Herbal Penurun Kadar Gula Darah Fix

8/18/2019 Herbal Penurun Kadar Gula Darah Fix

1/35

Herbal Penurun Kadar Gula Darah

Kelompok 3

1. Citra Pratiwi 10-017

2. Renaldi Surya P T 10-043

3. I Gede Bungas A S 10-07

4. !alentina 10-071

". #i$%a Tiar Ida 10-077

. R&'ert& Su%art&n& 10-12"

7. A(ita R&uli P S 10-140

). Patri*$ +u*$end S 10-14

,. ud& C%rist& 10-11

10. i Putu Galu% ! 10-1,

11. /arina Isla(ey P 10-1)4

12. Argra*ia A(a%&ru 10-1,2

Fakultas Kedokteran Universitas Kristen Indonesia

2014

K! P"#G#!$


2/35


3/35

' &atar %elakan(

Pe('angunan $ese%atan Ind&nesia diara%$an guna (en*aai e(e*a%an

(asala% $ese%atan untu$ %idu se%at 'agi setia endudu$ agar daat

(ewuud$an deraat $ese%atan yang &ti(al. #asala% $ese%atan daat

diengaru%i &le% &la %idu &la (a$an ling$ungan $era &la%raga dan

stres. Peru'a%an gaya %idu teruta(a di $&ta-$&ta 'esar (enye'a'$an

(ening$atnya re:alensi enya$it degenerati seerti enya$it antung

%iertensi %ierliide(ia dia'etes (elitus ;6#< dan lain-lain ;!asadi

200,. 6ata ini (enunu$$an *a$uan diagn&sis

6# &le% tenaga $ese%atan (en*aai 3> le'i% tinggi di'anding$an

*a$uan enya$it as(a (auun enya$it antung. Pre:alensi nasi&nal


4/35

Penya$it 6ia'etes #elitus adala% 11> ;'erdasar$an diagn&sis tenaga

$ese%atan dan geala


5/35

' D"FI#I*I DI%"!"* +"&I!U*

6ia'etes #elitus ;6#< (erua$an enya$it $r&ni$ yang teradi

$eti$a an$reas tida$ daat lagi (e(r&du$si insulin dala( u(la% yang

*u$u atau daat uga dise'a'$an &le% 'er$urangnya $e(a(uan tu'u%

untu$ (eres&n $era insulin se*ara ee$ti. Insulin adala% %&r(&n yang

'erungsi untu$ (eregulasi $adar gula dara%. Pening$atan $adar gula

dala( dara% atau %iergli$e(ia (erua$an geala u(u( yang teradi ada

dia'etes dan sering$ali (enga$i'at$an $erusa$an-$erusa$an yang *u$u

serius ada tu'u% teruta(a ada sel sara dan e('ulu% dara% ;!5

200)<

%' )"#I*,)"#I* D+

C. a. 6ia'etes #elitus Tie I

6. 6# tie I (erua$an enya$it yang dise'a'$an &le% r&ses

aut&i(un yang (enye'a'$an $erusa$an ada sel-sel 'eta an$reas.

/eadaan ini a$an (enga$i'at$an an$reas tida$ daat (eng%asil$an

insulin yang di'utu%$an tu'u% untu$ (eregulasi $adar gula dara%

;Brunner @ Suddart% 2001


6/35

&s(&ti$


7/35

5. 6# tie ini teradi $eti$a i'u %a(il gagal (e(erta%an$an

eugli$e(ia. 9a$t&r resi$& 6# gestasi&nal adala% riwayat $eluarga

&'esitas dan gli$&suria. 6# tie ini diu(ai ada 2 " > &ulasi i'u

%a(il. Biasanya gula dara% a$an $e('ali n&r(al setela% (ela%ir$an

na(un resi$& i'u untu$ (endaat$an 6# tie II di $e(udian %ari *u$u

'esar ;a'yl 200,


8/35

. - Bila $eadaan terse'ut tida$ segera ditangani a$an ti('ul geala

yang dise'a'$an &le% $urangnya u(la% insulin yaitu &lidisia dan

&liuria dengan 'e'eraa $elu%an lainnya seerti nasu (a$an 'er$urang

'anya$ (inu( 'anya$ 'er$e(i% enurunan 'erat 'adan yang signii$an

(uda% lela% ti('ul rasa (ual dan i$a tida$ segera diatasi a$an

(enga$i'at$an $&(a yang dise'ut dengan istila% $&(a dia'etes. /&(a

dia'etes adala% $&(a ada asien 6# a$i'at $adar gula dara% yang

(ele'i%i 00 (g?dl ;T&$r&rawir& 200


9/35

D' Da

rah

Kapiler

A.

F ,0A9.,0 - 1,,

AG.

200

A5. Kadar (lukosa darah puasa

I' )'%uk

an

D+

K' %elu

m pasti

D+

&'

D+

+' Plasma

.ena

A.

F 110

A. 110

12"AP.12

' Da

rah Kapil

er

AR.

F ,0

AS. ,0 -

10,AT.110

A. Sumber Per$eni 200

AH.

A!.


10/35

' %% III

' P"+%H*#

'

BA. T#B5A AG BRPTSI #R/A /A6AR

G+A 6ARA5

BB.

%' +ahkota De-a (Phaleria macrocarpa)

B6. Ter(asu$ a(ili T%y(elae*e. Batang uta(a 'er*a'ang-*a'ang

setinggi 1"-2"( daunnya tunggal 'er'entu$ l&n&ng 'eruung lan*i.

Bua%nya 'ulat warnanya (era% tua i$a (atang. Tana(an dari Irian ini

tu('u% su'ur ada $etinggian 10-1.200( dl.

B.B9./5ASIAT 6A /A6GA

BG. $stra$ daging 'ua%nya 'er$%asiat se'agai anti%ista(in antialergi

'ersiat sit&t&$si$ ter%ada sel $an$er ra%i( 'ersiat %aat&r&te$ti. 8uga

(enurun$an $adar gula dara% anti&$sidan (enurun$an $adar asa( urat.

B5.

BI. Al$al&id senyawa &rgani* 'erungsi se'agai det&$sii$asi (enetralisir

ra*un-ra*un di dala( tu'u%. Sa&nin (erua$an it&nutrien sering

dise'ut deteren ala(J. Senyawa ini 'ersiat anti'a$teri dan anti:irus.

