taj o sveobuhvatnoj dobiti,

izvje5taja o promjenama u kapitalu i izvje5taja o novdanim tokovima za tada zavrSenu godinu te napomene uz

finansijske izvje5taje, ukljudujudi i saZetak znadajnih radunovodstvenih politika.

Prema na5em miSljenju, priloZeni finansijski izvje5taji fer prezentiraju, u svim znadajnim odrednicama, finansijskipoloZaj Banke na dan 31. decembra2018. godine injenu finansijsku uspje5nostte njene novdane tokove zaladazavr5enu godinu u skladu sa Medunarodnim standardima finansijskog izvje5tavanja.

Osnova za miSljenje

Obavili smo na5u reviziju u skladu sa Medunarodnim revizijskim standardima (MRevS). NaSe odgovornosti prema tim

standardima su dalje opisane u na5em izvje5taju u odjeljku Odgovornost Revizora za reviziju finansijskih izvje1taja.

Nezavisni smo od Banke u skladu sa Kodeksom etike za profesionalne radunovode Odbora za medunarodne

standarde etike za radunovode (IESBA Kodeksom) i ispunili smo naSe ostale etidke odgovornosti u skladu sa IESBA

Kodeksom. Vjerujemo da su revizijskidokazi koje smo dobili dostatni i primjerenida osiguraju osnovu za naSe mi5ljenje.

lsticanje 6injenica

Kao Sto je opisano u Napomeni 20. uz finansijske izvje5taje, na dan 31. decembar2018. godine, ukupna vrijednost

sporova pokrenutih protiv Banke iznosi 2.685 hiljada KM. Od ukupnog iznosa, na radne sporove uposlenika protiv

Banke odnosise iznos od2.283 hiljada KM, a na ostale sporove402 hiljade KM. Uprava Banke smatra da nije mogude

izvrSiti procjenu ishoda preostalih sporova, te stoga nisu izvr5ene rezervacije na 31. decembar 2018. godine po ovom

osnovu.

Na5e mi5ljenje nije kvalifikovano vezano za ovu 6injenicu

Deloltte se odnosi na Deloltte Touche Tohmatsu Limited, skraieno DTTL, poznat i pod nazivom ,,Deloitte Global", pravnu osobu osnovanu prema pravu Uj€dlnjenog KraljevstvaVelike Brltanlje i Sjeverne Irske (izvorno,,UK private company limited by guarantee") i mreZu njegovih dlanova i s njima povezanih slbjekata. DfiL I svakl njegov Elan supravno odvojeni i samostalni subjekti. Usluge kiijentima ne pruia DTTL. DetaUan opis DTTL-a i njegovih Elanova mozete pronaci na adresi www.deloltte.com/balo-nama.

firmom Deloitte Central Europe Holdings Limited. Deloltte Bosna I Hercegovina je medu vodeClm davateljima profesionalnih usluga u zemlji, koje obuhvadaju usluge revizije,porezne usluge, konsultantske usluge, usluge finansUskog savjetovanja i pravne usluge koje pru:a viSe od 60 domaiih i inozemnih strudnjaka.

O 2019 Deloitte Bosna i Hercegovina

Kljudna revizijska pitanja

1. Umanienjekniigovodstven e vriiednosti kredita i potraZivania

Klju6no revizijsko pitane Kako smo pristupili kljudnom revizijskompitaniu tiiekom na5e revizije

Odbor za medunarodne radunovodstvenestandarde (IASB) izdao je MSFI 9 - "Finansijskiinstrumenti" koji danom stupanja na snagu 1.januara 2018. godine zamjenjuje "MRS 39 -Finansijski instrumenti".

Kljudne promjene koje proizlaze iz usvajanja MSFI-ja 9 su da se kreditni gubici Banke sada temelje naodekivanim gubicima, a ne na modelu nastaloggubitka, te na promjeni klasifikacije i mjerenjafinansijske imovine i obaveza Banke, koji sudetaljno opisani u Napomeni 2 uz finansijskeizvje5taje.

Na dan 31. decembar 2018. godine bruto krediti i

potraZivanja Banke iznose 234.483 hiljada KM apripadajuda umanjenja vrijednosti iznose 36.357hiljada KM. Politika umanjenja vrijednosti kredita i

potraZivanja prikazana je u radunovodstvenimpolitikama u Napomeni 2 (f) uzfinansijske izvje5taje.

Banka koristi znadajne prosudbe koristedisubjektivne pretpostavke o tome kada i koje iznosetreba evidentirati kao umanjenje vrijednostizajmova, kao i procjenu iznosa umanjenjavrijednosti za kredite i potraZivanja. Bududi dakrediti i potraZivanja dine najve6i dio imovine Banke,a zbog vaZnosti prosudbi koriStenih u klasificiranjukredita i potraZivanja u razli6itim fazama propisanimu MSFI-ju 9 i odredivanju povezanih zahtjeva zaumanjenje, ovo podrudje revizije smatra se kljudnimrevizijskim rizikom.

Kljudna podrudja prosudbe ukljuduju:

. Tumadenje zahtjeva za utvrdivanje umanjenjavrijednosti primjenom MSFI-ja 9, Sto seodralava u modelu odekivanog kreditnoggubitka Banke.

r ldentifikacija izloZenosti sa znadajnimpogorSanjem kreditne kvalitete.

. Pretpostavke kori5tene u modelu o6ekivanogkreditnog gubitka, kao Sto su finansijsko stanjedruge ugovorne strane, odekivani bududinovdani tokovi i makroekonomski faktori ubudu6nosti (npr. stope nezaposlenosti, kamatnestope, rast bruto doma6eg proizvoda, cijenenekretnina).

o Potreba primjene dodatnih slojeva kako bi seodrazilitrenutni ili budu6i vanjskifaktori koji nisuprikladno obuhvadeni odekivanim modelomkreditnog gubitka.

U pogledu klasifikacije i mjerenja finansijskeimovine i finansijskih obaveza, na5i revizijskipostupci sadrZavali su slijede6e:

o Proditali smo klasifikaciju i mjerenje finansijskeimovine ifinansijskih obaveza Banke na temeljuMSF|-ja 9 i usporedilije sa zahtjevima MSF|-ja9;

o Stekli smo razumijevanje i provjerili ocjenuposlovnog modela Banke i test ugovornihnov6anih tokova, koji dovode do novdanihtokova koji predstavljaju,,iskljudivo pla6anjeglavnice i kamata" [SPPltest]; i

. Provjerili smo prikladnost uskladenja podetnihstanja.

U vezi metodologije umanjenja vrijednosti, na5irevizijski postupci sadrZavali su slijede6e:

. Proditali smo politiku umanjenja vrijednostiBanke na temelju MSFI-ja 9 i usporedili je szahtjevima MSFl-ja 9;

. Stekli smo razumijevanje kljudnih kreditnihprocesa Banke koji se sastoje u odobravanju i

pra6enju, te testirali operativnu efikasnostkljudnih kontrola nad tim procesima;

. Procijenili smo dizajn i testirali operativnuefikasnost relevantnih kontrola nad:

a. Podacima koji se koriste za utvrdivanjeumanjenja vrijednosti, ukljudujuditransakcijske podatke zabiljelene priodobravanju kredita, tekude interneprocjene kreditne kvalitete, pohranudatuma i sudelja s odekivanim modelomkreditnog gubitka.

b. Modelom odekivanog kreditnog gubitka,ukljudujudi izradu i odobravanje modela,stalno pradenje/validaciju, upravljanjemodelom i matematidku tadnost.

r Za izloZenosti za koje je utvrdeno da supojedinadno umanjene, testirali smo uzorakkredita i potraZivanja, te ispitali procjenurukovodstva o bududim novdanim tokovima,procijenili njihovu opravdanost i provjerilirezultiraju6i izradun umanjenja; i

Za umanjenja vrijednosti za izloZenostiklasificirane kao Stage 1 i Stage 2, dobili smorazumijevanje metodologije umanjenjavrijednosti Banke, ocijenili razumnostpretpostavki i dostatnost podataka koje koristiuprava.

a

3

Kljudna revizijska pitanja (nastavak)

1. Umanjenie knjigovodstvene vrijednosti kredita i potraZivania

Klju6no revizijsko pitane Kako smo pristupili klju6nom revizijskompitaniu tiiekom na5e reviziie

. Provjerili smo prikladnost utvrdivanja znadajnogpove6a nja kred itno g rizika i rezu lti raju 6e osnoveza razvrstavanje izloZenosti u razlidite faze;

o Za uzorak izloZenosti, provjerili smo prikladnostklasifi kacije po fazama Banke ;. Provjerili smo i razumjeli kljudne izvorepodataka i pretpostavke za podatke kori5tene umodelima odekivanog gubitka (ECL) kojeBanka koristi za odredivanje umanjenjavrijednosti;

. Za pretpostavke koje se odnose na bududnost,a koje je koristila uprava Banke u izradunimaECL-a, odrZali smo razgovore s upravom i

potvrdili pretpostavke koristedi javno dostupneinformacije;

o Za uzorak izloZenosti, provjerili smo prikladnostutvrdivanja izloZenosti u statusu neispunjavanjaobaveza, ukljuduju6i razmatranje potraZivanja i

otplata u novdanim tokovima i rezultirajuCiharitmetidkih izraduna;

. Zavjerolatnost nepladanja (PD) koja se koristi uizradunima ECL-a provjerili smo izradunavanjePD-a kroz ciklus (TTC) i provjerili prikladnostrazvola PD u odredenom trenutku (PlT);

. Provjerili smo izra6un gubitka uslijedneispunjavanja obaveza (LGD) koji Bankakoristi u izradunu ECL-a, ukljuduju6i prikladnostkoriStenja kolaterala i dobivene aritmetidkeizradune;

. Provjerili smo potpunost zajmova i potraZivanja,vanbilansnih stavki i ostale finansijske imovineukljudene u izradun ECL-a na dan 31.decembar 2018. godine; Razumjeli smoteoretsku ispravnost i testirali matematidkiintegritet modela;

. Za podatke iz vanjskih izvora, razumjeli smoproces odabira takvih podataka, njegovuvaZnost za Banku i kontrole i upravljanje nadtim podacima;

. Tamo gdje je to bilo relevantno, koristili smostrudnjake za informacijski sistem da bismostekli uvjerenje u integritet podataka;

. Provjerili smo konzistentnost razliditih ulaznihpodataka i pretpostavki koje je rukovodstvoBanke koristilo za utvrdivanje umanjenjavrijednosti; i

. Provjerili smo prikladnost uskladenja podetnihstanja.

Procijenili smo objave finansijskih izvje5taja kojeproizlaze iz usvajanja MSFI-ja 9 kako bismo utvrdilijesu li u skladu sa zahtjevima Standarda.

Pogledajte radunovodstvene politike, kljudneradunovodstvene procjene i pretpostavke, objavekredita i potraZivanja i upravljanje kreditnim rizikomu Napomenama 2., 3., 14. i 25. uz finansijskeizvjeStaje.

4

Odgovornosti Uprave i onih koji su zaduZeni za upravljanje za finansijske izvie5taje

Uprava je odgovorna za sastavljanje i fer prezentiranje finansijskih izvje5taja u skladu sa Medunarodnim

standardima finansijskog izvje5tavanja, kao i za one interne kontrole koje Uprava smatra neophodnim za

pripremanje finansijskih izvje5taja koji su bez zna6ajnog pogreSnog prikaza uslijed prevare ili gre5aka.

U sastavljanju finansijskih izvje5taja, Uprava je odgovorna za procjenjivanje sposobnosti Banke da nastavi s

vremenski neogranidenim poslovanjem, objavljivanje, ako je primjenjivo, pitanja povezanih s vremenski

neogranidenim poslovanjem i koriStenjem radunovodstvene osnove zasnovane na vremenskoj

neogranidenosti poslovanja, osim ako Uprava ili namjerava likvidirati Banku ili prekinuti poslovanje, ili nema

realne alternative nego da to udini.

Oni koji su zaduZeni za upravljanje su odgovorni za nadziranje procesa finansijskog izvjeStavanja kojeg je

ustanovila Banka.

Od g ovornost Revizora za revizqu f i nansijski h izvje5taja

NaSi ciljevi su ste6i razumno uvjerenje o tome jesu li finansijski izvje5taji kao cjelina bez znadajnog

pogre5nog prikaza uslijed prevare ili pogre5ke i izdati izvjeStaj nezavisnog revizora koje ukljuduje na5e

mi5ljenje. Razumno uvjerenje je visok nivo uvjerenja, ali nije garancija da 6e revizija obavljena u skladu s

MRevS-ima uvijek otkriti znadajno pogreino prikazivanje kada ono postoji. Pogre5ni prikazi mogu nastati

uslijed prevare ili pogre5ke i smatraju se znadajnim ako se razumno moZe odekivati da, pojedinadno ili u

zbiru, uti6u na ekonomske odluke korisnika donijete na osnovi tih finansijskih izvjeStaja.

Kao sastavni dio revizije u skladu s MRevS-ima, stvaramo profesionalne prosudbe i odrZavamo

profesionalni skepticizam tokom revizije. Mi takoder:

. Prepoznajemo i procjenjujemo rizike zna6ajnog pogre5nog prikaza finansijskih izvje5taja, zbog

prevare ili pogre5ke, oblikujemo i obavljamo revizijske postupke kao reakciju na te rizike i

pribavljamo revizijske dokaze koji su dostatni i primjereni da osiguraju osnovu za na5e mi5ljenje.

Rizik neotkrivanja znadajnog pogre5nog prikaza nastalog uslijed prevare je vedi od rizika nastalog

uslijed pogre5ke, jer prevara moZe ukljuditi tajne sporazume, krivotvorenje, namjerno ispu5tanje,

pogre5no prikazivanje ili zaobilaZenje internih kontrola.

. Stidemo razumijevanje internih kontrola relevantnih za reviziju kako bismo oblikovali revizijske

postupke koji su primjereni u datim okolnostima, ali ne i za svrhu izra2avanja mi5ljenja o efikasnosti

internih kontrola Banke.

Ocjenjujemo primjerenost koriStenih radunovodstvenih politika i razumnost radunovodstvenih

procjena i povezanih objava koje je stvorila Uprava.

Zakljudujemo o primjerenosti koriStene radunovodstvene osnove utemeljene na vremenskoj

neogranidenosti poslovanja koju koristi Uprava i, temeljeno na pribavljenim revizijskim dokazima,

zakljudujemo o tome postoji li znadajna neizvjesnost u vezi s dogadajima ili okolnostima koji mogu

stvarati znadajnu sumnju u sposobnost Banke da nastavi s vremenski neogranidenim poslovanjem.

Ako zakljudimo da postoji znadajna neizvjesnost, od nas se zahtijeva da skrenemo pozornost u

na5em izvje5taju nezavisnog revizora na povezane objave u finansijskim izvjeStajima ili, ako takve

objave nisu odgovaraju6e, da modificiramo na5e mi5ljenje. NaSi zaklju6ci se temelje na revizijskim

dokazima pribavljenim sve do datuma na5eg izvje5taja neovisnog revizora. Medutim, budu6i

dogadaji ili uslovi mogu uzrokovati da Banka prekine s nastavljanjem poslovanja po vremenski

neograni6enoj osnovi.

5

Odgovornost Revizora za rcviziju finansijskih izvjeStaja (nastavak)

' Ocjenjujemo cjelokupnu prezentaciju, strukturu i sadrZaj finansijskih izvje5taja, ukljudujudi i objave,

kao i odraZavaju lifinansijski izvje5taji transakcije i dogadaje na kojima su zasnovani na nadin kojim

se postiZe fer prezentacija.

Mi komuniciramo s onima koji su zaduZeni za upravljanje u vezi s, izmedu ostalih pitanja, planiranim

djelokrugom i vremenskim rasporedom revizije i vaZnim revizijskim nalazima, ukljuduju6i i onima u vezi sa

znadajnim nedostacima u internim kontrolama kojisu otkrivenitokom na5e revizije.

Mi takoder dajemo izjavu onima koji su zaduZeni za upravljanje da smo postupili u skladu s relevantnim

etidkim zahtjevima u vezi s nezavisno5du i da 6emo komuniciratis njima o svim odnosima i drugim pitanjima

za koia se moZe razumno smatrati da utidu na na5u nezavisnost, kao i, gdje je primjenjivo, o povezanim

zaStitama.

lzmedu pitanja o kojima se komunicira s onima koji su zaduZeni za upravljanje, mi odredujemo ona pitanja

koja su od najvede vaZnosti u reviziji finansijskih izvje5taja teku6eg perioda i stoga su kljudna revizijskapitanja. Mi opisujemo ta pitanja u naSem izvje5taju nezavisnog revizora, osim ako zakon ili regulativa

sprjedava javno objavljivanje pitanja ili kada odludimo, u iznimno rijetkim okolnostima, da pitanje ne treba

saop6iti u na5em izvjeStaju nezavisnog revizora jer se razumno moZe odekivati da bi negativne posljedice

saop6enja nadma5ile dobrobiti javnog interesa od takvog izvje5tavanja

Partner u reviziji odgovoran za angalman koji rezultira ovim izvje5tajem nezavisnog revizora je Sabina

Softi6.

Deloitte d.o.o.

Sead direktor i ovlaiteni revizor Sabina Softi6, partner i ovla5teni revizor

Zmala od 12c

Sarajevo, Bosna i Hercegovina

16. april 2019. godine

d,o.o.zmara od Bosne l2c

71000 SaraievolD: 420004?380000

6

Razvojna banka Federacije Bosne i Hercegovine

Bilans uspjeha

za godinu koja je zavr5ila 31. decembra2018.

(Svi iznosi su izraieni u hiljadama KM, ako niie drugadije naznaieno)

Napomene

10

2(e)

10_610 10.333

4

5

2018.

8.963(282\

2017.

8.528(91)

Prihodiod kamata

Rashodiod kamata

Neto prihodiod kamata

Prihodiod naknada i provizija

Neto prihodiod naknada i provizija

Ostali operativni prihodi

Operativni prihodi

TroSkovi zaposlenih

Amortizacija

Administrativni tro5kovi i ostali rashodi

Operativni troSkovi

Dobit prije umanjenja vrijednosti i rezervisanja

Umanjenja vrijednosti i rezervisanja

Dobit prije poreza na dobit

Porez na dobit

Neto dobit za godinu

8.681

1.629

8.437

1.6656

2313007

1.629 1.665

I

o

(5.733)

(426)

(1.681)

(5.719)

(467)(1.556)

(7.840) (7.7421

2.770

(2.263\

2.591

Q.463\

507 128

507

Napomene u nastavku 6ine sastavni dio ovih finansijskih izvje5taja

128

7

l


lzvje5taj o sveobuhvatnoj dobiti

za godinu koja je zavr5ila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznaieno)

Napomene 2018.

507

2017.

128Neto dobit za godinu

Osfa/a sveobuhvatna dobit za godinu

Ukupna sveobuhvatna dobit za godinu 507 128

Napomene u nastavku dine sastavnidio ovih finansijskih izvjeStaja.

I

rt

I

l

I


lzvje5taj o finansijskom poloZaju

na dan 31. decembra2018. godine

(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako niie drugadiie naznaieno)

lmovinaGotovina i ekvivalenti gotovine

Obavezna reze ta kod Centralne banke

Dati krediti i potraZivanja od banaka

Dati krediti i potraZivanja od komitenata

Ostala imovina

Nekretnine i oprema

Nematerijalna imovina

Ukupna imovina

Obaveze

Teku6i raduni i depoziti komitenata

Obaveze po kreditima

Rezervisanja

Ostale obaveze

Ukupne obaveze

KapitalVlasni6ki kapital

ZadrZana dobit

Regulatorne rezerve za kreditne gubitke

Ukupni kapital

Ukupno obaveze i kapital

18

19

20

21

1 16.783

2.282

1.070

7.418

Napomene31. decembar

2018.

107.731

13.496

198.126

1.198

4.319

168

31. decembar2017.

89.797

13.619

194.889

528

4.619

145

11

12

13

14

15

16

17

325.038 303.597

142.116

1.866

3.1 15

9.029

156.126 127.553

22 163.615

(2.760)

8.057

163.615

4.372

8.057

168.912 176.044

325.038 303.597

Napomene u nastavku dine sastavni dio ovih finansijskih izvjeStaja

o


lzvje5taj o novdanim tokovima

za godinu koja je zavr5ila 31. decembra 2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznaieno)

Poslovne aktivnostiDobit za godinu

Uskladenja:

Amortizacija

Umanjenje vrijednosti i rezervacije, neto

Neto kamatni prihod

Promjene na:

Neto smanjenje / (pove6anje) obavezne rezerve kod Centralne banke

Neto pove6anje datih kredita i potraZivanja

Neto (povedanje) / smanjenje na ostaloj aktiviNeto smanjenje na tekudim radunima i

depozitima komitenata

Neto smanjenje ostalih obaveza

Primljene kamate

Pladene kamate

Neto novac ostvaren u poslovnim aktivnostima

lnvesticijske aktivnostiNabavka nekretnina i opreme

Nabavka nematerijalne imovi ne

Neto novac kori5ten u investicijskim aktivnostima

Finansijske aktivnostiOtplate obaveza po uzetim kreditima

Neto novac kori5ten u finansijskim aktivnostima

Neto pove6anje / (smanjenje) novca i novdanih ekvivalenata

Novac i nov6ani ekvivalenti na po6etku godine

Novac i novdaniekvivalenti na kraju godine


2018.

507

426

2.263

(8.681)

(5.4e5)

123

(e.2e8)

(477)

25.333

(118)

2017

128

467

2.463

(8.437\

(5.37e)

(4.576)

(14.638)

227

26.346(e.833)

:'10.078

8.714(282\

(7.85s)

8.867

(e1)

18.510 923

(50)

(1 05)

(205)

(6)

(155) (2111

(416) (753)

(416) (753)

17.934 (411

89.797 89.838

107.731 89.797

10


lzvje5tajo promjenama na kapitalu



Vlasnidkikapital

163.615

Regulatornetezewe za

kreditnegubitke

8.057

Zadr2anadobit

4.244

Ukupno

175.916Stanje na dan 1. januara2O17.

Neto dobit za godinu

Ostala sveobuhvatna dobit

U ku pna sveobu hvatna dobit

Stanje na dan 31. decembra2017

Efekat primjene MSFI 9(Napomena 2.)

128 128

128 128

163.615 8.057 4.372 176.044

(7.63e)

507

(7.63e)

507Neto dobit za godinu

Ostala sveobuhvatna dobit

U kupna sveobuhvatna dobit

Stanje na dan 31. decembra2018. 163.615 8.057


507 507

(2.7601 168.912

11



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra 2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznaieno)

1. OPCI PODACT

Historija iosnivanje

Razvojna banka Federacije Bosne i Hercegovine (,,Banka") osnovana je Zakonom o Razvojnoj banci

Federacije Bosne i Hercegovine (,,SluZbene novine Federacije Bosne i Hercegovine", broj 37lOB). Sjedi5te

Banke je u ulici lgmanska 1, Sarajevo. Banka je u 100%-om vlasniStvu Federacije Bosne i Hercegovine.

