Upload
clive
View
41
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Diyabetes Mellitus. Dr.Nuri Çakır Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma B.D Türk Toraks Derneği 9.Yıllık Kongresi 19-23 Nisan 2006. Diyabetes mellitus. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Diyabetes MellitusDiyabetes Mellitus
Dr.Nuri ÇakırDr.Nuri ÇakırGazi Üniversitesi Tıp FakültesiGazi Üniversitesi Tıp FakültesiEndokrinoloji ve Metabolizma Endokrinoloji ve Metabolizma B.DB.D
Türk Toraks Derneği 9.Yıllık Kongresi 19-23 Nisan Türk Toraks Derneği 9.Yıllık Kongresi 19-23 Nisan 20062006
Diyabetes mellitusDiyabetes mellitus
İnsülin salgılanması ve/veya İnsülin salgılanması ve/veya etkisizliği sonucu açığa etkisizliği sonucu açığa çıkan,kronik hiperglisemi ile çıkan,kronik hiperglisemi ile giden,karbohidrat,yağ,protein giden,karbohidrat,yağ,protein metabolizmalarında bozukluklara metabolizmalarında bozukluklara yol açan metabolik bir hastalıktıryol açan metabolik bir hastalıktır
Diyabetes mellitusDiyabetes mellitus
Zamanla oluşturduğu Zamanla oluşturduğu komplikasyonlar nedeni ile önemli komplikasyonlar nedeni ile önemli bir hastalıktırbir hastalıktır
- Mikrovasküler - Mikrovasküler ( retinopati,nefropati )( retinopati,nefropati )
- Makrovasküler ( ateroskleroz )- Makrovasküler ( ateroskleroz )
- Nöropati- Nöropati
- Diyabetik ayak- Diyabetik ayak
DİYABET ÖNEMLİ BİR HASTALIKTIR
Diyabetik retinopati
Erişkinlerde görme kaybının en önemli nedeni
Diyabetik nefropati
Son dönem böbrek yetmezliğinin en önemli nedeni
İnme
2-4 kat artmış Kardiyovasküler Hastalık ve inmeler
Kalp ve damar hastalıkları
Diyabetik nöropati
Travma dışı alt eksremite amputasyonlarının en önemli nedeni
Mortalite artışıMortalite artışı
Sunu PlanıSunu Planı
D.mellitus sıklığıD.mellitus sıklığı DM’da yeni tanı kriterleriDM’da yeni tanı kriterleri DM sınıflamasıDM sınıflaması KlinikKlinik LaboratuvarLaboratuvar TedaviTedavi Özel durumlarÖzel durumlar SonuçSonuç
Dünya’da D.MellitusDünya’da D.Mellitus
Oran Hasta sayısıDiyabet %7.2 2.600.000Yeni DM %32.3 832.000Bilinen DM %67.7 1.768.000
IGT %6.7 1.800.000
Türkiye’de Diabetes MellitusTürkiye’de Diabetes Mellitus (2000 yılı 20+ yaş erişkin nüfus sayımına göre)(2000 yılı 20+ yaş erişkin nüfus sayımına göre)(İstanbul Tıp Fakültesi, Sağlık Bakanlığı, DSÖ)(İstanbul Tıp Fakültesi, Sağlık Bakanlığı, DSÖ)
(Satman İ, TURDEP Group: D Care 2002)(Satman İ, TURDEP Group: D Care 2002)
126 mg/dl 111 - 125 mg/dl < 110 mg/dl
D.MELLİTUS NORMALBozulmuş Açlık Glukozu
126 mg/dl
Tekrar
AÇLIK KAN ŞEKERİ
2. Saat KŞ değeriKŞ 200 mg/dl
2. Saat KŞ değeri140 - 199 mg/dl
2. Saat KŞ değeri 140 mg/dl
D.MELLİTUS NORMALBOZULMUŞ GLUKOZ TOLERANSI
İZLE
OGTT DEĞERLENDİRİLMESİ (75 gr glukozla)
TanımlarTanımlar
Normoglisemi -Normoglisemi - AKŞ < 110 mg / dL AKŞ < 110 mg / dL
