Excel Maturski

8/8/2019 Excel Maturski

1/18

Sadraj:

1. Uvod......................................................................................................1

2. Osnove Excel-a....................................................................................22.1. Navigacija u Excel prozoru........................................................52.2. Rad sa podacima ......................................................................62.3. Automatsko popunjavanje liste..................................................72.4. Izmjene podataka......................................................................9

3. Rad sa formulama..............................................................................10

3.1. Ispravljanje formula..................................................................113.2. Alati za rad sa formulama........................................................11

4. Formatiranje sadraja elija..............................................................13

5. Grafika................................................................................................15

6. Zakljuak...........................................................................................16

Literatura..........................................................................................................17


2/18

Programski paket Excel ipi Andrija

1. Uvod

Excelje programski paket namijenjen:

- uvanju podataka- preglednom prikazu podataka- tabelarnim izraunavanjima.

Excel-ova datoteka je radna sveska (workbook) koja se obino oznaava Book1,Book2... Radna sveska se sastoji od radnih strana (worksheets) koji se oznaavajuSheet1, Sheet2... Nakon pokretanja Excel-a dobijamo jednu radnu svesku (Book1) ukojoj se nalaze tri radna lista (Sheet1, Sheet2 i Sheet3).Radni list je podeljen na:

- 256 kolona (column)- 65536 redova (row)

Presjek jedne kolone i reda se naziva elija (cell).Svaka elija je jednoznano odreena adresom:

- radnim listom (imenom radnog lista)

- koordinatama (ime kolone i ime reda)

2


3/18


2. Osnove Excel-a

Inicijalno se na vrhu Excelprozora nalazi ime fajla sa kojim se radi, sa standardnomkontrolnim menijem sa lijeve i tasterima za poveavanje (maximize), smanjivanje(minimize) i izlazak iz programa (exit) sa desne strane. Ispod toga je traka sa glavnimpadajuim menijima, i kontrolama za prozor u kome se trenutno radi. Slijede tasterskimeniji pomou kojih samo jednim klikom mia moemo izvoditi mnoge operacije.Glavni dio prozora je pokriven radnom povrinom, sa ije desne i donje strane senalaze trake i tasteri za kretanje. Pri skrolovanju trakama, pojavljuju se informacije omjestu na kome se nalazite (Scroll Tips). Na samom dnu je statusna linija na kojoj seispisuju razne korisne informacije, kao to su znaenja tastera iznad kojih se nalazikursor, trenutna aktivnost programa (npr. snimanje). Pored statusa, tu su kalkulator istatusi tastera Num Lock, Scroll Locki Caps Lock.

Pored standardnog korienja lijevog dugmeta na miu, desno ima znaajnu ulogu u

skraivanju vremena potrebnog za kretanje kroz menije da bi se dolo do nekekomande. Pritiskom na njega pojavljuje se mali meni iji je sadrajzavistan odobjekta

3


4/18


iznad koga se trenutno nalazi pokaziva (strelica). Ako se pritisne iznad neke elije,dobija se mogunost kopiranja, prebacivanja, brisanja, ubacivanja novih podataka i td.

Zbog mogunosti nastanka greaka u toku rada u Excel paketu postoji komanda zavraanje prethodnog stanja (Undo). Suprotan efekat ima funkcija Redo.

Pri radu sa mnogo fajlova potrebno ih je locirati u jedan direktorijum (folder), i onda ihstalno odatle pozivati i nove smjetati na isto mjesto. Da bi se izbjeglo stalno kretanjekroz stablo direktorijuma pri komandi Open, Excelnudi mogunost definisanja eljenepolazne lokacije. U meniju Tools, bira se Options i zatim tab General. U polje Default

File Location unese se put do eljenog direktorijuma (na primjer C:\Excel\Radni). Akose u sekciji Settings oznai Recently Used File List, u meniju File e se pojavljivati listanekoliko fajlova koji su korieni poslednji, tako da za est rad na istoj radnoj knjizi nijepotrebno koristiti komandu Open.

