ELEKTRON HÖKUMƏTFRAMEWORK

NRF: Milli Elmi Tədqiqatlar Fondu (National Research Foundation)

ƏsasMəzmun

NRF, Korea 2

• tərif• açıqlıq• innovasiya

1. Giriş

• ətraf mühit• modullar• mobil variant

2. Tərkib

• arxitektura• məhsuldarlıq• standartlar• yoxlama

3. Faydalılıq

• layihələr• qlobal mənbələr• nailiyyətlər• Qarşılıqlı uzlaşma

qabiliyyəti

4. Tətbiq

Milli İnformasiya Cəmiyyət Agentliyi

§ Milli informasiya texnologiyaları siyasəti və e-Hökumət (elektron Hökumət) layihələrində peşəkarlığı təmin etmək üçün 1987-ci ildə yaradılan agentlik

§ Əsas rol• Milli telekomunikasiya və şəbəkə planlaşdırılması• E-Hökumət layihələri və m-Hökumət xidmətləri• Layihə informasiya sistemlərinin auditi• Informasiya mədəniyyəti & e-Qabiliyyət təhsili• Hökumətin təşkilat arxitekturası və platforması

§ Hökumət milli informasiya texnologiya xidmətlərinin inkişafı üçün maliyyə ayırmışdır

• 260 milyon dollarlıq illik büdcə (2010), 357 tədqiqatçı (2011)

NIA (National Information Society Agency): www.nia.or.kr

3NRF, Korea

SW Framework e-Hökumət üçün çox önəmlidir

SW (SoftWare)

platforması proqram təminatı

kitabxanasının xüsusi halıdır, onlar yaxşı

təyin olunmuş APİ ilə örtülmüş təkrar

istifadəyə yararlı kod abstraksiyalarıdır.

[Wikipedia]

SW framework ilə yaradılma məhsuldarlığını 20-30% təkmiləşdirmək və e-Hökumət xidmətinin keyfiyyətini artırmaq olar

SW framework olmadan İS-in yaradılmaSW framework ilə İS-in yaradılma

4NRF, Korea

API: Tətbiq Proqram İnterfeysiİS: İnformasiya Xidməti

Biznes tələbləri?

Arxitektura siyasətiArxitektura siyasəti

Ümumi texniki xidmətÜmumi texniki xidmət

Ümumi biznes xidmətiÜmumi biznes xidməti

SW Framework

NRF, Korea 5

Aktual problemlər və məsələlər

SW platforması e-Hökumət üçün əsas alətə çevrilib† Koreyada 2004-cu ildən 2007-ci ilə kimi e-Hökumət sisteminin 71%-i

Framework unusedFramework used

71%29%

Samsung(SYSTEMiER), LG(LAF/J), SK(Jgarnet), HP(Instant/On enterprise), IBM(Application Framework), MS(.NET)

E-Hökümət sistemində bəzi maneələr müəyyən edilmişdir

Framework istifadə olunmamışdırFramework istifadə olunmuşdur

NRF, Korea 6

E-Hökumət tətbiqi proqram yaradılmasının yenidən formalaşdırıması

İstehsalçı platformaları ilə yaradılma Standart platforma ilə yaradılma

IstehsalçıA

IstehsalçıB

IstehsalçıC

IstehsalçıD

Tətbiq 1 Tətbiq 2 Tətbiq 1

Platforma 1 Platforma 2 Platforma 3

Müştəri

RFP

Aparat proqram, arxitektura və tətbiqi proqram yaradılmağı üçün təklif

IstehsalçıA

IstehsalçıB

IstehsalçıC

IstehsalçıD

Tətbiq 1 Tətbiq 2 Tətbiq 1

Standart Platforma

Müştəri

RFP

Tətbiq programun yaradılması üçün təklif

RFP: Təklif üçün sorğu

eGovFrame GirişeGovFrame Giriş1

7NRF, Korea

• tərif•açıqlıq• innovasiya

NRF, Korea 8

eGovFrame nədir?