TKŞ < 140 mg / dLTKŞ < 140 mg / dL Bozulmuş açlık glukozu - ( IFG )Bozulmuş açlık glukozu - ( IFG )
AKŞ AKŞ 110 mg / dL ( 6,1 mmol / L ) 110 mg / dL ( 6,1 mmol / L )
< 126 mg / dL ( 7 mmol / L )< 126 mg / dL ( 7 mmol / L ) Bozulmuş glukoz toleransı – ( IG T )Bozulmuş glukoz toleransı – ( IG T )
TKŞ TKŞ 140 mg / dL < 200 mg / dL 140 mg / dL < 200 mg / dL
• ObeziteObezite
• Gebelik diyabetiGebelik diyabeti
• Ailede diyabet açısından genetik Ailede diyabet açısından genetik
yüklülük yüklülük
• Ailede periferik insülin rezistansı ile Ailede periferik insülin rezistansı ile
ilişkili hastalıkilişkili hastalık
• Erken yaşta hipertansiyonErken yaşta hipertansiyon
• Dislipidemi Dislipidemi
• Daha önceden BAG veya BGT Daha önceden BAG veya BGT
D.MELLİTUS İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ
Diyabetes mellitus’un Diyabetes mellitus’un sınıflandırılmasısınıflandırılması Tip 1 Diabetes Mellitus ( %10-15,ß hücre hasarı,insülin yok
) Tip 2 Diabetes Mellitus ( %85-90 genelllikle obez ) Diğer Spesifik Tipler ( Genetik,cerrahi,ilaç,infeksiyon ,) Gestasyonel Diabetes Mellitus
Tip 1 D.MellitustaTip 1 D.Mellitusta
Temel patoloji :Temel patoloji :
endojen insülin salgısının yetersizliğiendojen insülin salgısının yetersizliği
1- Bazal insülin1- Bazal insülin
Öğünler arasında ve gece Öğünler arasında ve gece
Karaciğer’den glikoz çıkışını Karaciğer’den glikoz çıkışını kontrolkontrol
2- Öğün sırası insülin2- Öğün sırası insülin
Yemek sonrası glikoz kontroluYemek sonrası glikoz kontrolu
TTipip 2 2 D.M:D.M: büyüyen bir büyüyen bir problemproblem
Ciddi, ilerleyici bir hastalıkCiddi, ilerleyici bir hastalık Tüm dünyada diyabet vakalarının Tüm dünyada diyabet vakalarının
%90’ından sorumludur%90’ından sorumludur İki temel bozuklukla karakterizedir:İki temel bozuklukla karakterizedir:
– İnsülin direnciİnsülin direnci --hücre disfonksiyonuhücre disfonksiyonu
Definition, Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus and its complications. World Health Organization, 1999. Diabetes Mellitus. Fact Sheet No 138. World Health Organization, 2002.
Karbonhidrat
Glukoz (G)
İnsülin (I)
I
I
II
I
I
I
G
G
G
G
G
G
G
GI
G
G
G
Bozuk insülin sekresyonu
Aşırı yağ asidi salımı
Azalmış glukoz alımı
IG
Aşırı glukoz üretimi
İnsülin etkisine karşı direnç
Tip 2 D.M ‘un patofizyolojisiTip 2 D.M ‘un patofizyolojisi
TTiip 2 Dip 2 Diyyababetin Doğal Seyrietin Doğal Seyri
Yıllar -10 -5 0 5 10 15 20 25 30
350300250200150100
50
InsulinDüzeyi
İnsulin Direnci
Beta-hücre Yetersizliği
250
200
150
100
50
0
Rela
tif
beta
-hü
cre
fon
ksiy
on
u (
%)
AçlıkGlukozu
PostprandiyalGlukoz
Glu
koz
(mg
/dl)
TANI
KlinikBulgular
Makrovasküler Değişiklikler
Obezite IGT Diyabet Kontrolsüz hiperglisemi
Mikrovasküler Değişiklikler
Adapted from Type 2 Diabetes BASICS. Minneapolis, MN: International Diabetes Center; 2000.
