Quản trị chiến lược trong khu vực công

CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO CHÍNH SÁCH CÔNG CHO CÁN BỘ NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TS Eduardo Araral

TS Ora-orn Poocharoen

Quản trị chiến lược và thay đổi Thế giới đangthay đổi như thếnào?

Toàn cầu hóa, công nghệ, những thay đổi về chính trị / kinh tế

Thúc đẩy thay đổi

Người dân đangthay đổi như thếnào?

Nhân khẩu học, giáo dục, y tế, công ăn việc làm, nhà ở, đi lại dễ dàng (mobility)

Yêu cầu thay đổi

Vai trò của chính phủ thay đổi như thế nào?

An ninh, cơ hội, bản sắc, cộng đồng, trách nhiệm giải trình

Không thay đổi

Vai trò của công vụ thay đổi như thế nào?

Người kiểm soát-điều chỉnh đến người nuôi dưỡng-tạo điều kiện đến người mời gọi-tập hợp

Luôn thay đổi

Then chốt trong quản trị chiến lược

• Thấy trước thay đổi có nghĩa là chấp nhận khả năng không thể đoán trước được tương lai; sẵn sàng cho những kịch bản thay thế

• Đón nhận thay đổi có nghĩa là có suy nghĩ cởi mở xem thay đổi như cơ hội để làm tốt hơn, chứ không phải là mối đe dọa

• Thực hiện thay đổi tức là lãnh đạo, quản lý các hệ thống và làm khách hàng hài lòng

Mục tiêu, đòn bẩy và chiến lược cho thay đổi mang tính hệ thống

Osborne và PlastrikMục tiêu Đòn bẩy Chiến lượcĐưa ra mục đích rõ ràng Mục đích Chiến lược cốt lõi

(Core)Đưa ra các kết quả thựchiện

Khích lệ Chiến lược Kết quả(Consequences)

Đặt khách hàng vào chỗ của người cầm tay lái

Trách nhiệm giải trình

Chiến lược Khách hàng(Customer)

Chuyển sự kiểm soát từ phía trên xuống các bộ phận tác nghiệp ở phía trước

Quyền lực Chiến lược Kiểm soát(Control)

Phát triển văn hóa sáng kiến và táo bạo (entrepreneurial)

Văn hóa Chiến lược Văn hóa(Culture)

Các cách tiếp cận thay đổi chiến lược

Đòn bẩy Chiến lược Cách tiếp cậnMục đích Chiến lược cốt lõi Mục đích rõ ràng

Vai trò rõ ràng

Khích lệ Chiến lược Kết quả Cạnh tranh có quản lýQuản trị doanh nghiệpQuản lý kết quảĐo lường kết quả

Trách nhiệm giải trình

Chiến lược khách hàng

Sự lựa chọn của khách hàngLựa chọn cạnh tranhĐảm bảo chất lượng khách hàng

Quyền lực Chiến lược Kiểm soát Trao quyền cho tổ chứcTrao quyền cho nhân viênTrao quyền cho cộng đồng

Văn hóa Chiến lược Văn hóa Từ bỏ các thói quenLay động lòng ngườiThu phục nhân tâm

Chiến lược 5C quản trị chiến lược trong chính phủ

Lãnh đạo

Cốt lõi

Kết quả

Khách hàng

Kiểm soát

Văn hóa

Bộ đồ nghềNgười cải tiến

Cải thiện mục tiêu

Sẵn sàng hành động

Giải tỏa

Sử dụng thị trường:

Quản trị doanh nghiệp

Sử dụng hợp đồng cạnh tranh:

Hợp đồng & giá trị tham chiếu

Sử dụng phần thưởng:

Quản lý kết quả

Lựa chọn khách hàng cạnh tranh

Đảm bảo chất lượng khách hàng

Trao quyền cho tổ chức

Trao quyền cho nhân viên

Trao quyền cho cộng đồng

Từ bỏ thói quen

Lay động lòng người

Thu phục nhân tâm

14 approaches & 80 tools

Cốt lõi

Kết quả

Khách hàngKiểm soát

Văn hóa

Bộ đồ nghề Người tái tạo

Cải thiện mục tiêu

Đặt tầm nhìnMục tiêu đầu raCác tổ chức lèo láiTuyên bố sứ mệnhPhát triển chiến lượcNgân sách thực hiệnDự báo ngân sách dài hạnĐánh giá chiến lược

“Dọn dẹp”

Rà soát chương trìnhĐịnh kỳ rà soát các chọn lựa Bán tài sảnHầu như tư nhân hóa

“Cởi trói” Cơ chế thực hiện Linh hoạt

Sử dụng thị trường:Quản trị doanh nghiệp

Cổ phần hóaQuỹ doanh nghiệpQuản trị nội bộ doanh nghiệp

Sử dụng hợp đồng cạnh tranh:Hợp đồng và các chỉ số so sánh

Đấu thầu cạnh tranhTính phí dựa trên hoạt độngSo sánh đối chiếu

Dùng biện pháp thưởng:Quản lý kết quả

Thưởng thành tíchThưởng về tâm lý Tiền thưởng thành tíchChia sẻ lợi íchChia sẻ tích lũyHợp đồng & thỏa thuận

Lựa chọn khách hàng cạnh tranh

Hệ thống lựa chọn công mang tính cạnh tranhHệ thống tiền thưởng và đãi ngộHệ thống thông tin khách hàngNhà môi giới

Đảm bảo chất lượng khách hàng

Chuẩn mực dịch vụBảo hành chất lượngBồi thườngHệ thống khiếu nạiBan hội đồng khách hàngThỏa thuận dịch vụTiếng nói khách hàng

Trao quyền cho tổ chức

Cải cách hệ thống hành chínhQuản lý trên thực địa Chính sách từ bỏ

Rút lui/điều chỉnhPhòng thí nghiệm tái sáng chế

Bãi bỏ nhiều quy định trong tổ chức

Trao quyền cho nhân viên

Quản lý chậm trễGiải tán các “hầm” chức năngĐối tác lao động-nhà quản lý

Nhóm làm việcChương trình nhân viên đóng góp ý kiến

Trao quyền cho cộng đồng

Thỏa thuận trao quyền Ban điều hành cộng đồng

Hoạch định cộng tácCấp vốn trên cơ sở cộng đồng

Thay đổi thói quen

Gặp gỡ khách hàngĐặt mình vào vị trí khách hàng

Công việc luân phiênNgoại trú và nội trú

Thi đuaHoạch định chiến lược phạm virộng, thời gian thực tế

Kinh nghiệm tổ chức thực tiễnThiết kế lại công việc

Lay động lòng người

Biểu tượng/câu chuyện mớiĂn mừng thành công

Tôn vinh thất bạiLễ nghi mới

Đầu tư vào nơi làm việcThiết kế lại nơi làm việc Đầu tư vào nhân viên

Các sự kiện làm gắn bóGửi thiệp lễ tình nhân

Thu phục nhân tâm

Kết quả có so sánh đối chiếuNhóm học tập vàTham quan thực tếCảm nhận về sứ mệnh

Chia sẻ sứ mệnhGiá trị/niềm tin và nguyên tắc tổ chức

Ngôn ngữ mớiNgôi trường nội bộĐịnh hướng thành viên mới

Chiến lược cốt lõi• Xác định điều mà tổ chức phải chịu trách nhiệm

giải trình (mục đích của tổ chức nhà nước)• Tập trung vào chức năng lái thuyền của chính

phủ• Loại bỏ các chức năng không còn phục vụ mục

đích công hay khu vực tư nhân có thể làm tốt hơn hay một cấp nào đó của chính quyền.

