Dokąd zmierza świat? Dokąd zmierza świat? Technologia - człowiek - Technologia - człowiek -

społeczeństwo, nadzieje i zagrożeniaspołeczeństwo, nadzieje i zagrożenia

Dokąd zmierza świat? Dokąd zmierza świat? Technologia - człowiek - Technologia - człowiek -

społeczeństwo, nadzieje i zagrożeniaspołeczeństwo, nadzieje i zagrożenia

Andrzej Zybertowicz, Edwin Bendyk, Włodzisław DuchAndrzej Zybertowicz, Edwin Bendyk, Włodzisław Duch

Instytut Socjologii | Polityka | Katedra Informatyki Instytut Socjologii | Polityka | Katedra Informatyki Stosowanej Stosowanej

Przewidywanie jest zawsze trudne, Przewidywanie jest zawsze trudne, zwłaszcza przewidywanie przyszłości.zwłaszcza przewidywanie przyszłości.

Niedawno … Niedawno …

• Wojciech Beszczyński, Pomorskie Towarzystwo Genealogiczne.• Jak długo żyli ludzie w XIX wieku.

Niedawno … Niedawno …

• Wojciech Beszczyński, Pomorskie Towarzystwo Genealogiczne.• Jak długo żyli ludzie w XIX wieku.

Dzisiaj … Dzisiaj …

• Wojciech Beszczyński, Pomorskie Towarzystwo Genealogiczne.• Jak długo żyli ludzie w XIX wieku.

Komu to zawdzięczamy? Komu to zawdzięczamy?

• Kto ma w domu ołtarzyk dobroczyńców ludzkości? • Ilu mamy studentów fizyki? Kto rozwiąże problemy świata?

Jutro … Jutro …

• Znacznie więcej ludzi powyżej 65 roku życia niż poniżej 5 roku życia.• Ogromne wyzwania stojące przed ludzkością.

220/20/211 wiekwiek: : rewolucja informatycznarewolucja informatycznaRewolucja informatyczna: od uprawy ziemi, przez produkcję energii i przedmiotów do przepływu informacji: Internet i dostęp do informacji, Web 2.0 i sieci społeczne, GPS i lokalizacja usług, zabawa, inteligencja rozproszona.

Nano

InfoInfo

KognitywneKognitywne

BioBio

FET Flagships FET Flagships

Zrozumieć świat … Zrozumieć świat …

Tianjin Eco City (Chiny-Singapur)Tianjin Eco City (Chiny-Singapur)

Największe eko-miasto świata (~350.000). Elektryczne samochody samosterujące, oszczędność energii (geotermalna i słoneczna), inteligentne budynki, oszczędność wody, odzysk śmieci …

Pełny rozwój ludzkiego potencjałuPełny rozwój ludzkiego potencjału

There's nothing you can say than can't be said ... The Beatles.

Ogranicza nas genetyczny i neuronalny determinizm.

Genetyczny determinizm częściowo ma wpływ na neuronalny.

Neuronalny determinizm: wynik doświadczeń życiowych, wychowania, prania mózgu; nie możemy myśleć inaczej, niż pozwalają nam na to ścieżki neuronalnych pobudzeń.

Mnich w skanerzeMnich w skanerze

Richard Davison i Matthieu Ricard

Brain Imaging Laboratory, University of Wisconsin-Madison

Szczęścia można się nauczyć! Regulacja woli i emocji jest jedną z istotnych składowych tego procesu.

Zdolności do autorefleksji również można się uczyć.

Matthieu Ricard, W obronie szczęścia. 2005.

http://www.kognitywistyka.umk.plhttp://www.kognitywistyka.umk.pl

Przewidywania Przewidywania

Reguła Silicon Valley: nie rób planów na dłużej niż dwa lata!

