EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -7-

Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK Psik.Dan.& Reh.Yusuf ŞARLAK İstanbul / 2010İstanbul / 2010

EĞİTİMDEEĞİTİMDEÖLÇMEÖLÇME &&

DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME-7--7-



SUNU İÇERİĞİSUNU İÇERİĞİTEST HAZIRLAMA SÜRECİ VE EĞİTİMDETEST HAZIRLAMA SÜRECİ VE EĞİTİMDEKULLANILAN ÖLÇME ARAÇLARIKULLANILAN ÖLÇME ARAÇLARI

1-1- TEST HAZIRLAMA SÜRECİTEST HAZIRLAMA SÜRECİ2-2- TESTLERİN SINIFLANDIRILMASITESTLERİN SINIFLANDIRILMASI3-3- EĞİTİMDE KULLANILAN ÖLÇME ARAÇLARIEĞİTİMDE KULLANILAN ÖLÇME ARAÇLARI

* * Bilişsel Alandaki Davranışların Ölçülmesinde Bilişsel Alandaki Davranışların Ölçülmesinde

Kullanılan AraçlarKullanılan Araçlar

¤¤ Çoktan Seçmeli Testler Çoktan Seçmeli Testler

¤¤ Yazılı Yoklamalar Yazılı Yoklamalar



Eğitimde ölçme ve değerlendirmenin en genel ve geniş amacı;

* bireyler hakkında doğru ve uygun kararlar verebilmeyi sağlamaktır.

Kararların isabetli olabilmesi için de toplanan bilgilerin doğru, güvenilir ve geçerli olması gerekmektedir. Söz konusu özelliklere sahip bilgileri toplamanın en önemli araçlarından birisi de testlerdirtestlerdir.

TEST:TEST: bireyin davranışlarını standart şartlar altında gözlemlemek ve tanımlamak amacına yönelik sistematik bir yöntemdir.


TESTLERİN SINIFLANDIRILMASITESTLERİN SINIFLANDIRILMASI

Puanlanış BakımındanPuanlanış Bakımından Testi Hazırlayan Testi Hazırlayan BakımındanBakımından

* Objektif Puanlanan * Öğretmen Yapımı* Subjektif Puanlanan * Uzman Yapımı (Standart)

Öğrenci Sayısı BakımındanÖğrenci Sayısı Bakımından Süre BakımındanSüre Bakımından* Bireysel * Hız * Grup * Güç

* Yeterlilik

Ölçtüğü Özellik BakımındanÖlçtüğü Özellik Bakımından * Tipik Performans * Maksimum Performans


BAŞARI TESTLERİBAŞARI TESTLERİ

Sözlü Testler Yazılı Testler Performans Testleri

Subjektif Testler Objektif Testler

Öğretmen Yapımı Standart Testler Testler


Test Amacının BelirlenmesiTest Amacının Belirlenmesi

Kapsam ve Ölçülecek Davranışların BelirlenmesiKapsam ve Ölçülecek Davranışların Belirlenmesi

Belirtke Tablosu HazırlamaBelirtke Tablosu Hazırlama

Kullanılacak Soru Türünü BelirlemeKullanılacak Soru Türünü Belirleme

Madde (Soru) YazmaMadde (Soru) Yazma

Soruların Gözden Geçirilip SeçilmesiSoruların Gözden Geçirilip Seçilmesi

Ayrıntılı Puanlama Anahtarının HazırlanmasıAyrıntılı Puanlama Anahtarının Hazırlanması

Soruların Çoğaltılmaya HazırlanmasıSoruların Çoğaltılmaya Hazırlanması

UygulamaUygulama

PuanlamaPuanlama

TEST HAZIRLAMA SÜRECİTEST HAZIRLAMA SÜRECİ


Puanlanış BakımındanPuanlanış Bakımından

* Objektif Puanlanan Testler:Objektif Puanlanan Testler: Cevap anahtarı daha önceden belirlenmiş, kolay puanlanan, puanlamaya öznel kanıların karışmadığı ölçme araçlarıdır. Örn;Örn; çoktan seçmeli, D-Y testleri

* Subjektif Puanlanan Testler: Subjektif Puanlanan Testler: Puanların puanlayıcının öznel kanılarından etkilendiği, puanlama işlemine hata karışma ihtimalinin yüksek olduğu test çeşitleridir. Örn;Örn; Yazılı ve sözlü sınavlar


Testi Hazırlayan BakımındanTesti Hazırlayan Bakımından

* Öğretmen Yapımı Testler:Öğretmen Yapımı Testler: Öğretmenlerin öğretim yaptığı sınıfın atmosferini dikkate alarak öğrenme düzeyini belirlemek için hazırladıkları ölçme araçları

* Standart (Standart (Uzman YapımıUzman Yapımı) Testler: ) Testler: Öğrenme atmosferi ve öğrencilerin içinde bulundukları özel koşullar dikkate alınmadan kapsamlı bir kullanış amacıyla uzmanlar tarafından hazırlanmış, geçerlik, güvenirlik ve madde analizi yapılmış testlerdir. Örn;Örn; ÖSS, KPSS, DGS


Öğrenci Sayısı BakımındanÖğrenci Sayısı Bakımından

* Bireysel Testler:Bireysel Testler: Uygulayıcı tarafından aynı anda sadece bir kişiye uygulanabilen geçerliği ve güvenirliği yüksek olmakla birlikte maliyeti de yüksek olan testlerdir.

