DÖNEM SONU İŞLEMLERİ VERGİ BOYUTU

DÖNEM SONU İŞLEMLERİDÖNEM SONU İŞLEMLERİVERGİ BOYUTUVERGİ BOYUTU

Emre KARTALOĞLUEmre KARTALOĞLU

Gelirler KontrolörüGelirler Kontrolörü

İstanbul, 02.12.2010İstanbul, 02.12.2010

2

İSTİSNALARA İLİŞKİN GİDER VE İSTİSNALARA İLİŞKİN GİDER VE ZARARLARIN DURUMUZARARLARIN DURUMU

KVK’nın 5/3. maddesinde;KVK’nın 5/3. maddesinde;

iştirak hissesi alımıyla ilgili finansman iştirak hissesi alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak üzeregiderleri hariç olmak üzere, ,

1- kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen 1- kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya kazançlarına ilişkin giderlerinin veya

2- istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan 2- istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, zararlarının,

istisna dışı kurum kazancından indirilmesinin istisna dışı kurum kazancından indirilmesinin kabul edilmeyeceği belirtilmiştir.kabul edilmeyeceği belirtilmiştir.

İstisna İstisna kazançlara kazançlara

ilişkin ilişkin giderler.giderler.

(İştirak hissesi (İştirak hissesi alımı ile ilgili alımı ile ilgili finansman finansman

giderleri hariç)giderleri hariç)

İstisna İstisna kapsamındakapsamında

ki ki faaliyetlerdfaaliyetlerden doğan en doğan zararlar.zararlar.

Örnek :Örnek :(A) Kurumu, tam mükellef (B) Kurumuna ait 1.000.000 TL değerindeki hisse (A) Kurumu, tam mükellef (B) Kurumuna ait 1.000.000 TL değerindeki hisse senetlerini satın almış olup, finansman için kullanmış olduğu kredi için 2010 senetlerini satın almış olup, finansman için kullanmış olduğu kredi için 2010 yılında toplam yılında toplam 80.000 TL kredi faizi ödemiştir80.000 TL kredi faizi ödemiştir. (A) Kurumu ayrıca, söz . (A) Kurumu ayrıca, söz konusu hisse senetlerinin alımı için aracılık eden (C) Kurumuna konusu hisse senetlerinin alımı için aracılık eden (C) Kurumuna komisyon komisyon gideri olarak 50.000 TLgideri olarak 50.000 TL ödemede bulunmuştur. ödemede bulunmuştur.

Örnekte yer alan, 80.000 TL’lik finansman gideri kurum kazancından Örnekte yer alan, 80.000 TL’lik finansman gideri kurum kazancından düşülebilecektir. Komisyon gideri olarak ödenen 50.000 TL’nin ise KKEG olarak düşülebilecektir. Komisyon gideri olarak ödenen 50.000 TL’nin ise KKEG olarak dikkate alınması gerekir.dikkate alınması gerekir.

Örnek:Örnek:

Yurt dışı inşaat Yurt dışı inşaat işinden işinden kaynaklanan kaynaklanan zararlar.zararlar.

3


ÖRNEĞİN;ÖRNEĞİN; İştirak edilen kurumun genel kuruluna katılmak İştirak edilen kurumun genel kuruluna katılmak

için yapılan giderlerin, için yapılan giderlerin, Yurt dışında bulunan iştirak hissesinin satılması Yurt dışında bulunan iştirak hissesinin satılması

amacıyla yurt dışında yapılan giderlerin,amacıyla yurt dışında yapılan giderlerin, Aktifte 2 yıldan fazla süreyle kayıtlı olan Aktifte 2 yıldan fazla süreyle kayıtlı olan

taşınmazın satışı sırasında yapılan taşınmazın satışı sırasında yapılan giderlerin,giderlerin,

Yurt dışında işyeri açılması amacıyla yapılan Yurt dışında işyeri açılması amacıyla yapılan giderlerin,giderlerin,

Yurt dışında oluşturulan inşaat şantiyesi için Yurt dışında oluşturulan inşaat şantiyesi için yapılan giderlerinyapılan giderlerin

kurum kazancından indirilmesi mümkün kurum kazancından indirilmesi mümkün değildir. değildir.

4


Taşınmaz Taşınmaz ve İştirak ve İştirak Hissesi Hissesi Satışı İle Satışı İle İlgili İlgili Giderlerin Giderlerin DurumuDurumu

Taşınmaz Taşınmaz ve İştirak ve İştirak Hissesi Hissesi SatışlarındSatışlarından an KaynaklanKaynaklanan an Zararın Zararın DurumuDurumu

Taşınmaz ve iştirak hissesi satış Taşınmaz ve iştirak hissesi satış kazancı istisnasına ilişkin kazancı istisnasına ilişkin giderlerin istisna kazanca isabet giderlerin istisna kazanca isabet eden kısmı kanunen kabul eden kısmı kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate edilmeyen gider olarak dikkate alınacaktır. Burada dikkat alınacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, elde edilmesi gereken nokta, elde edilen kazancın %75’i istisna edilen kazancın %75’i istisna olduğu için, olduğu için, istisnaya ilişkin istisnaya ilişkin giderlerin de %75’inin KKEG giderlerin de %75’inin KKEG olarak değerlendirilmesiolarak değerlendirilmesi gerektiğidir.gerektiğidir. Gerek, taşınmaz ve iştirak hisselerinin Gerek, taşınmaz ve iştirak hisselerinin

satışından kaynaklanan zararların satışından kaynaklanan zararların “istisna faaliyetlerden doğan “istisna faaliyetlerden doğan zararlar”zararlar” tanımına girmemesi; tanımına girmemesi; gerekse, istisna uygulamasının gerekse, istisna uygulamasının mükelleflerin ihtiyarında olan bir mükelleflerin ihtiyarında olan bir takım şartlara bağlanmış olması takım şartlara bağlanmış olması hususları göz önünde hususları göz önünde bulundurulduğunda, taşınmaz ve bulundurulduğunda, taşınmaz ve iştirak hissesi satış işlemlerinden iştirak hissesi satış işlemlerinden kaynaklanan zararların kurum kaynaklanan zararların kurum kazancının tespitinde dikkate kazancının tespitinde dikkate alınabileceği görüşündeyiz.alınabileceği görüşündeyiz. İVDB İVDB zararı indiremezsiniz zararı indiremezsiniz (B.07.1.GİB.4.34.16.01/KVK-5/e), GİB (B.07.1.GİB.4.34.16.01/KVK-5/e), GİB indirebilirsiniz diyor indirebilirsiniz diyor (23.08.2007/074720).(23.08.2007/074720).

5

ÖRTÜLÜ SERMAYE VE TRANSFER ÖRTÜLÜ SERMAYE VE TRANSFER FİYATLANDIRMASIFİYATLANDIRMASI

Örtülü sermayeye ilişkin faiz ve benzeri Örtülü sermayeye ilişkin faiz ve benzeri ödemeler ile örtülü yoldan dağıtılan kazançlar ödemeler ile örtülü yoldan dağıtılan kazançlar bir yandan kanunen kabul edilmeyen gider bir yandan kanunen kabul edilmeyen gider olması yanında, diğer yandan bu ödemeler olması yanında, diğer yandan bu ödemeler hesap döneminin son günü itibariyle dağıtılmış hesap döneminin son günü itibariyle dağıtılmış kar payı sayıldığı hususu unutulmamalı ve kar payı sayıldığı hususu unutulmamalı ve ödenen bu tutarlar brütleştirilmek suretiyle ödenen bu tutarlar brütleştirilmek suretiyle üzerinden kar dağıtımına ilişkin %15 oranında üzerinden kar dağıtımına ilişkin %15 oranında yapılacak vergi kesintisine ilişkin muhtasar yapılacak vergi kesintisine ilişkin muhtasar beyannamenin 23.01.2011 tarihine kadar beyannamenin 23.01.2011 tarihine kadar verilmesi ve kesilen verginin 26.01.2011 günü verilmesi ve kesilen verginin 26.01.2011 günü akşamına kadar ödenmesi sağlanmalıdır.akşamına kadar ödenmesi sağlanmalıdır.

6


Örnek 1.Örnek 1. (X) A.Ş. Ortaktan aldığı 600.000 TL. borç karşılığında 2010’da 60.000 TL (X) A.Ş. Ortaktan aldığı 600.000 TL. borç karşılığında 2010’da 60.000 TL faiz ödemiş ve finansman gideri yazmıştır. Dönem başı öz sermayesi 150.000 TL.dir.faiz ödemiş ve finansman gideri yazmıştır. Dönem başı öz sermayesi 150.000 TL.dir.

Örtülü Sermaye Tutarı = Ort. Alınan Borç - (Öz sermaye x 3)Örtülü Sermaye Tutarı = Ort. Alınan Borç - (Öz sermaye x 3) 150.000 TL = 600.000 – (150.000 x 3)150.000 TL = 600.000 – (150.000 x 3) Örtülü Ser.İlişkin Faiz = Örtülü Ser.İlişkin Faiz = Örtülü Sermaye x Ort.Ödenen FaizÖrtülü Sermaye x Ort.Ödenen Faiz

Ort. Alınan Borç ToplamıOrt. Alınan Borç Toplamı

15.000 TL = 15.000 TL = 150.000 x 60.000 150.000 x 60.000 (K.K.E.Gider yazılır.) (K.K.E.Gider yazılır.)

600.000600.000 Dağıtılan net kar payı = Ört.Sermayeye ilişkin faiz olup 15.000 TL’dir.Dağıtılan net kar payı = Ört.Sermayeye ilişkin faiz olup 15.000 TL’dir. Dağıtılan kar payının net tutarı %15 kesinti oranına göre brüt tutarı = 15.000 x 100/ Dağıtılan kar payının net tutarı %15 kesinti oranına göre brüt tutarı = 15.000 x 100/

85 = 17.647,06 TL olup, bu tutar üzerinden yapılacak vergi kesintisi (17.647,06 x 85 = 17.647,06 TL olup, bu tutar üzerinden yapılacak vergi kesintisi (17.647,06 x %15) = 2.647,06 TL olacaktır. %15) = 2.647,06 TL olacaktır.