8uga (ening$at$an siste( $e$e'alan tu'u% (ening$at$an daya ta%an

(engurangi $adar gula dara% (engurangi enggu(alan dara%.

9la:&n&id 'erindi$asi antieradangan dan (en*ega% ertu('u%an $an$er.

P&lien&l 'erungsi se'agai anti%ista(in. Kat lain adala% tannin ster&l

teren.

B8.

B/. 6ra. +u*ie !id&wati dari Puslit'ang 9ar(asi dan 'at

Tradisi&nal-6eerte(en /ese%atan. Saya (eneliti (a%$&ta dewa dari

ta%un 2003Juar +u*ie. 5asilnya (enunu$$an 'ii (a%$&ra dewa sangat

t&$si$. Se(entara 'ua%nya tida$. +u*ie uga (enyi(ul$an Lat dala(

'ua% (e%$&ta dewa (eliuti al$al&id tanin sa&nin la:&n&id


11/35

&lien&l. i $%asiat (a%$&ta dewa se'agai enurun $adar gula dara%

uga dila$u$an +u*ie. Ia (engguna$an e$stra$ etan&l 70> 'ua% (a%$&ta

dewa. 5asilnya ada d&sis 110(g?200g '' $adar gula dara% ada ti$us

'a$al (enurun.

B+.

%+' Phaleria macrocarpae pericarpium 5 Da(in( %uah +ahkota

De-a 6

B. Si(lisia %aleriae (a*r&*arae eri*ariu( ;daging 'ua%

(a%$&ta dewa < (erua$an daging 'ua% yang suda% (asa$ tela%

di$ering$an 'erasal dari tana(an Phaleriae macrocarpae ;S*%e.<

B&erl. su$u T%y(ela*eae.

a. 6es$risi tana(an

B. #erua$an tana(an erdu tinggi %ingga " (eter. Batang

'ergeta% dengan $ulit 'erwarna *&$elat $e%iauan dan $ayu 'erwarna

uti%.

BP.6aun tunggal 'er'entu$ l&n&ng (e(anang 'erunung run*ing

warna %iau u$uran anang 7-10 *( dan le'ar 3" *(. Bunga

(erua$an 'unga (ae(u$ yang tersusun dala( $el&(&$ 2-4 'unga

warna uti% 'entu$ seerti ter&(et $e*il 'au %aru( ti('ul

(enye'ar ada 'atang atau $etia$ daun. Bua% 'er'entu$ '&la dengan

u$uran 'er:ariasi wa$tu (uda% 'erwarna %iau setela% tua (enadi

(era%. Bii 'ulat 'erwarna uti% dan sangat 'era*un. A$ar tunggang

anang %ingga 1 (eter. Tana(an yang 'erasal dari Paua uga

di$enal dengan na(a ; Phaleria papuana !ar'. Var. Wichmannii ;Hal.<

Ba*$.

'. /andungan $i(ia

BD. 9alerin (angierin asa( galat i$arisida ada 'ii terdaat

senyawa n&r$u$ur'itasin eri$&rdin.

*. 9ar(a$&l&gi


12/35

BR. i $lini$ e$stra$ $ering daging 'ua% (a%$&ta dewa

dengan 'er'agai d&sis dari 2" %ingga 2"0 (g ter%ada 30

su$arelawan. Su$arelawan di'eri glu$&sa er &ral se'anya$ 7" g

setela% 10 a( 'eruasa. /adar glu$&sa dara% diu$ur sa(ai ada

(enit $e-1)0. 6ari enelitian ini di$eta%ui 'a%wa ada d&sis 12" (g

(e(unyai $e*enderungan (enurun$an $adar gula dara%.

BS.Penelitian (eli'at$an 1" su$arelawan se%at yang (e(enu%i

$riteria in$lusi dan e$slusi yang terdiri dari wanita dan , ria. Se(ua

su$arelawan se%at di'eri e('e'anan glu$&sa 7" g setela% uasa 10

a( untu$ (endaat$an $adar glul$&sa seru( baseline. Si(lisia

d&sis "00 (g daat (enurun$an $adar glu$&sa dara% &rang se%at.

d. /ea(anan e$stra$ air dan etan&li$ si(lisia ; d&sis 2"00 12"00 dan

2"000 (g?$g BB< tida$ (eni('ul$an $e(atian %ewan se%ingga +6"0

tida$ daat diteta$an se*ara asti dan daat disi(ul$an se'agai

$el&(&$ n&nt&$si$ sedang$an e$stra$ 'ii (asu$ dala( $el&(&$

t&$si$. 6ala( u(la% 'esar daat (enye'a'$an (ual.

BT.

%U' %uah +en(kudu7Pa8e 5 Morinda citrifolia +inn6

%.' P&%&n setinggi 3-) ( dengan 'atang &$&$ elas. 6aun 'ertei

rata 'erwarna %iau $e$uningan. Bunganya 'er'entu$ '&ngg&l di$etia$

daun. Bua%nya 'er'en&l-'en&l tida$ teratur. Panangnya (en*aai "-10

*(. a*e tu('u% ada tana% 'er$aur $etinggian 1.000( dl.

B!.

BM. S*&&letin senyawa ini 'erungsi (engatur te$anan dara%. Saat

te$anan dara% tinggi s*&&letin (e('antu (enurun$an. Se'ali$nya 'ila

te$anan dara% (enadi renda% ia a$an (enai$$annya. Selain 'erindi$asi

anti'a$teri senyawa ini uga (engatur %&r(&ne ser&t&nin yang

(e('antu (enurun$an $adar $e*e(asan dan deresi. #&rindin Lat ini


13/35

'er$%asiat dala( (ening$at$an syste( erta%anan tu'u%. Selain dua Lat di

atas a*e uga (engandung gu( asa( (alat asa( sitrat dan senyawa

antiseti*.B.

BK. Berdasar$an enelitian ada se$itar 1 le'i% senyawa 'er$%asiat

yang di$andung (eng$udu. #ere$a 'e$era se*ara sinergis dan (isterius.

C&nt&%nya 'e'eraa senyawa yang 'ereran a$ti dala( eng&'atan

enya$it tertentu 'u$an 'erarti %anya senyawa itu yang 'er$&ntri'usi.

