پێشمەرگەو گەریال شەش گوندی قەراج ئازاد دەكەن

ژمارە )69( 2014/9/15 24ی گه‌الوێژ 2714

تایبەت بەدەنگی مەخموور

مەخم����وورو كۆنترۆلكردن����ەوەی دوای هێزەكان����ی ق����ەراج گوێ����ڕو ناحی����ەی پێشمەرگەو گەریال ش����ەش گوندی سەر

بەشارەدێی قەراجیان ئازادكرد.هێزەكان����ی ئۆپەراس����یۆنی لەمیان����ەی پێش����مەرگەو گەری����ال ل����ەدژی چەكدارە تیرۆریس����تەكانی داعش رۆژی ١٢ەی ئەم مانگە ش����ەش گوندی س����ەر بەشارەدێی قەراج ك����ە بریتی بوون ل����ە گوندەكانی )الكەچەو مەحمودیەو راشیدیەو فەتومەو خەربانی و گردەهارە( كە س����ەرجەمیان عەرەبنش����ینن ئازادكرد، ه����ەر لەمیانەی ئەم ئۆپەراسیۆنەدا نزیكەی ٢٠ چەكداری داع����ش كوژران و هەش����ت تەرمیش����یان كەوتە دەستی پێش����مەرگەو ژمارەیەكی زۆر لە ئۆتۆمبێل و كەلوپەلی س����ەربازی و جبەخانە كەوتە ژێر دەستی هێزەكانی

پێشمەرگەو گەریال.ئەگەرچی لەئێس����تادا نزیكەی ٦٠ گوندی

قەزای مەخموور لەژێر دەستی داعشدایە، ب����ەاڵم ئازادكردن����ی ئەم ش����ەش گوندە

ئاماژەی����ەك بوو بۆ چەكدارانی داعش كە پێش����مەرگە هەركات بیەوێ دەتوانی ئەو

ناوچانە پاكبكاتەوە، بەاڵم ئەوەی جێگەی داخە لەم ئۆپەراسیۆنەدا ٢ پێشمەرگەی كوردس����تان و ٣ گەریال ش����ەهیدبوون و

ژمارەكیش برینداربوون. ه����ەر لەمیانەی ئ����ەم ئۆپەراس����یۆنەدا ئەمیرێكی داعش به ناوی )ئەحمە عەبد( كە خەڵكی ناحیەی گەیارە بوو لەگوندی مەحمودییەی س����ەر بەش����ارەدێی قەراج

بەدەستی هێزەكانی پێشمەرگە كوژرا .بەبەش����داریكردنیان س����ەبارەت لەبەرەنگاربوون����ەوەی چەكدارانی داعش، پاراس����تنی گه ل ناوه ن����دی هێزه کان����ی وه ک "ئێم����ه رایدەگەیەنێ����ت HPGبه ڵێن مه خموور به رخۆدانی یه کینه کانی ده ده ی����ن له به رامب����ه ر هه م����وو هێرش و هه تا کوردستان س����ه ر ده ستدرێژه کانی دوایین س����ات به رخۆدان بکه ین، له سه ر رێب����ازی هه ڤااڵن����ی ش����ه هید رێگام����ان

به رده وام ده که ین".

تیرۆریس����تی بڵێن چەكدارانی ماوەتەوە داع����ش لە س����نووری ق����ەزای مەخموور ب����ۆ دەڤ����ەری لەس����ەرەتای هاتنی����ان مەخم����وور زۆرترین زیانیان بەركەوتووەو تادێت ورەیان ب����ەرەو رووخان دەچێت، بەپێچەوان����ەوە هێزەكان����ی پێش����مەرگە مەخموور كەمپی گەریالكانی بەهاوكاری

لەسەركەوتنی بەردەوام دان.جێگەی باس����ە دوای كۆنترۆلكردنەوەی -8-١٠ ل����ەرۆژی گوێ����ڕ مەخم����وورو ناحی����ەی كۆنترۆلكردن����ەوەی ٢٠١٤و قەراج لەرۆژی ٢٤-8-٢٠١٤ لەئێس����تادا تارادەیەك����ی ب����اش بارودۆخ����ی ن����او ناحیەكان����ی مەخم����وورو س����ەنتەری ب����ەاڵم وەكو دانیش����تووانی ئارام����ە، ناوچەك����ە ئام����اژەی پێدەك����ەن ك����ە بەخزمەتگوزاری پێویس����تی مه خموور و ئاوڕلێدان����ەوەی خێرا هەیە بەتایبەت

دابینكردنی ئاوو كارەباو سوتەمەنی.

كارزانی مامەندپیران

دوایی����ەی ئ����ەم خۆپیش����اندانەكانی دوای لەرێكخەران����ی یەكێ����ك مەخم����وور، خۆپیشاندانەكە كە مامۆس����تایەكی ئایینییە ل����ە وتار خوێندنەوە بێب����ەش دەكرێت و ئەو مامۆس����تایەش هۆكارەك����ە ب����ۆ ئەنجامدانی

خۆپیشاندانەكان دەگێڕێتەوە.سەید عەلی رەمەزان، پێشنوێژو وتارخوێنی مزگەوتی س����ەید عومەر لەمەخموور لەس����ەر مینبەر دەهێنرێتە خوارەوەو هۆكارەكەش����ی بۆ خۆپیشاندانەكانی ئەم دواییەی مەخموور دەگێڕێتەوە، مامۆستا )سەید عەلی( تایبەت بەدەنگ����ی مەخم����وور رایگەیان����د "بۆ جاری پێنجەم لەسەر مینبەر هێنراومەتە خوارەوەو

ئێستا مەالیەكی تر كە پێشتر مەالی گوندی پااڵنیان بووە لەجێگای من وتار دەخوێنێتەوەو پێمراگەیەنراوە تەنها پێشنوێژی بكەم و چیتر وتار نەخوێنمەوە"، س����ەید عەلی گوتیش����ی "هۆكاری البردنم وەك گش����ت جارەكانی تر، كە پێنجەم جارە، هەر وەزیرێك بێت پش����كم لێی هەیە لەسەر مینبەر دەمهێنێتە خوارەوە، برایانی گ����ۆڕان )وەزیری ئەوقاف( بەهاریان هێنایە چۆكان و كۆمەڵێك بەڵێنیاندا، كەچی لەیەكەم هەنگاودا مەالیەكیان لەسەر مینبەر هێنایە خوارەوەو منیش دووەم مەالم لەسەر مینب����ەر بهێنرێمە خ����وارەوە، لەبەر ئەوەی رێكخەری خۆپیشاندان بوویمەو داوام كردووە قایمقام بڕوات و كێش����ەی ئ����اوی مەخموور

چارەسەربكرێت".

كارزانی مامەندپیران

و ك���ۆچ وه زاره ت���ی بڕی���اری به پێ���ی كۆچبه رانی عێراق هه ر ئاواره یه كی شه ڕی داعش به بڕی یه ك ملیۆن دینار قه ره بوو ده كرێته وه ، ئه م بڕیاره ئاواره كانی قه زای مه خموری���ش ده گرێت���ه وه ، به تایبه ت���ی ئه وانه ی پێش رووداوه كه له شاره كه بوون.ئیبراهی���م ش���ێخەڵاڵ قایمقام���ی قەزای مەخم���وور لەلێدوانێكیدا ب���ۆ رۆژنامەی )دەنگی مەخم���وور( رایگەیاند "لەالیەن وەزارەتی كۆچ و كۆچبەرانی عێراق، بڕی یەك ملیۆن دینار وەكو هاوكاری دەدرێتە

ئ���ەو خێزانانەی كە لەس���نووری قەزای مەخم���وور بەهۆی هێرش���ی چەكدارانی داع���ش ئ���اوارەی هەولێ���رو دەوروبەری

بووینە"."مامەڵەی روونیش���یكردەوە ش���ێخەڵاڵ زۆرب���ەی هاواڵتی���ان وەرگی���راوەو دوای وردبینی بەپێی ئەو لیس���تەی الی ئێمە هەی���ە، ئەوان���ەی لەكاتی هێرش���ەكانی داعش بۆ س���ەر مەخم���وورو دەوروبەری دانیش���تووی ناوچەكە بووینە سوودمەند دەبن لەو هاوكارییە، بێگومان رەزامەندی لەس���ەر خەرجكردن���ی ب���ڕی پارەكەش

دراوە".

كارزانی مامەندپیران

دوای داگیركردن���ی موس���ڵ و دەوروب���ەری تەنی���ا داع���ش، چەكداران���ی لەالی���ەن كە مەخموور، پۆلیس���ی بەڕێوەبەرایەت���ی س���ەر بەئیدارەی موسڵە بەردەوامە لەدەوام و لەئێستاش���دا بەه���ۆی پێنەدانی مووچە، زۆرێك لەپۆلیس���ەكانی مەخموور دەستیان لەكار هەڵگرت���ووەو خەریكی كاری ترن بۆ

پەیداكردنی بژێوی ژیانی رۆژانەیان.عەقی���د روكن )ن���ادر ش���اكر( بەڕێوەبەری مەخم���وور پۆلیس���ی بەڕێوەبەرایەت���ی هەواڵەكەی پشت راستكردەوەو لەلێدوانێكیدا تایب���ەت بە)دەنگی مەخم���وور( رایگەیاند "لەرۆژی ٦-8-٢٠١٤ دوای ئەوەی پارێزگای موس���اڵ كەوتە دەس���ت چەكدارانی داعش، ئێمە ب���ەردەوام بووین���ە لەدەوامی خۆمان تائێس���تا، كە تاكە بەڕێوەبەرایەتین لەسەر موس���ڵ دەوام دەكەین و بەغداش ئاگادارە، كەچی بۆ چ���وار مانگ دەچێ���ت مووچەی ئەو پۆلیس���انە نەهاتووە كە لەسەر موساڵ دەوام دەكەن، بەاڵم ئەو پۆلیسانەی لەسەر هەولێر دامەزراون كێشەیان نییەو بەردەوامن لەدەوامی خۆیان، بەاڵم پۆلیس���ەكانی سەر بەئیدارەی موس���اڵ چەند پۆلیس���ێك ماون، ئەوانیتر دەس���تیان لەپۆلیس���ی هەڵگرتووە بەه���ۆی نەبوونی مووچ���ە، لەوەتەی داعش موس���ڵی گرتووە، موس���ڵ هیچ���ی بەئێمە و لەبەنزین پێداویس���تییەكانمان ن���ەداوەو

خ���ۆراك هەندێك میح���وەر بۆم���ان دابین دەكات، پۆلیس���ی هەولێریش بەتایبەت لیوا عەبدولخالق زۆر هاوكارمان بووە، ئێمە روو لەحكومەت���ی هەرێمی كوردس���تان دەكەین مووچ���ە بۆ ئەو پۆلیس���انە دابی���ن بكات و بگەڕێینەوە سەر پۆلیسی هەرێم، تا بتوانین كارەكانمان بەتەواوی بكەین، چونكە ئێستا ئێمە كارەكانمان بەتەواوی پێ رایی ناكرێت، ئەوانەی ئێس���تا خەریك���ی رێگەچارەیەكن جەنابی وەزیری ناوخۆ )كەریم س���نجاری( و خۆی بەدواداچوون لەس���ەر ئەو كێشەیە دەكات و ئاگادارە، هەروەها )نەجات عەلی(

بەرپرس���ی میحوەری مەخمووریش لەهەوڵی چارەسەركردندایە".

ش���یاوی باس���ە بەڕێوەبەرایەتی پۆلیس���ی مەخم���وور، ٦١ پۆلی���س لەس���ەر ئیدارەی ئەفس���ەر ١٢ و پۆلی���س ٢٤٠ هەولێ���رو لەئێس���تادا ئی���دارەی موس���ڵە، لەس���ەر ئ���ەو بەڕێوەبەرایەتیی���ە زیاتر پش���تی بەم پۆلیسانە بەس���تووە كە لەس���ەر ئیدارەی هەولێر دامەزراون و بەشێك لەئەفسەرانیش س���ەرەڕای نەبوون���ی مووچ���ە، بەردەوامن نەبوونی دروست بەمەبەستی لەكارەكانیان

بۆشایی ئەمنی لەشارەكەدا.

makhmur@yahoo.com

خاوەن ئیمتیازجه‌میل‌سنجاوی

سەرنووسەربه‌ختیار‌محه‌مه‌د

رۆژنامەیەكی رۆشنبیری گشتی مانگانه یه ، له مه خموور ده رده چێت

وەزیرەكەی گۆڕانیش سەید عەلی الدەبات

ئاوارەكانی مەخموور قەرەبوو دەكرێنەوە

بەهۆی پێنەدانی مووچە پۆلیسە كوردەكانی مەخموور دەست لەكارهەڵدەگرن

ئەمجارەش‌مەخموورییەكان‌قوربانییەكەیاندا!

سامان‌قەرەچووغی

)مەال‌عومەر‌چلهەوێزەیی(‌كەسایەتی‌كوردپەروەری‌

كەندێناوە‌‌‌‌‌‌حه‌مید‌جه‌الل

"بێخەو"‌ئەو‌شاعیرەی‌جێگەی‌شانازی‌هەموومانە

به‌ختیار‌محه‌مه‌د245

روونكردنەوە

دەنگی مەخموور

سەرۆكی كۆمسیۆنی لێكۆڵینەوەی مافەكانی مرۆڤ ل���ە پەرلەمانی توركیا، رایدەگەیەنێت كە لەبەرئ���ەوەی هۆكارێك نییە بۆ مانەوەی كەمپ���ی مەخموور، پێویس���تە ئ���ەو كەمپە

دابخرێت.لەلێدوانێكیدا بۆ ئاژانس���ی ئانادۆڵی توركی، سەرۆكی كۆمسیۆنی لێكۆڵینەوەی مافەكانی مرۆڤ لە پەرلەمانی توركیا، ئایهان س���ەفەر ئوستون، باسی لەوە كرد، كە "وەك توركیا پێش���تر لە ئاس���تی نەتەوە یەكگرتووەكاندا ئاماژەمان بەوە كردووە، كە ئیدی پێویست بەكەمپی مەخموور ناكات، كە لەنزیك شاری

هەولێر بنیاتنراوە، چونكە ئێستا توركیایەكی نوێ هەیە، پڕۆسەی ئاشتی بەردەوامە، ئیدی لە توركیادا رێز لە ناس���نامەكان دەگیرێت". سەفەر ئوس���تون ئەوەشی خستەڕوو كاتێك ئ���ەو خەڵك���ە توركیایان جێهێش���ت ڕەنگە لەسەر حەق بووبن، بەاڵم ئێستا ئەو هۆكارە نەماوە، گەڕانەوەی ئەوكەس���انە بۆ س���ەر خاكی خۆیان سوودی دەبێت و ئێمەش هانی

ئەوەیان دەدەین.سەرۆكی كۆمسیۆنی لێكۆڵینەوەی مافەكانی مرۆڤ روونیش���یكردەوە ك���ە "ئێمە ئیدانەی پەالمارەكان���ی داعش دەكەین بۆ س���ەر ئەو ناوچەیە، بەاڵم با ئ���ەو خەڵكە بگەڕێنەوەو پەنا بۆ دەوڵەتەكەی خۆیان ببەن". گوتیشی

"پێویس���ت بەمان���ەوەی كەمپ���ی مەخموور ناكات، لەو باوەڕەدام كە دەبێت دابخرێت، با خەڵكەكە بەئیرادەی خۆیان كەمپەكە دابخەن و بگەڕێنەوە، س���ەرلەنوێ لە دیاربەكر، وان، ئیستانبوڵ، سێرت و ئیزمیر دەست بە ژیان

بكەنەوە".جێگەی باسە بەهۆی پەالمارەكانی داعش بۆ س���ەر دەڤەری مەخموور زیاتر لە ١١ هەزار هاواڵتی دانیشتووی كەمپی مەخموور ئاوارەی شارەكانی كوردستان بوون، لەهەمانكاتیشدا ن���وێ كەمپێك���ی لەدروس���تكردنی ب���اس دەكرێت لەنزیك ش���اری هەولێ���ر بۆ خێزانه ئاواره كانی كه مپی مه خموور لەالیەن نەتەوە

یەكگرتووەكانەوە سەرپەرشتی دەكرێت".

توركیا داوای داخستنی كه مپی مه خموور ده كات

لەالیەن‌ مەخموور‌ دەستبەسەراگرتنی‌ بەهۆی‌ رابردوو‌ مانگی‌چەكدارانی‌داعشەوە‌نەمانتوانی‌ژمارە‌69ی‌رۆژنامەی‌دەنگی‌پازدەی‌ هەموو‌ دەدەین‌ بەڵێن‌ لێرەوە‌ دەربكەین،‌ مەخموور‌

مانگێك‌لەگەڵتان‌بەردەوام‌بین.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ستاڤی‌رۆژنامەی‌دەنگی‌مەخموور

كه مپی مه خموور

)نادر شاكر( بەڕێوەبەری پۆلیسی مەخموور

No. (69) 15 September 20142 ژمارە)69(‌‌‌‌‌24‌‌‌‌2014/9/15ی‌گه‌الوێژ‌‌2714كوردی

* كوت���ك ئەو گۆش���ەیە لەماوەی 5 س���اڵی راب���ردوو زۆرترین رەخنەی ئاراس���تەی زۆرێك لەگەندەڵ���كاران كردووە، ب���ەاڵم هەندێكیان نەك تەڕ ناب���ن، بەڵكو بەوهۆیەوە گەورەتریش دەبن. ئەوەی پارتی بێت دەڵێ ئەوە یەكێتیی���ە رەخنەمان لێ دەگرێت و ئەوەش���ی یەكێتییە دەڵێ ئەوە لەبن س���ەری پارتییەوەیە، حیزبەكانی تریش بەهەمان ش���ێوە. )وادیارە كەس

تاوانبار نییە!(* كەسی وا هەیە بەپێكەنینەوە كوتكەكانی دەنگی مەخموور دەخوێنێتەوە، بەاڵم جورئەتی ئەوەی نییە بۆ یەكجاریش كوتكێك بنووس���ێت، هەشیانە دەڵ���ێ ئازادن بەكەیفی خۆتان كوتك بنووس���ن، بەاڵم وەكی نوقرچەكیان لێدەدەین یەخەمان دەگرن و دەست بەراپۆرت نووسین دەكەن لەسەرمان.

)بانێكەو دوو هەوا!(.* ئەو شەوەی چەكدارانی داعش لەمەخموور نزیك ببوونەوە، ئێمە دوعای خێرمان بۆ ش���ارەكەمان دەكردو كەسانێكیش خەریكی پیالندانان بوون بۆ ئەوەی مامۆس���تایەكی ئایینی لەسەر كار الببەن و كەسێكی تر لەجێگەی

ئەو دابنێن. )بروخێ نادادپەروەری(.* هەیە تائێس���تا س���ێ چوار حیزبی كردووەو ئێس���تا بووەتە دەمڕاستی حیزبێك و ئەوەندە بەشان و باڵیان هەڵدەدات وادەزانی خۆی ئەو حزبەی دروس���تكردووە، هەش���ە دەوامی حكومی هەیەو وەكو دەڵێن ٢٤ سەعات لەبارەگای حیزبییە، خۆ هەش���یانە ئەلف و بێی سیاس���ەت نازانێت بەس

لۆ قەرەباڵغی لەگەڵ بەرپرسەكان دێت ودەچێت. )خۆش حیزبایەتی!(.* فەرمانب���ەر هەیە دیناری لەگیرفاندا نییە، كەچ���ی هەندێ بەڕێوەبەرو ماستاوچی نەك بەكیلۆ كاوڕی بەس���اخی دەخەنە ناو ئۆتۆمبێلی دائیرەو زۆر جاری���ش بەفەرمانب���ەرە هەژارەكانیش بار دەك���ەن و بە زەق زەقەی چاوی���ان بەدەم پێكەنینەوە ب���ەرەو پایتەختی گەش���تیاری دەگەڕێنەوە.