• Tách biệt giữa lái thuyền (chính sách/phương hướng) với chèo thuyền (cung cấp dịch vụ / tuân thủ quy định)

Tách biệt: TrướcNguồn: Osborne và Plastrick 2000

MPM 5301 E. Araral

Tách biệt: Sau

Nguồn: Osborne và Plastrick 2000

MPM 5301 E. Araral

Tách biệt: Thuận lợi • Giúp nhà quản lý chính sách tìm được các

nhà cung cấp dịch vụ hiệu quả và hữu hiệu –đáng đồng tiền bát gạo

• Cho phép họ hưởng lợi từ sự cạnh tranh giữa các nhà cung cấp

• Gìn giữ tính linh hoạt tối đa để đáp ứng với những tình huống thay đổi

• Thúc đẩy trải nghiệm và học hỏi thực tế • Tạo nên những tổ chức nhỏ hơn, tập trung

hơn với những chuỗi điều khiển ngắn

Chiến lược cốt lõi: Cải thiện mục tiêu

• Sử dụng quản trị chiến lược để tạo nên định hướng rõ ràng – tầm nhìn và những mục tiêu cốt lõi quan trọng nhất cho chính phủ - và xoáy toàn bộ hệ thống để thực hiện cho được những điều nói trên– Tầm nhìn– Mục tiêu hướng đến kết quả– Tổ chức lèo lái– Phát triển chiến lược– Tuyên bố sứ mệnh– Ngân sách thực hiện– Dự báo ngân sách lâu dài– Đánh giá chiến lược

Chiến lược Kết quả • Xác định tổ chức chịu trách nhiệm giải trình

như thế nào • Các cơ quan nhà nước theo sự vận động

của thị trường (tức là tùy thuộc vào khách hàng/doanh thu);

• Hoặc thuê bên ngoài làm / kiểm chứng thị trường / đấu thầu cạnh tranh bắt buộc – đễ tạo nên cạnh tranh

• Hoặc sử dụng đo lường kết quả / thành tích

MPM 5301 E. Araral

Chiến lược Khách hàng• Xác định tổ chức phải chịu trách nhiệm giải

trình với ai• Mô hình truyền thống: cán bộ nhà nước chịu

trách nhiệm giải trình về việc tuân thủ các nguyên tắc / chi tiêu ngân sách

• Điều chỉnh vai trò của chính phủ chuyển trách nhiệm giải trình cho khách hàng– của nhà cung cấp dịch vụ / chuẩn mực

• Tăng áp lực đối với việc cải thiện kết quả– Tạo ra thông tin: sự thỏa mãn của khách hàng

Chiến lược khách hàng

• Chọn lựa khách hàng• Chọn lựa cạnh tranh• Đảm bảo chất lượng khách hàng

Chiến lược Kiểm soát • Xác định ai sẽ chịu trách nhiệm giải trình

• Mô hình truyền thống: hầu hết quyền lực nằm ở bộ phận cao nhất của guồng máy quan liêu, văn phòng trung ương

• Nhân viên có ít quyền quyết định

• Các cơ quan chính phủ đáp ứng chỉ thị mới thay vì thay đổi nhu cầu khách hàng / giá trị công

• Mô hình NPM: thúc đẩy việc trao quyền cho tổ chức, nhân viên và cộng đồng

• Đưa quyền ra quyết định xuống phía dước thông qua hệ thống thứ bậc (hierarchy)

MPM 5301 E. Araral

Chiến lược Văn hóa• Làm thế nào để nhân viên quán triệt và thấm

nhuần trách nhiệm giải trình • Giá trị, quy phạm, thái độ, kỳ vọng của nhân

viên• Văn hóa được hình thành từ mục tiêu, khích

lệ, trách nhiệm giải trình và cơ cấu quyền lực của tổ chức

• Mô hình truyền thống: gây nên văn hóa sợ hãi, đổ lỗi và phòng thủ

• Mô hình NPM: từ bỏ thói quen, lay động lòng người, thu phục nhân tâm

MPM 5301 E. Araral

Thảo luận

• Chiến lược, cách tiếp cận và công cụ nào có thể sử dụng để giúp bạn giải quyết các thách thức mà tổ chức của mình phải đối phó?