Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad INSTRUKCJA ... · ostatecznych robót drogowych realizowanych na drogach krajowych i autostradach. ... Katalog Typowych Konstrukcji

Załącznik do zarządzenia Nr ….

Generalnego Dyrektora Dróg

Krajowych i Autostrad z dnia ……..2016r.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych

i Autostrad

INSTRUKCJA DP - T 14 DOKONYWANIA OCENY JAKOŚCI ROBÓT DROGOWYCH

REALIZOWANYCH NA DROGACH KRAJOWYCH I AUTOSTRADACH

Część I – Nawierzchnie asfaltowe

Warszawa 2016

v.11.07.2016

2

Spis treści

1. USTALENIA WSTĘPNE ...................................................................................... 3

1.1. Zakres stosowania Instrukcji ...................................................................... 3

1.2. Zakres potrąceń ........................................................................................ 3

1.3. Akty prawne i dokumenty ........................................................................... 4

2. KLASYFIKACJA BADAŃ I ODBIORÓW .................................................................. 5

2.1. Badania i pomiary ..................................................................................... 5

2.2. Odbiory .................................................................................................... 9

3. DOPUSZCZALNE ODCHYŁKI I WARTOŚCI GRANICZNE .........................................11

3.1. Dopuszczalne odchyłki w zakresie składu mieszanki mineralno-asfaltowej .......13

3.2. Dopuszczalne odchyłki w zakresie grubości warstw MMA ...............................18

3.3. Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie wskaźnika zagęszczenia MMA ......19

3.4. Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie miarodajnego współczynnika tarcia 20

3.5. Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie równości nawierzchni .................21

3.6. Dopuszczalna odchyłka w zakresie szerokości warstwy ..................................23

3.7. Dopuszczalna odchyłka w zakresie spadków poprzecznych warstwy ścieralnej ..23

3.8. Dopuszczalne odchyłki w zakresie niewłaściwego sytuacyjnego ukształtowania osi drogi (w płaszczyźnie powierzchni warstwy ścieralnej).......................................23

3.9. Dopuszczalne odchyłki w zakresie niewłaściwego wysokościowego ukształtowania osi drogi .....................................................................................24

4. WYLICZENIE POTRĄCEŃ ZA NIEWŁAŚCIWE WYKONANIE ROBÓT ..........................25

4.1. Potrącenia za skład mieszanki mineralno-asfaltowej .....................................27

4.2. Potrącenia za niewłaściwą grubość warstwy lub pakietu warstw .....................35

4.3. Potrącenia za wskaźnik zagęszczenia ..........................................................36

4.4. Potrącenia za miarodajny współczynnik tarcia ..............................................36

4.5. Potrącenia za równości podłużną i poprzeczną ..............................................37

Załącznik 1. Przykłady obliczeń kwot potrąceń .........................................................42

3

1. USTALENIA WSTĘPNE

1.1. Zakres stosowania Instrukcji

INSTRUKCJA DP - T 14 DOKONYWANIA OCENY JAKOŚCI ROBÓT DROGOWYCH REALIZO-WANYCH NA DROGACH KRAJOWYCH I AUTOSTRADACH, zwana dalej Instrukcją DP-T14 określa szczegółowe zasady i tryb dokonywania oceny jakości na etapie odbiorów ostatecznych robót drogowych realizowanych na drogach krajowych i autostradach.

Instrukcja DP-T 14 może być stosowana na etapie odbiorów robót częściowych, robót ulegających zakryciu i zanikających.

Instrukcję DP-T14 należy stosować w zakresie:

‒ oceny jakości zrealizowanych robót drogowych i ich zgodności ze specyfikacją,

‒ sposobu postępowania z wadami,

‒ dokonywania potrąceń za przekroczenie dopuszczalnych tolerancji wykonania dla składu mieszanek mineralno-asfaltowych i za niedotrzymanie wartości granicznych wymaganych dla warstw asfaltowych (zagęszczenie, grubość, równość…. ).

Przez sformułowanie „potrącenie” stosowane w niniejszej Instrukcji należy rozumieć redukcję Ceny Kontaktowej na zasadach przyjętych w Warunkach Kontraktu.

DP-T14 należy stosować dla wszystkich realizowanych zadań na drogach krajowych i autostradach dla których zarządcą dróg jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad wraz z robotami towarzyszącymi na sieci dróg niższego szczebla.

Dla zadań inwestycyjnych potrącenia są obliczane przez Zamawiającego lub Inżyniera i weryfikowane przez Kierownika Projektu, a dla zadań utrzymaniowych przez Zamawiającego lub Inspektora Nadzoru.

W trakcie odbioru ostatecznego należy uwzględnić ustalenia Inżyniera na etapie odbiorów robót częściowych, robót ulegających zakryciu i zanikających, które mogą być dokonywane na podstawie wyników Wykonawcy i ew. Zamawiającego (jeśli takie są w odpowiednim czasie).

Podstawą odbioru ostatecznego i naliczania potrąceń są badania kontrolne Zamawiającego.

1.2. Zakres potrąceń

Każdy stwierdzony przypadek przekroczenia wymaganych wartości jest uznawany za wadę. Mogą mieć również miejsce inne wady, które nie zostały opisane w niniejszej Instrukcji.

Zgodnie z postanowieniami Warunków Kontraktu Zamawiający może dokonać redukcji ceny kontraktowej (potrąceń). Następuje to w przypadku niedotrzymania przez Wykonawcę wymagań zawartych w dokumentacji projektowej, a dotyczy odchyleń w dopuszczalnych granicach akceptowanych przez Zamawiającego. Dotyczy to następujących parametrów:

‒ składu mieszanki mineralno-asfaltowej (zawartość asfaltu, uziarnienie), ‒ grubości warstw, ‒ wskaźnika zagęszczenia, ‒ własności przeciwpoślizgowych, ‒ równości podłużnej i poprzecznej.

4

1.3. Akty prawne i dokumenty

1. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. z 2016r. poz. 124).

2. Katalog Typowych Konstrukcji Nawierzchni Podatnych i Półsztywnych, Politechnika Gdańska, wprowadzony zarządzeniem nr 31 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 16 czerwca 2014 roku w sprawie Katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych.

3. Kruszywa do mieszanek mineralno-asfaltowych i powierzchniowych utrwaleń na drogach krajowych WT-1 2014 Kruszywa. Wymagania Techniczne, wprowadzone zarządzeniem nr 46 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 25 września 2014 roku w sprawie stosowania wymagań technicznych na drogach krajowych dotyczących kruszyw do mieszanek mineralno-asfaltowych (z późn. zm.).

4. Nawierzchnie asfaltowe na drogach krajowych WT-2 2014 – część I Mieszanki mineralno-asfaltowe. Wymagania Techniczne, wprowadzone zarządzeniem nr 54 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 18 listopada 2014 roku zmieniające zarządzenie w sprawie stosowania wymagań technicznych na drogach krajowych dotyczących mieszanek mineralno-asfaltowych.

5. Nawierzchnie asfaltowe na drogach krajowych WT-2 2016 – część II Wykonanie warstw nawierzchni asfaltowych. Wymagania Techniczne, wprowadzone zarządzeniem nr 7 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 9 maja 2016 roku w sprawie stosowania wymagań technicznych na drogach krajowych dotyczących wykonania warstw nawierzchni asfaltowych.

6. Diagnostyka Stanu Nawierzchni i jej elementów - Wytyczne stosowania, wprowadzone zarządzeniem nr 34 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie diagnostyki stanu nawierzchni i jej elementów (z późn. zm.).

7. Instrukcja laboratoryjnego badania sczepności międzywarstwowej warstw asfaltowych wg metody Leutnera i wymagania techniczne sczepności, Politechnika Gdańska, 2014.

5

2. KLASYFIKACJA BADAŃ I ODBIORÓW

2.1. Badania i pomiary

2.1.1. Informacje ogólne

Badania i pomiary dzielą się na:

‒ Badania i pomiary Wykonawcy – w ramach własnego nadzoru

‒ badania i pomiary kontrolne – w ramach Nadzoru Zamawiającego.

W uzasadnionych przypadkach w ramach badań i pomiarów kontrolnych dopuszcza się wykonanie badań i pomiarów kontrolnych dodatkowych i/lub badań i pomiarów arbitrażowych.

Badania obejmują:

‒ pobranie próbek,

‒ zapakowanie próbek do wysyłki,

‒ transport próbek z miejsca pobrania do placówki wykonującej badania,

‒ sprawozdanie z badań.

Pomiary obejmują terenową weryfikację cech nawierzchni.

Na żądanie Inżyniera ze wszystkich materiałów przewidzianych do budowy (kruszywo grube i drobne, wypełniacz, lepiszcze itd.) należy przekazać próbki o odpowiedniej wielkości, a Inżynier będzie je przechowywał pod zamknięciem. Strony kontraktu potwierdzają uznanie próbek na piśmie, w protokole pobrania lub przekazania próbek. W ramach badań kontrolnych próbki te służą do oceny zgodności dostaw z warunkami kontraktu.

2.1.2. Badania i pomiary Wykonawcy

Badania i pomiary Wykonawcy są wykonywane przez Wykonawcę lub jego zleceniobiorców celem sprawdzenia, czy jakość materiałów budowlanych (mieszanek mineralno-asfaltowych i ich składników, lepiszczy i materiałów do uszczelnień itp.) oraz gotowej warstwy (wbudowane warstwy asfaltowe, połączenia itp.) spełniają wymagania określone w kontrakcie.

Wykonawca powinien wykonywać te badania podczas realizacji kontraktu z niezbędną starannością i w wymaganym zakresie. Wyniki należy zapisywać w protokołach. W razie stwierdzenia uchybień w stosunku do wymagań kontraktu, ich przyczyny należy niezwłocznie usunąć.

Wyniki badań Wykonawcy należy przekazywać Inżynierowi na każde jego żądanie.

Inżynier może zdecydować o wykorzystaniu badań i pomiarów Wykonawcy przy odbiorze robót częściowych, robót ulegających zakryciu i zanikających. W razie zastrzeżeń Inżynier może przeprowadzić badania i pomiary kontrolne dodatkowe.

Zakres badań i pomiarów Wykonawcy powinien:

‒ Być zgodny z Zakładową Kontrolą Produkcji dla dostarczanych na budowę materiałów i wyrobów budowlanych (mieszanki mineralno-asfaltowe, kruszywa, lepiszcze, materiały do uszczelnień, itd.),

‒ Nie mniejszy niż określony zakres i częstotliwość badań i pomiarów specyfikacji technicznej

6

2.1.3. Badania i pomiary kontrolne

Badania i pomiary kontrolne są badaniami Inżyniera, których celem jest sprawdzenie, czy jakość materiałów i wyrobów budowlanych (mieszanek mineralno-asfaltowych i ich składników, lepiszczy, materiałów do uszczelnień itp.) oraz gotowej warstwy (wbudowane warstwy asfaltowe, połączenia, itp.) spełniają wymagania określone w kontrakcie. Wyniki tych badań są podstawą odbioru ostatecznego.

Pobieraniem próbek, wykonaniem badań i pomiarów na miejscu budowy zajmuje się Inżynier w obecności Wykonawcy. Badania i pomiary na miejscu budowy odbywają się również wtedy, gdy Wykonawca zostanie w porę powiadomiony o ich terminie, jednak nie będzie przy nich obecny.

Do pobrania, wysłania próbek oraz przeprowadzenia badań kontrolnych jest upoważniony tylko Inżynier lub uznane przez niego laboratorium, po powiadomieniu Wykonawcy. Zamawiający decyduje o wyborze takiego laboratorium.

Częstotliwość badań kontrolnych będących podstawą dokonywania odbioru ostatecznego określa tabela 1.

Tabela 1. Minimalna częstotliwość badań wymaganych do odbioru ostatecznego ze strony Zamawiającego

Lp. Zakres pomiarów

Badana cecha Metoda Częstotliwość

1.