Tai dis&$&ng uga &le% senyawa lainnya. Itula% se'a'nya (eng$&nsu(si

%asil e$stra$si satu senyawa

CA. 'a$al 'er'eda $%asiatnya di'anding$an dengan $alau $ita

(enengga$ sari 'ua% (eng$udu se*ara $eseluru%an. /ata$anla% dala(

(eng&'ati te$anan dara%. Sari 'ua% (eng$udu 'isa (ening$at$an te$anan

dara% 'agi enderita dara% renda% tai di lain sisi 'isa (enurun$an tensi

dara% 'agi enderita %iertensi.

CB. 9en&(ena itu tida$ a$an teradi ada 'ua% (eng$udu yang

die$stra$.

CC.

C6. #enurut enelitian dr. #&na 5arris&n dari a$ultas /ed&$teran

ni:ersitas B&lt&n $&nsu(si sari 'ua% (eg$udu a$an (e('antu

enyediaan %&r(&ne Ner&nine. Mer&nine dari (eng$udu 'e$era se*ara

$&ntradi$ti. Pada enderita te$anan dara% tinggi Ner&nin (enurun$an

te$anan dara% (enadi n&r(al. Pada enderita te$anan dara% renda%

(eng$udu (ening$at$an te$anan dara%. 6engan $ata lain sari 'ua%

(eng$udu 'erungsi se'agai adat&gen enyei('ang ungsi sel-sel

tu'u%. e$ $&ntradi$ti 'ua% (eng$udu uga tela% diteliti &le% . #urati

;1,)1< dari a$ultas /ed&$teran G#. Perasan daging 'ua% (eng$udu


14/35

(e('eri$an eru'a%an sangat 'erarti ada antung yaitu (enurun$an

$e$uatan $&ntra$si &t&t antung (enurun$an $e*eatan denyut antung

dan (enai$$an u(la% aliran dara% $&r&ner antung setia (enitnya. i

ra$linis ada tung$ai 'awa% $u*ing (enunu$$an engaru% %i&tensi

yaitu (enurun$an ta%anan aliran dara% ;:as&dilatasi< e('ulu% dara%

tung$ai 'awa% $u*ing tai uga (e(unyai ee$ %iertensi. Penelitian

&le% A.#. 6&&sugit& d$$. ;1,7"-1,7< itu (enunu$$an dala( sari

'ua% (eng$udu setida$nya terdaat dua $&(&nen yang 'ersiat

'erlawanan. 6ala( enelusuran +u$i yang erna% (engenya(

endidi$an ar(asi di Bandung sari (eng$udu uga (engandung

s*&&letin. Sala% satu ungsinya (e('ersi%$an endaan enye'a'

arter&$ler&sis dala( e('ulu% dara%. 6engan de(i$ian e('ulu% dara%

(enadi lentur se%ingga $era antung (e(&(a dara% tida$ 'egitu 'erat.

5asil enelitian 9.5.A 6wiyant& ;1,,< dari 9a$ultas Bi&l&gi G#

5adin&t& d$$. ;1,,3< dari 8urusan 9ar(asi 5AS dan I. 8u(iati ;1,,7<

dari 9a$ultas /ed&$teran G# 'ua% a*e (e(unyai ee$ (enurun$an

$adar glu$&sa dara% ti$us uti%. #e$anis(e $era %i&gli$e(i$ (elalui

%a('atan a's&r'si glu$&sa ada usus dan (ening$at$an se$resi insulin.

8adi $era 'ua% (eng$udu tida$ langsung (enurun$an $adar gula dala(

dara%. #elain$an (ening$at$an insulin yang (engatur $e'eradaan gula

dala( dara%. Pa*e uga (engandung antiseti* dan anti'a$teri at%&gen

yaitu s*%eri*ia *&lli Sal(&nella dan Sta%yl&*&**us aureus. 5al ini

dier$uat &le% enelitian ster ;1,,2< dari 9a$ultas 9ar(asi G#. Anne

5iraLuI dala( tesis d&$t&rnya (e('u$ti$an 'a%wa (eng$udu (atang


15/35

(engandung gu( ara' dan 'er'agai enis glu$&sa yang unya daya

antitu(&r dan (ensti(ulir $e$e'alan tu'u%. Aerta (engandung senyawa

a$ti (erangsang $elenar ineal (engeluar$an ser&t&nin dan end&r%in

;(&rin tu'u%


16/35

dia'etes tie 2 daat (enurun$an d&sis &'at antidia'etes $&n:ensi&nal

dala( (eng&ntr&l $adar gula dara%.

C#.

C.C.

CP.

' Umbi %a-an( Putih 5 Allii sativi Bulbi6

CR. Si(lisia u('i 'awang uti% 'erua u('i segar atau tela%

di$ering$an 'erasal dari tana(an Allium sativum +. ; Porvirum sativum

Re%'. e$ %i&gli$e(ia


17/35

$&('inasi $eduannya uga 'ersa(aan dengan engurungan $erusa$an

ginal a$i'at $&(li$asi (dia'etes.

CH. Pe('erian se*ra &ral e$stra$ air etan&l etr&leu( eter dan

$l&r&&r( atau (inya$ atsiri 'awang uti% daat (enurun$an $adar

glu$&sa dara% ada ti$us dan $elin*i. a(un 'e'eraa eneliti

(ela&r$an tida$ adanya ee$ anti%i&gli$e(ia 'awang uti%. Senyawa

alisin ada 'awang daat (enurun$an $adar gula dara% dan (ening$at$an

a$ti:itas insulin ada ti$us dia'etes yang diindu$si dengan al&$san.

#e$anis(e %i&gli$e(ia e$stra$ 'awang uti% diduga (elalui

ening$atan r&du$si insulin dan (elindungi insulin dari ina$ti:asi.

C!. e$ anti%iergli$e(ia 'awang uti% (asi% $&ntr&:ersial.

!alauun 'e'eraa studi (ela&r$an ee$ti:itas 'awang uti% dala(

(enurun$an $adar glu$&sa dara% ada ti$us na(un 'awang uti% tida$

daat (enuruna$an glu$&sa dara% ada asien dia'etes dan n&n-dia'etes.

l'ri*% dan Sea(&n 2010 (e(asu$$annya ada g&l&ngan &'at %er'al

dengan 'u$ti $%asiat negati untu$ antidia'etes. Studi ter'aru

(enunu$$an 'a%wa wanita enderita dia'etes tie 2 di A(eri$a

(engguna$an 'awang uti% se'agai &'at %er'al.