Bu tutar vergi 23.01.2011 günü akşamına kadar muhtasar beyanname ile beyan Bu tutar vergi 23.01.2011 günü akşamına kadar muhtasar beyanname ile beyan edilip 26.01.2011 günü akşamına kadar ödenmesi ve ödenen bu tutar kurumca edilip 26.01.2011 günü akşamına kadar ödenmesi ve ödenen bu tutar kurumca 2011 yılı kayıtlarına KKEG yazılması gerekir.2011 yılı kayıtlarına KKEG yazılması gerekir.

7


Örnek 2Örnek 2. (X) A.Ş. 2010 yılında ilişkisiz kişiye 500.000 TL sattığı . (X) A.Ş. 2010 yılında ilişkisiz kişiye 500.000 TL sattığı malın bir benzerini aynı vade ve koşullarda ortağının eşine 420.000 malın bir benzerini aynı vade ve koşullarda ortağının eşine 420.000 TL satmıştır.TL satmıştır.

Transf. Fiy.Yoluyla Örtülü Dağıtılan Kazanç = Emsal Fiyatı - Ort. Transf. Fiy.Yoluyla Örtülü Dağıtılan Kazanç = Emsal Fiyatı - Ort. Eşine Satış Bedeli.Eşine Satış Bedeli.

80.000 TL = 500.000 TL – 420.000 TL 80.000 TL = 500.000 TL – 420.000 TL Transf. Fiy. Yoluyla Örtülü olarak dağıtılan 80.000 TL KKEG olarak Transf. Fiy. Yoluyla Örtülü olarak dağıtılan 80.000 TL KKEG olarak

kurum kazancına eklenmesi yanında ayrıca dağıtılan net kar payının kurum kazancına eklenmesi yanında ayrıca dağıtılan net kar payının olarak %15 vergi kesintisine tabi tutulacaktır.olarak %15 vergi kesintisine tabi tutulacaktır.

Buna göre 80.000 TL’ nin %15 kesinti oranına göre brüt tutarı = Buna göre 80.000 TL’ nin %15 kesinti oranına göre brüt tutarı = 80.000 x 100/ 85 = 94.117.65 TL olup, bu tutar üzerinden yapılacak 80.000 x 100/ 85 = 94.117.65 TL olup, bu tutar üzerinden yapılacak vergi kesintisi (94.117.65 x %15) = 14.117.65 TL olacaktır. vergi kesintisi (94.117.65 x %15) = 14.117.65 TL olacaktır.

Bu tutar vergi 23.01.2011 günü akşamına kadar muhtasar Bu tutar vergi 23.01.2011 günü akşamına kadar muhtasar beyanname ile beyan edilip 26.01.2011 günü akşamına kadar beyanname ile beyan edilip 26.01.2011 günü akşamına kadar ödenmesi ve ödenen bu vergi tutar kurumca 2011 yılı kayıtlarına ödenmesi ve ödenen bu vergi tutar kurumca 2011 yılı kayıtlarına KKEG yazılması gerekir.KKEG yazılması gerekir.

8


Kar payı KDV’ye tabi değildir midir?Kar payı KDV’ye tabi değildir midir?

KVK’nın 12/7. maddesi ve KDVK’nın 1. maddesi birlikte KVK’nın 12/7. maddesi ve KDVK’nın 1. maddesi birlikte değerlendirildiğinde, örtülü sermaye üzerinden kur farkı hariç, faiz değerlendirildiğinde, örtülü sermaye üzerinden kur farkı hariç, faiz ve benzeri ödemeler veya hesaplanan tutarlar, ve benzeri ödemeler veya hesaplanan tutarlar, gelir ve kurumlar gelir ve kurumlar vergisi kanunlarının uygulanmasındavergisi kanunlarının uygulanmasında gerek borç alan gerekse gerek borç alan gerekse borç veren nezdinde, örtülü sermaye şartlarının gerçekleştiği hesap borç veren nezdinde, örtülü sermaye şartlarının gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibariyle döneminin son günü itibariyle dağıtılmış kâr payıdağıtılmış kâr payı veya dar veya dar mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılmaktadır. Yani mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılmaktadır. Yani mevcut yasal düzenlemelere göre, örtülü sermaye üzerinden mevcut yasal düzenlemelere göre, örtülü sermaye üzerinden hesaplanan tutarlar dönem sonu itibariyle iştirak kazancı veya kâr hesaplanan tutarlar dönem sonu itibariyle iştirak kazancı veya kâr payı olarak kabul edilmektedir. KDVK’nın 1. maddesinde KDV’nin payı olarak kabul edilmektedir. KDVK’nın 1. maddesinde KDV’nin konusunu teşkil eden işlemlere yer verilmiş olup, iştirak kazançları konusunu teşkil eden işlemlere yer verilmiş olup, iştirak kazançları veya kâr payları katma değer vergisinin konusuna girmemektedir.veya kâr payları katma değer vergisinin konusuna girmemektedir.

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 09.06.2008 tarih ve 17363 sayılı özelgede de örtülü sermaye 09.06.2008 tarih ve 17363 sayılı özelgede de örtülü sermaye faizlerinin KDV’ye tabi olmadığı belirtilmiştir.faizlerinin KDV’ye tabi olmadığı belirtilmiştir.

9

2010 BEYANNAMESİ İLE2010 BEYANNAMESİ İLE

TF, KEYK ve ÖS’ye ilişkin form verilecek.TF, KEYK ve ÖS’ye ilişkin form verilecek.

TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUTRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORU

1. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’na kayıtlı 1. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’na kayıtlı

mükelleflerin bir hesap dönemi içinde ilişkili kişilerle yaptıkları mükelleflerin bir hesap dönemi içinde ilişkili kişilerle yaptıkları

yurt içi ve yurt dışı işlemleriyurt içi ve yurt dışı işlemleri, ,

2. Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi 2. Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi

mükelleflerinin bir hesap dönemi içinde ilişkili kişilerle mükelleflerinin bir hesap dönemi içinde ilişkili kişilerle

yaptıkları yaptıkları yurt içi işlemleriyurt içi işlemleri,,

3. Diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin bir hesap dönemi içinde 3. Diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin bir hesap dönemi içinde

ilişkili kişilerle yaptıkları ilişkili kişilerle yaptıkları yurt dışıyurt dışı işlemleri işlemleri

için Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporunu kurumlar vergisi için Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporunu kurumlar vergisi

beyannamesinin verilme süresine kadar hazırlamaları ve bu beyannamesinin verilme süresine kadar hazırlamaları ve bu

süre sona erdikten sonra istenmesi durumunda İdare’ye veya süre sona erdikten sonra istenmesi durumunda İdare’ye veya

vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara ibraz etmeleri vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara ibraz etmeleri

zorunludur. zorunludur.

10

2010 BEYANNAMESİ İLE2010 BEYANNAMESİ İLE

KV mükellefleri yurt içi, GV KV mükellefleri yurt içi, GV mükellefleri de yurt içi ve dışı mükellefleri de yurt içi ve dışı işlemleri için tebliğde belirtilen işlemleri için tebliğde belirtilen belgeleri hazırlamalı ve istendiğinde belgeleri hazırlamalı ve istendiğinde idareye ve vergi incelemesine ibraz idareye ve vergi incelemesine ibraz etmelidirler.etmelidirler.

11

YATIRIM İNDİRİMİ NE OLDU ?YATIRIM İNDİRİMİ NE OLDU ? 5479 sayılı Kanun ile GVK’nin yatırım indirimini 5479 sayılı Kanun ile GVK’nin yatırım indirimini

düzenleyen 19. maddesi 01.01.2006 tarihinden itibaren düzenleyen 19. maddesi 01.01.2006 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmıştır.yürürlükten kaldırılmıştır.

Aynı Kanun ile GVK’ye eklenen geçici 69. madde uyarınca, Aynı Kanun ile GVK’ye eklenen geçici 69. madde uyarınca, mükellefler 31.12.2005 tarihi itibarıyla mevcut olup, 2005 mükellefler 31.12.2005 tarihi itibarıyla mevcut olup, 2005 yılı kazançlarından indiremedikleri yatırım indirimi yılı kazançlarından indiremedikleri yatırım indirimi istisnası tutarları ile devam eden bazı yatırımlar nedeniyle istisnası tutarları ile devam eden bazı yatırımlar nedeniyle hesaplanan yatırım indirimi istisnası tutarlarını bazı hesaplanan yatırım indirimi istisnası tutarlarını bazı şartlarla (gelir vergisi ve kurumlar vergisi oranları yüksek şartlarla (gelir vergisi ve kurumlar vergisi oranları yüksek uygulamak şartıyla) 2006, 2007 ve 2008 yıllarında indirim uygulamak şartıyla) 2006, 2007 ve 2008 yıllarında indirim konusu yapabileceklerdi.konusu yapabileceklerdi.

GVK’nin geçici 69. maddesinde yer alan GVK’nin geçici 69. maddesinde yer alan “… (vergi “… (vergi oranına ilişkin hükümler dahil) …”oranına ilişkin hükümler dahil) …” ile ile “... sadece “... sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait ...”2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait ...” ibarelerinin ibarelerinin iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi istemi ile yeteri sayıda milletvekili tarafından verilmesi istemi ile yeteri sayıda milletvekili tarafından 2006/95 Esas Sayısı ile dava açılmıştı.2006/95 Esas Sayısı ile dava açılmıştı.

