Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ jflif{s k|ltj]bg;Fu ;DalGwt
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, @)&$
k|b]z g+=^
dxfn]vf k/LIfssf] sfof{no
aa/dxn, sf7df8f}+
g]kfn
k|fSsyg
g]kfnsf] ;+ljwfg, @)&@ sf] wf/f @$! df ;+3, k|b]z / :yfgLo txsf ;a} ;/sf/L sfof{nosf]
n]vfk/LIf0f lgoldttf, ldtJooLtf, sfo{bIftf, k|efjsf/Ltf / cf}lrTosf] cfwf/df dxfn]vf k/LIfsaf6 x'g]
Joj:yf 5 . ;fljsdf :yfgLo lgsfosf] n]vfk/LIf0f :yfgLo lgsfoaf6} lgo'Qm btf{jfn n]vfk/LIfsaf6 x'Fb}
cfPsf] lyof] . :yfgLo lgsfo :yfgLo txdf ?kfGt/0f ePkZrft pQm txsf] cfly{s jif{ @).&$ sf] cfly{s
sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0f dxfn]vfk/LIfssf] sfof{noaf6 ;DkGg ul/Psf] 5 .
:yfgLo txsf] n]vfk/LIf0fsf] d'Vo cfwf/ g]kfnsf] ;+ljwfg, n]vfk/LIf0f P]g, n]vfk/LIf0f gLlt,
dfgb08, n]vfk/LIf0f lgb]{lzsf tyf n]vfk/LIf0f dfu{ lgb]{zg cflb /x]sf 5g\ . n]vfk/LIf0fsf] k|d'v
p2]Zox?df ljQLo ljj/0fsf] z'4tf, k|rlnt sfg"gsf] kfngf, ;fj{hlgs ;DklQsf] ;+/If0f / pkof]u, lhDd]jf/L
/ hjfkmb]lxtf Pj+ ;]jf k|jfxsf] k|efjsf/Ltf d"NofÍg ug'{ /x]sf] 5 . n]vfk/LIf0faf6 d'VotM ;|f]t ;fwgsf]
k|fKtL / pkof]u ;DaGwdf k|rlnt sfg"gsf] kfngf eP gePsf] ljZn]if0f u/L ;'wf/sf nflu ;'emfj k|:t't u/L
;'zf;g k|aw{gdf 6]jf k'¥ofpg' n]vfk/LIf0fsf] d"n p2]Zo xf] .
:yfgLo lgsfo nfdf] ;do;Dd hgk|ltlglw lalxg /x]sf]df xfn hgk|ltlglwx?af6 :yfgLo tx
;~rfng ePkZrft :yfgLo txaf6} ;a} clwsf/ pkof]u ug{ kfpg] cj;/ l;h{gf ePsf] 5 . :yfgLo txdf
lzIff, :jf:Yo, vfg]kfgL nufot ljsf; lgdf{0fsf] If]qdf /x]sf cl;ldt cfjZostfx? ;Lldt ;|f]t / ;fwgsf]
ldtJooL Pj+ s'zntfk"j{s pkof]u u/L k'/f ug'{kg]{ r'gf}lt /x]sf] 5 . n]vfk/LIf0faf6 lhDd]jf/L, hjfkmb]lxtf /
kf/bzL{tf sfod ug{ ;xof]u ug]{ 5 eGg] ljZjf; lnOPsf] 5 .
cfly{s sf/f]af/sf] :jtGq n]vfk/LIf0fn] ;|f]t k|fKtL / pkof]usf] ;DaGwdf ePsf sdL sdhf]/L cfˆgf]
k|ltj]bg dfk{mt phfu/ ub{5 . pQm k|ltj]bg ;a} ;/f]sf/jfnfx? ;dIf ;xh kx'FrnfO{ Wofgdf /fvL of]
k|sfzg ul/Psf] 5 . dxfn]vf k/LIfsaf6 :yfgLo txsf] n]vfk/LIf0f klxnf] k6s z'? ul/+bf ;|f]t ;fwgsf]
;Lldttf, ;"rgf Pj+ tYofÍsf] Go"g pknJwtf, ;dosf] ;Lldttf cflbsf] afjh'b @)&$ cfiff9 d;fGtdf
sfod &( :yfgLo txsf] n]vfk/LIf0f ;DkGg ePsf] 5 .
:yfgLo txsf] n]vfk/LIf0f Joj:yfkg ;DaGwdf ;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf
kbflwsf/Lx?;Fu k6s k6s 5nkmn ul/Psf], :yfgLo tx n]vfk/LIf0f lgb]{lzsf :jLs[t u/L nfu" ul/Psf], yk
hgzlQmsf] ?kdf rf68{Psfp06]06 / btf{jfn n]vfk/LIfs lgo'Qm ul/Psf], sd{rf/Lx?nfO{ k|lzIf0f ;d]t
lbOPsf] lyof] . ;Lldt ;do / hgzlQmaf6 ;a} :yfgLo txsf] n]vfk/LIf0f ;DkGg ug{ hf]lvddf cfwfl/t
n]vfk/LIf0f of]hgf adf]lhd n]vfk/LIf0f ;DkGg ul/Psf] lyof] . k|f/lDes k|ltj]bg ;a} :yfgLo txnfO{ pknJw
u/fOPsf]df ;f] pk/ #% lbgleq hjfkm, k|ltlqmof k|fKt ePsf]df ;f] cfwf/df ldnfg u/L sfod /x]sf Joxf]/f
;dfj]z u/L x/]s :yfgLo txnfO{ /fo ;lxtsf] k|ltj]bg ;d]t pknJw u/fOPsf] 5 .
:yfgLo txsf] n]vfk/LIf0f ;DkGg ug{ ;xof]u k'¥ofpg] :yfgLo txsf ;a} kbflwsf/L tyf
sd{rf/Lx?nfO{ wGojfb lbg rfxG5' . To:t} n]vfk/LIf0f tyf k|ltj]bg tof/Ldf ;+nUg o; sfof{nosf
sd{rf/Lx? klg wGojfbsf kfq /x]sf 5g\ . cfufdL lbgdf ;d]t o:t} ;xof]usf] ck]Iff ul/Psf] 5 .
-6+sdl0f zdf{ b+ufn_
dxfn]vf k/LIfs
:yfgLo txsf] n]vfk/LIf0f
k|b]z g+=^
1. :yfgLo tx – o; k|b]zdf gu/kflnsf @%, ufpFkflnsf %$ ;d]t &( :yfgLo tx /x]sf 5g\ . pQm ;a} :yfgLo txsf] n]vfk/LIf0f ;DkGg ePsf] 5 .
2. n]vfk/LIf0f – n]vfk/LIf0fdf k|:t't cfo–Joo ljj/0f cg';f/ &( :yfgLo txsf] ? !! ca{ !$ s/f]8 $* nfv !^ xhf/sf] n]vfk/LIf0f ;DkGg ul/Psf] 5 . o;sf] lj:t[t ljj/0f cg';"rL–! df pNn]v
ul/Psf] 5 .
3. a]?h" – k|b]z l:yt &( :yfgLo txsf] n]vfk/LIf0faf6 ?=%# s/f]8 *! nfv *$ xhf/ a]?h" b]lvPsf]dWo] #% lbgleq k|fKt hjfkm tyf k|df0fsf] cfwf/df ?= (( nfv &^ xhf/ km5\of}{6 eO{ ?=%@
s/f]8 *@ nfv * xhf/ afFsL /x]sf] 5 . pQm afFsL a]?h"dWo] c;'n pk/ ug'{kg]{ ?=@ s/f]8 *$ nfv
(% xhf/, clgoldt÷k|df0f k]z ug'{kg]{ ?=#! s/f]8 %# nfv *% xhf/ / k]ZsL ?=!* s/f]8 $# nfv
@* xhf/ /x]sf] 5 . pQm a]?h" n]vfk/LIf0f cÍsf] $=&$ k|ltzt /x]sf] 5 . lj:t[t ljj/0f cg';"rL–@
df 5 .
4. lhDd]jf/L / hjfkmb]lxtf – ljQLo ljj/0f pk/sf] lhDd]jf/L / hjfkmb]lxtf ;DalGwt :yfgLo txsf] xf] eg] ;f] ljQLo ljj/0f pk/ /fo ;lxtsf] k|ltj]bg hf/L ug]{ lhDd]jf/L n]vfk/LIfssf] xf] .
5. n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf k|d'v Joxf]/fx? – n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf k|d'v Joxf]/fx?df lhDd]jf/L g;f/]sf], ;DklQ x:tfGt/0f gu/]sf], clen]v g/fv]sf], k]ZsL km5\of}{6 gu/]sf], a9L e'QmfgL u/]sf], lan
e/kfO{ ;+nUg gu/]sf], kl/ifb\sf] :jLs[t a]u/ of]hgf ;~rfng u/]sf], clu|d s/ s§f gu/]sf],
k|ltj]bg k]z gu/]sf], pkef]Qmf ;ldltaf6 sfo{ u/fpFbf lgodsf] kfngf gu/]sf], cg'udg d"NofÍg
sdhf]/ /x]sf], ;]jf k|jfx k|efjsf/L g/x]sf], of]hgf cw'/f] /x]sf], k|fyldstf lgwf{/0f gu/]sf], nlIft
;d"x sfo{qmd ;~rfng gu/]sf], lk|mh ug'{kg]{ /sd lk|mh gu/]sf] cflb /x]sf 5g\ .
6. a]?h" km5\of}{6 ljlw – n]vfk/LIf0f k|ltj]bg k|fKt x'gf;fy :yfgLo txsf sfof{non] a]?h"sf] Joxf]/fsf] nut v8f ug'{kb{5 . o:tf] nutdf k/]sf a]?h"dWo] c;'n pk/ ug'{kg]{ /sd c;'n u/L :yfgLo
;l~rt sf]if jf a]?h" vftfdf bflvnf ug'{kg]{, lgoldt ug'{kg]{ a]?h"x? lgoldt ug]{ clwsf/ k|fKt
clwsf/L jf :yfgLo txsf] kl/ifb\af6 lgoldt ug'{kg]{, k|df0f k]z ug'{kg]{ a]?h" cfjZos k|df0f /fvL
km5\of}{6 ug'{kg]{ / k]ZsL afFsL a]?h"sf] kmfF6jf/L lnO{ a]?h" km5\of}{6 ug]{ lhDd]jf/L :yfgLo txsf]
sfo{kflnsfsf] x'g]5 . a]?h"sf] nut cBfjlws u/L a]?h" km5\of}{6 kZrft sfg"gadf]lhd ;Dk/LIf0f
u/fpg' kg]{5 .
7. ;'emfj – ;|f]t k|fKtL tyf pkof]u ;DaGwdf k|rlnt P]g, sfg"gsf] kfngf u/L a]?h" g} cfpg glbg' sfof{non] klxnf] st{Jo xf] . n]vfk/LIf0fsf] ;dodf s'g} sfuhft k|:t't ug{ g;s]sf] sf/0faf6 a]?h"
b]lvPdf #% lbgleq hjfkm÷k|df0f k]z u/L a]?h" km5\of}{6 u/fpg' kb{5 . pQm cjlwdf ;d]t km5\of}{6
x'g g;s]sf] a]?h" cfly{s sfo{ljlw P]g, @)%% sf] bkmf !* cg';f/ Ps jif{leq c;'n pk/ jf
lgoldt jf k|df0f k]z u/L jf k]ZsL km5\of}{6 u/L a]?h" /fkm;fkm ug]{ sfo{ ;DalGwt :yfgLo txn]
ug'{kg]{ b]lvG5 .
ljifo ;"rL
1. ;Nofg lhNnf k]h g+=
1.1. zf/bf gu/kflnsf
1
1.2. jf3rf}/ gu/kflnsf
4
1.3. jguf8 s'leG8] gu/kflnsf
6
1.4. sflndf6L ufpkflnsf
9
1.5. lqj]0fL ufpkflnsf
11
1.6. sk'/sf]6 ufpkflnsf
13
1.7. 5q]Zj/L ufpkflnsf
15
1.8. 9f]/rf}/ ufpkflnsf
17
1.9. s'dfvdflnsf ufpkflnsf
19
1.10. bfdf{ ufpkflnsf
21
2. ?s'd lhNnf
2.1. d'l;sf]6 gu/kflnsf
23
2.2. rf}/hxf/L gu/kflnsf
24
2.3. cf7lj;sf]6 gu/kflnsf
25
2.4. jflkmsf]6 ufpkflnsf
26
2.5. lqj]0fL ufpkflnsf
28
2.6. ;fgLe]/L ufpkflnsf
29
3. ;'v]{t lhNnf
3.1. lj/]Gb|gu/ gu/kflnsf
30
3.2. e]/Lu+uf gu/kflnsf
38
3.3. u'ef{sf]6 gu/kflnsf
44
3.4. k~rk'/L gu/kflnsf
49
3.5. n]vj]zL gu/kflnsf
56
3.6. rf}s'g] ufpkflnsf
63
3.7. j/fxtfn ufpkflnsf
67
3.8. lruf8 ufpkflnsf
73
3.9. l;Dtf ufpkflnsf
80
4. b}n]v lhNnf
4.1. gf/fo0f gu/kflnsf
86
4.2
b'Nn' gu/kflnsf 91
4.3 rfd''08f ljGb|f;}gL gu/kflnsf
94
4.4 cf7lj; gu/kflnsf
97
4.5 eujtLdfO{ ufpkflnsf
100
4.6 u'/fF; ufpkflnsf
103
4.7 9'u]Zj/ ufpkflnsf
106
4.8 gf}d'n] ufpkflnsf
108
4.9 dxfj' ufpkflnsf
111
4.1 e}/jL ufpkflnsf
114
4.11 7f6LsfFw ufpkflnsf
118
5. hfh/sf]6 lhNnf
5.1. भेरी नगरपालिका 122
5.2. छेडागाड नगरपालिका 125
5.3. लिवेणी निगाड नगरपालिका 128
5.4. कुसे गाउँपालिका 130
5.5. जनुीचाँद ेगाउँपालिका 135
5.6. बारेकोट गाउँपालिका 139
5.7. लिवािय गाउँपालिका 142
6. 8f]Nkf lhNnf
6.1. 7'"'"nf]e]/L gu/kflnsf
144
6.2. lqk'/f;'Gb/L gu/kflnsf
148
6.3. 8f]]]]Nkf]j'4 ufpkflnsf
150
6.4. z]kmf]S;'08f] ufpkflnsf
153
6.5 hub'Nnf ufpFkflnssf
157
6.6 d'8\s]r'nf ufpkflnsf
160
6.7 sfOs] ufpkflnsf
164
5fsf{ tf]u;f]+u ufpFkflnsf
167
7. h'Dnf lhNnf
7.1. rGbggfy gu/kflnsf
170
7.2 sgsf;'Gb/L ufpkflnsf
173
7.3 l;Fhf ufpkflnsf
176
7.4 lxdf ufpkflnsf
178
7.5 ltnf ufpkflnsf
180
7.6 u'7Lrf}/ ufpkflnsf
182
7.7 tftf]kfgL ufpkflnsf
184
7.8 kftf/flz ufpkflnsf
187
8 sflnsf]6 lhNnf
8.1 vf8frs| gu/kflnsf
189
8.2 /f:sf]6 gu/kflnsf
193
8.3 ltnfu'kmf gu/kflnsf6
198
8.4 k+rfnem/gf ufpkflnsf
204
8.5 ;fGgL lqj]0fL ufpkflnsf
206
8.6 g/x/Lgfy ufpkflnsf
210
8.7 sflnsf ufpkflnsf
217
8.8 dxfj} ufpkflnsf
225
8.9 knftf ufpkflnsf
229
9 d'u' lhNnf
9.1 5fofgfy/f/f,gu/kflnsf
232
9.2 d'u'dsfdf{/f]u ufpkflnsf 238
9.3 ;f]? Uffpkflnsf 242
9.4 vTof8 ufpkflnsf 249
10
x'Dnf lhNnf
101 l;dsf]6 ufpkflnsf 254
10.2 gfDvf ufpkflnsf 263
10.3 vfk'{gfy ufpkflnsf 264
10.4 ;s]{uf8 ufpkflnsf 276
10.5 r+v]nL ufpkflnsf 283
10.6 cbfgr'nL ufpkflnsf 291
10.7 tfhfsf]6 ufpkflnsf 295
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$
1
zf/bf gu/kflnsf
n]vfk/LIf0f k |ltj]bg
of] jif{sf] cfo ?= !$ s/f]8 @$ nfv #! xhf/ ;d]t hDdf ?= !$ s/f]8 @$ nfv #! xhf/
cfDbfgL ePsf]df ?= !) s/f]8*! nfv *^xhf/ vr{ eO{ ?= # s/f]8 $@ nfv $% xhf/ df}Hbft /x]sf]
b]lvG5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf pNn]Vo Joxf]/f lgDgfg';f/ 5g\ M—
!= jflif{s clVtof/L Pj+ lgsf;f M sfof{nosf] jflif{s sfo{;Dkfbg ug]{ jflif{s clVtof/L tyf sfo{qmd
cg';f/ ljleGg # jh]6 pk lzif{sdf % s/f]8 @( nfv $! xhf/ ljlgof]hg ePsf]df hDdf ?=
(@ nfv @& xhf/lgsf;f eO{ ;f]xL a/fa/ vr{ ePsf] 5 .
@= cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfM
@=!= sfof{non] ;+u7gfTds ;'b[l9s/0f Pj+ cfly{s P]g lgodsf] kfngf ul/ cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf
dhj't kfg'{kg]{df b]xfosf s[ofsnfkdf ljleGg P]g sfg"gdf ePsf cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf
sfof{Gjog ePsf] kfO{Pg . sfg'gdf pNn]v ePsf jflif{s vl/b of]hgf tof/ , sfof{nosf] p2]Zo
k|flKtdf cfO{ kg]{ ;Defljt hf]lvd If]qx?sf] klxrfg / ;f] lg/fs/0f, sfo{ ljj/0f tof/ u/L
sd{rf/Lx?nfO{ clwsf/ / lhDd]jf/L lbg], lhG;L lgl/If0f u/L lhG;L Joj:yfkg ug]{ nufotsf
cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf nfu" gx'bf ldtJolotf, kf/bzL{tf / ;]jf k|jfxdf c;/ kg]{ ePsfn]
cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfsf k|fjwfg nfu' x'g kb{5 .