)گەندەڵی هەر لەخۆتان دەوەشێتەوە(.* وێنەیەكی جوانی مەخموورمان لە فەیس���بووك بالوكردەوە دەمودەست ژمارەیەك بەرپرس و ماستاوچی الیك و كۆمێنتی خۆیان كرد، كەچی دواتر هەندێ���ك گەندەڵی بچووكی مەخموورمان باڵوكردەوە كەس���یان جورئەتی

ئەوەیان نەكرد الیكێكی لۆ بكەن. )ئەی ناڵێن دیموكراتییە؟!(

كوتكده‌نگی‌مه‌خموور

سامان قەرەچووغی

ئەگەر الپەڕەكانی مێژووی كوردستان لە س����ەدەكانی ڕابردوو بخەینە الوەو تەنها چەن����د الپەڕەی����ەك لە مێژوو س����ەدەی بیس����تەم بخوێنینەوە بەتایبەتی لەگەڵ دامەزراندنی دەوڵەتی عێراق لە س����اڵی ١9٢١ و تاكو ئێس����تا الپ����ەڕەكان بۆنی خیانەت و خوێن و ئەنفال و كیمیاباران لێدێ����ت! كوردان����ی كۆمەڵك����وژی و ئەمڕۆ تاكو پاش����ایەتیەوە لەسەردەمی چەندین دەس����ەاڵتی سیاس����ی لە عێراق بە ش����ێوەی بنەماڵەیی یان كودەتا یان دیموكراسی ئاڵوگۆر كراوە، لەو نۆهەت و س����ێ س����اڵەی رابردوو گەالنی عێراق لە نێویش����یاندا گەلی كورد قوربانیەكی گەورەی داوە، لەو قوربانی دانەش قەزای مەخموور بەش����ی خ����ۆی بەركەوتووە، نە قوربانیەكانی����ش ل����ەدوای هەم����وو لەالی����ەن دەس����ەاڵتدارانی عێ����راق و نە لەالی����ەن دەس����ەاڵتی چەن����د س����اڵەی مەخمووریەكان قەرەبووی كوردس����تان دوای����ن لەئێستاش����دا نەكراوەت����ەوە! لەرێكەوتی قوربانیدانی مەخموورییەكان 7-8-٢٠١٤ بوو كاتێك هێزی پێشمەرگە بە بڕیارێكی سەركردایەتی سیاسی كورد پاشەكش����ەی كردو ئەو سنورە كەوتەوە ژێر دەس����ەاڵتی تیرۆرس����تانی دەوڵەتی ئیس����المی لە عێراق و ش����ام )داعش(، هەرچەندە من س����ەرم ل����ەو تاكتیك و ماكتیك����ی س����ەربازی دەرناچێت، بەاڵم وەك رۆژنامەنوس����ێك ئەو پێشهاتەم لە كاتوساتی جیا خستبووە سەر رووپەری رۆژنامەی )دەنگ����ی مەخموور( بەچەند مەخموور لەوانەش )فری����ای وتارێ����ك بكەون تا وەك س����ەعدیەو جەلەوالی لێ نەهاتووە!( لەژمارە )٣5(ی ١5/9/٢٠١١ باڵوكراوەت����ەوە، )بۆ ئ����ەوەی مەخموور لە تیرۆرس����تان بپارێزین( لەژمارە )٦٢(ی ٢٠١٤/١/١5 باڵوكراوەت����ەوە، )زیاتر ل����ە نی����و س����ەدەیە مەخموور ل����ە ژێر هەڕەش����ەكانی داعش����ە( لەژمارە )٦8(ی ٢٠١٤/7/١5 باڵوكراوەت����ەوە، كەچی كورد بەخۆ نەكەوت و رۆژە ڕەشەكەش

هات!.ئەم����ە چ تاكتی����ك و پالنێك����ە هێزێكی گەورەو پ����ڕ چەك و مەش����ق پێكراوی پێشمەرگە بەبێ بەرگری و شەڕی چەند رۆژە لە گۆڕەپانی ش����ەر بكش����ێیتەوەو چەندی����ن ناحیەو ق����ەزا بخەن����ەوە ژێر دەس����تی تیرۆرس����تان بەبیانوی ئەوەی دەتەوێت رای گشتی جیهانی و پاڵپشتی بهێنی! زلهێ����زەكان بەدەس����ت واڵت����ە ئەم����ە چ تاكتی����ك و س����تراتیژیەتێكە هاوواڵتی س����ڤیل ملیۆنێ����ك نزیك����ەی لەهەم����وو ناوچەكانی مووس����ڵ ئاوارەی شاروش����ارۆچكەكان بكەیت و بەسەدان منداڵ و ژن و بەسااڵچوو گیان لەدەست بدات! ئەمە چ حیكمەتێكی تیایە خەڵك لەبرسان و تێنوێتی بمرێت و پەرلەمانی كوردستانیش لە پش����وی فەرمی خۆی

بێت!.ئەم����ە چ تاكتیكێك����ە ب����ە دە دەقیقە قەزایەك جێبێڵ����ی و بیدەیتە داعش بە دە رۆژ و ب����ە قوربانیەكی زۆر مەترێكت پێنەگیرێتەوە! ئەمە چ مانایەكە شەڕی مان و نه مانی نەتەوەیەك بكەیتە شەڕی حزبایەت����ی و بەهەزاران پاڵەوانی گیڤارا ئاسا نیش����ان بدەیت كەچی دە كاتژمێر بەرگ����ەی س����ەد تیرۆرس����تی داعش و عه رەبی شۆڤێنی بەتراكسودەوە نەگرن! ئەمە چ پالنێكی سەربازی گورچ وەشێنە

لەناو ق����ەزاو ناحیەكان لە داعش دراوە! جگە لە تااڵنكردنی س����ەروەت و سامانی هاواڵتی����ان و س����وتان و خاپوركردن����ی خانووەكانی خەڵكی س����ڤیل! لەكاتێكدا هێشتا قەرەبوی تاوانەكانی رژێمە یەك لە دوای یەكەكانی تر نەكراونەتەوە! سەرم سوڕماوە لەو هەموو راوێژكارە سەربازیەو نزیكەی چوار س����ەد هەزار پێشمەرگەی كوردو هەزاران تانك و زریپۆش و چەكی جۆراوجۆر، كەچی ئەوەندەی داستانێكی بیس����ت پێش����مەرگەی ك����ۆن بەرگەیان نەگرت لە س����ەنگەرەكان! ئەو شكستە گەورەی����ەی هێزی پێش����مەرگە ئەوەمان پێدەڵێن دوژمنێكی یەكگرتوومان هەیە! كەچی كورد هێزێكی پەرتەوازەی هەیە!

ئەمە چ تاكتیكێكی ش���ەری سەربازیە هەبێت! س���ەربازیت باشی توانایەكی خۆت���ەوە چ���اوی بەب���ەر كەچ���ی هاونیش���تیمانیانت كۆمەڵ كوژ بكرێن و ك���چ و ژنەكانیان بكرێن���ە جالیەی ئەب���وو ئەبووەكانی عەرەب و ئەفغانی و پاكس���تانی .... هت���دێ ، لەوانەش نیگەرانتر ئەوە بوو ش���ەوی 9 لەسەر ١٠ی ئاب���ی ٢٠١٤ پەیامنێ���ری رادیۆی )ن���ەوا( ئاماژەی بەوەدا تەرمی س���ێ لە كوژراوەكانی داعش كە لەبەرەكانی جەنگی مەخموور ك���وژراون گەڕایەوە ش���ارۆچكەی )پ���ردێ (و دوانی���ان بە

كورد بوونە! ئەوەی لەوانەش سەیرترە لەبەرەكانی ش���ەڕی مەخموور رویداوە دەڵێن بەش���ێكی زۆری ئەو عەرەبانەی ماوەی یانزە س���اڵە ناسنامەی حزبی كوردیان لە باغەڵدایەو كراون بەمووچە ی���ان دامەزراون خۆری حزبی كوردی لەس���ەر میالكاتی حكومەت���ی هەولێر

ئەمیرو چاوساغی داعش دەرچوونە!لە ماوەی هەش���تا ساڵی رابردوو قەزای مەخم���وور چەندین جار بەر ش���ااڵوی تااڵن و ڕەش���ە ك���وژی و خاپوركردن دەڵێ���ن وەك بونەت���ەوە س���وتان و )ماڵی كوردی، ع���ه رەب بردی( كەچی ماف���ی ئەوەیان پێن���ەدرا لە عێراقی بە ناو ش���ەراكەت فۆڕمی م���ادەی )١٤٠( پڕبكەنەوەو تائێس���تاش بەیەك سەنت قەرەبوو نەكراونەتەوە، ئەمجارەش���یان مەخمووری���ەكان ل���ەم چەن���د رۆژەی كۆچكردن���ە ب���ە كۆمەڵەكەیان جگە لە خزم و كەس���ە نزیكەكان���ی خۆیان لە هەولێر دەس���ەاڵتی هەولێرو بەغدا بە سەمونێكی سوتاو هاوكاریان نەكردن!.

كوردەواری وتەنی )سەرم سوڕماوە لەو س����ەین و بەینە( س����نوری مەخموور بە بێ بریندارو ش����ەهید پاشەكشەی لێكرا بەش����ەهیدو بریندارێك����ی زۆرو زیانێكی زۆری ئابوری بەش����ێك لە س����نورەكەی

كەوتەوە دەست كورد .

راپۆرت: كارزانی مامەندپیران

دوای هێرشەكانی چەكدارانی داعش بۆ سەر ناوچە دابڕێنراوەكانی كوردستان و بەتایبەتی دەڤەری مەخموور، دەیان پێشمەرگەو گەریالو خەڵكی خۆبەخش گیانی����ان فی����دای خاكی كوردس����تان كردو ش����ەهید بوون، لەداس����تانێكی قارەمانانەدا لەنزیك ش����اری مەخموور هەڤ����اڵ گەری����ال و رۆژنامەن����ووس رووماڵكردنی لەپێناو فورات( )دەنیز هەواڵەكان و دەرخستنی راستییەكان

گیانی خۆی بەختكرد.هەڤ����اڵ دەنیز فورات ن����اوی تەواوی )لەیال نایف حەمید(�����ەو بە )دەنیز ف����ورات( ناس����راوە، لەس����اڵی ١985 لەشاری )وان( لەباكووری كوردستان كوردپ����ەروەر لەخانەوادەیەك����ی لەدایكبووەو دواتر ئاوارەی باش����ووری لەكەمپ����ی و دەبێ����ت كوردس����تان پەنابەرانی مەخموور سااڵنێكە لەگەڵ خانەوادەكەی نیشتەجێیە، هاوكات بۆ Stêrk TV، هەریەك لە كەناڵ����یو Med NUÇE، Ronahîئاژانس����ی هەواڵی فورات )ANF( و چەتر پرێ����س و رۆژەڤ كاری دەكرد، وەك رۆژنامەنووسێكی چااڵك لەو بوارە خەباتی دەكرد، هەروەها خوشكی كچە سینەماكاری كورد )بێریتان یڵدزتان(�����ە. دوای ئ����ەوەی رۆژی 8-8-٢٠١٤ هەڤاڵ )دەنیز فورات( رۆژنامەنووسی ش����اخ و ش����ار، لەكاتی رووماڵكردنی گەریال پێشمەرگەو رووبەڕووبونەوەی بەرامبەر چەكدارانی تیرۆریستی داعش لەنزیك شارۆچكەی مەخموور، گیانی بەختكردو گەیشتە كاروانی شەهیدانی رێ����گای رزگاری كوردس����تان و بزاڤی دەنیز شەهید كوردی، رۆژنامەگەریی بەكاری رۆژنامەوانییەوە زۆربەی كات خەریك بووەو خودان دوو ش����ەهیدی ت����رە لەخانەوادەك����ەی و پێش خۆی دوو خوشكی تری لەپێناو كوردستان گیانی����ان بەخ����ت ك����ردووەو چوارەم شەهیدی خانەوادەكەیەتی و ئێستاش

دوای گەریالیە، دیكەی خوش����كێكی تیرۆركردنی ش����ەهیدی رۆژنامەنووس سەندیكای رۆژنامەنووسانی كوردستان ئیدان����ەی ئەم كارەی كردو پرس����ەی خۆی ئاراس����تەی خانەوادەی شەهیدو پەنابەران����ی كەمپ����ی راگەیاندن����ی مەخم����وور ك����رد، تەرمی ش����ەهیدی رۆژنامەن����ووس گەیەنرای����ە قەندیل و لەوێش����ەوە بەرێورەس����مێكی تایبەت و كەس خانەوادەكەی بەئامادەبوونی و كاری ش����ەهیدی رۆژنامەن����ووس و ئازاد كەس����ایەتی و رۆژنامەنووسانی لەگۆڕس����تانی ش����ەهیدانی هێزەكانی پاراس����تنی گ����ەل HPG بەخ����اك

سپێردرا.كۆمیتەی ئەندامی ئاڤێس����تا سۆزدار بەڕێوبەرایەتی كۆما جڤاكێن كوردستان ش����ەهیدكردنی لەب����ارەی ،KJKش����ەهیدی رۆژنامەنووس����ەوە دەڵێت "ش����ەهید دەنی����ز ف����ورات نمون����ەی بوێری كوردە، ئازاو رۆژنامەنووس����ی شەهید بۆ ئەوەی ڕاستیەكان بگەیەنێت بۆت����ە قوربان����ی و ئەم����ەش بووەتە جێگەی شانازی هەموو بەرگریكارێكی كورد كە ئێستا لەبەرەكانی جەنگدان

و خەبات دەكەن".دایكی ش����ەهید )دەنیز ف����ورات( بۆ رۆژنام����ەی دەنگی مەخم����وور ئاماژە بەس����ەربەرزی خانەوادەك����ەی دەكات و دەڵێ����ت "هێندەی تر س����ەرم بەرز بووەتەوە، بەوەی كچێكی ترم لەرێگای كاروانی گەیش����تووەتە كوردس����تاندا شەهیدانی كوردستان و شەهید بووە لەپێن����او كوردس����تاندا، ئێمە هەرگیز دەس����ت لەم خەبات����ە بەرنادەین، كە رێب����ەر ئاپ����ۆ فێری كردووی����ن و ئەو

خەباتەی نیشان داوین".بوونی بەچۆنییه تی شه هید سەبارەت کچه رۆژنامه وان دەنیز فورات یه کێک له گه ریالکان����ی که مپی مه خموور به و شێوه یه باسی چۆنییه تی شه هیدبوونی کچه رۆژنامه وانی شه هید ده نیز فورات دەكات و دەڵێت: له کاتێکدا نزیکه ی ٢٠ گه ری����ال له ناو که مپ����ی مه خموور

دۆش����کایه ک چاککردنه وه ی خه ریکی ده بن، دوو پاسه وانیش����یان داناوه بۆ چاودی����ری کردن����ی چه ته کانی داعش ک����ه مه خمووریان کۆنت����رۆڵ کردبوو ل����ه هه وڵ����ی کۆنترۆڵکردن����ی که مپی

مه خمووردا بوون.له و کاته دا چه ند چه ته یه کی داعش له ناو گۆڕس����تانی که مپ، که ده که وێته دیوی باشووری رۆژهه اڵتی که مپه که وه ، له وێ����وه ب����ه دووربی����ن چاودێری ناو که مپ ده که ن و ئه و ژماره گه ریالیه یان ده ستنیش����ان کردووه ک����ه له ده وری ی����ه ک کۆبوونه ت����ه وه به مه به س����تی چاککردن����ه وه ی دۆش����کاکه یان، ب����ۆ وه ش����اندنی گورزێکی����ش، 5 چه ته ی داع����ش، دزه ده که نه ن����او که مپه وه و له گ����ه ڵ چه ته کانی ناو گۆڕس����تان له په یوه ندی ده بن، تا گه ریالکان خافڵگیر بکه ن و له نزیکه وه ده س����ترێژیان لێ

بکه ن و زیانیان پێ بگه ینن.کات����ێ چه ته کانی داع����ش که دوانیان چیچان����ی ده بن، ت����ه واو له گه ریالکان نزیک ده بنه وه و سوود له بێ ئاگاییان ده بین����ن، یه کێ����ک له چه ت����ه کان به بیکه یس����ی ته قه له گه ریالکان ده کا، ل����ه و ده مه ده نیز فورات ش����وێنه که ی به رزتر ده ب����ێ و خه ریکی وێنه گرتن ده بێ. بۆیه گوله یه ک به ر س����ینگی و گوله یه کی����ش به ر قاچ����ی ده که وێ و ش����ه هید ده ب����ێ، دوو گه ریالی تریش برین����دار ده ب����ن، گه ریالکان ده س����ت ده که ن����ه وه و، دوو چه ک����داری داعش ده ک����وژن و ته رمه کانی����ان له وێ جێ ده مینێ که یه کێکیان چیچانی ده بێ، چه ته یه کی����ش ب����ه برین����داری له گه ل

دوانه که ی تر راده که ن.رۆژنامەنووس باسە شەهیدی شایانی )دەنی����ز ف����ورات( ئەندامێك����ی كاراو ژنان����ی پارت����ی راگەیاندكارێك����ی PAJK– كوردس����تان ئازادیخوازی بوو، ئ����ەو تەنها ش����ەهیدی باكووری كوردس����تان نییە، بەڵكو ش����ەهیدی پارچ����ەی چ����وار ه����ەر مه خم����وور

كوردستانە.

دەنگی مەخموور چۆنیەتی شەهیدبوونی كچەرۆژنامەوان )دەنیز فورات( باڵودەكاتەوە

ئەمجارەش مەخموورییەكان قوربانییەكەیاندا!

رۆژنامەنووسێك پێشنیازێك بۆ الیەنە پەیوەندیدارەكان دەخاتەڕوو

دایكی شەهید دەنیز فورات:

بەشەهید بوونی كچەكەم سەرم هێندەی تر بەرزە

رۆژنامەنووس )رابەر رەشید( لەهەمانكاتدا بەرپرسی سەنتەری رۆشنبیری پردێ و سەرنووسەری رۆژنامەی پردێی ئازادە، سەبارەت بەش���ەهیدبوونی كچەرۆژنامەوان )دەنیزفورات( پێشنیازێك دەخاتە بەردەم الیەنە پەیوەندیدارەكان. لەوبارەیەوە لەپەیجی تایبەتی

خۆی لەسەر تۆری كۆمەاڵیەتی فەیسبووك نووسیویەتی:"وه كو قه ره بووكردنه وه یه ك و وه فادارییه ك بۆ گیانی شه هیدی رۆژنامه وان شه هید )ده نیز فورات( ئه و زیانانه ی به ر قه زای مه خموور گه یشتووه ، پێشنیاز ده كه م په یمانگه یه كی راگه یاندن له مه خموور بكرێته وه و په یكه رێكی شایسته ش به رۆژنامه وان شه هید )ده نیز ف���ورات( به خۆی و كامێراكه ی و جلێكی كوردییه وه له ده روازه ی مه خم���وور دابنرێت و ناوی په یمانگه راگه یاندنه كه ش هه ر به ناوی

شه هید )ده نیز فرات(ه وه بێت".