U skladu sa Zakonom o Razvojnoj banci i Statutom Banke, tijela Banke su: Skup5tina (koju dini Vlada

Federacije Bosne i Hercegovine), Nadzorni odbor, Uprava Banke i Odbor za reviziju.

Na dan 31. decembar 2018. godine Banka je imala organizacione dijelove u Mostaru, Biha6u, Zenici, Ora5ju,

Tuzli i Livnu.

Osnovna djelatnost Banke

Ciljevi Banke su poticanje razvoja privrede i ukupnog dru5tvenog razvoja, te poticanje odrZivog povratka na

podrudje Federacije Bosne i Hercegovine, a odnose se na finansijske i op5te dru5tvene ciljeve definisane

Zakonom o Razvojnoj banci.

Osnovna djelatnost Banke je odobravanja kredita i garancija korisnicima direktno ili putem banaka, a u svrhu

razvop doma6e privrede, regionalnog razvqa i pove6anja zaposlenosti. Kreditne poslove Banka obavlja u

svoje ime i za svoj radun (iz kapitala, prikupljenih depozita i uzetih kredita), kao i u ime i za ra6un Vlade

Federacije Bosne i Hercegovine, u dije ime upravlja doma6im i stranim sredstvima namijenjenim razvojnim

projektima, te primanje novdanih depozita i uzimanje kredita, u funkcijifinansiranja razvojnih projekata.

Upravna tijela Banke

Nadzorni odbor:lgor ZivkoBo2o VukojaZvonko LandekaAsim Omani6AmirAvdiCEdin Bandi6Dino HadZialiC

Uprava:Salko SelmanMarijan Or5oli6

Senija Bubi6

Mersiha Slipidevi6

Dalibor Milinkovi6

Odbor za reviziju:Drago Novakovi6Fatima Obhotla5Haladin Salihovi6DZelmina HuremovidSuada lsakovi6

PredsjednikCtanCtandlanelanCtanv.d. dlan

Predsjednik UpraveDopredsjednik Upravev.d. lzvrSni direktor za podrSku poslovanju(od 26. februara 2018. godine)v.d. lzvr5ni direktor za upravljanje rizicima(od 26. februara 2018. godine)v.d. lzvr5ni direktor za projekte i razvq(od 26. februara 2018. godine)

PredsjednikZamjenik predsjednikaCtanClanelan

Odboru za reviziju je istekao mandat 4. decembra 2018. godine

12




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako niie drugaiiie naznaieno)

1. OPC| PODACT (NASTAVAK)

Nadzorni odbor kao kontrolno tijelo ima vaZnu ulogu u nadziranju poslovanja Banke i zastupanju interesa

vlasnika te zajedno sa dlanovima Uprave Banke odgovoran je za sastavljanje finansijskih izvje5taja u skladu

sa zakonskim odredbama.

Skupitina Banke

U aprilu 2018. godine Skup5tina Banke je donijela Odluku o utvrdivanju visine ostvarene dobiti Banke za

2016. godinu i Odluku o usvajanju Plana i programa poslovanja Banke za 2017 . godinu.

Skup5tina Banke je na sjednici odrZanoj u julu 2018. godine usvojila lzvje5taj o poslovanju Razvojne banke

FBiH sa finansijskim izvje5tajima, izvjeStajem interne i eksterne revizije, izvje5tajem o radu Nadzornog odbora

i Odbora za reviziju za 2017. godinu. Na istoj sjednici Skup5tina banke je donijela Odluku o visini i rasporedu

ostvarene dobiti za 2017. godinu, kao i Odluku o usvajanju Plana i programa poslovanja Banke za 2018.

godinu.

Nadzorni odbor

Prema Zakonu o Razvojnoj banci FB|H, Nadzorni odbor Banke sa6injavaju predsjednik i Sest dlanova koje

imenuje i razrje5ava Skup5tina. Prethodno navedeno je takoder definisano Statutom Razvojne banke FB|H i

usvojenim Pravilnikom o radu Nadzornog odbora Razvojne banke FB|H (februar 2010. godine).

U aprilu 2018. godine imenovan je sedmi dlan Nadzornog odbora od strane Skup5tine Banke, te nadalje

Nadzorni odbor radi u punom sastavu od ukupno sedam dlanova (ukljudujudi i Predsjednika), Sto je u skladu

sa spomenutim Zakonom, Statutom i usvojenim Pravilnikom.

U maju 2018. godine Nadzorni odbor je usvojio Finansijski izvje5taj Razvojne banke FB|H i lzvje5taj

nezavisnog revizora 2a2017. godinu, kao i lzvje5taj o poslovanju za prvi kvartal2018. godine. Na isti datum

usvojen je novi Pravilnik o radu sa Unutra5njom organizacijom i organizacionom shemom i Sistematizacijom

poslova i radnih mjesta Razvojne banke FB|H.

Uprava Banke

Prema Zakonu o Razvojnoj banci FB|H i Statutom Banke, Upravu Banke sadinjavaju predsjednik,

dopredsjednik Uprave i izvr5ni direktori koje imenuje i razrje5ava Nadzorniodbor.

Prema organizacionoj shemi koja je usvojena 2018. godine, Upravu Banke dine: predsjednik, dopredsjednik, i

funkcije tri izvr5na direktora i to: izvr5ni direktor za podr5ku poslovanju, izvr5ni direktor za upravljanje rizicima

i izvr5ni direktor za projekte i razvoi.

Sekretar Banke

Banka od 23. septembra 2017. godine nema imenovanog Sekretara Banke.

13



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra 2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznadeno)

1. OPC| PODACT (NASTAVAK)

lzjava o uskladenosti

Ovi finansijski izvje5taji su pripremljeni u skladu sa Medunarodnim standardima finansijskog izvje5tavanja

(,,MSFl') objavljenim od strane Odbora za medunarodne radunovodstvene standarde.

Finansijski izvje5taji odobreni su za izdavanje od strane Uprave na dan 16. aprila 2019. godine zapodno5enje Nadzornom odboru na usvajanje.

a) VremenskaneograniEenostposlovanja

Finansijski izvjeStaji su sadinjeni pod pretpostavkom vremenske neogranidenosti poslovanja Sto

podrazumijeva da 6e Banka biti sposobna realizovati potraZivanja i podmiriti obaveze u normalnom toku

poslovanja.

b) Osnove mjerenja

Ovi finansijski izvje5taji sastavljeni su na osnovu historijskog ili amortizacijskog tro5ka.

c) Funkcionalna valuta i valuta prezentiranja

Ovi finansijski izvje5taji su prezentovani u Konvertibilnim Markama ("KM'), koje predstavljaju funkcionalnu

valutu Banke.

Centralna banka Bosne i Hercegovine (,,Centralna banka" ili ,,CBB|H") provodi politiku kursa na principu

,,valutnog odbora" prema kojem je KM vezana za EUR u odnosu 1: 1,95583 koji je kori5ten kroz 2017. i 2018.godinu. Odekuje se da 6e se ovo zadr2ali i u doglednoj bududnosti.

d) KoriStenje procjena i prosudbi

Sastavljanje finansijskih izvje5taja zahtijeva od Uprave donoSenje prosudbi, procjena i pretpostavki koje utidu

na primjenu radunovodstvenih politika i objavljene iznose imovine, obaveza, prihoda i rashoda. Stvarni

rezultati mogu biti razliditi od tih procjena.

Procjene i povezane pretpostavke redovno se pregledavaju. Promjene radunovodstvenih procjena priznaju se

u periodu u kojem su procjene promijenjene te eventualno budu6im periodima ako utidu i na njih.

lnformacije o podrudjima sa znadajnom neizvjesnoSdu u procjenama i kritidnim prosudbama u primjeni

radunovodstvenih politika, koje imaju najznadajniji uticaj na iznose objavljene u ovim finansijskim izvje$tajima

objavljene su u Napomeni 3.

14



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra 2018.

(Svi iznosi su izraieni u hiljadama KM, ako nije drugaiiie naznaieno)

2. SAZETAKZNAEAJNIHRAEUNOVODSTVENIHPOLITIKA

a) Transakcije u stranim valutama

Transakcije u stranim valutama preradunavaju se u funkcionalnu valutu po kursu vaZe6em na dan

transakcije. Dobici igubici po osnovu kursnih razlika koji nastaju prilikom izmirenja tih transakcija i po osnovi

svodenja monetarne imovine i obaveza denominiranih u stranim valutama po kursu na kraju godine priznaju

se u bilansu uspjeha.

b) Prihodi i rashodiod kamata

Prihodi i rashodi od kamata priznaju se u bilansu uspjeha za obradunsko razdoblje na koje se odnose

metodom efektivne kamatne stope. Efektivna kamatna stopa je stopa koja diskontira procijenjene budu6e

novdane tokove finansijske imovine ili obaveza kroz odekivano trajanje finansijskog instrumenta (ili ako je

prikladno krade razdoblje) do njegove knjigovodstvene vrijednosti. Pri kalkulaciji efektivne kamatne stope

Banka procjenjuje budude novdane tokove uzimajudi u obzir sve ugovorne uslove, ali ne i budude kreditne

gubitke.

Kalkulacija efektivne kamatne stope ukljuduje sve pla6ene ili primljene transakcijske tro5kove, naknade i

poene, koji su sastavni dio efektivne kamatne stope. Transakcijski tro5kovi ukljuduju sve tro5kove koji nastaju

direktno u vezi s izdavanjem ilisticanjem finansijske imovine ilifinansijskih obaveza.

Prihodi i rashodi od kamata priznati u bilansu uspjeha ukljuduju kamatu na finansijsku imovinu i finansijske

obaveze koje se mjere po amortizacijskom tro5ku izradunatom metodom efektivne kamatne stope.

c) Prihodi i rashodiod provizija i naknada

Prihodi i rashodi od provizija i naknada koji su sastavni dio efektivne kamatne stope na finansijsku imovinu i

finansijske obaveze ukljuduju se u kalkulaciju efektivne kamatne stope.

Ostali prihodi i rashodi od provizija i naknada ukljuduju uglavnom naknade po komisionim poslovima,

izdavanje garancija i akreditiva i naknade po ostalim uslugama, i priznaju se u bilansu uspjeha po pruZanju

pojedine usluge.

d) Pla6anja temeljem operativnog najma

Pla6anja temeljem operativnog najma priznaju se u bilansu uspjeha linearnom metodom tokom trajanja

najma.

15



za godinu koja je zavrSila 31. decembra 2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznadeno)

2.

e)

SAZETAK zNAeAJ N I H RAeu NovoDsrvEN I H poltTl KA (NASTAVAK)

Porez na dobit

U skladu sa Zakonom o Razvojnoj banci FBiH, 6lan 32. (,,SluZbene novine Federacije Bosne i Hercegovine",

broj 37108), Banka je oslobodena pla6anja poreza na dobit.

f) Finansijskiinstrumenti

Priznavanje

Finansijske instrumente dine finansijska imovina i finansijske obaveze. Finansijska imovina i finansijske

obaveze se priznaju kada Banka postane ugovorna strana u ugovoru vezanom za finansijski instrument.

Finansijski instrumenti se podetno priznaju po njihovoj fer vrijednosti. Transakcijski tro5kovi koji su direktno

pripisivi sticanju finansijske imovine, odnosno nastanku finansijske obaveze (izuzev finansijske imovine i

finansijskih obaveza po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha), dodaju se, odnosno oduzimaju, od fer vrijednosti

imovine odnosno finansijskih obaveza pri podetnom priznavanju.

Klasifikacija i mjerenje

Banka klasifikuje svoju finansijsku imovinu u sljedede kategorije: gotovina i ekvivalenti gotovine i obavezna

rezerva kod CBB|H, dati krediti i ostala potraZivanja. Finansijske obaveze Banka klasifikuje u sljedede

kategorije: neopozivo odobreni krediti, ugovoreni neiskori5teni krediti, izdane garancije i primljeni krediti.

Finansijska imovina te ostale finansijske obaveze podetno se priznaju po fer vrijednosti.

Nakon podetnog priznavanja, krediti i potraZivanja, te ostale finansijske obaveze se vrednuju po troSku

amortizacije koriste6i metodu efektivne kamatne stope, ili po fer vrijednosti kroz ostalu sveobuhvatnu dobit(FVOCI), ili po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha (FVPL).

MSFI 9

Finansijski i nstru menti - klasifikacija

Gotovina i ekvivalenti gotovine

Obavezna rezenta kod CBBiH

Zajmovi i potraZivanja od banaka

Zajmovi i potraZivanja od komitenata

Finansijska imovina raspoloZiva za prodaju

Ostala finansijska imovina

Ostale finansijske obaveze

Kategorija mjerenjaAmortizovani tro5ak

Amortizovani tro5ak

Amortizovani tro5ak

Amortizovani tro5ak

FVPL - fer vrijednost kroz bilans uspjeha

FVOCI - fer vrijednost kroz ostalu sveobuhvatnu dobit

Amortizovani tro5ak

Amortizovani tro5ak

Prestanak priznavanja

MSFI I obuhvata uslove MRS 39 za prestanak priznavanja finansijske imovine i finansijskih obaveza bez

suStinskih izmjena. Postoji odreden nematerijalno znadajan uticaj na Banku po osnovu usvajanja novih

odredbi.

16




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznaieno)

2. SAZETAKZNACAJNTH RACUNOVODSTVENIHPOLIflKA(NASTAVAKI

0 Finansijskiinstrumenti(nastavak)

Prestanak priznavanja (nastavak)

Banka prestaje priznavati finansijsku imovinu (u cijelosti ili djelomidno) kada isteknu ugovorna prava na

primitke novdanih tokova od finansijskog instrumenta ili kada prenese prava na primitak novdanih tokova ili

preuzme obavezu da plati primljene novdane tokove tredoj strani putem ugovora o "prenosu prava", ili (i)

kada prenese sve znadajne rizike i koristi od vlasni5tva nad imovinom na drugi poslovni subjekt ili (ii) kada

nisu preneseni niti zadrZani svi znadajni rizici i koristi povezani sa vlasni5tvom nad imovinom, alije prenesena

kontrola nad imovinom.

Banka prestaje priznavati finansijske obaveze samo kada one prestanu postojati, tj. kada su ispunjene,

otkazane ili istekle. Ukoliko se uslovi finansijske obaveze promijene, Banka 6e prestati priznavati tu obavezu i

istovremeno priznati novu finansijsku obavezu s novim uslovima.

Umanjenje vrijednosti finansijske imovine

Umanjenje vrijednosti finansijske imovine priznaje se po modelu odekivanih kreditnih gubitaka za imovinu

koja se naknadno mjeri po amortiziranom tro5ku.

Model odekivanog kreditnog gubitka (engl. Expected Credit Loss - ECL) primjenjuje se na duZnidke

instrumente (kao Sto su bankarski depoziti, krediti, vrijednosni papiri) evidentirane po amortizovanom tro5ku ili

po fer vrijednosti, ugovorna imovina i kreditne obaveze i ugovori o finansijskim garancijama koji se ne

procjenjuju po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha.

Umanjenja vrijednosti za pojedinadne rizike ili rezervisanja za rizik portfolija moraju biti procijenjena za

klijente iz svih segmenata i sve navedene vrste izloZenosti moraju se uzeti u obzir.

Osnovni princip Modela odekivanog kreditnog gubitka je odraZavanje pogor5anja ili pobolj5anja kreditnog

kvaliteta finansijskog instrumenta.

MSFI 9 model odekivanog kreditnog gubitka ukljuduje trifaze, odnosnotri nivoa kreditnog rizika, pri demu se

finansijska imovina krede kroz faze kako se mijenja njena kreditna kvaliteta

Faza 1 Faza2

Zdrav portfolio Znadajno povedanjekreditnog rizika

Faza3Problematidan portfolio

Odekivanigubitak U periodu od 12 mjeseci U cijelom periodu trajanjakredita

U cijelom periodu trajanjakredita

Kriterijzagrupisanje i

odredivanje nivoarizika

Ka5njenje <30 dana po

MSFI brojadu

FBA klasifikacija <B5%

Klijent nije u statusu

neizmirivanja obaveza po

bilo kojem osnovu

Ka5njenje >31 dan <90

dana po MSFI brojadu

FBA klasifikacija >85%

Pogor5anje poloZaja

klijenta

Klijent nije u statusu


bilo kojem osnovu

Ka5njenje >90 dana po

MSFI brojadu

odnosno,

Klijent je u statusu


bilo kom osnovu

Umanjenje vrijednosti se provodi primjenom lnterne metodologije umanjenja vrijednosti kredita i ostale

finansijske imovine u skladu sa MSFI 9 (u nastavku Metodologija).

17



za godinu koja je zavriila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznaieno)

2. SAZETAKZNAcAJNTH RACUNOVODSTVENTH pOLtTtKA (NASTAVAK)

0 Finansijskiinstrumenti(nastavak)

U manjenje vrijed nosti finans ijske imovi ne (nastavak)

lznos odekivanog kreditnog gubitka koji se priznaje, zavisi od stepena kreditnog pogorianja od inicijalnog

priznanja instrumenta.

Postoje dvije osnove za izradunavanje:

- 12-mjesedni ECL, koji se primjenjuje na grupnoj osnovi uFazi 1, iodnosi na sve stavke sve doknema znadajnog pogor5anja kreditnog kvaliteta

- ECL u toku ditavog vileka trajanja, koji se primjenjuje na grupnoj osnovi u Fazi 2, i na individualnoj

osnovi u Fazi 3, onda kada dode do znadajnog pove6anja kreditnog rizika.

Banka za svaki izvje5tajni period, odnosno na kraju svakog mjeseca, procjenjuje da lije do5lo do znadajne

promjene (pove6anja ili smanjenja) kreditnog rizika od inicijalnog priznavanja i da lije kreditno obezvrjedenje

svakog finansijskog instrumenta identificirano za svaki portfolio koji je predmet procjenjivanja, kako bi se

odredilo da li se primjenjuje obradun umanjenja vrijednosti (obezvrjedenja) na 12-mjesednoj osnovi ili u toku

ditavog vijeka trajanja finansijskog instrumenta.

Takoder, istovremeno se procjenjuje i na6in obraduna prihoda od kamate, kojizavisi od nivoa kreditnog rizika

u kom se finansijski instrument nalazi.

Za kredite svrstane u Faze 1 i 2 kamata se obradunava na bruto knjigovodstvenu vrijednost, dok se u Fazi 3

(status neizmirenja obaveza po bilo kom osnovu) kamata obradunava vanbilansno i priznaje u prihod tek po

izvr5enoj naplati.

Umanjenje vrijednosti provodi se mjesedno, tokom obradunskih perioda i krajem godine na datum bilansa, a

efekti umanjenja vrijednosti iskazuju se po svakom plasmanu pojedinadno u izvjeitaju o finansijskom

poloZaju i bilansu uspjeha.

Banka takoder raduna i rezervacije u skladu sa relevantnim propisima Agencije za bankarstvo Federacije

Bosne i Hercegovine ("Agencija' ili "FBA'). Relevantni plasmani klasifikuju se u odgovaraju6e skupine za

potrebe Agencije u skladu s navedenim propisima ovisno o danima ka5njenja, finansijskom poloZaju duZnika i

instrumentima osiguranja te rezervi5u u skladu sa propisanim postocima rezervisanja. Op5ta rezervacija se u

skladu sa ovim propisima takoder obradunava po stopi od 2o/o na sve izloZenosti koje nisu posebno

umanjene.

Rezervisanja izradunata na nadin opisan u prethodnom paragrafu (,,FBA rezerve") nisu priznata u ovim

finansijskim izvje5tajima Banke. Ukoliko je umanjenje vrijednosti za potencijalne gubitke izradunato u skladu s

propisima Agencije ve6e od umanjenja vrijednosti izradunatog u skladu sa zahtjevima MSFI-a, navedena

razlika prikazuje se kao usklada kod izraduna adekvatnosti kapitala.

Princip mjerenja fer vrijednosti

Specifi6n i finansijski instrumenti


Za potrebe izvje5taja o novdanom toku, gotovina i ekvivalenti gotovine ukljuduju novac, Ziro radun kod

Centralne banke itekude radune kod drugih banaka.

18





2. SnzernrzNAeAJNrH RACUNOVODSTVENIH POLIIKA(NASTAVAK)

Princip mjerenja fer vrijednosti (nastavak)

Specifidni finansijski instrumenti (nastavak)

Gotovina i ekvivalenti gotovine (nastavak)

Gotovina i ekvivalenti gotovine iskljuduju obaveznu minimalnu rezervu kod Centralne banke, budu6i da

sredstva obavezne rezerve nisu na raspolaganju Banci u njenom svakodnevnom poslovanju. Obavezna

minimalna tezeva kod Centralne banke je iznos koji su obavezne izdvajati sve poslovne banke koje imaju

dozvolu za rad u Bosni i Hercegovini.

Obavezna rezemla kod Centralne banke

Sredstva obavezne rezerve kod Centralne banke klasifikovana su kao dati krediti i potraZivanja i vrednuju se

po amortizacijskom tro5ku umanjenom za gubitke od umanjenja vrijednosti.

Dati krediti i potraZivanja

Dati krediti i potraZivanja od banaka i komitenata iskazuju se naknadno po amortizacijskom tro5ku

umanjenom za gubitke od umanjenja vrijednosti kako bi se prikazali procijenjeni nadoknadivi iznosi.

Uzeti krediti

Uzeti krediti na koje se plada kamata klasifikuju se kao ostale finansijske obaveze i inicijalno se priznaju po

fer vrijednosti, umanjenoj za pripadajude transakcijske tro5kove. Naknadno vrednovanje provodi se po

amortizacijskom tro5ku i svaka razlika izmedu primitaka (umanjenih za transakcijske tro5kove) i iznosa koji se

pla6a po dospijedu priznaje se u bilansu uspjeha tokom perioda trajanja kredita metodom efektivne kamatne

stope.

TekuCi raiuni i depoziti komitenata

Teku6i raduni i depoziti klasifikovani su kao ostale obaveze i po6etno se vrednuju po fer vrijednosti uvedanoj

za transakcijske tro5kove, a naknadno se iskazuju po njihovom amortizacijskom tro5ku primjenom metode

efektivne kamatne stope.

g) Nekretnine ioprema

Nekretnine i oprema vrednuju se po tro5ku nabavke umanjenom za akumuliranu amortizaciju i umanjenje

vrijednosti. Tro5ak nabavke ukljuduje sve troikove koji su direktno vezani za nabavku imovine. Naknadni

tro5kovi se ukljuduju u knjigovodstvenu vrijednost imovine ili se priznaju kao posebna imovina, samo u onim

sludajevima kada postoji vjerovatnoia da 6e Banka u bududnosti imati ekonomsku korist od te imovine i ako

se njezina vrijednost moZe pouzdano utvrditi. Tro5kovi popravaka i tekudeg odrZavanja terete bilans uspjeha

u periodu u kojem su nastali.