12

YATIRIM İNDİRİMİ NE YATIRIM İNDİRİMİ NE OLDU ?OLDU ?

Anayasa Mahkemesi, 15 Ekim 2009 Perşembe tarihli toplantısında Anayasa Mahkemesi, 15 Ekim 2009 Perşembe tarihli toplantısında konuyu esastan görüşmüş vekonuyu esastan görüşmüş ve

“… “… (vergi oranına ilişkin hükümler dahil) …” ibaresinin (vergi oranına ilişkin hükümler dahil) …” ibaresinin REDDİNE,REDDİNE, ““... sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait ...” ibaresinin ... sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait ...” ibaresinin

İPTALİNE,İPTALİNE, Karar vermiştir.Karar vermiştir. Bu karar 08.01.2010 tarihli R.G.!de yayımlanmıştır. Bu yayım Bu karar 08.01.2010 tarihli R.G.!de yayımlanmıştır. Bu yayım

tarihi nedeniyle de Maliye Bakanlığı 2009 yılı için yatırım tarihi nedeniyle de Maliye Bakanlığı 2009 yılı için yatırım indiriminden tararlanılmayacağını belirtmiştir.indiriminden tararlanılmayacağını belirtmiştir.

6009 sayılı Kanun ile 2010 ve izleyen yıllarda devreden ve devam 6009 sayılı Kanun ile 2010 ve izleyen yıllarda devreden ve devam eden yatırım harcamaları için yatırım indiriminden eden yatırım harcamaları için yatırım indiriminden yararlanılabileceği belirtilmiştir.yararlanılabileceği belirtilmiştir.

Ancak, yapılan düzenlemede, vergi matrahlarının tespitinde yatırım Ancak, yapılan düzenlemede, vergi matrahlarının tespitinde yatırım indirimi istisnası olarak indirim konusu yapılacak tutarın, ilgili yıl indirimi istisnası olarak indirim konusu yapılacak tutarın, ilgili yıl kazancının % 25’ini aşamayacağı, kalan kazanç üzerinden kazancının % 25’ini aşamayacağı, kalan kazanç üzerinden yürürlükteki vergi oranına göre vergi hesaplanacağı belirtilmiştir. yürürlükteki vergi oranına göre vergi hesaplanacağı belirtilmiştir.

13

AR-GE HARCAMALARI AR-GE HARCAMALARI AKTİFE Mİ ? GİDERLERE Mİ ?AKTİFE Mİ ? GİDERLERE Mİ ?

1 Seri Nolu KVK GT’de Ar-Ge harcamalarının gayrimaddi hakka 1 Seri Nolu KVK GT’de Ar-Ge harcamalarının gayrimaddi hakka yönelik olması durumunda aktifleştirilmek zorunda olduğu, yönelik olması durumunda aktifleştirilmek zorunda olduğu, gayrimaddi hakka yönelik olmayan gayrimaddi hakka yönelik olmayan veve Vergi Usul Kanunu hükümleri Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde aktifleştirilmesi gerekmeyen harcamaların doğrudan çerçevesinde aktifleştirilmesi gerekmeyen harcamaların doğrudan gider yazılacağı açıklanmıştır.gider yazılacağı açıklanmıştır.

5746 sayılı Kanun’da ise Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamındaki 5746 sayılı Kanun’da ise Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamındaki harcamalar bir gayrimaddi hakka yönelik olsun veya olmasın, Ar-Ge harcamalar bir gayrimaddi hakka yönelik olsun veya olmasın, Ar-Ge projesi devamı süresince öncelikle aktifleştirilmek ve VUK projesi devamı süresince öncelikle aktifleştirilmek ve VUK hükümlerine göre amortisman yoluyla itfa edilerek giderleştirilmesi hükümlerine göre amortisman yoluyla itfa edilerek giderleştirilmesi öngörülmüştür. öngörülmüştür.

Projelerin Projelerin tamamlanmasına zorunlu nedenlerle imkan kalmaması tamamlanmasına zorunlu nedenlerle imkan kalmaması veya projenin başarısızlıkla sonuçlanması nedeniyle veya projenin başarısızlıkla sonuçlanması nedeniyle iktisadi kıymetiktisadi kıymet oluşmaması hallerindeoluşmaması hallerinde, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında yapılan , Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında yapılan ve önceki yıllarda aktifleştirilmiş olan tutarlar doğrudan gider yazılır ve önceki yıllarda aktifleştirilmiş olan tutarlar doğrudan gider yazılır (Ar-Ge Yönetmeliği Md.8/7).(Ar-Ge Yönetmeliği Md.8/7).

14

KASA HESABIKASA HESABI

Kasa hesabı, daima borç bakiyesi verir veya sıfır olur. Hiçbir şekilde alacak bakiyesi vermemesi gerekir.

Kasa hesabının alacak bakiyesi vermesi; muhasebe işlemlerinde hata olduğunu gösterir. Muhasebe işlemlerinin doğru olduğu iddia edildiğinde ise bu durum ya gelirlerin gizlendiği ya da gerçek dışı ödemelerin sanki yapılmış gibi kayıtlara intikal ettirildiği anlamına gelir ki bu da V.U.K.’nun 30/4. maddesine göre re’sen takdir nedeni olup, cezalı tarhiyata yol açabilir.

15

KASA HESABIKASA HESABI Dönem sonu kasa bakiyesinin çok büyük

meblağlarda olması halinde bu paranın kasada olamayacağı ortaklar tarafından kullanılmış olduğu gerekçesiyle örtülü kazanç dağıtımı sayılarak cezalı tarhiyata muhatap olunabilir. Bu nedenle dönem sonu kasa bakiyesinin işletmenin büyüklüğüne iş hacmine ve kasa işlemlerinin yoğunluğuna uygun bir rakam olması gerekir.

Kasada mevcut yabancı paralar efektif alış kuru ile değerlenir. Döviz cinsinden değerleme farkları olumlu ise, kambiyo karı olarak, olumsuz farklar ise kambiyo zararı olarak dönem matrahının tespitinde dikkate alınır.

16

GAYRİMENKUL İKTİSABINDA GAYRİMENKUL İKTİSABINDA KULLANILAN KREDİ FAİZLERİ VE KUR KULLANILAN KREDİ FAİZLERİ VE KUR

FARKLARIFARKLARI

Kur yükselmeleri için VUK GT.163Kur yükselmeleri için VUK GT.163 Kur düşmeleri için VUK GT.334Kur düşmeleri için VUK GT.334

17

SABİT KIYMET ALIMINDA KULLANILAN SABİT KIYMET ALIMINDA KULLANILAN KREDİLERİN FAİZLERİ VE OLUŞAN KUR KREDİLERİN FAİZLERİ VE OLUŞAN KUR

FARKLARIFARKLARI

Seçimlik hak sonradan Seçimlik hak sonradan değiştirilebilir mi ?değiştirilebilir mi ?

Bir yıl kur yükselmesi ertesi yıl ise Bir yıl kur yükselmesi ertesi yıl ise kur düşmesi durumunda ne şekilde kur düşmesi durumunda ne şekilde işlem yapılacaktır.işlem yapılacaktır.

18

ÖZEL MALİYET BEDELİÖZEL MALİYET BEDELİ Yapılan bir harcamanın özel maliyet bedeli olarak Yapılan bir harcamanın özel maliyet bedeli olarak

değerlendirilmesi için şu şartların sağlanmış olması değerlendirilmesi için şu şartların sağlanmış olması gerekmektedir. gerekmektedir.

Harcamanın yapılmış olduğu gayrimenkul Harcamanın yapılmış olduğu gayrimenkul (veya (veya gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymet ?)gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymet ?) başkasına ait olmalı ve kiralanmış olmalıdır.başkasına ait olmalı ve kiralanmış olmalıdır.

Harcamalar kiracı tarafından yapılmış olmalıdır.Harcamalar kiracı tarafından yapılmış olmalıdır. Yapılan harcamalar; normal tamir, bakım ve Yapılan harcamalar; normal tamir, bakım ve

temizleme giderleri dışında gayrimenkulü temizleme giderleri dışında gayrimenkulü genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak amacıyla yapılmış olmalıdır. Başka bir artırmak amacıyla yapılmış olmalıdır. Başka bir deyişle, yapılan harcama gayrimenkulun maliyet deyişle, yapılan harcama gayrimenkulun maliyet bedeline eklenmesi gereken türden olmalıdır.bedeline eklenmesi gereken türden olmalıdır.

19

ÖZEL MALİYET BEDELİNİN ÖZEL MALİYET BEDELİNİN İTFASIİTFASI

Özel maliyet bedellerinin itfası Vergi Usul Özel maliyet bedellerinin itfası Vergi Usul Kanunu’nun 327. maddesinde hüküm altına Kanunu’nun 327. maddesinde hüküm altına alınmış olup anılan madde şu şekildedir;alınmış olup anılan madde şu şekildedir;

“ “Gayrimenkullerin, elektrik üretim ve dağıtım Gayrimenkullerin, elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının ve varlıklarının ve gemileringemilerin iktisadî kıymetlerini iktisadî kıymetlerini artıran ve 272'nci maddede yazılı özel maliyet artıran ve 272'nci maddede yazılı özel maliyet bedelleri, kira veya işletme hakkı süresine göre bedelleri, kira veya işletme hakkı süresine göre eşit yüzdelerle itfa edilir. Kira veya işletme hakkı eşit yüzdelerle itfa edilir. Kira veya işletme hakkı süresi dolmadan, kiralanan veya işletme hakkı süresi dolmadan, kiralanan veya işletme hakkı alınan şeyin boşaltılması veya işletme hakkının alınan şeyin boşaltılması veya işletme hakkının herhangi bir sebepten sona ermesi halinde henüz herhangi bir sebepten sona ermesi halinde henüz itfa edilmemiş olan giderler, boşaltma veya itfa edilmemiş olan giderler, boşaltma veya hakkın sona erdiği yılda bir defada gider yazılır.”hakkın sona erdiği yılda bir defada gider yazılır.”