4


5/18


S obzirom na potrebu za estim premjetanjem, brisanjem, reimenovanjem,pretraivanjem i drugim operacijama za rad sa fajlovima (dokumentima) za koje jeinae potreban Windows Explorer, pisci Excel-a su najpotrebnije od tih operacija imnoge druge ugradili u sam Open dijalog. Pri vrhu je nekoliko tastera od kojih prvivraa na prethodnu lokaciju, a sledei die za jedan nivo u stablu direktorijuma. Na

lijevoj strani je meni za direktno otvaranje najznaajnijih direktorijuma, kao to je MyDocuments. Desnim klikom u listu fajlova dobija se meni kao i u Explorer-u, tako da sepraktino sve moe obaviti u samom Open dijalogu, dakle bez naputanja programa.Upotrebom polja za ime, tip, dio teksta ili osobinu, kao i vrijeme izmjena, mogu se vritinapredna pretraivanja ne samo Excel fajlova, ve i Word, Works i drugih formata.Svaki dokument se moe otvoriti i tako da se onemogue izmene, time to se otvorilista Open i izabere komanda Open Read Only ili Open As Copy, to e otvoriti kopijudokumenta, pa e original ostati netaknut.

2.1. Navigacija u Excel prozoru

U samom Excel prozoru se nalazi i prozor radne knjige (workbook) sa prikazanimtrenutno aktivnim radnim listom (worksheet). Svaki radni list je praktino zasebnacjelina, koja sadri mreu kolona (oznaenih slovima abecede) i redova (oznanihbrojevima). Na presjecima redova i kolona nalaze se "kuice" koje se nazivaju elije(cell) i predstavljaju najmanju radnu jedinicu Excel-a. Podaci i formule se unose u elijei tako se formiraju radni listovi. Broj radnih listova se moe mijenjati po potrebi.Mijenjanje radnog lista je jednostavno - klikom miem na eljenu karticu (nalaze se nadnu prozora radne knjige), i to je sve. Ako ih ima puno, pa se ne vide svi, sa lijeve

strane su strelice za njihovo pomjeranje. U Excel-u se praktino sve komande kretanjai ostalih funkcija mogu dobiti i odgovarajuom kombinacijom tastera, koje su navedeneu sljedeoj tabeli:

5


6/18


Pored opisanih, postoji i mogunost direktnog "skoka" na eljenu eliju - pritiskom naF5 (idi na) direktno se unosi njena adresa. Ako se ciljna elina ne nalazi na trenutnoaktivnom radnom listu, navodi se prvo njegovo ime, zatim znak uzvika i onda regularnaadresa elije (npr. sheet3!m34). Omogueno je referenciranje na elije i oblasti koje se

nalaze ak i u drugom fajlu, uz navoenje njegovog imena u uglastim zagradama (naprimer [C:\Obaveze\Porezi]sheet2!c5).

Kada se radi sa tabelama veim od ekrana, esto je potrebno videti dva dijela koja sumeusobno udaljena. Pomou mia i crta za dijeljenje (split bar) koje se nalaze sadesne strane horizontalnog i gornje vertikalnog skrol bara ekran moe da se podeli nadva nezavisna dijela. Gornji ili lijevi dio se moe eventualno "zamrznuti" komandomFreeze Panes iz menija Window, a kasnije odmrznuti sa Window / Unfreeze Panes.

Sa radnim listovima se rukuje umnogome kao i sa samim elijama - mogu seoznaavati (select), kopirati, premjetati itd. u okviru jedne ili vie radnih knjiga.

Selekcija je jednostavna - samo se klikne na tab (jeziak) eljenog lista. Ako ih jepotrebno nekoliko, postoje dva naina: ukoliko treba oznaiti nekoliko susednih listovaklikne se na prvi, a zatim drei pritisnut Shift, na poslednji u grupi. Za nesusjednelistove klike se na njihove tabove drei pritisnut Ctrl. Dodavanje (insert) novih listovase obavlja tako to se izabere onaj ispred koga se eli ubacivanje novog, zatim seotvori Insert meni i izabere Worksheet. Brie se tako to se neeljeni listovi oznae iizvri Edit / Delete Sheet. Premjetanje i kopiranje se izvode na slian nain -oznaavanjem praenim sa Edit / Move or Copy. Zatim se u dijalog prozoru unese ukoju knjigu listovi idu i ispred kog lista se ubacuju. Ako se eli kopiranje a nepremjetanje, klikne se na 'Create a Copy' kvadrati. Drugi nain za ove operacije jevuci-i-spusti' (drag and drop): oznae se tabovi listova koje treba premjestiti i onda semiem "odvuku" na eljeno mjesto. Kopiranje se izvodi na isti nain samo uz pritisnuttasterCtrlpri odvlaenju. Radnim listovima se mogu mijenjati imena, tako to se duploklikne na njegovo ime. Ako je potrebno, radni listovi se mogu privremeno i "sakriti"pomou Format/ Sheet / Hide, a kasnije ih vratiti sa Unhide.