Amortizacija se obradunava na sve nekretnine i opremu, osim zemlji5ta i imovine u pripremi, prema linearnoj

metodi kako bi se otpisao tro5ak nabavke imovine kroz njezin procijenjeni vijek trajanja. Koriste se sljede6e

stope amortizacije:

Gradevinskiobjekti 3o/o

Namje5taj i oprema:- Namjeitaj i ostala uredska oprema 20o/o-33,33o/o- Mobiteli 50%

Vozila 20%Ulaganja u tudu imovinu 20o/o

19



za godinu koja je zavr5ila 31 . decembra 2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznaieno)

2. SAZETAK ZNAcAJNTH RAeuNovoDsrvENtH poLtTlKA (NASTAVAK)

g) Nekretnine ioprema (nastavak)

Metoda amortizacije i procijenjeni vijek trajanja pregledavaju se i po potrebi uskladuju na svaki datum

izvjeStavanja.

Dobici i gubici po osnovu rashodovanja sredstava utvrduju se kao razlika izmedu novdanog priliva i neto

knjigovodstvene vrijednosti i iskazuju u bilansu uspjeha u okviru ostalih prihoda ili rashoda iz poslovanja.

h) Nematerijalna imovina

Nematerijalna imovina se vrednuje po tro5ku umanjenom za akumuliranu amortizaciju i umanjenje vrijednosti.

Tro5ak nabave ukljuduje sve tro5kove koji su izravno vezani za nabavu imovine.

Amortizacija se obradunava na svu imovinu, osim imovine u pripremi, prema linearnoj metodi kako bi se

otpisao tro5ak nabavke imovine kroz njezin procijenjeni vijek trajanja. Sljedede stope amortizacije se koriste:

Softver 20%

Metoda amortizacije, procijenjeni vijek trajanja i ostatak vrijednosti pregledavaju se i po potrebi uskladuju na

svaki datum izvje5tavanja.

i) Umanjenjevrijednostinefinansijskeimovine

Neto knjigovodstvena vrijednost nefinansijske imovine Banke provjerava se sa datumom izvje5tavanja kako

bi se utvrdilo da li postoje indikacije umanjenja vrijednosti imovine. Ako se utvrdi postojanje takvih indikacija

procjenjuje se nadoknadivi iznos imovine. Gubitak uslijed umanjenja vrijednosti priznaje se u svim

sludajevima kada je neto knjigovodstvena vrijednost imovine ve6a od nadoknadivog iznosa. Gubitak uslijed

umanjenja vrijednosti priznaje se u bilansu uspjeha.

Nadoknadiva vrijednost ostale imovine je vrijednost veda od njezine vrijednosti u upotrebi i njezine fer

vrijednosti umanjene za tro5kove prodaje. U procjenjivanju vrijednosti u upotrebi, sadaSnja vrijednost

procijenjenih bududih novdanih tokova izradunava se upotrebom diskontne stope prije oporezivanja koja

reflektira procjenu vremenske vrijednosti novca na trZi5tu i rizik specifidan za tu imovinu. Za imovinu koja ne

generira uglavnom nezavisne novdane tokove, njezina nadoknadiva vrijednost se odreduje zajedno sa

imovinom koja generira novdane tokove, a uz koju se ta imovina vezuje.

Gubitak od umanjenja vrijednosti se smanjuje ukoliko je do5lo do promjene u procjeni kori5tenoj za

utvrdivanje nadoknadive vrijednosti. Gubitak od umanjenja vrijednosti se smanjuje najvi5e do iznosa

knjigovodstvene vrijednosti imovine koja ne prelazi knjigovodstvenu vrijednost koja bi bila utvrdena, uzimaju6i

u obzir amortizaciju, da nije do5lo do umanjenja vrijednosti.

j) Primanja zaposlenih

Kratkoroin a p ri m anj a zaposle n i h

Za ralun zaposlenika, Banka upladuje penziono i zdravstveno osiguranje koje se obradunava na bruto plate,

kao i pripadaju6e poreze po ovom osnovu za koje je osnovica neto pla6a. Ovi se doprinosi upla6uju na radun

relevantnih drZavnih fondova prema va2e6,$ zakonskoj regulativi i propisima, tokom cijele godine. Naknada

za topli obrok i transport kao i regres za godi5nji odmor se obradunavaju i pladaju u skladu sa lokalnom

zakonskom regulativom i internim aktima Banke. Ovi se tro5kovi priznaju u bilansu uspjeha u razdoblju u

kojem su nastali troSkovi zaposlenih.

20



za godinu koja je zavrSila 31. decembra2018.

(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiiie naznadeno)

2. SAZETAKZNACAJNTH RAcUNoVoDSTVENIH PoLlrlKA(NASTAVAK)

i) Primanja zaposlenih (nastavak)

Kratkorohna primanja zaposlenih (nastavak)

Obaveze za doprinose za penzione fondove s propisanim iznosom doprinosa priznaju se kao troSak u bilansu

uspjeha razdoblja u kojem su nastali.

Dugorodna primanja zaposlenih: otpremnine za penzije

U skladu sa lokalnim propisima i internim aktima, Banka prilikom odlaska u penziju uposlenika ispla6uje

otpremnine u visini od minimalno Sest plata zaposlenika ispla6enih u mjesecu koji prethodi ili Sest prosjednih

plata u Federaciji BiH za mjesec koji prethodi, u zavisnosti Sta vi5e odgovara zaposleniku.

Obaveze i tro5kovi se odreduju pomodu metode projektovane kreditne jedinice. Ova metoda polazi od toga

da svaki period slu2be dovodi do stvaranja dodatne jedinice prava na naknadu, i svaka jedinica se odvojeno

mjeri da bi se izradunala konadna obaveza. Obaveza se iskazuje u sada5njoj vrijednosti budu6ih novdanih

tokova koristedi diskontnu stopu koja odgovara kamatnoj stopi drZavnih obveznica.

k) Rezervisanjazaobavezeitro5kove

Rezervisanja se priznaju ukoliko Banka ima sada5nju zakonsku ili izvedenu obavezu proiza5lu iz proSlih

dogadaja za Eije se podmirenje odekuje da Ce Banci stvoriti odliv resursa koji utjelovljuju ekonomske koristi, a

mogude je napraviti pouzdanu procjenu iznosa obaveze ili u sludaju zakonske obaveze formiranja

rezervisanja za neidentifikovano umanjenje vrijednosti vanbilansnih kreditnih izloZenosti.

Rezervisanja za obaveze i tro5kove odrZavaju se na nivou koji Uprava smatra dovoljnim za pokrivanje

nastalih gubitaka. Uprava utvrduje dostatnost rezervacija na temelju uvida u pojedinadne stavke, tekude

ekonomske uslove, karakteristike rizika odredenih kategorija transakcija, kao i druge relevantne dinjenice.

Rezervisanja treba iskoriStavati samo za izdatke za koje je rezervisanje izvorno priznato. Ako vi5e nije

vjerovatno da 6e podmirivanje obaveza zahtijevati odljev resursa koji utjelovljuju ekonomske koristi,

rezervisanje se otpu5ta.

l) Vlasni6kikapital

Vlasnidki kapital se sastoji od jednog vlasnidkog udjela Federacije Bosne i Hercegovine.

Regulatorne rezerue za kreditne gubitke formirane iz dobiti

Rezerva za kreditne gubitke formirana iz dobiti predstavlja vi5ak rezervacija za umanjenje vrijednosti

izradunate u skladu s propisima Agencije u odnosu na rezervacije za umanjenje vrijednosti izradunate prema

zahtjevima MSFI. Rezerva je objavljena direktno u kapitalu (kao rezerva koju nije mogude rasporediti) i do

2012. godine pove6anje je bilo pokriveno prijenosom iz zadr2ane dobiti, nakon odobrenja dionidara.

Prije2012. godine, potreba za prijenos izzadrlane dobiti u predvidene rezerve u sklopu kapitala (regulatorne

rezerve za kreditne gubitke) je izradunata za cijeli kreditni portfolio na neto osnovi, pri 6emu su se uzimala u

obzir oba sludaja, sludaj gdje je primjena propisa Agencije rezultirala ve6im rezervacijama kao i sludaj gdje je

primjena propisa Agencije rezultirala manjim rezervacijama u odnosu na MSFI rezerve.

21



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznadeno)

2. SAZETAKZNAcAJNTH RAcUNOVODSTVENTH pOLtTtKA (NASTAVAK)

l) Vlasni6kikapital(nastavak)

Regulatorne rezeNe za kreditne gubitke formirane iz dobiti

Od 2012. godine, banke su bile obavezne da izradunaju iznos regulatornih rezervi za kreditne gubitke,

uzimajudi u obzir samo sludajeve gdje primjena propisa Agencije rezultira ve6im rezervacijama. Retroaktivna

primjena ove promjene u propisima Agencije nije bila potrebna.

Na temelju Odluke o izradunavanju kapitala banke, donesene od strane Agencije u novembru 2017. godine,

kojom je zamijenjena Odluka o minimalnim standardima za upravljanje kapitalom i kapitalnoj za5titi donesena

u februaru 2013. godine, vi5ak regulatornih rezervise ne prikazuje kao kretanje rezervi u okviru kapitala, ved

je iskljudivo kori5ten prilikom izraduna adekvatnosti kapitala. Samim tim, rezerve prikazane u finansijskim

izvje5tajima na dan iza godinu koja je zavr5ila 31. decembra 2012. godine su ostale nepromijenjene do 31.

decembra 2018. godine.

Agencija je 8. novembra 2018. godine donijela Odluku o uslovima ukljudenja formiranih rezervi za kreditne

gubitke u redovan osnovni kapital banke, u skladu s kojom je bankama dozvoljeno da regulatorne rezerve za

kreditne gubitke formirane iz dobiti prenesu u osnovni kapital, odnosno uzadr2anu dobit i rezerve.

Nadzornom odboru Banke dostavljen je Prijedlog Odluke o ukljudenju formiranih rezervi za kreditne gubitke u

redovan osnovni kapital Banke, radi razmatranja i utvrdivanja istog, i dostavljanja na usvajanje Skup5tini

Banke. Do dana izdavanja ovog izvje5taja Skup5tina Banke nije donijela predmetnu odluku.

m) Vanbilansne preuzete i potencijalne obaveze

U okviru svog redovnog poslovanja, Banka sklapa ugovore kojima preuzima vanbilansne finansijske obaveze

i koje vodi u vanbilansnoj evidenciji, a koje prvenstveno obuhvataju garancije, akreditive i ugovorene

neispla6ene kredite. Navedene preuzete finansijske obaveze iskazuje u izvjeStaju o finansijskom poloZaju

ako i kad iste postanu plative.

n) Sredstva u ime iza ra6un tre6ih osoba

Banka upravlja sredstvima u ime i za radun Vlade FB|H (Ministarstvo finansija, Ministarstvo razvqa,poduzetni5tva i obrta, Ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i Sumarstva, Ministarstvo raseljenih osoba i

izbjeglica, Ministarstvo okoli5a i turizma i Ministarstvo energetike, rudarstva i industrije) i Federalnog zavoda

za zapo5ljavanje. Prihodi i rashodi po tom osnovu terete nalogodavca, a Banka po tim poslovima ne snosi

druge obaveze i rizike. Za svoje usluge Banka napla6uje naknadu. Za detalje vidjeti Napomenu 24.

o) Standardi i tumadenja na snazi u teku6em razdoblju

Slijedede izmjene postojedih standarda, izdanih od Odbora za medunarodne radunovodstvene standarde bili

su na snazi za tekude razdoblje:

MSFI 15 - Prihodi od ugovora sa kupcima (na snazi za godi5nje periode koji podinju na dan 1. januara

2018. godine ili kasnije);

MSFI 15 Prihodi od ugovora s kupcima - standard je na snazi za godi5nje periode koji podinju na dan

ili nakon 1. januara 2018. godine. MSFI 15 uspostavlja model od pet koraka koji se primjenjuje na

prihod od ugovora s klijenta, s ogranidenim iznimkama. Na temelju provedene analize nije otkriven

znadajniji utjecaj usvajanjem MSFI-ja 15 u trenutnim ekonomskim ifinansijskim volumenima na

finansijske izvjeStaje Banke.

a

22




(Svi iznosi su izra2eni u hiljadama KM, ako niie drugadiie naznaieno)

2. SAZETAK ZNAdAJNTH RAe UNOVODSTVENIH POLITIKA (NASTAVAK)

o) Standardi i tumadenja na snazi u teku6em razdoblju (nastavak)

. lzmjene MSFI 2: "Pla6anje temeljeno na dionicama" - Klasifikacija i vrednovanje transakcija pla6anja

temeljenih na dionicama (na snazi za godiSnja razdoblja koja podinju na dan ili nakon 1. januara

2018.);

. lzmjene MSFI 1 i MRS 28 uslijed: "Pobolj5anja MSFI-a (ciklus 2014.-2016.)" koja su rezultat projekta

godi5njeg kvalitativnog pobolj5anja MSFI (MSFI 1, MSFI 12 iMRS 28) prvenstveno kroz otklanjanje

nekonzistentnosti i ra5disdavanje teksta (izmjene za MSFI 1 i MRS 28 6e biti na snazi za godi5nja

razdoblja koja podinju na ili nakon 1. januara 2018.);

. lzmjene i dopune MRS-a 40 - Prijenosi ulaganja u nekretnine (na snazi za godi5nje periode koji

podinju na dan ili nakon 1. januara 2018. godine);

o IFRIC tumadenje 22 - fransakcije u stranim valutama i avansno pla6anje naknada (na snazi za

godi5nje periode koji podinju na dan 1. januara 2018. godine ili kasnije).

Usvajanje spomenutih izmjena postojedih standarda i tumadenja, nije vodilo nikakvoj promjeni

radunovodstvenih politika Banke.

p) Standardi i tumadenja koji su objavljeni, a nisu joS usvoieni

Na dan izdavanja ovih finansijskih izvje5taja, sljede6i standardi i tumadenja standarda su objavljeni, ali nisu

jo5 na snazi:

. lzmjene i dopune MSFI-ja 9 - Karakteristike prijevremene otplate sa negativnom naknadom (na snazi za

godi5nje periode koji podinju na dan ili nakon 1. januara, 2019. godine);

. MSFI 16 - Najmovi (na snazi za godiSnje periode koji po6inju na dan 1 . januara, 2019. godine);

MSFI 16: ,,Najmovi" (na snaziza godi5nja razdoblja koja podinju na ili nakon 1. januara 2019. godine) - MSFI

16 utvrduje nadela za priznavanle, mjerenje, prezentiranje i objavljivanje najmova za obje strane ugovor, tj.

kupac (,,najmoprimac") i dobavljad (,,najmodavac"). Standard zahtijeva da najmoprimci obradunavaju sve

najmove u okviru jedinstvenog bilandnog modela na slidan nadin kao i finansiranje najmova u skladu s MRS-

om 17 , uz odredene iznimke. Radunovodstvo najmodavca ostaje uglavnom nepromijenjeno.

Standard definira jedinstveni model za radunovodstvo najmova kod korisnika najma, propisuje obvezu

korisnika najma da po svim najmovima iskazuju imovinu i obveze, osim kod najmova kroz razdoblie od 12

mjeseci ili krace ili predmeta najma male vrijednosti. Davatelji najma i dalje Ce najmove razvrstavati u

poslovne (operativne) ilifinansijske, pri6emu MSFI 16 uvodi pristup kojise ne razlikuje su5tinskiod onoga iz

ranije vaZe6eg MRS-a 17.

Nakon podetka najma, korisnik najma priznaje imovinu s pravom kori5tenja te obvezu po osnovi najma.

lmovina s pravom koriStenja prvi puta se mjeri u visini obveze po osnovi najma koja se uvedava za

eventualne direktne troikove korisnika najma. Moguda je i obveza obradunavanja uskladenja po osnovi

poticaja za nqam, pla6anja u samom trenutku ili prije podetka najma te obveze dovodenja predmeta najma u

prvobitno stanje i slidno.

23


Napomene uz finansijske izvje$taje

za godinu koja je zavr5ila 31. decembra 2018.(Svi iznosi su izraieni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznaieno)

2. SAZETAKZNAcAJNTHRAcUNOVODSTVENTH pOLtTtKA(NASTAVAK)

p) Standardi i tumadenja koji su objavljeni, a nisu jo5 usvojeni (nastavak)

Prema metodi troSka, imovina s pravom koriStenja mjeri se po tro5ku umanjenom za otpis vrijednosti, tj.

akumuliranu amortizaciju. Obveza za najam podetno se mjeri u visini sada5nje vrijednosti pladanja za nEam

kroz razdoblje najma utvrdene primjenom stope sadrZane u najmu ako ju je mogude trenutno utvrditi. Usuprotnome, korisnik najma duZan je primijeniti inkrementalnu stopu na zaduZenje.

Varijabilna pla6anja najma vezana za neki indeks ili stopu koriStenu kod prvog mjerenja obveze za najampodetno se mjere koriste6itaj indeks odnosno stopu na datum podetka najma. Uradunavaju se i iznosiza koje

se odekuje da 6e ih korisnik najma morati platiti prema jamstvima za ostatak vrijednosti.

Varijabilna pladanja najma koja ne ulaze u mjerenje obveze za najam iskazuju se u dobiti i gubitku razdoblja

u kojem je realiziran dogadaj odnosno uvjet kao okidad pladanja, osim tro5kova koji se prema nekom drugom

standardu ukljuduju u knjigovodstvenu vrijednost neke druge imovine.

Obveza zandlam kasnije se mjerina nadin da se obuhvate promjene:

. razdoblja najma (koristedi uskladenu stopu za svodenje na sada5nju vrijednost);

. procjene koja se odnosi na opciju otkupa (koriste6i uskladenu stopu za svodenje na sada5nju

vrijednost);

. iznosa za koje se odekuje da 6e biti plativi temeljem jamstava za ostatak vrijednosti (koristedi istu, tj.

nepromijenjenu stopu za svodenje na sadaSnju vrijednost), odnosno

. budu6ih pla6anja najma proiza5lih iz promjene indeksa odnosno stope koriStene za utvrdivanje visine

tih pladanja (koristedi istu, tj. nepromijenjenu stopu za svodenje na sada5nju vrijednost).

Rezultati ponovnog mjerenja obradunavaju se kao uskladenje imovine s pravom kori5tenja. Promjene najma

takoder mogu biti okidad za ponovno mjerenje obveze za najam, izuzev promjena koje treba obradunati kao

zasebne najmove.

Prema provedenoj procjeni, Banka ne odekuje znalajan utjecaj primjene MSFI-ja 16 na finansijske izvje5taje.

Banka napravile pregled ugovora najmova te izradunale efekte prve primjene klasifikacije ugovora po MSFI

16. Ukupan procijenjeni efekt prava na kori5tenje imovine iznosi 35 hiljada KM odnosno 0,2o/o u odnosu na

ukupnu aktivu Banke i rezultira pove6anjem ukupne imovine i ukupnih obaveza Banke u navedenom iznosu.

. lzmjene i dopune MRS-a 28 - Dugorodni udjeli u pridruZenim subjektima i zajednidkim poduhvatima

(na snazi za godi5nje izvie5tajne periode po6etno sa ili nakon 1 . januara, 2019. godine);

. lzmjene idopune MRS-a 19 - lzmjene, ogranidenja ili izmirenja plana (na ili nakon podetka prvog

godi5njeg izvje5tajnog perioda koji podinje na dan ili nakon 1. januara, 2019. godine);

. lzmjene idopune MRS-a 19 - lzmjene, ogranidenja ili izmirenja plana (na snaziza godi5nja razdoblja

koja podinju na ili nakon 1. januara 2019.);

r MSFI 17: "Ugovori o osiguranju" (na snazi za godi5nja razdoblja koja podinju na ili nakon 1. januara

2021.);

24




(Svi iznosi su izraieni u hiljadama KM, ako niie drugadiie naznadeno)

2. SAZETAKzNAeAJNtH RAeuNovoDsrvENlH PoLlrlKA(NASTAVAK)

p) Standardi i tumadenja koii su objavljeni, a nisu joS usvojeni (nastavak)

. lzmjene MSFI 10: "Konsolidovani finansijski izvje5taji" iMRS 28: "Ulaganja u pridruZena dru5tva i

zajednidke poduhvate" - Prodaja ili kompenzacija imovine izmedu investitora i njegovog pridruZenog

druStva ili zajednidkog poduhvata (stupanje na snagu odgiodeno na neodredeni period dok se ne zakljudi

istraZivadki projekt o metodi udjela);

. lzmjene MRS 28: "Ulaganja u pridruZena dru5tva i zajednidke poduhvate" - Dugorodni interesi u

pridruZenim dru5tvima i zajednidkim poduhvatima (na snazi za godi5nja razdoblja koja podinju na ili

nakon 1. januara 2019.);

. lzmjene razliditih standarda uslijed "Pobolj5anja MSFI-a (ciklus 2015.-2017.)" koja su rezultat projekta

godi5njeg kvalitativnog poboljSanja MSFI (MSFI 3, MSFI 11, MRS 12 iMRS 23) prvenstveno kroz

otklanjanje nekonzistentnosti i ra5dis6avanje teksta (na snazi za godi5nja razdoblja koja podinju na ili

nakon 1. januara 2019.);

o IFRIC 23: "Nesigurnosti u poreznom tretmanu" (na snazi za godi5nja razdoblja koja podinju na ili nakon

1. januara 2019.)

o IFRIC tumadenje 23 - Neizvjesnost u pogledu postupanja s porezom na dobit (na snazi za godi5nja

razdoblja koja podinju na ili nakon 1 . januara 2019.)

Banka je izabrala da ne usvoji ove standarde, izmjene i tumadenje prije nego oni stupe na snagu. Banka

predvida da usvajanje ovih standarda, izmjena i tumadenja ne6e imati materijalni utjecaj na finansijske

izvjeStaje Banke u razdoblju inicijalne primjene.

25



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra 2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznaieno)

2. SAZETAKZNAcAJNTH RAcUNOVODSTVENTH pOLtTtKA (NASTAVAI9

2.1. lzmjene radunovodstvenih politika zbog primjene MSFI 9 Finansijski instrumenti

U skladu sa Odlukom o objavljivanju i primjeni medunarodnih standarda finansijskog izvjeStavanja ("SluZbene

novine Federacije BiH', broj 55117), obavezna je primjena Medunarodnog standarda finansijskog

izvje5tavanja (MSFI) 9 - ,,Finansijski instrumenti", koji se primjenjuje pri izradi finansijskih izvje5taja koji se

odnose na razdoblja koja podinju od 1 . januara 2018. godine.