No. (69) 15 September 20143 ژمارە)69(‌‌‌‌‌24‌‌‌‌2014/9/15ی‌گه‌الوێژ‌‌2714كوردی

س���ەرەڕای بەردەوامی هەڕەشەكانی داع���ش بۆ س���ەر س���نووری قەزای مەخموور كەچی بەرپرسانی حیزبی ناوچەكە خەریكی ملماڵنێی حیزبین و لەجیاتی پاككردنەوەی ناوچەكەو چارەس���ەركردنی خەم���ی خەڵ���ك خەریك���ی گەمەیەك���ی مندااڵن���ەن لەسەر ئەوەی ئاخۆ كێ مەخمووری

كۆنترۆلكردووە؟.بەداخەوە مەخم���ووری دوای داعش تادێت بەرەو چۆل ب���وون دەڕوات، ئیداری بەرپرسانی وەكو بەجۆرێك لەمەخم���وور رایدەگەیەنن كە تەنها ل���ە ٣٠%ی هاواڵتییان���ی مەخموور

گەڕاونەتەوە سەر زێدی خۆیان.مێژووی س���ەیرێكی ئەگ���ەر دیارە ئ���ەم ناوچەی���ە بكەی���ن دەبینی���ن لەراپەرین���ی بەهاری س���اڵی ١99١ قەزای دانیشتووانی نزیکەی ٢5%ی کردو ناوچەکەی���ان چۆل مەخموور نەگەڕان���ەوە ب���ۆ ش���وێنی خۆیان، دوات���ر لەس���اڵی ٢٠٠٣ و ه���ه روەها س���اڵی تەقینەوەک���ەی ب���ەهۆی نزیکەی ٢5%ی مەخم���وور ٢٠٠7ی دانیشتوانی مەخموور کۆچیان کردو ناوچەکەی���ان چۆل کرد، ئەمجارەش و داع���ش هێرش���ەکانی ب���ەهۆی دەستبەسەراگرتنی مەخموورو گوێڕو داعشەوە چەکدارانی لەالیەن قەراج ژمارەیەکی دیسانەوە زۆرە ئەگەری زۆر لە دانیش���تووانی مەخموور ئەم ناوچەی���ە چۆل بک���ەن و رووبکەنە

شاری هه ولێرو دەوروبەری.لێرەدا پێمخۆش���ە ئام���اژە بەچەند خاڵێك���ی گرن���گ بكەم س���ەبارەت

بەرەوشی مەخموور لەدوای داعش:بەژمارەی س���ەبارەت یەکەمی���ان: مەخم���وور ق���ەزای دانیش���تووانی لەئێستادا نزیکەی ١5٠ هه زار کەس دەبێت، بەاڵم زیات���ر لە ١١5 هه زار ک���ەس ئاوارەی ش���ارەکانی دیکەی تەنه���ا بوونەت���ەوەو کوردس���تان ٣٠ ه���ه زار هاواڵت���ی لەو س���نوورە ماونەت���ەوە.. کە ئەمەش کاریگەری خراپی لەسەر دیموگرافیای ناوچەکە دروست دەکات و پێویستە ئیدارەی ناوچەك���ە هەرچ���ی زووە هەم���وو رێگای���ەك بگرێتەبەر بۆ ئەوەی ئەم ناوچەیە بەرەو چ���ۆل بوون هەنگاو

نەنێت.دووەمیان: ب���ەر لەهاتنی داعش بۆ ناوچەك���ە، ئێمە لەرۆژنامەی دەنگی ئەوەماندا كە مەخموور هۆش���داری ئەگەری زۆرە ئەم ناوچەیە رووبەرووی تیرۆریستان مەترس���ی هەرەش���ەو لەمەودوا پێویس���تە بۆیە ببێتەوە، رێوش���وێنی ناوچەك���ە ئی���دارەی توندت���ر بگرێتەبەرو ڕەچاوی هەموو ب���كات نەخ���وازراو بارودۆخێك���ی چونكە مەخموور هاوسنوورە لەگەڵ نەتەوەی عەرەب و هەمیشە خەڵكە رەسەنی مەخموور بونەتە قوربانی و

باجی كوردبوونی خۆیان داوە.لەسەرەتای بەداخەوە س���ێیەمیان: دەستبەسەراگرتنی مەخموور لەالیەن چەكدارانی داعشەوە تادەگاتە ئەمڕۆ زۆر بەزەق���ی هەس���ت بەملماڵنێ���ی حیزب���ی دەكرێ���ت بەجۆرێ���ك نەك تەنها سیاس���ییەكان بەڵكو خەریكە بەرپرس���انی حكومیش دەكەونە نێو ئەو ملماڵنێی���ە، بەداخەوە مەخموور هەر قوربانی تاوان و كارەناشرینەكانی سەرانی داعش نه بووە بەڵكو حیزب نێوخۆی���ی سیاس���ی ملمالنێ���ی و خەریكە هەم���ووان بەرەو گەمەیەكی مەس���ەلەی ئەویش دەبات مندااڵنە ئاخۆ كێ مەخمووری ئازادكردووە؟! ك���ە بەداخ���ەوە ل���ەم بارودۆخ���ە ناوچەك���ە ئێس���تای هەس���تیارەی لەجیات���ی پاككردن���ەوەی ناوچەكە لەتیرۆریس���تان و چارەس���ەركردنی خەم���ی خەڵ���ك كەچی بەرپرس���ە ملماڵنێی بااڵكانی حی���زب خەریكی

نێوخۆیی.

مەخمووری دوای داعش

بەختیار محەمەد

تەها عەبدوڵاڵ*

لەپێناوی ئامادەن ئەوكەسانەی زۆرن خ����اك و واڵتەكەیان����دا گیان����ی خۆیان ببەخش����ن و بەخوێنی خۆی����ان چرای هەڵگیرسێنن، گەلەكەیان بۆ رووناكی قەزای مەخموور لەس����نووری هەولێر، یەكێك����ە لەو ناوچە كوردس����تانیانەی هەمیشە خاكەكەی بەخوێنی رۆڵەكانی سوور بووە، تا ئازادی بەدەستبهێنێت و ب����ە دوژمانی بڵی ئێرە كوردس����تانەو ش����وێنی ئێوەی تێدانابێتەوە، یەكێك لەو شەهیدانە شەهید مەسعود عەزیزە كە ناسراوە بە )مامە قلە(، لەپێناوی ئازدی و رزگاری ب����ۆ مەخموور گیانی

خۆی بەخشی.

بەشداری چەندین چاالكی كردووەمەس����عود عەزیز نادر ناسراو بە)مامە قل����ە(، لەس����اڵی ١9٦5 لەمەخم����وور لەدایكبووە، لەساڵی ١98١ پەیوەندی ك(ەوە ن )ی مەفرەزەكان����ی ب����ە ك����ردووە، لەماوەی پێش����مەرگایەتیدا چەندین بەرپرسیاریەتی پێسپێردراوەو بەش����داری چەندین چاالكی و نەبەردیی ك����ردووە، دوات����ر بەپل����ەی )مقدەم( لەوەزارەتی پێشمەرگە خانەنشینكراوە، مەڵبەندی ئەندامی حزبییەوە لەڕووی

سێی هەولێر بووە. ش����ەهید مامە قلە دژی تیرۆرس����تانی داعش بەشداریی سەرجەم شەڕەكانی سنووری مەخمووری كردووەو رۆڵێكی بەرچاوەی هەبووە لەئازادكردنی قەزای مەخمووردا، لەدەس����ت تیرۆرس����تانی

داع����ش، دواج����ار رۆژی ٢٤/8/٢٠١٤ دوای ئازادكردن����ی ناحی����ەی باق����رت )قەراج(، لەگەڵ چەند پێشمەرگەیەكی تر ش����ەهید كرا و چووە ریزی كاروانی

نەمرانەوە.

برایەكیشی لەو رێگایەدا شەهیدبووەئام����اژەی هاوس����ەنگەرانی وەك قل����ە مام����ە ش����ەهید بۆدەك����ەن: لەخێزانێك����ی ك����ورد پ����ەروەر بووەو لەناوچەكی ش����ەهید پەروەر ش����ەهید ب����وو، جگە لەخ����ۆی برایەكی بەناوی لوقمان هەر لەو رێگایەدا شەهیدبووە، ئەو تێكۆش����ەرە لەهەموو قۆناعەكانی خەباتی كوردایەتیدا وەك پێشمەرگە و فەرمان����دەو پیاوێكی بەج����ەرگ و ئازا

ئەركەكانی خۆی جێبەجێكردووە.

جێگەی شانازییە عەزیز مەس����عود عەزیز كوڕە گەورەی شەهید مامە قلە لەبارەی باوكییەوە بە كوردستانی نوێی وت: »ئێمە شانازی دەكەین كەباوكمان لەڕێگای ئازادكردنی پاراس����تنی مەخمووردا كوردس����تان و گیانی بەخش����ی، ئەو هەمیشە ئەوەی دووپ����ات دەك����ردەوە كەدەبێ مرۆڤ بەس����ەربەرزی بژی و نابێت رێگا بدەین

دوژمن زەفەرمان پێببات«. وتیشی: »هەر ئەو هەڵوێستەی باوكم وایك����رد ك����ە دوای خانەنش����ینكردنی لەپل����ەی پێش����مەرگایەتیدا، جارێكی تر بۆ رووبەڕووبونەوەی تیرۆرس����تانی داعش چەك هەڵبگرێتەوە، بەتایبەتی ب����ۆ ئازادكردن����ی مەخم����وورو قەراج،

كەدواجار بەهاوكاری پێش����مەرگەكانی مەخموور توانییان هاوسەنگەری تری لەو تیرۆرستانە پاك بكەنەوەو خۆشی

بچێتە كاروانی نەمرانەوە«.

هەموو تەمەنی لەسەر پێشمەرگایەتی دانا

حەلیمە حەس����ەن هاوس����ەری شەهید )مامە قل����ە( لەبارەی ش����ەهیدبوونی هاوس����ەركەی و باوكی منداڵەكانییەوە دەڵی: »من لەساڵی ١99٢ لەگەڵ مامە قلە ژیانی هاوسەریمان پێكهێنا، بەاڵم ئەو ماوەیەكی زۆر بوو پێشمەرگەبوو و هەموو تەمەنی لەسەر پێشمەرگایەتی داناو تا شەهیدیش بوو هەر دانەبڕا«. حەزی دەكرد هەموو كورد یەكبگرێت

وتیش����ی: »مام����ە قل����ە زۆر حەزی دەك����رد هەم����وو ك����ورد یەكبگرێت و پێشمەرگە یەك هێزبێت، تا پارێزگاری لەخاكی كوردس����تان بكات، ئەو وەك خەڵك����ی مەخموور ب����ەردەوام هیواو مەخموورو ئاوەدانكردن����ەوەی ئاواتی خەڵكەك����ە س����ەرجەم گەڕان����ەوەی ب����وو، بۆی����ە هی����چ كات مەخمووری جێنەدەهێشت، تا ئەو رۆژەی لەسەر خاك����ەی ش����ەهید بوو، ئێس����اش ١٠ منداڵ����ی لەدوای خۆی جێهێش����تووە، تەمەن����ی چ����وار كەبچووكترینی����ان وادەزانین چونكە س����ەربەزین ساڵە، گیان����ی خۆی پی����رۆز لەڕێگایەك����ی

بەخشیوە«.

* ئەم بابەتە لەژمارە ٦٤8١ی رۆژنامەی كوردستان نوێ باڵوكراوەتەوە

دەنگی مەخموور

دێرین����ی ناس����راوو پێش����مه رگه ی كوردس����تان نیش����تمانی یه كێت����ی له ده ڤه ری مه خموور خوالێخۆش����بوو )ره حم����ان عادل( یه كێ����ك بوو له و ته مه نی له هه موو كه پیشمه رگانه ی پێش����مه رگایه تی بۆ ماوه ی ٣5 ساڵ بۆ چركه س����اتێكیش له ش����ۆرش و بووه یه كێ����ك دانه ب����ڕاوه و خه بات جه نابی خۆشه ویسته كانی له هاورێ م����ام ج����ه الل و كاك كۆس����ره ت.. هه ر به ه����ۆی ئازایه تی و مه ردایه تی ئ����ه و چه ند جارێك خ����ه اڵت كراوه و به یه كێ����ك له و پێش����مه رگه ئازایانه هه ژمار ده كرێت كه به درێژایی ژیانی پێش����مه رگایه تی چه ك����ی دانه ناوه و

خه باتی كردووه . ٢٠١٤-7-٣٠ رۆژی به داخ����ه وه له شاری مه خموور به هۆی نه خۆشی دۆستان له خانه واده و ماڵئاوایی دڵ و هه ڤااڵنی خۆی ك����رد، ئه گه رچی پێش����ووتر نه ش����ته گه ری دڵ����ی بۆ ئه نجامدرا بوو، به اڵم له به ر سه ختی ماڵئاوایی دواجار نه خۆش����ییه كه ی لێكردین. جێگه ی باس����ه فه رمانده و ئ����ازا و به ئه م����ه ك پێش����مه رگه ی خوالێخۆش����بوو )ره حم����ان ع����ادل سورچی( ناسراو به )ره حمانه شێت(

گه زۆك����ی گون����دی له دایكب����ووی ده ش����تی قه راجه و له به ر ئازایه تی و نه به ردی ئه و پێش����مه رگه قاره مانه ده وترێت كاتی خۆی مام جه الل به ره حمانه ش����ێت بانگی كردووه و ئه و

نازناوه ی لێنراوه .له كۆتاییدا هه زاران س���اڵو بۆ گیانی كاك���ه ره حم���ان ع���ادل ده نێرین و میهره ب���ان له خ���ودای داواكاری���ن خوالێخۆش���بوو به به هه شتی فراوانی خۆی ش���ادبكات و س���ه برو ئارامی

به كه س و كاره كه ی ببه خشێت.هۆنراوەیەك���ە خ���وارەوە ئەم���ەی لەالیەن كاك )س���ەرهەنگ حەسەن( نووس���راوە بۆ یادی خوالێخۆش���بوو

)رەحمانەشێت(

)ره حمان گیانتۆ له مردن به هێزتری

ماڵئاوایی باوه رناك���ه م هه رگیز بكه یت

سه فه ر و جه وله ی ئه مجاره ت بۆ الی ش���ه هید ه���اورێ كاوه

مه خمووری بێت ده مێكه لێك دابرانه

بۆ ت���ۆ ش���یكردنه وه ت ده زانم هه موو دۆخێك هه بوو

بۆ هه ر پێش���هاتێك هه میشه ش ئاماده بویت

ت���ۆ هه نگاوێكت ل���ه قه راجه وه بۆ به س���تی ده س���ت پێده كرد

شه رخه ده شتی كۆیه و سماقولی...

ماندووبونت نه ده زانی له خانه واده یه ك بوویت

كێلی ش���ه هیدت له روژهه اڵت و باكووره

بست به بستی باشوور جێ پێی ئه دیدایسه كه ی تۆی پێوه دیاره

كوا مردن به بچوكی كورته باالی جورئه ت ده كا

به ب���االی براوپ���ری جوامێریت هه لزه نی

ن���ا نا نا نا باوه ر ناكه م تۆ دڵت بێت

ماڵئاوای���ی بكه یت له یه كێتی و هاورێ و هه ڤاڵه كانت

ئه ی ئازاتر له ئازایه تی.. ئه ی شەنگەبیە شێته كه ی والتم

كاكه ره حمان گیان(.

سامان قەرەچووغی

سیاس���ییە گۆڕانكارییە ئ���ەو دوای داع���ش گروپ���ی چاوەڕوانك���راوەی لەكۆنتڕۆلكردنەوەی بەشێك لە شارو

عێراق، سونەنش���ینەكانی شارۆچكە هەڕەشەو مەترس���یەكانی ئەو گروپە رۆژ ب���ەرۆژ زیات���ر دەبێت بۆ س���ەر پێكهاتەكانی عێراق بەتایبەتیش دوای راگەیاندن���ی خەالفەتی ئیس���الم رۆژ ب���ەرۆژ پێگەی جەماوەری ئەو گروپە بەهێزتر دەبێت لەبەر چەند هۆكارێك لەوان���ەش راگەیاندن���ی خەالفەتەكە ك���ە بۆتە هۆی راكێش���انی س���ۆزی لە ئیس���المیەكان گروپە الیەنگرانی

ناوەوەو دەرەوی واڵت.ه���ۆكاری تری���ش ب���ۆ بەهێزكردن و ئ���ەو دەس���ەاڵتی بەرفراوانكردن���ی خەالفەت���ە ئەوەی���ە لە دەس���پێكی و ت���رس بەوێن���ە كارەكەیان���ەوە لە باڵوكردەوە زۆریان دڵەڕاوكێیەكی بەرامبەر نەیارەكانیان ئەویش بەوەی كە بەدڕندەترین شێوەو بەبێ جیاوازی ژن و منداڵ و بەس���ااڵچوو ش���ەهید دەكەن! لەوان���ەش نیگەرانتر ئەوەیە وەك س���ەرەتای گەشە كردنی ئاینی

ئیس���الم و ش���ەڕەكانی نێوان كافرو بری���اری ئەوەیانداوە ئیس���المەكان! لەكات���ی ش���ەڕو داگیركردن���ی هەر شوێنێك پیاوەكان بكوژن و ماڵەكان و ئافرەتەكانی���ش وەك جاری���ە ب���ۆ خۆیان ببەن بەتایبەتی ئەو شوێنانەی كە لەرووی نەتەوەیی و ئاینی و تایفی دەكەونە دەرەوەی بازنەی بیرو هزری ئەوان وەك )كورد و مەسیعیەكان و ئیزدیەكان و كاكەی���ەكان و...هتد(، جگە لەو هەموو كردەوە نامرۆڤانەیەی لەبەرامب���ەر داع���ش چەكداران���ی هاوواڵتیانی س���ڤیل ئەنجامی دەدەن ڕێگای تریش���یان بەكارهێناوە بۆ لە ناوب���ردن و ئازاردان���ی نەیارەكانیان لەوانەش گرتنەوەی سەرچاوەی ئاوی خواردنەوەو تەزووی كارەباو نەناردنی بەشە خۆراكی هاوواڵتیان و نەناردنی س���زای و رێگرت���ن و س���وتەمەنی مەرگ بۆ ئەوكەس���انەی بەئاش���كراو بەنهێنی بازرگان���ی لەگەڵ ناوچەی

نەیارەكانیان بكەن!.ق���ەزای مەخمووری���ش یەكێكە لەو قەزا كوردنش���ینانەیە كە بەدرێژایی مێژووی كورد لەسەری ژیاوەو خاكی كوردان بووەو دوای روداوەكانی 9 ی حوزەیرانی ٢٠١٤ و كۆنتڕۆلكردنی ش���اری مووس���ڵ لەالی���ەن گروپی )داع���ش(ەوە فش���ارێكی زۆری���ان خستۆتەس���ەر س���نوری مەخموور ئەویش بە گرتنەوەی س���ەرچاوەی ئ���اوی خواردنەوە كە ل���ە پرۆژەی ئاوی )س���ولتان عەبدوڵ���اڵ( دێت بۆ مەخم���وور لەهەمانكات���دا رێگا هاوواڵتیان خۆراكی بەش���ە نادەن ل���ە كۆگاكان���ی مووس���ڵ بگات���ە بریكارەكانی مەخموور لەهەمانكاتدا بەش���ە سوتەمەنیش���یان لەس���ەر ئ���ەو ش���ارە راگرت���ووەو هەم���وو بەس���ەر بازركانی���ان رێگاكان���ی كەچ���ی داخس���توو! هاوواڵتی���ان ی���ان مەخم���ووری خەڵكانێك���ی

هەولێری بەپێچەوانەی داعش���ەكان ئابووریەكانی بەرژەوەندیی���ە ب���ۆ خۆیان و خۆش���گوزەرانی داعش���ە ئەس���لەكە بەرێگای قاچاغ بێت یان بازگەكانی پێش���مەرگە بەرێگ���ەی )ئاردو ش���ەكرو برنج و بەفرو غازو ناوچەكانی دەبەن���ە مەڕوم���ااڵت( ژێر دەس���ەاڵتی داعشەكەی خەلیفە ئەبو بەكر بەغ���دادی! بەبڕوای من ئەو بەن���او مەخموورییان���ە ئەگەر بەكردەوەش داعشەكەی ئەبو بەكر نین، پێی بزانن و نەزانن بەش���ێكن لەو پرۆسە بەدناوەی تیرۆرستان!.

بۆیە پێویس���تە دەس���ەاڵتی ئیدارەی رێوش���وێنی زووە هەرچی مەخموور توند بگرێتە بەرو سزای ئەو قاچاغچیە گرینگتر لەوەش بدەن، چاوچنۆكانە ئەوەی���ە خ���ودی مەخمووریی���ەكان چاوكراوەبن و زانیاریان لەس���ەر هەر یەكێك لەو قاچاغچیانە هەیە ئاگاداری

الیەنی پەیوەندی دار بكەنەوە.