Mieszanki mineralno-asfaltowe

Skład MMA :

- zawartość lepiszcza rozpuszczalnego ,

- uziarnienie wyekstrahowanej mieszanki mineralnej

Ekstrakcja MMA - 2 razy na kilometr każdej jezdni, nie rzadziej niż 1 raz na 6000 m2

2. Gęstość, gęstość objętościowa (referencyjna) i zawartość wolnych przestrzeni (AC, SMA, BBTM, PA)

Zagęszczanie laboratoryjne

Metody objętościowe

- 2 razy na kilometr każdej jezdni, nie rzadziej niż 1 raz na 6000 m2

3. Twardość (penetracja) i przyrost po kolejnych 30 min. (MA)

Obciążenie stemplem - 1 próbka do 100 m2 powierzchni warstwy,

- 2 próbki powyżej 100 m2 powierzchni warstwy

4.

Zagęszczenie MMA oraz zawartość wolnych przestrzeni w warstwie

Porównanie gęstości objętościowej referencyjnej do rzeczywistej


5. Sczepność warstw asfaltowych dla dróg KR3-7

Metoda Leutnera - nie rzadziej niż 1 raz na 15000 m2

7

6.

Wszystkie warstwy asfaltowe

Grubość (grubości poszczególnych warstw i grubość pakietu warstw asfaltowych)

Rzędne wysokościowe,

Pomiar elektromagnetycznya),

Przymiarem na wyciętych próbach

- nie rzadziej niż co 50 m



7. Równość podłużna

7.1. - warstwa ścieralna - klasy drogi A,S,GP,G

Profilometryczna

- każdy pas układania warstwy,

- krok pomiarowy 50 m przy próbkowaniu 0,1 m

7.2. - warstwa ścieralna -klasy drogi Z,L,D

- dolne warstwy wszystkich klas

Planografem

- każdy pas układania warstwy w sposób ciągły

7.3. Wszystkie klasy dróg w miejscach niedostępnych dla urządzeń pomiarowych

4 metrową łatą i klinem

- w sposób ciągły (początek każdego pomiaru łatą w miejscu zakończenia poprzedniego pomiaru)

8. Równość poprzeczna (dot. warstwy ścieralnej)b)

8.1. - klasy drogi A, S, GP, G

- Profilometryczna

- lub 2 metrową łatą i klinem

- z krokiem co 1 m


8.2. - klasy drogi Z, L i D 2 metrową łatą i klinem


9. Spadki poprzeczne (dot. warstwy ścieralnej) b)

9.1 - klasy drogi A, S, GP, G

- Profilometryczna

- lub 2 metrową łatą i pochyłomierzem

- z krokiem co 1 m


9.2 - klasy drogi Z, L i D 2 metrową łatą i pochyłomierzem


10. Właściwości przeciwpoślizgowe

-warstwa ścieralna - klasy drogi A,S,GP,G

Urządzeniem SRT-3 lub równoważnym

- każdy pas układania warstwy,

- gęstość pomiarów co 50 m

8

11. Szerokość warstwy

b) Taśmą mierniczą - pomiar co 50 m, na

łukach poziomych w punktach charakterystycznych

12. Odchylenie od projektowanej osi drogi b)

Rzędne wysokościowe

Pomiary sytuacyjne

- pomiar rzędnych niwelacji podłużnej i poprzecznej oraz usytuowania osi, na łukach poziomych i pionowych w punktach charakterystycznych

13. Konstrukcja nawierzchni

Nośność konstrukcji

Klasy drogi A,S,GP

Pomiar ugięć sprężystych i czaszy ugięcia aparatem FWD

- pomiar co 50 m:

*drogi jednojezdniowe na każdym pasie ruchu

*drogi dwujezdniowe na pasach ruchu ciężkiego

a) przygotowanie do pomiarów (rozkładanie płytek) – czynności wykonywane bezpośrednio przez Inżyniera

b) pomiary wykonywane bezpośrednio przez Inżyniera

2.1.4. Badania i pomiary kontrolne dodatkowe

W wypadku uznania, że jeden z wyników badań lub pomiarów kontrolnych nie jest reprezentatywny dla ocenianego odcinka budowy, strony kontraktu mogą wystąpić o przeprowadzenia badań lub pomiarów kontrolnych dodatkowych.

Inżynier i Wykonawca decydują wspólnie o miejscach pobierania próbek i wyznaczeniu odcinków częściowych ocenianego odcinka budowy. Jeżeli odcinek częściowy przyporządkowany do badań kontrolnych nie może być jednoznacznie i zgodnie wyznaczony, to odcinek ten nie powinien być mniejszy niż 20% ocenianego odcinka budowy.

Do odbioru ostatecznego uwzględniane są wyniki badań kontrolnych i badań kontrolnych dodatkowych do wyznaczonych odcinków częściowych.

Koszty badań kontrolnych dodatkowych zażądanych przez Wykonawcę ponosi strona, na której niekorzyść przemawia wynik badania.

2.1.5. Badania i pomiary arbitrażowe

Badania i pomiary arbitrażowe są powtórzeniem badań lub pomiarów kontrolnych i/lub kontrolnych dodatkowych, co do których istnieją uzasadnione wątpliwości ze strony Inżyniera lub Wykonawcy (np. na podstawie własnych badań).

Badania i pomiary arbitrażowe wykonuje na wniosek strony kontraktu niezależne, akredytowane laboratorium, które nie wykonywało badań lub pomiarów kontrolnych.

Koszty badań i pomiarów arbitrażowych wraz z wszystkimi kosztami ubocznymi ponosi strona, na której niekorzyść przemawia wynik.

9

2.2. Odbiory

2.2.1. Rodzaje odbiorów robót

W zależności od ustaleń odpowiednich specyfikacji technicznych, roboty podlegają

następującym etapom odbioru:

a) odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu,

b) odbiór częściowy,

c) odbiór ostateczny,

d) odbiór pogwarancyjny.

2.2.2. Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu

Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu polega na finalnej ocenie ilości i jakości wykonywanych robót, które w dalszym procesie realizacji ulegną zakryciu.

Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu będzie dokonany w czasie umożliwiającym wykonanie ewentualnych korekt i poprawek bez hamowania ogólnego postępu robót. Odbioru robót dokonuje Inżynier.

Gotowość danej części robót do odbioru zgłasza Wykonawca wpisem do dziennika budowy i jednoczesnym powiadomieniem Inżyniera. Odbiór będzie przeprowadzony niezwłocznie, nie później jednak niż ciągu 3 dni od daty zgłoszenia wpisem do dziennika budowy i powiadomienia o tym fakcie Inżyniera.

Jakość i ilość robót ulegających zakryciu ocenia Inżynier na podstawie dokumentów zawierających komplet wyników badań laboratoryjnych i w oparciu o przeprowadzone pomiary, w odniesieniu do dokumentacji projektowej, specyfikacji i uprzednimi ustaleniami.

Nie dopuszcza się do dokonania odbioru robót/elementów w przypadku niespełnienia wymagań specyfikacji technicznych mających wpływ na jakość wykonanych robót i późniejszą negatywną pracę konstrukcji w okresie eksploatacji. W takim przypadku Wykonawca jest odpowiedzialny za dokonanie wszelkich starań celem likwidacji tych wad i poprawy jakości robót na własny koszt.

W przypadku, gdy Inżynier stwierdzi, że zaistniałe wady i usterki mają mało istotny wpływ na funkcjonowanie całego obiektu może dopuścić do odbioru robót/elementów pod warunkiem dokonania odpowiednich potrąceń z tytułu ich występowania.

2.2.3. Odbiór częściowy

Odbiór częściowy polega na ocenie ilości i jakości wykonanych części robót.

Odbioru częściowego robót dokonuje się według zasad jak przy odbiorze ostatecznym robót. Odbioru częściowego robót dokonuje Inżynier.

2.2.4. Odbiór ostateczny

Odbiór ostateczny polega na finalnej ocenie rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich ilości, jakości i wartości.

Całkowite zakończenie robót oraz gotowość do odbioru ostatecznego powinna zostać stwierdzona przez Wykonawcę wpisem do dziennika budowy z bezzwłocznym powiadomieniem na piśmie o tym fakcie Inżyniera. Odbiór ostateczny robót nastąpi

10

w terminie ustalonym w dokumentach kontraktowych, licząc od dnia potwierdzenia przez Inżyniera zakończenia robót.

Dokumenty do odbioru ostatecznego należy przygotować zgodnie z warunkami kontraktu.

Odbioru ostatecznego robót dokona komisja wyznaczona przez Zamawiającego, w obecności Inżyniera, Kierownika Projektu i Wykonawcy.

Komisja dokona oceny jakościowej na podstawie przedłożonych dokumentów, wyników badań i pomiarów, ocenie wizualnej oraz zgodności wykonania robót z dokumentacją projektową oraz zapisami w specyfikacjach.

W toku odbioru ostatecznego robót komisja zapozna się z realizacją ustaleń przyjętych w trakcie odbiorów robót zanikających i ulegających zakryciu, zwłaszcza w zakresie wykonania robót uzupełniających i robót poprawkowych.

W przypadkach niewykonania wyznaczonych robót poprawkowych lub robót uzupełniających komisja przerwie swoje czynności i ustali nowy termin odbioru ostatecznego.

W przypadku stwierdzenia przez komisję, że jakość wykonanych robót w poszczególnych asortymentach nieznacznie odbiega od wymaganej dokumentacją projektową i specyfikacjami z uwzględnieniem tolerancji i nie ma większego wpływu na cechy eksploatacyjne obiektu i bezpieczeństwo ruchu. Komisja dokona potrąceń, oceniając pomniejszoną wartość wykonanych robót w stosunku do wymagań przyjętych w dokumentach kontraktowych.

W przypadku, gdy według komisji roboty pod względem przygotowania dokumentacyjnego nie będą gotowe do odbioru ostatecznego, komisja w porozumieniu z Wykonawcą wyznaczy ponowny termin odbioru ostatecznego robót.

Wszystkie zarządzone przez komisję roboty poprawkowe lub uzupełniające będą zestawione wg wzoru ustalonego przez Zamawiającego.

Termin wykonania robót poprawkowych i robót uzupełniających wyznaczy komisja.

2.2.5. Odbiór pogwarancyjny

Odbiór pogwarancyjny polega na ocenie wykonanych robót związanych z usunięciem wad stwierdzonych przy odbiorze ostatecznym i zaistniałych w okresie gwarancyjnym.

Odbiór pogwarancyjny będzie dokonany na podstawie oceny wizualnej obiektu z uwzględnieniem zasad opisanych w punkcie „Odbiór ostateczny robót”.

11

3. DOPUSZCZALNE ODCHYŁKI I WARTOŚCI GRANICZNE

Dopuszczalne odchyłki i wartości graniczne stanowią kryteria przy spełnieniu których wykonane roboty bądź zastosowane materiały podlegają odbiorowi bez potrąceń lub z potrąceniami ze względów technicznych, ponieważ usuwanie tych materiałów lub elementów byłoby nieuzasadnione ekonomicznie.

Dopuszczalna odchyłka badanego parametru/właściwości jest to różnica pomiędzy wartością projektowaną tego parametru/właściwości a wartością uzyskaną z badań laboratoryjnych. Dla składu mieszanki mineralno-asfaltowej odchyłki są obliczane jako wartość bezwzględna (pkt. 3.1).

W kontekście analizy wyników rozróżniamy dopuszczalną odchyłkę bez potrąceń i dopuszczalna odchyłkę z potrąceniami. Dopuszczalna odchyłka z potrąceniami zawsze stanowi wartość większą od dopuszczalnej odchyłki bez potrąceń.

Zasada klasyfikowania odchyłki od wartości projektowanej (X) z uwzględnieniem sposobu postępowania zilustrowano na rys. 1.

Rysunek 1. Zasada klasyfikowania odchyłki

W niniejszej instrukcji dopuszczalna odchyłka określona została dla:

‒ składu mieszanki mineralno-asfaltowej (zawartość lepiszcza, uziarnienie),

‒ grubości warstwy,

‒ szerokości warstwy*,

‒ spadku poprzecznego*,

‒ sytuacyjnego ukształtowania osi drogi*,

‒ wysokościowego ukształtowania osi drogi*.