Banka je od 1. januara 2018. godine primijenila MSFI I - ,,Finansijski instrumenti" i nije prepravila usporedne

podatke za 2017. godinu, kako to dopu5ta standard. Prema navedenom, tekudi period od 1. januara do 31.

decembra 2018. godine temelji se na MSFI 9, a rezultatiza2017. godinu iza period od 1. januara do 31.

decembra 2017. godine temeljeni su na Medunarodnom radunovodstvenom standardu (MRS) 39, Finansijski

instrumenti: priznavanje imjerenje, pa usporedni podaci 2a2017. godinu nisu usporedivi s informacijama

predodenim u 2018. godini.

Zahtjevi MSFI I standarda na podrudju umanjenja vrijednosti temelje se na modelu odekivanih kreditnih

gubitaka, te zamjenjuje dosada5nji MRS 39 model nastalih gubitaka.

Udinci primjene MSFI 9 priznati su na teret zadrlane dobiti irezervi na dan 1. januara 2018. godine iiznose

7.639 hiljada KM.

Banka je usvojila novu lnternu metodologiju umanjenja vrijednosti kredita i ostale finansijske imovine u skladu

sa MSFI 9 (broj 4067-11118 od 8. maja 2018. godine), koja defini5e op6e principe i procese klasiflkacije i

mjerenja finansijskih instrumenata, te uspostavlja jasne metode i procese za umanjenje vrijednosti kredita i

ostale finansijske imovine u Banci.

Bilansne stavke koje podlije2u mjerenju vrednuju se metodom amortizacijskog tro5ka. Vanbilansne stavke

koje podlijeZu mjerenju su: garancije, akreditivi, neiskori5teni iznosi revolving kredita, neiskori5teni ugovoreni

krediti. Klasifikaciji podlijeZe i tzv. ,,ostala aktiva", koju dine razna potralivanja od pravnih i fizidkih lica koja

nisu predmetom kreditno-garancijskih poslova.

Obradun umanjenja vrijednosti kredita i ostale finansijske imovine se vr5i mjesedno.

Finansijska imovina

Priznavanje

Finansijska imovina se podetno priznaje po njenoj fer vrijednosti, u trenutku kada je stedena ili izdana.

Poslovni modeli

Sva finansijska imovina grupisana je u poslovne modele koji oznadavaju nadin zajednidkog upravljanja

grupom finansijske imovine kao cjelinom, radi ostvarenja odredenog poslovnog cilja i definiraju nadin na koji

se odekuje da 6e finansijska imovina stvarati novdane tokove.

26


Napomene uz finansijske izvje$taje


(Svi iznosi su izraZeni u hiliadama KM, ako niie drugaiiie naznaieno)

2. SAZETAKZNAcAJNIH RAcUNOVODSTVENIH POLITIKA(NASTAVAK)

2.1. lzmjene radunovodstvenih politika zbog primjene MSFI 9 Finansijski instrumenti (nastavak)

Finansijska imovina (nastavak)

Poslovni modeli (nastavak)

Uprava Banke odabrala je poslovni model diji je cilj drZanje imovine iskljudivo radi naplate ugovornih novdanih

tokova, koji objedinjava svu finansijsku imovinu koja se drZi radi naplate ugovorenih novdanih tokova tokom

cijelog Zivota trajanja finansijskog instrumenta.

Poslovni model drZanja imovine radi naplate prolazi SPPI test (engl. Solely Payments of Principal and

lnterest - u nastavku SPPI test), i u taj model alocirana je sljededa finansijska imovina:

- gotovina i novdana sredstva na transakcijskim radunima kod banaka,

- sredstva na tekudem radunu i obavezna rezerva kod CBB|H

- dati krediti

- ostala potraZivanja (ostala aktiva)

Osnovni rizik kojim se upravlja u okviru ovog poslovnog modela je kreditni rizik.

SPPI tesf

SPPI test je test ugovornih novdanih tokova sa aspekta pla6anja samo glavnice i kamate na nepodmireni

iznos glavnice jedan je od kriterija za klasifikaciju finansijske imovine u pojedinu kategoriju mjerenja. SPPI

test se sprovodi sa ciljem utvrdivanja da li kamata na nepodmirenu glavnicu odraZava samo naknadu za

vremensku vrijednost novca, ili ukljuduje i kreditni rizik, druge osnovne rizike pozajmljivanja, tro5kove

kreditiranja i profitnu marZu.

SPPI test se provodi:

- za svaku finansijsku imovinu, alociranu u poslovni model dijije cilj drZanje finansijske imovine radi

naplate ugovornih novdanih tokova,

- za svaku finansijsku imovinu u sludajevima kada je izvorna imovina znadajno modificirana i zbog

toga priznata kao nova imovina

- kod uvodenja novih kreditnih proizvoda kako bi se unaprijed utvrdila prihvatljivost razmatranih uslova

kreditiranja u odnosu na potrebu kasnijeg pradenja vrijednosti eventualne finansijske imovine koja bi

proiza5la iz istih.

Klasifi kacija f i nansijske i m ovin e

Banka klasifikuje svoju finansijsku imovinu na osnovu alokacije u poslovni model i SPPI test kao imovinu koja

se naknadno mjeri po amortizacijskom tro5ku, ako su ispunjena oba uslova:

- finansijska imovina je alocirana u poslovni model diji je cilj drZanje imovine radi naplate ugovorenih

nov6anih tokova i

- SPPI test je zadovoljen - za finansijsku imovinu utvrdeni su novdani tokovi koji predstavljaju samo

pladanje glavnice i kamate na nepodmireni iznos glavnice.

Klasifikacija zavisi od namjere zbog koje je finansijska imovina stedena. Uprava odretluje klasifikaciju

finansijske imovine kod podetnog priznavanja i preispituje tu klasifikaciju na svaki datum izvje5tavanja.

27



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra 2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznaieno)

2. SAZETAKzNAeAJNtH RAeUNovoDSTVENtH poltTtKA(NASTAVAK)



Reklasifikacija finansijske imovine

U sludaju promjene poslovnog modela upravljanja finansijskom imovinom, izvr5it 6e se reklasifikacija sve

finansijske imovine na koju reklasifikacija utide. Reklasifikacija 6e se obaviti prospektivno, od datuma

reklasifikacije, odnosno od prvog dana idu6eg obradunskog perioda, ne prepravljajudi, pri tome, prethodno

priznatu dobit, gubitke ni kamate.

U m anjenj e vrij ednosti f i n a nsijs ke i movi ne

Umanjenje vrijednosti finansijske imovine priznaje se po modelu odekivanih kreditnih gubitaka za imovinu

koja se naknadno mjeri po amortiziranom tro5ku.

Umanjenje vrijednosti provodi se mjesedno, tokom obradunskih perioda i krajem godine na datum bilansa, a

efekti umanjenja vrijednosti iskazuju se po svakom plasmanu pojedinadno u izvjeStaju o finansijskom

poloZaju i bilansu uspjeha.

MSFI 9 model odekivanoE kreditnog gubitka ukljuduje tri faze, odnosno tri nivoa kreditnog rizika, pri demu se

finansijska imovina kre6e kroz faze kako se mijenja njena kreditna kvaliteta.

Umanjenje vrijednosti se provodi primjenom lnterne metodologije umanjenja vrijednosti kredita i ostale

finansijske imovine u skladu sa MSFI 9 (u nastavku Metodologija).

Na datum podetka prve primjene MSFI 9, imovina je alocirana u tri faze odnosno tri nivoa kreditnog rizika:

- Faza 1 - finansijska imovina bez znalalno pove6anog kreditnog rizika (klijent nije u statusu

neizmirivanja obaveza, ka5njenje prema MSFI brojadu dana ka5njenja je manje ili jednako 30 dana i

FBA klasifikacija rizika je manja ilijednaka B 5%)

- Faza 2 - klijent nije u statusu neizmirivanja obaveza, ka5njenje prema MSFI brojadu dana kaSnjenja

je ve6e ili jednako 31 dan i manje ili jednako 90 dana, i FBA klasifikacija rizika je ve6a od B5%,

pogor5anje poloZaja klijenta.

- Faza 3 - klijent je u statusu neizmirivanja obaveza po bilo kojem osnovu, ka5njenje prema MSFI

brojadu dana ka5njenja je ve6e od 90 dana

Na sljede6e izvje5tajne datume sva finansijska imovina, alocira se prema utvrdenom znadajnom porastu

kreditnog rizika i kriterijima kreditnog umanjenja u 3 faze:

Faza 1- u ovaj nivo se rasporeduju finansijski instrumenti niskog kreditnog rizika, a to su izloZenosti prema

Bosni i Hercegovini, entitetima i distriktu Brdko, te ni2im nivoima (kantoni, gradovi, op6ine) i izloZenost prema

Centralnoj banci Bosne i Hercegovine.

Finansijski instrumenti klijenta ne smatraju se instrumentima niskog kreditnog rizika samo zbog vrijednosti

instrumenata osiguranja, jer se bez tog osiguranja ne smatraju instrumentima niskog kreditnog rizika.

Polaze6i od statusa neizmirivanja obaveza kao jedinog kriterija, Banka razlikuje dva razlidita pristupa

umanjenju vrijednosti:

- individualni (pojedinadni) i

- grupni.

28




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako niie drugadije naznaieno)


2.1. lzmjene ra6unovodstvenih politika zbog primjene MSFI 9 Finansijski instrumenti (nastavak)


U manjenje vrijednosti finansijske imovi ne (nastavak)

Za finansijske instrumente klijenata alociranih u Fazu 1., umanjenja vrijednosti izradunavaju se na grupnoj

osnovi u visini 12-mjesednih odekivanih kreditnih gubitaka.

Faza2- u ovaj nivo rizika rasporeduju se finansijski instrumenti klijenata uzznatajni porasta kreditnog rizika.

Za finansijske instrumente klijenata u Fazi 2, umanjenja vrijednosti izradunavaju se na grupnoj osnovi u visini

cjeloZivotni h odekivan i h kreditnih gubitaka.

Faza3 - finansijski instrumenti klijenta u statusu neizmirenja obaveza - obuhvata klijente kod kojih postoje

objektivni dokazi o umanjenju finansijskog instrumenta.

Za finansijske instrumente klijenata u Fazi 3, umanjenja vrijednosti izradunavaju se na individualnoj osnovi u

visini cjeloZivotnih odekivanih kreditnih gubitaka.

lzloZenost prema Centralnoj banci BiH i prema drugim bankama u zemlji i inostranstvu mnoZi se godiSnjim

PD-om kojije objavljen od neke od ku6a koje vr5e procjenu kreditnog rizika (npr. Moody's), ili, ukoliko isti nije

dostupan, iskustveno utvrdenim PD-om od 1o/o i ekspertno utvrdenom vrijedno5du LGD-a od 0,45.

Kakoza ostala potraZivanja (ostalu aktivu) nije praktidno procijeniti kreditni rizik iodekivane kreditne gubitke,

to se Banka opredijelila da primijeni matricu za odredivanje umanjenja, sa fiksnim stopama umanjenja, ovisno

o broju dana kaSnjenja ili prekoradenja dospije6a.

Detalji vezani uz Metodologiju navedeni su u sklopu Napomene 25. Upravljanje finansijskim rizikom,

Napomena 25.1. Kreditni rizik.

P restanak priznavanja i modifi kovanj e ugovo ra

MSFI 9 obuhvata uslove MRS 39 za prestanak priznavanja finansijske imovine i finansijskih obaveza bez

su5tinskih izmjena. Postoji odreden nematerijalno znadajan uticaj na Banku po osnovu usvajanja novih

odredbi.

Finansijska imovina se prestaje priznavati kada:

- Ugovorna prava na primitak novdanih tokova isteknu; ili

- Banka prenese prava na primitak novdanih tokova ili preuzme obavezu da plati primljene novdane

tokove tre6oj strani putem ugovora o "prenosu prava";

- I ili (i) su preneseni svi znadajni rizici i koristi povezani sa vlasni5tvom nad imovinom ili (ii) nisu

prenesni niti zadrZani svi znadajni rizici i koristi povezani sa vlasniStvom nad imovinom ali je

prenesena kontrola nad imovinom.

Ugovorne promjene koje nastaju kao rezultat pregovora sa duZnikom mogu dovesti do dvije vrste modifikacija

inicijalno ugovorenih novdanih tokova.

M odif i kac ija f i nansijs ke i m ovi ne

Modifikacija finansijske imovine je svaka izmjena ugovornih odredbi koja rezultira izmjenom ugovorenih

novdanih tokova.

29



za godinu koja je zavr5ila 31 . decembra 2018.

(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznaieno)

2. SAZETAK ZNACAJNTH RAcUNOVODSTVENTH POLTT|KA (NASTAVAK)



Modifikacija finansijske imovine (nastavak)

U sludaju kada modifikacija nije znatajna, izmjena ugovornih odredbi ne dovodi do prestanka priznavanja te

finansijske imovine, ve6 se utvrduje nova bruto knjigovodstvena vrijednost kao sada5nja vrijednost

modificiranih ugovornih novdanih tokova diskontovanih izvornom efektivnom kamatnom stopom (EKS).

Pri tome se razlika izmedu izvorne bruto knjigovodstvene vrijednosti prije modifikacije i bruto knjigovodstvene

vrijednosti utvrdene na osnovu modificiranih novdanih tokova nakon modifikacije priznaje u bilansu uspjeha

kao dobit ili gubitak.

U sludaju kada je modifikacija finansijske imovine znadajna, finansijska imovina se prije modifikacije prestaje

priznavati, a modificirana finansijska imovina se ponovo priznaje kao "nova" finansijska imovina i utvrduje se

nova EKS. Datumom podetnog priznavanja smatra se datum izmjene ugovornih odredbi. Umanjenje

vrijednosti na ponovno priznatu finansijsku imovinu priznaje se u iznosu odekivanih kreditnih gubitaka za

cjeloZivotne kreditne gubitke.

Ukoliko se utvrdi da je modificirana finansijska imovina pri podetnom priznavanju individualno umanjena za

kreditne gubitke, u tom sludaju se finansijska imovina priznaje kao kupljena ili stvorena finansijska imovina

umanjena za kreditne gubitke (POCI imovina), te se za istu utvrduje EKS uskladena za kreditni rizik.

Kupljena ili izdana finansijska imovina umanjena za kreditne gubitke (POd imgvina)

POCI imovina je finansijska imovina kod koje pri podetnom priznavanju postoje objektivni dokazi o

individualnom umanjenju za kreditne gubitke, zato Sto je kreditni rizik stvorene ili izdane imovine visok ili je

imovina kupljena sa diskontom od najmanje 5%.

Pri podetnom priznavanju se odekivani kreditni gubici ukljuduju u fer vrijednost imovine, pa su rezervacije za

umanjenje vrijednosti jednake nuli.

Na datum izvje5tavanja kao rezervacije za umanjenje vrijednosti POCI imovine priznaju se samo kumulativne

promjene odekivanih kreditnih gubitaka do kojih dode nakon podetnog priznavanja POCI imovine.

Za potrebe izraduna umanjenja vrijednosti, priznaju se cjeloZivotni odekivani kreditni gubici.

30




(Svi iznosi su izraieni u hiljadama KM, ako nije drugaiiie naznaieno)

2. SAZETAK ZNACAJNTH RAe UNOVODSTVENIH POLIflKA (NASTAVAK)



Klasifikacija i mjerenje finansijskih instrumenata

MRS 39 MSFIgNeto iznos 31.

Kategorija decembar Kategorija Neto iznos 1.mjerenja 2017. mjerenja januar 2018.

OOO KM OOO KMGotovina i ekvivalenti po tro5ku po tro5kugotovine amortizacije 89.797 amortizacije 89.393Obavezna rezerva kod po tro5ku po tro5kuCentralne banke BiH amortizacije 13.619 amortizacije 13.558Zajmovi i potraZivanja od po tro5ku po tro5kubanaka amortizacije - amortizacijeZajmovi i potra2ivanja od po tro5ku po tro5kukomitenata amortizacije 1 94.889 amortizacije 1 89.1 1 3

Finansijska imovina FVOCI (raspoloZivoraspoloZiva za prodaju za prodaju) 10 FVOCI 10

po tro5ku po tro5kuOstala imovina amortizacije 518 amortizacije 513

po tro5ku po tro5kuOstale obaveze amortizacije 12.644 amortizacije 11.251

31



za godinu koja je zavrSila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznadeno)

2. SAZETAK ZNACAJNTH RAcUNoVoDSTVENTH poLrflKA (NASTAVAK)



Pozicije lzuje5taja o finansijskom poloiajuStanje 31. Stanje 1.

Reklasifikacije decembar januar2017 (MRS Naknadno 2018

39) Reklasifikacija mjerenje (MSFI9)


Podetno stanje prema MRS 39 89.797Ponovno mjerenje prema MSFI I(Napomena 11.) (404)

Zavr5no stanje prema MSFI I 89.393Obvezna rezerva kod Gentralne bankeBiH

Podetno stanje prema MRS 39 13.619Ponovno mjerenje prema MSFI I(Napomena 12.) (61)

Zavr5no stanje prema MSFI9 13.558

Zajmovi i potraZivanja od banaka

Podetno stanje prema MRS 39 1.534

Ponovno mjerenje prema MSFI IZavrino stanje prema MSFI 9 1.534

Zajmovi i potraZivanja od komitenata

Podetno stanje prema MRS 39 194.889Ponovno mjerenje prema MSFI 9(Napomena 14.) (5.776)

Zavr5no stanje prema MSFI I 189.113Finansijska imovina raspoloZiva zaprodaju

Podetno stanje prema MRS 39 10

Ponovno mjerenje prema MSFI9Zavr5no stanje prema MSFI I (FVOCI) 10

Ostala imovina

Podetno stanje prema MRS 39 518Ponovno mjerenje prema MSFI9(Napomena 15.) (5)

Zavr5no stanje prema MSFI 9 513

32





2. SAZETAK ZNACAJNIH RAe UNOVODSTVENIH POLITIKA (NASTAVAK)

2.1. lzmjene radunovodstvenih politika zbog primjene MSFIg Finans'rjski instrumenti (nastavak)


Prikaz poziciia umanienia vriiednosti


Obvezna rezerva kodCentralne banke BiH

Zalmovi i potraZivanja odbanakaZai,movi i potraZivanja odkomitenataFinansijska imovinaraspoloZiva za prodaju

(FVOCT)

Umanjenje vrijednosti ostaleimovineRezervacije za obveze i

troSkove

u 000 KM Reklasifikacija

1.534

30.600

1.412

119

Naknadnomjerenje (stanje1. januara 2018.) Rezerviranja

u 000 KM prema MSFI9404 404

61 61

1.534

36.376 5.776

1.412

124

1.732 1.393

Rezerviranja premaMRS 39 (stanje 31.

decembra 2017.1

5

339

Ukupno 34.004 41.643 7.639

Banka je izvr5ila obradun ispravke vrijednosti rizidne aktive i rezervi za potencijalne obaveze (vanbilans) u

skladu sa MSFI 9 na dan 1. januara 2018. godine iiskazala negativan efekat u okviru pozicija kapitala (na

teret pozicije Nerasporedena dobit i rezerve kapitala, prema uputama Agencije za bankarstvo FBiH), u iznosu

7.639 hiljada KM (bilans 6.246 hiljada KM ivanbilans 1.396 hiljade KM). Navedeni efekat je iskazan kao

nepokriveni gubitak prenesen iz prethodnih godina, odnosno odbitna stavka od osnovnog kapitala, te je isti

smanjen za navedeni iznos.

U nastavku se daje pregled efekata primjene MSFI 9 po pojedinadnim stavkama bilansa i vanbilansa, na

ispravku vrijednosti, odnosno saldo (za odredene pozicije koje podlijeZu umanjenju vrijednosti po MSFI 9).

33



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznaieno)

2. SAZETAK ZNAcAJNIH RAeuNovoDsrvENrH poLtrKA (NASTAVAK)

2.1. lzmjene radunovodstvenih politika zbog primjene MSFI9 Finansijski instrumenti(nastavak)


sardo kredita KreditiDanKama

Stanje na dan31. decembra2017. 1.407

Dugorodni Kratkorodnikrediti krediti

223.273 1.142

Redovnakamata

990

Zateznakamata

208

Naknade Ukupno

3 227.023Stanje na dan1. januara 2018. 1.407 223.273 1.142 990 208 3 227.023

lspravkavrijednostiStanje na dan31. decembra2017.Efekat primjeneMSFI 9(Napomena 14.)Stanje na dan{. januara 2018.

Kreditibankama

Dugorodni Kratkoro6nikrediti krediti

Redovnakamata

Zaleznakamata

Naknade Ukupno

1.407 29.638

5.737

593

4

347 147 2 32.134

29 6 5.776

1.407 35.375 597 376 153 2 37.910

Na dan 1. januara 2018. godine, primjenom MSFI 9, ispravka vrijednosti ukupnih kredita (ukljudujudiglavnicu

kredita, kamate i naknade) je pove6ana za 5.776 hiljada KM, u odnosu na obradunato umanjenje vrijednosti

po MRS-u 39.

34


Napomene uz finansijske Zvje5taje

za godinu koja je zavriila 31. decembra2018.

(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiiie naznaieno)




Saldo gotovine i ekvivalenata gotovine i Obaveznerezerve kod GBB|H

Stanje na dan 31. decembra2017.

Stanje na dan l.januara 2018.

Efekat primjene MSFI I (Napomena 15.)

Gotovina i

ekvivalentigotovine

89.797

Obaveznarezerva kod

CBBiH

13.619

Ukupno

103.416

89.797 13.619 103.416

lspravka vrijednosti Ukupno


Efekat primjene MSFI 9 (Napomena 15.) 404 61

Stanje na dan 1. januara 2018 404 61 465

Primjenom MSFI I na dan 1. januara 2018. godine ispravka vrijednosti na gotovinu iekvivalent gotovine i

obaveznu rezervu kod CBB|H iznosi 465 hiljada KM. Ova finansijska imovina nije imala umanjenje vrijednosti

prema MRS-u 39.Stedenaimovina

Saldo ostale aktive namijenjenaprodaji Ostala aktiva Ukupno

Stanje na dan 31. decembra2017. 1.422 637 2.059

Stanje na dan 1. januara 2018. 1.422 637 2.059

Stedenaimovina

lspravka vrijednosti namijenjenaprodaji Ostala aktiva Ukupno

Stanje na dan 31. decembra2017. 1.412 119 1.531

Gotovina iekvivalenti

gotovine

Obaveznarezerua kod

CBBiH

465

-55


Umanjenje vrijednostiostale aktive, primjenom MSFI 9, pove6ano jezaS hiljada KM, u odnosu na umanjenje

vrijednosti prema MRS-u 39.

35


Napomene uz finansijske izvjeStaje


(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaCije naznadeno)

2. SAZETAKZNAcAJNTH RAeuNovoDsrvENrH poLrflKA (NAsrAvAK)



Odobrenineplasirani

kreditiSaldo vanbilans

Stanje na dan 31. decembra2O17.

Stanje na dan {. januara 2018.