@=@ vl/b k|s[ofM ;fj{hlgs vl/b lgodfjnL, @)^$ sf] lgod !*-!_ adf]lhd ;fj{hlgs lgsfon]
ljleGg vl/b ;DaGwL ;"rgfsf] clen]v /fVg] k|of]hgsf] nflu vl/bsf] k|s[lt cg';f/ cfk"lt{stf{,
lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf ;]jf k|bfossf] 5'§f 5'§} df}h'bf ;"rL -:6flG8Ë lni6_ tof/ ug{'
kg]{] Joj:yf ePsf]df sfof{non] ;f] cg'?k df}h'bf ;"rL -:6flG8Ë lni6_ tof/ u/]sf] kfOPg .
o;af6 lgodsf] kfngf gePsf] sf/0f vl/b sfo{ Jojl:yt gx'g] x'Fbf o:tf] vl/b sfo{df ;'wf/
x'g'kb{5 .
#= nIo tyf k|ultM— sfof{non] lbPsf] ljj/0f cg';f/ of] jif{ sfof{non] ;Dkfbg u/]sf] jflif{s
sfo{qmd k|ult ljj/0f o; k|sf/ /x]sf] 5M
#=! ljlQo tyf ef}lts k|ultM sfof{non] k]z u/]sf] ljj/0f cg';f/ :yflgo lgsfo lgzt{ kFhLut
cg'bfg cGtu{t ;+rflng ljleGg sfo{qmdx? ;+rfng ug{ !% j6f lqmofsnfk tf]lsPsf]df ;f]
jdf]lhd sfo{;Dkfbg u/L ef}lts k|ult tkm{ (#Ü / ljlQo tkm{ *(Ü k|ult ePsf] ljj/0f k]z
ePsf]n] zt k|ltzt ljlQo tyf ef}lts k|ult xfl;n ug]{tkm{ sfo{qmd ;~rfng x'g' kb{5 .
#=@ /fhZj nIo tyf k|ultM :yflgo /fh:j kl/rfng zfvf l;+xb/jf/, sf7df8f}+af6 lgwf{l/t o;
gu/kflnsfsf] nflu ljleGg !$ j6f zLif{sdf s'n /fhZjsf] nIo ?= $% nfv %% xhf/
tf]lsPsf]df o; ;DjGwdf b]lvPsf Joxf]/fx? lgDgfg';f/ 5gM
#=@=! sfof{nojf6 k]z ePsf] ljj/0f cg';f/ nIosf] t'ngfdf #& k|ltzt j9L /fh:j kl/rfng ePsf]
b]lvG5 . cfGtl/s >f]tnfO{ cem lbuf] / e/kbf]{ jgfpg /fhZjsf If]qx? klxrfg ul/ cfwf/ /
b/nfO{ cem bfo/f km/flsnf] jgfpg' kb{5 eg] /fhZjsf] nIonfO{ oyfy{df cfwfl/t jgfpb}
kl/dfh{g ub} hfg' kb{5 .
#=@=@ sfof{nodf ut ljut cfly{s jif{b]lv lhDd]jf/L ;fb}{ cfPsf] /fhZjsf] jfF8fkmFf8sf] /sd vftfdf
df}Hbft /x]sf] kfO{of] . o;sf] nflu kl/ifbn] sfo{qmd to u/L vr{ Jojf:yfkg ug'{kg]{ b]lvG5 .
#=@=# dfnkf]t /fhZjsf] nflu /fhZj kl/rfng zfvfjf6 jflif{s ?= ^%)))).)) nIo tf]lsPsf]df
sfo{non] s'n %$##@#.)) c;'nL u/L nIosf] t'ngfdf *# k|ltzt k|ult ePsf] b]vfPsf] 5 .
sfof{non] cfkm\gf] gu/If]qaf6 p7\g'kg]{ dfnkf]t tkm{sf] cfo slt xf] ;f] sf] cBfjlws clen]v
tof/ ul/ ;f]xL cg';f/ /fh:j ;+sng ug'{kb{5 .
#=@=$ ;jf/L s/sf] nflu jflif{s nIo ?= !% xhf/ tf]s]sf]df k|ult ePsf] b]lvPg . t;y{ cfkm\gf] If]qsf]
;jf/L;fwgsf] cBfjlws clen]v tof/ u/L ;f]xL adf]lhd ;jf/L s/ cz'n ul/ cfkm\gf]
If]qflwsf/ leq /x]sf] cfDbfgLsf] >f]tnfO{ jlnof] jgfpg'kb{5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 2
$= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ sf] lgod #% df :jLs[t jflif{s ljlgof]hg Pj+ sfo{qmd
jdf]lhd vr{ ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf]df sfof{non] @).).^.!&af6vfhf vr{sf] ljn ?=@%^)).))
ljljw vr{ lzif{saf6 e'QmfgL lbg' kg]{df sfof{no ;DalGw vr{ lzif{saf6 e'QmfgL u/]sf]n] vr{
lzif{s km/s kfl/ e'QmfgL u/]sf] /sd lgoldt gb]lvPsf] .
%= :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL,@)^$ adf]lhd sfof{non ] #^.)&$.#.#! af6
sfo{nosf] d'Nf ;+lrt sf]ifaf6 sd{rf/L sNof0f sf]if vftfdf ?= @))))).)) 6«fG;km/ u/]sf]df
hDdf u/]sf] k|df0f k]z gePsf]n] vftfdf hDdf u/]sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
^= ;fj{hlgs vl/b lgodfjnL, @)^$ sf] bkmf #! adf]lhd jflif{s @) nfv ?k}of eGbf j9L nfut
cg'dfg ePsf] lgdf{0f sfo{ jf dfn;fdfg jf]nkqsf] dfWodaf6 vl/b ug'{kg]{ Joj:yf 5 . ;fy}
;f]lx lgodfjnLsf] lgod *$ adf]lhd @) nfv ?k}ofF ;Ddsf] nfut cg'dfg ePsf] dfn;fdfg
lgdf{0fsfo{ jf h'g;'s} ;]jf l;njGbL b/efpkqsf] dfWodaf6 ug'{kg]{ Joj:yf 5 . sfo{non]
k"lhut ah]6 pkzLif{saf6 ?= !!^*@@#.)) sf] kmlg{r/ / ?=!$)$&.)) sf] d]lzg/L cf}hf/
;d]t ?=@%&@(^).))d"No a/fa/sf];f]em} vl/b u/]sf] 5 . lgodfjnLdf ePsf] vl/b k|lqmof
;DalGwJoj:yfsf] kfngf u/]sf] gkfO{Psf]n] lgodsf] kfngf x''g' kb{5 .
&= ;fj{hlgs vl/b P]g, @)^# tyf lgodfjnL ^$ df b/efpkq tyf af]nkqsf] dfWod4f/f dfn
;fdfg vl/b ug'{ kg]{df sfof{non] ;f}o{ ;8s jlQ sfo{qmd ;+rfng ug{ sfof{nosf] tkm{jf6 ?=
@@ nfv ( xhf/ pkef]Qmfjf6 ?= ^ nfv &) xhf/ tyf lhNnf ljsf; ;ldltsf] ?= % nfv ^$
xhf/ %@) ;d]t ?= #$,$#,%@).)) sf] Eof6 ;d]tsf] nfut cg'dfg tof/ u/L ;'lrs[t
;Knfo;{ dWo]jf6 # j6fsf] ;f]em} b/efpkq lnO{ 6k ;g O{ghL{ k|f=ln=nfO{ 5gf}6 ul/ ?=
#$,$#,%@).)) df ;Demf}tf u/L ;f]em} sfo{ u/]sf] kfO{of] .vl/b k|lqmof ;'? ubf{ ;fj{hlgs vl/b
P]g, tyf lgodfjnLsf] k|lqmof ckgfO{ ug'{kg]{df v'nf b/efp kq tyf pkef]Qmf ;ldlt dfkm{t
sfo{ u/]sf]n] pQm sfo{ lgoldt gePsf] .
*= :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL,@)^$ adf]lhd sfof{non ] #&.)&$.#.#! af6
d'n ;+lrt sf]ifjf6 ljkb Joj:yfkg sf]ifdf 6«fG;km/ u/]sf] ?= !,(&,))).)) hDdf ePsf] k|df0f
k]z gePsf]n] cfDbfgL jfFwL k|df0f k]z ug'{kg]{ b]lvPsf] .
(= vr{ cg'df]bg gePsf] M af]8{af6 l:js[t sfo{qmddf vr{ ug'{ kg]{dfsfof{non ] *.).%.#) af6
k|j4{gfTds sfo{qmd cGtu{t >[hglzn :jf:Yo sfo{qmddf ?=!*&^%.)) vr{ ug'{kg]{df af]8{sf]
l:js[t a]u/ xl/tflnsf lthdf ;+rflnt sfo{qmdsf] nflu e'QmfgL vr{ n]v]sf]n] sfo{qmd km/s
kf/L vr{ n]v]sf] /sd jf]8{af6 cg'df]bg x'g' kb{5 .
!)= cfos/ P]g, @)%* bkmf *& adf]lhd e'QmfgLdf jvtdf clu|d s/ c;'n ug'{kg]{ Joj:yf 5 .
sfof{noaf6 ljleGg # kmd{nfO{ d'=c=s/ btf{ ljhs a]u/ ?=$#@%)).)) e'QmfgL u/]sf]df !%
k|ltzt s/ s§L ug'{ kg]{df ?=^$*&%.)) s/ 5'6 ePsf]n] gk'u s/ c;'n ul/ /fh:j bflvnf
ug'{kg]{ .
!!= lhG;L cfDbfgL gafFw]sf] M cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ df vl/b ul/Psf] lhG;L dfn ;fdfg
tf]lsPsf] 9fFrfdf sfof{non] lhG;L bflvnf ul/ cfDbfgL afFWg' kg]{ Joj:yf /x]sf]df sfof{non]
dlxnf nlIft sfo{qmd cGtu{t l;nfO{ s6fO{sf] tflnd ;+rfng ug{sf] nflugful/s ;/f]sf]/ d+r
g]kfnnfO{ 5gf}6 ul/ pQm kmd{n] l;nfO{ d]lzg !% yfg tyf cfO{/g, s}lr nufotsf ;fdfgsf]
kl08t hg/n :6f]/, 3f]/fxLsf] Kofg ljn k]z u/L ?= @,^@,$)).)) e'QmfgL lnPsf] kfO{of] .
tflnd ;~rfngsf] nflu vl/b ;fdfg sfo{nos} lhG;Lvftfdf cfDbfgL jfFwL lkmtf{lng' kg]{df
tflnd pknAw u/fpg] ;+:yfn] g} k|of]u u/]sf] b]lvG5 . ct pQm ;fdfgx? sfof{nonfO{ lkmtf{
u/L sfof{non] cfDbfgL hgfO{ lhG;L vftf cBfjlws ug'{ kb{5 .
!@= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ adf]lhd pkef]Qmf ;ldlt dfkm{t sfo{ u/fpbf tf]lsPsf]
k|ltzt hg>dbfg ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 . gu/kflnsfn] cfGtl/s tkm{sf] jh]6 jfF8kmf8 ul/
sfo{qmd ;+rfng ug{ ljleGg % pkef]Qmf ;ldlt;+u ?=#%)))).)) ;+emf}tf u/]sf]df lt pkef]Qmf
;ldltn] ug'{kg]{ of]ubfgsf] c+z z'Go /x]sf] 5 . o;n] ubf{ sfof{non] ;fj{hlgs vl/b P]g tyf
lgodfjnLdf Joj:yf ePsf] jf]nkq 5Ng] p2]Zon] pkef]Qmf ;ldlt dfkm{t :jfy{ jflemg] tj/n]
;+emf}tf u/]sf] b]lvG5 . t;y{ Go"gtd !%Ü df pkef]Qmfsf] nfut ;xeflutf x'g'kg]{ b]lvG5 . olb
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 3
pkef]Qmf ;ldlt dfkm{t k|ToIf nfut ;xeflutfdf v'nfO{ sfo{;DkGg ug{ ;lsg] cfwf/ ;'lgZrt
gePdf ldtJolotf Pj+ k|lt:kwf{sf] cfwf/df jf]nkqsf] k|s[of ckgfpg' kb{5 .
!#= ah]6 aQmJodf tf]lsPsf] b/df ;fdflhs ;'/Iff eQf kfpg] Joj:yf /x]sf] df gu/kflnsfn]
ljleGg $ JolQmnfO { ;fdflhs ;'/Iff eQf afkt lgodfg';f/ kfpg] dfl;s eQf /sd eGbf
?=36000.00al9 /sd JolQmsf]j}+s vftfdf hDdf u/]sf]n] c;'n ug'{kg]{ b]lvG5 .
!$= k]ZsL jfsLM cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod &$ cg';f/ uPsf] k]ZsL /sd ;f]xL
lgodfjnLdf pNn]v ePsf] cjlwleq km5\of}{6 ug'{ u/fpg k]ZsL lng] lbg] b'j}sf] st{Jo x'g]
pNn]v 5 . sfof{nn] ljleGg ah]6 pk zLif{saf6 ljleGg $ sd{rf/L kbflwsf/L / # lgdf{0f
Joj;foLsf gfddf lbPsf] k]ZsL ?= *(,&*,*@).)) n]vfk/LIf0f cjlw;Dd klg km5\of}{6
gePsf]n] cljnDj cfjZos sf/jfxL u/L lgodfg';f/ c;'n km5\of}{6 ug'{kg]{ .
= a]?h' l:ylt
of] jif{ o; gu/kflnsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ?=(% nfv %* xhf/ a]?h' b]lvPsf] 5 . ;f]dWo] c;"n
ug'{kg{] ?=! nfv ! xhf/, lgoldt ug'{kg]{ ?=$ nfv &* xhf/ / k]ZsL afFsL ?=*( nfv &( xhf/ /x]sf]
5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 4
af3rf}/ gu/kflnsf
n]vfk/LIf0f k|ltj]bg
ut jif{sf] df}Hbft ?= @ nfv ## xhf/ / of] jif{sf] cfo ?= !@ s/f]8 #$ nfv ^!xhf/ ;d]t
hDdf ?= !@ s/f]8 #^ nfv ($ xhf/ cfDbfgL ePsf]df ?= * s/f]8 %& nfv ^# xhf/ vr{ eO{ ?= #
s/f]8 &( nfv #! xhf/ df}Hbft /x]sf] b]lvG5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf pNn]Vo Joxf]/f
lgDgfg';f/ 5g\ M—
!= cfGtl/s lgoGq0f M k|To]s rf}dfl;sdf cfGtl/s n]vfk/LIf0f k|ltj]bg k|fKt u/L b]lvPsf
Joxf]/fx? pk/ 5nkmn u/L ;'wf/ ug'{kg]{df cfGtl/s n]vfk/LIf0f jflif{s ?kdf x'g] u/]sf] / lhNnf
;dGjo ;ldltdf sfo{/t cfGtl/s n]vfk/LIfsaf6 n]vfk/LIf0f ePsf] 5 . t;y{ lgodfg';f/
cf=n]=k= k|ltj]bg k|fKt ug]{ Joj:yf ug'{kb{5 .
@= dfnkf]taf6 k|fKt /fhZjsf] nut M sfof{non] o; cfly{s jif{df dfnkf]taf6 k|fKt /fhZjsf]
nut /fv]sf] 5}g . o;/L /fhZjsf] nut g/fVbf /fhZj /sd Plsg gx'g] b]lvG5 .
#= /sd lk|mh M cfly{s jif{sf] cGTodf jfFsL /x]sf] /sd lk|mh ug'{kg]{df :yflgo txsf] cGtu{t g]kfn
;/sf/sf] lg0f{ofg';f/ of] jif{ s'g} klg /sd lk|mh ePsf] 5}g .
$= lhG;L bflvnf Mcfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod $&-!_ cg';f/ lhG;L dfn;fdfgsf]
ljj/0f / d"No;d]t v'nfO{ lhG;L lstfadf cfDbfgL afFwL ;|]:tf v8f u/L cBfjlws u/L
/fVg'kg]{df lhG;L bflvnf gu/L j8f g+= % / ^ sf] nflu ?= &@,(%).)) / @ j6f k|f=lj=
ljBfnonfO{ ?= ()))).)) ;d]t ?= !^@(%).))d"No a/fa/sf v]ns'b ;fdfu|L vl/b e'QfgL
u/]sf]df ;f] sf]] lhG;L bflvnf ul/ k|df0f k]z ug'{ kb{5 .
%= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod (& df pkef]Qmf ;ldlt dfkm{t sfd ubf{
hg>dbfg ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 . sfof{non] !@$.)&$.#.@@ af6 k]jLvf]nf x'b} 3lt{ufpF b]lv
le/ ufpF ;8s lgdf{0fsf nflu pkef]Qmf ;ldlt jf6 ?= $#,&$).)) ;d]t ?= @!*&%).)) df
sfo{ ;DkGg ug]{ u/L ;+emf}tf ePsf]df ?= !^&@)).)) sf] sfo{ ;DkGg k]z ePsf]n] pkef]Qmf
;ldlt tkm{sf] ?= ##,$$).)) s6\6f u/L ?= !##&^).)) e'QmfgL lbg'kg]{df j9L e'QmfgL ?=
##,$$).)) c;'n pk/ ug'{kb{5 .
^= !$#.)&$.#.@@ af6 k'FhLut vr{af6 ?= *@&(@%.)) ;f]w egf{ e'QfgL vr{ n]v]sf]df ;+nUg ljn
e/kfO{ k/LIf0f ubf{ b]lvPsf Joxf]/f lgDgfg';f/ /x]sf 5gM
^=! cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL )^$, lgod #^ cg';f/ nfut cg'dfg :jLs[t gul/ hg:jf:Yo
lgl/Ifs yn axfb'/ j'9fyf]sLnfO{ ljleGg sfo{qmd afkt ?= $$!))).)) ;f]wegf{ e'QmfgL
u/]sf]df sfo{qmd vr{sf]nfut cg'dfg l:js[t x'g' kb{5 .