شەهید )مامە قلە( هەمیشە لەخەمی ئاوەدانكردنەوەی مەخمووردا بوو

بەیادی شەهیدی فەرماندەو پێشمەرگەی دێرین )ره حمانه شێت(

جیاوازی لەنێوان داعشە مەخموورییەكان و داعشە ئەسلیەكە!

شەهید )مامە قلە(

شەهید )ره حمانه شێت(

No. (69) 15 September 20144 ژمارە)69(‌‌‌‌‌24‌‌‌‌2014/9/15ی‌گه‌الوێژ‌‌2714كوردی

پرۆفیسۆر د.شوكر مەحمود مامەسێنی*

بەلۆژیکیانە هەرکەسێک بێگومان دەردەکەوێت بۆی بەڕوونی بیربکاتەوە پێیەی به و ئیسالم پیرۆزی ئاینی کە بەرنامەی چاکترین خوداییە، یاسایەکی مافی کە ڕێسایە دادوەرترین ژیانەو بەیەکسانی بونەوەرێکی هەموو

دەستەبەرکردبێ.تەواوی گرنگی تایبەتیش بەشێوەیەکی نێرو ڕەگەزی بەهەردوو داوە بەمرۆڤ هەر ئەرکی و ماف سنووری مێ،و بایەخی و کێشاوە نەخشە ڕەگەزێکی زۆریشی تایبەت بەئافرەت داوە بەجۆرێک یاسایەکی و ئاسمانی ئاینێکی هیچ کە تیادا ئافرەتی ڕێزی ئەوەندە سەرزەوی ڕەچاو نەکراوە وەکو ئەوەی کە ئیسالم لەگەڵ بەاڵم کردووە، فەراهەم بۆی ئەوەشدا هەندێک کەس لە تەسکی بازنەی بیردکردنەوەیان سنوورداری هێزرو ئیسالم هەڵوێستی کە لەوباوەڕەدان دواکەوتوو هەڵوێستێکی ئافرەت لەگەڵ بابەت هەندێ پەرستانەیە، کۆنە مانەوەی و ژنی فرە نموونەی دەژمێرن ئافرەت لەماڵ و بااڵپۆشی و بوونی مافی و لێدان و پیاو بەدەست جیابوونەوە جیاکردنەوەی بێخەف و چیرۆکی تێکەڵ

بوون و هاوسەرگیری لەگەڵ ژنە کەنیزەی ئەوەندەی دوو و پیاوساالری و ماڵ پشکی پیاو لە بۆماوە. بۆ وەاڵمدانەوەی ئەوانە ئەگەر بگەڕێینەوە دەستپێک پێش ئیسالم هەموومان باش دەزانین کە ئاینی جاهیلیەت و نەفامی لەسەر ئیسالم بەشی کچ کە سەردەمەی ئەو هاتووە، ژن دە پیاو و بوو، بەچاڵکردن زیندە کەنیزەکەکانی هەبوو، ژنی بیست و بکەن خۆفرۆشی کە دەکرد ناچار فرە ئەو بۆ وەرگرتن. بەپارە بەرامبەر ڕێی و هێناویەتی ئیسالم کە ژنیەی ئەمە داوە ژن چوار بەکۆکردنەوەی لەڕاستیدا سنووردارکردن و کەمکردنەوە بووە نەوەک ژمارە زیادکردن و فرەژنی ڕزگارکردنی یاسایەش ئەم بۆیە کردن. و کردن بەکۆیلەی و مەرگ لە بوو ژن

شورەیی و نەنگی.ئایا ئێستا ئافرەت لەئەوروپا بارودۆخی و نەزانین سەردەمەی لەو چاکترە نەفامی کەباسمان کردن، لەوکاتەی کەوا ڕووخان دا لەباتی ئافرەت شوێنە لەو دۆستی فرە دەژی، بووندا ڕیسوا و لە زۆر لەنێوان باو کارەساتێکی بۆتە هاوسەران ئایا بەڕێزتر نیە بۆ ئافرەت کە ببێتە هاوسەری دووەمی پیاوێکی خاوەن ڕەوشت کەخۆی هەڵیدەبژێریت و خۆشی دەوێ و مافی هاوسەرایەتی و حورمەت کەببێتە لەوەی هەبێت تەواوی گرتنی بەناو دۆستێکی نهێنی و چێژێکی کاتی

بەدزییەوە لە پشت دیواران وەرگرێ!.ڕێپێدانی فرەژنی وێڕای ئەوەش ئیسالم پەککەوتوو وەک بەشێوازیک داڕشتووە یان ئەستەم دابێت بەوەی کە مەرجێکی کە گرانە جێبەجێکردنی داناوە بۆ وەک ژنەکاندا لەنێوان دادپەروەرییە رالا خفتم إن )فا هاتووە لەقورئاندا مەرجەی ئەم ئەگەر ة(. فاؤاحدا تاعدلوا پێ ڕێی زیاتر ژن لەیەک نەبێت تیادا )ؤلان دەفەرموێ خوا دوای نەدراوە اء النسا بايا تاعدلوا ران تاستاطيعوا

پیرۆزەش ئایەتە لەو راثتم( حا ؤلاو دادپەروەری تەواوی هەر دوور خستۆتەوە سورو هاتوو بەتەنگەوە لەپیاوی هەتا نەماوە کەس کەواتە ئارەزوومەندیش. تەنها ئەوکەسانەی کە بەرزترن لەمرۆڤی رێی ئەوانیش پێغەمبەرەکان و ئەولیاکان

و ئەوانەی لەڕێگای ئەوان دەڕۆن.لەمەڕ بابەتی مانەوەی ئافرەت لەماڵ و و ئاسایی کارێکی ئەمە دەرنەچوونی، هاوسەرەکانی بۆ بەتایبەتیش بەجێیە خودای )درودی پێغەمبەرمان نمونەی کەئەوان پێیەی بەو لەسەربێ( موسڵمانانن، دایکی و ئافرەتان بااڵی في )ؤقارنا دەفەرموێ پەروەردگار

.) بيوتكنا

کەنمونەیی ئەوەی بۆ ئاماژەیە ئەمەش ئەوەیە کە دایک و بارودۆخی ژن ترین خاوەن ماڵ بێت و خۆی تەرخان بکات منداڵەکانی پەروەردەی بۆ و ماڵ بۆ بەسەرکەوتوویی و بەڕێزەوە. بۆ نموونە بەرچاومان بینینە میللەتێک بارودۆخی کە ئافرەتەکانی لە نوسینگەو فەرمانگە و کارکردن بۆ بێت سەرشەقام و منداڵەکانیشی لە دایەنگەکان و پەناگەکان بێت. ئایا ئەوە باشترە یان نەتەوەیەک کە ژن تیایدا دایک و خاوەن ماڵ و منداڵ لەباوەشی جگەرگۆشەکانیشیان بێت خێزانیشی و بکرێت پەروەردە دایکیان کورد تیابێت؟ تەواوی خزمەتگوزاری گوتەنی منداڵ بەدایک و باوک گەورەبی. لەگەڵ بەاڵم دیارە، وەاڵمەکە بێگومان لەبەردەم ڕێگرنیە ئیسالم ئەوەش

پێویست کەوا ئەرکانەی هۆکارو ئەو بۆ دەرەوە بچێتە لەماڵ دەکات کە ژن جێبەجێکردنی کارەکانی، ئیشکردنی ڕێ زانیارو شاعیرو لە ئیسالم پێدراوە، ژن و جەنگ بۆ دەرچوە بووەو مامۆستا بۆ ئاراستەکراوە ئایەتەکە خوێندن. )درودی پێغەمبەرمان هاوسەرەکانی خوای لەسەربێ(، کە دایکی موسڵمانان بااڵ، بەرزو نموونەیەکی وەکو بوونە )شیاو( )نموونە(و لەنێوان دیاریشە چەندین )حاصل( واتە )ڕووداو( و پلە هەیە. خێزانەکانی پێغەمبەر لەگەل غەزەواتەکانی، بۆ دەرچوونە پێغەمبەر ژن دەرچوونی کە وادەگەیەنێ ئەمەش بۆ یارمەتیدانی پیاوی لەکارو تێکۆشانی

شکۆمەندانە کارێکی ڕێپێدراو و ئاساییە.لەوە نکۆڵی بااڵپۆشی، بابەتی لەمەر بەرژەوەندی لە بااڵپۆشی کە ناکرێت ئافرەتەو ئیسالم رێی داوە کە دەموچاوو و نەبن بۆشراو و دیاربن دەستەکانی ئەندامەکانی لەوانە جگە لەدەرەوەبن، تر خودا فەرمانی کردووە کە شاراوەو هەرشتێ لۆژیکیانەش داپۆشراوبن.و قەدەغەبێ زیاتر خوازراوە، شاردنەوەی جوانی ئافرەت دڵرفێنەکانی شوێنە بەڵگە دەکەن، زیاتر دڵڕاکێشی و سەرەتاییەکان لەهۆزە نەوییستە بەهۆی رووت و قوتی تەواوی ئافرەتەوە تامەزرۆیی پیاو بۆ ئافرەت زۆر خاوە و بۆیە دێت، کۆتایی تێهەلقورتاندن خۆ دەبینین کەپیاو تێکەاڵوی هاوسەرەکەی نەبێت جار یەک تەنها نابێت. خۆی

دووگیان کە وەکاتێک لەمانگێک پەیوەندی دوو ساڵ ماوەی بۆ دەبێت نادرێت،گومانیش ئەنجام هاوسەری دایە ئافرەت لەبەرژەوەندی دانیە لەوە ئەگینا خوازراوترویستراوتربێت، کە ئەبێتە شتێکی ئاسایی و هیچ هەستێک

ناوروژێنێت.لەمەر مافی پیاو لەجیابوونەوە )تەاڵق( هەیە ئافرەتیش مافی لەبەرامبەریدا کە ئەوەی بەپێی ترەوە، لەالیەکی جیابوونەوە داوای هەیە بۆی ئافرەت بەدەست تەاڵقیش لەدادگاو بکات ئافرەتیشە مافی مافە ئەم و بێنی ئەگەر بەڵگەی تەواوی هەبێت.و دەشێ ئافرەت لەکاتی ئەنجامدانی گرێبەبەستی مارەبرین مەرجی پاراستن )عصمه (ی پارێزگاری و تۆماربکات تیایدا خۆی بکات. بەم شێوەیە هەمان مافی پیاوی دەبێت لە جیابوونەوەو ئیسالمیش مافی لەدەوڵەتە کە بەئافرەت دەدات تەواو رۆژئاواییەکان دەست ناکەوێت، ئافرەت الی و وەردەگرێ مارەیی ئێمە الی الی ئافرەت بدا، پارەش دەبێ ئەوان هەڵسوکەوت هەیە ئەوەی مافی ئێمە الی بکات، بەمولکەکان مامەڵە و دوای نیە، مافەی ئەو ئەوروپیەکان دەبێتە پیاوەکە کردن هاوسەگیری

پارێزەری مولکەکانی.و ئافرەت لێدانی بابەتی لەرووی جێهێشتنی پێخەفی نووستن ئەم رەفتارە یاخیبوو ئافرەتی بۆ تەنها دانراوە ژنی چونکە بەزلزان، خۆ و لەمێردی لەبارو ئاسایی دوو مافی الی پیاوی خۆی هەیە خۆشەویستی و بەزەیی بەدڵنەرمی، لەکارە پێخەف جیاکردنەوەی و لێدان قورئانی سەرسامکەرەکانی دەرئاساو بەبەرز خۆ لەتێگەیشتی پیرۆزە تازەترین لەگەڵ کۆکیشە زانی)نشوز(، زانستی کە دەرئەنجامانەی ئەو پێیگەیشتووە سەردەم دەروونزانی ئافرەت رێبازەی ئەو لەتێگەیشتنی رەزامەندی لەسەری هەیەو هەلیبژاردووە

لەژیانی.ئەو دەروونزانی کەزانستی زانراویشە رێرەوەی ئافرەت لەسەری دەروا دەیکاتە ملکەچی رێبازی یەکەمیان: بەش: دوو دەگوترێت پێی زانستی لەزاراوەی کە )-masochism )ماسۆشزم چێژ و دەبێت رازی ئافرەت لەوبارەدا بێت ملکەچ کە وەردەگرێت لەوە ئازاریش بدرێت، ئەگەر لێشی بدرێت و دەست یا زاڵبوون رێبازی دووەمیان: بەسەراگرتن، کە لەزاراوەی زانستی پێی لەو ) sadism-سادزم( دەگوترێت وەردەگرێت لەوە چێژ ئافرەت رێبازە و زاڵبیت بکاو کۆنترۆل و بنوێنێ فیز تر ئازاری خەڵکی و هەبێت دەسەاڵتی چارەیەکی هیچ ژنە جۆرە ئەو بدات، البردنی و چقڵ هەلکەندنی تەنها نیە چەکەی ئەو شکاندنی و هێزەکەی چەکەی ئەو دەکات، پێ داری زۆر ئەو )االنوثە( ژنیەکەیەتی ئافرەتیش پێخەفی هێشتنی جێ بە چەکەش چەکەکەی کە دێتەکایەوە، نوستن پێ خۆی نامێنێ تری هیچی شکا کە ئافرەتەیە ئەو هەرچی بکات، زاڵ ئەویش هەلبژاردوە ملکەچی رێبازی بەلێدان چارە دەکرێت، لێرەوە ئیعجازی دەردەکەوێ بۆ قورئانمان ئایەتی ) )ؤاهجروهنا في الضاجع ؤاضربوهناکورت و زانستی ئیعجازێکی وەکو ئەنجامانەی ئەو سەرجەم کردنەوەی زانستی دەروونناسی و دەستی هێناوەو تۆماری کردوە لەچەندین بەرگ لەبارەی ئافرەتی خۆ بەزلزان و ناشزو چۆنیەتی دووەمی لەبەشی چارەسەركردنی. دەکەم تر بابەتی سێ باسی داهاتودا ا )اوما کەنیزەژن بابەتی یەکەمیان اانكم(و قەوامی پیاوو ڕێژەی ت اي لاكا ماپیاوو لەنێوان بۆماوە پشکە لە پیاو

ئافرەت.*مامۆستای كۆلیژی زانسته ئیسالمییه كان

زانكۆی سه الحه دین هه ولێر

حەمید جەالل مستەفا

ئەوناوچەیەی كە بەكەندێناوە ناسراوە كوردپەروەری كەسایەتی چەندین ریزی نێو هاتونەتە پێگەیاندووەو خزمەتی و تێكۆشان و خەبات زۆر تەنانەت كردووەو بەرچاویان كەسێكی بونەتە بەسەركەوتوویی تری ناوچەكانی بۆ بوێرو كۆششكار

كوردستان و نەتەوەكەمان.كورتەیەك لەژیاننامەی مەالعومەر

كەسایەتی بەرۆڵی ئاماژە لێرەدا پێشمەرگەیەكی نیشتمانپەروەرو ئەویش دەكەین كەندێناوە دلێری كە چلهەوێزەیی(یە عومەر )مەال چلهەوێزەی جوانەكەی گوندە لە )١9٤١( لەساڵی كەندێناوە محه مه د عومەر مەال لەدایكبووە، خێزانێكی لە هەوێزەیی چل كوردایەتی لەوانەی پڕ ئاینپەروەو تەمەنی لە هەر دەكرێت. پەروەردە بابەتە باوكی الی ساڵییەوە شەش سەرەتاییەكانی خوێندن و نووسین و وانەی ئاینی رەوان دەكاو فێردەبێت هەڵكردن چرا و بەزانست كە پێشڕەو دەبیە و ئامانج دەگەیتە دڵسۆزی خەڵكی واڵتەكەی، بۆیە زوو و زانین و بەرخوێندن دەداتە خۆی )ئەبوبەكر( الی فەقێیاتی قۆناغی بەناڤاودەنگ ئایینی مامۆستای دیبەگەو ئایینیەكەی قوتابخانە لە

ئیجازەی مەالیەتی لەساڵی )١95٦( پێدەبەخشرێت. مامۆستا مەال عومەر و بەرەوشت كەسایەتیەكی چونكە بۆیە هەبوو، دروستی پەروەردەی خۆی بژێوی كە داوە هەوڵی هەر

پەیدابكات.خەباتی پێشمەرگایەتی

چل عومەر )مەال خوالێخۆشبوو پێشمەرگەیەكی وەك هەوێزەیی( دەركەوتووە چاونەترس دلێرو لەشەڕەكانی دۆڵی سماقوڵێ لەساڵی هەولێر لەدەشتی )١9٦5(داو بەشداری بەرچاوی هەبووە كە لەریز هەولێر دەشتی لەهێزی هەڤاالنیدا دواتر بووە. پێشمەرگە ماوەیەك بۆ لەساڵی )١9٦7( وەك مامۆستایەكی

شۆڕش خزمەتی كردووە.سەبارەت بەكاری سیاسی و خەباتی لە كەسایەتییە ئەو كوردایەتی هەر ئاشكرایە مەخمووردا دەڤەری چۆتە عومەر( )مەال مامۆستا زوو ریز رێكخستنەكانی پارتی دیموكراتی كوردستان و رۆڵی كاریگەرو بەرچاوی كۆششی و لەرێكخستن هەبووە ناوچەی كە هەربۆیە بەردەوامی، لەسنووری دادەمەزرێت جووتیاران دەشتی هەولێرو مەخموور.. ئا لێرەدا و سیاسی چاالكیەكی ترو رۆڵێكی حیزبی بەخشرایە ئەو كە بریتی بوو لە بەرپرسیاریەتی لەلیژنەی ناوچەی ئەمەو لەساڵی )١9٦٤(، جووتیاران رێكخراوی بەبەرپرسی كرا دواتر مەخموور، ئەمەش هەر لەبەر ئەوەی زیرەك كادیرێكی كەسێكی چاالك و و بەتوانابووە، بەالم لەگەڵ رێكەوتنی تری پلەیەكی )١١ئاداری١97٠(دا كرا كە مەخموور لە وەرگرت مەخموور، ناوچەی بەبەرپرسی بووە. لێهاتوو كادیرێكی چونكە ئینجا لە مەخموورە بەكەسایەتیەكی بوێرو دڵسۆزو كۆششكاری حیزبی لە نێو خەڵك و جەماوەردا خۆشەویست لە لەبەرئەوەی ناسراوبووە، و گرفتە كێشەو چارەسەركردنی كۆمەاڵیەتیەكان رۆڵی چاكی بینیوە.رووبەرووبونەوەی لەگەڵ بەعسییەكان)١١(ی بەیاننامەی بەدوای دوا

كوردایەتی بزاڤی مێژوویی ئاداری گەیشتە قۆتاغیكی ترەوە بەهێنانەدی بۆیە هەر مێژوویە، دەسكەوتە ئەو چاوەڕێی ستەمكار كوردی گەلی

پێكهاتەكانی و خاڵ جێبەجێكردنی نموونەی بوون، رێكەوتنانەمەكە سنوری بۆ كەركوك گەڕانەوەی زمانی بەفەرمیكردنی )ئۆتۆنۆمی(و