Garancije

10.893 2.090

Ukupno

12.983

10.893 2.090 12.983

Odobrenilspravka vrijednosti neplasirani

Garancije krediti Ukupno

Stanje na dan 3f . decembra2Ol7. 218 121 339

Efekat primjene MSFI 9 (Napomena 20.) 1 .380 13 1.393


Umanjenje vrijednostivanbilansnih stavki, primjenom MSFI I, je povedano za 1.393 hiljade KM u odnosu na

umanjenje prema MRS-u 37.

Sveukupan efekat primjene MSFI I, ukljudujudi bilansne ivanbilansne izloZenosti, iznosi 7.639 hiljada KM.

36




(Svi iznosi su izra1eni u hiljadama KM, ako niie drugaiiie naznaieno)

3. ZNAEAJNE RAEUNOVODSTVENE PROCJENE I KLJUENI IZVORI PROCJENE NEIZVJESNOSTI

Banka u toku svog redovnog poslovanja procjenjuje i prosuduje o neizvjesnim dogadajima, ukljuduju6i

procjene i prosudbe o budu6nosti. Takve radunovodstvene pretpostavke i procjene redovno se preispituju i

temelje na historijskom iskustvu i ostalim faktorima poput odekivanog toka budu6ih dogadaja koji se mo2e

realno pretpostaviti u postoje6im okolnostima, ali unatod tome neizbjeZno predstavljaju izvore neizvjesnosti.

Procjena umanjenja vrijednosti kreditnog portfolija Banke predstavlja najznadajniji izvor neizvjesnosti

procjene. Ti i ostali kljudni izvori neizvjesnosti procjene, koji imaju zna6ajan rizik uzrokovanja znadajnih

usklada knjigovodstvene vrijednosti imovine i obaveza u narednoj finansijskoj godini, opisani su u nastavku.

Gubici od umanjenja vrijednosti kredita i potraiivanja i rezeruisanja za vanbilansnu izloienost

Banka kontinuirano prati kreditnu sposobnost svojih klijenata. Potreba za umanjenjem vrijednosti bilansne i

vanbilansne izloZenosti Banke kreditnom riziku procjenjuje se mjesedno.

Gubici od umanjenja vrijednosti uglavnom se priznaju u odnosu na knjigovodstvenu vrijednost datih kredita

(kao Sto je prikazano u napomenama 13. i 14.), te kao rezervacije za obaveze i tro5kove koji proizlaze iz

vanbilansne izloZenosti klijentima, uglavnom u vidu garancija i akreditiva i odobrenih neiskori5tenih kredita

(prikazano u Napomeni 20.).

Banka procjenjuje umanjenja vrijednosti u sludajevima kada prosudi da dostupni podaci ukazuju na

vjerovatnost mjerljivog umanjenja bududih procijenjenih novdanih tokova imovine ili portfolija imovine. Kao

indikator smatra se neredovitost u otplati ili ostale indikacije finansijskih pote5ko6a uzimatelja kredita te

nepovoljne promjene u ekonomskim uslovima u kojima duZnici posluju i u vrijednosti ili naplativosti

instrumenata osiguranja, kada se te promjene mogu povezati s navedenim nepo5tivanjem uslova ugovora.31. decembar 31. decembar

SaZetak umanjenja vrijednosti Napomena 2018. 2017.

'000 KM '000 KM

Umanjenje vrijednosti za bilansne izloZenosti, uklju6uju6i 11,12,13,novdana sredstva i ostalu aktivu 14,15

Rezervisanje za vanbilansne izloZenosti 20

39.010

2.337

33.665

339

41.347 34.004

37

3.




ZNAEAJNE RAEUNOVODSTVENE PROCJENE I KLJUGNI IzVoRI PRoGJENE NEIZVJESNoSTI(NASTAVAK)

Gubici od umanjenja vrijednosti kredita i potrativanja i rezeruisanja za uanbilansnu izloienost(nastavak)

Regulatorni zahtjevi

Agencija je ovla5tena za provodenje regulatornog nadzora nad poslovanjem Banke i moZe zahtijevati izmjene

knjigovodstvene vrijednosti imovine iobaveza, u skladu sa odgovaraju6im propisima.

Pored umanjenja vrijednosti izradunatih i priznatih u skladu sa MSFI, Banka takoder procjenjuje umanjenja u

skladu sa regulativom Agencije za potrebe izraduna adekvatnosti kapitala.

Slijededa tabela prikazuje sumaran pregled umanjenja vrijednosti izradunatih u skladu sa propisima Agencije.

Regulatorne rezerve na dan 31. decembar2018. godine izradunate su u skladu sa vaZe6om metodologijom

(kako je objainjeno u Napomeni 2 l).31. decembar 31. decembar

SaZetak umanjenja vrijednosti 2018. 2017.

Rezervisanja za bilansne izloZenosti (Agencija)

Rezervisanja za vanbilansne izloZenosti (Agencija)

Umanjenje vrijednosti prema MSFINegativne razlike izmedu rezervisanja za ukupne izloZenosti(Agencija) i umanjenja vrijednosti prema MSFIPozitivne razlike izmedu rezervisanja za ukupne izloZenosti (Agencija)i umanjenja vrijednosti prema MSFI

Nedostaju6e rezerve

46.743

1.318

42.857

1,491

48.061

41.347

3.682

10.396

2.339

44.348

34.004

1.638

11.982

3.925

Do 2012. godine svako povedanje umanjenja vrijednosti u skladu sa regulativom Agencije preko iznosa

rezervacija u skladu sa MSFI trebalo je da se obezbijedi iz dobiti ili zadrZane dobiti, a na osnovu odluke

Skup5tine. Medutim, kako je obja5njeno u Napomeni 2 (f), na osnovu odluke Agencije, donesene u novembru

2017. godine, svaki manjak regulatornih rezervi je prikazan kao odbitna stavka regulatornog kapitala u

izradunu adekvatnosti kapitala bez prijenosa nedostajudeg dijela iz zadr2ane dobiti u regulatorne rezente za

kreditne gubitke unutar pozicije kapitala.

Kako je prikazano u gornjoj tabeli, ukupni iznos za koji rezervisanja prema propisima Agencije nadma5uju

rezervisanja prema MSFI iznosi 10.396 hiljada KM na dan 31. decembar 2018. (31. decembar 2017.:11.982

hiljada KM). Od ovog iznosa, 8.057 hiljada KM je priznato u sklopu regulatorne rezerve za kreditne gubitke

unutar pozicije kapitala na 31. decembar 2018. (31. decembar 2Q17.:8.057 hiljada KM). Preostali iznos od

2.339 hiljada KM, koji predstavlja iznos nedostajudih rezervi, u teku6oj godini u skladu sa novom regulativom

Agencije, kako je objaSnjeno iznad, nede biti prenesen u regulatorne rezerve za kreditne gubitke, nego 6e biti

prikazano kao odbitna stavka prilikom izraduna adekvatnosti kapitala te se isti raduna samo za potrebe u

regulatornim posebnim izvje5tajima.

Agencija je 8. novembra 2018. godine donijela Odluku o uslovima ukljudenja formiranih rezervi za kreditne

gubitke u redovan osnovni kapital banke, u skladu s kojom je bankama dozvoljeno da regulatorne rezerve za

kreditne gubitke formirane iz dobiti prenesu u redovan osnovni kapital, odnosno u zadrlanu dobit i rezerve.

Sudski sporovi

Banka provodi pojedinadnu procjenu svih sudskih sporova i na osnovu toga odreduje iznos rezervisanja.

38




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako niie drugaiiie naznadeno)

3. ZNAEAJNE RACUNOVODSTVENE PROCJENE I KLJU6NI lzVORT PROCJENE NEIZVJESNOSTI(NASTAVAK)

Sudskl sporov i ( n astav ak)

Kao Sto je navedeno u Napomeni 20., Banka je rezervisala 34 hiljade KM, iznos koji Uprava smatra

dostatnim. S obzirom da se procjena radi za svaki pojedinadni sludaj, nije praktidno procijeniti finansijski

udinak promjena u pretpostavkama na temelju kojih Uprava procjenjuje potrebu za rezewacijama na datum

izvjeStavanja

4. PRIHODIOD KAMATA2018.

8.963

2017.

8.528Kamate na kredite odobrene komitentima

5 RASHODI OD KAMATA

Kamate na uzete kredite i primljene depozite

6. PRIHODIOD NAKNADA I PROVIZIJA

Naknade po komisionim poslovima

Naknade po poslovima izdavaila garancija iakreditivaNaknade po ostalim poslovima

7. OSTALIOPERATIVNIPRIHODI

Prihodi od prodate stedene imovine

Dotacije

Ostalo

8. TROSKOVIZAPOSLENIH

Neto plate

Porezi i doprinosi

Ostalo

1.308

115

206

1.335

39

291

8.963 8.528

2018.

282

2017

91

282 91

2018. 2017

1.629 1.665

2018.

176

46

78

2017.

119

46

66

300 231

2018.

2.502

1.866

1.365

2017.

2.385

1.794

1.540

5.733 5.719

Tro5kovi zaposlenih ukljuduju 1.034 hiljade KM (2017.:994 hiljada KM) doprinosa po osnovu penzionog

osiguranja upladenih u drZavni penzioni fond. Doprinosi se radunaju kao procent bruto plate. Prosjedan broj

zaposlenih u Banci tokom 2018. godine bio je 1 17 (2017 .: 121).

39



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraieni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznadeno)

9. ADMINISTRATIVNI TROSKOVI I OSTALI RASHODI

Clanarine itakseTro5kovi odrZavanja

Naknade Nadzornom odboru i Odboru za revizijuTro5kovi energije

TroSkovi telekomunikacija

UslugeBankarske naknade

Tro5kovi materijala

TroSkovi reklame, reprezentacije i sponzorstva

Tro5kovi zakupa

Tro5kovi osiguranja

Ostalitro5kovi

10. UMANJENJAVRIJEDNOSTI I REZERVISANJA, NETO

Krediti dati komitentima (Napomena 14.)

Rezervisanja za naknade zaposlenim (Napomena 20.)Umanjenje vrijednosti gotovine i ekvivalenata gotovine(Napomena 11.)

Umanjenje vrijednosti stedene imovine (Napomena 15.)

Umanjenje vrijednosti ostale imovine (Napomena 15.)Umanjenje vrijednosti/ (prihodi od otpu5tanja) za potencijalneobaveze i sudske sporove (Napomena 20.)

11. GOTOVINA I EKVIVALENTI GOTOVINE

Sredstva na teku6em radunu kod Centralne banke Bosne i

HercegovineSredstva na teku6im radunima kod drugih banaka u stranoj i

domadojvaluti

Novac u blagajni

Efekat primjene MSFI I (Napomena 2.)Umanjenje vrijednosti gotovine i ekvivalenata gotovine(Napomena 10.)

2018 2017.

223175

179

129

126

72

271

93

79

46

17

146

223

205

186

131

125

101

100

97

68

50

16

379

1.G81 1.556

2018.

2.256

238

83

(e10)

(e)

605

2017

2.005

242

149

108

(41\

2.263 2.463

31. decembar2018.

96.069

12.137

12

31. decembar2017.

76.309

13.472

16

108.218 89.797

(404)

(83)

Neto gotovina i ekvivalenti gotovine '107.731 89.797

U novdanim sredstvima i radunima kod banaka sadrZan je iznos novdanih sredstava po komisionim

poslovima od 8.431 hiljada KM (2017.:6.469 hiljada KM) (Napomena24.l.

40





12. OBAVEZNA REZERVA KOD CENTRALNE BANKE

Bruto knjigovodstveni iznos na dan1. januara 2018. godine

Novo finansiranjelmovina koja se prestala priznavati (iskljudujudiotpise)

Prijenosi u Fazu 1

Prijenosi uFazu2Prijenosi u Fazu 3

Otpla6ena imovina

Otpisani iznosi

Prilagodbe za kursne razlike

Ostale promjene

31. decembar2018.

31. decembar2017.

Obavezna rezeva kod Centralne banke Bosne i Hercegovine 13.557 13.619

13.557

(61)

13.619


Neto obavezna rezerva kod Centralne banke 13.619

Banka je u izvje5tajnom periodu redovno ispunjavala obavezu odrZavanja propisane obavezne rezerve kod

Centralne banke BiH (CBBiH), primjenjuju6i stopu od 1oo/o na ukupne depozite kojima Banka raspolaZe.

Na sredstva obavezne rezerve ina sredstva likvidnosti kod CBB|H, CBBiH sa 2018. godinom ne obradunava

kamate na spomenuti iznos.

Obradunato umanjenje vrijednosti obavezne rezerve kod CBB|H, kao efekat primjene MSFI I, iznosi 61

hiljadu KM.

19. DATI KREDITI I POTRAZIVNUR OD BANAKA

13.496

31. decembar2018.

31. decembar2017.

Krediti bankama 1.488 1.534

Manje: umanjenje vrijednosti (1.488) (1.534)

Ukupno neto krediti bankama

Dati krediti i potraZivanja od banaka ukljuduju potraZivanja za kamatu u iznosu od 125 hiljada KM (31

decembar 2017: 127 hiljada KM). Primjena MSFI 9 nrle izazvda efekat za kredite bankama.

Kreta nje b ruto i z I oZen osti

Faza 1

Banka

Faza2 FazaS

1.534

Ukupno

1.534

(46) (46)

1.488Na dan 31. decembra 2018. godine 1.488

41



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije nazna1eno)

13. DATI KREDTTT r POTRAZTVANJA OD BANAKA (NASTAVAK)

Dati krediti i potraZivanja od banaka (nastavak)

Kretanje u manjenja vrijednosti

Faza'lUmanjenje vrijednosti za o6ekivane kreditnegubitke na dan 1. januara 2018. godinelmovina koja se prestala priznavati (iskljuduju6iotpise)

Prijenosi u Fazu 1

Prijenosi uFazu2Prijenosiu Fazu 3

Umanjenja vrijednosti (Napomena 1 0.)

Otpisani iznosi

Ostale promjene

Na dan 31. decembra 2018. godine

14. DATI KREDITI I POTRAZIVAI.IN OD KOMITENATA

Kratkorodni krediti:

Pravna lica

Fizidka lica

Tekude dospijede dugorodnih kredita

D u go roc n i kre d iti ( i sklj u i uj uC i te ku 6e dos p ij e 6e) :

Pravna lica

Fizidka lica

M anje : u m anje nje v rijed nosti

Banka

Faza2 Faza3

1.534

(46)

Ukupno

1.534

(46)

1.488 1.488

31. decembar2018.

6.466

166

28.590

31. decembar2017.

1.161

25.471

35.222 26.632

194.758

4.503

193.948

4.909

199.261 198.857

234.483 225.489

(36.357) (30.600)

198.126 194.889

42


Napomene uz finansijske izvjeitaje

za godinu koja je zavriila 31. decembra 2018.

(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiiie naznadeno)

14. DAT| KREDtfl I POTRAzVnru.ln OD KOMITENATA (NASTAVAK)

Dati krediti i potraZivanja ukljuduju potraZivanja za kamatu, koja se sastoje iz nenapladene dospjele kamate i

naknade te obradunate nedospjele kamate u iznosu od 783 hiljade KM (31. decembar 2017:1.073 hiljade

KM), te su prezentirani neto od unaprijed napla6ene naknade po kreditima u iznosu od 854 hiljade KM (31.

decembar 2017:1.072 hiljada KM).

Promjene u umanjenju vrijednosti mogu se prikazati kako slijedi:

Stanje na podetku godine


Neto promjene u umanjenju vrijednosti(Napomena 10.)

Otpisi

Stanje na kraju godine

Analiza bruto kredita prije umanjenja vrijednosti po privrednim granama:

Kreditipravnim licima

Proizvodnja

Poslovanje nekretninama, iznajmljivanje i dr

Trgovina

Gradevinarstvo

Javna uprava i odbrana

Poljoprivreda

Ugostiteljstvo

Saobradaj, skladi5tenje i komunikacije

Ostalo

Krediti stanovniSfuu

Obavljanje djelatnosti (obrtnici)

Stambena izgradnja

31. decembar2018.

30.600

5.776

2.256

(2.275)

3{. decembar2017.

28.729

2,005

(134)

36.357 30.600

31. decembar2018.

31. decembar2017.

78.436

56.899

24.879

12.443

10.632

1 0.1 65

4.326

1.259

20.937

67.280

47.002

29.003

14.392

38.656

9.193

1.802

1.305

20.359

228.992 219.976

5.341

150

5.337

176

5.491 5.513

234.483 225.489

43



za godinu koja je zavriila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznadeno)

14. DAT| KREDTTil POTRAzrVnnlA OD KOMTTENATA (NASTAVAK)

Bruto izloZenost

Nivo internog ocjenjivanjaPrihoduju6iNizak rizik

Srednji rizik

Visok rizik

Neprihoduju6iStatus neispunjavanja obveza

Ukupno

31. decembar 2018.

Faza2 FazaS POCI

9.962

51.926 20.450 72.376

Faza 1

152.145

Ukupno

152.145

9.962

31. decembar2017.

Ukupno

144.508

7.792

73.189

1s2.145 9.962 51.926 20.450 234.483 225.489

Kreta nj e b r uto iz I o1e n osti

Bruto knjigovodstveni iznos na dan31. decembra 2017. godineEfekat MSFI IBruto knjigovodstveni iznos na dan1. januara 2018. godine

Novo finansiranjelmovina koja se prestala priznavati(iskljuduju6i otpise)

Prijenosi uFazu 1


Prijenosiu POCI

Otpladena imovina

Otpisani iznosi

Na dan 31. decembra2018. godine

Fazal Faza2

144.508(10.410)

7.79210.658

Banka

FazaS

54.231(248)

POCI

18.958

Ukupno

225.489

134.098

50.792

(s.225)

4.939

(1.024)

(1.3e0)

18.450

6.083

(3.115)

(4.e3e)

1.174

(5.650)

53.983

4.205

(4.843)

(150)

7.040(5e3)

(5.4411

(2.2751

18.958

1.709

593

(810)

225.489

62.789

(34.337)

e.275\

7( 83

(26.045) (2.041)

152.145 9.962 51.926 20.450 234.483

44



za godinu koja je zavriila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije nazna6eno)

14. DAT| KREDIT| I POTRAZVRN.IA OD KOMITENATA (NASTAVAK)

Kreta nj e u m a nj e nj a v rij e dn o stiFazal Faza2 Faza 3 POCI UkuPno

Umanjenje vrijednosti za odekivanekreditne gubitke na dan31. decembra 2017. godine

Efekat primjene MSFI IUmanjenje vrijednosti za odekivanekreditne gubitke na dan 1. januara 20'18.godine

Novo finansiranje

lmovina koja se prestala priznavati(iskljuduju6i otpise)

Prijenosi u Fazu 1

PrijenosiuFazu2Prijenosi u Fazu 3

Prijenosiu POCI

(Smanjenje)/ pove6anje iz promjene salda

U manjenja vrijednosti (Napomena 1 0.)

Otpisani iznosi

Ostale promjene


(1.882)

632

3.261(49)

804

1.981

22.486

3.388

4.049

456

30.600

5.776

3.212

1.449

(275)

792(58)

2.785

478

(7e)

(7s2',)

85

(1.086)

34

(1.360)

25.874

676

(1.528)

(27)

1.207

(383)

2.216

2.161

(2.275)

4.505

440

383

823

36.376

3.043

1.095

2.256

(2.275)

(121)

55)(1

3.844 1.425 25.760 5.328 36.357

45



za godinu koja je zavrSila 31. decembra 2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznaieno)

14. DAT| KREDTTil POTRAztVnUn OD KOMTTENATA (NASTAVAK)

a) Pravne osobe - kreditna kvaliteta

Bruto izloienost

31. decembar 2018.

FazaS POCI

31. decembar2017.

Ukupno UkupnoFazal Faza2

112.313

Nivo internog ocjenjivanjaPrihoduju6iNizak rizik

Srednji rizik

Visok rizik


Ukupno

112.313

9.823

132.646

7.7519.823

47.789 20.450 68.239 69.577

112.313 9.823 47.789 20.450 190.375 209.974

Kreta nj e b ruto i z I oie n o sti

Bruto knjigovodstveni iznos na dan31. decembn2OlT

Efekat MSFI 9Bruto knjigovodstveni iznos na danl.januara 2018. godine

Novo finansiranjelmovina koja se prestala priznavati(isklju6uju6i otpise)

Prijenosi u Fazu 1


Prijenosi u POCI

Otpladena imovina

Otpisaniiznosi

Na dan 31. decembra2O18. godine

(20.606) (1.ee2)

Faza 1

132.646

(10.070)

Banka

Fazal

50.619

-231

Ukupno

209.974

Faza2

7.751

10.301

POCt

18.958

122.576

15.664

(8.178)

4.768(e34)

(e77)

18.052

5.954

(3.1 13)

(4.768)

1.084

(5.3e4)

50.388

4.039

(4.815)

(150)

6.371

(5e3)

(5.176)

(2.275)

18.958

1.709

593

(810)

209.97427.366

(16.106)

(28.584)

(2.2751

112.313 9.823 47.789 20.450 190.375

46




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako niie drugadiie naznadeno)

14. DAT| KREDITI I POTRAzVnn.lR OD KOMITENATA (NASTAVAK)

a) Pravne osobe - kreditna kvaliteta (nastavak)

Kretanje u manjenja vrijed nostiFazal Faza2 Faza3 POCI Ukupno

Umanjenje vrijednosti za odekivanekreditne gubitke na dan31. decembra 2017. godine

Efekat primjene MSFI IUmanjenje vrijednosti za odekivanekreditne gubitke na danl.januara 2018. godine

Novo finansiranje

lmovina koja se prestala priznavati(iskljuduju6i otpise)

Prijenosi u Fazu 1


Prijenos u POCI(Smanjenje) / povedanje iz promjenesalda


Otpisaniiznosi


(1.524) (1.857)

3.013

(48)

790

1.946

21.800

3.264

4.049

456

29.652

5.618

2.965

733

(254)

778

(43)

(5e)

(1.114)

41

2.736

470

(7e)

(778)

70

(1.062)

44

(1.335)

25.064

(27)

1.121

(383)

1.895

1.688

Q.275\

4.505

440

823

35.270

2.249

825

1.217

Q.275\

606

383

3.006 1.401 24-477 5.328 34.212

47




14. DAT| KREDtTil POTRAzVnru.ln OD KOMTTENATA (NASTAVAK)

b) DrZavni ijavni sektor - kreditna kvaliteta

Banka

Bruto izloZenostRazina internog ocjenjivanjaPrihoduju6iNizak rizik

Srednji rizik

Visok rizik


Ukupno

Fazal

38.617

31. decembra2018.Faza2 Faza3

31. decembar2017.