^=@ cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ df l:js[t ah]6 tyf aflif{s sfo{qmd ;f]xL cf=a=df vr{ ug'{
kg]{ Joa:yf /x]sf]df lzlj/ ;~rfng u/]sf] ljZjf;lgo k|df0f a]u/ )&$.$.@# df :jf:Yo lzlj/
;+rfng u/sf] elg rGbg d]l8sf] ;]G6/sf] ljn ;+nUg u/L ?= @,&^,&@).)) e'QmfgL u/]sf]df
cf=a= km/s kf/L u/]sf] vr{ lgoldt x'g' kb{5 .
^=# ufpF 3/ lNslgs ;+rfng jfkt cfly{s jif{ )^%.^^ n]lvPsf] ljj/0f ;+nUg u/L lgodn] gkfpg]
eQf # hgfnfO{ ljt/0f u/]sf] e/kfO{sf] cfwf/df h=:j=lg= yn jxfb'/ j'9fyf]sLnfO{ ?=
&@%)).)) ;f]wegf{ lbPsf]n] lghjf6 c;'n x'g' kb{5 .
^=$ dxfnIdL xf]6n P08 vfhf 3/sf] ljn ;+nUg u/L vfgf vr{ kfpg] cfwf/ gePsf] clgoldt vr{
n]v]sf] ?= &))).)) h=:j=lg= yn jxfb'/ j'9fyf]sLaf6 c;'n x'g' kb{5 .
^=% e|d0f vr{ lgodfjnL cg';f/ l:js[t e|d0f cfb]z adf]lhd e|d0f ug'{ kg]{df e|d0f cfb]z ;+nUg
gu/L lgb]{lzsf ljkl/t l;w} jfnjflnsf tyf dlxnf :j:Yo hfFr u/]sf] eQf egL h=:j=lg=yn
axfb'/ j'9fyf]sLn] vr{ ;f]wegf{ dfu u/L ?= $)#)).)) e'QmfgL vr{ n]v]sf] cz'n x'g' kb{5 .
^=^ cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL @)^$ cg';f/ ;fdfg vl/b ul/ lhG;L bflvnf ug'{ kg]{ Joj:yf
/x]sf]df Knfli6s s';L % / sf7sf] 6]j'n @ yfg ;d]t t'n;L ef8f k;nsf] &$.#.@) sf] ljn
/flv ?=&))).)) e'QmfgL u/]sf]df pQm ;fdfg lhG;L bflvnf x'g' kb{5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 5
^=& lgod ljkl/t lghL k|of]hgsf] nflu dfofn' /]l8of] ;le{;af6 ?= #%))).)) sf] ;f]nf/ aQL /
lbkf sk8f k;naf6 ?=!)@%).)) sf] Jnf+s]6, u2f, l;/s tGgf l;/ssf vf]n ;d]t
?=$%@%).)) sf] vl/b ul/ e'QmfgL lnPsf] b]lvPsf]n] c;'n x'g' kb{5 .
^=* lhG;L bflvnf / cfk"t{sn] a'em]sf] k|df0f a]u/ ljZjHof]lt sfkL pBf]usf] ljn ;+nUg /fvL ljleGg
^ ljBfnonfO{ ?=(($)).)) d"No a/fa/sf] ;fdfg vl/b ul/ e'QmfgL u/]sf]df ;DalGwt
ljBfnox?n] tL ;fdfu|L k|fKt u/L bflvnf u/]sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
^=( sfo{qmd ;DkGg ePsf] k|ofKt k|df0f a]u/ j8f g+= !, @, # df &) jif{ eGbf dflysf !(# hgf
h]i7 gful/snfO{ ;Ddfg u/]sf] elg j8f ;lra rGbfs'df/L 8L=;L=nfO{ ?= ##()).)) ;f]w egf{
e'QmfgL u/]sf]df pQm sfo{qmd ;DkGg ePsf] ljn ekf{O k|df0f k]z x'g' kb{5 .
^=!) sfo{qmd ;DkGg ePsf] k|df0f a]u/ j8f g+= @ df nlIft sfo{qmd cGtu{t blnt ;d'bfodf cfo
cfh{g tflnd u/fPsf] egL ?= %),))).)) vr{ ;f]w egf{ e'QfgL u/]sf]df sfo{qmd ;~rfng
u/]sf] k|df0f / ;f] sf] k|ltj]bg ;d]t k]z x'g' kb{5 .
&= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod $&-!_ df vl/b u/L jf s'g} k|sf/n] k|fKt x'g
cfPsf] lhG;L dfn;fdfg d"No;d]t v'nfO{ lhG;L lstfadf cfDbfgL afFwL ;|]:tf cBfjlws u/L
/fVg'kg]{ Joj:yf 5 . $!.)&$#.!* af6 :JfLs[t sfo{qmd ;+rfngfy{ ;f]w egf{ vr{ n]v]sf] ?=
!%)))).)) dWo] Ps ljBfnodf ;f]nf/ l;i6d h8fg ug{ ?= $@))).)) tyf cGo v]ns'bsf
;fdfg ?= !*))).)) ;d]t ?= ^),))).)) sf ;fdfg lhG;L bflvnf u/]sf] gkfOPsf]n]
ljBfnon] lgodfg';f/ lhG;L bflvnf k|df0f k]z x'g' kb{5 .
*= **.)&$.@.!@ af6 jfv|fkfng ug{ !) hgf ckf+ux?nfO{ ?= %),))).)) vr{ n]v]sf]df ;f] sf]
ljt/0f clen]v /fvL To;sf] plrt pkof]u ;DjGwdf lg/Gt/ cg'udg x'g'sf] ;fy} eljZodf
sfo{qmd ;+rfng ubf{ bf]xf]/f] ;'ljwf k|fKt gx'g] tkm{ ;d]t ulDe/ Wofg hfg'kg]{ b]lvG5 .
(= lgdf{0f sfo{ gePsf]M cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod (& df pkef]Qmf ;ldlt dfkm{t
sfd ubf{ hg>dbfg ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf]df b'O{ ah]6 pk lzif{sdf ljleGg tLg ;8s v08
lgdf{0fsf] nflu ?=@,)),!^,))).)) zzt{ jh]6 Joj:yf ePklg %) k|ltzt yk hg;xeflutf
h'6fO{ /sd hDdf u/L ;8s lgdf{0f ug'{kg]{df lgjf{rg cfrf/ ;Flxtfsf] sf/0f hgfO{ xfn;Dd
lgdf{0f sfo{ z'? ePsf] 5}g . lgodfg';f/ zt{sf] kfngf u/L ;8s lgdf{0f sfo{ ug'{ kg]{ b]lvof] .
!)= k]ZsL jfsLM– cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod &$ cg';f/ uPsf] k]ZsL /sd ;f]xL
lgodfjnLdf pNn]v ePsf] cjlwleq km5\of}{6 ug'{ u/fpg k]ZsL lng] lbg] b'j}sf] st{Jo x'g]
pNn]v 5 . sfof{non] ut ljut cf=a=sf] b'O{ kbflwsf/Lsf] gfddf af+sL /x]sf] cg'bfg jfkt ?=
#)%))).)) / rfn' cf=a=sf] b'O{ ah]6 pk lzif{saf6 ljleGg @! kbflwsf/L, sd{rf/L Pj+ ;+3
;+:yfnfO{ ;fdflhs ;'/Iff / gu/kflnsf cg'bfg afkt ?=2,29,60,350.00 ;d]t ?
@,*!,@),#%).)) lbPsf] k]ZsL n]vfk/LIf0f cjlw;Dd klg km5\of}{6 gu/]sf]n] cljnDj cfjZos
sf/jfxL u/L Jofh ;lxt c;'n km5\of}{6 ug'{kb{5 .
a]?h' l:ylt
of] jif{ o; gu/kflnsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ?=@ s/f]8 $@ nfv *! xhf/ a]?h' b]lvPsf] 5 .
;f]dWo] c;"n ug'{kg{] ?=!nfv (& xhf/, lgoldt ug'{kg]{ ?= !! nfv @$ xhf/ / k]ZsL afFsL ?=@ s/f]8
@( nfv ^) xhf/ /x]sf] 5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 6
jguf8 s'lk08] gu/kflnsf
n]vfk/LIf0f k|ltj]bg
ut jif{sf] df}Hbft ?= $ nfv ( xhf/ / of] jif{sf] cfo ?= ( s/f]8 &@ nfv !& xhf/ ;d]t
hDdf ?= ( s/f]8 &^ nfv @^ xhf/ cfDbfgL ePsf]df ?= ( s/f]8 @# nfv * xhf/ vr{ eO{ ?= %#
nfv !* xhf/ df}Hbft /x]sf] b]lvG5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf pNn]Vo Joxf]/f lgDgfg';f/
5g\ M—
!= ljlQo ljj/0fsf] oyfy{tf M :yflgo lgsfo cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ df cfo Joo
ljj/0f tof/ ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 .ljlQo ljj/0f k/LIf0f ubf{ b]lvPsf] Joxf]/f b]xfo adf]lhd
/x]sf] 5M
!=! df}Hbftkm/s k/]sf] M ufpkflnsfn] lx;fj tof/ ubf{ j8f sfof{nosf] ;d]t cfDbfgL tyf vr{
Plsg u/L cfly{s ljj/0f tof/ ug'{kg]{df ;fljs & j6f uf=lj=;= sf] clGtd df}Hbft
?=!!#&!$#*.Y / ufp+kflnsfsf] ;'? df}Hbft ?=!!$)$(!&.Y b]vfPsf]df uf=lj=;=n] b]vfPsf]
clGtd df}Hbft eGbf ufpFkflnsfn] ?= 33478/- al9 lhDd]jf/L ;f/]sf]n]] df}Hbft km/s k/]sf] /sd
Plsg ul/ oyfy{ ljlQo ljj/0f tof/ ul/ lx;fa ldnfg ug'{ kb{5 .
!=@ lhDd]jf/L km/s k/]sf] M ;fljs s'lk08]bx,d'nvf]nf / afd] ufpljsf; ;ldltn] @) cfiff9df
b]vfPsf] clGtd df}Hbft / @) >fj0f dlxgfdf b]vfPsf] z'? df}Hbftsf] ljrdf ?=
630713.57km/s b]lvPsf]n] km/s k/]sf] df}Hbft /sd Plsg ul/ km/s k/]sf] k|df0f k]z ul/
lx;fj ldnfg ug'{ kb{5 .
!=# vr{ km/s k/]sf] /sdM ;fljs j8f g+=! b]lv !@ ;Ddsf] j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{ ?=
38170809/- /ufp+kflnsfn] b]vfPsf] vr{ ?= 41160832/- ePsf]dfj8f sfof{non] b]vfPsf] vr{
eGbf ufpFkflnsfn] b]vfPsf] vr{ ? 2990023/- al9 b]lvPsf]n] km/s k/]sf] vr{ /sd Plsg ul/
km/s k/]sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
!=$ df}Hbft gb]vfPsf]M j8f g+=! b]lv !@ ;Ddsf] df}Hbft /sd ?= #!@())).Y /x]sf]df uf+pkflnsfn]
pQm df}Hbft /sd gb]vfPsf]n] df}Hbft /sd km/s x'g uPsf]n] df}Hbft gb]vfpg'sf] k|df0f k]z
x'g' kb{5 .
@= cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfMsfof{non] ;+u7gfTds ;'b[l9s/0f Pj+ cfly{s P]g lgodsf] kfngf ul/
cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf dhj't kfg'{kg]{df b]xfosf s[ofsnfkdf ljleGg P]g sfg"gdf ePsf
cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf sfof{Gjog ePsf] kfO{Pg . sfg'gdf pNn]v ePsf jflif{s vl/b
of]hgf tof/, sfof{nosf] p2]Zo k|flKtdf cfO{ kg]{ ;Defljt hf]lvd If]qx?sf] klxrfg / ;f]
lg/fs/0f, sfo{ ljj/0f tof/ u/L sd{rf/Lx?nfO{ clwsf/ / lhDd]jf/L lbg], lhG;L lgl/If0f u/L
lhG;L Joj:yfkg ug]{ nufotsf cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf nfu" gx'bf ldtJolotf, kf/bzL{tf /
;]jf k|jfxdf c;/ kg]{ ePsfn] cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfsf k|fjwfg nfu' x'g kb{5 .
#= ;DkQL x:tfGt/0f M
#=! :yfgLo txsf] ;]jf ;+rfng tyf Joj:yfkg ;DjGwL cfb]z @)&$ sf] bkmf &( df ufpkflnsf jf
gu/kflnsf u7g x'bf ;f] leq ;dflxt ePsf ufp ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsf jf To;sf] sg}
j8fsf] rn crn ;DkQL, bfloTj tyf clen]v To;/L sfod ePsf ufpkflnsf jf gu/kflnsfdf
:jt x:tfGt/0f x'g] Joj:yf 5 . o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{ ;DkQLsf] clen]v tyf lhG;L nut
@)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kgdf]{ n]vfk/LIf0f cjwL @)&$
sflt{s d;fGt ;Dddf o; ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf] lhG;L ;DkQL ufpkflnsfsf] gfddf
x:tfGt/0f ePsf] kfOPg . ;DkQL x:tfGt/0f gx'bf ;DklQsf] ;+/If0f gx'g] ePsf]n] u7g cfb]z
jdf]lhd ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf lhG;L ;fdfgx? Plsg u/L :jfldTjdf lng'kb{5 .
#=@ ;f]xL cfb]zsf] bkmf *! Dff ufpFkflnsf jf gu/kflnsfsf] If]q leq k/]sf xfn ljifout dGqfno
jf ;/sf/L lgsfoaf6 ;+rfng eO{ cfPsf :yfgLo :t/sf s[lif, kz' ;]jf ;]jf s]Gb|, pk–s]Gb|,
k|fylds :jf:Yo s]Gb| :jf:Yo rf}sL, pk–:jf:Yo rf}sL cfo'j]{b cf}ifwfno, ;/sf/L ;+/rgf, ljleGg
lgsfoaf6 ;DkGg vfg]kfgL, l;+rfO h:tf ljsf; lgdf{0f cfof]hgf sfof{nox?, ;+/rgf tyf rn
crn ;DklQ ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf :jtM x:tfGt/0f x'g] / o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{
;DklQsf] clen]v tyf lhG;L nut vftf @)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 7
;fj{hlgs ug'{kg]{ Joj:yf /x]sf]df ufpFkflnsfn] ;f] cg';f/ nut tof/ u/L] ;fj{hlgs u/]sf] 5}g
. u7g cfb]z adf]lhd o:tf ;DklQsf] nut cBfjlws u/L ;f]sf] k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kb{5
$= vl/b of]hgf / vl/b k|lqmof M ;fj{hlgs vl/b lgodfjnL, @)^$ sf] lgod * df ?= !) nfv
eGbf a9L /sdsf] j:t' jf ;]jf vl/b ug'{kbf{ ;f] ;DaGwL ;Dk"0f{ ljj/0f v'nfO{ jflif{s vl/b
of]hgf tof/ u/L ;f] cg';f/ vl/b sfo{ ug'{kg]{, lgod !* df P]g jf o; lgodfjnL adf]lhd
;fj{hlgs lgsfon] ljleGg vl/b ;DaGwL ;"rgfsf] clen]v /fVg] k|of]hgsf]nflu vl/bsf] k|s[lt
cg';f/ cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf ;]jf k|bfossf] 5'§f 5'§} df}h'bf ;"rL -
:6flG8Ë lni6_ tof/ ug{'kg]{, df}h'bf ;"rLdf /x]sf cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf
;]jfk|bfosaf6 b/efp jf k|:tfj dfu u/L vl/b ug{ ;lsg] pNn]v 5 . sfof{non] vl/b of]hgf /
df}h'bf ;"rL tof/ gul/ u/]sf] vl/b sfo{ lgoldt Pj+ ldtJooL 5 eGg ;lsg] cj:yf ePg .
t;y{ jflif{s vl/b of]hgf jgfO{ vl/b sfo{nfO{ lgod ;+ut, ldtJooL / kf/bzL{ agfpg lgoddf
ePsf] Joj:yfsf] kfngf ug]{tkm{ Wofg lbg' kb{5 .
%= dfnkf]t /fhZjM :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL, @)^$ df /fh:j k|fKtL / ;f]
sf] af+8kmf8 ;DalGw Joj:yf /x]sf] 5 . sfof{non] cfkm\gf] ufFpkflnsf If]qaf6 p7\g'kg]{
dfnkf]tsf] nut tof/ u/L dfnkf]t s/ p7fpg'kg]{df tbg';f/ gu/]sf]n] p7]sf] dfnkf]t / jfsL
Plsg ug{ ;lsPg . t;y{ ;f] sf] cBfjlws clen]v tof/ u/L dfnkf]t p7fpg' kb{5 .
^= ;|f]t gS;f+sgM :yfgLo :jfoQ zf;g P]g @)%%, tyf lgodfjnL @)%^ adf]lhd k|To]s
ufp+kflnsfn] cfkm\gf] If]qleqsf] z}lIfs, ef}uf]lns ca:yf, k|fs[lts ;|f]t cGtu{t vfgL, h+un
tyf cGo ;|f]t, k"jf{wf/ cGt{ut ;8s, k'n, vfg]kfgL nufotsf] clen]v tyf ;|f]t gS;f+sg jf
ufp+kflnsfsf] k|f]kmfO{n tof/ ug'{kg]{df ;f] tof/ u/]sf] kfO{Pg . lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf
x'g' kb{5 .
&= ;fljs b]j:yn uf=lj=;=tkm {M e|d0f vr{ lgodfjnL, @)^$ sf] lgod # df e|d0f cfb]z jf lg0f{o
ljgf e|d0f vr{ ug]{ ul/ e|d0f jf sfh hfg' x'b}gelg pNn]v ul/Psf] 5 . sfof{non]
!%.)&$.#.@% af6 j8f ;lrj an/fd jf:sf]6fn] sfo{sf/Ljf6 sfh :jLs[t gu/fO{ cfkmgf] sfh
cfkm} :jLs[t u/L ?= @#@%).)) e'QmfgL lnPsf]n] pQm e|d0f vr{ lgoldt gePsf] .
