Docentenhandleiding havo_vwo

1

Docentenhandleiding

VluchtelingenWerk Nederland

2

Doel: Leerlingen ervaren welke impact de vlucht naar en de aanmeldingsprocedure in Nederland hebben op de vluchteling.

Kern: Vluchtelingen zijn mensen die hebben moeten vluchten omdat hun leven in gevaar is in hun land van herkomst. De insteek van de lessen is om enerzijds te kijken naar de vooroordelen die in Nederland zijn over vluchtelingen. Anderzijds te beleven hoe het voor een vluchteling is om in het 'veilige' Nederland te komen en uiteindelijk te mogen blijven.

Doelgroep: Leerjaar 1 en 2 HAVO/VWO

Lestijd: (2 lessen van) 1 lesuur

Vak: Aardrijkskunde, maar kan uiteraard ook als project les of bij vakken als maatschappijleer en geschiedenis worden ingezet.

Vorm/organisatie:

Individueel online (computers) en een onderdeel uit les 1 is klassikaal online (digibord/beamer).

Lesmateriaal: Voor het lesmateriaal heeft u een code nodig die u kunt aanvragen door u aan te melden op www.codenamefuture.nl/vluchtelingenwerk.

Tips voor gebruik: Test de les van tevoren op de computer en in uw lokaal op het digibord of via de beamer. Voor vragen of ondersteuning kunt u contact opnemen met Codename Future: 070-3024770 of info@codenamefuture.nl.

http://www.codenamefuture.nl/vluchtelingenwerk

3

Inhoudsopgave Inleiding ................................................................................................................................................... 4

Aansluiting met de lesmethode(s) .......................................................................................................... 5

Factsheet ................................................................................................................................................. 6

DOEL .................................................................................................................................................... 6

KERNDOELEN ....................................................................................................................................... 6

LESTIJD ................................................................................................................................................. 7

LOCATIE ............................................................................................................................................... 7

ORGANISATIE ....................................................................................................................................... 7

LESVORM ............................................................................................................................................. 8

Les 1a en 1b ........................................................................................................................................... 11

Les 2 ....................................................................................................................................................... 12

OPDRACHT 1: ..................................................................................................................................... 12

OPDRACHT 2: ..................................................................................................................................... 13

OPDRACHT 3: ..................................................................................................................................... 13

Beoordelingsformulier........................................................................................................................... 15

Begrippen .............................................................................................................................................. 17

Les 1 - Vluchtelingen ......................................................................................................................... 17

Les 2 - Leven in veiligheid .................................................................................................................. 18

Extra informatie ..................................................................................................................................... 20

4

Inleiding Het beeld dat sommige Nederlanders hebben van een 'tsunami van asielzoekers' komt niet overeen

met de werkelijkheid. Het aantal mensen dat bescherming in Nederland zoekt is de lang vrij stabiel

geweest met ongeveer 15.000 vluchtelingen per jaar. De

laatste jaren is de stroom vluchtelingen toegenomen tot wel

43.093 in 2015. Voorheen mocht minder dan de helft van de

vluchtelingen blijven maar ook dat aantal neemt toe.

Omgerekend betekend dat dat elke gemeente van

Nederland 9 vluchtelingen per maand zou moeten opnemen

om alle vluchtelingen tijdelijk onderdak te geven. Niet al

deze vluchtelingen zullen uit eindelijk mogen blijven in

Nederland.

VluchtelingenWerk Nederland is zich ervan bewust dat er bij de Nederlandse bevolking vooroordelen

bestaan over vluchtelingen. Het bovenstaande beeld dat Nederland volstroomt met vluchtelingen is

hiervan een voorbeeld.

In de eerste les van het lesprogramma komen deze vooroordelen ook aan bod en kunnen leerlingen

aan de hand van bronnen zelf de feiten checken.

"Als je de Nederlandse nationaliteit hebt, dan ben je niet bang meer. Anders moet je misschien terug zodra het in Irak veilig is. Als ik de Nederlandse nationaliteit heb, is dit mijn huis. Dan heb je geen visa meer nodig en kan je makkelijker reizen. Voor mijn kinderen kan ik niet kiezen. Ik kan niet zeggen waar ze bij horen. Maar zolang ik de verantwoordelijkheid heb, wil ik dat ze Nederlander zijn. (vrouw, 39 jaar, Irak, sinds 2001 in Nederland) De tweede les gaat in op de beleving van een vluchteling en met name over het 'gevoel van

veiligheid'. Vluchtelingen vluchten uit hun 'veilige omgeving' (plek, personen, taal, cultuur etc.)

omdat deze onveilig geworden is. Hun leven loopt direct gevaar. Vluchtelingen komen in een veilig

land, maar voelen zich niet altijd veilig. Leerlingen zien aan de hand van de asielprocedure en de

vluchtverhalen van o.a. Parwana (11) en Abdi (18) waarom Nederland 'onveilig' kan voelen. Aan het

eind van de les is er een keuze uit vier verwerkingsopdrachten.