eGovFrameE-Hökumətin

standart Platformae-Hökumət sisteminin

yaradılması və idarə edilməsi üçündür

NRF, Korea 9

eGovFrame-in məqsədi

Standartlaşdırma• E-Hökumət üçün SW

platforma standartını yaratmaq

• Stabil texniki infrastrukturu təmin etmək

Açıqlıq• eGovFrame-in neytrallığına

zəmanət vermək• Aktivləri ictimaiyyətə açmaq

və onları iştiraka həvəsləndirmək

Cəmiyyət• Təlimlə SW alətlərini və

texnologiyalarını paylaşmaq

• eGovFrame-dən istifadəni inkişaf etdirmək

Baxışlar

Obyektlər

İstiqamət

E-Hökumət xidmətlərinin keyfiyyətini və İKT investisiyalarının effektivliyini yaxşılaşdırmaq

KOM-ın rəqabətə dözümlülüyünü

artırmaqİstehsalçı

asılılığını aradan qaldırmaq

Müasir İKT meylləri

Qarşılıqlı uzlaşmanı

yaxşılaşdırmaq

Ümumi funksionallıqları yenidən istifadə

etmək

KOM : Kiçik və Orta Müəssisələr

NRF, Korea 10

eGovFrame-in açıq kodları

[Əsas Open Source-lər]• Biz. transaction : Spring & 22

• Data : ibatis, Hibernate &1

• Development tool : Eclipse & 3

• Test tool : Junit & 5

• Distribution tool : Maven & 1

• Configuration Management tool :

Subversion & 1

§ Açıq kodları seçim siyasətini müəyyən etməü Açıq kodları qiymətləndirmə prosesiü Paylaşma və istifadə etmədə məhdudiyyətsiz

lisenziya

§ Açıq kodlar namizədini qiymətləndirmə (175)ü Funksional/qeyri-funksional tələblərü İnteqrasiya və interfeyslər üçün məhdudiyyətlər

§ Açıq kodlarlərin namizədini fiziki yoxlama (85)ü Əsas funksiyalarü Qeyri-funksional tələblər (SW keyifiyyəti)

Ən yaxşı açıq kodlarlərin seçim

iYekun Nəticə

Seçilmiş 40 açıq kodlar

Siyasətintəşkili

Siyasətintəşkili

Məntiqitest

Məntiqitest

Fizikitest

Fizikitest

§ Əsas funksiyaları və arxitekturanı müəyyən etməü 2004 – 2007-ci illərdə 3 böyük şirkətin platformalarını

və e-Hökumətin Layihələrini analiz etməü 54 funksiya və 219 ümumi komponent

Funksiyadizaynı

Funksiyadizaynı

open sourcing: kodlaması

NRF, Korea 11

eGovFrame-in təkmilləşdirilməsi üçün açıq diskussiyalar

Böyük şirkətlər

KOMlar

HökümətTərtibatçılar

İctimai təşkilatlar

Müxtəlif tərəfdaşlar tərəfindən çoxlu mülahizələr və suallar

NRF, Korea 12

eGovFrame-in açıq innovasiyaları

† Açıq kodlar† Açıq proses† Açıq nəticələr† Açıq ekosistem

IPR: İntellektual Mülkiyyət Hüququ

eGovFrame TərkibeGovFrame Tərkib2

13NRF, Korea

•ətraf mühit•modullar•mobil variantı

NRF, Korea 14

eGovFrame(e-Hökumət Standart Framework)

Mühit İzahlar

Yaradılması mühiti

eGovFrame həyata keçirmə mühitinə əsaslanan tətbiqlərin səmərəli yaradılması üçün yerinə yetirmə (kodlama, debugging), sınaq, quraşdırma, konfiqurasiya idarəetmə alətləri ilə təmin edir