* Uwaga - nie wylicza się potrącenia, odbiór bez potrąceń w granicy dopuszczalnej odchyłki.

Dopuszczalna wartość graniczna badanego parametru/właściwości jest wartością tego parametru/właściwości powyżej lub poniżej której nie dokonuje się odbioru.

Zasada klasyfikowania wartości granicznej (Wg) w odniesieniu do wartości wymaganej (Ww) oraz sposób postępowania zilustrowano na rys. 2. i rys. 3.

12

Rysunek 2. Zasada klasyfikowania wartości granicznej, Wg > Ww (np. IRI)

Rysunek 3. Zasada klasyfikowania wartości granicznej, Wg < Ww (np. miarodajny współczynnik tarcia)

W niniejszej instrukcji dopuszczalna wartość graniczna określona została dla:

‒ wskaźnika zagęszczenia,

‒ własności przeciwpoślizgowych,

‒ równości podłużnej i poprzecznej.

Wszystkie dopuszczalne odchyłki i wartości graniczne określone w dalszej części Instrukcji uwzględniają niepewność pomiarów.

13

3.1. Dopuszczalne odchyłki w zakresie składu mieszanki mineralno-asfaltowej

3.1.1. Dopuszczalne odchyłki w zakresie zawartości lepiszcza w MMA

Odchyłka w zakresie zawartości lepiszcza jest to różnica wartości bezwzględnej pomiędzy procentową zawartością lepiszcza rozpuszczalnego uzyskaną z badań laboratoryjnych a procentową zawartością lepiszcza rozpuszczalnego podaną w badaniu typu.

Jakości wbudowanej mieszanki mineralno-asfaltowej należy ocenić na podstawie:

‒ wielkości odchyłki obliczonej dla wartości średniej (średnia arytmetyczna wszystkich wyników z całej drogi dla danego typu MMA i danej warstwy asfaltowej) z dokładnością do 0,01,

‒ wielkości odchyłki obliczonej dla pojedynczego wyniku (próbki) z dokładnością do 0,1.

Wyżej wymienione kryteria należy stosować jednocześnie (oba podlegają ocenie jakości MMA).

Tabela 2. Zbiorcza tabela granic dla których ustala się potrącenia dla wartości średniej policzonej z dokładnością do 0,01 %

Oceniany parametr

Granice dla których ustala się potrącenia; %

AC, SMA, BBTM, PA MA

KR3÷7 KR1÷2 KR1÷7

Zawartość lepiszcza rozpuszczalnego S – niedomiar

od 0,11 do 0,30 od 0,21 do 0,30 od 0,21 do 0,40

Zawartość lepiszcza rozpuszczalnego S – nadmiar

od 0,21 do 0,30 od 0,21 do 0,30 od 0,21 do 0,40

Tabela 3. Zbiorcza tabela granic dla których ustala się potrącenia dla pojedynczego wyniku określonego z dokładnością do 0,1 %

Oceniany parametr

Granice dla których ustala się potrącenia; %

AC, SMA, BBTM, PA, MA

KR1÷7

Zawartość lepiszcza rozpuszczalnego S – niedomiar

od 0,4 do 0,5 Zawartość lepiszcza rozpuszczalnego S – nadmiar

14

Potrącenia za zawartość lepiszcza rozpuszczalnego należy obliczyć dla wartości średniej i dla pojedynczego wyniku w sposób opisanych w pkt 4.1.1.

Tabela 4. Przewodnik do oceny jakości MMA na podstawie odchyłek w zakresie zawartości lepiszcza rozpuszczalnego kwalifikujących się do odbioru

Kryterium w zakresie odchyłki zawartości lepiszcza rozpuszczalnego

Ocena jakości MMA

Sposób postępowania

I II III

Średni wynik

Odchyłki dla średniej są mniejsze niż określone w tabeli 2

Odchyłki dla średniej są mniejsze niż określone w tabeli 2

Odchyłki dla średniej mieszczą się w granicach określonych w tabeli 2

Pojedynczy wynik

100% pojedynczych wyników z odchyłką nie większą niż określone w tabeli 3

X pojedynczych wyników z odchyłką mieszczącą się w granicach określoną w tabeli 3

X% pojedynczych wyników z odchyłką mieszczącą się w granicach określoną w tabeli 3

Wynik oceny jakości MMA

Nie stosuje się potrąceń

Obliczyć potrącenia. Potrącenie jest to suma potrąceń dla pojedynczych wyników – obliczenia wg pkt 4.1.1.2.

Obliczyć wg pkt 4.1.1.3.:

‒ potrącenia dla wartości średniej

‒ sumę potrąceń dla pojedynczych wyników.

Potrącenie stanowi wartość wyższa.

Odbiorowi nie podlegają:

‒ droga dla której odchyłka dla wartości średniej jest większa niż granice określone w tabeli 2,

‒ powierzchnia reprezentowana przez pojedynczy wynik dla którego odchyłka jest większa niż określona w tabeli 3.

3.1.2. Dopuszczalne odchyłki w zakresie uziarnienia MMA

Odchyłka w zakresie uziarnienia jest to różnica wartości bezwzględnej pomiędzy procentową zawartością ziaren w wyekstrahowanej mieszance mineralnej uzyskaną z badań laboratoryjnych a procentową zawartością ziaren w mieszance mineralnej podaną w badaniu typu.

Jakości mieszanki mineralnej należy ocenić na podstawie:

‒ wielkości odchyłki obliczonej dla wartości średniej (średnia arytmetyczna wszystkich wyników z całej drogi dla danego typu MMA i danej warstwy asfaltowej) z dokładnością do 0,1,

15

‒ wielkości odchyłki obliczonej dla pojedynczego wyniku (próbki) z dokładnością do 0,1 dla sita 0,063 mm i z dokładnością do 1 dla pozostałych sit.

Wyżej wymienione kryteria należy stosować jednocześnie (oba podlegają ocenie jakości MMA).

Potrącenia stosuje się dla wartości średniej wg zasad opisanych w pkt 4.1.2.

Dla kryterium dotyczącego pojedynczego wyniku nie stosuje się potrąceń – należy je spełnić wg wymagań określonych w tabeli 5.

Tabela 5. Dopuszczalne odchyłki do odbioru dotyczące zawartości ziaren kruszywa - dla pojedynczego wyniku

Oceniany parametr – przechodzi przez sito #, mm

Dopuszczalne odchyłki dla pojedynczego wyniku; %


KR3÷7 KR1÷2 KR1÷7

0,063 2,5 3,5 3,5

0,125 5 6 6

2 5 6 5

D/2 lub sito charakterystyczne 6 7 6

D 6 7 6

Tabela 6. Przewodnik do oceny jakości MMA na podstawie odchyłek w zakresie zawartości ziaren kruszywa przechodzących przez sito o wymiarze oczek 0,063 mm dla wartości średniej


Wielkość odchyłki dla wartości średniej; pw, %


KR5÷7 KR3÷4 KR1÷2 KR1÷7

bez potrąceń ≤ 1,5 ≤ 1,5 ≤ 2,0 ≤ 2,0

z potrąceniami 1,6 ÷ 2,5 1,6 ÷ 3,0 2,1 ÷ 3,0 2,1 ÷ 3,0

nie do odbioru ≥ 2,6 ≥ 3,1 ≥ 3,1 ≥ 3,1

16

Tabela 7. Przewodnik do oceny jakości MMA na podstawie odchyłek w zakresie zawartości ziaren kruszywa przechodzących przez sito o wymiarze oczek 0,125 mm dla wartości średniej


Wielkość odchyłki dla wartości średniej; pp, %


KR5÷7 KR3÷4 KR1÷2 KR1÷7

bez potrąceń ≤ 2,0 ≤ 2,0 ≤ 2,0 ≤ 4,0

z potrąceniami 2,1 ÷ 4,0 2,1 ÷ 5,0 2,1 ÷ 6,0 4,1 ÷ 6,0

nie do odbioru ≥ 4,1 ≥ 5,1 ≥ 6,1 ≥ 6,1

Tabela 8. Przewodnik do oceny jakości MMA na podstawie odchyłek w zakresie zawartości ziaren kruszywa przechodzących przez sito o wymiarze oczek 2 mm dla wartości średniej


Wielkość odchyłki dla wartości średniej; py, %


KR5÷7 KR3÷4 KR1÷2 KR1÷7

bez potrąceń ≤ 3,0 ≤ 3,0 ≤ 3,0 ≤ 4,5

z potrąceniami 3,1 ÷ 5,0 3,1 ÷ 5,0 3,1 ÷ 5,5 4,6 ÷ 6,0

nie do odbioru ≥ 5,1 ≥ 5,1 ≥ 5,6 ≥ 6,1

Tabela 9. Przewodnik do oceny jakości MMA na podstawie odchyłek w zakresie zawartości ziaren kruszywa przechodzących przez sito o wymiarze oczek D/2 lub sito charakterystyczne dla wartości średniej


Wielkość odchyłki dla wartości średniej; pz, %


KR5÷7 KR3÷4 KR1÷2 KR1÷7

bez potrąceń ≤ 3,0 ≤ 3,0 ≤ 3,0 ≤ 3,0

z potrąceniami 3,1 ÷ 5,0 3,1 ÷ 5,0 3,1 ÷ 5,0 3,1 ÷ 5,0

nie do odbioru ≥ 5,1 ≥ 5,1 ≥ 5,1 ≥ 5,1

17

Tabela 10. Przewodnik do oceny jakości MMA na podstawie odchyłek w zakresie zawartości ziaren kruszywa przechodzących przez sito o wymiarze oczek D dla wartości średniej


Wielkość odchyłki dla wartości średniej; pd, %


KR5÷7 KR3÷4 KR1÷2 KR1÷7

bez potrąceń ≤ 3,0 ≤ 4,0 ≤ 4,0 ≤ 4,0

z potrąceniami 3,1 ÷ 5,0 4,1 ÷ 6,0 4,1 ÷ 6,0 4,1 ÷ 6,0

nie do odbioru ≥ 5,1 ≥ 6,1 ≥ 6,1 ≥ 6,1

18

3.2. Dopuszczalne odchyłki w zakresie grubości warstw MMA

Odchyłka w zakresie grubości danej warstwy lub pakietu warstw asfaltowych jest to procentowe przekroczenie w dół projektowanej grubości warstwy lub pakietu i obliczona wg pkt. 4.2 (wzór 22) z dokładnością do 1%.

Dopuszczalne odchyłki w zakresie grubości danej warstwy asfaltowej lub pakietu warstw oraz sposób oceny jakości na podstawie pojedynczego wyniku pomiaru przedstawione są w tabeli 11.

Wartość średnia ze wszystkich pomiarów grubości danej warstwy lub pakietu warstw powinna być zgodna z grubością przyjęta w projekcie konstrukcji nawierzchni.

Tabela 11. Przewodnik do oceny jakości warstw lub pakietu warstw na podstawie dopuszczalnej odchyłki w zakresie grubości dla pojedynczego wyniku pomiaru


Pakiet: warstwa ścieralna + wiążąca + podbudowa asfaltowa

razem

Warstwa ścieralna

Warstwa wiążąca

Warstwa podbudowy

bez potrąceń* ≤ 0

z potrąceniami 0 ÷ 10 %, ale nie więcej niż

1,0 cm 1 ÷ 5 % 1 ÷ 10 %* 1 ÷ 10 %*

nie do odbioru ≥ 11 %,

jednocześnie ≥ 1,1 cm

≥ 6 % ≥ 11 % ≥ 11 %

* potrącenie nie zostanie zastosowane, jeżeli braki w grubości warstwy zostaną uzupełnione wyżej leżącą warstwą i będą spełnione wymagania w zakresie rzędnych wysokościowych

Zwiększone grubości poszczególnych warstw będą zaliczane jako wyrównanie ewentualnych niedoborów niżej leżącej warstwy.