2.2. Rad sa podacima

Tekst je bilo koja kombinacija slova i cifara. Unosi se tako to se nakon klika na eljenu

eliju, otkuca tekst i pritisnete Enter; tekst se automatski poravnava na lijevu marginuelije. Za prekid unosa, pritisne se Esc. Zbog ugradne logike koja sama prepoznaje tipunijetog podatka, ako se eli unos broja koji treba da se tretira kao tekst (npr. potanskibroj), treba ispred njega otkucati apostrof (npr. '32000).

Brojevi se sastoje od cifara i specijalnih znakova kao to su + - ( ) , . % i automatski seporavnavaju na desnu marginu elije. Brojevi se unose na potpuno isti nain kao i tekst- dolazak na eliju, unos, Enter. Ako se umesto broja pojave znaci 'tarabe' (#), to samoznai da je elija suvie mala da se broj prikae u cjelini, ali je i dalje sve u redu.

6


7/18


2.3. Automatsko popunjavanje liste

Veoma korisna funkcija Excel-a je popunjavanje (fill) susjednih elija srodnimsadrajem, kao to su imena dana u nedelji ili meseci u godini, ili jednostavnoubacivanje rednih brojeva. Kada je cilj popunjavanje veeg broja elija istim sadrajem,dovoljno je da se taj sadraj otkuca samo u jednoj. Zatim se mi dovede iznad nje iprevue se (pritiskom na lijevi taster) preko onih koje treba popuniti. Iz Edit menija sebira Fill i iz njegovog podmenija smer popunjavanja - bie prekopiran sadraj i formatpoetne elije. Ova vrsta kopiranja moe da se izvede i iz jednog radnog lista u druge:najpre se oznae tekui i ciljni listovi, pa tek onda eljene elije. Bira se Edit / Fill /Across Worksheets. Za kopiranje sadraja i formata elije se bira All, samo za sadrajContents, a samo za format Formats, praeno sa Ok.Za razliku od funkcije Fill koja samo kopira sadraj, AutoFill moe umnogome daolaka esta popunjavanja rednih brojeva ili povezanih imena. Ako, npr. treba unijetidane u nedjelji, dovoljno je otkucati samo prvi (Monday) i povui "ruicu zapopunjavanje" (ima je svaka oznaena elija, predstavlja je mali kvadrat u donjemdesnom uglu) u eljenom smjeru. Kada se mi dovede iznad njega, strelica se pretvarau mali znak '+'. Po otputanju dugmeta na miu, Excele sam popuniti dodatne elijeodgovarajuim danima. Sline liste se mogu i samostalno kreirati, tako da je veomajednostavno unijeti bilo kakve nizove na bilo kom jeziku. Potrebno je uraditi sljedee: UTools meniju bira se Options, pa zatim Custom Lists tab. Klikom na stavku NEW LIST,kursor se pojavljuje u List Entries polju. Stavke liste se otkucaju, a cijela operacija sezavrava pritiskom na Add ili OK.

7


8/18


Automatsko popunjavanje je dobro za manje serije podataka, ali nekad je potrebnopopuniti velike nizove elija sa inkrementalnim sadrajem. Excel prepoznaje etirinaina rada, kao to prikazuje tabela:

Kreiranje serije je, kao i veina operacija u Excel-u, veoma jednostavno: prvo se unesevrijednost u poetnu eliju, to e biti polazna ili krajnja vrijednost. Zatim se oznaeelije koje treba da budu popunjene. U meniju Edit bira se Fill / Series. U Seriesdijalogu izabere se da li e se serija iriti po koloni (Columns) ili redu (Rows) i vrstaserije. Podesi se korak (Step) i krajnja vrijednost unosa (Stop) ako je potrebno.

U Excel-u postoji Auto Complete logika koja prati prethodne unose i pravi bazurazliitih stavki. Kada u praznoj eliji zapone unos, prema prvim karakterima e se izbaze vaditi odgovarajui sadraj koji e biti prikazan, tako da se moe ili obrisati jednimpritiskom na Del, ili prihvatiti sa Enter.