Tip 2 D.mellitus’lu Hastada Tip 2 D.mellitus’lu Hastada GünboyuGünboyu P Plazma lazma GGlukozlukoz Seyri Seyri
300300
200200
100100
00
Pla
zma g
lukoz
(mg
/dl)
Pla
zma g
lukoz
(mg
/dl)
006.006.00 12.0012.00 18.0018.00 24.0024.00 06.0006.00
ZamanZaman
PrandiyalPrandiyal
glukoz pikleriglukoz pikleri
AçlıkAçlıkhiperglisemihiperglisemi
NormalNormal
0 3 6 9 12 15 18 21 24saat
Öğünler
normalK
an
şekeri
seviy
ele
ri
Öğün sonrası kan glukoz değerleri
1 2 3Glukoz saat
İnsü
lin
sekre
syon
u
Glukoz yüklemesinden sonrakiinsülin sekresyonu
“Erken” diyabet
normal
Ward et al, Diabetes Care 1984; 7: 491-502
Tip 2 D.Mellitus Postprandiyal Bir Hastalıktır
Ward et al., Diabetes Care 1984; 7: 491-502
“Erken” diyabet
TİP 1 VE TİP 2 DİYABETES MELLİTUS
Hastalıkhızla ilerler
Hasta zayıf
Hastalık yavaş gelişir
Hasta aşırıkiloludur
= <
Tip 1 Tip 2
Tip1 D.mellitus KlinikTip1 D.mellitus Klinik
Ağız kuruluğu,susuzlukAğız kuruluğu,susuzluk
sık idrara çıkmasık idrara çıkma ZayıflamaZayıflama Bulantı ,kusmaBulantı ,kusma Karın ağrısıKarın ağrısı Diyabetik ketoasidozDiyabetik ketoasidoz
Klinik belirtilerKlinik belirtiler
PolPoliiuriuri PolPolidipsiidipsi Ağız kuruluğuAğız kuruluğu İştah artışıİştah artışı Kilo kaybıKilo kaybı HalsizlikHalsizlik Çabuk yorulmaÇabuk yorulma Görme bulanıklığıGörme bulanıklığı
Çıban /abseÇıban /abse Vulvada kaşıntıVulvada kaşıntı DKADKA RetinopatRetinopatii NeNeffropatropatii NNööropatropatii Ayakta Ayakta
ülser,gangrenülser,gangren Angina/MI/Angina/MI/SSVAVA
Akut komplikasyonlarAkut komplikasyonlar
Diyabetik ketoasidozDiyabetik ketoasidoz Ketozsuz,hiperglisemik,hiperosmoKetozsuz,hiperglisemik,hiperosmo
ler komaler koma HipoglisemiHipoglisemi
Mikrovasküler Mikrovasküler komplikasyonlarkomplikasyonlar
RetinopatiRetinopati
NefropatiNefropati
NöropatiNöropati
Makrovasküler Makrovasküler komplikasyonlarkomplikasyonlar
HipertansiyonHipertansiyon Kardiyovasküler Kardiyovasküler
hastalıkhastalık Serebrovasküler Serebrovasküler
hastalıkhastalık Periferik vasküler Periferik vasküler
hastalıkhastalık
Diğer komplikasyonlarDiğer komplikasyonlar
GastrointestinalGastrointestinal GenitoürinerGenitoüriner DermatolojikDermatolojik Diyabetik ayakDiyabetik ayak KataraktKatarakt GlokomGlokom
Tip 2 D.Mellitus ‘ta Tip 2 D.Mellitus ‘ta SorunlarSorunlar Tip 2 D.Mellitus prevalansı dünya Tip 2 D.Mellitus prevalansı dünya
genelinde epidemik düzeylere genelinde epidemik düzeylere
ulaşmıştırulaşmıştır % 30-50 oranında tanı konmamıştır% 30-50 oranında tanı konmamıştır Tanı konulan olguların tanı anındaTanı konulan olguların tanı anında
komplikasyonu/ları vardırkomplikasyonu/ları vardır KVH gelişme riski olan ,BGT KVH gelişme riski olan ,BGT
prevalansıda oldukça yüksektirprevalansıda oldukça yüksektir
D.Mellituslu Bir Olguya D.Mellituslu Bir Olguya Nasıl Tanı Koyar ve Nasıl Nasıl Tanı Koyar ve Nasıl İzlersiniz ?İzlersiniz ?