19

3.3. Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie wskaźnika zagęszczenia MMA

Wskaźnik zagęszczenia każdej próbki pobranej z zagęszczonej warstwy asfaltowej nawierzchni, nie może być mniejszy od wartości określonych w tabeli 12.

Tabela 12. Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie wskaźnika zagęszczenia dla pojedynczego wyniku


Wskaźnik zagęszczenia dla pojedynczego wyniku; %

AC, SMA, BBTM PA

KR5÷7 KR3÷4 KR1÷2 KR1÷7

bez potrąceń ≥ 98,0 ≥ 98,0 ≥ 98,0 ≥ 97,0

z potrąceniami 96,5 ÷ 97,9 96,5 ÷ 97,9 96,0 ÷ 97,9 96,0 ÷ 96,9

nie do odbioru ≤ 96,4 ≤ 96,4 ≤ 95,9 ≤ 95,9

3.3.1. Warunki dodatkowe wymagane dla warstwy ścieralnej

Dla wykonanej warstwy ścieralnej na całym zadaniu w zakresie wskaźnika zagęszczenia wymaga się, aby:

a) dla odcinka reprezentowanego przez 6 próbek i więcej, minimum 70% uzyskanych wyników wskaźnika zagęszczenia była nie mniejsza niż 97,0%,

b) dla odcinka reprezentowanego przez mniej niż 6 próbek, minimum 50% uzyskanych wyników wskaźnika zagęszczenia była nie mniejsza niż 97,0%.

Warunkiem odbioru (bez potrąceń lub z potrąceniami) warstwy ścieralnej w zakresie wskaźnika zagęszczenia jest spełnienie kryterium określonego w tabeli 12 i pkt. 3.3.1.a lub tabeli 12 i pkt. 3.3.1.b.

20

3.4. Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie miarodajnego współczynnika tarcia

Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie wartości miarodajnego współczynnika tarcia oraz sposób postępowania z uzyskanymi wynikami pomiarów określa tabela 13.

Tabela 13. Przewodnik do oceny jakości warstwy ścieralnej na podstawie wartości granicznych w zakresie miarodajnego współczynnika tarcia

Klasa drogi

Element nawierzchni


Zakres wartość miarodajnego współczynnika tarcia

30 km/h 60 km/h 90 km/h

A, S

Pasy ruchu zasadnicze, dodatkowe, awaryjne

bez potrąceń - ≥ 0,49* ≥ 0,44

z potrąceniami - 0,48÷0,44* 0,43÷0,39

nie do odbioru - ≤ 0,43* ≤ 0,38

Pasy włączania i wyłączania,

jezdnie łącznic

bez potrąceń ≥ 0,55** ≥ 0,51 -

z potrąceniami 0,54÷0,50** 0,50÷0,46 -

nie do odbioru ≤ 0,49** ≤ 0,45 -

GP, G

Pasy ruchu, pasy

dodatkowe, jezdnie łącznic,

utwardzone pobocza

bez potrąceń ≥ 0,51** ≥ 0,41 -

z potrąceniami 0,50÷0,46** 0,40÷0,36 -

nie do odbioru ≤ 0,45** ≤ 0,35 -

* wartość wymagania dla odcinków nawierzchni, na których nie można wykonać pomiarów z prędkością 90 km/h,

** wartość wymagania dla odcinków nawierzchni, na których nie można wykonać pomiarów z prędkością 60 km/h.

Analizie podlega każdy wynik miarodajnego współczynnika tarcia dla odcinka 1000 m. Odcinek pomiarowy 1000 m winien pokrywać się z odcinkiem zawartym pomiędzy dwoma słupkami kilometrowymi drogi. W przypadkach szczególnych, jak początek i koniec drogi, wartość miarodajną wyznacza się dla odcinków o długości 500 ÷ 1499 m.

Potrącenie jest sumą pojedynczych analiz odcinków.

21

3.5. Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie równości nawierzchni

3.5.1. Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie równości podłużnej warstwy ścieralnej

3.5.1.1. Określone wskaźnikiem równości IRI

Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie wartości równości podłużnej warstwy ścieralnej wyrażonej wskaźnikiem równości IRI oraz sposób postępowania z uzyskanymi wynikami pomiarów określa tabela 14.

Tabela 14. Przewodnik do oceny jakości warstwy ścieralnej na podstawie wartości granicznych w zakresie równości podłużnej wyrażonej wskaźnikiem równości IRI

Klasa drogi

Element nawierzchni

Zakres wartości równości podłużnej wyrażonej wskaźnikiem równości IRI

Zakres wartości IRIśr*, [mm/m] Zakres wartości IRImax, [mm/m]

bez

potr

ąceń

z po

trąc

enia

mi

nie

do o

dbio

ru

bez

potr

ąceń

z po

trąc

enia

mi

nie

do o

dbio

ru

A, S, GP

Pasy ruchu zasadnicze, awaryjne,

dodatkowe, włączenia i wyłączenia,

jezdnie łącznic

≤ 1,30 1,31÷1,60 ≥ 1,61 ≤ 2,4 2,5÷2,6 ≥ 2,7

Jezdnie MOP,

utwardzone pobocza

≤ 1,50 1,51÷1,80 ≥ 1,81 ≤ 2,7 2,8÷2,9 ≥ 3,0

G

Pasy ruchu zasadnicze, dodatkowe, włączenia i wyłączenia, postojowe,

jezdnie łącznic

≤ 1,70 1,71÷2,00 ≥ 2,01 ≤ 3,4 3,5÷3,6 ≥ 3,7

Utwardzone pobocza ≤ 2,00 2,01÷2,30 ≥ 2,31 ≤ 3,8 3,9÷4,0 ≥ 4,1

* w przypadku:

‒ odbioru odcinków warstwy nawierzchni o całkowitej długości mniejszej niż 500 m,

‒ odbioru robót polegających na ułożeniu na istniejącej nawierzchni jedynie warstwy ścieralnej (niezależnie od długości odcinka robót),

dopuszczalną wartość IRIśr należy zwiększyć o 0,20 mm/m.

22

Wartość IRI należy wyznaczać z krokiem co 50 m. Długość ocenianego odcinka nawierzchni nie powinna być większa niż 1000 m. Odcinek końcowy o długości mniejszej niż 500 m należy oceniać łącznie z odcinkiem poprzedzającym.

Do oceny równości odcinka nawierzchni ustala się minimalną liczbę wskaźników IRI równą 5. W przypadku odbioru robót na krótkich odcinkach nawierzchni, których całkowita długość jest mniejsza niż 250 m, dopuszcza się wyznaczenie wskaźników IRI z krokiem mniejszym niż 50 m, przy czym należy ustalić maksymalną możliwą długość kroku pomiarowego, z uwzględnieniem minimalnej wymaganej liczby wskaźników IRI równą 5.

3.5.1.2. Określone wartością bezwzględną

Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie równości podłużnej warstwy ścieralnej wyrażonej wartością bezwzględną oraz sposób postępowania z uzyskanymi wynikami pomiarów określa tabela 15.

Tabela 15. Przewodnik do oceny jakości warstwy ścieralnej na podstawie wartości granicznych w zakresie równości podłużnej

Klasa drogi Element nawierzchni


Zakres wartości bezwzględnej równości podłużnej, [mm]

bez potrąceń z potrąceniami

nie do odbioru

Z

Pasy ruchu zasadnicze, dodatkowe, włączenia

i wyłączenia, postojowe, jezdnie łącznic

≤ 6 7÷9 ≥ 10

utwardzone pobocza ≤ 9 10÷12 ≥ 13

L, D, place,

parkingi

Wszystkie pasy ruchu i powierzchnie przeznaczone do ruchu i postoju pojazdów

≤ 9 10÷12 ≥ 13

23

3.5.2. Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie równości poprzecznej warstwy ścieralnej

Dopuszczalne wartości graniczne w zakresie równości poprzecznej warstwy ścieralnej oraz sposób postępowania z uzyskanymi wynikami pomiarów określa tabela 16.

Tabela 16. Przewodnik do oceny jakości warstwy ścieralnej na podstawie wartości granicznych w zakresie równości poprzecznej



Zakres wartości równości poprzecznej, [mm]

bez potrąceń z potrąceniami

nie do odbioru

A, S, GP

Pasy ruchu zasadnicze, awaryjne, dodatkowe,

włączenia i wyłączenia, jezdnie łącznic

≤ 4 5÷6 ≥ 7

Jezdnie MOP, utwardzone pobocza ≤ 6 7÷9 ≥ 10

G, Z

Pasy ruchu zasadnicze, dodatkowe, włączenia i

wyłączenia, postojowe, jezdnie łącznic

≤ 6 7÷9 ≥ 10

Utwardzone pobocza ≤ 9 10÷12 ≥ 13

L, D, place,

parkingi

Wszystkie pasy ruchu i powierzchnie przeznaczone do

ruchu i postoju pojazdów ≤ 9 10÷12 ≥ 13

3.6. Dopuszczalna odchyłka w zakresie szerokości warstwy

Szerokość każdej z warstw asfaltowych powinna być zgodna z dokumentacją projektową z tolerancją od 0 do 3 cm.

3.7. Dopuszczalna odchyłka w zakresie spadków poprzecznych warstwy ścieralnej

Spadki poprzeczne nawierzchni warstwy ścieralnej na prostych i łukach powinny być zgodne z dokumentacją projektową z tolerancją ± 0,2 %.

3.8. Dopuszczalne odchyłki w zakresie niewłaściwego sytuacyjnego ukształtowania osi drogi (w płaszczyźnie powierzchni warstwy ścieralnej)

Oś nawierzchni warstwy ścieralnej w planie powinna być usytuowana zgodnie z dokumentacją projektową z tolerancją ± 3 cm dla dróg klasy A i S oraz z tolerancją ± 5 cm dla dróg pozostałych klas.

24

3.9. Dopuszczalne odchyłki w zakresie niewłaściwego wysokościowego ukształtowania osi drogi

Rzędne wysokościowe nawierzchni powinny być zgodne z dokumentacją projektową z tolerancją ± 1,0 cm. Wymaga się, aby 95% zmierzonych rzędnych wysokościowych nie przekraczało dopuszczalnych odchyleń.

25

4. WYLICZENIE POTRĄCEŃ ZA NIEWŁAŚCIWE WYKONANIE ROBÓT

Zgodnie z postanowieniami Warunku Kontraktu Zamawiający może dokonać redukcji ceny kontraktowej (potrąceń). Następuje to w przypadku niedotrzymania przez Wykonawcę wymagań zawartych w projekcie, a dotyczy odchyleń/wartości granicznych w dopuszczalnych granicach akceptowanych przez Zamawiającego. Dotyczy to następujących parametrów:

‒ składu mieszanki mineralno-asfaltowej (zawartość asfaltu, uziarnienie),

‒ grubości warstw,

‒ wskaźnika zagęszczenia,

‒ własności przeciwpoślizgowych,

‒ równości podłużnej i poprzecznej.

Redukcji ceny kontraktowej (potrąceń) dokonuje się według zamieszczonych w Instrukcji wzorów, o ile Wykonawca wyrazi na to pisemną zgodę. Jeżeli Wykonawca nie wyrazi zgody na zastosowanie potrąceń, to w takim przypadku jest zobowiązany usunąć wady.

Potrącenia oblicza się według wzorów 1÷34 dla wszystkich badanych parametrów, proporcjonalnie do wartości charakteryzującej poszczególne warstwy nawierzchni i dla powierzchni reprezentowanej przez każdą z próbek lub dla powierzchni reprezentowanego odcinka, dla którego został oznaczony dany parametr.

Przedstawioną w poniższych wzorach cenę jednostkową (K) 1m2 wykonanej warstwy z mieszanki mineralno-asfaltowej lub 1 t zużytego materiały należy przyjąć:

‒ dla kontraktów w systemie „buduj” wg kosztorysu wykonawczego z narzutami, [PLN/m2] lub [PLN/t],

‒ dla kontraktów w systemie „projektuj i buduj” wg biuletynu SEKOCENBUD (aktualnego na dzień rozliczenia ostatecznego) lub innych dostępnych krajowych danych statystycznych oraz informacji zawartych w biuletynach krajowych profesjonalnych doradców analizujących rynkowe ceny robót budowlanych i inżynieryjnych.

