Guidebook saPaghahanda Para

sa mga Sakuna

Guidebook saPaghahanda Para

sa mga SakunaSa Tagalog

Kanonji City

Tadotsu Town

ZentsujiCity

MarugameCity

Mitoyo City

Manno Town

AyagawaTown

MikiTown

Sanuki City

Higashikagawa City

SakaideCity

Takamatsu City

Tonosho Town

Shodoshima Town

Naoshima Town

Kanonji City

Tadotsu Town

ZentsujiCity

MarugameCity

Mitoyo City

KotohiraTown KotohiraTown

Manno Town

Utazu Town Utazu Town

AyagawaTown

MikiTown

Sanuki City

Higashikagawa City

SakaideCity

Takamatsu City

Tonosho Town

Shodoshima Town

Naoshima Town

Kagawa Prefecture

Lindol 1 Kaalaman tungkol sa lindol ……………………1 2 Lindol sa timog dagat (Lindol sa Kagawa)… …2 3 Tindi (intensity) at laki (magnitude) ng lindol……3 4 Mga pangkaligtasang gawain

sa panahon ng lindol……45 Paghahanda para sa lindol… …………………6

Bagyo at Malalakas na Pag-ulan1 Kaalaman sa bagyo at malalakas na pag-ulan……7

2 Mga kailangan gawin sa panahon ng bagyo……9

3 Paraan ng paglikas… ……………………… 10

4 Mga paghahanda sa panahon ng bagyo… … 11

Serbisyo sa Panahon ng Emergency 1 Mga hotline numbers para sa

serbisyong pang-emergency…… 12 2 Message board para sa mga likas na sakuna…… 12 3 Mga bagay na pang-emergency

(mga dadalhin at ihahanda)…… 13 4 Mga salitang Hapon para sa likas na sakuna…… 14 5 Mga katagang Hapon para sa emergency… … 17 6 Lugar na lilikasan (Evacuation center)……… 19 7 Talaan ng mga paghahanda sa sakuna……… 20 8 Mga mahahalagang impormasyon… ……… 21

Guidebook sa PaghahandaPara sa mga Sakuna

Sa Tagalog

Mga Nilalaman

�

PANIMULAAng bansang Hapon ay karaniwang nakararanas ng mga likas na sakuna o kalamidad gaya ng lindol at bagyo. Hindi natin alam kung kailan ang mga ito darating, kaya mahalaga na ito ay laging paghandaan. Noong Marso, 2011, nakaranas ng matinding paglindol sa rehiyon ng Tohoku dito sa Japan. Kasabay nito ang pagkakaroon ng napakataas na “tsunami” na halos lamunin ang lahat ng bayan sa kalapit na baybaying dagat. Sa ilang pag-aaral ng mga eksperto, tinatayang nasa 50 porsiyento na posibleng magkaroon ng paglindol sa Timog Dagat (Nankai Earthquake) na malapit sa Kagawa sa susunod na 30 taon. At ang posibildad na magkaroon ng lindol sa susunod na 50 taon ay tinatayang nasa 80 porsiyento. Basahing mabuti ang guidebook na ito upang makatulong sa inyo sa paghahanda sa mga lindol. Taun-taon, maraming pinsala ang naidudulot ng bagyo at malakas na ulan sa Kagawa. Masusing basahin ang guidebook na ito upang maiwasan ang ganitong kapinsalaan.

Lindol 1 Kaalaman tungkol sa lindolAng paglindol sa Japan ay halos dulot ng paggalaw ng tinatawag na “earth’s plate” sa ibabaw ng mundo. Ang “earth’s plate” ay mistulang makakapal na batong bumabalot sa lupa. Sa Japan, mayroong 4 na magkakarugtong na “earth’s plate”, kaya maraming lindol ang nararanasan dito. Walang nakakaalam kung kailan at saan mangyayari ang paglindol. Ang pagkakaroon ng malaking lindol ay nagdudulot ng pagyanig ng lupa na maaaring magdulot ng pagkawasak ng mga gusali at tahanan. Maari ring maantala ang paggamit ng tubig, kuryente, gas at paghinto ng operasyon ng tren. Posible ring magdulot ng pagkakaroon ng sunog at tsunami.