20


“ “Kira süresi” ifadesinden, özel maliyet Kira süresi” ifadesinden, özel maliyet

harcamasının yapıldığı tarihten itibaren kira harcamasının yapıldığı tarihten itibaren kira

süresinin sonuna kadar olan kısmın anlaşılması süresinin sonuna kadar olan kısmın anlaşılması

gerekir. gerekir.

Örneğin, dört yıllığına kiralanmış bir Örneğin, dört yıllığına kiralanmış bir

gayrimenkul için kira süresinin ikinci yılında gayrimenkul için kira süresinin ikinci yılında

yapılan bir özel maliyet harcaması, kalan süre yapılan bir özel maliyet harcaması, kalan süre

içerisinde yani üç yılda amortisman ayrılmak içerisinde yani üç yılda amortisman ayrılmak

suretiyle itfa edilecektir.suretiyle itfa edilecektir.

21


Özel maliyetin azalan bakiyelere göre Özel maliyetin azalan bakiyelere göre itfası mümkün mü ?itfası mümkün mü ?

Kira süresi belli değil ise itfa ne şekilde Kira süresi belli değil ise itfa ne şekilde yapılacak ? (VUK GT. 55-333)yapılacak ? (VUK GT. 55-333)

Kira süresi bir yıl ise itfa ne şekilde Kira süresi bir yıl ise itfa ne şekilde yapılacak ?yapılacak ?

Kira süresi çok uzun ise itfa ne şekilde Kira süresi çok uzun ise itfa ne şekilde yapılacak ?yapılacak ?

Kira süresi dolmadan ekonomik ömür Kira süresi dolmadan ekonomik ömür tükenir ise itfa ne şekilde yapılacak ?tükenir ise itfa ne şekilde yapılacak ?

22

ÇALINAN MAKİNE VE TEÇHİZATIN ÇALINAN MAKİNE VE TEÇHİZATIN DURUMUDURUMU

Söz konusu iktisadi kıymetlerin alış bedelini veya Söz konusu iktisadi kıymetlerin alış bedelini veya maliyet bedelinin gider yazılabileceğine ilişkin olarak maliyet bedelinin gider yazılabileceğine ilişkin olarak gerek GVK gerekse KVK’da herhangi bir düzenleme gerek GVK gerekse KVK’da herhangi bir düzenleme yer almamaktadır. Bu nedenle çalınan makine ve yer almamaktadır. Bu nedenle çalınan makine ve teçhizatların alış veya maliyet bedelinin, kurum teçhizatların alış veya maliyet bedelinin, kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir.mümkün değildir.

Çalınan amortismana tabi iktisadi kıymetler için Çalınan amortismana tabi iktisadi kıymetler için fevkalade amortisman uygulanması mümkün değildir. fevkalade amortisman uygulanması mümkün değildir. (Doğal afet, cebri çalışma, yeni icat)(Doğal afet, cebri çalışma, yeni icat)

Çalınan iktisadi kıymet bedelinin kanunen kabul Çalınan iktisadi kıymet bedelinin kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması suretiyle edilmeyen gider olarak dikkate alınması suretiyle muhasebeleştirilmesi gerekmektedir. Nitekim bu muhasebeleştirilmesi gerekmektedir. Nitekim bu husus, İstanbul Defterdarlığı tarafında verilen husus, İstanbul Defterdarlığı tarafında verilen 10.07.2001 tarih ve 5026 sayılı muktezada da 10.07.2001 tarih ve 5026 sayılı muktezada da belirtilmiştir.belirtilmiştir.

23

YENİLEME FONUYENİLEME FONU(ŞARTLARI)(ŞARTLARI)

Yenileme Fonu Ayrılabilmesi İçin Bilanço Yenileme Fonu Ayrılabilmesi İçin Bilanço Esasına Göre Defter TutulmalıdırEsasına Göre Defter Tutulmalıdır

Yenileme Fonu Sadece Amortismana Tabi Yenileme Fonu Sadece Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler İçin Ayrılabilirİktisadi Kıymetler İçin Ayrılabilir

Yenilemenin Zorunlu Olması ya da Yenilemenin Zorunlu Olması ya da Yenileme Konusunda Karar Alınıp Yenileme Konusunda Karar Alınıp Teşebbüse GeçilmesiTeşebbüse Geçilmesi

Satılan İktisadi Kıymet ile Yeni Alınan Satılan İktisadi Kıymet ile Yeni Alınan İktisadi Kıymet Aynı Nitelikte Olmalıdır İktisadi Kıymet Aynı Nitelikte Olmalıdır

24

YENİLEME FONUYENİLEME FONU(KULLANIMI)(KULLANIMI)

Birikmiş amortismanı 10.000 TL ve kayıtlı maliyet Birikmiş amortismanı 10.000 TL ve kayıtlı maliyet bedeli 15.000 TL olan bir iktisadi kıymetin 15.10.2010 bedeli 15.000 TL olan bir iktisadi kıymetin 15.10.2010 tarihinde 12.000 TL’ye satıldığını varsayalım. Bu tarihinde 12.000 TL’ye satıldığını varsayalım. Bu satıştan doğan 7.000 TL tutarındaki kar yenileme satıştan doğan 7.000 TL tutarındaki kar yenileme fonuna alınmıştır. Aynı yıl içinde 20.000 TL’ye aynı fonuna alınmıştır. Aynı yıl içinde 20.000 TL’ye aynı nitelikteki yeni bir iktisadi kıymet satın alınmıştır. Yeni nitelikteki yeni bir iktisadi kıymet satın alınmıştır. Yeni alınan iktisadi kıymetin amortisman oranı %20’dir. alınan iktisadi kıymetin amortisman oranı %20’dir.

Normal amortisman usulünde, yeni alınan iktisadi Normal amortisman usulünde, yeni alınan iktisadi kıymetin 2010 hesap dönemi amortismanı 4.000 TL kıymetin 2010 hesap dönemi amortismanı 4.000 TL olacaktır. Bu tutarın tamamı aynı yıl yenileme fonuna olacaktır. Bu tutarın tamamı aynı yıl yenileme fonuna mahsup edilecektir. 2010 hesap döneminde mahsup edilecektir. 2010 hesap döneminde hesaplanacak 4.000 TL tutarındaki amortismanın 3.000 hesaplanacak 4.000 TL tutarındaki amortismanın 3.000 TL tutarındaki kısmı yenileme fonuna mahsup edilecek TL tutarındaki kısmı yenileme fonuna mahsup edilecek ve kalan 1.000 TL tutarındaki kısım ise o dönemin ve kalan 1.000 TL tutarındaki kısım ise o dönemin amortisman gideri olarak kayıtlara intikal ettirilecektir. amortisman gideri olarak kayıtlara intikal ettirilecektir. Sonraki yıllarda normal amortisman uygulamasına Sonraki yıllarda normal amortisman uygulamasına devam edilecektir.devam edilecektir.

25

YENİLEME FONUYENİLEME FONU(3 YILLIK SÜRE SORUNU)(3 YILLIK SÜRE SORUNU)

1. Görüş:1. Görüş: Üç yılın hesabında satışın yapıldığı Üç yılın hesabında satışın yapıldığı yılın da dikkate alınması gerekmektedir yılın da dikkate alınması gerekmektedir (Bakanlık Görüşü).(Bakanlık Görüşü).

2. Görüş:2. Görüş: Üç yıllık süreden üç hesap Üç yıllık süreden üç hesap döneminin değil, üç yıl pasifte bekletilmenin döneminin değil, üç yıl pasifte bekletilmenin anlaşılması gerekmektedir. Bu görüşe göre, anlaşılması gerekmektedir. Bu görüşe göre, satış tarihinden itibaren üç yıllık sürenin satış tarihinden itibaren üç yıllık sürenin geçmesi beklenmelidir Danıştay’ın bu yönde geçmesi beklenmelidir Danıştay’ın bu yönde kararları vardır). kararları vardır).

3. Görüş: 3. Görüş: Vergi Usul Kanunu’nun sürelerin Vergi Usul Kanunu’nun sürelerin hesaplanması ile ilgili 18. maddesinden hesaplanması ile ilgili 18. maddesinden hareket edilmelidir. Buna göre, sürenin sabit hareket edilmelidir. Buna göre, sürenin sabit kıymetin satıldığı günü izleyen günden kıymetin satıldığı günü izleyen günden başlaması ve üç yıl sonra satışa tekabül eden başlaması ve üç yıl sonra satışa tekabül eden günün akşamı bitmesi gerekmektedir. günün akşamı bitmesi gerekmektedir.

26

SATIN ALINAN EMTİANIN SATIN ALINAN EMTİANIN

DEĞERLEMESİDEĞERLEMESİ Vergi Usul Kanunu'nun 5024 sayılı Kanun ile Vergi Usul Kanunu'nun 5024 sayılı Kanun ile

01.01.2004 tarihinden itibaren geçerli olmak 01.01.2004 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere değiştirilen 274. maddesinde emtianın üzere değiştirilen 274. maddesinde emtianın maliyet bedeliylemaliyet bedeliyle değerleneceği hüküm değerleneceği hüküm altına alınmıştır. altına alınmıştır.