CM.

' &idah %ua9a 5 Aloe6

CK. Al&e (erua$an e$stra$ $ering dari daun Aloe vera ;+.< Bur(.

atau dari A. fero #ill si$u +ilia*eae.

6A. $sudat daun lida% 'uaya (e(erli%at$an ee$ antidia'etes

(elitus ada (en*it yang diindu$si dengan al&$san. #e$anis(e

antidia'etes diduga (elalui sti(ulasi sintesis atau se$resi insulin ada sel

B-+anger%ans. Selain itu ra$si 10 $6a daat (enurun$an $adar gula


18/35

dara% ada ti$us dia'etes yang diindu$si dengan stret&L&t&sin d&sis

renda%.

6B. A$ti:itas antidia'etes e$stra$ lida% 'uaya suda% diui$an ada

asien dala( u(la% ter'atas " enderita dia'etes tie 2. 9ra$si dengan

'erat (&le$ul tinggi daat (enurun$an $adar gula dara% enderita

dia'etes tie 2 setela% e('erian sela(a (inggu. Selain itu setela% 4

(inggu e('erian ra$si terse'ut uga daat (enurun$an $adar

trigliserida dara% se*ara 'er(a$na. Pe('erian al&e daat (engurangi

$&(li$asi dia'etes ada siste( e('ulu% dara% diduga (elalui

ening$atan siste( i(unitas.

6C.

DD' Kulit Ka9u +anis (!innamomi corte)

6. Si(lisia *inna(&(i *&rte$s adala% $ulit 'atang ;tana 'agian

ga'us terluar dan 'agian aren$i( di 'awa%nya< yang tela% di$ering$an

'erasal dari tana(an !innamomum "eylanicum ees su$u +aura*eae.

69.$tra$ $ulit 'atang $ayu (anis yang $aya a$an r&sianidin A dan B

dengan d&sis 200 dan 300 (g?$g '' di'eri$an ada (en*it dia'etes

sela(a 14 %ari daat (enurun$an $adar dula dara% se*ara signii$an.

#e$anis(e $era dari &lige(er r&sianidin terse'ut dala( (enurun$an

$adar gula dara% (elalui er'ai$an sensiti:itas insulin.

6G.

#$. Daun *ambiloto (Andrographidis folium)

6I. Si(lisianya 'erua %er'a atau daun yang tela% di$ering$an 'erasal dari

tana(an Andrographis paniculata ees. ;sa('il&t&< su$u A*ant%a*eae.

68.$stra$ etan&li$ sa('il&t& (enurun$an $adar glu$&sa dara% ada ti$us

yang diindu$si dengan stret&L&&t&sin. A$ti:itas ini diduga (elalui

ening$atan (eta'&lis(e glu$&sa dan eng%a('atan glu$&sa--&sat

%ati dan ee$nya %a(ir setara dengan (et&r(in. Selain itu e$stra$

etan&li$ uga (enurun$an $adar trigliserida dara% yang (enguntung$an


19/35

ada enanganan enderita dia'etes. Pe('erian e$stra$ sa('il&t& daat

(e(er'ai$i si$lus estrus ada ti$us dia'etes yang diindu$si dengan

al&$san. $stra$ air sa('il&t& daat (en*ega% %iergli$e(ia ada %ewan

yang diindu$si dengan e('erian glu$&sa se*ara &ral. A$ti:itas

anti%iergli$e(ia daun sa('il&t& (asi% 'elu( 'anya$ dila$u$an &le%

$arena itu erlu enelitian le'i% lanut (engenai a$ti:itasnya.

6/.

D&' !eh Hi:au

6#. Te% %iau yang 'erungsi se'agai 'a%an dasar (inu(an ternyata

uga (e(ili$i (anaat lain yaitu daat (enurun$an $adar gula dara%.

P&lien&l di dala( te% (ening$at$an sensiti:itas sel ter%ada insulin. e$

te% %iau ter%ada insulin ini erna% diteliti &le% 5ir&s%i Tsune$i d$$ dan

diter'it$an dala( urnal B#C P%ar(a*&l&gy ta%un 2004. Se%ingga

dengan (eng$&nsu(si te% %iau se*ara rutin (a$a $adar gula yang tinggi

dala( tu'u% a$an (ulai sta'il $arena $andungan dala( te% %iau terse'ut

(a(u (e(er'ai$i ungsi an$reas untu$ daat (e(r&du$si insulin

guna (ensta'il$an gula dara% yang 'erle'i%an terse'ut.DN.

DO.

DP' %rthosiphonis folium 5Daun Kumis Ku8in(6

6D. Si(lisia &rt%&si%&nis &liu( ; daun $u(is $u*ing< 'erua daun

yang tela% di$ering$an 'erasal dari tana(an %rthosiphon aristatus ;B1<

#i. ;$u(is $u*ing


20/35

di'anding$an dengan %ewan $&ntr&l dan setara dengan 10 (g?$g

gi'en$la(id.

6S. $stra$ se'anya$ 02 10 g?$g ada ui t&leransi glu$&sa

se*ara &ral (enunu$$an engurangan $&nsentrasi glu$&sa dala(

las(a ;'ergantung 'esarnya d&sis< 'ai$ ada ti$us yang dia'etes

(auun ada ti$us yang n&r(al. $stra$ 10 g?$g aling ee$ti dala(

(enurun$an $&nsentrasi glu$&sa dala( dara% dan %asilnya %a(ir

se'anding dengan res&n yang di%asil$an gli'en$la(id dengan d&sis "

g?$g setela% e('erian 'erulang se*ara &ral e$stra$ se'esar 0" g?$g

sela(a 14 %ari.

'. /ea(anan

6T. ilai +6"0 e$stra$ %idr&al$&%&li$ adala% 1, g?$g.

*. 6&sis

6. 6&sis %arian dewasa 'entu$ %er'a $ering -12 g dala(

'entu$ inusa atau e$stra$ dengan u(la% setara.

6H.