Açlık Kan ŞekeriAçlık Kan Şekeri FruktozaminFruktozamin HbA1CHbA1C Tokluk kan şekeriTokluk kan şekeri OGTTOGTT
A1C (%) Glisemi (mg/dl)A1C (%) Glisemi (mg/dl)
66 135135
77 170170
88 205205
99 240240
1010 275275
1111 310310
1212 345345
HbA1C ve Ortalama GlisemiHbA1C ve Ortalama Glisemi
D. Care 2003, 26 (Suppl.1):33S
Hiperglisemi ve Hiperglisemi ve HastalıklarHastalıklar HbA1C düzeyinde % 1 artışHbA1C düzeyinde % 1 artış
Retinopatide % 70 Retinopatide % 70 Proteinüride % 20Proteinüride % 20 Kardiyo Vas Hast % 10Kardiyo Vas Hast % 10 ARTIŞA NEDEN OLUYORARTIŞA NEDEN OLUYOR
Diabetes Care,18;258-268,1995Diabetes Care,18;258-268,1995
*Alt ekstremite amputasyonu ya da fatal periferik damar hastalığı
Hb
A1c
’de
%1’
lik
azal
may
a ka
rşıl
ık g
elen
, g
öre
celi
ris
ktek
i %
ola
rak
azal
ma
–50
–45
–40
–35
–30
–25
–20
–15
–10
–5
0
% 21
P < 0.0001
Diyabet ile ilişkili herhangi
bir sonuç
% 21
P < 0.0001
Diyabetleilişkili ölüm
% 14
P < 0.0001
Tüm nedenlere
bağlı mortalite
% 14
P < 0.0001
Miyokard enfarktüsü
% 12
P = 0.035
İnme
% 43
P < 0.0001
Periferik damar
hastalığı*
% 37
P < 0.0001
Mikrovasküler hastalık
% 19
P < 0.0001
Kataraktekstraksiyonu
Stratton IM, et al. UKPDS 35. BMJ 2000; 321:405–412’den uyarlanmıştır.
Mikrovasküler ve makrovasküler Mikrovasküler ve makrovasküler komplikasyon riskinde komplikasyon riskinde HbAHbA1c1c’de %1’lik ’de %1’lik
azalmaya karşılık gelen azalmaazalmaya karşılık gelen azalma
DCCT Çalışmasına GöreDCCT Çalışmasına Göre
Tokluk hiperglisemisinin Tokluk hiperglisemisinin ÖNEMİÖNEMİ Tokluk hiperglisemisi,Tokluk hiperglisemisi,
açlık kan glukozuaçlık kan glukozu
yükselmeden 4-7 yıl önce ortayayükselmeden 4-7 yıl önce ortaya
çıkıyor.Açlık glukozunun normal oldu-çıkıyor.Açlık glukozunun normal oldu-
ğu bu dönemde D.Mkomplikasyonları ğu bu dönemde D.Mkomplikasyonları
gelişmeye başlıyor.gelişmeye başlıyor. Diabetes Care 15:815,1992Diabetes Care 15:815,1992
D.mellitus’ta tokluk kan şekerinin D.mellitus’ta tokluk kan şekerinin önemiönemi
<110 110–125
140–199
<140
Açlık plazma glukoz (mg/dl)
2-st
pla
zma
gluk
oz
(mg/
dl)
2.5
2.0
1.5
1.0
0.5
0.0
Haz
ard
rat
io
Yaş, merkez, cinsiyet, kolesterol, BKİ, SBP, sigara kullanımına göre düzenelenmiştir DECODE Study Group. Lancet 1999;354:617–621
TedaviTedavi
Tip 2 Diyabet Tedavisinin Tip 2 Diyabet Tedavisinin HedefleriHedefleri
Diyabetik semptomların ortadan kaldırılması Diyabetik semptomların ortadan kaldırılması
(Açlık ve tokluk hiperglisemilerin kontrolü) (Açlık ve tokluk hiperglisemilerin kontrolü)
Akut metabolik komplikasyon (HONK, DKA, Akut metabolik komplikasyon (HONK, DKA,
ağır hipoglisemi vb.) riskini azaltmakağır hipoglisemi vb.) riskini azaltmak
