HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 1 Hướng dẫn giảng viên Bài 3: Phân giai đoạn lâm sàng HIV 65

Học phần 1 Bài 3 Phân giai đoạn lâm sàng HIV

Tổng thời gian bài học: 45 phút

Mục đích: Mục đích của bài học này là để học viên hiểu được những nguyên tắc cơ bản của việc phân giai đoạn lâm sàng HIV.

Mục tiêu: Kết thúc bài học này, học viên sẽ có khả năng: • Xác định được giai đoạn lâm sàng của một bệnh nhân HIV • Giải thích được khi nào đánh giá giai đoạn lâm sàng cho bệnh nhân • Giải thích được cách áp dụng phân giai đoạn lâm sàng trước và sau điều trị ARV

Tổng quan bài học

Thứ tự

Thời gian Hoạt

động/Phương pháp

Nội dung Nguồn lực cần thiết

1 5 phút Trình bày Giới thiệu, Mục tiêu học tập (Slide 1-2) Máy chiếu và máy tính xách tay

2 5 phút Trình bày Phân giai đoạn lâm sàng theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) (Slide 3-4)

Máy chiếu và máy tính xách tay

3 30 phút Trình bày, nghiên cứu trường hợp

Các giai đoạn lâm sàng theo WHO, Phân giai đoạn miễn dịch (Slide 5-13)

Máy chiếu và máy tính xách tay Tài liệu phát tay 3.1

4 5 phút Trình bày Những điểm chính (Slide 14-15) Máy chiếu và máy tính xách tay

Nguồn lực cần thiết

• Bảng lật, giấy, bút viết bảng, băng dính che • Máy chiếu và máy tính xách tay • Các slide • Tài liệu phát tay 3.1: Phân giai đoạn lâm sàng theo WHO

HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 1 Hướng dẫn giảng viên Bài 3: Phân giai đoạn lâm sàng HIV 66

Mở bài

Chỉ dẫn cho giảng viên: Bước 1 (5 phút)

Trình bày slide 1-2 sử dụng ghi chú dành cho giảng viên để định hướng trình bày.

Sli

de 1

M1-03-Phân giai đoạn lâm sàng-VIE

HAIVN Học phần 1, Chỉnh sửa tháng 4/2012

Sli

de

2

HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 1 Hướng dẫn giảng viên Bài 3: Phân giai đoạn lâm sàng HIV 67

Chỉ dẫn cho giảng viên: Bước 2 (5 phút)

Trình bày slide 3-4 sử dụng ghi chú dành cho giảng viên để định hướng trình bày.

Sli

de 3

GIẢI THÍCH tầm quan trọng của các giai đoạn

lâm sàng theo WHO.

NHẤN MẠNH rằng cán bộ y tế cần phải đánh

giá giai đoạn lâm sàng của bệnh nhân tai mỗi lần

bệnh nhân đến khám.

Sli

de

4

GIẢI THÍCH rằng rất nhiều bác sỹ và điều

dưỡng nhầm lẫn sự khác nhau giữa tình trạng lâm

sàng trước và sau khi điều trị ARV , chính vì thế

mà điều này cần phải được giải thích cẩn thận.

HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 1 Hướng dẫn giảng viên Bài 3: Phân giai đoạn lâm sàng HIV 68

Chỉ dẫn cho giảng viên: Bước 3 (30 phút)

Trình bày slide 5-13 sử dụng ghi chú dành cho giảng viên và Tài liệu phát tay 3.1 để định hướng trình bày và nghiên cứu trường hợp.

Sli

de

5

Slid

e 6

GIẢI THÍCH rằng trong giai đoạn lâm sàng 1

theo WHO, thường thường bệnh nhân không có

triệu chứng và có thể hoạt động bình thường, tuy

nhiên vẫn có thể có hạch to toàn thân.

GIỚI THIỆU học viên tham khảo Tài liệu phát

tay 3.1: Phân giai đoạn lâm sàng theo WHO

để có thêm thông tin về từng giai đoạn.

Sli

de 7

GIẢI THÍCH rằng giai đoạn 2 có triệu chứng

nhẹ.

• Bệnh nhân có thể làm việc và thực hiện hoạt

động bình thường ở nhà.

GIẢI THÍCH rằng nhiễm trùng hô hấp tái phát

cũng có thể là viêm xoang, viêm a-mi-đan, viêm

tai giữa, viêm họng.

HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 1 Hướng dẫn giảng viên Bài 3: Phân giai đoạn lâm sàng HIV 69

Sli

de 8

GIẢI THÍCH rằng giai đoạn 3 có triệu chứng

mức độ trung bình đến nặng.

• Hoạt động có thể bị hạn chế, tuy bệnh nhân

vẫn có thể không nằm giường > 50% thời

gian.

GIẢI THÍCH rằng nhiễm khuẩn nặng là chỉ

những bệnh như viêm phổi, mủ màng phổi,

nhiễm trùng xương khớp, viêm màng não, và

nhiễm khuẩn huyết.

GIỚI THIỆU tham khảo Tài liệu phát tay 3.1

để có đầy đủ các hội chứng của giai đoạn 3.

Sli

de

9

GIẢI THÍCH rằng giai đoạn lâm sàng 4 theo

WHO có nghĩa là bệnh nhân có những triệu

chứng nặng và/hoặc xuất hiện NTCH nặng.

• Mức độ hoạt động rất hạn chế. Có thể phải

nằm tại giường > 50% thời gian.