Jeżeli w jednej inwestycji lub zadaniu (dot. utrzymania), zostanie wykryta większa ilość wad, z powodu których powinny być dokonane potrącenia zgodnie z odpowiednimi punktami, to potrącenia te należy zsumować. Suma wszystkich potrąceń jest ograniczona:

‒ dla kontraktów w systemie „buduj” do 50% ceny ogólnej danej pozycji w kosztorysie ofertowym w odniesieniu do przyporządkowanej powierzchni warstwy asfaltowej,

‒ dla kontraktów w systemie „projektuj i buduj” do 50% oszacowanej ceny danego elementu/robót (szacowanie ceny danego elementu/robót należy dokonać na podstawie ceny jednostkowej).

W przypadku, gdy:

‒ zostaną przekroczone dopuszczalne odchyłki i wartości graniczne podlegające odbiorowi z potrąceniami,

‒ obliczona suma potrąceń przekroczy wartość w/w pozycji o 50%,

Wykonawca przedstawi Program Naprawczy lub usunie wadliwie wykonaną warstwę.

26

W przypadku przekroczenia dopuszczalnych odchyłek i wartości granicznych podlegających odbiorowi z potrąceniami, Komisja Odbioru Robót po uzgodnieniu z Inżynierem i Wykonawcą może określić odrębny sposób postępowania.

Jeżeli odchyłki przekraczają dopuszczalne maksymalne wartości, to dany odcinek należy wyłączyć z odbioru do czasu wykonania robót niezbędnych do uzyskania wymaganych cech na tym odcinku. W takim wypadku za zgodą stron dopuszczalny jest odbiór częściowy.

Jeżeli na analizowanej inwestycji lub zadaniu wystąpiły odcinki wyłączone z odbioru to ostateczne potrącenia oblicza się dla całości inwestycji lub zadania dopiero po realizacji programów naprawczych i wykonaniu powtórnych badań i pomiarów.

27

4.1. Potrącenia za skład mieszanki mineralno-asfaltowej

Badanie składu mieszanki obejmuje:

‒ zawartość lepiszcza rozpuszczalnego (odchyłka pa),

‒ zawartość kruszywa przechodzącego przez sito o przez sito o wymiarze oczka 0,063 mm (odchyłka pw),

‒ zawartość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczka 0,125 mm (odchyłka pp),

‒ zawartość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczka 2 mm (odchyłka py),

‒ zawartość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczka D/2 mm lub sito charakterystyczne (odchyłka pz),

‒ zawartość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczka D (odchyłka pd).

4.1.1. Obliczenie kwot potrąceń za niewłaściwą zawartość lepiszcza rozpuszczalnego dla wyniku pojedynczego i średniej z wyników

Sposób postępowania przy obliczaniu potrąceń powinien być zgodny z punktem 3.1.1. i tabelą 4.

Potrącenia za zawartość lepiszcza rozpuszczalnego należy obliczyć dla wartości średniej i dla pojedynczych wyników.

4.1.1.1. Obliczenie kwot potrąceń dla wartości średniej

Potrącenie dla wartości średniej należy obliczyć, jeżeli wartość odchyłki w zakresie zawartości lepiszcza rozpuszczalnego (definicja wg pkt 3.1.1.) pa mieści się w granicach do potrąceń podanych w tabeli 2.

Wielkość odchyłki w zakresie zawartości lepiszcza rozpuszczalnego pa dla wartości średniej należy obliczyć z dokładnością do 0,01% następująco:

pa = │SB - ST│ (1)

gdzie:

SB - średnia zawartość lepiszcza rozpuszczalnego z badań laboratoryjnych (średnia arytmetyczna wszystkich wyników z całej drogi dla danego typu MMA i danej warstwy asfaltowej) obliczona z dokładnością do 0,01%,

ST - zawartość lepiszcza rozpuszczalnego podana w badaniu typu.

Uwaga:

Wartość średnią w zakresie zawartości lepiszcza rozpuszczalnego należy policzyć dla minimum 6 pojedynczych próbek. Jeśli odcinek jest reprezentowanym przez mniejszą ilość próbek, wówczas kwotę potrąceń należy obliczyć jako sumę potrąceń dla pojedynczych wyników.

Potrącenia obejmują kwotę za niedobór i nadmiar lepiszcza rozpuszczalnego, w stosunku do zawartości podanej w badaniu typu. Kwotę potrąceń należy obliczyć następująco:

P = A x K × F (2)

gdzie:

P - potrącenie [PLN],

28

A - współczynnik wyrażony w funkcji wielkości odchyłki pa i obliczony z dokładnością do 0,001 według poniższej zależności:

A = pa/100×30 (3)

gdzie:

pa - wielkość odchyłki w zakresie zawartości lepiszcza rozpuszczalnego dla wartości średniej,

K - cena jednostkowa w PLN/m2 lub PLN/t,

F - powierzchnia objęta sprawdzeniem, [m2] lub odpowiednia ilość materiału, [t].

W przypadku, jeśli potrącenie dotyczy nadmiary lepiszcza, wówczas obliczoną kwotę potrąceń wg wzoru (2) należy pomniejszyć o połowę.

W celu ułatwienia posługiwania się wzorem, w tabeli 17 podaje się wartość parametru A dla poszczególnych odchyłek.

Tabela 17. Wartości parametru A dla odchyłki średniej

„pa”

wielkość odchyłki dot. lepiszcza

rozpuszczalnego w (%)

0,11 0,12 0,13 0,14 0,15 0,16 0,17 0,18

Wartość współczynnika A 0,033 0,036 0,039 0,042 0,045 0,048 0,051 0,054

„pa”



0,19 0,20 0,21 0,22 0,23 0,24 0,25 0,26


„pa”



0,27 0,28 0,29 0,30 0,31 0,32 0,33 0,34


„pa”



0,35 0,36 0,37 0,38 0,39 0,40 x X

Wartość współczynnika A 0,105 0,108 0,111 0,114 0,117 0,120 x X

4.1.1.2. Obliczenie kwot potrąceń dla pojedynczych wyników

Potrącenie dla pojedynczych wyników należy obliczyć, jeżeli wartość odchyłki dla każdej pojedynczej próbki (definicja wg pkt 3.1.1.) w zakresie zawartości lepiszcza rozpuszczalnego pa mieści się w granicach do potrąceń podanych w tabeli 3.

29

Wielkość odchyłki w zakresie zawartości lepiszcza rozpuszczalnego pa dla pojedynczego wyniku, należy obliczyć z dokładnością do 0,1% następująco:

pa = │SB - ST│ (4)

gdzie:

SB - zawartość lepiszcza rozpuszczalnego w pojedynczej próbce otrzymana z badań laboratoryjnych,

ST - zawartość lepiszcza rozpuszczalnego podana w badaniu typu.

Potrącenie obejmuje kwotę za niedomiar i nadmiar lepiszcza rozpuszczalnego w stosunku do zawartości podanej w badaniu typu oraz za pogorszenie właściwości fizyko-mechanicznych mieszanki mineralno-asfaltowej. Kwotę potrąceń należy obliczyć następująco:

P = A’ x K x F (5)

gdzie:


A’ - współczynnik wyrażony w funkcji wielkości odchyłki dla pojedynczej próbki pa i obliczony z dokładnością do 0,01 według poniższej zależności:

A’ = (pa x 130 – 30)/100 (6)

pa - wielkość odchyłki w zakresie zawartości lepiszcza rozpuszczalnego dla pojedynczego wyniku,


F - powierzchnia objęta sprawdzeniem, [m2] lub odpowiednia ilość materiału, [t]

W przypadku, jeśli potrącenie dla pojedynczej próbki dotyczy nadmiaru lepiszcza, wówczas obliczoną kwotę potrąceń wg wzoru (5), dla powierzchni reprezentowanej przez tą próbkę, należy zmniejszyć o połowę.

W celu ułatwienia posługiwania się wzorem, w tabeli 18 podaje się wartości parametru A’ dla poszczególnych odchyłek.

Tabela 18. Tabelaryczne przedstawienie wartości parametru A’ dla odchyłki pojedynczego wyniku

„pa”

Wielkość odchyłki dot. lepiszcza rozpuszczalnego

w (%)

0,4 0,5

Wartość współczynnika A’ 0,22 0,35

30

4.1.1.3. Ostateczna kwota potrąceń za niewłaściwą zawartość lepiszcza rozpuszczalnego

Ostateczna wartość potrąceń za niewłaściwą zawartość lepiszcza rozpuszczalnego w MMA stanowi kwota odpowiadająca:

‒ sumie potrąceń dla pojedynczych wyników w przypadku, jeśli odchyłka dla wartości średniej jest mniejsza niż określona w tabeli 2 dla której ustala się potrącenia (sposób postępowania II opisany w tabeli 4)

lub

‒ wartości wyższej obliczonej jako:

• potrącenie dla wartości średniej,

• sumy potrąceń dla pojedynczych wyników,

jeśli odchyłki dla wartości średniej mieszczą się w granicach określonych w tabeli 2 dla których ustala się potrącenia (sposób postępowania III opisany w tabeli 4).

4.1.2. Obliczenie kwot potrąceń za niewłaściwe uziarnienie MMA dla wartości średniej

Potrącenie dla wartości średniej należy obliczyć, jeżeli wartość odchyłki (definicja wg pkt 3.1.2.) w zakresie ziaren przechodzących przez dane sito tj. o wymiarze oczka:

‒ 0,063 mm - odchyłka pw

‒ 0,125 mm - odchyłka pp

‒ 2 mm - odchyłka py

‒ D/2 mm lub sito charakterystyczne - odchyłka pz

‒ D - odchyłka pd

mieści się w granicach do potrąceń podanych w tabelach od 6 do 10.

4.1.2.1. Obliczanie kwot potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczek 0,063 mm

Wielkość odchyłki w zakresie zawartości ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka 0,063 mm dla wartości średniej należy obliczyć z dokładnością do 0,1% następująco:

pw = |ZB-ZT| (7)

gdzie:

ZB - średnia zawartość ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka 0,063 mm z badań laboratoryjnych (średnia arytmetyczna wszystkich wyników z całej drogi dla danego typu MMA i danej warstwy asfaltowej) obliczona z dokładnością do 0,1%,

ZT - zawartość ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka 0,063 mm podana w badaniu typu.

Kwotę potrąceń należy obliczyć według następującego wzoru:

31

Pw = U x K x F (8)

gdzie:

Pw - potrącenie [PLN],

U - współczynnik wyrażony w funkcji parametru w i obliczony z dokładnością do 0,001 według poniższej zależności:

U = 0,045 x w2 + 0,026 × w + 0,002 (9)

w - przekroczenie wielkości odchyłki pw o wartość dopuszczalnej odchyłki bez potrąceń (T) podanej w tabeli 6, w zakresie zawartości ziaren przechodzących przez sito o boku oczka 0,063mm dla wartości średniej, obliczona z dokładnością do 0,1% następująco:

w = pw – T (10)

T - dopuszczalna wielkość odchyłki bez potrąceń podana w tabeli 6,


F - powierzchnia objęta sprawdzeniem [m2] lub odpowiednia ilość materiału [t].

W celu ułatwienia posługiwania się wzorem (8), w tabeli 19 podaje się wartość parametru U dla poszczególnych wartości przekroczenia odchyłek.