D/' &inosporae caulis 5%atan( %roto-ali6

6M. Si(lisia tin&s&rae *aulis ;'atang 'r&t&wali< 'erua &t&ngan

'atang yang tela% di$ering$an 'erasal dari tana(an &inosporae crispa

;+.< #iers. N 5&&$..@T%e(s.?&.cordifolia ;t%un'< #iers. su$u

(eniser(ae.

a. 6es$risi tana(an

6. Tana(an erdu (e(anat $ulit 'atang 'er$util-$util. 6aun

'entu$ seerti antung dan aga$ 'undar telur le'ar 7-1" *(.

Per'uanga 'er'entu$ tandan se(u dengan 1-3 'unga 'ersa(a-sa(a.

'unga antan 'er'atang ende$ $el&a$ 'unga 'erwarna %iau. Batang

tida$ 'er'au 'erwarna %iau $e*&$elatan dengan er(u$aan tida$ rata

dengan t&n&lan-t&n&lan dan 'erasa sangat a%it.

'. /andungan $i(ia


21/35

6K. #engandung tin&s&rasida ;1)-n&r$ler&dan glu$&sida


22/35

$adar glu$&sa dara% (elalui a$si (ae(u$ tida$ %anya

eng%a('atan glu$&genesis tetai uga sti(ulasi se$resi insulin.

.$stra$ air al$&%&li$ dan $l&&r( daun 'r&t&wali daat

(enuru$an $adar gula dara% ada $elin*i n&r(al dan dia'etes yang

diindu$si dengan al&$san. #e$anis(e %i&gli$e(i$ dari daun ini

(iri dengan $era insulin.

9. e$ dari e$stra$ 'atang 'r&t&wali untu$ eng&'atan dia'etes

se'elu(nya tela% di'u$ti$an ada enguian dengan %ewan *&'a.

5asilnya (enunu$an 'a%wa ee$ anti%iergli$e(ia se'enarnya tida$

diengaru%i &le% a's&rsi glu$&sa di saluran *erna atau enga('ilan

glu$&sa $e adi&se tetai $e(ung$inan $arena sti(ulasi se$resi

insulin.

d. /ea(anan

G. T&$sisitas a$ut? +6"0 e$stra$ (etan&li$ 'atang 'r&t&wali

adala% 1011 g?$g BB (en*it.

e. 6&sis

5. Si(lisia 1" gra( 'atang 'r&t&wali dire'us dengan 00 (l

air %ingga tersisa 300 (l disaring di(inu( 1"0 (l se%ari 2 $ali atau

sediaan yang setara.

I.

")'Sy"ygium cumini semen 5 bi:i :amblan( 6

/. Si(lisia sy"ygium *u(ini se(en ;'ii a('lang< 'erua 'ii

'erasal dari tana(an Sy"ygium cumini +. S$eels. ;sin&ni( ugenia

*u(ini +.


23/35

tulang daun terli%at elas. Bua% 'ulat anang %ingga 4 *( warna ungu

$e%ita(an rasa aga$ asa( dan $elat.

#. Si(lisia 'ii a('lang 'er'entu$ 'undar atau l&n&ng

sa(ai 'undar (e(anang aga$ 'eng$&ng anang 1-2 *(. /ulit 'ii

tiis (uda% $&ya$. Inti 'ii $eras warna *&$elat (uda sa(ai *&$elat

$e%ita(an.

.

'. /andungan $i(ia

. Bii a('lang (engandung asa( elagat dan al$al&id

a('&sin. Selain itu (engandung $&rilagin senyawa ellagitannin 3

%e$sa%idr&$sidien&il-glu$&sa dan is&(ernya 4 %e$sa%idr&$sidie&il

glu$&sa 1-gall&il glu$&sa 3-gall&il glu$&sa dan $uersetin.

*. 9ar(a$&l&gi

P. Bii a('lang (e(erli%at$an ee$ %i&gli$e(ia ada %ewan ui

yang di'uat dia'etes dengan stret&L&t&sin (auun al&$san. Selain itu

'ua% dan $ulit 'atangnya uga (e(erli%at$an ee$ yang sa(a.

$stra$ al$&%&li$ dan air dari 'ii a('lang (e('eri$an ee$

%i&gli$e(ia. $stra$ terse'ut (e(erli%at$an ee$ ada enLi(-

enLi( yang 'ereran ada (eta'&lis(e $ar'&%idrat seerti

%e$s&$inase dan glu$&sa -&sat ada ti$us dia'etes. $stra$ 'ii

a('lang uga (e(ili$i a$tiitas %i&liide(ia. e$ %i&gli$e(ia dan

%i&liide(ia ini 'er%u'ungan erat dengan a$tiitas anti&$sidan 'ii

a('lang.EQ.

R. Tana(an ini (e(unyai 'er(a*a(-(a*a( :arietas. Harietas yang

suda% di'udidaya$an (e(unyai 'ua% yang le'i% 'esar 'iasanya se'esar

'ii ra('utan warnanya 'iru $eunguan. (u( di$enal dengan na(a


24/35

a('lang 'iasa atau a('lang ireng. 6iasa(ing yang 'erwarna %ita( dan

'iru ada ula :arietas yang 'ua%nya ungu atau uti%.

S. 8a('lang yang 'er'ua% uti% ;a('lang 'awang< inila% yang

(erua$an &'at tradisi&nal yang (uara' untu$ (elawan enya$it $en*ing

(anis. Bii a('lang dier*aya (a(u (e(er*eat enye('u%an lu$a

ada enderita dia'etes. 5al ini diduga $arena adanya Lat glu$&sida

phytomellin dala( 'ii a('lang yang (a(u (engurangi $erau%an

e('ulu% dara% $ailer. Ber$at $andungan phytomelin 'ii uwet?a('lang

ini (a$a $erau%an tu'u% daat diatasi dan lu$a yang ada 'isa *eat

se('u%. /andungan alpha phytosterol dari 'ii a('lang uga (a(u

(eli'as geala yang sering diala(i &le% enderita dia'etes seerti rasa

*eat *aai dan $e$urangan tenaga. 5asil enelitian (enunu$$an 'a%wa

'ii uwet (e(unyai ee$ %i&gli$e(ia yang signii$an. 5al ini a$an

daat (enurun$an $adar gula dala( dara% selain itu 'ii a('lang uga

di$eta%ui daat (enurun$an $adar gula dala( air seni.