Emtianın maliyet bedeline nazaran değerleme Emtianın maliyet bedeline nazaran değerleme günündeki satış bedelleri % 10 ve daha fazla günündeki satış bedelleri % 10 ve daha fazla bir düşüklük gösterdiği hallerde mükellef, bir düşüklük gösterdiği hallerde mükellef, maliyet bedeli yerine 267 nci maddenin ikinci maliyet bedeli yerine 267 nci maddenin ikinci sırasındaki usul hariç olmak üzere, emsal sırasındaki usul hariç olmak üzere, emsal bedeli ölçüsünü tatbik edebilir. Bu hüküm bedeli ölçüsünü tatbik edebilir. Bu hüküm mamuller için de uygulanabilir. mamuller için de uygulanabilir.

27

SATIN ALINAN EMTİANIN SATIN ALINAN EMTİANIN DEĞERLEMESİNDE KUR FARKLARI VE DEĞERLEMESİNDE KUR FARKLARI VE

KREDİ FAZİLERİKREDİ FAZİLERİ Emtia Değerlemesinde Kredi Faizleri Emtia Değerlemesinde Kredi Faizleri

ve Kur Farklarının Durumu (VUK ve Kur Farklarının Durumu (VUK GT.238):GT.238):

Emtianın işletme stoklarına girdiği Emtianın işletme stoklarına girdiği tarihe kadar oluşantarihe kadar oluşan, ,

- Kur farkları ilgili stokların maliyetine - Kur farkları ilgili stokların maliyetine eklemek zorundadır.eklemek zorundadır.

- Kredi faizleri ve komisyonlar maliyet veya - Kredi faizleri ve komisyonlar maliyet veya gider olarak dikkate alınabilecektir.gider olarak dikkate alınabilecektir.

Emtianın işletme stoklarına girdiği Emtianın işletme stoklarına girdiği tarihten sonra oluşantarihten sonra oluşan, kur farkları, kredi , kur farkları, kredi faizleri ve komisyonlar maliyet veya gider faizleri ve komisyonlar maliyet veya gider olarak dikkate alınabilecektir.olarak dikkate alınabilecektir.

28

SATIN ALINAN EMTİANIN SATIN ALINAN EMTİANIN DEĞERLEMESİNDE VADE FARKLARIDEĞERLEMESİNDE VADE FARKLARI

İster fatura bedeline dahil olsun, ister İster fatura bedeline dahil olsun, ister sonradan doğduğu için ayrıca fatura sonradan doğduğu için ayrıca fatura edilmiş olsun vade farkları doğrudan edilmiş olsun vade farkları doğrudan malın alışı ile ilgilidirler ve bu nedenle malın alışı ile ilgilidirler ve bu nedenle malın maliyetine eklenirler. Mal malın maliyetine eklenirler. Mal satışından sonra doğan vade farkları ise satışından sonra doğan vade farkları ise eklenecek oldukları malın maliyet bedeli eklenecek oldukları malın maliyet bedeli sonuç hesaplarına aktarılmış olacağı için sonuç hesaplarına aktarılmış olacağı için maliyete eklenmeden doğrudan gider maliyete eklenmeden doğrudan gider yazılır. yazılır.

29

KIYMETİ DÜŞEN EMTİANIN KIYMETİ DÜŞEN EMTİANIN DEĞERLEMESİDEĞERLEMESİ

Vergi Usul Kanunu’nun 278. maddesinde kıymeti Vergi Usul Kanunu’nun 278. maddesinde kıymeti düşen malların ne şekilde değerleneceği hüküm altına düşen malların ne şekilde değerleneceği hüküm altına alınmıştır.alınmıştır.

Ticari malların değeri düşen mal kapsamında Ticari malların değeri düşen mal kapsamında emsal emsal bedelbedel ile değerlenebilmesi için değer kaybının şu ile değerlenebilmesi için değer kaybının şu nedenlerden kaynaklanmış olması gerekmektedir.nedenlerden kaynaklanmış olması gerekmektedir.

Değer kaybı ticari faaliyetin normal gerekleri Değer kaybı ticari faaliyetin normal gerekleri dahilindeki bozulma, çürüme, kırılma, çatlama, dahilindeki bozulma, çürüme, kırılma, çatlama, paslanma gibi olaylar sonucunda meydana gelmiş paslanma gibi olaylar sonucunda meydana gelmiş olmalıdır.olmalıdır.

Veya yangın, deprem, su basması gibi doğal bir afet Veya yangın, deprem, su basması gibi doğal bir afet yüzünden değer kaybına uğramalıdır. yüzünden değer kaybına uğramalıdır.

30

KIYMETİ DÜŞEN EMTİANIN KIYMETİ DÜŞEN EMTİANIN DEĞERLEMESİDEĞERLEMESİ

VUK’un 278. maddesinde yer alan emsal bedelle VUK’un 278. maddesinde yer alan emsal bedelle yapılacak değerlemede, Vergi Usul Kanunu’nun 267. yapılacak değerlemede, Vergi Usul Kanunu’nun 267. maddesinde belirtilen birinci sıradaki ortalama satış maddesinde belirtilen birinci sıradaki ortalama satış fiyatı esasının, değer kaybı, mal çeşitlerinde aynı fiyatı esasının, değer kaybı, mal çeşitlerinde aynı olmayacağı, yani satılan veya hesap dönemi sonunda olmayacağı, yani satılan veya hesap dönemi sonunda mevcut olan maldaki kayıp derecesi farklı olacağı için mevcut olan maldaki kayıp derecesi farklı olacağı için uygulanması mümkün değildir. Anılan maddenin uygulanması mümkün değildir. Anılan maddenin ikinci sırada belirtilen maliyet bedeli esasının ikinci sırada belirtilen maliyet bedeli esasının uygulanması ise söz konusu değildir. Bu nedenlerle, uygulanması ise söz konusu değildir. Bu nedenlerle, maldaki değer kaybı dolayısıyla takdir komisyonlarına maldaki değer kaybı dolayısıyla takdir komisyonlarına başvurulup, emsal bedeli tespitinin istenmesi gerekir. başvurulup, emsal bedeli tespitinin istenmesi gerekir. Malın tamamen değer kaybına uğramış olması bu Malın tamamen değer kaybına uğramış olması bu durumu değiştirmez. Bu durumda takdir komisyonu durumu değiştirmez. Bu durumda takdir komisyonu değerin tamamen yok olduğunu başka bir ifadeyle değerin tamamen yok olduğunu başka bir ifadeyle sıfır olduğunu takdir eder. sıfır olduğunu takdir eder.

31

STOK DEĞERLEMESİNDE STOK DEĞERLEMESİNDE ÖZELLİKLİ DURUMLARÖZELLİKLİ DURUMLAR

ÇALINAN VE KAYBOLAN MALLARÇALINAN VE KAYBOLAN MALLAR Çalınan veya kaybolan malların zarar Çalınan veya kaybolan malların zarar

yazılabileceğine dair vergi kanunlarında yazılabileceğine dair vergi kanunlarında herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

Çalınan veya kaybolan mallar ile ilgili olarak, Çalınan veya kaybolan mallar ile ilgili olarak, söz konusu malların kıymeti düşen emtia söz konusu malların kıymeti düşen emtia olarak değerlenmesi ve vergi matrahı ile ilişki olarak değerlenmesi ve vergi matrahı ile ilişki kurulması da mümkün değildir.kurulması da mümkün değildir.

Çalınan mallar işletme için sermayede vukua Çalınan mallar işletme için sermayede vukua gelen bir eksilmedir ve Gelir Vergisi gelen bir eksilmedir ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 88. maddesi uyarınca gider Kanunu’nun 88. maddesi uyarınca gider olarak dikkate alınamayacaktır.olarak dikkate alınamayacaktır.

32


ÇALINAN VE KAYBOLAN ÇALINAN VE KAYBOLAN MALLARMALLAR

Hırsızlık olayı polis kayıtları vb. Hırsızlık olayı polis kayıtları vb. belgeler ile kanıtlanabiliyorsa, belgeler ile kanıtlanabiliyorsa, çalınan mallar maliyet bedeli çalınan mallar maliyet bedeli üzerinden kanunen kabul edilmeyen üzerinden kanunen kabul edilmeyen gider olarak kaydedilmelidir. (Ayrıca gider olarak kaydedilmelidir. (Ayrıca KDVK Md. 30/c)KDVK Md. 30/c)

33


ÇALINAN VE KAYBOLAN MALLARÇALINAN VE KAYBOLAN MALLAR

Hırsızlık olayının polis kayıtları vb. Hırsızlık olayının polis kayıtları vb. kayıtlar ile kanıtlanamaması halinde kayıtlar ile kanıtlanamaması halinde ise çalınan malın emsal satış bedeli ile ise çalınan malın emsal satış bedeli ile değerlenerek ortaklara satış gibi işlem değerlenerek ortaklara satış gibi işlem yapılması gerekmektedir. Bu işlem ile yapılması gerekmektedir. Bu işlem ile ilgili olarak, ayrıca katma değer ilgili olarak, ayrıca katma değer vergisi hesaplanması gerekecektir. vergisi hesaplanması gerekecektir.

34


ALINAN PRİMLER VE YAPILAN İSKONTOLARALINAN PRİMLER VE YAPILAN İSKONTOLAR

Vergi idaresinin KDV açısından yaptığı yorum (KDV Vergi idaresinin KDV açısından yaptığı yorum (KDV

Genel Tebliği 26), bizleri, verilen primler ve yapılan Genel Tebliği 26), bizleri, verilen primler ve yapılan

iskontoların, emtia maliyeti ile ilişkilendirilmeksizin iskontoların, emtia maliyeti ile ilişkilendirilmeksizin

doğrudan gelir olarak dikkate alınması gerekeceği doğrudan gelir olarak dikkate alınması gerekeceği

sonucuna ulaştırmaktadır.sonucuna ulaştırmaktadır.