Tabela 19. Współczynnik U do obliczania potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o danym wymiarze oczka

„w, p, y, z, d” wielkość „pi-T” dot. uziarnienia w (%)

0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8

Wartość współczynnika U 0,005 0,009 0,014 0,020 0,026 0,034 0,042 0,052


0,9 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6



1,7 1,8 1,9 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 i powyżej


32

4.1.2.2. Obliczanie kwot potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczek 0,125 mm

Wielkość odchyłki w zakresie zawartości ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka 0,125 mm dla wartości średniej należy obliczyć z dokładnością do 0,1% następująco:

pp = |ZB-ZT| (11)

gdzie:

ZB - średnia zawartość ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka 0,125 mm z badań laboratoryjnych (średnia arytmetyczna wszystkich wyników z całej drogi dla danego typu MMA i danej warstwy asfaltowej) obliczona z dokładnością do 0,1%,

ZT - zawartość ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka 0,125 mm podana w badaniu typu.


Pp = 0,3 × U × K × F (12)

gdzie:

Pp - potrącenie [PLN]

U - współczynnik wyrażony w funkcji wielkości parametru p i obliczony z dokładnością do 0,001 według wzoru (9) – w miejsce parametru w należy wstawić parametr p. W celu ułatwienia posługiwania się wzorem (12), w tabeli 19 podaje się wartość parametru U dla poszczególnych wartości przekroczenia odchyłek,

p - przekroczenie wielkości odchyłki pp o wartość dopuszczalnej odchyłki bez potrąceń (T) podanej w tabeli 7, w zakresie zawartości ziaren przechodzących przez sito o boku oczka 0,125 mm dla wartości średniej, obliczona z dokładnością do 0,1% następująco:

p = pp – T (13)




4.1.2.3. Obliczanie kwot potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczek 2 mm

Wielkość odchyłki w zakresie zawartości ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka 2 mm dla wartości średniej należy obliczyć z dokładnością do 0,1% następująco:

py = |ZB-ZT| (14)

gdzie:

ZB - średnia zawartość ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka 2 mm z badań laboratoryjnych (średnia arytmetyczna wszystkich wyników z całej drogi dla danego typu MMA i danej warstwy asfaltowej) obliczona z dokładnością do 0,1%,

ZT - zawartość ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka 2 mm podana w badaniu typu.

33


Py = U × K × F (15)

gdzie:

Py - potrącenie [PLN],

U - współczynnik wyrażony w funkcji wielkości parametru y i obliczony z dokładnością do 0,001 według wzoru (9) – w miejsce parametru w należy wstawić parametr y. W celu ułatwienia posługiwania się wzorem (15), w tabeli 19 podaje się wartość parametru U dla poszczególnych wartości przekroczenia odchyłek,

y - przekroczenie wielkości odchyłki py o wartość dopuszczalnej odchyłki bez potrąceń (T) podanej w tabeli 8, w zakresie zawartości ziaren przechodzących przez sito o boku oczka 2 mm dla wartości średniej, obliczona z dokładnością do 0,1% następująco:

y = py – T (16)




4.1.2.4. Obliczanie kwot potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczek D/2 mm lub sito charakterystyczne

Wielkość odchyłki w zakresie zawartości ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka D/2 mm lub sito charakterystyczne dla wartości średniej należy obliczyć z dokładnością do 0,1% następująco:

pz = |ZB-ZT| (17)

gdzie:

ZB - średnia zawartość ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka D/2 mm lub sito charakterystyczne z badań laboratoryjnych (średnia arytmetyczna wszystkich wyników z całej drogi dla danego typu MMA i danej warstwy asfaltowej) obliczona z dokładnością do 0,1%,

ZT - zawartość ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka D/2 mm lub sito charakterystyczne podana w badaniu typu.


Pz = 0,3 × U × K × F (18)

gdzie:

Pz - potrącenie [PLN],

U - współczynnik wyrażony w funkcji wielkości parametru z i obliczony z dokładnością do 0,001 według wzoru (9) – w miejsce parametru w należy wstawić parametr z. W celu ułatwienia posługiwania się wzorem (18), w tabeli 19 podaje się wartość parametru U dla poszczególnych wartości przekroczenia odchyłek,

z - przekroczenie wielkości odchyłki pz o wartość dopuszczalnej odchyłki bez potrąceń (T) podanej w tabeli 9, w zakresie zawartości ziaren przechodzących przez sito

34

o boku oczka D/2 mm lub sito charakterystyczne mm dla wartości średniej, obliczona z dokładnością do 0,1% następująco:

z = pz – T (19)




4.1.2.5. Obliczanie kwot potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczek D mm

Wielkość odchyłki w zakresie zawartości ziaren przechodzących przez sito o wymiarze boku oczka D mm dla wartości średniej należy obliczyć z dokładnością do 0,1% następująco:

pd = |ZB-ZT| (20)

gdzie:

ZB - średnia zawartość ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka D mm z badań laboratoryjnych (średnia arytmetyczna wszystkich wyników z całej drogi dla danego typu MMA i danej warstwy asfaltowej) obliczona z dokładnością do 0,1%,

ZT - zawartość ziaren przechodzących przez sito o wymiarze oczka D mm podana w badaniu typu.


Pd = 0,3 × U × K × F (21)

gdzie:

Pd - potrącenie [PLN],

U - współczynnik wyrażony w funkcji wielkości parametru d i obliczony z dokładnością do 0,001 według wzoru (9) – w miejsce parametru w należy wstawić parametr d. W celu ułatwienia posługiwania się wzorem (21), w tabeli 19 podaje się wartość parametru U dla poszczególnych wartości przekroczenia odchyłek,

d - przekroczenie wielkości odchyłki pd o wartość dopuszczalnej odchyłki bez potrąceń (T) podanej w tabeli 10, w zakresie zawartości ziaren przechodzących przez sito o boku oczka D mm dla wartości średniej, obliczona z dokładnością do 0,1% następująco:

d = dz – T (22)




4.1.2.6. Ostateczna kwota potrąceń za niewłaściwe uziarnienie MMA

Ostateczna wartość potrąceń za niewłaściwe uziarnienie MMA stanowi kwota odpowiadająca sumie potrąceń obliczonych dla wartości średniej w zakresie ziaren przechodzących przez sito o danym wymiarze oczka, tj.:

P = Pw + Pp + Py + Pz + Pd (21)

35

4.2. Potrącenia za niewłaściwą grubość warstwy lub pakietu warstw

Wartość średnia ze wszystkich pomiarów grubości danej warstwy lub pakietu warstw powinna być zgodna z grubością przyjęta w projekcie konstrukcji nawierzchni.

Dopuszcza się zawyżenie średniej grubości danej warstwy lub średniej grubości pakietu warstw asfaltowych pod warunkiem, ze zostaną spełnione wymagania w zakresie dopuszczalnych tolerancji dla rzędnych wysokościowych.

Potrącenia naliczane są wyłącznie dla pojedynczych wyników kwalifikujących się do potrąceń wg tabeli 11 (tj. dla zaniżonych grubości – wartość odchyłki pgw>0). Potrącenie za niewłaściwą grubość danej warstwy lub pakietu warstw jest suma potrąceń obliczonych dla pojedynczych pomiarów.

Wartość odchyłki pgw w zakresie grubości danej warstwy lub pakietu warstw dla pojedynczego pomiaru, należy obliczyć z dokładnością do 1% następująco:

pgw = (dK – dP) / dK * 100% (22)

gdzie:

dK - grubość danej warstwy lub pakietu warstw przyjęta w projekcie konstrukcji nawierzchni,

dP - grubość danej warstwy lub pakietu warstw otrzymana w wyniku pojedynczego pomiaru.

Potrącenie oblicza się według wzoru 23.

Pgw = pgw/100 x 3,75 x K x F (23)

gdzie:

Pgw - potrącenie [PLN],

pgw - wartość odchyłki, przekroczenia w dół od grubości przyjętej w konstrukcji nawierzchni w [%],

3,75 - wartość stała

K - cena jednostkowa w PLN/m2,

F - powierzchnia objęta sprawdzeniem [m2].

Większe grubości wbudowywania poszczególnych warstw nawierzchni wynikają w pierwszym rzędzie z powodu jaki stwarza konieczność wyrównania zaniżonej grubości warstwy leżącej poniżej, przy wykonywaniu warstwy górnej według zapisów umownych.

Zamawiający nie rekompensuje zwiększonej grubości warstwy ścieralnej. Obowiązuje to również, w przypadku kiedy zostaje ułożona tylko jedna warstwa. Mniejsze grubości ułożonych warstw są nieuwzględniane, o ile zostaną wyrównane poprzez dodatkowe grubości wyżej leżących warstw.

36

4.3. Potrącenia za wskaźnik zagęszczenia

Wartość średnia ze wszystkich pomiarów zagęszczenia danej warstwy musi spełniać wymagania podane w pkt 3.3. Potrącenia naliczane są wyłącznie dla pojedynczych wyników kwalifikujących się do potrąceń wg tabeli 12. Potrącenie za niewłaściwe zagęszczenie warstwy jest suma potrąceń obliczonych dla pojedynczych wyników.

Wielkość różnicy w zakresie wskaźnika zagęszczenia pc dla pojedynczego wyniku, należy obliczyć z dokładnością do 0,1% następująco:

pc = │PW - PB│ (24)

gdzie:

PB - zagęszczenie warstwy w pojedynczej próbce otrzymana z badań laboratoryjnych,

PW - dolna granica wymaganego zagęszczenia warstwy z określonego typu mieszanki.

Kwotę potrąceń należy obliczyć następująco:

P = pc2 /100 x 3 x K x F (25)

gdzie:


pc - wielkość różnicy w zakresie wskaźnika zagęszczenia dla pojedynczego wyniku, [%],



4.4. Potrącenia za miarodajny współczynnik tarcia

Wielkość różnicy w zakresie miarodajnego współczynnika tarcia należy obliczyć z dokładnością do 0,01 następująco:

pµ = µR - µP (26)

gdzie:

µR - wartość miarodajnego współczynnika tarcia określona rozporządzeniem o warunkach technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publiczne,

µP - wartość miarodajnego współczynnika tarcia z odcinka kilometrowego otrzymana z pomiarów na warstwie ścieralnej obliczona z dokładnością do 0,01.

Kwotę potrąceń za niewłaściwą (zgodnie z tabela 13) wartość miarodajnego współczynnika tarcia należy obliczyć według następującego wzoru:

Pµ = Σpµ2 × (80 × K × F) (27)

gdzie:

Pµ - potrącenie [PLN],

pµ - wielkość różnicy w zakresie niewłaściwego miarodajnego współczynnika tarcia,



37

4.5. Potrącenia za równości podłużną i poprzeczną

4.5.1. Potrącenia za równość podłużną

W pomiarach równości podłużnej warstw konstrukcji nawierzchni stosuje się metody:

‒ profilometryczną bazującą na wskaźnikach równości IRI,

‒ pomiaru ciągłego (równoważną użyciu łaty i klina) z wykorzystaniem planografu (w miejscach niedostępnych dla planografu pomiar punktowy z użyciem łaty i klina).

4.5.1.1. Obliczenie kwot potrąceń za niewłaściwą równość podłużną warstwy metodą profilometryczną bazującą na wskaźnikach IRI

Potrącenie za nierówności mierzone metodą profilometryczną obliczane jest ze wzoru:

PIRI = PIRIśr + PIRImax (28)

gdzie:

PIRI - potrącenia [PLN],

PIRIśr - potrącenie za przekroczenie dopuszczalnej wartości średniej IRIśr na odcinkach 1000 m,

PIRImax - potrącenie za przekroczenia dopuszczalnej wartości maksymalnej IRImax dla pojedynczego pomiaru na odcinku 1000 m.

Potrącenie za przekroczenie dopuszczalnej wartości średniej IRIśr na odcinkach 1000 m PIRIśr, należy obliczyć wg wzoru:

PIRIśr = Σ (IRIśr – IRIśr dop) x K x FIRI (29)

gdzie:

IRIśr - uzyskana wartość średnia wyników pomiaru dla odcinka 1000 m (do liczenia potrąceń bierze się tylko średnie wartości mieszczące się w zakresie do potrąceń wg tabeli 14),

IRIśr dop - dopuszczalna wartość średnia wyników pomiaru określona rozporządzeniem o warunkach technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publiczne,


FIRI - powierzchnia ocenianego odcinka (pasa warstwy ścieralnej nawierzchni; zwykle na długości 1000 m dla PIRIśr).