* Grup Testleri: Grup Testleri: Her ölçme işleminde birden çok kişiye veya kalabalık gruplara uygulanan maliyeti düşük, süreçten ziyade ürünlerin değerlendirildiği testlerdir.


Uygulama Süresi BakımındanUygulama Süresi Bakımından

* Güç Testleri:Güç Testleri: Öğrencilerin başarı düzeylerini ölçmek amacıyla, süre sınırlaması yapılmadan uygulanan ve gittikçe zorlaşan sorulardan oluşan testlerdir.

* Hız Testleri: Hız Testleri: Verilen süre içerisinde öğrencilerin, kendilerine sorulan sorulardan ne kadarını cevapladığına bakılarak, öğrencilerin cevaplama hızlarının ölçüldüğü, kolay sorulardan oluşan testlerdir. Örn;Örn; ALES

* Yeterlik Testleri: Yeterlik Testleri: Kazanımları hem hız hem de güç bakımından ölçen testlerdir.


Ölçtüğü Özellik BakımındanÖlçtüğü Özellik Bakımından

* Tipik Performans Testleri:Tipik Performans Testleri: Kişilik, ilgi ve tutum ölçümünü içeren, doğru-yanlış değerlendirilmesi yapmayan testlerdir.

* Maksimum Performans Testleri: Maksimum Performans Testleri: ÖSS, KPSS, vize, final gibi bilgi ve beceri ölçümünü içeren, doğru-yanlış değerlendirmesine imkan sağlayan testlerdir.


BİLİŞSEL ALANDAKİ DAVRANIŞLARIN BİLİŞSEL ALANDAKİ DAVRANIŞLARIN ÖLÇÜLMESİNDE KULLANILAN ARAÇLARÖLÇÜLMESİNDE KULLANILAN ARAÇLAR

1-1- ÇOKTAN SEÇMELİ TESTLER:ÇOKTAN SEÇMELİ TESTLER:

Sorunun öğrenciye yöneltilip, doğru cevabı üç yada dörthatalı cevap arasından seçmesinin beklendiği türdekitestlerdir.

Çoktan seçmeli testin en küçük birimine maddemadde adıverilir. Bir madde kökkök ve seçeneklerseçenekler olmak üzere ikibölümden oluşur. Seçeneklerden biri doğru yanıtdoğru yanıt,,diğerleri çeldiriciçeldirici adını alır. Bazen uyarıcı görsel unsuruyarıcı görsel unsurda kullanılır.


İstanbul kaç yılında fethedilmiştir?

A) 1453 DOĞRU CEVAP

B) 1435 SEÇENEKLER MADDE KÖKÜ C) 1553

D) 1434 ÇELDİRİCİLER E) 1553


Özellikleri:Özellikleri:

* Fazla soru sorma imkanı verir* Puanlama objektiftir* Belirtke tablosu hazırlanırsa kapsam geçerliği artırılabilir* Cevap anahtarı hazırlanırsa, uzman olmayanlar bile puanlayabilir* Şans başarısı mümkündür* Cevaplayıcıların okuma nitelikleri ve hızları sonucu etkileyebilir* Maddenin güçlük derecesini belirlemek mümkündür* Cevaplayıcının düşüncelerini ifade etme niteliklerini ölçememesi açısından eleştirilmektedir.


ÇOKTAN SEÇMELİ MADDE TÜRLERİ:ÇOKTAN SEÇMELİ MADDE TÜRLERİ:

A- A- Doğru Cevapların Yapı ve Durumuna Göre SınıflamaDoğru Cevapların Yapı ve Durumuna Göre Sınıflama1.1. Doğru cevabı tek ve kesin olan maddeler2.2. Anahtarlanmış cevabı en doğru olan maddeler3.3. Doğru cevabı birden fazla olan maddeler4.4. Bileşik cevap gerektiren maddeler5.5. Doğru cevabı gizli maddeler

B-B- Madde Köküne Göre Sınıflama Madde Köküne Göre Sınıflama 1.1. Kökü soru kipinde olan maddeler2.2. Kökü eksik olan maddeler3.3. Kökü olumsuz maddeler

C- C- Maddelerin Gruplanışına Göre SınıflamaMaddelerin Gruplanışına Göre Sınıflama1.1. Kökü ortak olan maddeler2.2. Seçenekleri ortak olan maddeler


Doğru Cevapların Doğru Cevapların Yapı ve Yapı ve

Durumuna Göre Durumuna Göre SınıflamaSınıflama


Doğru cevabı tek ve kesin olan maddeler: Örnek:Örnek:Bir ölçme uzmanı, okul öncesi eğitiminden başlayarak bireyin yetenek düzeyini 8 farklı puanla kategorize ediyor. Bu işlem hangi tür ölçek kullanmayı gerektirir?