�

2 Lindol sa timog dagat (Lindol sa Kagawa)Ang Kagawa Prefecture ay nasa hilagang silangan (kanang itaas) na bahagi ng isla ng Shikoku, na nasa ibabaw ng tinatawag na Eurasian Plate. Ang Philippine Sea Plate sa Karagatang Pasipiko (Pacific Ocean) na nasa gawing timog ng Shikoku ay dahan dahang gumagalaw sa ilalim ng Eurasian Plate. Sa paggalaw ng Philippine Sea Plate, hinihila nito pababa ang Eurasian Plate. Sanhi ng pagbalik nito sa orihinal na posisyon ang paglindol sa Timog Dagat. Kasunod nito ang paggalaw ng dagat na magdudulot ng “tsunami”. May nagaganap na malaking paglindol sa Timog Dagat kada 90-150 taon, na may tinatayang lakas (magnitude) na bilang 8. Ang huling paglindol ay nangyari noong taong 1946. Sinasabi ng mga eksperto na maaaring magkaroon ng pagyanig sa mga susunod na 100 taon dahil ang nahuling paglindol ay hindi gaanong kalakasan. Base sa pagsusuri, ang pagkakaroon ng paglindol o pagyanig sa Timog Silangang Dagat ay magdudulot din ng kasunod na paglindol sa Timog Dagat sa mismong araw o kaagad pagkatapos ng pagyanig sa Timog Silangang Dagat. Kailangang maghanda tayo kung sakaling magkakaroon ng lindol sa Timog Silangang Dagat. Ayon sa mga eksperto, ang paglindol sa Timog Dagat sa araw mismo ng paglindol sa Timog Silangang Dagat ay magdudulot ng mas matinding pagyanig. Ito ay dapat nating paghandaan.

Mga pinsalang dulot ng lindol sa Timog Dagat noong 1946 (Kagawa Prefecture)Magnitude: 8.0Bilang ng namatay: 52Bilang ng nasugatan: 273Nasirang bahay: 3.017

【Mga tinatayang magiging pinsala sa susunod na paglindol sa Timog Dagat】

Magnitude 9.0 〜 9.1 Bilang ng namatay 90 〜 3,500

Intensity mahina 6 〜 7 Bilang ng nasugatan 3,300 〜 23,000

Taas ng tsunami 3m 〜 5m Nasirang bahay 8,100 〜 55,000

�

3 Tindi (intensity) at laki (magnitude) ng lindol Ang magnitude ( マグニチュード [magunichūdo]) ay tumutukoy sa laki ng lindol. Ipinapakita nito kung gaano kalayo ang pagyanig mula sa sentro (epicenter). Ang tindi (intensity) ( 震度 [shindo]) ay sumusukat sa kung gaano kalakas ang pagyanig. Ang sukat nito ay base sa natatala sa iba’t ibang lugar. Ito ay mula sa antas (scale) na 1 hanggang 7. Ang 1 ang pinakamaliit, at ang 7 ang may pinakamalaking antas ng paglindol. Sinasabing bagaman at mataas ang antas ng pagyanig, ang mga lugar na malayo sa sentro (epicenter) o mga lugar na kung saan ang ibabaw na bahagi ng lupa ay matigas ay maaaring magtala ng mababang antas ng tindi ng lindol.

Antas ng Tindi ng Pagyanig at Pinsala

0 Hindi mararamdaman ang pagyanig ng lupa. Ngunit ito ay magtatala ng lakas sa instrumentong sumusukat sa lindol (seismographs).

1 Makakaramdam ng konting pagyanig ang ilan sa mga taong nasa loob ng isang gusali.

2 Makakaramdam ng kaunting pagyanig ang karamihan sa loob ng gusali. Ang mga bagay na nakasabit tulad ng ilaw ay makikitang gumagalaw.

3 Karamihan sa mga taong nasa loob ng gusal i ay makakaramdam ng pagyanig. Ang ilan ay mararamdaman ito habang naglalakad. Ang ibang natutulog ay magigising. Ang mga kasangkapang pangkusina ay magkakalansingan.

4 Higit na pangamba ang mararamdaman. Marami ang makakaramdam nito habang naglalakad. Marami sa natutulog ay magigising. Ang mga nakasabit na bagay tulad ng ilaw ay gagalaw ng matindi. Ang mga gamit pang-kusina ay magkakalansingan. Ang mga gamit na di ayos ang lagay ay maglalaglagan.

Mahina5

Karamihan ay makakaramdam ng takot at maghahanap ng mahahawakan sa paligid. Ang mga bintanang salamin ay mababasag.

Malakas5

K a r a m i h a n a y h i n d i makakalakad ng walang kakapitan. Maraming bagay ang magbabagsakan. Pwedeng bumagsak ang TV. Ang iba ay ititigil ang kotse dahil sa hirap ng pagmamaneho.

Mahina6

Mahihirapang tumayo. Ang mga bagay tulad ng cabinet ay gagalaw, at ang mga pinto ay posibleng di mabuksan. Ang mga tiles sa dingding at mga bintanang salamin ay mababasag at babagsak.

Malakas6

Imposibleng makatayo. Karamihan sa malalaki at hindi nakaayos na bagay ay magbabagsakan. Marami sa mga konkretong dingding ay mawawasak at babagsak.

7 Imposibleng makatayo. Halos lahat ng malalaki at hindi nakaayos na bagay ay magbabagsakan at di mapipigilan ang paggalaw nito. Posibleng magkaroon ng bitak sa lupa at pagguho ng bundok.