*= ;fljs lgufnr'nf uf=lj=;=tkm{M cfos/ P]g,@)%* sf] bkmf *& df tf]lsPsf] b/df kf/L>lds s/
s§L ug'{ kg]{ Joj:yf eP adf]lhd #&.&$.#.@( af6 n]vfk/LIfs >L eflu/fd j:g]tnfO{ kfl/>lds
e'QmfgL ubf{ 5'6 s/ ?=**%.)) cz'n ul/ /fh:j bflvnf x'g' kb{5 .
;fljs s'lk08]bx uf=lj=;=tkm{M
(= d'nvftfjf6 k'FhLut lgsf;f /sdsf] $ k|ltztn] x'g] /sd sG6LGh]G;Lvr{ n]Vg' kg]{df tf]lsPsf]
l;dfeGbf ?= *#%%$.&^ al9 vr{ n]v]sf] lgod;Ddt gb]lvPsf] .
!)= cfly{s P]g adf]lhd s§L ug'{ kg]{ ! k|ltzt ;fdflhs ;'/Iff s/ ?= #%#(.#$ 5'6 ePsf]n]
;DalGwtaf6 c;'n u/L /fhZj vftfdf bflvnf ug'{kg]{ .
!!= ;fljs d'nvf]nf uflj; tkm{M k;';]jf sfo{qmd ;~rfng ug{ jnlbk k|;fb rf}nfufFO{nfO{ ?=
!))))).)) k]ZsL pknAw u/fO{Psf]df cjsfz eP kZrft xfn;Dd klg km5\of}{6 gePsf]n]
cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ adf]lhd ;'b ;lxt c;'n km5\of}{6 ug'{kb{5 .
;fljs jfd] uflj; tkm{M
!@ s/ bflvnf M cfos/ P]g,@)%* adf]lhd 5'6 ePsf] s/ ?=!((#.)) c;'n ul/ /fh:j bflvnf x'g'kb{5 .
!# k]ZsL M cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod &$ cg';f/ uPsf] k]ZsL /sd ;f]xL
lgodfjnLdf pNn]v ePsf] cjlwleq km5\of}{6 ug'{ u/fpg k]ZsL lng] lbg] b'j}sf] st{Jo x'g]
pNn]v 5 . sfof{nn] ljleGg ah]6 pk zLif{saf6 ljleGg sfo{qmdsf nflu # sd{rf/Lsf] gfddf
lbPsf] k]ZsL ?=#^)))).)) n]vfk/LIf0f cjlw;Dd klg km5\of}{6 gePsf]n] cljnDj cfjZos
sf/jfxL u/L lgodfg';f/ c;'n km5\of}{6 ug'{kb{5 .
!$= a]?h' clen]v / km5\of}{6M ;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf] 2073/12/25 sf] cfly{s
sf/f]af/ tyf vftf ;+rfng ;DaGwdf yk :ki6 kfl/Psf] kl/kqsf] bkmf !& adf]lhd ufpFkflnsf
tyf gu/kflnsfdf ;dflxt ePsf ;fljssf ufpF ljsf; ;ldlt tyf gu/kflnsfsf] gfddf /x]sf]
k]ZsL tyf a]?h' clen]v ;dfof]hg ePsf] ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf sfod u/L lgodfg';f/
k]ZsL km5{of}6 tyf a]?h' ;Dk/LIf0f u/fpg' kg]{df uf+p lasf; ;ldlt, ufp+kflnsfdf a]?h'
clen]v, k]ZsL af+sLsf] laa/0f tyf ;f] sf] km5of}{6\sf] clen]v /fv]sf] gkfOPsf]n] kl/kq Pj+
lgodsf] kfngf x'g' kb{5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 8
a]?h' l:ylt
of] jif{ o; gu/kflnsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ?= nfv !$ xhf/ a]?h' b]lvPsf] 5 . ;f]dWo] c;"n
ug'{kg{] ?= & xhf/, lgoldt ug'{kg]{ ?= ^* nfv $& xhf/ / k]ZsL afFsL ?=$ nfv ^) xhf/ /x]sf] 5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 9
sfnLdf6L ufFpkflnsf
n]vfk/LIf0f k|ltj]bg
ut jif{sf] df}Hbft ?= !! nfv % xhf/ / of] jif{sf] cfo ?= ^ s/f]8 $% nfv ^! xhf/ ;d]t
hDdf ?= ^ s/f]8 $^ nfv &^ xhf/ cfDbfgL ePsf]df ?= % s/f]8 (% nfv %$ xhf/ vr{ eO{ ?= %!
nfv @@ xhf/ df}Hbft /x]sf] b]lvG5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf pNn]Vo Joxf]/f lgDgfg';f/
5g\ M—
!= ljlQo ljj/0fsf] oyfy{tf M :yflgo lgsfo cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)%^ df cfo Joo
ljj/0f tof/ ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 .ljlQo ljj/0f k/LIf0f ubf{ b]lvPsf] Joxf]/f b]xfo adf]lhd
/x]sf] 5M
!=! lhDd]jf/Lkm/s k/]sf] M ufpkflnsfn] lx;fj tof/ ubf{ j8f sfof{nosf] ;d]t cfDbfgL tyf vr{
Plsg u/L cfly{s ljj/0f tof/ ug'{kg]{df ;fljs @ j6f uf=lj=;= sf] clGtd df}Hbft /
ufp+kflnsfsf] ;'? df}Hbftdf ?= 34798.00 k/s b]lvPsf]n] df}Hbft km/s k/]sf] /sd Plsg ul/
oyfy{ ljlQo ljj/0f tof/ ug{ kg]{ b]lvPsf] .
!=@ vr{ km/s k/]sf] /sdM ;fljssf ljleGg % j6f j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{ ?=20112927/- /
ufp+kflnsfn] b]vfPsf] vr{ ?=19491551/- ufpFkflnsfsf] eGbf j8f sfof{nosf] ?= 621375/-
al9 vr{ / j8f g+= ^ / & sf] vr{ ?=5534010/- ufpFkflnsfn] b]vfPsf] vr{ ?= ^^()!^).Y df
j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{ eGbf ufFpkflnsfn] b]vfPsf] vr{ ?=!!%^!%).Y al9 ;d]t
?=!&&&%@%.Y vr{ /sd km/s b]vfPsf]n] vr{ /sd Plsg ul/ km/s k/]sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
!=# df}Hbft gb]vfPsf]M j8f g+=!,^ / & sf] ;d]t df}Hbft /sd ?= $))).@! /x]sf]df uf+pkflnsfn]
pQm df}Hbft /sd b]vfPsf] 5}g . ufFpkflnsfn] df}Hbft /sd gb]vfpg'sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
@= cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf M sfof{non] ;+u7gfTds ;'b[l9s/0f Pj+ cfly{s P]g lgodsf] kfngf
ul/ cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf dhj't kfg'{kg]{df b]xfosf s[ofsnfkdf ljleGg P]g sfg"gdf ePsf
cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf sfof{Gjog ePsf] kfO{Pg . sfg'gdf pNn]v ePsf jflif{s vl/b
of]hgf tof/, sfof{nosf] p2]Zo k|flKtdf cfO{ kg]{ ;Defljt hf]lvd If]qx?sf] klxrfg / ;f]
lg/fs/0f, sfo{ ljj/0f tof/ u/L sd{rf/Lx?nfO{ clwsf/ / lhDd]jf/L lbg], lhG;L lgl/If0f u/L
lhG;L Joj:yfkg ug]{ nufotsf cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf nfu" gx'bf ldtJolotf, kf/bzL{tf /
;]jf k|jfxdf c;/ kg]{ ePsfn] cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfsf k|fjwfg nfu' x'g kb{5 .
#= vl/b of]hgf / vl/b k|lqmof M ;fj{hlgs vl/b lgodfjnL, @)^$ sf] lgod * df ?= !) nfv
eGbf a9L /sdsf] j:t' jf ;]jf vl/b ug'{kbf{ ;f] ;DaGwL ;Dk"0f{ ljj/0f v'nfO{ jflif{s vl/b
of]hgf tof/ u/L ;f] cg';f/ vl/b sfo{ ug'{kg]{, lgod !* df P]g jf o; lgodfjnL adf]lhd
;fj{hlgs lgsfon] ljleGg vl/b ;DaGwL ;"rgfsf] clen]v /fVg] k|of]hgsf]nflu vl/bsf] k|s[lt
cg';f/ cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf ;]jf k|bfossf] 5'§f 5'§} df}h'bf ;"rL -
:6flG8Ë lni6_ tof/ ug{'kg]{, df}h'bf ;"rLdf /x]sf cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf
;]jfk|bfosaf6 b/efp jf k|:tfj dfu u/L vl/b ug{ ;lsg] pNn]v 5 . t/ sfof{non] vl/b
of]hgf / df}h'bf ;"rL tof/ u/]sf] b]lvPg . h;n] ubf{ sfof{non] jif{e/df u/]sf] vl/b sfo{
lgoldt Pj+ ldtJooL 5 eGg ;lsg] cj:yf ePg . t;y{ jflif{s vl/b of]hgf jgfO{ vl/b
sfo{nfO{ lgod ;+ut, ldtJooL / kf/bzL{ agfpg lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf ug]{tkm{ Wofg
lbg' kb{5 .
$= dfnkf]t /fhZjM :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL, @)^$ df /fh:j k|fKtL / ;f]
sf] af+8kmf8 ;DalGw Joj:yf /x]sf] 5 . sfof{non] cfkm\gf] ufFpkflnsf If]qaf6 p7\g'kg]{
dfnkf]tsf] nut tof/ u/L dfnkf]t s/ p7fpg'kg]{df tbg';f/ gu/]sf]n] p7]sf] dfnkf]t / jfsL
Plsg ug{ ;lsPg . t;y{ ;f] sf] cBfjlws clen]v tof/ u/L dfnkf]t p7fpg' kb{5 .
%= ;|f]t gS;f+sgM :yfgLo :jfoQ zf;g P]g @)%%, tyf lgodfjnL @)%^ adf]lhd k|To]s
ufp+kflnsfn] cfkm\gf] If]qleqsf] z}lIfs, ef}uf]lns ca:yf, k|fs[lts ;|f]t cGtu{t vfgL, h+un
tyf cGo ;|f]t, k"jf{wf/ cGt{ut ;8s, k'n, vfg]kfgL nufotsf] clen]v tyf ;|f]t gS;f+sg jf
ufp+kflnsfsf] k|f]kmfO{n tof/ ug'{kg]{df ;f] tof/ u/]sf] kfO{Pg . lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf
x'g' kb{5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 10
;fljs sfk|]rf}/
^= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod $&-!_ df vl/b u/L jf gu/L jf s'g} k|sf/n]
x:tfGt/0f eO{ k|fKt x'g cfPsf] lhG;L dfn;fdfg d"No;d]t v'nfO{ lhG;L lstfadf cfDbfgL
afFwL ;|]:tf v8f u/L cBfjlws u/L /fVg'kg]{ Joj:yf 5 . ufFpkflnsfn] %.).*.!% af6lhG;L
bflvnf k|df0f a]u/ ?= !*)))).)) sf] ;fdfg vl/b ul/ e'QmfgL vr{ n]v]sf]df pQm ;fdfg
;DalGwt lgsfon] lhG;L vftfdf cfDbfgL jfw]sf] k|df0f k]z ug'kg]{ .
&= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ sf] lgod &$ adflhd lnPsf] k]ZsL ;f]xL lgodfjnLdf ePsf]
Joj:yf adf]lhd cz'n km5\of}{6 ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf]df ;lrj s[kfl;+x ljssf] gfddf /x]sf]
k]ZsL afFsL /x]sf] ?=!))))).)) xfn;Dd km5\of}{6 gePsf]n] lgodfg';f/ ;'b lnO{ cz'n km5\of}{6
x'g' kb{5 .
*= !(..!!.@$ af6 h]i7 gful/s ;Ddfgsf] nflu ;lrj s[kfl;+ ljsn] lnPsf] k]ZsL ?=%)))).))
km5\of}{6 u/]sf]df gfdgfd];L ;lxtsf] k]ZsL km5\of}{6sf] k|df0f k]z gePsf]n] ;f] sf] k|df0f k]z
x'g'kb{5 .
(= ;lrj s[kfl;+x ljssf] l;nfO s6fO{ sfo{qmd ;~rfng jfktsf] k]ZsL km5\of}{6 ?= *)))).))
u/]sf]df pQm sfo{qmd ;~rfng u/]sf] k|ult k|ltj]bg k]z x'g gcfPsf]n] l;nfO{ s6fO{ sfo{qmd
;~rfng u/]sf] k|ult k]z x'g' kb{5 .
!)= a]?h' clen]v / km5of}{6M;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf] 2073/12/25 sf] cfly{s
sf/f]af/ tyf vftf ;+rfng ;DaGwdf yk :ki6 kfl/Psf] kl/kqsf] bkmf !& adf]lhd ufpFkflnsf
tyf gu/kflnsfdf ;dflxt ePsf ;fljssf ufpF ljsf; ;ldlt tyf gu/kflnsfsf] gfddf /x]sf]
k]ZsL tyf a]?h' clen]v ;dfof]hg ePsf] ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf sfod u/L lgodfg';f/
k]ZsL km5{of}6 tyf a]?h' ;Dk/LIf0f u/fpg' kg]{df uf+p lasf; ;ldlt, ufp+kflnsfdf a]?h'
clen]v, k]ZsL af+sLsf] laa/0f tyf ;f] sf] km5of}{6\sf] clen]v /fv]sf] gkfOPsf]n] kl/kq Pj+
lgodsf] kfngf x'g' kb{5 .
a]?h' l:ylt
of] jif{ o; ufpFkflnsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ?= @! nfv (! xhf/ a]?h' b]lvPsf] 5 . ;f]dWo]
lgoldt ug'{kg]{ ?=@) nfv (! xhf/ / k]ZsL afFsL ?=! nfv /x]sf] 5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 11
lqj]0fL ufFpkflnsf
n]vfk/LIf0f k|ltj]bg
ut jif{sf] df}Hbft ?= @ nfv $( xhf/ / of] jif{sf] cfo ?= ^ s/f]8 @^ nfv &* xhf/ ;d]t
hDdf ?= ^ s/f]8 @( nfv @& xhf/ cfDbfgL ePsf]df ?= % s/f]8 *) nfv &* xhf/ vr{ eO{ ?= $*
nfv $( xhf/ df}Hbft /x]sf] b]lvG5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf pNn]Vo Joxf]/f lgDgfg';f/
5g\ M—
!= ljlQo ljj/0fsf] oyfy{tf M :yflgo lgsfo cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ df cfo Joo
ljj/0f tof/ ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 .ljlQo ljj/0f k/LIf0f ubf{ b]lvPsf] Joxf]/f b]xfo adf]lhd
/x]sf] 5M
!=! lhDd]jf/L km/s k/]sf] M ufpkflnsfn] lx;fj tof/ ubf{ j8f sfof{nosf] ;d]t cfDbfgL tyf vr{
Plsg u/L cfly{s ljj/0f tof/ ug'{kg]{df ;fljs lqj]0fL / sfe|f uf=lj=;= sf] clGtd df}Hbft
?=@^!^^@).Y / ufp+kflnsfsf] ;'? df}Hbft ?=@$%(*#$.Y b]vfPsf]df uf=lj=;=n] b]vfPsf]
clGtd df}Hbft eGbf ufpFkflnsfn] ?=156786/- 3l6 lhDd]jf/L ;f/]sf]n]] df}Hbft km/s k/]sf]
/sd Plsg ul/ oyfy{ ljlQo ljj/0f tof/ ul/ lx;fa ldnfg ug'{ kb{5 .
!=@ vr{ km/s k/]sf] /sdM– ;fljs !, # / $, @, % / ^ g+= j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{
?=17761712/- / ufp+kflnsfn] b]vfPsf] vr{ ?=26099633/- ePsf]df j8f sfof{non] b]vfPsf]
vr{ eGbf ufp+kflnsfn] b]vfPsf] vr{ ? 8337921/- al9 b]lvPsf]n] km/s k/]sf] vr{ /sd Plsg
ul/ km/s k/]sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
!=# df}Hbft gb]vfPsf] M j8f g+=! b]lv ^ ;Ddsf] df}Hbft /sd ?= &(@$^.#( /x]sf]df uf+pkflnsfn]
pQm df}Hbft /sd gb]vfPsf]n] df}Hbft /sd km/s x'g uPsf]n] df}Hbft gb]vfpg'sf] k|df0f k]z
x'g' kb{5 .
!=$ cfGtl/s vr{ km/s k/]sf] M ;fljs j8fg+=#/$ sf] cfGtl/s vr{ ?=(%*@$.)) / ufpFkflnsfn]
b]vfPsf] vr{ ?= $)))).)) df ?=%%*@$.)) km/s k/]sf] 5 . To:t} j8f g+=!,@,%/^ sf]
cfGtl/s vr{ ?=@^#*&*.Y /x]sf]df ufpFkflnsfn] pQm vr{ /sd b]vfPsf] 5}g . s'n cfGtl/s
vr{ ?=319702/- km/s b]lvPsf]n] pNn]lvt j8f sfof{no / ufpkflnsfsf] cfGtl/s vr{ km/s
x'g'sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
@= cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf M sfof{non] ;+u7gfTds ;'b[l9s/0f Pj+ cfly{s P]g lgodsf] kfngf
ul/ cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf dhj't kfg'{kg]{df b]xfosf s[ofsnfkdf ljleGg P]g sfg"gdf ePsf
cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf sfof{Gjog ePsf] kfO{Pg . sfg'gdf pNn]v ePsf jflif{s vl/b
of]hgf tof/ , sfof{nosf] p2]Zo k|flKtdf cfO{ kg]{ ;Defljt hf]lvd If]qx?sf] klxrfg / ;f]
lg/fs/0f, sfo{ ljj/0f tof/ u/L sd{rf/Lx?nfO{ clwsf/ / lhDd]jf/L lbg], lhG;L lgl/If0f u/L
lhG;L Joj:yfkg ug]{ nufotsf cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf nfu" gx'bf ldtJolotf, kf/bzL{tf /
;]jf k|jfxdf c;/ kg]{ ePsfn] cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfsf k|fjwfg nfu' x'g kb{5 .