Potrącenie za przekroczenie dopuszczalnej wartości maksymalnej IRImax dla pojedynczego pomiaru na odcinku 1000 m PIRImax, należy obliczyć wg wzoru:

PIRImax = Σ 2 x (IRIi – IRImax) x K x FIRI (30)

gdzie:

IRIi - każda uzyskana wartość pojedynczego pomiaru dla 50 m (przekraczająca IRImax mieszcząca się w zakresie do potrąceń wg tabeli 14),

IRImax - maksymalna dopuszczalna wartość IRI dla odcinka 50 m,


FIRI - powierzchnia ocenianego odcinka (pasa warstwy ścieralnej nawierzchni; zwykle na długości 50 m dla PIRImax).

38

Uwaga: Jeśli na odcinku 1000m o przekroczonej wartości dopuszczalnej IRIśr zostanie stwierdzony odcinek o przekroczonej dopuszczalnej wartości IRImax w ramach tolerancji, to odcinek ten wlicza się do średniej, a ponadto oblicza się dla niego dodatkowe potrącenie dla wzmocnienia efektu potrącenia za jakość.

Jeżeli na całym odbieranym odcinku (zwykle 1000 m) lub jego części stosuje się Program Naprawczy, to po jego realizacji należy wykonać powtórny pomiar równości podłużnej na całym odbieranym odcinku i ponownie zastosować procedurę obliczania potrąceń za równość podłużną wg niniejszej Instrukcji.

4.5.1.2. Obliczenie kwot potrąceń za niewłaściwą równość podłużną warstwy przy pomocy planografu lub łaty i klina

Podstawę do obliczenia potrąceń za niewłaściwą równość podłużną odbieranej warstwy nawierzchni stanowi tzw. nierówność umowna Nu.

Nierówność umowną Nu ustala się dla każdego pasa ruchu w każdym hektometrze wykonanego odcinka warstwy nawierzchni, na podstawie wyników pomiarów planografem lub łatą 4 metrową.

4.5.1.2.1. Kwalifikacja nierówności

Rys.5 Wykres nierówności z zapisu planografu

Zakwalifikowanie nierówności do poszczególnych przedziałów przy pomiarze planografem następuje wtedy, gdy lokalna nierówność obrazowana powyższym wykresem wchodzi do danego zakresu z zakresu niższego i wraca do zakresu niższego. Przykład kwalifikowania nierówności podano na rysunku, na którym pomierzone nierówności nawierzchni oznaczono krzyżykami.

4.5.1.2.2. Postępowanie z nierównościami, obliczenie kwoty potrąceń

Nierówność umowną Nu oblicza się jedynie dla warstw ścieralnych nawierzchni.

Wartość nierówności umownej Nu otrzymuje się przez zsumowanie liczby nierówności w określonych przedziałach nierówności i pomnożenie ich przez współczynnik β (wzór 28), zależny od klasy drogi oraz mierzonego elementu nawierzchni.

Nu = n x β (31)

gdzie:

Nu - nierówność umowna dla odcinka 100 m,

39

n - liczba zmierzonych nierówności w określonych przedziałach nierówności dla odcinka 100 m,

β - współczynnik przeliczeniowy wg tabeli 20.

Tabela 20. Wartości współczynnika przeliczeniowego β


Współczynnik przeliczeniowy β

(w nawiasach adekwatne przedziały nierówności podłużnej do potrąceń)

warstwa ścieralna

A, S, GP

Pasy ruchu zasadnicze, awaryjne, dodatkowe, włączenia i

wyłączenia, jezdnie łącznic Nie dotyczy

Jezdnie MOP, utwardzone pobocza Nie dotyczy

G, Z


i wyłączenia, postojowe

2

(>6÷≤9 mm)

Utwardzone pobocza 1

(>9÷≤12 mm)

L, D, place,

parkingi


ruchu i postoju pojazdów

1

(>9÷≤12 mm)

Uwaga: Nierówności podłużne przekraczające wartości dopuszczalne na warstwach wiążącej oraz podbudowy nie są kwalifikowane do naliczania potrąceń – patrz pkt. 2.1.3. tabela 1.

Adekwatne przedziały nierówności do potrąceń podano tabeli 20 w nawiasach.

Potrącenie za nierówności podłużne (PN) mierzone przy pomocy planografu (łaty i klina) należy obliczyć wg wzoru:

PN = Σ 0,01 x Nu x K x FN (32)

gdzie:

PN - potrącenie za nierówność podłużną [PLN],

Nu - nierówność umowna dla odcinka 100 m,

K - cena jednostkowa w PLN/1 m2,

FN - powierzchnia ocenianego odcinka (pasa warstwy ścieralnej nawierzchni) na długości 100m (w przypadku placów i parkingów powierzchnia zastępcza równa 100 m2),

n - liczba ocenianych odcinków 100 m.

40

4.5.2. Potrącenia za równość poprzeczną

W pomiarach równości poprzecznej warstw konstrukcji nawierzchni stosuje się metody:

- pomiaru profilometrycznego równoważną użyciu łaty i klina,

- łaty i klina w miejscach niedostępnych dla profilografu (przy małych zakresach robót).

Podstawę do obliczenia potrąceń za niewłaściwą równość poprzeczną odbieranej warstwy nawierzchni stanowi tzw. nierówność umowna poprzeczna Nup.

Nierówność umowną poprzeczną Nup ustala się dla każdego pasa ruchu w każdym hektometrze wykonanego odcinka warstwy nawierzchni, na podstawie wyników pomiarów metodą profilometryczną lub łatą i klinem.

4.5.2.1. Postępowanie z nierównościami, obliczenie kwoty potrąceń

Nierówność umowną poprzeczną Nup oblicza się jedynie dla warstw ścieralnych nawierzchni.

Wartość nierówności umownej poprzecznej Nup otrzymuje się przez zsumowanie liczby nierówności na odcinku 100 m w określonych przedziałach nierówności i pomnożenie ich przez współczynnik δ (wzór 33), zależny od klasy drogi oraz mierzonego elementu nawierzchni.

Nup = n x δ (33)

gdzie:

n - liczba zmierzonych nierówności w określonych przedziałach nierówności dla odcinka 100 m,

δ - współczynnik przeliczeniowy wg tabeli 21.

Tabela 21. Wartości współczynnika przeliczeniowego δ dla równości poprzecznej


Współczynnik przeliczeniowy δ (w nawiasach adekwatne przedziały

nierówności poprzecznej do potrąceń)

warstwa ścieralna

A, S, GP

Pasy ruchu zasadnicze, awaryjne, dodatkowe, włączenia

i wyłączenia, jezdnie łącznic

3

(>4÷≤6 mm)

Jezdnie MOP, utwardzone pobocza

2

(>6÷≤9 mm)

G, Z


i wyłączenia, postojowe

2

(>6÷≤9 mm)

Utwardzone pobocza 1

(>9÷≤12 mm)

L, D, place,

parkingi


ruchu i postoju pojazdów

1

(>9÷≤12 mm)

41

Uwaga: Nierówności poprzeczne przekraczające wartości dopuszczalne na warstwie wiążącej oraz podbudowy nie są kwalifikowane do naliczania potrąceń i wymagają Programu Naprawczego.

Potrącenie (PNP) za nierówności poprzeczne mierzone metodą profilometryczną lub przy użyciu łaty i klina należy obliczyć wg wzoru:

PNP = Σ 0,001 x Nup x K x FNu (34)

gdzie:

PNP - potrącenie za nierówności poprzeczne [PLN],

Nup - nierówność umowna poprzeczna,


FNu - powierzchnia ocenianego odcinka (pasa warstwy ścieralnej nawierzchni) na długości 100m (w przypadku placów i parkingów powierzchnia zastępcza równa 100 m2),

n - liczba ocenianych odcinków 100 m.

42

Załącznik 1. Przykłady obliczeń kwot potrąceń

A. Przykłady obliczeń kwot potrąceń za niewłaściwy skład mieszanki mineralno-asfaltowej

Przykład 1 – obliczenie potrąceń za niewłaściwą zawartość lepiszcza rozpuszczalnego

Kategoria ruchu : KR 5 Typ mma: AC WMS

Długość odcinka : 5000,0m Szerokość warstwy : 7,0m

Koszt 1m2 K(PLN): 35

Lp. Lokalizacja próbki km+hm

Zawartość lepiszcza rozpuszczalnego, %

wie

lkoś

ć od

chył

ki,

p a

Ocena jakości dot. odbioru na podstawie pojedynczego wyniku

pow

ierz

chni

a re

prez

ento

wan

a pr

zez

prób

kę F

, m

2

wyn

ik

bada

nia

bada

nie

typu

bez

potr

ąceń

potr

ącen

ia

nie

do o

dbio

ru

1 0+200 4,8

5,0

0,2 x 3150

2 0+700 4,7 0,3 x 3500

3 1+200 5,1 0,1 x 3500

4 1+700 4,5 0,5 x niedomiar 3500

5 2+200 5,2 0,2 x 3500

6 2+700 4,6 0,4 x niedomiar 3500

7 3+200 4,9 0,1 x 3500

8 3+700 5,1 0,1 x 3500

9 4+200 4,7 0,3 x 3500

10 4+700 5,0 0,0 x 3850

Ocena dla wartości średniej z całego ocenianego odcinka Powierzchnia ocenianego

odcinka

średnia dla odcinka

4,86 5,0 0,14 x niedomiar 35000

Kwota potrąceń za niedobór dla wartości średniej

P = A x K x F (wzór nr 1) P= 51 450,00 PLN (wartość wsp. A z tabl. x1) 0,042

Obliczona wielkość potrącenia za średnią zawartość lepiszcza dot. niedoboru - potrącenie nie ulega zmniejszeniu

43

Kwota potrąceń dla pojedynczego wyniku

P = A' x K x F (wzór nr 3)

Lokalizacja próbki pa F P PLN nadmiar/ niedomiar

wymagana korekta P

P PLN (ostateczne) A' (tabl.x2)

1+700 0,5 3500 42 875,00 nadmiar tak 42 875,00 0,35

2+700 0,4 3500 26 950,00 niedomiar nie 26 950,00 0,22

Suma potraceń dla pojedynczych wyników P= 69 825,00

Ostateczna kwota potrąceń za zawartość lepiszcza rozpuszczalnego : 69 825,00 PLN

Przykład 2 – obliczenie potrąceń za niewłaściwą zawartość lepiszcza rozpuszczalnego

Kategoria ruchu : KR 5 Typ mma: SMA


Koszt 1m2 K(PLN): 35

Lp. Lokalizacja próbki km+hm

Zawartość lepiszcza rozpuszczalnego, %

wie

lkoś

ć od

chył

ki,

p a

Ocena jakości dot. odbioru na podstawie pojedynczego wyniku

pow

ierz

chni

a re

prez

ento

wan

a pr

zez

prób

kę F

, m

2

wyn

ik

bada

nia

bada

nie

typu

bez

potr

ąceń

potr

ącen

ia

nie

do o

dbio

ru

1 0+200 6,2

6,2

0,0 x 3150

2 0+700 6,1 0,1 x 3500

3 1+200 6,3 0,1 x 3500

4 1+700 6,1 0,1 x 3500

5 2+200 6,4 0,2 x 3500

6 2+700 6,0 0,2 x 3500

7 3+200 6,6 0,4 x nadmiar 3500

8 3+700 5,8 0,4 x niedomiar 3500

9 4+200 6,2 0,0 x 3500

10 4+700 6,2 0,0 x 3850

Ocena dla wartości średniej z całego ocenianego odcinka Powierzchnia ocenianego

odcinka

średnia dla odcinka 6,19 6,2 0,01 x

niedomiar 35000

44

Dla wartości średniej nie zostały naliczone potrącenia (odchyłka mniejsza od granic do potrąceń - tabl. 3)

Kwota potrąceń dla pojedynczego wyniku

P = A' x K x F (wzór nr 3)

