(I DIO) STRUČNI TERMINI U HANEFIJSKOM MEZHEBU KOJE MORA POZNAVATI SVAKI ČITALAC PRIJE UVIDA U HANEFIJSKU LITERATURU...

TERMINI KOJIMA SE UKAZUJE SAMO NA ODREĐENE HANEFIJSKE UČENJAKE:

1) El-Imam ( اُم� IMAM: Hanefije često koriste ovaj termin u svojim - (اإلَم�knjigama, a njime se želi ukazati na osnivača mezheba, Ebu Hanifu En-Nu'mana, rahimehullah.

2) El-Imamu El-E'azamu ( األْعَظ�ُم� NAJVEĆI IMAM: Taj termin se - (اإلَم�اُم�također odnosi na imama Ebu Hanifu, rahimehullah.

3) El-Imamu Es-Sani ( الَّث�اِن�ي اُم� ,DRUGI IMAM: On je imam Ebu Jusuf - (اإلَم�rahimehullah.

4) El-Imamu Es-Salis ( الَّث�ال�ُث� اُم� TREĆI IMAM: On je imam - (اإلَم�Muhammed ibnu-l-Hasen Eš-Šejbani, rahimehullah.

5) El-Imamu Er-Rebbani ( َّب�اِن�ي الَّر� اُم� POBOŽNI IMAM: Također se - (اإلَم�odnosi na imama Muhammed ibnu-l-Hasena Eš-Šejbanija, rahimehullah.

6) El-Eimmetu Es-Selase ( َث�ُة� الَّث�اَل� ُة� TROJICA IMAMA: Oni su: Ebu - (األِئ�َّم�Hanife, Ebu Jusuf i Ebu Muhammed, rahimehumullah.

7) Eš-Šejhani ( ـاِن� َخ� ـْيـ DVA ŠEJHA, UČENJAKA: Njih dvojica su: Ebu - (الَّش�Hanife i Ebu Jusuf, rahimehumellah.

8) Es-Sahibani ( اِن� ـَبـ� ـاِح� :DVA SAPUTNIKA, DRUGA: Njih dvojica su - (الَّص�Ebu Jusuf i Ebu Muhammed, rahimehumellah.

9) El-Ahirani ( اِن� َّر� POSLJEDNJA DVOJICA: Njih dvojica su: Ebu Jusuf i - (اآلِخ�Ebu Muhammed, rahimehumellah.

10) Et-Tarefani ( اِن� َف� DVIJE STRANE, STRANKE: Njih dvojica su: Ebu - (الَّط�َّر�Hanife i Muhammed Ibnu-l-Hasen Eš-Šejbani, rahimehumellah.

11) Ashabuna (اَّب�َن�ا َح� ْص:NAŠE STARJEŠINE, UPRAVITELJI I INICIJATORI - (َأ�

* Poznato je da se pod ovim terminom u mezhebu uglavnom misli na: Ebu Hanifu, Ebu Jusufa i Muhammed Ibnu-l-Hasena Eš-Šejbanija, rahimehumullah.* Ponekad se pod ovim terminom misli na: Ebu Jusufa i Muhammeda Ibnu-l-Hasena Eš-Šejbanija, rahimehumellah.* A ponekad se opet misli na: općenito svu ulemu hanefijskog mezheba.

12) Šemsu-l-Eimme ( ُة� األ�ِئ�َّم� َّمُس� :SUNCE IMAMA, VRHOVNI IMAM - (َش�* Općenito kazano 'Šemsu-l-Eimme' bez dodatka, onda se to odnosi na Imama Es-Serahsija, autora djela "Mebsut".* U užem značenju riječi ovaj termin se može odnositi na nekog drugog, ali sa obaveznim dodatkom, kao npr: 'Šemsu-l-Eimmeti El-Halevani' ili 'Šemsu-l-Eimmeti El-Kerderi'.

13) Šejhu-l-Islam ( ُم� اَل� اإل�ْس ْيُخ� :PRVAK, POGLAVAR ISLAMA - (َش�* Ibn 'Abidin je spomenuo da se pod tim terminom općenito misli na: Ebu Bekra Havahir Zadea.* Dok je Ebu Muhammed El-Kureši spomenuo da je to'Alijj b. Muhammed El-Isbidžani.

14) Fahru-l-Islam ( ُم� اَل� اإل�ْس َّر� َخ PONOS ISLAMA: Općenito se misli na - (َف�šejha: 'Alijj b. Muhammed El-Bezdevi.

15) El-Ustaz ( َت�اُذ� UČITELJ: Time se cilja na 'Abullaha b. Muhammeda - (األ�ْسEs-Sebezmunija.