خەڵكی دامەزراندنی و كوردی و داموودەزگاكان لە كوردستان پەیڕەوكردنی و راگواستن راگرتنی تەعریب و بەبەعسیكردن سیاسەتی ساتەبوو و ئەوكات هەر هتد. و.. بەبەرپرسی كرا عومەر( )مەال ناوچەی مەخمووری پارتی دیموكراتی بەهەستی ئەو ئیدی كوردستان، نیشتانپەروەری و كوردایەتی ناوچەكەی كرد. هەر خزمەتی زۆری خەریك بەعسییەكان لەوكاتەشدا مەخموورو دەوروبەری لە بوون قەراج كاری حیزبایەتی و رێكخستنی سازبكەن، بەخۆیان تایبەتی چلهەوێزەیی( عومەر )مەال بەاڵم رێگەیان دەبێتەوەو رووبەروویان كەسێك بەتایبەتی و لێدەگرێت كە حوسێن( )غەبیش بەناوی قەراج قوتابخانەی لە بوو مامۆستا جارێك بوو، حیزبەكەیان بەرپرسی بانگهێشت عومەر( )مەال لەالیەن بەئەمری تۆ پێیدەڵێ و دەكرێت نازانی مەخموور ئێرە.. كێ هاتویتە كە دەكاتەوە ئاگاداری كوردستانە، بیگوازێتەوە. و تێكبنێ بارەگاكەی بۆ سنورێكیان بەوشێوەیە ئیدی ئەو پێیاندەڵێ تەنانەت و دادەنێ هەڵتانواسیوە كە خۆتان دروشمەی )أمە عربیە واحدە( ئەوا لێبكرێتەوە، قسەكانی بڕیارو یەكسەر بۆیە

جێبەجێكرا.هەلوێستێكی كوردانەی مەالعومەر

لە شێوازەكانی خزمەتكردنی یەكێك ئەم مەخموور دیمۆگرافیای بۆ رێژەی نەیدەهێشت كەسایەتییە بكات، زیاد لەمەخموور عەرەب تەنانەت خەڵكی مەخمووری هۆشیار خۆیان موڵكی خانووو كە كردبۆوە ئەمەش كە عەرەب، نەفرۆشنە پێكهاتەی كە دەسەڵمێنێ راستیەك تادوای كوردبووینە پتر مەخموور رێكەوتننامەكەی مۆركردنی )٦ئاداری جەزائیر-١975( واتە دوای نسكۆی شۆڕشی ئەیلول هاوكێشەكە تەعریبی و دەركەوت پێچەوانە

مەخموور دەستپێكرد.كە شۆڕش سەری هەڵدایەوە لەدوای

جێبەجێ نەكردنی بەیاننامەی )١١ی مەخموور خەڵكی ١97٠(و ئاداری چەكی كوردستان سەرانسەری وەك و خاك لە بەرگریان و كوردایەتی نەتەوە هەڵگرت ئەوا ئەو كەسایەتیە هەبووەو بەرچاوی كاریگەرو رۆڵی پێشمەرگە، هێزی ریز چوونەتە كەسانیكی ئاماژەپێكردنە شایەنی نیشتمانپەروەری شۆڕشگێرو زۆری مەخموور نموونەی )نەعمانی حاجی سەفەرو سەباحی مالزم و عوسمان هادی وەستا فوئادی نادرو نوری و رەحمان سەعیدی مامۆستا و لێخۆشبێت(و سلێمان-خوایان خالید مامۆستا سیامەندو مامۆستا موحسین

ئەحمەد مام قادرو.. هتد.دوایی كۆچی نادیار بەكارەساتێكی

دەكاتخوالێخۆشبوو شۆڕش نسكۆی دوای )مەال عومەر چلهەوێزەیی( گەڕایەوەو دەبێت هەولێر شاری نیشتەجێی نزیك گوندەكانی لە یەكێك لە و شاری هەولێر وەك مامۆستا خزمەتی رۆڵەكانی میللەتی كورد دەكات، مخابن كاتێك )١979-٢-١١7( لەبەرواری دەگەڕایەوە خۆی ماڵەكەی بەرەو ئوتۆمبێلێكی نادیار كارەساتێكی لە نەناسراو خۆی پێدەكێشێت و گیانی سەبارەت هەر دەستدەدات، لە لەدەستدانی گیان بەكارەساتی دەنگۆی چلهەوێزەیی( )مەالعومەر ئەوە هەبوو كە پیالنی رژێمی بەعس بووە بۆ لەناوبردنی كەسایەتی دیاری ئەمەش كە گەلەگەمان، شۆڕشی تۆقاندنی و چەپەاڵ سیاسەتی لە

بەعسییەكان بەدەر نیە.پەراوێزەكان:

لەژمارە سوودم بابەتە ئەم بۆ *لەرۆژی كە گۆڤاری سڤیل )٢١٣(ی

٤-١-٢٠١٤ دەرچووە وەرگرتووە.عومەر )مەال خوالێخۆشبوو *خۆم مامۆستای چلهەوێزەیی( سەرەتایی سێیەمی پۆلی لە بووە بنەڕەتی، قەراجی قوتابخانەی لە مامۆستای زۆرجار باسە جێگەی خوالێخۆشبوو بەجلی كوردی دەوامی

دەكرد.

دیدێكی لۆژیكی بۆ پێگەی ئافرەت لەئیسالمدا

)مەال عومەر چل هەوێزەیی( كەسایەتی كوردپەروەری كەندێناوە

ئیسالم بۆیە رێگەی بە چوار ژنی داوە چونكە مەبەست لێی سنووردارکردن و کەمکردنەوە بووە نەوەک ژمارە زیادکردن و فرەژنی کردن.

مەال عومەر چل هەوێزەیی

No. (69) 15 September 20145 ژمارە)69(‌‌‌‌‌24‌‌‌‌2014/9/15ی‌گه‌الوێژ‌‌2714كوردی

بەختیار محەمەد

)بەشی پازدە(تەواوكەری وەكو هەوڵدەدەین لێرەدا لەژیان كورتەیەك رابردوو بەشەكانی دەڤەری نووسەرێكی چەند بەرهەمی و مەخموورتان پێ بناسێنین، دیارە بەشێك ئاماژەیان ئێمە كە نووسەرانەی لەو مەخموور قەزای لە رەنگە دەكەین پێ لەدایك نەبووبن، بەاڵم لێرەدا جیاوازیمان لەو نووسەرانەی ئەو لەنێوان نەكردووە ناوچەیە لەدایكبووبن یاخود لەشوێنێكی و ناوچەكەن ئەوەیە خەڵكی گرنگ تر، خۆی نەبێت ئامادە نووسەرێكیش هەر ئەوا بزانێت، ناوچەیە ئەو بەخەڵكی ئێمەش كەس بەزۆری ناونووس ناكەین.

1- ناوی نووسەر: حەمید بەدرخان

ئەحمەد ئەبوبەكر حەمید تەواو: ناوی گەاڵڵی

،١9٦7 لەدایكبوون: شوێنی ساڵ و هەولێر، )مەالكاغە-كەندێناوە(

ئاستی خوێندن: بەكالۆریۆس لەكارگێری زانكۆی ئابووری/ بەشی ئابووری/ و

سەالحەدینبواری كاركردن: نووسەرو رۆژنامەنووس

بەرهەمەكان:كورد جەماوەری راپەرینی -١مزگەوتی ئێران، عێراق، لەكوردستانی

سەید نیزامی/ مەهاباد، ١99١٢- فەرهەنگی وێنەدار بۆ مندااڵن، بەرگی زانكۆی سەالحەدین، چاپخانەی یەكەم، چاپی ،١99١ هەولێر، یەكەم، چاپی

دووەم، ١99٣جووتیاران گەڕانەوەی چۆنیەتی -٣زانكۆی چاپخانەی خۆیان، زێدی بۆ

سەالحەدین، چاپی یەكەم، ١99٣.٤- فەرهەنگی وێنەدار بۆ مندااڵن، بەرگی زانكۆی سەالحەدین، چاپخانەی دووەم، چاپی ،١99٤ هەولێر، یەكەم، چاپی

دووەم، ١99٦.5- فەرهەنگی وێنەدار بۆ مندااڵن، بەرگی سێیەم، چاپخانەی زانكۆی سەالحەدین،

چاپی یەكەم، هەولێر، ١99٦.زانستی و لەژیان سەدە نیو -٦مارف، حاجی ئەوڕەحمانی پرۆفیسۆر لەباڵوكراوەكانی دەزگای چاپ هاوبەش، چاپخانەی بەدرخان، باڵوكردنەوەی و

هێڤی، هەولێر، ٢٠٠7.رۆژنامەنووسانی ئەلبوومی -7لەباڵوكراوەكانی هاوبەش، كوردستان، دەزگای چاپ و باڵوكردنەوەی بەدرخان، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، هەولێر،

.٢٠٠٦رۆژنامەنووسانی ئەلبوومی -8لەباڵوكراوەكانی هاوبەش، كوردستان، دەزگای چاپ و باڵوكردنەوەی بەدرخان، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، هەولێر،

.٢٠٠7سەاڵح زاراڤ، دۆ و زمانەك -9سەعدوڵاڵ، ئامادەكردن، لەباڵوكراوەكانی دەزگای چاپ و باڵوكردنەوەی بەدرخان،

چاپخانەی رۆژهەاڵت، هەولێر، ٢٠٠7.لێكردین، ماڵئاوایی كێوی گوڵی -١٠و چاپ دەزگای باڵوكراوەكانی چاپخانەی بەدرخان، باڵوكردنەوەی حەمدی، چاپی یەكەم، سلێمانی، ٢٠٠9.

2- د.نەریمان عەبدوڵاڵ خۆشناوناوی تەواو: نەریمان عەبدوڵاڵ خۆشناو

لەدایكبوون: شوێنی و ساڵ

١978/٣/١8، هەولێر، )سەید عوبێد(ئاستی خوێندن: دكتۆرا لەبەشی كوردی

زانكۆی كۆیە.مامۆستای نووسەرو كاركردن: بواری

زانكۆبەرهەمەكان:

یەكەم چاپی � كوردی ڕێزمانی -١٢٠٠9، چاپی دووەم ٢٠١٠، چاپی سێیەم چاپی ،٢٠١٢ چوارەم چاپی ،٢٠١١

پێنجەم ٢٠١٣.٢- بكەر نادیار، ٢٠٠7.

٣- چەند بابەتێكی زمانەوانی � ٢٠٠7. ،٢٠٠8 یەكەم بەرگی � زمانەوانی -٤

سێیەم بەرگی ،٢٠٠8 دووەم بەرگی بەرگی ،٢٠٠9 چوارەم بەرگی ،٢٠٠8 ،٢٠٠9 شەشەم بەرگی ،٢٠٠9 پێنجەم هەشتەم بەرگی ،٢٠١٠ حەوتەم بەرگی

.٢٠١١و یەكەم چاپەكانی � كۆردۆلۆجی -5پێنجەم و چوارەم و سێیەم و دووەم چاپی ،٢٠١٠ شەشەم چاپی .٢٠٠9 ،٢٠١٢ هەشتەم چاپی ،٢٠١١ حەوتەم دەیەم ٢٠١٣، نۆیەم ٢٠١٢، چاپی چاپی چاپی یازدەهەم ٢٠١٣، چاپی دوازدەهەم

٢١٠٣، چاپی سێزدەهەم ٢٠١٤.٦- ئەلفوبێی كوردی بە پیتی عەرەبی و

پیتی التینی )وەرگێڕان(، ٢٠٠9.7- ڕەمز و مەغزا لە چیرۆكەكانی فەرهاد

پیرباڵدا، ٢٠٠9.دامەزراندنی عوسمانییەكان-لە -8خەالفەتدا بەسەر كودەتا تا دەوڵەتەوە چاپی ،٢٠١٠ یەكەم چاپی )وەرگێڕان(،

دووەم ٢٠١١، چاپی سێیەم ٢٠١٣.بەڵگەنامەكاندا لە كەركووك -9

)وەرگێڕان(، ٢٠٠7.١٠- ئینگلیزی گشتگیر )وەرگێڕان(، چاپی یەكەم ٢٠١٠، چاپی دووەم ناونیشانەكەی گۆڕدرا و بوو بە ڕێزمانی ئینگلیزی ئاوێر،

.٢٠١٣زمانەوانییەكان قوتابخانە -١١

)وەرگێڕان(، ٢٠٠8.١٢- نیو سەدە لە ژیان و زانستی پرۆفیسۆر

ئەوڕەحمانی حاجی مارف، ٢٠٠8.هەولێری ڕۆڵەیەكی � نافیع ڕەمزی -١٣فیداكاری سەربەخۆیی كوردستان، ٢٠٠8.

١٤- دەروازەیەك بۆ زمانەوانی)وەرگێڕان(، .٢٠١٠

١5- سەرەتایێك بۆ زانستەكانی واتاسازی و پراگماتیك )وەرگێڕان(، ٢٠١٠.

١٦- بیبلۆگرافیای ئەكادیمیای كوردی ، بەشی یەكەم، زمان، ٢٠١٠.

١7- ڕێزمانی كوردی-كرمانجی سەروو و كرمانجی ناوەڕاست � ٢٠١١ .

،٢٠١١ یەكەم چاپی ڕستەسازی، -١8چاپی دووەم ٢٠١٣.

،٢٠١٢ یەكەم چاپی زمان، و زار -١9چاپی دووەم ٢٠١٣.

، ٢٠١٢ یەكەم چاپی دەنگسازی، -٢٠چاپی دووەم ٢٠١٣.

٢١- زمانی ستانداردی كوردی، ٢٠١٣.٢٢- یاسای زمانە فەرمییەكان لە هەرێمی

كوردستانی عێراق، ٢٠١٣.٢٣- فێربوونی پیتەكانی زمانی كوردی،

.٢٠١٣٢٤- سوقرات، وەرگێڕان، ٢٠١٣.

و )یەكەم بەرگەكانی زمانەوانی، �٣٢ ،٢٠٠9 یەكەم چاپی سێیەم(، و دووەم

چاپی دووەم ٢٠١٠.و )چوارەم بەرگەكانی زمانەوانی، �٣٣چاپی حەوتەم(، و شەشەم و پێنجەم

یەكەم ٢٠١٠.

ژیان و بەرهەمی نووسەرانی دەڤەری مەخموور تەها غەفوور ئۆمربل

پەنجاكان و چل لەسااڵنی خۆی كاتی المعارف هەبوو، لەپارێزگاكانیش وەزارەتی بەرێوەبەرایەتی هەبوو، كاتی خۆی لەجیاتی لە قوتابخانە و لیوا، ئەیانگوت پارێزگا لە كەمێك هەبوو شارۆچكەكان شارو ئەویش هەبوو قوتابخانەیان دێیەكان خوێندن بەزمانی عەرەبی بوو، بەاڵم ئاستی خوێندن زۆر باش بوو. لەبەرئەوەی ئاستی تێگەیشتن و فێربوون زۆربوو لەوكاتی لەبەر

چەند هۆیەك و ئەمەش هۆیەكانە.ژیان وەكو ئێستا بەرەفاهییەت نەبو خەڵك خاوەن قوتابیەكەو بون كەمدەرامەت رووناكی دوارۆژێكی چاوەروانی قوتابیەكە هێنانی بەدەست بۆ ئەكرد مناڵەكەی بەرهەمێك بۆ بژێوی ژیانی رۆژانەیان بۆیە ئەم خێزانەش هەولێكی بەردەوامیان ئەدا.

بەجۆرێ ئەوكاتی مامۆستایانەی ئەو ئەگەیاند بەجێ سەرشانیان ئەركەكانی

كام قوتابی كەوا پێشبركێیەك وەكو مامۆستا زیاتر دەرئەچێ و بۆ بەرزبونەوەی بە مەسئولیەت سومعەی خۆیان هەستیان

دەكرد.ئەگەر هەركەس هەبوو سەربازی یاسای كرد ئەیان نەكردبایە تەواو خوێندنی زۆری زۆربەی لەبەرئەوەی بەسەرباز

قوتابیان لەم ترسە ئەیانخوێند.رێزو ئەوكات مامۆستایانی و قوتابیان ئیحترام لە بەینیان هەبو بەتایبەتی قوتابی

رێزی مامۆستای ئەگرت.كە دەقە ٤5 – ٤٠ بۆماوەی مامۆستا بوو وانەگوتنەوە خەریكی پۆل بۆ ئەچوو تر خەریك لەگەڵ هیچی ئەوەی خۆی بێ

بكات.ئەگەران مفتیش و مشروف هەردەم یاساێكی ئەوەی بۆ لەقوتابخانەكان

تەربەوەی توند هەبوو بەبێ جیاوازی.

ساڵ بە ساڵ نەدەگۆرا )منهج( پرۆگرام پێویست لەكاتی تەنها ماوە بە ماوە یان ئەویش ئەكرا سوك گۆرانكاریەكی چەند كاریگەری لەسەر قوتابخانەكان یان لەسەر

مامۆستایان نەبوو.من ئەوەی قەراج لەدەشتی مەخموور لە بەبیرم دابێت )٢( قوتابخانە هەبوو لەساڵی گوندی لە قوتابخانەك ١95٦ – ١955یەكیش و عەرەب گوندی هەبوو ئۆمەراوە ئێمە هەبو. مەخموور عینكاوەی گوندی لە گوندی بۆ ئەچوین گوندێكەوە لەچەند و گەزۆك شۆرەپەلكەو گوندی لە ئۆمەراوە خرەبەردان.. و كەرمردی گوبیبەو سیرمەو گوندی بۆ ئەچوین گوندە هەموو ئەو لە لەم بەیەكەوە عەرەب و كورد ئۆمەراوە قوتابخانە ئەمانخوێند كەس نەیدەگوت ئەمە كوردە یان عەرەبە مامۆستای كوردو عەرەب لە قوتابیەكان هەموو هەبوو مەسیعیمان و

ئەوەی لەكاتی بوون باش زۆر ئاستێكی ئەیان ئەكرد تەواو سەرەتایمان شەشی مامۆستایەك نمونە بۆ مامۆستا بە كردی هەبوو دەرچوی شەشی سەرەتایی بوو ناوی )جودەت فندی( بوو ئەمە لەزەمانی وەزارەتی

مەعارفی دوێنی.بەاڵم وەزارەتی پەروەردەی ئەمرۆ لەبەرچی بووە وانزم فێربون و خوێندن ئاستی ئەم لەبەر زەق زۆر زۆر بەشێوەیەكی

هۆیانە.قوتابی ئێستا بەهچ شێوەیەك گوێ رایەڵی بژێویان ئاستی لەبەر ناكەن مامۆستایان دۆالر لەپارەو پرە گیرفانیان باشەو زۆر پێویستیان بەدامەزراندن و پارە نیە. هیچ مامۆستاو لەبەینی نیە ئیعترامێك رێزو قوتابی لەگەڵ یەك پێ ئەكەنن و سوعبەت

ئەكەن و جگەرە ئەدەنەیەك.هەروەها یاسای سەربازی نەماوە تابترسن

لەوەی كەبیان كەن بەسەرباز.هەندێ مامۆستا هەیە كاتێ كەدەچنە هۆبە لەدەرس دوور بەقسەی دەرسەكە ماوەی دەوێت لەخوای قوتابیش ئەباتەسەرو خۆشیان و نەكات لێ پرسیاری مامۆستا

وزەی تێگەیشتن لە مێشكیان نیە.چاودێری سەرپەرشتیارو لەمەش جگە

پەروەردەیی بەس ئیسپات وجودە.گۆریندایە لە بەردەوامە پرۆگرام هەروەها

سەر لەقوتابی و مامۆستا شێواوە.حكومەتی هەرێمی كوردستان بەردەوامە لە دروستكردنی قوتابخانە لە هەموو قۆناغەكانی خوێندنی سەرەتایی و ناوەندی و ئامادەیی.. سااڵنە چەندەها قوتابخانە دروست ئەكرێت و چەندەها مامۆستا دادەمەزرێت حكومەت كەمتەرخەمی نەكردووە لەبواری خوێندن و كردووە وای كەمتەرخەمی بەاڵم فێربوون،

خوێندنی ئێستا وابێ.