�

4 Mga pangkaligtasang gawain sa panahon ng lindol (1) Kung nasa loob ng bahay

1 Unahing iligtas ang sarili!Protektahan ang ulo gamit ang unan o maliit na futon. Magtago sa ilalim ng mesa.

2 Iwasang magkasunog! Patayin ang mga kalan o heater pagkatapos ng pagyanig.

3 Buksan ang pinto!Buksan ang pinto bilang paghahanda sa paglikas. Maaring sumabit ang lock ng pinto, at posibleng di magamit. Buksan ang bintana kung ang pinto ay nasira.

4 Maghanda ng emergency kit!Maghanda ng mga suplay na maaari mong bitbitin kung sakaling lilikas.

5 I-check ang paligid bago lumabas! Bago umalis ng bahay, siguraduhing ligtas lalo na sa mga nagbabagsakang bagay bago tuluyang lumabas.

6 Lumikas sa ligtas na lugar! Pumunta sa mga ligtas na lugar gaya ng mga evacuation center. Magmadali lalo na kung malapit sa mga lugar na maaaring gumuho o magkaroon ng tsunami.

�

(2) Kung nasa labas ng bahay

1 Kung nasa labas ng gusali Mag ingat sa mga naglalaglagang mga bagay. Protektahan ang ulo sa mga gumuhong pader at naglalaglagang sign boards.

2 Kung nasa loob ng gusaliMagtago sa ilalim ng mesa. Protektahan ang ulo sa mga nagbabagsakang mga bagay. Lumikas ayon sa payo ng kinauukulan.

3 Kung malapit sa bangin o tabing ilog Magmadaling lumikas sapagkat ang lupa sa mga lugar na ito ay madaling gumuho sa panahon ng lindol.

4 Kung malapit sa dagatLumikas kaagad sa mataas na lugar upang makaiwas sa tsunami o malaking alon.

5 Kung nasa loob ng elevatorPindutin ang lahat ng buttons ng bawat palapag. Kaagad na lumabas pagbukas ng pinto. Pindutin ang “emergency button” kung sakaling nasaraduhan.

6 Kung nasa kotse, tren o bus K u n g n a g m a m a n e h o , i h i n t o s a kal iwang parte ng daan. Sa mga nakasakay sa tren o bus, sundin ang payo ng kinauukulan.

�

5 Paghahanda para sa lindolWalang nakakaalam kung kailan magaganap ang pag lindol. Ihanda ang mga sumusunod upang madaling makalikas kung kasaling lumindol.

T i b a y a n a n g m g a m a l a l a k i n g kasangkapan tulad ng mga lagayan ng damit, gamit ang mga “anti-collapse devices” ( 転 倒 防 止 金 具[tentō bōshikanagu]). Di ito kaagad babagsak kung may lindol.

Panatilihing maayos ang pintuan o lagusan ang mga bagay na makakasagabal o maaaring bumagsak s a d a a n a n n a maaaring maging hadlang sa paglikas.

Maaaring dikitan ng mga “stick scatter proof film” ( 飛 散防 止 フ ィ ル ム[hisanbōshifilm]) ang mga bintana para maiwasan ang pagkalat nito sakaling mabasag.

S iguraduh in a t alamin ang mga p o s i b l e a t d i pwedeng danaan k u n g s a k a l i n g m a g k a r o o n n g lindol.

Iwasan magpatong o mag lagay ng mga bagay sa mga cabinet o estante na maaring bumagsak at makasakit.

I h a n d a a n g m g a d a d a l h i n k u n g s a k a l i n g k inaka i l angang lumikas.

Alam niyo ba?

Ito ay emergency exit sign ( 非常口 [hijōguchi]). Sa panahon ng emergency, lumikas sa mga daanang may ganitong simbolo.Pagkatapos ng lindol, malalaman sa TV o radyo ang mga impormasyon tungkol sa tindi at lugar na pinangyarihan nito. Malalaman din ang posibleng pagkakaroon ng tsunami.

�

土石流 [dosekiryu]Landslide

地すべり [jisuberi]Mudslide

がけ崩れ [gakekuzure]Avalanche

Bagyo at Malalakas na Pag-ulan 1 Kaalaman sa bagyo at malalakas na pag-ulan Ang bagyo ay kadalasan dumarating sa buwan ng Agosto at Oktubre. Karamihan ay nagmumula sa timog-kanlurang bahagi ng Kagawa (mula sa direksiyon ng Dagat Pasipiko). Ang mga bagyong dumarating sa bansang Hapon ay papunta sa silangang direksiyon. Ang lakas at laki ng bagyo ay base sa bilis ng hangin at direksiyon kung saan ito papunta. Ang mga malalaking bagyo ay siyang lubhang ikinababahala ng lahat.

Pag-agos ng lupa at bato kasabay ng daloy ng ulan pababa mula sa mataas na bahagi ng bundok.