8


9/18


2.4. Izmjene podataka

Kada se unesu podaci u elije, mogu se mijenjati editovanjem. Da bi se zamijeniosadraj novim, oznai se elija duplim klikom na nju (ili jednim, pa pritiskom na F2) izatim se kuca ili mijenja sadraj. Da bi se promjena prihvatila potrebno je pritisnutiEnter, a za odustajanje od izmjene pritisne se Esc. Excelprua i mogunost provjereispravnosti kucanja (spell checking), ali je ona ograniena na engleski jezik.Unoenje novih elija se vri iz Insert menija. Prvo se oznai elija ili elije na onommjestu gde treba ubaciti nove. Ako ih je vie, Excele ubaciti onoliko novih koliko jeoznaeno starih. Iz Insert menija bira se Cells. U dijalog koji se pojavi unosi se pravacpomjeranja ve postojeih elija - udesno (Shift Cells Right) ili na dolje (Shift CellsDown). Na isti nain se mogu ubacivati i celi redovi (Entire Row) i kolone (EntireColumn), koji se pojavljuju lijevo od oznaene elije ako se radi o novoj koloni, i iznadnje ako se radi o novom redu. Bri nain unoenja elija je da se drei taster Shiftvue ruica za popunjavanje (kvadrati u donjem desnom uglu elije). Moe se vui ubilo kom smjeru - gore, dolje, lijevo ili desno. Da bi se unelo vie redova ili kolona,treba oznaiti isto toliko postojeih kolona ili redova. Kolone se oznaavajuprevlaenjem miem preko odgovarajuih slova, dok se redovi oznaavaju prekonjihovih rednih brojeva. Iz Insert menija se izabere Rows or Columns, posle ega ihExcel ubacuje na eljena mjesta. Susedni redovi se pomjeraju nanie, a susjednekolone udesno.

Brisanje sadraja iz odgovarajuih elija vri se izborom opcije Delete iz menija Edit.Poslije biranja smjera pomjeranja preostalih elija ili eventualno brisanja cijelog reda ilikolone (dijalog je potpuno isti kao i onaj za ubacivanje) pritisne se Ok. Ako se brie

vie redova ili kolona, treba ih oznaiti po rednom broju ili slovu (na lijevoj strani i navrhu tabele). Pored ovoga, Excelomoguava i brisanje formata koji su primjenjeni nasadraj elije, samog sadraja (elija ostaje prazna ali zadrava formate) i nota (kojese mogu dodavati uz svaku eliju, a vide se samo kada ih zahtjevamo). Da bi se to iprimenilo bira se meni Edit / Clear, a zatimAll(brisanje formata, sadraja i komentara),Formats (samo formati), Contents (samo sadraj) ili Comments (samo komentari). Akose brie samo sadraj elije, dovoljno ju je oznaiti i jednostavno pritisnuti Delete.

9


10/18


3. Rad sa formulama

Osnovna namjena Excel-a su tabelarna izraunavanja. Da bi neto moglo da serauna, treba zadati formule zavisnosti odgovarajuih elija. Formule mogu da sadreoperatore, reference na elije, konstante i td. Ako, npr. treba izraunati srednjuvrijednost tri broja sadrana u elijama A1, B1 i C1, koristi se: =(A1+B1+C1)/3. Svakaformula mora poeti znakom jednakosti da bi je Excel pravilno protumaio.Matematiki operatori koje Excel prepoznaje su stepenovanje (^), sabiranje,oduzimanje, mnoenje i dijeljenje. Operacije se u okviru formule izvode prirodnimredosledom - slijeva nadesno, uz potovanje prioriteta operacija. "Najstarija" operacijaje stepenovanje, sledea kategorija su mnoenje i dijeljenje, a u posljednju spadajusabiranje i oduzimanje. Zagrade se koriste na uobiajen nain, i slue za promjenu

redosljeda izvravanja. Dakle, nikakve izmene u odnosu na standardnu matematiku.Formula se unosi kucanjem ili oznaavanjem adresa elija. Prvo se oznai elija u kojojtreba da se pojavi rezultat. Zatim se kuca znak jednakosti (=) koji Excel-u govori da seunosi formula, a za njim i sama formula. Rezultat se izraunava pritiskom na Enter.Drugi nain je u stvari potpuno isti, s tom razlikom da se ne unose runo adrese elija,ve se oznaavaju miem a Excelsam upisuje adrese. Ovako se mogu unositi kakoadrese pojedinanih elija tako i oblasti (prevlaenjem). Za brisanje i prekid unosa birase Esc. Lijevo od polja za unos su tasteri sa oznakama 'X' i 'trikla' koji imaju istu ulogukao i tasteri Esc i Enter. Tu je i taster sa oznakom ' fx' koji aktivira dodatni alat zaunoenje sloenih formula - arobnjak (Function Wizard).