A) Sınıflama B) Eşit BirimliC) Sıralama D) Eşit OranlıE) Eşit Aralıklı

* En sık kullanılanı bu tür maddelerdir.


Anahtarlanmış cevabı en doğru olan maddeler :

Örnek:Örnek:Bir öğretmen çoktan seçmeli bir test için soru hazırlarken; öğrencilerin sıklıkla düştükleri hataları çeldirici olarak kullanmaktadır. Bu durum, öğretmene en çok hangi konuda yardımcı olur? A) Testin kullanışlılığını arttırmaB) Puanlamayı kolaylaştırmaC) Sorunun anlaşılmasını kolaylaştırmaD) Puanların güvenirliğini yükseltme

E) Yanlış öğrenmeleri saptama

* Uygun çeldirici bulma zorunluluğundan uzmanlık gerektirir.


Doğru cevabı birden fazla olan maddeler:

Örnek:Örnek:Aşağıdaki faktörlerden hangisi/hangileri insan gelişimi üzerinde etkilidir? A) KalıtımB) OlgunlaşmaC) ÖğrenmeD) Hazır bulunuşluk E) Çevre

* Puanlaması ve madde istatistiklerinin hesaplanması sorunludur. Bu nedenlerle pek fazla tercih edilmez.


Bileşik cevap gerektiren maddeler: Örnek:Örnek:Bir K katkı maddesi ısıtıldığında bir S sıvısı ve G gazına ayrışıyor.Bu maddelerden hangisi veya hangileri bir element olabilir? A ) Yalnız G B ) Yalnız S C ) K ve GD ) K ve S E ) S ve G

* Doğru cevabı birden fazla olan maddelerin puanlamayla ilgili sorununu gidermek amacıyla geliştirilmiştir. Üst düzey öğrenme ürünlerini ölçmede oldukça etkilidir.


Doğru cevabı gizli maddeler: : Örnek:Örnek:Danışan merkezli psikolojik danışma anlayışının önde gelen isimlerinden birisinin adı ve soyadı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde yer almıştır? A) E. F. B ) J. P. C ) K. G.D) K. R. E ) M. B.

* Her konu ve kazanım için uygun olmamakla birlikte, çoktan seçmelilere yöneltilen “çağrışım yoluyla doğru cevabı buldurma” eksikliğini gidermek amacıyla kullanılır.


Madde Köküne Madde Köküne Göre Göre

Sınıflama Sınıflama


Kökü soru kipinde olan maddeler: :

Örnek:Örnek:Verilenlerden hangisi “öğrenci merkezli” öğretimstratejilerinden biridir? A) Kütüphane taraması B ) Video gösterimi C) Tüm sınıfın tartışması D) Hikaye anlatımı E) Alıştırma yapma

* En çok kullanılan madde türüdür.


Kökü eksik olan maddeler:

Örnek:Örnek:“Med olayının sebebi, deniz suyunun …” cümlesinde boşbırakılan yere hangisi gelmelidir? A ) Kara kütlelerince çekilmesidir.B ) Güneş ışınlarıyla ısınmasıdır.C ) Rüzgarlar tarafından itilmesidir.D ) Ay tarafından çekilmesidir.E ) Güneş tarafından itilmesidir.

* Gramer hatalarının en çok bu tür maddelerde oluşması sebebiyle yazıcının dile hakim olması gerekir.


Kökü olumsuz maddeler:

Örnek:Örnek:Hangisi “öğrenci merkezli” öğretim stratejilerinden

değildir? A ) AnlatımB ) ProjeC ) Rol yapmaD ) KeşfetmeE ) Problem çözme* Olumsuz ifade koyu yazma, altını çizme vb. ile vurgulansa bile cevaplayıcıların üst düzey dikkat sergilemesi gerekir.


Maddelerin GruplanışınaMaddelerin GruplanışınaGöre Göre

Sınıflama Sınıflama


Kökü ortak olan maddeler:

Örnek:Örnek:

* Maddelerin cevaplarının birbirlerine bağlı olmamasına dikkat edilmeli.


Seçenekleri ortak olan maddeler:

Örnek:Örnek:1. 2. ve 3. maddeleri aşağıdaki seçeneklerden uygun olanını seçerekcevaplayınız. A ) Güvenirlik B ) Kullanışlılık C )

HomojenlikD ) Geçerlik E ) Objektiflik

1. Ölçme aracının amacına hizmet etmesi?

2. Ölçme aracının tutarlı, kararlı ve duyarlı ölçüm yapabilmesi?

3. Ölçme aracının ekonomik bir şekilde hazırlanması, uygulanıppuanlanması?

* Genellikle yabancı dil sınavlarında tercih edilir. Bilgi ve kavrama düzeyindeki öğrenme ürünlerini ölçmekte oldukça etkilidir.


Çoktan Seçmeli MaddelerinÇoktan Seçmeli Maddelerin ÜstünlükleriÜstünlükleri::

++ İyi hazırlanırsa bilişsel alanın tüm basamakları ölçülebilir.

++ Fazla zaman almaz, öğrenci için cevaplama hem kolay hem de ilgi çekicidir. Çok soruyla kapsam geçerliliği sağlanabilir.