Laki ng Bagyo Sukat ng lugar na may bilis nghangin na higit sa 15m/s

大型 [ōgata] Malaki 500km 〜 800km

超大型 [chō-ōgata]Napakalaki 800km pataas

Lakas ng bagyo Pinakamabilis na galaw nghangin sa loob ng bagyo

強い [tsuyoi] Malakas 33m/s 〜 44m/s

非常に強い [hijō ni tsuyoi]Lubhang Malakas 44m/s 〜 54m/s

猛烈な [mōretsu na] Rumaragasa 54m/s pataas

Ang bagyo ay kadalasang may kasabay na malakas na hangin at malakas na pagbuhos ng ulan. Dapat nating isaalang alang na kasabay ng malakas na pag-ulan ay ang pagkakaroon ng pagbaha at pagkasira ng kalupaan (pagbulusok ng mga malalaking bagay mula sa bundok, pagguho ng lupa at putik)

Napalambot na ng malakas na ulan ang lupa, at tuluyang na itong raragasa pababa.

Sa patuloy na pagsipsip ng tubig sa gilid ng bundok, luluwag ang mga bato hanggang ito ay tuluyang bumigay at rumagasa.

�

洪水 [kōzui] Pagbaha

浸水 [shinsui]Inundasyon

高潮 [takashio]High tide

Pag-apaw ng tubig mula sailog o dam.

Ang pag-apaw ng tubig mula sa ilog o dagat patungo sa loob ng gusali

Ang pagtaas ng tubig dagat sanhi ng bagyo.

　Pag-apaw ng tubig mula sa taas at baba ng floor level

Kapag ang tubig baha ay hindi umabot sa unang palapag ng gusali, ito ay tinatawag na “inundation below floor level” ( 床 下 浸 水[yukashita shinsui]). Kapag ang tubig baha ay lumagpas sa “floor level”, ito ay tinatawag na“inundation above floor level” (床上浸水 [yukaue shinsui]).

　Tungkol sa dam（ため池 [tameike]）Ito ay mga lawa na gawa ng tao, na ginagamit na pondohan ng tubig. Ito ay ginawa upang makatulong sa mga magsasaka sa pagtatanim ng palay at gulay kung kulang ang tubig-ulan. Tinatayang ang Kagawa ay may kabuuang 16,000 na dam, pumapangatlo sa pinakamarami sa buong bansa.

Dahilan ng pagtaas ng tubig-dagat

Ang tubig dagat ay tumataas ng 1 cm (centimeter) sa kada-1 hPa (hectopascal) na pagbaba ng “atmospheric pressure”. Ang “atmospheric pressure” ay pwersa ng hangin na bumubulusok pababa ng dagat. Ang bagyo ay nagsisimula mula sa “low pressure area” na may kasamang malalakas na hangin. Ang unos ng bagyo ay lubhang delikado lalo sa panahon ng “high tide” (panahon na kung saan nasa pinakamataas na antas ang "sea level" sa loob ng isang araw).

�

Kung nasa kalsadaMalaki ang posibilidad na mahulugan ng mga nagliliparang gamit. Protektahan ang ulo gamit ang bag, at pumasok sa pinakamalapit na gusali.

Kung nagmamaneho Pos ib l eng baha na sa kalsada. Patayin ang makina, maglakad at lumikas sa ligtas at mataas na lugar.

Kung inabot na ng baha at hagupit ng bagyo Lumikas sa mataas na gusali, habang nag-iingat sa pagtungo sa ligtas na lugar.

2 Mga kailangang gawin sa panahon ng bagyo Kung nasa labas ng bahay

Kung malapit sa bundokLisanin kaagad ang lugar, u p a n g m a k a i w a s s a posibleng “landslides” o pagbulusok ng mga bato mula sa taas ng bundok.

Kung malapit sa dagatLumikas sa mataas at ligtasna lugar upang makaiwas sa mga delikadong hampas ng mga malalakas na alon.

Iwasan ang pag labas . Isarado ang mga bintana at pinto. Tingnan ang mga “news advisory” sa TV. Lumikas kaagad kung may anunsiyo para rito.

　Anunsiyo at Babala

Ang Japanese Meteorological Agency ay naglalabas ng mga anunsiyo at babala.

注意報 [chūihō]

AnunsiyoKapag may panganib sa mga likas na sakuna dulot ng matinding pagbabago sa panahon.

警報 [keihō]

BabalaKapag may panganib dulot ng mga malalaki at mapanirang dulot ng likas na sakuna.

特別警報 [Tokubetsukeihō]

Ispesyal naBabala

Kapag may matinding panganib dulot ng likas na sakuna na nangyayari halos 1 beses kada-10〜30 taon (Sa oras na ito, kumilos kaagad upang protektahan ang sariling buhay.)

Kung nasa loob ng bahay

�0

Mga pangunahing anunsiyo at babala at mga kahulugan nito

Lumikas bilang grupo ng dalawa o higit pa. Isaalang-alang ang mga bata at matatanda.

大雨警報（注意報） [ōame keihō (chūihō)]

Anunsiyo ng Bagyo(Babala)

Malakas ang pag-ulan. Mag-ingat sa pagguho ng lupa at malawakang pagbaha.

洪水警報（注意報） [kōzui keihō (chūihō)]

Anunsiyo ng Pagbaha (Babala)

Mag ingat sa pagbaha dulot ng pagtaas ng tubig sa mga ilog at dam.