Kronik mikro ve makrovasküler Kronik mikro ve makrovasküler
komplikasyonları önlemekkomplikasyonları önlemek
Diyabete eşlik eden diğer sorunları (obezite, Diyabete eşlik eden diğer sorunları (obezite,
hipertansiyon, dislipidemi) tedavi etmekhipertansiyon, dislipidemi) tedavi etmek
Hastanın yaşam kalitesini yükseltmekHastanın yaşam kalitesini yükseltmek
EĞİTİM DİYET EGZERSİZ İLAÇ
DİYABETES MELLİTUS’TA TEDAVİ PLANI
Yaşam stili değişikliğiYaşam stili değişikliği– DiyetDiyet– EgzersizEgzersiz
Oral Antidiyabetikler (OAD)Oral Antidiyabetikler (OAD)– Alfa Alfa glukozidaz inhibitörleri glukozidaz inhibitörleri – BiguanidlerBiguanidler– SülfonilürelerSülfonilüreler
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
– MeglitidinidlerMeglitidinidler– TiazolidinedionlarTiazolidinedionlar– İnkrentinler ve DDP İnhibitörleriİnkrentinler ve DDP İnhibitörleri– Kombine tedaviKombine tedavi
OAD – İnsülin Kombinasyon OAD – İnsülin Kombinasyon TedavisiTedavisi
İnsülinİnsülin
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Diyet
İdeal kilo
hedeflen
ir
Fizik
Aktivite
Programlı
egzersiz
Alkol
Alımı
Önerilmez
Sigara Kullanımı
Tüm hastalara
bırakmaları
önerilir
1-3 Ay Sonunda İyi Glisemik Kontrol İzlem
Oral Monoterapi
HHEE
Glukoz
İnsülin
I
I
I
II
I
I
I
G
G
GG
G
G
G
GI
G
G
G
Adipoz doku
Karaciğer
Pankreas
Kas
Bağırsak
IG
Karbonhidrat
Mide -glukozidaz inhibitörleri
Sülfonilüreler ve meglitinidler
Biguanidler
Kobayashi M. Diabetes Obes Metab 1999; 1 (Suppl 1):S32–S40’den uyarlanmıştır.
Tiazolidindionlar
Tiazolidindionlar
Oral antidiyabetik ajanların Oral antidiyabetik ajanların primer etki bölgeleriprimer etki bölgeleri
Oral AntidiyabetiklerOral Antidiyabetikler
İlaç İlaç Etki şekliEtki şekli Sülfonilüre İnsülin salınımı Sülfonilüre İnsülin salınımı Meglitinid İnsülin salınımı Meglitinid İnsülin salınımı İnkretinler İnsülin salınımı İnkretinler İnsülin salınımı Biguanid İnsülin duyarlılığı Biguanid İnsülin duyarlılığı Tiyazolidinedion İnsülin duyarlılığı Tiyazolidinedion İnsülin duyarlılığı -Glukoz İnh. Karbohidrat emilimi -Glukoz İnh. Karbohidrat emilimi
Tip 2 D.mellitus’ta Tip 2 D.mellitus’ta Oral Monoterapi StratejisiOral Monoterapi Stratejisi
Yaşam tarzı değişikliği yetersiz kalan Tip 2 D.mellitus’lu hasta
AKŞ yüksek TKŞ yüksek
BKİ 25kg/m2
BKİ <25kg/m2
MET TZD SU/MET MGA MET/AGİ/MGA
Optimal glisemik kontrol
Evet Hayır
Düzenli izlem Kombine OAD/İnsulin
Diyet/egzersiz
Oralmonoterapi
Oral kombinasyon
İnsülin
Erken agresif kombinasyon tedavisi
Basamaklı tedavi
Oral +/- insülin
TTiip 2 D.mellitus için p 2 D.mellitus için tedavi örnekleritedavi örnekleri
İnsülinİnsülin
