47TPA news

ประตส TNI

ประต

ส TNI

May 2017 ● No. 245

ตอนท 1 เกม KANBAN

การพฒนาบคลากร ดวยเกมจ�าลองทางธรกจHuman Resource Development By Business Simulation Game

ในปจจบน โลกของเราไดมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวจาก

ปจจยทางเศรษฐกจ และสงคม เชน กระแสโลกาภวฒน (Glo-

balization) และนวตกรรมทางเทคโนโลย (Technological innova-

tion) ซงลวนแตท�าใหเกดการแขงขนทางธรกจ และอตสาหกรรม การ

เพมขนของตนทน (Increased cost) การเพมขนของอปสงค (In-

creasing demands for quality and service) และการเปลยนแปลง

ทางการตลาด (Changing markets) เปนตน หลายๆ องคกรตระหนก

ความส�าคญดงกลาว และไดจดฝกอบรมพนกงานทงทางดานทฤษฎ

และดานปฏบตเพมมากขน ผเขยนไดมประสบการณในการใชเกม

จ�าลองธรกจ (Business Simulation Game) เพอเปนเครองมอหนง

ส�าหรบการฝกอบรม และจดกจกรรมประกอบการบรรยาย (Work-

shop) ซงพบวา เกมจ�าลองธรกจมสวนเสรมใหเนอหาของการบรรยาย

สามารถเขาใจไดงายมากขน และพฒนาทกษะการบรหารจดการ

ทกษะการตดสนใจ ทกษะภาวะผน�า และทกษะการท�างานรวมกน

เปนทมใหแกบคลากรในองคกรไดเปนอยางด

โดยสวนใหญของเกมจ�าลองธรกจ จะจ�าลองบทบาทผเลน ให

รบบทบาทแตกตางกนออกไป ภายใตสถานการณหรอเงอนไขท

ก�าหนดไว เชน บทบาทของเจาของโรงงาน (Factory Manager)

ซงตองตดสนใจซอเครองจกร บรหารคนงาน และบรหารคลงสนคา

ลดการใชพลงงานไฟฟา นอกจากน ยงท�าใหผอบรมเกดการเรยนร

และท�างานรวมกนเปนกลม (Workgroup Collaboration) เพอฝกฝน

ทกษะดานการตดสนใจในระดบการบรหารเชงกลยทธ (Strategic

Management Level) โดยการจ�าลองตวแปร (Variables) และปจจย

(Factors) ตางๆ ในทางธรกจผานเกม

เอกสทธ เขมงวด

อาจารยประจำาหลกสตรการจดการธรกจระหวางประเทศ (IB)

คณะบรหารธรกจ สถาบนเทคโนโลยไทย-ญปน

48 TPA news

ประตส TNI

May 2017 ● No. 245

ผเขยนขอยกตวอยางของเกมจ�าลองธรกจ (Business Simu-

lation Game) ทมชอวา “KANBAN: AUTOMATIVE REVOLUTION”

เกมจะเกยวของกบแนวคดของระบบการผลตแบบทนเวลาพอด

(Just-in-Time System หรอ JIT) ของบรษท Toyota เนนเรองการผลต

หรอการสงมอบสงของทตองการ ในเวลาทตองการ ดวยจ�านวนท

ตองการ โดยใชความตองการของลกคาเปนเครองก�าหนดปรมาณการ

ผลต และการใชวตถดบ เพอใหสามารถผลตไดอยางตอเนอง โดยม

วตถประสงคของการผลตแบบทนเวลาพอดดงน

1. การควบคมวสดคงคลงใหอยในระดบทนอยทสดหรอ

เทากบศนย (Zero Inventory)

2. การลดระยะเวลารอคอยในกระบวนการผลตใหนอยทสด

หรอเทากบศนย (Zero Lead Time)

3. การขจดปญหาของเสยทเกดขนจากการผลตใหเปนศนย

(Zero Failures)

4. การขจดความสญเปลาในการผลต ( Waste )

เกม KANBAN คออะไร?

