Geografia społeczna_1styl życia

warunki życiajakość życia

Dr Marika Pirveli

Wykład dn. 14.XII.2009. 10.00-12.30

Treści programowe pięciu wykładów

Styl, warunki i jakość życia jako społeczno-geograficzny problem badawczy

Uzależnienie człowieka działającego w zbiorowości od czynników przyrodniczych, społecznych i gospodarczych a kwestia stylu życia

Od weberowskiego strande przez giddensowski styl życia do cyber-cygana

Konfrontacja i wyjaśnianie trzech pojęć: „styl życia”, „warunki życia”, „jakość życia”

Przestrzenne aspekty stylu, warunków i jakości życiaKryteria i mierniki stylu, warunków i jakości życia – źródła

wtórne i studium przypadkuAprzestrzenna przestrzeń społeczności lokalnej

Treści programowe pięciu ćwiczeń

(1) Wejściówka. Wybór narzędzia oraz przygotowanie instrumentu badawczego do zbadania stylu, warunków i jakości życia. Przeprowadzenie badań (respondentami są studenci danej grupy). Podział zadań domowych wg Mercer’a.

(2) (3) (4) Wejściówka. Prezentacja cząstkowego materiału.

(5) Prezentacja wyników badań. Test zaliczeniowy.

Literatura podstawowa:E-Skrypt wewnętrznego użytku,

przygotowywane i udostępnione studentom przez osobę prowadzącą na prośbę studentów.

Mercer’s quality of living factors http://www.mercer.com/referencecontent.htm?idContent=1306640

Giddens A., 2002, Nowoczesność i tożsamość – „ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. PWN. Warszawa.

Walmsley D.J, G.J. Lewis, 1997, Geografia człowieka. Podejścia behawioralne. Warszawa.

Literatura uzupełniająca: Social Geography (SG).

Editors-in-Chief: Anthony Giddens, Matthew Hannah & Benno Werlen http://www.social-geography.net/

Silverman D., 2009, Prowadzenie badań jakościowych, PWN. Warszawa.

Zarycki T. (1997) Nowa przestrzeń społeczno-polityczna Polski. Warszawa.

Struktura prezentacji1. Hipotetyczne miasto:

- powtarzalność cech- infrastruktura twarda i miękka- kapitał ludzki i strukturalny oraz kliencki- czynnik, bez którego miasto przestaje być miastem

2. Ogólnie: Styl życia. Warunki życia. Jakość życia 3. Ogólnie: Kapitał ludzki i strukturalny4. Ogólnie: Jakość życia jako najważniejszy produkt miasta 5. Ogólnie: Czynniki wpływające na jakość życia6. Ogólnie: Fokus na przestrzeń publiczną

Hipotetyczne miasto ulice

placebudowle

instytucje

mieszkańcymieszkańcy

osoby tu pracujące

usługodawcy

usługobiorcy

pojazdy

zieleń

turyści

oświetlenie i kolory

gwara i zapachy

Miejsce / znaczenie / rola człowieka w continuum miasto

Metafora: proszę wyobrazić sobie tętniące życiem miasto. Są w nim wszystkie potrzebne funkcje, pełna sieć ulic, placów i instytucji, gdzie ludzie pracują i z których ludzie korzystają. Jeśli nagle z miasta znikną ludzie… to, co w mieście pozostanie – ulice, place, budowle, urządzenia, pojazdy, umeblowanie ulic, instytucji, pomieszczeń mieszkalnych i gospodarczych oraz każde otwarte bądź zamknięte wnętrze przygotowane do pełnienia różnorakich funkcji – będzie przykładem infrastruktury twardej oraz dobra, które „ktoś” „komuś” może „zabrać” czy „pozbawić”. To, co ludzie ze sobą zabiorą – umiejętności, kwalifikacje, powiązania między sobą itd. – jest specyfikacją infrastruktury miękkiej oraz stanowi dobrem, bogactwem czy własnością wyłącznie danej osoby. Tak pojmowana infrastruktura twarda opisuje zdecydowaną część warunków życia – tj. dobra, jakie miasto (jako jednostka administracyjna) udostępnia mieszkańcom i wszystkim użytkownikom w mieście (wg L. Edvinson 2006, M. Pirveli 2008). Natomiast zdecydowana część infrastruktury miękkiej opisuje cechy stylu życia ludzi (wg A. Giddensa 2006). Bez ludzi (z takim bądź innym stylem życia), a raczej bez mieszkańców i funkcji mieszkaniowej miejsce przestaje być miastem (a więc zanika podstawa istnienia władz lokalnych). Miejsce jednak dalej może funkcjonować, ale nie jako miasto lecz jako – przykładowo: zakład pracy, sklep, hipermarket, muzeum czy jakaś inna instytucja z własną dyrekcją. Stąd powaga mieszkańców jako głównej grupy społecznej, która zapewnia miastu byt.