暴風警報・強風注意報 [bōfū keihō kyōfū chūihō]

Anunsyo ng Malaks na Hangin (Babala)

Mag ingat sa mga nagliliparang mgabagay dulot ng malalakas na hangin.

波浪警報（注意報） [harō keihō (chūihō)]

Anunsyo ng “High Tide” (Babala)

Umiwas sa dagat dahil sa malalakas na alon.

高潮警報（注意報） [takashio keihō (chūihō)]

Anunsiyo ng “Storm Surge” (Babala)

Umiwas sa dagat at lumikas patungo sa mataas na lugar upang makaiwas sa maaaring pagtaas ng tubig-dagat.

1. Mag-check muna!Siguraduhing patay ang lahat na may sinding kalan, heater, at isarado ang lahat ng pinto at bintana.

2. OK ba ang suot mo at mga dadalhin?Mapanganib ang paglalakad suot ang rubber boots o walang sapin. Gumamit ng sneakers, guwantes at helmet para protektahan ang ulo.

3. Maging mapamatyag!Mag-ingat sa mga kanal o nagbabagsakang bagay sa paligid.

Ang mga taong naninirahan malapit sa bundok o mga ilog ay maaaring payuhan na lumikas sakaling mabigyan ng “evacuation order”. Siguraduhin na tumutok sa mga balita sa radyo at telebisyon para sa mga bagong impormasyon. Humingi ng impormasyon sa mga kalapit kung nahihirapan makakalap nito. Lumikas agad kung nakararamdam ng panganib, kahit wala pang “evacuation order”.

3 Paraan ng paglikas

��

4 Mga paghahanda sa panahon ng bagyoSa loob ng bahay

Maghanda ng “emergency kit” na dadalhin sa panahon ng paglikas. Ilagay sa balkonahe o sa lugar na madaling makikita at makukuha sakaling lilikas.

Posibleng mawalan ng tubig. Punuin ng tubig ang mga timba at “ofuro”.

Lagyan ng tape ang mga bintana at salamin. Isarado ang “storm shutters” sakaling mabasag ang mga bintana o pintuan.

Siguraduhin kung nasaan ang mga kasama sa bahay. May posibilidad na hindi makakauwi kung sila ay nasa biyahe ng tren at napigil ito.

Ilabas ang mga paso at ligpitin ang mga bagay na maaaring liparin. Mas mainam na ilapag ang bisikleta upang maiwasan ang pagkasira nito.

Linisin ang daluyan ng tubig gaya ng kanal at alulod ng bubong.

Sa labas ng bahay

��

Serbisyo sa Panahon ng Emergency 1 Mga hotline numbers para sa serbisyong pang-emergency

2 Message board para sa likas na sakuna 災害用伝言板 [saigaiyō dengonban]Ang “natural disaster message board” na ito ay nilikha para sa panahon ng isang malaking likas na sakuna tulad ng lindol o bagyo. Ito ay pwedeng gamitin sa pamamagitan ng mga telepono, mobile phones at computers. Maaari rin itong gamitin sa paghahatid ng mensahe sa mga kapamilya at kaibigan.【Paraan ng paggamit ng natural disaster message boards】

Paglalagay ng mensahe① …Piliin ang “Natural Disaster Message Board”

( 災害用伝言板 ) mula sa top page.② Piliin ang “register” ( 登録 ).③ Piliin ang “message”, at ilagay ang mensahe.④ Muling piliin ang register ( 登録 ) .

Paano tingnan ang mensahe① …Piliin ang “Natural Disaster Message Board”

( 災害用伝言板 ) mula sa top page.② Piliin ang “check” ( 確認 ).③ Ilagay ang numero ng telepono ng nagpadala.④ Piliin ang “search” ( 検索 ).

【Mga internet address para sa natural disaster message boards】NTT docomo http://dengon.docomo.ne.jp/top.cgi au http://dengon.ezweb.ne.jp

WILLCOM http://dengon.willcom-inc.com/ EMOBILE http://dengon.emnet.ne.jp

SoftBank http://dengon.softbank.ne.jp/J

Natural disaster broadband message board 【災害用ブロードバンド伝言板[saigaiyō burōdobando dengonban] (web 171) 】Sa message board na ito, pwedeng alamin ang kalagayan ng mga tao sa mga naapektuhang lugar gamit ang internet. https://www.web171.jp/

Disaster telephone message service【災害用伝言ダイヤル [saigaiyō dengon daiyaru] (171) 】

Pag-iiwan ng mensahe I-dial ang 「171 1 (sariling numero)」, at mag-iwan ng mensahe.

Pakikinig sa mensahe I-dial ang 「171 2 (numero ng nagpadala)」, at i-check ang mensahe.

110 (Pulisya)

K u n g s a k a l i n g masangkot sa isang krimen, maaksidente at iba pa.

119 (Bumbero)

K u n g s a k a l i n g m a g k a r o o n n g sunog, maaksidente, magkasakit at iba pa.