ในเกม KANBAN ผ เลนแตละคนจะไดรบบทบาทเปน

พนกงานในบรษทผลตรถยนตซงใชวธการแบบ KANBAN โดยแตละ

คน จะตองแขงกนภายในบรษท ท�างานใหส�าเรจตามเปาหมายยอยๆ

ของกลมทแตกตางกน และเปาหมายหลกของบรษทซงไดก�าหนดไว

ตงแตตอนเรมเกม การแพชนะของเกมจะถกพจารณาจากคะแนนของ

คาผลตภาพ (PRODUCTIVITY) ทมคามากทสด จากการท�างานทง

6 แผนกซงมความสมพนธ กน คอ แผนก DESIGN, แผนก

TESTING&INNOVATION, แผนก ASSEMBLY LINE, แผนก AD-

MINISTRATION, แผนก LOGISTICS และแผนก HUMAN RE-

SOURCES นอกจากนเกมไดก�าหนดผจดการโรงงาน 1 คนซงจะ

มหนาทคอยตรวจงานแตละแผนกทแตละคนไดปฏบตงานไปใน

แตละสปดาห เพอประเมนผลของการปฏบตงาน ถาผเลนสามารถ

ปฎบตงานไดด จะใหรางวลในรปแบบของคะแนน และจะคอยเรงรด

งานให “ปฏบตงานอยางมประสทธภาพ” ในเวลาเดยวกน ผเขยนจง

ไดน�าเกม KANBAN ไปใชส�าหรบการอบรมเรอง หลกการของ PDCA

การวางแผนการผลตใหทนเวลา และระบบการไหลของงาน (Work-

flow) พรอมยกตวอยางของการน�าไปปรบใชในการท�างานจรงเพอ

ควบคมการปฏบตงานไมใหมการผลตมากเกนความตองการ และลด

ระยะเวลาในการผลตใหสนลงได ซงท�าใหผอบรมเขาใจเนอหา และ

หลกการไดดขน

หลกการ ECRS กบเกม KANBAN

หลกการของ ECRS มวตถประสงคเพอปรบปรงการท�างาน

และเพมคาผลตภาพ (PRODUCTIVITY) ใหกบบรษทผลตรถยนตซง

โดยการประยกตใชหลกการ PDCA น�ามาการปรบการผลตรถยนต

และการลดความสญเปลาภายในโรงงาน โดยทขนตอนของ ECRS

จะเรมจากศกษากระบวนการผลต ท�าการรวมขนตอนการปฏบตงาน

การออกแบบขนตอนใหมเพอชวยในการปฏบตงาน จดท�าการปฏบต

งานแบบมาตรฐาน จากนนท�าการเปรยบเทยบคาผลตภาพ (PRO-

DUCTIVITY) เดม และคาผลตภาพ (PRODUCTIVITY) ทเพมขน ใน

มมมองของผ เขยนพบวา เกม KANBAN สามารถเชอมโยงกบ

หลกการ ECRS ไดดงน

49TPA news

ประตส TNI

May 2017 ● No. 245

หลกการ ECRS เกม KANBAN

E (Eliminate) ก�าจดออก

ผเลนตองพยายามลดขนตอนทสญเปลาออกจากการท�างานแตละแผนก

C (Combine) รวมเขาดวยกน

ผเลนตองจดสรรงานหลายๆอยางทสามารถท�าในเวลาเดยวกน และใชเวลาอยางเหมาะสม

R (Rearrange) จดล�าดบใหม

ผเลนตองเรยงล�าดบความส�าคญของงานทตองตดสนใจปฏบตงานแตละแผนกใหเหมาะสมกบเวลา

S (Simplify) ท�าใหงายขน

ผเลนตองปรบแกไขผลจากการปฏบตงานแตละสปดาห เพอใหการปฏบตงานงายขน คมคากบเวลา และสามารถใชเปนมาตรฐานกบการท�างานครงตอไป

สรปไดวา กจกรรมและเกมตางๆ โดยเฉพาะเกมจ�าลองธรกจ

เรมมบทบาทเขามามสวนในการฝกอบรมมากขน และสามารถน�าไป

ประกอบการฝกอบรมพนกงานในองคกรไดเปนอยางด แตการฝก

อบรมโดยใชเกมสอดแทรกนนจะไดผลสงสดกตอเมอวทยากร

ผจดการฝกอบรมตองมความรความเขาใจ และทกษะในการใชเกม

เปนอยางด เกมจ�าลองธรกจจงเปนอกแนวทางหนงเพอใหเกดการ

แลกเปลยนประสบการณของผอบรม และวทยากร รวมถงการพฒนา

ทกษะการฝกอบรม เพอใหสามารถน�าเกมไปปรบใชในการฝกอบรม

ไดอยางถกตองและเหมาะสมตอไป

อางอง

1. สกล สขศร.(2550). ผลสมฤทธของสอการเรยนรแบบ Game-

Based Learning.สารนพรธ กศ.ม.(การพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ)

กรงเทพฯ:สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

2. Game-based Learning : Eternal Story.คนควาเมอวนท 24

กมภาพนธ 2560. อางองจากเวบไซต : http://itscgames.wordpress.

com/2011/07/01/game-based-learning/

3. ทฤษฎเกม Game-based Learning. คนควาเมอวนท 24

กมภาพนธ 2560. อางองจากเวบไซต : http://blythet.blogspot.com/2010/08/

game-based-learning.html

รายละเอยดของเกม KANBAN

อางองจากเวบไซต : https://boardgamegeek.com/board-

game/109276/kanban-automotive-revolution

TPAnews