0%

20%

40%

60%

80%

100%Personal ID

Change of address

Building permission

Environ. related permits

local building tax

Waste tax

Car fines

e-procurement

Day-care enroll.Public librariesChoosing a GP

Medical visits

Agricultural fuel funds

Job search

Training courses ESF

University enroll.

Registering a company

Land register

Reg. corporal tax

A view of on-line services provided from Public Administrations average interactivity of public services (Emilia-Romagna regional strategy on broadband)

infrastruktura twarda i miękka

Infrastruktura TWARDATo, co pozostanie, gdy wszyscy LUDZIE wyjadą:

Ulice, place, domy, budowle, instytucje, samochody itd.

Infrastruktura miękkaTo, co zniknie wraz z ludźmi: ich umiejętności,

zinstytucjonalizowane i niezinstytucjonalizowane wzajemne relacje

Co ich ze sobą spaja?Przywiązanie do miejsca

dom i pracawspomnienia

Jakość życia

Umiejętności dawnych i nowych mieszkańców, w tym osób tu pracujących czy inwestujących oraz

zinstytucjonalizowane i niezinstytucjonalizowane Ich wzajemne relacje, a także sposób spędzania wolnego czasu

Ulice, place, domy i budowle, instytucje, transport itd.

Co zatrzymuje bądź przyciąga?

Jakość życia

Od STYLU ŻYCIAzależy: Czy? Jak? Gdzie?Człowiek chce spędzić czas

Od WARUNKÓW ŻYCIA zależy:

czy miejsce jest

przygotowane do takiego spędzania

czasu JAKOŚĆ ŻYCIA jest wartościowaniem konsensusu miedzy

STYLEM a WARUNKAMI życia

KI =

Kapitał ludzki

+Kapitał

strukturalnyKapitał organizacyjny

+kapitał innowacyjny +kapitał procesów

+Kapitał kliencki

Jest to połączona wiedza, umiejętności, innowacyjność i zdolnośćposzczególnych jednostek do sprawnego wyznaczania i wykonywania

zadań, mające wartość ekonomiczną dla miasta. Zawiera również wartości organizacji, kulturę organizacyjną i filozofię.

KL jest własnością człowieka, a nie miasta

Jest to sprzęt komputerowy, oprogramowanie, bazy danych, struktura organizacyjna, patenty, znaki handlowe i wszystko, co jest zdolnościąmiasta i wspiera produktywność mieszkańców – słowem wszystko to, co zostałoby w mieście, gdyby wszyscy mieszkańcy nagle wyjechali.

KS może być własnością miasta, a tym samym, może byćsprzedany.

Dotyczy powiązań i relacji miasta z otoczeniem. Jest autorskim modelem Leifa Edwinssona. Ma centralne znaczenie dla wartości

miasta. Pozycja do niedawna obca księgowym.

Był zawsze ukryty w zapisie „wartość firmy” (goodwill. Goodwill = kwota sprzedaży – wartość patentów i praw autorskich).

Sugeruje, że stosunki miasta z klientami są odmienne od jego stosunków z mieszkańcami i partnerami strategicznymi, jak również,

że stosunki te mają absolutnie kluczowe znaczenie.

