62
CHƯƠNG 7 CHƯƠNG 7 CÁC VẤN ĐỀ NỀN TẢNG VỀ CÁC VẤN ĐỀ NỀN TẢNG VỀ MÔI TRƯỜNG MÔI TRƯỜNG

chuong 7- cac van de nen tang ve mt.ppt

Embed Size (px)

Citation preview

  • CHNG 7

    CC VN NN TNG V MI TRNG

    *

  • 7.1. VN DN S

  • Dn s

    Dn s (population) l i lng tuyt i con ngi trong mt n v hnh chnh hay mt quc gia, mt chu lc hoc c hnh tinh chng ta ti mt thi im nht nh. Dn s ca mt cng ng, mt quc gia ph thuc vo qu trnh sinh t. Ngoi ra cn ph thuc vo mt s yu t khc nh kt hn, ly hn, gin hn v c bit l xut nhp c.
  • Tng quan lch s

    Dn s u cng nguyn c khong 200-300 triu ngiNm 1650 c khong 500 triu ngiNm 1850 tng gp i l 1 tNm 1930 tng gp i l 2 t
  • c im ca s pht trin dn s th gii

    Giai on s khai.

    T tin loi ngi vi triu nm trc y c khong 125.000 ngi tp trung sng Chu Phi. Thi k ny, con ngi sn bt, hi lm, ch bin thc n, quy c x hi... S tin ha ca loi ngi gn lin vi s pht trin ca no b. S tin ha no b din ra cho n khong 200.000 nm trc y khi xut hin cc c th mi khc hn v cht ca cng loi m ta gi l ngi khn ngoan- Homo sapiens.S tin ha v vn ha c mt s tc ng ph ti s gia tng dn s. Dn s thi k ny c t l sinh khong 40%o-50%o
  • Giai on cch mng nng nghip

    Canh tc nng nghip xut hin vo khong 7000 - 5500 B.C vng Trung ng v ngi dn trng nhiu loi cy v chn nui gia sc.C cu t chc x hi mi theo hng phn cng lao ng xut hin. Tui th trung bnh tng hn thi k nguyn thu

    Giai on sau Cch mng nng nghip

    Sau Cch mng nng nghip, s gia tng dn s khng tip din lin tc, lc tng lc gim, nhng c bn vn l tng.

    c im ca s pht trin dn s th gii (tt)

  • Giai on tin Cch mng cng nghip ( 1650 - 1850)

    T gia th k XVII, th gii bc sang mt giai on n nh ho bnh sau ch kinh t phong kin. Cng vi cuc cch mng nng nghip Chu u, cuc cch mng thng mi th gii tr thnh ng lc pht trin kinh t x hi th gii vo th k XVIII.

    c im ca s pht trin dn s th gii (tt)

  • Giai on cch mng cng nghip ( 1850 - 1930)

    n gn cui th k XIX xut hin mt khuynh hng khc ko theo t l sinh gim xung cc nc phng Ty. N nh du mt thi k v dn s m ta gi l s chuyn tip dn s. T l tng bnh qun trong thi gian ny l vo khong 0,8%/ nm. Dn s th gii tng t 1 t ln 2,5 t ngi. Trong qung thi gian ny, dn s Chu tng di 2 ln, Chu u v Chu Phi tng 2 ln, Bc M tng 6 ln v Nam M tng 5 ln.

    c im ca s pht trin dn s th gii (tt)

  • Giai on hin i ( t 1930 - nay)

    Sang th k XX, khuynh hng trn thay i dn. T nhng nm 40, dn s th gii bc vo giai on mi: " giai on bng n dn s"

    c im ca s pht trin dn s th gii (tt)

  • c im ca s pht trin dn s th gii (tt)

    Theo cc kch bn khc nhau v tc tng trng dn s th gii, dn s ton th gii vo nm 2050 s c cc gi tr :