++ Ölçme sonuçlarına yazı güzelliği, kağıt düzeni vb. değişkenler etki ettirilemez.

++ Her eğitim seviyesinde ve her ders için kullanılabilir.


++ İlköğretimin küçük sınıflarında ayrı cevap kağıdı kullanılmamalı.

++ Puanlaması objektif ve oldukça kolaydır, uzmanlık gerektirmez.

++ Ölçmenin yanında öğretici özelliği de vardır.

++ Çok sayıda bireye aynı anda uygulanabilir.

++ Maddeler üzerinde analiz yapılarak geçerlik ve güvenirlik arttırılabilir.


Çoktan Seçmeli MaddelerinÇoktan Seçmeli Maddelerin YetersizlikleriYetersizlikleri::

++ Doğru cevabın seçenekler içerisinde yer alması nedeniyle çağrışım ya da hatırlamayla doğru yanıtın bulunabilmesi.

++ Düzeltme formülüyle azaltılmaya çalışılsa da “şans başarısı”nın olması.

++ Hazırlaması zor ve zaman alıcıdır. Özellikle üst düzey öğrenme ürünlerini ölçecek madde yazmak uzmanlık ister.

++ Okuma yeteneği zayıf olan öğrenciler açısından dezavantajlıdır.


Çoktan Seçmeli Maddelerin Hazırlanmasında Çoktan Seçmeli Maddelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek HususlarDikkat Edilecek Hususlar::

* Madde kökünü yazarken;

-- Açık ve anlaşılır bir dille yazılmalı. (zaman zaman, genellikle

vb. kelimeler kullanılmamalı)

- - Cümleleri şişirmek için gereksiz kelimeler, ayrıntılar

olmamalı.

-- Olumsuz ifadelerden kaçınılmalı. Gerekiyorsa vurgulanmalı.

-- Öğrencilerin ortalama okuma yeteneğinin biraz altında

olunmalı.

-- Cevabı ya da ilgili ipucu vermemeli. Cümle kitaptan aynen

alınmamalı


* Seçenekleri yazarken;

-- Doğru cevap tek, tüm maddelerde seçenek sayısı eşit olmalı.

-- Çeldiriciler bilenle bilmeyeni birbirinden ayırmalı.

-- Çeldiricilerin güçlük derecesi testin amacına göre ayarlanmalı

-- Zorunlu olmadıkça “hiçbiri” veya “hepsi” seçenekleri kullanılmamaya gayret edilmeli. Olacaksa da ikisi birden olmamalı

-- Doğru cevap hakkında ipucu vermeleri nedeniyle kesinlik (mutlaka, daima vb.), olasılık (bazen, ara sıra vb.) kullanımından kaçınılmalı.


-- Doğru cevabın seçeneklere dağılımı sistematik değil rastgele olmalı. Fakat toplam doğru sayısı tüm seçeneklere dengeli dağıtılmalı.

-- Seçenekler sayı /tarih vb. ile ilgiliyse, büyüklük sırası veya kronolojik sıraya uygun olmalı.

-- Seçenekler kısaysa tek satıra 2,3 tane yazılabilir.

-- Soru kökünde olduğu gibi burada da kitaptaki ifadelerin aynısını kullanmaktan kaçınılmalı.


Çoktan Seçmeli Maddelerin Puanlanması:Çoktan Seçmeli Maddelerin Puanlanması:

1-1- Madde doğru cevaplandırılmışsa 1, yanlış cevaplandırılmış veya boş bırakılmışsa 0 puan verilerek puanlama

2-2- Maddeye, ölçtüğü davranışın önemiyle orantılı bir puan takdir etmek

3-3- Maddenin seçeneklerine, doğruluk derecesine göre farklı ağırlıklar vererek puanlamak

Düzeltme Formülü;Düzeltme Formülü; Yanlış Sayısı

Düzeltilmiş Puan = Doğru Sayısı Seçenek Sayısı 1


2-2- YAZILI YOKLAMALAR YAZILI YOKLAMALAR ((Uzun Cevap Gerektiren MaddelerUzun Cevap Gerektiren Maddeler):): Öğretmenler arasında en sık kullanılan test çeşididir; -- objektif testler kadar hazırlanmasında bilgi ve beceri gerektirmemesi -- kopya çekmeyi diğerlerine nazaran daha sınırlı tutması - - üst düzey bilişsel ürünlerin ölçülmesine daha elverişli olduğu kanısı

Çeşitleri:Çeşitleri: 1-1- Serbest cevaplı yazılılar (Kompozisyon Tipi)2- 2- Açık kitap yazılıları 3- 3- Evde cevaplanan yazılılar4-4- Sınıf içi yazılılar5- 5- Seçmeli ya da tercihli soru yazılıları


Uzun Cevap Gerektiren MaddelerinUzun Cevap Gerektiren Maddelerin ÜstünlükleriÜstünlükleri::

+ + Bilişsel öğrenmenin üst düzeydeki (analiz, sentez, değerlendirme) öğrenme ürünlerini ölçmede daha yeterlidir.

++ Soru hazırlamak oldukça kolaydır ve fazla zaman almaz.