Diğer taraftan, mal alımı sırasında yapılan ve fatura Diğer taraftan, mal alımı sırasında yapılan ve fatura

ve benzeri belgelerde gösterilen iskontoların maliyet ve benzeri belgelerde gösterilen iskontoların maliyet

bedelini etkileyeceği şüphesizdir.bedelini etkileyeceği şüphesizdir.

35


ÖDENEN AVANSLARÖDENEN AVANSLAR KVK GT.1’de borç olarak KVK GT.1’de borç olarak

değerlendirileceği belirtilmiştir. değerlendirileceği belirtilmiştir.

36


İmha edilen malların KDV’leri İmha edilen malların KDV’leri düzeltilecek (KDVK GT.113)düzeltilecek (KDVK GT.113)

37

MENKUL KIYMETLERİN MENKUL KIYMETLERİN DEĞERLEMESİDEĞERLEMESİ

A TİPİ YATIRIM FONU KATILMA A TİPİ YATIRIM FONU KATILMA BELGELERİ ?BELGELERİ ?

B TİPİ YATIRIM FONU KATILMA B TİPİ YATIRIM FONU KATILMA BELGELERİ ?BELGELERİ ?

38

REESKONT UYGULAMASININ REESKONT UYGULAMASININ ŞARTLARIŞARTLARI

Reeskonta Tabi Tutulacak Alacak Reeskonta Tabi Tutulacak Alacak veya Borç İktisadi İşletme ile İlgili veya Borç İktisadi İşletme ile İlgili Olmalıdır Olmalıdır

Reeskonta Tabi Tutulacak Alacak Reeskonta Tabi Tutulacak Alacak veya Borç Senede Bağlı Olmalıdır veya Borç Senede Bağlı Olmalıdır

Alacak ve Borç Senedinin Vade Alacak ve Borç Senedinin Vade İçeriyor Olması Gerekmektedir İçeriyor Olması Gerekmektedir

39

REESKONT UYGULAMASINDA REESKONT UYGULAMASINDA ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLARÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR

Reeskont İşlemi İsteğe Bağlıdır (Alacak senetlerini Reeskont İşlemi İsteğe Bağlıdır (Alacak senetlerini reeskonta tabi tutan mükellefler, borç senetlerini reeskonta tabi tutan mükellefler, borç senetlerini de aynı şekilde işleme tabi tutmak zorundadırlar.)de aynı şekilde işleme tabi tutmak zorundadırlar.)

Hatır Senetleri Hatır Senetleri Müflisten Olan Senetli Alacaklar (Borçlunun Müflisten Olan Senetli Alacaklar (Borçlunun

gayrimenkul ipoteği ile teminata bağlanmış gayrimenkul ipoteği ile teminata bağlanmış alacakları dışında kalan alacakları, borçlunun alacakları dışında kalan alacakları, borçlunun iflasının açılması ile muaccel olur.)iflasının açılması ile muaccel olur.)

Şüpheli Alacak Mahiyetini Kazanmış Senetli Şüpheli Alacak Mahiyetini Kazanmış Senetli Alacaklar Alacaklar

KDV Dahil Olan Alacak Senetlerinde Reeskont KDV Dahil Olan Alacak Senetlerinde Reeskont Uygulaması Uygulaması

40

VADELİ ÇEK REESKONTUVADELİ ÇEK REESKONTU

5838 sayılı Kanun ile 3167 sayılı Çekle Ödemelerin 5838 sayılı Kanun ile 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun’a 28.02.2009 tarihinden itibaren Hakkında Kanun’a 28.02.2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Geçici 2. madde eklenmiştir.geçerli olmak üzere Geçici 2. madde eklenmiştir.

““31/12/2009 tarihine kadar, üzerinde yazılı keşide 31/12/2009 tarihine kadar, üzerinde yazılı keşide tarihinden önce çekin ödenmek üzere muhatap tarihinden önce çekin ödenmek üzere muhatap bankaya ibrazı geçersizdir.”bankaya ibrazı geçersizdir.” (Bu hüküm 5941 sayılı (Bu hüküm 5941 sayılı yeni Çek Kanunu’nun geçici 1. maddesi ile yeni Çek Kanunu’nun geçici 1. maddesi ile “31/12/2011 tarihine kadar, üzerinde yazılı düzenleme “31/12/2011 tarihine kadar, üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdiribrazı geçersizdir.” şekline getirilmiştir.).” şekline getirilmiştir.)

Bu hükme rağmen 41 seri numaralı VUK Sirkülerinde Bu hükme rağmen 41 seri numaralı VUK Sirkülerinde çekler için reeskont hesaplanamayacağı belirtilmiştir.çekler için reeskont hesaplanamayacağı belirtilmiştir.

41

REESKONT UYGULAMASINDA REESKONT UYGULAMASINDA ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLARÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR

Danıştay’ın istikrar kazanmış görüşlerine ve Maliye Danıştay’ın istikrar kazanmış görüşlerine ve Maliye Bakanlığı muktezalarına göre, Bakanlığı muktezalarına göre, teminata verilen teminata verilen senetlerinsenetlerin reeskonta tabi tutulması mümkündür. reeskonta tabi tutulması mümkündür.

Değerleme günüde henüz tahsil edilmemiş olmaları Değerleme günüde henüz tahsil edilmemiş olmaları şartıyla, şartıyla, tahsile verilen alacak senetlerinintahsile verilen alacak senetlerinin reeskonta tabi tutulması mümkündür.reeskonta tabi tutulması mümkündür.

Reeskont uygulaması yapılırken tüm alacak Reeskont uygulaması yapılırken tüm alacak senetlerinin reeskonta tabi tutulması gerekir. Bir kısım senetlerinin reeskonta tabi tutulması gerekir. Bir kısım alacak senetlerinin reeskonta tabi tutulması bir alacak senetlerinin reeskonta tabi tutulması bir kısmının ise tabi tutulmaması, yani alacak senetleri kısmının ise tabi tutulmaması, yani alacak senetleri açısından kısmi reeskont işleminin yapılması vergi açısından kısmi reeskont işleminin yapılması vergi idaresince kabul edilmemektedir. Ancak, Danıştay 4. idaresince kabul edilmemektedir. Ancak, Danıştay 4. Dairesi 28.04.1986 tarih ve E:1985/5206, K:1986/1684 Dairesi 28.04.1986 tarih ve E:1985/5206, K:1986/1684 sayılı kararında kısmi reeskont uygulamasının mümkün sayılı kararında kısmi reeskont uygulamasının mümkün olduğunu belirtmiştir.olduğunu belirtmiştir.

42

MEVDUAT VE KREDİ SÖZLEŞMELERİNE MEVDUAT VE KREDİ SÖZLEŞMELERİNE DAYANAN ALACAK VE BORÇLARIN DAYANAN ALACAK VE BORÇLARIN

DEĞERLEMESİDEĞERLEMESİ 5228 sayılı Kanun ile Vergi Usul 5228 sayılı Kanun ile Vergi Usul

Kanunu’nun 281. maddesinin birinci Kanunu’nun 281. maddesinin birinci fıkrası, 01.01.2004 tarihinden itibaren fıkrası, 01.01.2004 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, aşağıdaki şekilde geçerli olmak üzere, aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.değiştirilmiştir.

“ “Alacaklar mukayyet değerleriyle Alacaklar mukayyet değerleriyle değerlenir. Mevduat veya kredi değerlenir. Mevduat veya kredi sözleşmelerine müstenit alacaklar sözleşmelerine müstenit alacaklar değerleme gününe kadar hesaplanacak değerleme gününe kadar hesaplanacak faizleriyle birlikte dikkate alınır.”faizleriyle birlikte dikkate alınır.”

43

MEVDUAT VE KREDİ SÖZLEŞMELERİNE MEVDUAT VE KREDİ SÖZLEŞMELERİNE DAYANAN ALACAK VE BORÇLARIN DAYANAN ALACAK VE BORÇLARIN

DEĞERLEMESİDEĞERLEMESİ

Diğer taraftan 5228 sayılı Kanun ile Vergi Diğer taraftan 5228 sayılı Kanun ile Vergi Usul Kanunu’nun 285. maddesinin birinci Usul Kanunu’nun 285. maddesinin birinci fıkrası 31.07.2004 tarihinde yürürlüğe fıkrası 31.07.2004 tarihinde yürürlüğe girmek üzere aşağıdaki şekilde girmek üzere aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.değiştirilmiştir.

““Borçlar mukayyet değerleriyle Borçlar mukayyet değerleriyle değerlenir. Mevduat veya kredi değerlenir. Mevduat veya kredi sözleşmelerine müstenit borçlar sözleşmelerine müstenit borçlar değerleme gününe kadar hesaplanacak değerleme gününe kadar hesaplanacak faizleriyle birlikte dikkate alınır.”faizleriyle birlikte dikkate alınır.”

44

VADELİ MEVDUATLARDA STOPAJ VADELİ MEVDUATLARDA STOPAJ MAHSUBUMAHSUBU

Vadesi değerleme gününden sonra olan repo ve ters repo işlemleri ile vadeli mevduat hesaplarına ilişkin olarak, değerleme gününe kadar tahakkuk eden ve ticari kazancın tespitinde gelir olarak dikkate alınan faiz tutarları üzerinden, ilgili dönem beyannamesinin verilmesi gereken sürenin sonuna kadar tevkif edilmiş olan verginin, beyannameye ithal edilen gelire isabet eden kısmı hesaplanan vergiden mahsup edilecektir.