Excel u normalnom radu ne prikazuje tekstove formula koje se nalaze u

elijama, ve samo njihov rezultat. Klikom na eliju, tekst e se pojaviti uodgovarajuem polju tasterskog menija za formule, gde se moe i prepravljati. Da bisve formule na radnom listu bile vidljive treba aktivirati meni Tools / Options, zatim tabView, pa polje Formulas tako da se pojavi trikla, oznaavajui da je opcija ukljuena.

10


11/18


3.1. Ispravljanje formula

Ispravljanje je potpuno isto kao i kod obinog teksta u eliji: oznai se elija saformulom, pritisne F2 da bi se ulo u mod za prepravljanje (edit mode), ili se moesamo kliknuti na formulu koja se vidi u polju na tasterskom meniju za formule. Moe seprimijeniti i dupli klik na eliju, to e dovesti do istog rezultata. Dalje ispravke teku kaoi kod obinog teksta, uz korienje kursorskih, Del i Backspace tastera. Operacija sezavrava pritiskom na Enter.Kopiranje formula je slino kopiranju ostalih podataka. Oznai se elija koja sadrieljenu formulu, iz menija Edit bira se Copy i oznai jedna ili vie elija u koje trebaprekopirati formulu. Kopiranje se moe vriti i na drugi radni list ili radnu knjigu. Za brekopiranje u okviru ekrana jednostavnije je koristiti 'vuci-i-pusti' metod: oznai se elija i,drei pritisnut tasterCtrl, odvue se na eljeno mesto. Ako treba kopirati formulu navie susjednih mjesta, koristi se automatsko popunjavanje (AutoFill) koje je objanjenoranije. Ako se po sputanju formule na novu lokaciju javi poruka o greci, treba proveritinjene reference na elije iz kojih se uzimaju podaci - lako je mogue da sada imapokazivaa na prazne elije. Veoma korisna osobinu Excel-a je da pri automatskompopunjavanju i kopiranju sam pazi na reference elija i podeava ih relativno u odnosuna novi poloaj na radnom listu. U sluaju da reference na neke elije ne treba mijenjatipri kopiranju ili pomjeranju, mora se dodati znak za dolar ($) ispred slova kolone ilibroja reda koji ine adresu. Mogu se primjenjivati i mijeane reference. Na primjer,slovo kolone moe biti apsolutno referisano a broj reda ne, kao $A2/2. Ako je ovaformula bila u eliji C2, a prekopirana je u eliju D10, rezultat bi bila formula $A10/2 -podeen je samo broj reda, ali ne i slovo kolone.

3.2. Alati za rad sa formulama

Pri svakoj promjeni sadraja neke elije Excelvri preraunavanje po svim formulamakoje se nalaze u radnoj knjizi. Automatsko preraunavanje se moe iskljuiti tako tose otvori meni Tools, izabere stavku Options i klikne na Calculation tab. Postojinekoliko mogunosti za rad:

Automatic - automatski. Ovo je uobiajeni mod rada. Cijela radna knjiga sepreraunava svaki put kada se neto izmijeni.

Automatic except Tables - Preraunava se sve osim formula koje se nalaze utabelama. Ovaj mod se odnosi na rad sa bazama podataka koje su velike tabele.

Manual- runo. Excele preraunavati samo kada mu to eksplicitno naloite pritiskomna F9 ili biranjem iz menija Tools Options / Calculation / Calc Nowili Calc Sheetako seeli preraunavanje za samo pojedine radne listove.

11


12/18


Excel je opremljen skupom veoma korisnih alata za laki rad sa predefinisanimfunkcijama. Jedna od najeih operacija u tabelama podataka je sabiranje, koje se

izvode funkcijom SUM. Zato se ona lako unosi: klikom na ikonu AutoSum nastandardnom tasterskom meniju. Slijedi oznaavanje oblasti koja treba da se sumira.Ciljnu eliju (koja treba da primi formulu) je obino na kraju kolone ili reda u kome sevri sabiranje.