++ Sözlü testlere göre kısa zamanda daha fazla soru sorulabilir.

++ Şans başarısı oldukça düşüktür.

+ + Sözlü testlerdeki ruhsal durumların etkileri daha az hissedilir.

++ Kağıtlar belge niteliğinde olup, saklanabilir

++ Öğrencilerin düşüncelerini yazılı olarak ifade edebilme yeteneği geliştirilir.


Uzun Cevap Gerektiren MaddelerinUzun Cevap Gerektiren Maddelerin YetersizlikleriYetersizlikleri::

- - Soru sayısının sınırlı olmasıyla kapsam geçerliği düşüktür.

-- Cevapların doğruluk derecesini belirlemek zordur.

-- Öğrenci için cevaplaması, öğretmen için okunması ve puanlanması zor ve zaman alıcıdır. Hızlı yazmak gerekir.

-- Asıl ölçülmek istenen özelliğin haricinde başka değişkenler de işin içine girebilir (yazı güzelliği vb.)

-- Puanlamada objektifliği tam olarak sağlamak çok zordur.

-- Şişirme cevaplara elverişlidir.

-- Madde istatistikleri uygulanamamaktadır.


Uzun Cevap Gerektiren MaddelerinUzun Cevap Gerektiren Maddelerin Hazırlanmasında Hazırlanmasında Dikkat Edilecek HususlarDikkat Edilecek Hususlar::

** Diğer test çeşitlerinde olduğu gibi önce bir test planının hazırlanması gerekmektedir.

* Belirtke tablosu eşliğinde hazırlanan soruların sayısı kullanılacak olandan daha fazla olmalıdır.

* Maddeler dil bakımından açık-seçik, anlaşılır olmalı.

* Maddeler ders kitaplarından aynen alınmamalı.

* Uzun cevaplılar yerine nispeten kısa cevaplılar tercih edilmeli. Gerekiyorsa madde sayısı arttırılmalı


* Orta güçlük derecesine sahip maddelere daha fazla yer verilmeli.

* Maddelerin önemli kısımları vurgulanmalı.

* Maddeler önceden hazırlanmış ve basılı materyaller olarak verilmeli

* Maddelerin puanlama değerleri önce belirlenip öğrencilere sınav öncesi bildirilmeli

* Sınav süresi iyi ayarlanmalı ve öğrenci bunu bilmeli


Uzun Cevap Gerektiren MaddelerinUzun Cevap Gerektiren Maddelerin Uygulanmasında Uygulanmasında Dikkat Edilecek HususlarDikkat Edilecek Hususlar::

* Ortamın fiziksel özellikleri uygun olmalı.

* Yönerge verilmeli, sorular yüksek sesle okunmalı fakat sınav başladıktan sonra bir açıklama yapılmamalı.

* Geç kalan öğrenci sınava alınmamalı, alındıysa da ek süre kesinlikle verilmemeli.

* Öğrencilerin imzalarından oluşan yoklama listesi alınmalı.

* Çok zorunlu olmadıkça dışarı çıkmaya izin verilmemeli.

* Son dakikalarda süre hatırlatılmalı.

* Sınıfı terk etmeden önce kağıtlar sayılıp yoklama listesiyle karşılaştırılmalı.


Uzun Cevap Gerektiren MaddelerinUzun Cevap Gerektiren Maddelerin Okunup Okunup Puanlanmasında Puanlanmasında Dikkat Edilecek HususlarDikkat Edilecek Hususlar::

* Cevap anahtarı hazırlanmalı. * Genel izlenimle puanlama yerine maddeleri tek tek okumak daha objektif olur.

* Puanlamada alternatif yöntemler: sınıflama yoluyla, sıralama yoluyla ve analitik yolla puanlama.

* İşlem bittikten sonra zayıf olan öğrencilerin kağıtları tekrar gözden geçirilmeli.

ÇOKTAN SEÇMELİÇOKTAN SEÇMELİ YAZILI YOKLAMA YAZILI YOKLAMA

Ölçülen Ölçülen

DavranışlarDavranışlar

Bilgi, kavrama, uygulama ve analiz düzeyindeki davranışlarla değerlendirme düzeyindeki davranışların bazıları (değerlendirme ve özellikle sentez düzeyindeki davranışları ölçmede çoğu zaman yetersiz)

Sentez ve değerlendirme düzeyindeki davranışların ölçülmesinde en etkili yöntemdir. Kavrama, uygulama ve analiz düzeyindeki davranışların ölçülmesinde de iyidir ancak, bilgi düzeyindeki davranışların ölçülmesinde etkisizdir.

İçeriğin Örneklenmesiİçeriğin Örneklenmesi

Çok sayıda madde kullanılması, içeriğin temsil edici biçimde örneklenmesini mümkün kılar.

Az sayıda soru kullanılması, içeriğin temsil edici biçimde örneklenmesini mümkün kılmaz.

Maddelerin Maddelerin HazırlanmasıHazırlanması

İyi madde yazmak güçtür, zaman alıcıdır, özel bilgi ve beceri gerektirir.

İyi madde yazmak çoktan seçmelilerde olduğu gibi güç değildir, fazla zaman almaz.