NHẤN MẠNH rằng lao phổi thuộc giai đoạn

lâm sàng 3 và lao ngoài phổi thuộc giai đoạn 4.

Sli

de

10

YÊU CẦU một người xung phong đọc tình

huống trên slide.

HỎI họ nghĩ xem bệnh nhân ở giai đoạn lâm

sàng nào.

DÀNH thời gian để học viên trả lời.

ĐƯA RA câu trả lời nếu cần:

• Nguyệt thuộc giai đoạn lâm sàng 4 (lao

ngoài phổi) và sẽ vẫn giữ nguyên ở giai đoạn

4 cho đến khi cô ấy bắt đầu điều trị ARV, kể

cả khi tình trạng lâm sàng của cô ấy có đỡ.

HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 1 Hướng dẫn giảng viên Bài 3: Phân giai đoạn lâm sàng HIV 70

Sli

de

11

YÊU CẦU một người xung phong đọc tình

huống trên slide.

HỎI họ nghĩ xem bệnh nhân ở giai đoạn lâm

sàng nào.

DÀNH thời gian để học viên trả lời.

ĐƯA RA câu trả lời nếu cần:

• Giai đoạn lâm sàng 2 (zona): có thể đánh giá

lại giai đoạn lâm sàng theo tình trạng lâm

sàng hiện tại của bệnh nhân.

Sli

de 1

2

Sli

de

13

HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 1 Hướng dẫn giảng viên Bài 3: Phân giai đoạn lâm sàng HIV 71

Tài liệu phát tay 3.1: Phân giai đoạn lâm sàng HIV/AIDS cho người lớn và vị thành niên – Bộ Y tế

Giai đoạn lâm sàng 1 Không có triệu chứng Hạch to toàn thân dai dẳng

Giai đoạn lâm sàng 2 Sút cân mức độ vừa không rõ nguyên nhân (< 10% trọng lượng cơ thể) Nhiễm trùng hô hấp tái diễn (viêm xoang, viêm amidan, viên tai giữa, viêm hầu họng) Zona (Herpes zoster) Viêm khoé miệng Loét miệng tái diễn Phát ban dát sẩn, ngứa. Viêm da bã nhờn Nhiễm nấm móng

Giai đoạn lâm sàng 3 Sút cân nặng không rõ nguyên nhân (> 10% trọng lượng cơ thể) Tiêu chảy không rõ nguyên nhân kéo dài hơn 1 tháng. Sốt không rõ nguyên nhân (khoảng 37.6 độ C từng đợt hoặc liên tục kéo dài hơn 1 tháng) Nhiễm nấm Candida miệng tái diễn. Bạch sản dạng lông ở miệng. Lao phổi (hiện tại) Nhiễm trùng nặng do vi khuẩn (viêm phổi, viêm mủ màng phổi, viêm đa cơ mủ, nhiễm trùng xương khớp, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết). Viêm loét miệng hoại tử cấp, viêm lợi hoặc viêm quanh răng. Thiếu máu (< 80g/L), giảm bạch cầu trung tính (< 0.5x109 /L) hoặc giảm tiểu cầu mạn tính (<50x109 /L) không rõ nguyên nhân.

Giai đoạn lâm sàng 4 Hội chứng suy mòn do HIV (sút cân >10% trọng lượng cơ thể, kèm theo sốt kéo dài trên 1 tháng hoặc tiêu chảy kéo dài trên 1 tháng không rõ nguyên nhân) Viêm phổi do Pneumocystis jiroveci (PCP) Nhiễm Herpes simplex mạn tính (ở môi miệng, cơ quan sinh dục, quanh hậu môn), kéo dài hơn 1 tháng, hoặc bất cứ đâu trong nội tạng. Nhiễm Candida thực quản (hoặc nhiễm candida ở khí quản, phế quản hoặc phổi). Lao ngoài phổi. Sarcoma Kaposi Bệnh do Cytomegalovirus (CMV) ở võng mạc hoặc ở các cơ quan khác. Bệnh do Toxoplasma ở hệ thần kinh trung ương. Bệnh não do HIV Bệnh do Cryptococcus ngoài phổi bao gồm viêm màng não. Bệnh do Mycobacteria avium complex (MAC) lan toả Bệnh lý não chất trắng đa ổ tiến triển (PML). Bệnh mạn tính do Cryptosporidia (tiêu chảy) Bệnh mạn tính do Isospora Bệnh do nấm lan toả (bệnh nấm Penicillium, bệnh nấm Histoplasma ngoài phổi) Nhiễm trùng huyết tái diễn (bao gồm nhiễm Sallmonella không phải thương hàn). U lympho ở não hoặc u lympho non-Hodgkin tế bào B. Ung thư biểu mô cổ tử cung xâm nhập Bệnh do Leishmania lan toả không điển hình. Bệnh thận có triệu chứng kèm theo HIV Viêm cơ tim kèm theo HIV

Nguồn: Hướng dẫn HIV – Bộ Y tế Việt Nam, 2009

HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 1 Hướng dẫn giảng viên Bài 3: Phân giai đoạn lâm sàng HIV 72

HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 1 Hướng dẫn giảng viên Bài 3: Phân giai đoạn lâm sàng HIV 73

Chỉ dẫn cho giảng viên: Bước 4 (5 phút)

Trình bày slide 14-15 sử dụng ghi chú dành cho giảng viên để định hướng trình bày.

Sli

de

14

Slid

e 1

5

HAIVN Tập huấn HIV người lớn, Học phần 1 Hướng dẫn giảng viên Bài 3: Phân giai đoạn lâm sàng HIV 74