İcra mühiti SW tətbiqlərini yerinə yetirmək üçün ümumi icra modulları təmin edir

İstismar mühiti eGovFrame-ə əsaslanan SW tətbiq proqramlarının monitorinqi və istismarı üçün əməliyyat alətləri təmin edir

İdarəetmə mühiti

eGovFrame-in səmərəli təkmilləşdirilməsi və inkişafı üçün nəzarət alətlərini təmin edir

Yaradılmamühiti

İstismar mühiti

SW Tərtibatçılar

İdarəetməmühiti

Platforma menecerləri

Tətbiqi proqramOperatorları

İcra mühiti

SW Tətbiqləri

Dörd mühit† yaradılma† yerinə yetirmə† Istismar† Idarəetmə

NRF, Korea 15

Nümunə: eGovFrame-in yaradılma ətraf mühiti

Redaktə, sazlama, yaradılma prosedurları, şablonlar

• Redaktə, modelləşdirmə, kopilyasiya üçün mühit• Tətbiq proqramın yaradılması üçün bələdçi• Medellə idarə edilən şablonlar əsasında kodun avtomatik yaradılması• İlkin kodun tamlığı üçün kod yoxlanışı

Yoxlama, hesabat və əhatə analizi üçün mühit• Junit-ə əsaslanan Support Unit Test• Yoxlama nəticəsinin HTML/XML/EXCEL formatında məruzə edilməsi• Yoxlama halının kod sahəsi və əhatə dəyərlərinin təminatı

Build / Build avtomatlaşdırma funksiyası• Maven əsasında Build• Nexus Repository-dan istifadə etməklə Kitabxana idarəçiliyi• Hudson-dan istifadə edən Build avtomatlaşdırılması və Build nəticəsi

haqqında rəy bildirməsi

Sürət/dəyişməyə nəzarət funksiyası• Subversion əsasının və istehsal olunan məhsula nəzarəti• Nəzarəti haqqında əsas detallar və bildiriş funksiyasına kömək

Icra alətlər paneli

Yoxlama & hesabat verməalətlər paneli

Bölüşdürməalətlər paneli

Konfiqurasiya aləti

NRF, Korea 16

eGovFrame-in ümumi komponentləri

Yenidən istifadəyə yararlı proqram modullarının 219 ümumi komponenti

Kateqoriyalar Komponentlər

Təhlükəsizlik 8 xidmət, Real adın təsdiqi və hüquqlaranəzarət daxil olmaqla

Istifadəçi təsdiqi 3 xidmət, Ümumi Login və Sertifikatlə Login daxil olmaqla

Istifadəçi dəstəyi 56 xidmət, istifadəçi İdarəçiliyi, məsləhət İdarəçiliyi, müşahidə İdarəçiliyi, FAQ və Q&A daxil olmaqla

Əməkdaşlıq 28 xidmət, Heyət, Klub İdarəçiliyi və Cəmiyyət İdarəçiliyi daxil olmaqla

Sistem idarəsi 25 xidmət, Ümumi kod nəzarəti,menyu nəzarəti və qeydiyyat nəzarəti daxil olmaqla

Sistem/Xidmət interfeysi 4 xidmət, İnterfeys Statistikası,İnterfeys Təşkilinin İdarəçiliyi daxil olmaqla

Statistika / Həsabat 5 xidmət, məqalə və əlaqə statistikası daxil olmaqla

90 xidmət, Təqvim və Format Dəyişimi daxil olmaqlaUtilizasiya ümumi komponentləri

(90 komponent)

Tekniki ümum

i komponentlər (129 kom

ponent)

NRF, Korea 17

Mobil eGovFrame variantı

Hazırkı eGovFrame

Hazırkı eGovFrame

Mobil eGovFrame

Mobil User eXperience(UX)