PuanlanmasıPuanlanması Kolay, çabuk, nesneldir. Puanlama güvenirliği yüksektir.

Güç, zaman alıcı, özneldir. Puanlama güvenirliği düşüktür.

Öğrencilerin başarı Öğrencilerin başarı puanlarının çarpıtan puanlarının çarpıtan

etkenleretkenler

Başarı puanlarını, “okuma yeteneği ve tahmin” çarpıtabilir.

“Yazma yeteneği” başarı puanını çarpıtabilir.

Öğrenme sürecine Öğrenme sürecine

olabilecek etkisiolabilecek etkisi

Öğrencileri, başkalarının fikrini hatırlamaya, yorumlamaya ve analize taşvik eder. Öğrencileri, sınavdan önce olgusal bilgileri, onlar arasında bir sistemleşme yapmaksızın ezberlemeye yöneltir.

Öğrenciler, kendi bilgilerini, fikirlerini ifade etmeye, bütünleştirip örgütlemeye teşvik eder. Araştırmalar göstermiştir ki, bu tür test, öğrencileri sürekli ve anlayarak çalışmaya yöneltir.


KPSSKPSS’DE ’DE ÇIKMIŞ SORULARÇIKMIŞ SORULAR



Bir Türkçe öğretmeni öğrencilerin yazı yazarken yazım kurallarına ne derece uyduklarını saptamak istemektedir.

Öğretmenin, bu amaçla yapacağı sınavda aşağıdaki soru tiplerinin hangisinden yararlanması en uygun olur?

A)A) Tamamlama B)B) Doğru-yanlışC)C) Yazılı yoklama D)D) Çoktan seçmeli

E)E) Proje

20012001


Bir Türkçe öğretmeni öğrencilerin yazı yazarken yazım kurallarına ne derece uyduklarını saptamak istemektedir.

Öğretmenin, bu amaçla yapacağı sınavda aşağıdaki soru tiplerinin hangisinden yararlanması en uygun olur?

A)A) Tamamlama B)B) Doğru-yanlışC)C) Yazılı yoklama D)D) Çoktan seçmeli

E)E) Proje

20012001


Bir öğretmen çoktan seçmeli bir test için soru yazarken; öğrencilerin sıklıkla düştükleri hataları çeldirici olarak kullanmaktadır.

Bu durum, öğretmene en çok hangi konuda yardımcı olur?

A)A) Testin kullanışlılığını artırmaB)B) Puanların güvenirliğini yükseltmeC)C) Sorunun anlaşılmasını kolaylaştırmaD)D) Puanlamayı kolaylaştırmaE)E) Yanlış öğrenmeleri belirleme

20012001


Bir öğretmen çoktan seçmeli bir test için soru yazarken; öğrencilerin sıklıkla düştükleri hataları çeldirici olarak kullanmaktadır.

Bu durum, öğretmene en çok hangi konuda yardımcı olur?

A)A) Testin kullanışlılığını artırmaB)B) Puanların güvenirliğini yükseltmeC)C) Sorunun anlaşılmasını kolaylaştırmaD)D) Puanlamayı kolaylaştırmaE)E) Yanlış öğrenmeleri belirleme

20012001


Test planında yapılması gereken bazı işlemler, önce aşağıda sıralanmıştır. 1. -------------2. Yoklanacak davranışların belirlenmesi3. Belirtke tablosunun hazırlanması4. -------------5. Test maddelerinin (soruların) yazılması6. Maddelerin (soruların) test düzenine konması

Bu sıralamada, 1 ve 4 numaralı satırlara hangi işlemler getirilmelidir?A)A) 1. Sınav amacının belirlenmesi 4. Kullanılacak madde (soru) türünün belirlenmesiB)B) 1. Sınav amacının belirlenmesi 4. Cevapları puanlama şeklinin belirlenmesi C)C) 1. Test yönergesinin yazılması 4. Cevaplama süresinin belirlenmesi D)D) 1. Sınavda kapsanacak konuların belirlenmesi 4. Cevapların nereye, nasıl yazılacağının belirlenmesiE)E) 1. test yönergesinin yazılması 4. Sınavda kapsanacak konuların belirlenmesi

20032003


Test planında yapılması gereken bazı işlemler, önce aşağıda sıralanmıştır. 1. -------------2. Yoklanacak davranışların belirlenmesi3. Belirtke tablosunun hazırlanması4. -------------5. Test maddelerinin (soruların) yazılması6. Maddelerin (soruların) test düzenine konması

Bu sıralamada, 1 ve 4 numaralı satırlara hangi işlemler getirilmelidir?A)A) 1. Sınav amacının belirlenmesi 4. Kullanılacak madde (soru) türünün belirlenmesiB)B) 1. Sınav amacının belirlenmesi 4. Cevapları puanlama şeklinin belirlenmesi C)C) 1. Test yönergesinin yazılması 4. Cevaplama süresinin belirlenmesi D)D) 1. Sınavda kapsanacak konuların belirlenmesi 4. Cevapların nereye, nasıl yazılacağının belirlenmesiE)E) 1. test yönergesinin yazılması 4. Sınavda kapsanacak konuların belirlenmesi

20032003


Bir lise öğretmeni, daha önce kullandığı dört seçenekli sorularını, seçenek sayısı artırarak beş seçeneğe çıkarmıştır.