Ukupno Ukupno

38.617 10.002

38.617 38.617 10.002

Kretanje bruto izloZenosti

Bruto knjigovodstveni iznos na danl.januara 2018. godine

Novo finansiranjelmovina koja se prestala priznavati (iskljudujudiotpise)

Prijenosi u Fazu 1


Otpla6ena imovina

Otpisani iznosi

Ostale promjene


Kretanje umanjenja vrijednosti

Umanjenje vrijednosti za odekivane kreditnegubitke na dan 1. januara 2018. godine

Novo financiranjelmovina koja se prestala priznavati (iskljuduju6iotpise)

Prijenosi uFazu'lPrijenosi uFazu2Prijenosi u Fazu 3

(Smanjenje)/Pove6anje iz promjene salda


Otpisani iznosi

Ostale promjene

Banka

Faza2 FazaSFaza 1

10.002

34.749

(5.174)

(e60)

Ukupno

10.002

34.749

(e60)

(5.',t74)

38.617 38.617

Banka

Faza2 FazalFaza 1

(1e)

(1 04)

574

Ukupno

200

697

(1e)

200

697

04;

574

Na dan 31. decembra 2018. godine 774 774

48




(Svi iznosi su izra2eni u hiljadama KM, ako niie drugadiie naznadeno)

14. DAT| KREDlil l POTRAZIVAUI OD KOMITENATA (NASTAVAK)

c) Gradani- kreditna kvaliteta

Bruto izloZenostRazina internog ocjenjivaniaPrihoduju6iNizak rizik

Srednji rizik

Visok rizik

Neprihoduiu6iStatus neispunjavanja obveza

Banka31. decembar 2018.

Faza2 FazaS

1.215139

Faza 1 Ukupno

31. decembar2017.

1.860

41

3.612

1.215

139

4.137 4.137

Ukupno 1.215 139 4.137 5.491 5.513

Kretanje bruto izloZenosti

Bruto knjigovodstveni iznos na dan31. decembra 2017. godine

Efekat MSFI IBruto knjigovodstveni iznos na dan 1. januara2018. godineNovo financiranjelmovina koja se prestala priznavati (iskljuduju6iotpise)Prijenosi u Fazu 1

Prijenosi uFazu2Prijenosi u Fazu 3Otpladena imovina

Otpisani iznosiOstale promjene


Fazal

1.860

(340)

Banka

Faza2

41

357

FazaS

3.612

(7\

Ukupno

5.513

1.520379

398129

(2)

(171)90

(256)(4e)

3.595166

5.513674

(87)

171

(e0)(413)(265)

(28) (117)

669(265) (57e)

1.215 139 4.137 5.491

49




14. DATI KREDITT r POTRAZ|VANJA OD KOMTTENATA (NASTAVAK)

c) Gradani- kreditna kvaliteta (nastavak)



Umanjenje vrijednosti za odekivane kreditnegubitke na dan 31. decembra 2017. godine

Efekat primjene MSFI 9Umanjenje vrijednosti za odekivane kreditnegubitke na dan 1. januara 2018. godine

Novo financiranjelmovina koja se prestala priznavati (iskljuduju6iotpise)

Prijenosi u Fazu 1


(Smanjenje)/Pove6anje po promjeni salda


Otpisaniiznosi

Ostale promjene

Fazal

48

(1)

Banka

Faza2 Faza3

686

124

Ukupno

748

158

14

35

47

19

(2)

14

(15)

(62)

63

17

8{070

(4)

906

374

465

49

8 97

(6)

(14)

15

(24)

(10)

(25)

86

321

473

Na dan 31. decembar2018. godine 64 24 1.283 1.371

Ponderisane prosjedne godiSnje nominalne iefektivne kamatne stope na dan 31. decembra 2018. i31decembra 2017. godine bile su kako slijedi:

31. decembar2018. 31. decembar2O17.Kreditipravnim licima Nominalna k.s. Efektivna k.s. Nominalna k.s. Efektivna k.s.

Pravna lica

Fizidka lica

3,63%

3,340/o

3,89%

3,60%

4,020/o

3,41%

4,350/o

3,670/o

50





15. OSTALA IMOVINA

Stedena imovina

Ostala imovina

Ukupno ispravka vrijednosti ostale imovine

Stanje na podetku godine

Efekti primjene MSFI 9 (Napomena 2.)

Smanjenje umanjenja vrijednosti stedene imovine (Napomena 10.)

Smanjenje umanjenja vrijednosti ostale imovine (Napomena 10.)

Stanje na kraju godine

31. decembar2018.

1.615

200(617)

31. decembar2017.

1.422

637(1.531)

Ukupno ostala imovina (neto) 1.198 528

lspravka vrijednosti ostale imovine uglavnom se odnosi na ispravku za stedenu imovinu namijenjenu daljnjoj

prodaji.

Promjene u umanjenju vrijednosti mogu se prikazati kako slijedi:31. decembar

2018.

1.531

5

(e10)

(e)

31. decembar2017.

1.274

149

108

617 1.531

51



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznadeno)

15. NEKRETNINE IOPREMA

Nabavna vrijednostStanje na dan 1. januara2017.

Povedanja

Otudenja iotpisi

Stanje na dan 31. decembra2017.Pove6anja

Otudenja i otpisi


Akumulirana amortizacijaStanje na dan 1. januara2OlT

Tro5ak za godinu

Otudenja iotpisi

Stanje na dan 31. decembra2O17.

Tro5ak za godinu

Otudenja iotpisi

Stanje na dan 31. decembra 2018.

Neto knjigovodstvena vrijednost



Zgrade

7.481

2

Motornavozila

195

NamjeStaj ioprema

1.473

203(26)

Ukupno

9.149

205(26)

7.483 195 1.650 9.328

50

(41)50

(41)

7.483 195 1.659 9.337

2.927 4.338

397

(26\

81

29224

1.330

144

(26)

3.151 110 1.48 4.709

224 29 97(41\

350(41\

3.375 139 1.504 5.0{8

4.108 56 155 4.319

4.332 85 202 4.619

52



za godinu koja je zavrSila 31. decembra 2018.

(Svi iznosi su izraieni u hiljadama KM, ako niie druga6iie naznaieno)

17. NEMATERIJALNAIMOVINA

Nabavna vrijednostStanje na dan 1. januara2O17.

Pove6anja


Pove6anja

Otudenja iotpisi


Akumulirana amortizacijaStanje na dan 1. januara2O'17.

Tro5ak za godinu


Tro5ak za godinu


Neto knjigovodstvena vrijednost



Ulaganja utudu imovinu Softver Ukupno

6 946

6

940

b

6 946 952

105 105

(6)(6)

1.051 1.051

70

737

70

737

807 807

76 76

883 883

168 168

6 139 145

53



za godinu koja je zavr6ila 31. decembra2018'

su izraZeniu hiljadama KM, ako niie drugaiiie naznaieno)(Svi iznosi

I8. TEKUCI RACUNI I DEPOZITI KOMITENATA

Depoziti po videniu

Privatna preduzeda

Vlade kantona i oP6ina

Stanovni5tvo i obrtnici

Javna preduze6a

llkupno dePoziti Po videniu

Namjenski dePoziti

Vlada Federacije Bosne i Hercegovine

Vlade kantona ioPdina

Javna preduzeda

llkupno namienski dePoziti

Oro6eni deqoziti

U doma1oi valuti

Vlada Federacije Bosne i Hercegovine (garantnidepozit)

Federal ni zav od za zaPo5ljavanje

Vlada Federacije Bosne i Hercegovine

Privatna Preduze6a

Vlada Federacije Bosne i Hercegovine - Kredit saudijskog fonda za

razvq, kamatna stopa 2% na godi5njem nivou sa datumom

dospije6a 31. augusta 2021.

Vlada Federacije Bosne i Hercegovine - Belgijski robni kredit, bez

kamate sa datumom dospije6a 31. decembra2027 '

31. decembar2018.

3.756

33.244442

256

31. decembar2017.

5.223

757

495

286

s7.698 6.761

18.359

5.961

25

36.721

5.075

185

24.345 41.981

57.952

11.368

10.000

522

51.914

10.874

5.000

22

79.842 67.810

U stranim valutama

Vlada Federacije Bosne i Hercegovine - EUR

lJkupno orofleni dePoziti

Ukupno dePoziti

Banka ne obracunava kamate na depozite po videnju, namjenske depozite i orodene depozite' izuzev za dio

garantnog depozita Vlade FB|H od 5.000 hiljada KM (1% na godisnjem nivou)'

19. OBAVEZE PO KREDITIMA

231 231

80.073 68.041

142.116 116.783

31. decembar2018.

1.281

31. decembar2017.

1.631

651585

1.866 2.282

U skladu sa ugovorom izmedu Banke i Vlade Federacije Bosne i Hercegovine, Banka je preuzela obavezu

pla6anja dijela kredita koje je Vlada ugovorila sa kreditorima'

54



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiiie naznadeno)

20. REZERVISANJA

Stanje na dan 1. januara2O17.

Povedanje rezervisanja (Napomena 1 0.)

Smanjenje rezervisanja (Napomena 10.)

Smanjenja nastala uslijed isplate



Pove6anje rezervisanja (Napomena 1 0.)

Smanjenje rezervisanja (Napomena 1 0.)

Smanjenja nastala uslijed isplate

Odobreni neiskori5teni krediti

Avansne i plative garancije

21. OSTALEOBAVEZE

Obaveze iz komisionih poslova (Napomena 24.)

Odgodeni prihod

Obradunati troikoviObaveze prema dobavljadima

Obaveze za kamate na depozite

Ostalo

8.431

330

102

71

38

57

6.469

786

61

63

19

20

Naknade zaodlazak u

penzijuPotencijalne

obavezeSudski

sporovi

34

Ukupno

910496 380

245(3)

(41\

(41) 204(3)

A1\

697 339 34 1.070

259(21)

(1e1)

1.393

605

1.393

864

(21)

(1e1)

Stanje na dan 31. decembra2018 744 2.337 34 3.115

Na dan 31. decembra 2018. godine ukupna vrijednost sporova pokrenutih protiv Banke iznosi 2.685 hiljada

KM. Od ukupnog iznosa, na radne sporove protiv Banke odnosi se iznos od 2.283 hiljada KM, a na ostale

sporove 402 hiljade KM.

Za radne sporove Banka je sa dijelom zaposlenika koji su podnijeli tu2be Banka sklopila sporazum o

vansudskoj nagodbi, prema kojem se zaposlenik odride potraZivanja, a Banka obavezuje da 6e zaposleniku

platiti advokatske tro5kove koje je imao, te je po tom osnovu izvr5ena rezervacija iznosa od 34 hiljade KM.

S obzirom na razliditu praksu sudova kod dono5enja presuda po radnim sporovima, Uprava Banke nije mogla

procijeniti ishod preostalih sporova, te stoga nisu izvr5ene rezervacije, osim kako je naprijed navedeno.

Procjena Uprave Banke je da ostali sporovi protiv Banke ne6e biti izgubljeni.

Potencijalne obaveze (vanbilans) na dan 31. decembra 2018. godine su bile kao Sto slijedi:31. decembar 31. decembar

2018. 20',t7.

einidbene garancije 18.232

5.350

10.362

2.090

531

23.582 12.983

31. decembar2018.

31. decembar2017.

7.4189.029

55





22. VLASNIEK KAPITALo/o

Vlada Federacije Bosne iHercegovine 100 163.615 100 163.615

U skladu sa odredbama dlana 3. Zakona o Razvojnoj banci Federacije Bosne i Hercegovine, kapital se iz

proraduna Vlade Federacije Bosne i Hercegovine trebao pove6ati za 4OO miliona KM u jednakim obrocima u

periodu od 2008. do 2011. godine.

Do 31. decembra 2018. godine Vlada nije dala kapitalnu injekciju prema ugovorenoj dinamici i iznosima

23. TRANSAKCIJE S POVEZANIM LICIMA

Povezana lica su dru5tva koja direktno ili indirektno putem jednog ili vi5e posrednika kontroliSu Banku ili su

pod njenom kontrolom.

Najvedi dio transakcija s povezanim licima dine transakcije sa Vladom FBiH, 1O0%-tnim vlasnikom Banke i

ostalim dru5tvima i institucijama u ve6inskom vlasni5tvu Vlade FB|H (preko 51%).

Na dan 31. decembra, stanja koja proizlaze iz transakcija s povezanim stranama obuhvataju:

,000 KM Oblik 31. decembar 2018. 31. decembar 2017.povezanosti PotraZivanja obaveze PotraZivanja Obaveze

Vlada Federacije Bosne Vlasniki Hercegovine ''--""' - 89.750 - 96.658

ZajednidkiDrZavne institucije vlasnik 24 18.495 20 16.641Dru5tva u ve6inskomvlasniStvu VladeFederacije Bosne i

Hercegovine

60.228 108.388 76.191 113.65{

31. decembar2018.

31. decembar2017.

%

Zajedni6kivlasnik 60.204 143 76.171 352

'000 KMVlada Federacije Bosnei Hercegovine Vlasnik

ZajednidkivlasnikDrZavne institucije

Dru5tva u ve6inskomvlasniStvu VladeFederacije Bosne i

Hercegovine

Bruto plate iostala primanja

Naknade dlanovima Nadzornog odbora

Ostale naknade

4.797 3.005

6.106 3.115

oblikpovezanosti

2018.

Prihodi

927

382

Rashodi

110

2017

Prihodi

979

355

3.894

Rashodi

92

1.577Zajedni6ki

vlasnik

5.228 1.669

Naknade Upravi i Nadzornom odboru

Clanovima Uprave i Nadzornog odbora tokom godine koja je zavr5ila 31. decembra 2018. ispla6ene su

sljede6e naknade:2018.

667

150

46

2017.572

142

65

779863

56




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako niie drugaiiie naznadeno)

24. KOM|S|ONtPOSLOVI

Banka upravlja znadajnim sredstvima u ime i za radun Vlade Federacije Bosne i Hercegovine (Ministarstvo

finansija, Ministarstvo razvoja, poduzetni5tva i obrta, Ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i Sumarstva,

Ministarstvo raseljenih osoba i izbjeglica i Ministarstvo okoli5a i turizma) namijenjenim za finansiranje

projekata obnove i Federalnog zavoda za zapo$ljavanje, namijenjenim za finansiranje podsticaja

zapo5ljavanju i odrZavanje zaposlenosti. Ta se sredstva drZe odvojeno od ostalih Bandinih sredstava. Za te

usluge Banka zaradunava i napladuje naknadu u skladu sa ugovorom zakljudenim sa davaocem sredstava.31. decembar 31. decembar

2018. 2017.

PLASMANI

P I asi ra n o po p rojekti m a :

Vodoopskrba isnabdijevanje gasom 40.827 43.031

Proizvodnja i prerada 41.469 42.435

Zdravstvo i obrazovanje 38.320 38.167

Poljoprivreda 36.355 36.307

Poticaj u zapoSljavanju 11.658 12.053

Cestogradnja i transport 1.583 2.240

Sumarstvo 352 352

Mikro-kreditno finansi ranje

Ostalo 540 2.896

Ukupno plasirano po pr$ektima:

PotraZivanja za obradunate kamate i naknade

Ukupno

tzvoRlVlada Federacije Bosne i Hercegovine

Federalni zav od za zapo5ljavanje

Ostalo

Ukupno izvori:Obaveze za obradunate kamate i naknade

UkupnoTeku6e obaveze po osnovu komisionih poslova(napomene 11.4 21.1

Banka ne snosi rizik po ovim plasmanima, a za svoje usluge ostvaruje naknadu

171.104

9.400

177.481

8.769

180.504 186.250

167.191

11.658

51

171.712

12.053

63

178.900

10.035

183.828

8.891

188.935 192.719

8.431 6.469

57



za godinu koja je zavr5ila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hitjadama KM, ako n'tje drugaiije naznaieno)

25. UPRAVLJANJE FINANSIJSKIM RIZIKOM

Banka je osnovom svojih aktivnosti izloZena razliditim oblicima finansijskih rizika: kreditnom riziku, riziku

likvidnosti, trZi5nom riziku i operativnom riziku. TrZiSni rizik ukljuduje valutni (devizni) rizik, rizik kamatne

stope, te druge oblike cjenovnog rizika.

Uprava je odgovorna za uspostavljanje i nadzor okvira upravljanja finansijskim rizikom Banke.

Upravljanje rizikom vrie odjeli nadleZni za pojedine rizike koji postoje u okviru Banke prema politikama koje je

predloZila Uprava, a usvojio Nadzorniodbor.

Proces upravljanja i kontrole rizicima se na vrijeme prilagodavaju promjenama u operativnom i trZi5nom

okru2enju.

Ova napomena daje informacije o eksponiranosti Banke svakom od gore navedenih rizika te ciljeve, politike i

procese Banke u svrhu mjerenja i upravljanja rizikom, kao i upravljanja kapitalom Banke.

25.1 Kreditni rizik

Kreditni rizik se odnosi na rizik da 6e kontra strana prekr5iti ugovorne obaveze, a Sto 6e rezultirati finansijskim

gubitkom po Banku.

Kreditni rizik je daleko najvaZnija kategorija rizika po Banku. lsti se analizira i prati na nivou pojedinadnog

kredita i na nivou klijenta, kao i na nivou portfolija Banke.

Kako bi upravljala nivoom kreditnog rizika, Banka posluje sa kontra stranama dobre kreditne sposobnosti, te,

ukoliko je mogu6e, dobija adekvatne instrumente osiguranja.

lzbor instrumenata osiguranja za obezbjedenje potraZivanja Banke zavisi od:

- Procjenekreditnesposobnostizajmoprimca;

- Procjene rizika projekta koji se finansira;

- Procjene vrijednosti ponudenih kolaterala.

Banka, u cilju minimiziranja rizika u kreditnom poslovanju koristi Odluku o definisanju, procjeni i tretmanu

kolaterala za osiguranje kredita i potencijalnih plasmana, te kao osiguranje za naplatu svojih potraZivanja

uzima jedan ili vi5e slijede6ih instrumenata:

- gotovina;

- garancije banaka i korporativne garancije;

- mjenice i bezuvjetne garancije, izdate od nadleZnih organa definisanih Uredbom;

- hipoteka na nepokretnu imovinu;

- zalog na poslovnim sredstvima kao Sto su oprema, inventar i potraZivanja.

58




(Svi iznosi su izraZeni u hiliadama KM, ako niie drugaiiie naznaieno)

25. UPRAVLJANJEFINANSIJSKIMRIZIKOM(NASTAVAK)

25.1 Kreditni rizik (nastavak)

Klasifikacija kreditnog rizika (interni reiting)

Svaka izloZenost koja se vrednuje po amortizacijskom tro5ku i po fer vrijednosti rasporeduje se u jednu od

sljede6ih kategorija:

Nivo kreditnog lzloZenosti Odekivani kreditnirizika gubitak

Nivo kreditnog lzlolenosti sa niskim nivoom kreditnog rizika 12-mjese6ni ECL

rizika 1 Kasnjenja manja ilijednaka 30 dana grupni metod obra6una

(engl' Performing) FBA ktasifikacija manja itijednaka B 5%

lzloZenost nije u statusu neizmirenja obaveza (engl. non default)

Nivo kreditnog lzlo2enosti sa srednjim nivoom kreditnog rizika CjeloZivotni ECL

rizika2 Kainjenja ve6a od 30 dana i manja ilijednaka 90 dana grupni metod obraduna

I:l9l FBA ktasirikacija veca od 85%underpertormrng)

Znatalna pove6anja kreditnog rizika (pove6anje PD parametra;

pogor5anje finansijskih pokazatelja duZnika; nepo5tivanje

ugovornih odredbi; na listi izloZenosti koje se posebno prate)

lzloZenost nije u statusu neizmirenja obaveza (engl. non default)

Nivo kreditnog lzloilenosti sa visokim nivoom kreditnog rizika (engl: non- CjeloZivotni ECL

rizika 3 performing) individualni metod

(engl. Non- Kasnjenja ve6a od 90 dana obraduna

performing) Umanjenje vrijednosti vrsi se na individualnom nivou.

lzloZenost je u statusu neizmirenja obaveza (engl. Default)

Otpis Postoje dokazi da je duZnik u ozbiljnim finansijskim te5ko6ama i lzloZenost ili dio

ne postoje realni izgledi za ozdravljenje izloZenosti se otpisuje

Politike umanjenja vrijednosti i rezeruisanja (primjenjivo od 1. januara 2018. godine)

Podev od 1. januara 2018. godine, u skladu sa MSFI 9, Banka primjenjuje model odekivanog kreditnog

gubitka (engl. Expected Credit Loss - ECL) na sve duZnidke instrumente mjerene po amortizacijskom troiku

ili po fer vrijednosti.

Umanjenja vrijednosti za pojedinadne rizike ilizarizik portfolija se procjenjuju za klijente iz svih segmenata i

za sve vrste izloZenosti.

Banka vr5i segmentaciju (grupisanje) portfolija prema: vrsti klijenta (pravna lica, stanovni5tvo, finansijske

institucije), nivou rizika (nivo kreditnog rizika 1,2 ili3) imetodiprocjene rizika (grupno iliindividualno).

Za izlo2enosti i klijente klasificirane u Nivo kreditnog rizika 1 (engl. Performing) primjenjuje se grupni metod

procjene rizikai izradunava 12-mjesedni odekivani kreditni gubitak (12-month ECL).

59




(Svi iznosi su izraheni u hiliadama KM, ako niie drugadiie naznaieno)

25. UPRAVLJANJE FINANSIJSKIM RIZIKOM (NASTAVAK)


Kl a s if i kac ij a kreditn og rizi R a ( i nte r n i reiti n g) (n astav a k)

Potitike umanjenja vrijednosti i rezerviranja (primjenjivo od 1. ianuara 2018. godine) (nastavak)

Za izlo1enosti i klijente klasificirane u Nivo kreditnog rizika 2 (engl. Underperforming) primjenjuje se grupni

metod procjene rizikai izradunava cjeloZivotni kreditni gubitak (engl. Lifetime ECL).

Za izloZenosti i klijente klasificirane u Nivo kreditnog rizika 3 (engl. Non-performing - NPL) primjenjuje se

individualni metod procjene rizika i izradunava cjelo2ivotni kreditni gubitak (engl. Lifetime ECL)

Definicija stafusa neispuniavania obaveza (default'a) i oporavka

Status neizmirivanja obaveza utvrduje se na nivou klijenta i njegove ukupne izloZenosti i za pravna lica i za

stanovniStvo.

Statue neizmirivanja obaveza identificira se ukoliko je ispunjen bilo koji od sljede6ih uslova: klijent je u

ka5njenju duZe od 90 dana u materijalno znadajnom iznosu; za reprogramirane/restrukturirane kredite u

momentu priznavanja; kada se procijeni da je mala vjerovatnoda da 6e klijent (du2nik) u potpunosti izmiriti

svoje obaveze, bez obzira na mogu6nost namirenja iz kolaterala; kada je pokrenuta likvidacija ili stedaj

klijenta.

Za oporavak klijenta utvrden je tromjesedni period oporavka. lzuzetak su reprogramirani(restrukturirani krediti

za koje je utvrden Sestomjesedni period oporavka, odnosno, ukoliko je ugovoren grace period, Sest mjeseci

nakon isteka grace perioda.