Lokalizacja próbki pa F P PLN nadmiar/ niedomiar

wymagana korekta P

P PLN (ostateczne) A' (tabl.x2)

3+200 0,4 3500 26 950,00 nadmiar tak 13 475,00 0,22

2+700 0,4 3500 26 950,00 niedomiar nie 26 950,00 0,22

Suma potraceń dla pojedynczych wyników P= 40 425,00

Ostateczna kwota potrąceń za zawartość lepiszcza rozpuszczalnego : 40 425,00 PLN

Przykład 3 – obliczenie potrąceń za niewłaściwe uziarnienie mieszanki mineralnej (kwota potrąceń obliczana dla wartości średniej)

Zestawienie wyników badań uziarnienia wyekstrahowanej mieszanki mineralnej

Lp. prze

chod

zi

prze

z si

to

mm

16

8,0

2,0

0,1

25

0,0

63

Badanie typu

96 56 25 15 4,7

1 0+200 100 63 27 18 6,4

2 0+700 100 62 28 17 7,3

3 1+200 100 55 27 18 6,8

4 1+700 95 61 30 16 5,3

5 2+200 100 60 30 17 6,7

6 2+700 100 57 26 16 5,6

7 3+200 96 58 28 19 5,6

8 3+700 100 60 29 16 6,0

9 4+200 100 59 28 16 6,2

10 4+700 100 58 29 20 7,0

45

Kwota potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczek 0,063mm


Koszt 1m2 K(PLN): 35 KR 5 AC 16 W

Lp. Lokalizacja próbki

Zawartość kruszywa (%)

przechodzącego przez sito 0,063

odch

yłka

dla

po

jedy

ncze

go w

ynik

u (t

abel

a 6)

ocen

a ja

kośc

i dot

. od

bior

u na

pod

staw

ie

poje

dync

zego

wyn

iku

pow

ierz

chni

a re

prez

ento

wan

a pr

zez

prób

kę F

, m

2

dopu

szcz

alna

wie

lkoś

ć od

chył

ki T

bez

pot

rące

ń

(tab

ela

7)

wyn

ik

bada

nia

bada

nie

typu

1 0+200 6,4

4,7

1,7 TAK 3150

1,5

2 0+700 7,3 2,6 NIE 3500

3 1+200 6,8 2,1 TAK 3500

4 1+700 5,3 0,6 TAK 3500

5 2+200 6,7 2,0 TAK 3500

6 2+700 5,6 0,9 TAK 3500

7 3+200 5,6 0,9 TAK 3500

8 3+700 6,0 1,3 TAK 3500

9 4+200 6,2 1,5 TAK 3500

10 4+700 7,0 2,3 TAK 3850

Ocena dla wartości średniej z całego ocenianego odcinka

Wielkość odchyłki pw

przekroczenie wielkości

odchyłki pw

Powierzchnia ocenianego odcinka Uwagi

średnia wartość dla odcinka

6,3 4,7 1,6 0,1 31500

Odcinek do potrąceń został zmniejszony o

powierzchnię dla próbki km 0+700

tabela x2 współczynnik U

0,005

Kwota potrąceń (wzór nr 5)

Pw= 0,005x35x31500

Pw= 5 512,50 PLN

46

Kwota potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczek 0,125mm




Zawartość kruszywa (%) przechodzącego

przez sito 0,063

odch

yłka

dla

po

jedy

ncze

go w

ynik

u (t

abel

a 6)

ocen

a ja

kośc

i dot

. od

bior

u na

pod

staw

ie

poje

dync

zego

wyn

iku

pow

ierz

chni

a re

prez

ento

wan

a pr

zez

prób

kę F

, m

2

dopu

szcz

alna

wie

lkoś

ć od

chył

ki T

bez

pot

rące

ń

(tab

ela

8)

wyn

ik

bada

nia

bada

nie

typu

1 0+200 18

15

3 TAK 3150

2,0

2 0+700 17 2 TAK 3500

3 1+200 18 3 TAK 3500

4 1+700 16 1 TAK 3500

5 2+200 17 2 TAK 3500

6 2+700 16 1 TAK 3500

7 3+200 19 4 TAK 3500

8 3+700 16 1 TAK 3500

9 4+200 16 1 TAK 3500

10 4+700 20 5 TAK 3850


Wielkość odchyłki pp


odchyłki pp

Powierzchnia ocenianego odcinka


17,3 15 2,3 0,3 35000


0,014


Pp=0,3x0,014x35x35000

Pp= 5 145,00 PLN

47

Kwota potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczek 2mm





przez sito 0,063

odch

yłka

dla

po

jedy

ncze

go w

ynik

u (t

abel

a 6)

ocen

a ja

kośc

i dot

. od

bior

u na

pod

staw

ie

poje

dync

zego

wyn

iku

pow

ierz

chni

a re

prez

ento

wan

a pr

zez

prób

kę F

, m

2

dopu

szcz

alna

wie

lkoś

ć od

chył

ki T

bez

pot

rące

ń

(tab

ela

9)

wyn

ik

bada

nia

bada

nie

typu

1 0+200 27

25

2 TAK 3150

3,0

2 0+700 28 3 TAK 3500

3 1+200 27 2 TAK 3500

4 1+700 30 5 TAK 3500

5 2+200 30 5 TAK 3500

6 2+700 26 1 TAK 3500

7 3+200 28 3 TAK 3500

8 3+700 29 4 TAK 3500

9 4+200 28 3 TAK 3500

10 4+700 29 4 TAK 3850


Wielkość odchyłki py


odchyłki py


średnia wartość dla odcinka 28,2 25 3,2 0,2 35000


0,009


Py= 0,009x35x35000

Py= 11 025,00 PLN

48

Kwota potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczek D/2 lub sito charakterystyczne




Zawartość kruszywa (%)

przechodzącego przez sito 0,063

odch

yłka

dla

po

jedy

ncze

go w

ynik

u (t

abel

a 6)

ocen

a ja

kośc

i dot

. od

bior

u na

pod

staw

ie

poje

dync

zego

wyn

iku

pow

ierz

chni

a re

prez

ento

wan

a pr

zez

prób

kę F

, m

2

dopu

szcz

alna

wie

lkoś

ć od

chył

ki T

bez

pot

rące

ń

(tab

ela

10)

wyn

ik

bada

nia

bada

nie

typu

1 0+200 63

56

7 NIE 3150

3,0

2 0+700 62 6 TAK 3500

3 1+200 55 1 TAK 3500

4 1+700 61 5 TAK 3500

5 2+200 60 4 TAK 3500

6 2+700 57 1 TAK 3500

7 3+200 58 2 TAK 3500

8 3+700 60 4 TAK 3500

9 4+200 59 3 TAK 3500

10 4+700 58 2 TAK 3850


Wielkość odchyłki pz

przekroczenie wielkości odchyłki pz

Powierzchnia ocenianego odcinka Uwagi


59,3 56 3,3 0,3 31850

Odcinek do potrąceń został zmniejszony o

powierzchnię dla próbki km 0+200


0,014


Pz=0,3x0,014x35x31850

Pz= 4 681,95 PLN

49

Kwota potrąceń za niewłaściwą ilość kruszywa przechodzącego przez sito o wymiarze oczek D





przez sito 0,063

odch

yłka

dla

po

jedy

ncze

go w

ynik

u (t

abel

a 6)

ocen

a ja

kośc

i dot

. od

bior

u na

pod

staw

ie

poje

dync

zego

wyn

iku

pow

ierz

chni

a re

prez

ento

wan

a pr

zez

prób

kę F

, m

2

dopu

szcz

alna

wie

lkoś

ć od

chył

ki T

bez

pot

rące

ń

(tab

ela

11)

wyn

ik

bada

nia

bada

nie

typu

1 0+200 100

96

4 TAK 3150

3,0

2 0+700 100 4 TAK 3500

3 1+200 100 4 TAK 3500

4 1+700 95 1 TAK 3500

5 2+200 100 4 TAK 3500

6 2+700 100 4 TAK 3500

7 3+200 96 0 TAK 3500

8 3+700 100 4 TAK 3500

9 4+200 100 4 TAK 3500

10 4+700 100 4 TAK 3850


Wielkość odchyłki pd


odchyłki pd


średnia wartość dla odcinka 99,1 96 3,1 0,1 35000


0,005


Pd=0,3x0,014x35x35000

Pd= 1 837,50 PLN

Kwota potrąceń za niewłaściwe uziarnienie mieszanki mineralnej :

P = Pw + Pp + Py + Pz + Pd (wzór nr 11)

P = 5 512,50 PLN+ 5 145,00 PLN+ 11 025,00 PLN+ 4 681,95 PLN+ 1 837,50 PLN

P = 28 201,95 PLN

50

B. Przykład obliczeń kwot potrąceń za niewłaściwą grubość warstwy

Przykład:

warstwa wiążąca z AC 16 W

dK = 80 mm

dP = 72 mm

pgw = 10 %

K = 70 PLN/m2 - koszt jednostkowy wykonania warstwy

F = 6 000 m2 - powierzchnia objęta sprawdzeniem

Pgw = pgw/100 x 3,75 x K x F

Pgw = 10/100 x 3,75 x 70 x 6000 = 157 500 PL

C. Przykłady obliczeń kwot potrąceń za niewłaściwy wskaźnik zagęszczenia

Przykład:

Warstwa ścieralna z SMA

PB = 96,0 %

PW = 98,0 %

pc = 2,0 %



P = pc2 /100 x 3 x K x F

P = 4/100 x 3 x 35 x 6000 = 25 200 PLN

Uwaga: Warunkiem odbioru jest spełnienie kryterium dodatkowego dla warstwy ścieralnego określonego w pkt. 3.3.1

D. Przykład obliczeń kwoty potrąceń za niewłaściwy miarodajny współczynnik tarcia

Przykład:

Warstwa ścieralna z SMA

µR = 0,49

µP = 0,44

pµ = 0,05



Pµ = Σpµ2 × (80 × K × F)

P = 0,052 x 80 x 35 x 6000 = 42 000 PLN

51

E. Przykład obliczeń kwoty potrąceń za niewłaściwą równości podłużną i poprzeczną

Przykład 1

Potrącenie PIRI śr = Σ ( IRI śr – IRI śr dop ) x K x FIRI

Pierwszy składnik: PIRI śr = (1,57 – 1,30) x 30 PLN/m2 x 3500 m2 = 28 350 PLN

Drugi składnik: PIRI śr = (1,36 – 1,30) x 30 PLN/m2 x 3500 m2 = 6 300 PLN

(3,50 m pas ruchu x 1000 m = 3500 m2)

Razem: 34 650 PLN

Potrącenie PIRI max

Na 2 odcinkach po 50 m pomierzono IRI = 2,55 i IRI = 2,50 traktowane dalej jako IRIi

Pierwszy składnik: IRImax = 2,55

Drugi składnik: IRImax = 2,50

PIRI max = 2 x (2,55 – 2,4) x 30 PLN/m2 x 175 m2 (50 m x 3,5 m)

PIRI max = 2 x 0,15 x 30 PLN/m2 x 175 m2 =1575 PLN

PIRI max = 2 x (2,50 – 2,4) x 30 PLN/m2 x 175 m2 (50 m x 7,5 m – dwa pasy ułożone jednym przejściem)

PIRI max = 2 x 0,10 x 30 PLN/m2 x 175 m2 =1050 PLN

Łącznie Potrącenie PIRI max = 1575 + 1050 =2575 PLN

Potrącenie PIRI = 34650 + 2575 = 37225 PLN

Przykład 2

Maksymalne możliwe potrącenie PIRI max

Na odcinku 50 m pomierzono IRI = 2,6 traktowane dalej jako IRIi

IRImax = 2,4

PIRI max = 2 x (2,6 – 2,4) x 30 PLN/m2 x 187,50 m2 (50 m x 3,75 m) = 2250 PLN

Documents

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad INSTRUKCJA ... · ostatecznych robót drogowych realizowanych na drogach krajowych i autostradach. ... Katalog Typowych Konstrukcji