Buna göre; vadesi değerleme gününden ( 31 Aralık 2010 ) sonra, ancak beyanname verme tarihinden önce dolan mevduat hesaplarında kıst olarak hesaplanıp gelir yazılan işlemiş faizlere isabet eden gelir vergisi stopajı mahsuba konu edilebilecektir. Vadesi beyanname verme süresinden sonra dolan mevduat hesaplarında ise stopajın tamamı faiz ödemesinin yapıldığı yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde hesaplanan vergilerden yapılacaktır.

45


Örneğin; Liman Limited Şirketi vadesi 31.03.2011 tarihinde Örneğin; Liman Limited Şirketi vadesi 31.03.2011 tarihinde dolan 6 ay vadeli mevduat hesabından 200.000 TL brüt faiz geliri dolan 6 ay vadeli mevduat hesabından 200.000 TL brüt faiz geliri elde etmiş, elde etmiş,

Bankaca faiz ödemesi sırasında 30.000 TL gelir vergisi tevkifatı Bankaca faiz ödemesi sırasında 30.000 TL gelir vergisi tevkifatı yapılmıştır. yapılmıştır.

Söz konusu faiz gelirinin 01.10.2010 – 31.12.2010 tarihleri Söz konusu faiz gelirinin 01.10.2010 – 31.12.2010 tarihleri arasında kalan üç aylık kıst döneme isabet eden kısmı olan arasında kalan üç aylık kıst döneme isabet eden kısmı olan 100.000 TL 2010 yılı kurum kazancının hesabında,100.000 TL 2010 yılı kurum kazancının hesabında,

01.01.2011 – 31.03.2011 tarihleri arasında kalan üç aylık kıst 01.01.2011 – 31.03.2011 tarihleri arasında kalan üç aylık kıst döneme isabet eden kısmı olan 100.000 TL ise 2011 yılı kurum döneme isabet eden kısmı olan 100.000 TL ise 2011 yılı kurum kazancının hesabında gelir olarak dikkate alınacaktır. kazancının hesabında gelir olarak dikkate alınacaktır.

Aynı şekilde bankaca faiz ödemesi sırasında yapılan 30.000 TL Aynı şekilde bankaca faiz ödemesi sırasında yapılan 30.000 TL gelir vergisi tevkifatının 01.10.2010 – 31.12.2010 tarihleri gelir vergisi tevkifatının 01.10.2010 – 31.12.2010 tarihleri arasında kalan üç aylık kıst döneme isabet eden kısmı olan arasında kalan üç aylık kıst döneme isabet eden kısmı olan 15.000 TL 2010 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde, 15.000 TL 2010 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde,

01.01.2011 – 31.03.2011 tarihleri arasında kalan üç aylık kıst 01.01.2011 – 31.03.2011 tarihleri arasında kalan üç aylık kıst döneme isabet eden kısmı olan 15.000 TL ise 2011 yılı kurumlar döneme isabet eden kısmı olan 15.000 TL ise 2011 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde hesaplanan kurumlar vergisinden vergisi beyannamesinde hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilebilecektir.mahsup edilebilecektir.

46


Aynı örnekte mevduat hesabının vadesinin 25 Aynı örnekte mevduat hesabının vadesinin 25 Nisan 2010 tarihinden sonraki bir tarihte Nisan 2010 tarihinden sonraki bir tarihte dolacağı, dolayısıyla gelir vergisi stopajının da bu dolacağı, dolayısıyla gelir vergisi stopajının da bu tarihten sonra yapıldığı bir durumda ise yapılan tarihten sonra yapıldığı bir durumda ise yapılan stopajın tamamı 2011 yılı kurumlar vergisi stopajın tamamı 2011 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde hesaplanan kurumlar beyannamesinde hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilebilecek, 2010 yılı vergisinden mahsup edilebilecek, 2010 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde ise bu gerekçe kurumlar vergisi beyannamesinde ise bu gerekçe ile herhangi bir mahsup yapılmayacaktır.ile herhangi bir mahsup yapılmayacaktır.

47

ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞILIĞI AYIRABİLMENİN KARŞILIĞI AYIRABİLMENİN

ŞARTLARIŞARTLARI

Karşılık ayrılabilmesi için alacağın Karşılık ayrılabilmesi için alacağın ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesiyle ilgili bir olay ve idame ettirilmesiyle ilgili bir olay nedeniyle doğmuş olması nedeniyle doğmuş olması gerekmektedir. gerekmektedir.

Bilanço Esasına Göre Defter Tutulması Bilanço Esasına Göre Defter Tutulması Gerekmektedir .Gerekmektedir .

Alacak Şüpheli Hale Gelmiş Olmalıdır Alacak Şüpheli Hale Gelmiş Olmalıdır

48

ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞILIĞI AYIRABİLMENİN KARŞILIĞI AYIRABİLMENİN

ŞARTLARIŞARTLARI Alacağın Teminatsız Olması Gerekmektedir Alacağın Teminatsız Olması Gerekmektedir - Alacağın teminatlı olup olmadığına, hangi tarih - Alacağın teminatlı olup olmadığına, hangi tarih

itibariyle itibariyle bakılmalıdır ?itibariyle itibariyle bakılmalıdır ? - Alacağın ne kadarlık kısmının teminatlı, ne - Alacağın ne kadarlık kısmının teminatlı, ne

kadarlık kısmının teminatsız olduğunun tespitinde kadarlık kısmının teminatsız olduğunun tespitinde zorluklar yaşanıyorsa ? zorluklar yaşanıyorsa ?

- İzleyen dönemlerde icra takibinin sonuçlanması ve - İzleyen dönemlerde icra takibinin sonuçlanması ve haciz uygulaması sonucu teminatlı hale gelmesi haciz uygulaması sonucu teminatlı hale gelmesi durumunda; daha önce karşılık yolu ile gider durumunda; daha önce karşılık yolu ile gider yazılmış tutarın bu defa gelir yazılması gerekecek yazılmış tutarın bu defa gelir yazılması gerekecek midir ?midir ?

- Haciz uygulanması hali ?- Haciz uygulanması hali ? - Şahsi kefalet teminat sayılır mı ?- Şahsi kefalet teminat sayılır mı ? - Adi ortaklıklardan olan alacaklar ?- Adi ortaklıklardan olan alacaklar ? - Ciro edilerek gelen senetler ?- Ciro edilerek gelen senetler ? - Kamu idaresinden olan alacaklar ? - Kamu idaresinden olan alacaklar ?

49

ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞILIĞI ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞILIĞI UYGULAMASINDA ÖZELLİK ARZ EDEN UYGULAMASINDA ÖZELLİK ARZ EDEN

HUSUSLARHUSUSLAR

Şüpheli Hale Gelen Alacaklar Karşılık Ayrılarak Şüpheli Hale Gelen Alacaklar Karşılık Ayrılarak Zarar Yazılabilirler Zarar Yazılabilirler

Şüpheli Alacak Karşılığının Ayrılacağı DönemŞüpheli Alacak Karşılığının Ayrılacağı Dönem Şüpheli Alacak Karşılığı Ayrılmasında Hatır Senetleri Şüpheli Alacak Karşılığı Ayrılmasında Hatır Senetleri İflas Halinde Şüpheli Alacak Karşılığı Uygulamasıİflas Halinde Şüpheli Alacak Karşılığı Uygulaması Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı'nın "İflas Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı'nın "İflas

ertelemesi hükümleri kapsamında dava ve icra ertelemesi hükümleri kapsamında dava ve icra takibine konu edilmeyen alacaklar hakkında şüpheli takibine konu edilmeyen alacaklar hakkında şüpheli alacak karşılığı ayırabileceği yönünde" verilmiş alacak karşılığı ayırabileceği yönünde" verilmiş özelgesi bulunmaktadır. (İstanbul Büyük Mükellefler özelgesi bulunmaktadır. (İstanbul Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı 23.7.2009 gün, sayı: 25281) Vergi Dairesi Başkanlığı 23.7.2009 gün, sayı: 25281)

İştiraklerden Olan Alacakların Durumu İştiraklerden Olan Alacakların Durumu Aciz Vesikasına Bağlanan Alacakların DurumuAciz Vesikasına Bağlanan Alacakların Durumu

50

ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞILIĞI ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞILIĞI UYGULAMASINDA ÖZELLİK ARZ EDEN UYGULAMASINDA ÖZELLİK ARZ EDEN

HUSUSLARHUSUSLAR

Tahsil Edilemeyen KDV İçin Şüpheli Tahsil Edilemeyen KDV İçin Şüpheli Alacak Karşılığı Ayrılabilir mi?Alacak Karşılığı Ayrılabilir mi?