Ümumi mobil komponentlər

Növbəti varianteGovFrame

Növbəti varianteGovFrame

Mobil veb-in icra mühitiMobil veb-in icra mühiti Mobil Veb-in yaradılma mühiti

Mobil Veb-in yaradılma mühiti

Mobil Veb-in ümumi Komponentləri

Mobil Veb-in ümumi Komponentləri

Mobil eGovFrame

mobil veb xidməti təmin etmək üçün User eXperience(UX)-in funksionallığının və mobil komponentlərin əlavə edildiyi eGovFrame-ə əsaslanır

NRF, Korea 18

Mobil eGovFrame-in nümunəsi Footer bars

Header barsNavbars

Form element gallery Footer bars

Footer bars

Header bars

Icons list

icon

Basic list

Inline buttons

Button icons

Popup eventButton icons

Grouped buttons

bar

eGovFrame-in FaydalarıeGovFrame-in Faydaları3

19NRF, Korea

•arxitektura•məhsuldarlıq•standartlar•yoxlama

NRF, Korea 20

Təsdiq edilmiş arxitektura

eGovFrame

Funksionallıq

Arxitektura

Səmərəlilik

Daha çox funksiya

yaradılması

AnyFrame

LAF/J

NEXCORE

Tələbləri təyin etmə

Open source

namizədinin yaradılması

Qiymətləndirmə üçün open source

SW seçimi

Kriteria müəyyən etmə

iş qiymətləndirilməsi

(1-ci və 2-ci)

Analiz, qiymətləndirmə

nəticələri

Təsdiq prosesi(İSO 14598 ilə birləşmiş PECA metodologiyasından istifadə edərək)

•Ilk qiymətləndirmə:qiymətləndirmə lisenziyası,arxitektura məhdudiyyəti,mühit•Ikinci qiymətləndirmə:7 kriteri qiymətləndirilməsi,funksionallıq,etibarlılıq və s.

AnalizDünya miqyasında JAVA yaradıcılarının 50 %-i və FORTUNE 500 şirkətlərinin

80%-i Spring platforması istifadəçisidir

NRF, Korea 21

Yaradılma məhsuldarlığı

(SW platforması ilə IS)

Aparat təminatıƏməliyyat sistemi

Middleware

Xidmət tətbiqi

Yaradılma sahəsi(100% yaradıcılar tərəfindən

edilir)

Yaradılma sahəsi(100% yaradıcılar tərəfindən

edilir)

Aparat təminatıƏməliyyat sistemi

Middleware

Xidmət tətbiqi

SW platforması istifadı edir(təxminən 20-30%)

SW platforması istifadı edir(təxminən 20-30%)

Yaradılma sahəsi(təxminən 70-80%)Yaradılma sahəsi

(təxminən 70-80%)

(SW platforması olmadan IS)

Proqram təminatı yaradıcıları öz fikirlərini yalnız biznes məntiqində cəmləşdirirlər, bütün texniki problemlər isə SW platforması tərəfindən həll edilir

NRF, Korea 22

Standartlaşdırılma

Müntəzəm yaradılma standartlarının təminatıYaradılma məhsulları üçün standartlaşdırılmış formalar

Avtomatik ilkin kod şablonlarının yaradılması

İlkin kodunun oxunaqlığını yaxşılaşdırmaq

Sintaktik səhvlərin qarşısının alınması

NRF, Korea 23

Yoxlama / Debugging

v Yoxlamanın vacibliyi

• Səhvlərin tapılması və düzəldilməsi ən bahalı proqram təminatı fəaliyyətidir• Proqram təminatına nisbətən yoxlama hallarında daha çox səhv var• Yoxlamanın bir çox formaları səhvlərin tapılmasında 30% daha az effektivdir

- Capers Jones 'Estimating Software Costs' -

Create Test Case

Report the Results

Inspection Reporting

eGovFrame-in TətbiqieGovFrame-in Tətbiqi4

24NRF, Korea

• layihələr• qlobal mənbələr• nailiyyətlər• Qarşılıqlı uzlaşma

qabiliyyəti

NRF, Korea 25

eGovFrame ilə e-Hökümət sistemi

Bölmə eGovframe ilə layihələr Təşkilat

Dövlət İdarəçiliyiDövlət mülki xidmətlər portal sistemi Dövlət İdarəçiliyi və Təhlükəsizlik Nazirliyi