16) Sadru-š-Šeri'ati el-Evvel ( األَّو�ل َّر�يَع�ُة� الَّش� ْدُر� PRVI PRVAK - (ْص�ŠERIJATA: On je Ahmed b. 'Ubejdillah El-Mahbubi, rahimehullah.

17) Sadru-š-Šeri'ati es-Sani ( الَّث�اِن�ي َّر�يَع�ُة� الَّش� ْدُر� DRUGI PRVAK - (ْص�ŠERIJATA: On je 'Ubejdullah b. Mes'ud El-Mahbubi, rahimehullah.* Još se zove i 'Mlađi prvak Šerijata'.* A ako se kaže općenito samo 'Sadru-š-Šeri'ati'bez dodatka 'prvi ili drugi',

onda se misli na ovog 'drugog' zbog njegove velike poznatosti i veće produktivnosti na polju fikha i usulu-l-fikha.

18) El-Muhakkik ( ُق� ِّق8 ISTRAŽIVAČ, VERIFIKATOR: Pod ovim se misli - (الَّم�َح�na: El-Kemal b. El-Hummam, autora poznatog djela"Fethu-l-Kadir", a koje je komentar na El-Hidaju od Marginanija.* Dok je njegovo pravo ime: Muhammed b. 'Abdi-l-Vahid.

19) Es-Selef ( َل�ُف� PRETHODNE GENERACIJE: Pod ovim se misli na sve - (الَّس�hanefijske pravnike (fukaha) od Imama Ebu Hanife (80. - 150. g.po hiđri) pa do Imama Muhammed Ibnu-l-Hasena Eš-Šejbanija (umro 189. g./h.).

20) El-Halef ( َل�ُف� POTONJE GENERACIJE: Misli se na pravnike (fukaha) - (الَخ�hanefijskog mezheba počevši od Imama Muhammed Ibnu-l-Hasena Eš-Šejbanija (umro 189. g./h.) pa do Šemsu-l-Eimme El-Halevanija (umro 450. g./h.).

21) El-Mutekaddimune ( ْد8َم�وِن� َت�ِّق� :PRETHODNICI - (الَّم�* Oni su hanefijski učenjaci koji su živjeli u periodu trojice imama mezheba: Ebu Hanife, Ebu Jusufa i Muhammeda, rahimehumullah.* Spominje se i to da su oni: svi alimi koji suživjeli prije 300. g. po hiđri.

22) El-Muteehhirune ( َّرَّوِن� َت�َأ�ِخ8 :NASLJEDNICI, POTONJI - (الَّم�* Spominje se da su oni: hanefijski učenjaci koji nisu dosegli period trojice imama mezheba.* Spominje se da su oni: svi alimi koji su živjeli poslije 300. g./h.

23) El-Mešajih ( اي�ُخ� ŠEJHOVI, PRVACI, UČENJACI: Oni su: Učenjaci - (الَّم�َّش�hanefijskog mezheba koji nisu dosegli period Imama Ebu Hanife, rahimehullah.

24) 'Ammetu-l-Mešajih ( اي�ُخ� الَّم�َّش� ُة� OBIČNI ŠEJHOVI: Misli se na - (ْع�اَم�većinu učenjaka hanefijske pravne škole.

25) Mešajihuna (َن�ا اي�َخ� NAŠI ŠEJHOVI, PRVACI, UČENJACI: Misli se na - (َم�َّش�učenjake sa one strane rijeke, a koji su iz Buhare i Semerkanda.

26) Imamu-l-Haremejni ( ْيِن� َم� َّر� الَح� اُم� :IMAM DVAJU HAREMA: On je - (ِإ�َم�E-Kadi Jusuf El-Džurdžani, rahimehullah.

27) Tadžu-š-Šeri'ati ( َّر�يَع�ُة� الَّش� .KRUNA ŠERIJATA: On je: Mahmud b - (َت�اُج�Ahmed El-Mahbubi, rahimehullah.

28) Mufti-s-Sekalejni ( َل�ْيِن� الَّث�ِّق� َت�ي ,MUFTIJA ARAPA I NEARAPA - (َم�ْفKUR'ANA I SUNNETA, LJUDI I DŽINNA: On je: Omer b. Muhammed En-Nesefi, rahimehullah.

P.S.Stručnih termina ovog ili sličnog tipa u hanefijskom mezhebu je dakako više, ali poznavanje i ovladavanje gore spomenutim terminima će nam u dobroj mjeri olakšati, inšaAllahu te'ala, čitanje i razumijevanje hanefijskih djela.

PRIPREMIO: Sulejman Čolaković, student fakulteta Šerijata na Islamskom univerzitetu u Medini

MEDINA, 04. februar 2014. godine / 04. rebi'u-s-sani 1435. g./h.