��

3 Mga bagay na pang-emergency (mga dadalhin at ihahanda)Bagay na pang-emergency (mga dadalhin)

【Pagkain】□ Pagkain　□ Inumin【Pang araw-araw na pangangailangan】□ Damit (pati panloob)　□ Tuwalya　□ Tissue□ Sanitary products　□ Plastic na bag【Mga mahahalagang bagay】□ Bank book　□ Personal seal　□ Pasaporte□ Residence card　□ Pera□ Kopya ng health insurance card【Mga iba pa】□ Flashlight　□ Radyo　□ Baterya□ Mobile phone　□ Charger　□ Helmet□ Kutsilyo　□ Lighter　□ Iniinom na gamot □ First-aid kit　□ Disposable na “hand warmer”

Bagay na pang-emergency (Ihahanda)

【Pagkain】 □ Pagkain (maaaring magtagal o aabot ng 3 araw)□ Tubig (3 litro kada-tao)【Pang araw-araw na pangangailangan】□ Toiletries□ Mga gamit sa pagluto (kawali, kaldero at iba pa)□ Mga kutsara, tinidor, chopsticks, paper plates, paper cups□ Cellophane wrap　□ Wet tissues　□ Toilet paper【Mga iba pa】□ Portable na stove　□ Silindro ng gas□ Panggatong　□ Pantulog (blanket, sleeping bag)□ Disposable na “hand warmer”

Mga bagay para sa espesyal na pangangailangan

【Kung may sanggol】 □ Powdered milk　□ Feeding bottle□ Pagkaing pambata　□ Lampin/Diaper□ Tuwalya　□ Maternity health record book【Kung nagdadalang tao】□ Mga gamit para sa bagong silang na sanggol□ Sabon　□ Maternity health record book【Kung may kasama na kailangang alagaan】□ Lampin/Diaper　□ Pang-araw-araw na gamot□ Physical disability certificate

��

4 Mga salitang Hapon para sa likas na sakuna

警戒 [keikai] Pag-iingat(Caution)

Anunsiyo na hinihimok ang mga tao na mag ingat o mag bantay sa anumang panganib.

避難 [hinan] Paglikas(Evacuation) Pagpunta sa isang ligtas na lugar

避難勧告 [hinan kankoku]

Anunsiyo ng paglikas (Evacuation Advisory)

A n u n s i y o m u l a s a m u n i s i p a l i d a d n a nanghihikayat sa mga tao na lumikas.

避難指示[hinan shiji]

Utos na lumikas(Evacuation Order)

Anunsiyo mula sa lokal na awtoridad na naguutos sa mga tao na lumikas.

暴風域 [bōfūiki] Storm AreaIsang lugar na may namumuong sama ng panahon (low pressure zone), kung saan ang lakas ng hangin ay humigit kumulang 25m/s.

暴風雨 [bōfū] Bagyo(Storm)

Malakas na hang in na may kasamang malalakas na ulan.

雷雨 [raiu] Kulog (Thunderstorm)

Manaka-nakang pag-ulan na may kasamang pag-kidlat.

台風 X 号 [taifū gō] Bagyo Bilang X(Typhoon No. X)

Bawat bagyo ay may bilang na bumabalik sa 1 kada-taon.

津波 [tsunami] Tsunami Malaki at mabilis na agos ng alon mula sa dagat.

半壊 [hankai] Parsyal na Pagkasira Kung saan 20-50% ng gusali ay nasira.

倒壊 [tōkai] Lubos na Pagkasira Kung ang gusali ay tuluyang nasira.

収まる [osamaru] Humupa, Paghupa (Ang pagyanig ay humupa na.)

襲う [osou] Tamaan (Ang Kagawa ay tinamaan ng malaking bagyo.)

落ちる [ochiru] Mahulog (Ang aklat ay nahulog dahil sa lindol.)

海岸 [kaigan] Baybayin ng dagat Kung saan nagtatagpo ang dagat at lupa.

危険 [kiken] Delikado Mapanganib, di ligtas.

給水 [kyūsui] Alokasyon ng tubig Ipinamamahaging tubig sa mga evacuation centers.

崩れる [kuzureru] Mawasak Magkapira-piraso.(Ang gusali ay nawasak.)

汲む [kumu] Kumuha Kumuha ng tubig.(Siya ay kumuha ng tubig sa balon.)

グランド [grand] Ground,palaruang lugar Malawak at madamong lugar na palaruan.

��

けが [kega] Sugat Pinsala sa katawan.

煙 [kemuri] Usok Gas mula sa nasunog na bagay.

壊れる [kowareru] Masira (Ang bahay ko ay nasira dahil sa lindol.)

探す [sagasu] Hanapin (Hinahanap ko ang aking pamilya.)

叫ぶ [sakebu] Sumigaw Palahaw(Sumigaw ka para humingi ng tulong.)

沈む [shizumu] Lumubog (Ang barko ay lumubog.)

下敷き [shitajiki] Madag-anan (Siya ay nadag-anan ng cabinet.)