Kan glukozu ayarlanmayanlarda ya Kan glukozu ayarlanmayanlarda ya tektek
başına ya kombine olarakbaşına ya kombine olarak Oral antidiabetiklere ek gece verilenOral antidiabetiklere ek gece verilen
orta etkili insülin ted. Kilo artışı azorta etkili insülin ted. Kilo artışı az İnsülin analogları ( Lispro,aspart )İnsülin analogları ( Lispro,aspart )
etkileri kısa sürede çıkıyoretkileri kısa sürede çıkıyor Aeorosol insülinlerAeorosol insülinler
Tip 2 D.melitus’ta Tip 2 D.melitus’ta İnsülin Endikasyonları-1İnsülin Endikasyonları-1
OAD’ler ile iyi metabolik kontrol OAD’ler ile iyi metabolik kontrol sağlanamamasısağlanamaması
Aşırı kilo kaybıAşırı kilo kaybı Ağır hiperglisemik semptomlarAğır hiperglisemik semptomlar Akut miyokard infarktüsüAkut miyokard infarktüsü Akut ateşli, sistemik hastalıklarAkut ateşli, sistemik hastalıklar Retinopati veya nefropati gibi Retinopati veya nefropati gibi
komplikasyonlarkomplikasyonlar
Tip 2 D.melitus’ta Tip 2 D.melitus’ta İnsülin Endikasyonları-2İnsülin Endikasyonları-2
Hiperozmolar veya ketotik koma Hiperozmolar veya ketotik koma (HONK, DKA)(HONK, DKA)
Major cerrahi operasyonMajor cerrahi operasyon Gebelik ve laktasyonGebelik ve laktasyon Böbrek veya karaciğer yetersizliğiBöbrek veya karaciğer yetersizliği OAD’lere allerji veya ağır yan etkilerOAD’lere allerji veya ağır yan etkiler Ağır insülin rezistansı (?)Ağır insülin rezistansı (?)
Çoklu Doz İnsülin Çoklu Doz İnsülin İnjeksiyonuİnjeksiyonu
Çoklu Doz İnsülin Çoklu Doz İnsülin İnjeksiyonuİnjeksiyonu
İnsülin Analoglarıİnsülin Analogları
Kısa EtkiliKısa Etkili - Lispro İnsülin - - Lispro İnsülin - HUMALOGHUMALOG - İnsülin Aspart - - İnsülin Aspart - NOVORAPİDNOVORAPİD KarışımKarışım - Lispro/NPH - - Lispro/NPH - HUMALOG MİX 25HUMALOG MİX 25 - İns.Asp/NPH - - İns.Asp/NPH - NOVOMİX 30NOVOMİX 30 Uzun EtkiliUzun Etkili - İnsülin- Glarjin - - İnsülin- Glarjin - LANTUSLANTUS - - Detemir-insülin - Detemir-insülin - LEVEMİRLEVEMİR
Regüler-Kısa Etkili AnalogRegüler-Kısa Etkili Analog
Etki Etki Başlama Başlama SS
TepeTepe
SüresiSüresiEtkiEtki
SüresiSüresi
RegülerRegüler 30-90 dk30-90 dk 120-180 120-180 dkdk
6-8 saat6-8 saat
LisproLispro 0-15 dk0-15 dk 30-90 dk30-90 dk 4 saat4 saat
İns-İns-AspartAspart
0-15 dk0-15 dk 30-40 dk30-40 dk 5 saat5 saat
İnsülin Lispro- İnsülin İnsülin Lispro- İnsülin AspartAspart
NPH İnsülin- Uzun etkililerNPH İnsülin- Uzun etkililer
EtkiEtki
Başlama Başlama SS
TepeTepe
SüresiSüresiEtki Etki
SüresiSüresi
NPH-İnsNPH-İns 1-4 saat1-4 saat 6-10 saat6-10 saat 12-18 12-18 saatsaat
GlarjinGlarjin 1 saat1 saat YokYok 24 saat24 saat
DetemirDetemir 1 saat1 saat Yok (6-8)Yok (6-8) 24 saat24 saat