جیاوازی لەنێوان وەزارەتی مەعاریفی كۆن و وەزارەتی پەروەردەی ئێستا

بەختیار محەمەد

مەدحەت بێخەوی شاعیر نزیكەی 7٠ ساڵە گوزەر نووسیندا و ئەدەب بواری لەناو لەگەڵ درێژە دوورو تەمەنێكی دەكات، پێنوس و كاغەز هاورێیە، سەرەتا بەشیعری شیعری دواتر هەژاران و بۆ چینایەتی شۆرشگێری و نیشتیمانی و دەیان سروودو شاعیر دەبێ ئەو الی داناوە، ئۆپەرێتی هەست و هەڵوێستی تەواوی هەبێت بەرامبەر شیعری یەكەمین هەروەك نیشتیمانەكەی، مامۆستای گەورە هونەرمەندی بۆ گۆرانی داناوەو مەردان( )عەلی خوالێخۆشبوو نازناوی بێخەوی لەبەرامبەر ئازارو مەینەتی گەلەكەی هەڵبژاردووە. شاعیر جگە لەوەش تاوداوە، خۆی ئەسپی دیكە بواری لەزۆر هەروەك لەبواری تەندروستی و پەروەردەیی دژی خەباتگێری لەبواری كردووەو كاری كردووەو خەباتی زۆرداران و ستەمی زوڵم وەكو كراوە، زیندانی جارێكیش چەند شاعیر بێخەوی كەسایەتی بۆ رێزلێنانێك لەگوندی قوتابخانەیەك هەولێر لەدەشتی

گۆپتەپە بەناوی ئەو شاعیرە كراوە.بێخەو كێیە؟

١9٣٤ لەساڵی شاعیر بێخەوی مەدحەت ناوی لەدایكبووە، مەخموور لەشاری ناسراو تەواوی )مەدحەت خدر عەبدوڵال(یە ماوەیەك شاعیر بێخەو(، )مەدحەت بە لەمەخموور ژیاوە دواتر چووەتە شارۆچكەی )جاستانە( لەگوندی زیاتر باوكی دیبەگە، ژیانیان كەندێناوە بەشارەدێی سەر ی شاعیر بێخەوی هەروەك بردۆتەسەر، تەمەنی منداڵیەتی لە دیبەگە بەسەربردووە، هەولێر، شاری كردۆتە رووی دواتر بەاڵم خوێندن، بەر چووەتە ١9٤١ لەساڵی ئوال(ی )ئەربیل لە سەرەتایی قۆناغی

هەر ناوەندی قۆناغی دواتر تەواوكردووە، ئەوە وەك دوای بەاڵم لەهەولێر خوێندووە، لەژیانی دامەزراوە، تەندروستی فەرمانبەری خۆیدا چەندین جار دەستگیركراوە، یەكەمجار لەسەردەمی پاشایەتی بەهۆی بەشداریكردنی كۆمپانیای كرێكارانی لەخۆنیشاندانەكەی ١95٣/7/١٢ بەرواری لە كەركوك نەوتی زیندانی كراوەو بۆ ماوەی شەش مانگ حوكم جارێكی لەزیندان دەرچوونی دوای كراوەو دیكە دەگەڕێتەوە پیشەی تەندروستی، بەاڵم جیهانی تەندروستی لەرێكخراوی ئەمجارە دەچێتە ١95٦ لەساڵی دواتر كاردەكات، لەوێ ماوەیەك بۆ شەقاڵوە شارۆچكەی دەبێت، لەساڵی ١958 دوای شۆرشی ١٤ی بارزان( تەمووز وەكو فەرمانبەر لە )بلێ و شیعری بەهرەی زیاتر لەوێ دادەمەرزێت، الی ئەو سەرهەڵدەدات و یەكەمین ئاهەنگی نەورۆز لە رێكەوتی )١959/٣/٢١( لەناوچەی بارزان ئەنجام دەدات، دوای ئەوە لەشارەكەی فەرمانبەر لەوێ نیو ساڵێك و قادر حاجی دەكات، چااڵكی زۆر بەشداری و دەبێت هەولێر شاری گەڕاوەتەوە ١9٦١ لەساڵی شاعیری تەندروستی، فەرمانبەری وەك لەساڵی بێخەو( )مەدحەت كورد گەورەی دایكی ساالر لەگەڵ هاوسەری ژیانی ١9٦٤پێك دەهێنێت و ئێستا خاوەنی چوار منداڵە، دوای ئەوەی چەند جارێك دەستگیر دەكرێت تا سەرەنجام بێخەوی شاعیر لەساڵی ١987 راپەرینی دوای دەكات، خانەنشین خۆی كارەكەی سەر دەگەڕێتەوە ١99١ بەهاری راگەیاندنی راوێژكاری ساڵ سێ ماوەی و دەبێت وەزیران ئەنجومەنی سەرۆكایەتی خانەنشین نەخۆشییەوە بەهۆی دواتر و

دەبێت.بەرهەمەكانی شاعیر

یەكەمین كۆمەڵە بێخەوی شاعیر مەدحەت

لەساڵی كاروان( )زەنگی بەناوی شیعری ١959 باڵوكردۆتەوە، دواتر كۆمەڵە شیعری كۆمەڵە ١9٦8و لەساڵی ژیان( )رابەری لەساڵی ئاوات(ی )وورشەی شیعری ١978 لەساڵی )داربەروو(ی ١97٣و شیعری دیوانە هەروەها باڵوكردۆتەوە، )ڕەگەكان(ی لەساڵی ١98٣ بالوكردۆتەوە، )دیاری بەناوی دیكەی كتێبێكی هەروەها ٢٠٠٣ لەساڵی كوردستان( مندااڵنی بۆ شیعرو تەواوی ٢٠١٣ لەساڵی دەركردووە، بێخەو( )دیوانی بەناوی بەرهەمەكانی باڵوكردەوە، جگە لەمانەش شاعیر سەرقاڵی هەولێر( هەزار ساڵی باڵوكردنەوەی )پێنج نووسیویەتی، شیعر بەشێوەی كە �ە، هەروەها كتێبێكی دیكەی لەسەر مێژووی جگە ئامادەكردووە، سیان عەشیرەتی لەمەش كتێبێكی دیكەی بەناوی )راپەرینی ئەمەشیان كە هەولێری-١95٣( جوتیارانی ئامادەیە بۆ چاپ و باڵوكردنەوە. سەرەڕای ئەو بەرهەمانەی باسمانكرد بێخەوی شاعیر بەژیانی تایبەت پاداشتنامەی تەواوی باڵوی هەنووكە تا بەاڵم نووسیوە، خۆی شاعیر بەرهەمی دوایەمین نەكردۆتەوە. ئەكادیمیای لەالیەن كە بێخەو(ە )دیوانی

كوردی باڵوكراوەتەوە.شیعر بەهرەیەكی یەزدانییە

شیعر، نووسینی بەدەستپێكی سەبارەت ئەگەر دەڵێت: شاعیر بێخەوی مەدحەت نابێتە نەبێت شیعری بەهرەی كەسێك شاعیر، بۆ نموونە ئەوانەی لەبەشی كوردی كۆلیژی ئاداب دەردەچن دەیان پارچە شیعر بەاڵم شاعیر، ببنە حەقوایە دەكەن لەبەر شیعرنووسین چونكە شاعیر؟! بە نابن بۆ شیعر ناتوانێت هەمووكەس بەهرەیەو هەروەك دەربكات، ناوبانگی و بنووسێت شاعیر زۆر مەخموور لەدەشتی دەبینین

هەبوون لەوانە )عەوال جاندار، سەعید سەلیم، ناوێك.. مامەر، عەوال عودی، عومەر تەها نەخوێندەوار شاعیرانە ئەم زۆربەی هتد( بوون، هەروەها موخلیسی شاعیر هەبوو زۆر شاعیرێكی بەتوانا بوو، بۆیە الی من شیعر

هەڵبژاردن نەوەك یەزدانییە بەهرەیەكی لەدیبەگە لەمنداڵیەوە بەخۆم من بێت، كرێكارو بەچەوساویەتی هەستم ژیاوم لەوكاتەوە هەر كردووە، كورد رەنجبەری

تەقینەوەی بەهرەكەم بۆ هەژاران بوو.

نازناوی بێخەو بۆچی؟سەبارەت شاعیر بێخەوی مەدحەت دەزانێت بەپێویستی ئەو بەنازناوەكەی نازناوێكی بێت شاعیر كە هەركەسێك هەبێت باشترە لەبەر دوو هۆ هەروەك باسی لەبەرئەوەی "یەكەمیان گوتی لەوەكردو ئەگەر دەبێتەوە دووبارە ناو زۆرجار رۆژ لەدوا ئەوا هەبێت نازناوێك هاتوو بكات لێكۆلینەوە بیەوێ كەسێك ئەگەر لەسەر شیعر تێكەڵ نابێت و بەرهەمەكانی هۆیەكیان ئەمە دەناسرێنەوە، بەئاسانتر بۆ ئاماژەیە من نازناوەی ئەو دووەمیش نموونە بۆ میللەتەكەم، گوزەرانی و ژیان جگەرخوێن بۆ جگەری خوێن بووە، یاخود غەمبار و هەژار و و بێكەس دڵزارو بیمار و لەئازارو تەعبیر نازناوانە ئەو هەموو

مەینەتییەكانی میللەتەكەیان دەكات".وەفای شاعیر بۆ مەخموورو دیبەگە

خۆی، لەدایكبوونی بەزێدی سەبارەت مەدحەت بێخەوی شاعیر دەڵێت: ماوەیەكی لەبەر مەخموور نەچومەتەوە زۆرە باری خراپی ناوچەكەو بارودۆخی خراپی بیری ئەوەشدا لەگەڵ بەاڵم تەندروستیم، مەخموور دەكەم چونكە لەوێ لەدایكبوومە، چونكە دەكەم دیبەگەش بیری هەروەها هەر بردۆتەوەسەر، لەوێدا منداڵیم تەمەنی بەیادی مەخموور ساڵی ١99٦ هۆنراوەیەكم بەناوی )كەوەكانی قەرەچووغ( باڵوكردەوە، قەرەچووغ( )كەوەكانی لەدرامای كە لەسەر شیعرێكم هەروەها پێشكەشكرا، یادێكی )چەند بەناونیشانی دیبەگە وەفاداری( نووسیوە، بەاڵم ئەوەی شانازی زۆر پێوەدەكەم ئەو سروودەیە كە لەساڵی ١9٦١ بەناوی )ئێمە پێشمەرگەین هەتاماوین رادیۆی بەمارشی كرا دواتر كە لەژین...(،

دەنگی كوردستان و تا ئەمڕۆكەش ماوە".

"بێخەو" ئەو شاعیرەی جێگەی شانازی هەموومانە

حەمید بەدرخان د.نەریمان عەبدوڵاڵ

مەدحەت بێخەو

No. (69) 15 September 20146 ژمارە)69(‌‌‌‌‌24‌‌‌‌2014/9/15ی‌گه‌الوێژ‌‌2714كوردی

كارزانی مامەندپیران

هاوڕێ بوونت ش����انازییە "شەهید وایە بێگومان نەتبینمەوە"، رەنگە ئیتر نایبینمەوە، مەگەر بۆ دیداری گەشتێكی قەندیل بكەم و سەرێك لە گۆڕستانی شەهیدانی هێزەكانی HPG بدەم و لەوێ گۆڕەكەی بۆ

جارێكی تر بیبینمەوە.رۆژی هەش����تی ئەم مانگە لەكاتی ش����ەڕی دیمەنەكانی رووماڵكردنی هێزی پێش����مەرگەو گەریال لەگەڵ و هەڤ����اڵ داع����ش، چەكداران����ی هاوپیشەم )دەنیز فورات( بۆ ئەبەد رۆیشت و گشت هاوڕێ و هاوپیشەو كەس����وكارو رۆژنامەو راگەیاندن و

كامێ����راو فۆتۆو راپ����ۆرت و هەواڵ و رۆژنامەو تەلەفزیۆن س����ایتەكان كرد بێ ماڵئاوایی گەیشتە كاروانی

شەهیدان و جارێكی تر نایەتەوە.ئەو لەگ����ەڵ ناس����ینم هەڵب����ەت رۆژنامەنووس����ە لەرێگای )بێریتان بوو، خوش����كییەوە یڵدزت����ان(ی بێریتان لەگ����ەڵ پێش����تر چونكە هاوڕێ����ی یەكت����ر بووی����ن بەهۆی كاری س����ینەماییەوە، ئەو شەوەی دەنیزم ناس����ی، ئێستاش لەبیرمە فیستیڤاڵی شەهید بێریتان هەبوو، كە س����ااڵنە یا دوو س����ااڵ جارێك لەكەمپ����ی پەنابەران����ی مەخموور ساز دەكرێت، ئەو شەوە لەرێگای بێریتانەوە یەكترمان ناس����ی و زوو

زوو لەهەواڵی یەكترمان دەپرس����ی و یەكترمان دەبینی، هەر ش����تێك پەیوەندیم����ان زوو زوو بووای����ە بەتایبەت دەك����رد، بەیەكت����رەوە لەم چەن����د رۆژەی دوایی، رۆژانە و دەك����ردم پێ����وە پەیوەن����دی دەپرس����ی، مەخمووری هەواڵ����ی یان من پرس����ی رەوشی ناوچەكەم دەكرد، بەاڵم لەپڕێك مۆبایلەكەی داخ����راو بۆ ئەب����ەد هەواڵی نەما، ئیت����ر هەواڵی ئ����ەوم لەدەزگاكانی راگەیاندنەوە پێگەیشت، سەد داخ و مخاب����ن بۆ وەه����ا رۆژنامەنووس و راگەیاندكارێك����ی بەتواناو بوێرو ئازا، لەكاردا زۆر چوست و چااڵك بوو، هەمیشە حەزی بەكاری جوان

و رێك بوو، رێك وەك خۆی، وەك دڵە پاك و بێگەردەكەی، كەسێكی رووخۆش و كراوە، رۆیشت بۆ ئەوەی هەواڵ ئامادە بكات بۆ دەزگاكەی، كەچی خۆی بوو بەهەواڵی گش����ت دەزگاكان����ی راگەیان����دن و دڵ����ی هاوڕێ و هاوپیشەكانی تەنگ كرد، لێرەوە هەرچی بڵێم وەك پێویست نیی����ە، چونكە زۆر ل����ەوە زیاتری گەرەكە لەس����ەری بنووس����رێت و لەبارەیەوە بوترێ����ت، تەنها دەڵێم هاوڕێ رووحت ش����اد، تۆ هەمیشە زیندوویت و بەزیندوویی الی ئێمە دەمێنێتەوە، ئێستا لەگەڵ كاروانی شەهیدانی و دوور ئێمەش زوو یان

درەنگ لەوێ بەتۆ بگەینەوە.

بۆ شەهیدی رۆژنامەنووس دەنیز فورات

ئه‌منت‌لێ‌دیاره‌؟‌به‌ڵێ‌تۆمان‌لێ‌دیاره‌.

بااڵی‌به‌رزو‌پڕ‌له‌‌شکۆت‌ئارامی‌و‌خۆشی‌ده‌به‌خشێبه‌و‌پێ‌ده‌شته‌و‌به‌م‌بناره‌

به‌ڵێ‌تۆمان‌لێ‌دیاره‌له‌‌پشت‌په‌یامنێرێکه‌وه‌

به‌‌ساڵوێک‌به‌‌خه‌نده‌یه‌ک

په‌یامی‌وره‌و‌نه‌به‌زین‌ده‌ده‌ی‌به‌‌قه‌اڵو‌مناره‌

تروسکایی‌ئومێدێکی‌نوێ‌ده‌به‌خشی‌بۆ‌گه‌وره‌و‌بچووکی‌ئه‌م‌

شاره‌.هه‌ی‌بتخۆم...‌

ئه‌وه‌‌دڵی‌پڕ‌له‌‌خۆشه‌ویستی‌تۆیه‌

بۆ‌ئه‌ڤینی‌خاک‌لێ‌ده‌داو‌

هه‌موو‌بستێکی‌نیشتیمانبۆ‌تۆ‌مه‌نزڵگاو‌هه‌واره‌‌

ئه‌وه‌‌چه‌کی‌ده‌ستی‌تۆیه‌‌له‌شکری‌تاریکی‌راو‌ده‌نێ‌و‌

پێمان‌ده‌ڵێ‌ئارام‌بنوون‌

مه‌گه‌ر‌به‌سه‌ر‌الشه‌ی‌مندا‌ئێوه‌‌ببنه‌وه‌‌ئاواره‌.‌

به‌ڵێ‌تۆمان‌باش‌لێ‌دیاره‌‌دڵنیابه‌‌

هه‌تا‌تۆمان‌لێ‌دیار‌بێ‌هه‌تا‌چه‌که‌که‌ت‌له‌‌کار‌بێ‌دوژمن‌سه‌دان‌هێنده‌ش‌

هار‌بێ‌ئاوه‌دانی‌

ئاسوده‌یی‌و‌کامه‌رانی‌رووده‌کاته‌وه‌‌ئه‌م‌شاره‌‌به‌ڵێ‌تۆمان‌لێ‌دیاره‌.

ئەمنت لێ دیارە؟

ساالر‌سیامەند‌مه‌خمووری

ئا: دەنگی مەخموور

حەی���ران فەرهەنگێكی س���ەربەخۆیەو ن���اوی چەن���دان عێل و عەش���یرەت و ناوچەو ئافرەتی ش���ۆخ و ش���ەنگ و گەورە پیاوانی كوردی بۆ پاراستووین، و داب باس���ی ئ���ەوەی س���ەرەڕای نەریتی ئ���ەو خێاڵنەمان ب���ۆ دەكات، بۆی���ە لێرەدا ئاماژە بەن���اوی كۆمەڵێ ناوچەو كەس���ایەتی دەكەین كە لەنێو حەیرانەكان���دا ئاماژەی���ان پێك���راوە،

لەوانە:

ئافرەتێكی كابایزاغ���ەی: ئەس���مەرێ شۆخ و شەنگی هۆزی زراری بووە.

بازارگ���ە: گەلییەك���ە لەنزی���ك قەزای مەخموورو رێگای هەولێرو مەخمووری

بەناودا دەڕوا.بی���ری مەحم���ودی س���ەنان: بیرێكە كەوتۆت���ە نێ���وان ه���ەردوو گون���دی بەدەشتی س���ەر كەندار(ی )گاوەرەو

كەندێناوە.حوسێنی غازی: ناوی چاكێكە لەخوار گەلی بازاڕگ���ە، كەوتۆتە بناری چیای قەرەچووغ، نزیكەی ٢كم لە مەخموور

دوورە.مێژووییە دارێك���ی ش���ەكرانی: داری لەنزیك گوندی م���ام خاران لەناوچەی

زرارەتی.جامبێزار: جۆرە چەكێكی كۆنە.

لەبن���اری كانیاوێك���ە دەرمانن���اوە: قەرەچووغ لەمەخموور.

سوڵتان عەبدوڵاڵ: چاكێكە لەسەر زێی بچووك و دێیەكەی چاكەكەی لێیە هەر

بەم ناوەیە.قەرەبۆت���ك و قەرەبێتك: دوو لوتكەی لەرۆژهەاڵت���ی قەرەچووغ���ن چی���ای

مەخموور.حەبیباغ���ا: یەكێك ب���وو لەكوڕەكانی ناوخۆیی لەشەڕێكی برایماغای دزەیی

كوژرا.زراری ه���ۆزی ئاغایەكی مامەراغ���ە:

بووە.دەراوێ قورین���گان: گۆمێكە لەدامێنی

چیای قەرەچووغ.پەرچەم: بەش���ێكە لەقژی ئافرەتان و

دێتەوە سەر چاوان.كەساد: زوڵم لێكراو.

گردی پیرداودی: گۆڕس���تانێكە لەسەر س���ەرەكی رێگای لەس���ەر گردێك���ە

)هەولێر-مەخموور(مەچكۆ: چایخانەك���ی كۆنی هەولێرەو ناوی خاوەنەك���ەی ماوە، ئێس���تاش

)مەجید( بووە.گەری س���ەنگەران: گەڵییەكە لەچیای

قەرەچووغ.

كتێب���ی )س���ەرەتایەك س���ەرچاوە: ب���ۆ حەی���را و كورتەی���ەك لەژیان���ی )غەف���وور دان���ەر حەمەدبەگ���ی(ی

مەخمووری(.