Nie można wierzyć ekspertom: w 1989 roku napisałem (Przegląd Techniczny 4/89), że przyszłość należy do komputerów osobistych; eksperci: to jakby wozić węgiel ze Śląska do Gdyni małymi fiatami …

20 lat temu nikt nie podejrzewał, że Internet, telefony komórkowe, satelity będą tak ważne, nikt nie przewidział rozwoju nanotechnologii.

Na pewno przyszłość będzie dziwniejsza niż możemy przypuszczać.

Ziarno zostało posiane. Tempo zmian staje się coraz szybsze.

Dokąd to doprowadzi?

Krótki kalendarz wydarzeń ważnych dla zrozumienia przyszłości.

Przewidywania Przewidywania

Reguła Silicon Valley: nie rób planów na dłużej niż dwa lata!

Nie można wierzyć ekspertom: w 1989 roku napisałem (Przegląd Techniczny 4/89), że przyszłość należy do komputerów osobistych; eksperci: to jakby wozić węgiel ze Śląska do Gdyni małymi fiatami …

20 lat temu nikt nie podejrzewał, że Internet, telefony komórkowe, satelity będą tak ważne, nikt nie przewidział rozwoju nanotechnologii.

Na pewno przyszłość będzie dziwniejsza niż możemy przypuszczać.

Ziarno zostało posiane. Tempo zmian staje się coraz szybsze.

Dokąd to doprowadzi?

Krótki kalendarz wydarzeń ważnych dla zrozumienia przyszłości.

Tylko ludzie Tylko ludzie mogą ... mogą ...

a raczej mogli kiedyś a raczej mogli kiedyś robić wiele rzeczy, robić wiele rzeczy, które teraz robią które teraz robią komputery ... komputery ...

co roku jednak lista co roku jednak lista tych rzeczy staje się tych rzeczy staje się coraz dłuższa. coraz dłuższa.

Dlaczego komputery Dlaczego komputery nie miałyby myśleć nie miałyby myśleć sprawniej niż ludzie? sprawniej niż ludzie?

Do roku 2010 - powtórkaDo roku 2010 - powtórkaDo roku 2010 - powtórkaDo roku 2010 - powtórka• Pierwsze roboty - zabawki, pieski AIBO, roboty domowe – Wakamaru;

roboty rozpoznające emocje i reagujące w emocjonalny sposób; • superkomputery o szybkościach 1012 op/sek i pamięciach 10 GB RAM,

rzędu 1/1000 ludzkiego mózgu. • pierwsze eksperymenty pokazujące możliwość

zbudowania kwantowego komputera; • przeszczepiono głowę małpie, można będzie

przeszczepić głowę człowiekowi; • implanty do nerwu ucha stosuje się rutynowo;

sztuczna siatkówka znajduje się w fazie testów, • bezpośrednie podłączenie kamery do kory wzrokowej;

mózg małpy steruje ruchem ramienia robota na odległość 900 km. • pierwsze roboty zaprojektowane przez komputerowe

programy, zbudowane przez roboty, obserwowane w środowisku i automatycznie ulepszane przez programy;

• znacznie postępy w sprzężeniu mózg-komputer; • Powstają pierwsze projekty globalnych symulatorów mózgu.

Aaron – malarz Aaron – malarz Aaron – malarz Aaron – malarz

Meeting On Gauguin's Beach, Aaron, with Decorative Panel, Olej, 1988 Olej 1992

Komputerowe wynalazkiKomputerowe wynalazkiKomputerowe wynalazkiKomputerowe wynalazkiCo roku przyznawane są nagrody rzędu 10.000$ za opatentowane wynalazki i odkrycia naukowe konkurujące z ludzką inwencją dokonane przez komputerowe programy. http://www.genetic-programming.org

2005: główna nagroda za projekt „Kryształy fotonowe z dużą przerwą energetyczną”, Applied Physics Letters 86 (2005), o 12% lepszy niż najlepsze projekty ekspertów.