Birləşmiş təstiqləmə sistemi Dövlət İdarəçiliyi və Təhlükəsizlik Nazirliyi

Nəqliyyat

Seul Metropoliteni dəmiryol tranziti idarəetmə sistemi

Seul Metropoliteni Sürətli Tranzit Korporasiyası

Sürücülük vəsiqələrinin analizi sistemi Koreya Nəqliyyat Təhlükəsizliyi Orqanı

Şəhər idarəetməsi

Nəqliyyat təhlükəsizliyi avadanlıqlarının idarəetmə sistemi Seul şəhəri

Smart biznes mərkəzinin yaradılması Buçon şəhəri

Təhsilİnformasiya idarəçilik sistemi universiteti Çunqnam Dövlət Universiteti

İnformasiya idarəçilik sistemi universiteti Koreya Dövlət Açıq Universiteti

NRF, Korea 26

eGovframe-in qlobal mənbələri

eGovFrame

NRF, Korea 27

Nəticə və nailiyyətlər

Beynəlxalqtanınma

BeynəlxalqtanınmaİT SMEs-in İKT rəqabətə

dözümlülüyü İT SMEs-in İKT rəqabətə

dözümlülüyü

KOM-lar onların arasından 64 % qazanmışdır Standart platforması yayılmasıStandart platforması yayılması

NRF, Korea 28

Əvvəl və hazırkı vaxt arasında fərqlər nədir ?

ƏvvəlHər informasiyalaşdırılmasında eyni funksiyaların təkrar yaradılması

Qara qutu kimi alınmış platforma sayəsində istehsalşıdan asılılıq

Platformaya sahib ola bilməyən KOM-ların rəqabət mümkünsüzlüyü

Yaradılma standartınn olmaması səbəbindən sistemə xidmətin çətinliyi

Platformaların müxtəlifliyi səbəbindən sistemlərin əlaqələndirilməsin daha çox zaman və əmək sərfi

Hazırda219 ümumi komponentin yenidən istifadəsilə təkrar yaradılmasının azalması

Açıq kodlu platformadan istifadə etməklə istehsalçı asılılığından qurtuluş

Standart platformanın paylaşımı ilə KOM-ların rəqabət gücünün yaradılma etdirilməsi Sübut olunmuş yaradılma standartının köməyi ilə sistemin istismarının rahatlaşdırılmasıStandırılmış platformaya əsaslanan sistemlər arasındakı qarşılıqlı uzlaşma qabiliyyətinin artırılması

NRF, Korea 29

OEİ-nin hansı faydaları var ?

Açıqinnovasiya

Açıqe-Hökümət

NRF, Korea 30

Bu təqdimat NRF-in yardımilə yaradılmışdır və

içindəki məzmun hüququ NİA və NRF-ə məxsusdur.

Layihənin məsul şəxsi : Tae Woon Kang 1)

Tərcümə edən : Young Hyo Jo 2) (briqadir)

İlahə Haqverdiyeva 3)

Gülər Vəliyeva 3)

Dəyərləndirən məsləhətçi şəxs : Yadigar İmamverdiyev 4)

1) Professor / Consultant: AMEA İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu / Koreya Milli Elmi Tədqiqatlar Fondu (NRF) 2) Professor: Baku Dövlət Universiteti, Koreya dili və ədəbiyyatı fakültəsi3) Tələbə: Baku Dövlət Universiteti, Koreya dili və ədəbiyyatı fakültəsi4) Professor / Şöbə müdiri: AMEA İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu

프로젝트책임자 : 강태운

번역 : 조영효 (리더)

조언및검토 :

본발표자료는NRF 지원으로제작되었고

모든내용에대한권리는NIA와NRF에있습니다.