ئا: رەزوان عەبدولقادر

دایك ئەو مرۆڤە میهرەبانەیە تاوەكو م���ردن خزمەت���ی بكەی���ن ناتوانین

پاداشتی ئیش وئازارو مەینەتیەكانی بەخێوكردن���ی بدەینەوە ه���ەر بۆیە وهونەرمەن���دان كەس���ایەتی زان���او بەجۆرێك خۆشەویس���تی و قەرزباری خۆیان بۆ دایك دەربڕیوە لەسەرووی مرۆڤایەتی پێش���ەوای هەموومانەوە

موحەمەد )د.خ( لەسەربێت.)بەهەشت لە ژێر پێ دایكان دایە(..

موحەمەد )د.خ( )ئەگ���ەر دایكم نەبووای���ە نەدەبووم

بەداهێنەر(.. ئەدیسۆن لەس���ێدارەم چی���ا )لەبەرزتری���ن ب���دەن، دەزانم ك���ێ بەدوامەوەیە.. لەقوڵتری���ن دەریا بخنكێ���م، دەزانم ك���ێ بەدوامەوەیە..ئەویش دایكمە(.

لیلینگ )دڵی دای���ك قوتابخانەی منداڵە(..

بێتشەر ڕاس���تی النك بەدەس���تی )دای���ك

ڕادەژێنێ ..بەدەستی چەپیشی دونیا ڕادەوەشێنی(.. ناپلیۆن

)دایك مۆمێكی پی���رۆزی بێ هەواو میهرەبان���ە ، ش���ەوانی ژیان ڕووناك

دەكاتەوە(.. لی شین )جوانترین ش���یعر لە هەموو جیهاندا

الیە الیەی دایكە(.. المارتین )دایە گیان، من روحم نییە روحی تۆ

لە گیانمدایە(.. جان جاك رۆسۆ )دای���ك هەموو ش���تێكە ل���ە ژیاندا دلنەواییە لە ماتەمینی، هیوایە لە بێ ئومێدی، هێزە لە الوازیدا(.. جوبران

خەلیل جوبران)لەجیهان���دا، س���ەرینێك نییە، كە نەرمتربێ���ت(.. دای���ك لەباوەش���ی

شكسپیر)دای���ك قوتابخانەیەك���ە، گ���ەر پێ بگەیەنی���ت گەلێك���ی ڕەس���ەن پێ

دەگەیەنێت(.. ئەحمەد شەوقی.

‌)سەربردەی‌كوردەواری(

كوردەواری����دا لەنێ����و دەگێڕن����ەوە زۆرانبازێك هەڵكەوتبوو، دانیشتوانی گوند بەبچووك و گەورەوە شانازیان پێوە دەكرد، لەب����ەر ئەوەی هێندە ژی����ر و بە توانا بوو هیچ زۆرانبازێك نەیدەتوان����ی خۆی لە ق����ەڕە بدات، ئ����ەم زۆرانب����ازە لە گون����د الوێكی هەڵبژاردب����وو مەش����قی پێدەك����رد،

بەمەبەست ش����وێنی ئەو بگرێتەوە، چونكە ئ����ەو بەرەو س����اڵ دەچوو، ئاوات����ی هات����ەدی و الوەك����ە ب����وو بەزۆرانبازێك چەندان زۆرانباز ڕوو بە ڕووی بوونەوە، بە دۆڕاوی گەڕانەوە، زۆرانب����ازی الو مەغروری گرتی و بە زۆرانبازەكەی گوت: بەس����ەر گشت زۆرانبازەكان سەركەوتووم، دەمەوێ زۆرانبازی بكەوم����ە ت����ۆش لەگەڵ بۆ ئ����ەوەی پلەی یەك����ەم بۆ خۆم بێت، زۆرانباز گوتی: چۆن قس����ەی

وا دەك����ەی من مامۆس����تای تۆم و بەس����ااڵ كەوتووم، چەند ڕۆژەكم لە ژیان ماو، بە پێكەنینەوە گوتی: یا دەبێ دەن����گ هەڵبڕی و من بەپلەی یەكەم دابنێ، یان زۆرانبازی بكەین، ناچار زۆرانب����از لێی هاتە مەیدان و بەئاس����انی بە فێڵێك س����ەركەوت، زۆرانبازی الو گوتی: بۆ ئەم فێڵەت پێ نەوتبووم لە مەشقا، زۆرانبازەكە گوتی: بۆ ئەوەی گەر مەغرور بووی

مەغروریت بشكێنم.

فەرهەنگی‌حەیران

دایك‌لە‌دیدی‌ناودارانی‌جیهان

زۆرانبازێك

ئا/كارزانی مامەندپیران

كردووەت����ەوە ل����ەوە بی����رت هەرگی����ز گەورەترین هەڵە چین كە زانیوتە! هەڵە گەورەكان لەشتی بچووكەوە دەست پێ دەكەن و بەزیانی گەورە كۆتاییان دێت، وەك زەوییە نەزۆكەكەو مشكەكانی چین و ئاگ����رە گەورەكەو بڕیارەك����ەی پاپاو

پەندوەرنەگرتن لەرابردوو.١- جۆرج هاریش����ن لە باشوری ئەفریقیا بەهۆی ئەوەی زەوییەك����ەی نەزۆك بوو بەكەڵكی كش����توكاڵ نەدەهات، هەس����تا بەكۆمپانیایەكی ئەو زەوییە بەفرۆشتنی هەڵكەن����دن تەنها ب����ە ١ جونیە، كاتێك كۆمپانیاكە دەس����تی كرد بەهەڵكەندنی زەوییەكەو سودوەرگرتن لێی، گەورەترین كان����ی ئاڵوتن����ی لەنێوی����دا دۆزیەوە كە لەجیهاندا وێنەی نەبوو، ئەو كانە وایلێهات

7،% ی زێری جیهان بەرهەمبهێنێ.٢- س����اڵی ١٦9٦ لە بریتانیا ش����ەوێك )جوفێن����ز( كە ئیش����ی نانەوایی دەكرد لەبی����ری چوو ئ����ەو ئاگ����رە كەمەی لە بیكوژێنێتەوە، دەس����وتێت فڕنەكەی����دا ئەمەش بووە هۆی س����وتاندنی گەڕەكە،

ك����ردو تەش����ەنەی ئاگرەك����ە دوات����ر گەڕەكەكان����ی دەوروب����ەری گرتەوە، ئەو رووداوە دواتر ناسرا بە )ئاگرە گەورەكە( بەهۆی����ەوە نی����وەی لەندەن س����ووتا و ه����ەزاران هاواڵتی مردن، بەاڵم جوفێنزی

نانەوا هیچ ئازارێكی پێ نەگەیشت.٣- س����اڵی ١٣٤7 چەن����د مش����كێك كە فایرۆسی نەخۆشی تاعونیان هەڵگرتبوو، چوونە نێو كەش����تییەك ك����ە لەچینەوە ب����ەرەو ئیتاڵیا دەڕۆیش����ت، هەر لەگەڵ بەندەری ب����ۆ كەش����تیەكە گەیش����تنی مەسینای ئیتاڵی، مشكەكان بەنێو شاردا باڵوبوونەوەو فایرۆس����ەكەش بەم شارەدا ب����اڵو بوویەوە، دواتر هەم����وو ئەوروپای گرتەوەو لەماوەی دە س����اڵدا سێ یەكی ئەوروپایی����ەكان بوون����ە قوربان����ی ئەو

تاعونە.٤- یەكێك لەپادشاكانی بەریتانیا لەگەڵ پاپای ڤاتیكان بووە ناكۆكییان، ئەوكاتە بەریتانیا كاس����ۆلیكی ب����وو، پاپا وەك توڵەكردنەوەیەك شووكرن و ژن هێنانی لەبەریتانی����ەكان حەرامك����رد، ئەم����ەش پاش����ای كردە حاڵەتێكی ش����ڵەژانەوە، بۆیە بۆ دەربازبوون لەو كێش����ەیە داوای

ل����ە می����رە موس����ڵمانەكانی ئەندەلوس كرد چەن����د زاناو دەم س����پییەك بنێرن بۆ ئ����ەوەی بەریتانیا ببێت بەئیس����الم، بەاڵم ئیس����المەكانی ئەندەلوس داواكەی پادش����ای بەریتانیایان پشتگوێخس����ت و زوو بەتەنگیی����ەوە نەچوون تا هەواڵەكە گەیش����تەوە پاپای ڤاتی����كان و ئەویش ناكۆكییەكانی چارەس����ەركردو بەپەل����ە بڕیاری حەرامكردنەكەی هەڵوەشاندەوە، ئەگینا ئێس����تا زۆرینەی بەریتانیاو بگرە

ئەوروپاش موسڵمان بوون.5- ل����ە جەنگ����ی )بالگ الش����هدا و( و لە نزیك بواتییەی فەرەنس����ا، موسوڵمانان هەم����ان هەڵ����ەی جەنگ����ی )ئوحد(یان دووبارەك����ردەوەو مەیدان����ی جەنگی����ان بەجێهێشت و دەستیان كرد بەتااڵنكردن و جیاكردن����ەوەی بەش����ەكانی خۆیان لە سوپای ش����ارلمان، بۆیە موس����وڵمانان لەو جەنگەدا دۆڕان و هێرش����ی سوپای ئیسالم بەرەو ئەوروپا بەتەواوەتی وەستا ) یەكێك لە ئینگلیزەكان دەڵێت: ئەگەر عەرەب لە بواتییە شكس����تیان نەهێنابا، دەتبینی چ����ۆن قورئ����ان لەكامبریدج و

ئۆكسفۆرد دەخوێنراو تەفسیر دەكرا(.

ئا: سیروان دیبه گه یی

تیمس����احێك پیاوێ����ك ه����ەر *نەكوژی����ت، ش����ایەنی ژن هێن����ان نییە وناب����ێ ژن بگوازێتەوە..ئەمە بیروڕای هۆزی )وابكامۆ(یە لەسەر رووباری تانا لە باكووری ئەفریقیا.

* ئ����ەم مۆرەی ك����ە بەكاردێت بۆ ختم كردنی گۆش����تی ئاژەڵ، كەوا ئ����ەم گۆش����تە لەالی����ەن چاودێری ب����ۆ رێگەپێ����دراوە تەندروس����تی مرۆڤەوە، لەالی����ەن بەكارهێن����ان ل����ە توێكڵی ترێی ڕەش دروس����ت

دەكرێت.

* پەپوولە ت����ام و چێژ لە گوڵ و خ����واردن وەردەگرێت تەنها بە پێ

یەكانی.* لەگەڵ ئەوەی شێر بەبەهێزترین ئ����اژەڵ دادەنرێ����ت و بە پاش����ای دارستان ناس����راوە، كەچی دڵی لە

دڵی هەموو گیاندرێك الواز ترە.

پێنج‌هەڵەی‌گەورە‌لەمێژوودا

باوەڕ‌دەكەی‌یان‌نا؟؟!!

بێریتان یڵدزتان و كارزانی مامه ندپیران و شه هید ده نیز فورات

No. (69) 15 September 20147 ژمارە)69(‌‌‌‌‌24‌‌‌‌2014/9/15ی‌گه‌الوێژ‌‌2714كوردی

مۆبایلی سه‌رنووسه‌ر: 5463 465 0750كوردستان‌-‌هه‌ولێر‌-‌مه‌خموورده‌نگی‌مه‌خموور‌له‌‌فه‌یسبووك:دیزاین:‌شاخه‌وان‌محه‌ممه‌د‌سلێمان

facebook.com/d.mexmur 0750 483 1852

ده‌سته‌ی‌نووسه‌ران

ناونیشان خه‌لیل‌پااڵنیسامان‌قه‌ره‌چووغی

عه‌بدولره‌حمان‌ئاده‌مموحسین‌شوانی

كارزان‌مامه‌ندپیران

هێرنان کریس����پۆ هێرش����بەری پێشووی هەڵب����ژاردەی ئەرجەنتین سەرس����امە بە تواناکان����ی لیۆنێ����ل میس����ی و پێیوایە یاریزانێک����ی زۆر تایبەت����ە، بەاڵم لەگەڵ ئەوەش����دا ب����ەراورد کردنی ب����ە دیێگۆ

مارادۆنا بە نوکتە دەزانێت.کریسپۆ کە ئێستا ڕاهێنەری الوانی یانەی پارمای����ە، لەلێدوانێکی����دا ب����ۆ ڕۆژنامەی 'الگازێت����ا دێلۆ س����پۆرت' وت����ی :"پێش هەموو ش����تێک ناتوانیت بەراوردی نێوان دوو یاریزان بکەیت کە لە دوو سەردەمی

جیاوازدا یارییان کردووە، ئەمە ش����تێکی داد پەروەرانە نیی����ە، کاتێک من یاریزان بووم ڕووبەڕووی بەرگریکاری وەکو فابیۆ کاناڤارۆ و ئەلیس����اندرۆ نێس����تا و پاولۆ مالدین����ی و لیلیان تورام دەبومە، دەزانن

مەبەستم چییە؟".وتیشی "هەندێک کەس بێ ئاگایانە میسی ب����ەراورد بە مارادۆنا دەکەن، بە بۆچونی من میسی یاریزانێکی ئاسایی نییە، بەاڵم مارادۆنا ناتوانی بەوشە ستایشی بکەی".هێرنان کریس����پۆ کە لەکۆی ١9 س����اڵی

یاریکردنیدا ١٤ ساڵی لە ئیتاڵیا بردووەتە س����ەر دڵتەنگی خۆی نیش����اندا بە خراپ بوون����ی ئاس����تی خولی ئیتاڵ����ی بەراورد ئیس����پانیاو ئینگلت����ەراو بەخولەکان����ی لەکۆتای����ی وتەکانی����دا وت����ی "پێش ١٠-١5 س����اڵ باش����ترین یاریزانەکانی جیهان خەونی����ان بەیاریکردن����ەوە دەبین����ی لە ئیتاڵیا، بەاڵم ئێستا ش����تەکان گۆڕاوە، یاریزانی وەکو ڕۆناڵدۆ و میسی تەنانەت بیر ل����ەوەش ناکەنەوە، پێویس����تە ئەم

ئەقڵیەتە بگۆڕین".

بۆ ئەمجارە كۆمەڵێ ئەنجامی چاوەڕوان نەكراوی تۆپی پێ لەجامی جیهانییەكان ب���اڵو دەكەین���ەوە ك���ە هەری���ەك لەم ئەنجامان���ە ئەس���تەمە جارێك���ی دیكە

دووبارە ببێتەوە.مەجەر )9-٠( كۆریای باكوور- مۆندیالی

.١95٤یوغس���الفیا )9-٠( زائی���ر- مۆندیال���ی

.١97٤مەج���ەر )١٠-١( س���لفادۆر- مۆندیالی

١98٢ئەلمانیا )8-٠( سعودیە- مۆندیالی ٢٠٠٢

سوید )8-٠( كوبا- مۆندیالی ١9٣8بۆلیڤی���ا- مۆندیالی ئۆروگ���وای )8-٠(

١95٠ئۆرۆگوای )7-٠( ئوسكۆتلەندا- مۆندیالی

١95٤توركیا )7-٠( كۆریای باكوور- مۆندیالی

١95٤پۆلەندا )7-٠( هایتی- مۆندیالی ١97٤

پورت���وگال )7-٠( كۆری���ای باش���وور- مۆندیالی ٢٠١٠

ئەلمانیا )7-١( بەرازیل- مۆندیالی ٢٠١٤

س���ەرەڕای دورکەوتنەوەیان لە ڕیال مەدرید و بەرشلۆنە، بەاڵم پێناچێت ناکۆکییەکانی نێوانیان کۆتایی پێهاتبێت و لەنوێترین لێدوانیدا خۆسێ مۆرینهۆ گاڵتە بە پیپ گواردیۆالی هاوپیشەی

دەکات.لەلێدوانێکدا کە ڕۆژنامەی "ئیل کۆنفیدنسیال"ی ئیسپانی باڵوی کردۆتەوە، مۆرینهۆ دەڵێت "کاتێک چێژ لەو کارە وەردەگریت کە لەژیانتدا دەیکەیت، هەرگیز قژت لەدەس���ت نادەیت، پیپ گواردی���ۆالش کەچەڵ بووە، ئەمەش مان���ای ئەوەیە ئەو چێژ

لەتۆپی پێ وەرناگرێت".جێی ئاماژەیە پێش���تر هەردوو ڕاهێنەری یانەی بایرن میونیخ و چێلس���ی لە کۆبونەوەی ڕاهێنەرەکاندا بۆچوونی جیاوازیان هەب���وو، کاتێک گواردی���ۆال داوای لەیەکێت���ی تۆپی پێ کرد ڕێگەنەدرێت درێژی چیمەنی یاریگاکان لە ١،5س���م زیاتر بێت بۆ ئ���ەوەی یارییەکان خێراتربن و مۆرینهۆ لەوەاڵمدا وتی هەر یانە و ش���ێوازی یاریی کردنی خۆی هەیەو دەتوانن ئاستی زۆر

بەرز پێشکەش بکەن بەو شێوەیەی کە خۆیان دەیانەوێت.

ڕۆژنامەی "دەیلی مەیل"ی بەریتانی ئاشکرایکرد یانەی بەرشلۆنە لە بەدەستهێنانی گابرێل بەربۆس���ای یاریزانی یانەی سانتۆس

نزیک بووەتەوە.بەپێی زانیارییەکانی ئەو ڕۆژنامەیە لە گرێبەس���تەکەی نێیماردا س���یلڤادا ماف دراوە بەبەرش���لۆنە گابرێل بباتە ڕیزەکانییەوە

لەداهاتوودا.گابرێل بەربۆس���ای تەمەن ١8 ساڵ لە بەڕازیل بە "گابی گۆل" ناس���راوە بەهۆی ئەو ژمارە گۆڵە زۆرەی کە بۆ یانەی سانتۆس تۆم���اری دەکات، بەاڵم بەهەرحاڵ یانە کەتەلۆنییەکە دەبێت تا زس���تانی ٢٠١٦ چاوەڕێ بێت بۆ گواس���تنەوەی ئەو یاریزانه بۆ

کامپ نۆ.

بێگوم���ان مووچه ی یاری���زان له یانه کان پێوه رێک���ی س���ه ره کییه ب���ۆ مان���ه وه و به رده وامبوونی له یانه که ی، ئه ویش به پێی

ئاست و کاره کانی بۆی دیاریده کرێت.له خولی نایاب���ی ئینگلته را و خولی پله یه ک���ی ئیتاڵیا جیاوازییه ک���ی زۆر هه یه له نێ���وان مووچ���ه ی یاریزانان���دا ئه ویش ده گه ڕێت���ه وه بۆ ده وڵه مه ن���دی یانه کانی ئینگلته را به به راورد له یانه ئیتاڵییه کان، بۆ نموونه کۆمه ڵێک یاریزان له ئینگلته را هاتنه خولی ئیتاڵی ب���ه اڵم ڕه زامه ندبوو نی���وه و نی���وی مووچه که یان ل���ه ئیتاڵیا

وه رگرن، بۆ نموونه :ئه شلی کۆڵ - ڕۆما، مووچه ی هه فتانه ی

٣5 هه زار پاوه ند.ڤیدی���چ - ئینته ر، مووچه ی هه فتانه ی 5٠

هه زار پاوه ند.تێڤێز- یوڤانت���ۆس، مووچه ی هه فتانه ی

٦٠ هه زار پاوه ند.می���کا ڕیچ���اردز - فیۆرێنتینا، مووچه ی

هه فتانه ی ٢٦ هه زار پاوه ند.تۆرێ���س - ئه یس���ی می���الن، ٦٠ هه زار

پاوه ند.هه روه ه���ا ئ���ه م دوو یاریزان���ه له الیه ن به مووچه یه کی زۆر ئینگلته راوه یانه کانی هه وڵ���درا په لکێش بکه نه ئینگلته را به اڵم

به و مووچه یه ڕازی بوون به مانه وه :پۆگب���ا - یوڤانتۆس، مووچه ی هه فتانه ی

٢٣ هه زار پاوه ند.دێ ڕۆس���ی - ڕۆما، مووچه ی هه فتانه ی

١٠٠ هه زار پاوه ند.ڤیدال- یوڤانت���ۆس، مووچه ی هه فتانه ی

٦٠ هه زار پاوه ند.یانه کانی یاریزانێک���ی چه ن���د مووچه ی

ئینگلته را:فاڵکاو - مان یونایتد، مووچه ی هه فتانه ی

٢8٠ هه زار پاوه ند.ئیت���ۆ - ئیڤه رتۆن، مووچ���ه ی هه فتانه ی

١٦٠ هه زار پاوه ند.ڕونی - مان یونایتد، ٣٠٠ هه زار پاوه ند.