Ostale funkcije nalaze se u meniju Insert/ opcija Function. Pojavljuje se dijalog, koji jeprvi od dva koraka potrebna za obavljanje ove operacije. Sa lijeve strane nalazi se listakategorija (Function Category), a sa desne lista funkcija koje izabranoj kategorijipripadaju (Function Name). Pod kategorije spadaju izmeu ostalih finansijske(Financial), matematike (Math & Trig), statistike (Statistical), kao i posebne: skupsvih funkcija (All), onih koje je definisao korisnik (User Defined) i onih koje su najskorijeupotrebljene (Most Recently Used). Posljednja je od posebnog znaaja, jer sepokazalo da se u nekom stalnom radu uvek tei malom skupu najee korienihfunkcija, pa im se lako i brzo moe pristupiti. Ispod ovih listi se nalazi sintaksa i detalnijiopis funkcije koja je trenutno izabrana. Ako kratki opis funkcije nije dovoljan, pritiskomna F1 se dobija iri opis zajedno sa primjerima i listom srodnih funkcija.

12


13/18


4. Formatiranje sadraja elija

Excelnudi velike mogunosti definisanja kao i neke ve ugraene (najee koriene)

formate.

Za izbor odgovarajueg formata, oznai se oblast elija, a onda iz menija Formatizabere Cells, ili samo pritisne Ctrl+1 na tastaturi. Pojavljuje se dijalog za formatiranjeelija kao na slici.

Tab Number; sa lijeve strane daje kategorije (Category), iz kojih se bira eljeni format.

Pod tabomAlignmentnalaze se vane opcije za formatiranje teksta u elijama. Optiformat podrazumeva podeavanje teksta na lijevu i brojeva na desnu ivicu, a poto toesto nije zadovoljavajue, ostavljene su velike mogunosti za horizontalno i vertikalnopodeavanje, a moe se zadati i orijentacija ispisa.

Tab Fontdonosi mogunosti za izbor fonta (vrste slova) i njegove veliine. Klikom natab Borderdobija se mogunost da se jedna ili vie elija oivii linijama.

Za primjenu autoformata prvo treba oznaiti elije na koje e se odnositi (mogu seoznaiti i radni listovi). Zatim se iz formatmenija izabere AutoFormat, posle ega sepojavljuje njegov dijalog kao na slici. Pojavljuje se lista iz koje se vri izborpredefinisanog formata. Pritiskom na tasterOptions, pojavljuje se dodatna lista delovatabele pomou koje se moe izabrati na ta se eli uticati a na ta ne. U nju spadajubrojevi, fontovi, poravnavanje, ivice, boje i irina/visina elija. Posle pritiska na Oksvese prenosi na oznaene elije.

13


14/18


Da bi se prekopirao format neke tabele ili elije na drugo mjesto mogu se primijenitidva naina: pomou Edit / Copykomandi a zatim Edit / Paste Special.Inicijalno sve elije u radnom listu imaju istu irinu i visinu. Ovo nije pogodno za sveprimjene, tako da se one po potrebi mogu mijenjati, i to pomou mia ili preko dijaloga.Prvo se oznai kolona (ako se mijenja irina) ili red (ako se mijenja visina), ili vie njihprevlaenjem preko oznaka adresa (prvi red i prva kolona). Zatim se pomjeri kursor dojedne od ivica koje se onda vuku na eljenu poziciju, drei pritisnut taster na miu.

Preko dijaloga se takoe prvo oznae eljene kolone i onda se iz menija Formatizabere opcija Column, a zatimAutoFit Selection. Sve oznaene kolone e se podesitina irine svojih najirih elija. Ako se izabere Format / Width, u dijalog koji se pojavi jemogue unijeti irinu svih kolona koje sadre oznaene elije odjednom, izraenu ubroju karaktera u standardnom fontu. Izborom Format / Standard Width odreuje seirina svih elija na listu. Situacija za redove je praktino analogna.

14


15/18


5. Grafika

Za prikazivanje grafika Excel koristi program MSGraph, koji je standardan dodatakpaketa Microsoft Office. Najlake je cijelu operaciju obaviti pomou arobnjaka (ChartWizard), koji do cilja vodi kroz nekoliko jednostavnih koraka.