Öğretmenin, bu değişikliği aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmek amacıyla yapmış olabilir?

A)A) Şans başarısını azaltmakB)B) Testin kapsamını zenginleştirmekC)C) Puanlamayı kolaylaştırmakD)D) Çeldiricilerin aynı derecede çalışmasını sağlamakE)E) Soruları güçleştirmek

20032003


Bir lise öğretmeni, daha önce kullandığı dört seçenekli sorularını, seçenek sayısı artırarak beş seçeneğe çıkarmıştır.

Öğretmenin, bu değişikliği aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmek amacıyla yapmış olabilir?

A)A) Şans başarısını azaltmakB)B) Testin kapsamını zenginleştirmekC)C) Puanlamayı kolaylaştırmakD)D) Çeldiricilerin aynı derecede çalışmasını sağlamakE)E) Soruları güçleştirmek

20032003


Yapılan bir sınavda yüksek puan alanların iyi öğrenmelerinden çok iyi ezberleyenler olduğunu belirten bir kişinin aşağıdakilerden hangisini katılması bu görüş için güçlü bir destek oluşturur?

A)A) Öğretmenin, öğrenci merkezli değil; öğretmen merkezli olduğunuB)B) Sınavlarda daha çok hatırlama düzeyinde sorular sorulduğunu C)C) Eğitimde başarıya ilişkin kararların çoktan seçmeli testlere dayandırıldığınıD)D) Öğrenci notlarının öğretmenin kanılarından etkilendiğiniE)E) Ders konularının öğrenci düzeyinin üzerinde olduğunu

20012001


Yapılan bir sınavda yüksek puan alanların iyi öğrenmelerinden çok iyi ezberleyenler olduğunu belirten bir kişinin aşağıdakilerden hangisini katılması bu görüş için güçlü bir destek oluşturur?

A)A) Öğretmenin, öğrenci merkezli değil; öğretmen merkezli olduğunuB)B) Sınavlarda daha çok hatırlama düzeyinde sorular sorulduğunu C)C) Eğitimde başarıya ilişkin kararların çoktan seçmeli testlere dayandırıldığınıD)D) Öğrenci notlarının öğretmenin kanılarından etkilendiğiniE)E) Ders konularının öğrenci düzeyinin üzerinde olduğunu

20012001


Çoktan seçmeli bir test maddesini cevaplayan bir kişinin çeldiricileri eleyerek doğru cevaba ulaşmasında, aşağıdakilerden hangisi belirleyici olmalıdır?

A)A) İfadelerin, kök ifadesiyle tutarlılığıB)B) Seçeneklerin soyutluk-somutluk derecesiC)C) Yoklanan davranışın öğrenilmiş olmasıD)D) Seçeneklerin birbirini içerip içermemesiE)E) İfadelerin kısalık ve uzunluğu

20062006


Çoktan seçmeli bir test maddesini cevaplayan bir kişinin çeldiricileri eleyerek doğru cevaba ulaşmasında, aşağıdakilerden hangisi belirleyici olmalıdır?

A)A) İfadelerin, kök ifadesiyle tutarlılığıB)B) Seçeneklerin soyutluk-somutluk derecesiC)C) Yoklanan davranışın öğrenilmiş olmasıD)D) Seçeneklerin birbirini içerip içermemesiE)E) İfadelerin kısalık ve uzunluğu

20062006


Test maddesinde, ders kitabından aynen alınan ifadelerin kullanılması eğitimsel doğurguları açısından nasıl bir etki yaratır?

A)A) Maddede gereksiz ipuçları bulunmaz. B)B) Kitabı okumamış öğrenci maddeyi kesinlikle cevaplayamaz.C)C) Maddenin anahtarlanması kolaylaşır.D)D) Maddenin okunup anlaşılması zorlaşır.E)E) Maddeyle yoklanan davranış hatırlama düzeyinde kalır.

20062006


Test maddesinde, ders kitabından aynen alınan ifadelerin kullanılması eğitimsel doğurguları açısından nasıl bir etki yaratır?

A)A) Maddede gereksiz ipuçları bulunmaz. B)B) Kitabı okumamış öğrenci maddeyi kesinlikle cevaplayamaz.C)C) Maddenin anahtarlanması kolaylaşır.D)D) Maddenin okunup anlaşılması zorlaşır.E)E) Maddeyle yoklanan davranış hatırlama düzeyinde kalır.

20062006


Yazılı yoklamalardaki sorularda, öğrencilerin cevaplarını düşünerek bulmaları ve buldukları bilgileri organize ederek yazmaları gerekir. Bu tür sorularla üst düzeydeki zihinsel beceriler ölçülebilir. Aşağıdaki sorulardan hangisi, yazılı yoklamaların bu avantajlarını ortaya koyan uygun bir örnek değildir?