İnsülin Glarjinİnsülin Glarjin
Değişik YollarDeğişik Yollar
İnhaler insülinlerİnhaler insülinler
Oral İnsülinlerOral İnsülinler
İnhaler İnsülinlerİnhaler İnsülinler
Alternatif insülin verilim yoluAlternatif insülin verilim yolu Bronşlar insüline geçirgen değil,Bronşlar insüline geçirgen değil,
alveollerden emilir ve dolaşıma alveollerden emilir ve dolaşıma geçergeçer
Bir inhalasyonda 3-9 Ü S.C insüline Bir inhalasyonda 3-9 Ü S.C insüline
eşit dozda insülin verilireşit dozda insülin verilir Yemek öncesi uygulanırYemek öncesi uygulanır Gece orta veya uzun etkili insülinGece orta veya uzun etkili insülin
İnhale İnsülinİnhale İnsülin
Oral İnsülinlerOral İnsülinler
Oral modifiye insülinlerin halenOral modifiye insülinlerin halen
Faz I/II Klinik çalışmaları sürüyorFaz I/II Klinik çalışmaları sürüyor
Bazal insüline ek verildiğinde Bazal insüline ek verildiğinde
tokluk kan şekeri kontrolunda etkilitokluk kan şekeri kontrolunda etkili
gibi duruyorgibi duruyor
Metabolism,53:54-56,2004Metabolism,53:54-56,2004
İnsülin Pompasıİnsülin Pompası
Glikoz İzleme SistemleriGlikoz İzleme Sistemleri
Çifte Tabancalı KovboyÇifte Tabancalı Kovboy
Diğer TedavilerDiğer Tedaviler
Anti-hAnti-hiipertpertaansinsiflerfler
- - ACE inhibitACE inhibitörleriörleri
- - ARBARB ler ler StatinStatinlerler/fibrat/fibratlarlar AspirinAspirin
ADA. Diabetes Care 2002; 25:S33S49.
Halen geçerliHalen geçerli ADA t ADA tedavi edavi hedeflerihedefleri HbAHbA1c 1c < %7< %7 Kan basıncıKan basıncı < 130/< 80 < 130/< 80
mmHgmmHg LDL LDL kolesterolkolesterol < 100 mg/dl < 100 mg/dl HDL HDL kolesterolkolesterol
ErkekErkek > 45 mg/dl > 45 mg/dl KadınKadın > 55 mg/dl > 55 mg/dl
TriglTrigliseridleriseridler < 150 mg/dl < 150 mg/dl
HbA1c’yi %1 Düşürmenin HbA1c’yi %1 Düşürmenin EtkileriEtkileri
Tip 1 diyabet (DCCT)Tip 1 diyabet (DCCT) Retinopati riski %35 Retinopati riski %35 Nefropati riski %24-44 Nefropati riski %24-44 Nöropati riski %30 Nöropati riski %30 Tip 2 Diyabet (UKPDS)Tip 2 Diyabet (UKPDS) Diyabete bağlı ölüm %25 Diyabete bağlı ölüm %25 Tüm nedenlere bağlı mortalite %7 Tüm nedenlere bağlı mortalite %7 MI riski %18 MI riski %18 Mikrovasküler komplikasyon riski %35 Mikrovasküler komplikasyon riski %35 DCCT Research Group. 1993 New England Journal of Medicine 329: 977UKPDS Group. 1998 Lancet; 352: 837
Geleneksel
Yoğun
Randomizasyondan sonra yıllar
0 3 6 9 12 15
Hb
A1c
(%
)
UKPDS UKPDS zaman içzaman içeerisinde risinde glisemik kontrolüglisemik kontrolünn kaybolduğunu göstermiştirkaybolduğunu göstermiştir
9
8
7
6
0
Normalin üst sınırı = % 6.2
UK Prospective Diabetes Study Group. UKPDS 33. Lancet 1998; 352:837–853’den uyarlanmıştır.