INFRASTRUKTURAhttp://pl.wikipedia.org/wiki/Infrastruktura

http://www.inframedia.pl/http://www.geoportal.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=6&Itemid=19

http://prawoity.pl/wiadomosci/ustawowe-definicje-sytuacji-kryzysowej-i-infrastruktury-krytycznej-wyrok-tk

The system of public works in a country, state or region, including roads, utility lines and public buildings

Handbook on Geographic Information Systems and Digital Mapping, Studies in Methods, Series F, No. 79, United Nations Department of Economic and Social Affairs, Statistics Division, New York, 2000, Annex VI - Glossary.

http://stats.oecd.org/glossary/detail.asp?ID=4511

INFRASTRUKTURAInterpretacja ISO 9001:2000

http://mfiles.pl/pl/index.php/Interpretacja_ISO_9001:2000

Infrastruktura to budynki, miejsca pracy, urządzenia, wyposażenie do realizacji procesów (w tym niematerialne), usługi wspomagające (np. transport). Organizacja powinna utrzymywać infrastrukturę, która jest niezbędna do osiągnięcia zgodności z wymaganiami dotyczącymi wyrobu.

INFRASTRUKTURA

Infrastruktura (ang. infrastructure) – ogół obiektów, urządzeń i instalacji, które są niezbędne do funkcjonowania wszystkich struktur społeczno-gospodarczych. Chodzi tu przede wszystkim o kapitał rzeczowy, który wykorzystuje się do produkcji usług dostępnych publicznie, np. transportu, dostaw elektryczności, wody, gazu, telekomunikacji.

Podstawowy podział infrastruktury

1. Infrastruktura materialna – składają się na nią drogi, tory kolejowe, mosty, kanały, porty, lotniska, stacje przeładunkowe, budynki ogólnego przeznaczenia, urządzenia informatyczne, urządzenia łączności, ale również sieci: energetyczna, wodna, kanalizacyjna oraz pozostałe elementy uzbrojenia terenu.

2. Infrastruktura instytucjonalna – w jej skład wchodzą wszelkiego rodzaju systemy służące samoorganizacji ludności, w tym systemy administracyjne, bankowe, ubezpieczeniowe, naukowo-badawcze i inne.

3. Infrastruktura ludnościowa – stanowią ją wszelkiego rodzaju systemy i urządzenia, które składają się na ogólne umiejętności oraz poziom kultury ludzi, jak również ich kondycję zdrowotną i umysłową, co jest warunkiem ich aktywności, innowacyjności oraz zdolności do rozwiązywania problemów.

Klasyfikacja infrastruktury według gałęzi (podział na infrastrukturę punktową oraz liniową)

Kolejowa – punktowa (bocznice, stacje, punkty przeładunkowe), liniowa (ogół linii kolejowych, które można podzielić wg kilku kryteriów – z punktu widzenia społeczno- gospodarczego: magistrale, linie pierwszorzędne, linie drugorzędne, linie miejscowego znaczenia; z punktu widzenia szerokości torów: linie normalnotorowe, linie szerokotorowe, linie wąskotorowe; ze względu na ukształtowanie terenu: linie nizinne, linie podgórskie, linie górskie),Morska/Wodna śródlądowa – punktowa (akwatorium portowe, terytorium portowe, portowa sieć dróg kolejowych, kołowych, stacje portowe, sieci i węzły składające się na tzw. portowe sieci instalacyjne), liniowa (szlaki wodne prowadzące do i z portu, głównie są to tory wodne na obszarach akwatoriów portowych, ponadto koryta rzek i kanały wodne),Samochodowa – punktowa (w jej skład wchodzą obiekty służące stacjonarnej obsłudze pasażerów, ładunków oraz środków przewozowych w transporcie samochodowym), liniowa (chodzi o istniejącą w państwie sieć drogową, w tym: drogi kolejowe, drogi wojewódzkie, drogi powiatowe, drogi lokalne miejskie, drogi gminne, drogi zakładowe),Lotnicza – punktowa (porty lotnicze, międzynarodowe porty lotnicze, lotniska, lądowiska), liniowa (drogi lotnicze).