دوای ئه وه ی ڕۆژنامه کانی ئینگلته را چه ندین به ڕۆیشتنی هه واڵی جۆراوجۆریان سه باره ت ڕۆناڵدۆ له یانه ی ڕی���اڵ مه درید باڵوكردەوە، هەندێك پێیانوایە دەچێتەوە یانەی مان یو، هەندێكیش باس لەچوونی رۆنالدۆ دەكەن بۆ

یانەی چێڵسی لەندەنی.له نوێتری���ن هه واڵیان���دا پێگ���ه ی میت���رۆی به ڕیتان���ی ب���اس له ب���ڕی ئ���ه و ئۆفه ره ی

مانچس���تەر کرد که ئام���اده ی کردووه پێشکه ش���ی مه دری���دی بکات و

بتوانێت ڕۆناڵدۆ به ده س���ت ڕۆناڵ���دۆ بهێنێت���ه وه .

ل���ه ڕی���اڵ مه درید ٢9٠ هه فتان���ه

هه زار پاوه ند

وه رده گرێ���ت یه که م ئه م���ه ش

ب���ه رزی مووچ���ه ی یانه که یه تی، یاریزانانی

به اڵم مان یو ڕایگه یاندووه هه فتان���ه ده توانێ���ت

مووچه ی ٣٠٠ ه���ه زار پاوه ند ب���دات به ڕۆناڵ���دۆ ئه گه رهاتوو

بگه ڕێته وه ب���ۆ ئۆڵدترافۆرد واته واین هاوش���ێوه ی مووچه ک���ه ی ڕون���ی هێرش���به ریان ده بێ���ت، کردنه وه ی له م���اوه ی وابڕی���اره ب���ازاڕی گواس���تنه وه ی یاریزانان له وه رزی زس���تانه دا ئه و ئۆفه ره

بخه نه به رده م ڕۆناڵدۆ.لەالیەك���ی ت���رەوە رۆژنامەكان���ی ئینگلت���ەرا لەنوێتری���ن هەواڵیاندا باس لەچوون���ی رۆنالدۆ دەكەن بۆ ریزی یانەی چێڵس���ی. له وباره یه وه ڕۆژنام���ه ی ده یلی ئێک���س پرێس و هه واڵیکیاندا ل���ه به ڕیتانی میترۆی کارگێڕی ده س���ته ی ڕایانگه یان���د، چێڵس���ی له س���ه ر داوایه کی خۆزیه مۆرینه���ۆی پۆرتوگالی و ڕاهێنه ری یانه که یان ئۆفه رێکیان بۆ ڕۆناڵدۆی ش���اهانه ئاماده ک���ردووه و به نیازن له ماوه ی گواستنه وه ی یاریزانان له ڕیاڵ پێشکه شی زستانه دا وه رزی مه دریدی بکه ن، بڕی ئۆفه ره که ش ب���ه اڵم پاوه ن���ده ، ملی���ۆن ٦٠نرخی که میی به ه���ۆی پێده چێت ئۆفه ره که وه ڕۆناڵدۆ ڕازی نه بێت.

جێگەی باس���ە ڕۆناڵدۆی تەمەن ٢9 س���اڵ توانیویه تی له ماوه ی ئه و پێنج س���اڵه ی له ڕیاڵ مه درید ١٦٦ یاریی ئه نج���ام بدات و ١78 گ���ۆڵ تۆمار

بکات.

کریسپۆ:‌بەراوردکردنی‌میسی‌بە‌مارادۆنا‌نوکتەیە

چەند‌ئەنجامێكی‌چاوەڕوان‌نەكراوی‌تۆپی‌پێ

رۆنالدۆ‌دەچێتە‌مان‌یو‌یان‌بلوز‌دەپۆشێ؟

مۆرینهۆ‌گاڵتە‌بە‌گواردیۆال‌دەکات

نیماری‌نوێ‌پەیوەندی‌بە‌بەرشلۆنەوه‌‌دەکات

مووچه‌ی‌چه‌ند‌یاریزانێکی‌خولی‌ئیتاڵیا‌و‌ئینگلته‌را

Dengî Mexmûr ژمارە‌)69(‌‌‌‌‌24‌‌‌‌2014/9/15ی‌گه‌الوێژ‌‌2714كوردی

ئا: گۆران دیبەگەیی

دوا ب����ەدوای ئ����ەوەی هونەرمەندی مەقامات مامۆستا )سادق هەریری( باری تەندروستی ناجێگی����ر دەبێ����ت و ل����ەرۆژی 5ی مانگەوە رەوان����ەی نەخۆش����خانەی رزگای دەكرێ����ت لەشاری هەولێر، بۆ ئەم مەبەستە پەیامنێری دەنگی مەخموور لەنزیكەوە ئەو هونەرمەندە

بەسەردەكاتەوە.لەوبارەی����ەوە هونەرمەن����د )گریان س����ادق هەریری( كوڕی هونەرمەند س����ادق هەریری بۆ رۆژنامەی )دەنگی مەخموور( رایگەیاند: له ئێس����تادا ته ندروس����تی باوك����م ناجێگره دكتۆره كان گه شبین نین به باری ته ندروستی باوك����م، بۆیه چاوه روان����ی ره حمی خواین". ناوبراو رەخنەی توندی ئاراستەی وەزارەتی

رۆشنبیری و بەرپرسان كردو گوتی "ماوەی چەن����د رۆژێكە باوك����م )س����ادق هەریری( تەندروس����تی لەوپەری خراپ����ی دایە تاوەكو

ئێستا كەسێك نەهاتووە بەهانایەوە".جێگ����ەی باس����ە هونەرمەن����دی مەقام����ات مامۆس����تا )س����ادق هەریری( ناوی تەواوی )سادق س����ەعید هەریرییە( لەساڵی ١9٤7 لەش����اری هەریر لەدایكب����ووەو یەكێكە لەو هونەرمەندان����ەی كە خزمەتێك����ی بەرچاوی هونەری كوردی ك����ردووەو لەزۆربەی بۆنەو ی����ادەكان بەدەنگە خۆش����ەكەی بەش����داری بەگۆرانییەكان����ی زیاتری����ش ك����ردووەو هونەرمەندی پایەبەرز مامۆستا تاهیر تۆفیق ناوبانگی دەرك����ردووەو هەربۆیە بە )تاهیر

تۆفیق(ی ئەم سەردەمە ناسراوە.ماوەت����ەوە بڵێن دوای بالوكردنەوەی هەواڵی نەخۆش����ییەكەی مامۆستا س����ادق هەریری لەپەیج����ی دەنگی مەخموور خۆش����بەختانە وەزیری رۆش����نبیری و بەرێوەبەری گش����تی هونەری و رۆشنبیری سەردانی هونەرمەندیان كردو لەالیەن خۆش����ییەوە گری����ان هەریری سوپاس����ی خ����ۆی ب����ۆ رۆژنام����ەی دەنگی مەخم����وورو پەیامنێر )گ����ۆران دیبەگەیی( دەربڕی بۆ بەسەركردنەوەی باوكی بەرێزیان.

كارزانی مامەندپیران

كاتژمێر9ی شەوی 9-9-٢٠١٤ تیپی خەندەی مەخموور لەناو بازاڕی مەخموور شانۆیەكی سەرشەقامی بەناونیش���انی )شەهید بوون لەپێناو كوردس���تان( لەبەردەم س���ەنتەری رۆشنبیری و هونەری قەرەچووغ، لەئامادەو

دەرهێنانی )ئەحمەد رەشید( نمایشكرد.باس���ی ش���انۆگەرییەكە ناوەڕۆك���ی پێش���مەرگەو هێ���زی لەبەرگریكردن���ی هاوكاریكردن���ی پێش���مەرگە لەالیەن خەڵك پش���تیوانیكردنی خۆبەخش���ی چەكدارو و رووب���ەڕوو بوون���ەوەی داع���ش دەكرد، كە تێیدا هاواڵتیان هاوكارییەكانیان دەگەیەننە هێزەكان���ی پێش���مەرگە لەس���ەنگەرەكانی پێش���مەرگەش هێ���زی و بەرگ���ری كوردس���تان لەخاك���ی لەبەرگریكردندای���ە و هێرش���ەكانی چەكداران���ی داع���ش تێك

دەشكێنێت".تیپی دڵ���دار خۆش���ناو سەرپەرش���تیاری خەن���دەی مەخم���وور تایب���ەت بە)دەنگی ش���انۆگەرییەكە "ئەم رایگەیاند مەخموور( لەژێر چاودێری )م.عەبدوڵاڵ تاهیر( بەرپرسی ناوچ���ەی مەخم���ووری پارتی نمایش���كرا، كە س���ەركەوتنێكی باش���ی بەدەس���تهێناو

جەماوەرێكی زۆر لەسەر شەقام ئامادەبوون ب���ۆ بینین���ی ش���انۆگەرییەكە، س���ەرجەم شانۆگەرییە ئەم بەش���داربووی ئەكتەرانی ئەندامانی تیپی خەن���دەی مەخموور بوون كەبەشدارییان لەم شانۆگەرییە كرد". دڵدار خۆشناو گوتیشی "ئەمە دوا كارمان نابێت و

بەرهەمی دیكەمان لەبەر دەستەو لەئێستادا ئامادەكاری بۆ دەكەین".

ش���ایانی باس���ە تیپی خەن���دەی مەخموور تاكە تیپی شانۆییە لەمەخموور، كە رەوتی ش���انۆی كوردی لەسنوورەكە بەزیندوویەتی

هێشتووەتەوە.

ئا: سیروان دیبەگەیی

ك����وردەواری زۆر دەوڵەمەن����دە لە خواردندا، كەچی ئەمڕۆ زۆر ل����ەو خواردنانە فەرامۆش كراوە، یەكێك لەو خواردنانە )تەڕەس����از(�ە ك����ە لە كۆندا لەجیاتی تورش����ی بۆ خواردن دروست دەكرا، كە خواردنێكی زۆر تەندروستە و دوورە لە هەموو كەرەستەیەكی كیمیاوی،

تەڕەساز بەم شێوەیە ئامادە دەكرا:١- شێلم ورد دەكراو خوێی پێوە دەكراو بۆ

ماوەی رۆژێك دادەندرا.٢- هەوی���ر بە هەویر ترش دەكراو س���ەری دادەپۆش���را هەتا دەترش���ا. ئەمە لەجیاتی )خەل(ی ئێستا بوو، ئینجا هەویرەكە لەنێو

مەنجەڵی پڕ ئاو دەكرا هەڵدەپشاوترا.٣-ئ���اوی س���ەرەوە، بەب���ێ ترپاتەك���ە لە

مەنجەڵێكی تر دەكرا.هەویرەك���ە ترپات���ی ٤-دووب���ارە هەڵدەپشاوتراوەو ئاوەكەی لێدەگیرا، ئینجا

دادەنرا هەتا هەویراوەكە ساف دەبوو.

هەت���ا دەش���وورا ج���وان 5-ش���ێلمەكە خێواوكەكەی دەبڕاو لە هەویراوەكە دەكرا.

٦- گەنمە كوت���ا بڵقێكی پێدەدراو دادەنراو هەت���ا تۆزێ���ك گەرمایی دەماو ل���ە ئاوەكە

دەكرا.7-بۆ ماوەی دوو رۆژان سەری دادەپۆشرا، ئینجا دەبووە تەڕەس���از، ترش���ێكی بۆ ئەو

سەردەمه زۆر خۆشبوو.

دەنگی مەخموور هونەرمەند )سادق هەریری( لەنەخۆشخانە بەسەردەكاتەوە

حەیرانێك‌بەیادی‌جاران

جگه‌ر‌گۆشه‌كانی‌ده‌نگی‌مه‌خموور

الوین‌نه‌هرۆ‌مـیـر‌شاخه‌وان‌محه‌مه‌دشایان‌دلشاد‌محه‌مه‌د

چه‌ندی‌گازده‌كه‌م‌هۆ‌هۆ‌داركه‌رێ‌له‌داران،‌ئه‌تو‌داكشێ‌له‌‌كانیه‌كه‌ی‌زیرواوێ‌لۆ‌سه‌ر‌گۆمێ‌حاجی‌مه‌حموودی‌شه‌عه‌لی‌ئه‌وه‌ته‌‌له‌سه‌ر‌رێی‌كۆچ‌و‌كۆچباران،‌شه‌رتبی‌كوره‌تیم‌حه‌یران‌ئه‌گه‌ر‌ئه‌توو‌له‌سه‌ر‌قه‌ول‌و‌قراری‌جاران‌بی‌جۆت‌النكی‌ساوا‌به‌جێبێلم‌به‌گه‌رت‌كه‌وم‌

ده‌ستێكگرینه‌وه‌‌هه‌روه‌كی‌جاران.د.شوكر‌مه‌حموود‌مامه‌سێنی

ئا: بەختیار محەمەد

١- مەخموور لەساڵی ١9٢١ كراوەتە ناحیە دواتر لەساڵی ١9٢7 كراوەتە قەزا.

٢- قەزای مەخموور لە ٢٠٣ گوند پێكهاتووە، بەمشێوەی خوارەوە: سەنتەری قەزای مەخموور )٣٢ گوند(، ناحیەی ق���ەراج )7٦ گوند(، ناحیەی گوێڕ )٤5 گوند(، ناحیەی

كەندێناوە )5٠ گوند(.٣- بۆیەكەمجار مەخموور لەس���اڵی ١87٠ لەسەردەستی

برایماغای دزەیی ئاوەدانكراوەتەوە.٤- ناوی مەخموور لە )مەرغ-موور( هاتووە واتا ش���وێنی باڵندەی جۆراوجۆر، هەندێكیش پێیانوایە ناوی مەخموور ل���ە )مەخمەل( هات���ووە واتا وەكو پارچە قوماش���ێكی

مەخمەری وایە.5- بەشێوەیەكی گشتی 7٢ شوێنەوار لەقەزای مەخموور

هەیەو چوار شوێنەواری سەرەكیشی لێیە ئەوانیش بریتین لە )گردی عەوێنە، قەاڵتی مەخموور، كاولەكەندار، گردی

كوشاف(.٦- لەساڵی ١99٦ بەمه رسومێكی كۆماری قەزای مەخموور لەسەر پارێزگای هەولێر خراوەتە سەر پارێزگای موسل.

7- لەساڵی ١97٦ بەنووسراوێكی ئەحمەد حەسەن بەكر ٣9 گوندی مەخموور خراوەتە سەر پارێزگای كەركوك.

8- یەك���ەم قوتابخان���ە لەمەخم���وور لەس���اڵی ١9٢١ لەسەردەستی موشیر ئاغا كراوەتەوە.

9- لەس���ەرەتای دامەزراندنییەوە تا س���اڵی ١9٤9 تەنها )كوردو جولەكە( لەمەخموور ژیاون، یەكەم ماڵی عەرەب

لەساڵی ١97٠ هاتۆتە ناو شاری مەخموور.١٠- ماوەتەوە بڵێن ژمارەی دانیشتووانی قەزای مەخموور زیاتر لە ١5٠ هەزار كەس دەبێت، بەاڵم لەئێس���تادا تەنها

نزیكەی ٣٠ هەزار هاواڵتی لەو ناوچەیە ماون.

‌10زانیاری‌لەبارەی‌مەخموورەوە‌بزانە

دەنگی مەخمووردوای بەدەستهێنانی خەاڵتی باشترین فیلم مەکسیک لە سینەمافێست لەفێستیڤاڵی کۆی خەاڵتەکانی فیلمی )من سامیم( کە مەخموور لەش���اری دیمەنەکانی تەواوی وێن���ەی بۆ گیرابوو توان���ی لەماوەی دوو مان���گ هەش���ت خەاڵت���ی نێونەتەوەیی

بەدەست بهێنێ.فیلم���ی )م���ن س���امیم( لە نووس���ین و دەرهێنان���ی )ک���ەی ب���ەهار(، بەرهه می فیلم���س، فوتپرین���ت و جۆکافیلم���س لەکۆتایی س���اڵی ٢٠١٣ دیمەنەکانی ئەم فیلمە لەش���اری مەخموور وێنەی گیراوە، بۆ ئەم بەرهه م���ە ١5 فیلمکاری بەڕیتانی پڕۆفێش���ناڵ و یەک ئەکتەری س���ەرەکی )نیک ک���ۆرت( هاتنە کوردس���تان، ئەم بیانیان���ە ش���ان بەش���ان زیات���ر لە ٣5 فیلمکاری کوردو چەندان ئەکتەری کورد

بۆ ماوەی ٦ رۆژ کاریان کرد بۆ وێنەگرتن فیلمی )من سامیم(.

هەر س���ەبارەت بەم فیلم���ە، كەی بەهار دەرهێنەری فیلمی من س���امیم، باس���ی لەوەك���رد كە "س���ەرجەم ئەکت���ەران و کارمەندانی ئەم فیلمە بەکوردو بیانییەوە هه موویان خۆبەخشانە کاریان لەم فیلمەدا کردووەو ئەم بەرهه مەش بەسەرکەوتوویی بەهاوکاری حکومەتی هه رێمی کوردستان ئەنجامدراوەو منداڵێكی کوردی بەهرەداری تەمەن 9 س���اڵ بەناوی )باوەر لەندەن( ڕۆڵ���ی س���ەرەکی ل���ەم فیلم���ە بینیوەو ئەکتەرانی تری بەرزی وەک بەنگین عەلی، تێداکردووە بەشداریان یڵدزتان، بێریتان بۆ یەکەمجارسەرکەوتوانە ڕۆڵیان بینی لە

فیلمێکی کوردی بەزمانی ئینگلیزی".کەی بەهار بۆ رۆژنامەی دەنگی مەخموور روونیش����یكردەوە "لەم����اوەی دوو مانگی

ڕاب����ردودا فیلمی )من س����امیم( ناردراوە ب����ۆ ١٦٠ فێس����تیڤاڵ لەواڵتان����ی جیاوازو تاکو ئێس����تا هەشت خەاڵتی نێونەتەوەیی هەشت "ئەو گوتیش����ی بەدەستهێناوە". خەاڵتە پێشكەشە بەئەكتەران و كارمەندان لەس����ەرووی فیلمەك����ە، هاوكاران����ی و هەموویانەوە دانیش����تووانی ئەزیزی شاری مەخموور كە ئەوەندە بەرێزبوون لەگەڵمان لەكاتی فیلمكاری و بەبێ ئەو دڵس����ۆزیەی ئەوان هەرگیز ئەو فیلمە دروست نەدەبوو".جێگەی باس���ە فیلمی )من سامیم( لەم مانگ���ە ل���ە ٣ فیس���تڤاڵی نێونەتەوەیی نیشان دەدرێت، لەڕۆژی )١8/٢٠١٤/٠9( لەش���اری بریس���تۆل لەبەڕیتانیاو رۆژانی لەفیس���تڤاڵی مان���گ ١7تاوەک���و ٢١ی تانجێ���ر لەمەغری���ب و رۆژانی ٢٦و٢8/9 لەفیستڤاڵی سان دیگۆ لەئەمریکا نیشان

دەدرێت.

ئەو فیلمەی لەمەخموور وێنەی گیرابوو 8 خەاڵتی نێونەتەوەیی بەدەستهێناfacebook.com/d.mexmur

شانۆگەری )شەهیدبوون لەپێناو كوردستان( لەمەخموور نمایشكرا

تەڕەساز)خواردنێكی كوردەواری(