Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
dr Zdzisław Jedynak
Gaz ziemny– zaopatrzenie, produkcja, dystrybucja
GOSPODARKA PALIWOWO-ENERGETYCZNA
– wykład 4 –
STRUKTURA PREZENTACJI
Gaz ziemny
Światowy bilans paliw gazowych
Podsystem zaopatrzenia w gaz ziemny
Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego
2
STRUKTURA PREZENTACJI
Gaz ziemny
Światowy bilans paliw gazowych
Podsystem zaopatrzenia w gaz ziemny
Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego
PALIWO GAZOWE
Paliwa gazowe to substancja gazowa lub mieszanina gazów, która spala się po zmieszaniu z powietrzem lub tlenem po zainicjowaniu zapłonu.
stosowane głównie w gospodarstwach domowych, gospodarce komunalnej, przemyśle i innych działach gospodarki
powszechnie są używane do produkcji energii elektrycznej czy ciepła, ponadto stosuje się je jako paliwo do silników oraz stanowią bardzo ważny surowiec dla przemysłu chemicznego
charakterystyka paliw gazowych opiera się na takich parametrach, jak: wartość opałowa, ciepło spalania, ciśnienie i temperatura gazu, liczba Wobbego (określa prawidłowość, tj. jednostajność spalania gazu)
wg PN-C-04750 klasyfikacja obejmuje pięć rodzin paliw gazowych: gazy ziemne; gazy wytwarzane metodami przemysłowymi; gazy skroplone; mieszaniny gazów węglowodorowych z powietrzem; biogazy
ilość paliw gazowych można określać poprzez ich objętość lub zawartość energii - przy określaniu objętości należy podać parametry fizyczne, w jakich dokonywany jest pomiar (temperatura, ciśnienie).
Źródło: GUS
3
PALIWA GAZOWE / GAZ ZIEMNY
Gaz ziemny jest produktem pochodzenia naturalnego, którego głównym składnikiem jest metan (ponad 90%), wyróżniamy wysokometanowy oraz cztery podgrupy gazu zaazotowanego
PN-C-04759 Paliwa gazowe – klasyfikacja, oznaczenia i wymagania
PALIWA GAZOWE / POZOSTAŁE
Skroplony gaz ziemny (Liqiud Natural Gas) to w temperaturze –160oC skroplony gaz ziemny w celu transportowania drogą morską specjalnymi statkami (metanowcami), a po wyładowaniu przekształcany na postać gazową i rozprowadzany siecią
Gaz z odmetanowania kopalń, głównym składnikiem jest metan, zaliczany jest do rodziny gazów wytwarzanych metodami przemysłowymi, pozyskiwany jako produkt uboczny wydobycia węgla kamiennego.
Gaz koksowniczy powstaje jako produkt uboczny w procesie produkcji koksu.
Gaz konwertorowy uzyskiwany jest jako produkt uboczny produkcji staliw konwerterze tlenowym (proces usuwania niepożądanych domieszek z ciekłego metalu poprzez jego selektywne utlenianie).
Biogaz to gaz składający się głównie z metanu i dwutlenku węgla, uzyskiwany w procesie beztlenowej fermentacji biomasy, wyróżniamy: gaz wysypiskowy, gaz z osadów ściekowych, pozostałe biogazy
4
ZASTOSOWANIE NOŚNIKÓW ENERGII
STRUKTURA PREZENTACJI
Gaz ziemny
Światowy bilans paliw gazowych
Podsystem zaopatrzenie w gaz ziemny
Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego
5
ŚWIATOWY BILANS ROPY NAFTOWEJ
Zużycie energii pierwotnej wg nośników energii [Mteo]
Źródło: https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/pdfs/energy-economics/statistical-review/bp-stats-review-2019-full-report.pdf
ŚWIATOWY BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: https://bp.com
6
ŚWIATOWY BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: https://bp.com
ŚWIATOWY BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: https://bp.com
7
IMPORT / EKSPORT
Źródło: https://bp.com
CENA GAZU ZIEMNEGO
Źródło: https://bp.com
8
STRUKTURA PREZENTACJI
Gaz ziemny
Światowy bilans paliw gazowych
Podsystem zaopatrzenia w gaz ziemny
Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego
5,4%
POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: GUS
9
Polski bilans gazu ziemnego w 2001 r., 2015 r.
POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: GUS Źródło: PIG
STRUKTURA ZASOBÓW W ROKU 2015
0%
1%
67%
31%
Źródło: PIG
10
Polski bilans gazu ziemnego w 2001 r., 2015 r.
POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: GUS Źródło: PIG
STRUKTURA WYDOBYCIA W ROKU 2015
0%
0%
71%
28%
Źródło: PIG
11
NIEKONWENCJONALNE ZŁOŻA GAZU ZIEMNEGO
Gaz łupkowy to gaz ziemny pozyskiwany ze skał łupkowych
NIEKONWENCJONALNE ZŁOŻA GAZU ZIEMNEGO
http://www.youtube.com/watch?v=51vACDT-_i8
Poszukiwanie i wydobycie gazu z łupków w Polsce
12
STRUKTURA PREZENTACJI
Gaz ziemny
Światowy bilans paliw gazowych
Podsystem zaopatrzenia w gaz ziemny
Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego
Polski bilans gazu ziemnego w 2001 r., 2015 r.
POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: GUS Źródło: PIG
13
SYSTEM GAZOCIĄGÓW TRANZYTOWYCH
SYSTEM GAZOCIĄGÓW PRZESYŁOWYCH
14
MAGAZYNOWANIE
DYSTRYBUCJA
15
14,0%
POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: GUS
Polski bilans gazu ziemnego w 2001 r., 2015 r.
POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: GUS Źródło: PIG
16
Polski bilans gazu ziemnego w 2001 r., 2015 r.
POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: GUS Źródło: PIG
POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO
Źródło: GUS
17
obrót hurtowy GZ w Polsce, rozumiany jest jako sprzedaż gazu podmiotowi w celu dalszej odsprzedaży (141 podmiotów posiada koncesję, 59 aktywnie uczestniczy), odbywa się poprzez kontrakty dwustronne oraz giełdę (w 2014 r. 36% zużycia krajowego, 2013 – 2,9%)
Prawo energetyczne nakłada obowiązek sprzedaży części GZ wprowadzonego w danym roku do sieci przesyłowej na giełdach towarowych (w 2014 r. – 40%)
Od 1.08.2014 r. działalność detaliczną rozpoczęła spółka PGNiG Obrót Detaliczny Sp. Z o.o. (w ramach całej GK w 2014 r. – 89% sprzedaży GZ do odbiorców końcowych, 2013 r. – 94%)
OBRÓT HURTOWY I DETALICZNY
Źródło: URE
w kraju ceny gazu ziemnego dla odbiorcy końcowego ustalane są na podstawie taryfy zatwierdzanej przez Urząd Regulacji Energetyki (URE), sprzedawcy mogą dawać rabaty od swoich cen taryfowych
taryfy zawierają prognozowane koszty pozyskania, magazynowania, transportu i obrotu tego surowca oraz planowaną wielkość jego sprzedaży
za dostarczone paliwo odbiorcy finalni rozliczani są według opłat stosowanych dla grup taryfowych, do których zostali przyporządkowani
o poziomie taryf decyduje rodzaj pobieranego paliwa gazowego i wielkość zamówienia, brana pod uwagę osobno dla każdego punktu odbioru
CENA GAZU ZIEMNEGO
Źródło: URE
18
Serdecznie dziękuję za uwagę