T. Se*ara tradisi&nal untu$ (engatasi dia'etes anda daat

(eng$&nsu(sinya dengan aturan a$ai 7 'ii a('lang 'awang segar

tu('u$la% %ingga %alus dan $e(udian re'us dengan 2 gelas air. Air

re'usan ini daat anda 'agi untu$ (eng$&nsu(sinya (enadi 3 $ali se%ari.

Pe('erian ra(uan ini 'iasanya 'erlangsung antara 2-3 %ari aa'ila 'adan

suda% (erasa segar tida$ lesu dan $e$urangan tenaga lagi atau dala(

artian $adar gula anda sta'il?n&r(al anda 'isa (eng%enti$an eng&'atan.

"U' 'oenigraeci semen 5%i:i Kelabet6


25/35

H. Si(lisia 'erua 'ii yang di$ering$an dari tana(an &rigonella

foenumgraceum +. dari a(ili 9a'a*eae.

!. /ela'et (erua$an tana(an %er'a ta%unan dengan tinggi yang

daat (en*aai 0 *(. 'entu$ daunnya 'ela% e$tuat dengan anang

daun 20-2" *(. Bunga tunggal atau seasang $eluar dari $etia$ daun

dengan (a%$&ta 'unga 'erwarna $uning terang. /ela'et (e(ili$i 'ua%

&l&ng gundul (e(anang %ingga 10 *( 'erisi 10-20 'ii. Bii $ela'et

$eras dengan 'entu$ 'ela% $etuat rasa aga$ a%it 'au ar&(ati$ dengan

warna $uning $e*&$latan di luar se(entara 'agian dala( 'erwarna le'i%

(uda.

M. Bii $ela'et (engandung ster&ida sa&nin 'erna(a ur&stan&l.

5idr&lisis sa&nin (eng%asil$an sa&genin dan ya(&genin. /andungan

lainnya adala% (usilag& &lisa$arida se'anya$ 1)-4"> dengan Lat

enyusun uta(a gala$t&(ananO le(a$ dengan $andungan uta(a asa(

le(a$ ta$ enu% seerti asa( lin&lenat dan asa( lin&leatO la:&n&id

:ite$sin dan gli$&sidanya is&&rientin :iseninO asa( le(a$ a(ida -asil

&satidiletan&la(in ;AP


26/35

diindu$si dengan al&$san (e('eri$an ee$ %i&gli$e(ia $uat dan

tergantung ada d&sis yang di'eri$an. 5i&gli$e(ia (a$si(u( teradi

a( setela% e('erian. e$ %i&gli$e(ia setela% e('erian e$stra$

etan&li$ ;200-400 (g?$g BB< ada (en*it yang diindu$si dengan al&$san

setara dengan e('erian t&l'uta(id 200(g?$g BB.

9B. A$ti:itas %i&gli$e(i$ uga daat dili%at ada enderita dia'etes

tie 2 dengan e('eriLn ser'u$ 'ii $ela'et dengan d&sis 2N"0 gra(

se%ari sela(a 10 %ari.

9C.

96. /ea(anan

9. Pe('erian 'ii $ela'et uga tida$ (e(erngaru%i asuan (a$anan

'erat 'adan rasi& eisiensi (a$anan dan ads ara(etet 'i&$i(ia dara%

tida$ ada er'edaan (a$na. Pada ti$us antan e('erian 'ii $ela'et 10-

20> (enurun$an $adar $&lester&l se(entara ui %ist&at&l&gi &rgan-

&rgan :ital setela% e('erian 'ii $ela'et sela(a ,0 %ari tida$

(enunu$$an adanya eru'a%an stru$tural.

99.

9G. /&ntraindi$asi

95. Bii $ela'et (enunu$$an ee$ (utageni$ le(a% ada

S.ty%i(uriu( TA102 tetai tida$ ada TA,). +a&ran (engenai ee$

terat&geni$ (asi% $&ntr&:ersial $arena itu (asi% di%indari

enggunaannya ada wanita %a(il.

9I. 6&sis yang dianur$an

98. untu$ terai au:an dia'etes dewasa 2" g ser'u$ 'ii atau yang


27/35

setara.

9/. Pe(a$aian 'ii $la'et se*ara tradisi&nal dianur$an agar tida$

le'i% dari 12 (inggu. Selain ta$ut ti('ul ee$ yang tida$ diingin$an %al

ini uga $arena enelitian tentang (eng$&nsu(si 'ii $la'et untu$ ang$a

anang 'elu( selesai dila$u$an. 6&sis yang 'iasa dia$ai untu$ enderita

dia'etes tie 1 ;tergantung insulin< usia diatas 1) t% adala% "0 gr 'ii

$la'et 2 $ali se%ari yang di$&nsu(si se*ara &ral. Sedang 'agi enderita

dia'etes tie 2 ;tida$ tergantung insulin< adala% 2" gra( ser'u$ 'ii

$la'et dua $ali se%ari se*ara &ral. Bagi enderita dia'etes yang usianya

di'awa% 1) t% serta 'agi ara i'u %a(il dan (enyusui tida$ dianur$an

untu$ (eng$&nsu(si ra(uan ini $arena d&sis dan $ea(anannya 'elu(

diteliti.

9+.

F+' ranati flos 5%un(a Delima6

9. Si(lisianya 'erua 'unga yang tela% di$ering$an dari tana(an

Punica granatum + dari a(ili Puni*a*eae.

9. Tana(an deli(a 'erua &%&n dengan tinggi -10 (. Berdaun

se(it 'er'entu$ t&('a$. Batangnya 'erwarna *&$lat $e%ita(an di 'agian

luar se(entara 'agian dala(nya 'erwarna *&$lat (uda. Bunga 'erwarna

(era% dan uti% dengan $el&a$ 'unga 'eru(la% "-) 'ua%. Bua% 'ulat

dengan garis tenga% (en*aai " *( er(u$aan $ulitnya $asat aga$

'er$ila dengan te'al (en*aai " (( 'ertang$ai *&$lat $e(era%an

dengan 'er*a$' yang aga$ (en&n&l. 6i dala( 'ua% terdaat 'ii 'ulat

anang aga$ ii%.


28/35

9P. /andungan $i(ia Bua% deli(a (engandung tanin la:&n&id

al$al&id dan :ita(in.

9D.