Avans Niteliğindeki Alacaklarda Karşılık Avans Niteliğindeki Alacaklarda Karşılık UygulamasıUygulaması

Yurt Dışından ve Döviz Cinsinden Olan Yurt Dışından ve Döviz Cinsinden Olan Şüpheli Alacakların Durumu ,Şüpheli Alacakların Durumu ,

Borçlunun Konkordato Talebinde Borçlunun Konkordato Talebinde Bulunması Durumunda Alacakların Bulunması Durumunda Alacakların DurumuDurumu

Karşılık Ayrılan Alacağın Tahsil Edilmesi Karşılık Ayrılan Alacağın Tahsil Edilmesi

51

DEĞERSİZ ALACAKLAR İÇİN DEĞERSİZ ALACAKLAR İÇİN GEREKEN ŞARTLARGEREKEN ŞARTLAR

Alacak Ticari İşle veya İşletmeyle İlgili Alacak Ticari İşle veya İşletmeyle İlgili Olmalıdır Olmalıdır

Alacak, Bilanço veya İşletme Hesabı Esasına Alacak, Bilanço veya İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Ticari veya Zirai Kazançla Göre Defter Tutan Ticari veya Zirai Kazançla İştigal Eden İşletmelere Ait Olmalıdırİştigal Eden İşletmelere Ait Olmalıdır

Alacağın Tahsili, Kazai Bir Hükme veya Alacağın Tahsili, Kazai Bir Hükme veya Kanaat Verici Bir Vesikaya Göre İmkansız Kanaat Verici Bir Vesikaya Göre İmkansız Hale GelmelidirHale Gelmelidir

Alacak, Ticari ve Zirai Kazancın Elde Alacak, Ticari ve Zirai Kazancın Elde Edilmesi ve Devam Ettirilmesi ile İlgili Edilmesi ve Devam Ettirilmesi ile İlgili OlmalıdırOlmalıdır

52

DEĞERSİZ ALACAKLARDA DEĞERSİZ ALACAKLARDA ÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLARÖZELLİK ARZEDEN HUSUSLAR

Hatır Senetlerinin Durumu Hatır Senetlerinin Durumu Aciz Vesikalarının Durumu Aciz Vesikalarının Durumu Vade Konkordatosunda Değersiz Vade Konkordatosunda Değersiz

Alacaklar Alacaklar İflas Durumunda Değersiz Alacak İflas Durumunda Değersiz Alacak

Ayrılabilecek midir? Ayrılabilecek midir? Değersiz Alacağın Zarar Yazılacağı Dönem Değersiz Alacağın Zarar Yazılacağı Dönem Zarar Yazılan Değersiz Alacakların Zarar Yazılan Değersiz Alacakların

Sonradan Tahsili Sonradan Tahsili

53

VAZGEÇİLEN ALACAKLARVAZGEÇİLEN ALACAKLAR Vergi Usul Kanunu’nun 324. maddesinde; konkordato Vergi Usul Kanunu’nun 324. maddesinde; konkordato

veya sulh yoluyla alınmasından vazgeçilen alacakların, veya sulh yoluyla alınmasından vazgeçilen alacakların, borçlunun defterinde özel bir karşılık hesabına borçlunun defterinde özel bir karşılık hesabına alınacağı, bu hesabın muhteviyatının ise alacaktan alınacağı, bu hesabın muhteviyatının ise alacaktan vazgeçildiği yılın sonundan başlayarak üç yıl içinde vazgeçildiği yılın sonundan başlayarak üç yıl içinde zararla itfa edilmediği takdirde kar hesabına zararla itfa edilmediği takdirde kar hesabına naklolunacağı belirtilmiştir.naklolunacağı belirtilmiştir.

Konkordato ya da sulh yoluyla alınmasından Konkordato ya da sulh yoluyla alınmasından vazgeçilen alacaklar, alacaklı mükellef açısından vazgeçilen alacaklar, alacaklı mükellef açısından değersiz alacak niteliğindedir. Borçlu yönünden ise bu değersiz alacak niteliğindedir. Borçlu yönünden ise bu durum, vazgeçilen alacaktır ve gelir ya da kar durum, vazgeçilen alacaktır ve gelir ya da kar niteliğindedir.niteliğindedir.

Vazgeçilen alacağın borçlu tarafından karşılık Vazgeçilen alacağın borçlu tarafından karşılık hesabında tutulabilmesi için işletmenin bilanço hesabında tutulabilmesi için işletmenin bilanço esasına göre defter tutuyor olması gerekir. Borçlunun esasına göre defter tutuyor olması gerekir. Borçlunun işletme hesabı esasına göre defter tutması halinde işletme hesabı esasına göre defter tutması halinde ödenmeyen borç aynı yıl gelir yazılmalıdır. Çünkü ödenmeyen borç aynı yıl gelir yazılmalıdır. Çünkü karşılık hesabı sadece bilanço usulüne göre defter karşılık hesabı sadece bilanço usulüne göre defter tutan mükellefler için kullanılmaktadır. tutan mükellefler için kullanılmaktadır.

54

VAZGEÇİLEN ALACAKLARVAZGEÇİLEN ALACAKLAR

ZARAR MAHSUP YÖNTEMİZARAR MAHSUP YÖNTEMİ Vergi Usul Kanunu’nun 324. maddesinde vazgeçilen Vergi Usul Kanunu’nun 324. maddesinde vazgeçilen

alacağın alacaktan vazgeçildiği yılın sonundan alacağın alacaktan vazgeçildiği yılın sonundan

başlayarak üç yıl içinde zararla itfa edilmediği başlayarak üç yıl içinde zararla itfa edilmediği

takdirde kar hesabına naklolunacağı belirtilmiştir. takdirde kar hesabına naklolunacağı belirtilmiştir.

Yani alacaktan vazgeçildiği yılın sonundan Yani alacaktan vazgeçildiği yılın sonundan

başlayarak üç yıl içinde işletme bünyesinde bir zarar başlayarak üç yıl içinde işletme bünyesinde bir zarar

doğarsa bu alacaklar söz konusu zarara mahsup doğarsa bu alacaklar söz konusu zarara mahsup

edilir. Geçmiş yıl zararları kaynağı ne olursa olsun, edilir. Geçmiş yıl zararları kaynağı ne olursa olsun,

bekleme süresi içinde vazgeçilen alacaktan mahsup bekleme süresi içinde vazgeçilen alacaktan mahsup

edilemez. edilemez.

55

VAZGEÇİLEN ALACAKLARVAZGEÇİLEN ALACAKLARZARAR MAHSUP YÖNTEMİZARAR MAHSUP YÖNTEMİ Söz konusu maddede, vazgeçilen alacağın zararla Söz konusu maddede, vazgeçilen alacağın zararla

itfa edilebilmesi için üç yıllık süre tanınmış ve bu itfa edilebilmesi için üç yıllık süre tanınmış ve bu

sürenin alacaktan vazgeçilen yılın sonundan sürenin alacaktan vazgeçilen yılın sonundan

başlayacağı belirtilmiştir. Örneğin, 2007 yılında başlayacağı belirtilmiştir. Örneğin, 2007 yılında

bir firmanın alacağından vazgeçtiğini kabul bir firmanın alacağından vazgeçtiğini kabul

edersek; borcunu ifa ödevinden kurtulan firmanın edersek; borcunu ifa ödevinden kurtulan firmanın

2007, 2008 ve 2009 hesap dönemlerinde oluşacak 2007, 2008 ve 2009 hesap dönemlerinde oluşacak

zararı ile vazgeçilen alacağı mahsup etmesi zararı ile vazgeçilen alacağı mahsup etmesi

gerekmektedir. Bu yıllarda zarar oluşmuyor ise gerekmektedir. Bu yıllarda zarar oluşmuyor ise

karşılık hesabına alınan tutarın 2010 hesap karşılık hesabına alınan tutarın 2010 hesap

döneminde gelir yazılması gerekecektir. döneminde gelir yazılması gerekecektir.

56

ÖZELGELERLE ÇEŞİTLİ ÖZELGELERLE ÇEŞİTLİ KONULARKONULAR

Taraflardan birinin ödediği damga vergisini diğer tarafa fatura ile Taraflardan birinin ödediği damga vergisini diğer tarafa fatura ile yansıtmasında KDV hesaplanmayacaktır.yansıtmasında KDV hesaplanmayacaktır.

Finansal Kiralama Şirketlerinin, kiracılarına yansıttıkları MTV’ler Finansal Kiralama Şirketlerinin, kiracılarına yansıttıkları MTV’ler ve emlak vergileri finansal kiralama sözleşmesinde geçerli oran ve emlak vergileri finansal kiralama sözleşmesinde geçerli oran üzerinden KDV’ye tabi tutulacaktır.üzerinden KDV’ye tabi tutulacaktır.

Süresinde düzenlenmemesi nedeniyle hiç düzenlenmemiş sayılan Süresinde düzenlenmemesi nedeniyle hiç düzenlenmemiş sayılan faturalar, gider belgesi olarak kabul edilebilir. KDV’leri indirilebilir.faturalar, gider belgesi olarak kabul edilebilir. KDV’leri indirilebilir.

Adi ortaklığın ortakları tarafından hisseleri oranında para Adi ortaklığın ortakları tarafından hisseleri oranında para konulması işlemi, adi ortaklığın gelir ve kurumlar vergisi mükellefi konulması işlemi, adi ortaklığın gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmaması, adi ortaklığın kullanımına bırakılacak paranın sonuçta olmaması, adi ortaklığın kullanımına bırakılacak paranın sonuçta ortakların hesabını ilgilendirmesi, dolayısıyla böyle bir durumda ortakların hesabını ilgilendirmesi, dolayısıyla böyle bir durumda borç alan ve kullananların aynı kurumlar olması nedeniyle, transfer borç alan ve kullananların aynı kurumlar olması nedeniyle, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımından söz fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımından söz edilemeyecektir. Bu itibarla söz konusu paralar için faiz edilemeyecektir. Bu itibarla söz konusu paralar için faiz hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.

Yurt dışındaki ana firma tarafından temin edilip aynı koşullarla Yurt dışındaki ana firma tarafından temin edilip aynı koşullarla yansıtılan krediye ait faiz ödemeleri örtülü sermaye kapsamına yansıtılan krediye ait faiz ödemeleri örtülü sermaye kapsamına girmez, ancak, yurt dışındaki ana firma finans kurumu olmadığı için girmez, ancak, yurt dışındaki ana firma finans kurumu olmadığı için KVK Md. 30 uyarınca alacak faizi üzerinden vergi kesintisi KVK Md. 30 uyarınca alacak faizi üzerinden vergi kesintisi yapılması gerekir. yapılması gerekir.

57

Teşekkürler…..Teşekkürler…..

[email protected]@yahoo.com.tr

Documents

DÖNEM SONU İŞLEMLERİ VERGİ BOYUTU