#= ;DkQL x:tfGt/0f M
#=! :yfgLo txsf] ;]jf ;+rfng tyf Joj:yfkg ;DjGwL cfb]z @)&$ sf] bkmf &( df ufpkflnsf jf
gu/kflnsf u7g x'bf ;f] leq ;dflxt ePsf ufp ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsf jf To;sf] sg}
j8fsf] rn crn ;DkQL, bfloTj tyf clen]v To;/L sfod ePsf ufpkflnsf jf gu/kflnsfdf
:jt x:tfGt/0f x'g] Joj:yf 5 . o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{ ;DkQLsf] clen]v tyf lhG;L nut
@)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kgdf]{ n]vfk/LIf0f cjwL @)&$
sflt{s d;fGt ;Dddf o; ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf] lhG;L ;DkQL ufpkflnsfsf] gfddf
x:tfGt/0f ePsf] kfOPg . ;DkQL x:tfGt/0f gx'bf ;DklQsf] ;+/If0f gx'g] ePsf]n] u7g cfb]z
jdf]lhd ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf lhG;L ;fdfgx? Plsg u/L :jfldTjdf lng'kb{5 .
#=@ ;f]xL cfb]zsf] bkmf *! Dff ufpFkflnsf jf gu/kflnsfsf] If]q leq k/]sf xfn ljifout dGqfno
jf ;/sf/L lgsfoaf6 ;+rfng eO{ cfPsf :yfgLo :t/sf s[lif, kz' ;]jf ;]jf s]Gb|, pk–s]Gb|,
k|fylds :jf:Yo s]Gb| :jf:Yo rf}sL, pk–:jf:Yo rf}sL cfo'j]{b cf}ifwfno, ;/sf/L ;+/rgf, ljleGg
lgsfoaf6 ;DkGg vfg]kfgL, l;+rfO h:tf ljsf; lgdf{0f cfof]hgf sfof{nox?, ;+/rgf tyf rn
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 12
crn ;DklQ ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf :jtM x:tfGt/0f x'g] / o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{
;DklQsf] clen]v tyf lhG;L nut vftf @)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg
;fj{hlgs ug'{kg]{ Joj:yf /x]sf]df ufpFkflnsfn] ;f] cg';f/ nut tof/ u/L] ;fj{hlgs u/]sf]
5}g . u7g cfb]z adf]lhd o:tf ;DklQsf] nut cBfjlws u/L ;f]sf] k|ltj]bg
;fj{hlgs ug'{kb{5
$= vl/b of]hgf / vl/b k|lqmof M ;fj{hlgs vl/b lgodfjnL, @)^$ sf] lgod * df ?= !) nfv
eGbf a9L /sdsf] j:t' jf ;]jf vl/b ug'{kbf{ ;f] ;DaGwL ;Dk"0f{ ljj/0f v'nfO{ jflif{s vl/b
of]hgf tof/ u/L ;f] cg';f/ vl/b sfo{ ug'{kg]{, lgod !* df P]g jf o; lgodfjnL adf]lhd
;fj{hlgs lgsfon] ljleGg vl/b ;DaGwL ;"rgfsf] clen]v /fVg] k|of]hgsf]nflu vl/bsf] k|s[lt
cg';f/ cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf ;]jf k|bfossf] 5'§f 5'§} df}h'bf ;"rL -
:6flG8Ë lni6_ tof/ ug{'kg]{, df}h'bf ;"rLdf /x]sf cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf
;]jfk|bfosaf6 b/efp jf k|:tfj dfu u/L vl/b ug{ ;lsg] pNn]v 5 . t/ sfof{non] vl/b
of]hgf / df}h'bf ;"rL tof/ gu/L u/]sf] vl/b sfo{ lgoldt Pj+ ldtJooL 5 eGg ;lsg] cj:yf
ePg . t;y{ jflif{s vl/b of]hgf jgfO{ vl/b sfo{nfO{ lgod ;+ut, ldtJooL / kf/bzL{ agfpg
lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf ug]{tkm{ Wofg lbg' kb{5 .
%= dfnkf]t /fhZj M :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL, @)^$ df /fh:j k|fKtL /
;f] sf] af+8kmf8 ;DalGw Joj:yf /x]sf] 5 . sfof{non] cfkm\gf] ufFpkflnsf If]qaf6 p7\g'kg]{
dfnkf]tsf] nut tof/ u/L dfnkf]t s/ p7fpg'kg]{df tbg';f/ gu/]sf]n] p7]sf] dfnkf]t / jfsL
Plsg ug{ ;lsPg . t;y{ ;f] sf] cBfjlws clen]v tof/ u/L dfnkf]t p7fpg' kb{5 .
^= ;|f]t gS;f+sgM :yfgLo :jfoQ zf;g P]g @)%%, tyf lgodfjnL @)%^ adf]lhd k|To]s
ufp+kflnsfn] cfkm\gf] If]qleqsf] z}lIfs, ef}uf]lns ca:yf, k|fs[lts ;|f]t cGtu{t vfgL, h+un
tyf cGo ;|f]t, k"jf{wf/ cGt{ut ;8s, k'n, vfg]kfgL nufotsf] clen]v tyf ;|f]t gS;f+sg jf
ufp+kflnsfsf] k|f]kmfO{n tof/ ug'{kg]{df ;f] tof/ u/]sf] kfO{Pg . lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf
x'g' kb{5 .
;fljs kmnfjfª uf=lj=;= tkm{M
&= :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL,@)^$ adf]lhd kF'lhut lgsf;f ePsf] /sdsf]
$ k|ltzt /sd sG6]Gh]G;L jfkt vr{ ug{ kfpg] Joj:yf ePsf]df ?= ^(@%).)) kfpg] eGbf
j9L vr{ ePsf] /sd lgoldt gb]lvPsf] .
*= ;jf/L ;fwgdf k|of]u ePsf] OGwgsf] ;jf/L nua's /fVg' kg]{ sfg'gL Joj:yf ePsf]df sfof{non]
@!.).!!.@@ af6 ;jf/L nu j's j]u/ OGwg vr{ jfkt ?=!#*#!.)) e'QmfgL vr{ n]v]sf]df
pQm vr{ lgod ;+utgb]lvPsf] .
(= k]ZsL jfsLM– cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod &$ cg';f/ uPsf] k]ZsL /sd ;f]xL
lgodfjnLdf pNn]v ePsf] cjlwleq km5\of}{6 ug'{ u/fpg k]ZsL lng] lbg] b'j}sf] st{Jo x'g]
pNn]v 5 . sfof{nn] rfn' cf=a= sf] ljleGg sfo{qmd ;~rfngsf] nflu ^ hgf sd{rf/Lx?sf]
gfddf lbPsf] k]ZsL ?=@!(%%).))n]vfk/LIf0f cjlw;Dd klg km5\of}{6 gu/]sf]n] cljnDj
cfjZos sf/jfxL u/L lgodfg';f/ c;'n km5\of}{6 ug'{kb{5 .
!)= a]?h' clen]v / km5\of}{6M;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf] 2073/12/25 sf] cfly{s
sf/f]af/ tyf vftf ;+rfng ;DaGwdf yk :ki6 kfl/Psf] kl/kqsf] bkmf !& adf]lhd ufpFkflnsf
tyf gu/kflnsfdf ;dflxt ePsf ;fljssf ufpF ljsf; ;ldlt tyf gu/kflnsfsf] gfddf /x]sf]
k]ZsL tyf a]?h' clen]v ;dfof]hg ePsf] ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf sfod u/L lgodfg';f/
k]ZsL km5{of}6 tyf a]?h' ;Dk/LIf0f u/fpg' kg]{df uf+p lasf; ;ldlt, ufp+kflnsfdf a]?h'
clen]v, k]ZsL af+sLsf] laa/0f tyf ;f] sf] km5of}{6\sf] clen]v /fv]sf] gkfOPsf]n] kl/kq Pj+
lgodsf] kfngf x'g' kb{5 .
a]?h' l:ylt
of] jif{ o; ufpFkflnsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ?=*& nfv (@ xhf/ a]?h' b]lvPsf] 5 . ;f]dWo]
lgoldt ug'{kg]{ ?= *% nfv xhf/ / k]ZsL afFsL ?=@ nfv !( xhf/ /x]sf] 5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 13
sk'/sf]6 ufpFkflnsf
n]vfk/LIf0f k|ltj]bg
ut jif{sf] df}Hbft ?= ^ nfv (! xhf/ / of] jif{sf] cfo ?= % s/f]8 $ nfv $) xhf/ ;d]t
hDdf ?= % s/f]8 !! nfv #! xhf/ cfDbfgL ePsf]df ?= $ s/f]8 $$ nfv ^^ xhf/ vr{ eO{ ?= ^^
nfv ^% xhf/ df}Hbft /x]sf] b]lvG5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf pNn]Vo Joxf]/f lgDgfg';f/
5g\ M—
!= ljlQo ljj/0fsf] oyfy{tf M :yflgo lgsfo cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)%^ df cfo Joo
ljj/0f tof/ ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 .ljlQo ljj/0f k/LIf0f ubf{ b]lvPsf] Joxf]/f b]xfo adf]lhd
/x]sf] 5M
!=! lhDd]jf/L km/s k/]sf] M ufpkflnsfn] lx;fj tof/ ubf{ j8f sfof{nosf] ;d]t cfDbfgL tyf vr{
Plsg u/L cfly{s ljj/0f tof/ ug'{kg]{df ;fljs # j6f uf=lj=;= sf] clGtd df}Hbft /
ufp+kflnsfsf] ;'? df}Hbftdf ?= 1290918.16 k/s b]lvPsf]n] df}Hbft km/s k/]sf] /sd Plsg
ul/ oyfy{ ljlQo ljj/0f tof/ ul/ lx;fj ldnfg ug'{ kb{5 .
!=@ vr{ km/s k/]sf] /sdM ljleGg ^ j6f j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{
?=18619636.76/ufp+kflnsfn] b]vfPsf] vr{ ?=17827675.27ePsf]dfufp+kflnsfn] b]vfPsf] vr{
eGbf j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{ ? 963554.19al9 b]vfPsf]n] vr{ /sd Plsg ul/ km/s
k/]sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
!=# df}Hbft gb]vfPsf]M j8f g+=%,! / @ sf] ;d]t df}Hbft /sd ?= *)%&!.#% /x]sf]df uf+pkflnsfn]
pQm df}Hbft /sd gb]vfPsf]n] df}Hbft /sd km/s x'g uPsf]n] df}Hbft gb]vfpg'sf] k|df0f k]z
x'g' kb{5 .
!=$ cfGtl/s vr{ km/s k/]sf]M j8f g+= % sf] cfGtl/s vr{ ?= 1,35,068.00b]vfPsf]df ufp+kflnsfn]
pQm vr{ gb]vfPsf]n] j8f sfof{non] / ufpkflnsfsf] cfGtl/s vr{ km/s x'g'sf] k|df0f k]z x'g'
kb{5 .
@ cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf M sfof{non] ;+u7gfTds ;'b[l9s/0f Pj+ cfly{s P]g lgodsf] kfngf
ul/ cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf dhj't kfg'{kg]{df b]xfosf s[ofsnfkdf ljleGg P]g sfg"gdf ePsf
cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf sfof{Gjog ePsf] kfO{Pg . sfg'gdf pNn]v ePsf jflif{s vl/b
of]hgf tof/, sfof{nosf] p2]Zo k|flKtdf cfO{ kg]{ ;Defljt hf]lvd If]qx?sf] klxrfg / ;f]
lg/fs/0f, sfo{ ljj/0f tof/ u/L sd{rf/Lx?nfO{ clwsf/ / lhDd]jf/L lbg], lhG;L lgl/If0f u/L
lhG;L Joj:yfkg ug]{ nufotsf cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf nfu" gx'bf ldtJolotf, kf/bzL{tf /
;]jf k|jfxdf c;/ kg]{ ePsfn] cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfsf k|fjwfg nfu' x'g kb{5 .
#= ;DkQL x:tfGt/0f M
#=! :yfgLo txsf] ;]jf ;+rfng tyf Joj:yfkg ;DjGwL cfb]z @)&$ sf] bkmf &( df ufpkflnsf jf
gu/kflnsf u7g x'bf ;f] leq ;dflxt ePsf ufp ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsf jf To;sf] sg}
j8fsf] rn crn ;DkQL, bfloTj tyf clen]v To;/L sfod ePsf ufpkflnsf jf gu/kflnsfdf
:jt x:tfGt/0f x'g] Joj:yf 5 . o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{ ;DkQLsf] clen]v tyf lhG;L nut
@)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kgdf]{ n]vfk/LIf0f cjwL @)&$
sflt{s d;fGt ;Dddf o; ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf] lhG;L ;DkQL ufpkflnsfsf] gfddf
x:tfGt/0f ePsf] kfOPg . ;DkQL x:tfGt/0f gx'bf ;DklQsf] ;+/If0f gx'g] ePsf]n] u7g cfb]z
jdf]lhd ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf lhG;L ;fdfgx? Plsg u/L :jfldTjdf lng'kb{5 .
#=@ ;f]xL cfb]zsf] bkmf *! Dff ufpFkflnsf jf gu/kflnsfsf] If]q leq k/]sf xfn ljifout dGqfno
jf ;/sf/L lgsfoaf6 ;+rfng eO{ cfPsf :yfgLo :t/sf s[lif, kz' ;]jf ;]jf s]Gb|, pk– s]Gb|,
k|fylds :jf:Yo s]Gb| :jf:Yo rf}sL, pk–:jf:Yo rf}sL cfo'j]{b cf}ifwfno, ;/sf/L
;+/rgf, ljleGg lgsfoaf6 ;DkGg vfg]kfgL, l;+rfO h:tf ljsf; lgdf{0f cfof]hgf sfof{nox?,
;+/rgf tyf rn crn ;DklQ ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf :jtM x:tfGt/0f x'g] / o;/L
x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{ ;DklQsf] clen]v tyf lhG;L nut vftf @)&$ c;f/ leq :yfgLo
txn] tof/ u/L k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kg]{ Joj:yf /x]sf]df ufpFkflnsfn] ;f] cg';f/ nut tof/
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 14
u/L] ;fj{hlgs u/]sf] 5}g . u7g cfb]z adf]lhd o:tf ;DklQsf] nut cBfjlws u/L ;f]sf]
k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kb{5 .
$= dfnkf]t /fhZj M :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL, @)^$ df /fh:j k|fKtL /
;f] sf] af+8kmf8 ;DalGw Joj:yf /x]sf] 5 . sfof{non] cfkm\gf] ufFpkflnsf If]qaf6 p7\g'kg]{
dfnkf]tsf] nut tof/ u/L dfnkf]t s/ p7fpg'kg]{df tbg';f/ gu/]sf]n] p7]sf] dfnkf]t / jfsL
Plsg ug{ ;lsPg . t;y{ ;f] sf] cBfjlws clen]v tof/ u/L dfnkf]t p7fpg' kb{5 .
%= ;|f]t gS;f+sg M :yfgLo :jfoQ zf;g P]g @)%%, tyf lgodfjnL @)%^ adf]lhd k|To]s
ufp+kflnsfn] cfkm\gf] If]qleqsf] z}lIfs, ef}uf]lns ca:yf, k|fs[lts ;|f]t cGtu{t vfgL, h+un
tyf cGo ;|f]t, k"jf{wf/ cGt{ut ;8s, k'n, vfg]kfgL nufotsf] clen]v tyf ;|f]t gS;f+sg jf
ufp+kflnsfsf] k|f]kmfO{n tof/ ug'{kg]{df ;f] tof/ u/]sf] kfO{Pg . lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf
x'g' kb{5 .
^= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ sf] lgod &$ adflhd lnPsf] k]ZsL ;f]xL lgodfjnLdf ePsf]
Joj:yf adf]lhd cz'n km5\of}{6 ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf]df cf=a=)^%.^^ sf] b'O{ kbflwsf/Lsf]
gfddf /x]sf] k]ZsL ?= ^%)).)) xfn;Dd km5\of}{6 gePsf]n] lgodfg';f/ ;'b lnO{ cz'n km5\of}{6
x'g' kb{5 .
&= cfly{s P]gdf e'QmfgLdf lgodfg';f/ ;fdflhs ;'/Iff s/ s§L ug'{ kg]{df ;fljs /Ld uf=lj=;=
xfn j8f g+= % df ;fdflhs ;'/Iffs/ jfkt bflvnf ug'{kg]{ ?= @%%@.)) bflvnf gu/]sf]n]
cljnDj bflvnf ug'{kb{5 .
;fljs l;gfjf+u tkm{ M
*= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ sf] lgod #^-#_ df vr{ ubf{ vr{sf] ljn ekf{O ;lxt n]vf
/fVg' kg]{ Joj:yf eP adflhd #!.).#.!(af6 ;lrj >L Clif rf}w/Lsf] gfddf /x]sf] ut cfly{s
jif{sf] zfGtL ;ldtLsf] /sd k]ZsL km5\of}{6 ubf{ ?= @@))).)) sf] :6]r/ vl/b u/]sf]df
;DjGwLtnfO{ j'emfPsf] e/kfO{ k]z gePsf]n] ekf{O k]z x'g' kb{5 .
(= #^.).#.@$ ;fdflhs kl/rfns k|ltdf s];Lsf] gfdsf] ut ljut b]lv /x]sf]k]ZsL km5\of}{6sf]]
kmf6jf/L k]z ePsf]df lhG;L bflvnf a]u/ ?= #))).)) df !))) yfg 3/w'/L kmf/d vl/b
u/]sf]df;f] sf] lhG;L bflvnf x'g' kb{5 .