9R. 9ar(a$&l&gi

9S. Pada e('erian e$stra$ al$&%&li$ air 'unga deli(a dengan d&sis

400 (g?$gBB intragastri$ (enunu$$an enurunan $adar glu$&sa ada

ti$us dia'etes yang diindu$si dengan al&$san. Selain itu e('erian

e$stra$ (etan&li$ se*ara intraerit&nial dengan d&sis 10 (g?$gBB dan 20

(g?$gBB sela(a 4 (inggu (e(erli%at$an a$ti:itas anti&$sidan se*ara

'er(a$na dili%at dari ara(eter $aasitas anti&$sidan seru( t&tal. e$

ini (e('eri$a erlindungan ter%ada $erusa$an &$sidati ada ti$us

dia'etes yang diindu$si dengan stret&L&t&sin. $stra$ air 'unga deli(a

dengan d&sis 2"0 (g?$gBB dan "00 (g?$gBB sela(a 21 %ari (enurun$an

$adar glu$&sa dara% uasa ada ti$us dia'etes se*ara 'er(a$na.

9T.

9. /ea(anan

9H. ilai +6"0 e$stra$ al$&%&li$ air 'ua% deli(a ada (en*it dengan

e('erian se*ara intraerit&nial adala% 731 (g?$gBB. Pe('erian

intranasal d&sis 04 (g?$gBB dan 12 (g?$gBB ada ti$us tida$

(e('eri$an ee$ ter%ada nasu (a$an 'erat 'adan ting$a% la$u

'i&$i(ia dara% dan %ist&l&gi &rgan-&rgan :ital tetai ada la&ran

(engenai a$ti:itas gen&t&$si$ dari e$stra$ %idr&al$&%&li$ 'ua% deli(a

9!.

9M. 6&sis


29/35

9. Bentu$ e$stra$ air 'ua% deli(a di'eri$an se'anya$ 2"0-"00 (g

dua $ali se%ari atau sediaan yang setara.

9K.

GA. Momordicae fructus 5Pare6

GB. Si(lisianya 'erasal dari 'ua% yang ditela% di$ering$an dari

tana(an are ; Momordica charantia +.< dari a(ili Cu*ur'ita*eae.

GC. Tana(an are adala% tana(an ta%unan yang tu('u% (era('at

atau (e(anang (e(ili$i alat e('elit 'anya$ *a'ang dengan 'au tida$

ena$. Batangnya 'erusu$ li(a dengan anang 2-" *(. 6aunnya tunggal

'ertang$ai anang leta$ 'erseling 'erwarna %iau tua. Bunga tunggal

'er$ela(in dua dala( satu &%&n. Bua% 'ulat (e(anang dengan 'intil-

'intil ta$ 'eraturan dengan rasa a%it. Biinya 'anya$ 'erwarna *&$lat

$e$uningan 'entu$ ii% (e(anang dan $eras.

G6.

G. /andungan $i(ia

G9. Bua% are (engandung ster&id $arantin (&(&rdi$&sida asil

gli$&sil ster&l asa( a(in& dan asa( en&lat. Senyawa triteren&id yang

tela% dila&r$an antara lain (&(&rdi$&sid g&yagli$&sida (&(&rdisin

(&(&rdisinin $u$ur'itan I-III dan g&ya sa&n&in I-III. 6ala( 'iinya

terdaat le$tin teren&id (&(&rdi*&sid :isin asa( a(in& asa( le(a$

serta &lietida-P ;r&tein (iri insulin


30/35

G5.

GI.

G8. 9ar(a$&l&gi

GK. Bua% are (e(erli%at$an ee$ antidia'etes ada %ewan *&'a

yang diindu$si stret&L&t&sin. Be'eraa enelitian (enyi(ul$an %al ini

teradi $arena adanya senyawa (iri insulin di dala( 'ua% are.

Se(entara itu enelitian lain (enduga 'a%wa ee$ antidia'etes ini teradi

$arena enurunan e('entu$an gula ada %ear (ening$atnya sintesis

gli$&gen dan (ening$atnya &$sidasi glu$&sa erier. Penelitian lain

'anya$ tertuu ada senyawa &lietida P dan senyawa ster&id gli$&sida

yang dise'ut dengan $arantin.

GL. Pe('erian e$stra$ air 'ua% are yang 'elu( (atang dengan d&sis

20 (g?$gBB sela(a 4 (inggu daat (eredu$si $adar glu$&sa dara% uasa

ada ti$us dia'etes yang diindu$si dengan al&$san. e$ ini setara dengan

&'at sintesis glu'en$la(id. Penelitian lain tela% dila$u$an untu$ (engui

a$ti:itas e$stra$ al$&%&l&$ dari 'ua% are dan 'ii a('lang ada ti$us diet

$aya ru$t&sa. #asing-(asing e$stra$ ;100 200 dan 400 (g se%ari<

sela(a 1" %ari dan didaat$an data 'a%wa e('erian 400 (g e$stra$

daat (en*ega% %i&gli$e(ia dan insuline(ia ada ti$us.

GM. Se(entara itu ui enda%uluan ada (anusia tela% dila$u$an ada

su$arelawan ria n&r(al usia 20-30 ta%un dengan 'erat 'adan n&r(al

tida$ (enderita enya$it dan tida$ sedang (engguna$an &'at.

Su$arelawan di'agi (enadi tiga $el&(&$ dan (asing-(asing di'eri$an


31/35

e$stra$ are setara dengan 0, 1) dan 22" $g. 6&sis setara 1) $g 'ua%

are dite(u$an daat (enurun$an $adar glu$&sa dara% se*ara 'er(a$na.

GN. Pe('erian e$stra$ 'ua% are ada enderita dia'etes tie 2

se'anya$ "0 (g (enurun$an $adar glu$&sa dara% se*ara signii$an. Pada

ui $lini$ lainnya e('erian ine$si su'$utan r&tein (urni ;-insulin<

ada , asien daat (enurun$an $adar gula 4")>. e$ %i&gli$e(i$

teradi antara 30-0 (enit setela% e('erian dan ee$ (a$si(u( teradi

antara 4-) a( setela% e('erian ada dia'etes u:enile.

GO. /ea(anan

GP. ilai +6"0 us 'ua% are dan e$stra$ al$&%&li$nya se*ara 'erturut-

turut adala% ,1, (g ? 100 g BB dan 3234 (g ? 100 g BB. e$ a'&rtus

dan terat&geni$ ada 'inatang tela% dila&r$an &le% $arena itu

enggunaannya ada (asa $e%a(ilan %arus dala( engawasan $etat.