    - Tc tng trung bnh 1,7% dn s th gii 14 t

    - Tc tng trung bnh 1,0% dn s th gii 10 t

    - Tc tng trung bnh 0,5% dn s th gii 7,7t

  • S bin i dn s trong cc quc gia

    Ph thuc vo

    S pht trin ca nn cng nghip Chnh sch pht trin dn s
  • Quan h gia dn s v MT

    Tc ng MT ca s gia tng dn s th gii c th m t bng cng thc tng qut:

    I = C.P.E

    trong :

    C - s gia tng tiu th ti nguyn trn n v u ngiP - s gia tng tuyt i dn s th giiE - s gia tng tc ng n MT ca mt n v ti nguyn c loi ngi khai thc I - tc ng MT ca s gia tng dn s v cc yu t lin quan n dn s
  • Cc tc ng tiu cc ca tnh trng gia tng dn s hin nay trn th gii

    Sc p ln ti TNTNv MT Tri t do khai thc qu mc cc ngun ti nguyn phc v cho cc nhu cu nh , sn xut lng thc, thc phm, sn xut cng nghip,...To ra cc ngun thi tp trung vt qu kh nng t phn hu ca MT t nhinS chnh lch v tc pht trin dn s gia cc nc cng nghip ho v cc nc ang pht trin gia tng, dn n s ngho i cc nc ang pht trin v s tiu ph d tha cc nc cng nghip ho S gia tng dn s th v s hnh thnh cc thnh ph ln- siu th lm cho MT khu vc th c nguy c b suy thoi nghim trng
  • Mi quan h gia dn s v pht trin bn vng

    Mc tiu t ra i vi quc gia, lnh th l m bo dn s n nh, pht trin kinh t x hi bn vng m bo cht lng cuc sng tt cho cng ng. Dn s v pht trin tc ng qua li cht ch vi nhau.Bc tin ca lnh vc ny thc y, to thun li cho lnh vc kia. Gii quyt tt dn s nhng kinh t x hi khng pht trin th cht lng cuc sng cng khng c m bo. Ngc li kinh t x hi pht trin nhng dn s tng qu cao th tng sn phm quc ni theo u ngi (GDP) s st gim v cui cng cht lng cuc sng vn c thp.

    Vn t ra cho ton th gii l vic lng ghp vn dn s vi pht trin m bo s hi ha.

  • 6 vn quan trng nht cn gii quyt nhm m bo s hi ha gia dn s v PT

    1. Thc hin chnh sch k hoch ha gia nh v xy dng quy m gia nh hp l, y mnh dch v k hoch ha gia nh, phng trnh thai, t vn sc khe tnh dc.

    2. Dn s gn vi pht trin kinh t bn vng, m bo cng bng x hi.

    Cc ni dung chnh nh gii quyt vic lm, gim tht nghip; y mnh chng trnh xa i gim ngho, to vic lm hn l cho tin ca; Chm sc sc khe cng ng; Pht trin gio dc.

  • 3. Chnh sch v chng trnh c th i vi nhng nhm c th nh v thnh nin, ngi gi, ngi tn tt (trong thp nin ti ngi gi s tng 8-25%), ngi dn tc thiu s.

    4 .Chnh sch v mi trng s dng hp l ti nguyn mi trng pht trin bn vng.

    6 vn quan trng nht cn gii quyt nhm m bo s hi ha gia dn s v PT

  • 5. Chnh sch x hi v di c. Thc hin di c c quy hoch, k hoch nm trong phng hng chin lc ti phn b dn c v lao ng gim sc p ni qu ng dn, nhng khng c mang con b ch.

    6. Chnh sch v th ha. th ha l xu hng tt yu ca qu trnh pht trin kinh t x hi l xu hng chuyn i t x hi nng thn l ph bin sang x hi th l ph bin ti cc nc pht trin v ang pht trin.