地面 [jimen] Ibabaw ng mundo Kapatagan

地割れ [jiware] Bitak sa lupa Kapag nagkaroon ng butas sa lupa.

体育館 [taiikukan] Gym Palaruan sa loob ng gusali.

倒れる [taoreru] Gumuho Matumba(Ang gusali ay gumuho.)

助かる [tasukaru] Maligtas Matulungan(Naligtas ako sa gumuguhong gusali.)

注意 [chūi] Babala Paalaala sa pagkakaroon ng nabibinbing na pinsala.

潰れる [tsubureru] Mawasak Ang kotse ko ay nawasak.

通る [tōru] Dumaan (Hindi pwedeng dumaan sa kalsada dahil ito ay sarado dahil sa lindol.)

逃げる [nigeru] Umiwas Pumunta sa ligtas na lugar.(Umiwas sa sakuna.)

運ぶ [hakobu] Hakutin (Hakutin natin ang mga bato.)

被害 [higai] Pinsala (Malaki ang pinsala ng bagyo.)

避難 [hinan] Lumikas (Lumikas kaagad.)

無事 [buji] Ligtas (Ligtas kami sa mga panganib.)

布団 [futon] Mattress Malambot na higaan.

震える [furueru] Yumanig (Ang lupa ay yumanig dahil sa lindol.)

潜る [moguru] Sumisid Lumangoy papunta sa ilalim ng tubig.

もらう [morau] Humingi (Humingi ka ng tulong)

��

揺れ [yure] Pagyanig Paggalaw ng walang kontrol.

揺れる [yureru] Yumanig (Yumanig ang gusali.)

余震 [yoshin] Aftershock Mga maliilit na paglindol pagkatapos ng isang malaking lindol.

割れる [wareru] Mabasag (Nabasag ang bintana dahil sa bagyo.)

【Memo】

��

5 Mga katagang Hapon para sa emergency【Sa panahon ng likas na sakuna】

逃げてください。 Nigete kudasai. Lumikas kayo!

津波がきます。 Tsunami ga kimasu. May parating na tsunami.

火事です。 Kaji desu. Sunog!

水が建物の中に入ってきます。Mizu ga tatemono no naka ni haitte kimasu.

Ang gusali ay binaha.

川／ため池から水があふれています。Kawa/tameike kara mizu ga afurete imasu.

Umaapaw ang tubig mula sa mga ilog at dam.

山がくずれています。Yama ga kuzurete imasu.

Magkaroon ng pagguho ng bundok.

だれか助けてください。Dareka tasukete kudasai.

Tulungan niyo ako.

けがをしています。 Kega o shite imasu.

Nasugatan ako.

歩くことができません。Aruku koto ga dekimasen.

Hindi ako makalakad.

救急車／消防車を呼んでください。Kyūkyūsha/shōbōsha o yonde kudasai.

Tumawag kayo ng ambulansiya/bumbero.

逃げるよう、指示は出ていますか。Nigeru yō shiji wa dete imasu ka?

Tayo ba ay sinabihan na lumikas?

どこに逃げればいいですか。Doko ni nigereba ii desu ka?

Saan pwedeng lumikas?

避難所はどこですか。Hinanjo wa doko desu ka?

Saan ang evacuation center?

【Kung sakaling nakalikas na】食べもの／水／毛布をください。Tabemono/mizu/hōfu o kudasai.

Maaari bang humingi ng pagkain/inumin/ kumot?

食べもの／水はいつ配られますか。Tabemono/mizu wa itsu kubararemasu ka?

Kailan ipapamahagi ang pagkain/inumin?

けがをみてくれるところはどこですか。Kega o mite kureru tokoro wa doko desu ka?

Saan pwedeng patingnan ang sugat?

家族／大使館に連絡をしたいです。Kazoku/taishikan ni renraku o shitai desu.

Nais kong makausap ang aking pamilya/embahada?

��

お祈りはどこですればいいですか。Oinori wa doko de sureba ii desu ka?

Saan maaaring magdasal?

肉（牛肉／豚肉）は食べません。Niku (gyuniku/butaniku) wa tabemasen.

Hindi ako kumakain ng karne (baboy/baka).

ベジタリアンです。Bejitarian desu.

Ako ay vegetarian.

【Pagsasabi ng mga pinsalang natamo】○○が痛いです。○○ ga itai desu.

Masakit ang aking ○○ .

○○をけがしました。○○ o kega shimashita.

Nasugatan ako sa ○○ .

薬をください。Kusuri o kudasai.

Maari bang humingi ng gamot?

お金／保険証を持っていません。Okane/hokensho o motte imasen.

Wala akong pera/health insurance card.