A)A) Enflasyonu düşürmek için ne tür önlemler alına-bilir? Örnek vererek irdeleyiniz. B)B) Avrupa Birliği’ne katılma konusundaki görüşleriniz nelerdir? Bu şekilde düşünmenizin nedenlerini açıklayınız. C)C) İzlediğiniz en iyi sinema filmi hangisidir? Bu filmi neden beğendiğinizi gerekçeleriyle açıklayınız. D)D) Başarı ile yetenek arasındaki ilişkiyi bir örnekle açıklayınız. Sizce insan yaşamında hangisi daha ön plandadır? E)E) Ölçme nasıl tanımlanır? Eğitimde yapılan ölçmeler kaç gruba ayrılır?

20072007


Yazılı yoklamalardaki sorularda, öğrencilerin cevaplarını düşünerek bulmaları ve buldukları bilgileri organize ederek yazmaları gerekir. Bu tür sorularla üst düzeydeki zihinsel beceriler ölçülebilir. Aşağıdaki sorulardan hangisi, yazılı yoklamaların bu avantajlarını ortaya koyan uygun bir örnek değildir?

A)A) Enflasyonu düşürmek için ne tür önlemler alına-bilir? Örnek vererek irdeleyiniz. B)B) Avrupa Birliği’ne katılma konusundaki görüşleriniz nelerdir? Bu şekilde düşünmenizin nedenlerini açıklayınız. C)C) İzlediğiniz en iyi sinema filmi hangisidir? Bu filmi neden beğendiğinizi gerekçeleriyle açıklayınız. D)D) Başarı ile yetenek arasındaki ilişkiyi bir örnekle açıklayınız. Sizce insan yaşamında hangisi daha ön plandadır? E)E) Ölçme nasıl tanımlanır? Eğitimde yapılan ölçmeler kaç gruba ayrılır?

20072007


Sosyal bilgiler sınavında sorulan bir soru şöyledir:

Türkiyenin pek çok sınır komşusu vardır. En uzun sınırı Türkiyenin pek çok sınır komşusu vardır. En uzun sınırı paylaştığımız sınır komşumuz aşağıdakilerden hangisidir? paylaştığımız sınır komşumuz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bulgaristan’la sınırımız en uzundur. B) Irak’la sınırımız en uzundur. C) İran’la sınırımız en uzundur. D) Suriye’yle sınırımız en uzundur. E) Yunanistan’la sınırımız en uzundur.

Yukarıdaki sorunun kusurları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A)A) Kökte yazım hatasının olması B)B) Kökte gereksiz sözcük kullanılması C)C) Kök ile seçenekler arasında ifade uyumsuzluğu olması D)D) Seçeneklerde aynı sözcüklerin tekrarlanması E)E) Seçeneklerin uygun olmayan bir sırada verilmesi

20072007


Sosyal bilgiler sınavında sorulan bir soru şöyledir:

Türkiyenin pek çok sınır komşusu vardır. En uzun sınırı Türkiyenin pek çok sınır komşusu vardır. En uzun sınırı paylaştığımız sınır komşumuz aşağıdakilerden hangisidir? paylaştığımız sınır komşumuz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bulgaristan’la sınırımız en uzundur. B) Irak’la sınırımız en uzundur. C) İran’la sınırımız en uzundur. D) Suriye’yle sınırımız en uzundur. E) Yunanistan’la sınırımız en uzundur.

Yukarıdaki sorunun kusurları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A)A) Kökte yazım hatasının olması B)B) Kökte gereksiz sözcük kullanılması C)C) Kök ile seçenekler arasında ifade uyumsuzluğu olması D)D) Seçeneklerde aynı sözcüklerin tekrarlanması E)E) Seçeneklerin uygun olmayan bir sırada verilmesi

20072007


Aşağıdakilerden hangisi yazılı yoklamalarda puanlamagüvenirliğini artırmaya yönelik önlemlerden biri değildir?

A)A) Puanlamayı birden fazla puanlayıcının yapması ve verilen puanların ortalamasının alınmasıB)B) Bir soruya öğrencilerin tümünün verdiği cevaplar puanlandıktan sonra diğer soruya geçilmesiC)C) Cevabın değişik bölümlerine verilecek puanların ayrı ayrı belirlenmesiD)D) Öğrencinin sınıf içi etkileşimiyle ilgili puanının sınavpuanlarına katılmasıE)E) Puanlama için ayrıntılı yönergelerin bulunduğu cevap anahtarının kullanılması

20062006


Aşağıdakilerden hangisi yazılı yoklamalarda puanlamagüvenirliğini artırmaya yönelik önlemlerden biri değildir?

A)A) Puanlamayı birden fazla puanlayıcının yapması ve verilen puanların ortalamasının alınmasıB)B) Bir soruya öğrencilerin tümünün verdiği cevaplar puanlandıktan sonra diğer soruya geçilmesiC)C) Cevabın değişik bölümlerine verilecek puanların ayrı ayrı belirlenmesiD)D) Öğrencinin sınıf içi etkileşimiyle ilgili puanının sınavpuanlarına katılmasıE)E) Puanlama için ayrıntılı yönergelerin bulunduğu cevap anahtarının kullanılması

20062006

Documents

EĞİTİMDE ÖLÇME & DEĞERLENDİRME -7-