GQ. 6&sis

GR. /arena e('eriannya ada ui re$lini$ (auun ui $lini$ sangat

'eraga( (a$a d&sis e('erian e$stra$ 'ua% are %ingga saat ini 'elu(

daat ditentu$an. a(un dila&r$a' 'a%wa e('erian us dengan d&sis

"0-100 (l tela% (enunu$$an ee$ 'ai$ ada gula dara% dan 5'A1*.

Se(entara itu dianur$an e('erian d&sis 'ua% are $ering adala%

se'anya$ " g.

GS.


32/35

GT. Bua% are ini tela% la(a dia$ai se'agai &'at di Cina sea$ ta%un

1"7). Selain se*ara tradisi&nal se'agai t&ni$u( &'at 'atu$ &'at

anti(alaria ena('a% nasu (a$an dan enye('u% lu$a ratusan riset

tela% dila$u$an di'er'agai negara untu$ (engeta%ui ee$ 'ua% a%it ini

ter%ada $adar gula dara%. 5asil riset yang tela% dila$u$an di 'er'agai

negara terse'ut ternyata (e(ertegas $%asiat 'ua% are se'agai

antidia'etes. Bua% are yang 'elu( (asa$ 'anya$ (engandung sa&nin

la:&n&id dan &lien&l ;anti&$sidan $uat< serta gli$&sida $u$ur'itasin

(&(&rdisin dan $arantin. Pada %ewan *&'a daat di$eta%ui 'a%wa ee$

are dala( (enurun$an $adar gula dara% adala% dengan *ara (en*ega%

usus (enyera gula yang di(a$an. Selain itu are uga diduga (e(unyai

senyawa yang (iri sulfonylurea ;&'at antidia'etes yang alin tua dan

'anya$ dia$ai


33/35

GW. *igellae sativi semen 5%i:i )inten Hitam6

GX. Si(lisia 'ii inten %ita( 'erua 'ii yang tela% di$ering$an dari

tana(an igella sati:a +. dari a(ili Ranun*ula*eae.

GY. 8intan %ita( (erua$an tana(an 'er'unga dengan tinggi 20-"0

*(. Batangnya 'erusu$ dan 'er'ulu $asar. 6aunnya 'er'entu$ garis uung

(erun*ing (erua$an tri&liata lanset yang $adang tunggal $adang

(ae(u$ dengan &sisi terse'ar atau 'er%adaan (e(unyai tiga tulang

daun yang 'er'ulu. Bunganya 'er'entu$ 'eraturan 'erwarna 'iru u*at

atau uti% dengan "-10 (a%$&ta 'unga. Bii 'erwarna *&$lat $e%ita(an

&r&ng 'ersudut tiga tida$ 'eraturan dan aga$ 'er'entu$ li(as dengan

anang 3 ((. Bunganya a$an (enadi 'ua% dengan 'entu$ 'ulat anang.

GZ. Si(lisia 'ii 'er'entu$ li(as ganda dengan $edua uung

(erun*ing sala% satu le'i% ende$ dari yang lainnya. Rasanya a%it

'entu$nya (engge('ung 'erisi 3-7 unit &li$el yang sering diguna$an

se'agai re(a%-re(a%.

HA. Ba%an A$ti

HB. Bii inten (engandung (inya$ atsiri la:&n&id al$al&id

;nigelidin


34/35

HD. e$ %i&gli$e(ia ada (inya 'ii intan %ita( tela% diui ada

%a(ster dia'etes yang diindu$si &le% stret&L&t&sin. Pe('erian (inya$

'ii intan se'anya$ 400 (g?$gBB se*ara intragastri$ sela(a (inggu

(enurun$an $adar glu$&sa dara% dari 3,1 (g?d+ (enadi 32" (g?d+.

e$ ini teradi $arena eng%a('atan glu$&ne&genesis dan ee$

i(uni&tensiasi (elalui sti(ulasi a$ti:itas ag&siti$ (a$r&ag. #e$anis(e

yang di*urigai teradi antara lain adanya sti(ulasi ungsi sel 'eta-

an$reas se%inggs $adar insulin dala( seru( (ening$at dan (enurun$an

$adar 5'A1*. #inya$ 'ii intan uga (e(ili$i ee$ an&re$sia le(a%. 5al

ini 'era$i'at ada enurunan asuan (a$anan dan u(la% glu$&sa dala(

dara%. Pe('erian e$stra$ air 'ii intan %ita( sela(a (inggu dengan

d&sis 2 (g?$gBB (e(er'ai$i t&leransi glu$&sa dan 'erat 'adan ti$us.

HE. /ea(anan

HF. ilai +6"0 (inya$ intan yang di'eri$an se*ara &ral ada (en*it

adala% 2)) (l?$gBB sedang$an se*ara erit&neal adala% 20 (l?$gBB.

Pada ui t&$sisitas $r&ni$ e('erian 2 (l?$gBB setia %ari sela(a 12

(inggu tida$ (enunu$$an eru'a%an enLi( di %ati dan tida$

(enunu$$an eru'a%an stru$tur &rgan :ital. Teradi eru'a%an u(la%

leu$&sit dan latelet serta adanya enurunan 'erat 'adan dala( 'atas

n&r(al. a(un de(i$ian enggunaannya %arus teta dalan engawasan

$arena luasnya (argin saety serta $urangnya data-data yang le'i% a$urat.

HG. 6&sis


35/35

HH. 5ingga saat ini disaran$an enggunaan (inya$ 'ii intan %ita(

se'anya$ "00 (g. 6ata untu$ (enentu$an d&sis yang le'i% a$urat (asi%

'elu( tersedia se%ingga %arus (ela$u$an enelitian le'i% lanut.

HI.

H)' DF!$ PU*!K

HK'

5+. Bu$u aar Il(u Penya$it 6ala( disi H 8ilid III

5#. #unQi( A 5anani . 9it&terai 6asar. 8a$arta 6ian Ra$yatO 2011.

.172-1,1

5. #aala% 9l&na disi 27?II-(ei 200" %al 1314122 dan 23

5. %tt??.unair.a*.id

HP.

Documents

Herbal Penurun Kadar Gula Darah Fix