    6 vn quan trng nht cn gii quyt nhm m bo s hi ha gia dn s v PT

  • T l gia tng dn s Vit Nam qua cc thi k

  • 5.2. VN LNG THC

    THC PHM

  • Nhng lng thc v thc phm ch yu

    Cho n nay, loi ngi thun ha n nay chng 80 loi cy lng thc, thc phm ch yu v trn 20 loi ng vt. V lng thc ch yu c 3 loi: la, la m v ng vi qu na din tch t ai trng trt ca Tri t. Ch ring la v la m cung cp chng 40% nng lng dng thc n cho loi ngi.
  • C khong 45 hp cht v nguyn t c trong cc loi lng thc v thc phm c coi l cc cht dinh dng quan trng, cn thit cho cuc sng v sc kho ca con ngi. Cc cht dinh dng ny nm trong 5 nhm l glucit, lipid, protein, viatmin v mui khong. Mi cht dinh dng ny c th c tm thy trong cc loi lng thc v thc phm khc nhau, tuy nhin khng c loi thc n no c th cha y cc hp cht cn thit. Mi mt loi thc n c mt chc phn hay cc chc phn khc nhau trong c th, nh cung cp nng lng, xy dng cc m hay duy tr cc qu trnh sinh l c bn ca c th.
  • Sn xut lng thc v dinh dng th gii

  • Tim nng lng thc v thc phm ca th gii

    Cc thnh tu ca cch mng xanh

    - Cch mng xanh c 2 ni dung quan trng h tr v b sung cho nhau l to ra nhng ging mi v nng sut cao ch yu l cy lng thc v s dng t hp cc bin php k thut pht huy kh nng ca cc ging mi

    - Cch mng xanh to ra nhng thnh tu ln trong sn xut lng thc ca th gii. Bn cnh cch mng xanh cng to ra nhng hn ch

  • Tim nng sn xut lng thc v thc phm ca bin

    Bin v i dng th gii l kho d tr lng thc v thc phm ca con ngi

    Sn lng nh bt hi sn ca th gii n nm 2000 ( triu tn)

    (UNEP, 1983)

  • 5.3. VN NNG LNG

  • Khi nim.

    Nng lng l mt dng vt cht, xut pht t hai ngun ch yu l nng lng Mt Tri v nng lng lng t.

    Nng lng Mt Tri : Bc x Mt Tri, nng lng sinh hc di dng sinh khi ng thc vt, nng lng chuyn ng ca kh quyn v thu quyn, nng lng ho thch.Nng lng lng t : ngun nc nng, ni la v nng lng phng x ca cc m U,Th, Po
  • Khi nim.

    Nhu cu nng lng ca con ngi gia tng nhanh chng trong qu trnh pht trin:

    - 100.000 nm trc cng nguyn : mc tiu th khong 4.000- 5.000 Kcal/ ngi/ nm

    - Th k 15 : 26.000 Kcal/ ngi/ nm

    - Gia th k 19 : 70.000 Kcal/ ngi/ nm

    - Hin nay : 200.000 Kcal/ ngi/ nm

  • S khc bit v c cu ngun nng lng v i tng s dng nng lng gia hai nhm nc cng nghip pht trin v ang pht trin th gii nm 1987

  • T l s dng ngun nng lng Th gii cc nc khc nhau

  • Cc dng nng lng v s bin i.

    C th phn loi cc dng nng lng theo cc phng cch nh sau:

    Theo kh nng ti to: nng lng ti to v khng ti toTheo kh nng gy nhim: nng lng sch v nng lng gy nhimTheo kh nng trao i v bun bn: nng lng thng mi v phi thng miTheo bn cht nng lng: nng lng BXMT, nng lng ho thch, nng lng thu triu, gi, thu in, phng x, nng lng sinh khi

    Tng hp tt c cc tiu ch trn c th phn chia ngun nng lng trn T thnh mt s dng c bn :

    -Cc dng ti nguyn nng lng khng ti to v c gii hn

    -Cc dng nng lng khng ti to v vnh cu

    Cc dng nng lng vnh cu v ti to

    Nng lng in

  • Vn pht trin in nng vit Nam v s pht trin kinh t?

    Nguyn nhn?

    - Tn tht v lng ph nhiu

    - Hiu qu s dng in nng thp

    - Ti nguyn, nht l nhin liu ha thch, nhanh chng cn kit

    - Mi trng b nhim mc ti hn.

  • Cc gii php v nng lng ca loi ngi

    - Son tho nhng chin lc quc gia v nng lng cho thi gian 30 nm ti.