Komputerowe wynalazkiKomputerowe wynalazkiKomputerowe wynalazkiKomputerowe wynalazkiStrona

http://www.genetic-programming.com/humancompetitive.html

zawiera 36 rezultatów znalezionych przez programy, konkurencyjnych w stosunku do rozwiązań ekspertów, w większości opatentowanych.

Przyszłość?

Do roku 2020Do roku 2020Do roku 2020Do roku 2020• komputer za 1000$ osiąga wydajność rzędu 1/1000 mózgu (1012 op/s)

a superkomputery szybkością dorównują mózgom (1015 op/s).• większość czasu będziemy podłączeni do sieci; • serwery WWW 3D pokazują możliwości cyberprzestrzeni i teleimersji; • większość transakcji w elektronicznych sklepach i urzędach zachodzi

pomiędzy człowiekiem i awatarem; • tłumaczenie na żywo (przez telefon lub PDA) używane będzie często; • technologia zdrowego rozsądku pozwala na wyszukanie dowolnej

informacji i inteligentne odpowiadanie na dowolne pytania; • tradycyjne nauczanie zastępowane jest systemami automatycznymi; • muzycy nagrywają płyty ze sztucznymi jamerami; • pierwsze roboty-zabawki i roboty opiekuńcze

rozpoznające i wyrażające całą gamę emocji; • niewidomym, głuchym, sparaliżowanym i furiatom

wszczepia się coraz więcej elektroniki do mózgu; • brakuje projektantów awatarów ...

Szybkość/pamięćSzybkość/pamięćSzybkość/pamięćSzybkość/pamięć

2020-302020-302020-302020-30• Za 1000 $ kupić można komputer dorównujący mocą obliczeniową

ludzkiemu mózgowi; sztuczne mózgi przestają być fantazją; komputery projektują nowe które projektują nowe ...

• komputery podejmują większość decyzji lepiej niż ludzie; udział ludzi w odkryciach naukowych i projektach technicznych zmniejsza się;

• bezpośrednia integracja mózg-komputer pozwala na rozszerzenie doznań zmysłowych i możliwości poznawczych;

• komputery wbudowane są we wszystko i przestają być widoczne; świat pełen jest inteligentnych przedmiotów, roboty o różnych kształtach spotyka się na każdym kroku;

• wszystkie materiały kiedykolwiek wydrukowane dostępne są na zawołanie przez bezprzewodową supersieć;

• rozpoznawanie gestów, nastrojów i emocji pozwala na naturalną komunikację z artilektami; cyberprzestrzeń jest podstawowym medium komunikacji pomiędzy ludźmi i z artilektami;

• pojawiają się komputerowi artyści; rozwijają się związki emocjonalne pomiędzy ludźmi i awatarami;

• tylko niewielka część ludzkości bierze udział w szybkim rozwoju.

Po roku 2030Po roku 2030Po roku 2030Po roku 2030• Nie mamy pojęcia ... • Za 1000 $ można kupić komputer (kwantowy?) o mocy rzędu 1000

mózgów, bezpośrednio połączony z mózgiem; dzięki implantom wirtualna rzeczywistość nie różni się od wrażeń realnych;

• 3 wymiary są mało interesujące - ewolucja myśli przenosi się w światy wielowymiarowe, artilekty uczą się szybko a nowa wiedza staje się niezrozumiała dla ludzi;

• większość interakcji zachodzi pomiędzy sztucznymi osobowościami; • maszyny przechodzą test Turinga i twierdzą, że są świadome a

większość ludzi to akceptuje; • cała sfera produkcji i większość usług jest w pełni zautomatyzowana; • prawny status cyborgów staje się ważnym problemem; osobowości

ludzkie mieszają się ze sztucznymi - osiągnięta zostaje całkowita rozszerzalność umysłu, praktyczna nieśmiertelność.

• formy postrzegania i przeżywania świata staną się zupełnie niepodobne do pierwotnych;

• przeprowadzka z umysłu do umysłu sztucznego i odwrotnie stanie się stopniowo możliwa ...