Met dit lesmateriaal worden de 'vluchtelingen in Nederland' bij docenten en leerlingen onder de

aandacht gebracht en wordt inzicht gegeven in de crisissituatie in Syri

5

Aansluiting met de lesmethode(s) Het onderwerp 'vluchtelingen in Nederland' van deze twee lessen sluit goed aan op het onderwerp

'migratie' in de verschillende lesmethodes. De lessen zijn afgestemd op de bestaande

aardrijkskundemethodes in de 1e en 2e klas van het HAVO/VWO. In de aardrijkskunde lesmethodes

wordt weinig tot geen aandacht besteed aan 'vluchtelingen in Nederland'.

De lessen van dit project geven stof om onderwerp op het schaalniveau van Nederland en de

individuele vluchteling te belichten.

Lesmethode Uitgever

Jaar Leer jaar

Hoofdstuk

De Geo Thieme Meulenhoff

2008 (vmbo-kgt) 2 Hoofdstuk 5: Mensen bewegen (vmbo-kgt lesboek 2)

Mundo Thieme Meulenhoff

2015 (lwoo/vmbo-bl. vmbo-kgt en tl-havo, havo/vwo)

2 Thema 11: Conflict in Isral Thema 12: Wie zijn mijn buren? (alle niveaus zelfde themas)

BuiteNLand Malmberg

2007 (vmbo-kgt) 2012 (havo/vwo)

1 Bevolking (Hoofdstuk 1 vmbo-kgt, havo/vwo)

Wereldwijs Malmberg

2012 (vmbo-bk, vmbo-kgt, havo/vwo)

1 Hoofdstuk 2: Bevolking en cultuur (1 vmbo-bk, vmbo-kgt. havo/vwo)

Terra Noordhoff uitgevers

2010 (vmbo-t /havo) 2009 (havo/vwo)

1, 2 Hoofdstuk 3: Migratie (1 havo/vwo) Hoofdstuk 3: Conflicten (2 vmbo-t/havo) Hoofdstuk 5: Europa (2 vmbo-t/havo)

Lessen kunnen ook gebruikt worden bij andere vakken. Sluit aan bij vraagstukken over migreren, cultuurverschillen, oorlog en actualiteit rondom vluchtelingen. Zie kerndoelen volgende pagina.

6

Factsheet DOEL Als de leerlingen de twee lessen hebben gemaakt kunnen zij:

..twee voor- en nadelen noemen over vluchtelingen) en in eigen woorden uitleggen waarom

vooroordelen niet altijd kloppen;

..in eigen woorden uitleggen waarom mensen uit andere landen soms vluchten;

..in eigen woorden uitleggen wat de procedure is als vluchtelingen in Nederland

bescherming vragen;

..twee voorbeelden noemen van zaken vluchtelingen aan/op lopen in Nederland;

..in eigen woorden uitleggen dat vluchtelingen veilig zijn in Nederland, maar zich niet altijd

veilig voelen;

..in eigen woorden uitleggen wat VluchtelingenWerk Nederland voor vluchtelingen doet.

Verder:

..leert de leerling een aantal kernbegrippen, zoals: asielzoeker, vluchteling, migrant,

asielprocedure, inburgeren etc.;

..doet de leerling zelfstandig bronnenonderzoek en bekijkt het verschijnsel vanuit diverse

perspectieven en schaalniveaus;

..kan de leerling een eigen mening vormen.

KERNDOELEN De lessen sluiten aan bij de volgende kerndoelen van onderdeel E (mens en maatschappij):

36: Meningsvorming: De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke

kwesties en verschijnselen, daarover een beargumenteerd standpunt in te nemen en te verdedigen,

en daarbij respectvol met kritiek om te gaan.

38: Geografische betekenis: De leerling leert een eigentijds beeld van de eigen omgeving, Nederland,

Europa en de wereld te geb