!)= a]?h' clen]v / km5of}{6 M ;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf] 2073/12/25 sf]
cfly{s sf/f]af/ tyf vftf ;+rfng ;DaGwdf yk :ki6 kfl/Psf] kl/kqsf] bkmf !& adf]lhd
ufpFkflnsf tyf gu/kflnsfdf ;dflxt ePsf ;fljssf ufpF ljsf; ;ldlt tyf gu/kflnsfsf]
gfddf /x]sf] k]ZsL tyf a]?h' clen]v ;dfof]hg ePsf] ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf sfod u/L
lgodfg';f/ k]ZsL km5{of}6 tyf a]?h' ;Dk/LIf0f u/fpg' kg]{df uf+p lasf; ;ldlt, ufp+kflnsfdf
a]?h' clen]v, k]ZsL af+sLsf] laa/0f tyf ;f] sf] km5of}{6\sf] clen]v /fv]sf] gkfOPsf]n] kl/kq
Pj+ lgodsf] kfngf x'g' kb{5 .
a]?h' l:ylt
of] jif{ o; ufpFkflnsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ?=! nfv * xhf/ a]?h' b]lvPsf] 5 . ;f]dWo] lgoldt
ug'{kg]{ ?=! nfv * xhf/ /x]sf] 5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 15
5q]Zj/L ufFpkflnsf
n]vfk/LIf0f k|ltj]bg
ut jif{sf] df}Hbft ?= &* nfv !@ xhf/ / of] jif{sf] cfo ?= % s/f]8 ^^ xhf/ ;d]t hDdf ?=
% s/f]8 &( nfv (! xhf/ cfDbfgL ePsf]df ?= % s/f]8 @$ nfv $@ xhf/ vr{ eO{ ?= %% nfv $(
xhf/ df}Hbft /x]sf] b]lvG5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf pNn]Vo Joxf]/f lgDgfg';f/ 5g\ M—
!= ljlQo ljj/0fsf] oyfy{tfM :yflgo lgsfo cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ df cfo Joo ljj/0f
tof/ ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 .;fljs ufpF ljsf; ;ldlt / ufpFkflnsfsf] ljlQo ljj/0f k/LIf0f
ubf{ b]lvPsf] Joxf]/f b]xfo adf]lhd /x]sf] 5M
!=! lhDd]jf/Lkm/s k/]sf]Mufpkflnsfn] lx;fj tof/ ubf{ j8f sfof{nosf] ;d]t cfDbfgL tyf vr{
Plsg u/L cfly{s ljj/0f tof/ ug'{kg]{df ;fljs $ j6f uf=lj=;= sf] clGtd df}Hbft
?=$#$!&%*.- / ufp+kflnsfsf] ;'? df}Hbft ?=$#&&)$&.- b]vfPsf]df uf=lj=;=n] b]vfPsf] clGtd
df}Hbft eGbf ufpFkflnsfn] ?= 35288/- al9 lhDd]jf/L ;f/]sf]n]] df}Hbft km/s k/]sf] /sd Plsg
ul/ oyfy{ ljlQo ljj/0f tof/ ug{ kg]{ b]lvPsf] .
!=@ vr{ km/s k/]sf] /sdM ;fljssf !b]lv&;Ddsf] j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{ ?=@)*%%%!*.-
/ufp+kflnsfn] b]vfPsf] vr{ ?=@)#&&))&.- ePsf]df ufpFkflnsfn] b]vfPsf] vr{ eGbf j8f
sfof{non] b]vfPsf] vr{ ?=$,&*,%!!.- al9 b]vfPsf]n] vr{ /sd km/s k/]sf] 5 . j8f sfof{no /
ufpFkflnsfn] b]vfPsf] vr{ /sd Plsg ul/ km/s k/]sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
!=# df}Hbft gb]vfPsf]M j8f g+=! / @,#, % ;d]tsf] df}Hbft /sd ?= #%$($(.)@ /x]sf]df
uf+pkflnsfn] pQm df}Hbft /sd b]vfPsf] 5}g . ufFpkflnsfn] df}Hbft /sd gb]vfpg'sf] k|df0f
k]z x'g' kb{5 .
!=$ lhDd]jf/L 36L ;f/]sf ]M ;fljs bfdfrf}/ ufpF ljsf; ;ldlt xfnsf] j8f g+=!,@ sf] cfly{s aif{
)&@.) sf] clGtd df}Hbft ?=#@!(#.&$ b]vfPsf]df cfly{s aif{ ).&$ df lhDd]jf/L ;fbf{
?=@@!(&.(@ dfq ;f/]sf]n] ?=(((^.!@ lhDd]jf/L 3l6 ;f/]sf] 5 . ut cf=a=df ePsf] df}Hbft
rfn' cf=a=df lhDd]jf/L ;fbf{ 3l6 x'g'sf] sf/0f Plsg ul/ k|df0f k]z x'g' kb{5 .
@= cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfMsfof{non] ;+u7gfTds ;'b[l9s/0f Pj+ cfly{s P]g lgodsf] kfngf ul/
cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf dhj't kfg'{kg]{df b]xfosf s[ofsnfkdf ljleGg P]g sfg"gdf ePsf
cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf sfof{Gjog ePsf] kfO{Pg . sfg'gdf pNn]v ePsf jflif{s vl/b
of]hgf tof/ , sfof{nosf] p2]Zo k|flKtdf cfO{ kg]{ ;Defljt hf]lvd If]qx?sf] klxrfg / ;f]
lg/fs/0f, sfo{ ljj/0f tof/ u/L sd{rf/Lx?nfO{ clwsf/ / lhDd]jf/L lbg], lhG;L lgl/If0f u/L
lhG;L Joj:yfkg ug]{ nufotsf cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf nfu" gx'bf ldtJolotf, kf/bzL{tf /
;]jf k|jfxdf c;/ kg]{ ePsfn] cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfsf k|fjwfg nfu' x'g kb{5 .
#= ;DkQL x:tfGt/0f M
#=! :yfgLo txsf] ;]jf ;+rfng tyf Joj:yfkg ;DjGwL cfb]z @)&$ sf] bkmf &( df ufpkflnsf jf
gu/kflnsf u7g x'bf ;f] leq ;dflxt ePsf ufp ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsf jf To;sf] sg}
j8fsf] rn crn ;DkQL, bfloTj tyf clen]v To;/L sfod ePsf ufpkflnsf jf gu/kflnsfdf
:jt x:tfGt/0f x'g] Joj:yf 5 . o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{ ;DkQLsf] clen]v tyf lhG;L nut
@)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kgdf]{ n]vfk/LIf0f cjwL @)&$
sflt{s d;fGt ;Dddf o; ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf] lhG;L ;DkQL ufpkflnsfsf] gfddf
x:tfGt/0f ePsf] kfOPg . ;DkQL x:tfGt/0f gx'bf ;DklQsf] ;+/If0f gx'g] ePsf]n] u7g cfb]z
jdf]lhd ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf lhG;L ;fdfgx? Plsg u/L :jfldTjdf lng'kb{5 .
#=@ ;f]xL cfb]zsf] bkmf *! Dff ufpFkflnsf jf gu/kflnsfsf] If]q leq k/]sf xfn ljifout dGqfno
jf ;/sf/L lgsfoaf6 ;+rfng eO{ cfPsf :yfgLo :t/sf s[lif, kz' ;]jf ;]jf s]Gb|, pk–s]Gb|,
k|fylds :jf:Yo s]Gb| :jf:Yo rf}sL, pk–:jf:Yo rf}sL cfo'j]{b cf}ifwfno, ;/sf/L ;+/rgf, ljleGg
lgsfoaf6 ;DkGg vfg]kfgL, l;+rfO h:tf ljsf; lgdf{0f cfof]hgf sfof{nox?, ;+/rgf tyf rn
crn ;DklQ ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf :jtM x:tfGt/0f x'g] / o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{
;DklQsf] clen]v tyf lhG;L nut vftf @)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 16
;fj{hlgs ug'{kg]{ Joj:yf /x]sf]df ufpFkflnsfn] ;f] cg';f/ nut tof/ u/L] ;fj{hlgs u/]sf] 5}g
. u7g cfb]z adf]lhd o:tf ;DklQsf] nut cBfjlws u/L ;f]sf] k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kb{5
$= vl/b of]hgf / vl/b k|lqmof M ;fj{hlgs vl/b lgodfjnL, @)^$ sf] lgod * df ?= !) nfv
eGbf a9L /sdsf] j:t' jf ;]jf vl/b ug'{kbf{ ;f] ;DaGwL ;Dk"0f{ ljj/0f v'nfO{ jflif{s vl/b
of]hgf tof/ u/L ;f] cg';f/ vl/b sfo{ ug'{kg]{, lgod !* df P]g jf o; lgodfjnL adf]lhd
;fj{hlgs lgsfon] ljleGg vl/b ;DaGwL ;"rgfsf] clen]v /fVg] k|of]hgsf]nflu vl/bsf] k|s[lt
cg';f/ cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf ;]jf k|bfossf] 5'§f 5'§} df}h'bf ;"rL -
:6flG8Ë lni6_ tof/ ug{'kg]{, df}h'bf ;"rLdf /x]sf cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf
;]jfk|bfosaf6 b/efp jf k|:tfj dfu u/L vl/b ug{ ;lsg] pNn]v 5 . t/ sfof{non] vl/b
of]hgf / df}h'bf ;"rL tof/ u/]sf] b]lvPg . h;n] ubf{ sfof{non] jif{e/df u/]sf] vl/b sfo{
lgoldt Pj+ ldtJooL 5 eGg ;lsg] cj:yf ePg . t;y{ jflif{s vl/b of]hgf jgfO{ vl/b
sfo{nfO{ lgod ;+ut, ldtJooL / kf/bzL{ agfpg lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf ug]{tkm{ Wofg
lbg' kb{5 .
%= dfnkf]t /fhZj M :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL, @)^$ df /fh:j k|fKtL /
;f] sf] af+8kmf8 ;DalGw Joj:yf /x]sf] 5 . sfof{non] cfkm\gf] ufFpkflnsf If]qaf6 p7\g'kg]{
dfnkf]tsf] nut tof/ u/L dfnkf]t s/ p7fpg'kg]{df tbg';f/ gu/]sf]n] p7]sf] dfnkf]t / jfsL
Plsg ug{ ;lsPg . t;y{ ;f] sf] cBfjlws clen]v tof/ u/L dfnkf]t p7fpg' kb{5 .
^= ;|f]t gS;f+sg M :yfgLo :jfoQ zf;g P]g @)%%, tyf lgodfjnL @)%^ adf]lhd k|To]s
ufp+kflnsfn] cfkm\gf] If]qleqsf] z}lIfs, ef}uf]lns ca:yf, k|fs[lts ;|f]t cGtu{t vfgL, h+un
tyf cGo ;|f]t, k"jf{wf/ cGt{ut ;8s, k'n, vfg]kfgL nufotsf] clen]v tyf ;|f]t gS;f+sg jf
ufp+kflnsfsf] k|f]kmfO{n tof/ ug'{kg]{df ;f] tof/ u/]sf] kfO{Pg . lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf
x'g' kb{5 .
&= cfos/ P]g,@)%* sf] bkmf *& df tf]lsPsf] b/df kf/L>lds s/ s§L ug'{ kg]{ Joj:yf adf]lhd
(.).(.!* af6 blnt xslxt ;+/If0f s]Gb|sf k|ltlglw rf]k axfb'/ lj=s=nfO{ kfl/>lds e'QmfgL
u/]sf]df kfl/>lds s/ ?=$)%).)) c;'nul/ /fh:j bflvnf x'g' kb{5 .
*= cfos/ P]g,@)%* sf] bkmf ** adf]lhds§f u/]sf] 3/ef8f axfn s/ ?=#^*^%.)) /fh:j
bflvnf ug{ 5'6 ePsf]n] cz'n ul/ /fh:j bflvnf x'g' kb{5 .
(= cfly{s P]g adf]lhd ;fljs n]vkf]v/f tkm{ ;fdflhs ;'/Iff s/ jfktsf] jfFsL /sd ?= *@%.))
/fhZj bflvnf ug'{kg]{ .
&= k]ZsL jfsL M cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod &$ cg';f/ uPsf] k]ZsL /sd ;f]xL
lgodfjnLdf pNn]v ePsf] cjlwleq km5\of}{6 ug'{ u/fpg k]ZsL lng] lbg] b'j}sf] st{Jo x'g]
pNn]v 5 . sfof{nn]ljleGg sfo{qmdx? ;~rfngsf] nflu @ hgf sd{rf/Lx?sf] gfddf lbPsf]
k]ZsL ?=!^@^)).)) n]vfk/LIf0f cjlw;Dd klg km5\of}{6 u/]sf] 5}g . t;y{ jfFsL b]lvPsf] k]ZsL
/sd cljnDj cfjZos sf/jfxL u/L ;'b ;lxt lx;fj ul/ c;'n km5\of}{6 ug'{ kb{5
*= a]?h' clen]v / km5\of}{6 M;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf] 2073/12/25 sf] cfly{s
sf/f]af/ tyf vftf ;+rfng ;DaGwdf yk :ki6 kfl/Psf] kl/kqsf] bkmf !& adf]lhd ufpFkflnsf
tyf gu/kflnsfdf ;dflxt ePsf ;fljssf ufpF ljsf; ;ldlt tyf gu/kflnsfsf] gfddf /x]sf]
k]ZsL tyf a]?h' clen]v ;dfof]hg ePsf] ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf sfod u/L lgodfg';f/
k]ZsL km5{of}6 tyf a]?h' ;Dk/LIf0f u/fpg' kg]{df uf+p lasf; ;ldlt, ufp+kflnsfdf a]?h'
clen]v, k]ZsL af+sLsf] laa/0f tyf ;f] sf] km5of}{6\sf] clen]v /fv]sf] gkfOPsf]n] kl/kq Pj+
lgodsf] kfngf x'g' kb{5 .
a]?h' l:ylt
of] jif{ o; ufpFkflnsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ?=% nfv &) xhf/ a]?h' b]lvPsf] 5 . ;f]dWo] c;"n
ug'{k]g{] ?=%@ xhf/, lgoldt ug'{kg]{ ?= # nfv %% xhf/ / k]ZsL afFsL ?= ! nfv ^# xhf/ /x]sf] 5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 17
9f]/rf}/ ufFpkflnsf
n]vfk/LIf0f k|ltj]bg
ut jif{sf] df}Hbft ?=$@ xhf/ / of] jif{sf] cfo ?= $ s/f]8 ( nfv @) xhf/ ;d]t hDdf ?= $
s/f]8 ( nfv ^@ xhf/ cfDbfgL ePsf]df ?= # s/f]8 %) nfv ^^ xhf/ vr{ eO{ ?= %* nfv (^ xhf/
df}Hbft /x]sf] b]lvG5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf pNn]Vo Joxf]/f lgDgfg';f/ 5g\ M—
!= ljlQo ljj/0fsf] oyfy{tf M :yflgo lgsfo cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ df cfo Joo
ljj/0f tof/ ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 . ljlQo ljj/0f k/LIf0f ubf{ b]lvPsf] Joxf]/f b]xfo
adf]lhd /x]sf] 5M
!=! lhDd]jf/Lkm/s k/]sf]M ufpkflnsfn] lx;fj tof/ ubf{ j8f sfof{nosf] ;d]t cfDbfgL tyf vr{
Plsg u/L cfly{s ljj/0f tof/ ug'{kg]{df ;fljs uf=lj=;= sf] clGtd df}Hbft ?=#@$!$!*.#* /
ufp+kflnsfsf] ;'? df}Hbft ?=#@*%($(.#* b]vfPsf]df uf=lj=;=n] b]vfPsf] clGtd df}Hbft eGbf
ufpFkflnsfn] ?= 4531.00 al9 lhDd]jf/L ;f/]sf]n]] df}Hbft km/s k/]sf] /sd Plsg ul/ oyfy{
ljlQo ljj/0f tof/ ul/ lx;fa ldnfg ug'{ kb{5 .
!=@ vr{ km/s k/]sf] /sdM ;fljs ! g+= j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{ ?=3912883/- / ufp+kflnsfn]
b]vfPsf] vr{ ?=3863157/- ePsf]dfufp+kflnsfn] b]vfPsf] vr{ eGbf j8f sfof{non] b]vfPsf]
vr{ ? 49725.20al9 / ;fljs # g+= j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{ ?= 3577973/- /
ufp+kflnsfn] b]vfPsf] vr{ ?= 4366502/- ePsf]df j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{ eGbf
ufp+kflnsfn] b]vfPsf] vr{ ? 788529/- al9 ;d]t ?= *#*@%$.Y vr{ /sd km/s b]vfPsf]n]
vr{ /sd Plsg ul/ km/s k/]sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
!=# df}Hbft gb]vfPsf]M j8f g+=! sf] df}Hbft /sd ?= !@&$.)) /x]sf]df uf+pkflnsfn] pQm df}Hbft
/sd gb]vfPsf]n] df}Hbft /sd km/s x'g uPsf]n] df}Hbft gb]vfpg'sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
!=$ cfGtl/s vr{ km/s k/]sf]MufpFkflnsfsf] cfGtl/s vr{ ?=93055.00b]vfPsf]df ;fljs j8f g+= @
/ # j8f sfof{non] pQm vr{ gb]vfPsf]n] j8f sfof{no / ufpkflnsfsf] cfGtl/s vr{ km/s
x'g'sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
@= cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf M sfof{non] ;+u7gfTds ;'b[l9s/0f Pj+ cfly{s P]g lgodsf] kfngf
ul/ cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf dhj't kfg'{kg]{df b]xfosf s[ofsnfkdf ljleGg P]g sfg"gdf ePsf
cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf sfof{Gjog ePsf] kfO{Pg . sfg'gdf pNn]v ePsf jflif{s vl/b
of]hgf tof/ , sfof{nosf] p2]Zo k|flKtdf cfO{ kg]{ ;Defljt hf]lvd If]qx?sf] klxrfg / ;f]
lg/fs/0f, sfo{ ljj/0f tof/ u/L sd{rf/Lx?nfO{ clwsf/ / lhDd]jf/L lbg], lhG;L lgl/If0f u/L
lhG;L Joj:yfkg ug]{ nufotsf cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf nfu" gx'bf ldtJolotf, kf/bzL{tf /
;]jf k|jfxdf c;/ kg]{ ePsfn] cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfsf k|fjwfg nfu' x'g kb{5 .
#= ;DkQL x:tfGt/0f M
#=! :yfgLo txsf] ;]jf ;+rfng tyf Joj:yfkg ;DjGwL cfb]z @)&$ sf] bkmf &( df ufpkflnsf jf
gu/kflnsf u7g x'bf ;f] leq ;dflxt ePsf ufp ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsf jf To;sf] sg}
j8fsf] rn crn ;DkQL, bfloTj tyf clen]v To;/L sfod ePsf ufpkflnsf jf gu/kflnsfdf
:jt x:tfGt/0f x'g] Joj:yf 5 . o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{ ;DkQLsf] clen]v tyf lhG;L nut
@)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kgdf]{ n]vfk/LIf0f cjwL @)&$
sflt{s d;fGt ;Dddf o; ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf] lhG;L ;DkQL ufpkflnsfsf] gfddf
x:tfGt/0f ePsf] kfOPg . ;DkQL x:tfGt/0f gx'bf ;DklQsf] ;+/If0f gx'g] ePsf]n] u7g cfb]z
jdf]lhd ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf lhG;L ;fdfgx? Plsg u/L :jfldTjdf lng'kb{5 .
