18
1 dr Zdzisław Jedynak Gaz ziemny – zaopatrzenie, produkcja, dystrybucja GOSPODARKA PALIWOWO-ENERGETYCZNA – wykład 4 – STRUKTURA PREZENTACJI Gaz ziemny Światowy bilans paliw gazowych Podsystem zaopatrzenia w gaz ziemny Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego

GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

1

dr Zdzisław Jedynak

Gaz ziemny– zaopatrzenie, produkcja, dystrybucja

GOSPODARKA PALIWOWO-ENERGETYCZNA

– wykład 4 –

STRUKTURA PREZENTACJI

Gaz ziemny

Światowy bilans paliw gazowych

Podsystem zaopatrzenia w gaz ziemny

Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego

Page 2: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

2

STRUKTURA PREZENTACJI

Gaz ziemny

Światowy bilans paliw gazowych

Podsystem zaopatrzenia w gaz ziemny

Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego

PALIWO GAZOWE

Paliwa gazowe to substancja gazowa lub mieszanina gazów, która spala się po zmieszaniu z powietrzem lub tlenem po zainicjowaniu zapłonu.

stosowane głównie w gospodarstwach domowych, gospodarce komunalnej, przemyśle i innych działach gospodarki

powszechnie są używane do produkcji energii elektrycznej czy ciepła, ponadto stosuje się je jako paliwo do silników oraz stanowią bardzo ważny surowiec dla przemysłu chemicznego

charakterystyka paliw gazowych opiera się na takich parametrach, jak: wartość opałowa, ciepło spalania, ciśnienie i temperatura gazu, liczba Wobbego (określa prawidłowość, tj. jednostajność spalania gazu)

wg PN-C-04750 klasyfikacja obejmuje pięć rodzin paliw gazowych: gazy ziemne; gazy wytwarzane metodami przemysłowymi; gazy skroplone; mieszaniny gazów węglowodorowych z powietrzem; biogazy

ilość paliw gazowych można określać poprzez ich objętość lub zawartość energii - przy określaniu objętości należy podać parametry fizyczne, w jakich dokonywany jest pomiar (temperatura, ciśnienie).

Źródło: GUS

Page 3: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

3

PALIWA GAZOWE / GAZ ZIEMNY

Gaz ziemny jest produktem pochodzenia naturalnego, którego głównym składnikiem jest metan (ponad 90%), wyróżniamy wysokometanowy oraz cztery podgrupy gazu zaazotowanego

PN-C-04759 Paliwa gazowe – klasyfikacja, oznaczenia i wymagania

PALIWA GAZOWE / POZOSTAŁE

Skroplony gaz ziemny (Liqiud Natural Gas) to w temperaturze –160oC skroplony gaz ziemny w celu transportowania drogą morską specjalnymi statkami (metanowcami), a po wyładowaniu przekształcany na postać gazową i rozprowadzany siecią

Gaz z odmetanowania kopalń, głównym składnikiem jest metan, zaliczany jest do rodziny gazów wytwarzanych metodami przemysłowymi, pozyskiwany jako produkt uboczny wydobycia węgla kamiennego.

Gaz koksowniczy powstaje jako produkt uboczny w procesie produkcji koksu.

Gaz konwertorowy uzyskiwany jest jako produkt uboczny produkcji staliw konwerterze tlenowym (proces usuwania niepożądanych domieszek z ciekłego metalu poprzez jego selektywne utlenianie).

Biogaz to gaz składający się głównie z metanu i dwutlenku węgla, uzyskiwany w procesie beztlenowej fermentacji biomasy, wyróżniamy: gaz wysypiskowy, gaz z osadów ściekowych, pozostałe biogazy

Page 4: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

4

ZASTOSOWANIE NOŚNIKÓW ENERGII

STRUKTURA PREZENTACJI

Gaz ziemny

Światowy bilans paliw gazowych

Podsystem zaopatrzenie w gaz ziemny

Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego

Page 5: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

5

ŚWIATOWY BILANS ROPY NAFTOWEJ

Zużycie energii pierwotnej wg nośników energii [Mteo]

Źródło: https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/pdfs/energy-economics/statistical-review/bp-stats-review-2019-full-report.pdf

ŚWIATOWY BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: https://bp.com

Page 6: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

6

ŚWIATOWY BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: https://bp.com

ŚWIATOWY BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: https://bp.com

Page 7: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

7

IMPORT / EKSPORT

Źródło: https://bp.com

CENA GAZU ZIEMNEGO

Źródło: https://bp.com

Page 8: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

8

STRUKTURA PREZENTACJI

Gaz ziemny

Światowy bilans paliw gazowych

Podsystem zaopatrzenia w gaz ziemny

Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego

5,4%

POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: GUS

Page 9: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

9

Polski bilans gazu ziemnego w 2001 r., 2015 r.

POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: GUS Źródło: PIG

STRUKTURA ZASOBÓW W ROKU 2015

0%

1%

67%

31%

Źródło: PIG

Page 10: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

10

Polski bilans gazu ziemnego w 2001 r., 2015 r.

POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: GUS Źródło: PIG

STRUKTURA WYDOBYCIA W ROKU 2015

0%

0%

71%

28%

Źródło: PIG

Page 11: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

11

NIEKONWENCJONALNE ZŁOŻA GAZU ZIEMNEGO

Gaz łupkowy to gaz ziemny pozyskiwany ze skał łupkowych

NIEKONWENCJONALNE ZŁOŻA GAZU ZIEMNEGO

http://www.youtube.com/watch?v=51vACDT-_i8

Poszukiwanie i wydobycie gazu z łupków w Polsce

Page 12: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

12

STRUKTURA PREZENTACJI

Gaz ziemny

Światowy bilans paliw gazowych

Podsystem zaopatrzenia w gaz ziemny

Krajowy podsystem produkcji i dystrybucji gazu ziemnego

Polski bilans gazu ziemnego w 2001 r., 2015 r.

POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: GUS Źródło: PIG

Page 13: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

13

SYSTEM GAZOCIĄGÓW TRANZYTOWYCH

SYSTEM GAZOCIĄGÓW PRZESYŁOWYCH

Page 14: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

14

MAGAZYNOWANIE

DYSTRYBUCJA

Page 15: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

15

14,0%

POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: GUS

Polski bilans gazu ziemnego w 2001 r., 2015 r.

POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: GUS Źródło: PIG

Page 16: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

16

Polski bilans gazu ziemnego w 2001 r., 2015 r.

POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: GUS Źródło: PIG

POLSKI BILANS GAZU ZIEMNEGO

Źródło: GUS

Page 17: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

17

obrót hurtowy GZ w Polsce, rozumiany jest jako sprzedaż gazu podmiotowi w celu dalszej odsprzedaży (141 podmiotów posiada koncesję, 59 aktywnie uczestniczy), odbywa się poprzez kontrakty dwustronne oraz giełdę (w 2014 r. 36% zużycia krajowego, 2013 – 2,9%)

Prawo energetyczne nakłada obowiązek sprzedaży części GZ wprowadzonego w danym roku do sieci przesyłowej na giełdach towarowych (w 2014 r. – 40%)

Od 1.08.2014 r. działalność detaliczną rozpoczęła spółka PGNiG Obrót Detaliczny Sp. Z o.o. (w ramach całej GK w 2014 r. – 89% sprzedaży GZ do odbiorców końcowych, 2013 r. – 94%)

OBRÓT HURTOWY I DETALICZNY

Źródło: URE

w kraju ceny gazu ziemnego dla odbiorcy końcowego ustalane są na podstawie taryfy zatwierdzanej przez Urząd Regulacji Energetyki (URE), sprzedawcy mogą dawać rabaty od swoich cen taryfowych

taryfy zawierają prognozowane koszty pozyskania, magazynowania, transportu i obrotu tego surowca oraz planowaną wielkość jego sprzedaży

za dostarczone paliwo odbiorcy finalni rozliczani są według opłat stosowanych dla grup taryfowych, do których zostali przyporządkowani

o poziomie taryf decyduje rodzaj pobieranego paliwa gazowego i wielkość zamówienia, brana pod uwagę osobno dla każdego punktu odbioru

CENA GAZU ZIEMNEGO

Źródło: URE

Page 18: GPE wykÅ ad 4 pub [tryb zgodnoÅ ci]€¦ · gu =g]lvádz -hg\qdn *d] ]lhpq\ ±]drsdwu]hqlh surgxnfmd g\vwu\exfmd *2632'$5.$ 3$/,:2:2 (1(5*(7

18

Serdecznie dziękuję za uwagę