    - Hn ch s dng cc loi nhin liu ha thch, s lng ph trong phn phi nng lng v nhim mi trng trong sn xut nng lng thng mi.

    - Pht trin cc ngun nng lng ti to c v nng lng khng ha thch.

    - S dng nng lng c hiu qu cao hn na.

    Pht ng cc chin dch truyn thng tit kim hn na.

    - Gim bt s pht thi kh nh knh ang l vn cn c u tin

  • Chin lc nng lng Vit Nam

    Hin nay, Vit Nam vn cha c mt chin lc v chnh sch nng lng. Tuy nhin, da vo cc vn bn lin quan n bo v mi trng quc gia th c th pht tho mt khung chin lc nng lng Vit Nam, gm cc im sau:

    Chin lc v ngun nng lng;

    Chin lc tit kim tiu dng nng lng thng mi;

    Chin lc u tin pht trin v s dng nng lng sch, nng lng ti to quy m nh.

  • Sn xut in nng t hi nc trn mt bin

    C mt hin tng t nhin thng xuyn xy ra trn bin, l khi cc tia nng mt tri chiu xung nc, lng nc trn b mt s bt u b nng ln v bay hi. Li dng hin tng ny, cc nh khoa hc a ra tng sn xut in nng t hin tng ny. Cng trnh c tn gi OTEC (ocean thermal energy conversion - chuyn i nng lng t hi nc trn i dng).
  • Theo , ngi ta s tn dng lng nc c mt tri lm nng trn b mt bin lm nng cc kh ammonia v cc cht lng c nhit si thp. Mc ch ca cng vic ny l to ra lung kh gas y cc tua-bin quay nhm sn xut ra in. Lng kh gas sau li c lm lnh bi nc di bin v ti s dng tr li.Qu trnh ny din ra lin tc s lm cho cc tua-bin lin tc hot ng sn xut ra in nng. Theo cc nh khoa hc, y l ngun in nng v cng di do. 1/10 ca 1% lng nng lng mt tri c hp th trn mt i dng, c th gip sn xut ra lng in ln gp 20 ln lng in cn cung cp cho nhu cu ca nc M trong mt ngy. Vn duy nht l chi ph cho vic xy dng nhng cng trnh quy m nh vy trn bin, qu l con s khng nh

    Sn xut in nng t hi nc trn mt bin

  • Nng lng t kh hydro

    to ra ngun nng lng ny, ngi ta cn sp xp cc ngn cha hydro dng lng v ng dn cho kh hydro ny phn ng vi kh xy to thnh dng electron lm quay mt in. Ngun nng lng ny ch yu dng vn hnh cc loi xe t thn thin vi mi trng. Cht thi duy nht m cng ngh sn xut nng lng mi ny to ra l nc (kt qu ca s kt hp gia hydro v xy)
  • To ra nng lng t sng bin

    lm c iu ny, cc nh khoa hc s dng ti mt thit b thy ng hc ging nh hnh dng ca chic ci xay gi hot ng trong nc. Khi nc t cc dng sng hoc cc con sng trn bin tc ng vo thit b s lm quay cc tua-bin v lm pht ra dng in. V nguyn l hot ng v to ra in nng ca h thng ging y ht nh nhng chic ci xay gi. Gii khoa hc nh gi y l ngun nng lng v cng di do m nhn loi c th tn dng, ng thi c th gip tri t gim c tc ng ca hiu ng nh knh


  • Tn dng ngun nhit nng ca tri t

    Trn b mt tri t c mt ngun nhit nng khng l m con ngi cha khai thc, tn dng, mt trong s ngun nng lng l sc nng t cc ni la.

    Cc nh nghin cu cho rng, con ngi c th s dng ngun nhit nng di do ny to ra in nng cung cp cho cc hot ng nhng ni cng cng, chng hn nh n chiu sng trn cc ng ph.

    y l ngun nng lng sch, phong ph v ha hn s c khai thc trong tng lai khng xa.