Infrastruktura jest wysoce kapitałochłonna, zazwyczaj wydatki na jej finansowanie ponosi państwo. Wysoki poziom infrastruktury jest czynnikiem niezwykle istotnym dla gospodarek krajowych, jako, że stanowi ważne narzędzie konkurowania o inwestycje. Brak dostępu oraz zawodność infrastruktury są charakterystyczne dla krajów słabo rozwiniętych, co sprawia, iż mają one problemy z własnym rozwojem gospodarczym.

Black J., Słownik ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, s. 149. Ekonomia od A do Z. Encyklopedia podręczna, pod red. nauk. S. Sztaby, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007, s. 175-176. Główczyk J., Uniwersalny słownik ekonomiczny, Fundacja Innowacja Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna, Warszawa 2000, s. 111. Transport, pod red. W. Rydzykowskiego i K. Wojewódzkiej-Król, Wydanie trzecie zmienione, PWN.

Warszawa 2002, s. 47-48, 79-81, 107, 144, 184-185. http://mfiles.pl/pl/index.php/Infrastruktura

Infrastruktura twarda Infrastruktura twarda obejmuje wszystkie obejmuje wszystkie rzeczowe środki rzeczowe środki trwałe wnoszące trwałe wnoszące wkład w gospodarkę wkład w gospodarkę miastamiasta, takie jak , takie jak infrastruktura:infrastruktura:

-transportowa (drogi, -transportowa (drogi, koleje, porty, koleje, porty, lotniska), lotniska),

-obiekty przemysłowe -obiekty przemysłowe -obiekty handlowe-obiekty handlowe-wodociągi, -wodociągi, -kanalizacja,-kanalizacja,-infrastruktura -infrastruktura

telekomunikacyjna, telekomunikacyjna, itp. itp.

Infrastruktura miękka Infrastruktura miękka odnosi się do odnosi się do mniej mniej materialnych aspektów materialnych aspektów LRELRE (lokalnego (lokalnego rozwoju rozwoju ekonomicznego) , ekonomicznego) , takich jak: takich jak:

-edukacja i szkolenia,-edukacja i szkolenia,-infrastruktura -infrastruktura

podnosząca jakość podnosząca jakość życia, tj.:życia, tj.:

-parki, -parki, -obiekty -obiekty

rekreacyjne, rekreacyjne, -biblioteki, -biblioteki,

-obiekty mieszkalne,-obiekty mieszkalne, -wsparcie dla biznesu, -wsparcie dla biznesu, -organizacje pomocnicze -organizacje pomocnicze -usługi finansowe, itp.-usługi finansowe, itp.

Jakość życia -najważniejszy produkt miasta-

Produkt, który zapewnia miastu:- zatrzymać istniejących- zatrzymać młodych- przyciągnąć nowych- przyciągnąć inwestycje i inwestorów, którzy

będą w tym mieście nie tylko inwestować lecz również mieszkać

Czy do tego wystarczy powierzchnia mieszkaniowai potrzeby lokalnej gospodarki? nie

Miasto musi zapewnić warunki by rodzina mogła funkcjonować. Zatem: wydarzenia i miejsca do spędzania czasu dla członków rodziny oraz miejsca przygotowane do spędzania wolnego czasu itd..

mieszkańców

mieszkańców

mieszkańców

styl życia

Trzy pozornie podobne wyrazy:

jakość życia warunki życiaCzynniki wpływające na

Środowisko społeczno-kulturowe

Usługi medyczne i ochrona zdrowia

Szkoły i edukacja

Usługi publiczne i transportRekreacja

Dobra konsumenckie

Mieszkalnictwo

Środowisko naturalne

Środowisko polityczne i społeczne

Środowisko gospodarcze

Szczecin (z perspektywy studentów):Jak polepszyć JAKOŚĆ ŻYCIA?

lub inaczej:

Jak przygotować infrastrukturę twardą i miękką

by zapewniał optymalne warunki życia młodym mieszkańcom w

mieście?

Następny wykład

Strande (Max Weber)

Styl życia (Anthony Giddens)

Kapitał ludzki

Kapitał społeczny

Kapitał intelektualny