Proces prociene PD-a

pD predstavlja vjerovatnocu da 6e izlo2enost biti u statusu neizmirenja obaveza bilo u u narednih 12 mjeseci

ili za sve vrijeme trajanja obaveze.

Za modeliranje pD-ja koristi se pristup temeljen na TTC (engl. Through-the-Cycle) migracijskim matricama za

izloZenosti u homogenim grupama klijenata.

Za navedene izloZenosti, rizidne homogene grupe se definirane na osnovu dana ka5njenja i statusa

reprogramiranih/restrukturiranih izloZenosti. Pri modeliranju PD-a koriste se podaci prikupljeni za prethodni

petogodisnji period, i analizira se kretanje izloZenosti sa ka5njenjem duZim od 90 dana u materijalno

znadajnim iznosima i reprog rami rani h/ restrukturirani h izloZenosti.

Za izlo1enos1 klasificirane u Nivo kreditnog rizika 2, odnosno izloZenosti kod kojih je do5lo do znadajnog

pove6anja kreditnog rizika od inicijalnog priznavanja, ali koji i dalje imaju redovno poslovanje, MSFI 9

zahtijeva obradun PD parametra za ditav vijek trajanja instrumenta.

Zaizlokenosti klasificirane u Nivo kreditnog rizikal, koristise dio PD parametra za 12 mjeseci, na osnovu 12

migracijskih matrica za svaku homogenu grupu.

polazeli od vrijednosti pD-a na 12-mjesednom nivou prema matricama migracije, radunaju se kumulativna i

uslovna vjerovatno6a pD parametra za rocnost do 5 godina, koje se koriste zaizralun marginalnih vrijednosti

pD parametra. Marginalna vrijednost cjeloZivotnog PD parametra se pomjera za makroekonomsku vrijednosti

o6ekivanih budu6ih gubitaka uzimaju6i u obzir kretanja BDP-a. Vrijednost cjeloZivotnog PD-a ovisi o

preostalom periodu do dospijeda pojedine izloZenosti.

60




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako niie drugaiiie nazna6eno)



KI a s if i kac ij a k re d itn o g riz i ka (i nte rn i rejti n g ) ( n a stava k)

Izloienost u trenutku nastanka sfafusa neizmirivania obaveza (EAD)

lzloZenost u trenutku nastanka statusa neizmirivanja obaveza (engl. Exposure at Default - EAD) raduna se

kao ukupan iznos kreditne izloZenosti (bilansna i vanbilansna), ukljudujudi i kamatu koju se odekuje naplatiti

do kraja vijeka trajanja kredita, za koju je potrebno kreirati rezervisanja za kreditne gubitke i izradunava se na

nivou klijenta.

Za izlolenosti klasificirane u Nivo kreditnog rizika 1. i za dospjele izloZenosti EAD je jednak trenutnoj

izloZenosti.

Za nedospjele izlo2enosti, cjelo2ivotni EAD se izradunava na osnovu otplatnog plana, uvaZavaju6i iznose i

periode dospijeda, a maksimalno do posljednjeg datuma dospije6a izloZenosti.

Gubitak u trenutku nastanka sfafusa neizmirivanja obaveza (LGD)

Gubitak u trenutku nastanka statusa neizmirivanja obaveza (engl. Loss Given Default) procjenjuje se za sve

izloZenosti prema homogenim grupama, na osnovu transakcija nakon datuma nastanka statusa neizmirivanja

obaveza klijenta (default-a) i izraZ:ava se u obliku procenta. Svaka izloZenost diskontuje se na datum

nastanka statusa neizmirivanja obaveza odgovaraju6om diskontnom stopom.

Procjena i izradun LGD parametra vr5i se na osnovu efektivne vrijednosti kolaterala koja pripada svakom

pojedinadnom ugovoru i na osnovu stope oporavka (engl. Cure Rate - CR), na 12-mjesednom nivou i/ili za

ditav vijek trajanja instrumenta, ovisno da li se radi o nivou kreditnog rizika 1 ili 2.

Grupisanje finansijske imovine mjerene na grupnoj osnovi

Za potrebe odredivanja znadajnog pove6anja kreditnog rizika i priznavanja rezervisanja na grupnoj osnovi, na

osnovu zajednidkih obiljeZja kreditnog rizika, izvrSeno je formiranje homogenih grupa po vrsti klijenta:

- pravna lica

- stanovni5tvo

- finansijskeinstitucije

Primjenom interne Metodologije umanjenja vrijednosti, izlo2enosti se u svakoj od navedenih homogenih

grupa razvrstavaju prema nivou kreditnog rizika.

Kreditni rizik se procjenjuje na grupnom nivou za sve klijente i izloZenosti klasificirane u nivoe kreditnog rizika

1i2.

Zaizlo2enosti klasificirane u nivo kreditnog rizika 1, odekivani kreditni gubitak mjeri se kao 12-mjesedni.

Za izlolenosti klasificirane u nivo rizika 2 odekivani gubici se mjere kao odekivani gubici za cijelo vrijeme

trajanja izloZenosti.

Grupisanje finansijske imovine mjerene na individualnoj osnovi

Za sve izloZenosti koje nisu klasificirane u nivoe kreditnog rizika 1 i 2, umanjenje vrijednosti, odnosno

odekivani kreditni gubitak ra6una se na individualnoj osnovi, za cijelo vrijeme trajanja izloZenosti, na nivou

klijenta i pripadajudih pojedinadnih izloZenosti.

61

Razvojna banka Federac'rje Bosne i Hercegovine


za godinu koja je zavr5ila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraieni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznadeno)



Kl as if i kac ij a kred itnog riz i ka (i nte rn i rejti n g ) (n astava k)

Grupisanje finansijske imovine mjerene na individualnom pristupu (nastavak)

Na individualnoj osnovi procjenjuju se sve izloZenosti klijenta kojije stupio u status neizmirivanja obaveza.

U procjeni na individualnoj osnovi, Banka vr5i odvojenu analizu odekivanih novdanih tokova, odnosno

odekivani kreditni gubitak (ECL) predstavlja vjerovatnodom ponderisanu procjenu kreditnog gubitka na bazitri

potencijalna scenarija, ponderisano vjerovatno6om pojave svakog scenarija, te njihovim diskontovanjem na

sada5nju vrijednost raduna iznos umanjenja vrijednosti.

Banka koristi tri (3) najvjerovatnija scenarija procjene novdanih tokova 6iji zbir vjerovatno6a mora biti = 1.

lndividualna osnova podrazumijeva analizu odekivanih bududih novdanih tokova po posmatranom plasmanu

te izraduna njihove sada5nje vrijednosti.

Metodologija za POCI

Banka kao POCI imovinu klasifikuje svaku pojedinadnu stavku imovine koja prilikom odobravanja ili kupovine

nosi oznaku individualnog umanjenja vrijednosti za odekivane kreditne gubitke, koja ispunjava bilo koji od

sljede6ih kriterija:

- reprogramiraniirestrukturirani pojedinadni kreditni ugovori u periodu od 12 mjeseci prije datuma

primjene MSFI I pa nadalje

- pojedinadne izloZenosti iz prethodne alineje koje se nisu oporavile u periodu oporavka definiranom

za POCI imovinu

- novi plasmani klijentima koji u portfoliju Banke imaju plasmane sa individualnim umanjenjem

vrijednosti (klasificirane u Fazu 3)

- stavke imovine kupljene uz ekonomski gubitak (diskont) ve6i od 5% neto knjigovodstvene vrijednosti

imovine.

Pri inicijalnom priznavanju, vrijednost POCI imovine raduna se primjenom EKS uskladene za kreditni rizik.

Poboljsanje kreditnog rizika POCI imovine (VraCanie u Fazu 2)

Stavke POCI imovine mogu biti vra6ene u Fazu 2 (zbog oporavka kredita, odnosno pobolj5anja kreditnog

rizika).

Za prelazak POCI imovine u Fazu 2 utvrden je dvanaestomjesedni period oporavka. POCI imovina (kredit)

ostaje klasificirana kao POCI najmanje 12 mjeseci od momenta klasifikacije, odnosno, ukoliko je za POCI

imovinu (kredit) u momentu priznavanja ugovoren grace period, najmanje 12 mjeseci nakon isteka grace

perioda. Tek nakon navedenog perioda oporavka, POCI imovina (kredit) ukoliko nije u statusu neizmirenja

obaveza po drugom osnovu moZe se klasificirati u Fazu 2.

POCI imovina (kredit) nikada ne moZe biti klasificirana u Fazu 1.

U sludaju da nakon oporavka i prelaska u Fazu 2 dode do ponovnog nastanka statuse neizmirivanja obaveza

izloZenost se klasificira u Fazu 3.

62







KI as if i ka c ij a kreditn og riz i ka ( i nte rn i rei ti n g ) ( n astava k)

Metodologija za POd (nastavak)

Raiunovodstveni model tretmana POCI imovine

POCI imovina se mjeri po amortiziranom troSku.

Pri podetnom priznavanju odekivani kreditni gubici ukljuduju se u fer vrijednost POCI imovine, pa su ispravke

vrijednosti jednake nuli.

Na datum izvje5tavanja Banka kao rezervacije za umanjenje vrijednosti za POCI imovinu priznaje samo

kumulativne promjene odekivanih cjeloZivotnih kreditnih gubitaka kroz bilans uspjeha (FVPL).

Povoljne promjene odekivanih kreditnih gubitaka (smanjenje) priznaju se kao prihod od umanjenja vrijednosti

i u sludaju kada su odekivani kreditni gubici tokom ditavog vijeka trajanja manji od iznosa odekivanih kreditnih

gubitaka koji su pri podetnom priznavanju bili uklju6eni u procijenjene novdane tokove, a negativne promjene

(povedanje) priznaju se kao tro5ak.

Znaiajno povefianje kreditnog rizika (Significant Increase of Credit Risk- SICR)

U svrhu utvrdivanja pove6anog kreditnog rizika kontinuirano, a najmanje na godiSnjem nivou prate se

promjene rizikaza sve klijente Banke. Prema Metodologiji, svi plasmani klijentu kod kojih je utvrden povedan

kreditni rizik na sljede6i izvjeStajni datum se klasificiraju u Fazu 2 na osnovu bilo kojeg od sljededih kriterija:

- ka5njenje klijenta u pladanju bilo koje znadajne dospjele obaveze du2e od 31 dan po MSFI brojadu

dana, a kra6e od 90 dana

- klijent je u finansijskim poteSkodama, ali nije u statusu neizmirivanja obaveza

- FBA klasifikacija je ve6a od B 5%

Pored navedenog, kriterijiza svrstavanje klijenta uFazu 2 mogu bitiisljededi:

- nepo5tivanje ugovornih odredbi

- gubitak kljudnih kupaca ili dobavljada

- poznate informacije o budu6im dogadajima

- isl.

lzlazak iz statusa pove6anog kreditnog rizika uslovljen je nepostojanjem svih kriterija koji su svrstali klijenta u

predmetni status po njegovom dogadaju, a provjera svih pokazatelja provodi se najmanje jednom godi5nje, u

okviru godi5njeg pra6enja klijenta.

63




25. UPRAVLJANJE FTNANSTJSKTM RTZTKOM (NASTAVAK)

25.1. Kreditni rizik (nastavak)

Maksimalna izlo1enost kreditnom riziku bez uzimanja u obzir instrumenata osiguranja ili drugihpovedanja vrijednosti

Maksimalna kreditnaizloZenost

PotencijalneNeto obaveze/

izloZenost garancije

31. decembar 2018.Gotovina i ekvivalenti gotovineObavezna rezerva kod Centralne bankeDati krediti i potraZivanja od komitenata

319.353 23.582 342.935 232.81231. decembar 2017Gotovina i ekvivalenti gotovine

Fervrijednost

Ukupno kolaterala

107.73113.496

221.708 232.812

107.73113.496

198.126 23.582

Obavezna rczerya kod Centralne bankeDati krediti i potraZivanja od komitenata

89.79713.619

194.889

89.79713.619

207.872 223.10412.983

298.305 12.983 311.288 223.104

Za bilansne pozicije, gore navedene izloZenosti su bazirane na neto knjigovodstvenoj vrijednosti kako je

prikazano u izvje5taju o finansijskom poloZaju. Prethodna tabela predstavlja maksimalnu izloZenost kreditnom

riziku Banke na dan 31. decembar 2018. i 31. decembar 2017. godine, bez uzimanja u obzir instrumenata

osiguranja ili drugih povedanja vrijednosti.

Procijenjena vrijednost imovine koja sluZi kao kolateral se odreduje prema vrijednosti podetne procjene od

strane ovla5tenih procjenitelja/posrednika u prometu nekretninama u trenutku odobravanja kredita, umanjena

za odredeni fiksni postotak, ovisno o vrsti kolaterala i smanjena proporcionalno u onoj mjeri u kojoj kolateral

takoder sluZi kao osiguranje za druge izloZenosti kreditnom riziku. U cilju provjere adekvatnosti umanjenja

vrijednosti, rade se ponovne procjene vrijednosti kolaterala u skladu sa principima i pravilima sistema

upravljanja kolateralima, uzimaju6i u obzir odgovaraju6u volatilnost vrijednosti kolaterala i vremena potrebnog

za njegovu realizaciju, pod uticajima lokalnih i globalnih trZi5nih uvjeta. Garancije i mjenice nemaju iskazanu

vrijednost u gornjoj tablici iako se oni uobidajeno zahtijevaju kao instrument osiguranja.

Tokom godine, Banka u pozicijama nefinansijske imovine u posjedu ima i stavke koje je stekla uzimanjem u

posjed kolaterala koji su sluZili kao osiguranje kreditne izloZenosti, u sludaju neizmirenja duga od strane

duZnika. Ovakav proces sticanja uglavnom se odnosi na nekretnine, opremu i vozila. Stedena imovina se

prikazuje kao takva u lzvje5taju o finansijskom poloZaju Banke u trenutku kad se steknu uslovi za njeno

sticanje u skladu sa MSFI i lokalnim propisima. Politika Banke je da proda ovako stedenu imovinu, a tokom

vremena posjedovanja ove imovine do trenutka prodaje tre6im stranama, imovina moZe biti privremeno u

upotrebi za operativne aktivnosti Banke ili za iznajmljivanje tre6im stranama. Stedena imovina prikazana je u

Napomeni 15.

64




(Sviiznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiiie naznaieno)

25. UPRAVLJANJE FTNANSIJSKIM RIZIKOM (NASTAVAK)

25.1 Kredltni rizik (nastavak)

Restrukturirani krediti

Tokom godine, Banka je vr$ila restrukturiranje odredenih kredita klijenata, sa ciljem postizanja bolje

naplativosti. Restrukturiranje se uglavnom vr5i nakon inicijalnog pogor5anja finansijskog stanja klijenta ili u

svrhu spredavanja daljnjeg pogor5anja istog. Gdje god je to mogu6e, pozicija Banke se unapreduje sticanjem

dodatnih instrumenata osiguranja.3l.decembar

2018.

37.393

(13.08e)

3l.decembar2017.

39.542(9.188)

Bruto restrukturirani krediti

Manje: umanjenje vrijednosti

24.304 30.354

25.1.1 Upravljanje kreditnim rizikom i politike rezervisanja i umanjenja vrijednosti

Podjela kredita prema nivou kreditnog rizika

Za potrebe kreditnog monitoringa i upravljanja kreditnim rizikom, Banka kreditni portfolio dijeli prema nivou

kreditnog rizika, kako slijedi:

- Krediti sa niskim nivoom kreditnog rizika (prihodujudi krediti) - krediti dija je vrijednost umanjena za

12 mjesedne odekivane gubitke, na grupnom nivou;

- Krediti sa srednjim nivoom kreditnog rizika (prihoduju6i krediti) - krediti dija je vrijednost umanjena za

cjeloZivotne odekivane gubitke, na grupnom nivou;

- Krediti sa visokim nivoom kreditnog rizika (neprihoduju6i krediti) - krediti dija je vrijednost umanjena

za cjeloZivotne odekivane gubitke, na individualnom nivou, koji ukljuduju i POCI imovinu

U 2017. godini portfolio je dijeljen na: a) Nedospjele kredite neumanjene vrijednosti (IBNR umanjenja), b)

Dospjele kredite neumanjene vrijednosti (IBNR umanjenja) i c) Kredite umanjene vrijednosti .

Analiza kreditnog portfolija u skladu sa prethodno navedenim kategorijama navedena je u nastavku

65



za godinu koja je zavr$ila 31. decembra2018.(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznadeno)

25. UPRAVLJANJEFTNANSTJSKTMRTZIKOM(NASTAVAK)


25.1.1 Upravljanje kreditnim rizikom i politike rezervisanja i umanjenja vrijednosti (nastavak)

Podjela kredita prema nivou kreditnog rizika (nastavak)

31. decembar2018.

1.488

31. decembar2017.

1.534

Banke

Krediti sa visokim nivoom kreditnog rizika

Bruto izloZenost


Neto izloZenost

Pravna lica

Krediti niskog nivoa rizika (prihodujudi krediti)

Krediti srednjeg nivoa rizika (prihodujudi krediti)

Krediti visokog nivoa kreditnog rizika (neprihodujudi krediti)

Bruto izloZenostManje: umanjenje vrijednosti

Neto izloZenost

Bruto izloZenost - POCI


Neto izloZenost

Fizidka licaKrediti niskog nivoa rizika (prihoduju6i krediti)

Krediti srednjeg nivoa rizika (prihoduju6i krediti)

Krediti visokog nivoa kreditnog rizika (neprihoduju6i krediti)

Bruto izloZenostManje: umanjenje vrijednosti

Neto izlo2enost

Ukupno bruto izloZenost

U manjenje vrijednosti na bazi portfolija (1 2-mjesedn i ECL)

U manjenje vrijed nosti na bazi portfolija (cjeloZivotni EC L)

Pojedinadno umanjenje vrijednosti

(5.328) N/p

194.006 190.124

1.488

(1.488)

1.534

(1.534)

150.930

9.823

47.789

142.648

7.751

69.577

208.542(29.658)

219.976

Q9.852\

178.884 190.124

20.450 N/p

1.215

139

4.137

1.860

41

3.612

5.491(1.371\

5.513(748)

4.lm 4.765

235.971 227.023

(3.844)

(1.425)

(32.576)

(4.065)

N/p

(28.069)

194.889Neto izloZenost 198.126

66



za godinu koja je zavrSila 31. decembra 2018.

(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako niie drugaCiie naznadeno)





a) Krediti niskog nivoa kreditnog rizika

Kvalitet portfolija kredita klijentima koji imaju nizak nivo kreditnog rizika i dija je vrijednost na nivou portfolija

umanjena za 12-mjesedni odekivani kreditni gubitak, moZe se procijeniti na osnovu internog sistema

standardnog pra6enja. Krediti klijenata se redovno prate i sistemski pregledavaju sa ciljem otkrivanja

nepravilnosti ili znakova upozorenja. lsti su predmet stalnog monitoringa s ciljem preduzimanja

pravovremenih akcija koje su uskladene sa pobolj5anjem/pogor5anjem rizidnog profila klijenta.

Pregled bruto izloZenosti kredita niskog nivoa kreditnog rizika prema vrsti korisnika kredita je kako slijedi:

Banke Pravna lica Fizi6ka lica Ukupno

31. decembar 2018.

Bruto izloZenost

Umanjenje vrijednosti

Neto 147.150 1.151 148.30{

150.930(3.780)

1.215(64)

152.145

13.8441

Stopa umanjenja

Udio izloZenosti u ukupnim kreditima

31. decembar 2017.

Bruto izloZenost (nedospjeli krediti)

Umanjenje vrijednosti (l BNR)

Neto

Stopa umanjenja

Udio izloienosti u ukupnim kreditima

72% 22% 64%

Banke Pravna lica Fizidka lica Ukupno

142.648 1.860 144.508

(3.6e7) (61) {3.758)

138.951 1.799 140.750

65% 34%

3%

64%

3%5%3%

3%3%

67









b) Krediti srednjeg nivoa kreditnog rizika

Za kredite i potraZivanja od klijenata, s ka5njenjem izmedu 31 i 90 dana, odnosno kredite srednjeg nivoa

kreditnog rizika, bruto izloZenost se umanjuje na nivou portfolija, ali za qelolivotni odekivani kreditni gubitak.

Bruto iznos kredita i potraZivanja od klijenata kojima je dodijeljen srednji nivo kreditnog rizika su kako slijedi:


31. decembar 2018.

Bruto izloZenost


Neto 8.422 115 8.537

9.823(1.401)

139

Q4\

9.962

n.4251

Stopa umanjenja


31. decembar2017.

Bruto izloZenost (dospjeli krediti neumanjenevrijednosti)

Umanjenje vrijednosti (IBNR)


14%

5o/o

7.751(306)

17%

3%

41

(1)

14%

4%

7.792(307)

Neto 7.445 40 7.485

Stopa umanjenja


c) Krediti visokog nivoa kreditnog rizika

Podjela bruto i neto kredita datih klijentima dija je vrijednost umanjena za cjeloZivotni odekivani kreditni

gubitak na individualnom nivou, zajedno sa procijenjenom vrijednosti kolaterala koji se drZe kao osiguranje

Banke (prikazana do maksimalne vrijednosti izloZenosti na koju se odnose), dati su kako slijedi:

Banke Pravna lica Fizi6ka lica POCI Ukupno

31. decembar 2018.

Bruto izloZenost


Neto 23.312 2.854 15.122 41.288

1.488('1.488)

47.789(24.477\

4.137(1.283)

2%

1%

20.450(5.328)

73.864

{32.576)

4%

3%

4%

4%

Stopa umanjenja


100%

100%

51%

2s%

sl%75%

26%

100%

44%

31%

68




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako niie drugaciie naznaieno)

25. UPRAVLJANJE FTNANSTJSKIM RIZIKOM (NASTAVAK)


25.1.1Upravljanje kreditnim rizikom i politike rezervisanja i umanjenja vrijednosti (nastavak)


c) Krediti visokog nivoa kreditnog rizika (nastavak)Banke Pravna lica Fizidka lica Ukupno

Procijenjena vrijednost kolateralana 31. decembar 2018.

Depoziti

Hipoteke 194.221 19.584 213.805

Ukupno 194.221 19.584 213.805


31. decembar 2017.

Bruto izloZenost


Neto 43.728 2.926 46.654

1.534(1.534)

69.577(25.849)

3.612(686)

74.723(28.069)

Stopa umanjenja


Procijenjena vrijednost kolateralana 31. decembar 2017.