Harris MI, et al. Diabetes Care 1999; 22:403–408.
% 62
Has
tala
rın
yü
zdes
i
% 38
0
20
40
60
80
100
NHANES III: NHANES III: ABD’de tip 2 D.M olan ABD’de tip 2 D.M olan çok az sayıda hastada iyi glisemik çok az sayıda hastada iyi glisemik kontrole ulaşılmaktadırkontrole ulaşılmaktadır
< % 7 > % 7
HbA1c (%)
Glukokortikoidler ve Glukokortikoidler ve D.mellitusD.mellitus GlukokortikoidlerGlukokortikoidler
- Kan şekerini artırırlar- Kan şekerini artırırlar Dozla ilintili,genelde geri dönüşlü,Dozla ilintili,genelde geri dönüşlü,
tokluk kan şekerinde artış daha tokluk kan şekerinde artış daha
belirginbelirgin Düşük düzeylerde OAD yeterliDüşük düzeylerde OAD yeterli Yüksek düzeyler (200mg/dl) insülinYüksek düzeyler (200mg/dl) insülin
İzlemİzlem
Hasta eğitimi 1/yılHasta eğitimi 1/yıl Beslenme 1/yılBeslenme 1/yıl Ayak muayenesi,Ayak muayenesi,
hasta 1/gün,hekim hasta 1/gün,hekim 1/yıl1/yıl
Göz muayenesi Göz muayenesi 1/yıl1/yıl
Kan basıncı Kan basıncı ölçümü 4/yılölçümü 4/yıl
HbA1c 2-4/yılHbA1c 2-4/yıl Lipid profili 1/yılLipid profili 1/yıl Nefropati Nefropati
taraması 1/yıltaraması 1/yıl İnfluenza ve İnfluenza ve
pnömokok aşısıpnömokok aşısı
SONUÇ - 1SONUÇ - 1
D.mellitus sık görülen bir hastalıktırD.mellitus sık görülen bir hastalıktır Oluşturduğu komplikasyonlar nedeni Oluşturduğu komplikasyonlar nedeni
ile yaşam kalitesini ve süresini ile yaşam kalitesini ve süresini etkilemektediretkilemektedir
Tedavi yaşam şekli değişikleri ile Tedavi yaşam şekli değişikleri ile başlarbaşlar
Tedavi hedefi hem açlık,hemde Tedavi hedefi hem açlık,hemde tokluk glisemisini normale yakın tokluk glisemisini normale yakın sınırda tutmak olmalıdırsınırda tutmak olmalıdır
SONUÇ - 2SONUÇ - 2
İzlemede Hb A1c düzeyi önemlidirİzlemede Hb A1c düzeyi önemlidir Gerekli olgularda insülin tedavisinden Gerekli olgularda insülin tedavisinden
çekinilmemelidirçekinilmemelidir Yeni insülinler,bu alanda oldukça Yeni insülinler,bu alanda oldukça
geniş seçenekler sunmaktadırgeniş seçenekler sunmaktadır İnhaler insülin henüz daha erkendir İnhaler insülin henüz daha erkendir ( bence ) ( bence )
SONUÇ - 3SONUÇ - 3
Glukortikoid alan olgularda ,gerekirse Glukortikoid alan olgularda ,gerekirse insülin verilmelidir insülin verilmelidir
D.mellitus’lu olguların tedavisinde,D.mellitus’lu olguların tedavisinde,
glisemi kontrolu yanında,glisemi kontrolu yanında,
Lipid,kan basıncı,sigaraLipid,kan basıncı,sigara
kontrolu da kontrolu da ÇOK ÖNEMLİDİRÇOK ÖNEMLİDİR
Teşekkürler !