【Memo】atama

hana

kata

mune

te

onaka

ashi

ude

mimi

kuchi 口

me

atama

hana

kata

mune

te

onaka

ashi

ude

mimi口

kuchi

me

��

6 Lugar na lilikasan (Evacuation center) Lumikas sa mga itinakdang lugar ayon sa tinitirhang lugar. Karaniwang ginagamit na likasan ang mga paaralan o mga community centers. Ang mga taong malayo sa mga evacuation sites ay pinapayuhang pumunta muna sa mga evacuation points bago tuluyang lumikas sa mga nakatakdang lugar. Ang mga lugar na ito ay pwedeng gamitin ng kahit sino o anumang lahi. Dito ay matutugunan ang mga pangunahing pangangailangan gaya ng pagkain, inumin, kumot at iba pa. Ang mga nagsilikas ay titigil sa parehong lugar kasama ang mga taong hindi kamag-anak o kakilala. Sundin ang mga patakaran sa loob ng evacuation center.

Gumawa ng mapa mula sa inyong tahanan patungo sa pinakamalapit na evacuation center!

Alamin ang pinakamalapit na evacuation center sa inyong lugar!

�0

7 Talaan ng mga paghahanda sa sakunaPangalan

Bumbero 119 (Kung may sunog, nasugatan at iba pa)

Nasyonalidad

Uri ng Dugo A B O AB

Numero ng Pasaporte Pulisya 110 Residence Card No. Emergency telephone

message service 171Tirahan sa Japan Tagpuang lugar ng kapamilya sa panahon ng

sakunaPangalanAddressNumero ng Telepono 【Mapa】

Numero ng Telepono Bahay Mobile Phone

Pangalan ng Kapamilya

Pinagtatrabahuhan/Training/PaaralanPangalanAddress

Numero ng Telepono

Kakilala (Contact person) sa JapanPangalanAddress

Numero ng Telepono

Evacuation CenterPangalanAddressNumero ng Telepono

Kakilala (Contact person) sa Sariling BansaPangalanAddress

Numero ng Telepono

【Importanteng Numero: Contacts】 ・Tubig・Telepono・Gas・At iba pa

Kinabibilangang Ahensiya ng ImigrasyonAddressNumero ng Telebono

Embahada/KonsuladoAddressNumero ng Telepono

��

8 Mga mahahalagang impormasyonCrisis Management Division, General Crisis Management Bureau, Kagawa Prefectural Government (Hapon)

http://www.pref.kagawa.lg.jp/bosai/Para sa paghahanda sa mga sakuna sa Kagawa Prefecture.

River and Sediment Control Division, Civil Engineering D e p a r t m e n t , K a g a w a Prefectura l Government (Hapon)

http://www.pref.kagawa.lg.jp/kasensabo/dosya/dosya/index.htmlImpormasyon tungkol sa sakuna dulot ng landslides sa Kagawa.

Takamatsu Local Meteorological Observatory (Hapon)

http://www.jma-net.go.jp/takamatsu/Impormasyon tungkol sa kalagayan ng panahon sa Kagawa.

Shikoku Regional Development Bureau (Hapon)

http://www.bousai459.jp/Para sa paghahanda sa mga sakuna sa Shikoku.

Japan Meteorological Agency 【Hapon】 http://www.jma.go.jp/jma/index.html

【Ingles】 http://www.jma.go.jp/jma/indexe.html

Fire and Disaster Management Agency

【Hapon】 http://www.fdma.go.jp/

【Ingles】 http://www.fdma.go.jp/en/

Disaster Preparedness and Crisis Management e-College

【Hapon】 http://open.fdma.go.jp/e-college/

【Ingles】 http://www.fdma.go.jp/en/

Council of Local Authorities for International Relations

Impormasyon tungkol sa pamumuhay sa Japan (13 wika)http://www.clair.or.jp/tagengo/

Impormasyon tungkol sa suporta sa mga dayuhan sa panahon ng likas na sakuna (ang iba nasasalin sa iba’t-ibang wika)http://www.clair.or.jp/tabunka/shinsai/index.html 　

Guidebook sa Paghahanda Para sa mga SakunaSa Tagalog

　　Lathala/Pamamatnugot ng International Affairs Division,General Affairs Department, Kagawa Prefectural Government

4-1-10, Bancho, Takamatsu, TEL: 087-832-3027 FAX: 087-837-4289

http://www.pref.kagawa.lg.jp/bosai/mail/main.html

【Nalathala noong 11 /2013, Unang edisyon】

　Mga makakatulong na impormasyon

Pwedeng malaman kung aling ospital sa Kagawa ang nakakagamit ng wikang dayuhan.

International Affairs Division, General Affairs Department,Kagawa Prefectural Government Homepagehttp://www.i-pal.or.jp/kokusai/m_medical/index.html

Kung magri-rehistro, makakatanggap sa mobile phone ng mga anunsiyo tungkol sa paglikas mula sa lokal na kinauukulan.

Evacuaion Information Mailing Listhttp://www.pref.kagawa.lg.jp/bosai/mail/main.html

Kung nag-aatubili, sumangguni sa mga sumusunod na organisasyon:

International Affairs Division, General Affairs Department, Kagawa Prefectural GovernmentTEL: 087-832-3029

Kagawa International Exchange CenterTEL: 087-837-5908