Postoji prilian broj raznovrsnih predefinisanih tipova grafikona. Osnovne grupegrafikona su: Pie (pita, koja se koristi za prikazivanje relacija izmeu djelova celine),Bar (horizontalne crte, koje se koriste za poreenje vrijednosti u vremenskomdomenu), Column (vertikalne crte, sline horizontalnima), Line (najbolje prikazujetrendove i promjene koje se javljaju tokom vremena) i Area (oblasti, slue zaprikazivanje promjene u vrijednostima). Veina osnovnih tipova moe se predstaviti utrodimenzionalnom obliku.

Grafikoni se mogu kreirati kao dio radnog lista na kome se nalaze i podaci (tzv.utisnuti grafikon), ili na posebnom radnom listu. Ako se koristi utisnuti grafikon,tampae se na istom listu pored tabele koja sadri njegove podatke, a ako je naposebnom listu, moe se tampati posebno. Obje vrste su povezane sa podacima kojepredstavljaju, tako da se promjene u tabeli automatski odraavaju i na sve povezanegrafikone.

Da bi se prikazao grafikon, potrebno je prvo oznaiti podatke koje trebaprikazati. Klikom na taster arobnjaka na standardnom tasterskom meniju (nacrtan jemali grafikon), pojavljuje se dijalog koji predstavlja prvi korak (od ukupno 4) udefinisanju izgleda, u kome birate izgled vaeg budueg grafikona. Custom Types nudidodatne grafikone izvedene iz osnovnih. Pritiskom na dugme Press and Hold to ViewSample, dobie se prikazan umanjen grafikon baziran na unijetim podacima. Ovaj alat

je znaajan da bi se lake izabrala vrstu grafika koja nabolje odgovara podacima.

15


16/18


Klikom na Nextpojavljuje se dijalog koji predstavlja korak broj 2. Postavlja se pitanje izkoje e oblasti biti preuzeti podaci, kao i da li se serije nalaze u redovima ili kolonama.Ovo se moe ispraviti direktnim kucanjem u polje Range, ili ponovnim prevlaenjemmiem preko eljene oblasti elija (ako prikazani dijalog smeta, klikne se na ikonicu sacrvenom strelicom u uglu polja za opseg i dijalog e se smanjiti veliinu mu se vraa

istim klikom). Na tabu Series daju se imena serijama podataka.

Slijedi dijalog u kome se postavlja tekst na grafikon. Tab Titles nudi mogunostnaslovljavanja grafikona, kao i davanja imena osama. TabAxes omoguava ukljuenjeispisa natpisa pored osa, i biranje ta e se ispisati pored X ose (kategorije). Time-Scale upisuje datume. Gridlines slui za ukljuenje glavnih i sporednih linija mree posve tri ose. Legend omoguava prikazivanje legende, kao i njeno pozicioniranje nagrafikonu. Data Labels ukljuuje ispisivanje imena ili vrijednosti uz svaki deo grafikona.Poslednji, Data Table, ispod grafikona ispisuje i tabelu sa vrijednostima.

Po ponovnom pritisku na tasterNextdolazi se do posljednjeg dijaloga u kome se birada li e se grafikon pojaviti na novom radnom listu kreiranom samo za njega, ili nanekom od postojeih. Pritiskom na tasterFinish dobija se gotov grafikon.

16


17/18


6. Zakljuak

Razvoj raunara doveo je i do razvoja raznih pogramskih paketa. Oni su prijesvega omoguili iru upotrebu raunara. Najpoznatiji skup paketa je sigurno MicrosoftOffice, koji sadri nekolika programa koji su namijenjeni kako svakodnevnoj, tako istrunoj primjeni. Neki od njih su i najbolji u svojoj klasi, a jedan od njih je ovaj koji jeupravo opisan u prethodnim stranicama Microsoft Excel. Razvijen je za rjeavanjeproblema matematikog tipa pomou tablica i polja koje je mogue povezivati razliitimformulama. Naao je i veliku primjenu u izradi jednostavnijih baza podataka, kao i zaizradu trokovnika, obrauna i sl. U svakoj novoj verziji je sve vie usavravan, tako dase oekuje njegova jo obimnija primjena u budunosti i teko da e izai program istenamjene, koji e ga skinuti sa trona.

17


18/18


Literatura

www.wikipedia.orgwww.google.comwww.microsoft.com

18
http://www.wikipedia.org/http://www.google.com/http://www.microsoft.com/http://www.wikipedia.org/http://www.google.com/http://www.microsoft.com/