#=@ ;f]xL cfb]zsf] bkmf *! Dff ufpFkflnsf jf gu/kflnsfsf] If]q leq k/]sf xfn ljifout dGqfno
jf ;/sf/L lgsfoaf6 ;+rfng eO{ cfPsf :yfgLo :t/sf s[lif, kz' ;]jf ;]jf s]Gb|, pk–s]Gb|,
k|fylds :jf:Yo s]Gb| :jf:Yo rf}sL, pk–:jf:Yo rf}sL cfo'j]{b cf}ifwfno, ;/sf/L ;+/rgf, ljleGg
lgsfoaf6 ;DkGg vfg]kfgL, l;+rfO h:tf ljsf; lgdf{0f cfof]hgf sfof{nox?, ;+/rgf tyf rn
crn ;DklQ ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf :jtM x:tfGt/0f x'g] / o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{
;DklQsf] clen]v tyf lhG;L nut vftf @)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 18
;fj{hlgs ug'{kg]{ Joj:yf /x]sf]df ufpFkflnsfn] ;f] cg';f/ nut tof/ u/L] ;fj{hlgs u/]sf] 5}g
. u7g cfb]z adf]lhd o:tf ;DklQsf] nut cBfjlws u/L ;f]sf] k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kb{5
$= vl/b of]hgf / vl/b k|lqmof M ;fj{hlgs vl/b lgodfjnL, @)^$ sf] lgod * df ?= !) nfv
eGbf a9L /sdsf] j:t' jf ;]jf vl/b ug'{kbf{ ;f] ;DaGwL ;Dk"0f{ ljj/0f v'nfO{ jflif{s vl/b
of]hgf tof/ u/L ;f] cg';f/ vl/b sfo{ ug'{kg]{, lgod !* df P]g jf o; lgodfjnL adf]lhd
;fj{hlgs lgsfon] ljleGg vl/b ;DaGwL ;"rgfsf] clen]v /fVg] k|of]hgsf]nflu vl/bsf] k|s[lt
cg';f/ cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf ;]jf k|bfossf] 5'§f 5'§} df}h'bf ;"rL -
:6flG8Ë lni6_ tof/ ug{'kg]{, df}h'bf ;"rLdf /x]sf cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf
;]jfk|bfosaf6 b/efp jf k|:tfj dfu u/L vl/b ug{ ;lsg] pNn]v 5 . t/ sfof{non] vl/b
of]hgf / df}h'bf ;"rL tof/ gul/ u/]sf] vl/b sfo{ lgoldt Pj+ ldtJooL 5 eGg ;lsg] cj:yf
ePg . t;y{ jflif{s vl/b of]hgf jgfO{ vl/b sfo{nfO{ lgod ;+ut, ldtJooL / kf/bzL{ agfpg
lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf ug]{tkm{ Wofg lbg' kb{5 .
%= dfnkf]t /fhZjM :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL, @)^$ df /fh:j k|fKtL / ;f]
sf] af+8kmf8 ;DalGw Joj:yf /x]sf] 5 . sfof{non] cfkm\gf] ufFpkflnsf If]qaf6 p7\g'kg]{
dfnkf]tsf] nut tof/ u/L dfnkf]t s/ p7fpg'kg]{df tbg';f/ gu/]sf]n] p7]sf] dfnkf]t / jfsL
Plsg ug{ ;lsPg . t;y{ ;f] sf] cBfjlws clen]v tof/ u/L dfnkf]t p7fpg' kb{5 .
^= ;|f]t gS;f+sgM :yfgLo :jfoQ zf;g P]g @)%%, tyf lgodfjnL @)%^ adf]lhd k|To]s
ufp+kflnsfn] cfkm\gf] If]qleqsf] z}lIfs, ef}uf]lns ca:yf, k|fs[lts ;|f]t cGtu{t vfgL, h+un
tyf cGo ;|f]t, k"jf{wf/ cGt{ut ;8s, k'n, vfg]kfgL nufotsf] clen]v tyf ;|f]t gS;f+sg jf
ufp+kflnsfsf] k|f]kmfO{n tof/ ug'{kg]{df ;f] tof/ u/]sf] kfO{Pg . lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf
x'g' kb{5 .
& ;fljs rfb]s/]GhL tkm{ M cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ sf] lgod #% df l:js[t sfo{qmdaf6
vr{ ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf]df sfof{non] ^.).!).& af6 uflj;sf] l:js[t sfo{qmd a]u/
k|xl/rf}ls 9f]/rf}/nfO{ kf]i6 lgdf{0f jfkt ?= !,)),))).)) e'QmfgL vr{ n]v]sf] lgod;Ddt
gePsf] .
*= k]ZsL jfsLM cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod &$ cg';f/ uPsf] k]ZsL /sd ;f]xL
lgodfjnLdf pNn]v ePsf] cjlwleq km5\of}{6 ug'{ u/fpg k]ZsL lng] lbg] b'j}sf] st{Jo x'g]
pNn]v 5 . sfof{nn] ;fljs rfb]s/]GhL uf=lj=;= sf] ut ljut cf=a= sf] ! ;+:yf / @ sd{rf/Lsf]
gfddf lbPsf] k]ZsL?=%@(@&.)) / rfn' cf=a=sf] ;f=lj=s l;4]Zj/L uf=lj=;=sf] gfd gfd];L
gv'nfO{ lbPsf] k]ZsL ?= !%(). )) ;d]t ?= @!)#!&.)) n]vfk/LIf0f cjlw;Dd klg km5\of}{6
gu/L jfsL /x]sf]n] cljnDj cfjZos sf/jfxL u/L lgodfg';f/ c;'n km5\of}{6 ug'{kg]{ .
( a]?h' clen]v / km5\of}{6M;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf] 2073/12/25 sf] cfly{s
sf/f]af/ tyf vftf ;+rfng ;DaGwdf yk :ki6 kfl/Psf] kl/kqsf] bkmf !& adf]lhd ufpFkflnsf
tyf gu/kflnsfdf ;dflxt ePsf ;fljssf ufpF ljsf; ;ldlt tyf gu/kflnsfsf] gfddf /x]sf]
k]ZsL tyf a]?h' clen]v ;dfof]hg ePsf] ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf sfod u/L lgodfg';f/
k]ZsL km5{of}6 tyf a]?h' ;Dk/LIf0f u/fpg' kg]{df uf+p lasf; ;ldlt, ufp+kflnsfdf a]?h'
clen]v, k]ZsL af+sLsf] laa/0f tyf ;f] sf] km5of}{6\sf] clen]v /fv]sf] gkfOPsf]n] kl/kq Pj+
lgodsf] kfngf x'g' kb{5 .
a]?h' l:ylt
of] jif{ o; ufpFkflnsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ?=!! nfv $( xhf/ a]?h' b]lvPsf] 5 . ;f]dWo]
lgoldt ug'{kg]{ ?= ( nfv #( xhf/ / k]ZsL afFsL ?=@ nfv !) xhf/ /x]sf] 5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 19
s'dfvdflnsf ufFpkflnsf
n]vfk/LIf0f k|ltj]bg
ut jif{sf] df}Hbft ?= # nfv #@ xhf/ / of] jif{sf] cfo ?= & s/f]8 @$ nfv !! xhf/ ;d]t
hDdf ?= & s/f]8 @& nfv $# xhf/ cfDbfgL ePsf]df ?= ^ s/f]8 ^) nfv $ xhf/ vr{ eO{ ?= ^&
nfv #( xhf/ df}Hbft /x]sf] b]lvG5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf pNn]Vo Joxf]/f lgDgfg';f/
5g\ M—
!= ljlQo ljj/0fsf] oyfy{tfM–:yflgo lgsfo cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ df cfo Joo ljj/0f
tof/ ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 .;fljs ufpF ljsf; ;ldlt / ufpFkflnsfsf] ljlQo ljj/0f k/LIf0f
ubf{ b]lvPsf] Joxf]/f b]xfo adf]lhd /x]sf] 5M
!=! lhDd]jf/Lkm/s k/]sf]M–ufpkflnsfn] lx;fj tof/ ubf{ j8f sfof{nosf] ;d]t cfDbfgL tyf vr{
Plsg u/L cfly{s ljj/0f tof/ ug'{kg]{df ;fljs % j6f uf=lj=;= sf] clGtd df}Hbft /
ufp+kflnsfsf] ;'? df}Hbftdf ?= 438441.66 k/s b]lvPsf]n] df}Hbft km/s k/]sf] /sd Plsg
ul/ oyfy{ ljlQo ljj/0f tof/ ug{ kg]{ b]lvPsf] .
!=@ vr{ km/s k/]sf] /sdM– ;fljssf ljleGg & j6f j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{ /ufp+kflnsfn]
b]vfPsf] vr{ ljrdf ?=!(%%$@!.)) km/s k/]sf] 5 . j8f sfof{no / ufpFkflnsfn] b]vfPsf] vr{
/sd Plsg ul/ km/s k/]sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
!=# df}Hbft gb]vfPsf]M j8f g+=!/ @ ,^ / &, #,$,% ;d]tsf] df}Hbft /sd ?= %%^&&!.)) /x]sf]df
uf+pkflnsfn] pQm df}Hbft /sd b]vfPsf] 5}g . ufFpkflnsfn] df}Hbft /sd gb]vfpg'sf] k|df0f
k]z x'g' kb{5 .
@= cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfMsfof{non] ;+u7gfTds ;'b[l9s/0f Pj+ cfly{s P]g lgodsf] kfngf ul/
cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf dhj't kfg'{kg]{df b]xfosf s[ofsnfkdf ljleGg P]g sfg"gdf ePsf
cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf sfof{Gjog ePsf] kfO{Pg . sfg'gdf pNn]v ePsf jflif{s vl/b
of]hgf tof/ , sfof{nosf] p2]Zo k|flKtdf cfO{ kg]{ ;Defljt hf]lvd If]qx?sf] klxrfg / ;f]
lg/fs/0f, sfo{ ljj/0f tof/ u/L sd{rf/Lx?nfO{ clwsf/ / lhDd]jf/L lbg], lhG;L lgl/If0f u/L
lhG;L Joj:yfkg ug]{ nufotsf cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf nfu" gx'bf ldtJolotf, kf/bzL{tf /
;]jf k|jfxdf c;/ kg]{ ePsfn] cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfsf k|fjwfg nfu' x'g kb{5 .
#= ;DkQL x:tfGt/0f M
#=! :yfgLo txsf] ;]jf ;+rfng tyf Joj:yfkg ;DjGwL cfb]z @)&$ sf] bkmf &( df ufpkflnsf jf
gu/kflnsf u7g x'bf ;f] leq ;dflxt ePsf ufp ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsf jf To;sf] sg}
j8fsf] rn crn ;DkQL, bfloTj tyf clen]v To;/L sfod ePsf ufpkflnsf jf gu/kflnsfdf
:jt x:tfGt/0f x'g] Joj:yf 5 . o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{ ;DkQLsf] clen]v tyf lhG;L nut
@)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kgdf]{ n]vfk/LIf0f cjwL @)&$
sflt{s d;fGt ;Dddf o; ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf] lhG;L ;DkQL ufpkflnsfsf] gfddf
x:tfGt/0f ePsf] kfOPg . ;DkQL x:tfGt/0f gx'bf ;DklQsf] ;+/If0f gx'g] ePsf]n] u7g cfb]z
jdf]lhd ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf lhG;L ;fdfgx? Plsg u/L :jfldTjdf lng'kb{5 .
#=@ ;f]xL cfb]zsf] bkmf *! Dff ufpFkflnsf jf gu/kflnsfsf] If]q leq k/]sf xfn ljifout dGqfno
jf ;/sf/L lgsfoaf6 ;+rfng eO{ cfPsf :yfgLo :t/sf s[lif, kz' ;]jf ;]jf s]Gb|, pk–s]Gb|,
k|fylds:jf:Yo s]Gb| :jf:Yo rf}sL, pk–:jf:Yo rf}sL cfo'j]{b cf}ifwfno, ;/sf/L ;+/rgf, ljleGg
lgsfoaf6 ;DkGg vfg]kfgL, l;+rfO h:tf ljsf; lgdf{0f cfof]hgf sfof{nox?, ;+/rgf tyf rn
crn ;DklQ ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf :jtM x:tfGt/0f x'g] / o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{
;DklQsf] clen]v tyf lhG;L nut vftf @)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg
;fj{hlgs ug'{kg]{ Joj:yf /x]sf]df ufpFkflnsfn] ;f] cg';f/ nut tof/ u/L] ;fj{hlgs
u/]sf] 5}g . u7g cfb]z adf]lhd o:tf ;DklQsf] nut cBfjlws u/L ;f]sf] k|ltj]bg ;fj{hlgs
ug'{kb{5
$= vl/b of]hgf / vl/b k|lqmofM ;fj{hlgs vl/b lgodfjnL, @)^$ sf] lgod * df ?= !) nfv
eGbf a9L /sdsf] j:t' jf ;]jf vl/b ug'{kbf{ ;f] ;DaGwL ;Dk"0f{ ljj/0f v'nfO{ jflif{s vl/b
of]hgf tof/ u/L ;f] cg';f/ vl/b sfo{ ug'{kg]{, lgod !* df P]g jf o; lgodfjnL adf]lhd
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 20
;fj{hlgs lgsfon] ljleGg vl/b ;DaGwL ;"rgfsf] clen]v /fVg] k|of]hgsf]nflu vl/bsf] k|s[lt
cg';f/ cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf ;]jf k|bfossf] 5'§f 5'§} df}h'bf ;"rL -
:6flG8Ë lni6_ tof/ ug{'kg]{, df}h'bf ;"rLdf /x]sf cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf
;]jfk|bfosaf6 b/efp jf k|:tfj dfu u/L vl/b ug{ ;lsg] pNn]v 5 . sfof{non] vl/b of]hgf /
df}h'bf ;"rL tof/ gu/L vl/b sfo{ u/]sf]df vl/b sfo{ lgoldt Pj+ ldtJooL 5 eGg ;lsg]
cj:yf ePg . t;y{ jflif{s vl/b of]hgf jgfO{ vl/b sfo{nfO{ lgod ;+ut, ldtJooL / kf/bzL{
agfpg lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf ug]{tkm{ Wofg lbg' kb{5 .
%= dfnkf]t /fhZjM :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL, @)^$ df /fh:j k|fKtL / ;f]
sf] af+8kmf8 ;DalGw Joj:yf /x]sf] 5 . sfof{non] cfkm\gf] ufFpkflnsf If]qaf6 p7\g'kg]{
dfnkf]tsf] nut tof/ u/L dfnkf]t s/ p7fpg'kg]{df tbg';f/ gu/]sf]n] p7]sf] dfnkf]t / jfsL
Plsg ug{ ;lsPg . t;y{ ;f] sf] cBfjlws clen]v tof/ u/L dfnkf]t p7fpg' kb{5 .
^= ;|f]t gS;f+sgM :yfgLo :jfoQ zf;g P]g @)%%, tyf lgodfjnL @)%^ adf]lhd k|To]s
ufp+kflnsfn] cfkm\gf] If]qleqsf] z}lIfs, ef}uf]lns ca:yf, k|fs[lts ;|f]t cGtu{t vfgL, h+un
tyf cGo ;|f]t, k"jf{wf/ cGt{ut ;8s, k'n, vfg]kfgL nufotsf] clen]v tyf ;|f]t gS;f+sg jf
ufp+kflnsfsf] k|f]kmfO{n tof/ ug'{kg]{df ;f] tof/ u/]sf] kfO{Pg . lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf
x'g' kb{5 .
&= k]ZsL jfsLM cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod &$ cg';f/ uPsf] k]ZsL /sd ;f]xL
lgodfjnLdf pNn]v ePsf] cjlwleq km5\of}{6 ug'{ u/fpg k]ZsL lng] lbg] b'j}sf] st{Jo x'g]
pNn]v 5 . sfof{nn] ljleGg ah]6 pk zLif{saf6 ljleGg sfo{qmdx? ;~rfngsf] nflu $ hgf
sd{rf/Lx?sf] gfddf lbPsf] k]ZsL ?=$,%#,$)%.)) n]vfk/LIf0f cjlw;Dd klg km5\of}{6 u/]sf]
5}g . t;y{ jfFsL b]lvPsf] k]ZsL /sd cljnDj cfjZos sf/jfxL u/L ;'b ;lxt lx;fj ul/
c;'n km5\of}{6 ug'{ kb{5 .
;fljs :jLsf]6M
*= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ sf] lgod #%df l:js[t ah]6af6 dfq vr{ ug'{ kg]{ Joj:yf
/x]sf] 5 . sfof{non] $.).(.* af6 k'Flhut lzif{sjf6:jf:Yo rf}sLsf sd{rf/LnfO{ tnj eQf
jfkt ?=!^%))).)) e'QmfgL u/]sf]n] ah]6 lzif{s km/s kf/L vr{ u/]sf] /sd lgoldt gePsf] .
(= d'n vftfjf6 k'Flhut vftfdf 6«fG;km/ ePsf] /sdsf] $ k|ltztn] x'g] /sd dfq} rfn' vftfdf
6«fG;km/ ug'{kg]{df ?= %(($@.)) j9L 6«fG;km/ ePsfn] 6«fG;km/ u/]sf] /sd lgod ;+ut
gePsf] .