Depoziti

Hipoteke

Ukupno

Umanjenje vrijednosti(Faza1 lFaza2)Umanjenje vrijednosti(Faza 3)



100%

100%

37o/o

32%

925

161.221

19%

66%

38%

33o/o

925

170.8229.601

162.146 9.601 171.747

Analiza po danima ka5njenja

Krediti klijentima Banke (u bruto i neto iznosu) po danima kaSnjenja prikazani su u tabeli ispod

Banke Pravna lica Fizidka lica31. decembar 2018.Bez kaSnjenjaKasni izmedu 1 i 90 danaKasni preko 90 dana

Ukupno bruto krediti i potraZivanja 5.491

Ukupno

1.488

155.881

34.89638.215

1.202807

3.482

157.08335.70343.185

1.488 228.992 235.971

(1.488)

(5.181)

(2e.805)

(88)

(1.283)

(5.26e)

(32.576)

(34.986) (1.3711 (37,845)

198.126Neto krediti i potraZivanja

(1.488)

{94.006 4.120

69




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugaiije naznadeno)

25. UPRAVLJANJEFTNANSIJSKIMRIZIKOM(NASTAVAK)




c) Krediti visokog nivoa kreditnog rizika (nastavak)


31. decembar 2017.Bez ka5njenjaKasni izmedu 1 i 90 danaKasni preko 90 dana

Ukupno bruto krediti i potraZivanja

Grupno umanjenje vrijednosti

lndividualno umanjenje vrijednosti


Neto krediti i potraZivanja

25.2 Rizik likvidnosti

1.534

132.76946.62340.584

1.5393.437

537

134.30850.06042.655

1.534 219.976 5.513 227.023

(1.534)

(4.003)

(25.849) (686)

(4.065)

(28.069)

(62)

(1.534) (2e.852) (7481 (32,134)

4.765 194.889

Rizik likvidnosti nastaje u finansiranju aktivnosti Banke i u upravljanju pozicijama. Tretirajudi rizik likvidnosti

Banka konsoliduje svoje operacije u skladu sa relevantnim odlukama i internim politikama usmjerenim na

odr2avanje rezervi likvidnosti, harmonizaciju sredstava i obaveza sa indikatorima i limitima likvidnosti.

Banka ima ograniden pristup izvorima finansiranja. Sredstva se prikupljaju putem ogranidenog broja

instrumenata ukljudujudi razlidite vrste depozita Vlade FBIH i Federalnog zavoda za zapo5ljavanje, depozite

pravnih lica, uzete kredite i vlasni6ki kapital. To ogranidava fleksibilnost finansiranja i predstavlja ovisnost o

uplatama depozita i kapitala od strane Vlade FB|H.

Banka nastoji odrZavati ravnoteZu izmedu kontinuiteta finansiranja i fleksibilnosti kori5tenjem obaveza

razli6itih dospije6a. Banka kontinuirano procjenjuje rizik likvidnosti identificirajudi i prate6i promjene u

finansiranju koje su potrebne za dostizanje poslovnih ciljeva. Nadalje, Banka drZi portfolio likvidne imovine

kao dio svoje strategije upravljanja rizikom likvidnosti.

190.124

70




(Svi iznosi su izra2eni u hiljMama KM, ako niie drugaiiie naznadeno)

25.

25.2

UPRAVLJANJE FTNANSTJSKIM RIZIKOM (NASTAVAK)

Rizik likvid nosti (nastavak)

Tabela u nastavku prikazuje preostale ugovorne rodnosti Bandine imovine i obaveza:Manje od 1 Od 1 do 3 Od 3 mjeseca Od 1 do 5

Na dan 31. decembra2018. mjeseca mjeseca do 1 godine godina

lmovina

Preko 5godina Ukupno

107.731

13.496

198.126

1.198

4.487

Gotovina i ekvivalenti gotovineObavezna rezerva kodCentralne bankeDati krediti i potraZivanja odkomitenata

Ostala imovinaNekretnine, oprema i

nematerijalna imovina

Ukupno aktiva

Obaveze ikapitalTeku6i raduni i depozitikomitenata

Obaveze po kreditimaRezervisanja za obaveze i

troSkove

Ostale obaveze

Vlasnidki kapital i rezerve

Ukupno obaveze i kapitalNeuskladenost ro6nestrukture

107.731

13.496

11.653

85

6.354 30.933

1.113

114.703 34.483

4.487

132.965 6.354 32.046 114.703 38.970 325.038

62.043

534

8.706

31.442

1.114

2.043

133

48.631

260

373

93

168.912

142.116

1.866

3.115

9.029

168.912

213 279

165

97

71.283 213 541 34.732 218.269 325.038

61.682 6.141 31.505 79.971 (179.2991

71




(Svi iznosi su izraieni u hiljadama KM, ako nije drugadije naznadeno)

25. UPRAVLJANJEFINANSTJSKIMRIZIKOM(NASTAVAK)

25.2 Rizik likvidnosti (nastavak)Manje od 1

Na dan 31. decembra2017. mjeseca

lmovina

Od 1 do 3 Od 3 mjeseca Od 1 do 5 Preko 5mjeseca do 1 godine godina godina

Gotovina i ekvivalenti gotovineObavezna rezerva kodCentralne bankeDati krediti i potraZivanja odkomitenata

Ostala imovinaNekretnine, oprema i


Ukupno aktiva

Obaveze i kapitalTeku6i raduni i depozitikomitenata

Obaveze po kreditimaRezervisanja za obaveze i

troSkove

Ostale obaveze


Ukupno obaveze i kapitalNeuskladenost rodnestrukture

89.797

13.619

13.397

430

8.114

1

29.729

3

115.922

94

27.727

4.764

Ukupno

89.797

13.619

194.889

528

4.764

117.243 8.115 29.732 116.016 32.491 303.597

48.742

176

7.034

204 269

188

127

44

26.420

1.483

326

212

41.621

326

336

44

176.044

116.783

2.282

1.070

7.418

176.044

55.952 249 584 28.M1 218.371 303.597

61.291 7.866 29.148 87.575 (185.880)

25.3 TrZiSnirizik

Banka je izlolena trZisnom riziku koji predstavlja rizik da 6e dolaziti do promjena fer vrijednosti budu6ih

novdanih tokova finansijskog sredstva uslijed promjena cijena na trZi5tu. TrZiSni rizik proizlazi iz otvorenih

pozicija u kamatnoj stopi, valuti i kapitalnim proizvodima, koji su svi izloZeni op6im i specifidnim trZiSnim

kretanjima i promjenama u nivou proizvoljnosti trZisnih stopa i cijena kao Sto su kamatne stope, kurs stranih

valuta i cijene kapitala.

Uprava postavlja ogranidenja i daje upute za pradenje i umanjivanje trZi5nog rizika, koje redovno nadgleda.

25.3.1Devizni rizik

lzloZenost deviznom riziku proizlazi iz kreditnih, depozitnih i aktivnosti trgovanja i kontroli5e se dnevno, prema

zakonskim i interno utvrdenim limitima po pojedinim valutama, te u ukupnom iznosu za sva sredstva i

obaveze denominirane u stranim valutama ili vezane za stranu valutu.

Dnevno upravljanje deviznom pozicijom Banke, temeljem zakonske regulative i internih pravila je

odgovornost Sektora za upravljanje sredstvima Banke.

U cilju udinkovitog upravljanja deviznim rizikom Banka prati ekonomske i druge poslovne promjene u

okruZenju, radi predvidanja mogudih promjena u aktivnostima vezanim uz strane valute, kursevima i riziku

stranih valuta.

72




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako nije drugadiie naznaieno)

25. UPRAVLJANJEFTNANSIJSKIM RIZIKOM(NASTAVAK)

25.3 TrZi5ni rizik (nastavak)

25.3.1 Devizni rizik (nastavak)

U dolje prikazanim tabelama prikazana je izloZenost Banke deviznom riziku na dan 31. decembar 2018. i 31 .

decembar 2017. godine. U tabelu je ukljudena aktiva i pasiva Banke po iskazanoj vrijednosti, kategorisana po

valutama.

31. decembra 2018. OstaleKM EUR USD valute Ukupno

lmovinaGotovina iekvivalentigotovine 95.656 10.936 1.139 - 107.731

Obavezna rezeva kod Centralne banke 13.496 - 13.496

Datikreditii potraZivanja od komitenata 198.108 - 18 - 198.126

Ostalaimovina 1.197 1 - - 1.198Nekretnine, oprema i nematerijalnaimovina 4.487 - 4.487

Ukupno imovina 312.944 10.937 1.157 325.038

Obaveze i kapital

Teku6i raduni i depoziti komitenata


Rezervisanja za obaveze i tro5kove

Ostale obaveze


Ukupno obaveze i kapital

Neto devizna pozicija

322.554 1.154 1.330

141.499

3.1 15

9.028

168.912

568

585

1

49

1.281

142.116

1.866

3.115

9.029

168.912

325.038

(s.610) e,783 (1731

73




25. UPRAVLJANJE FTNANSTJSKIM RTZTKOM (NASTAVAK)

25.3 TrZiSni rizik (nastavak)

25.3.1 Devizni rizik (nastavak)

31. decembra 2017.KM EUR

lmovinaGotovina i ekvivalenti gotovine 76.331 11.685

Obavezna rezeva kod Centralne banke 13.619

Dati krediti i potraZivanja od komitenata 194.870

Ostala imovina 527 1

Nekretnine, oprema i nematerijalnaimovina 4.764

Ukupno imovina 290.111 1{.686 1.800

USD

1.781

19

Ostalevalute Ukupno

89.797

13.619

194.889

528

4.764

303.597

Obaveze i kapital

Tekudi raduni i depoziti komitenata


Rezervisanja za obaveze i tro5kove

Ostale obaveze


116.304

1.070

7.414

176.044

233

651

246

1.631

116.783

2.282

1.070

7.418

176.0444

Ukupno obaveze i kapital 300.832 888 1.877 303.597

Neto devizna pozicija n0.721t 10.798 177l

Analiza osjetljivosti strane valute

Banka je uglavnom izloZena riziku po valutama EUR i USD. Bududi da je KM fiksno vezana za EUR, Banka

nije izloZena promjenama kursa EUR.

Sljededa tabela detaljno prikazuje osjetljivost Banke na 10%-tno pove6anje i smanjenje u poredenju sa USD.

1Oo/o je stopa osjetljivosti koja se koristi pri internom izvjeStavanju kljudnom osoblju Uprave o riziku strane

valute i predstavlja procjenu Uprave o razumno mogu6im promjenama kurseva stranih valuta. Analiza se vr5i

samo za potraZivanja i obaveze nominirane u stranoj valuti i predstavlja uskladenje njihove vrijednosti na

kraju perioda za promjenu kursa od 1OVo. Analiza osjetljivosti ukljuduje eksterne zajmove koji su denominirani

u valuti razliditojod valute zajmodavca ilizajmoprimca. Pozitivan iznos ukazuje na povedanje dobiti ili kapitala

kada KM u odnosu na USD jaEazal0o/o.Za 10% slabljenja KM u odnosu na USD, efekat bi bio isti, ali u

negativnom iznosu, kako je prikazano niZe. USD Efekat

31. decembar 31. decembar2018. 2017.

(8)Gubitak (17)

74




(Svi iznosi su izraZeni u hiljadama KM, ako niie drugadiie naznadeno)



25.3.2. Kamatni rizik

Poslovanje Banke je pod uticajem rizika promjene kamatnih stopa, u onoj mjeri u kojoj kamatonosna aktiva i

obaveze dospijevaju ili im se mijenjaju kamatne stope u razliditim trenucima ili u razliditim iznosima.

Ve6ina datih kredita pravnim licima i stanovni5tvu su inicijalno ugovoreni sa fiksnom kamatnom stopom. Ovi

finansijski instrumenti se klasifikuju kao instrumenti sa flksnom kamatnom stopom, a ostali kao instrumenti sa

varijabilnom kamatnom stopom. Banka ne plada kamatu na primljene depozite, izuzev za dio garantnog

depozita Vlade FBiH od 5.000 hiljada KM (1% na godi5njem nivou). Odluke o utvrdivanju iizmjenama

kamatnih stopa donosi Nadzorni odbor na prijedlog Uprave.

Kamatna osjetljivost imovine i obaveza

Dolje prikazana tablica daje kratak prikaz izlolenosti Banke kamatnom riziku na kraju godine. Sredstva i

obaveze Banke prikazani su u tabeli po knjigovodstvenoj vrijednosti i kategorisani su prema ranijim

ugovorenim datumima dospijeia. lmovina i obaveze na koje se ne primjenjuju kamatne stope svrstani su u

kategoriju,,Beskamatno".

3eskamatno Tl"i" od. I do a rlo":9u"" od ldo 5 preko s ,,,-... Po fiksnoj Efektivna

31. decemb ra2018. 'eD^crlrlcrrrluri'"lJ"" ri;;"-

#ft ;;il- ;ffi; Ukupno *T;li"i *:[1t1"

AktivaGotovina i ekvivalentigotovineObavezna tezentakod Centralne bankeDati krediti i

potraZivanja odkomitenataOstala imovinaNekretnine, oprema i


Ukupno aktiva

- 11.6531.198

4.487

6.354 30.933 114.703

107.731

13.496

34.483 198.126- 1.198

4.487

197.884 3,870/o

107.731

13.496

12s.912 11.653 6.354 30.933 114.703 34.483 325.038 197.884

Obaveze i kapitalTekudi raduni i

depoziti komitenataUzeti kreditiRezerve za obaveze i

tro5koveOstale obavezeVlasnidkikapital i

rezerveUkupno obaveze i

kapital

132.116585

3.1159.029

168.912

213 214 85410.000 142.116

- 1.866

3.{159.029

168.912

10.0001.281

1,000/o

2,000/o

213 214 854 10.000 325.038 11.281

Kamatni rizik

313.757

11.653 6.141 30.719 113.849 24.483 186.603

75





25. UPRAVLJANJE FTNANSIJSKTM RIZTKOM (NASTAVAK)


25.3.2. Kamatni rizik (nastavak)

Kamatna osjetlj ivost imovi ne i obaveza (nastavak)

Manie . od 3------r- od 1 do 3 mieseca od 1do 5 preko 5 ... Fiksna Efektivna

Beskamatno od 1 -_l;_-_- '_'_-:::_- Ukupno kamatna kamatnamieseca

mieseca do I godina godinagodine stoPa stoPaNa dan

31. decembra2017.AktivaGotovina iekvivalentigotovineObavezna rezevakod Centralne bankeDati kreditiipotraZivanja odkomitenataOstala imovinaNekretnine, oprema i


- 13.397528

4.764

89.797

13.619

89.797

13.619

8.114_ 2e.72e_ 115.s22_ 27.727_ t*.313 1e4.263_

1.764

4,310/o

Ukupno aktiva 108.708 13.397 8.114 29.729 115.922 27.727 303.597 194.263

Obaveze ikapitalTeku6i raduni i

depoziti komitenataUzetikreditiRezerve za obaveze i

tro5koveOstale obavezeVlasnidkikapital i

rezerveUkupno obaveze i

kapital

111.783651 204 204 1.223

5.000 116.783- 2.282

5.0001.631

1,00%2,00%

1.0707.418

1.0707.418

176.044 176.04

296.966 204 204 1.223 5.000 303.597 6.631

Kamatnirizik - 13.397 7.910 29.525 114.699 22.727 187,692

76





25. UPRAVLJANJEFTNANSIJSKIMRIZIKOM(NASTAVAK)

25.4. Proqena fer vrijednosti finansiiske imovine i obaveza

Fer vrijednost predstavlja iznos za koji se neka imovina mo2e razmijeniti ili obaveza izmiriti izmedu

obavije5tenih i voljnih stranaka u uobidajenim trZi5nim uslovima. Gdje su informacije dostupne, fer vrijednosti

se zasnivaju na trZiSnim cijenama. Medutim, za znalalan dio finansijskih instrumenata Banke ne postoje lako

dostupne trZi5ne cijene. U uslovima kada tr2i5ne cijene nisu lako dostupne, fer vrijednost se procjenjuje

kori5tenjem modela diskontovanih novdanih tokova ili ostalim prikladnim tehnikama odredivanja cijena.

Promjene u pripadajudim pretpostavkama, ukljuduju6i diskontne stope i procijenjene budu6e novdane tokove,

znadajno utidu na procjene. Zato se izradunate fer trZi5ne procjene moZda ne mogu realizirati pri prodaji

finansijskih instrumenata u teku6em periodu, posebno uzimajudi u obzir uticaj globalne finansijske krize i

nedostatka likvidnog trZi5ta u Bosni i Hercegovini.

G otov i n a i e kv iv al e nti gotov i ne

Za neto knjigovodstvene vrijednosti gotovine i stanja na radunima kod banaka se opdenito smatra da su

pribliZne njihovim fer vrijednostima.

Krediti komitentima

S obzirom na specifidnost Banke, veliki iznos ukupnog kreditnog portfolija nosi fiksnu kamatnu stopu i

dugorodni datum dospije6a, te kamatnu stopu ispod trZi5nih kamatnih stopa ito odraZava razvojnu

komponentu same Banke. Budu6i da Banka nema komercijalnu orijentaciju nitizadane ciljeve koji su rijetkost

za druge trZi5ne udesnike, nije bilo praktidno izradunati fer vrijednost ovih kredita, niti bi navedene informacije

imale posebnu dodatnu vrijednost, uzimajudi u obzir iznad navedene specifidnosti.

Depoziti komitenata

Za depozite po videnju i depozite koji nemaju definirano dospijede, fer vrijednost je iznos plativ po videnju na

dan bilansa stanja. Procijenjena fer vrijednost depozita sa fiksnim dospijedem temelji se na diskontiranim

novdanim tokovima prema trenutno vaZedim kamatnim stopama za depozite slidnog preostalog dospije6a.

Nije praktidno izradunati fer vrijednost depozita sa fiksnim dospije6em.

Uzetikrediti

Uzeti krediti banke su beskamatni ili nose nisku fiksnu kamatnu stopu. Fer vrijednost uzetih kredita sa

fiksnom kamatnom stopom odreduje se analizom diskontovanih budu6ih novdanih tokova, koriste6i kamatnu

stopu koja se trenutno nudi za kredite sa slidnim uslovima i duZnicima sa slidnim kreditnim bonitetom. Nije

praktidno izradunati fer vrijednost uzetih kredita.

25.5. Upravljanje kapitalom

Ciljevi Banke pri upravljanju kapitalom, kojije Siri koncept od ,,dioni6kog kapitala" iz izvje5taja o finansijskom

poloZaju, jesu:

o Biti u skladu sa kapitalnim uslovima koje su postavili regulatori bankarskog trZi5ta u doma6em

okru2enju;

o OdrZatijaku kapitalnu osnovu u cilju razvoja poslovanja.

Uprava Banke redovno nadgleda adekvatnost kapitala i kori5tenje regulatornog kapitala na osnovu

odgovarajudih tehnika koje se bazraju na propisima Agencije za bankarstvo Federacije Bosne i Hercegovine.

77

Razvojna banka Federacije Bosne i Hercegovine Napomene uz finansijske izvjestaje za godinu koja je zavrsila 31. decem bra 2018. (Svi iznosi su izreien' u hi/jadama KM, aka nije drugacije nezneceno)

I

I


25.5. Upravljanje kapitalom (nastavak)

Banka je na dan 31. decembra 2018. godine bila uskladena sa svim regulatomim zahtjevima vezanim za kapital te je u skladu s lokalnom regulativom ostvarila stopu adekvatnosti kapitala u iznosu od 91,8% (31. decembra 2017.: 98,7%).

Regulatorni kapital Banke za pracenie adekvatnosti, prema metodologiji Agencije se sastoji od: • redovnog osnovnog kapitala - dionickl kapital (netiran za bilo koji knjigovodstveni iznos trezorskih

dionica), dionlcka premija, zadrzana do bit, akumulirana ostala sveobuhvatna dobit, ostale rezerve, rezerve za opce bankarske rizike, nakon regulatornih uskladenja (za nematerijalnu imovinu i nepokriveni gubitak iz prethodnih godina);

• dopunskog kapitala banke - epee ispravke vrijednosti za kreditne gubitke.

Rizikom ponderisana imovina se mjeri pornocu hijerarhije cetiri utega razvrstanih prema prirodi - i odrazava procjenu kreditnih, trzisnih i drugih rizika povezanih sa istim - svaka imovina s drugom stranom, uzirnajuci u obzir say podobni kolateral iii garancije. Slican tretman je usvojen za vanbilansne izlozenosti, s odredenim prilagodbama kako bi se odrazila nestabilnost potencijalnih gubitaka.

Tabela u nastavku prikazuje strukturu regulatornog kapitala i pokazatelja kapitalne adekvatnosti na dan 31. decembra 2018. i 31. decembra 2017. godine, u skladu sa lokalnim regulativama (informacija 0 rizikom ponderisanoj imovini nije revidirana), uzeta iz obracuna podnesenog Agenciji za periode koji tada zavrsavaju;

2018. 2017. '000 KM '000 KM

Osnovni kapital

Dlonlckl kapital 163.615 163.615 Rezerve 1.587 1.458 Nematerijalna imovina (168) (140) Nepokriveni gubitak - MSFI 9 (7.639}

Ukupno osnovni kapital 157.395 164.933

Dopunski kapital Opce rezerve - u skladu sa propisima Agencije 1.940 1.314 Revidirana dobit za godinu

Ukupno dopunski kapital 1.940 1.314

Usklada za nedostajuce regulatorne rezerve (2.339} 3.925}

Neto kapital 156.996 162.322

Rizikom ponderisana aktiva (nerevidirano) * 156.435 149.434 Ostala ponderisana aktiva (nerevidirano) * 14.494 14.986

Ukupna ponderisana rlzlcna aktiva 170.929 164.420

Stopa adekvatnosti kapitala (%) 91,8% 98,7%

* Iznosi ponderisane rizicne aktive u prethodnoj tabeli su obracunati u skladu sa regulativama Agencije za I bankarstvo. , I

78

-

79

Razvojna banka Federacije Bosne i Hercegovine Napomene uz finansijske izvjestaje za godinu koja je zavrsila 31. decembra 2018. (Svi iznosi su izreten; u hiljadama KM, ako nije drugacije nezneceno)


25.5. Upravljanje kapitalom (nastavak)

U skladu sa propisima Agencije, Odlukom izracunavaniu kapitala banke (nSluzbene novine Federacije BiH" broj 81/17), revidirana dobit perioda se ukljucuje u izracun regulatomog kapitala od dana kad su revidirani finansijski izvjestaji izdati i odobreni od strane organa upravljanja Banke. U skladu sa regulatornim zahtjevima vazecim na dan izdavanja izvjestaja sa 31. decembrom 2018. godine, dobit perioda bi bila ukliucena u izracun regulatornog kapitala ukoliko bi revidirani finansijski izvjestaji bili odobreni i usvojeni od strane Skupstine Banke prije predaje izvjestaja Agenciji za bankarstvo. U gore navedenom izracunu, do bit za 2018. godinu nije ukljucena u izracun adekvatnosti kapitala na dan 31. decembra 2018. godine, jer ista nije revidirana niti usvojena od strane organa upravljanja Banke.

26. ODOBRAVANJE FINANSIJSKIH IZVJESTAJA

Ove finansijske izvjestaje odobrila je Uprava dana 16. aprila 2019. godine.

Documents

II ir n - rbfbih.ba