  • Nng lng t gi

    So vi cc cnh ng "ci xay gi" quy m ln, th h thng sn xut nng lng t gi vi quy m nh c th cung cp lng in dng cho tng gia nh.H thng ci xay gi mini trung bnh c th sn xut c t 1 - 10kw in, cung cp lng in nng thp sng v cc thit b s dng in khc trong mt nginh.
  • Nng lng mt tri

    Th gii hin c hai cch thu nng lng mt tri

    - S dng cc h thng gng tp trung nh sng mt tri lm nng nc nhm to ra hi nc y quay cc tua-bin pht in,

    -S dng cc tm pin mt tri chuyn ha nhit nng thnh in nng.

    C hai phng php ny hin u c p dng v ang mang li hiu qu rt cao.
  • Nng lng ht nhn

    Cc quc gia pht trin trn th gii hin ang s dng ch yu loi nng lng ny v trong tng lai, nng lng ht nhn vn s l u tin s mt i vi nhiu quc gia trn th gii. Ch tnh ring ti M, quc gia ny hin ang ln k hoch xy dng mi thm 100 l phn ng ht nhn nhm cung cp in nng cho 1/5 dn s quc gia.
  • 5.4. VN BIN I KH HU

  • nh ngha

    Bin i kh hu l nhng bin i trong mi trng vt l hoc sinh hc gy ra nhng nh hng c hi ng k n thnh phn, kh nng phc hi hoc sinh sn ca cc h sinh thi t nhin v c qun l ca cc h thng kinh t - x hi hoc n sc khe v phc li ca con ngi.

    (Theo cng c chung ca LHQ v bin i kh hu).

  • Nguyn nhn

    Nguyn nhn chnh lm bin i kh hu Tri t l do s gia tng cc hot ng to ra cc cht thi kh nh knh, cc hot ng khai thc qu mc cc b hp th kh nh knh nh sinh khi, rng, cc h sinh thi bin, ven b v t lin khc. Nhm hn ch s bin i kh hu, Ngh nh th Kyoto nhm hn ch v n nh su loi kh nh knh ch yu bao gm: CO2, CH4, N2O, HFCs, PFCs v SF6.
  • Nguyn nhn (tt)

    CO2 pht thi khi t chy nhin liu ha thch (than, du, kh) v l ngun kh nh knh ch yu do con ngi gy ra trong kh quyn. CO2 cng sinh ra t cc hot ng cng nghip nh sn xut xi mng v cn thp. CH4 sinh ra t cc bi rc, ln men thc n trong rut ng vt nhai li, h thng kh, du t nhin v khai thc than. N2O pht thi t phn bn v cc hot ng cng nghip. HFCs c s dng thay cho cc cht ph hy zn (ODS) v HFC-23 l sn phm ph ca qu trnh sn xut HCFC-22. PFCs sinh ra t qu trnh sn xut nhm. SF6 s dng trong vt liu cch in v trong qu trnh sn xut magi.
  • Cc biu hin ca bin i kh hu

    S nng ln ca kh quyn v Tri t ni chung. S thay i thnh phn v cht lng kh quyn c hi cho mi trng sng ca con ngi v cc sinh vt trn Tri t. S dng cao mc nc bin do bng tan, dn ti s ngp ng cc vng t thp, cc o nh trn bin.
  • Cc biu hin ca bin i kh hu (tt)

    S di chuyn ca cc i kh hu tn ti hng nghn nm trn cc vng khc nhau ca Tri t dn ti nguy c e da s sng ca cc loi sinh vt, cc h sinh thi v hot ng ca con ngi. S thay i cng hot ng ca qu trnh hon lu kh quyn, chu trnh tun hon nc trong t nhin v cc chu trnh sinh a ho khc. S thay i nng sut sinh hc ca cc h sinh thi, cht lng v thnh phn ca thu quyn, sinh quyn, cc a quyn.
  • BIN I KH HU VN

    -Vn tri t nng ln, nc bin dng cao v kh hu ang bin i mt cch khc nghit n nay khng cn l chuyn ca th gii, m ang e do trc tip n VN: L lt, hn hn, triu cng ngy cng nng n hn, nh hng trc tip n s an ton ca con ngi v c nn kinh t.
  • BIN I KH HU

    Trong nhng nm gn y, c bit trong ng cnh chnh sch mi trng, bin i kh hu thng cp ti s thay i kh hu hin nay, c gi chung bng hin tng nng ln ton cu.