!)= a]?h' clen]v / km5\of}{6M;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf] 2073/12/25 sf] cfly{s
sf/f]af/ tyf vftf ;+rfng ;DaGwdf yk :ki6 kfl/Psf] kl/kqsf] bkmf !& adf]lhd ufpFkflnsf
tyf gu/kflnsfdf ;dflxt ePsf ;fljssf ufpF ljsf; ;ldlt tyf gu/kflnsfsf] gfddf /x]sf]
k]ZsL tyf a]?h' clen]v ;dfof]hg ePsf] ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf sfod u/L lgodfg';f/
k]ZsL km5{of}6 tyf a]?h' ;Dk/LIf0f u/fpg' kg]{df uf+p lasf; ;ldlt, ufp+kflnsfdf a]?h'
clen]v, k]ZsL af+sLsf] laa/0f tyf ;f] sf] km5of}{6\sf] clen]v /fv]sf] gkfOPsf]n] kl/kq Pj+
lgodsf] kfngf x'g' kb{5 .
a]?h' l:ylt
of] jif{ o; ufpFkflnsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ?=!! nfv &% xhf/ a]?h' b]lvPsf] 5 . ;f]dWo] lgoldt
ug'{kg]{ ?=& nfv @@ xhf/ / k]ZsL afFsL ?=$ nfv %# xhf/ /x]sf] 5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 21
bfdf{ ufFpkflnsf
n]vfk/LIf0f k|ltj]bg
ut jif{sf] df}Hbft ?= ! nfv *% xhf/ / of] jif{sf] cfo ?= ^ s/f]8 % nfv #$ xhf/ ;d]t
hDdf ?= ^ s/f]8 & nfv !( xhf/ cfDbfgL ePsf]df ?= % s/f]8 $# nfv @ xhf/ vr{ eO{ ?= ^$ nfv
!& xhf/ df}Hbft /x]sf] b]lvG5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf pNn]Vo Joxf]/f lgDgfg';f/ 5g\
M—
!= ljlQo ljj/0fsf] oyfy{tf M :yflgo lgsfo cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ df cfo Joo
ljj/0f tof/ ug'{ kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 . ljlQo ljj/0f k/LIf0f ubf{ b]lvPsf] Joxf]/f b]xfo
adf]lhd /x]sf] 5M
!=! vr{ km/s k/]sf] /sd M ;fljs j8f sfof{non] b]vfPsf] vr{ ?=7607645.86 / ufp+kflnsfn]
b]vfPsf] vr{ ?=7579693.00 ePsf]df ufpFkflnsfn] b]vfPsf] vr{ eGbf j8f sfof{non] b]vfPsf]
vr{ ? 27952.86al9 b]lvPsf]n] km/s k/]sf] vr{ /sd Plsg ul/ km/s k/]sf] k|df0f k]z x'g'
kb{5 .
!=@ df}Hbft gb]vfPsf]M;fljs j8f g+=! b]lv $ ;Ddsf] df}Hbft /sd ?= *@,!.)) /x]sf]df
uf+pkflnsfn] pQm df}Hbft /sd gb]vfPsf]n] df}Hbft /sd km/s x'g uPsf]n] df}Hbft gb]vfpg'sf]
k|df0f k]z x'g'kb{5 .
!=# cfGtl/s vr{ km/s k/]sf]M ;fljs j8fg+=#/$ sf] cfGtl/s vr{ jfkt ?=$#,%)).)) b]vfPsf]df
ufpFkflnsfn] pQm vr{ /sd b]vfPsf] 5}g . cfGtl/s vr{ km/s b]lvPsf]n] pNn]lvt j8f
sfof{no / ufpkflnsfsf] cfGtl/s vr{ km/s x'g'sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
@= cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfMsfof{non] ;+u7gfTds ;'b[l9s/0f Pj+ cfly{s P]g lgodsf] kfngf ul/
cfGtl/s lgoGq0f Joj:yf dhj't kfg'{kg]{df b]xfosf s[ofsnfkdf ljleGg P]g sfg"gdf ePsf
cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf sfof{Gjog ePsf] kfO{Pg . sfg'gdf pNn]v ePsf jflif{s vl/b
of]hgf tof/ , sfof{nosf] p2]Zo k|flKtdf cfO{ kg]{ ;Defljt hf]lvd If]qx?sf] klxrfg / ;f]
lg/fs/0f, sfo{ ljj/0f tof/ u/L sd{rf/Lx?nfO{ clwsf/ / lhDd]jf/L lbg], lhG;L lgl/If0f u/L
lhG;L Joj:yfkg ug]{ nufotsf cfGtl/s lgoGq0fsf Joj:yf nfu" gx'bf ldtJolotf, kf/bzL{tf /
;]jf k|jfxdf c;/ kg]{ ePsfn] cfGtl/s lgoGq0f Joj:yfsf k|fjwfg nfu' x'g kb{5 .
#= ;DkQL x:tfGt/0f M
#=! :yfgLo txsf] ;]jf ;+rfng tyf Joj:yfkg ;DjGwL cfb]z @)&$ sf] bkmf &( df ufpkflnsf jf
gu/kflnsf u7g x'bf ;f] leq ;dflxt ePsf ufp ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsf jf To;sf] sg}
j8fsf] rn crn ;DkQL, bfloTj tyf clen]v To;/L sfod ePsf ufpkflnsf jf gu/kflnsfdf
:jt x:tfGt/0f x'g] Joj:yf 5 . o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{ ;DkQLsf] clen]v tyf lhG;L nut
@)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kgdf]{ n]vfk/LIf0f cjwL @)&$
sflt{s d;fGt ;Dddf o; ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf] lhG;L ;DkQL ufpkflnsfsf] gfddf
x:tfGt/0f ePsf] kfOPg . ;DkQL x:tfGt/0f gx'bf ;DklQsf] ;+/If0f gx'g] ePsf]n] u7g cfb]z
jdf]lhd ufpkflnsfn] ;fljsdf /x]sf lhG;L ;fdfgx? Plsg u/L :jfldTjdf lng'kb{5 .
#=@ ;f]xL cfb]zsf] bkmf *! Dff ufpFkflnsf jf gu/kflnsfsf] If]q leq k/]sf xfn ljifout dGqfno
jf ;/sf/L lgsfoaf6 ;+rfng eO{ cfPsf :yfgLo :t/sf s[lif, kz' ;]jf ;]jf s]Gb|, pk–s]Gb|,
k|fylds :jf:Yo s]Gb| :jf:Yo rf}sL, pk–:jf:Yo rf}sL cfo'j]{b cf}ifwfno, ;/sf/L ;+/rgf, ljleGg
lgsfoaf6 ;DkGg vfg]kfgL, l;+rfO h:tf ljsf; lgdf{0f cfof]hgf sfof{nox?, ;+/rgf tyf rn
crn ;DklQ ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf :jtM x:tfGt/0f x'g] / o;/L x:tfGt/0f x'g] ;Dk"0f{
;DklQsf] clen]v tyf lhG;L nut vftf @)&$ c;f/ leq :yfgLo txn] tof/ u/L k|ltj]bg
;fj{hlgs ug'{kg]{ Joj:yf /x]sf]df ufpFkflnsfn] ;f] cg';f/ nut tof/ u/L] ;fj{hlgs u/]sf] 5}g
. u7g cfb]z adf]lhd o:tf ;DklQsf] nut cBfjlws u/L ;f]sf] k|ltj]bg ;fj{hlgs ug'{kb{5
$= vl/b of]hgf / vl/b k|lqmof M ;fj{hlgs vl/b lgodfjnL, @)^$ sf] lgod * df ?= !) nfv
eGbf a9L /sdsf] j:t' jf ;]jf vl/b ug'{kbf{ ;f] ;DaGwL ;Dk"0f{ ljj/0f v'nfO{ jflif{s vl/b
of]hgf tof/ u/L ;f] cg';f/ vl/b sfo{ ug'{kg]{, lgod !* df P]g jf o; lgodfjnL adf]lhd
;fj{hlgs lgsfon] ljleGg vl/b ;DaGwL ;"rgfsf] clen]v /fVg] k|of]hgsf]nflu vl/bsf] k|s[lt
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ;Nofg
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$ 22
cg';f/ cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf ;]jf k|bfossf] 5'§f 5'§} df}h'bf ;"rL -
:6flG8Ë lni6_ tof/ ug{'kg]{, df}h'bf ;"rLdf /x]sf cfk"lt{stf{, lgdf{0f Joj;foL, k/fdz{bftf jf
;]jfk|bfosaf6 b/efp jf k|:tfj dfu u/L vl/b ug{ ;lsg] pNn]v 5 . sfof{non] vl/b of]hgf /
df}h'bf ;"rL tof/ gul/ u/]sf] vl/b sfo{ lgoldt Pj+ ldtJooL 5 eGg ;lsg] cj:yf ePg . ct
jflif{s vl/b of]hgf jgfO{ vl/b sfo{nfO{ lgod ;+ut, ldtJooL / kf/bzL{ agfpg lgoddf ePsf]
Joj:yfsf] kfngf x'g' kb{5 .
%= dfnkf]t /fhZjM :yflgo lgsfo cfly{s k|zf;g ;DalGw lgodfjnL, @)^$ df /fh:j k|fKtL / ;f]
sf] af+8kmf8 ;DalGw Joj:yf /x]sf] 5 . sfof{non] cfkm\gf] ufFpkflnsf If]qaf6 p7\g'kg]{
dfnkf]tsf] nut tof/ u/L dfnkf]t s/ p7fpg'kg]{df tbg';f/ gu/]sf]n] p7]sf] dfnkf]t / jfsL
Plsg ug{ ;lsPg . t;y{ ;f] sf] cBfjlws clen]v tof/ u/L dfnkf]t p7fpg' kb{5 .
^= ;|f]t gS;f+sgM :yfgLo :jfoQ zf;g P]g @)%%, tyf lgodfjnL @)%^ adf]lhd k|To]s
ufp+kflnsfn] cfkm\gf] If]qleqsf] z}lIfs, ef}uf]lns ca:yf, k|fs[lts ;|f]t cGtu{t vfgL, h+un
tyf cGo ;|f]t, k"jf{wf/ cGt{ut ;8s, k'n, vfg]kfgL nufotsf] clen]v tyf ;|f]t gS;f+sg jf
ufp+kflnsfsf] k|f]kmfO{n tof/ ug'{kg]{df ;f] tof/ u/]sf] kfO{Pg . lgoddf ePsf] Joj:yfsf] kfngf
x'g' kb{5 .
&= :yfgLo lgsfo txsf] ;]jf ;+rfng tyf Joj:yfkg ;DjGwL cfb]z @)&$ adf]lhd ufpkflnsf
tkm{ rfn' / kFhLut vftfdf cf=j= sf] cGTodf ?=!^!)^!.)) df}Hbft /x]sf]df ;+lrt sf]if
vftfdf bflvnf gu/]sf]n] cljnDa ;+lrt sf]if vftfdf bflvnf ug'{kg]{ .
;fljs efnrf}/ uf=lj=;= tkm {
*= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ sf] lgod #% df l:js[t sfo{qmdaf6 vr{ ug'{ kg]{ Joj:yf
/x]sf]df sfof{non] #.&$.#.!! af6 uflj;sf] l:js[t aflif{s sfo{qmd a]u/ k|xl/rf}ls efnrf}/nfO{
c:yfO{ k|x/L kf]i6sf] kmlg{r/ vl/b jfkt ?= ^(#@%.)) e'QmfgL vr{ n]v]sf] lgod;Ddt gePsf].
(= %.)&$.#.!# af6 hghftL cfocfh{g / lzk d'ns sfo{qmdaf6 jf]sf vl/b u/]sf] egL
?=!))))).)) ljn e'QmfgL ePsf]df lgoldt gb]lvPsf] .
!)= cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL,@)^$ sf] lgod #^-#_ df vr{ ubf{ vr{sf] ljn ekf{O{ ;lxt n]vf
/fVg' kg]{ Joj:yf eP adf]lhd ufpfkflnsfn ] @!.)&$.#.@% af6 u0f]z jnLnfO{ kz';]jf s]Gb|
eNrf}/df l;lj/ ;+rfng u/] jfkt ?=(),))).)) ;f]w egf{ e'QmfgL lbPsf]df l;lj/ ;~rfng
u/]sf] ;Dk"0f{ ljj/0f k]z x'g gcfPsf]n] lzlj/ ;~rfng u/]sf] k|df0f k]z x'g' kb{5 .
!!= k]ZsL jfsLM cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)^$ sf] lgod &$ cg';f/ uPsf] k]ZsL /sd ;f]xL
lgodfjnLdf pNn]v ePsf] cjlwleq km5\of}{6 ug'{ u/fpg k]ZsL lng] lbg] b'j}sf] st{Jo x'g]
pNn]v 5 . UfpFkflnsfn] ut ljut cf=a=df ljleGg * kbflwsf/L / # ;+:yfsf] gfddf lbPsf]
?=$,!^,))).)) / ;fljs bfdf{sf]6 uf=lj=;= cGtu{tsf] rfn' cf=a=df @ sd{rf/LnfO{ ljleGg
sfo{qmd ;~rfngsf] nflu lbPsf] k]ZsL ?=@&)#%)).)) ;d]t hDdf k]ZsL ?=#!!(%)).))
n]vfk/LIf0f cjlw ;Dd klg km5\of}{6 gePsf]n] lgodfg';f/ cz'n km5\of}{6 ug'{ kg]{ .
!@= a]?h' clen]v / km5\of}{6M;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo ljsf; dGqfnosf] 2073/12/25 sf] cfly{s
sf/f]af/ tyf vftf ;+rfng ;DaGwdf yk :ki6 kfl/Psf] kl/kqsf] bkmf !& adf]lhd ufpFkflnsf
tyf gu/kflnsfdf ;dflxt ePsf ;fljssf ufpF ljsf; ;ldlt tyf gu/kflnsfsf] gfddf /x]sf]
k]ZsL tyf a]?h' clen]v ;dfof]hg ePsf] ufpFkflnsf jf gu/kflnsfdf sfod u/L lgodfg';f/
k]ZsL km5{of}6 tyf a]?h' ;Dk/LIf0f u/fpg' kg]{df uf+p lasf; ;ldlt, ufp+kflnsfdf a]?h'
clen]v, k]ZsL af+sLsf] laa/0f tyf ;f] sf] km5of}{6\sf] clen]v /fv]sf] gkfOPsf]n] kl/kq Pj+
lgodsf] kfngf x'g' kb{5 .
a]?h' l:ylt
of] jif{ o; ufpFkflnsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ?=#) nfv $^ xhf/ a]?h' b]lvPsf] 5 . ;f]dWo]
lgoldt ug'{kg]{ ?=# nfv $@ xhf/ / k]ZsL afFsL ?=@& nfv $ xhf/ /x]sf] 5 .
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ?s'd -klZrd_
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$
23
d';Lsf]6 gu/kflnsf
n]vfk/LIf0f k|ltj]bg
of] jif{ cfo ?= !) s/f]8 nfv #$ xhf/ lgsf;f ePsf]df ?= * s/f]8 $& nfv %^ xhf/
vr{ eO{ ?= @ s/f]8 @% nfv &* xhf/ df}Hbft /x]sf] 5 . ;f] sf/f]af/sf] n]vfk/LIf0faf6 b]lvPsf
pNn]Vo Joxf]/f lgDgfg';f/ 5g\M
1. lx;fj km/s M sfof{non] k]z u/]sf] cfly{s ljj/0f cg';f/ >]:tfsf] df}Hbft ? @,@%,&&,&)*. / j}+s lx;fj ljj/0f cg';f/sf] j}+s jf+sL ?= @,@&,**,)!(. /x]sf] b]lvG5 . j}s / sfof{nosf]
>]:tfsf] km/s kg{ uPsf] ?= @,!),#!). lx;fj ldnfg u/L >]:tfdf cfDbfgL jfWg' kg]{ b]lvG5 .
2. vl/b of]hgf M ;fj{hlgs lgsfon] jflif{s b; nfv ?k}+ofFeGbf a9L /sdsf] vl/b ug'{kg]{ ePdf cfufdL cfly{s jif{sf] cg'dflgt jflif{s sfo{qmd tyf ah]6 tof/ ubf{ cfufdL cfly{s jif{df ug]{
jflif{s vl/b of]hgf tof/ ug'{kg]{ Joj:yf 5 . sfof{non] of] aif{ ?= #!#!@)). sf] vl/b sfo{
u/]sf]df jflif{s vl/b of]hgf tof/ u/]sf] gkfO{Psf]n] lgodsf] kfngf ePsf] b]lvPg . vl/b
sfo{df kf/blz{tf / ;doa4tfsf nflu vl/b of]hgf cfjZos kg]{ ePsf]n] lgoddf ePsf]
Joa:yf kfngf x'g'kb{5 .
3. ljn e/kfO{ M :yfgLo lgsfo cfly{s k|zf;g -klxnf] ;+;f]wg_ lgodfjnL, @)^$ sf] lgod (-@_ df vr{ ubf{ vr{sf] lan e/kfO{ ;lxt n]vf /fVg' kg]{ Joj:yf 5 . bfOwf/f ;'jfvf]nf ;8s
v08sf] u|fld0f ;8s lgdf{0f tyf dd{t sfo{ $)) ld6/ u/]sf]df pkef]Qmf ;ldltsf cWoIf
t'nfg/l;+x j'9f, ;lrj ldgf jf]x/f, / j8f ;+of]hs v8\s jxfb'/ j'9f ;d]t tLg hgfnfO{ ;lx
u/fO{ ljn e/kfO{ kl5 Nofpg] elg ?=@))))).– vr{ n]lv ?= %$@%).– sf] ljn /fvL ?=
!$^))).– e'QmfgL lbPsf] /sdsf] jLn ekfO{ k]z ug'{ kb{5 .
4. k]ZsL afsL M cfly{s sfo{ljlw lgodfjnL, @)&$ sf] lgod &$ cg';f/ ljleGg # sfd{rf/Lx? tyf pkef]Qmf ;ldltnfO{ lbPsf] k]ZsL ?= !)^@^)).– cfly{s jif{sf] cGt;Dd km5\of}{6 u/]sf]
kfOPg .
a]?h" l:ylt
of] jif{ gu/kfnLsfsf] n]vfk/LIf0faf6 ? !@ nfv * xhf/ a]?h" b]lvPsf] 5 . ;f]dWo] c;'n ug'{kg]{
?=! nfv $^ xhf/, lgoldt ug'{kg]{ ? !) nfv ^@ xhf/ /x]sf] 5
:yfgLo tx n]vfk/LIf0f k|ltj]bg, k|b]z g+= ^, ?s'd -klZrd_
dxfn]vfk/LIfssf] krkGgf}+ k|ltj]bg;Fu ;DalGwt, @)&$
24
rf}/hxf/L gu/k