    Nguyn nhn chnh lm bin i kh hu tri t l do s gia tng cc hot ng to ra cc cht thi kh nh knh, cc hot ng khai thc qu mc cc b hp th v b cha kh nh knh nh sinh khi, rng, cc h sinh thi bin, ven b v t lin khc.

  • BIN I KH HU

    Theo nghin cu ca T chc Hp tc v Pht trin kinh t (OECD), TP H Ch Minh nm trong danh sch 10 thnh ph b e do nhiu nht bi bin i kh hu (bao gm Calcutta v Bombay ca n , Dacca ca Bangladesh, Thng Hi, Qung Chu ca Trung Quc, TPHCM ca VN, Bangkok ca Thi Lan v Yangon ca Myanmar).
  • BIN I KH HU

    Theo bn bo co v pht trin con ngi 2007-2008 ca UNDP, nu nhit trn tri t tng thm 2 C, th 22 triu ngi VN s mt nh v 45% din tch t nng nghip vng ng bng sng Cu Long, va la ln nht ca VN s ngp chm trong nc bin.Bin i kh hu c th dn n 5 nguy c ln:

    Gim nng sut nng nghip;

    gia tng tnh trng thiu nc;

    thi tit cc oan gia tng;

    cc h sinh thi tan v

    bnh tt gia tng.

  • BIN I KH HU

    Vi trn 3.000km b bin, VN c coi l quc gia c mc d b tn thng cao hn trc s bin i kh hu. Cc huyn ven bin tnh Ngh An thi gian gn y ang b nc bin xm ln n mc bo ng. Nhiu x nm cch b bin t 5 n 10km, nhng v ang b nc mn tn cng.
  • BIN I KH HU

    Theo thng tin do Vin Khoa hc Kh tng thu vn v Mi trng (KT-TV&MT) a ra ti hi tho khoa hc thng nin 2007 mi t chc ti TPHCM, BSCL s ngp 1.708km2 t. Theo thng k, BSCL c tng din tch 34.322km2, trong 18.066km2 t thuc cc huyn ven bin. Trong cc thp k gn y, yu t kh tng thu vn ti BSCL tip tc thay i theo chiu hng xu. Cc thin tai nh bo t, lt li, xm nhp mn... xy ra thng xuyn hn v kh d on.


  • PHNG HNG GII QUYT

    Phng hng-Chin lc

    Mang tnh ton cu: y l vn chung ca cng ng, khng phi l ring bit ca tng quc gia, khu vc hay chu lc no. c cc quc gia nht tr: ra cc phng hng v phn cng nhim v cng bng hiu qu gia cc quc gia, khu vc hay chu lc.C quy m: ln, rng khp v mi mt v lun da trn nguyn tc thng nht ng b. Thc hin nhanh chng: hnh ng sm t hiu qu cao
  • PHNG HNG GII QUYT

    Bin php

    Tng cng tuyn truyn gio dc thc cng ng: theo nguyn tc ton din, tch cc v hiu qu: lng ghp cc thng ip chnh v cc thng tin ph hp lin quan n bin i kh hu vo k hoch bi ging phng nga thm ho dnh cho cp x, ng thi qua gii thiu hu qu ca BKH c tc ng trc tip n ton b hnh tinh ca chng ta.
  • PHNG HNG GII QUYT

    Bin php

    Tng cng n lc gim thiu hin tng kh thi gy hiu ng nh knh: bng cch a ra chin lc thit thc gim cacbon. Hp tc quc t.

    nh gi cho pht thi cacbon .

    Chuyn nhu cu sang cc ngun nng lng cacbon thp.

  • Bin php

    Xy dng cc cng c php l.

    Phc hi ca cc h sinh thi:

    Trng rng.

    Bo tn cc h sinh thi ng thc vt

    Hon chnh h thng vn bn php lut. Pht trin kinh t x hi da trn cc nguyn tc bn vng.